udal aldizkaria
Aurrekontuen ildo nagusia, herritarren ongizatea
2018ko URTARRILA • 183. ZENBAKIA
ABARAXKA
Prozesuan herritarrek eta oposizioko taldeak parte hartzeko aukera izan dute Aurten 16.754.405 €ko aurrekontua izango du Oiartzungo Udalak herritarren ongizatea bermatzeko eta, herriko azpiegiturak eta ekipamenduak hobetzen jarraitzeko. Iaz baino %1,3 gehiago izango da. Aurrekontuak diseinatzeko orduan, Gobernu Taldeak herriko zortzi auzoetan batzarrak egin ditu, baita saio berezi bat ere gazteekin. Guztira, 143 lagunen iritzia eta ekarpenak zuzenean jaso dira. Horrez gain, EAJrekin ere bildu da gaia lantzeko. Herritarrek zein udaletxean ordezkaritza duen beste taldearekin trukatutako iritzi eta ekarpenekin osatu dira aurrekontuak. Gobernu Taldearentzako garrantzitsua da aurrekontuak egiteko orduan parte-hartzea bermatzea.
Eragileekin elkarlana eta egitasmoen jarraipena Euskara, Kultura, Kirola eta Gazteria arloetako eragileekin elkarlanean jarraitzea da Udalaren asmoa: Konpromisotik aD/Ritzera; kirol-taldeei diru-laguntzak; gazteen proiektuak babesteko laguntzak; Beloagako gazteluaren biziberritzea... Legintzaldi honetan martxan jarri diren egitasmoek segida izango dute aurten ere: Etxebizitza Bulegoa (etxe hutsak alokairu duinera bideratzea helburu duena); Lurbizi; Larre Plana eta merkataritza ttikia sustatzeko egitasmoa. Ongizatea bermatzea helburu Herritar guztien ongizatea bermatzea da Udalaren egiteko nagusietako bat. Horregatik, Gizarte-Ongizate arloa indartzeko neurriak hartuko dira eta politika feministak garatzeko Berdintasun saila sortu da. Sail hau baliabide ekonomiko eta pertsonalez hornitzea onartu da 2018rako. Udal ekipamenduak Hirigintza arloan, udal eraikinetara bideratuko da inbertsioaren erdia: Arizmendi-enea eta Mendiburu 14 eremuko erabilera anitzeko ekipamendura.
Bestela, mantenu lanak izango dira nagusi: herribideak konpondu; ur-hoditeria berritu; argiteria beMendiburu 14ko erabilera anitzeko udal eraikina gara- rritu; auzoetan ateratako beharrak bideratu; poligonoak biziberritu; Altzibar-Karrika bidegorria... tzera bideratuko da aurrekontu zati bat.
Ikasleak eta euskara elkartzen
DBH 3. eta 4. mailako ikasle oiartzuarrekin euskararen motibazio saioak martxan daude, Udala eta Ttur-Tturren elkarlanari esker. Haurtzaro Ikastolan saioak abenduan egin ziren, eta hilabete honetan Elizalde Institituko ikasleen txanda izango da.
Olaldeko lokala, egokituta
Altzibarko auzotarren erabilerarako izango den Olaldeko lokala egokitzeko lanak bukatu ditu Udalak, altzibartarrek azaldutako beharrak islatuz. Auzotarrak dagoeneko hasi dira erabilera adosteko bilerak egiten.
KAFE TERTULIAK Azken urte hauetan, Adin Txikikoen Mahaiaren laguntzaz, Abaraxka ludotekan gai ezberdinak lantzeko eta adin-tarte ezberdinetako haurren gurasoei zuzenduta hainbat hitzaldi antolatu izan ditugu: gatazkak, mugak… Asmo honekin jarraituz, 2018ko urtarrilaren 22an eta 29an Kafe Tertuliak egingo ditugu, bereziki 0-3 urte arteko haurren gurasoei zuzenduta (17:00etan). Bietan gai orokorra jolasa izango da: jolasa eta honen garrantzia adin tarte hauetako haurren garapenean. Jolasaren bitartez haurrek nola interaktuatzen duten bizi duten errealitatearekin, inguruarekin, adin berekoekin eta baita helduekin ere. Jolas librearen beharrezkotasunaz ere arituko gara. Lehenengoan, hau da 22an, gai guzti hauen inguruan hausnartu eta hitz egingo dugu, bereziki arlo praktikotik abiatuz. Zein jolas edo jostailu mota izan daitezkeen aproposak adin tarte bakoitzean ikusiko dugu, jostailu hauek nola sor ditzakegun etxean… Jostailuak ikusi, ukitu eta jolasteko aukera ere izango dugu: altxorraren saskiak, kuku jolasak, poltsa sentsorialak, eraikuntzako jostailuak, oihalak… Bigarren egunean, hau da 29an, teoriarekin lotuko dugu aurreko Kafe Tertulian bizitutakoa. Saio honetan jolasak aukeratzeko irizpideak baloratuko ditugu, jolas motak identifikatuko ditugu, jolas sinbolikoaren ezaugarriak zein diren azalduko dugu, helduen rolak nolakoa izan behar duen… Bi kafe tertulien helburua teoriaz haratago doa, praktikotasunarekin lortuko baitugu gure seme-alabekin jolastu eta gozatzea.
‘Konpromisotik aD/Ritzera’ mintzodromoa
Hobariak eta salbuespenak eskatzeko epea, martxan
Ttikienentzako ipuin kontaketa, ostegunean
Konpromisotik aD/Ritzera ekimena borobiltzeko, egun horietan izandako bizipenak elkarbanatzeko mintzodromoa antolatu du hilaren 26rako (ostirala) Euskararen Arnasguneen Lantaldeak, 18:30ean udaletxeko areto nagusian. Saioak helburu bikoitza du: batetik, esan bezala, esperientziak partekatzea eta bestetik, aurrera begira jar-tzea. Saio berean, Mirari Martiarenaren eta Idoia Torregarairen Pakean dagona pakean utzi bakarrizketak entzuteko aukera ere izango da. Ordu eta erdiko iraupena izango du mintzodromoak.
2018ko tasen eta zergen hobariak edo salbuespenak eskatzeko epea otsailaren 28a arte irekita dagoela jakinarazi nahi du Udalak. Hobarien kasuan, tasa eta zerga jakin batzuetan baldintza zehatzak betetzen dituztenek gutxiago ordaindu beharko dute. Salbuespenak, berriz, tasa eta zergak ez ordaindu beharra dakar berarekin. Hemen ere, zenbait ezaugarri bete beharko dira lortzeko. Eskaerak udaletxeko harreran aurkeztu behar dira. Epeekin tentuz ibiltzeko eskatu nahi dugu, epez kanpoko eskaerarik ez baita onartuko.
Urteko lehenengo ipuin kontaketa saioa izango da datorren ostegunean (hilak 18) Manuel Lekuona bibliotekan, 17:30ean. Ttikienentzako (2-3 urte) ipuinak kontatuko ditu Lur Kortak. Kontaketa saioak atseginak izateko eta irakurzaletasuna sustatzeko helburua betetzeko aholkuak gogorarazi nahi ditu bibliotekak: saiora garaiz heltzea; atea itxita baldin badago ez sartzea; kontaketa bideratua dagoen adin-tartea errespetatzea eta gurasoek espazioa errespetatzea (ttikienekin, haur bakoitzarekin heldu bakarra sartuko eta 4 urtez goitikoen kasuan, helduak kanpoan geratuko dira zain).
!
aski prexk aldizkaria
OIHANA MUJIKA: “Zama haurren motxilen barruan dago, baina baita ametsak, ilusioak, irribarrea...”
Klixk!
Sarek guraso bat edo biak espetxean dituzten haurren inguruko kanpaina jarri du martxan: motxiladun haurrak. Oihana Mujika horietako baten guraso da.
Oiartzungo Elkartasun Lasterketa geroz eta arrakastatsuagoa da. Aurten, 204 korrikalarik osatu dute sei kilometro eta erdiko ibilbidea. Bizkorrenak, Victor Madejon irundarra eta Ane Etxebeste herritarra izan ziren; eta oiartzuarren artean, Etxebeste bera eta Aritz Leonet.
Motxiladun haurren gaia ahaztua egon da? Haurrak babestu nahiak edo lehen lerroan ez jarri nahi izateak ekarri du errealitate hau gutxi ezagutzea. Etxeratek egindako lanari esker adin txikikoek bidaiatzen zutela zabaldu da, baina espezifikoki guraso bat edo biak etxean ez izateak egunerokotasunean nola eragiten duen azaltzeko beharra zegoela uste genuen. Sara eta Izarren kasu latzak haurren gaia argitara atera zuen eta Kurkuluxetaren Motxilaren umea dokumentalarekin, lanerako momentua zela erabaki genuen. 18 urte arteko seme-alabetan zentratu du lanketa Sarek. Lanketarekin hasi ginenean muga jarri behar genuen eta 18tan jarri genuen. Ez dugu ahaztu behar, hala ere, 18 urtez gorako seme-alabak badaudela, eta pentsatu horien motxila nolakoa den! 21-22 urte dituzte eta batzuk ez dute sekula aita kalean ezagutu. Peruren (Del Hoyo) kasuak azaleratu zuen hilabete eta erdi zeukala aita atxilotu, bizitza guztian kartzelan ezagutu eta espetxean hil denez, ez du kalean ezagutuko. Haur kopuru handia da 0-18 artean Euskal Herrian guraso bat edo biak kartzelan dituena. Lanketa egiten hasi ginenean 113 ziren. Presoen kopurua jaitsi da eta motxiladunen kopurua gutxitu da -nahiz eta motxila ez den aita edo ama kartzelatik ateratzean bukatzen-, baina kartzela barruan zein kanpoan haurrek jaiotzen jarraitzen dute. Gaur-gaurkoz, 110 dira. Baina urtarrilean haur bat jaioko da kartzelan, martxoaapirila inguruan beste bat... Zer daramate haur hauek motxilan? Egunerokotasunean aita edo ama ondoan ez izatea behar dutenean, mina hartzen dutenean eta kontsolatzeko behar dutenean; ikastolan zerbait gertatu eta kontatu nahi dutenean edo etxekolanak egiten; inoiz ez joatea parkera edo zinemara; aitak edo amak ez ezagutzea bizi diren etxea... Batetik, egunerokotasunean aita edo ama ez egoteak suposatzen duen karga afektibo eta emozionala dago. Bigarren, gurasoak ikusteko egin behar dituzten ehunka kilometroak. Haur gehienek gurasoa 400 kilometro baino gehiagora dute. Bisitak esan nahi du aurreko eguna edo gaua kotxean pasatu beharra; sei-zazpi orduko bidaia bat helduontzat aspergarria eta nekagarria bada, pentsa haurrentzako; istripu arriskua hilabetero-hilabetero... Bestetik, guraso hauei salbuespenezko legedia aplikatzen zaienez, haur hauek galdetzen dutenean “noiz aterako da ama edo aita kartzelatik?”, gaur-gaurkoz askori erantzun daitekeen bakarra da: “hemendik 40 urtera”. Etxean izateko esperantza ukatzen zaie, salbuespeneko legedia dela eta praktikan bizi arteko zigorrak dituztelako askok. Legedi arruntaren aplikazioa exijitzen dugu. Zama hori motxilaren barruan dago, baina hortaz gain badaude ametsak, ilusioak, aurrera egiteko gogoa, irribarrea... Ez da kasualitatea urtarrilaren 13ko manifestazioko kartelean motxiladun haur bat agertzea, irribarrez. Denon artean kolorezko Euskal Herria eraiki behar dugunaren mezua zabaldu behar dugu eta orain izan behar du, ez haur-nerabe hauek helduak direnean. Zu motxiladun haur baten ama zara. Zure semeak, lau urterekin, ulertzen du egoera? Jaio zenetik errealitate hau bizitu du. Nolabait, naturaltasunez bizi du aita etxean ez egotea eta aitarekin egoteko horrelako bidaia egin beharra.
“Gure aitatxo kartzelan dago, baina nire lagunenak ez. Noiz etorriko da?” galdetzen hasi da. Berarentzako kartzela ez da tabu bat eta esango nuke momentuz gauza positiboekin lotzen duela: aitarekin egon ahal izateko joan behar duen lekua da. Hala ere, haur batentzat -helduentzat den bezala- kartzela inguru arrotz eta hotza da. Kartzelara sartzeko ateak ezin dituzu zuk ireki; itxi egiten dizkizute; gela baten barruan zaude eta bat-batean etortzen da normalean haserre aurpegia duen gizon bat eta esaten dizu ezin duzula zure aitarekin/amarekin jolasten jarraitu... Haurrak esan zuen bi urte eta erdirekin “aitatxo bai, kotxea ez”. Berarentzako bidaia bat zer den adierazi zuen.
Elkartasuna maldan goiti eta beheiti
Eta motxiladun haur baten ama izatea, zer da? Haur bat izatea erabaki hausnartua izaten da kasu hauetan; zaila eta gogorra izango dela jakitun aurrera egiteko erabakia da. Guk uste dugu haur hauek zoriontsu direla kanpoan duten babes eta laguntzarengatik, eta barrukoarekin lotura ahal den guztian eta oztopo guztien gainetik mantentzen delako. Hala ere, preso duten aita edo ama ez da ordezkagarria. Oraindik dugun zaintza ikuspegiarekin, badirudi norbera bere etxeko arduradun bakarra dela. Egunerokotasunean guraso bakar izate horri gehitu behar zaizkio bisitak etabar etabar.
Jaizkibel konpainia, komiki bihurtuta
Hondarribiko alardearen inguruko komikia osatu du Jaizkibel konpainiak -emakumeak alardeko edozein postutan onartzen dituen konpainia bakarrak- eta Iñigo Goikoetxea egilea bera Oiartzunera etorri zen lana aurkeztera, Alternatibak gonbidatuta.
Oiartzunen zein da egoera? Joxean -Etxeberria- kartzelatik atera berri denez, momentu honetan bi motxiladun haur daude herrian. Beste lau haurrek gurasoak Herriraabokatuak auziko epaiketaren zain dituzte. Oiartzunen zer dinamika nahi duzue sortu? Deialdi bat egin zen bereziki haurrekin lotura duten jendearentzat. Errealitatearen aurkezpena egin zen eta bi lantalde sortu dira. Bat, gai hau herriko ikastetxeetara nola eraman eta hezkuntza munduarekin ze lanketa egin pentsatzeko. Herrian motxiladun haur izan diren asko daude eta beste lantaldearen ideia izan zen zerrenda bat egitea eta beraiekin biltzea. Elkartasun lasterketa, Etxeraten bertso saioa, Bilboko manifestazioa bihar... Elkartasun keinu hauek aski dira? Inflexio puntuak garrantzitsuak dira indar erakustaldirako. Abenduaren 9ko Pariseko edo Bilboko manifestazioez gain, herriz herri eguneroko lanak du garrantzia. Iparraldeko dinamikak erakutsi du gizartearen inplikazioak nolako emaitzak ekarri ditzakeen. Nahi duguna da Oiartzunen ahalik eta jende gehienarengana eraman errealitate hau, hezkuntza eragileekin bildu, aisialdi taldeekin, guraso elkarteekin, hezitzaileekin... Hemendik 30 urtera imajinatzen al dugu preso hauek barruan jarraitzea? Presoen auzia konpontzea ez da haur hauentzako edo senideen-tzako onura, Euskal Herrian benetako bake eta bizikidetza nahi duen herritar ororentzako izango da onuragarria presoen auzia ixtea.
Olentzero eta Maridomingiren bisita
Olentzeroren Laguntzaileen konpainian, aurten ere iritsi dira Doneztebe plazara Olentzero eta Maridomingi, Legarreko maldatik barrena kandelen argiz lagunduta. Herriko haurrei harrera egin zieten Kontzejupean eta tartea hartu zuen haiek eskatu zizkiotenak tentuz entzuteko.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Urtarrilaren 12tik 18ra
Egunez: Agirrezabalaga • Arraskuelarre, z/g • 943 49 14 95 Gauez: Artetxe • Erdiko kalea, 26 (Errenteria) • 943 51 77 40