udal aldizkaria
Emakumeenganako indarkeriaren kontra, batuta Herriko mugimendu feministak eta eragileek azaroaren 25aren harira antolatutako ekimenetan parte hartzera animatu ditu herritarrak Udalak 1999az geroztik, azaroaren 25a Emakumeenganako Indarkeriaren Kontrako Nazioarteko Eguna da (1960an, data horretan, Dominikar Errepublikako Leonidas Trujillo diktadoreak Mirabal ahizpak erail zituela ere gogora ekartzeko).
Emakume erasotuentzako autolaguntza tailerra Eskualde mailan aurten ere martxan jarri den Autolaguntza Tailerraren berri eman nahi dugu udalok. Eraso matxistak jasan dituzten edo jasaten dituzten emakumeentzako programa da.
Egun honen atarian, Oiartzun, Errenteria, Lezo eta Pasaiako udalak batu egin dira, “emakumeen kontrako indarkeriaren kontra udalok hartuak ditugun konpromisoak berresteko� eta azaroaren 25aren harira, mugimendu feministak eta emakume taldeek antolatu dituzten ekimenetan parte hartzera deitzeko.
Asteazkenero, Errenteriako Merkatuzarren bi orduko saioa (17:30etik 19:30era) izaten da. Bakoitzak bere indarraren eta egoeraren arabera, erabakiak hartzen ahalduntzeko tailerra da.
Noemi Arbaras, Sergio Ekiza, Agurtzane Lekuona eta Garazi Lopez de Etxezarreta, aurkezpenean.
Auzo batzarrak egin dira
Bi aste hauetan 2017ko aurrekontuen harira, batzarrak izan dira auzo guztietan. 110 lagun hurbildu dira udal ordezkariekin Udalaren egoera ezagutzera eta euren auzoak hobetzeko proposamenak egitera (akta guztiak,oiartzun.eus-en).
Autolaguntza saioetara joateko haurtzaindegi zerbitzuaren beharra duten emakumeei, GizarteOngizate sailak (943 49 05 52 telefonora deituta). OIARTZUNGO EGITARAUA: Azaroak 20, igandea: Emakumeenganako indarkeriaren kontrako argazki masiboa (Hipatiaren lorategia, 18:00). Azaroaren 21etik 28ra: Herriko ikasleen lanen erakusketa (udaletxeko areto nagusian). Azaroak 23, asteazkena: Indarkeria matxista sare sozialen bidez hitzaldia, DBH 4. mailatik goitiko gazteentzat (Manuel Lekuona bibliotekan, 17:30ean). Azaroak 25, ostirala: Zineforuma: La teta asustada (udaletxeko areto nagusian, 17:00) eta elkarretaratzea (Doneztebe plazan, 19:30).
Oiartzun arnasgune izan dadin
UEMAko teknikariek dinamizatutako euskararen arnasguneen tailerrean 80 lagun elkartu ziren. Oiartzungo egoera erreala aztertu eta gure herriak arnasgune izaten segi dezan egin daitezkeenen inguruan hausnartu zuten.
2016ko AZAROA • 157. ZENBAKIA
ABARAXKA PAPEREZKO AMETSAK Liburuei hegoak jarri nahi dizkiegu Oiartzunen. Hegan egin dezaten nahi dugu, batera eta bestera, munduan barrena. Finean, bigarren bizitza bat eskaini nahi diegu; liburu zaharrei eta irakurle berriei. Papera bere lekua galtzen ari den garai honetan, gero eta liburu gehiago ikusten ditugu garbiguneetan hautsa hartzen, kaxatan ahaztuta edo zaborretan orri zahar bihurtuta. Baina, bitxia badirudi ere, munduko hainbat txokotan ez dituzte paperezko liburuak ezagutu ere egiten oraindik, edo benetako altxortzat dituzte, beste batzuetan. Eta horixe da, hain zuzen ere, proiektu honen asmoa. Soberan ditugunak, falta dituztenei eramatea. Haurrentzat nahiz helduentzat, euskaraz nahiz erdaraz... Irakurtzearen plazerra zabaltzen lagundu nahi dugu eta, bide batez liburuei bizitza luzatuz. Liburuei hegoak jarriko dizkiegu Oiartzunen. Hegan egingo dute, eta ametsak sortu. Liburuak esku artean dituztenen ametsak. Paperezko ametsak. Hasteko, hiru norako aukeratu ditugu: Argentinako iparraldean dagoen Humahuaca herriko eskola txiki bat eta Saharako kanpamenduetako eskolak gaztelaniazko liburuentzako eta, Hego Amerikako Euskal Etxe bat euskarazkoentzat. Oiartzunen liburuak jaso eta aireratuko ditugu eta beste nonbait izango dute lurreratzea. Ametsak egi bihurtzea. Dagoeneko hasi gara Abaraxka ludotekan iburuak biltzen. Hemendik aurrera adi egon, izango duzue eta Paperezko ametsen berri!
Kirol jardunaldietan jarrera egokia sustatuz
Beramendi alkate ohia epaitu dute aste honetan
3 urte arteko haurren gurasoentzako tailerra
Merkataritza ttikiarentzat ekintza plana osatzen
Oarsoaldeko Kirol Mahaiak kirol jardueretan guraso, entrenatzaile eta ikusleen jarrera egokia sustatzeko bideoa osatu du. Oiartzun, Errenteria, Lezo eta Pasaiako Kirol zinegotzien ardura izan da lana jendaurrean aurkeztea. Kirolaren alde hezitzailean eragile horiek duten garrantziaz kontzientziatzea da bideoaren helburuetako bat, eta bestea, kirol jardunaldietan guraso eta ikusleek presentzia eskertzea. Bideoaren lotura: https://www.youtube.com/ watch?v=u3a4brDUSWk.
Martin Beramendik 2003-2007an alkate zela Txaran ustez egindako prebarikazioarengatik epaitu du Donostiako Zigor Arloko epaitegiak. Epaia oraindik ez du atera. Oiartzungo Udalak testigantza ematera joan behar izan duten langileei babesa adierazi die eta 2003-2007 legegintzaldian ustez gertatutako irregulartasunak argitzeko nahia adierazi du publikoki. Abenduaren 13an, dokumentazio ofizialaren zaintzan ustez egindako desleialtasunarengatik epaituko du Beramendi Gipuzkoako Audientzia Probintzialak.
0-3 urte arteko seme-alabak dituzten gurasoentzako hausnarketa tailerra antolatu du GizarteOngizate zerbitzuak hilaren 22an (17:30ean, Manuel Lekuona bibliotekan). Umeen heziketan sortzen diren zalantzak partekatzeko eta argibide batzuk eskaintzeko asmoa du saioak. Haur baten jaiotzak eragiten dituen aldaketetara egokitzea ez da beti erraza izaten, eta gurasoek seme-alabei hezkuntza ahalik eta onena eskaintzeko asmoz, muga eta arauen inguruan maiz izaten dituzten zalantzak izango dira hizketagai.
Merkataritza ttikia suspertzeko lehenengo foroan, epe ertainera begirako Ekintza Plana definitzen saiatu ziren aurreko astean. Elkartu ziren merkatari eta kontsumitzaileek merkataritza ttikia suspertzeko egin daitezken ekintzak eta proposamenak planteatu zituzten eta horien artean eraginkorrenak izan daitezkeenak lehenetsi. Hilaren 23an izango da hurrengo foroa. Saio horretan, merkataritza ttikia suspertzeko ekintza planaren antolaketa izango da hizpide (Manuel Lekuona bibliotekan, 20:00etan).
!
aski prexk aldizkaria
SUBERRI MATELO: “Herriko historiako gauza nabarmen batzuk oso azkar ahaztu ditugu” Suberri Matelo historialari eta arkeologoa nor garen jakiteko nondik gatozen jakitearen garrantziaz aritu da gurekin. Historiak zergatik apasionatzen zaitu? Arkeologia gustatzen zait historia ikertzeko metodo gisa. Arkeologiako ikasketarik ez zegoenez Euskal Herrian, Historia ikasi eta espezializatzea erabaki nuen. Apasionatzen nau aztarnetatik jakin ahal izatea gure arbasoen historia. Iraganeko gauzak gaur egunean tratatzeko dagoen modua aztertzea oso interesgarria da. Esperientzia hartze horretan, ezinbestekoa izan da Aranzadi Zientzia Elkartearekin aritzea? Unibertsitatzeko lehenengo urtean, ikaskide bat Amaiurko gaztelua industera joaten zen Aranzadirekin eta berak esan zidan joan behar nuela. Ordutik, bost urte pasatu dira. Amaiurko gazteluak zer du berezitik? Bertan borrokan zeudenek sentitzen zuten Nafarroako erresumako azkeneko gaztelua zela. Konkista bizitu ez zuten kronistek mitifikatu egin dute gaztelua. Guk horrela jaso dugu: sinbolo gisa. Duela 11 urte arte monolito bat zegoen ustez gaztelua zegoen tokian. Industen hasi ziren eta gaztelua azaldu zen. Industera joan nintzenean Amaiurren sinbologia ez nuen barneratua. Urtez urte konturatu naiz gaztelu bat baino gehiago dela: Nafarroako eta Euskal Herriko sinbolo bat, eta horrek garrantzia ematen dio. Amaiurko gazteluaren inguruan Iruñean ikusgai dagoen erakusketan komisario izan zara. Nolako esperientzia izan da? Hiru lagunen ardura izan da arkeologia atala osatzea. Aurkitutako gauzak nola helarazi eta arkeologia, zeharka bada ere, zer den adieraztea erronka polita izan da. Urtarrila arte dago ikusgai. Orain, eskolentzako bisitekin gabiltza eta katalogoa prestatzen. Nola egiten dira indusketak? Talde batek ikerketa beharrezkoa dela uste behar du. Amaiurko kasuan, autore askok idatzi zuten gazteluaren inguruan, baina jakin nahi zen benetan nolakoa izan zen. Mila modu daude indusketa bat egiteko. Amaiurkoa auzolanean egiten da, herrikoekin eta formakuntza profesionalik ez dutenekin. Arkeologia soziala da. Sortzen den talde dinamika polita da. Beste indusketa batzuk itxiagoak dira, profesionalagoak. Beloagako gazteluaren indusketa planteatua dago Oiartzunen. Beloagako gazteluaren indusketa aurrera ateratzen bada, lantaldean egongo naizela esan didate Aranzadin. Gogoa badut. Oiartzungo historia ikertu duzu Grado Bukaerako eta Master Bukaerako lanetan. Historiako Gradu Bukaerako lana Altzibartik Karrikara bidean dagoen burdinola baten inguruan egin nuen. Arkitekturako Errestaurazioa eta Ondarearen inguruko master bukaerakoa, Artikutzako trenaren gainean. Etxetik ikusten dut Karrikako bidegorria, Artikutzatik Errenteriaraino zihoan trena pasatzen zen tokia. Herriko jendeak afizionatu moduan jasotako informazio bildu eta formalizatu nuen. Anton Mendizabalek asko lagundu zidan. Ezagutzen dugu gure inguruko historia? Esango nuke ezetz. Bultzada handia izan du azken
urteetan 36ko Gerra ikertzeak eta eskerrak azkar ikertu den. Oiartzunen hori eta beste gai batzuk ere landu dira puntualki, Mugarri-en bidez. Baina badaude hutsune handiak. Duela 100 urte Oiartzundik bi tren pasatzen ziren; duela 500 urte auskalo zenbat burdinola zeuden; meatzaritza indartsua izan da... Oiartzun hori imajinatzea zaila egiten zaigu. Herriko erraldoietako bat meatzaria da, baina jendea ez da identifikatua sentitzen. Oiartzun herri berde eta natural izatea azken urteetako kontua da -eta meritu handia du-, baina konturatu behar dugu nondik gatozen: 80. hamarkadan meatzeak martxan zeuden oraindik. Herriko historiako gauza nabarmen batzuk oso azkar ahaztu ditugu eta ez dakit zergatik.
Klixk! Oiartzuarrak ere giza-katea osatzen
Gure Esku Dagok 2017ko martxoaren 19an eskualdean egingo duen herri galdeketarako girotzeko, Pasaiako badia inguratu zuen giza katez. Mila oiartzuar baino gehiagok ere hartu zuten parte katea osatzen eta hautetsontzia eta bozka elkartzen. Argazkian, Igor Eskudero eta Maitane Toledo kirolariak hautetsontzia garraiatzen.
Artikutzako trena ikertzen ari zinela, argazki argitaragabe bat aurkitu zenuen. Lagun batek bere amonaren aurrekoak Artikutzan jaio zirela esan zidan eta argazki batzuk bazituztela etxean. Batean errailak ikusten ziren Artikutzan etxe ondotik pasatzen. Argazki nahiko bitxia da ez dagoelako artxiboetan. Oiartzun urtekarian artikulutxo bat idatzi nuen horren inguruan. 2017ko ‘Mugarri’ Artikutzako trenari buruzkoa izango da eta zuk egingo duzu. Joxan Eizmendi Kultura teknikariak Artikutzako trenaren inguruan Mugarri egitea proposatu ondoren, Anton eta biok elkartu ginen. Mugarrin ikerketa sendoak argitaratzen dira baina liburutegian ahaztuta gelditzen dira, ez dira irakurtzen. Bi alde izango ditugu gure Mugarri-k: ikerketa eta alde dibulgatiboagoa. Ibilbide batzuk planteatuko ditugu. Artikutzako trena pasatzen zen tokietara jende asko joaten da eta gure asmoa da esatea: “Egizu berriz ibilbide hau, konturatu ze elementu dauden, tren bat pasatzen zen hortik!”. Orain, Iruñeako artxiboa begiratu behar dugu. Artikutza Nafarroako lurretan dagoenez, han egon daitezke plano batzuk. Lan oso potenteak egiten ditugu ikasleok, baina hortxe geratzen dira. Eta pena da. Mugarri oso aukera ona da argitaratzeko. Historialari edo arkeologo izateko zer da ezaugarri garrantzitsuena?
Noaingo Valle de Elorzen kantuak
Noaingo Valle de Elorz abesbatzak kontzertua eskaini du herrian, Lartaun abesbatzak gonbidatuta. Bi abesbatzen arteko trukearen ondorioa izan da nafarrak gurean kantuan aritzea. Udaletxeko pleno aretoa bete egin zen nafarren ahots ederrak entzuteko.
Behobia-Donostian, 103 oiartzuar
Hirugarren urtez, Oiartzungo lurretatik pasatu da Behobia-Donostia lasterketa ezaguna. 103 oiartzuarrek parte hartu dute 20 kilometro pasatxo dituen ibilbidean. Azkarrenak, Jabier Eskudero (1:12:51) eta Agurtzane Zubizarreta (1:33:40) izan ziren.
Jakinmina garrantzitsua da. Baina agian garrantzitsuagoa da polifazetikoa izatea: arkeologia ez da zulo bat egin, pieza bat atera eta museora eramatea. Hainbeste faktore daude eta hainbeste pertsonarekin egon behar duzu kontaktuan, denetik ikasi eta ikuspuntu ezberdinak ezagutu behar dituzula. Irekia egon behar duzu. Intxixu eta sorginen panpinak egiten ere aritzen zinen. Jarraitzen duzu afizio horrekin? Orain denbora gutxi dut. Ttikitatik gustatu izan zait eskulanak egitea. Behin, larruzko alfonbra bat hautsi zen eta horrekin intxixu bat egin nuen. Historia, mitologia eta ondarearekin lotuta gauzak egiteko dudan jakinminarekin lotura du.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Azaroaren 18tik 24ra
Egunez: Agirrezabalaga • Arraskuelarre, z/g • 943 49 14 95 Gauez: Olazabal • Donostia, 3 (Errenteria) • 943 34 45 11