Oh6 by Oh! Magazine

Magazine November - December 2016

Southeast Asia in your hands

www.ohmag.la

Cover_oh6_new.indd 1

Your personal copy NOV-DEC 2016 | Oh!6

www.ohmag.la 11/10/16 2:12 PM

The charm of traditional Lao hospitality on the bank of the Nam Song

WORLD LUXURY RESTAURANT AWARDS WINNER 2016

Riverside Boutique Resort & Restaurant du Crabe d’Or - Ban Viengkeo, Vang Vieng, Vientiane Province, Lao PDR www.riversidevangvieng.com

Facebook.com/Riversidevangvieng

info@riversidevangvieng.com

T +856 (0) 23 511 726-8

ຮານອາຫານ ປູຄ� Restaurant du Crabe d’Or

The Loop is a journey of a lifetime Keep in The Loop! The Loop is a 450km journey with over 30 sites to visit in Khammouane and Bolikhamxay provinces in south central Laos. You can take several days to travel around it all. Or explore a part of it now, and come back another time to discover more. Discover how the mountains, rivers and caves around you were made over millions of years. Find out how people have sheltered here from war and upheaval over hundreds of years. Uncover the legends of a landscape that is a refuge for special animals, plants and birds. Get to know the people who live here today through their own stories, foods and festivals.

www.ecotourismlaos.com

7eoe9kdleoadry,

ເວລາກໍ່ຈັ່ງວ່າຜ່ານໄປໄວ! ວາລະສານ ໂອ້! ສະບັບທີ່ 6 ນີ້ເປັນສະ How time flies! With Oh! 6 we’ve been publishing for a year ບັບຄົບຮອບໜຶ່ງປີຂອງວາລະສານພວກເຮົາ ປີນີ້ນັບວ່າເປັນປີທີ່ທ້າ already. It’s been a challenging but interesting twelve moths. ທາຍແລະ ມີສິ່ງໜ້າສົນໃຈຫຼາຍໆຢ່າງ. December will bring the seventh edition of the Luang Praໃນເດືອນທັນວານີ້ ພວກເຮົາຈະພາທ່ານມາພົບກັບງານເທສະການ bang Film Festival to the World Heritage town. Since its ຮູບເງົາປະຈຳປີ ເມືອງມໍລະດົກໂລກຫຼວງພຣະບາງ ຄັ້ງທີ່ 7. ນັບຕັ້ງ inception the LPFF has gone from strength to strength and ແຕ່ການເປີດຕົວຄັ້ງທຳອິດຂອງງານເທສະການຮູບເງົາຫຼວງພະບາງ today it ranks as one of the premier platforms for cinema ແຕ່ລະປີຍິງມີຜູ້ຄົນໃຫ້ຄວາມສົນໃຈຫຼາຍຂື້ນ ແລະ ມາໃນປັດຈຸບັນ in Southeast Asia. ງານເທສະການດັ່ງກ່າວໄດ້ກາຍເປັນທີ່ຈັບຕາຂອງຂະແໜງການຮູບ A lot is happening in and around Luang Prabang. With the ເງົາໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສຽ່ງໃຕ້. opening of the first botanical garden in this landlocked ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງມີການເປີດໂຕໃໝ່ສວນຊີວະນາໆພັນທີ່ແຂວງຫຼວງ country, people will get a chance to see, first hand, the ພະບາງ ເຊິ່ງນັບວ່າເປັນແຫ່ງທຳອິດ ຂອງປະເທດ, ທ່ານຈະພົບກັບບັນ incredibly diverse flora this country possesses. For those ດາດອກໄມ້ປ່າຫຼາກຫຼາຍສາຍພັນ ແລະສີສັນຈາກທ້ອງຖິ່ນບ້ານເຮົາ. more interested in culture, we have a photo story on a yearສຳລັບທ່ານໃດທີ່ສົນໃຈທາງດ້ານວັດທະນະທັມ, ພວກເຮົາກໍ່ມີເລື່ອງ long exhibition that provides insights into the clothes and ເລົ່າຈາກຮູບພາບການວ່າງສະແດງກ່ຽວກັບການນຸ່ງຖື ແລະ ການດຳ lifestyles of the region’s ethnic minorities. ລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນຊົນເຜົ່າໃນເຂດອື່ນໆໃຫ້ທ່ານໄດ້ອ່ານ. And in a new series, we begin to profile Laos’s “little” ones: ແລະ ໃນການເປີດໂຕບົດໃໝ່, ພວກເຮົາຈະພາທ່ານມາຮູ້ຈັກກັບແມງ its exotic but esoteric insects. ໄມ້ນ້ອຍຂອງລາວເຮົາ: ທີ່ທັງຫາຍາກ ແລະ ນ້ອຍຄົນທີ່ໃຫ້ຄວາມ ສົນໃຈ. Enjoy! ຂໍໃຫ້ທຸກທ່ານອ່ານດ້ວຍຄວາມສຸກສັນ!

ການແຂ່ງຂັນແລ່ນງົວທີ່ ປະເທດອິນໂດເນເຊຍ ຣູບໂດຍ ຊ່າງພາບ ທັນໄຄຊ໌ວີ Racing Bulls in West Sumatra Cover photo by Tan Kai Swee

All material appearing in Oh! Magazine is under copyright and all rights are reserved. No part of this publication may be reproduced without permission of the copyright holder. All articles and photographs published herein are created by the authors and photographers at their own discretion and do not necessarily represent the view of the publisher of the magazine. If you wish to reproduce any article or photograph, in part or in full, please contact us (info@ohmag.la) for the necessary permission. However, Oh! Magazine holds no responsibility, or liability, arising out of the publication of such articles and photographs. ໃບອະນຸຍາດຈັດພິມເລກທີ: 087/ ສມຊ.ຖວທ ວັນທີ 12/02/2016 | ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ

26 gmfltdkoI6[g'qk

Luang Prabang Film Festival

2632 gmfltdkoI6[g'qks];'rit[k' Subscribe Now

Get one free copy delivery Tel: +856-21-223590 E: info@ohmag.la

ອ່ານອອນລາຍ

Read more Online www. ohmag.la

36 41

;q'dkoI6[g'qk0v'xtgmf[i6wo

;q'dkoI6[g'qk0v'xtgmfry]yxyo

c,'x=.o]k;

45 46

lt|k,[yoskplk[l6o

ltg|jzk8afcdh

g]njv'oadgfuomk' 20

gdufspa'0Boda[ltrk[c;f]hv,

l5fpvfxkpmk'

7;k,mhkmkpda[dy]kc0j'c]jo'q;

mjv'mjP;da[xtgmfvk-Po

dkoxtd;fI6[rk[da[;k]tlko3vh

gsfdko

2nd Toyota Classics Charity Concert in Vientiane ງານຄອນເສີດການກຸສົນເພງຍ້ອນຍຸກ ໂຕໂຍຕ້າ ຄັ້ງທີ່ 2 ທີ່ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.

For the last 50 years, Toyota has partnered local communities in Asia enriching lives through corporate social responsibility activities in areas such as arts and culture, healthcare and community services, education, environmental protection, and more.

ເປັນເວລາເຖິງ 50 ປີທີ່ຜ່ານມາ ທີ່ ໂຕໂຢຕ້າ ໄດ້ຮ່ວມກັນກັບຊຸ່ມຊົນທ້ອງຖິ່ນທົ່ວທະວີບອາ ຊີ ໃນການຈັດກິດຈະກຳຕອບແທນສັງຄົມ ໂດຍສະເພາະທາງດ້ານສີລະປະ ແລະ ວັດທະນະ ທຳ, ລວມທັງທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກ ແລະການບໍລິການທ້ອງຖິ່ນ, ຂະແໜງການການສຶກ ສາ, ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ອື່ນໆອີກຫຼາຍຂະແໜງການ

With the theme, “Music that Moves Lives”, Toyota Classics aims to touch the lives of people both within and beyond the concert hall. This year, the 2nd Toyota Classics Concert in Vientiane “Opera with a Twist” was delivered by Poland’s acclaimed Baltic Neopolis ໂດຍສືບຕໍ່ໂຄງການຂອງ ໂຕໂຢຕ້າ ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້ “ດົນຕີສູ່ການປ່ຽນແປງຊີວິດ”, ໃນປີທີ່ 2 ຂອງງານຄອນ Orchestra with pianist and narrator Pamela Tan Niເສີດການກຸສົນເພງຍ້ອນຍຸກ ໂຕໂຍຕ້າ ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນນີ້ ແມ່ນໄດ້ພົບກັບຜົນງານການສະແດງເພງ cholson, and violinist and conductor Vasko Vassilev. ໂອເປລາແບບປະຍຸກຈາກວົງທີ່ມີຊື່ສຽງຂອງ Baltic Neopolis Orchestra ກັບນັກສິລະປິນເປຍໂນຊື່ດັງ The event was held at the Culture Hall in Vientiane ທ່ານ ນາງ Pamela Tan Nicholson ແລະນັກຫຼີ້ນໄວໂອລິນ ແລະທັງເປັນຜູ້ກຳກັບສຽງ ທ່ານ Vasko on 31 October 2016. Vassilev ເຊິ່ງງານດັ່ງກ່າວໄດ້ເຈັດຂື້ນທີ່ຫໍວັດທະນະທຳແຫ່ງຊາດໃນວັນທີ 31 ຕຸລາ 2016 ທີ່ຜ່ານມານີ້. In addition to the orchestra’s performances, ever-poພ້ອມກັນນັ້ນ, ໃນງານຍັງມີການສະແດງດົນເພງລາວທີ່ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນເ ຊັ່ນ ແດນແຫ່ງອິດສະຫຼະ, ດອກບົວ pular tracks like Dan Hang Issara, Dok Bua Thong, and Yen Sabai Chao Na had the audience in awe. ທອງ ແລະ ເຢັນສະບາຍຊາວນ, ເຊິ່ງກໍ່ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈແກ່ຜູ້ຮ່ວມງານອີກດ້ວຍ.

Lao Handicrafts Festival 2016 Lao Handicrafts Association recently showcased the creativity of Lao people though handcrafts made from indigenous, authentic, and durable materials found all around Laos. The festival was held from 28 October to 3 November at Lao ITECC. A grand fashion show of traditional and modern clothes of the different tribes in Laos with relevance to the show’s theme of “Preserve and Promote Lao Costumes” kicked off the festival. The festival showed visitors that Lao handicrafts are rooted in the country’s culture, tradition, and lifestyle.

EXECUTIVE ADVISERS: Mr. Somsanouk Mixay Mr. Sounh Manivong Mr. Thaviphet Oula Mr. Chanthy Deuansavanh Mr. Michael Malone Editor-in-Chief: Mr. Somsouk Souksavath Publisher: Ms. Phitsamai Chanthaboury Lao Proof editor: Mr. Soukhee Norasilp English Editor: Mr. Percy Aaron TRIP adviser: Mr. Inthy Deuansavanh Layout Support Mr. Paxa Sengdeuan transLation: Ms. Viengdalat Somphet Photojournalists Mr. Fabien Vuillerey Mr. Pongpat Sensouphone Mr. Pong Phoonsab Ms. Joy Mahinay Sales & Marketing Mr. Mickael Novelli Ms. Viengvilay Manoham Administrative support Mr. Inphom Deuansavanh AccountS-Finance: Ms. Khounkham Chanthaboury produced & Published by: insmai Creative Communication Tel/Fax: +856-21 223590 Mobile: +856-20 22464321 info@ohmag.la | www.ohmag.la www.insmai.com

36 Damselfly c,'x=.o]k;

lqo.9gxaogxaolj;oIj;,

Advertising Enquiries

to: sales@ohmag.la m: +856 20 22464321

Reader Feedback

to: feedback@ohmag.la

Luang Prabang Film Festival Brunei cinema

18 Oh! recommends 41 Luang Prabangâ&#x20AC;&#x2122;s Garden of Eden

33 45 46

Philippine Cinema The Missing Airport Has the Environment Recovered After The Biggest Storm of the Century?

Jawi - Racing Bulls 49 Travelguide 20 Pacu in West Sumatra ASEAN Destinations

12 photo contest

oadgfuomk'

Contributors

ກາບິວ ຫລື ສົມຈັນ ໄດ້ຮັບປະລິນຍາໂທໃນດ້ານສື່ມ ວນຊົນຈາກມະຫາວິທະຍາໄລໃນນິວຢອກ, ຫຼັງຈາກ ທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ໃນວົງການຜະລິດຮູບເງົາ ແລະ ໂທລະ ພາບ, ລາວໄດ້ຍ້າຍມາຢູ່ໃນລາວໃນປີ 2008. ຫນຶ່ງປີ ຕໍ່ມາ, ງານບຸນມະໂຫຣານຫລວງພຣະບາງກໍ່ໄດ້ສ້າງ ຕັ້ ງ ຂຶ້ ນ ດ້ ວ ຍຄວາມປາຖະຫນາທີ່ ຈ ະສ້ າ ງເປັ ນ ຂົ ວ ຕໍ່ ໃນການສົ່ ງ ເສີ ມ ການຂະຫຍາຍຕົ ວ ອຸ ດ ສາຫະກໍ າ ຮູ ບ ເງົາລາວໄດ້ ແລະ ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້.

Gabriel Kuperman Gabriel received a master’s degree in Media Studies from the New School in New York City. After working in television and film production, he moved to Laos in 2008. One year later, he founded the Luang Prabang Film Festival with a desire to bridge the Southeast Asian film communities while fostering the Lao film industry’s growth.

ຊູຊ ີ ້ ຢັ ງ ເ ຮັ ດ ວ ຽກເ ປັ ນ ນັ ກ ຂ ່ າ ວ ແລະ ນັ ກ ປ ູ ກ ສວນດອກໄ ມ້ , ລາວອ າໄ ສ ແລະ ເຮັ ດ ວ ຽກທ ີ ່ ເມື ອ ງຫຼ ວ ງພ ຣະບ າງ. ໃນເ ວລ າຫ ວ່ າ ງ ລາວມ ັ ກ ຈະສອນພາສາອັງກິດ, ແລະ ມັກຜະຈົນໄພທໍາມະ ຊາດເຂດນອກເມືອງ ຫຼືບາງຄັ້ງກໍຢູ່ບ້ານຕົກແຕ່ງ ສວນຄົວສວນດອກໄມ້ ແລະ ຄ່ອຍລະວັງບໍ່ໃຫ້ໝາ ຂອງລາວໄປທຳລາຍສວນ.

Suzy Young Suzy is a journalist and a gardener who lives and works in Luang Prabang. When not writing or teaching english, she explores the countryside or stays home trying to come to grips with tropical gardening and keeping her dogs from digging it all up.

ໂຈຮັນນາ ມິດແຊວ ລີມແມ່ນນັກອອກແບບສີນຄ້າ, ຈາກເມືອງໃຫ່ຍ ດີທຼອຍ, ລັດ ມິຊິແກນ, ອີໄລຊາ ຫົວໜ້າໜ່ວຍງານສ້າງສັນ, ຜູ້ສະໜັບສະໜູນການ (Eliza) ຈົບການສຶກສາປະລິນຍາຕີທາງດ້ານ ປະ ໃຊ້ຊ ີວິດແບບຍືນຢົງ ແລະ ນັກຂຽນທ່ອງທ່ຽວອາໄສ ຫວັດສາດສິລະປະ ແລະ ການຂຽນ ຈາກມະຫາວິທະ ຢູ່ເມືອງເຊບູ, ປະເທດຟີລີບປີນ. ລາວມັກລອຍນໍ້າໃນ ຍາໄລ ພລິນສ໌ຕັ້ນ, ໂດຍບົດນິພົນຂອງລາວແມ່ນມີ ມະຫາສະໝຸດທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍແມງກະພຸນ, ຍ່າງຜ່ານ ບົດບາດໃນຜົນງານຂອງ Marcel Duchamp. ໃນ ພູຜາສູງຊັນ, ຂີ່ລົດເມໂດຍສານຕ່າງຖີ່ນ, ປັ່ນລົດ ຊ່ວງເວລາທີ່ຮຽນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ, ລາວໄດ້ຮັບ ຖີບຂຶ້ນເ ນີນສູງ ແລະ ຍ່າງໃນເມືອງທີ່ແອອັດເບີ່ງຄື ຕຳແໜ່ງເປັນບັນນາທິການຂອງວາລະສານ the ກັບວ່າລາວບໍ່ເຄີຍຢູ່ບ້ານເລີຍ Nassau Weekly ແລະປັດຈຸບັນແມ່ນອາໄສທີ່ ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ, ປະເທດລາວ

Eliza Mott Hailing from Detroit, Michigan, Eliza received a B.A. in the History of Art and Creative Writing from Princeton University, writing her thesis on the role of the camera in Marcel Duchamp’s work. While at Princeton, she was also the editor-in-chief of the Nassau Weekly. She now lives in Luang Prabang, Laos.

ທັນ ໄຄ ຊ໌ວີ ແມ່ນນັກຖ່າຍຮູບທ່ອງທ່ຽວອິດສະຫຼະ ມີ ຄ ວາມມັ ກ ຮັ ກ ໃ ນກ ານສ້ າ ງຮູ ບ ພ າບທິ ວ ທັ ດ ທຳມ ະ ຊາດ, ຜູ້ຄົນ ແລະ ວັດທະນະທັມທີ່ຫາເບິ່ງໄດ້ຍາກ. ໃນເວລາວ່າງ ລາວມັກຈະຮັບງານເປັນຊ່າງຖ່າຍຮູບ ສຳລັບຄອບຄົວ ແລະງານລ້ຽງຕ່າງໆ.

Tan Kai Swee Tan Kai Swee is a freelance travel photographer who loves creating images of exotic landscapes, people and cultures. When not travelling he is a commercial photographer for corporate and family events. F: tan.k.swee

Johanna Michelle Lim

Johanna is a brand strategist, creative director, sustainability advocate and travel writer based in Cebu City, Philippines. She swims in jellyfish-infested oceans, treks through mountains, rides rickety buses, bikes through steep lopes and walks in busy cities. She is almost always never home. www.whatdistancetellsus.wordpress.com

ອາລົກ ສາຮູ ແມ່ນນັກຖ່າຍຮູບມືອາຊີບ ທີ່ປັດຈຸບັນ ອາໄສຢູ່ປະເທດລາວ. ລາວມີຄວາມຫຼົງໄຫຼກັບທຳ ມະຊາດ ແລະ ຄວາມພິດສະຫວົງຂອງສັດທີ່ສຸດ. ໃນບົດຂຽນອອນລາຍ ລາວຫວັງວ່າຈະສາມາດບັນ ທຶກຂໍ້ມູນຊີວະນາໆພັນຜ່ານກ້ອງຖ່າຍຮູບຂອງລາວ. www.alokesahu.wordpress.com

Aloke Sahu Aloke Sahu is a Laos-based photographer fascinated by nature and its intricate and complex workings. Through his blog, he aims to document the various species he photographs and can identify. www.alokesahu.wordpress.com

gmfltdko.ovk-Po

20-26 ພະຈິກ 2016 20- 26 November 2016

ເທສະການບາລູນລ ອຍຟ້າທ ີ່ Taunggyi ທະເລຊາຍ

ເທສະການແຫ່ງແສງສີ ກັບທ້ອງຟ້າໃນຍາມຄ່ຳຄືນນີ້ມາກັບບາລູນລອຍຟ້າຫຼາກຫຼາຍສີ ແລະ ຂະໜາດ ເປັນການສັກກາລະບູຊາແກ່ Sulamani Cetiya ທີ່ເມືອງ Tavitisma, ປະ ເທດມຽນມາ - ຕົວແທນເທວະດາອົງໜຶ່ງໃນເລື່ອງເລົ່າຂອງພະພຸດທະເຈົ້າ - ເປັນສັນຍາລັກ ໃນການຂັບໄລ່ສິ່ງຊົ່ວຮ້າຍ. ພາຍໃນງານຍັງມີກອງຍ່າງຄາລາວານ, ການຫຼີ້ນເກມ, ການສະ ແດງດົນຕຣີສົດ, ອາຫານຈານເດັດຈາກທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ທີ່ພາດບໍ່ໄດ້ແມ່ນການສະແດງແສງ ສີບັ້ງໄຟພຸຢ່າງອະລັງການ, ເຊິ່ງງານຈະຈັດຂຶ້ນເປັນເວລາ 2 ມື້ສອງຄືນ.

Taunggyi Hot Air Balloon Festival, Taunggyi, Myanmar Fiery and colorful balloons in all shapes and sizes, are launched into the night sky as an offering to the Sulamani Cetiya in Tavitisma – a heaven in Buddhist cosmology – as a way of driving away evil spirits. There are parades, carnival games, concerts, feasts and massive fireworks with the last two days being the most interesting.

14 ພະຈິກ 2016 14 November 2016

ບຸ ນ ນ ະ ມັ ດ ສ ະ ກ າ ນ ພຣະທາດຫຼວງ

ບຸ ນ ນ ະ ມັ ດ ສ ະ ກ າ ນ ພ ຣ ະ ທ າ ດ ຫຼ ວ ງ ຈະຖື ກ ຈັ ດ ຂຶ້ ນ ໃ ນໄລຍະທີ່ ພ ະຈັ ນ ເ ຕັ ມ ດວງຂອງເດືອນພຣະຈິກ, ມີພຣະສົງສຳ ມະເນນ ແລະ ປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນຈຳ ນວນຫຼວງຫຼາຍຖືຂັນບູຊາເຕັມດ້ວຍຖູບ ທຽນ ແລະ ຈະແຫ່ຍ່າງແຕ່ວັດສີເມືອງ ຫາ ພຣະທາດຫຼວງ. ຫຼັງຈາກຕັກບາດຍາດນ້ຳ ໃນຕອນເຊົ້າ, ຈະມີການຍ່າງວຽນທຽນ ສາມຮອບອ້ອມບູຊາພຣະທາດໃນຕອນ ຄ່ຳຂອງມື້ດຽວກັນ

That Luang Festival, Vientiane, Laos The November full moon marks Boun That Luang. Monks and lay people walk in solemn procession from Wat Simuang to the That Luang stupa carrying candles and incense. After offering alms to the monks, lay people walk around the iconic stupa three times in homage to the Buddha.

12 ພະຈິກ 2016 12 November 2016

ງານແຂ່ງຂ ັນ ຄົນເ ຫຼັກ

ທີ່ລັງກາວີ, ມາເລເຊຍ ນັ ບ ວ່ າ ເ ປັ ນ ໜຶ່ ງ ໃ ນລ າຍກ ານແ ຂ່ ງ ຂັ ນ ທີ່ ຍາກທີ່ສຸດໃນໂລກກັບການທົດສອບຄວາມ ແຂງແຮງຂອງຮ່າງກາຍ, ເຊິ່ງລວມມີການ ລອຍນ້ຳທີ່ຊາຍຫາດ 3.8 ກິໂລແມ້ດ, ຂີ່ລົດ ຖີບຜ່ານເນີນພູສູງຂອງ ພູດາທາຍ 180 ກິ ໂລແມ້ດ ແລ ະສຸດທ້າຍແລ່ນອີກ 42.2 ກິໂລ ແມ້ດຜ່ານຊາຍຫາດ ເຊີນັງ.

Ironman Langkawi, Pantai Kok, Langkawi, Malasyisa Among the world’s most challenging single-day endurance test is the 3.8 km swim off the beaches of Pantai Kok, a 180 km bike course through the rolling hills of Datai, and a 42.2 km run that ends on Cenang beach.

Made in Laos

25-27 ພະຈິກ 2016 25-27 November 2016

14 ພະຈິກ 2016 26 November 2016

ງານເທສະການກາຕູນເ ອເຊຍ

ກັບມາພົບອີກຄັ້ງກັບເທສະການກາຕູນ ເອນິເມ ແລະ ວັດທະນະທັມນິຍົມຈາກຍີ່ປຸ່ນ ເຊິ່ງຈະຈັດຂຶ້ນທີ່ປະເທດສິງກະໂປ. ໃນງານຈະພົບກັບນັກສີລະປິນແຕ້ມກາຕູນ, ຄະ ນະບັນທຶກສຽງຊື່ດັ່ງ ແລະ ບັນດາບໍລິສັດສຳນັກພີມຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ທີ່ຈະມາແນະນຳ ຄວາມບັນເທີງຕ່າງໆຈາກຍີ່ປ ຸ່ນໂດຍກົງ.

Anime Festival Asia, Singapore Latest trends and content in Japanese anime and popular culture return to Singapore. Anisong artistes, top record labels and management companies will give visitors a holistic view of the Japanese entertainment industry’s latest offerings.

ບຸນນ ະມັດສະການພຣະ

ວັນສັດແຫ່ງຊາດໃນປະເທດອິນໂ ດເນເຊຍ

TumpekKandang ແມ່ນວັນ ສັດແຫ່ງຊາດ, ເຊິ່ງຈັດຂຶ້ນເພື່ອເປັນການສະແດງຄວາມຮູ້ ບຸນຄຸນຕໍ່ສັດລ້ຽງຕ່າງໆ, ການເຮັດພິທີແມ່ນເພື່ອບູຊາເຖິງພະເຈົ້າຂອງຮິນດູ Rudra ສຳ ລັບການເສຍສະຫຼະຂອງສັດນາໆພັນ ໃນການສ້າງຄວາມສົມດຸນຂອງທຳມະຊາດ ແລະມະ ນຸດໃຫ້ມີແຕ່ຄວາມຜາສຸກ.

Tumpek Kandang, Nationwide Malaysia Tumpek Kandang is “Animals Day”. Dedicated to livestock, pets and all other animals, offerings are made to Hindu god Rudra for the welfare of all beasts thus contributing to harmony of the environment and human sustenance and happiness.

ທາດອິງຮັງ

ສະຫວັນນະເຂດ, ລາວ ຕັ້ງຢູ່ບໍ່ໄກຈາກຕົວເທດສະບານແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ, ງານບຸນະມັດສະການ ພະທາດອິງຮັງແມ່ນຈັດຂຶ້ນອ້ອມຮອບ ເຂດວັດ, ໃນງານຈະມີທັງການວ່າງສະ ແດງສິນຄ້າຈາກລາວ ແລະ ບັນດາປະ ເທດເພື່ອນບ້ານເຊັ່ນ ໄທ ແລະ ຫວຽດ ນາມ, ນອກນັ້ນຍັງມີການສະແດງສີສຽງ, ການແຂ່ງຂັນກິລາ ແລະ ການແຂ່ງຕີ ກອງເຊິ່ງຈະມາພ້ອມກັບສີສັນ ວັດທະ ນະທັມພື້ນບ້ານທີ່ຍາກຈະພົບເຫັນໄດ້.

That Ing Hang Festival, Savannakhet, Laos

14 ທັນວາ 2016 14 December 2016

Held on the grounds of the splendid That Ing Hang stupa, just outside the city of Savannakhet. An international trade fair includes products from Laos, Thailand and Vietnam, traditional music and dance, sports contests and even a traditional drums competition with a local flavour.

25-27 ພະຈິກ 2016 25-27 November 2016

ເທສະການວັນນະຄະດທ ີ ີ່ເມືອງຈອດຊ໌ທາວ 2016

ຈອຊ໌ທາວ, ພີແນງ, ມາເລເຊຍ ເທສະການແຫ່ງການລວມຕົວນັກຂຽນນາໆຊາດ ແລະສຳນັກພິມຈາກທົ່ວທຸກຫົນແຫ່ງ, ໃນ ງານຈະມີການອ່ານບົດຂອງນັກຂຽນ, ການສຳມະນາໂອ້ລົມ, ການສະແດງບົດລະຄອນເວທີ ແລະການສະແດງສີລະປະຕ່າງໆ ລວມທັງການສາຍຮູບເງົາ. ເທສະການປີນີ້ແມ່ນຈັດພາຍ ໃຕ້ຫົວຂໍ້ ‘Hiraeth’ ເຊິ່ງແປວ່າ ‘ຄວາມອຸທອນຄືນບ້ານເກີດເມືອງນອນທີ່ຫາຍໄປແລ້ວ’

Georgetown Literary Festival 2016, Penang An international cast of writers and publishers takes part in this festival which will include author readings, panel discussions, oral performances, and dance and film screenings, all dealing with the festival’s theme; “Hiraeth”, the Welsh word for “the longing for a homeland that is no longer there”.

Photo Contest Winner

ຜູ້ຊະນະເລີດ

Oh!6 theme “Cinematic Dreams” Winner ໂລຊາ ລີ ມາຟິວ, ຟິລິບປິນ Rosa Lea Marfil, Philippine

Camera: Nikon D3100

Next ກະຕິກາງ່າຍໆ

ຮູບພາບທີ່ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນ “ການເດີນທາງດ້ວຍສາຍການບິນລາວສະກາຍເວ”

ຄວາມລະອຽດຂອງພາບ (150 dpi ຫລື 5MB ຂຶ້ນໄປ)

ສົ່ງມາທີ່ photocontest@ohmag.la

ຮູບທຸກໃບແມ່ນຊັບສິນ ແລະ ລິຂະສິດຂອງຜູ້ແຂ່ງຂັນ

ຜູ້ຊະນະເລີດຈະໄດ້ຮັບການຈັດພິມເຕັມໜ້າໃນ Oh! Magazine ແລະ ພິເສດປີ້

ເຮືອບິນໄປກັບຂອງສາຍການບິນລາວສະກາຍເວ.

Competition Theme Theme “ ”

Fly high with Lao Skyway High resolution, (150 dpi - 5MB above) Submit to photocontest@ohmag.la Entrant must have sole copyright to photograph Winning entry will be printed in two-page spread in Oh! Magazine & round ticket to any Lao Skyway destination.

* Submission starts now, ends on 20th Dec, 2016. Winner will be announced in early Jan 2017. Watch out for the next competition!

www.ohmag.la | FB: ohlaosmag

Photo Contest

On the sets: Villagers resist demolition of their homes

-vdc-d

Jeremy Herzog Patisserie French cafes are mushrooming in Vientiane, some faux and some otherwise. Chic and cozy Jeremy Herzog Patisserie, falls into the latter category. Though newly opened, it has already established an enviable reputation for its almost-feels-like-home pastries, very reasonably priced. Team Oh! can testify that its éclairs and lemon gagas are worth dying for. So, next time you’re on Fa Ngum Road, do drop in and indulge yourself. Open: Mon – Sun: 7am – 9 pm For reservations and orders call: 56328445 / 0305148610

ຮ້ານອົບເຂົ້າໜົມ Jeremy Herzog

ນຕົວເມືອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນເລີ່ມມີບັນດາຮ້ານອາຫານຄາເຟນ້ອຍໃຫ່ຍຫຼາກຫຼາຍ ໃ ແບບທີ່ຫາກໍເປີດໃໝ່, ໜຶ່ງໃນນັ້ນແມ່ນຮ້ານອົບຂະໜົມທີ່ທັນສະໄໝ ແຕ່ຮຽບງ່າຍຂອງ Jeremy Herzog, ເຖິງວ່າຫາກໍເປີດໃໝ່ແຕ່ຊື່ສຽງລຽງນາມຂອງຮ້ານແມ່ນນັບວ່າບໍ່ນ້ອຍໜ້າ ກັບຄວາມຮູ້ສຶກລົດຊາດເຂົ້າໜົມດັ່ງກັບທີ່ອົບເອງທີ່ບ້ານແລະມາພ້ອມກັບລາຄາທີ່ເປັນກັນ ເອງ. ທີມວາລະສານ ໂອ້! ຮັບຮອງໄດ້ເລີຍວ່າ éclairs ແລະ lemon gagas ຈາກຮ້ານ ແມ່ນແຊບທີ່ສຸດ. ຖ້າທ່ານໃດຜ່ານມາຖະໜົນ ຟ້າງຸ່ມ, ຢ່າພາດມາລີ້ມລອງລົດຊາດດ້ວຍ ຕົວຂອງທ່ານເອງ, ຮັບຮອງວ່າຈະບໍ່ຜິດຫວັງ! ເ ປີດ: ວັນຈັນ-ອາທິດ, 7am – 9pm ສາມາດຈອງໂຕະໄດ້ທີ່: 56328445 / 0305148610

“Seeds of Culture: From Living Plants to Handicrafts” The Traditional Arts & Ethnology Centre’s (TAEC) exhibition, titled “Seeds of Culture: From Living Plants to Handicrafts” provides insights into the clothing and changing lifestyles of the region’s ethnic minorities. On display are unusual artefacts from 14 different countries in Africa, Asia and South America. The exhibition also features an unparalleled collection of objects made from the Job’s tears (Coix) plant, indigenous to mainland Southeast Asia, demonstrating the important relationship between humans and nature. The Traditional Arts & Ethnology Centre

Ban Khamyong, Luang Prabang Phone: (+856) 71 253 364 www.taeclaos.org

Briefly ບັນນາທິການໄວໜຸ່ມລາວໄດ້ຮັບ

ອົງການກອງທຶນສັດປ່າໂລກ ຍົກ

ລາງວັນຈາກປະເທດໄທ

ຍ້ອງ ສປປ ລາວໃນການປະກາດ

ລັດທະວະຕາ ພູທະວົງ, ອາຍຸ 28 ປີ, ບັນນາທິການວາລະ ສານ ‘ຄອບຄົວ’ ໄດ້ຮັບລາງວັນ Hemaraj 2016 ຈາກ ຜົນງານໃນການສົ່ງເສີມປະເພນີ ແລະ ວັດທະນະທັມລາວ.

Young Lao editor receives Thai award

ລົບລ້າງຟາມລ້ຽງເສືອ

ອິນໂດຊຸກຍູ້ໃຫ້ໄວໜຸ່ມຫັນມານຸ່ງ

ລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ອອກຄຳສັ່ງລົບລ້າງຟາມ ລ້ຽງເສືອທົ່ວປະເທດ ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ຮັບການວິພາກວິຈານ ຈາກກອງປະຊຸມສົນທິສັນຍາກ່ຽວກັບການຄ້າສັດປ່າທີ່ໃກ້ສູນ ພັນ ຄັ້ງທີ 17 ທີ ໂຈຮັນເນສເບີກ, ປະເທດ ອາຟິຼກກາໃຕ້, ເຊິ່ງ ໄດ້ກ່າວວ່າວຽກງານຕ້ານການຄ້າສັດປ່າໃນ ລາວ ຍັງລ້າຊ້າ, ນີ້ນັບວ່າເປັນກ້າວໜຶ່ງທີ່ສຳຄັນ.

Ratthavata Phouthavong, 28, editor-in-chief of Family magazine received the Hemaraj Award 2016 for his magazine’s role in promoting Lao ໃນວັນທີ 2 ຕຸລາ ທີ່ຜ່າມມານີ້, ນັກອອກແບບທ້ອງຖິ່ນ traditions and culture. ຈາກອິນໂດເນເຊຍ, Oemah Etnik ແລະ Amando Hartanto Batik ໄດ້ຈັດງານຍ່າງສະແດງເນື່ອງໃນວັນຜ້າບາຕິກ ແຫ່ງຊາດ, ໂດຍທັງສອງແມ່ນໄດ້ອອກແບບຜ້ານຸ່ງບາຕິກ ພື້ນບ້ານໂດຍການປະສົມປະສານກັນຂອງວັດທະນະທັມ ແລະ ຄວາມທັນສະໄໝ, ຫັວງຊຸກຍູ້ໄວໜຸ່ມຫັນມາຊົມໃຊ້ ແລະ ຮັກສາວັດທະນະທັມຂອງປະເທດໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ຜ້າບາຕິກໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ

Local labels urge young to WWF commends Lao wear batik more often decision to dismantle Indonesian brands, Oemah Etnik and Amando Hartanto Batik held a fashion show on 2 Octo- tiger farms ber, National Batik Day. Combining traditional and modern elements in their designs, they are The government has decided to phase out tiger hopeful that young people will wear batik more farms in the country after being criticized by CITES often, thus preserving their culture. at its 17th Conference of Parties in Johannesburg, South Africa, for the lack of action in eradicating the rampant wildlife trafficking in the country. A long overdue but welcome step.

ການຄ້ າ ຫູ ສ ະລາມຍັ ງ ສື ບ ຕໍ່ ເ ຖິ ງ ຈະມີການສັ່ງຫ້າມແລ້ວກໍ່ຕາມ

ຢູ່ຕາມຮ້ານຂາຍອາຫານຫຼາຍແຫ່ງທີ່ ພະນົມເປັນ ຍັງສືບຕໍ່ ວາງຂາຍຫູສະຫຼາມແຫ້ງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຖິງວ່າທາງການ ກຳປູເຈຍ ໄດ້ມີການເຊັນສົນທິສັນຍານາໆຊາດວ່າດ້ວຍ ການປົກປັກຮັກສາສັດປ່າໃກ້ສູນພັນແລ້ວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ຕາມ ຫ້າງຮ້ານຕ່າງໆຍັງບໍ່ມີການປະຕິບັດຢ່າງເຂັ້ມງວດເທື່ອ.

ກຽມເປີດດ່ານສາກົນເຂດເສດຖະ ກິດພິເສດ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ໃນປີ 2017 ສິງກະໂປ ປະກາດມາດຕະການ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດສາມຫຼ່ຽມຄຳ ທາງພາກເໜືອຂອງ ຄວາມປອດໄພທາງອອນລາຍ່ ລາວຕິດຈອດກັບປະເທດມຽນມາ ແລະ ໄທ ແມ່ນມີ ແຜນການສ້າງດ່ານສາກົນຕາມລອງແມ່ນນ້ຳຂອງໃນປີໜ້າ, ເຊິ່ງຄາດວ່າຈະຊ່ວຍເພີ່ມຈຳນວນການຄ້າລະຫ່ວາງປະເທດ ແລະ ສ້າງລາຍໄດ້ແກ່ແຂວງ.

ລັດຖະບານສີງກະໂປ ໄດ້ອອກມາດຕະການຢາວນານ ຕ້ານການກໍ່ການຮ້າຍທາງລະບົບອອນລາຍ, ທ່ານນາຍົກ ລັດຖະມົນຕີສິງກະໂປໄດ້ກ່າວວ່າໃນວາລະເປີດງານສັບປະ ດາແຫ່ງຊາດວ່າ ‘ບັນຫາຄວາມປອດໄພທາງອອນລາຍແມ່ນ ບັນຫາສຳຄັນແຫ່ງຊາດ’

Shark fin trade swims on, Singapore cyber security International port for Bokeo despite ban strategy launched Hanging from some stalls in Phnom Penh are bags SEZ in 2017 The government has embarked on a comprehenof half-meter long, leathery, dried shark fins. Despite Cambodia being a signatory to an international treaty protecting endangered species, vendors in the capital blatantly flout the law without fear of any repercussions from the authorities.

The Golden Triangle Special Economic Zone (GTSEZ) linking northern Laos with Myanmar and Thailand plans an international port on the Mekong River for next year. This should increase trade and revenue for the province.

sive blueprint for Singapore’s long-term approach towards securing its cyberspace against incursions. “Cyber security is an issue of national importance,” declared the prime minister at the launch of Singapore International Week.

Laos Highlights

ນາງ ບຸດສະບາ ແສງປັນ ນາງສາວລາວປະຈຳປີ 2016

Photos by Marsolon Chan

ດ້ວຍການຜ່ານການຕອບຄໍາຖາມຢ່າງມີໄຫວພິບປະຕິພານ ແລະ ເອົາຊະນະໃຈກໍາມະການໄດ້ແກ່ ນາງ ບຸດສະບາແສງປັນ ອາຍຸ 18 ປີ ຕົວແທນຈາກແຂວງໄຊຍະບູລີ ເປັນນາງສາສາວລາວປະຈໍາປີ 2016. ນອກນັ້ນຍັງໄດ້ຮັບລາງວັນນາງສາວມີສະເໜ່ ແລະ ລາງວັນຂວັນໃຈຊ່າງພາບ. ນາງ ຄິດສະໄໝ ບຸນຕີວໍລະວົງ ຮອງອັນດັບຫນື່ງ, ນາງ ພອນວິໄລ ຫຼວງລາດ ຮອງອັນດັບສອງ ນາງ ໄໝຄຳ ວິໄລວັນ ຮອງອັນດັບສາມ, ນາງ ສະຕິວ ແສງສຸລິດ ຮອງອັນດັບສີ່

Miss Laos – Simply Beautiful

Boudsaba Sengphan, was crowned Miss Laos 2016 at a glittering event at the Landmark Hotel recently. The 18-year old from Sayaboury Province received strong online support from hundreds of admirers. Other winners were: 1st runner up: Kitsamay Bounthivolavong, 20, Savannakhet Province, 2nd runner up: Phonevilay Luangrath, 18, Vientiane Capital 3rd runner up: Maikham Vilayvanh, 22, Vientiane Capital 4th runner up: Sathiew Sengsoulith, 21, Xiengkhuang Province

Tourism News

News from the NZ – Lao Tourism Support Project Getting the basics right

Tourism in Laos is growing quickly, though there’s still a need to get the basics right in a number of locations. The NZ – Lao Tourism Support Project is doing precisely that in Luang Namtha, Xieng Khouang and along The Loop (Bolikhamxay and Khammouane). Improving facilities for visitors is now underway in all these places including new directional signs and place names for over 200 locations. Knowing the customer In research conducted between April and July 2016 over 600 international visitors were surveyed to find out more about their satisfaction, length of stay, travel pattern, places visited, use of information and how much they spent. What they liked and didn’t like about their experience also came through in the study. In terms of economic impact, it was found that visitors spent between US$150 and US$180 per trip to these destinations, staying on average between 2 and 3 nights in each. Despite low levels of satisfaction with

the facilities available in the destinations surveyed, it was encouraging that close to 75% of visitors said that they would still recommend these places to friends and family. This is useful information and a good incentive to increase visitor satisfaction. The key take out was that these visitors seemed happy with their overall experience but felt that accommodation providers, food outlets, the attractions and other services could lift their game. The scenery in these destinations and the experience of meeting local people were rated highly.

Working together

Because tourism is such a complex industry, best results can be achieved when government, community and the private sector work closely together. Destination Management Networks have been set up in each of these provinces made up of private sector, community and government players. Destination Management Plans have been prepared to help guide joint actions that will improve the destinations. It is still early days. Stakeholders are communicating more regularly with each other and that’s a good sign. Over the next few years a number of collaborative actions will take place including improved destination marketing, collection and sharing of tourist statistics, infrastructure development, restoration of heritage sites and provision of information for visitors.

3vh! cotoe

[hkoradmjkgInv

7;k,gxao|nj'da[me,t-kf c]t z6h7qo ແຂວງທີ່ ນັ ບ ວ່ າ ມີ ຊື່ ສ ຽງທາງດ້ າ ນການດໍ າ ລົ ງ ຊີ ວິ ດ ຕິ ດ ພັ ນ ກັບທໍາມະຊາດກັບການບໍລິການ ເຮືອນພັກທ່າເຮືອ ຍິ່ງເປັນ ໜຶ່ ງ ຕົ ວ ຢ່ າ ງທີ່ ສ ະແດງໃຫ້ ເ ຫັ ນ ເຖິ ງ ຫຼັ ກ ຖານການປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສາທໍາມະຊາດຂອງແຂວງ. ເຮືອນພັກທ່າເຮືອແມ່ນຕັ້ງຢູ່ ແຄມນໍ້າທາ, ເຂົ້າອອກງ່າຍຫາ ເຂດປ່າສະຫງວນນໍ້າຫາ, ສະ ຖານທີ່ພັກແຫ່ງນີ້ໃຫ້ບັນຍາກາດໃກ້ກັບທໍາມະຊາດ ແລະ ມີ ຄ ວາມທັ ນ ສະໄໝສະດວກສະບາຍກັ ບ ການພັ ກ ຜ່ ອ ນ. ລັກສະນະຕົວເຮືອນແບບ ບັງກາໂລ, ປຸກສ້າງຈາກວັດສະດຸທີ່ ຫາໄດ້ຈາກທ້ອງຖິ່ນ. ນອກຈາກທີ່ພັກແລ້ວ ຍັງມີອາຫານປະ ຈໍາເຂດພາກເໜືອໃຫ້ເລືອກໄດ້ທົດລອງລົດຊາດຂອງສະໝຸນ ໄພ, ເຄື່ອງ ເທດ ແລະຜັກນາໆຊະນິດທີ່ປູກເອງຈາກອ້ອມແອ້ມ ໝູ່ບ້ານ. ຖ້າຫາກທ່ານໃດມັກການ ຜະຈົນໄພ, ທາງເຮືອນພັກ ທ່າເຮືອສາມາດພາທ່ານທ່ຽວຜະຈົນໄພໄດ້ ມີທັງການຍ່າງ ປ່າ, ການລ່ອງເຮືອວິບາກ, ຫຼືເລືອກພັກເຊົາກັບບ້ານຊົນເຜົ່າ ແລະ ສົ່ງເສີມສີໄມ້ລາຍມື ເລາະຊື້ສິນຄ້າຫັດຖະກໍາຈາກທ້ອງຖິ່ນ ກໍມີໃຫ້ທ່າຍເລືອກ.

www.theboatlanding.com

Oh! Recommends

Photos by Pong Phoonsab

The Boat Landing

One with Nature and Its People In a province already famed for its eco-friendly lifestyle, staying in the Boat Landing Guesthouse, makes a strong statement about oneâ&#x20AC;&#x2122;s environmental consciousness. Located on the banks of the Namtha River, with easy access to the Nam Ha Protected Area, the Boat Landing is a premier resort that allows you to be one with nature without forgoing comfort and style. Bungalows are constructed and elegantly furnished using local materials and designs. The northern Lao cuisine offered, allows you to savor a variety of herbs and other vegetables, grown in the resortâ&#x20AC;&#x2122;s gardens or sourced from surrounding villages. For the more adventurous, the Boat Landing arranges a variety of outdoor activities from forest treks to rafting, from overnight stays in ethnic villages to shopping for handicrafts. Offers and Booking information PO Box 28 Ban Kone, Luang Namtha District Luang Namtha Province, Lao PDR Tel: +856-86-312-398 // Fax: +856-86-312-239 Email: theboatlanding@yahoo.com

g]njv'oadgfuomk' / Travelogue

Text by Arhnue Tan Photos by Tan Kai Swee

ndia

7;k,mhkmkpdkoc0j'0ao0uj'q;

Sumatra

Indonesia

Jakarta

Pacu Jawi

Racing Bulls in West Sumatra

g]njv'oadgfuomk'

dkoc0j'0aoc]jo'q;

ຕັ້ງຢູ່ພາກຕາເວັນອອກຂອງ ສຸມາດຕຼາ, ປະເທດອິນໂດເນເຊຍ ແມ່ນແຂວງທີ່ສະຫງົບງຽບ ແຕ່ຂຶ້ ນຊື່ດ້ວຍປະເພນີການແຂ່ງແລ່ນງົວ ‘Pacu Jawi’ ທີ່ສືບທອດກັນມາເປັນເວລາດົນນານ. ໃນເຂດ Tanah Datar, ງານເທສະການ Pacu Jawi ນີ້ແມ່ນຈະຖືກຈັດຂຶ້ນເປັນເວລາຫຼາຍກວ່າສິບເອັດ ເດືອນຕໍ່ປີ, ເຊິ່ງໃນແຕ່ລະຄັ້ງ ງານຈະຖືກຈັດຂຶ້ນໃນບັນດາຕົວເມືອງຕ່າງໆຂອງ Tanah Datar. ງານແຂ່ງຂັນບາງຄັ້ງແກ່ຢາວເຖິງສີ່ອາທິດ ກ່ອນຈະຍ້າຍໄປເມືອງອື່ນຕໍ່ໄປ, ທົ່ງນາທີ່ປຽກ ກ່ອນການດໍານາແມ່ນຈຸດທີ່ໃຊ້ແຂ່ງຂັນກັນຂອງງານ. ການແຂ່ງແລ່ນງົວ ນີ້ແມ່ນປະກອບມີນັກແລ່ນງົວທີ່ມີຄວາມຊໍານານ, ງົວໜຳອີກສອງໂຕ, ບວກ ກັບຂີ້ຕົມ ແລະ ຄວາມຕື່ນເຕັ້ນທ້າທາຍອີກຫຼາຍລະດັບ. ການແລ່ນງົວຈະມີພຽງໂຄງເຫລັກຄາດ ທີ່ຕໍ່ກັບງົວທັງສອງໂຕໄວ້ ສ່ວນຄົນຂີ່ແມ່ນຈະຢືນຢູ່ດ້ານຫລັງ ແລະໃນຂະນະທີ່ງົວອອກໂຕແລ່ນ ໄປຕາມສະໜາມແຂ່ງ ຈະມີພຽງແຕ່ມືດຶງຫາງງົວໄວ້ເທົ່ານັ້ນ. ທີ່ແປກຕາກ່ວາໝູ່ແມ່ນພວກເຂົາ ຈະກົ້ມໜ້າກັດຫາງງົວ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ງົວແລ່ນໄວຂຶ້ນ, ການແຂ່ງຂັນຍິ່ງມີຄວາມທ້າທາຍຂຶ້ນຫາກ ງົວແລ່ນອອກນອກທາງ ເຊິ່ງບາງຄັ້ງເຮັດໃຫ້ນັກແລ່ນງົວຕ້ອງຫາວິທີຫລີກ ແລະ ຫາບ່ອນເກາະ ແໜ້ນເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຖືກແກ່ລາກເທິງນໍ້າຂີ້ຕົມ. ຖ້າທ່ານບໍ່ຢ້ານຂີ້ຕົມຟົ້ງໃສ່ໃນເວລາງົວກໍາລັງແລ່ນແຂ່ງກັນໃນສະໜາມ, ຈຸດຊົມທີ່ຄັກສຸດ ແມ່ນຕ້ອງມານັ່ງໃກ້ຂອບສະໜາມ, ງານແຂ່ງແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຕື່ນຕາຕື່ນໃຈ ທັງຄົນ Minangkabau ທ້ອງຖິ່ນຂາຍຂອງກິນພື້ນບ້ານຫຼາຍຢ່າງ ໂດຍສະເພາະທີ່ພາດບໍ່ໄດ້ແມ່ນ ປີ້ງຊີ້ນສະເຕ, ຈືນກ້ວຍ ແລະ ເຄື່ອງປະດັບຂອງຕ້ອນພື້ນບ້ານຕ່າງໆ

ການເດີນທາງ:

(ແນະນໍາໃຫ້ທ່ານກວດເບິ່ງຕາຕາລາງການແຂ່ງ ແລະ ສະຖານທີເສຍກ່ອນ, ຈະບໍ່ມີການຈັດການແຂ່ງແລ່ນງົວໃນ ເດືອນຂອງ Ramadan)

• ທ່ານສາມາດບິນໂດຍກົງໄປຫາ Padang, ພາກ ຕາເວັນອອກຂອງ ສຸມາດຕຼາ, ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ສາມາດ ຈ້ າ ງ ລົ ດ ໄ ປ ຫ າ ຕົ ວ ເ ມື ອ ງ ບ່ ອ ນ ທີ່ ມີ ກ າ ນ ແ ຂ່ ງ ຂັ ນ ໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ ເຊິ່ງງານແຂ່ງຂັນແມ່ນຈັດຂຶ້ນເກືອບ ທຸກເສົາ-ອາທິດ. • ອີກທາງເລືອກໜຶ່ງແມ່ນທານສາມາດບິນໄປນະ ຄອນຫຼວງຈາກາຕ້າ ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ສາມາດບິນສາຍ ການບິນພາຍໃນໄປຫາເມືອງ Pdang ຕໍ່ດ້ວຍເດີນ ທາງດ້ວຍລົດພຽງແຕ່ສອງສາມຊົ່ວໂມງກໍ່ເຖິງ Pacu Jawi.

ສະຖານທີພັກ:

ມີທັງໂຮງແຮມ ແລະ ບ້ານ ພັກໃຫ້ບໍລິການໃນຕົວເມືອງ Padang ແລະ ເມືອງ Bukit Tinggi.

ສິ່ງທີ່ບໍ່ຄວນພາດ:

ອາຫານຈານເດັດ nasi Padang ນັບວ່າເປັນອາຫານທ້ອງຖິ່ນອັນໂດ່ງດັງ, ເຊິ່ງມີປາ, ໄກ່ ແລະ ຜັກລວມມິດລົດເຜັດ ເສີບພ້ອມ ກັບເຂົ້າຈ້າວຂາວຮ້ອນໆຈາກໝໍ້.

ຂຽນໂດຍ Arhnue Tan ຮູບພາບໂດຍ Tan Kai Swee

Travelogue

The judging is based on how well the riders can keep the bulls running. Failure to keep the bulls running forward together may cause the riders to split and lose their grip

g]njv'oadgfuomk'

Riders hold on to the tail of the bull to guide them and balance themselves

Travelogue

Villagers and competitors gathering at the Race Arena

The sleepy province of West Sumatra, Indonesia, is home to the traditional practice of bull racing called “Pacu Jawi”. In an area called Tanah Datar these Pacu Jawi events are held over eleven months of the year, each time in a different district within Tanah Datar. Races sometimes goes on for a period of four weeks before moving on to the next district. The race track is a flooded paddy field in between the planting season. Pacu Jawi, involves one very brave rider, two raging bulls, lots of mud and heaps of high adrenaline. With only rudimentary ploughing equipment harnessed to each bull, the rider stands behind the bulls and “surfs” while holding on to just their tails. To madden the bulls into charging faster, they bite the tails! The excitement really picks up when the bulls decide to go different ways causing much strife for the riders who are sometimes seen, legs akimbo, hanging on for dear life. If you don’t mind being splattered with a bit of mud as the bulls thunder through the paddy fields, it is truly a spectacle to behold. A carnival-like atmosphere surrounds each race with the local Minangkabau people selling delicious treats such as satay and fried bananas for nibbles, and trinkets for souvenirs.

Getting there (First check with local operators about race schedules and locations. No races are held during the month of Ramadan)

To speed up the individual bull, riders often bite their tails.

• Fly direct to Padang, West Sumatra, and hire transportation to the districts where the races are held, almost every other weekend. • Alternatively, fly to Jakarta and take the daily domestic flight to Padang. From Padang it is only a couple of hours drive to witness Pacu Jawi.

Staying: There is a wide choice of hotels and homestays in the capital Padang and the town of Bukit Tinggi. Must try: The nasi padang is the most popular local food. It is a miniature banquet of fish, chicken and spicy vegetables served with steaming white rice.

g]njv's]ad

Cover Story

gmfltdkoI6 [ g'q k

Luang Prabang Film Festival

g]njv's]ad

Cover Story ຫລວງພຣະບາງເ ປັ ນ ເ ມື ອ ງໜຶ່ ງ ທີ່ ສ ະຫ ງົ ບ ງຽບ ແຕ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມສວຍສົດງົດ ງາມຂອງສະຖ າ ປັ ດ ຕະຍະ ກ ຳວັ ດ ວ າອ າຣ າມ ແລະ ປາສະຈາກໂຮງຮູບເງົາສະໄໝໃໝ່ ເບິ່ ງ ແ ລ້ ວ ຄົ ງ ຈ ະບໍ່ ເ ໝາະແ ກ່ ກ ານຈັ ດ ງ າ ນເ ທ ສະການຮູບເງົາເລີຍ. ແຕ່ນັ້ນກໍ່ແມ່ນສາເຫດໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ Gabriel Kuperman ໄດ້ລິເລີ່ມເທສະການດັ່ງ ກ່າວ ພາຍຫລັງທີ່ຍ້າຍມາອາໄສຢູ່ເມືອງທີ່ ໄດ້ ຂຶ້ ນ ຊື່ ວ່ າ ເ ປັ ນ ເ ມື ອ ງມໍ ລ ະດົ ກ ໂ ລກນັ ບ ແ ຕ່ ປີ 2008. ປັດຈຸບັນ ຜ່ານມາໄດ້ເຈັດປີ, ເທ ສະການຮູບເງົາເມືອງຫລວງພຣະບາງ ໄດ້ ນຳເ ອົ າ ຜົ ນ ງ ານຈ າກທົ່ ວ ເ ຂດອ າຊີ ຕ າເ ວັ ນ ອອກສ່ຽງໃຕ້ ເຊິ່ງຈະດຳເນີນເປັນເວລາຫ້າມື້ ຫົກ ຄືນໃນໄລຍະເດືອນທັນວາ. ບັນດາຜົນ ງານຮູ ບ ເ ງົ າ ຕ່ າ ງໆລ້ ວ ນແ ຕ່ ຖື ກ ຈັ ດ ສັ ນ ໂ ດຍ ນັກຊ່ຽວຊານ ແລະ ນັກວິເຄາະຈາກພາກພື້ນ

ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ - ເຊິ່ງແຕ່ລະປະ ເທດຈະສົ່ງຮູບເງົາພຽງເລື່ອງດຽວເທົ່ານັ້ນໃຫ້ ເປັນຕົວແທນ - ໂດຍເອົາງານເທສະການດັ່ງ ກ່ າ ວເ ປັ ນ ບາດກ້ າ ວໃ ນກ ານເ ປີ ດ ໂ ຕຮູ ບ ເ ງົ າ ຕົວແທນປະເທດຂອງຕົນ. ເທສະການຮູບ ເງົາ ໄດ້ກາຍເປັນເທສະການປະຈຳປີທີ່ເປັນ ທີ່ຈັບຕາມອງຂອງປະເທດລາວ ແລະ ທັງ ກາຍເ ປັ ນ ເ ວທີ ກ ານພົ ບ ປ ະກັ ນ ລ ະຫ ວ່ າ ງນັ ກ ສ້າງຮູບເງົາ ແລະ ຜູ້ຊົມຈາກບັນດາປະເທດ ອາຊຽນອີກດ້ວຍ. ໃນໄລຍະເທສະການ ເມືອງຫຼວງພຣະບາງ ນັ ບ ວ່ າ ເ ປັ ນ ສ ະຫ ວັ ນ ແ ຫ່ ງ ຮູ ບ ເ ງົ າ ທີ່ ທ່ າ ນບໍ່ ຄວນພາດ, ໃນແຕ່ລະມື້ຂອງງານ ຈະມີຮູບ ເງົາຖືກສາຍທີ່ສວນ Sofitel Luang Prabang, ເຊິ່ງຜູ້ທີ່ສົນໃຈຊົມຮູບເງົາ ສາມາດ ນັ່ງລົດຕຸກຕຸກ ທີ່ມີໃຫ້ບໍລິການກັບໄປໃຈກາງ ຕົວເມືອງ ແລະ ຊົມຮູບເງົາໃນພາກຄ່ຳຕໍ່ໄດ້.

ສະຖານທີທີ່ສາຍຮູບເງົາໃນພາກຄ່ຳຈະມີຕັ່ງ ສີຟ້າ 800 ໜ່ວຍທີ່ກຽມໄວ້ໃຫ້ຜູ້ຊົມ ກັບຈໍ ສາຍຮູ ບ ເ ງົ າ ຂ ະໜ າດໃ ຫ່ ຍ ຕັ້ ງ ຢູ່ ໃ ນສ ະໜ າມ ກ້ ວ າງທີ່ ເ ຄີ ຍ ເ ປັ ນ ບ່ ອ ນຂ າຍເ ຄື່ ອ ງຫັ ດ ຖ ະ ກຳ. ແຕ່ໃນຕົວຈິງແລ້ວ ໃນມື້ສາຍຮູບເງົາຈະ ມີຜູ້ຊົມລັ່ງໄຫຼເຂົ້າມາຫຼາຍກວ່າ 1500 ຄົນ ທີ່ ຕ່າງກໍພາກັນຊອກຫາຈຸດຢືນເພື່ອຊົມຮູບເງົາ ແລະ ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງງານ. ນ ອ ກ ຈ າ ກ ຈ ະ ເ ປັ ນ ກ າ ນ ລ ວ ມ ບັ ນ ດ າ ຮູ ບ ເງົາຕ່າງໆແລ້ວ ເທສະການນີ້ຍັງຊ່ວຍສ້າງ ຄວາມຄຶ ກ ຄຶ້ ນ ໃຫ້ ແ ກ່ ຕົ ວ ເມື ອ ງ,ລວມທັ ງ ບັ ນ ດາທຸລະກິດບ້ານພັກ,ໂຮງແຮມ ແລະ ຮ້ານ ອ າ ຫ າ ນ ຕ່ າ ງ ໆ . ທ າ ງ ຜູ້ ຈັ ດ ງ າ ນ ຍັ ງ ມີ ລ າ ຍ ການສາຍຮູບ ເງົາສ້າງສັນເລື່ອງສັ້ນກ່ຽວກັບ ຕົ ວ ເມື ອ ງຫຼ ວ ງພຣະບາງໃນໄລຍະງານເທສະ ການອີກດ້ວຍ.

Feature 32 films from across SEA Photos By LPFF

Luang Prabang is a tranquil town with an abundance of historic Buddhist temples and no working movie theater—not exactly a likely place to start a film festival. But that is exactly what Gabriel Kuperman did after moving to the sleepy UNESCO World Heritage Site town in 2008. Now in its seventh year, the Luang Prabang Film Festival (LPFF) screens films from across Southeast Asia for five days and six nights in early December. The film lineup is curated by a group of experts and critics from across Southeast Asia—one from each nation—referred to by LPFF as their “Motion Picture Ambassadors.” The festival has grown to be one of the largest non-religious annual events in Laos and a place for dialogue between filmmakers and audiences from all ASEAN nations. During the festival, Luang Prabang becomes a film fanatic’s heaven. Throughout the day, films are screened at Sofitel Luang Prabang’s lush property. From there, a free tuktuk shuttle service can take you back to the center of town where the Night Venue is located. Compared to the day

screenings, an evening screening is a less intimate affair, with 800 blue chairs set up in front of a large screen in a courtyard that is otherwise filled with handicraft market tents. However, the audiences at these screenings usually reach over 1,500 people, with the crowd spilling over into the street and onto a nearby hill that offers a good vantage point for movie watching. But LPFF has much more to offer than just films. During the festival, there are live performances, celebrity appearances, art exhibitions, and public discussions with filmmakers and industry professionals. During the rest of the year, when the festival hubbub is not taking over Luang Prabang, LPFF is also doing what it can to drive forward Laos’ s budding film industry. In 2013, LPFF founded the Lao Filmmakers Fund, a publicly generated fund that allows Lao filmmakers to apply for small grants to help realize film projects—the first of its kind in Laos. This year’s festival will occur from 2-7 December and will feature 32 films from

across Southeast Asia. Well over half of these films will have filmmakers, actors, or producers in attendance at the festival. Celebrities have been known to attend in the past, so fans looking for a “selfie” with their favorite star will be in the right place. Each day, there will be four feature films screened at the Day Venue, a live performance at 6.00 pm at the Night Venue, and two feature films also at the Night Venue. Public discussions take place at 2.00 pm at the Day Venue. As always, all screenings and events are free and open to the public. In an exciting new partnership, staff from the Tribeca Film Institute® (TFI) will lead a Talent Lab for Southeast Asian filmmakers on grant writing and project pitching at the festival. TFI will select one project to attend the TFI Network market at the 2017 Tribeca Film Festival® in New York City, where the filmmaker will meet with editors, distributors, and financiers. TFI will then mentor the filmmaker through the completion of the project.

g]njv's]ad

ເທສະການຮູ ບ ເງົ າ ຫຼ ວ ງພຣະບາງແມ່ ນ ໃຫ້ ຫຼ າ ຍກ່ ວ າຄວາມບັ ນ ເທີ ງ ຈາກຈໍ , ນອກຈາກ ການສາຍຮູ ບ ເງົ າ ແລ້ ວ ຍັ ງ ມີ ກ ານສະແດງ ສົ ດ ຂອງຄະນະນັ ກ ສະແດງ,ດາລາສິ ລ ະປີ ນ , ການວາງສະແດງຮູບພາບ ແລະ ການພົບ ປະກັ ນ ຂອງກຸ່ ມ ນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເງົ າ ທັ ງ ມື ສ ະມັ ກ ຫຼີ້ນ ແລະ ນັກສ້າງຮູບເງົາມືອາຊີບຈາກທົ່ວ ທຸກຫົນແຫ່ງ ທີ່ຈະມາຮ່ວມໂຕກັນໃນງານ ເທສະການນີ້.

Gabriel Kuperman ຝຣັ່ງຊື່ ສົມ ຈັນ

ໃ ນທ້ າ ຍ ປີ ພ າຍຫຼັ ງ ເທສະການສີ້ ນ ສຸ ດ ລົ ງ ທາງຜູ້ ຈັ ດ ງານເທສະການຮູ ບ ເງົ າ ຫຼ ວ ງພຣະ ບາງຍັງສືບຕໍ່ພັດທະນາ ແລະ ຂະຫຍາຍຂ ະແໜງການຮູ ບ ເງົ າ ໃນລາວໃຫ້ ມີ ກ ານເປີ ດ ກ້ວາງຫຼາຍຂຶ້ນ,ເຊິ່ງໃນປີ2013 ທີ່ຜ່ານມາ ນີ້ , ກໍ ໄ ດ້ ກໍ່ ຕັ້ ງ ກອງທຶ ນ ສໍ າ ລັ ບ ນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເງົ າ ລາວ ໂດຍກອງທຶນດັ່ງກ່າວມີເປົ້າໝາຍຊຸກ ຍູ້ ບັ ນ ດານັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເງົ າ ຈາກລາວໄດ້ ມີ ໂ ອ ກາດ ແລະ ມີສ່ວນຮ່ວມໃນໂຄງການສ້າງຮູບ ເງົາອອກສູ່ສາຍຕານາໆຊາດ ເຊິ່ງນັບວ່າເປັນ ຄັ້ງທໍາອິດຂອງປະເທດກໍ່ວ່າໄດ້.

ງານເ ທສ ະກ ານໃນປີ ນີ້ ຈ ະຖື ກ ຈັ ດ ຂຶ້ ນ ໃ ນ ລະຫວ່າງວັນທີ 2-7 ທັນວາ ແລະ ຈະມີຕົວ ແທນຮູບເງົາເຂົ້າສາຍເຖິງ 32 ເລື່ອງຈາກ ພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ຈະມີບັນດານັກສ້າງຮູບເງົາ, ຜູ້ຜະລິດລາຍ ການ ແລະ ຫຼາກຫຼາຍ ນັກສະແດງເຂົ້າຮ່ວມ ກິດຈະກຳໃນງານ, ສຳລັບທ່ານໃດທີ່ມັກຕິດ ຕາມນັກສະແດງທີ່ຊື່ນຊົມ ງານນີ້ແມ່ນຫ້າມ ພາດ. ໃນແຕ່ລະມື້ຂອງງານ ຈະມີການສາຍ ຮູບເງົາໃນພາກເຊົ້າ ແລະ ຈະມີການສະແດງ ສົດໃນພາກແລງ ເຊິ່ງຈະເລີ່ມແຕ່ເວລາ 6 ໂມງແລງເປັນຕົ້ນໄປ. ນອກຈາກນັ້ນຈະມີ ການສ າຍຮູ ບ ເ ງົ າ ອີ ກ ສ ອງເ ລື່ ອ ງຮອບປ ະຖົ ມ ມະທັດໃນງານພາກຄ່ຳອີກດ້ວຍ. ສ່ວນງານ ພົບປະກັນຈະຈັດຂຶ້ນເວລາ 2 ໂມງສວາຍ ທີ່ສະຖານທີ່ສາຍຮູບເງົາຂອງວັນ, ແລະ ແນ່ນອນວ່າທຸກໆລາຍການຂອງງານ ແມ່ນ ສາມາດເຂົ້າຊົມ ແລະ ມີສ່ວນຮ່ວມໄດ້ໂດຍບໍ່ ເສຍຄ່າເຂົ້າຊົມໃດໆ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ປີນີ້ທ່ານຈະຍັງໄດ້ພົບກັບການ ຮ່ວມມືໃໝ່ຂອງສະຖາບັນຮູບເງົາ Tribeca Film Institute® (TFI) ຈະເປັນຈຸດນຳ ໃນການສ້ າ ງໂ ຄງກ ານປັ້ ນ ນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເ ງົ າ ທີ່ ມີ ພ ອນສ ະຫ ວັ ນ ຈາກພ າກພີື້ ນ ອ າຊີ ຕ າເ ວັ ນ ອອກສ່ຽງໃຕ້ ໂດຍຈະມີການສະໜັບສະໜູນ ທຶນ ທັງການຂຽນໂຄງເລື່ອງ ແລະ ການສ້າງ ຮູບເງົາອີກດ້ວຍ. TFI ຈະຄັດເລືອກເອົາ ໂຄງການເຂົ້າຮອບພຽງໜຶ່ງໂຄງການເທົ່ານັ້ນ ເພື່ ອ ສ ະເ ໜີ ເ ຂົ້ າ ເ ປັ ນ ເ ຄື່ ອ ຄ່ າ ຍກ ານຕ ະຫຼ າ ດ ຂອງເທສະການຮູບເງົານາໆຊາດ Tribeca Film Festival® ທີ່ນະຄອນນີວຢອກ ປີ 2017 ເຊິ່ງນັບວ່າເປັນສູນລວມໃຫ່ຍຂອງບັນ ດາຂະແໜງການຮູບເງົາລະດັບຕົ້ນໆ, TFI ກໍ່ ຍັ ງ ຈະເ ປັ ນ ຜູ້ ຕິ ດ ຕ າມຊ່ ວ ຍນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເ ງົ າ ຕະຫຼ ອ ດໄ ລຍ ະກ ານປ ະຕິ ບັ ດ ໂ ຄງກ ານແ ຕ່ ຕົ້ນຈົນຈົບໂຄງການອີກດ້ວຍ.

The Watch List

Cover Story ເຂົ້າຈີ່ແຜນໝາກກ້ວຍ ແລະ ລູກເຂົ້າ ໜຽວ ເກີດມີການປະທະກັນຂອງສອງໂລກ ທີ່ ແ ຕກຕ່ າ ງກັ ນ ທີ່ ໝູ່ ບ້ າ ນແ ຫ່ ງ ໜື່ ງ ທ າງພ າກ ເໜືອຂອງລາວ ເຊິ່ງເປັນສະຖານທີທີ່ Daan Veldhuizen ຖ່າຍທຳສາລະຄະດີຂອງ ລາວ, ເປັນເລື່ອງລາວກ່ຽວກັບກຸ່ມນັກທ່ອງ ທ່ຽວເດີນທາງຄົ້ນຫາປະສົບການທີ່ແປກໃໝ່ ແຕ່ ກົ ງ ກັ ນ ຂ້ າ ມກັ ບ ຊ າວບ້ າ ນທ້ ອ ງຖິ່ ນ ທີ່ ດີ້ ນ ຮົນຢາກໄດ້ຄວາມສະດວກສະບາຍ ແລະ ທັນສະໄໝ. ນີ້ການເລົ່າເລື່ອງ ຄວາມແຕກ ຕ່າງກັນຂອງວັດທະນະທັມ ແລະ ຄວາມ ຕ້ ອ ງກ ານທີ່ ແ ຕກຕ່ າ ງກັ ນ ສະທ້ ອ ນເ ຖິ ງ ກ ານ ດຳລົ ງ ຊີ ວິ ດ ຂ ອງຄົ ນ ເ ຮົ າ ໃ ນໂ ລກທີ່ ເ ຕີ ບ ໃຫ່ຍຂະຫຍາຍຕົວ.

Banana Pancakes and the Children of Sticky Rice Two worlds converge in a small village in northern Laos where Daan Veldhuizen’s documentary lays its scene. A group of backpackers arrives in search of an untouched, “authentic” experience, while many people in the village long for modernity. This confluence of conflicting cultures and oppositional desires serves as a poetic meditation on how humans relate in a rapidly globalizing world.

Ma’ Rosa In Brillante Mendoza’s gritty family drama, Ma’ Rosa and her husband own a small convenience store in Manila, but they resell narcotics on the side to make ends meet. When one day they are arrested, Rosa’s four children go to extreme lengths to buy their parents’ freedom from the police. In this saga of drugs, bribery, and familial ties, Mendoza gives a stunning and uncompromising portrait of police corruption.

Ma’ Rosa ເລື່ອງລາວຊີວິດຄອບຄົວ Ma’ Rosa ແລະ ຜົ ວ ຂ ອງລ າວທີ່ ເ ຮັ ດ ທຸ ລ ະກິ ດ ເປີ ດ ຮ້ າ ນຂ າຍ ເຄື່ອງຍ່ອຍໃນຕົວເມືອງ ມະນີລາ ແຕ່ໃນເວ ລາດ ຽວກັ ນ ກໍ່ ຂ າຍຢາເ ສບຕິ ດ ເພື່ ອ ຊ່ ວ ຍຍູ້ ດຶງການດຳລົງຊີວິດ. ມາໃນມື້ໜຶ່ງທັງສອງ ໄດ້ຖືກຈັບ, ລູກທັງສີ່ຄົນຂອງ Rosa ຈຶ່ງພະ ຍາຍ າມທຸ ກ ວິ ຖີ ທ າງເ ພື່ ອ ຊື້ ອິ ດ ສ ະຫຼ ະ ພ າບ ແກ່ຜູ້ເປັນພໍ່ແລະ ແມ່ຂອງພວກເຂົາ. ນີ້ເປັນ ການເ ລົ່ າ ເ ລື ່ອ ງທີ່ ສ ະທ້ ອ ນເ ຖິ ງ ບັ ນ ຫ າຢ າ ເສບຕິດ, ການຫຼອກຊື້, ສາຍຜູກພ ັນຂ ອງຄອບ ຄົວ ແລະ ຄວາມໂຫດຮ້າຍປ່າເ ຖື່ອນຂອງການ ສໍ້ລ າດບັງຫຼວງຂອງຕຳຫຼວດທ້ອງຖິ່ນ.

Diamond Island In Davy Chou’s Diamond Island, 18-yearold Bora leaves his village to work on the construction sites of Diamond Island—a project for an ultra-modern paradise for the rich and a symbol of tomorrow’s Cambodia. There he finds his elder brother, the charismatic Solei, who went missing five years earlier. Solei introduces Bora into an exciting world: that of wealthy urban youth, with all its girls, nights and illusions.

ເກາະແຫ່ງເພັດພອຍ ຮູບເງົາຂອງ Davy Chou ຊື່ວ່າ ເກາະ ເພັດພອຍ, ເປັນເ ລື່ອງລາວຂອງຊາຍໜຸ່ມຊື່ ວ່າ Bora ໄວ 18 ປີ ໄດ້ອອກຈາກບ້ານໄປເຮັດ ວຽກກສ ໍ່ ້າງທີ່ເກາະບໍ່ເພັດແ ຫ່ງໜ ຶ່ງ - ເປັນໂ ຄງ ການໃ ຫ່ ຍ ທີ່ ຫ ວັ ງ ສ້ າ ງເ ມື ອ ງແ ຫ່ ງ ຄ ວາມລ້ ຳ ລວຍ ແລະ ເປັນສ ັນຍ າລັກແຫ່ງອ ານາຄົດໃໝ່ ຂອງກຳປເູ ຈຍ. ເມື່ອໄປເຖິງທ ີ່ນັ້ນ, ລາວກໄໍ່ ດ້ ພົບກ ັບອ ້າຍຄີງຂ ອງຕົນຊື່ວ ່າ Solei ທີ່ກ ່ອນ ໜ້ານີ້ໄດ້ຫາຍສາບສູນໄປເປັນເວລາເຖິງຫ້າ ປີ. Solei ໄດ້ແນະນຳ Bora ໃຫ້ຮ ູ່ຈັກກ ັບໂ ລກ ແຫ່ງໃ ໝ່ ທີ່ເ ຕັມໄ ປດ້ວຍຄວາມຫຼູຫຼາ, ຟຸ້ມ ເຟື່ອຍ ແລະແສງສສ ີ ຽງອັນເ ປັນພ າບລວງຕາ

ຕາມຫາພົງ ສາລະຄະດີຂອງ Tran Phuong Thao ແລະ Dubus ເປັນເລື່ອງລາວຍ້ອນຮອຍກ່ ຽວກັບຊີວິດຂອງສາວປະເພດສອງທີ່ອາໄສຢູ່ ຫວຽດນາມ. ຕັ້ງແຕ່ນ້ອຍ Phong ເປັນເດັກ ຍິງທີ່ເຕີບໃຫ່ຍໃນຮ່າງຂອງເດັກຊາຍ, ຈົນ ພາຍຫຼັງຍ້າຍໄປຮຽນຢູ່ມະຫາວິທະຍາໄລ ຮ່າ ໂນ້ຍ ລາວຈຶ່ງຄົ້ນພົບວ່າຍັງມີອີກຫຼາຍຄົນທີ່ມີ ຄວາມຮູ້ສຶກອັນດຽວກັນ. ຫຼັງຈາກນັ້ນອີກຫຼາຍ ປີ, ຈຶ່ງຄ່ອຍໆປ່ຽນແປງຮູບຮ່າງລັກສະນະ ພາຍນອກຈາກຊາຍມາເປັນຍິງ. ໂດຍນຳໃຊ້ ການເລົ່າເລື່ອງລາວຈາກຊີວິດສ່ວນຕົວຂອງ Phong ໂດຍກົງ, ຮູບເງົາເລື່ອງນີ້ໄດ້ຕິດຕາມ ຄວາມດີ້ນຮົນຂອງລາວ ແລະ ການປະເຊີນ ໜ້າກັບຄອບຄົວ, ໝູ່ເພື່ອນຕ່າງໆ ແລະ ໝໍ ສັນຍາກຳທີ່ລາວຕ້ອງໄດ້ອະທິບາຍເຖິງການ ປ່ຽນແປງຂອງລາວເອງ.

Finding Phong Tran Phuong Thao and Swann Dubus’s documentary traces the journey of a young transgender woman in Vietnam. From an early age, Phong feels like a girl inside a boy’s body, but it’s not until moving to university in Hanoi does she discover that other people share this feeling. Several years later, Phong begins physically transitioning from male to female. Using excerpts from Phong’s intimate video journal, the movie follows her struggle during this process and her encounters with family, friends, colleagues and doctors who must come to terms with her transition.

Luang Prabang Film Festival 2-7 December 2016 www.lpfilmfest.org

g]nv's]ad

ວົງການຮູບເງົາຂອງ ປະເທດບຣູ ໄນ ທີ່ຜ່ານມາເຖິງຈະບໍ່ອຸດົມສົມບູນ ປານໃດ, ແຕ່ໃນອະນາຄົດອັນໃກ້ນີ້ ວົງການຮູບເງົາ ແມ່ນກໍາລັງກ້າວໄປ ສູ່ການປ່ຽນແປງໃໝ່ຫຼາຍຢ່າງ. ຮູບ ເງົາເລື່ອງທໍາອິດຂອງບຣູໄນ ເລື່ອງ Gema Dari Menara (ສຽງກ້ອງ ຈາກ Minaret) ເປີດໂຕຄັ້ງທຳອິດ ໃນປີ 1968, ຜະລິດໂດຍ ກົມສາສະ ໜາຂອງປະເທດບຣູໄນ ເຊິ່ງເລື່ອງດັ່ງ ກ່າວແມ່ນສ້າງເພື່ອ Da’wah (ການ ເຜີຍແຜ່ສາສະໜາອິສລາມ), ເປັນ ການເ ລົ່ າ ເ ລື່ ອ ງລ າວກ່ ຽ ວກັ ບ ຄ ອບຄົ ວ ໜຶ່ ງ ທີ່ ມີ ລູ ກ ຊ າຍທີ່ ເ ຄັ່ ງ ຄັ ດ ທ າງດ້ າ ນ ສາສ ະໜ າກັ ບ ກ ານດໍ າ ລົ ງ ຊີ ວິ ດ ກັ ບ ອ້າຍນ້ອງທີ່ມີທັດສະນະແຕກຕ່າງກັນ. ຫຼັ ງ ຈ າກນັ້ ນ ກໍ່ ບໍ່ ມີ ກ ານສ້ າ ງຮູ ບ ເ ງົ າ ເລື່ ອ ງອື່ ນ ໆອ ອກມ າສູ່ ສ າຍຕ າສ າທ າ ລະນະຊົນ ຈົນທາງວິທະຍຸ ແລະ ໂທ ລະພາບຂອງ ບຣູໄນ ໄດ້ອອກໂຕລາຍ ການໂທລະພາບໃນປີ 1975, ແຕ່ການ ຜະລິດລາຍກາຍຂອງພວກເຂົາກໍ່ຍັງມີ ໜ້ອຍ.

Brunei cinema by Gabriel Kuperman

While the history of Brunei cinema is not exactly rich, its future is certainly bright. Brunei’s first feature film, Gema Dari Menara (Echoes from the Minaret), was released in 1968. Made by Brunei’s Religious Affairs Department for the purpose of Da’wah (propagation of Islam), it tells a cautionary tale centering on one family’s pious son and his rebellious siblings. After that there was little to no filmmaking until Radio Television Brunei (RTB) launched its television service in 1975, but their production was still rather minimal. Cinema in Brunei experienced something of a renaissance in 2013, when it saw the

ຕໍ່ມາວົງການຮູບເງົາຂອງ ບລູໄນ ກໍ່ໄດ້ມີ ການຟື້ນຟູໃໝ່ ໂດຍສະເພາະໃນປີ 2013 ເຊິ່ງໄດ້ມີການເປີດໂຕນັກສະແດງ HarlifHj Mohamad ແລະ FaridAzlan Ghani ໃນ ບົດລະຄອນຕະລົກຊື່ວ່າ Ada ApaDengan Rina (ແມ່ນຫຍັງເກີດຂຶ້ນກັບລິນາ?) - ນີ້ນັບວ່າເປັນຮູບເງົາເລື່ອງທຳອິດທີ່ໃຊ້ພາ ສາບ ຣູ ໄ ນມາເ ລທ້ ອ ງຖິ່ ນ ຂຶ້ ນ ສ າຍເ ທິ ງ ຈໍ ໂ ທ ລະພາບ. ຕາມດ້ວຍການເປີດໂຕຂອງຮູບ ເງົາອີກສອງເລື່ອງໃນປີ 2014 ແລະ 2015. ມາໃ ນປີ ນີ້ ກ ານຜ ະລິ ດ ຮູ ບ ເ ງົ າ ໃ ນປ ະເ ທດຍິ່ ງ ເພີ່ມຂຶ້ນ ມີການເປີດໂຕຮູບເງົາອີກສີ່ເລື່ອງ (LagendaPuteri Bukit TampayanPisang; Waris; Primajaya; and IlhamMisteri) ແລະ ອີກສີ່ເລື່ອງແມ່ນກຳລັງຢູ່ໃນ ຂະບວນການຜະລິດຢູ່. ບໍລິສັດຜະລິດລາຍການຮູບເງົາ Regalblue Production ປັດຈຸບັນໄດ້ຮ່ວມມືກັບບໍລິສັດ ລາວ Lao Art Media ຖ່າຍທໍາຮູບເງົາເລື່ອງ ລິນາ 2, ເຊິ່ງເປັນພາກຕໍ່ຈາກເລື່ອງ ແມ່ນ ຫຍັງເກີດຂຶ້ນກັບລິນາ? ຮູບເງົາດັ່ງກ່າວແມ່ນ ຈະຖືກຖ່າຍທຳທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ເມືອງ ບັນດາ ເຊີລີ ເບກາວັນ, ເປັນການເລົ່າ ເລື່ອງລາວຂອງສອງໜຸ່ມຈາກບຣູໄນທີ່ໄປຫຼົງ ຮັກສາວລາວ ໃນຂະນະທີ່ມາເຮັດວຽກທີ່ວຽງ ຈັນ.

release of Harlif Hj Mohamad and Farid Azlan Ghani’s feature comedy Ada Apa Dengan Rina (What Is It About Rina?)— the first film using the Brunei Malay dialect to appear on the big screen. After that, two films were released from 2014 to 2015. This year, production in Brunei has grown dramatically, with four films already released (Lagenda Puteri Bukit Tampayan Pisang; Waris; Primajaya; and Ilham Misteri) and four more currently in production. Regalblue Production, a Brunei company, is currently partnering with the Vientianebased Lao Art Media Company to shoot Rina 2, the sequel to What Is It About Rina? The film, set in Vientiane and Bandar Seri Begawan, follows a pair of Brunei friends who fall in love with the same Lao girl while in Vientiane on business.

Jacyln Jose Palme d’ Or for best actress lects, and several religions and ideologies—it is clear that the nation’s industry is brimming with talent. In this exciting year for Philippine cinema, the Luang Prabang Film Festival (LPFF) is turning its spotlight on the Philippines. Last year LPFF launched its Spotlight Program, with one day of the festival dedicated to discussions and screenings about Cambodia.

Philippine cinema

To say that it has been a big year for Philippine cinema would be something of an understatement.

Legendary filmmaker Lav Diaz nabbed two prestigious awards this year, including a Silver Bear in Berlin for A Lullaby to the Sorrowful Mystery and Venice’s top honor, Brillante Mendoza the Golden Lion for The Woman Who Left. Filipino director Brillante Mendoza’s film Ma’ Rosa was selected to compete for the Palme d’Or at Cannes, and its lead actress Jaclyn Jose took home the award for Best Actress. While characterizing the nation’s very diverse cinema is a daunting task—given that the country is composed of thousands of islands, hundreds of languages and dia-

Francis “Oggs” Cruz, LPFF’s Motion Picture Ambassador for the Philippines, has curated a program of short and feature films. Hailing from Manila, Cruz works as a corporate and litigation lawyer, but is also an avid film buff and critic, maintaining a cinema blog called Lessons from the School of Inattention and contributing reviews to Philippine Star and Philippine Free Press. “This year, LPFF’s Spotlight is on the Philippines, a nation where films are seen either as exposés of the very harsh reality of life, or as escape from it,” Cruz said. “The films I have selected display the vibrant and diverse forms and themes of a complex nation’s cinema, detailing the full range of the population’s experiences with delightful romance, corrupting poverty, and everything else in between.” Cruz selected seven short films and four feature films from Filipino directors, in a showcase that, in his words, “attempts to grant a glimpse of the various landscapes, forms, contexts, and motivations that impassion Filipino artists to tell their stories through film.”

The Philippine feature films that will be showcased are: Mario Cornejo’s Apocalypse Child tells the story of Ford, a surfing instructor in the Philippines who must confront the myth about himself that his mother has perpetuated his entire life, that he is the son of Francis Ford Coppola. Directed by Ralson Jover, Haze follows a gang of plucky street kids—played by a set of vibrant young actors—who make a living stealing from motorists. After a heist goes horribly wrong, the kids face incredible difficulties. Brillante Mendoza’s acclaimed Ma’ Rosa paints a gritty portrait of police corruption in Manila. Ma’ Rosa and her husband are arrested for selling narcotics, and their four children will do anything to buy their freedom from the police. There’s No Forever is a charming and smart romantic comedy directed by Dan Villegas. A rom-com screenwriter is struggling to finish a screenplay, when suddenly her greatest past love comes back into her life. Cruz says that his aim in this program is to provide an expansive glimpse of the eclectic cinematic culture of the Philippines, one that is very much a product of its past—its history, religion and traditions—as well as its present. All short and feature films will be screened at the festival’s Day Venue, Sofitel Luang Prabang.

by Eliza Mott

g]nv's]ad

;q'dkoI6[g'qk.o2y]y[xyo ປີນີ້ນັບວ່າເປັນປີທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ໜ້າ Francis “Oggs” Cruz , ຕົວແທນ Mo- ເລື່ ອ ງລ າວກ່ ຽ ວກັ ບ ຄູ ສ ອນຫຼີ້ ນ ກະດານໂ ຕ້ ຄື້ ນ ຕື່ ນ ເ ຕັ້ ນ ທີ່ ສຸ ດ ສໍ າ ລັ ບ ວົ ງ ກ ານຮູ ບ ເ ງົ າ tion Picture Ambassador ຈາກຟິລິບ ທີ່ຟິລິບປິນຊື່ວ່າ Ford ໃນເລື່ອງເລົ່າເຖີງການ ປິ ນ ທີ່ ໄ ດ້ ຮ ວບຮ່ ວ ມເ ອົ າ ບັ ນ ດາຮູ ບ ເ ງົ າ ສັ້ ນ ຫຼ າ ຍ ຜຜະເສີນໜ້າ ແລະ ຊອກຮູ້ຄວາມຈິງຈາກຜູ້ ຟິລິບປິນກໍ່ວ່າໄດ້.

Brillante Mendoza Filipino director

ເລື່ອງຈາກ ມານິລາ ມາສາຍທີ່ງານເທສະ ການຮູບເງົາທີ່ຫຼວງພະບາງ. Cruz ປັດຈຸບັນ ທ່ າ ນຈ ະໄ ດ້ ພົ ບ ກັ ບ ນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເ ງົ າ ທີ່ ເ ປັ ນ ຕໍ າ ແມ່ນເຮັດວຽກເປັນທະນາຍຄວາມ ແຕ່ໃນຂະ ນານ Lav Diaz ທີ່ໄດ້ຮັບສອງລາງວັນກຽດຕິ ນະດ ຽວກັ ນ ກໍ່ ມີ ຄ ວາມຫຼົ ງ ໄ ຫຼ ໃ ນວົ ງ ກ ານຮູ ບ ຄຸນໃນປີນີ້ ເຊິ່ງມີລາງວັນໝີເງີນ (Silver Bear) ເງົາ ແລະ ເປັນນັກວິຈານຂຽນບົດອອນລາຍທີ່ ທີ່ນະຄອນຫຼວງເບີລິນ ສໍາລັບຜົນງານເລື່ອງ A ມີຊ ື່ວ່າ ‘Lessons from the School of InLullaby to the Sorrowful Mystery ແລະ attention’ ແລະ ມັກຈະຂຽນບົດວິຈານໃຫ້ກັບ ລາງວັນກຽດຕິຍົດສິງໂຕທອງ (Golden Lion) ວາລະສານ Philippine Star ແລະ Philipແຫ່ງນະຄອນແວນນິດຊ໌ ສໍາລັບຜົນງານເລື່ອງ pine Free Press ອີກດ້ວຍ. The Woman Who Left. ນອກນັ້ນຍັງມີ ຜົນງານຂອງ Mendoza ເຈົ້າຂອງເລື່ອງ Ma’ Cruz ໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດວ່າ ‘ໃນງານເທສະການ Rosa ທີ່ຖືກລົງຊີງລາງວັນ the Palme d’Or ຮູບເງົາຫຼວງພະບາງປີນີ້ຈະມີຮູບເງົາຫຼາຍເລື່ອງ at Cannes ແລະ ນັກສະແດງນໍາຍິງກໍ່ສາມາດ ຈາກຟິລິບປິນມາສາຍໃນງານ, ເຊິ່ງຮູບເງົາຂອງ ຄົ້ ວ ມ າຄ ອງລ າງວັ ນ ນັ ກ ສະແ ດງຍິ ງ ດີ ເ ລີ ດ ຈ າກ ຟິ ລິ ບ ປິ ນ ຈະເ ນັ້ ນ ເ ນື້ ອ ເ ລື່ ອ ງກ່ ຽ ວກັ ບ ຄ ວາມຈິ ງ ງານ. ອັນໂຫດຮ້າຍຂອງຊີວິດ ແລະ ການດີ້ນຮົນ ເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ, ບັນດາຮູບເງົາທີ່ຂ້າພະ ວົ ງ ກ ານຮູ ບ ເ ງົ າ ຂອງປະເ ທດຟິ ລິ ບ ປິ ນ ເ ບິ່ ງ ແ ລ້ ວ ເຈົ້ າ ເ ລື ອ ກແ ມ່ ນ ມີ ຄ ວາມຫຼ າ ກຫຼ າ ຍທ າງດ້ າ ນ ມີແຕ່ຄວາມຫຼາກຫຼາຍ - ນັບວ່າເປັນປະເທດ ສີສັນຂອງເນື້ອເລື່ອງ ແລະ ຕົວລະຄອນ, ນັບ ທີ່ມີທັງເກາະດອນນ້ອຍໃຫ່ຍ, ທັງພາສາປາ ແຕ່ເລື່ອງຄວາມຮັກ, ຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ການ ກເວົ້າ ແລະ ພາສາທ້ອງຖິ່ນ, ນອກນັ້ນ ຍັງມີ ປະສົມປະສານກັນໃນທຸກຮູບແບບ’ ສາສະໜາ ແລະ ຄວາມເຊື່ອທີ່ແຕກຕ່າງກັນອີກ - ແນ່ນອນວ່າໃນວົງການຮູບເງົາຂອງປະເທດ Cruz ໄດ້ຄັດເລືອກເອົາຮູບເງົາສັ້ນເຖິງເຈັດ ຈະເຕັມໄປດ້ວຍຄົນມີທັງຄວາມສາມາດ ແລະ ເລື່ອງດ້ວຍກັນ, ເຊິ່ງໃນນັ້ນມີສີ່ເລື່ອງທີ່ເປັນ ພອນສະຫວັນ. ຜົ ນ ງານກ ານກໍ າ ກັ ບ ໂ ດຍນັ ກ ສ້ າ ງຮູ ບ ເ ງົ າ ຄົ ນ ຟິລິບປິນ, ລາວຍັງເວົ້າຕື່ມວ່າ ‘ນີ້ຈະເປັນການ ໃ ນປີ ທີ່ ຕື່ ນ ຕ າຕື່ ນ ໃ ຈຂ ອງຂ ະແ ໜງກ ານຮູ ບ ເ ງົ າ ຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ສຶກ ແລະ ຄວາມເຂົ້າໃຈເຖິງ ຟິລິບປິນປີນີ້, ທີ່ງານເທສະການຮູບເງົາຫຼວງ ຮູບແບບການສ້າງຮູບເງົາ, ແຮງບັນດານໃຈ ພະບ າງຈ ະກ າຍເ ປັ ນ ຈຸ ດ ຫຼັ ກ ຂ ອງກ ານສ ະແ ດງ ແລະ ຄວາມຕ້ອງການຂອງນັກສ້າງຮູບເງົາຈາກ ຜົນງານຈາກຟິລິບປິນ, ເຊິ່ງງານເທສະການປີ ຟິລິບປິນເພື່ອສື່ເຖິງເລື່ອງລາວທີ່ພວກເຂົາຢາກ ກ່ອນ ໄດ້ມີການຈັດງານໜຶ່ງມື້ໂດຍສະເພາະ ເລົ່າໂດຍຜ່ານຈໍຮູບເງົາ’ ເຊິ່ ງ ເ ນັ້ ນ ເອົ າ ຜົ ນ ງານຮູ ບ ເ ງົ າ ຈ າກປະເ ທດກໍ າ ປູ ເຈຍມາສາຍ, ແລະ ມາປີນີ້ເວທີຈະກາຍເປັນ ຮູບເງົາທີ່ຈະເຂົ້າສາຍລວມມີ: ຂອງຟິລິບປິນ. Mario Cornejo’s Apocalypse Child ແມ່ນ

ເປັນມານດາວ່າທີ່ຈິງແລ້ວຕົນເອງແມ່ນລູກຊາຍ ຂອງ Francis Ford Coppola.

ເ ລື່ອງ Haze ກໍາກັບໂດຍ Ralson Jover ແລະ ນໍາສະແດງໂດຍກຸ່ມນັກສະແດງໄວໜຸ່ມ, ເຊິ່ງ ເປັ ນ ກ ານເ ລົ່ າ ເ ລື່ ອ ງລ າວກ່ ຽ ວກັ ບ ກຸ່ ມ ນັ ກ ເ ລງ ຂ້າງຖະໜົນ ທີ່ໃຊ້ຊີວິດຈາກການລັກລົດຈັກ, ຫຼັ ງ ຈ າກ ເ ກີ ດ ມີ ເ ລື່ ອ ງຈຶ່ ງ ເ ຮັ ດ ໃ ຫ້ ທັ ງ ກຸ່ ມ ພົ ບ ກັ ບ ສິ່ງທີ່ທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງ. Brillante Mendoza ກັບຜົນງານເລື່ອງ Ma’ Rosa ເລົ່າເລື່ອງລາວຄວາມຈິງອັນໂຫດຮ້າຍ ກ່ຽວກັບຕໍາຫຼວດໃນນະຄອນມະນິລາ, Ma’ Rosa ແລະ ຜົວຂອງລາວໄດ້ຖືກຈັບກຸມຍ້ອນ ຂາຍຢາເສບຕິດ ແລະ ລູກທັງສີ່ຂອງພວກເຂົາ ແມ່ ນ ດີ້ ນ ຮົ ນ ທຸ ກ ວິ ຖີ ທ າງໃ ນກ ານຊື້ ອິ ດ ສະຫຼ ະ ພາບຈາກຕໍາຫຼວດ. ເ ລື່ອງ There’s No Forever ເປັນຮູບເງົາ ຄວາມຮັກສ້າງສັນກໍາກັບໂດຍ Dan Villegas, ເຊິ່ງຜູ້ຂຽນເລື່ອງແມ່ນປະສົບກັບຄວາມ ຫຍຸ້ງຍາກໃນການຂຽນບົດ ສາເຫດຍ້ອນຄູ່ຮັກ ຂອງລາວໄດ້ຕາຍຈາກໄປຢ່າງກະທັນຫັນ. Cruz ຍັງໃຫ້ສໍາພາດຕື່ມອີກວ່າ ‘ລາຍການຮູບ ເງົາທີ່ຈະເຂົ້າມາສາຍທີ່ງານເທສະການແມ່ນຈະ ກວມລວມເ ອົ າ ຄ ວາມຫຼ າ ກຫຼ າ ຍຂ ອງວັ ດ ທະນະ ທໍ າ ໃ ນວົ ງ ກ ານຮູ ບ ເ ງົ າ ຂ ອງຟິ ລິ ບ ປິ ນ ,ເ ປັ ນ ການ ລວມຜົນງານຈາກອະດີດ, ສາສະໜາ ແລະ ປະ ເພນີ ລວມທັງປັດຈຸບັນ. ບັນດາຮູບເງົາສັ້ນທັງ ໝົ ດ ນີ້ ຈ ະລົ ງ ສ າຍສູ່ ສ າຍຕາຜູ້ ຊົ ມ ທີ່ ງ ານເ ທສະ ການຕອນທ່ຽງທີ່ໂຮງແຮມ Sofitel Luang Prabang.’

laf.o]k;

Damselfly c,'x=.orkd.8h0v']k;

Text and Photo by Aloke Sahu

The Bolaven Plateau, in southern is known for its coffee and spectacular waterfalls. Few know that this lush, fertile region â&#x20AC;&#x201C;1,000 to 1,350 metres above sea level â&#x20AC;&#x201C; also teems with an amazing variety of animal and plant life. I have made several trips to this fascinating area and among the most beautiful insects I have ever seen is the damselfly.

Lao Fauna

laf.o]k;

ຂຽນໂດຍ: ອາລົກ ຊາຮູ ເຂດພູພຽງບໍລະເວນ ຕັ້ງຢູ່ທາງພາກໃຕ້ຂອງປະ ເທດເ ປັ ນ ທີ່ ຮູ້ ຈັ ກ ກັ ນ ດີ ຈ າກຜ ະລິ ດ ຕ ະພັ ນ ກ າເ ຟ ແລະ ຄວາມສວຍສົດງົດງາມຂອງທຳມະຊາດນ້ຳ ຕົກຕາດຫຼາຍແຫ່ງ. ໜ້ອຍຄົນຈະຮູ້ວ່າເຂດນີ້ເປັນ ເຂດທີ່ ມີ ຄ ວາມອຸ ດົ ມ ສົ ມ ບູ ນ ແ ກ່ ກ ານປູ ກ ຝັ ງ ພື ດ ພັ ນ ຕັ້ງຢູ່ຄວາມສູງປະມານ 1000 ແມ້ດ ເຖິງ 1350 ແມ້ດ ເທິງໜ້ານ້ຳທະເລ, ແລະ ຍັງອຸດົມສົມບູນໄປ ດ້ວຍສັດສາວາສິ່ງ ແລະ ຊີວະນາໆພັນ. ຂ້າພະເຈົ້າ ເຄີຍມາທ່ຽວຊົມສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້ຫຼາຍຄັ້ງ ແລະ ໄດ້ ພົບກັບບັນດາແມງໄມ້ທີ່ສວຍງາມທີ່ສຸດ ເຊິ່ງໃນນັ້ນ ທີ່ງາມກ່ວາໝູ່ແມ່ນແມງປໍ damselflies. ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ (damselflies) ແມ່ນແມງ ໄມ້ທີ່ຈັດຢູ່ໃນກຸ່ມຂອງ Zygoptera ລຽງຕາມ Odonata ມີລັກສະນະຄ້າຍກັນກັບແມງປໍທົ່ວໄປ ແຕ່ ທັ ງ ສ ອງຊ ະນິ ດ ກໍ່ ມີ ຄ ວາມແ ຕກຕ່ າ ງກັ ນ ເ ປັ ນ ພິ ເ ສດ. ແມງປໍນີ້ຈະມີຂະໜາດລຳຕົວທີ່ຢາວກ່ວາ, ດວງຕາ

ຈະຢູ່ຫ່າງກັນທັງສອງຂ້າງ (ສ່ວນແມງປໍພື້ນບ້ານຈະ ມີດວງຕາທີ່ຕິດຈອດກັນ); ແລະ ຊະນິດຂອງແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຈະພັບປີກສູງຊີ້ຟ້າ ໃນເວລາຢຸດບິນ ຕ່າງຈາກແມງປໍທົ່ວໄປທີ່ປີກຈະ ກາງຂະໜານອອກໃນເວລສາຢຸດບິນ. ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ມີວົງຈອນຊິວິດທີ່ອາໄສທັງ ໃນນ້ຳ ແລະ ເທິງບົກ, ໂດຍຈະວາງໄຂ່ເທິງພືດ ຫຼື ສິ່ງຂອງຕ່າງໆທີ່ໃກ້ນ້ຳ. ຕົວອອ່ນຂອງ ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ເອີ້ນວ່າ nymphs ແລະ ຈະບໍ່ມີ ປີກ. ພາຍຫຼັງຟັກໄຂ່ແລ້ວ, ຕົວອ່ອນຈະອາໄສໃນ ນ້ຳຢ່າງໜ້ອຍເປັນເວລາສອງເດືອນເຖິງສາມປີ ເຊິ່ງ ອາຫານຫຼັກແມ່ນ ປະເພດຮວກ, ປານ້ອຍ ແລະ ສັດ ນ້ຳຂະໜາດນ້ອຍປະເພດອື່ນໆ. ເມື່ອໃຫ່ຍເຕັມໂຕ, ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍຈະຍ້າຍຈາກນ້ຳ ແລ້ວຄ່ອຍໆ ຄານຂຶ້ນເທິງຫີນ ຫຼື ພືດ, ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍສາມາດ ພົ ບ ເ ຫັ ນ ປາກົ ດ ກ ານນີ້ ໃ ນເ ວລ າຕ ອນເ ຊົ້ າ ກ່ ອ ນຕ າ ເວັນຂຶ້ນ, ເປືອກໜັງດ້ານນອກຈະຄ່ອຍໆລອກອອກ ແລະ ໂຕແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ກໍຈະປາກົດໂຕອອກ

ມາ. ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ທີ່ໃຫ່ຍເຕັມໂຕຈະມັກ ກິນແມງໄມ້ປະເພດອື່ນໆ, ແລະ ບາງຄັ້ງກໍກິນສັດ ນ້ອຍອື່ນໆເຊັ່ນດຽວກັນ. ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ມີຫຼາຍສາຍພັນທີ່ສາມາດ ພົບເຫັນໄດ້ໃນເຂດພູພຽງບໍລະເວນ, ໂດຍສະເພາະ ຈຸດທີ່ມີນ້ຳໃສໄຫຼຜ່ານ ແລະ ຈຸດທີ່ໃກ້ກັບນ້ຳຕົກ ຕາດ. ສ່ວນໃຫ່ຍແມ່ນຈຸດທີ່ມີກ້ອນຫີນໃຫ່ຍໃກ້ກັບ ບ່ອນນ້ຳໄຫຼແຮງ ແລະ ແມງປໍປະເພດນີ້ ເປັນແມງ ໄມ້ທີ່ບິນໄວຫາຈັບໂຕໄດ້ຍາກ ເຮັດໃຫ້ຍາກແກ່ການ ທີ່ຈະຖ່າຍຮູບພາບ, ຂ້າພະເຈົ້າມັກຈະຢືນລໍຖ້າໃນ ນ້ຳສູງພຽງຫົວເຂົ່າເພື່ອຖ່າຍຮູບຂອງແມງປໍນີ້ ເປັນ ການຖ່າຍຮູບທີ່ທ້າທາຍ ແລະ ຕ້ອງມີຄວາມອົດທົນ ສູງ ແຕ່ກໍ່ຄຸ້ມຄ່າກັບການລໍຖ້າສະເໝີ. ທີ່ຜ່ານມາ ຂ້າພະເຈົ້າພົບເຫັນ ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ຊະນິດນີ້ສ່ວນຫຼາຍໃກ້ກັບບ່ອນນ້ຳໃສ ແລະ ນ້ຳນີ້ງ, ເບິ່ງແລ້ວກໍ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ສູງ ທີ່ພວກເຮົາສາ ມາດເ ອົ າ ແ ມງໄ ມ້ ຊ ະນິ ດ ນີ້ ເ ປັ ນ ຕົ ວ ບົ່ ງ ບອກຄຸ ນ ນ ະ

Lao Fauna

Damselflies are insects classified under the suborder Zygoptera in the order Odonata. They are similar to dragonflies, though certain characteristics set them apart. Damselflies are more slender, with eyes are on either side of the head (dragonfly eyes do not have this gap); and most damselfly species hold their wings up at rest, while dragonflies keep them spread out.

ແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ມີຫຼາຍສາຍພັນທີ່ສາມາດພົບເຫັນໄດ້ໃນ ເຂດພູພຽງບໍລະເວນ, ໂດຍສະເພາະຈຸດທີ່ມີນ້ຳໃສໄຫຼຜ່ານ ແລະ ຈຸດທີ່ໃກ້ກັບນ້ຳຕົກຕາດ. The damselflies are found along clear streams and waterfalls of the Bolaven Plateau Could this be a bio-indicator of water quality?

Damselflies have a semi-aquatic life cycle: they lay their eggs on submerged plants or debris. Damselfly larvae are called nymphs and are wingless. After hatching, they spend between two months to three years living in the water and feeding on tadpoles, fish fry, and other small animals. When they are mature, they leave the water and climb onto rocks or plants, typically in the early hours of the morning. The skin moults and the adult damselfly emerges, gradually pumping fluid into its wings and abdomen until they are fully outstretched. Adult damselflies typically feed on other flying insects, although they have been known to eat other small animals as well. I observed several species on the Bolaven Plateau, all of which were found along clear streams and waterfalls. The rocky, fast-flowing streams and the fact that these damselflies were very skittish made taking noteworthy photographs quite a challenge, but the results were well worth the hours I spent wading through 2-3 feet of water chasing them.

Since I have only seen these species near clear and relatively undisturbed ພາບນ້ຳຂອງເຂດຕ່າງໆໃນປະເທດ. ແຕ່ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບ ແມງປໍ streams, it might be possible to use them as bio-indicators of water quality. ແດມເຊວຟາຍ ໃນລາວຍັງບໍ່ມີຄວາມຊັດເຈນຫຼາຍປານໃດ, ແລະ ບໍ່ດົນມານີ້ ໃນ However, the current situation of these insects in Laos remains unknown – ປີ 2012 ຫາກໍມີໂຄງການລົງພື້ນທີ່ສຶກສາຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວກັບແມງໄມ້ສ ັດນ້ຳນາໆພັນ the first significant study on aquatic insects in Laos was done only in 2012. ໃນລາວ.

ສະນັ້ນ ຄັ້ງຕໍ່ໄປທີ່ທ່ານຍ່າງເລາະແຄມນ້ຳ ຢ່າລືມແນມຫາແມງໄມ້ທີ່ສວຍງາມຊະ ນິດນີ້, ໂດຍສະເພາະຈຸດທີ່ມີພືດເກີດຢູ່ໃກ້ລຳທານ, ຖ້າທ່ານລໍຖ້າພຽງໜ້ອຍໜຶ່ງ ທ່ານອາດຈະໄດ້ເຫັນແມງປໍ ແດມເຊວຟາຍ ທີ່ສວຍງາມນີ້ທີ່ມາກັບຫຼາກຫຼາຍສີ ສັນ, ເມື່ອສັງເກດເບິ່ງລັກສະນະປີກຂອງມັນ ຍິ່ງເຮັດໃຫ້ມີຄວາມຫຼົງໄຫຼຫຼາຍຂຶ້ນ ຕື່ມ.

The next time you go to a stream or river, keep an eye out for these beautiful creatures, especially among the plants growing along the banks. With a bit of patience, you can get close enough to appreciate their colours and wing patterns. Their behaviour is also very interesting – sometimes even comical – to observe!

Inside Laos

ltg|jl;os];'rit[k' ~ zk8afcdh ~

Photo by Paul Wager

~ Pha Tad Ke ~

Luang Prabang’s Garden of Eden by Suzy Young

Luang Prabang has everything the thinking tourist could want – splendid temples, unique culture, wonderful people and extraordinary natural beauty. This gracious town now puts on display Laos’ fabulous flora. After seven years of planning, researching, collecting and planting, the recently opened Pha Tad Ke Botanical Garden, the first ever in this landlocked country, is another reason to visit this World Heritage Site.

ltg|jg,nv']k;

ຫຼ ວ ງພ ຣະບາງນັ ບ ວ່ າ ເ ປັ ນ ເ ມື ອ ງແ ຫ່ ງ ສ ະ ຫວັນແຫ່ງການທ່ອງທ່ຽວ ແລະພັກຜ່ອນທີ່ ນັກເດີ່ນທາງຕ່າງກໍ່ໄຝ່ຝັນເຖິງ - ທັງວັດວາ ອາຮາມ, ຮີດຄອງປະເພນີ, ຄວາມເປັນມິດ ແລະການຕ້ອນຮັບ ແລະຍັງມີທຳມະຊາດທີ່ ເກີນຄຳບັນລະຍາຍ. ພາຍຫຼັງການທົດລອງ, ຄົ້ນຄ້ວາສະສົມ ແລະ ປູ ກ ພື ດ ພັ ນ ດ ອກໄ ມ້ ນ າໆພັ ນ ມ າເ ປັ ນ ເ ວລ າ ເຈັດປີ ສະຖານທີແຫ່ງນີ້ຈຶ່ງກາຍມາເປັນ ສວນດອກໄມ້ ຜາຕັດແກ້ ເຊິ່ງເປັນແຫ່ງທຳ ອິດຂອງປະເທດ, ຍິ່ງເປັນອີກເຫດຜົນໜຶ່ງທີ່ ເຮັ ດ ໃ ຫ້ ເ ມື ອ ງມໍ ລ ະດົ ກ ໂ ລກແ ຫ່ ງ ນີ້ ເ ປັ ນ ທີ່ ຫຼົ ງ ໄຫຼ ແລະໜ້າມາທ່ຽວຊົມຫຼາຍຂື້ນ.

Pha Tad Ke fieldtrip collecting seed

ພາກເ ໜື ອ ຂ ອງລ າວເ ປັ ນ ເ ຂດທີ່ ເ ຕັ ມ ໄ ປດ້ ວ ຍ ສາຍພູ ຂ ຽວລ ຽງລ າຍຊ້ ອ ນກັ ນ ເ ປັ ນ ແ ຖບຊົ່ ວ ສຸດສາຍຕາ, ທັງຜາຫີນຕັ້ງ ແລະ ສາຍນ້ຳ ນ້ອຍໃຫ່ຍຍາວຢຽດດັ່ງງູເຫຼືອມ, ນັບວ່າເປັນ ສະຫ ວັ ນ ແ ກ່ ນັ ກ ທ່ ອ ງທ່ ຽ ວທີ່ ມັ ກ ໃ ນກ ານຍ່ າ ງ ແລະຂີ່ລົດຊົມປ່າໄມ້ທຳມະຊາດ. ແຕ່ໜ້ອຍ ຄົ ນ ທີ່ ຈ ະຮູ້ ຈັ ກ ວ່ າ ປ ະເ ທດລ າວເ ປັ ນ ປ ະເ ທດ ໜຶ່ງທີ່ມີຊີວະນາໆພັນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນໂລກ ເຊິ່ງເປັນຊັບພະຍາກອນອັນສຳຄັນແກ່ອານະ

ຄົດຂອງໂລກ. ຄວາມອຸ ດົ ມ ສົ ມ ບູ ນ ຂ ອງຊັ ບ ພ ະຍ າກ ອນທ ຳ ມະຊ າດສ່ ວ ນຫຼ າ ຍແ ມ່ ນ ຍັ ງ ບໍ່ ໃ ຜມີ ແ ຕະຕ້ ອ ງ ແລະຍາກທີ່ຈະເຂົ້າເຖິງ. ແຕ່ມາໃນປັດຈຸບັນ, ເນື້ ອ ທີ່ ຫຼ າ ຍກ່ ວ າສິ ບ ສີ່ ເ ຮັ ກ ຕ້ າ ຕັ້ ງ ຢູ່ ແ ຄມນ້ ຳ ແຫ່ ງ ນີ້ ໄ ດ້ ເ ປີ ດ ໂ ອກ າດໃ ຫ້ ນັ ກ ທ່ ອ ງທ່ ຽ ວສ າ ມາດສ ຳຜັ ດ ເ ຖິ ງ ຄ ວາມລຶ ກ ລັ ບ ຂ ອງປ່ າ ດົ ງ ພົງໄພ, ໂດຍມີການສ້າງທາງຍ່າງສະເພາະ ໃຫ້ ທ່ ຽ ວຊົ ມ ສ ວນທີ່ ເ ຕັ ມ ໄ ປດ້ ວ ຍພື ດ ຫຼ າ ຍຊ ະ ນິດເຊັ່ນ: ຂີງ, ຂ່າ, ໜໍ່ໄມ້ ແລະດອກກ້ວຍ ໄມ້ຫຼາກຫຼາຍສີ ທີ່ຖືກວາງຕົກແຕ່ງຕາມຜາ ຫີ ນ ໃ ຫຍ່ ປິ່ ນ ໜ້ າ ໄ ປທ າງຕ າເ ວັ ນ ຕົ ກ ສ່ ຽ ງ ເໜືອຂອງແມ່ນໍ້າຂອງຢ່າງສວຍສົດງົດງາມ. ຈຸ ດ ເ ດັ່ ນ ສ ະເ ພາະ ຂອງສ ວນແ ມ່ ນ ໜ ານພື ດ ພັນ ແລະຜັກທີ່ໃຊ້ສຳລັບການປຸງແຕ່ງອາ ຫານ ແລະການຢາ, ເຊິ່ງຜູ້ທ່ຽວຊົມສາມາດ ຮຽນຮູ້ ແລະ ສຶກສາກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ພືດ ຕ່ າ ງໆເ ຂົ້ າ ໃ ນກ ານປິ່ ນ ປົ ວ ແ ບບພື້ ນ ເ ມື ອ ງ. ໜານພື ດ ກ ານຢ າແ ມ່ ນ ໃ ຫ້ ຫຼ າ ຍກ່ ວ າຄ ວາມ ສວຍສົດງົດງາມ, ແລະຍັງສະທ້ອນເຖິງ ຄວາມຮູ້ ຂ ອງບັ ນ ດ າຊົ ນ ເ ຜົ່ າ ໃ ນລ າວກ່ ຽ ວ ກັ ບ ກ ານນ ຳໃ ຊ້ ພື ດ ດັ່ ງ ກ່ າ ວເ ຂົ້ າ ໃນກ ານປຸ ງ ແຕ່ງອາຫານ, ປິ່ນປົວຮັກສາ, ນຳໃຊ້ທາງ

Inside Laos

Spirithouse Pha Tad Ke

Northern Laos is a natural paradise of green mountains, stunning cliffs and mighty rivers, and is a favourite of trekkers and travellers, whether on foot or on wheels. But few people know that Laos is one of the most biodiverse countries on the planet â&#x20AC;&#x201C; an essential asset to the future of our earth. This means there are more different species of plants here than in most places. Much of this rich natural treasure remains untouched and inaccessible. But now, over fourteen hectares of riverside land, travelOpen: 8 am-6 pm lers can see first-hand what those deep (Every day except forested valleys hold. Visitors can follow Wednesday) paths winding through gardens of ginger and palms, bamboo and orchids, arranged around a massive rocky cliff overlooking the north-western side of the Mekong River. The centrepiece is the special garden of medicinal and culinary plants, where you can learn more of the traditional lore associated with an incredible variety of flora. More than simply beautiful, the medicinal gardens give insights into the traditional knowledge of generations of Lao ethnic groups about the culinary, medicinal, spiritual and decorative uses of myriad different plants. This knowledge has been handed down from the elders, but always orally and never written. So it is now in danger of being lost if a careful process of collecting, cataloguing and recording is not undertaken. Pha Tad Ke staff have been busy doing just that for years already, travelling to remote areas, talking with villagers, collecting samples and carefully growing new specimens for study and display. Eventually

the garden will include a research centre to continue the work of finding out more of natureâ&#x20AC;&#x2122;s secrets from these plants.

these crafts in how-to classes with local artisans who work with natural, plantbased products.

Meanwhile, dried specimens are being carefully collected and stored in a herbarium, which will serve as a permanent collection of the extraordinary diversity found here. Located across the Mekong River from the southern outskirts of Luang Prabang, the land on which the gardens are built was once the private retreat of the royal family. A visit to Pad Thad Ke begins at the Reception Centre on the river road in town, where you will board the boat for a relaxing 15-minute ride across the swirling mud-brown waters.

So do yourself, and Mother Nature, a favour and book now for your day at the Pha Tad Ke Botanical Garden--- the perfect complement to your stay in this delightful part of Laos.

At the garden, visitors follow wide paths around the various plantings, complete with informative signage, ponds full of water lilies, and eventually settle down for a very special meal in the cafe located by extensive pools of blooming lotus flowers. More than a simple picnic, the restaurant lunch is a chance to savour delicious and innovative fresh food based on traditional Lao cuisine and designed by a Lao chef who has been delighting diners in the US. All ingredients are sourced from the lush countryside around Luang Prabang. Pha Tad Ke staff have already been active teaching in local schools about organic gardening, encouraging projectsby young Lao people to showcase local culture and organising creative photography training and competitions, among other programs. There will also be a focus on local handicrafts and produce with a range of quality products, including educational Pa Thad Ke publications, on sale in the shop. There will be opportunities to learn more about

Pha Tad Ke staff have already been active teaching in local schools about organic gardening, encouraging projects by young Lao people to showcase local culture and organising creative photography training and competitions, among other programs. There will also be a focus on local handicrafts and produce with a range of quality products, including educational Pa Thad Ke publications, on sale in the shop. There will be opportunities to learn more about these crafts in how-to classes with local artisans who work with natural, plantbased products. So do yourself, and Mother Nature, a favour and book now for your day at the Pha Tad Ke Botanical Garden--- the perfect complement to your stay in this delightful part of Laos.

Getting There Located 15 minutes, by boat, from Luang Prabang. To access the garden visitors can catch a boat from downtown reception in Ban Wat That. www.pha-tad-ke.com

ltg|jg,nv']k;

ສາສະໜາ ແລະການຕົກແຕ່ງຕ່າງໆນາໆ ເຊິ່ງ ຄວາມຮູ້ເລົ່ານີ້ໄດ້ຖ່າຍທອດມາຍັງຮຸ່ນຫຼັງ ໂດຍ ປາສ ະຈ າກການຂີ ດ ຂ ຽ ນເ ປັ ນ ລ າຍລັ ກ ອັ ກ ສ ອນ ແຕ່ຜ່ານການບອກເລົ່າເທົ່ານັ້ນ. ມາໃນປັດຈຸ ບັນຄວາມຮູ້ເລົ່ານີ້ອາດສູນຫາຍໄປ ຫາກຍັງບໍ່ມີ ການອານຸຮັກ ແລະ ປົກປັກຮັກສາໄວ້. ພະນັກງານທີ່ ຜາຕັດແກ້ ໄດ້ລົງພື້ນທີ່ໃນເຂດ ຫ່າງໄກມາເປັນເວລາຫຼາຍປີ, ໂດຍຈະເດີນທາງ ພົ ບປະປະຊ າຊົນທ້ອງຖິ່ນເ ພື່ອເ ກັບກຳບັນທຶກຂໍ້ ມູນຕ່າງໆ ແລະຊອກຮູ້ວິທີການປູກຝັງພືດສະ ໝຸນໄພນາໆພັນ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການສຶກ ສາ ແລະການວາງສະແດງ. ໃນແຜນການອານະ ຄົດໃນຕໍ່ໜ້າແມ່ນ ສວນແຫ່ງນີ້ຈະກາຍເປັນສູນ ລວມການວິໄຈພືດ ເພື່ອນຳໃຊ້ເຂົ້າໃນການຄົ້ນ ຄ້ວາ ແລະເປັນແຫຼ່ງຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບພືດພັນທຳ ມະຊາດຂອງເຂດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ບັນດາເຄື່ອງເທດສະໝຸນໄພແຫ້ງ ກໍ່ຖືກເກັບມ້ຽນໄວ້ຢ່າງດີໃນກ່ອງ ເຊິ່ງກໍ່ເປັນ ການສະສົ ມ ຢ່ າ ງລ ະອ ຽດຂ ອງພື ດ ຕ່ າ ງໆທີ່ ສ າ ມາດຄົ້ນພົບໄດ້ ແລະເພື່ອເປັນການເກັບກຳຂໍ້ ມູ ນ ໄ ວ້ ໃ ຫ້ ຮຸ່ ນ ຫຼັ ງ ໄ ດ້ ມີ ໂ ອກ າດຮ ຽນຮູ້ ໃ ນອ ະນ າ ຄົດ.

ສຳລັບຜູ້ທີ່ຕ້ອງການເຂົ້າຊົມ ສວນເລິ່ມເປີດຕັ້ງແຕ່ 8am - 6pm (ຍົກເວັ້ນວັນພຸດ)

www.pha-tad-ke.com

Photo by Paul Wager

ຜ່ອນຄ່າຍ ແລະສະຫງົບ. ອາຫ ານທີ່ ເ ສີ ບ ກໍ່ ມີ ລົ ດ ຊ າດທີ່ ແ ຊບເ ປັ ນ ເ ອກ ະ ລັກ ທັງສົດ ແລະສະອາດປອດສານຜິດ ໂດຍ ປຸງແຕ່ງຈາກຕົ້ນຕຳລັບລາວ ແລະຜູ້ປຸງແຕ່ງກໍ່ ເປັ ນ ຄົ ນ ລ າວເ ອງທີ່ ເ ຄີ ຍ ເ ຮັ ດ ອ າຫ ານທີ່ ປ ະເ ທດ ສະຫະລັດມາກ່ອນແລ້ວ, ແລະແນ່ນອນວ່າທຸກໆ ສ່ ວ ນປ ະກ ອບຂ ອງອ າຫ ານລ້ ວ ນແ ລ້ ວ ແ ຕ່ ມ າ ຈາກທ້ອງຖິ່ນຂອງຫຼວງພຣະບາງເອງ. ນອກຈາກນັ້ນ, ທີ່ຜາຕັດແກ້ ຍັງໃຫ້ຫຼາຍກ່ວາ ການພັ ກ ຜ່ ອ ນແ ກ່ ນັ ກ ທ່ ອ ງທ່ ຽ ວທີ່ ມ າຢ້ ຽ ມຊົ ມ , ສວນແຫ່ງນີ້ຍັງເປັນສູນໃຫ້ຄວາມຮູ້ແກ່ຜູ້ເຂົ້າມາ ຢ້ຽມຊົມ ແລະປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ ກ່ຽວກັບຄວາມ ສຳຄັນຂອງການປົກປັກຮັກສາຊີວະນາໆ ພັນ ແລະສິ່ງແວດລ້ມອີກດ້ວຍ. ພະນັກງານທີ່ຜາຕັດແກ້ ຍັງມີໂຄງການສອນ ໂຮງຮ ຽນທ້ ອ ງຖິ່ ນ ກ່ ຽ ວກັ ບ ກ ານປູ ກ ຜັ ກ ປ ອດ ສານຜິດ, ຊຸກຍູ້ແລະສົ່ງເສີມໄວໜຸ່ມໃນການປົກ ປັກຮັກສາວັດທະນະທັມຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ຍັງມີໂຄງການສອນການຖ່າຍຮູບ, ກິດຈະກຳ ແຂ່ງຂັນ ແລະໂຄງການສ້າງສັນອ ື່ນໆ.

ສະຖ ານທີ່ ດັ່ ງ ກ່ າ ວນີ້ ຕັ້ ງ ແ ຄມສາຍນ້ ຳ ຂ ອງ ຈ າກ ທ າ ງ ຕ ອ ນ ໃ ຕ້ ຂ ອ ງ ຕົ ວ ເ ມື ອ ງ ຫຼ ວ ງ ພ ຣ ະ ບ າ ງ , ເຊິ່ງຄັ້ງໜຶ່ງເຄີຍເປັນສວນດອກໄມ້ສ່ວນຕົວ ຂອງຄອບຄົວກະສັດແຕ່ກ່ອນ. ຜູ້ທີ່ຢາກທ່ຽວຊົມ ຜາຕັດແກ້ ແມ່ນສາມາດເລີ່ມທີ່ສູນຮັບຕ້ອນຕັ້ງ ຢູ່ແຄມນ້ຳໃນຕົວເມືອງ, ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍ່ຂີ່ເຮືອຂ້າ ມປະມານ 15 ນາທີກໍ່ຈະໄປເຖິງ.

ສີ ໄ ມ້ ລ າຍລ າຍມື ຫັ ດ ຖ ະກ ຳກໍ່ ເ ປັ ນ ອີ ກ ຂ ະແ ໜງ ໜຶ່ງທີ່ມີການສົ່ງເສີມ, ເຊິ່ງມີລາກຫຼາຍສິນຄ້າ ລວມທັງການພິມປື້ມຜາຕັດແກ້ ແລະນອກນັ້ນ ຍັ ງ ເ ປີ ດ ໂ ອກ າດໃ ຫ້ ຜູ້ ທີ່ ເ ຂົ້ າ ມ າທ່ ຽ ວຊົ ມ ສ າມ າດ ຮຽນຮູ້ ຈ າກນັ ກ ສິ ລິ ປິ ນ ຫັ ດ ຖ ະກ ຳທ້ ອ ງຖິ່ ນ ໃ ນ ການນ ຳໃ ຊ້ ສ່ ວ ນປ ະກ ອບຈ າກທ ຳມ ະຊ າດເ ຂົ້ າ ໃນການປະດິດ ແລະໃນຊີວິດປະຈໍາວັນອີກ ດ້ວຍ.

ທີ່ສວນດອກໄມ້, ບັນດາແຂກທີ່ເຂົ້າມາທ່ຽວຊົມ ສາມ າດຍ່ າ ງຊົ ມ ສ ວນຕ າມທ າງຍ່ າ ງພ້ ອ ມອ່ າ ນ ຂໍ້ມູນຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບພືດຕ່າງໆໄດ້, ແລະຈົບ ການທ່ ຽ ວຊົ ມ ທີ່ ສ ະຖ ານທີ່ ພິ ເ ສດກັ ບ ກ ານຮັ ບ ປ ະ ທານອ າຫ ານໃ ນສ ວນນ້ ຳ ທີ່ ເ ຕັ ມ ໄ ປດ້ ວ ຍດອກ ບົວບານລຽງລາຍກັນເຕັມອ່າງ ໃຫ້ຄວາມຮູ້ສຶກ

ຖ້ າ ຫ າກທ່ າ ນໄ ດ້ ມ າທ່ ຽ ວເ ມື ອ ງຫຼ ວ ງພ ຣະບາງ, ຢ່າພາດມາທ່ຽວຊົມສວນດອກໄມ້ທີ່ ຜາຕັດ ແກ້ ແຫ່ງນີ້, ທີ່ນອກຈາກຈະເຕັມໄປດ້ວຍ ທຳມະຊາດແລ້ວ ຍັງມີກິດຈະກຳອື່ນໆທີ່ໜ້າ ທ່ຽວຊົມ ແລະຮັບຮອງວ່າທ່ານຈະບໍ່ຜິດຫວັງ ຢ່າງແນ່ນອນ.

Travel Tales

- Devinder Raj -

ສະໜາມບິນຫາຍສາບສູນ

ວັນທີ 1 ເມສາ ປີ 2002 ພວກເຮົາອອກເດີນທາງຈາກ ບາງກອກ ຫາ ວຽງຈັນ, ໃນ ຄະນະທີ່ກຳລັງຍ່າງຂ້າມເດີ່ນໄປຫາເຮືອບິນ ຂ້ອຍບັງເອີນໄດ້ຍິນສຽງຫົວຂວັນຂອງ ນັກເດີນທາງຄົນໄທສອງສາມຄົນ ເມື່ອເຫັນລຳເຮືອບິນທີ່ພວກເຮົາກຳລັງຍ່າງໄປຫາ ຊຶ່ງເປັນເຮືອບີນລັດເຊຍລຸ້ນເກົ່າທີ່ມີໃບພັດເປີດທັງສອງຟາກ. ຕອນຂຶ້ນໄປນັ່ງເທິງ ເຮືອບິນ ຂ້ອຍກໍພະຍາຍາມມ້ຽນກະເປົ່າໄວ້ເທິງຕູ້ເກັບເຄື່ອງຂ້າງເທິງແຕ່ກໍເອົາເຂົ້າ ບໍ່ໄດ້ ບໍ່ດົນສາວແອກໍ່ເ ຂົ້າມາຊ່ວຍ ລາວພັດ ຈັບເອົາກະເປົ່າເຄື່ອງຂອງຂ້ອຍ ແລ້ວ ກໍເອົາໄປວ່າງໄວ້ບ່ອນນັ່ງໃກ້ກັບຫ້ອງນັກບິນແທນ.

The Missing Airport

April 1, 2002 and we were on a flight from Bangkok to Vientiane. Walking across the tarmac towards the plane I heard some young Thai passengers giggling at the sight of the aircraft we were heading for - an old Russian twin-propeller.On board I couldn’t squeeze my hand luggage into the overhead compartment. The flight attendant came along, grabbed my bag and just dumped it on an empty seat near the cockpit.

Once airborne, I heard mosquitoes buzzing near my ear. I had forgotten ໃນຂະນະທີ່ບິນຢູ່ນັ້ນ, ຂ້ອຍໄດ້ຍິນສຽງຍຸງບິນໄປມາຂ້າງຫູຂອງຂ້ອຍ, ກ່ອນໜ້ານີ້ to take my anti-malaria pills. It was too late then as they should have ຂ້ອຍພັດລືມກິນຢາກັນໄຂ້ມາລາເລຍ, ຄິດໄດ້ອີກຮອບກໍ່ສາຍເກີນໄປ ເພາະຢາກັນ been taken a few days earlier. ໄຂ້ມາລາເລຍຕ້ອງກິນໄ ວ້ກ່ອນສອງສາມມື້. The long wait at Bangkok Airport had left me tired and ່ອນຂຶ້ນເຮືອບິນ ຂ້ອຍລໍຖ້າທີ່ສະໜາມບິນທີ່ບາງກອກດົນເຕີບ, ກ sleepy and despite the vibrations and noise from ທັງອິດເມື່ອຍ, ທັງຢາກນອນ; ເຖິງວ່າສຽງຈາກເຄື່ອງຈັກເຮືອບິນ can’t find the airport the engines I dozed off. I was suddenly awakened ຈະດັງແຊວປານໃດ ສຸດທ້າຍຂ້ອຍກໍຫລັບຄາທ່ີ. ຂ້ອຍຕື່ນຂຶ້ນ by an announcement, “We can’t find the airport. ມາອີກຮອບຍ້ອນສຽງປະກາດດັງຂຶ້ນວ່າ “ພວກເຮົາຊອກຫາ We can’t find the airport.”I nudged Iskander, my ສະໜາມບິນບໍ່ເຫັນ, We can’t find the airport ” ຂ້ອຍ travelling companion, to check if what I had heard ຫັນໄປຫາ ໝູ່ທີ່ເດີ່ນທາງມານຳກັນ ຖາມລາວວ່າແມ່ນແທ້ was true. “Yes,” he confirmed. My first thought was ຫວາ, ລາວຕອບວ່າ “ແມ່ນແທ້” ຄວາມຄິດທຳອິດແມ່ນຂ້ອຍ this was an April Fools’ Day joke. But the plane cirນຶກວ່າມັນເປັນພຽງການຕົວະຫລອກແບບຫລີ້ນໆ ແຕ່ບໍ່ cled and circled and eventually flew off elsewhere. ດົນຂ້ອຍຈຶ່ງຮູ້ສຶກວ່າເຮືອບິນກຳລັງບິນວົນໄປວົນມາ ແລ້ວ On landing, the pilot switched on some Lao music ຈົນສຸດທ້າຍຈຶ່ງຫັນທາງບິນໄປເສັ້ນທາງອື່ນ. ໃນຂະນະທີ່ very loudly and without any explanation left the ເຮືອບິນລົງຈອດ, ນັກບິນກໍ່ເປີດເພງລາວສຽງດັງ ແລະ ໂດຍ aircraft along with the flight attendant, locking the ບໍ່ມີຄຳອະທິບາຍໃດໆ ທັງນັກບິນກັບສາວແອພັດຍ່າງອອກ passengers inside. The few European passengers ເຮືອບິນໄປ ປະໄວ້ພຽງແຕ່ຜູ້ໂດຍສານໄວ້ເທິງເຮືອບິນ. ຜູ້ got into an animated discussion about what was ໂດຍສານສອງສາມຄົນຈາກເອີລົບ ກໍພາກັນໂອ້ລົມກັນ happening, while most of the Asian passengersຕ່າງໆນາໆກັບເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນ ກົງກັນຂ້າມຜູ້ໂດຍສານ stayed calm,seemingly used to such an occurrence. ຈາກເຂດອາຊີທີ່ບໍ່ສະທົກສະທ້ານກັບເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນເລີຍ. ຜ່ານໄປ 40 ນາທີ, ນັກບິນກັບສາວເຮືອບິນຍ່າງກັບຄືນຫ້ອງນັກບິນໂດຍທີ່ບໍ່ໃຫ້ຄຳ After about 40 minutes, the pilot and flight attendant returned and walອະທິບາຍໃດໆແກ່ຜູ້ໂດຍສານ, ບໍ່ເກີນນາທີ ຈຶ່ງມີສຽງປະກາດຂຶ້ນວ່າ ເຮືອບິນກຳ ked straight into the cockpit without looking at, or saying anything, to ລັງຈະເດີນທາງສູ່ສະໜາມບິນວັດໄຕ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ສຸດທ້າຍເມື່ອເຮືອບິນ the passengers. Minutes later, there was an announcement that we were ຈອດຢ່າງປອດໄພ ຂ້ອຍຈຶ່ງຮູ້ວ່າທີ່ຈິງແລ້ວ ຍ້ອນຝົນຕົກໜັກເຮັດໃຫ້ນັກບິນບໍ່ສາ taking off for Wattay Airport, Vientiane.On landing I found out that due ມາດແນມເ ຫັນສະໜາມບິນຈຶ່ງລົງໄປຈອດລໍຖ້າໃຫ້ອາກາດປອດໂ ປ່ງທີ່ສະໜ າມບິນ to heavy rain and poor visibility in Vientiane the pilot couldn’t see the ຢູ່ໄທກ່ອນທີ່ຈະບິນກັບໄປອີກຮອບ. runway and had returned to Thailand waiting for the weather to clear up. ທີ່ຈິງແລ້ວຜູ້ປະກາດໃຊ້ຄຳສັບພາສາອັງກິດຜິດແທນຈະເວົ້າວ່າ “we can’t see the runway” ພັດໄປເວົ້າວ່າ “We can’t find the airport”

Obviously, the difference between “can’t find the airport” and “can’t see the runway” was lost on the pilot. - Devinder Raj -

ໂດຍ: Devinder Raj

Share your travel story with us

Did you have any interesting or unusual travel experience in Southeast Asia? Would you like to share it with our readers? If so, tell us about it in 300 words and address your mail to: editor@ohmag.la; with the subject, Travel Tales

luj'c;f]hv,

gdufspa'0Bo da [ ltrk[ c;f]hv,

photo by www.hersenspinsels.nl

ພາຍຫ ຼ ັ ງ ເ ກີ ດ ພາຍຸ ທ ີ ່ ຮຸ ນ ແ ຮງ ທີ ່ ສ ຸ ດ ຂ ອງ ສະຕະວັດ? ໃນປ ະເ ທດທີ່ ລຶ້ ງ ເ ຄີ ຍ ກັ ບ ພາຍຸ ລົ ມ ແ ດງຢູ່ ສະເໝີ ເປັນສາເຫດໜຶ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ບໍ່ມີໃຜ ສົ ນ ໃ ຈກັ ບ ກ ານປ ະກາດເ ຕື ອ ນໄ ພພ າຍຸ ທໍາມະຊາດຢ່າງຈິງຈັງ ຊາວປະມົງກໍ່ບໍ່ມີ ທ່າທີຈະເຄື່ອນຍ້າຍເຮືອຕົນອອກຈາກເຂ ດຊາຍຝັ່ງ ແມ້ກະທັງສັດປີກປະເພດຕ່າງໆ ກໍ່ບໍ່ສົນທີ່ຈະຮັກສາຮັງຂອງຕົນ, ທັງແມ່ຍິງ ແລະເດັກນ້ອຍທີ່ອາໄສໃນເຮືອນໃບຕານ ຕັ້ງຢູ່ບໍ່ໄກຈາກຂອບນໍ້າທະເລກໍ່ບໍ່ມີທ່າທີ ທີ່ ຈ ະຍົ ກ ຍ້ າ ຍບ້ າ ນເ ຮື ອ ນໄປອາໄສຢູ່ ພື້ ນ ທີ່ທີ່ມີລະດັບສູງກ່ວາ ແລະ ຫ່າງໄກຈາກ ນໍ້າທະເລ. ພາຍຸມາແລ້ວກໍ່ຜ່ານໄປສະເໝີ, ເກາະແຫ່ງ ນີ້ໄດ້ຜ່ານມາຫຼາຍລະດູ ແລະ ຄົງຈະຢູ່ແບບ ເດີມຕໍ່ໄປ ແຕ່ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 8 ພະຈິກ 2013 ພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນ ໄຫຢັນ (ຊື່ພື້ນບ້ານ ເອີ້ນວ່າ ໂຍລັນດາ) ໄດ້ພັດຜ່ານເກາະ ແຫ່ງໜຶ່ງຂອງ ບັນຕາຢັນ, ປະເທດຟີລິບ ປິນ ເປັນຄັ້ງທໍາອິດທີ່ມະຫາພາຍຸໄດ້ນໍາ ນິ ຍາມໃໝ່ຂອງຄວາມຮຸນແຮງຸ ແລະ ພະລັງທໍາ ລາຍລ້າງຂອງທໍາມະຊາດມາສູ່ປະຊາຊົນ. ຄາດຄະເນວ່າມີຜູ້ເສຍຊີວິດເຖິງ 6,300 ຄົນໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນດັ່ງກ່າວ, ເຊິ່ງສ່ວນ ໃຫ່ ຍ ແມ່ ນ ຍັ ງ ບໍ່ ສ າມາດຄົ້ ນ ຫາຜູ້ ຫ າຍ ສາບສູນໄດ້ທັງໝົດເທື່ອ. ສ່ວນເກາະ ບັນຕາຢັນພາຍຫຼັງຖືກພາຍຸໄຕ້ ຝຸ່ນໄຫຢັນພັດ ກໍ່ເຮັດໃຫ້ເກີດໜ້າດິນເຈືອນ ເຖິງ 90% ຂອງພື້ນທີ່ແມ່ນຖືກກະທົບ. ທຸກໆ

ຢ່າງເທິງໜ້າດິນ, ທັງຊັບສິນຕົ້ນໄມ້ຕ່າງໆ ແມ່ນຖືກພັດຫາຍໄປ. ພາຍຫຼັງພາຍຸ ເຮັດ ໃຫ້ ປ ະຊາຊົ ນ ຜູ້ ລ ອດຊີ ວິ ດ ຂາດແ ຫຼ່ ງ ພັ ກ ພິງຈາກຄວາມຮ້ອນ, ບັນດາເຄື່ອງ ແລະ ເຕັ້ນທີ່ພັກທີ່ໄດ້ຮັບມາຈາກການບໍລິຈາກ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນເໝາະກັບສະພາບອາກາດ ໜາວ, ນໍ້າສະອາດກໍ່ຂາດແຄນ ແລະ ຍິ່ງ ໄປກ່າວນັ້ນ ເກາະດັ່ງກ່າວແມ່ນຫ່າງຈາກ ສະຖານທີ່ກູ້ໄພເຖິງ 45 ນາທີ

ຄວາມສຳຄັນຂອງພືດ

ໃນເຂດ ໂອບູ, ມີພັນຕົ້ນໄມ້ຊະນິດໜຶ່ງທີ່ ສາມາດຕ້ານຕໍ່ກັບການປະທະຂອງພາຍຸໄດ້ ດີ ເຊິ່ງພືດດັ່ງ ກ່າວເຕີບໃຫ່ຍໃນນໍ້າເຄັມຕາມ ເຂດແຄມຝັ່ງ ຊ່ວຍຮັກສາຊາຍຫາດຈາກ ແນວຄື້ນທີ່ພັດເຂົ້າຝັ່ງຢ່າງຮຸນແຮງ ແລະ ຍັງ ຊ່ວຍຮັກສາບໍ່ໃຫ້ດິນເຈື່ອນອີກດ້ວຍ. ປ່າຊາຍເລນນີ້ມີຊື່ເອີ້ນຕາມທ້ອງຖິ່ນວ່າ ບາ ກູວັນ ລາລາກີ ເຊິ່ງນັບວ່າເປັນພືດຊະນິດ ໜຶ່ງທີ່ເກີດຂຶ້ນ ທົ່ວໄປໃນເກາະ, ຊາວປະມົງ ແລະ ຄົນທ້ອງຖິ່ນຕ່າງກໍ່ພາກັນຕັດຕົ້ນໄມ້ ມາເຮັດຟືນ ແລະ ຖ່ານດັງໄຟໂດຍບໍ່ຄໍານຶ່ງ ເຖິງຄຸນປະໂຫຍດຂອງພືດດັ່ງກ່າວເລີຍ. ສະມາຄົມສຶກສາດ້ານສັດວິທະຍາທີ່ ລອນ ດອນ, ປະເທດອັງກິດ ມີການຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວ ກັບຄວາມສໍາຄັນ ແລະ ຄຸນປະໂຫຍດຂອງ ພືດດັ່ງກ່າວ ເຊິ່ງມີລັກສະນະແຂງແຮງ ແລະ ຮາກທີ່ຍາວກ້ຽວເກາະກັນ, ປ່າຊາຍເລນປະ ເພດນີ້ຍັງເປັນແຫຼ່ງທີ່ພັກອາໄສຂອງສັດນໍ້າ ນາໆພັນເຊັ່ນ ກະປູ ແລະ ຫອຍທະເລ. ດັ່ງ ກັບຕົ້ນໄມ້ປະເພດອື່ນໆ ຕົ້ນໄມ້ນີ້ກໍ່ແມ່ນ ປອດຫາຍໃຈຂອງເກາະ, ຊ່ວຍໃນການ ດູດຊຶມອາຍກາບອນ ແລະ ສ້າງອາກາດ ຫາຍໃຈໃຫ້ແກ່ໂລກ. ຜູ້ ຄົ ນ ຫັ ນ ມ າໃ ຫ້ ຄ ວາມສໍ າ ຄັ ນ ຂ ອງພື ດ ດັ່ງກ່າວ ພຽງແຕ່ພາຍຫຼັງຖືກອຸທົກກະໄພ ຈາກພາຍຸ ໄຫຢັນ, ເຊິ່ງນັບວ່າມີຄວາມຮຸນ ແຮງດ້ວຍຄວາມໄວຂອງລົມເຖິງ 50 ກິໂລ ແມ້ດຕໍ່ຊົ່ວໂມງ, ແຕ່ປ່າຊາຍເລນທີ່ເຂດ ໂອບູ ໄດ້ຊ່ວຍຫຼີກລ້ຽງຄວາມຮ້າຍແຮງ ຂອງພາຍຸ.

ບໍ່ມີວັນລືມ

ມີອົງກອນທ້ອງຖິ່ນທີ່ຫັນມາໃຫ້ຄວາມສົນ ໃຈກັ ບ ປ່ າ ຊ າຍເ ລນທີ່ ເ ຕີ ບ ໃ ຫ່ ຍ ໃ ນແ ຖບ ຊາຍຫາດອ້ອມຂ້າງ ບັນຕາຢັນ ີ່ເຂດ ໂອບູ ໄດ້ມີການຟື້ນຟູປ່າແຄມຊາຍ ທ ຫາດພາຍຫຼັງເກີດພາຍຸ, ມີການສ້າງທາງ ຍ່ າ ງໃ ກ້ ກັ ບ ປ່ າ ເ ພື່ ອ ເ ປັ ນ ບ່ ອ ນທ່ ອ ງທ່ ຽ ວ ແລະ ເປັນບ່ອນໃຫ້ການສຶກສາກ່ຽວກັບ ປ່າຊາຍເລນ, ແລະ ຍັງເປັນເຂດສະຫງວນ ແກ່ສັດນໍ້າທະເລ, ແລະ ຍັງຫ້າມການປະມົງ ແລະ ຕັດໄມ້ເພື່ອໃຫ້ປ່າມີໂອກາດຟື້ນຟູ. ທີ່ສໍາຄັນໄປກ່ວານັ້ນ, ປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນ ລວມທັ ງ ຊາວປ ະມົ ງ ທີ່ ອ າໄ ສຢູ່ ຕ າມຊ າຍ ຝັ່ງ ເປັນຜູ້ລິເລີ່ມ ຂະບວນການຟື້ນຟູ ພັດທະນາຊຸ່ມຊົນດ້ວຍຕົວເອງ ໂດຍການ ສ້າງກິດຈະການຂະໜາດນ້ອຍໃຫ້ມີຄວາມ ຢືນຢົງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ໄປພ້ອມໆກັນ. ອົງກອນໜຶ່ງຂອງ ໂອບູ ທີ່ຫັນມາເປັນອົງ ກອນນໍາທ່ຽວໃຫ້ແກ່ນັກຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ນັກວິທະຍາສາດ ໄດ້ມີໂ ອກາດເຂົ້າມາ ສຶກສາກ່ຽວກັບປ່າໄມ້ພຸ່ມ, ອີກອົງການໜຶ່ງກໍ ຫັນມາເນັ້ນໃສ່ສີໄມ້ລາຍມືຫັດຖະກໍາ ໂດຍ ນໍາເອົາໄມ້ທີ່ບໍ່ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້ແລ້ວທີ່ຫາໄດ້ ຈາກຊາຍຫາດມາແກະສະລັກ. ເ ກາະ ບັນຕາຢັນ ພາຍຫຼັງຖືກກະທົບຈາກ ພາຍຸ ກໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຕ່າງໆນາໆ ຈາກຕ່າງປະເທດ ທັງທີ່ອຸປະກອນທີ່ພັກອາ ໄສ, ອາຫານການກິນ, ສາທາລະນະສຸກ, ນໍ້າສະອາດ, ເຄື່ອງກະສິກໍາ ແລະເຄື່ອງນຸ່ງ ຮົ່ມຢ່າງບໍ່ຂາດສາຍ, ແຕ່ນີ້ກໍ່ເປັນສາເຫດ ເຮັ ດ ໃ ຫ້ ມີ ກ ານສ້ າ ງວັ ດ ທະນະທັ ມ ແ ບບ ເອືອຍອີງ ເຮັດໃຫ້ຊຸ່ມຊົນບໍ່ສາມາດຢູ່ລອດ ໄດ້ດ້ວຍຕົວເອົງ. ສາມປີຜ່ານໄປ, ຈາກການຊ່ວຍເຫຼືອທີ່ນັບ ມື້ນັບຫຼຸດລົງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນທ້ອງ ຖິ່ນຂອງ ບັນຕາຢັນ ຄໍານ ຶ່ງໄດ້ວ່າ ສິ່ງທີ່ ພວກເ ຂົ າ ຕ້ ອ ງການຫຼ າ ຍທີ່ ສຸ ດ ແ ມ່ ນ ຢູ່ ບໍ່ ໄກຈາກຕົວພວກເຂົາເອງ.

Earthwatch

Has the Environment Recovered Form The Biggest Storm of the Century? by Johanna Michelle Lim

In a country so used to storms, no one took the weather warnings seriously. Fishermen never moved their boats away from the coast. Poultry farmers never covered the avian cages. Women and children who live in small palm huts just meters beside the sea never shifted to higher ground. Storms come and go. The island has experienced so many. It will persist. But when Typhoon Haiyan (local name Yolanda) hit the slender island of Bantayan, Philippines, on the morning of 8 November 2013, it redefined the concept of storms. It educated simple folk on the meaning of “storm surge” or the power of Mother Nature. An estimated 6,300 perished that morning, though the bodies of most have not yet been recovered.

The mangrove locally called Bakawan Lalaki was an extremely underestimated plant on the island. Fisher folk never understood its many uses; instead cutting it for firewood or charcoal. The Zoological Society of London has constantly sung praises to its many advantages. A tactile tree with a complicated root system, the mangrove serves as breeding ground for fingerlings, crabs, and oysters. Like any tree, it also serves as the lungs of the island, absorbing carbon, and releasing oxygen.

As for Bantayan, Typhoon Haiyan’s fourth landfall, 90% was wiped out. The earth was stripped bare and coconuts lost all their cover. For a time, there was no shade available to protect its now homeless people from the heat. Tents donated by foreign aid were designed for countries with cooler climates. Potable water was scarce. And the island was 45 minutes away from ready supplies.

Grassroots organizations have noticed the emergence of more mangroves and beach fronts around Bantayan. Oboob itself has replanted the beach forests lost during the storm. There is a walkway now from the shoreline to the mangroves used as educational platform for tourists, and outsiders. That part was also solidified as a marine-protected area. No one is allowed to cast their nets there to give the sea, and the trees, time to recover. More importantly, it’s the local fishermen and coastal residents – teenagers and mothers – who have shown the most initiative, building for themselves a series of community-based social enterprises to sustain themselves, and the environment, after the storm. One organization in Oboob moonlights as tour guides for researchers and scientists studying the importance of the tree shrubs. Another creates necklaces and sculptures from the deadwood that drifts to shore. For a time, Bantayan was the focus of foreign aid. Helping the island and the people recover, tents, boats, hygiene kits, construction materials, water, shelter, agricultural supplies, clothing, toys, etc. poured in. For a time, the locals relied on these, building a culture of dependence and dole outs.

An unlikely hero In one part of the island though, an area called Oboob, an under-appreciated tree shrub emerged as a savior. Growing in brackish water, it provided just the right covering to protect the shoreline from the storm’s direct impact. It guarded the beach front from the fury of the oncoming waves, and any land erosion thereafter.

To Never Forget

Its environmental impact was never really grasped until Haiyan happened. But sustained winds of 295 kph and gusts of 360 kph changed all that. The mangrove saved Oboob and its shoreline from devastation.

Three years on though, after outside help been weaned out of their system, the people of Bantayan are slowly realizing everything they need has been with them all along.

ສະຖ ານທູ ດ ອັ ງ ກິ ດ ນຳສະ British Embassy organizes ເໜີອານຸສອນ ທ່ານ Sir John 1st Sir John Addis Memorial Lecture Addis ຄັ້ງທີ່ 1 ສະຖ ານທູ ດ ອັ ງ ກິ ດ ໄດ້ ຈັ ດ ງານບັ ນ ລ ະຍ າຍ ອ ານຸ ສອນ ທ່ານ Sir John Addis ຄັ້ງທຳອິດໃນວັນ ທີ 26 ຕຸລາ 2016 ທີ່ຜ່ານມານີ້ ເພື່ອເປັນການສະ ເຫຼີມສະຫຼອງສາຍສຳພັນລະຫວ່າງ ລາວ ແລະ ອັງ ກິດ. ທ່ານ Sir John Addis ເຄີຍຮັບຕຳແໜ່ງ ເປັນເອກອັກຄະລາຊະທູດອັງກິດປະຈຳ ສປປ ລາວ ໃນປີ 1960-1962, ແລະທ່ານເປັນຄົນ ທີ່ມີຄວາມຫຼົງໄຫຼ ແລະ ມັກສະສົມຜ້າໄໝ ແລະ ຜືນ ຜ້າລາວ. ງານສະສົມຂອງເພີ່ນແມ່ນລວມມີບັນດາແຜ່ ນແພສີ້ນຕ່ຳດ້ວຍມື, ຜ້າສາໂລ້ງ, ຖົງຜ້າ, ສາຍແອວ ແລະ ອື່ນໆອີກຫຼາຍຢ່າງ ແລະໃນປັດຈຸບັນແມ່ນຖືກ ເກັບວ່າງສະແດງໄວ້ທີ່ຫໍພິພິດຕະພັນ Victoria & Albert Museum ທີ່ນະຄອນຫຼວງ ລອນດອນ.

The British embassy organized the first Sir John Addis Memorial Lecture on October 26th to celebrate Lao-UK fashion links. Sir John Addis was British Ambassador to Laos from 1960 to 1962 and was a passionate collector of Lao silks and textiles. His collection, which includes hand-woven Lao sinhs, sarongs, bags, belts, etc., is now part of the famous Victoria & Albert Museum in London. The lecture was held at the beautiful and well-preserved Lao Textile Museum in Ban Nong Tha Tai. In his keynote speech, Daniel Marcus, a British textile expert and head of Soie de Lune, talked about the history, authenticity and beauty of Lao textiles.

ງານແມ່ນຖືກຈັດຢ່າງສວຍງາມທີ່ຫໍພິພິດຕະພັນແຜ່ນ ແພລາວທີ່ບ້ານໜອງທາ. ພາຍໃນງານ, ທ່ານ Daniel Marcus, ນັກຊ່ຽວຊ່ານທາງດ້ານຜ້າໄໝ ແລະ ປະ www.facebook.com/ukinlaos ທານບໍລິສັດຜ້າໄໝ Soie de Lune, ໄດ້ກ່າວເຖິງປະ ຫວັດສາດ, ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຄວາມສວຍສົດງົດ ງາມຂອງຜ້າໄໝລາວ.

i gu l e

l5 fpvfxkpmk'da [ vk-Po

ASEAN destinations

mjv'mjP;.ovk-Po

Vat Phou.

Angkor Wat’s cousin in a different light

Laos

The unique layout of Khmer architecture at Vat Phou earned it UNESCO World Heritage status in 2001 and makes it one of the highlights of any visit to southern Laos. Although it is a small site compared to Angkor Wat, climbing Vat Phou’s stairs in the shade of frangipani trees and gazing down on the beautiful landscape gives the site a mystical atmosphere. Vat Phou not only represents a historic site with ancient buildings, but according to historians, is also one of the world’s best examples of the planning and engineering of a landscape that reflects the religious beliefs and economic approaches of both ancient Khmer architecture and the Hindu religion. The Vat Phou temple complex is the cultural heart of a wider historical landscape on the plains of Champassak, ranging from the Mekong River to the Phou Kao Mountains. Temples, water channels, tanks, quarries, field systems, settlement sites, and the ancient road to Angkor Wat are the other remains that have been found in the area. Successive Khmer rulers and kings never forgot their origins or the importance of Vat Phou and made regular donations for maintenance. Later, Vat Phou became an active Buddhist sanctuary and remains so to this day. Every year, pilgrimage takes place during the full moon in February and attracts many worshippers. It is known today as the Vat Phou Festival and is the largest festival in southern Laos.

dkowx GETTING THERE

By Air: Flights to Pakse from Vientiane, Bangkok, Siem Reap and Ho Chi Minh City. By Bus: International bus from Da Nang, Hue, Phnom Penh, Siem Reap and Ubon Ratchathani.

mujrad SLEEPING

Inthira Champasack Ban Vat Amard, Champasak District, Champasak Province, Laos Tel: +856 -31 511011 www.inthira.com

Nakorn Lodge Ban Nakorn 042, Champasak 1601, Champasak Province, Laos Tel: +856-20-98177964

Dok Champa Guesthouse Ban Watmuangsen, Champasak District, Champasack Province, Laos

Travelguide

ພາກຕາເວັນອອກຂອງ Samar, ຟິລິບປິນ ຕັ້ ງ ຢູ່ ພ າກກ າງຂ ອງບັ ນ ດ າໝູ່ ເ ກາະ ຂອງຟິລິບປິນ ເຊິ່ງຫັນໜ້າໄປທາງ ມະຫາສະມຸດປາຊິຟິກ, ທີ່ແຫ່ງນີ້ໃຫ້ ຄວາມຫຼ າ ກຫຼ າ ຍຂ ອງກ ານຜ ະຈົ ນ ໄ ພ ນັບແຕ່ການເລາະທ່ຽວຊົມຖ້ຳ ແລະ ນ້ຳ ຕົກຕາດທຳມະຊາດ, ມີທັງການສະເຫຼີມ ສະຫຼອງເທສະການຕ່າງໆ ແລະ ການ ຍ້ອນເວລາຮຽນຮູ້ປະຫວັດສາດ ແລະ ອື່ນໆອີກຫຼາຍຢ່າງທີ່ໜ້າສຳຜັດກັບປະ ສົບການ ແລະ ໜ້າຄົ້ນພົບ.

Eastern Samar Philippines

Located in the central part of the Philippine archipelago, facing the Pacific Ocean, the province of Eastern Samar promises different things to different travelers from cave hopping to waterfalls chasing, party crashing to learning and relearning history. There is so much to discover and explore.

Fly from Manila or Cebu to Tacloban City then take a bus or van.

Sightseeing: The Four Waterfalls: Go chase waterfalls! Spend a day or two in the town of Lawaan and take a 45–60 minute hike to four beautiful waterfalls relatively close to each other. If adventurous enough, brave the trail to the highest of them – Ban-awan. Second to this is Amanjuray Falls, then Amandaraga, which is legendary to the locals. Pangi, which is the smallest is perfect for a dip.

Try it the local’s way! Eat where the bus stops or join fishermen catch fish.

Balangiga Town: known for the infamous Balangiga Massacre on 28 September 1901 during the Philippine-American War, this town is rich in history and one of the best places be when wishing to witness how locals celebrate their festivals. Guiuan Town: described as “complete wasteland” the day after super typhoon Haiyan hit the country. The Sulangan or San Anotnio de Padua Church which stood witness to Mother Nature’s fury became a refuge center to many survivors of this surfing town. Don’t Miss On your way to or from the province, or on your way back to Tacloban City, stop over to photograph the beautiful rock formations and take a dip in the crystal clear waters off the town of Marabut.

Calicoan Villa. Reasonable rates with easy access to public transport and the surfing sites. www.calicoanvilla.com Caluwayan Palm Island Resort. Picturesque resort facing the magnificent rock formations. www.caluwayanresort.com

ສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວ:

ສີ່ນ້ຳຕົກຕາດ: ເລາະທ່ຽວຊົມນ້ຳຕົກ ທຳມະຊາດ ໂດຍພັກຈັກສອງມື້ທີ່ເມືອງ Lawaan ແລ້ວຍ່າງປ່າທຳມະຊາດປະ ມານ 45-60 ນາທີ ທ່ານກໍຈະພົບກັບນ້ຳ ຕົກຕາດອັນສວຍງາມເຖິງສີ່ແຫ່ງທີ່ຕັ້ງຢູ່ ໃກ້ຄຽງກັນ. ຖ້າທ່ານໃດທີ່ມັກການຜະ ຈົນໄພ, ທ່ານສາມາດຍ່າງຂຶ້ນເຖິງຍອດ ນ້ຳຕົກ Ban-awan ໄດ້. ແຫ່ງທີ່ສອງ ຊື່ວ່ານ້ຳຕົກ ຕາດ Amanjuray, ຕາມ ດ້ວຍນ້ຳຕົກ Amandaraga ເຊິ່ງເລືອງ ຊື່ວ່າເປັນຕຳນານຂອງປະຊາຊົນທ້ອງ ຖິ່ນ ແລະ ທ້າຍສຸດ ນ້ຳຕົກຕາດ Pangi ເໝາະສຸດກັບການຫຼີ້ນນ້ຳແກ້ຄວາມເມື່ອຍ. ເມືອງ Balangiga - ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນ ຈາກເຫດການສັງຫານໝູ່ Balangiga ໃນວັນທີ 28 ກັນຍາ 1901 ໃນເວລາທີ່ ຟິລິບປິນກໍສົງຄາມກັບສະຫະລັດອາເມ ລິກາ, ເມືອງແຫ່ງນີ້ແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍ ຄວາມອຸ ດົ ມ ສົ ມ ບູ ນ ທ າງປ ະຫ ວັ ດ ສ າ ດ ແລະເປັນສະຖານທີທີ່ຄັກທີ່ສຸດໃນເວລາ ມີການສະເຫຼີມສະຫຼອງເທສະການຂອງ ທ້ອງຖິ່ນ. ເມືອງ Guiuan - ມີອີກຊື່ເອີ້ນໜຶ່ງວ່າ ‘ດິນແດນທີ່ສາບສູນ’ ພາຍຫຼັງທີ່ພາຍຸ ໄຕ້ຝຸ່ນ ໄຫຍາງ ສ້າງຜົນກະທົບແກ່ປະ ເທດນີ້. Sulangan ຫຼື ໂບດ San Anotnio de Padua Church ແມ່ນເປັນສະ ຖານທີ່ແຫ່ງດຽວທີ່ສ າມາດຕ້ານທານກັບ ຄວາມຮຸນແຮງຂອງພະຍຸ ແລະ ຍັງເປັນ ບ່ອນພັກພິງແກ່ຜູ້ປະສົບໄພໃນຊ່ວງເກີດ ເຫດໄພພິບັດອີກດ້ວຍ. ຢ່າພາດ: ໃນເວລາທີ່ທ່ານເດີ່ນໄປ ຫຼື ກັບ ຫຼື ກັບໄປເມືອງ Tacloban, ຢ່າພາດ ໂອກ າດຖ່ າ ຍຮູ ບ ພ າບທີ່ ສ ວຍງ າມກັ ບ ກ້ອນຫີນໃຫ່ຍທຳມະຊາດ ແລະ ລົງຫຼີ້ນ ໃນແອ່ງນ້ຳໃສໃກ້ເມືອງ Marabut.

ຊອກອ່ານ ໂອ້!

Find Oh!

ທ່ານຜູ້ອ່ານສາມາດຊອກຫາວາລະສານໂອ້ໄດ້ຕາມສະໜາມບິນທົ່ວປະເທດ, ທຸກຖ້ຽວບີນ ຂອງລາວສະກາຍເວ, ຮ້ານອາຫານ, ຮ້ານກາເຟ, ສະຖານທີ່ທີ່ເໜາະສົມໃນການອ່ານ, ບໍລິສັດທ່ອງທ່ຽວ, ສະຖານທູດ ແລະ ຫ້ອງຂ່າວສານ...ແລະ ອື່ນໆ ~ ໂອ້! ປະຕູສູ່ໂລກກວ້າງ.

Initially, Oh! will be distributed at Wattay, Luang Prabang and Pakse International Airports and all Lao Skyway flights., upmarket hotels and restaurants, tourist information centres and tour agencies, banks and embassies.

Oh! - Southeast Asia in your hands. www.ohmag.la

The charm of traditional Lao hospitality on the bank of the Nam Song

WORLD LUXURY RESTAURANT AWARDS WINNER 2016

Riverside Boutique Resort & Restaurant du Crabe d’Or - Ban Viengkeo, Vang Vieng, Vientiane Province, Lao PDR www.riversidevangvieng.com

Facebook.com/Riversidevangvieng

info@riversidevangvieng.com

T +856 (0) 23 511 726-8

ຮານອາຫານ ປູຄ� Restaurant du Crabe d’Or

Magazine November - December 2016

Southeast Asia in your hands

www.ohmag.la

Your personal copy NOV-DEC 2016 | Oh!6