Òî ùî æ º ëþáîâ? 1-å äî êîðèíòÿí 13:4-8
Ó
ñ³ì õî÷åòüñÿ ëþáîâ³. Àëå ùî º ëþáîâ, ÷îãî ñàìå ìè æàäàºìî, ³ ùî ñàìå ïîòð³áíå íàì? Íà ùî ñõîæà ñïðàâæíÿ ëþáîâ? ² ÿê â³äð³çíèòè ëþáîâ â³ä íåëþáîâ³? Áàãàòî õòî ââàæàº, ùî ëþáîâ – ïî÷óòòÿ íåïåðåäáà÷ëèâå, ÿêå íå ìîæíà ïîÿñíèòè, ùî ëþäèí³ íåìîæëèâî çðîçóì³òè, çâ³äêè ïðèõîäèòü ³ êóäè éäå ëþáîâ. Ïðîòå, íàéìóäð³øà ç óñ³õ êíèã, Á³áë³ÿ, íà öå ïèòàííÿ äèâèòüñÿ ³íàêøå. ² ¿¿ äóìêà íàä³éí³øà, íà íå¿ ä³éñíî ìîæíà ïîêëàñòèñÿ. Îòæå, äàâàéòå ðàçîì ç ïàñòîðîì ³ ïðîïîâ³äíèêîì Á³ëîì Êðàóäåðîì ñïðîáóºìî ïî-íîâîìó ïîãëÿíóòè íà íàòõíåíí³ ñëîâà 13-ãî ðîçä³ëà 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí. ² êîëè âè òàê ñàìî, ÿê ³ â³í, äîâ³ðÿºòå Ïèñàííþ, òî âèÿâèòüñÿ, ùî ëþáîâ íå òàêà âæå íåâëîâèìà òà íåç’ÿñîâíà ð³÷, ÿê ÷àñòî ïðî íå¿ êàæóòü. Ìàðò³í äå Ãààí II
ÇÌIÑÒ Ñâiòîâi ïîòðiáíà ëèøå ëþáîâ ........................................... 2 Ìiñòî, ùî ãèíå áåç ëþáîâi ................................................. 5 Îçíàêè iñòèííî¿ ëþáîâi ...................................................... 9 Ëþáîâ íiêîëè íå ïåðåñòຠ.................................................. 30 Äå æ ìåíi òàêó ëþáîâ çíàéòè? ........................................ 31 1
Ñâ³òîâ³ ïîòð³áíà ëèøå ëþáîâ
Ó
60-ò³ ðîêè â Àìåðèö³ áóëà ïîïóëÿðíà ï³ñíÿ, ÿêó âèêîíóâàëà ñï³âà÷êà Äæåêê³ Äåøåííîí. “Ñâ³òîâ³ ïîòð³áíà ëèøå ëþáîâ…” – ñï³âàëà ðàçîì ç Äæåêê³ óñÿ ìîëîäü òîãî ÷àñó.  ï³ñíÿõ ñï³âàëîñÿ, ùî íå ñë³ä çáèðàòèñÿ íà ãîðè ÷è äîëàòè áóðõëèâ³ ð³÷êè, ïîòð³áíî ëèøå îäíå – ËÞÁÎÂ, óñ³õ âðÿòóº ò³ëüêè ëþáîâ. Öåé õ³ò 60-õ â³äãóêóºòüñÿ ó ñåðö³ êîæíîãî ç íàñ. Ùîðîêó ìè âèòðà÷àºìî áàãàòî êîøò³â, àáè ïðèäáàòè ì³ëüéîíè òðîÿíä, öóêåðîê, ùîá ïîäàðóâàòè íà ñâÿòî ñâî¿ì êîõàíèì. Ìè çáèðàºìî ãðîø³, àáè äîïîìîãòè òèì, õòî ïîñòðàæäàâ â³ä óðàãàí³â, ïîæåæ, ïîâåí³ ÷è çåìëåòðóñ³â. Ìè ó çàõâàò³ â³ä â÷èíê³â òàêèõ, ÿê 75-ð³÷íèé Ðàññåë Ïëåéçåíñ. ³í õîò³â äîïîìîãòè îäí³é á³äîëàøí³é ñ³ì’¿, ïðî ÿêó ïðî÷èòàâ ó ì³ñöåâ³é ãàçåò³, òîìó ïðèí³ñ ó ìîòåëü, äå íà òîé ÷àñ ö³ ëþäè ïåðåáóâàëè, òðîõè ãðîøåé, ¿æ³ òà ³ãðàøîê äëÿ ä³òåé.
“ßêáè íà ëþáîâ çàâæäè â³äïîâ³äàëè âçàºìí³ñòþ, ëþáîâ³ âèñòà÷èëî á óñ³ì”. Íà æàëü, Ðàññåëó çà éîãî äîáðîòó â³äïëàòèëè çîâñ³ì íå äîáðîì – ÷åðåç ê³ëüêà äí³â áàòüêî ñ³ìåéñòâà, ÿêîìó Ðàññåë õîò³â ùèðî äîïîìîãòè, ï³ä çàãðîçîþ íîæà â³ä³áðàâ ó ñâîãî äîáðîä³ÿ ãàìàíåöü ³ ìàøèíó. Îñü ÷îìó ñâ³òîâ³ òàê ïîòð³áíà ëþáîâ. ßêáè íà ëþáîâ çàâæäè â³äïîâ³äàëè âçàºìí³ñòþ, ëþáîâ³ âèñòà÷àëî á óñ³ì. ßêáè äîáðî çàâæäè ïåðåìàãàëî çëî, çíà÷íî á³ëüøå ëþäåé, í³æ çàðàç, ÷èíèëè á ³íàêøå íàâ³òü ó íàéñêðóòí³øèõ îáñòàâèíàõ. Ïðîòå âçàºìí³ñòþ íà ëþáîâ â³äïîâ³äàþòü äàëåêî íå çàâæäè. 2
À êîëè ³ â³äïîâ³äàþòü, òî ëþáîâ ó â³äïîâ³äü ÷àñòî íàáóâຠâåëüìè äèâíîãî âèãëÿäó. гçí³ ëþäè ïî-ð³çíîìó ðîçóì³þòü, ùî òî º ëþáîâ. Ó çàëåæíîñò³ â³ä òîãî, õòî ñàìå ãîâîðèòü ïðî ëþáîâ, ñëîâî “ëþáîâ” ìîæå îçíà÷àòè: • øâèäêîïëèííå, íåòðèâàëå ïî÷óòòÿ; • ³íòèìí³ ñòîñóíêè ì³æ ÷îëîâ³êîì ³ æ³íêîþ; • æåðòâóâàííÿ; • ñïðèéíÿòòÿ ëþäèíè òàêîþ, ÿê âîíà º; • ïðÿìîòó áåç îñîáëèâî¿ äåë³êàòíîñò³. Ëþáîâ ìຠáàãàòî îáëè÷. Êîëè ìè ãîâîðèìî ïðî ëþáîâ ì³æ ³íøèì, îñîáëèâî íå çàìèñëþþ÷èñü íàä ñâî¿ìè ñëîâàìè, ìè íå çàâæäè ìàºìî íà óâàç³ òå ñàìå. Äóæå ð³çíà âîíà, íàøà ëþáîâ. Íàïðèêëàä, ìîæíà ñêàçàòè: ”ß “ß “ß “ß
ëþáëþ ãðàòè ó ãîëüô”. ëþáëþ êîìï’þòåð”. ëþáëþ äðóæèíó ³ ä³òåé”. ëþáëþ íàøó êîìàíäó”.
Òàê, ëþáîâ ä³éñíî äóæå ð³çíà. Ëþäè ð³çí³, ³ ëþáîâ ó íèõ ð³çíà, ³ íàâ³òü ó îäí³º¿ ëþäèíè â ñåðö³ óæèâàþòüñÿ á³ëüø íåñõîæ³ ð³çíîâèäè ëþáîâ³. ² îñü ñàìå òóò íàñ ï³äñòåð³ãຠîäíà íåáåçïåêà – êîëè îäíå é òå ñàìå ñëîâî îçíà÷ຠòàê áàãàòî, âîíî âçàãàë³ ïåðåñòຠùîñü îçíà÷àòè. Îñü ³ âèõîäèòü, ùî äâ³ ëþäèíè ïðèñÿãàþòüñÿ ó ëþáîâ³ îäíà îäí³é, àëå ïðî ëþáîâ ó íèõ ÷àñòî ïðÿìî ïðîòèëåæí³ ïîíÿòòÿ. ª é ³íøà íåáåçïåêà. Äåõòî äóìàº: “Êîëè ëþáîâ òàêà íåïåðåäáà÷óâàíà, òî íåìຠ÷îãî ïðî íå¿ âçàãàë³ äóìàòè. ª ðå÷³ âàæëèâ³ø³”. Àëå ïðî öå ó Á³á볿 ñêàçà3
íî òàê çðîçóì³ëî, ùî ÿñí³øå é áóòè íå ìîæå. Îñü ùî ïèøå àïîñòîë Ïàâëî ëþäÿì, ÿê³ í³ÿê íå ìîãëè çìèðèòèñÿ îäíå ç îäíèì: “Êîëè ÿ ãîâîðþ ìîâàìè ëþäñüêèìè é àíãîëüñüêèìè, òà ëþáîâè íå ìàþ, – òî ñòàâ ÿ ÿê ì³äü òà äçâ³íêà àáî áóáîí ãóäÿ÷èé! ² êîëè ìàþ äàðà ïðîðîêóâàòè, ³ çíàþ âñ³ òàºìíèö³ é óñå çíàííÿ, ³ êîëè ìàþ âñþ â³ðó, ùîá íàâ³òü ãîðè ïåðåñòàâëÿòè, òà ëþáîâè íå ìàþ, – òî ÿ í³ùî! ² êîëè ÿ ðîçäàì óñ³ ìàºòêè ñâî¿, ³ êîëè ÿ â³ääàì ñâîº ò³ëî íà ñïàëåííÿ, òà ëþáîâè íå ìàþ, – òî ïîæèòêó íå ìàòèìó æîäíîãî!” (1 Êîð. 13:1-3)
“Áåç ëþáîâ³ âñ³ ñëîâà íàø³ – ïîðîæí³é çâóê, óñ³ äóõîâí³ äàðè íàø³ í³÷îãî íå âàðò³, ³ âñ³ æåðòâè ç íàøîãî áîêó âòðà÷àþòü óñÿêèé çì³ñò”. Ö³ ñëîâà áóëè íàïèñàí³ äëÿ òèõ, õòî ðîçóì³â, ùî çíà÷èòü ðîçäàâàòè ³ â³ääàâàòè. Êîðèíòÿíè, ò³, õòî îòðèìóâàâ öå ïîñëàííÿ, çíàëè, íàñê³ëüêè âàæëèâî ìàòè â³ðó, çíàííÿ, äóõîâí³ äàðè, ñèëüíèõ ë³äåð³â ³ ïîëóì’ÿí³ ïðîïîâ³ä³. Ïðîáëåìà æ áî ïîëÿãàëà â òîìó, ùî êîðèíòÿíè áóëè äóæå ñõîæ³ íà íàñ. Ïðè âñ³õ ñâî¿õ äóõîâíèõ ïîäâèãàõ âîíè ìàëè êîæåí ³ âëàñíó çàö³êàâëåí³ñòü, ³ îñü ñàìå ö³ ïðèâàòí³ ³íòåðåñè ÿêîñü ïîòèõåíüêó â³äâåëè ¿õ â³ä ãîëîâíî¿ ö³ë³, äëÿ ÿêî¿ ïîòð³áí³ áóëè ³ â³ðà, ³ çíàííÿ. Âîíè çàáóëè, ùî ìîæíà âèâ÷àòè Ïèñàííÿ ³ øóêàòè äàðóíê³â Äóõà Ñâÿòîãî, àëå ïðè öüîìó àáñîëþòíî âèïóñòèòè ç âèäó, ÷îãî ñàìå â³ä òåáå î÷³êóº Áîã, ùî ³í äëÿ òåáå æàäàº. Êîæåí õîò³â áè áóòè äîñêîíàëèì, òà â ÷îìó ïîëÿãຠöÿ äîñêîíàë³ñòü, óñ³ ÿêîñü ï³äçàáóëè. 4
̳ñòî, ùî ãèíå áåç ëþáîâ³
Ó
ÿâ³òü ñîá³ îäíå ç íàéðîçáåùåí³øèõ ³ áåçäóøíèõ ì³ñò ó ñâ³ò³; òå, äå çãàíüáèëè ñàìå ñëîâî “ëþáîâ”, äå êîæåí øóêຠò³ëüêè ñâîãî, ³ äå íà êîæíîìó êðîö³ ãèíóòü ëþäè, à ³íø³ ÷åðåç íèõ ñïîòèêàþòüñÿ ³ í³÷îãî íå ïîì³÷àþòü. Ñàìå òàê æèëî ó 1 â³ö³ ì³ñòî Êîðèíò, äå âïåðøå õðèñòèÿíàìè áóëè ïðî÷èòàí³ íåéìîâ³ðíî íàòõíåíí³ ñëîâà ç 13-ãî ðîçä³ëó 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí. Ïàðàäîêñàëüíà é äèâíà ð³÷: ââàæàé,íàéâåëè÷í³ø³ ñëîâà ïðî ëþáîâ, ÿê³ ò³ëüêè â³äîì³ ëþäñòâó, íàïèñàí³ ó Êîðèíò³. Îäíà÷å, êîëè ïðèäèâèòèñÿ óâàæí³øå, òî í³÷îãî äèâíîãî â öüîìó íåìàº. ßêùî êîìóñü êîëèñü òðåáà áóëî ñêàçàòè ïðàâäó, ÿêà ìîãëà á óñå çì³íèòè, òî öå áóëè õðèñòèÿíè ç ì³ñòà Êîðèíòà. Òÿæê³ îáñòàâèíè. Íàâ³òü êîëè ïîð³âíÿòè àòìîñôåðó, ÿêà ïàíóâàëà â Êîðèíò³ òîãî ÷àñó, ç ðîçïóñòîþ íàøèõ äí³â, íå ìîæíà íå âèçíàòè, ùî êîðèíòÿíñüêèì õðèñòèÿíàì äîâîäèëîñü íåëåãêî.  ì³ñò³ öàðþâàëî ïîâíå â³äìèðàííÿ ìîðàë³. Ç óñ³õ ãðåöüêèõ áîã³â ïîíàä óñå êîðèíòÿíè øàíóâàëè Àôðîä³òó, ãðåöüêó áîãèíþ êîõàííÿ, â õðàì³ ÿêî¿ ïðèñëóæóâàëî áëèçüêî òèñÿ÷³ æðèöü ïðîäàæíî¿ ëþáîâ³. Áóëà ùå é ³íøà, ÷èñòî êîðèíòÿíñüêà ïðîáëåìà. ̳ñòî áóëî ðîçòàøîâàíå ïðÿìî íà ïåðåøèéêó, ùî ç’ºäíóâàâ ï³âí³÷íó é ï³âäåííó Ãðåö³þ. Öå áóëî âåëüìè âèã³äíî ì³ñöåâèì òîðã³âöÿì, òî÷í³øå ¿õ ãàìàíöÿì. Òà íå äóøàì. ² òàêèé äîñòàòîê ó ïîºäíàíí³ ç ðîçáåùåí³ñòþ ìîðàë³ ÿâèâ äóõîâíó àòìîñôåðó âñåäîçâîëåíîñò³ òà äîñòóïíîñò³. Ìàéæå âñ³ æèëè äëÿ çàäîâîëåííÿ ñâî¿õ áàæàíü ³ ïðèñòðàñòåé. 5
Êîðèíò íàñò³ëüêè ñòàâ â³äîìèì ÷åðåç ñâîþ àìîðàëüí³ñòü, ùî ïðî ðîçïóñíèê³â ³ çàïåêëèõ ï’ÿíèöü óñ³ ãðåêè êàçàëè: “Âîíè ïîâîäÿòü ñåáå ïî-êîðèíòÿíñüêè”. Îñü â ÿêèõ îáñòàâèíàõ çíàõîäèëàñü öåðêâà, ÿê³é ïðèçíà÷àëèñÿ âåëèê³ ñëîâà àïîñòîëà Ïàâëà ïðî ëþáîâ. Äóõîâíî íåì³÷í³. Íà ïðåâåëèêèé æàëü, ÿê òî ÷àñòî áóâຠ³ ó íàø ÷àñ, öåðêâà ó Êîðèíò³ ïî÷àëà ïîòðîõó ïåðåéìàòè ïîâåä³íêó íàâêîëèøíüîãî ñâ³òó. Âàðòî ëèøå çãàäàòè, ÿêèõ ïðîáëåì äîâåëîñü òîðêíóòèñÿ Ïàâëó â ñâîºìó ïåðøîìó Ïîñëàíí³ äî êîðèíòÿí: • • • • • • •
ðîçä³ë ó ñ³ì’¿ ä³òåé Áîæèõ(1Êîð. 1-3); ãîðäîâèò³ñòü ³ äóõîâíà çâåðõí³ñòü ( 1Êîð. 4); ðîçïóñòà (1Êîð. 5); ñóäîâ³ ïîçîâè ì³æ â³ðóþ÷èìè ( 1Êîð. 6); ïðîáëåìè â ñ³ì’ÿõ (1Êîð. 7); çëîâæèâàííÿ äóõîâíîþ ñâîáîäîþ (1Êîð. 8-9); ïëóòàíèíà ó ñòîñóíêàõ ì³æ ÷îëîâ³êàìè òà æ³íêàìè (1Êîð. 11); • íåïðèñòîéíà ïîâåä³íêà ï³ä ÷àñ Âå÷åð³ Ãîñïîäíüî¿ (1Êîð. 11); • íåïðàâèëüíå çàñòîñóâàííÿ äóõîâíèõ äàð³â (1Êîð. 12, 14); • íåõòóâàííÿ îñíîâàìè â³ðîâ÷åííÿ (1Êîð. 15).
“ßêùî ëþáîâ çìîãëà çì³íèòè ñåðöÿ êîðèíòÿí, âîíà ìîæå çì³íèòè áóäü-÷è¿ ñåðöÿ”. Äî òîãî æ, äåÿê³ êîðèíòÿíè ³ áëèçüêî íå ñïðèéìàëè ñàìîãî Ïàâëà. Ìàþ÷è ñò³ëüêè ãîðÿ, âîíè é äóìàòè íå õîò³ëè, ùî ¿ì ïîòð³áí³ éîãî ïîâ÷àííÿ. Ç ïîñëàííÿ Ïàâëà çðîçóì³ëî, ùî éîìó äîâîäèëîñÿ ìàòè ñïðàâó ç ëþäüìè, õòî ÷óæ³ ïðîáëåìè áà÷èâ çíà÷íî ÷³òê³øå, àí³æ âëàñí³. 6
Äóõîâíî ñë³ï³. Òî ÿê æå ò³ ïðîáëåìè ñë³ä áóëî âèð³øèòè? Ïàâëî áëàãຠêîðèíòÿí çðîçóì³òè: éòè çà Õðèñòîì îçíà÷ຠíå ëèøå ïðàãíóòè çíàíü, ìóäðîñò³ é äèâ. Àïîñòîë íàìàãàâñÿ äîíåñòè äî â³ðóþ÷èõ ðîçóì³ííÿ òîãî, ùî ¿õ êðàñíîìîâí³ñòü, óñ³ äîêòðèíè, ïðàâèëüí³ ñëîâà ³ ùåäð³ ïîæåðòâè áóäóòü ëèøå â³äøòîâõóâàòè ëþäåé â³ä öåðêâè, êîëè âîíè ä³éñíî â³ðÿòü ó ³ñòèííèé çì³ñò ñëîâà “ËÞÁΔ. Íå ñòðèìóþ÷è ñåáå ó âèðàçàõ, Ïàâëî äîâîäèòü, ùî, òðàïëÿºòüñÿ, êîëè ìè ðîáèìî íàâ³òü äîáð³ ñïðàâè áåç ëþáîâ³:
ÁÅÇ ËÞÁβ Áóäü-ÿêà êðàñíîìîâíiñòü – çâè÷àéíèé ãàì³ð, Äóõîâíi çíàííÿ – í³ùî, Áëàãîäiéíiñòü – ìàðí³ çóñèëëÿ. Ðàçîì ç êîðèíòÿíàìè öå ñë³ä çðîçóì³òè é óñ³ì íàì. Ìîæëèâî, ìè òåæ íàêîïè÷èëè áåçë³÷ ³íôîðìàö³¿ ïðî Á³áë³þ…àëå ñàìî¿ ñóò³ ¿¿ òàê ³ íå çðîçóì³ëè. Ìîæëèâî, â íàñ ñàìèõ æèâå Äóõ Áîæèé…àëå ìè í³êîãî íå ëþáèìî òàê, ÿê ëþáèòü ³í. À ìîæå, ìè ÷³òêî áà÷èìî, õòî â ÷îìó ïîìèëÿºòüñÿ…òà í³ÿê íå ìîæåìî ïîáà÷èòè, ùî áåç ëþáîâ³ áóäü-ÿêå âèêðèòòÿ íå íåñå â ñîá³ ³ñòèíè. ² öå íå Ïàâëî íàñ çàñóäæóº. Öå íàø åãî¿çì âåäå îñóä. 13-èé ðîçä³ë 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí íå äëÿ òîãî íàïèñàíèé, ùîá íàñ ïðèì’ÿòè ³ ðîçìàçàòè. ³í íàïèñàíèé, ùîá ìè çðîçóì³ëè: íå ìîæíà äàòè ñâî¿é íåëþáîâ³ çàíåäáàòè íàøó ðåïóòàö³þ. Íå ìîæåìî ìè äîçâîëèòè ñîá³ òàêó ðîçê³ø, íàìàãàþ÷èñü îäåðæàòè ïåðåìîãó ó ñïîð³, ïàïëþæèòè ñâîº ñâ³äîöòâî ïðî Ãîñïîäà Íàøîãî. Ëþäÿì íå äóæå é ö³êàâî, ùî òàêîãî íåçâè÷àéíîãî ìè ìîæåìî ¿ì ñêàçàòè, àëå ¿ì äóæå êîðòèòü ïîáà÷èòè, ÷è ìè æèâåìî òàê, ÿê ïðîïîâ³äóºìî.  íàøó â³ðó í³õòî íå éìå äîâ³ðè, äîêè íå ïîáà÷èòü, ùî ÷óæå ãîðå ìè 7
ñïðèéìàºìî òàê ñàìî áëèçüêî äî ñåðöÿ, ÿê ñâîº. Êîëè íåìຠâ íàñ ëþáîâ³ Õðèñòîâî¿: • áëàãîâ³ñòóâàííÿ ïåðåòâîðþºòüñÿ íà îñóä; • ÷èñòîòà â³ðîâ÷åííÿ – ó ôàðèñåéñòâî; • òâåðä³ñòü ïåðåêîíàíü – ó ñàìîïðàâåäí³ñòü; • ìîëèòâà – ó áåçäóìíèé ðèòóàë; • ÷èòàííÿ Á³á볿 – ó çàäîâîëåííÿ âëàñíî¿ ïîãîðäè; • ñëóæ³ííÿ ³íøèì ëþäÿì – ó íàáðèäë³ îáîâ’ÿçêè.
“Áîã º ëþáîâ, ³ , êîëè ìè ç Íèì, Éîãî ëþáîâ æèâå â íàñ”. Íàì ñë³ä â³äðîäèòèñÿ äóõîì. ßêùî ó äçåðêàë³ ³ñòèí 13-ãî ðîçä³ëó 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí íàì âèäíî âëàñíó äóõîâíó í³ê÷åìí³ñòü, ¿¿ âèäíî çàäëÿ òîãî, ùîá ìè çáàãàòèëèñÿ ëþáâ’þ äî âñ³õ, êîãî ìè ëèøå ìîæåìî ëþáèòè. ßêùî ç ñë³â Ïàâëà íàì ñòຠçðîçóì³ëî, íàñê³ëüêè ìè ñïîâíåí³ ëþáîâ’þ äî ñåáå, öå ñòຠçðîçóì³ëèì äëÿ òîãî, àáè Ãîñïîäü íàñ î÷èñòèâ â³ä óñüîãî, ÷èì ìè ïåðåïîâíþºìî ñâîþ äóøó íà âëàñíó çàãèáåëü. Êîëè â öüîìó â³äêðèòò³ ïðî Áîæó ëþáîâ ìè áà÷èìî íåçåìíå ñÿéâî, òî öå äëÿ òîãî, ùîá íàì ðîçäèâèòèñÿ ñâîþ äóøó ³ ñòàòè áëèæ÷å äî Õðèñòà, äæåðåëà öüîãî ñâ³òëà. Àëå ñë³ä ïàì’ÿòàòè, ùî Áîã íå ïðîñòî êëè÷å íàñ äî íîâèõ äóõîâíèõ çâåðøåíü, à ïðîïîíóº Ñâîþ äîïîìîãó,ùîá ïîâí³ñòþ ïåðåòâîðèòè íàñ, çðîáèòè ³íøîþ íàøó äóøó ³ íàïîâíèòè ¿¿ íîâèì çì³ñòîì. ³í íå ïðîñòî ïðîïîíóº íàì æèòè ÷èñò³øå, êðàùå, äóõîâí³øå. ³í ïðîïîíóº æèòè ³íàêøå, çîâñ³ì íå òàê, ÿê ìè æèâåìî çàðàç, ïðîìîâëÿº, ùî ³í ãîòîâèé çðîáèòè äëÿ íàñ òå, ÷îãî ìè ñàì³ äëÿ ñåáå çðîáèòè í³ÿê íå ìîæåìî, ÿêùî íàâ³òü áóäåìî äóæå íàìàãàòèñÿ. 8
Òîæ äàâàéòå ïåðåäàìî ñåáå Ãîñïîäó é ³ñòèí³ Éîãî, ùîá ³í ì³ã â íàñ ñòâîðèòè ñïðàâæíþ ëþáîâ, òó ñàìó, ïðî ÿêó ïèøå Ïàâëî â 13-ìó ðîçä³ë³ 1-ãî Ïîñëàííÿ äî êîðèíòÿí.
Îçíàêè ³ñòèííî¿ ëþáîâ³
Ì
èíóëî âæå áàãàòî ðîê³â ç òîãî ÷àñó, ÿê âïåðøå ç’ÿâèëèñÿ â øîó Åäà Ñàëë³âàíà ³ âçÿëè øòóðìîì Àìåðèêó “Á³òëç”. Âñå ó íèõ áóëî íîâå: ³ çà÷³ñêè, ³ ï³ñí³. ² ðàçîì ç íèìè óñå ïîêîë³ííÿ çàñï³âàëî: “All you need is love ( Âñå, ùî òîá³ ïîòð³áíî, – öå ëþáîâ)”. Ïîò³ì “Á³òëç” ðîçïàëèñÿ, ³ áàãàòî ðîê³â ¿õ ôàíè ìð³ÿëè ïðî òå, àáè ãðóïà ç³áðàëàñÿ ðàçîì. ² êîëè ãðóïó âðåøò³ ç³áðàëè â òîìó ñàìîìó ñêëàä³ çàðàäè çàïèñó äåê³ëüêîõ ï³ñåíü, “Á³òëç” çíîâó ñï³âàëè ïðî ëþáîâ. Íàéãîëîâí³øà ï³ñíÿ íàâ³òü íàçèâàëàñÿ “Ñïðàâæíÿ ëþáîâ”. Àëå â ñëîâàõ, íàïèñàíèõ Äæîíîì Ëåííîíîì, ÷³òêî â³ä÷óâàâñÿ ñóì. Òàê, ó ï³ñí³ éäåòüñÿ ïðî ñïðàâæíþ ëþáîâ – öå ìåòà âñüîãî æèòòÿ é íàãîðîäà, ÿêó ìîæíà îòðèìàòè íà ô³í³ø³, àëå çàê³í÷óºòüñÿ ï³ñíÿ âñå-òàêè íåâåñåëèì ç³çíàííÿì, ùî àâòîð ¿¿ “ïðèðå÷åíèé íà ñàìîòí³ñòü” Ëåííîí ñï³âàâ íå ëèøå ïðî ñâîº ïîêîë³ííÿ. Ç òîãî ÷àñó í³÷îãî íå çì³íèëîñÿ. Ìè øóêàºìî ëþáîâ³, íàì çäàºòüñÿ, ùî ìè ¿¿ îñü-îñü çíàéäåìî (àáî ò³ëüêè-íî çíàéøëè), àëå íàñ ÷åêàþòü ñàì³ ëèøå ðîç÷àðóâàííÿ – ïî÷óòòÿ íàø³ îáëóäí³ é íåì³öí³. “×îìó æ ëþáîâ òàêà íåâëîâèìà é íåïåðåäáà÷óâàíà?” – çàìèñëþºìîñÿ ìè. Àëå, êîëè á ìè æèëè çà ÷àñ³â àïîñòîëà Ïàâëà, íàñ ñïî÷àòêó ñïèòàëè á, ÿêó ñàìå “ëþáîâ” ìè ìàºìî íà óâàç³. 9
ϳä ãðåöüêèì ñëîâîì “epithumia” (åï³òóì³ÿ) ìàëîñÿ íà óâàç³ áàæàííÿ, ùî âèëèâàëîñÿ ó ò³ëåñíó ëþáîâ. “Eros” (åðîñ) – öå ðîìàíòè÷íà ëþáîâ, ñëîâî “storge” (ñòîðãå) âæèâàíå íà ïîçíà÷åííÿ ñèëüíî¿ ëþáîâ³ äî òîãî, êîãî òè îõîðîíÿºø, îáåð³ãàºø â³ä íåùàñòü, 䳺ñëîâî “phileo” (ô³ëåî) – îçíà÷àëî áðàòñüêó ëþáîâ äî ð³äíèõ ÷è äðóç³â. À ùå ³ñíóâàëà ëþáîâ “àgape” (àãàïå). Ñàìå öèì ñëîâîì íàé÷àñò³øå ëþäè òîãî ÷àñó îçíà÷àëè ëþáîâ Áîæåñòâåííó, áî ñàìå ëþáîâ “àãàïå” áóëà ïî÷óòòÿì íàéãëèáøèì ³ íàé÷èñò³øèì. Îñê³ëüêè Ïàâëî ñàìå ïðî “àãàïå” ãîâîðèòü ó 13-é ãëàâ³ 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí, òî âèõîäèòü, ùî â³í õîò³â, àáè ìè çðîçóì³ëè: ò³ëüêè íàéâèùà, Áîæåñòâåííà ëþáîâ íàäຠçì³ñòó áóäü-ÿêîìó êîõàííþ ëþäñüêîìó. Çìàëüîâóþ÷è ëþáîâ “àãàïå” òàê, ÿê öå âáà÷ຠÒâîðåöü âñüîãî ñóùîãî, àïîñòîë êàæå: “Ëþáîâ äîâãîòåðïèòü, ëþáîâ ìèëîñåðäñòâóº, íå çàçäðèòü, ëþáîâ íå âåëè÷àºòüñÿ, íå íàäèìàºòüñÿ, íå ïîâîäèòüñÿ íå÷åìíî, íå øóêຠò³ëüêè ñâîãî, íå ðâåòüñÿ äî ãí³âó, íå äóìຠëèõîãî, íå ðà䳺 ç íåïðàâäè, àëå ò³øèòüñÿ ïðàâäîþ, óñå çíîñèòü, â³ðèòü ó âñå, ñïîä³âàºòüñÿ âñüîãî, óñå òåðïèòü!” (1Êîð. 13:4-7) ² êîëè ïîäèâèòèñÿ óâàæí³øå íà âñå, ùî òóò ñêàçàíî ïðî íàéâèù³ ôîðìè ëþáîâ³, ñòàíå çðîçóì³ëèì, ÷îìó ñàìå ëþáîâ “àãàïå” ³ º òà ³ñòèííà ëþáîâ, ÿêà ïîòð³áíà íàì óñ³ì. ²ñòèííà ëþáîâ äîâãîòåðïèòü. Âîíà âèòðèìàíà. Âîíà íå ï³ääàºòüñÿ íà ïðîâîêàö³¿, âîíà íå ïîñï³øຠâ³äïîâ³ñòè óäàðîì íà óäàð, âîíà âçàãàë³ íå ïîñï³øຠç ñòóñàíàìè. Òåðï³ííÿ â ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ íå ïîçè÷àòè. Âîíà ç ï³äîçðîþ íå ïîñï³øàº, íåìຠ⠿¿ ïëàíàõ â³äïëàòè, áàæàííÿ â³äïîâ³ñòè òîìó, õòî îáðàæàº, òàê, ÿê â³í 10
íà òå çàñëóãîâóº. Öÿ ëþáîâ íå â쳺 çëèòèñÿ, âîíà äîâãîòåðïèòü ³ âåñü ÷àñ ëþáèòü, ëþáèòü íàâ³òü òîä³, êîëè öå äóæå áîëÿ÷å. ² ó íàø æîðñòîêèé, íåïåâíèé ÷àñ ñóïåðå÷îê ³ ðîçëó÷åíü áåç òàêî¿ ëþáîâ³ ëþäÿì íå ïðîæèòè. Òàêà ëþáîâ óñå áà÷èòü ³ âñå ïðàâèëüíî îö³íþº, àëå í³êîëè íå âäàºòüñÿ äî ïîìñòè, íå çëîâò³øàºòüñÿ. ²íêîëè òàêà ëþáîâ äຠëþäèí³ ñèëè íà òå, äå â ³íøèõ ñèëè íå âèñòà÷àº. Òàê, íàïðèêëàä, áóëî ç Äæîàí. Ó ¿¿ ÷îëîâ³êà äàâíî áóëà êîõàíêà, ³ âðåøò³-ðåøò â³í çâàæèâñÿ íà ðîçëó÷åííÿ, âèð³øèâ ï³òè ç ñ³ì’¿. Àëå, ÿê íå áîëÿ÷å, ÿê íå îáðàçëèâî òå áóëî äëÿ Äæîàí, âîíà âñå îäíî ïàì’ÿòàëà, ùî ÷îëîâ³êà, íåõàé òåïåð ³ êîëèøíüîãî, âîíà êîõàº. Ïðîéøëî ê³ëüêà ì³ñÿö³â. Âîíà óâ³áðàëà âñå – á³ëü, îáðàçó, ñàìîòí³ñòü. ² îñü Äæîàí ïî÷óëà, ùî ¿¿ êîëèøí³é ÷îëîâ³ê îòðèìàâ òðàâìó íà âèðîáíèöòâ³ ³ ëåæèòü ó ë³êàðí³. (Áîã ÷àñòî âèêîðèñòîâóº õâîðîáè ³ ñòðàæäàííÿ, àáè äîêðè÷àòèñÿ äî òèõ äóø, ùî çàáëóêàëè, ÿê³ ó çâè÷àéíèõ óìîâàõ ñëóõàòè Éîãî íå õî÷óòü).
“²ñòèííà ëþáîâ ìîæå çíåñòè âñå – çðàäó, ðîçëó÷åííÿ ³ íåïðèìèðåíí³ñòü, ïðîäîâæóþ÷è ÷èíèòè áëàãî òîìó, êîãî âîíà ëþáèòü”. Îäíîãî ðàçó ×àðëüç çàòåëåôîíóâàâ äî Äæîàí ³ ñïèòàâ, ÷è íå ìîæíà ¿ì ÿêîñü â³äíîâèòè ¿õ ïîïåðåäí³ ñòîñóíêè. ³äïîâ³ñòè íà öå ïèòàííÿ áóëî äóæå íåëåãêî – â³í ðîç’ÿòðèâ ðàíó, ùî âæå ïî÷àëà áóëî ãî¿òèñÿ. Àëå Äæîàí ç ×àðëüçîì âèð³øèëè ñåðéîçíî ñïðîáóâàòè ïîøóêàòè âîë³ Áîæî¿. Äåê³ëüêà ì³ñÿö³â âîíè âåëè áåñ³äè ç äóøåîï³êóíàìè, à ÷åðåç äâà ðîêè ï³ñëÿ íàéñòðàøí³øîãî ïîâîðîòó äîë³, ÿêèé ò³ëüêè ìîæå â³äáóòèñÿ ó æèòò³ æ³íêè, Äæîàí ³ ×àðëüç çíîâó ñòàëè ïîäðóææÿì. Õòîñü 11
³íøèé ó òàê³é ñèòóàö³¿ ïðî â³äíîâëåííÿ øëþáó íàâ³òü íå ïîäóìàâ áè. Òà â ëþáîâ³ Äæîàí íå áóëî ì³ñöÿ îáðàç³, ëèøå áëàãîäàòü “äîâãîòåðï³ííÿ”. Íåçâàæàþ÷è íà âñå, ùî ¿é äîâåëîñü ïåðåæèòè, Äæîàí ðèçèêíóëà ³ çíîâó âèéøëà çàì³æ çà òîãî, õòî òàê ¿¿ îáðàçèâ. Òàêå âì³ííÿ ïðîùàòè, íå çãàäóâàòè ñòàðèõ ïîìèëîê, çîâñ³ì íå îçíà÷àº, ùî ìèíóë³ ãð³õè ëþäèíà çàáóâຠáåç ïðîáëåì, ³ âîíè í³êîëè íå ïðèõîäÿòü íà çãàäêó. Ïðèãàäóþòüñÿ òà ùå é ÿê! Àëå ³ñòèííà ëþáîâ íå ï³ääàºòüñÿ íà ïðîâîêàö³¿. Âîíà ä³éñíî äîâãîòåðïèòü. ²ñòèííà ëþáîâ “ìèëîñåðäñòâóº”.  ï³ñíÿõ ³ â³ðøàõ ÷àñòî îñï³âóºòüñÿ ëþáîâ, ÿêà ïðèêðàøຠæèòòÿ ëþäåé (“² êîæåí âå÷³ð ñòàíå çíîâó äèâîâèæíèì ³ ì’ÿêèì…” – Ïðèì. ïåð.). Àëå Ïàâëî ñêàçàâ, ùî ³ñòèííà ëþáîâ “ìèëîñåðäñòâóº”, à öå îçíà÷àº, ùî òîá³ íå çàâæäè áóâຠòàê “äèâîâèæíî” äîáðå. Ó ãðåöüêîìó ñëîâ³, âèêîðèñòàíîìó â îðèã³íàë³ ïîñëàííÿ, ì³ñòèòüñÿ â³äò³íîê “êîðèñíîñò³”, ãîòîâíîñò³ ðîáèòè òå, ùî ïîòð³áíå êîìóñü, à íå òîá³. Äîáðîòà, ìèëîñåðäÿ êîõàííÿ ñàìå â òîìó é ïîëÿãàº. ² êîëè ìè íå áóäåìî çàáóâàòè, ùî ³ñòèííà ëþáîâ ïðàãíå, àáè êîõàíîìó áóëî ÿêíàéêðàùå, òî çðîçó쳺ìî, ÷îìó òàêà ëþáîâ íå ëèøå “äîâãîòåðïëÿ÷à”, à é “ìèëîñåðäíà”. Ñàìå ìèëîñåðäÿ, à íå æîðñòîê³ñòü ñïðèÿº âèÿâó ëþäèíîþ ñâî¿õ êðàùèõ ÿêîñòåé. Ó êíèç³ Ïðèò÷ ñêàçàíî, ùî “ëàã³äíà â³äïîâ³äü ãí³â â³äâåðòດ (Ïð. 15:1). “Êîðèñíà” äëÿ áëèæíüîãî ëþáîâ âèÿâèòü ó íüîìó íå ã³ðø³, à êðàù³ ðèñè.
“ ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ º ñò³éê³ñòü ïåðåêîíàíü, àëå íåìຠæîðñòîêîñò³ é ãðóáîñò³”. Ìèëîñåðäÿì ³ ì’ÿê³ñòþ â³äð³çíÿâñÿ Ñàì Õðèñòîñ – “² Ñëîâî ñòàëîñÿ ò³ëîì, ³ ïåðåáóâàëî ì³æ íàìè, ïîâíå áëàãîäàò³ òà ïðàâäè…” (²â. 1:14). Ïîäèâ³òüñÿ, ùî êàæå ïðî Ñåáå Õðèñòîñ òèì, êîìó ïîòð³áíà áóëà Éîãî äîïîìîãà. 12
“Ïðèéä³òü äî Ìåíå, óñ³ ñòðóäæåí³ òà îáòÿæåí³, – ³ ß âàñ çàñïîêîþ! ³çüì³òü íà ñåáå ÿðìî Ìîº, ³ íàâ÷³òüñÿ â³ä Ìåíå, áî ß òèõèé ³ ñåðöåì ïîê³ðëèâèé, – ³ “çíàéäåòå ñïîê³é äóøàì ñâî¿ì” (Ìò. 11:28, 29). Öå ñêàçàíî ïðî Òîãî, ó Êîãî ³ ñèëè, ³ ëþáîâ³ áóëî á³ëüøå, í³æ ó êîãîñü ³íøîãî. Ó Íüîãî âèñòà÷èëî ñèëè, ùîá ñòâîðèòè âñåñâ³ò, âèñòà÷èëî ìóäðîñò³, àáè âñòîÿòè ñóïðîòè ëèöåì³ðñòâà òà åãî¿çìó íàéìîãóòí³øèõ âëàñòèòåë³â çåìíèõ. Àëå ïðè âñüîìó öüîìó ³í áóâ ñïîâíåíèé “áëàãîäàò³ òà ïðàâäè”. Õðèñòîñ íàãàäóº íàì, ùî ³ñòèíà áåç äîáðà – öå íå ëþáîâ, õî÷ ëþáîâ³ áåç òåðï³ííÿ òåæ áóòè íå ìîæå. ²ñòèííà ëþáîâ “íå çàçäðèòü”. Ïðîäîâæóþ÷è ïåðåðàõîâóâàòè ò³ ÿêîñò³, ùî ïðèòàìàíí³ ³ñòèííîìó êîõàííþ, Ïàâëî ñêàçàâ, ùî ³ñòèííà ëþáîâ íå ñïðèéìຠ÷óæ³ áëàãîñëîâ³ííÿ, óñï³õè ÷è äîáðîáóò ³ç çàçäð³ñòþ. Ëþáîâ ïðîñòî íå ìîæå ñêàçàòè: “Êîëè â ìåíå íåìຠòîãî, ùî ÿ õî÷ó, òî é ó òåáå öüîãî íå ïîâèííî áóòè”. ²ñòèííà ëþáîâ ñêàæå òàê: “ß ìîæó ðàä³òè çà òåáå, íàâ³òü ÿêùî í³êîëè íå ìàòèìó òîãî, ùî º â òåáå, ÿêùî íå ñòàíó òàêèì ïîïóëÿðíèì, ÿêèì ñòàâ òè, êîëè í³êîëè íå äîñÿãíó òîãî, ùî äîñÿã òè. Ñîá³ áàæàòè á³ëüøîãî ÿ ìîæó, àëå í³ÿê íå áàæàòèìó ìåíøîãî òîá³”. Ïðî òå, ùî ³ñòèííà ëþáîâ íå çàçäðèòü, ñêàçàíî ñàìå íàì, êîæíîìó ç íàñ. Ñê³ëüêè âæå íàñ îáõîäèëî ëàñêàâå ñëîâî ÷è ï³äâèùåííÿ íà ñëóæá³? Ñê³ëüêè ðàç äîâîäèëîñü íàì áà÷èòè, ÿê óñ³ íàø³ ñòàðàííÿ ëåòÿòü ïðàõîì? Ñê³ëüêè ìè áóëè ñâ³äêàìè òîãî, ÿê áàãàòñòâî ñàìå éäå äî ðóê ³íøèì, à ìè á’ºìîñÿ-á’ºìîñÿ, ïðîòå ëåäâå çâîäèìî ê³íö³ ç ê³íöÿìè? Íàâ³òü àïîñòîëè ïîñò³éíî ñïåðå÷àëèñÿ ì³æ ñîáîþ, êîìó ç íèõ íàëåæèòü íàéïî÷åñí³øå ì³ñöå. 13
ͳõòî í³êîëè íå êàçàâ, ùî ëþáîâ áåç çàçäðîù³â, ëþáîâ äîâãîòåðïëÿ÷à ³ ìèëîñåðäíà, ó ñâ³ò³, ïîâíîìó íåñïðàâåäëèâîñò³, áóäå äàâàòèñÿ ëåãêî. Ó Ïèñàíí³ íå ñêàçàíî, ùî íàì íå ìîæíà çàñìó÷óâàòèñÿ, êîëè ìè âòðà÷àºìî ðîáîòó, ÷è ïëàêàòè, êîëè íàñ êèäàþòü áëèçüê³ íàì ëþäè. Ïàâëî íå êàæå, ùî êîëè íàøà ëþáîâ áóäå ³ñòèííîþ, ìè íå áóäåìî ñóìóâàòè çà ñâî¿ìè âòðàòàìè, ùî âçàãàë³ ñóìóâàòè íàì íå ìîæíà. Àëå â³í ãîâîðèòü, ùî çàçäðèòè òîä³ ìè íå áóäåìî. ²ñòèííà ëþáîâ çàçäðèòè íå â쳺. ßêùî ó íàñ º ³ñòèííà ëþáîâ, òîä³ í³ íàø á³ëü, í³ ÿê³ñü ³íø³ íàø³ ïî÷óòòÿ íå áóäóòü ïðèâîäîì äëÿ ïîãàíîãî ñòàâëåííÿ äî òèõ, ó êîãî çàðàç ñïðàâè ñêëàäàþòüñÿ í³áèòî êðàùå, í³æ íàø³.
“Ìè ìîæåìî ïðîäîâæóâàòè ëþáèòè, íàâ³òü êîëè ùîñü âòðà÷àºìî, ÿêùî ïîêëàäàºìîñü â íà䳿 òà â³ð³ íà Äàÿòåëÿ âñ³õ áëàã – Áîãà”. ßê æå ìîæíà ëþáèòè ç òàêîþ áëàãîäàòòþ? Ò³ëüêè êîëè ñèëè íà öå äຠÄóõ Õðèñòîâèé. Ñåêðåò òîãî, ÿê çáåðåãòè äîáð³ ñòîñóíêè ç òèì, äî êîãî çàëèøàòèñÿ äîáðèì âàæêî, – ïîëÿãຠó ³ñòèíí³é äîâ³ð³ Äàÿòåëþ óñ³õ áëàã, Áîãó, ßêèé äî òîãî æ ùå ³ íàø Ïàñòîð, ³ Îòåöü. Ðîç÷àðóâàíü íàì íå ìèíóòè. Êîëè ìè áóäåìî çóñòði÷àòèñÿ ç íåñïðàâåäëèâ³ñòþ, âèïðîáóâàííÿì áóäå ï³äëÿãàòè é íàøà â³ðà, ³ íàøà ëþáîâ. Ïðîòå çàñìó÷åííÿ çàñìó÷åííÿì, à îò ëþáèòè ³íøèõ ñë³ä âñå îäíî. ßêùî, çâè÷àéíî, ìè âçàãàë³ ìîæåìî äîâ³ðÿòè Áîãó. ²ñòèííà ëþáîâ “íå âåëè÷àºòüñÿ”. Ëþáîâ íå âèõâàëÿºòüñÿ ñâî¿ìè óñï³õàìè. Ëþáîâ íàäàºòüñÿ íå äëÿ òîãî, ùîá ¿¿ óñ³ì äåìîíñòðóâàòè – í³ ÿâíî, í³ ïðèõîâàíî, í³ õèòðî. Ïðî öå ñêàçàíî ùå ó Ñòàðîìó Çàïîâ³ò³. Öàð Ñîëîìîí ñôîìóëþâàâ öå òàê: “Íåõàé ³íøèé òåáå âèõâàëÿº, 14
à íå óñòà òâî¿, ÷óæèé, à íå ãóáè òâî¿”(Ïð. 27:2). ²íàêøå êàæó÷è, ³ñòèííà ëþáîâ íà óâàãó íå íàïðîøóºòüñÿ. Öÿ, ÷åòâåðòà çà ðàõóíêîì, ÿê³ñòü ëþáîâ³ – çâîðîòíÿ ñòîðîíà ìîíåòè, ÿêùî ÷³ëüíîþ ¿¿ ñòîðîíîþ ââàæàòè òå, ùî ëþáîâ íå çàçäðèòü. Çàçäð³ñòü õî÷å ìàòè òå, ùî º ó êîãîñü, à âèõâàëÿííÿ õî÷å, àáè õòîñü çàçäðèâ ìåí³. Çàçäð³ñòü õî÷å ïðèíèçèòè ³íøèõ, âèõâàëÿííÿ – çâåëè÷èòè ñåáå. ²ñòèííà ëþáîâ íå ëèøå ñï³âðà䳺 ÷óæèì óñï³õàì, àëå é çíàº, ÿê áóòè ç ñâî¿ìè óñï³õàìè (ÿêùî, çâè÷àéíî, âîíè º). ß ÷óâ, ÿê õòîñü ñêàçàâ, ùî íà ñîòíþ ëþäåé, ÿê³ ìîæóòü ïîäîëàòè á³äó, º ò³ëüêè äåñÿòü, ÿê³ ìîæóòü òàê ñàìî ïîäîëàòè é ùàñòÿ. Öÿ ÿê³ñòü ëþáîâ³ ó ñóñï³ëüñòâ³, ÿêèì êåðóþòü çàêîíè áîðîòüáè çà âèæèâàííÿ, çàêîíè êîíêóðåíö³¿, äàëåêî íå âñ³ìà ñïðèéìàºòüñÿ áåççàñòåðåæíî. Ïîëèö³ êíèæêîâèõ ìàãàçèí³â çàïîâíåí³ ï³äðó÷íèêàìè, ÿê³ çìàëüîâóþòü “ïðàâèëüí³” øëÿõè äî óñï³õó ³ ðàäÿòü çàâæäè ðîáèòè âèãëÿä, ùî âñå éäå ÿêíàéêðàùå, âèõâàëÿòè ñåáå ÿê ëèøå ìîæíà é äå ò³ëüêè ìîæíà, íà ïîâíó ïîòóæí³ñòü ðîçïèñóâàòè ñâî¿ òàëàíòè ³ ä³éñí³, ³ óÿâí³.
“Êîëè íàø³ ñïðàâè éäóòü ïîãàíî, ëþáîâ íå çàçäðèòü, à êîëè äîáðå – íå âåëè÷àºòüñÿ”. Ùî æ ó òàêîìó êîíòåêñò³ îçíà÷ຠäëÿ ó÷í³â Õðèñòîâèõ ïðèíöèï ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ “ íå âåëè÷àòèñÿ”? Õ³áà íå ìîæíà õðèñòèÿíèíó, ÿêèé øóêຠðîáîòó, ðîçïîâ³ñòè ïðî òå, ùî â³í ä³éñíî ìîæå ðîáèòè âïðàâíî, õ³áà íå ìîæíà íà ñï³âáåñ³äó îäÿãòè ñâ³é íàéêðàùèé êîñòþì, õ³áà çàáîðîíåíî éîìó âåñòè ñåáå òàê, àáè ïðèâàáèòè äî ñåáå ðîáîòîäàâöÿ? Êîëè áåéñáîëüíà êîìàíäà “Ôëîð³äà Ìåð³íñ” âïåðøå âèéøëà ó ô³íàë ïåðøîñò³ ÑØÀ, ïðåñà íå øêîäó15
âàëà êîìïë³ìåíò³â äëÿ òðåíåðà Äæèìà Ëåéëåíäà. Êîëè éîãî â³òàëè ç ïåðøîþ â ³ñòî𳿠êëóáó ïåðåìîãîþ â Íàö³îíàëüí³é ë³ç³, Ëåéëåíä â³äïîâ³â: “À ÿ í³÷îãî íå âèãðàâàâ. ß íå ïîäàâàâ, íå â³äáèâàâ, íå á³ãàâ, íå ëîâèâ. Öå íå ÿ âèãðàâ, à ãðàâö³”. Öå é º ñìèðåíí³ñòü! Ñâ³ò çàâæäè äóæå äîáðå ïîì³÷ຠâåëèêîäóøí³ñòü íå ëèøå ïåðåìîæåíèõ, à é îñîáëèâî ïåðåìîæö³â. ²ñòèííà ëþáîâ “íå íàäèìàºòüñÿ”. Ãðåöüêå ñëîâî, ÿêå òóò âèêîðèñòàâ Ïàâëî, îçíà÷ຠ“íàäèìàòèñÿ ÿê êîâàëüñüêèé ì³õ”. Çìàëüîâóþ÷è òå, ùî ³ñòèíí³é ëþáîâ³ íå ïðèòàìàííå, àïîñòîë âèêîðèñòàâ ñëîâî, ÿêå âæå âèêîðèñòîâóâàâ ó òîìó æ ïîñëàíí³, êîëè ðàäèâ êîðèíòÿíñüêèì õðèñòèÿíàì, ÿê³ ï³äçàáóëè, ùî òî º ³ñòèííà ëþáîâ, àáè âîíè “íå ÷âàíèëèñü îäèí çà îäíèì ïåðåä ³íøèì” (1 Êîð. 4:6). Òîä³, íà ïî÷àòêó ïîñëàííÿ, Ïàâëî ïèñàâ, ùî êîðèíòÿíè áóëè íàñò³ëüêè ñïîâíåí³ äóìêàìè ïðî ñåáå ³ âëàñíó çíà÷óù³ñòü, ùî ì³ñöÿ äóìêàì ïðî ³íøèõ, ïðî ÷óæèé á³ëü â ¿õ äóø³ ïðîñòî íå çàëèøàëîñÿ. Òóò, ó 13-ìó ðîçä³ë³, àïîñòîë âèêîðèñòîâóº òå ñàìå ñëîâî, àáè ïðîäåìîíñòðóâàòè, ùî çâåðõí³ñòü, ÿêà íå äîçâîëÿº íàì ç³éòè äî òîãî, ùîá ïðèéíÿòè ÷èþñü äîïîìîãó, ïðèãëóøóº íàø äóõîâíèé ñëóõ, ³ ìè íå ÷óºìî ÷óæèõ êðèê³â ïðî äîïîìîãó. Ïðèêëàäîì ëþáîâ³, ÿêà “íå âåëè÷àºòüñÿ”, äëÿ íàñ ìîæå áóòè Ó³ëüÿì Êåð³, ëþäèíà, ÿêó ÷àñòî íàçèâàþòü áàòüêîì ñó÷àñíîãî ì³ñ³îíåðñòâà. Ó Êåð³ áóëî íåàáèÿêå îáäàðóâàííÿ äî âèâ÷åííÿ ìîâ. ³í ïåðåêëàäàâ îêðåì³ êíèãè Á³á볿 íà òðèäöÿòü ÷îòèðè ð³çí³ ìîâè ³ ä³àëåêòè. Àëå ïî÷àòîê óñ³ì éîãî çâåðøåííÿì áóâ ïîêëàäåíèé ïîêîðîþ ³ äîâãîòåðï³ííÿì. Êåð³ âèð³ñ ó çâè÷àéí³é àíãë³éñüê³é ñ³ì’¿ ³ ñïî÷àòêó ïðàöþâàâ ÷îáîòàðåì. Êîëè Áîã âêëàâ ó éîãî ñåðöå ïðèñòðàñòü äî áëàãîâ³ñòÿ ³ ïîâ³â éîãî â ²íä³þ, íàä Ó³ëüÿìîì ÷àñòî ñì³ÿëèñÿ. ×îáîòàð, ïðîñòàê – ³ òåæ óäຠç ñåáå, ë³çå â ì³ññ³îíåðè! ßêîñü éîãî 16
ïîãóêàëè íà çâàíó âå÷åðþ, äå îäèí ç ãîñòåé âèð³øèâ ùå ðàç ïðîäåìîíñòðóâàòè âñ³ì “íåäîñòîéíå” ïîõîäæåííÿ âåëèêîãî ì³ññ³îíåðà. “̳ñòåð Êåð³, – ñêàçàâ â³í, – âè, ÿêùî ÿ íå ïîìèëÿþñü, âè êîëèñü øèëè âçóòòÿ”. “Î, äå ìåí³ äî òîãî, âàøà ñâ³òë³ñòü! – â³äïîâ³â Êåð³. – ß íå øèâ, à ëèøå ðåìîíòóâàâ òå, ùî øèëè ³íø³”. Àäæå ëþäè, ÿê³ ïèøàþòüñÿ ñîáîþ ³ íàñì³õàþòüñÿ íàä ³íøèìè, ÿê³ ëèøå ïðî ñåáå é äóìàþòü, ïåðåá³ëüøóþ÷è çíà÷åííÿ âëàñíî¿ ïåðñîíè, ââàæàþòü, ùî âàæëèâå ò³ëüêè ¿õíº ùàñòÿ ³ äîáðîáóò, ëèøå ¿õ ïîãëÿäè ³ ïî÷óòòÿ. Ëþäÿì çíåâàæëèâèì ëåãêî â³äãîðîäèòèñÿ â³ä ÷óæèõ ïðîáëåì ³ ÷óæîãî ãîðÿ. Íîâîçàïîâ³òíèé ïîãëÿä íà ³ñòèííó ëþáîâ çîâñ³ì íå ïîëÿãຠó òîìó, ùîá ìè çíåâàæàëè ñâî¿ìè âëàñíèìè ïîòðåáàìè. Íàì òðåáà âñüîãî ëèøå íå çàáóâàòè, ùî íàø³ ³íòåðåñè àæ í³ òðîõè íå âàæëèâ³ø³ çà ³íòåðåñè ³íøèõ ëþäåé. ² õî÷ ÷àñòî íàì äîâîäèòüñÿ ó ïåðøó ÷åðãó ïðèä³ëÿòè óâàãó ïîòðåáàì ñàìå ñâî¿õ ñ³ìåé, ìè íå ïîâèíí³ çàáóâàòè é ïðî ³íøèõ, ïðî ÷óæ³ ñ³ì’¿, ÷óæ³ äîì³âêè.
“Êîëè ó íàñ íåàäåêâàòíà óÿâà ïðî âëàñíó çíà÷èì³ñòü, ìè ïðèñëóõàºìîñü ò³ëüêè äî â³äëóííÿ âëàñíîãî ãîëîñó ³ ïðèäèâëÿºìîñü ëèøå äî òîãî, ùî ïîâ’ÿçàíå ç íàøèìè âëàñíèìè ³íòåðåñàìè”. ² ïî÷àòè ïåðåâ³ðÿòè ñåáå íà ïîãîðä³ñòü ÷è çâåðõíº ñòàâëåííÿ äî ³íøèõ òðåáà ç ìîëèòâè. Ìîæëèâî, ìè ìîëèìîñÿ ò³ëüêè ïðî ñåáå ³ ñâîþ çàö³êàâëåí³ñòü â ÷îìóñü ³ çîâñ³ì íå â쳺ìî ìîëèòèñÿ çà ÷óæèõ ä³òåé, çà ÷óæ³ ñ³ì’¿, çà ÷óæ³ ïðîáëåìè? ²ñòèííà ëþáîâ í³ÿê íå ìîæå ïîãîäèòèñü ç òèì, ùî íàøå çäîðîâ’ÿ, íàø äîáðîáóò, íàø ä³ì, íàøà ñ³ì’ÿ âàæëèâ³ø³ çà çäîðîâ’ÿ, äîáðîáóò, ä³ì ³ ñ³ì’þ áëèæíüîãî íàøîãî. 17
²ñòèííà ëþáîâ “íå ïîâîäèòüñÿ íå÷åìíî”, òîáòî âåäå ñåáå íàëåæíèì ÷èíîì, à íå ãðóáî, íåïðèñòîéíî ÷è àìîðàëüíî. ªäèíèé ðàç öå ñëîâî ó Íîâîìó Çàïîâ³ò³ çíîâó çóñòð³÷àºòüñÿ ó òîìó æ ïîñëàíí³, äå ìîâà éäå ïðî ñêëàäí³ ïèòàííÿ îäðóæåííÿ òà áåçøëþá’ÿ. ϳäêðåñëþþ÷è, ùî âàæëèâ³øå íàä óñå äëÿ ëþäèíè äîãîäæàòè Áîãîâ³, äàë³ àïîñòîë êàæå, ùî êîëè ÷îëîâ³êà é æ³íêó äîëຠïëîòñüêà ñïîêóñà, ¿ì êðàùå âçÿòè øëþá, í³æ ïîâîäèòè ñåáå “íåïðèñòîéíî” (1 Êîð. 7:36). Òî ³ ÿê æå ïîâ’ÿçàíà öÿ íåïðèñòîéíà ïîâåä³íêà ç ïðèíöèïîì ³ñòèííî¿ ëþáîâ³, ïðî ÿêó ìîâà ó 13-ìó ðîçä³ë³ 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí? Ïàâëî íàãàäóº íàì, ùî ³ñòèííà ëþáîâ çà ñàìîþ ñâîºþ ïðèðîäîþ íå ìîæå âèìàãàòè â³ä ³íøèõ ÷îãîñü íåïðèñòîéíîãî. Òîé, õòî ëþáèòü êîãîñü ³ñòèííèì ïî÷óòòÿì, í³êîëè íå ñêàæå: “ßêùî òè ìåíå ëþáèø, òî äîâåäåø öå òèì, ùî â³ääàñèñÿ ìåí³”. Òîé, õòî ëþáèòü, í³êîëè íå âèìàãàòèìå â³ä ïðåäìåòó ñâîãî êîõàííÿ äîêàç³â â³ðíîñò³ ÷åðåç áðåõíþ, çðàäó, êðàä³æêó.
“²ñòèííà ëþáîâ í³êîëè íå áóäå âèìàãàòè â³ä áóäü-êîãî, àáè â³í äîâîäèâ ñâîþ ëþáîâ íåäîñòîéíèìè â÷èíêàìè”. ²ñòèííà ëþáîâ “íå ïîâîäèòüñÿ íå÷åìíî”, âîíà íå øòîâõຠí³êîãî íà â÷èíêè, ùî ïðîòèëåæí³ ïåðåêîíàííÿì ëþäèíè ÷è Áîæèì çàïîâ³äÿì. Ò³ëüêè îäíîìó Áîãîâ³ â³äîìî, ÷îãî â ³ì’ÿ ëþáîâ³ âèìàãàëè ëþäè â³ä ñâî¿õ ä³òåé, äðóæèí, ÷îëîâ³ê³â, ó÷í³â ³ íàâ³òü ÷ëåí³â öåðêâè. ²ì’ÿì ëþáîâ³ ëþäè ïðèêðèâàþòü íàéâ³äâåðò³øó ðîçïóñòó, íàéñòðàøí³øó áðåõíþ, íàéíåïðèñòîéí³ø³ òàºìíèö³ ñâ ñ³ì’¿, áàíäè, êëàíó. 18
²ñòèííà ëþáîâ, çà äóìêîþ Ïàâëà, í³êîëè íå ìîæå ñïîíóêàòè êîãîñü â÷èíèòè íåäîñòîéíî. ²ñòèííà ëþáîâ áàæຠäëÿ òîãî, êîãî êîõàº, íàéêðàùîãî, à íå òîãî, ùî ìîæíà äîñÿãòè øëÿõîì îáëóäè ÷è ìàõ³íàö³é, – íåïðàâåäíîãî áàãàòñòâà, íåäîçâîëåíèõ âò³õ ÷è íå÷åñíî¿ âëàäè. ²ñòèííà ëþáîâ “íå øóêຠñâîãî”. Ñàìå òàê Ïàâëî êàçàâ ïðî áåçêîðèñëèâ³ñòü – òàêà ëþäèíà íå ïðî ñâ³é äîáðîáóò ï³êëóºòüñÿ, à ïðî ÷óæèé. ¯¿ ñåðöå íå çàéíÿòå âëàñíèìè ³íòåðåñàìè íàñò³ëüêè, ùîá çàáóòè ïðî ïîòðåáè òà çàö³êàâëåí³ñòü ³íøèõ. Ó Ïîñëàíí³ äî Ôèëèï’ÿí Ïàâëî òàê ñêàçàâ ïðî öåé ïðèíöèï ³ñòèííî¿ ëþáîâ³: “Îòîæ, êîëè º â Õðèñò³ ÿêà çàîõîòà, êîëè º ÿêà ïîò³õà ëþáîâè…Íå ðîá³òü í³÷îãî ï³äñòóïîì àáî ç ÷âàíëèâîñòè, àëå â ïîêîð³ ìàéòå îäèí îäíîãî çà á³ëüøîãî â³ä ñåáå. Íåõàé êîæåí äáຠíå ïðî ñâîº, àëå êîæåí ³ ïðî ³íøèõ” (Ôèë. 2:1, 3, 4). Ç öèõ ñë³â çðîçóì³ëî: Ïàâëó äóæå õîò³ëîñÿ, ùîáè ò³, õòî íàçèâàâñÿ ³ì’ÿì Õðèñòîèì, áóëè îäíîñòàéí³. Àëå òàêî¿ îäíîñòàéíîñò³ í³ ó öåðêâ³, í³ â ñ³ì’¿, í³ äåñü ùå íå äîñÿãòè, äîêè ìè íå ñòàíåìî ï³êëóâàòèñÿ íå ò³ëüêè ïðî ñâî¿ ³íòåðåñè, à é ïðî ÷óæ³. Ïàâëî ãîâîðèòü íàâ³òü, ùî ó ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ íà ïåðøîìó ïëàí³ çàâæäè ñàìå ÷óæ³ ïðîáëåìè, à íå âëàñí³. ² òàêå ñàìîçðå÷åííÿ ëþäñüê³é ïðèðîä³ àáñîëþòíî íå ïðèòàìàííå. Ïðîòå öå âëàñòèâî Õðèñòó (Ôèë. 2:5). ³í ïðèíèçèâ Ñåáå, ç³éøîâøè ç íåáåñíîãî ïðåñòîëó, ââ³éøîâøè ó ëþäñüêå ò³ëî, ÿêå áàãàòî ÷èì çâ’ÿçàíå, ³ âèðóøèâøè ïî ñâ³òó ó çëèäíÿõ, ùîá ñëóæèòè ëþäÿì, ÿê³ îï³ñëÿ â³ä Íüîãî â³äìîâëÿòüñÿ, ùîá ìèòè íîãè ó÷íÿì, ÿê³ Éîãî çðå÷óòüñÿ, ùîá âìåðòè íà õðåñò³ çà ãð³õè ëþäåé, ÿê³ ö³º¿ æåðòâè í³ÿê íå çàñëóãîâóâàëè. 19
ͳäå íàì íå çíàéòè êðàùîãî ïðèêëàäó ³ñòèííî¿ ëþáîâ³, í³æ â Ñàìîìó ²ñóñ³. Àäæå ñàìå ³í ÿâèâ ñâ³òîâ³ òàêó ëþáîâ, ÿêà ìîæå áà÷èòè íå ëèøå ñâî¿ ³íòåðåñè, à é òå, ùî ïîòð³áíî ³íøèì.
“Íåìຠêðàùîãî ïðèêëàäó áåçêîðèñëèâî¿ ëþáîâ³, í³æ Òîé, Õòî ç³éøîâ ç íåáåñ, ùîá âðÿòóâàòè íàñ”. ²ñòèííà ëþáîâ “íå ðâåòüñÿ äî ãí³âó”. Íàñòóïíà ÿê³ñòü ³ñòèííî¿ ëþáîâ³, ïðî ÿêó ãîâîðèâ Ïàâëî, ïîëÿãຠâ òîìó, ùî êîëè ó ñåðö³ æèâå ³ñòèííà ëþáîâ, ó íüîìó íåìຠì³ñöÿ äðàò³âëèâîñò³ ³ ó¿äëèâîñò³. ²íøèìè ñëîâàìè, äðàò³âëèâ³ñòü íå º îçíàêîþ ñïðàâæíüî¿ ëþáîâ³. Òàêà ëþáîâ íå ìîæå îáðàæàòèñü ÷è äðàòóâàòèñÿ. Öå çâîðîòíà ñòîðîíà ïåðøî¿ ç ÿêîñòåé õðèñòèÿíñüêî¿ ëþáîâ³, ¿¿ äîâãîòåðï³ííÿ. ßê æå ëåãêî ìè çàáóâàºìî, ùî ³ñòèííà ëþáîâ íå äðàòóºòüñÿ. Ïðîõîäèòü ê³ëüêà ðîê³â ïîäðóæíüîãî æèòòÿ, ³ âñ³ëÿê³ äð³áíèö³ ïî÷èíàþòü âèâîäèòè ïîäðóææÿ ç ñåáå. Áàòüêè ç ïðè÷èíè ³ áåç íå¿ êðè÷àòü íà ä³òåé. Íà ðîáîò³ ëþäè âçàãàë³ íå îáìåæóþòüñÿ ó ñëîâàõ, êîëè íà÷àëüíèê ÷è êîëåãà íå âèêîíóþòü òîãî, ùî çîáîâ’ÿçàí³ âèêîíóâàòè. ² âæå, çâè÷àéíî, í³õòî íå ìîæå òåðï³òè áþðîêðàò³â ³ ÷èíîâíèê³â. ×îìó æ ìè äðàòóºìîñÿ? ²íêîëè íàø ðîçóì îáóðþºòüñÿ ³ ïðîðèâàºòüñÿ íàéãîñòð³øèé åãî¿çì. Àëå º é ³íøà ñòîðîíà ìåäàë³. Äðàòóâàòèñÿ ëþáîâ³, çâè÷àéíî, íå ëè÷èòü, àëå áóäü-ÿêà ëþäèíà ìîæå ðîçõâèëþâàòèñÿ ³ áóòè ïðèêðî âðàæåíîþ.  ijÿõ, íàïðèêëàä, ìè ÷èòàºìî: “ßê Ïàâëî æ ¿õ ÷åêàâ óâ Àòåíàõ, ó íüîìó êèï³â éîãî äóõ, ÿê áà÷èâ öå ì³ñòî, ïîâíå ³äîë³â” (ij¿ 17:16). 20
 öüîìó âèïàäêó Ïàâëî ìàâ ï³äñòàâè îáóðèòèñÿ, àëå çðîáèâ öå ç ëþáîâ’þ – íå ñòàâ êðè÷àòè, âçèâàòè æèòåë³â Àòåí îñòàíí³ìè ñëîâàìè. ×èì á³ëüøå â³í áà÷èâ ó ì³ñò³ âèÿâëåíü ³äîëîïîêëîí³ííÿ, ÷èì á³ëüøå â³í ïðî öå ðîçäóìóâàâ, òèì á³ëüøå éîãî õâèëþâàëà äîëÿ òèõ, êîãî òàêà ñàìà ëæåðåë³ã³ÿ âåëà â³ä ³ñòèíè ³ âðåøò³-ðåøò íèùèëà.
“Ïðèêëàä ëþáîâ³ Õðèñòîâî¿ ïîëÿãຠíå â òîìó, ùî ³í íå ãí³âàâñÿ, à â òîìó, ùî ³í íå ãí³âàâñÿ áåç ïðè÷èíè”. Õðèñòîñ òåæ áóâ äóæå îáóðåíèé, êîëè ïåðåâåðòàâ ñòîëè ì³íÿéëiâ ó õðàì³ Áîæîìó. ³í ðîçãí³âàâñÿ ÷åðåç êîìåðö³þ ó ñâÿòîìó ì³ñö³, ó äâîð³ ÿçè÷íèê³â, ó äîì³ ìîëèòâè Îòöÿ Éîãî, ñàìå òîìó, ùî ëþáèâ ëþäåé. Éîìó áóëî íå âñå îäíî, ùî òîé, õòî áàæàâ ìîëèòèñÿ ó õðàì³, öüîãî òàì ðîáèòè íå ì³ã (Ìò. 21:12, 13). ²ñóñ íå äðàòóâàâñÿ, íå íåðâóâàâ. Óñå, ùî â³ä ðîçäðàòóâàííÿ, íå â³ä ëþáîâ³. Õðèñòîñ îáóðèâñÿ îáì³ðêîâàíî, âäóìëèâî, ç ëþáîâ’þ; îáóðèâñÿ – ³ âèð³øèâ ùîñü çðîáèòè, àáè ëþäÿì, ÿêèõ ³í ëþáèâ, í³ùî íå çàâàæàëî ìîëèòèñÿ òàì, äå ñë³ä áóëî. ² âèïàäîê ç Ïàâëîì â Àô³íàõ, ³ âèïàäîê ç Õðèñòîì ó õðàì³ íàãàäóþòü íàì, ùî º ÷àñ ãí³âàòèñü. Àëå é òîä³ íå ñë³ä çàáóâàòè ïðî ëþáîâ ³ íå ìîæíà çãð³øèòè (Åô. 4:26). ²ñòèííà ëþáîâ “íå çàïîä³þº çëà”. Öå çîâñ³ì íå îçíà÷àº, ùî Ïàâëî ðàäèòü íàì æèòè áåçäóìíî, íå ðîçì³ðêîâóþ÷è. Àïîñòîë í³ÿê íå êëàäå íàì çà ïðèêëàä òðüîõ ìàâï, ÿê³ âñ³ì ñâî¿ì âèãëÿäîì çàêëèêàþòü íàñ æèòè ï³ä äåâ³çîì “í³÷îãî íå áà÷ó, í³÷îãî íå ÷óþ, í³÷îãî í³êîìó íå ñêàæó”. Ãðåöüêå ñëîâî, ùî âèêîðèñòàíå òóò, – öå âñüîãî ëèøå áóõãàëòåðñüêèé òåðì³í. Âîíî îç21
íà÷ຠ“âðàõîâóâàòè, ï³äðàõîâóâàòè, çàíîñèòè äî êíèãè”. À “çëî”, ÿêîãî íå ñë³ä é ó äóìêàõ ïðèïóñêàòèñü, – öå îáðàçè, ÿê³ íàì ïðèíîñÿòü ³íø³ ëþäè.
“ßêùî ó ñåðö³ æèâå ëþáîâ, äëÿ çëà ó íüîìó ì³ñöÿ íåìດ. Îòæå, ëþáîâ íå ï³äðàõîâóº îáðàçè ³ íå æèâå íà䳺þ êîëè-íåáóäü ç óñ³ìà ðîçðàõóâàòèñÿ ñïîâíà. ²íøèìè ñëîâàìè, ³ñòèííà ëþáîâ íå ìîæå í³ íà êîãî “òðèìàòè êàì³íü ó ïàçóñ³”, íàâ³òü êîëè õòîñü êîãîñü ä³éñíî äóæå îáðàçèâ. À êîëè ìè é ñïðàâä³ âåäåìî îáë³ê âñ³õ ñâî¿õ îáðàç, ùîá ç êîæíèì ç òèõ, õòî çðîáèâ íàì áîëÿ÷å, ïðè íàãîä³ ðîçðàõóâàòèñÿ, ïðîãðàºìî ìè ñàì³. Îñîáèñòî ÿ çíàþ ëþäåé, ÿê³ ùîíåä³ë³ õîäÿòü äî îäí³º¿ é ò³º¿ ñàìî¿ öåðêâè, àëå âæå 25 ðîê³â îäèí ç îäíèì íå ðîçìîâëÿþòü. Òà íàéñòðàøí³øå òå, ùî âîíè íàâ³òü íå çáèðàþòüñÿ ñâ³é êîíôë³êò âëàäíàòè. Õòîñü ñêàçàâ, ùî ëþäèíà íàéá³ëüøå ñõîæà íà Áîãà òîä³, êîëè âîíà âèáà÷ຠòîãî, õòî ïîêàÿâñÿ â ãð³õó ñâîºìó ³ ïîïðîñèâ âèáà÷åííÿ. ² êîëè öå ä³éñíî òàê ³ º, òî ìè íàéá³ëüø íå ñõîæ³ íà Áîãà, ùî ïîäàðóâàâ íàì ïîðÿòóíîê, ñàìå êîëè îáðàæàºìîñÿ íà òîãî, õòî ñâî¿ ïîìèëêè âèçíàâ ³ ïîïðîñèâ íàøî¿ ìèëîñò³. Ðàõóíîê ³ êîíòðîëü – ñïðàâà ïðåêðàñíà, àëå ò³ëüêè íå â êîõàíí³. Ëþáîâ ó àìáàðíó êíèãó íå çàïèøåø. ²ñòèííà ëþáîâ íå ï³äðàõîâóº ñâî¿ îáðàçè, ¿é ³ òàê ñïîê³éíî, âîíà çíàº: Áîã óñå áà÷èòü, ïðî âñå ï³êëóºòüñÿ, ç óñ³ì ðîçáåðåòüñÿ. Íàì íå òðåáà çàïèñóâàòè óñ³ ñâî¿ îáðàçè, ùîá í³ â ÿêîìó ðàç³ ¿õ íå çàáóòè, êîëè ìè çíàºìî, ùî Áîã âñå ä³éñíî áà÷èòü ³ Éîìó äî âñÿêî¿ ñïðàâè º ÷àñ. ²ñòèííà ëþáîâ “íå ðà䳺 íåïðàâä³”. Òóò Ïàâëî í³áèòî ï³äâîäèòü ï³äñóìîê, ÷îãî ñàìå ëþáîâ íå ðîáèòü. 22
³í âæå ñêàçàâ, ùî ëþáîâ àáñîëþòíî íå ìຠçàäîâîëåííÿ â³ä òîãî, ùî âèìàãàòèìå ÷îãîñü â³ä ³íøèõ, à ñàìà ïðè öüîìó ðîçäðàòóºòüñÿ. Ëþáîâ íå ðà䳺 ç íåäîáðîãî ñòàâëåííÿ äî ëþäåé. Íå ìîæå ëþáîâ ï³äæèâëþâàòè ñåáå çàçäð³ñòþ, ïóñòîáðåõíÿìè, ãðóá³ñòþ, ïñåâäîñëàâîþ, åãî¿ñòè÷íèìè àìá³ö³ÿìè, çàïàëüí³ñòþ ³ ìñòèâ³ñòþ. Íà îñòàíîê Ïàâëî ãîâîðèòü: “Ëþáîâ íå ìîæå ðàä³òè í³ÿê³é íåïðàâä³, í³÷îìó, ùî Áîã ââàæຠâ³äõèëåííÿì â³ä ³ñòèíè, ¿¿ ïåðåêðó÷åííÿì”. Íå ìîæå ëþáîâ â³ä÷óâàòè çàäîâîëåííÿ, êîëè õòîñü ñàì ñåáå ãàíüáèòü. Íå ìîæå âîíà ïðèêðèâàòè çëî, çàìîâ÷óþ÷è òå, ïðî ùî ñë³ä êðè÷àòè. Íå ïåðåáèðຠëþáîâ êîãîñü ïî ê³ñòî÷êàõ, âîíà äóæå ÷èñòà, ùîá òàêèì çàéìàòèñÿ. Íå ñòàíå ëþáîâ çáèðàòè ïë³òêè, êîëè ¿é ïðîñòî íåìຠ÷îãî ñêàçàòè, íå ñòàíå óäàâàòè, í³áè çíຠùîñü òàêå, ÷îãî íå çíàþòü ³íø³, íå ïîñï³øàòèìå âèñòàâèòè íà çàãàëüíèé îñóä ÷è¿ñü ïðîðàõóíêè ÷è ïîìèëêè. Ðîçïîâ³ñòè ïðî ÷óæ³ ãð³õè âîíà ìîæå âèêëþ÷íî äëÿ êîðèñò³ ïîâ÷àííÿ ³íøèì, à íå ÷åðåç òå, ùî “äóæå õî÷åòüñÿ”, ïðîñòî íåìຠçìîãè âäåðæàòè ÿçèêà, êîðòèòü áàëÿñè ïîòî÷èòè ïðî òå, ÿê õòîñü âïàâ îáëè÷÷ÿì ó áàãíþêó. Îñêàð Óàéëüä ñêàçàâ: “Ëþäè ìåí³ ïîäîáàþòüñÿ á³ëüøå, í³æ ïðèíöèïè, à ëþäåé áåç ïðèíöèï³â – íàéá³ëüøå ó ñâ³ò³”. Òóò ìîæíà é ïîñì³õíóòèñÿ, áî ãð³õ òàê ³ çàìàíþº ëþäåé, äåìîíñòðóþ÷è ñåáå ó âèã³äíîìó ðàêóðñ³ íà ôîí³ “íóäüãè” é “íóäîòè” ïðèíöèï³â. Òàêà ëþáîâ, ïðî ÿêó ³äå ìîâà àïîñòîëà Ïàâëà, â³äðàçó ïðèáóòêó íå ïðèíîñèòü – âîíà óñòàòêîâóºòüñÿ ç âåëèêèìè òðóäíîùàìè ³ ñèëîþ. Àëå ñïðàâæíþ ëþáîâ õâèëþº òå, ùî áóäå ïîò³ì. Âîíà íå ìîæå ðàä³òè çëó, áî çíàº, ùî “çàñï³âàþòü” â³ä ïðèêðîñòåé, êîëè ãð³õ áóäå çí³ìàòè ñâ³é çëîâ³ñíèé âðîæàé. 23
“²ñòèííà ëþáîâ çíàº: íàñ³ííÿ çëà, âèñàäæåí³ â áåçäóìí³ ìîìåíòè íàñîëîäè, ïðîðîñòóòü ãëèáîêèì ðîç÷àðóâàííÿì ó äí³ êàÿòòÿ”. ²ñòèííà ëþáîâ çíàº: íàñ³ííÿ çëîãî âèñàäæåí³ â áåçäóìí³ ìîìåíòè íàñîëîäè, ïðîðîñòóòü ãëèáîêèì ðîç÷àðóâàííÿì ó äí³ êàÿòòÿ. Áåçãëóçäÿ – ðîçêèäàòè íàñ³ííÿ ãð³õà, í³ ïðî ùî íå çàìèñëþþ÷èñü, àëå ïîò³ì ïðèõîäèòü ÷àñ îáæèíê³â âòðà÷åíèõ ìîæëèâîñòåé ³ íåâèêîðèñòàíèõ øàíñ³â. Ëþáîâ çíàº, ùî ãð³õè, ïîñàäæåí³ ëèøå ÷åðåç òå, ùî “òàê ðîáëÿòü óñ³”, ïîò³ì ïðèíîñÿòü ïëîäè ñâàðîê ³ ðîçëó÷åííÿ, ñàìîòí³ñòü ³ ðîç÷àðóâàííÿ. Ãð³õè, ùî êèíóò³ â ãðóíò äóø³ “â³ä íåìà ÷îãî ðîáèòè”, íå ò³ëüêè çàáèðàþòü íàø ÷àñ, à é â³÷í³ñòü ìîæóòü çàáðàòè. ²ñòèííà ëþáîâ íå ìîæå ðàä³òè ç íåïðàâäè, áî ¿¿ õâèëþº íå ëèøå ñüîãîäí³, à é çàâòðà. ²ñòèííà ëþáîâ íå ìîæå ââàæàòè ãð³õ ïóñòîùàìè. ²ñòèííà ëþáîâ “ñï³âðà䳺 ³ñòèí³”. Ïàâëî ò³ëüêèíî ñêàçàâ, ùî ëþáîâ íå ðà䳺 ç íåïðàâäè. À äàë³ íàïèñàíî, ùî ëþáîâ ÷îìóñü “ñï³âðà䳺”. ² ñï³âðà䳺 âîíà ³ñòèí³. ×îìó ñàìå ³ñòèí³? ×îìó íå ïðàâåäíîñò³, íàïðèêëàä? Ìîæëèâî, òîìó, ùî ïðàâåäíîñò³ áåç ³ñòèíè íå áóâàº.  ³íøîìó ïîñëàíí³ Ïàâëî ïèñàâ, ùî áóäóòü çàñóäæåí³ “óñ³, õòî íå â³ðèâ ó ïðàâäó, àëå ïîëþáèâ íåïðàâäó” (2 Ñîë. 2:12). Ç öèõ ñë³â ìîæíà êðàùå çðîçóì³òè, ÷îìó Ïàâëî íàïèñàâ, ùî ëþáîâ “ñï³âðà䳺 ³ñòèí³”. Àïîñòîë ï³äêðåñëþº, ùî íàøà â³ðà ³ íàø³ ñïðàâè çâ’ÿçàí³ íåðîçðèâíî, – ÿê ìè â³ðèìî, òàê ³ æèâåìî. Àáî íàâïàêè – ïî òîìó, ùî ìè ëþáèìî ðîáèòè, ìîæíà âçíàòè, ó ùî ìè ëþáèìî â³ðèòè. 24
“Îòðèìóâàòè çàäîâîëåííÿ â³ä íåïðàâåäíîñò³ ìîæå ëèøå òîé, õòî íå â³ðèòü ³ñòèí³”. Îñü ÷îìó â Á³á볿 ñò³ëüêè éäåòüñÿ ïðî ³ñòèííó â³ðó. Ïðàâèëüíî â³ðèòè – îçíà÷ຠïðàâèëüíî óÿâëÿòè ñîá³ Áîãà, ñàìîãî ñåáå é ³íøèõ ëþäåé. À êîëè ç äóìêàìè â íàñ óñå íîðìàëüíî, òîä³ ìè çìîæåìî ïîëþáèòè áëèæíüîãî ñâîãî íå ëèöåì³ðíî, íå íàòóæíî, à ïî-ñïðàâæíüîìó, “ïî ³ñòèí³”. Âñ³ëÿêà íåïðàâåäí³ñòü ³ñòèíè çð³êàºòüñÿ. Øóêàòè âèòîêè áóäü-ÿêîãî íåïðàâèëüíîãî â÷èíêó òðåáà ó íåïðàâèëüí³é óÿâ³ ïðî ðåàëüí³ñòü. Óñÿêà â³äñóòí³ñòü ìîðàë³ éäå â³ä ñàìîîáìàíó: “ß êðàùå çà Áîãà çíàþ, ÿê ìåí³ ïðî ñåáå ï³êëóâàòèñÿ, ³ ïðî ³íøèõ íå çàáóòè”. Êîëè ìîëîäà îñîáà “âòðà÷ຠâ³ä êîõàííÿ ãîëîâó” ³ âìîâëÿº ñâîþ ïîäðóæêó ðîçïðîùàòèñÿ ç öíîòëèâ³ñòþ, òî íåïðàâäà, ùî âîíà âòðà÷ຠãîëîâó â³ä ëþáîâ³. Öå ïðîñòî áðåõíÿ. Íå ìîæíà “ïî ³ñòèí³” ãðàáóâàòè áàíêè, âáèâàòè, îáäóðþâàòè, çàçäðèòè ³ ðîçâîäèòè ïë³òêè – âñå öå ðîáèòüñÿ â³ä áðåõí³, ëèøå â³ä áðåõí³. ² êîëè êàæóòü, ÿêùî ãð³õ “ïî çãîä³”, òî öå í³áè í³ÿêèé âæå é íå ãð³õ, – öå òåæ ñàìîîáëóäà, áðåõíÿ, í³ÿêà öå íå ³ñòèíà. Ó Ïàâëà áóëè âñ³ ï³äñòàâè ñêàçàòè, ùî ëþáîâ “íå ðà䳺 íåïðàâä³, à ñï³âðà䳺 ³ñòèí³” Ïîíÿòòÿ, ïðîòèëåæíå íåïðàâåäíîñò³, - öå íå ò³ëüêè ïðàâåäí³ñòü. Íåïðàâä³ ïðîòèñòî¿òü ³ñòèíà. Ìè ìîæåìî çíà÷íî á³ëüøå, í³æ ÷óæèì ïîõèáêàì ³ êðàõàì, ðàä³òè â³ð³ â ³ñòèíó, ³ñòèíó ïðî Áîãà, ïðî ëþäåé, ïðî ñåáå ñàìèõ. ² êîëè ìè çðå÷åìîñÿ áóäü-ÿêî¿ áðåõëèâî¿ â³ðè, òî çó쳺ìî ðàä³òè, ïîì³÷àþ÷è ñì³ëèâ³ñòü, ÷åñí³ñòü, ÷èñòîòó, äîâãîòåðï³ííÿ ³ â³ðí³ñòü íàâ³òü ó òèõ, êîìó çàðàç êðàùå, í³æ íàì. Îñü ùî òàêå ñïðàâæíÿ ëþáîâ. 25
À òåïåð, ç’ÿñóâàâøè îñíîâè ïðàâåäíîñò³ é ³ñòèíè, Ïàâëî éäå äàë³ – äî âåðøèí ñâîãî íàòõíåííîãî çìàëþâàííÿ ëþáîâ³. ²ñòèííà ëþáîâ “óñå çíîñèòü”. Âñå ãåí³àëüíî ïðîñòî. ßê äàõ íàêðèâຠáóäèíîê, çàõèùàþ÷è éîãî â³ä çëèâ òà øêâàë³â â³òðó, òàê óñå íàêðèâຠñîáîþ ëþáîâ. Ëþáîâ ïðîäîâæóº òâîðèòè äîáðî ëþäÿì íå äèâëÿ÷èñü í³ íà ùî. Ëþáîâ ïðîéäå ÷åðåç óñ³ ðîç÷àðóâàííÿ, ñòðàøí³ äîù³ íåâäà÷, âîíà âñòîº íà â³òðàõ ÷àñ³â òà ïåðåì³í. Êîëè ùîñü “âêðèòå” ëþáîâ’þ, éîìó íå ñòðàøí³ í³ ìîðîçè, í³ ñïåêà.  òàêîìó êîõàíí³ çíàéäåòüñÿ äå ñõîâàòèñÿ â³ä áóäü-÷îãî, ùî ëèøå ìîæå ñòàòèñÿ. Õî÷ ïðàâäà, ëþáîâ íå ìîæå âðÿòóâàòè â³ä ñóâîðî¿ ðåàëüíîñò³ ãð³øíîãî ñâ³òó. Íå ìîæå ëþáîâ â³äìåæóâàòè ëþäåé ³ â³ä íåïðàâèëüíèõ â÷èíê³â. Àëå âîíà ìîæå äàòè çíåâ³ðåíèì ëþäÿì ïðèòóëîê, â ÿêîìó âîíè çíàéäóòü òèõ, õòî õî÷å ¿ì äîáðà. Ëþáîâ íàâ³òü äëÿ òîãî, õòî íå õî÷å ÷è íå ãîòîâèé ðîçêàÿòèñÿ, âèñòóïຠó ðîë³ àäâîêàòà é îï³êóíà, ÿêèé ìîëèòüñÿ çà òàêèõ ëþäåé. Íàâ³òü äëÿ íàéñòðàøí³øèõ ãð³øíèê³â ëþáîâ â³äíàéäå ì³ñòèíêó, äå ¿ì ìîæíà áóäå ñõèëèòè ãîëîâó ³ ñåðöå. Ïðè öüîìó ñë³ä ïàì’ÿòàòè, ùî “âñå çíîñèòè” çîâñ³ì íå çíà÷èòü òåðï³òè óñÿêèé ãð³õ ÷è äàâàòè âèòèðàòè îá ñåáå íîãè. Öå îçíà÷ຠòå, ùî ëþáîâ í³êîëè íå ïåðåñòຠáóòè ëþáîâ’þ ³ çàâæäè ãîòîâà ïðîñòèòè. Ëþáîâ íå ìîæå ä³éòè äî íåíàâèñò³, ïðåçèðñòâà é îñóäó. Ëþáîâ ëþáèòü, à òîìó íå ïîëèøຠìîëèòâè ³ âèêîðèñòîâóº áóäü-ÿêó ìîæëèâ³ñòü ç òåðï³ííÿì ñòàâèòèñÿ äî ÷óæèõ ãð³õ³â; êîëè òðåáà, ãîòîâà ñêàçàòè ãð³øíèêó ïðàâäó â î÷³, à êîëè ãð³øíèê ðîçêàºòüñÿ, ãîòîâà éîãî ïðîñòèòè.
“ ëþáîâ³ çíàéäåòüñÿ ïðèòóëîê â³ä óñüîãî, ùî ò³ëüêè ìîæå òðàïèòèñÿ”. 26
Àäæå äàõ – â³í äàõ ³ º, àëå íå çîâñ³ì. Ëþáîâ – äàõ æèâèé, â³í ðåàãóº íà â÷èíêè ³íøèõ ëþäåé. Õî÷ ëþáîâ çàâæäè ëèøàºòüñÿ ëþáîâ’þ, â÷èíèòè âîíà ìîæå ïîð³çíîìó, àáè â óñüîìó äîïîìîãòè áëèæíüîìó ñâîºìó çàðàäè éîãî æ áëàãà. ²ñòèííà ëþáîâ “óñüîìó â³ðèòü”. Íà ïåðøèé ïîãëÿä, êîëè ëþáîâ ìຠóñüîìó â³ðèòè, òî âîíà (ëþáîâ) âèäàºòüñÿ íà¿âíîþ, äóæå äîâ³ðëèâîþ. Àëå Ïàâëî ìàâ íà óâàç³ íå öå. ³í çîâñ³ì íå ïåðåäáà÷àâ, ùî ëþáîâ í³áèòî ïîâèííà çàâæäè ïðèéìàòè íà â³ðó óñå, ùî ëþäè ñêàæóòü. ²íêîëè äðóã, íàñòàâíèê ÷è äóõîâíèé ïîïå÷èòåëü, àáè çðîçóì³òè, ó ÷îìó ñóòü ïðîáëåìè, ïîâèíåí âì³òè ñêàçàòè: “Íå â³ðþ!” ͳ, Ïàâëî çîâñ³ì íå ìàâ íà óâàç³, ùî ëþáîâ ñë³ïî áåðå íà â³ðó óñå, ùî õòîñü êàæå. ³í øâèäøå êàçàâ, ùî ëþáîâ ³ â³ðà ïîâ’ÿçàí³ íåðîçðèâíî. Óâåñü 13-èé ðîçä³ë 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí íàãàäóº íàì, ùî ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ áåç â³ðè â Áîãà íå áóâຠ³ ïðèíöèïîâî áóòè íå ìîæå. ²ñòèííà ëþáîâ ç â³ðè âèò³êຠ³ â³ðîþ æèâèòüñÿ. Ùîá ëþáèòè, òðåáà “óñüîìó â³ðèòè” – óñüîìó, ùî ãîâîðèòü íàì Áîã ïðî Ñåáå, ïðî íàñ ³ ïðî ³íøèõ.
“²ñòèííà ëþáîâ êîð³ííÿì ñâî¿ì ñÿãຠ⠳ñòèííó â³ðó”. ßêùî ìè çàñóìí³âàºìîñÿ ó ò³ì, ùî ãîâîðèòü Áîã ïðî Ñâîþ ëþáîâ äî íàñ, ìè íå çìîæåìî ëþáèòè áëèæíüîãî ñâîãî. ßêùî ìè çàñóìí³âàºìîñÿ â òîìó, ùî Áîã äî íàñ ä³éñíî äîâãîòåðïèòü ³ áàæຠäîáðà, ìè é ñàì³ í³ÿê íå çìîæåìî ìàòè òåðï³ííÿ ³ âèÿâëÿòè äîáðîòó äî ³íøèõ ëþäåé. ßêùî ìè çàñóìí³âàºìîñÿ, ùî Áîã ìîæå äàòè íàì ó ïîòðåáàõ íàøèõ, ìè òåæ íå áóäåìî ïîñï³øàòè äîïîìàãàòè áëèæí³ì. 27
² äëÿ òîãî, ùîá çðîçóì³òè ëþáîâ Õðèñòîâó, òðåáà îáîâ’ÿçêîâî ä³éòè ö³º¿ ³ñòèíè, ùî “ëþáîâ â³ðèòü âñüîìó”. ²ñòèííà ëþáîâ êîð³ííÿì ñâî¿ì ñÿãຠ⠳ñòèííó â³ðó. ³ðà â ñâîþ ÷åðãó ³äå êîð³ííÿì â òå, ùî ñêàçàíå Áîãîì ó Ñëîâ³ Éîãî. Áåç â³ðè â Áîãà ëþáîâ ì³ë³øຠé ãèíå. ² ÿêùî ìè íå áóäåìî ïðîäîâæóâàòè â³ðèòè âñüîìó, ùî ñêàçàâ Áîã, íàøà ëþáîâ íå ïåðåæèâå ðîç÷àðóâàíü, ïëþâê³â ³ ïðèíèæåíü, ùî çóñòð³÷àþòüñÿ ó æèòò³ ñêð³çü. ßêùî íàøà ëþáîâ íå çàñíóº ñîá³ ì³öíîãî ôóíäàìåíòó, ùî º Ñëîâî Áîæå, âîíà áóäå çìóøåíà âèêèíóòè íà ðèíã ðóøíèê. Ñèëó áðàòè ëþáîâ ìîæå ëèøå â îäíîìó – ó â³ð³ â Áîãà. ²ñòèííà ëþáîâ “çàâæäè íà䳺òüñÿ”. Öå ñë³äóº ç ïîïåðåäíüî¿ ³ñòèíè. ßêùî ìè ó âñüîìó äîâ³ðÿºìî ñëîâàì Áîæèì ³ Éîãî âîë³, ó íàñ ä³éñíî áóäóòü ï³äñòàâè íà âñå ìàòè íàä³þ. ßêùî ìè â³ðóºìî ó áëàãîäàòü Áîæó, òî öå îçíà÷àº, ùî ìè ìîæåìî áóòè âïåâíåí³: ï³ñëÿ áóäüÿêîãî ïàä³ííÿ ëþäèíà ìîæå çâåñòèñÿ íà íîãè. ²ñòèííà ëþáîâ ìîæå çàâæäè ìàòè ³ñòèííó íàä³þ íà òå, ùî Áîã ìîæå çì³íèòè áóäü-ÿêó ëþäèíó. Çâè÷àéíî, íå ìîæíà ñîá³ íàâ³òü óÿâèòè, ùî Ïàâëî êëè÷å íàñ íàä³ÿòèñÿ íà âñå áåç ðîçáîðó. Àëå ç óñ³õ ëþäåé ëèøå ò³, õòî â³ðèòü á³áë³éíîìó Áîãó, ìàþòü âèïðàâäàí³ ï³äñòàâè äëÿ ëþáîâ³ é íà䳿 ³ ìîæóòü ó íàøîìó íåïðîñòîìó ñâ³ò³ ëþáèòè ïî-ñïðàâæíüîìó ³ í³êîëè íå âòðà÷àòè íà䳿. Ïñàëìîñï³âåöü ñêàçàâ ïðî Áîãà: “Íàä³ÿ ìîÿ – íà Òåáå âîíà!” (Ïñ. 39:8). Ïàâëî ïèñàâ: “...à íàä³ÿ íå çàñîðîìèòü” (Ðèì. 5:5). Ïåòðî æ äîäàâ: “Áëàãîñëîâåííèé Áîã ³ Îòåöü Ãîñïîäà íàøîãî ²ñóñà Õðèñòà, ùî âåëèêîþ Ñâîºþ ìèë³ñòþ â³äðîäèâ íàñ äî æèâî¿ íà䳿 ÷åðåç âîñêðåñåííÿ ç ìåðòâèõ ²ñóñà Õðèñòà” (1 Ïåòð. 1:3). 28
Îñü ùî òàêå ëþáîâ, îñü ÿêà ó íå¿ ñèëà. Äæåðåëî ö³º¿ ñèëè íå â åìîö³ÿõ, ÿê³ óâåñü ÷àñ çì³íþþòüñÿ, íå ó â³ä÷óòòÿõ ³ íàñòðîÿõ, ñïèðàòèñÿ íà ÿê³ òåæ íå ìîæíà í³ÿê, à ó òâåðäèõ ïåðåêîíàííÿõ ³ íåïîðóøí³é íà䳿, ÿê³ Áîã øëå òèì, õòî Éîìó äîâ³ðèâñÿ. ²ñòèííà ëþáîâ â쳺 äèâèòèñÿ íà æèòòÿ îïòèì³ñòè÷íî, ³ íå ò³ëüêè äèâèòèñÿ, à é æèòè ç îïòèì³çìîì. Òàêèé îïòèì³çì ìຠï³ä ñîáîþ ãðóíò – “Õðèñòîñ ó âàñ, íàä³ÿ ñëàâè!” (Êîë. 1:27). ²ñòèííà ëþáîâ “óñå çíîñèòü”. Ïàâëî çàê³í÷óº öå ð³øåííÿ òèì ñàìèì, ç ÷îãî é ïî÷èíàâ éîãî – ñïî÷àòêó “äîâãîòåðïèòü”, à òóò “âñå çíîñèòü”. гçíèöÿ íå ñê³ëüêè ó ñóò³ òà çì³ñòîâ³, ñê³ëüêè ó ñëîâàõ, ÿêèìè àïîñòîë çìàëüîâóº öþ äèâîâèæíó ÿê³ñòü ³ñòèííî¿ ëþáîâ³. Çãàäàâøè, ùî òàéíà ³ñòèííî¿ ëþáîâ³ ïîëÿãຠâ òîìó, ùîá ìàòè ³ñòèííó â³ðó ³ íàä³þ, Ïàâëî òåïåð ïîâòîðþº, ùî ëþáîâ “óñå çíîñèòü” – òîìó çíîñèòü, ùî â³ðóº ³ ìຠíàä³þ. Ó 4-ó â³ðø³ ñêàçàíî ïðî äîâãîòåðï³ííÿ, çä³áíîñò³ “äîâãî òåðï³òè”, íå îáðàæàþ÷èñü íà òèõ, õòî êðèâäèòü. Ñàìå òóò á³ëüøå âçÿòî äî óâàãè ñòàâëåííÿ äî æèòòÿ â ö³ëîìó. Ëþáîâ í³êîëè íå çäàºòüñÿ, í³êîëè íå ïåðåñòຠëþáèòè. Ëþáîâ íå â³äâåðòàºòüñÿ â³ä òîãî, õòî ¿¿ ñïðèéìàº. Âîíà ëþáèòü, ëþáèòü ³ ëþáèòü, çíîñÿ÷è âñå.
“Ëþáîâ í³êîëè íå çäàºòüñÿ, í³êîëè íå ïåðåñòຠëþáèòè. Âîíà ëþáèòü, ëþáèòü ³ ëþáèòü, çíîñÿ÷è âñå”. Ìåí³ íàçàâæäè çàïàì’ÿòàëîñü, ÿê íà îë³ìï³éñüêèõ ³ãðàõ 1984 ðîêó ó æ³íî÷îìó ìàðàôîí³ äî ô³í³øó ïðèéøëà ñïîðòñìåíêà ç Øâåéöàð³¿. Âñ³ ³íø³ ìàðàôîíö³ âæå äàâíî çàê³í÷èëè á³ãòè, ³ îñü íàðåøò³ íà ñòàä³îí³ ç’ÿâèëàñü âîíà. Íîãè â æ³íêè çàïë³òàëèñü, çäàâàëîñü, ùî ¿é íàâ³òü ñòîÿòè áóëî á âàæêî, à íå òå, ùî éòè ÷è á³ãòè. 29
À ùîá ä³éòè ô³í³øà, òðåáà áóëî ùå îäíå êîëî ïðîá³ãòè ïî ñòàä³îíó. Âîíà ëåäâå íå ïàäàëà â³ä íàâàíòàæåííÿ, ñèë çîâñ³ì íå áóëî. ² âåñü ñòàä³îí ï³äíÿâñÿ íà íîãè ³ ñòàâ ¿é àïëîäóâàòè, â³ä äóø³ áàæàþ÷è, ùîá âîíà ä³éøëà òàêè ê³íöÿ äèñòàíö³¿, çàê³í÷èëà ìàðàôîí. ² êîëè ñïîðòñìåíêà âèéøëà íà ô³í³øíó ïðÿìó, ïîðó÷ ç íåþ éøîâ ¿¿ òðåíåð. Éîìó õîò³ëîñÿ ¿¿ ï³äòðèìàòè, àëå ï³äòðèìàòè ó ïðÿìîìó çíà÷åíí³ îçíà÷àëî á óñå ç³ïñóâàòè, áî â òàêîìó ðàç³ ¿¿ äèñêâàë³ô³êóâàëè á. Ò³ëüêè êîëè ìàðàôîíêà ïåðåòíóëà ô³í³øíó ïðÿìó, âîíà âïàëà íà ðóêè ñâîºìó òðåíåðó ïðàêòè÷íî ó áåçòÿì³. Îñü ùî òàêå ñïðàâæíº òåðï³ííÿ. Ñàìå òàêèì òåðï³ííÿì â³äð³çíÿºòüñÿ ³ñòèííà ëþáîâ, ïðî ÿêó éäåòüñÿ ó 13-³é ãëàâ³ 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí. ͳÿêèé á³ëü, í³ÿê³ ìóêè íå çóïèíÿòü ¿¿ – âîíà çíàº, ùî ö³ëü âàðòà òîãî, ùîáè “çíåñòè âñå”.
Ëþáîâ í³êîëè íå ïåðåñòàº
Ó
Ëàéîíåëà г÷³ òà Äàéàíè Ðîññ º îäíà ñóìíà ï³ñíÿ ïðî òå, íà ùî ñïîä³âàþòüñÿ óñ³ ìîëîäÿòà, – ïðî “â³÷íó ëþáîâ”. Àëå ëþáîâ íå áóâຠâ³÷íîþ, êîëè ëèøå öå íå òà ëþáîâ, ïðî ÿêó ãîâîðèâ Ïàâëî ó 13-ìó ðîçä³ë³ 1-ãî Ïîñëàííÿ äî Êîðèíòÿí. ² çàê³í÷óº Ïàâëî ïåðåë³ê ÿêîñòåé, ùî ïðèòàìàíí³ ³ñòèíí³é ëþáîâ³, ñàìå íà ö³é íîò³: “Ëþáîâ í³êîëè íå ïåðåñòດ(1 Êîð. 13:8). ²ñòèííà ëþáîâ í³êîëè íå çàãèíå. ¯¿ äæåðåëî, ¿¿ æèòòÿ – â Áîãîâ³, à òîìó ³ñòèííà ëþáîâ ìîæå âèòðèìàòè âñå.
“¯¿ äæåðåëî, ¿¿ æèòòÿ – ó Ãîñïîä³, ³ òîìó ³ñòèííà ëþáîâ ìîæå ïåðåíåñòè âñå”. 30
Ïàâëî ðîçòëóìà÷óº: í³÷îãî – í³ ïðîðîöòâà, í³ ìîâè, í³ çíàííÿ – íå ìîæå áóòè â³÷íèì, äîñêîíàëèì, íåïîðóøíèì. À ëþáîâ ìîæå, ìîæå áóòè ³ â³÷íîþ, ³ äîñêîíàëîþ, ³ íåïîðóøíîþ. Ñïèðàþ÷èñü íà ñèëó Áîæó ³ áëàãîäàòü Áîæó, ëþáîâ ìîæå âèæèòè ó áóäü-ÿêèõ óìîâàõ. ²ñòèííà ëþáîâ ìîæå çíåñòè çðàäó é íåäîâ³ðó, âîíà ïåðåæèâå áóäü-ÿê³ ðîç÷àðóâàííÿ é íåâäà÷³. Âîíà ìîæå áóòè âèùà çà âñ³ îáðàçè, çàçäð³ñòü òèõ, õòî ââàæຠíàñ ñâî¿ìè âîðîãàìè. Âîíà, êîëè òðåáà, ïðîéäå ³ ÷åðåç ñóäè, ³ ÷åðåç â’ÿçíèö³. Íàâ³òü êîëè ñòîñóíêè ì³æ ëþäüìè ç âèíè öèõ æå ëþäåé ðîçðèâàþòüñÿ, çäàºòüñÿ, íàçàâæäè, ëþáîâ Áîæà ìîæå äàòè íàì ñèëè ìîëèòèñÿ çà òèõ, ç êèì äîðîãè íàø³ ðîç³éøëèñÿ, ³, êîëè öå ìîæëèâî, íàâ³òü ùîñü ðîáèòè ó ¿õ ³íòåðåñàõ. Òàêîþ º òà ëþáîâ, ÿêà íåñå ç ñîáîþ Äóõ Õðèñòîâèé ³ ÿâëÿº ñîáîþ ò³ íåçâè÷àéí³ ïåðåì³íè, ÿê³ â äóø³ ëþäèíè ìîæå çä³éñíèòè ëèøå Õðèñòîñ. Òàêîþ º ³ñòèííà ëþáîâ.
Äå æ ìåí³ òàêó ëþáîâ çíàéòè?
ß
êùî âàñ íåïîêî¿òü ïèòàííÿ “À äå æ ìåí³ çíàéòè öþ ³ñòèííó ëþáîâ?”, ÿ õî÷ó âàñ ïîðàäóâàòè. Âàì íå òðåáà ¿¿ øóêàòè, âàñ âæå ëþáëÿòü. Ó íàéâ³äîì³øîìó â³ðø³ ç Á³á볿 íàì ñêàçàíî: “Òàê áî Áîã ïîëþáèâ ñâ³ò, ùî äàâ Ñèíà Ñâîãî Îäíîðîäæåíîãî, ùîá êîæåí, õòî â³ðóº â Íüîãî, íå çãèíóâ, àëå ìàâ æèòòÿ â³÷íå”(²â. 3:16). Òèì, õòî â³ðóº ó Íüîãî, Õðèñòîñ ðîçêðèâຠâåëè÷ ö³º¿ ëþáîâ³. ²ñóñ ãîâîðèòü Ñâî¿ì ó÷íÿì: “Îòîæ, íå æóð³òüñÿ, êàæó÷è: Ùî ìè áóäåìî ¿ñòè, ÷è: Ùî áóäåìî ïèòè, àáî: Ó ùî ìè çîäÿãíåìîñü? Áîæ óñüîãî òîãî ïîãàíè øóêàþòü; àëå çíຠÎòåöü âàø Íåáåñíèé, ùî âñüîãî òîãî âàì 31
ïîòð³áíî. Øóêàéòå æ íàéïåðø Öàðñòâà Áîæîãî é ïðàâäè Éîãî, – à âñå öå âàì äîäàñòüñÿ”(Ìò. 6:31-33). Ëèøå êîëè ìè â³ðèìî, ùî Áîã íàñò³ëüêè ñèëüíî ëþáèòü íàñ, ìè ìîæåìî ñïîê³éíî ï³òè íà âåëèêèé ðèçèê – ëþáèòè ³íøèõ ëþäåé. Òî ÷è çðîáèëè âè íàéïåðøèé êðîê íà øëÿõó äî ö³º¿ âåëèêî¿ ëþáîâ³ Õðèñòîâî¿, ÿâëåíî¿ Íèì ó ñëîâàõ ³ ñïðàâàõ? ×è óâ³ðóâàëè âè â Õðèñòà, äîâ³ðèâøè Éîìó óñå? ×è ïîâ³ðèëè âè Á³á볿, ùî Õðèñòîñ ïîìåð çà ãð³õè âàø³? Ñàìå ç öüîãî òðåáà ïî÷èíàòè. Âèçíàéòå ñâ³é ãð³õ ³ çâåðí³òüñÿ äî Õðèñòà, ßêèé “ïðèéøîâ ñïèòàòè ³ âðÿòóâàòè” (Ëê. 19:10). Ñàìå ó Õðèñò³ ìè çíàõîäèìî ëþáîâ Áîæó, ñàìå â Íüîìó ìè ïî÷èíàºìî ðîçóì³òè, ÿê æèòè òàêîþ ëþáîâ’þ, ïðî ÿêó ãîâîðèâ Ïàâëî. Õðèñòîñ íàñ çàêëèêຠíå ïðîñòî ñòàòè êðàùèìè, ³í áëàãàº, àáè ìè äîçâîëèëè Éîìó îñåëèòèñÿ â íàøèõ ñåðöÿõ ³ â³÷íî æèòè â íèõ.
32
Мета служіння “Хліб Наш Насущний” – зробити мудрість Біблії, яка змінює життя, зрозумілою і доступною для кожної людини. Брошури серії “Духовні відкриття” презентують світу істину про Ісуса Христа через цікаві, збалансовані й доступні ресурси, що показують важливість Писання у всіх сферах життя. Всі брошури серії “Духовні відкриття” пропонуються безкоштовно для особистого читання та використання їх в малих групах і в євангелізаційному служінні. Щоб стати нашим партнером у розповсюдженні Божого Слова, натисніть опцію “Пожертвувати”. Дякуємо вам за підтримку матеріалів “Хліб Наш Насущний” і “Духовні відкриття”. Навіть маленькі пожертвування багатьох людей дають можливість місії “Хліб Наш Насущний” нести людям мудрість Біблії, яка змінює життя. Нас не фінансують і не підтримують на постійній основі будь-які релігійні групи або деномінації.
ПОЖЕРТВУВАТИ