udal aldizkaria
2020ko MARTXOA • 236. ZENBAKIA
Jexux Leonet, alkatea: "Herritarrek barneratu dute norberaren jarrera zein garrantzitsua den"
Ergoiengo Bosbidetan bertako haritzak aldatu dira
COVID-19arengatik salbuespenezko larrialdi egoeran, alkatearekin hitz egin dugu
Zuhaitz Eguna bertan behera utzi behar izan du Udalak
Nolakoa da Oiartzungo egoera? Oiartzun ez dago isolatua. Oraingoz, Covid-19aren kasu gutxi daude kontatuta eta egoera nahiko kontrolatua dago. Kezka badago aurrera begira nola eragingo duen, bai gaixotasunak berak, bai herritarrengan pertsonalki eta baita orokorrean ere. Oiartzungo Udalak lehenengo momentutik hartu zituen erabakiak. Zeintzuk dira hartutako neurriak? Konfinamenduko aginduaren aurretik prebentzio plana jarri genuen martxan. Gomendioak zabaldu genizkien herritarrei, elkarteei eta, herriko tabernari eta jatetxeei. Neurri garrantzitsuena zen jende pilaketak ekiditea eta antolatuta zeuden ekitaldiak bertan behera uztea. Udaleko hainbat zerbitzu -Manuel Lekuona biblioteka, Elorsoro kiroldegia‌- ere itxi ziren. Ardura pertsonal eta kolektiboarekin hartutako neurriak betetzen ari al dira herritarrak? Esango nuke oso jarrera arduratsua dagoela, salbuespenak salbuespen. Egoera hau denentzako ezezaguna da eta egiten ari garen bidea ere berria da. Konfiantza osoa daukat herritarrengan. Uste dut jabetu garela egoera zein den eta zer egin dezakegun bakoitzak egoera hau ahalik eta hobekien eramateko. Herritarrek barneratu dute norberaren jarrera zein garrantzitsua den besteekiko. Adineko jendearekin kontaktua mantentzeko gomendioa ere azpimarratu zenuten. Estatistiken arabera, 3. adineko pertsonengan gehiago eragiten du. Egoera honen aurretik ere beti kezkatu gaitu gure aiton-amonen zaintzak. Eta eszenatoki honetan, horrek berebiziko garrantzia du. Udaletik adierazi nahi dugu kolektibo horrek arreta eta zainketa ziurtatua dauzkala. 70 urtetik
gorako herritarrei deika ari gara beraien egoeraren berri izateko. Beharrak detektatu nahi ditugu, laguntza eskaintzeko. Bestalde, harremanetan gaude Oiartzunaurrea bolondres sarearekin eta behar batzuk hortik bideratzen hasiak gara. Egin ditugun deien ondoren, baieztatu dezakegu gure aiton-amonen jarrera eredugarria izaten ari dela. Etxez etxeko zerbitzuak jarraitzen al du? Bai. Egokitu egin dugu behar-beharrezkoak diren herritarrengana, senideak ez dituztenengana edo zerbitzu berezia daukatenengana. Pertsonen arteko kontaktua murriztu nahi izan dugu. Etxez etxeko langileentzako hartu behar diren segurtasun neurriak hartzen ari gara, bai langileak babesteko, eta horren bidez, herritarrak. Kale eta auzoetako garbiketa zerbitzuak lanean jarraitzen al du? Zerbitzu hori indartu al duzue? Zerbitzuak jarraitzen du. Kalean jendea ez dabilenez, zikinkeria gutxiago dago. Lan hori murriztu bada ere, garbiketa sakonagoak egiten ari gara. EUDELek hainbat aholku eman ditu zergen kobraketa atzeratzeko. Zein dira Udalaren asmoak? Egoera berezi honetan ezinbestekoa izango da epeak malgutzea. Etxe batzuetan egoera larriak biziko dira eta egoera horiek arintzea ezinbestekoa izango da. Osasunaren aldetik pertsona zaurgarriak aipatzen dira, baina gainontzeko eremuetan ere herritar zaurgarriak daude, ekonomikoki zailtasunak dituztelako, edota etxean oso egoera zailak bizitzen ari direlako (indarkeria matxista kasuak, adibidez). Guztiengan pentsatu behar dugu. Neurri ekonomiko bereziak hartu al ditu Udalak? Lehenik prebentzioaren eta segurtasunaren inguruko erabakiak hartu ditugu. Momentu honetan aurrera begira egon daitezkeen ondorioak aurreikusten eta aztertzen ari gara. Azterketaren ondorioa izango dira neurri zehatzak. Ondorioak arlo guztietan edukiko ditu, beraz, azterketa sakona eta zuzena egin beharko dugu, prozedurak zehaztuz eta ahalik eta errazena izateko. Besterik esan nahi al zenieke oiartzuarrei? Oiartzuar guztiak eskertu nahi ditut, momentu batetik bestera gure bizitzako ohiturak aldatu behar izan eta horiek errespetatzen ari direlako. Bestalde, #oiartzunaurrea-ko bolondresen eta proposamenak egiten ari direnen jarrera aipatu nahiko nuke. Bukatzeko, gure osasuna zaintzeko lanean ari diren langileei eskerrak eman nahi dizkiet.
Zuhaitz Eguna urtero ospatzen du Oiartzungo Udalak, herriko ikastetxeen eta familien laguntzarekin. Aurtengoan, Ergoiengo Bosbideta eremuan bertako haritzak aldatzea zen Zuhaitz Egunaren helburua. COVID-19 gaixotasunak eragindako aldaketengatik, eta jende pilaketak saihesteko helburu nagusiarekin, bertan behera utzi behar izan zuen Udalak martxoaren 15ean ospatzekoa zen Zuhaitz Eguna, baina haritzak aldatzeko garaia orain denez, Udaleko Ingurumen sailak berak egin zituen landaketa lanak joan den hilaren 13an.
Biblioteka, #galtzerdietanIrakurtzen
Manuel Lekuona bibliotekak etxean egotera derrigortuak gauden garai hauetan oiartzuarrak zer ari diren irakurtzen jaso eta partekatu nahi du. Horretarako, Twitter bidez partekatu daiteke argazkia #GaltzerdietanIrakurtzen traola erabilita edo @ BibOiartzun aipatuta. Bestela, argazkia bibliotekara bidali daiteke: biblioteka@oiartzun.eus
Xorrola eta taxibus zerbitzuetan, moldaketak
Indarkeria matxistaren aurkako telefonoa martxan
Udaleku irekietan izena eman daiteke
Oarsoaldeak diru-laguntzak bideratzen lagunduko du
Hondakinen bilketa berezia COVID-19ko kutsatuentzat
Xorrola herri barruko autobus zerbitzua moldatu egin behar izan du Udalak COVID-16ak eragin duen larrialdi egoerara. Honela, herri barruko autobus zerbitzua erdira murriztu da: orduro egiten du ibilbidea. Astelehenetik ostiralera, 07:10ean abiatuko da lehenengo autobusa Arraguatik, eta 22:10ak arte, orduro emango du zerbitzua. Larunbatetan ere goizeko zerbitzua izango da. Taxibus zerbitzuan ere izan dira aldaketak. Bertan behera geratu da zerbitzua, baina beharra dagoenean telefonoz deituta (943 49 14 74) zerbitzua eskainiko da.
Indarkeria matxista sufritzen duten emakumeentzako larrialdi telefonoa martxan dagoela gogorarazi nahi du Udalak, salbuespenezko egoera honetan are gordinagoa baita indarkeria matxista sufritzen duten emakumeen egoera. Eusko Jaurlaritzaren 900 840 111 telefonoa doakoa da, 24 orduz funtzionatzen du urteko 365 egunetan eta ez du arrastorik uzten telefono fakturan. 51 hizkuntzatan artatzen du eta, mintzamen eta entzumen arazoak dituzten emakumeentzako ere prestatua dago. Udalak zerbitzua erabiltzeko deia egiten du.
Udaleku irekietan izena emateko epea irekita dago apirilaren 3a arte. Aurtengoan, larrialdi egoerarengatik, aurrez aurreko izen-ematerik ez da egingo. Izen-emateak on-line (http://www.gazteoiartzun.net/event/udalekutako-izenematea) edo e-mailez (udalekuak. oiartzun@gmail.com) egingo dira. Udaleku irekiak uztailaren 1etik 30era izango dira eta hilabete osorako edo hamabostaldirako eman ahal izango da izena. Datu gehiago jasotzeko eta zalantzak argitzeko, e-mailez edo telefonoz egin daitezke kontsultak (645 005 496).
Oarsoaldea Garapen Agentziak COVID-19ak sortu(ko) duen krisi ekonomikoaren diru-laguntzak bideratzen lagunduko die norbanakoei, enpresei eta ekintzaileei. Egoera berezi honetan ekonomikoki laguntzeko dauden diru-laguntzen berri informatuko du Oarsoaldeak, orientazioa eskaini eta eskaerak egiten lagundu. Horretarako, leihatila bakarra sortu du Oarsoaldea Garapen Agentziak: covid19laguntzak@oarsoaldea.eus helbide elektronikora idatzi beharko dute oiartzuarrek ere laguntza eta orientazioa jasotzeko.
COVID-19arekin kutsatuta edo berrogeialdian dauden herritarren hondakinak biltzeko zerbitzu berezia jarri du martxan Udalak. Kutsatuta edo bakartatuta dauden herritarrek beren egoeraren berri emateko Udaltzaingora deitu behar dute (943 49 33 11). Ondoren, udaletxetik deituko zaie hondakinen bilketa noiz egingo den zehazteko eta modua azaltzeko. Gainerako herritarrek ohiko moduan sailkatu eta atera beharko dituzte hondakinak. Altzairuen bilketa, Talaiako garbigunea eta garbigune ibiltarien zerbitzua etenda daude.
!
aski prexk aldizkaria
ASIER GARCIA: “'24 millas'-ekin gizartearen sentsibilizazioa zen lortu nahi genuen helburua"
#oiartzunaurrea
Asier Garcia 24 millas dokumentalaren egilea da, Unax Blancorekin batera.
ELKAR ZAINDUZ, ERA KOLEKTIBOAN AURRERA EGINGO DUGU!
'24 millas' dokumentala egiteko ideia edo aukera nola suertatu zitzaizuen? 24 millas errefuxiatuei buruz egin dudan hirugarren dokumentala da. Egungo gatazka honi buruz dokumentala egiteko ideia edo beharra bi urte lehenago sortu zitzaigun (2015 inguruan). Lehendabiziko bidaia hartan Mazedonia, Lesbos eta Chiosen egon ginen Gexan Mendizabal oiartzuarra, Eibarko Unax Blanko eta hirurok Refugiados: camino a ninguna parte dokumentala grabatzen. Orduan ezagutu genituen gertutik errefuxiatuak, Salvamiento Maritimo Humanitario-ko (SMH) lagunak, Zaporeak-ekoak, ACNUR-ekoak eta beste hainbat bolondres. Euskaldunon lanak zuen garrantzia ikusita, bigarren dokumentala egin genuen, ZUK. Bi dokumental horiek hirugarrenera eraman gintuzten, SMHren erreskate lanak Mediterraneoan kontatzera. Ez zen erraza izango grabaketa, ez teknikoki ez humanoki, imajinatzen dut. Nolakoa izan zen prozesua? Teknikoki ez da zaila. Maltan hasi ginen, prestaketak grabatzen eta txalupa itsasora noiz aterako zen zain eman genituen egun batzuk. Burokrazia eta trabak ikaragarriak izaten dira horrelakoetan. Ondoren, itsasora atera ginen. Gogorrena horretarako prestatuta ez dagoen txalupa batean 15 egun bizitzea da. Etxera bueltatutakoan Guti, Mijangos eta Jon grabatu genituen Getarian. Eta amaitzeko, Sevillara joan ginen PROEMAID-eko Mika, Onio eta James grabatzera. Material guztia bildu eta etxera berriz, ordenagailu aurrean jarri eta editatzera. Maydayterraneo proiektuan Aita Mari Ontziak 2017an egin zituen lehenengo erreskateak narratzen ditu dokumentalak. Prestatuak zeundeten egoerarako? Ez dut uste inor prest dagoenik horrelako egoera baterako. Egoera oso larrietatik ihesi datorren jendea daukazu aurrean, heriotza gertutik ikusitakoak dira eta haiek grabatzea ez da erraza, ez. Gainera, tentsio egoera asko bizitzen dira eta denok eman behar dugu euren onena. Orain arte, dokumentalaren emanaldiak egin dituzue. Zer esaten dute ikusleek? Ba egia esan, egin ditugun emanaldi kopuruaren kontua galdu dugu. Herri askotan erakutsi dute dokumentala SMHkoek, baita ikastetxe batzuetan ere. Zer esaten duten ikusleek? Ba, orokorrean, jendea hunkituta geratzen da oraindik ere. Hori da lortu nahi genuena, gizartearen sentsibilizazioa, beraz, helburua lortu dugu. Bestalde, polita da ikastetxeetan gazteek nola bizitzen duten ikustea, iristen zaiela sentitzea eta laguntzeko nahia sorraraztea. Euskal Herritik kanpo ere erakutsi da, Madrilen eta Andaluzian batez ere, gure lagun PROEMAID-ekoak bertan baitaude. Oiartzunen eman zenuten iaz. Berriz ematekoak zineten martxoan, baina ezin izan duzue. Aurrerago emango al da? Ba gauzak bere onera bueltatzean, gu prest gaude. Herritarrek ikusi nahi badute, aurrera. Ezjakintasun handia al dago Mediterraneoan gertatzen ari denaren inguruan, edo zabarkeria da gehiago? Ezjakintasuna bai, badago. Ez dugu inoiz jakingo zenbat txalupak bukatzen duten itsaso azpian eta zein den erreskatatzen direnen portzentaia. Zabarkeria edo zentzugabekeria ote den? Noski,
oraintxe ez dago erreskate ontzirik Mediterraneoan baina jendeak ihes egiten jarraitzen du eta itsasora botatzen ari dira. Europara iristen diren zortedunak Chiosekoa bezalako kanpamenduetara iritsiko dira. Eta han, ez aurrera ez atzera geratuko dira. Hori bai dela konfinamendua! Dokumentala ematea baliatu duzue Aita Mari ontzia finantzatzeko, ezta?
Konfinamenduak buruhauste handiak sortzeaz gain, herria saretzeko ere balio izan du. Oiartzun Aurrea egitasmotik proposamen ezberdinak bideratu ditugu aste hauetan zehar, hiru ildo nagusi zehaztuz: boluntariotza, osasuna eta aisia.
Bai. Lehen esan bezala, guk SMHri eman diogu dokumentala eta emanaldietan eta jaialdietan ateratzen duten diru guztia beraientzat da.
Lehenik eta behin, herritar boluntarioak saretzen hasi ginen behar espezifikoak dituzten herrikideei laguntza eskaintzeko, Udalarekin elkarlanean. Unean uneko beharrak identifikatu ondoren, izena eman duten herritar boluntarioarekin hitz egin, eta harremanetan jartzen ditugu.
Aita Mari ontziarekin eta Maydayterraneo proiektuarekin harremanetan jarraitzen al duzu, hiru urte beranduago?
Oraingoz, telefono deiak izan dira beharrak asetzen lagundu dutenak. Erosketetarako laguntza, osasun neurriengatik ez da martxan jarri oraingoz.
Proiektua gertutik jarraitzen dut eta harreman pertsonala bihurtu da. Guti, Mijangos eta PROEMAID-ekoekin askotan hitz giten dut, lagunak dira. Aita Mari ontzia Pasaian zegoenean familiarekin bisitatzera joaten ginen, han daude semeen jostailuak erreskatatzen dituzten haurrentzako, esaterako. Gaiaz jakiteko eta elkartasuna bultzatzeko balio izan digu.
Bolondres sarean parte hartu nahi duenak oiartzunaurrea@ gmail.com helbidearen bidez jarri daiteke gurekin harremetan.
Pertsonalki, zer izan da '24 millas'? Asko eman dit, egoera bertatik ezagutzea gogorra bezain aberasgarria da. Kendu? Ilea, kar-karkar… Estresa eta buruhausteak galanki! Kar-karkar! Imajinatzen dut itsasora abiatzen direnen egoerak, Europara iritsi eta ondorengoak, erresketateetan eta bestelakoetan dabiltzan bolondresek… milaka dokumental egiteko gaiak badaudela. '24 millas'-en segidarik grabatzea planteatu izan al duzue? Hiru dokumental egin ditugu jadanik. SMHko Gutik txalupan sartzeko esan izan dit, baina oraingoz lurrean geratzen naiz. Proiektu handiak dira eta prest egon behar da. Gaur egun, Europan dugun osasun-larrialdi egoerarekin, zein da itsasora abiatzen direnen egoera? Ba lehen latza bazen, orain zer esanik ez, bai itsasoratzen direnentzako eta baita errefuxiatu kanpamentutan daudenentzat. Mediterraneoan erreskate barkurik ez dagoela esan dut eta GKE gehienek ere alde egin behar izan dute errefuxiatuen kanpamenduetatik. Esaterako, Chiosen 8.000 errefuxiatu daude -haur, gazte, heldu eta zahar-. Lehengo astean bertan sute bat izan zen Lesbosen eta haur bat hil zen. Ez dute ur korronterik, ez osasun zerbitzurik ezta higiene elementurik ere. Ahul daude eta koronavirusa iristen bada, ez dut pentsatu ere egin nahi zer gertatu daitekeen… Denentzako bi mediku daude. Orain inoiz baino gehiago #Estamosenchios!
Osasunari dagokionez, konfinamendua zer den eta gure osasuna nola zaindu azaltzen duten kartelak zabaldu ditugu, sare sozialen bidez. Gainera, osasun fisikoaz gain, osasun mentala ere zaintzeko Gorputza garbitzen dut, burua ere bai dekalogoa argitaratu dugu. Hori guztia, Udalaren eta zenbait medikuren irizpide eta gomendioak kontuan izanik egin dugu. Aisiari dagokionez, bederatzi herritar jo eta su gabiltza herria girotzen, Biyurrienekoekin elkarlanean. Etxean geratzeko beharraren harira, astean zehar txalentxak eta erronkak antolatu ditugu: herritarrak kantuan, dantzan, bertsotan, nahiz mikroipunak sortzen aritu dira. Izugarria izan da erantzuna, eskerrik asko! Badira euren aisialdirako proposamenak bidali dizkigutenak ere. Hauek guztiak blogean (oiartzunaurrea.wordpress.com), Instagramen (@oiartzunaurrea), Twiterren (@oiartzunaurrea) eta Facebooken (@ oiartzunaurrea) bildu ditugu. Hemendik aurrera ere, Oiartzun Aurrea ekimenetik lanean segiko dugu herritarron onena ateratzen saiatuz, Oiartzunen krisi honi ahalik eta era onenean aurre egiteko asmoz. Balio dezala beste eredu batean oinarritutako jendartea eraikitzen hasteko; elkartasuna eta komunitatea ardatz, pertsonak erdigunean jarriz.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Martxoaren 27tik apirilaren 2ra
Egunez: Gorostiaga • Lartzabal etxadia, z/g • 943 49 43 48 Gauez: Pages • Nafarroa etorbidea, 7 (Errenteria) • 943 34 45 49