6 minute read
Hand in hand naar de circulaire economie
Eerder berichtten wij onze lezers al over het feit dat Walter van der Meer uit Sneek per 1 februari 2021 voorzitter van de Raad van Toezicht (RvT) van de Water Alliance is geworden. Van der Meer (61) is in het dagelijks leven directeur van drinkwaterbedrijf Oasen in Gouda, maar woont nog altijd in Friesland en is zeer enthousiast over het watertechnologie innovatie ecosysteem dat op en rond de WaterCampus Leeuwarden flink in de groei is. Trouwe lezers van Ondernemend Friesland zullen inmiddels weten dat de Water Alliance de netwerkorganisatie is die vanaf de WaterCampus Leeuwarden watertechnologiebedrijven helpt om hun innovaties naar de nationale én internationale markt te brengen. Hoe gáát het daar eigenlijk mee, medio 2021? Wat zijn de grootste uitdagingen waar men in deze fase voor staat? En hoe profiteert het Friese bedrijfsleven van alle activiteiten? Een dubbelinterview met Walter van der Meer én met directeur Hein Molenkamp.
Nog heel even Walter: waarom ben je voorzitter van de Raad van Toezicht geworden?
Ik heb er niet lang over hoeven na te denken. De Water Alliance verbindt op een goede manier de wereld van wetenschappers en uitvinders met de wereld van ondernemen en de markt. Dat is precies wat de watertechnologiesector nodig heeft, omdat je alleen door die samenwerking een circulaire economie kunt realiseren. En dat laatste is de grootste uitdaging waar we voor staan. Ik vind het mooi om daar op deze manier een steentje aan bij te kunnen dragen.
Wat is volgens jullie de grootste uitdaging waar de watertechnologiesector op dit moment voor staat?
Van der Meer: het circulair maken van watergebruik in de wereld. We kunnen al veel en we weten al veel, maar we passen het nog te weinig toe. Stel dat je vijftig procent van al het afvalwater in de wereld direct weer opnieuw gebruikt, als bron voor drinkwater. Dan kun je zeer veel problemen in de wereld oplossen. Het massaal en eenzijdig naar de kust trekken van mensen, of naar rivierdalen, is dan minder nodig. Je hoeft maar één keer een hoeveelheid zoet water naar bestemming X of Y te brengen en je kunt daar heel lang mee vooruit. De wereld kan er daardoor anders uit gaan zien. En ik ben ervan overtuigd dat membraanfiltratie hier een sleutelrol bij gaat spelen.
Molenkamp: Water speelt een cruciale rol in onze maatschappij. Er wordt bijvoorbeeld geen voedsel geproduceerd zonder voldoende en schoon water, de zorg kan niet zonder schoon water en goede hygiëne, en goede gezondheid kan niet zonder veilig drinkwater, goede sanitatie en afvalwaterzuivering. Ook is onze digitale informatiehonger met talloze datacenters grotendeels afhankelijk van beschikbaar (koel-)water. Kortom overal speelt watertechnologie een rol. Ik zeg dan ook wel: watertechnologie is ‘enabling technology’. Ons bedrijfsleven kan daar een grote rol in spelen en heeft een geweldige toekomst als we al die benodigde innovaties goed vermarkten wereldwijd.
Nu zijn er bijna maandelijks mooie doorbraken als het gaat om water zuiveren en hergebruik van afvalstoffen. Hein, kun jij voor de lezer enkele voorbeelden noemen van innovaties waar jullie leden bij betrokken zijn?
Als we een beetje in de regio blijven dan denk ik, zonder de anderen te kort te willen doen, bijvoorbeeld aan een bedrijf als Wafilin Systems, hier op de WaterCampus. Zij hebben het afgelopen jaar samen met Avebe een prachtige nieuwe technologie ontwikkeld om uit aardappelvruchtwater eiwitten terug te winnen. Deze zogenaamde Ducam technologie is recent nog beloond met een mooie innovatie award.
Een ander voorbeeld is ons lid D2D Water Solutions uit Hardenberg, die samen met destilleerderij Hooghoudt uit Groningen als wereldprimeur een jenever heeft gemaakt met regenwater als bron. Een mooi voorbeeld van circulair denken en een aansprekend voorbeeld.
Walter van der Meer
Walter van der Meer
In de loopbaan van Van der Meer spelen de begrippen water, innovatie en membraantechniek continu een belangrijke rol. Hij was onder andere directielid bij Vitens en is vanaf februari 2012 directeur van drinkwaterbedrijf Oasen. Naast al zijn managementfuncties bleef Van der Meer actief onderzoek doen. In 2003 promoveerde hij in de Civiele Techniek aan de Technische Universiteit Delft. Ook was hij deeltijdhoogleraar aan de Universiteit Twente en bij de Technische Universiteit Delft. Sinds 2016 is hij deeltijdhoogleraar bij de Universiteit Twente en bekleedt hij de leerstoel ‘Membrane Technology and Engineering for Water Purification’.
Walter van der Meer is getrouwd met Corine, heeft twee zoons (Sven en Jim) en woont in Sneek.
Hein Molenkamp, uitleg gevend tijdens een bezoek met een delegatie aan de rwzi van Wetterskip Fryslân in Leeuwarden, één van de demo-sites van WaterCampus Leeuwarden.
Recent leverde Salttech uit Sneek een mooie referentie bij een zuivelfabriek in Duitsland. Hun technologie om hoog geconcentreerde zoute waterstromen te behandelen wordt op veel plaatsen in de wereld inmiddels toegepast.
Als laatste Hydraloop. Een waterbesparende installatie voor inhuis gebruik die het water van de douche en de wasmachine zuivert en hergebruikt. Hun productie vindt plaats bij Technologies Added in Emmen. We hebben ze op weg geholpen in de Verenigde Arabisch Emiraten, waar ze inmiddels een eigen vestiging hebben. Ook namen we ze mee naar de VS, waar ze nu een eigen vestiging hebben.
Dat zijn inderdaad prachtige innovaties. De vraag is: hoe kun je – wanneer het allemaal super blijkt te werken – de uitrol naar de wereldmarkt versnellen?
Van der Meer: Dat is precies waar we de bedrijven voor nodig hebben. Er zullen ondernemers moeten zijn die de kansen zien en ook de risico’s durven te nemen. Dit is uiteraard de reden waarom ik een groot voorstander ben van partnerships tussen kennisinstellingen, wetenschappers en bedrijven.
Wanneer we al deze belangrijke ontwikkelingen weer even terugbrengen naar de schaal van de Friese economie rijst de vraag: op welke manier merken Friese ondernemers iets van al deze activiteiten?
Molenkamp: Dat hangt uiteraard ook af van de mate van hun eigen pro-activiteit, maar een feit is dat een bloeiende watertechnologie-sector een gigantische spin-off heeft op de regionale economie. Dan heb je het uiteraard sowieso over directe werkgelegenheid, want er is een flink aantal Friese watertech bedrijven dat flink groeit. Je hebt het ook over indirecte werkgelegenheid. Denk aan de food-industrie, die met behulp van watertechnologie efficiënter en duurzamer leert te werken en daarmee groei creëert. Of denk aan de metaalindustrie, engineeringsbedrijven en andere toeleveranciers die in projecten van die watertech-bedrijven kunnen samenwerken. Ook niet te onderschatten is het imagoonderdeel. In een vitale regio liggen altijd méér kansen dan elders; daar wil je wel wonen. Zeker wanneer de kwaliteit van leven er ook nog eens heel goed is. En de wereld is je markt, hoe mooi is dat.
Hein Molenkamp
In de loopbaan van Hein Molenkamp hebben zaken als innovatie, verkoop en businessontwikkeling altijd een rol gespeelt. Na de RHLS Groningen (tegenwoordig het VHL in Leeuwarden) heeft hij gewerkt bij diverse werktuigenfabrikanten in de landbouwmechanisatie, zoals Douven (het huidige John Deere) in Horst Limburg, Vicon en later als productmanager bij Gascoigne Melotte in de melktechniek. In die tijd werd de melkrobot daar onder andere ontwikkeld, tegenwoordig gemeengoed op het veehouderijbedrijf. Na de verkoop van dat bedrijf kwam Molenklamp in de watertechnologiesector terecht bij Paques in Balk, aanvankelijk in de verkoop, later als productmanager. Na een tiental jaar maakte hij de overstap naar het Deense Grundfos en werd bij de oprichting van de Water Alliance verantwoordelijk als directeur.
Molenkamp is getrouwd met Yke, heeft een zoon en een dochter en woont in Emmeloord.
