Êîëè â äîìiâêó çàâiòàëà
ÆÎÐÑÒÎÊIÑÒÜ Допомога жертвам насилля в сiм’ї
Æ
³íêà íà äðóãîìó ê³íö³ òåëåôîííî¿ ë³í³¿ áóëà ñòðàøåííî íàëÿêàíà. ¯¿ ãîëîñ òðåìò³â. ѳíä³ ðîçïîâ³äàëà, ùî ¿¿ ÷îëîâ³ê Ðîí íàïåðåäîäí³ óâå÷åð³ íàïèâñÿ ³ ãàíÿâñÿ çà íåþ ³ç çàðÿäæåíîþ ðóøíèöåþ, ïîãðîæóþ÷è çàñòðåëèòè. Äëÿ ѳíä³ öå áóëî æàõëèâî. Àëå òàêå â ¿¿ ñ³ì’¿ â³äáóâàëîñÿ âæå íå âïåðøå. Çà ÷îòèðè ðîêè ïîäðóæíüîãî æèòòÿ Ðîí íåîäíîðàçîâî áèâ ¿¿, à ïðî îáðàçè é ïðèíèæåííÿ ùî é êàçàòè. Íà æàëü, òàê³ ðîäèíè, ÿê ó Ðîíà òà ѳíä³, äàëåêî íå âèíÿòîê, ³ íàâ³òü ñåðåä â³ðóþ÷èõ.
“
Õî÷à õòîñü ìîæå é ñòâåðäæóâàòè, ùî ïðîáëåìà ðîäèííîãî íàñèëëÿ ó öåðêâ³ íå òàêà âæå é ïîøèðåíà, àëå æ íàâ³òü ÿêùî é íå øèðîêî, òî âñå îäíî âîíà ðîçïîâñþäæåíà, ³ öå æàõëèâî!
„
Ïåðåêëàä: Ñâ³òëàíà Êóë³í³÷ Ðåäàêòîð: Äàâèä Ñïåð Ôîòî îáêëàäèíêè: Ì.Ôîðåñò WHEN VIOLENCE COMES HOME – Christian devotional book in Russian language. Translation from English by Yuri Smirnov. Copyright © 2004 by Radio Bible Class Ministries. Internet address: http://www.rbc.org
1
³çüìåìî, íàïðèêëàä, Á³ëëà ³ Êàðåí. Íà ïåðøèé ïîãëÿä âîíè çäàâàëèñÿ óñ³ì “íîðìàëüíîþ” õðèñòèÿíñüêîþ ðîäèíîþ. Ó Á³ëëà áóëà ÷óäîâà êàð’ºðà. Âîíè æèëè ó ãàðíîìó áóäèíêó, ðîñòèëè äâîõ ÷óäîâèõ ä³òåé ³ ðåãóëÿðíî â³äâ³äóâàëè öåðêâó. Àëå âæå äåê³ëüêà ðîê³â âîíè ïðèõîâóâàëè â³ä óñ³õ ñâîþ íåãàðíó òàºìíèöþ: Á³ëë ïîñò³éíî çíóùàâñÿ íàä ñâîåþ äðóæèíîþ. Ñëîâåñí³ ïðèíèæåííÿ ïî÷àëèñÿ ìàéæå îäðàçó ï³ñëÿ ìåäîâîãî ì³ñÿöÿ. Á³ëë âêàçóâàâ Êàðåí íà êîæíó ¿¿ ïîìèëêó. Âîíà ïîãàíî ãîòóâàëà “éîãî” ¿æó. Âîíà ðîçâîäèëà áðóä â “éîãî” õàò³. Âîíà íå òàê ðåàãóâàëà íà éîãî ïåñòîù³, ÿê â³í õîò³â áè. À êîëè ùîñü ðàïòîì ó íå¿ âèõîäèëî âäàëî, â³í ïðèïèñóâàâ öþ çàñëóãó ñîá³, ïîâ³äîìëÿþ÷è ïðî òå, ùî âèõîäèëî öå ó íå¿ âèíÿòêîâî çàâäÿêè òîìó, ùî â³í çðîáèâ ç íå¿ ëþäèíó. ϳñëÿ öüîãî Êàðåí ïî÷óâàëàñÿ í³ íà ùî íå çäàòíîþ äðóãîñîðòíîþ ³ñòîòîþ. Äóæå øâèäêî Á³ëë â³ä ðîçìîâè ïåðåéøîâ äî ä³ëà. Íå ìèíóëî é äâîõ ðîê³â ï³ñëÿ îäðóæåííÿ, ÿê Á³ëë ñòàâ ìàéæå êîæíó íåä³ëþ ïóñêàòè â õ³ä êóëàêè. ³í ñòåæèâ çà Êàðåí, ÿê ÿñòðóá, ³ ñâàðèâ ¿¿ çà êîæíó, õàé ³ íåâàæëèâó, ïîìèëêó. Íàâ³òü ó íàéñïîê³éí³ø³ äí³ Êàðåí íå ìàëà çìîãè ðîçñëàáèòèñÿ – âîíà â³ä÷óâàëà, ùî ÷îëîâ³ê íå ìຠäî íå¿ äîâ³ðè, ÷åêàëà, ùî â³í ó êîæíó õâèëèíó ìîæå íà ÷îìóñü ¿¿ óï³éìàòè, ³ áîÿëàñÿ, ùî Á³ëë çíîâó áóäå ¿¿ áèòè. Çîâñ³ì íå öüîãî âîíà ÷åêàëà â³ä ïîäðóæíüîãî æèòòÿ. Àëå òåïåð çäàâàëîñÿ, ùî çì³íèòè ùîñü ìàéæå íåìîæëèâî. ßê æå áóòè æ³íêàì, ç ÿêèìè â³äáóâàºòüñÿ òå, ùî òðàïèëîñÿ ç ѳíä³ ³ Êàðåí? ßê ïîâèííà ñåáå âåñòè Êàðåí, äðóæèíà-õðèñòèÿíêà?
“
„
Íåâæå áóòè õðèñòèÿíêîþ îçíà÷àëî äëÿ íå¿ ïðîäîâæóâàòè êîðèòèñÿ ÷îëîâ³êó-ñàäèñòó? 2
×è ìîæíà ¿é øóêàòè äîïîìîãè? ×è º ÿêèéñü ñïîñ³á ïðèìóñèòè ÷îëîâ³êà â³äïîâ³äàòè çà çíóùàííÿ, ïîâîäÿ÷èñü ïðè öüîìó ç ëþáîâ’þ? Ò³, íà ÷èþ ÷àñòêó âèïàëà äîëÿ Êàðåí àáî ѳíä³, çàçâè÷àé ëèøàþòüñÿ àáñîëþòíî ñàìîòí³ìè ³ íå áà÷àòü äëÿ ñåáå í³ÿêî¿ íà䳿, í³ÿêîãî âèõîäó ç ñèòóàö³¿, ùî ñêëàëàñÿ. Áàãàòî õòî çâèíóâà÷óº â öèõ îáðàçàõ ³ áèòò³ íå ÷îëîâ³êà, à ñåáå. Çàçâè÷àé æ³íêè ïðîñòî íå ìîæóòü çðîçóì³òè, ùî â³äáóâàºòüñÿ íå ëèøå ç íèìè, àëå é ç ¿õ äóøàìè. ¯õí³ ÷îëîâ³êè äóæå äîáðå âì³þòü ïîäàòè ñèòóàö³þ â ñâî¿é ðîäèí³ ïåðåä óñ³ìà òàê, ÿê öå âèã³äíî ¿ì, ³ äðóæèíàì ÷àñîì çäàºòüñÿ, ùî âîíè áîæåâîë³þòü. ßêùî öå âñå ïðî âàñ, òî âè íå ñàìîòí³. Áàãàòî õòî ç æ³íîê òàêîæ ïðîéøîâ ÷åðåç ñóìíî ïåðåäáà÷óâàíèé öèêë íàñèëüñòâà â ñ³ì’¿ ³ éîãî íàñë³äêè, ÿê³ áóäóòü îïèñàí³ â ïåðø³é ïîëîâèí³ ö³º¿ áðîøóðè. Äóæå ñòðàøíî áóâຠíàçèâàòè ñâî¿ì ³ìåíåì òå, ùî â³äáóâàºòüñÿ.
“
„
Øëÿõ ÷åêຠíåëåãêèé. Àëå æ íàä³ÿ º. Íà çì³íó ï³òüì³ íàä³éäå ñâ³òàíîê.
Õî÷à áàãàòî ïðîáëåì ïî öåé á³ê íåáåñ âèð³øèòè é íå âäàñòüñÿ, àëå äåùî çðîáèòè âñå îäíî ìîæíà. Áàãàòî õòî ïåðåñâ³ä÷èâñÿ, ùî ö³ëêîì ðåàëüíî ÷åêàòè äîïîìîãè ³ â³ä Áîãà, ³ â³ä òèõ ëþäåé, ç ÿêèìè ³í ìîæå âàñ çâåñòè. Âàì íå ïîòð³áíî ò³ëüêè òåðï³òè ³ óäàâàòè, ùî í³÷îãî ñòðàøíîãî íå â³äáóâàºòüñÿ, ùî òàê òîìó ³ áóòè, ùî ç³ çëî÷èííîþ ³ áåçáîæíîþ ïîâåä³íêîþ âàøîãî ÷îëîâ³êà ïîòð³áíî ìèðèòèñÿ. Ò³, õòî õî÷å çíàéòè Õðèñòîâèé, á³áë³éíèé âèõ³ä ç ñèòóàö³¿, êîëè äî õàòè íàäõîäèòü æîðñòîê³ñòü, ìîæóòü çíàéòè ðåàëüíó äîïîìîãó. Àâòîðè áðîøóðè Ò³ì Äæåêñîí ³ Äæåôô Îëñîí ïðîôåñ³éíî çàéìàþòüñÿ ïèòàííÿìè ñ³ì’¿ òà øëþáó ³ ïðàöþþòü ó â³ää³ë³ ëèñòóâàííÿ Á³áë³éíîãî ðàä³îêëàñó. 3
Ùî òàêå æîðñòîêå â³äíîøåííÿ ì³æ ÷îëîâ³êîì òà äðóæèíîþ Íàñê³ëüêè ïîøèðåíå æîðñòîêå â³äíîøåííÿ äî äðóæèí? Ðåçóëüòàòè äîñë³äæåíü ïîêàçóþòü, ùî ô³çè÷íå íàñèëëÿ ç áîêó ÷îëîâ³ê³â º ïåðøîþ ïî ê³ëüêîñò³ âèïàäê³â ïðè÷èíîþ òðàâìàòèçìó æ³íîê â ÑØÀ. Âèïàäêè òðàâì, çàïîä³ÿíèõ ïîáîÿìè, ïåðåâèùóþòü ïî ê³ëüêîñò³ âèïàäêè òðàâìàòèçìó â³ä “çãâàëòóâàíü, âóëè÷íî¿ çëî÷èííîñò³ ³ äîðîæíüî-òðàíñïîðòíèõ âèïàäê³â ðàçîì óçÿòèõ”. Çã³äíî ç äàíèìè Áþðî þñòèö³¿ ïðî ñòàí çëî÷èííîñò³, â êðà¿í³ êîæí³ 15 ñåêóíä ÿêàñü æ³íêà ó ñåáå âäîìà çàçíຠáèòòÿ.
“
Æîðñòîêå â³äíîøåííÿ äî äðóæèí íå ìຠåêîíîì³÷íèõ, îñâ³òí³õ, ðàñîâèõ ÷è ðåë³ã³éíèõ ìåæ.
„
Âîíî ìຠì³ñöå â ð³çíîìàí³òíèõ çà äîáðîáóòîì ³ ïîëîæåííþ â ñóñï³ëüñòâ³ ñ³ì’ÿõ. ×îëîâ³êè á’þòü ³ äîìîãîñïîäàðîê, ³ ë³êàð³â, ³ â÷èòåë³â, ³ âèõîâàòåëüîê äèòÿ÷îãî ñàäêà, ³ ìåäñåñòåð, ³ ñåêðåòàðîê, ³ áàíê³ð³â. À çàìóæåì ö³ æ³íêè ìîæóòü áóòè çà á³çíåñìåíàìè ³ ïðèáèðàëüíèêàìè, çà ðîá³òíèêàìè ³ áóõãàëòåðàìè, çà ë³êàðÿìè ³ íàâ³òü ïàñòîðàìè. Õî÷ º é òàê³ âèïàäêè, êîëè æ³íêè ïðåäñòàâëÿþòü âåëüìè ðåàëüíó çàãðîçó äëÿ ñâî¿õ ÷îëîâ³ê³â, àëå â á³ëüøîñò³ êîíôë³êòíèõ ñèòóàö³é âñå-òàêè ñàìå äðóæèíè ñòàþòü æåðòâàìè íàñèëëÿ. Òîìó â íàø³é áðîøóð³ ìè ðîçãëÿíåìî ïðîáëåìó çíóùàííÿ íàä æ³íêàìè. 4
Æîðñòîêå ñòàâëåííÿ äî äðóæèí – ùî öå?
“
Æîðñòîêå ñòàâëåííÿ äî æ³íêè – öå ñïðîáà ÷èíèòè íà íå¿ åìîö³éíèé ³ (àáî) ô³çè÷íèé òèñê, ïðèìóøóþ÷è äî ÿêèõîñü ä³é.
„
Êîíêðåòí³ ïðèêëàäè ô³çè÷íîãî âïëèâó âêëþ÷àþòü øëüîïêè, äðÿïàííÿ, óêóñè, óäàðè ðóêàìè ³ íîãàìè, ïîøòîâõè, ïðèäóøåííÿ, ñåêñóàëüíå íàñèëëÿ, óäàðè íîæåì ³ ñòð³ëüáó. Àëå â äåÿêèõ âèïàäêàõ íåìຠí³ÿêîãî ô³çè÷íîãî íàñèëëÿ, í³ÿêèõ ïîáî¿â. ×àñòî ëþäèíó ìîæíà çàëÿêàòè ³ ïîäàâèòè ïðîñòî ñëîâàìè, îäíèì ò³ëüêè ïðèíèæåííÿì ¿¿ äîñòî¿íñòâà. ×îëîâ³ê ìîæå ïîäîâãó ìîâ÷àòè, íå çâåðòàòè íà äðóæèíó óâàãè, êèäàòè ñåðäèò³ ïîãëÿäè, îáçèâàòè ¿¿ ³ ðîçíåñòè âêðàé çà ïðîìàøêè òà ïîìèëêè – öå ÷àñòî áóâຠñòðàøí³øèì çà áóäü-ÿê³ ïîáî¿. À áóâຠé òàê, ùî â³äðàçó çàñòîñîâóþòüñÿ ³ ñëîâà, ³ ðóêè. Çíóùàííÿ ìîæå áóòè ð³çíîãî ð³âíÿ. Ó êîæíîìó øëþá³ òðàïëÿþòüñÿ, õî÷ íàâ³òü íåïðèì³òí³ ³ íåâèíí³ ç ïåðøîãî ïîãëÿäó, ñïðîáè îäí³º¿ ëþäèíè óïðàâëÿòè ³íøîþ. Àëå ³íêîëè ñïðàâà äîõîäèòü äî òîãî, ùî ðîçñóäëèâ³é ëþäèí³ ñòຠÿñíî: òàê äàë³ òðèâàòè íå ìîæå, ïîòð³áíî ùîñü ðîáèòè. Ïîäðóæí³ â³äíîñèíè íå ìîæóòü áóòè ïîñòàâëåí³ âèùå çàêîíó. Ó êàðíîìó êîäåêñ³ ïåðåäáà÷åíà â³äïîâ³äàëüí³ñòü çà âñ³ëÿêîãî ðîäó ñâ³äîì³ íàñèëüí³ ä³¿. Ó áàãàòüîõ øòàòàõ ðîçðîáëÿþòüñÿ îñîáëèâ³ çàêîíè ïðîòè íàñèëëÿ â ñ³ì’¿, ÿê³ ìîãëè á ïðèáîðêóâàòè âèÿâè ïîáóòîâî¿ æîðñòîêîñò³, ÿê³ ïðåäñòàâëÿþòü ðåàëüíó çàãðîçó äëÿ âñå á³ëüøî¿ ³ á³ëüøî¿ ê³ëüêîñò³ ñ³ìåé.
ßêèé öèêë íàñèëëÿ â ðîäèí³? Æîðñòîê³ñòü ³ íàñèëëÿ â ñ³ì’¿ çàçâè÷àé âèÿâëÿºòüñÿ â³äïîâ³äíî äî öèêëó ç òðüîõ äîáðå â³äîìèõ ôàç. Õî÷à é òðàïëÿþòüñÿ ³ â³äõèëåííÿ â³ä öüîãî öèêëó, â áàãàòüîõ âèïàäêàõ âñ³ ñòà䳿 ïîâòîðþþòüñÿ îäíà çà îäíîþ â îäíàêîâ³é ïîñë³äîâíîñò³. 5
Ôàçà çðîñòàííÿ íàïðóæåíîñò³ – öå ïåð³îä ÷àñó, ïðîòÿãîì ÿêîãî äðóæèíà àáî óíèêຠ÷îëîâ³êà, àáî ùîñèëè ñòàðàºòüñÿ, ùîá éîãî í³ùî íå äðàòóâàëî ³ í³ â ÿêîìó ðàç³ íå ñïðîâîêóâàëî ÷åðãîâîãî ñïàëàõó ãí³âó ³ çëîñò³. Òàêèì ÷èíîì ¿é ïåâíîþ ì³ðîþ âäàºòüñÿ “êîíòðîëþâàòè” â³äíîñèíè â ñ³ì’¿. Ïðè öüîìó òðàïëÿþòüñÿ íåâåëèê³ ñóòè÷êè, àëå äðóæèíà ïðèäóøóº ñâ³é ãí³â, ÷è òî çâèíóâà÷óþ÷è ñåáå (“Íå ïîòð³áíî áóëî ìåí³ ãîâîðèòè ïðî òå, ùî â³í âèòðàòèâ ö³ ãðîø³”), ÷è òî âèïðàâäîâóþ÷è ÷îëîâ³êà ÿêèìèñü îáñòàâèíàìè (“Íàïåâíå, ó íüîãî ñüîãîäí³ áóâ âàæêèé äåíü”), ÷è òî çíàõîäÿ÷è óò³õó â òîìó, ùî ìîãëî á áóòè ³ ã³ðøå. ² êîæíîãî ðàçó, êîëè âèíèêຠïåâíå “íåïîðîçóì³ííÿ”, íàïðóæåí³ñòü ó â³äíîñèíàõ çðîñòàº. Ƴíêó ïî÷èíຠäîëàòè ïî÷óòòÿ áåçïîðàäíîñò³, ÿêå íå äຠñïîêîþ. Çðåøòîþ íàïðóæåí³ñòü äîõîäèòü äî êðàéíüî¿ ìåæ³, ³ ñèòóàö³ÿ ïåðåõîäèòü ó íàñòóïíó ôàçó. Çàçâè÷àé öÿ ïåðøà ôàçà ìîæå òðèâàòè äîñèòü äîâãî. Çàãîñòðåííÿ ñèòóàö³¿, ñïàëàõ æîðñòîêîñò³ ³ íàñèëëÿ õàðàêòåðèçóºòüñÿ çðîñòàííÿì îáðàç òà çíóùàíü. Íà â³äì³íó â³ä íåâåëè÷êîãî áåçëàäó, ÿêèé òðàïëÿâñÿ â ïåðø³é ôàç³ öèêëó, ñïðàâà íàáàãàòî óñêëàäíþºòüñÿ. Íàé÷àñò³øå ïîøòîâõîì äî çàãîñòðåííÿ ñèòóàö³¿ ñòຠÿêà-íåáóòü ïîä³ÿ àáî ö³ëå ïîºäíàííÿ îáñòàâèí, õî÷à âîíè é ð³äêî áóâàþòü îäíàêîâ³, ÷àñò³øå âñå â³äáóâàºòüñÿ ïðîñòî íåïåðåäáà÷óâàíî.
“
ßê áóðÿ, ùî íàë³òຠñåðåä ÿñíîãî äíÿ ³ ïðè ïîâíîìó øòèë³, ñïàëàõ ñëîâåñíèõ àáî ô³çè÷íèõ îáðàç âèíèêàº, çäàâàëîñÿ á, íà ð³âíîìó ì³ñö³.
„
Ïðè÷èíîþ äëÿ öüîãî ìîæå ñòàòè íåñìà÷íèé îá³ä àáî â³äìîâà â³ä áëèçüêîñò³. Çàçâè÷àé öÿ ôàçà òðèâຠâ³ä 2 äî 24 ãîäèí. 6
Ñïî÷àòêó äðóæèíà øîêîâàíà, âîíà ïðîñòî íå ìîæå ïîâ³ðèòè â òå, ùî â³äáóâàºòüñÿ. ¯é âàæêî îñìèñëèòè, ùî òðàïèëîñÿ. ßêùî öå òðàïëÿºòüñÿ âæå íå âïåðøå, âîíà, ïåðø çà âñå, â³ä÷óâຠîäíî÷àñíî ³ ïîëåãøåííÿ, ³ çë³ñòü – ïîëåãøåííÿ, ùî íàéñòðàøí³øå ³ íàéíåìèíó÷³øå âæå ïîçàäó, ³ çë³ñòü íà òå, ùî âñ³ îá³öÿíêè ÷îëîâ³êà ïðèïèíèòè òàêó ïîâåä³íêó âèÿâèëèñÿ ìàðíèìè. Ìîæëèâî, âîíà ïîòðåáóº ìåäè÷íî¿ äîïîìîãè. Ìîæëèâî, äçâîíèòü ó ïîë³ö³þ àáî ñâî¿ì ðîäè÷àì. Àëå ÷àñò³øå çà âñå æ³íêà âñå-òàêè ìîâ÷èòü ³ í³êîìó ïðî òå, ùî òðàïèëîñÿ, íå ðîçïîâ³äàº. Ó íå¿ îïóñêàþòüñÿ ðóêè, âîíà íåíàâèäèòü ñåáå çà òå, ùî í³÷îãî íå ðîáèòü, ùîá çàïîá³ãòè ïîä³áíèì âèïàäêàì. Ôàçà çàòèøøÿ òà êàÿòòÿ – öå ïåð³îä, êîëè ÷îëîâ³ê íà÷åáòî æàëêóº ïðî ñâî¿ íåîáäóìàí³ æîðñòîê³ â÷èíêè. ³í íàìàãàºòüñÿ ìàêñèìàëüíî ñïîêóòóâàòè ïðîâèíó, ïîâîäèòüñÿ ³äåàëüíî, îá³öÿº, ùî òàêå á³ëüøå í³êîëè íå áóäå ïîâòîðþâàòèñÿ. Äðóæèíà, çâè÷àéíî, ö³é ôàç³ ðàäà, ¿é äóæå ïðèºìíî, ùî ¿é ïðèä³ëÿþòü îñîáëèâó óâàãó. Îñê³ëüêè âîíà äóæå ïðàãíå â³ðèòè, ùî ÷îëîâ³ê ùèðî ðîçêàÿâñÿ, âîíà íàâ³òü íå õî÷å ñóìí³âàòèñÿ ó öèõ ñàìèõ ùèðîñò³ ³ ðîçêàÿíí³. Ñàìå â òàê³ äí³ çàáèðàþòüñÿ íàçàä çàÿâè ç ïîë³ö³¿, ïîçîâè ïðî ðîçëó÷åííÿ ç ñóäó… Ƴíêè ÷àñòî âèãàäóþòü ñîá³ âåëüìè “ïåðåêîíëèâ³” ïîÿñíåííÿ, ÷îìó ç³ðâàâñÿ ÷îëîâ³ê. Òàêà ôàçà ìîæå òðèâàòè îäèí äåíü àáî äåê³ëüêà ì³ñÿö³â, ïðè öüîìó âñå ð³äøຠé ð³äøàº. Àëå, âðåøò³-ðåøò, íàïðóæåí³ñòü çíîâó çðîñòàº, ³ âåñü öèêë çíîâó ïîâòîðþºòüñÿ. ²íîä³ ôàçà çàòèøøÿ ³ êàÿòòÿ çì³íþºòüñÿ ôàçîþ “ðàïòîâî¿ íîðìàë³çàö³¿ îòî÷åííÿ”. Ó ö³é ôàç³ ÷àñòî ìຠì³ñöå äîñèòü òðèâàëèé ïåð³îä ìîâ÷àííÿ. Äðóæèíà ñïîä³âàºòüñÿ, ùî ÷îëîâ³ê ó íå¿ ïîïðîñèòü ïðîùåííÿ. Àëå ÷îëîâ³ê, ÿê ïðàâèëî, çðåøòîþ ïî÷èíຠñåáå âåñòè òàê, íåíà÷å í³÷îãî íå òðàïèëîñÿ. ³í íàâ³òü ³ íå çãàäóº ïðî ñâ³é çðèâ, ³ í³ ïðî ÿêå âèáà÷åííÿ íåìຠíàâ³òü ³ ìîâè. Æèòòÿ ÿêîñü ñàìå ñîáîþ ïðîñòî ïîâåðòàºòüñÿ â “íîðìàëüíå” ðóñëî. Àëå îñê³ëüêè ïðîáëåìè íå ðîçêðèâàþòüñÿ ³ íå âèð³øóþòüñÿ, íàïðóãà çðîñòàº, íåìèíó÷å ïðèâîäÿ÷è äî íàñòóïíîãî ñïàëàõó, íàñòóïíîãî çðèâó. 7
Ðàíè ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ Íàñèëëÿ â ñ³ì’¿ â áóäü-ÿêîìó âèãëÿä³ – âèòîí÷åíîìó àáî ãðóáîìó, åìîö³éíîìó àáî ô³çè÷íîìó – çàëèøຠðàíè ³ íà ò³ë³, ³ íà äóø³ æ³íêè. ² õî÷à çàïîä³ÿòè øêîäó ò³ëó ³ äóø³ ìîæëèâî ð³çíó – ³ òÿæêó, ³ ïîëåãøåíó, – ó áóäü-ÿêîìó âèãëÿä³ â³ä æîðñòîêîñò³ çàëèøàþòüñÿ ðàíè, ÿê³ áîëÿòü.
Âèäèì³ ðàíè Äóæå áàãàòî äðóæèí çâåðòàëèñÿ çà ìåäè÷íîþ äîïîìîãîþ ï³ñëÿ îòðèìàííÿ ò³ëåñíèõ ïîøêîäæåíü â³ä ñâî¿õ ðîçãí³âàíèõ ÷îëîâ³ê³â, ÿê³ íå çäàòí³ ñòðèìóâàòè ñåáå. Ïîøêîäæåííÿ áóâàþòü ð³çí³: ñèíö³, ïîäðÿïèíè, ïîð³çè, ïîøêîäæåííÿ âíóòð³øí³õ îðãàí³â, ïåðåëîìè ê³ñòîê. À ³íø³ æ³íêè í³êóäè íå çâåðòàëèñÿ ³ ñàì³ âòèðàëè êðîâ ç íîñà àáî ÷åêàëè, ïîêè çàãî¿òüñÿ óäàð íà øè¿ àáî ïëå÷³.
Íåâèäèì³ ðàíè
“
Á³ëüø³ñòü ç æ³íîê ñòâåðäæóþòü, ùî íàéäóæ÷å áîëÿòü íåâèäèì³ ðàíè.
„
À ñàìå: â³ä çðàäíèöòâà, ïî÷óòòÿ áåçñèëëÿ, íåñâîáîäè, ïðèíèæåííÿ ã³äíîñò³. ² õî÷à âàæêî çíàéòè “÷èñò³” âèïàäêè íåñâîáîäè áåç ïðèíèæåííÿ, àáî çðàäè áåç áåçñèëëÿ, äàâàéòå ñïðîáóºìî ðîçãëÿíóòè ¿õ îêðåìî. Çðàäà. Äðóæèíà, íàä ÿêîþ çíóùàºòüñÿ ÷îëîâ³ê, çàëèøຠóñ³ëÿê³ ³ëþ糿. Ïîäðóæíå æèòòÿ âèÿâëÿºòüñÿ çîâñ³ì íå òàêèì áåçõìàðíèì, ÿê âîíà ñîá³ óÿâëÿëà. Îäíà íåùàñíà äðóæèíà â ñëüîçàõ ðîçïîâ³äàëà, ÿê âîíà ìð³ÿëà âèéòèƒçàì³æ çà ëþäèíó, ÿêà á ¿¿ êîõàëà ³ íîñèëà á íà ðóêàõ. ² õî÷à ùå é äî 8
âåñ³ëëÿ áóëî äåê³ëüêà âèïàäê³â, êîëè ìàéáóòí³é ÷îëîâ³ê ðàïòîì “çàâîäèâñÿ” ç íàï³âîáåðòà, âîíà í³êîëè á íå ïîäóìàëà, ùî â ìàéáóòíüîìó âñå öå òàê ñóìíî äëÿ íå¿ ïîâåðíåòüñÿ. Îäðàçó ï³ñëÿ çíàéîìñòâà ìàéáóòíþ äðóæèíó âðàæຠäîáðîòà ìàéáóòíüîãî ÷îëîâ³êà. ¯¿ ï³äêîðþº éîãî ëþáîâ, óâàãà ³ òóðáîòà. Àëå ï³ä ïðèêðèòòÿì øàðìó ³ äåë³êàòíîñò³ ÷îëîâ³ê ïðàãíå äîñÿãòè ñâ ìåòè – ïîâíî¿ âëàäè íàä ñâîºþ æåðòâîþ. ² îñü ì𳿠çíèêàþòü, ³ çàëèøàºòüñÿ ðåàëüí³ñòü – æ³íêà ðîçó쳺, ùî âèéøëà çàì³æ çà ëþäèíó âëàäíó ³ íåâáëàãàííó. Âîíà â³ä÷óâຠñåáå îøóêàíîþ, ³ â³ä öüîãî ¿é ñòຠùå ã³ðøå, îñîáëèâî êîëè ÷îëîâ³ê ïîñò³éíî ïîðóøóº ñâîþ îá³öÿíêó ïðèïèíèòè çíóùàííÿ. Ïîò³ì òàêèì æ³íêàì áóâຠäóæå âàæêî äîâ³ðÿòè ëþäÿì âçàãàë³, íàâ³òü òèì, õòî ì³ã áè ¿ì äîïîìîãòè. Ïî÷óòòÿ áåçñèëëÿ. Ô³çè÷íà ïåðåâàãà ÷îëîâ³êà, éîãî çàãðîçè, íîðìà ïîâåä³íêè àáî åêîíîì³÷í³ îáìåæåííÿ, ïðèéíÿò³ â äàí³é êóëüòóð³ àáî â³ðîñïîâ³äàíí³, â³äí³ìàþòü ó æ³íêè áóäü-ÿêó íàä³þ íà òå, ùî çíóùàííÿ ìîæóòü ïðèïèíèòèñÿ. Öå ïî÷óòòÿ áåçñèëëÿ äåäàë³ ì³öí³øຠïî ì³ð³ òîãî, ÿê äðóæèíà ðîçó쳺, ùî í³÷èì ³ í³ÿê íå ìîæå ïîêëàñòè êðàé çíóùàííÿì, çàïîá³ãòè øêîä³, ÿêó ÷îëîâ³ê íàíîñèòü ¿é ³ ä³òÿì.
“
Çãîäîì äðóæèíà ïî÷èíຠâ³ðèòè, ùî â óñ³õ öèõ çíóùàííÿõ ÿêèìñü ÷èíîì âèííà ò³ëüêè âîíà.
„
Âîíà ñóìí³âàºòüñÿ â ñîá³ ÿê â äðóæèí³, ãîñïîäèí³, ìàòåð³ ³ êîõàí³é. Âîíà ìîæå ÷óäîâî ñïðàâëÿòèñÿ íà ðîáîò³ ç áåçë³÷÷þ âàæëèâèõ ñïðàâ òà çàâäàíü, àëå âäîìà, ¿é çäàºòüñÿ, âîíà í³÷îãî íå â쳺, âîíà íå çäàòíà çðîáèòè æîäíî¿ ñïðàâè. ϳñëÿ ÷åðãîâîãî ñêàíäàëó îäíà æ³íêà ñêàçàëà: “Ó òîé ÷àñ, êîëè ïðàëüíà ìàøèíà ïî÷àëà ïðàöþâàòè ã³ðøå, ìåí³ íå ïî9
òð³áíî áóëî ïðîñèòè éîãî ïîäèâèòèñÿ ¿¿. Ìîæå, òîä³ á â³í íå âäàðèâ ìåíå ãîëîâîþ îá ñò³íêó”. Âòðàòà ñâîáîäè. Ó ñ³ì’¿, äå ÷îëîâ³ê çíóùàºòüñÿ íàä äðóæèíîþ, ñâîáîäà äðóæèíè çàâæäè çíà÷íî îáìåæåíà. ×îëîâ³ê ìîæå çìåíøóâàòè ÷àñ ñï³ëêóâàííÿ äðóæèíè ïîçà ñ³ì’ºþ, âêàçóâàòè ¿é, ç êèì ¿é òîâàðèøóâàòè, àáî ñòàâèòè ¿¿ â ñóâîð³ ô³íàíñîâ³ ðàìêè. Ó êðàéí³õ âèïàäêàõ äðóæèíà ïîâèííà îòðèìóâàòè ó ÷îëîâ³êà “äîçâ³ë” íàâ³òü íà âèð³øåííÿ íàéïðîñò³øèõ ïîâñÿêäåííèõ ñïðàâ. Íàìàãàþ÷èñü êåðóâàòè äðóæèíîþ ³ íå âèíîñèòè ñì³òòÿ ç õàòè, çàçâè÷àé ÷îëîâ³ê ñàì ïðèéìຠâñ³ âàæëèâ³ ð³øåííÿ çà äðóæèíó. ßê áè òàì íå áóëî, à äðóæèí³ ïî÷èíຠçäàâàòèñÿ, ùî í³ÿêîãî âëàñíîãî æèòòÿ ó íå¿ íåìàº. ¯é çäàºòüñÿ, ùî ó íå¿ íåìຠïðàâà ãîëîñó, ³ íàâ³òü ÿêáè âîíà ùîñü ñêàçàëà, í³õòî á íà öå íå çâåðíóâ í³ÿêî¿ óâàãè. Ïðèíèæåííÿ ã³äíîñò³. ͳõòî ç íàñ íå ìîæå ïîâí³ñòþ âòðàòèòè ñâîþ ã³äí³ñòü, õî÷à ³íêîëè íàì çäàºòüñÿ, ùî ìè ¿¿ âòðàòèëè. Àëå ã³äíîñò³ ëþäèíè ìîæå áóòè çàâäàíî ñåðéîçíîãî óäàðó.
“
„
óäí³ñòü äðóæèíè, ÿêà çàçíຠçíóùàíü, ðåãóëÿðíî ïðèíèæóºòüñÿ.
¯é ïîñò³éíî íàãàäóþòü, ùî âîíà íå ìîæå ñàìîñò³éíî ïðèéìàòè ð³øåííÿ. Äî íå¿ ñòàâëÿòüñÿ ÿê äî íåæèâîãî ïðåäìåòó, ÿêèì ìîæíà ïîêîðèñòóâàòèñÿ ³ âèêèíóòè, ÿê ïóñòó æåðñòÿíêó ç-ï³ä íàïîþ. Ó íå¿ íå ìîæå áóòè í³ ïî÷óòò³â, í³ äóìîê, í³ áàæàíü. ×àñòî ¿é çäàºòüñÿ, ùî ¿¿ “ÿê îñîáèñòîñò³ á³ëüøå íå ³ñíóº”. ²íîä³ öå ïðèçâîäèòü äî òîãî, ùî âñ³ ïî÷óòòÿ ¿¿ äóø³ ïîìèðàþòü, ³ âîíà í³ÿê íå ðåàãóº í³ íà ðàä³ñòü, í³ íà ãîðå. 10
̳ôè ïðî ñ³ìåéíå íàñèëëÿ Ç ïðèâîäó çíóùàíü ÷îëîâ³ê³â íàä äðóæèíàìè âèãàäàí³ íàéð³çíîìàí³òí³ø³ ì³ôè. Äàâàéòå ðîçãëÿíåìî äåÿê³ ç íèõ. ̳ô ¹1: äåÿê³ ÷îëîâ³êè í³÷îãî íå ìîæóòü çðîáèòè ç ñîáîþ. Äåõòî ââàæàº, ùî º ÷îëîâ³êè, ÿê³ ïðîñòî íåçäàòí³ òðèìàòè ñåáå â ðóêàõ, ÿêùî âîíè ÷èìîñü íåâäîâîëåí³. Êàæóòü, ùî ó òàêèõ ÷îëîâ³ê³â íåìຠâèáîðó, ¿ì ïðîñòî äîâîäèòüñÿ áèòè ñâî¿õ äðóæèí. Ó â³äïîâ³äü íà öåé àðãóìåíò Äæåéìñ ³ Ô³ëë³ñ Îëñäåðô ñòâåðäæóþòü: “ßêáè òàê áóëî íàñïðàâä³, òî ö³ ëþäè àíàëîã³÷íî ïîâîäèëèñÿ á íà ðîáîò³, çà ðóëåì, ç äðóçÿìè. Àëå òàì âîíè ïîâîäÿòüñÿ çîâñ³ì ³íàêøå. Á³ëüø³ñòü ÷îëîâ³ê³â, ÿê³ çíóùàþòüñÿ íàä ñâî¿ìè äðóæèíàìè, çíóùàþòüñÿ ñàìå íàä äðóæèíàìè, ³ ò³ëüêè íàä íèìè”. Äî òîãî æ, äóæå íåáåçïå÷íî ïðîïàãóâàòè òàêó òî÷êó çîðó, òîìó ùî âîíà ñïðèÿº áåçêàðíîñò³ ùîäî òèõ, õòî ïîâèíåí â³äïîâ³äàòè çà ñâî¿ â÷èíêè.
“
„
Áåçêàðí³ñòü ò³ëüêè ðîçïàëþº âîãîíü íåïðèáîðêàíî¿ æîðñòîêîñò³.
̳ô ¹2: âèíåí àëêîãîëü. Õî÷ àëêîãîëü ³ ³íø³ îäóðìàíþþ÷³ ðå÷îâèíè ÷àñòî ñóïðîâîäæóþòü ñ³ìåéíå íàñèëëÿ, áóâຠé òàê, ùî íàñèëëÿ â íàÿâíîñò³, à í³ÿêîãî äóðìàíó íåìàº. Òàê ùî íåñïðàâåäëèâî áóëî á ââàæàòè, ùî âñÿ á³äà â ñ³ì’ÿõ, äå ÷îëîâ³ê á’º äðóæèíó, â àëêîãîëüíîìó ñï’ÿí³íí³ àáî â íàðêîòè÷íîìó äóðìàí³. Õî÷à çàëåæí³ñòü â³ä àëêîãîëþ àáî íàðêîòèê³â ÷àñòî ñïðèÿº íàñèëëþ àáî ïîñèëþº ïðîáëåìó æîðñòîêîãî ïîâîäæåííÿ ÷îëîâ³êà ç äðóæèíîþ, âîíà ÿâëÿº ñîáîþ âñüîãî ëèøå ÷àñòèíó ïðîáëåìè, àëå íå âñþ ö³ëêîì. ßêùî, íàïðèêëàä, ïðèáðàòè àëêîãîëü, ñóòü ïðîáëåìè â³ä öüîãî çîâñ³ì íå çíèêàº, ³ âîíà çîâñ³ì íå âèð³øóºòüñÿ. 11
̳ô ¹3: ÿêùî ÷îëîâ³ê á’º äðóæèíó, çíà÷èòü, âîíà ñàìà âèííà. Äåõòî ââàæàº, ùî âñå áóëî á äîáðå, ÿêáè æ³íêè ñàì³ íå äîâîäèëè ÷îëîâ³ê³â äî êðàéíîù³â. Êàæóòü, ùî äåÿê³ äðóæèíè âèâîäÿòü ÷îëîâ³ê³â ç ñåáå ÷è òî ñâîºþ áàéäóæ³ñòþ äî âñüîãî, ÷è òî íàâïàêè ïîñò³éíèìè çàóâàæåííÿìè ùîäî âñüîãî. Ïðèõèëüíèêè ö³º¿ òî÷êè çîðó ñòâåðäæóþòü, ùî äåÿê³ æ³íêè ïðîñòî “êóïóþòü” ÷óæó óâàãó ³ ñï³â÷óòòÿ, ïðîâîêóþ÷è ÷îëîâ³ê³â íà íàñèëëÿ. Õî÷à, çâ³ñíî, ìîæëèâå ïðèïóùåííÿ, ùî õòîñü îñü òàê ÷îëîâ³êà ìîæå ç ñåáå âèâåñòè, àëå òàêà òî÷êà çîðó ïðèíàéìí³ íåçâè÷íà.
“
Äîáðå â³äîìî, ùî æ³íêè, ÿê³ çàçíàþòü áèòòÿ, çàçâè÷àé ââàæàþòü êðàùèì «íå âèíîñòè ñì³òòÿ ç õàòè».
„
Òîìó é çíóùàííÿ íàä äðóæèíàìè ïðèéíÿòî ââàæàòè “í³êèì íå ïî÷óòèì çëî÷èíîì”. Ïîáèòà ÷îëîâ³êîì äðóæèíà çàçâè÷àé çîâñ³ì íå íàìàãàºòüñÿ ïðîáóäèòè â êîìó-íåáóòü ñï³â÷óòòÿ. Âîíà òðèìຠâñå ïðè ñîá³, òîìó ùî ¿é ñîðîìíî ³ ñòðàøíî, âîíà áî¿òüñÿ òîãî, ùî ìîæå òðàïèòèñÿ, ÿêùî âîíà êîìó-íåáóòü ïðî öå ðîçïîâ³ñòü. Äåÿê³ äðóæèíè âèçíàþòü, ùî âîíè ³ ñïðàâä³ ïðîâîêóþòü ñïàëàõè çëîáè ç áîêó ñâî¿õ ÷îëîâ³ê³â, àëå íå òîìó, ùî ¿ì ïîäîáàþòüñÿ ïîáî¿ àáî çíóùàííÿ, à òîìó, ùî âîíè âæå áàãàòî ðàç³â âñå öå ïåðåæèëè ³ çíàþòü, ùî ï³ñëÿ ñêàíäàëó ÷îëîâ³êè ðîçêàþþòüñÿ â ñêîºíîìó, ñòàþòü äîáð³øèìè òà ëàã³äí³øèìè. Êð³ì òîãî, ÿêùî íàéñòðàøí³øå âæå òðàïèëîñÿ, æ³íö³ â ÿêîìóñü çíà÷åíí³ ñòຠëåãøå – íàä íåþ âæå íå âèñèòü äàìîêë³â ìå÷ íåâ³äàííÿ, êîëè æ íàëåòèòü ÷åðãîâà áóðÿ.
“
Áàãàòüîì æ³íêàì íàáàãàòî âàæ÷å æèòè â ñòðàõó, íå â³äàþ÷è, êîëè íà íèõ â ÷åðãîâèé 12
„
ðàç íàãðÿíå ãí³â ÷îëîâ³êà, í³æ ïåðåæèòè ñàì ñêàíäàë. Ó äåÿêèõ ñ³ì’ÿõ äðóæèíà ãîñòð³øà íà ÿçèê, í³æ ÷îëîâ³ê. Âîíà ìîæå ïåðåìàãàòè ÷îëîâ³êà â ñóïåðå÷ö³, â³ä ÷îãî òîé â³ä÷óâຠáåçñèëëÿ ³ íåïîâíîö³íí³ñòü, ùî ³íîä³ ïðèçâîäèòü äî ñïàëàõó çëîáè. ² êîëè â³äáóâàºòüñÿ öåé ñïàëàõ, åòè÷íà ïåðåâàãà äðóæèíè ³ ¿¿ íèçüêà äóìêà ïðî ÷îëîâ³êà ò³ëüêè ï³äòâåðäæóþòüñÿ. ³í ïàäຠùå íèæ÷å ó âëàñíèõ î÷àõ, à âîíà, õî÷à é äîðîãîþ ö³íîþ äëÿ ñåáå, àëå âñå æ òàêè ïåðåìàãàº, îòðèìóº ïîìñòó. Àëå çíîâó æ, õî÷à òàêå é òðàïëÿºòüñÿ, í³ÿê íå ìîæíà ðîáèòè âèñíîâêè íà öèõ ïðèêëàäàõ, ùî â çíóùàííÿõ âèííà ñàìà æ³íêà. Íå ìîæíà çâèíóâà÷óâàòè â ñâàâ³ëëÿõ îäí³º¿ ëþäèíè ³íøó, ÿêà ñòàëà ¿¿ æåðòâîþ. ̳ô ¹4: Á³áë³ÿ íå äîçâîëÿº õðèñòèÿíêàì ñêàðæèòèñÿ íà çíóùàííÿ ÷îëîâ³êà. Öå, ìàáóòü, íàéñåðéîçí³øèé ç óñ³õ ì³ô³â, òîìó ùî áàãàòüîì äðóæèíàì, ÿêèõ á’þòü ÷îëîâ³êè, “äîáð³ äóø³” ðàäÿòü ìîâ÷àòè ³ æèòè çã³äíî “â÷åííÿ àïîñòîëà Ïåòðà” (1 Ïåòð. 3).
“
Ïàñòîðè òà ïðîôåñ³éí³ äóøåï³êëóâàëüíèêè íàïðàâëÿþòü äðóæèí íàçàä, òóäè, äå íàä íèìè çíóùàþòüñÿ, ïðî÷èòàâøè ¿ì ñëîâà àïîñòîëà Ïåòðà.
„
Òàê ñàìî äðóæèíè, – êîð³òüñÿ ñâî¿ì ÷îëîâ³êàì, ùîá ³ äåÿê³, õòî íå êîðèòüñÿ ñëîâó, áóëè ïðèºäíàí³ áåç ñëîâà ïîâîäæåííÿì äðóæèí, ÿê ïîáà÷àòü âàøå ïîâîäæåííÿ ÷èñòå â ñòðàõó. À îêðàñîþ ¿ì íåõàé áóäå íå çîâí³øíº, – çàïë³òàííÿ âîëîññÿ òà íàâ³øàííÿ çîëîòà àáî âáèðàííÿ îäåæ, àëå çàõîâàíà ëþäèíà ñåðöÿ 13
â íåòë³íí³ ëàã³äíîãî é ìîâ÷àçíîãî äóõà, ùî äîðîãîö³ííå ïåðåä Áîãîì. Áî òàê ñàìî ïðèêðàøàëè ñåáå é ñâÿò³ ò³ æ³íêè, ùî êëàëè íàä³þ íà Áîãà é êîðèëèñü ñâî¿ì ÷îëîâ³êàì. Òàê Ñàðà êîðèëàñü Àâðààìîâ³, ³ ïàíîì éîãî íàçèâàëà. À âè – ¿¿ ä³òè, êîëè äîáðî ðîáèòå òà íå ëÿêàºòåñü æîäíîãî ñòðàõó (1 Ïåòð. 3:1-6). Àëå ï³ñëÿ öüîãî Ïåòðî ãîâîðèòü äåùî é ÷îëîâ³êàì: ×îëîâ³êè, – òàê ñàìî æèâ³òü ðàçîì ³ç äðóæèíàìè çà ðîçóìîì, ÿê çî ñëàáøîþ æ³íî÷îþ ïîñóäèíîþ, ³ âèÿâëÿéòå ¿ì ÷åñòü, áî é âîíè º ñï³âñïàäêîºìèö³ áëàãîäàò³ æèòòÿ, ùîá íå ñïèíÿëèñÿ âàø³ ìîëèòâè (1 Ïåòð. 3:7). Ö³ âèðàçí³ ³ çðîçóì³ë³ ñëîâà òà îäâ³÷í³ ïðèíöèïè äóæå íåäîðå÷íî çàñòîñîâóþòü äî ñèòóàö³¿ íåáëàãîïîëó÷íî¿ ðîäèíè ç äåÿêèõ ïðè÷èí: гçíèöÿ â òðàäèö³ÿõ òà çâè÷àÿõ. Ó ñâîºìó êîìåíòàð³ Ó¿ëüÿì Áàðêë³ ïîÿñíþº: “Íà ïåðøèé ïîãëÿä çäàºòüñÿ äèâíèì, ùî ïîðàäè Ïåòðà äðóæèíàì â ø³ñòü ðàç³â á³ëüø³, í³æ éîãî íàñòàíîâè ÷îëîâ³êàì. Öå òîìó, ùî ïåðåä äðóæèíîþ ñòîÿëà íàáàãàòî ñåðéîçí³øà ïðîáëåìà, í³æ ïåðåä ÷îëîâ³êîì. ßêùî ÷îëîâ³ê ñòàâàâ õðèñòèÿíèíîì, â³í, ñàìî ñîáîþ, ïðèâîäèâ äðóæèíó äî öåðêâè, ³ íà öüîìó ïðîáëåìà áóëà âè÷åðïàíà. Àëå ÿêùî õðèñòèÿíêîþ ñòàâàëà äðóæèíà, à ÷îëîâ³ê ïðè öüîìó çàëèøàâñÿ íåâ³ðóþ÷èì, çã³äíî ïîãëÿä³â ñòàðîäàâíüîãî ñâ³òó âîíà çä³éñíþâàëà ùîñü íåéìîâ³ðíå, ùî ïðèçâîäèëî äî á³ëüø ñåðéîçíèõ ïðîáëåì”. Äàë³ Áàðêë³ ïèøå ïðî òå, ùî æ³íêè ó I ñòîë³òò³ áóëè íå â çìîç³ ðîçðàõîâóâàòè íà þðèäè÷íèé çàõèñò ñâî¿õ ïðàâ. ͳ æ³íêè, í³ ðàáè ó òîé ÷àñ íå ìàëè çìîãè íàïèñàòè çàÿâó äî ïîë³ö³¿, ïîäàòè ïîçîâ äî ñóäó. Ó æ³íêè, íàä ÿêîþ çíóùàâñÿ ÷îëîâ³ê, íå áóëî ìîæëèâîñò³ íàáðàòè íîìåð 911 àáî çàòåëåôîíóâàòè äî ñëóæáè äîâ³ðè àáî äî ì³ñöåâî¿ ïîë³öåéñüêî¿ ä³ëüíèö³. 14
À â íàø ÷àñ ìè ìîæåìî ³ ïðîïîâ³äóâàòè â³÷í³ ïðèíöèïè, âèêëàäåí³ àïîñòîëîì Ïåòðîì, ³ çâåðòàòèñÿ çà äîïîìîãîþ äî äàíèõ íàì Áîãîì îðãàí³â âëàäè ³ ïðàâîïîðÿäêó (Ðèì. 13:1-7) ó âèïàäêó, ÿêùî õòîñü äîçâîëÿº ñîá³ òå, íà ùî íå ìຠïðàâà. ßêùî ÷îëîâ³ê â³ðóþ÷èé, ³ éîãî â÷èíêè íå âèõîäÿòü çà ìåæ³ äîçâîëåíîãî, íå äîõîäÿòü äî ðîçðÿäó ñòàòåé êàðíîãî êîäåêñó, æ³íêà ìîæå òàêîæ â÷èíèòè çã³äíî ñêàçàíîìó Õðèñòîì â ªâàíãå볿 â³ä Ìàòâ³ÿ (Ìò. 18:15-18) ³ ïîïðîñèòè öåðêâó âñòóïèòèñÿ çà íå¿. Êîëè æ³íêà, íàä ÿêîþ çíóùàºòüñÿ ÷îëîâ³ê, íå ïðîñèòü äîïîìîãè ó öåðêâè, âàæëèâî ïàì’ÿòàòè, ùî á³áë³éíèé Áîã çàâæäè ïðîñèâ òèõ, õòî ñèëüí³øèé, ïðèõîäèòè íà äîïîìîãó ñëàáèì, ïðèíèæåíèì ³ îáðàæåíèì (ªç. 34:4).
“
Íå ìîæå áîãîáîÿçëèâà ëþäèíà â³ä³ñëàòè ïîáèòó æ³íêó íàçàä äî ÷îëîâ³êà-íåäîëþäêà, ïîðàäèâøè ¿é «áóòè éîìó ùå ïîê³ðí³øîþ».
„
Ïîòð³áíî çðîáèòè âñå ìîæëèâå, ùîá çàáåçïå÷èòè ö³é æ³íö³ óñ³ëÿêèé þðèäè÷íèé, ñîö³àëüíèé ³ äóõîâíèé çàõèñò. ßêùî öå äîðå÷íî, ³íêîëè ïîòð³áíî é äîïîìîãòè æ³íö³ ïîêëèêàòè íà äîïîìîãó ñèëó çàêîíó. ² ðîáèòüñÿ öå íå äëÿ òîãî, ùîá â³äïîâ³ñòè çëîì íà çëî, à ùîá ïîñòàâëåíà Áîãîì âëàäà çàêëèêàëà ðîçãíóçäàíîãî ÷îëîâ³êà äî ïîðÿäêó.
“
Àäæå ìè í³ÿê íå äîïîìîæåìî ÷îëîâ³êîâ³, ÿêùî áóäåìî êð³çü ïàëüö³ äèâèòèñÿ íà òå, ÿê â³í ïðèíèæóº ñâîºþ ðîçãíóçäàí³ñòþ ³ ñåáå ñàìîãî, ³ ñâîþ äðóæèíó.
„
Çì³ñò ñïðàâæíüî¿ õðèñòèÿíñüêî¿ ñìèðåííîñò³. Ƴíêà, ÿêà ïîê³ðíî äîçâîëÿº ñâîºìó ÷îëîâ³êîâ³ çíóùàòèñÿ íàä íåþ, ìîæå é íàñïðàâä³ áóòè ùèðî ïåðåêîíàíà, ùî âîíà òàêèì 15
÷èíîì âèêîíóº â÷åííÿ àïîñòîëà Ïåòðà (1 Ïåòð. 3:1-6). Âîíà òàêîæ ìîæå çíåñòè ìîâ÷êè âñ³ ñòóñàíè òà îáðàçè, ââàæàþ÷è, ùî ÿêùî âîíà êîìóñü ðîçïîâ³ñòü ïðî ñâîþ á³äó, òî òèì ïîñòàâèòü ñåáå â ùå á³ëüø íåáåçïå÷íå ïîëîæåííÿ. Ó áóäüÿêîìó âèïàäêó ïîâèííî â³äì³òèòè, ùî Ïåòðî çàêëèêàâ æ³íîê íå ïðîñòî äî ïîñëóõó, à é äî ñìèðåííÿ îñîáëèâîãî ðîäó. Äàë³ ìè ïîáà÷èìî, ùî àïîñòîë çàêëèêàâ äî òàêîãî ðîäó õðèñòèÿíñüêîãî ñìèðåííÿ, ÿêå á äîïîìîãàëî ÷îëîâ³êîâ³ ñòàâàòè ãîñïîäàðåì, ÿêèé ñëóæèòü ³íøèì, òàêîþ ëþäèíîþ, ÿêîþ Áîã ïðèçíà÷èâ éîìó áóòè â ñâî¿é ðîäèí³. Ïåòðî çîâñ³ì íå ìàâ íàì³ðó äîïîìàãàòè áóéíèì ÷îëîâ³êàì, ÿê³ äàþòü âîëþ ñâî¿ì äèòÿ÷èì çàìàøêàì ³ ðîáëÿòü ç³ ñâî¿ìè áåççàõèñíèìè äðóæèíàìè âñå, ùî ò³ëüêè çàáàæàþòü. Õðèñòîñ çàñóäæóâàâ öå (Ìê. 10:42, 43; 1 Ïåòð. 3:7). Ïðèêëàä Õðèñòà. Ç êîíòåêñòó öèõ ñë³â (1 Ïåòð. 3:1-7) çðîçóì³ëî: ìîâà éäå ïðî òå, ùî ìè ïîâèíí³ áóòè ãîòîâ³ ñòðàæäàòè òàê, ÿê ñòðàæäàâ çà íàñ Õðèñòîñ. Ïåòðî íàãàäóº íàì, ùî Õðèñòîñ ñòðàæäàâ íåñïðàâåäëèâî, íå â³äïîâ³äàþ÷è ïðè öüîìó ëàéêîþ íà ëàéêó àáî çëîì íà çëî. Íàñàìïåðåä çäàºòüñÿ, ùî òóò äðóæèí³ ðàäÿòü í³êîìó íå ãîâîðèòè ïðî íåñïðàâåäëèâå ïîâîäæåííÿ ç íåþ ÷îëîâ³êà ³ æîäíèì ÷èíîì íå ïðîòèñòîÿòè öüîìó. Àëå æ ïîäóìàéòå, ÿê ñòðàæäàâ çà íàñ Õðèñòîñ. Ïî-ïåðøå, ³í êîðèâñÿ Áàòüêîâ³ Ñâîºìó Íåáåñíîìó. Éîãî ïîê³ðí³ñòü çàâæäè ïîºäíóâàëàñÿ ç áàæàííÿì ïðîñëàâèòè Áîãà ³ äîïîìîãòè ëþäÿì. ³í áóâ ãîòîâèé äî ñòðàæäàíü, àëå ñòðàæäàâ çàðàäè áëàãî¿ ìåòè, çàðàäè æèòòÿ ³ ùàñòÿ ³íøèõ. Õðèñòîñ íå ïîòóðàâ çëó, ÿêå êî¿ëè Éîãî âîðîãè, íå ï³äêîðÿâñÿ ¿õ åãî¿ñòè÷íèì ïðèìõàì. Âðàõîâóþ÷è ö³ òà ³íø³ ïðè÷èíè, ìè ââàæàºìî: íåîáõ³äíî ðîçâ³í÷àòè íåáåçïå÷íèé ì³ô ïðî òå, ùî õðèñòèÿíêè íå ïîâèíí³ ïðîòèñòîÿòè ñâî¿ì ÷îëîâ³êàì, ÿê³ çíóùàþòüñÿ íàä íèìè. Àëå ùîá æ³íö³ ä³éñíî çðîçóì³òè, äî ÷îãî çàêëèêຠ¿¿ Ïåòðî â öèõ ñâî¿õ ñëîâàõ (1 Ïåòð. 3:1-6), ¿é ïîòð³áíî óâàæíî ïîäóìàòè, íàâ³ùî ³ ÿê ¿é æèòè â ò³é ïîêîð³, ïðî ÿêó ãîâîðèòü àïîñòîë. 16
Ðåàêö³ÿ äðóæèíè íà çíóùàííÿ ×îìó äðóæèíà ðåàãóº íà çíóùàííÿ òàêèì àáî ³íøèì ÷èíîì? Ó çìó÷åíîìó ñåðö³ æ³íêè, ùî çàçíຠíàñèëëÿ, ïîâñòຠáàãàòî ïèòàíü, ¿¿ îõîïëþþòü áàãàòî ïî÷óòò³â. Òàì ³ á³ëü, ³ ðîçãóáëåí³ñòü, ³ ñòðàõ, ³ áàæàííÿ áóòè êîõàíîþ, ³ îáðàçà, ³ çë³ñòü. Ðåàêö³ÿ äðóæèíè, ùî ñòàëà æåðòâîþ æîðñòîêîãî ïîâîäæåííÿ, ñòຠðåçóëüòàòîì îäíîãî ç öèõ ïî÷óòò³â àáî äåê³ëüêîõ ç íèõ îäíî÷àñíî. Äóøåâíèé ñòðàõ. Ƴíêà â ñèòóàö³¿ ðîäèííîãî íàñèëëÿ ÷àñòî îõîïëåíà ñòðàõîì. ² áîÿòèñÿ ¿é, çâè÷àéíî æ, º áàãàòî ÷îãî. Âîíà ìຠâñ³ ï³äñòàâè áîÿòèñÿ âòðàòèòè âñå, ùî òàê âèñîêî ö³íóº: ÷îëîâ³êà, ä³òåé, äæåðåëî ³ñíóâàííÿ, áóäèíîê, ðåïóòàö³þ ïîðÿäíî¿ ñ³ì’¿, ìàòåð³àëüíå ³ åìîö³éíå áëàãîïîëó÷÷ÿ ³ ùå áàãàòî ÷îãî. Ƴíêè, ùî ñòàëè æåðòâàìè íàñèëëÿ, äóæå äîáðå ðîçóì³þòü òîé ñòðàõ, ÿêèé áóâ ó Äàâèäà, êîëè áëèçüêèé äðóã çðàäèâ éîãî: Òðåìòèòü ìîº ñåðöå â ìåí³, ³ ñòðàõè ñìåðòåëüí³ íàïàëè íà ìåíå, ñòðàõ òà òðåìò³ííÿ íà ìåíå íàéøëè, ³ òðåâîãà ìåíå îáãîðíóëà. ² ñêàçàâ ÿ: “Êîëè á ÿ ìàâ êðèëà, íåìîâ òà ãîëóáêà, òî ÿ ïîëåò³â áè é ñïî÷èâ!” Îòîæ, ïîìàíäðóþ äàëåêî, ïðîáóâàòèìó ÿ íà ïóñòèí³. Ïîñï³øó ñîá³, ùîá óòåêòè ïåðåä â³òðîì áóðõëèâèì òà áóðåþ. Áî æ íå âîðîã çëîð³÷èòü íà ìåíå, – öå ÿ ïåðåí³ñ áè, – ³ íå íåíàâèñíèê ì³é ïîá³ëüøèâñü íàäî ìíîþ, ÿ ñõîâàâñÿ á â³ä íüîãî, – àëå òè, – ÷îëîâ³ê ìåí³ ð³âíÿ, ì³é ïðèÿòåëü áëèçüêèé ³ çíàéîìèé ìåí³... Âîðîã âèòÿãíóâ ðóêè ñâî¿ ïðîòè òèõ, ùî â ñïîêî¿ æèëè ç íèì, â³í çãàíüáèâ çàïîâ³òà ñâîãî, éîãî âóñòà ãëàäåíüê³, ÿê ìàñëî, – òà ñâàðêà ó ñåðö³ éîãî, â³ä îëèâè ì’ÿê³ø³ ñëîâà éîãî, òà âîíè – ÿê ìå÷³ ò³ îãîëåí³!” (Ïñ. 55:5-9, 13, 14, 21, 22). 17
Àëå, õî÷ ³ áàãàòî ÷îãî ìîæíà é ïîòð³áíî áîÿòèñÿ, º î÷åâèäíà ð³çíèöÿ (õî÷à ¿¿ ïîáà÷èòè áóâຠäåäàë³ âàæ÷å) ì³æ òèì, ùîá áîÿòèñÿ, òà òèì, ÿê ñòðàõ ñàì êåðóº òîáîþ.
“
ßêùî æ³íêîþ, ùî ñòàëà æåðòâîþ íàñèëëÿ, êåðóº ñòðàõ, âîíà çîâñ³ì âòðà÷ຠâ³ðó â òå, ùî â ¿¿ æèòò³ ùîñü ìîæå çì³íèòèñÿ.
„
Âîíà â³ä÷óâຠñåáå áåçñèëîþ ïðèïèíèòè áåçê³íå÷íèé öèêë íàñèëëÿ â ñâî¿é ðîäèí³. Âîíà íàâ÷èëàñÿ òåðï³òè çíóùàííÿ òà æèòè ó ïîñò³éíîìó ñòðàõîâ³ â³ä ñâ íåçàõèùåíîñò³ òà áåçíàä³éíîñò³ ñòàíîâèùà, â ÿêîìó îïèíèëàñÿ. Çàãàëîì, âîíà ïàðàë³çîâàíà ñòðàõîì, çâ’ÿçàíà íèì ïî ðóêàõ ³ íîãàõ. Äæèëë ðîçïîâ³äàëà, ÿê âîíà ÷àñ â³ä ÷àñó â³äìîâëÿëàñÿ, êîëè ðîäè÷³ é äðóç³ çàïðîøóâàëè ¿¿ â ãîñò³, õî÷à é äóæå õîò³ëà á ï³òè. Âîíà áîÿëàñÿ çàëèøèòè Ñåìà âäîìà íàñàìîò³, ùîá â³í íå ðîçñåðäèâñÿ. Ùî âîíà ò³ëüêè íå ðîáèëà äëÿ òîãî, ùîá çàñëóæèòè éîãî ïîõâàëó òà óíèêíóòè íåñõâàëåííÿ, òîáòî ïðî÷óõàíêè òà çíåâàæëèâîãî ñòàâëåííÿ. Àëå çðåøòîþ Äæèëë çðîçóì³ëà, ùî, ÿê íå ñòàðàéñÿ, ¿é í³êîëè ïåðåä ÷îëîâ³êîì íå âèñëóæèòèñÿ. Âñå îäíî çàâæäè ùîñü áóäå íå òàê, çàâæäè â³í çíàéäå, äî ÷îãî ïðèñ³êàòèñü. ¯é çäàâàëîñÿ, ùî âîíà í³êîëè íå çðîáèòü âñå òàê, ÿê òîãî ÷îëîâ³ê ÷åêຠâ³ä íå¿. Òàê âîíà ïåðåêîíàëà ñåáå, ùî çàñëóãîâóº íà âñ³ ö³ çíóùàííÿ â³ä Ñåìà.
“
Ó áàãàòüîõ âèïàäêàõ æåðòâà ðîäèííîãî íàñèëëÿ á³ëüø çà âñå áî¿òüñÿ, ùîá ÷îëîâ³ê íå çàëèøèâ ¿¿.
„
18
Âîíà ïîìèëêîâî ââàæàº, ùî áåç íüîãî âîíà ïðîïàäå, ùî ÿêùî â³í â³ä íå¿ ï³äå – ¿é íå âèæèòè. Ñåðöå ¿¿ çàâìèðຠâ³ä îäí³º¿ äóìêè ïðî òå, ùî âîíà çàëèøèòüñÿ ñàìà. Âîíà çîâñ³ì íå õî÷å, ùîá éîãî íå áóëî ïîðÿä. Âîíà ëèøå áàæàº, ùîá â³í ¿¿ íå áèâ. Àäæå ÿêùî â³í ¿¿ âðåøò³-ðåøò êèíå, ùî ïîäóìàþòü ïðî íå¿ ëþäè? Ùî áóäå ç ¿¿ ä³òüìè? Çà ÿê³ êîøòè âîíà áóäå æèòè? ² ÿê âîíè áóäóòü âçàãàë³ æèòè, ñàì³, áåç íüîãî?
“
Òàêèì æ³íêàì ïîòð³áíî ïàì’ÿòàòè, ùî ¿õ äîáðîáóò çîâñ³ì íå çàëåæèòü â³ä ¿õ ÷îëîâ³ê³â.
„
Òàê, ÿêùî ÷îëîâ³ê ï³äå, áóäå äóæå áîëÿ÷å, àëå æ íàä³ÿòèñÿ ïîòð³áíî íå íà ÷îëîâ³êà, à íà Ãîñïîäà. Äðóæèíà ïðèïóñòèòüñÿ âåëèêî¿ ïîìèëêè, ÿêùî íå áóäå ïîñò³éíî íàãàäóâàòè ñîá³, äå ñàìå çíàõîäèòüñÿ ñïðàâæíº äæåðåëî æèòòÿ, ÿêùî ïðèáåðå óñå äî ñâî¿õ ðóê, òà áóäå òåðï³òè âñå, ùî çàâãîäíî, ò³ëüêè á ÷îëîâ³ê íå ïîêèíóâ ¿¿. Ïåòðî êàçàâ ó ñâî¿é êíèç³, ùî ïîê³ðíà äðóæèíà, ÿêà äîâ³ðÿº ñâîþ äîëþ Áîãîâ³, “íå ëÿêàºòüñÿ æàäíîãî ñòðàõó” (1 Ïåòð. 3:6). Ç êîíòåêñòó (1 Ïåòð. 2:13-3:6) çðîçóì³ëî, ùî òàêà æ³íêà íå ïîâèííà áåçä³ÿëüíî, áåçìîâíî â³äñàõóâàòèñÿ â³ä ñâîãî íåïóòÿùîãî ÷îëîâ³êà. Çàì³ñòü öüîãî ¿é ïîòð³áíî àêòèâíî ³ ç ïîêîðîþ “ðîáèòè äîáðî” (1 Ïåòð. 3:6), íå ï³ääàþ÷èñü ñòðàõó, ³ íå äîçâîëÿòè éîìó ñåáå âòðèìóâàòè â³ä öüîãî. Çâ³ñíî, ïðè íàéâèùîìó ñïàëàñ³ áóéñòâà ç áîêó ÷îëîâ³êà, àáî êîëè öåé ñïàëàõ íàçð³âàº, òàê ÷èíèòè âàæ÷å, àëå ãîëîâíà ë³í³ÿ ïîâåä³íêè ïîâèííà çàëèøàòèñÿ òàêîþ æ. Ƴíö³ ïîòð³áíî äîâ³ðèòèñÿ Áîãîâ³ ³ íå â³ääàâàòè çëîì çà çëî, ÷èíèòè äîáðå ³ íå ï³ääàâàòèñÿ ñòðàõó, çáåð³ãàòè ëàã³äí³ñòü äóõó, ÿêà ìîæå äîïîìîãòè ÷îëîâ³êó âèÿâèòè ñâî¿ êðàù³, à íå ã³ðø³ ÿêîñò³. 19
¯é ìîæå çíàäîáèòèñÿ äîïîìîãà ñòàð³éøèí àáî æ³íîê ç öåðêâè, ó ÿêèõ º áàãàòèé äîñâ³ä ïîäðóæí³õ ñòîñóíê³â. Âîíè ïîâèíí³ äîïîìîãòè ¿é çðîçóì³òè, ùî ó Ïåòðà çîâñ³ì íå éäå ìîâà ïðî òàêó ñîá³ “ïîê³ðëèâ³ñòü”, ÿêà ïðèìóøóº æ³íêó ïðîñòî áåççàïåðå÷íî òåðï³òè áèòòÿ òà çíóùàííÿ, òà äຠïðèâ³ä ñâîºìó ÷îëîâ³êîâ³ ÷èíèòè ç íåþ âñå, ùî çàâãîäíî. Òàºìí³ áàæàííÿ. Ƴíêà, ùî ñòàëà æåðòâîþ íàñèëëÿ â ñ³ì’¿, âðàõîâóþ÷è óâåñü öåé æàõ, ÿêèé â³äáóâàºòüñÿ ç íåþ, ïîíàä óñå áàæຠëþáîâ³ òà óâàãè ÷îëîâ³êà. Ñåðöå ¿¿ æàäຠðîçóì³ííÿ òà ëàñêè, àëå ÷àñò³øå çà âñå ¿é çäàºòüñÿ, ùî äàë³ òàê æèòè íå ìîæíà – â ìóêàõ íà䳿 íà êîõàííÿ ÷îëîâ³êà, ³ áåç æîäíèõ ãàðàíò³é íà òå, ùî öÿ ëþáîâ ìîæå áóòè.  Á³á볿 ñêàçàíî: “Çàäîâãà íàä³ÿ – íåäóãà äëÿ ñåðöÿ” (Ïð. 13:12). Êîëè íà äóø³ ïóñòî ³ áîëÿ÷å é íå õî÷åòüñÿ æèòè, ¿é ëåãøå ñåáå çíåíàâèä³òè, äëÿ òîãî ùîá âáèòè òó ÷àñòèíêó ñåðöÿ, ÿêà ñïîä³âàºòüñÿ íà ùàñòÿ (“Á’º, òîìó ùî çàñëóæèëà”). Êîëè íåíàâèäèø ñåáå, ëåãøå âáèòè íàä³þ ³ áàæàííÿ ùàñòÿ. Àäæå íàñïðàâä³, ìîæëèâî, âîíà é çîâñ³ì íå çàñëóãîâóº êîõàííÿ ñâîãî ÷îëîâ³êà çà âñ³ ñâî¿ íåäîë³êè. Îñü òàê æ³íêà ïðàãíå ïåðåõèòðèòè ñåáå, ùîá âãàìóâàòè ñòðàøåííèé á³ëü ³ çàõèñòèòèñÿ â³ä ìîæëèâîãî ðîç÷àðóâàííÿ, âèçíàº, ùî êðàùå ïðîñòî áóòè íå ìîæå – áóëî ïîãàíî ³ áóäå ïîãàíî. ×àñòî ó æåðòâè ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ íàñò³ëüêè â³äìèðàþòü óñ³ ïî÷óòòÿ é äóìêè, ùî âîíà ïðîñòî íå â çìîç³ ðîçì³ðêîâóâàòè ïðî âñå ðîçóìíî. Çàìèêàþ÷èñü ó ñîá³, âîíà ñàìà ïîçáàâëÿº ñåáå ìîæëèâîñò³ ñòàòè òàêîþ äðóæèíîþ, ÿêà ïîòð³áíà ÷îëîâ³êó. Âîíà ï³ääàºòüñÿ ñòðàõó, ³ ¿é âæå çäàºòüñÿ, ùî âîíà íåçäàòíà çâåðíóòèñÿ ïî äîïîìîãó, ÿêà íàäçâè÷àéíî ïîòð³áíà ¿é, ùîá çàõèñòèòèñÿ â³ä ÷îëîâ³êà, ÿêèé âêðàé ðîçïåðåçàâñÿ. Çàì³ñòü òîãî, ùîá çðîçóì³òè, ùî ÷îëîâ³êà îáîâ’ÿçêîâî ïîòð³áíî ïîñòàâèòè íà ì³ñöå, ³ ùî éîãî ïîâåä³íö³ íåìຠâèïðàâäàíü, âîíà ãîòîâà òåðï³òè óñå ³ çìåíøóâàòè ñåðéîçí³ñòü ñïðàâè, ÿêà â³äáóâàºòüñÿ, ãîâîðÿ÷è: “Ó íüîãî ñüîãîäí³ íàñïðàâä³ áóâ âàæêèé äåíü íà ðîáîò³” àáî “Íó, ñüîãîäí³ õî÷ áóëî íàáàãàòî ëåãøå, í³æ ìèíóëîãî ðàçó”. 20
“
Çàì³ñòü òîãî, ùîá çðîçóì³òè, ùî ÷îëîâ³êà îáîâ’ÿçêîâî ïîòð³áíî ïîñòàâèòè íà ì³ñöå, ³ ùî éîãî ïîâåä³íö³ íåìຠâèïðàâäàíü, âîíà ãîòîâà òåðï³òè óñå ³ çìåíøóâàòè ñåðéîçí³ñòü ñïðàâè, ÿêà â³äáóâàºòüñÿ, ãîâîðÿ÷è: «Ó íüîãî ñüîãîäí³ íàñïðàâä³ áóâ âàæêèé äåíü íà ðîáîò³» àáî «Íó, ñüîãîäí³ õî÷ áóëî íàáàãàòî ëåãøå, í³æ ìèíóëîãî ðàçó».
„
Ïðèõîâàíà çë³ñòü. Õî÷à äðóæèíà íå çàâæäè ìîæå ðîçóì³òè öå ñàìà, àëå â ñåðö³ ó íå¿, ÿê ïðàâèëî, º ïðèõîâàíà çë³ñòü íà ÷îëîâ³êà â òîìó àáî ³íøîìó âèãëÿä³. Íó òî é ùî, õ³áà âîíà íå ìຠðàö³þ, êîëè çëèòüñÿ íà íüîãî çà á³éêè òà çíóùàííÿ? Òàê, çâè÷àéíî æ, ìàº! Ñàì Áîã íåíàâèäèòü íàñèëëÿ ÷îëîâ³êà íàä äðóæèíîþ (Ìàë. 2:16). À ÿêùî Áîã íà ùîñü ãí³âàºòüñÿ, òî ³í áàæàº, ùîá ³ ìè íà öå ãí³âàëèñÿ (Ïð. 6:16-19; Åô. 4:26). Ó òîìó é ³íîä³ âèÿâëÿºòüñÿ Áîæà ëþáîâ, êîëè ³í çàêëèêຠíàñ äî ïðàâåäíî¿ íåíàâèñò³ ³ íåòåðïèìîñò³ äî ãð³õà â ñîá³ òà â ³íøèõ (Ðèì. 12:9).
“
Ïðîáëåìà íå â òîìó, ùî äðóæèíà çëèòüñÿ, êîëè ÷îëîâ³ê íàä íåþ çíóùàºòüñÿ, à â òîìó, ùîá ¿¿ çë³ñòü íå ïåðåðîñëà â ïîìñòó, ùîá âîíà íå ïî÷àëà â³ääÿ÷óâàòè çëîì çà çëî.
„
ßêùî âîíà íå çìîæå íàâ÷èòèñÿ ïðèáîðêóâàòè ñâ³é ãí³â, òî âòðàòèòü ò³ ñâî¿ äóøåâí³ ÿêîñò³, ÿê³, ç³ ñë³â Ïåòðà, ñêëàäàþòü “íåòë³ííó êðàñó” æ³íî÷î¿ äóø³ (1 Ïåòð. 3:4, 5). ³ä çëîáè, ÿêà øóêàº, àëå íå çíàõîäèòü âèõîäó â ïîìñò³, äóøà æ³íêè ïîòðîõó çà÷åðñò⳺, ³ ¿é ñòàíå äóæå âàæêî ç êèìîñü ç³éòèñÿ, ðîçêðèòèñÿ êîìó-íåáóäü. 21
ßê äðóæèíà ðåàãóº íà çíóùàííÿ? Ñåðöå æ³íêè, íàä ÿêîþ çíóùàºòüñÿ ÷îëîâ³ê, ïåðåïîâíåíå ñòðàõîì. Âîíà áàæàº, ùîá ¿¿ êîõàëè ³ ö³íèëè. Âîíà áî¿òüñÿ, ùî ÷îëîâ³ê ¿¿ êèíå, ³ âîíà ïðîïàäå îäíà. Âîäíî÷àñ âîíà çëèòüñÿ íà íüîãî. ² ö³ äâà ïî÷óòòÿ ñòàþòü ãîëîâíèìè ÷èííèêàìè, ÿê³ âèçíà÷àþòü ðåàêö³þ æ³íêè íà çíóùàííÿ ç áîêó ÷îëîâ³êà. Âñ³ âèïàäêè ìîæíà ðîçä³ëèòè íà äâà òèïè, äâ³ êàòåãî𳿠– ïàñèâíó ðåàêö³þ òà ðåàêö³þ ïîìñòè. Äóæå ÷àñòî ñòðàõ ñïîíóêຠæ³íêó îáðàòè ïàñèâíèé âàð³àíò, à çë³ñòü äຠ¿é áàæàííÿ ïîìñòèòèñÿ ÷îëîâ³êó. Ó òàêèõ âèïàäêàõ äðóæèíà çäàòíà ³ íà òå, ³ íà ³íøå, õî÷à ÷àñò³øå âñå-òàêè æ³íêè ðåàãóþòü íà çíóùàííÿ ïàñèâíî. Ïàñèâíà ðåàêö³ÿ. Ó öüîìó âèïàäêó æ³íêà òåðïëÿ÷å çíîñèòü âñ³ ïðèíèæåííÿ. Öå ìîæå â³äáóâàòèñÿ íà âñ³õ òðüîõ ñòàä³ÿõ íåâäàëîãî øëþáó.
“
Ƴíêà, ùî îáðàëà ïàñèâíèé âàð³àíò, ÷îãî á öå ¿é íå êîøòóâàëî, ïðàãíå çáåðåãòè ìèð ³ óíèêຠáóäü-ÿêî¿ êîíôðîíòàö³¿.
„
Áàãàòî õòî ââàæàº, ùî òàêà æ³íêà ïîâîäèòüñÿ íåïðàâèëüíî ³ äîçâîëÿº ÷îëîâ³êîâ³ âèòèðàòè îá ñåáå íîãè. Âîíà, ìîæëèâî, ³ çëèòüñÿ íà òå, ÿê ÷îëîâ³ê ç íåþ ïîâîäèòüñÿ, àëå â³ä äóìêè ïðî òå, ùî ïîòð³áíî ùîñü çì³íèòè, âîíà ëÿêàºòüñÿ: à ðàïòîì ÷îëîâ³ê ùå äóæ÷å ðîç³éäåòüñÿ. Òîìó âîíà é íàìàãàºòüñÿ äîãîäèòè ÷îëîâ³êîâ³, õîäèòü íàâøïèíüêè, ùîá íå çáóäèòè â íüîìó çâ³ðà, ÿêèé ïîò³ì êèäàºòüñÿ ³ íà íå¿, ³ íà ä³òåé, ³ òîä³ ¿ì âæå òî÷íî áóäóòü íåïåðåëèâêè. Äåÿê³ ââàæàþòü, ùî òàêà ïàñèâíà ðåàêö³ÿ – ñâîãî ðîäó âèÿâ ëþáîâ³ äî íåïóòÿùîãî ÷îëîâ³êà. Àëå ÷è öå ïðàâèëüíà ëþáîâ? ×è ä³éñíî äîïîìàãຠäðóæèíà ÷îëîâ³êó, íå âêàçóþ÷è éîìó íà ãð³õ? Àäæå çðîçóì³ëî, ùî âîíà, ïåðø çà âñå, íàìàãàºòüñÿ òàêèì ÷èíîì çàõèñòèòèñÿ ñàìà. Àëå æ íàéñòðàøí³øå ó òàêèõ âèïàäêàõ –íå ïðîñòî çàçíàòè ïîáî¿â. 22
Íàáàãàòî ã³ðøå æèòè â ïîñò³éíîìó ïðèíèæåíí³. Íàáàãàòî æàõëèâ³øå íàìàãàòèñÿ çàõèñòèòè ñåáå, òàê ³ íå âèð³øóþ÷è îñíîâíî¿ ïðîáëåìè. Òîä³ é çãîäîì ëþáîâ âèõîëîíå ³ çãàñíå. Ðåàêö³ÿ ïîìñòè. Áóâຠé òàê, ùî äðóæèíà â³äïîâ³äຠ÷îëîâ³êó òèì æå. Õî÷à ¿¿ é áàãàòî ùî ùå ëÿêàº, àëå òðàïëÿºòüñÿ é òàêå, êîëè âîíà äîâåäåíà äî òîãî, ùî âæå íå äóìàº, ùî áóäå, à 䳺 òàê, ÿê ï³äêàçóþòü ¿é ïî÷óòòÿ. Âîíà íå òóðáóºòüñÿ ïðî íàñë³äêè, âîíà ïðàãíå ò³ëüêè îäíîãî – ÿê íàéñèëüí³øå äîøêóëèòè òîìó, õòî áóâ òàêèì æîðñòîêèì äî íå¿. Âîíà âæå íå ìîæå ïîê³ðíî çíîñèòè âñ³ çíóùàííÿ, âîíà íå áî¿òüñÿ çà ñåáå, âîíà ìñòèòüñÿ çà âñå ÷îëîâ³êó. ²íîä³ áàæàííÿ ïîìñòè äðóæèíè ïðîðèâàºòüñÿ â ãëóçëèâèõ àáî ïðèíèçëèâèõ äëÿ ÷îëîâ³êà ñëîâàõ. Áóâàº, ùî âîíà íàìàãàºòüñÿ íàâ³òü âäàðèòè ÷îëîâ³êà, àáî çàãðîæóº ïîäàòè íà ðîçëó÷åííÿ. Àëå äóæå ÷àñòî ïîìñòà îáðàæåíî¿ äðóæèíè âèÿâëÿºòüñÿ â ôîðì³ “ïàñèâíî¿ àãðåñèâíîñò³”. Âîíà ïåðåñòຠçàéìàòèñÿ äîìàøí³ìè ñïðàâàìè, ñïîê³éíî äèâèòüñÿ, ÿê ÷îëîâ³ê ñï³çíþºòüñÿ äî öåðêâè àáî êóäèñü ³ùå, íå ïåðåêàçóº éîìó, ùî õòîñü äçâîíèâ ó âàæëèâ³é ñïðàâ³. Òàêèì îñü ï³äñòóïíèì ÷èíîì âîíà íàìàãàºòüñÿ ðîçïëàòèòèñÿ ç ÷îëîâ³êîì, ïîêàçàâøè éîìó, ùî é âîíà ìîæå ìàòè âëàäó íàä íèì.
“
Ƴíö³, ÿêà äóìຠò³ëüêè ïðî òå, ÿê áè ¿é íàéáîëþ÷³øå ïîìñòèòèñÿ, é íà äóìêó íå ñïàäàº: «ßê íàéêðàùå ïîêàçàòè ÷îëîâ³êîâ³, ùî ÿ éîãî êîõàþ?»
„
Ó öüîìó é º ïðîáëåìà. Àïîñòîë Ïåòðî êàçàâ íàì, ùî êîëè ìè âèð³øèìî ñòðàæäàòè, ÿê ñòðàæäàâ Õðèñòîñ, ìè íå áóäåìî ìñòèòèñÿ òà çàãðîæóâàòè òèì, õòî çàïîä³ÿâ íàì çëî (1 Ïåòð. 2:23). Çàì³ñòü öüîãî ìè â³ääàìî ñåáå â ðóêè “Ñóää³ Ïðàâåäíîãî”. Ó Ïîñëàíí³ äî ðèìëÿí ñêàçàíî, ùî Áîã çîâñ³ì íå çàëó÷ຠäî ïîìñòè õðèñòèÿíèíà ïðè âñüîìó éîãî âñåîçáðîºíí³ (Ðèì. 12:17-19). 23
Äðóæèíà ìîæå íàáàãàòî êðàùå ðåàãóâàòè íà çíóùàííÿ ÷îëîâ³êà. Òà öåé âèùèé øëÿõ – íåëåãêèé. ³í íå äຠãàðàíò³é øâèäêîãî âèð³øåííÿ óñ³õ ïðîáëåì. Ó äåÿêîìó ðàç³, ñòàâøè íà íüîãî, òè ðèçèêóºø âòðàòèòè íàáàãàòî á³ëüøå. Àëå æ, ÿê ìè âæå ãîâîðèëè, äëÿ æ³íêè, ùî ñòàëà æåðòâîþ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ, ëåãêèõ øëÿõ³â âçàãàë³ íå áóâàº. Òóò âæå áåç ðèçèêó íå îá³éäåòüñÿ. Ó æ³íêè ùîäî öüîãî º ò³ëüêè äâà âàð³àíòè: çàõèùàòèñÿ, íàìàãàòèñÿ âèæèòè ñàì³é, àáî â³ääàòè ñåáå â ðóêè Áîæ³, íå çàëèøàþ÷è â³ðè, ùî Áîã âñå áà÷èòü ³ âñå ìîæå çì³íèòè íàâ³òü â òàêîìó çàïëóòàíîìó ³ áåçâèõ³äíîìó ñòàíîâèù³, ÿê ó íå¿. Ðåàêö³ÿ õðèñòèÿíèíà. Äëÿ æ³íêè, ùî ñòàëà æåðòâîþ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ, íåìຠêðàùîãî øëÿõó, í³æ øëÿõ, íà ÿêîìó çàëèøèâ Ñâî¿ ñë³äè Òîé, Õòî ïîñòðàæäàâ çà íàø³ ãð³õè. ² öåé øëÿõ ïîâèííà ïðîéòè æ³íêà, çáèòà ç ïàíòåëèêó çíóùàííÿìè òà áåçâèõ³ääþ ñâîãî íåâäàëîãî ñ³ìåéíîãî æèòòÿ, êðîê çà êðîêîì. ¯é ïîòð³áíî, äîâ³ðÿþ÷è Áîãîâ³ ³ íàáðàâøèñü òåðï³ííÿ, â÷èòèñÿ æèòè òàê, ùîá ÷îëîâ³ê áà÷èâ: âîíà ç Áîãîì ³ Áîã ç íåþ. ¯é ïîòð³áíî ïîñòàâèòè ïåðåä ñîáîþ ìåòó íå ïðîñòî âèæèòè, àëå äàòè Áîãó çä³éñíèòè â ¿¿ ñåðö³ ÷óäî ³ âêëàñòè â íüîãî ëþáîâ ³ ñì³ëèâ³ñòü âåñòè ÷îëîâ³êà äî òîãî, ùîá â³í ñòàâ òàêèì, ÿêèì õî÷å éîãî áà÷èòè Áîã. Ïåòðî ïèøå, ùî ïîê³ðíà äðóæèíà ïðåêðàñíà ò³ºþ âíóòð³øíüîþ êðàñîþ, ÿêà íå â’ÿíå ç â³êîì (1 Ïåòð. 3). Ó íå¿ í³æíå, ì’ÿêå ñåðöå, ÿêîãî âîíà ³ íå ïðèõîâóº, ³ íå ðîáèòü æîðñòîêèì, àëå ç ãîòîâí³ñòþ ïðîïîíóº ñâîºìó ÷îëîâ³êó. Âîíà íå âèñòàâëÿº óëüòèìàòóì³â, íå âëàøòîâóº ñöåí (1 Ïåòð. 3:4), íå âòðà÷ຠíà䳿 (1 Ïåòð. 3:5), òîìó ùî íà䳺òüñÿ íå íà ÷îëîâ³êà, à íà Ãîñïîäà, íà Ïàñòèðÿ ñâîãî, ßêèé íàñò³ëüêè âèñîêî ö³íóº êðàñó ¿¿ ñåðöÿ, ùî ïîìåð çà íå¿ (1 Ïåòð. 2:25). Ïåòðî ãîâîðèâ æ³íêàì, ùî âîíè ñòàíóòü äî÷êàìè Ñàðè ïî â³ð³, ÿêùî áóäóòü “ðîáèòè äîáðî òà íå ëÿêàòèñÿ æàäíîãî ñòðàõó” (1 Ïåòð. 3:6). Öå äóæå âàæëèâî çðîçóì³òè æ³íö³, ÿêùî âîíà õî÷å íàâ÷èòèñÿ ñïðàâæí³é, õðèñòèÿíñüê³é ïîêîð³. “Íå ëÿêàéòåñÿ æàäíîãî ñòðàõó”. Öèìè ñëîâàìè Ïåòðî íàãàäóº íàì, ùî ñòðàõ í³êîëè íå ç³á’º ñïðàâæíþ õðèñòèÿíêó ç³ øëÿõó ñëóõíÿíîñò³. 24
“
Âîíà áóäå ÿñíî áà÷èòè óñ³ íåáåçïåêè, óâåñü ðèçèê, àëå ïðè öüîìó ñïîä³âàòèñÿ íà Áîãà ³ ÷èíèòè òàê, ÿê êðàùå äëÿ ¿¿ ÷îëîâ³êà.
„
Âîíà áóäå áîÿòèñÿ ³ ñêàíäàë³â ç á³éêàìè, ³ çàëèøèòèñÿ íàñàìîò³, àëå âñå-òàêè, íåçâàæàþ÷è íà âñ³ íåáåçïåêè, áóäå êàçàòè, ÿê Äàâèä: “À ÿ ïîêëàäàþ íàä³þ íà Òåáå, Ãîñïîäè” (Ïñ. 55:24). Âîíà íå çìîæå ñïîä³âàòèñÿ íà ÷îëîâ³êà, òîìó ùî íåíàä³éíèé ó íå¿ ÷îëîâ³ê, âîíà íà Ãîñïîäà Áîãà, íàä³éíîãî ç íàä³éíèõ, áóäå ñïîä³âàòèñÿ, íà òîãî Áîãà, ×èÿ äîâåðøåíà ëþáîâ äî íå¿ äîçâîëèëà ¿é âèðâàòèñÿ íà âîëþ ç ðàáñòâà ñòðàõó (1 ²â. 4:18). “ßêùî ðîáèòå äîáðî”. Öèìè ñëîâàìè àïîñòîë çàêëèêຠæ³íêó ïðèéíÿòè ð³øåííÿ ÷èíèòè òàê, ÿê áóäå êðàùå äëÿ ³íøèõ. Äåõòî ñòâåðäæóº, ùî äðóæèíè ÷îëîâ³ê³â-òèðàí³â ëþáëÿòü ¿õ äî íåñòÿìè. Íàïåâíå, öå âñå-òàêè íå òàê. Ñïðàâà, ìàáóòü, íå â òîìó, ùî ö³ æ³íêè äóæå ñèëüíî ëþáëÿòü ñâî¿õ ÷îëîâ³ê³â, à â òîìó, ùî âîíè íåïðàâèëüíî ðîçóì³þòü òå, ùî äëÿ ¿õ ÷îëîâ³ê³â äîáðå, ³ ÿê ¿õ ïîòð³áíî ëþáèòè òåïåð. Õðèñòîñ îäíîãî ðàçó òàê âèñëîâèâñÿ ç ïðèâîäó òîãî, ÿê òâîðèòè äîáðî: “Ùî ãîäèòüñÿ â ñóáîòó – ðîáèòè äîáðå, ÷è ðîáèòè ëèõå, äóøó ñïàñòè, ÷è çãóáèòè?” (Ëê. 6:9). Çâåðí³òü óâàãó ³ íà ñàì³ âàð³àíòè, ³ íà ïîÿñíåííÿ ¿õ. Âàð³àíòè: ó ñâî¿õ â³äíîñèíàõ ç ëþäüìè ìè ñõèëÿºìîñÿ àáî â á³ê äîáðà, àáî â á³ê çëà – ðîáèìî àáî äîáðå, àáî ëèõå. Òðåòüîãî íåìàº. Ëþäèíà ï³çíàºòüñÿ ïî òîìó, ÿê âîíà ñòàâèòüñÿ äî ³íøèõ ëþäåé. Òåïåð ïîÿñíåííÿ: ðîáèòè äîáðå – çíà÷èòü ðîáèòè òå, ùî ïîòð³áíî äëÿ ïîðÿòóíêó òà çáåðåæåííÿ æèòòÿ. ×èíèòè ëèõå – ðîáèòè ùîñü äëÿ òîãî, ùîá çãóáèòè òà çíèùèòè æèòòÿ. Çâ³äñè ìîæíà çðîáèòè âèñíîâîê, ùî ëþáëÿ÷à ÷îëîâ³êà ïîê³ðíà äðóæèíà ïîêëèêàíà òâîðèòè òå, ùî â ¿¿ ñèëàõ, ùîá “âðÿòóâàòè” ³ çáåðåãòè æèòòÿ ñâîãî ÷îëîâ³êà. Ðîáëÿ÷è öå, æ³íêà áóäå ä³ÿòè â³äïîâ³äíî äî Áîæèõ äîáðèõ ö³ëåé äëÿ ¿¿ ÷îëîâ³êà ³ âèêîíóâàòè ñâîº ïîêëèêàííÿ äðóæèíè íà âñ³ 100 â³äñîòê³â. Äàë³ â ªâàíãå볿 â³ä Ëóêè Õðèñòîñ ãîâîðèòü ïðî âåëèêó ³ñòèíó ëþáîâ³ äî âîðîã³â íàøèõ, çðîçóì³òè ÿêó òàê âàæêî. 25
Àäæå òèìè æ ñëîâàìè, ùî ³ Ïåòðî, ãîâîðèòü Õðèñòîñ – “÷èí³òü äîáðî”: Äðóæèíà ïîêëèêàíà ðîáèòè äîáðî ÷îëîâ³êó ñâîºìó, íàâ³òü ÿêùî â³í çíóùàºòüñÿ íàä íåþ. ² êîëè äîáðå ÷èíèòå òèì, õòî äîáðî ÷èíèòü âàì, – ÿêà âàì çà òå ëàñêà? Áî òå æ ñàìå ³ ãð³øíèêè ðîáëÿòü… Òîæ ëþá³òü ñâî¿õ âîðîã³â, ðîá³òü äîáðî, – ³ âàøà çà öå íàãîðîäà âåëèêîþ áóäå, ³ ñèíàìè Âñåâèøíüîãî ñòàíåòå âè, – äîáðèé áî ³í äî íåâäÿ÷íèõ ³ çëèõ! (Ëê. 6:33, 35).
“
Äóæèíà ïîêëèêàíà ðîáèòè äîáðî ñâîºìó ÷îëîâ³êîâ³, íàâ³òü ÿêùî â³í çíóùàºòüñÿ íàä íåþ.
„
Àëå æ ÿê ðîçóì³òè “÷èíèòè äîáðî”? ßêùî äðóæèíà ïîá³áë³éíîìó ïîê³ðíà ³ ëþáèòü ïî-á³áë³éíîìó, òî âîíà íå áóäå ïðîñòî òåðï³òè çíóùàííÿ, à áóäå â÷èòèñÿ ìóäðîñò³ ó çì³ÿ ³ íåâèííîñò³ ó ãîëóáêè (äèâ. Ìò. 10:16), ðîçêðèâàþ÷è ³íøèì î÷³ íà ïîâåä³íêó ñâîãî ÷îëîâ³êà ³ ï³äâîäÿ÷è éîãî äî ï³çíàííÿ ìèëîñòèâî¿ ëþáîâ³ Áîæî¿. “×èíèòè äîáðî” ïîòð³áíî âèíàõ³äëèâî, äèâóþ÷è íåñòðèìíîãî ÷îëîâ³êà, çàñòàþ÷è éîãî çíåíàöüêà ³ îáåççáðîþþ÷è, íàäàþ÷è ïðè öüîìó éîìó ìîæëèâ³ñòü ïîêàÿòèñÿ ³ ïî÷àòè íîâå æèòòÿ, â ÿêîìó â³í áóäå ëþáèòè ñâîþ äðóæèíó, æåðòâóâàòè ñâî¿ìè ³íòåðåñàìè çàðàäè íå¿… âçàãàë³, ñòàíå ñïðàâæí³ì ãîëîâîþ ñ³ì’¿. Îäíà æ³íêà, íàïðèêëàä, âèêîðèñòàëà â öüîìó ïðîöåñ³ “òâîð³ííÿ äîáðà” ìàãí³òîôîí – çàïèñóâàëà âåñü çâóêîâèé ñóïðîâ³ä ñ³ìåéíèõ ñêàíäàë³â, òîìó ùî í³õòî â öåðêâ³ íå ì³ã ïîâ³ðèòè, ùî ¿¿ ÷îëîâ³ê çäàòíèé íà îáðàçè ³ òèì á³ëüøå íà áèòòÿ. ×îëîâ³ê óñ³õ ïåðåêîíóâàâ, ùî ïðîáëåìà íå â íüîìó, à â äðóæèí³. Àëå êîëè ëþäè ïðîñëóõàëè çàïèñ, ³ñòèíà ïåðåìîãëà, ³ öåðêâà ïî÷àëà “ðîáîòó” ç³ ñâî¿ì íåðîçóìíèì ÷ëåíîì (Ìò. 18:15-20). ²íøà æ³íêà òàêîæ ïîâåëà ñåáå àêòèâíî – çàÿâèëà ÷îëîâ³êîâ³, ùî ÿêùî â³í õî÷ ðàç äîòîðêíåòüñÿ äî íå¿ àáî áóäå 26
ïîãðîæóâàòè ¿é, òî âîíà çâåðíåòüñÿ ïî äîïîìîãó äî ïîë³ö³¿. Âàæ÷å óñüîãî áóëî ïîâîäèòèñÿ ïîñë³äîâíî. Ùîá çàêëèêàòè ÷îëîâ³êà äî â³äïîâ³ä³ çà éîãî â÷èíêè ³ ï³äâåñòè äî ïîêàÿííÿ, äîâåëîñÿ ïðîéòè ÷åðåç óñ³ ñòà䳿 âòðó÷àííÿ ïðàâîîõîðîííèõ îðãàí³â – ïîïåðåäæåííÿ, ðîçä³ëüíå ìåøêàííÿ çà ð³øåííÿì ñóäó, â³äâ³äóâàííÿ ÷îëîâ³êîì êîíñóëüòàö³é.
“
Íåìຠí³ÿêèõ ãàðàíò³é, ùî ÷îëîâ³ê áóäå íîðìàëüíî ïðèéìàòè 䳿 ëþáëÿ÷î¿ éîãî äðóæèíè, êîòðà â³ääàñòü ãëàñíîñò³ éîãî ïîâåä³íêó.
„
Íàâ³òü äîâåðøåíà ëþáîâ Õðèñòîâà ÷àñîì âèêëèêàëà ç áîêó òèõ, êîãî ³í ëþáèâ, ñàìó íåïðèêðèòó âîðîæíå÷ó (Ìê. 3:1-6). Äóæå ÷àñòî ÷îëîâ³ê-òèðàí íàñò³ëüêè ðîáèòü æîðñòîêèì ñåðöå ñâîº, ùî âæå íå ìîæå âèçíàòè ñâ³é ãð³õ ³ ïðèéíÿòè íà ñåáå â³äïîâ³äàëüí³ñòü çà òå çëî, ÿêå â³í ñêî¿â ³íøèì. Ó òàêèõ âèïàäêàõ â³äîêðåìëåíå ìåøêàííÿ ìîæå âèÿâèòèñÿ ºäèíîþ “ñóâîðîþ ìèë³ñòþ”, ÿêó äðóæèíà ìîæå âèÿâèòè äî íüîãî.
“
Ñïðàâæíÿ õðèñòèÿíêà íå äàñòü ñâîºìó íåïóòÿùîìó ÷îëîâ³êîâ³ ðîáèòè ç íåþ óñå, ùî éîìó çàìàíåòüñÿ. Âîíà íå áóäå ï³äøóêóâàòè âèïðàâäàíü éîãî ïîâåä³íö³.
„
Öÿ æ³íêà âèêîðèñòîâóº ñâîþ ñâîáîäó ó Õðèñò³ íà òå, ùîá âèñòàâèòè âñå çëî æîðñòîêî¿ ïîâåä³íêè ÷îëîâ³êà íà çàãàëüíèé îãëÿä, “âèíåñòè ñì³òòÿ ç õàòè”, ùîá âñ³ çíàëè, ÷èì çàéìàºòüñÿ ¿¿ ÷îëîâ³ê. ² ðîáèòü öå âñå âîíà çîâñ³ì íå ç ïîìñòè, çîâñ³ì íå äëÿ òîãî, ùîá ðîçðàõóâàòèñÿ ç ÷îëîâ³êîì çà âñ³ îáðàçè. Íåþ êåðóº ëþáîâ ³ ïîâàãà äî ÷îëîâ³êà, òîìó ùî âîíà â³ðèòü: ÷îëîâ³ê çäàòíèé ï³äêîðèòèñÿ Õðèñòó ³ ñòàòè äáàéëèâèì ³ â³äïîâ³äàëüíèì ãîëîâîþ ðîäèíè. 27
×è ìîæëèâå ïðèìèðåííÿ? ßêùî ÷îëîâ³ê äàâíî ïîâîäèòü ñåáå â ñ³ì’¿, ÿê òèðàí ÷è äåñïîò, ïðèìèðåííÿ ïðîñòî íå äàºòüñÿ. ßêùî âîíî é íàñòóïàº, òî íå â³äðàçó. Ïðîöåñ ïîâåðíåííÿ äî íîðìàëüíîãî æèòòÿ éäå ïîâ³ëüíî ³ íåëåãêî. ×àñòî çäàºòüñÿ, ùî ï³ñëÿ òðüîõ êðîê³â óïåðåä âèõîäèòü äâà êðîêè íàçàä. ² òóò íåìຠïðîñòèõ ïîðàä, íåìຠí³ÿêèõ ãàðàíò³é óñï³õó.
“
Ïðèìèðåííÿ í³ â ÿêîìó ðàç³ íå ïîòð³áíî ðîçóì³òè ÿê çãîäó æ³íêè çíîâ ïåðåæèâàòè âåñü öèêë íàñèëëÿ.
„
Ïàâëî, ãîâîðÿ÷è ïðî ïðèìèðåííÿ, ìàâ íà óâàç³ ïðèïèíåííÿ âîðîæíå÷³ (Åô. 2:11-18). Ïðèìèðåííÿ ì³æ ãð³øíèìè, íåïîê³ðíèìè ëþäüìè ³ ñâÿòèì Áîãîì ñòàëî ìîæëèâå ò³ëüêè ö³íîþ ñìåðò³ Õðèñòà. Òàê ñàìî ïðèìèðåííÿ º ïðèïèíåííÿì âîðîæíå÷³ ì³æ ÷îëîâ³êîì-òèðàíîì òà éîãî æåðòâîþ. Öå îçíà÷àº, ùî â³í ïîâèíåí ðîáèòè âñå íåîáõ³äíå äëÿ òîãî, ùîá âèêëþ÷èòè ïîâòîðåííÿ æàõó, ÿêèé ìàâ ì³ñöå â ìèíóëîìó.
“
³äíîâëåííÿ íîðìàëüíèõ ñ³ìåéíèõ ñòîñóíê³â â ðîäèí³, äå ìàëî ì³ñöå æîðñòîêå ïîâîäæåííÿ ÷îëîâ³êà ç äðóæèíîþ, íå ìîæå â³äáóòèñÿ áåç âèáà÷åííÿ.
„
Áàãàòî ÿê³ æåðòâè ðîäèííîãî íàñèëëÿ íàâ³òü äóìêó ïðî òå, ùî ¿ì ïîòð³áíî áóäå ïðîáà÷èòè ñâîãî êðèâäíèêà, ñïðèéìàþòü ÿê çðàäó, òîìó ùî ¿ì çäàºòüñÿ, ùî, ÿêùî éîãî ïðîáà÷èòè, â³í ìîæå ïðîäîâæóâàòè é äàë³ ðîáèòè âñå òå, ùî éîìó çàìàíåòüñÿ. Àëå ïðîùàòè ïî-á³áë³éíîìó (Ëê. 17:3, 4) – çíà÷èòü, âðàõîâóþ÷è âñ³ ìèíóë³ âèò³âêè, ç ëþáîâ’þ “âèãîâîðèòèñÿ” òîìó, êîãî âèáà÷àºø. Ùî ðîáèòè, ÿêùî ÷îëîâ³ê-òèðàí íå õî÷å øóêàòè ìèðó? Ó òàêîìó âèïàäêó äðóæèíà ïîâèííà ïðîäîâæóâàòè çâåðòàòèñÿ ÿê çà äóõîâíîþ äîïîìîãîþ, òàê ³ çà äîïîìîãîþ ç áîêó îðãàí³â 28
ïðàâîïîðÿäêó. ªâðå¿ íå ìàëè ñóìí³âó â ò³ì, ùî ÿêùî â ÿìó âïàäå â³âöÿ, òî íàéñóâîð³ø³ çàêîíè ïðî çàáîðîíó ðîáîòè â ñüîìèé äåíü ìîæíà â³äêëàñòè íà äåÿêèé ÷àñ (Ìò. 12:9-13). Òàê ³ òóò: ÿêùî â íåáåçïåö³ îïèíÿþòüñÿ æ³íêè òà ä³òè, ïîòð³áíî ðîáèòè âèêëþ÷åííÿ ç ïðàâèë. Òàê â÷èòü íàø Ãîñïîäü. Ñòàðîçàïîâ³òí³ çàêîíè ïðî ðîçëó÷åííÿ áóëè ìèë³ñòþ Áîæîþ äëÿ ëþäåé (Ïîâò. 24:1-4).
“
Õî÷ Áîã ³ íåíàâèäèòü ðîçëó÷åííÿ (Ìàë. 2:16), àëå âèõîäèòü, ùî ³í â³ääຠïåðåâàãó ðîçëó÷åííþ, í³æ çíóùàííþ íàä æ³íêàìè òà ä³òüìè.
„
Ñàì Áîã ³í³ö³þâàâ ðîçëó÷åííÿ ç ï³âí³÷íèìè êîë³íàìè ²çðà¿ëþ (ªð. 3:8). ² çãîäèâñÿ ³í íà öå ò³ëüêè ï³ñëÿ òîãî, ÿê äîâãî òåðï³â ¿õ â³äñòóïíèöòâî, ÿêå ïîð³âíþâàâ ç ïîäðóæíüîþ çðàäîþ. Äðóæèíà, ó ÿêî¿ ÷îëîâ³ê-òèðàí, íå çãð³øèòü, êîëè ¿¿ 䳿 ïðèçâåäóòü äî ðîçëó÷åííÿ, íàâ³òü ÿêùî ¿¿ ÷îëîâ³ê íå âèíåí â ïåðåëþá³ (Ìò. 19:1-12). Àëå ïðè öüîìó âîíà ïîâèííà ïîäóìàòè, ÷è íå íàâîäèòü âîíà ò³íü ñâîºþ ïîâåä³íêîþ íà Õðèñòîâå ³ì’ÿ, ³ ïàì’ÿòàòè ïðî òå, ÿê ðàäèâ Õðèñòîñ äîêîðÿòè áðàòó çà ãð³õ (Ìò. 18:15-17). Çâàæàþ÷è íà âèêëàäåíå ðàí³øå, Õðèñòîñ â÷èâ, ùî ³íîä³ äóõ çàêîíó äîçâîëÿº íå áðàòè äî óâàãè ÿê³ñü êîíêðåòí³ ðîçïîðÿäæåííÿ ùîäî éîãî “áóêâè” (Ìò. 12:1-13). ²ñóñ îñîáèñòî ïðîäåìîíñòðóâàâ öå, êîëè äîçâîëèâ Ñâî¿ì ãîëîäíèì ó÷íÿì â ñóáîòó ðâàòè êîëîñêè, êîëè çö³ëèâ â äåíü ñïîêîþ ëþäèíó ç ñóõîþ ðóêîþ. Àïîñòîë Ïàâëî, ç îãëÿäó íà âèêëàäåíå, ìàâ íà óâàç³ òîé ñàìèé äóõ çàêîíó, êîëè ïèñàâ: “À òèì, ùî ïîáðàëèñü, íàêàçóþ íå ÿ, à Ãîñïîäü: Íåõàé íå ðîçëó÷àºòüñÿ äðóæèíà ç ñâî¿ì ÷îëîâ³êîì! À êîëè æ ðîçëó÷èòüñÿ, õàé çîñòàºòüñÿ íåçàì³æíÿ, àáî ç ÷îëîâ³êîì ñâî¿ì õàé ïîìèðèòüñÿ, – ³ íå â³äïóñêàòè ÷îëîâ³êîâ³ äðóæèíè!” (1 Êîð. 7:10, 11). ßêùî íå áóëî ïåðåëþáó, êàæå Ïàâëî, ðîçâåäåíà ñòîðîíà íå ìຠäîçâîëó íà ³íøèé øëþá. Öå çàëèøຠâ³äêðèòèì âàð³àíò ïðèìèðåííÿ, ÿêèé î÷åâèäíî âàæëèâ³øèé. 29
ßê ìîæå ðåàãóâàòè öåðêâà íà ôàêòè íàñèëüñòâà â ñ³ì’¿? Ƴíêà, ÿêà çàçíຠíàñèëëÿ â ñ³ì’¿, íå ìîæå ðîç³ðâàòè ëàíöþãà ñâ íåâîë³ áåç ìóäðî¿ ³ äîáðå ïðîäóìàíî¿ äîïîìîãè òèõ, õòî ¿é ñï³â÷óâàº. Íà æàëü, öåðêâà äóæå ÷àñòî ïîãàíî ãîòóºòüñÿ äî òàêî¿ äîïîìîãè ³ âçàãàë³ íå äóæå-òî é ïðàãíå âïëóòóâàòèñÿ â òàê³ íåïðîñò³ ñèòóàö³¿. Òîìó áàãàòî æ³íîê íå øóêàþòü äîïîìîãè â³ä öåðêâè, à çâåðòàþòüñÿ äî ð³çíèõ àãåíòñòâ ³ ñëóæá. Áîã çâèíóâà÷óâàâ ³çðà¿ëüñüêèõ ñâÿùåííèê³â ó ÷àñè ïðîðîêà ªçå곿ëÿ â òîìó, ùî âîíè “ñëàáèõ íå çì³öíÿëè, ³ õâîðî¿ íå ë³êóâàëè, ³ ïîðàíåíî¿ íå ïåðåâ”ÿçóâàëè, ³ çàãèíóëî¿ íå øóêàëè, àëå ïàíóâàëè íàä íèìè ñèëîþ òà æîðñòîê³ñòþ” (ªç. 34:4). Íàðîä Áîæèé ïîêëèêàíèé ñëóæèòè òèì, êîìó áîëÿ÷å, êîìó äóæå ïîòð³áíà äîïîìîãà. 1. Áóäüòå ãîòîâ³ äîïîìîãòè. Ïðîäóìàéòå çàçäåëåã³äü ïëàí ä³é, ùîá ïîä³áíà ñèòóàö³ÿ íå çàñòàëà âàñ çíåíàöüêà. ßêùî öåðêâà ä³éñíî õî÷å äîïîìàãàòè ñ³ì’ÿì, ÿê³ ãèíóòü â õàîñ³ ñó÷àñíî¿ êóëüòóðè, ÿêùî âîíà õî÷å áóòè ñâ³òëîì ó òåìðÿâ³ ñüîãîäåííÿ, òî âîíà ïîâèííà ìàòè íåîáõ³äíó ñòðóêòóðó, ÿêà ï³äòðèìຠòèõ, õòî ä³éñíî ïîòðåáóº äîïîìîãè. Öå äîçâîëèòü æ³íö³ ç ëþáîâ’þ çàêëèêàòè ñâîãî ÷îëîâ³êà äî â³äïîâ³äàëüíîñò³, íå ïîáîþþ÷èñü ïîñò³éíî¿ çàãðîçè ô³çè÷íîãî íàñèëëÿ ³ ô³íàíñîâîãî êðàõó. Ïðîêîíñóëüòóéòåñÿ ç ôàõ³âöÿìè, ùîá ä³çíàòèñÿ, ÿê âèð³øóþòüñÿ ïèòàííÿ çàõèñòó æåðòâè ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ ³ ¿¿ ä³òåé òàì, äå âè æèâåòå, ³ ÿêèõ çàõîä³â âàì ìîæíà âæèòè ùîäî ÷îëîâ³êà-òèðàíà. Òàêîæ ïîòð³áíî ïîòóðáóâàòèñÿ ïðî ñòðàõîâêó, ùîá çàõèñòèòè öåðêâó â³ä ìîæëèâèõ ïîçîâ³â. Öå íå äóæå âåëèêà ö³íà çà äîäàòêîâèé ïîòåíö³éíèé ðèçèê, ÿêèé â òàêèõ ñèòóàö³ÿõ çàâæäè ïðèñóòí³é. 30
2. Íå çóïèíÿéòåñÿ íà ï³âäîðîç³. Áóäüòå íàïîëåãëèâ³. Êîëè ìàºø ñïðàâó ç òèìè, õòî äîâãèé ÷àñ æèâ â îáñòàâèíàõ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ, äóæå ëåãêî ñêëàñòè ðóêè. Óñï³õ ïðèõîäèòü äóæå ïîâ³ëüíî, à ÷àñîì çäàºòüñÿ, ùî éîãî é çîâñ³ì íåìàº. ×åêàéòå òîãî, ÷îãî íåìîæëèâî ïåðåäáà÷èòè. Öå äóæå âàæêà ðîáîòà, à òîìó íå ïîòð³áíî ¿¿ çâàëþâàòè íà äåê³ëüêîõ ÷îëîâ³ê. Íåâïèííî òâîð³òü äîáðî (Ãàë. 6:9, 10). Ùîá ï³äòðèìàòè òèõ, õòî ïðàöþº íà ïåðåäîâ³é äóõîâíèõ êîíôë³êò³â, ïîòð³áíî îðãàí³çóâàòè ñåðéîçíå ìîëèòîâíå ñëóæ³ííÿ. 3. Îðãàí³çóéòå ìåðåæó äîïîìîãè ÿê æåðòâàì, òàê ³ âèíóâàòöÿì íàñèëüñòâà. Òóò ìàºòüñÿ íà óâàç³ æèòëî, ¿æà, ìåäè÷íà ³ þðèäè÷íà äîïîìîãà, ñëóæáà çàõèñòó, ïðîôåñ³éí³ êîíñóëüòàö³¿ òà äîïîìîãà â ïðàöåâëàøòóâàíí³. Íå á³éòåñÿ ïîðåêîìåíäóâàòè äîïîìîãó ³íøèõ àãåíòñòâ ç ãàðíîþ ðåïóòàö³ºþ. Öåðêâà ïîâèííà áóòè öåíòðîì êîîðäèíàö³¿ áóäü-ÿêîãî ñëóæ³ííÿ, ïîêëèêàíîãî äîïîìîãòè ïîòåðï³ëèì â³ä íàñèëüñòâà ñòàòè á³ëüø çäîðîâèìè ÷ëåíàìè ò³ëà Õðèñòîâîãî. Àëå íå ïîòð³áíî ÷åêàòè, ùî âñå öå áóäå ðîáèòè ò³ëüêè îäíà öåðêâà. 4. Çàêëèêàéòå êðèâäíèêà äî â³äïîâ³äàëüíîñò³. Ïàì’ÿòàéòå, ùî öåðêâà â³äïîâ³äຠçà òå, ùîá ðîçêðèòè ³ñòèíó ³ íàäàòè ìèë³ñòü ÿê êðèâäíèêó, òàê ³ éîãî æåðòâ³. Ñïðàâà öåðêâè – äîïîìîãòè ëþäèí³ ñòàòè íà íîãè. ßêùî âíàñë³äîê íàñèëëÿ â ñ³ì’¿ äðóæèíà âèìóøåíà ïðîæèâàòè îêðåìî, ïîòð³áíî ïîñò³éíî ö³êàâèòèñü, ÿê ó íå¿ éäóòü ñïðàâè. ßêùî ïðîòè ÷îëîâ³êà âèñóíóò³ îáâèíóâà÷åííÿ, ³ â³í ³çîëüîâàíèé â³ä ñóñï³ëüñòâà, íå ìîæíà éîãî ïîëèøàòè. Ïîòð³áíî, ùîá â³í çíàâ, ùî õî÷à öåðêâà, ÿê ³ Áîã, íåíàâèäèòü ãð³õ, âîíà (ÿê ³ Áîã) áàæຠéîìó ò³ëüêè íàéêðàùîãî.
À ÿêùî âè é º æåðòâà íàñèëëÿ? ßêùî, ïðî÷èòàâøè öþ áðîøóðó, âè ðîçó쳺òå, ùî ñàìå â òàêèõ îáñòàâèíàõ âè é æèâåòå, âàì ïîòð³áíî çàìèñëèòèñÿ íàä äåÿêèìè âàæëèâèìè êðîêàìè: 1. Âèçíàéòå, ùî âè æåðòâà ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ. Âè òàêî¿ äîë³ ñîá³ íå øóêàëè. Íå ïîòð³áíî ïðèéìàòè íà ñåáå ïðîâèíó çà íàñèëëÿ. Íå ïîòð³áíî ïðèêèäàòèñÿ, ùî áóäå êðàùå, ÿêùî âè ïðîñòî íå áóäåòå çâåðòàòè óâàãè íà öþ ïðîáëåìó àáî áóäåòå ñòàðàòèñÿ ùå á³ëüøå ãîäèòè ÷îëîâ³êó. 2. Çíàéä³òü ñîá³ áåçïå÷íå ì³ñöå. ßêùî âè æèâåòå â ñèòóàö³¿ ïîñò³éíî¿ íåáåçïåêè, â ÿê³é âàì äîâîäèòüñÿ ïîáîþâàòèñÿ çà âëàñíå æèòòÿ, ï³ä³òü æèòè äî ïîäðóãè àáî ðîäè÷³â, çâ³äêè âè çìîæåòå ñïîê³éíî çâåðíóòèñÿ ïî äîïîìîãó. ßêùî âàì íå ìຠäî êîãî éòè, çíàéä³òü ì³ñöåâèé ïðèòóëîê äëÿ æåðòâ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ. 3. Ó ðàç³ ïîáî¿â ÿêíàéøâèäøå çâåðí³òüñÿ äî îðãàí³â ïðàâîïîðÿäêó. Ó á³ëüøîñò³ øòàò³â íåäàâíî áóëè óõâàëåí³ çàêîíè ïðî ïðèìóñîâèé àðåøò äëÿ çàáåçïå÷åííÿ îõîðîíè æåðòâ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ. 4. Íå ïîòð³áíî çáåð³ãàòè ìîâ÷àííÿ. ßêùî âàñ çàëÿêóº ÷îëîâ³ê-äåñïîò, ðîçêàæ³òü ïðî öå êîìó-íåáóäü, êîìó âè äîâ³ðÿºòå. Ó áóäü-ÿêîìó âèïàäêó ïðèïèí³òü ìîâ÷àòè. Ïîãîâîð³òü ç ïàñòîðîì, ç ÷ëåíîì öåðêîâíî¿ ðàäè, ç³ ñëóæèòåëåì öåðêâè. Çâåðí³òüñÿ çà äîïîìîãîþ äî äóøåï³êëóâàëüíèêà. Çàòåëåôîíóéòå ïî ì³ñöåâîìó òåëåôîíó äîâ³ðè äëÿ æåðòâ ñ³ìåéíîãî íàñèëëÿ. Íå ïåðåñòàâàéòå ïîñò³éíî ðîçïîâ³äàòè ïðî ñâîþ á³äó, ïîêè õòîñü óñå-òàêè íå ïî÷óº âàñ ³ íå ñïðèéìå âàøó ñèòóàö³þ ñåðéîçíî. À íàéãîëîâí³øå, êîëè çäàºòüñÿ, ùî âàì íåìຠäî êîãî á³ëüøå çâåðòàòèñÿ, ïàì’ÿòàéòå: âàñ êëè÷å äî Ñåáå Òîé, Õòî ïîñòðàæäàâ ³ ïîìåð çà âàñ. Àäæå Õðèñòîñ òàê ³ ñêàçàâ: “Ïðèéä³òü äî Ìåíå âñ³ ñòðóäæåí³ òà îáòÿæåí³, – ³ ß âàñ çàñïîêîþ!” (Ìò. 11:28).
32
Мета служіння “Хліб Наш Насущний” – зробити мудрість Біблії, яка змінює життя, зрозумілою і доступною для кожної людини. Брошури серії “Духовні відкриття” презентують світу істину про Ісуса Христа через цікаві, збалансовані й доступні ресурси, що показують важливість Писання у всіх сферах життя. Всі брошури серії “Духовні відкриття” пропонуються безкоштовно для особистого читання та використання їх в малих групах і в євангелізаційному служінні. Щоб стати нашим партнером у розповсюдженні Божого Слова, натисніть опцію “Пожертвувати”. Дякуємо вам за підтримку матеріалів “Хліб Наш Насущний” і “Духовні відкриття”. Навіть маленькі пожертвування багатьох людей дають можливість місії “Хліб Наш Насущний” нести людям мудрість Біблії, яка змінює життя. Нас не фінансують і не підтримують на постійній основі будь-які релігійні групи або деномінації.
ПОЖЕРТВУВАТИ