udal aldizkaria
2020ko URTARRILA • 231. ZENBAKIA
Indarkeria matxistak Oiartzunen duen eraginaren inguruko diagnostikoa aurkeztu du Udalak
ABARAXKA
Oarsoaldeko erakundeen arteko koordinazio hobetzea izango da lehentasunetako bat
GABON OPORRETAKO EKINTZAK
Oiartzunen indarkeria matxistaren eraginaren diagnostikoa aurkeztu du Udaleko Feminismo sailak. Diagnostikoa egitearen helburu nagusia “herrian dagoen egoera jakitea” izan da, “aurrerantzean lanerako lehentasunak ezartzeko eta gure lana hobetzeko premiak identifikatzeko”.
Ikastetxeetan oporrak bukatu dira. Abaraxkakoontzat ekintzaz beteriko egunak izaten dira “opor” horiek. Aurten ere egitarau anitza osatu dugu denon artean.
2016 eta 2019ko maiatza arteko datuekin eta indarkeria matxista pairatzen duten emakumeei arreta ematen dioten arlo ezberdinetako profesionalekin (Udaleko Gizarte Zerbitzuak eta udaltzaingoa; osasun zerbitzuak; Ertzaintza; herriko ikastetxeak...) osatu da diagnostikoa. Udalak Emakunderen dirulaguntza jaso du lan hau egiteko. “Datu guztiak jakitea ez da erraza, emakume denek ez dutelako laguntza eskatzen edo salaketa
jartzen. Gainera, Datuen Babeserako Legeak ere datu guztiak izatea zailtzen du”. Kezka handiena, koordinazio falta Zuzeneko arreta ematen duten gainontzeko erakundeek ere parte hartu dute. Gehienek, erakundeen arteko koordinazio falta, trebakuntza beharra eta baliabide eskasia aipatu dute. Indarkeria matxista pairatzen duten emakumeentzako Oarsoaldeko Autolaguntza Taldeak eta herriko talde feminista eta emakume taldeek (Antiju Morik, Killirikupe eta HELTA) ere parte hartu dute diagnostikoan. Udala lanean ari da “Arreta hobetzeko neurriak hartzen ari gara, baina azken helburua prebentzioan eragitea da, indarkeriarik existituko ez den gizarte parekide bat eraikitzeko”, azpimarratu zuen Maitane Iribar Feminismo teknikariak. “Zerbitzuak martxan jartxen hasia da Oiartzungo Udala eta koordinazio arazoak lehenbailehen konpontzea da gure lehentasuna”. “Azken urteetan indarkeria matxistaren inguruko kontzientzia eta baliabideak hobetu dira”. Herritarren artean “hausnarketa” bultzatu nahi du Udalak.
Udalaren ekonomiaz ikasten
Eneritz Arbelaitz alkateordeak Haurtzaro Ikastolako DBH 4. mailako Ekonomiako ikasleei udalen funtzionamendu ekonomikoa azaldu zien, euren herrikoa adibide gisa erabilita.
‘Itsaspeko bihotzak’, literaturaz
Galtzagorri elkarteak Itsaspeko bihotzak erakusketa eta tailer literarioa jarri du martxan Oiartzunen. Haurtzaro Ikastolako eta Elizalde Herri Eskolako ikasleekin saioak egin dituzte.
Ekintza berri bat sartu nahi izan dugu, guraso batekin batera antolatutako mendi irteera. Mikelek eta bere familiak lagunduta, Ugaldetxon hasi eta Munaundin barrena Iturrioztik buelta emanez osatu genuen ibilbidea. Gure poztasunerako familia ugarik hartu zuten parte. Beste berrikuntzak Soinuenea-Herri Musikaren Txokoko lagunekin gauzatutakoak izan ziren. Hilero izaten gara Ergoiengo museoan baina erakusketaren bisita gidaturik egin gabek ginen. Juan Mari Beltran gidari genuela instrumentu asko ezagutu eta entzuteko aukera izan genuen. Herri danborrada ere egin genuen Jon perkusio irakaslearekin. Biak arrakastatsuak izan ziren eta familiak izan ziren protagonista. Kantu merienda ere antolatu genuen Itziar eta Manex gitarra eta biolin-joleekin batera. Kantatuz eta dastatuz pasatu genuen arratsaldea. Sukaldaritza begetarianoa izan genuen beste ekintza berria. Rakelen gidaritzapean eta oso modu jostagarrian, elikadura osasuntsuaren inguruko pauta eta informazioa jasotzeko parada izan genuen. Denon artean otordu orekatuak osatu genituen. Jaki ugari ekarri zizkigun eta batzuk dastatzeko aukera izan genuen: dilista gorriak, tofua, kalabaza, humusa... Esne eta arrautzarik gabeko krepak eginez amaitu genuen. Errezeta idatzia eraman zuten etxera. Puzgarriak ohiko moduan jendetsuak izan ziren, baita Xanisteban eguneko erromeria eta talo tailerra ere. Erraldoi txikiekin ere jolasean eta ibilbidean gozatu zuten herriko txikitxoek. Eskerrak eman nahi dizkiegu ekintza hauek antolatzen lagundu eta parte hartu duten guztiei eta bertaratu ziren haur, heldu eta familiei. Berriz egunerokoari helduko diogu eta ziztada goxoak ematen jarraituko dugu. Badakizue gure ateak irekiak dituzuela bai ekintzetan parte hartzeko baita proposamenak egiteko ere.
Kirol Sarirako hautagaiak propoposatu daitezke
Mendiburu 14 udal eraikinaren lanak hasi dira
Urmendi Haur Eskolan ate irekiak eta aurrematrikula
Arizmendi-eneako altzarien inbentarioa
Oiartzungo V. Kirol Sarirako hautagaiak proposatzeko epea irekita dago, hilaren 25a (larunbata) arte. Horretarako bi bide egongo dira: Elorsoro kiroldegian dagoen kutxan edo on-line (www.oiartzun. eus). Kirol Sariaren helburua kirol arloan egindako ibilbidearengatik, izandako emaitzengatik edota kirola sustatzen egindako lanarengatik gailendu diren oiartzuarrak omentzea da. Jasotzen diren proposamenen artean, Oiartzungo Kirol Kontseiluak erabakiko du saritua. Sari banaketa martxoaren 6an egingo da, Kirol Astearen baitan.
Mendiburu 14 erabilera anitzeko udal eraikina egiteko lanak hasi dira. Aurreko astean hasi zen lanak egingo dituen enpresa egitekoetan. Lehenengo, obra eremuan hesiak jarri eta mikrozundaketa lanak egingo ditu enpresak, gaur egun bertan dagoen eraikina eraisteko ondoren. Hasierako lan hauek -prestakuntza eta eraisketa lanak- ekaina arte iraungo dutela aurreikusten da. 25 hilabeteko epea izango du enpresa eraikitzaileak Mendiburu 14 erabilera anitzeko udal eraikinaren eta Landetxe plazaren berritzea buru-tzeko.
Urmendi Haur Eskolan 2018an jaiotako haurren (bi urteko gelak) aurrematrikulazio epea izango da hilaren 27tik apirilaren 30a bitartean. Hilaren 22an (asteazkena), Urmendi Haur Eskolaren proiektu pedagogikoaren eta zerbitzuei buruzko bilera informatiboa izango da (Urmendi Haur Eskolan, 17:00etan). Urmendiren lanerako modua eta instalazioak ezagutzeko aukera ere izango da. 2019 eta 2020an jaiotako haurren matrikulazio datak ere hauek berak izango dira, baina bilera informatiboak aurrerago egingo dira.
Arizmendi-enea etxeko altzarien inbentarioa egin du Udalak, etxearen biziberritzearen barruan, ez baita soilik eraikina berritzea Udalaren helburua. Inbentarioa egiteaz gain, altzarien egoera ere aztertu da eta konpontzeko beharra dutenak konpontzera bideratu dira. Etxea herritarrei irekitzen zaienean altzariak ere ikusi ahal izango dira, Arizmenditarren etxea nolakoa zen imajinatzeko eta horiek balorean jartzeko. XX. mende hasierako euskal burgesiaren ohiko etxe baten ezaugarriak ditu, dekorazio eta altzari aldetik ere bai.
!
aski prexk aldizkaria
IRATI ZABALA: “Denboraldi hau nire bizitzako onena izan da, ikusi dut badakidala lehiatzen”
Klixk!
Irati Zabala eskalatzaile gaztea 2019an Euskal Herriko Txapelketako modalitate guztietan podiumera igo zen.
Urtea bertsotan hasi ohi da Oiartzunen, euskal preso eta haien etxekoei elkartasuna adierazteko. Maila handiko zortzi bertsolari aritu ziren oholtza gainean, Amaia Agirreren gaiak erantzuten: Miren Artetxe, Andoni Egaña, Onintza Enbeita, Beñat Gaztelumendi, Agin Laburu, Maialen Lujanbio, Jon Martin eta Julio Soto. (ARGAZKIA: Andoni Canellada)
Eskalatzen bizitza osoa al daramazu? Ez pentsa. Beti izan naiz ipurtarina baina eskaladan nahiko berandu hasi nin-tzen: 14-15 urterekin. Ikastaro bat antolatu zuten Elorsoro kiroldegian, eta han hasi nintzen, Martxelekin (Bereau), eta gero Rufo (Aitor) eta Aitorrekin (Gonzalez). Lagun batek eta biok eman genuen izena. Engantxatu eta ordutik, geroz eta gehiago eskalatzen dut. Euskal Herriko Txapelketa guztietan podiumera igo zara azkeneko denboraldian. Ze zapore izan dute txapelketek? Hiru modalitatetan jokatzen da Euskal Herriko Txapelketa: boulderrean, sokan eta abiaduran. Boulder txapelketa iazko martxoan izan zen eta hirugarren izan nintzen, Itziar Zabala eta Irantzu Porresen atzetik. Soka eta abiadurako txapelketak urrian izan ziren, eta biak irabazi ditut. Oso indartsu eta motibatua sentitzen nintzen. Gailur batean harrapatu naute txapelketek. Hala ere, konpetentzia gehiago espero nuen soka eta abiadurako txapelketetan. Horrek pena pixka bat eman zidan, ez zuela izan txapelketak normalean izaten duen arrakasta. Hiru modalitateetan podiumean egotea ez da gauza erraza izango... Normalean eskalatzaile bakoitza modalitate batean aritzen da. Niri boulderra gustatzen zait gehien, baina onartzen dut sokan hobea naizela. Barruan edo kanpoan eskalatu, zer duzu nahiago? Gusturago aritzen naiz arrokan: proiektu bat landu, lagunekin bidaiatu, naturarekin harremana... Baina txapelketak beti izaten dira barruan, eta horregatik barruan ere entrenatu behar dut. Txapelketetan ez zara hasiberria. Zer ikasi duzu urte hauetan? 2015ean parte hartu nuen lehenengo aldiz Euskal Herriko Txapelketan. Finalera sailkatu nintze eta momentuan izugarrizko meritua izan zen. Helburua bete nuen. Urtetik urtera hobetzen joan naiz. Ez da lehenengo aldia podiumera igo naizena Euskal Herriko Txapelketan. Ikasi dut beti ez duela indartsuenak irabazten. Oso urduria naiz, eta urduritasuna bideratzen ere ikasi dut. Finalean bost minutu izaten dituzu zu eta blokearen artean. Nahi dituzun saiakera guztiak egin ditzakezu, baina geroz eta gehiago egin, puntu gutxiago dauzkazu. Beraz, kudeatu behar duzu deskantsatu behar duzun, berriz saiatu, beste modu batera probatu... Alderdi mentala oso garrantzitsua da. Lehen, erori bezala berriz hasten nintzen probatzen, eta askotan nekeak faktura pasatzen zidan. Orain, saiatzen naiz deskantsatzen, denbora kalkulatzen... Denboraldi hau nire bizitzako onena izan da. Lehenengo denboraldia neukan Absolutu mailan eta oso urduri nengoen. Espainia mailan ikaragarrizko maila dago eta ikusi dut badakidala lehiatzen. Askotan kosta egin zait nire eskalatzeko modua txapelketetara egokitzea, baina oso ongi joan zaizkit gauzak. Azaroan Iruñean Espainiako Txapelketa hirukoitza izan zen. Beldurtu nintzen, ea azkena izango ote nintzen. Buruan sartua nuen finalerdietara pasatzea modalitateren batean eta hiruretan pasatu nintzen. Abiaduran 8. bukatu nuen eta, blokean eta sokan, 11. 2018an Espainiako Txapelketetan podium gehiago lortu nituen, 20 urtez azpiko kategorian nengoelako. Gehiago esfortzatu behar izan dut denboraldi honetan. Baina super gustura nago lortutako emaitzekin.
Nola entrenatzen duzu? Oso talde prestua daukat atzean. Euskadiko selekzioko hautatzailarekin entrenatzeko aukera dut Gasteizen, han ikasten baitut. Taldekide asko ditut inguruan eta asko motibatzen eta laguntzen naute egun txarra dudanean. Oiartzunen nagoenean Factoryn entrenatzen dut.
Elkartasuna oraindik bertso eske
Selekzioan egoteak zer ekarri dizu? Bi urte daramatzat Euskadiko selekzioan. Selekzioari esker parte hartu ahal izan dut bestela nire kabuz joan ezingo nuen Espainiako txapelketetan. Izugarrizko esperientzia da. Euskadiko hautatzaileak urteko selekzioa osatzen du, Euskal Herriko Txapelketetan egindakoan oinarrituta. Duela bi urte nire buruari jarri nion erronka zen selekzioan hautatua izatea. 2019an, kategoria Absolutuan hartu dut parte. Zaila izan zen lekua eskuratzea, eta ilusio handia egin zidan. Zure buruari jarritako helburuak betetzen ari zara. Zein da hurrengo erronka? Oso motibatua nago arrokekin. Orain harkaitzean daudakan gradu altuena 7b+ da. Egia esan, ez dut sekula proiektu bat benetan serio hartu eta badut gogoa graduz pixka bat igotzeko. Txapelketen denboraldian etenaldia egingo dut Erasmusen Kroaziara joateko. Txapelketen denboraldia ekainean hasiko dut eta sokan lehiatzeko asmoa dut. Horrekin ere motibatua nago. Ikusten ari naiz urtetik urtera asko ari naizela hobetzen sokan, eta Espainiako kategoria Absolutuko Txapelketan final batera iritsi nahi nuke.
Aizkolari gazteak, Oiartzunen lanean
Aizkolari gazteen lehenengo Xanisteban Txapelketa antolatu dute Oiartzungo Herrikirolzaleek. Hodei Ezpeleta eibartarra izan zen txapelduna. Ondoren, erakustaldiak ere izan ziren, tartean, Irati Astondoarena.
Oiartzunen eskaladarako zaletasuna badago. Inguru ona dugu eskalatzeko? Euskal Herrian toki pila bat dauzkagu arrokan eskalatzeko. Jaizkibel oso gertu daukatu. Oiartzunen bertan, Kopako Harrin leku magikoak daude. Nire hastapenak Pikoketan izan ziren, horretarako oso polita da. Oiartzungo eskalatzaileek elkar ezagutzen duzue?
Artikutza ezagutzeko txangoak
Artikutzako parajea -Oiartzundik hain gertu dagoena eta oiartzuarrok hain gure sentitzen duguna- ezagutzeko ekimenak antolatzen ditu Donostiako Udalak. Joan den asteburuan, Ugaldeko presara txangoa eta azalpenak antolatu zituen. Hil honetan bertan, Izuko tontorrera irteera ere antolatu dute.
Oiartzunen oso maila altua dago eskaladan. Lehen, Elorsoro kiroldegian asko elkartzen ginen. Orain, inguruan rokodromo gehiago ireki dituzte -entrenatzeko askoz hobeak-, eta Donostian edo Irunen oiartzuar asko dabiltza entrenatzen. Pena da herrian ez dugulako aukera kanpora joan beharra. Kirolzale gisa, zeintzuk dira zure erreferenteak? Txapelketa mailan Shauna Coxsey asko gustatzen zait. Britainia Handiko eskalatzaile bat da. Amesten al duzu eskalatzeko paretaren batekin? Hegoafrikan Rocklands izeneko toki bat dago, eskalatzeko paradisua izan behar du. Afrikarekin nahiko maitemindua nago, eta toki horrekin are gehiago. Noizbait hara joan nahi nuke.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Urtarrilaren 17tik 23ra
Egunez: Antunez • Doneztebe, 5 • 943 49 03 52 Gauez: Pages • Nafarroa etorbidea, 77 (Errenteria) • 943 34 45 49