udal aldizkaria
2020ko APIRILA • 237. ZENBAKIA
Olaia Lasa, Gizarte-Ongizate zinegotzia: "Herritar talde handia dago laguntzeko prest, ikaragarria da"
Zergen eta tasen kobraketa malgutu du Udalak
Gizarte-Ongizate sailaren egunerokoa erabat aldatu du COVID-19aren larrialdi egoerak
Dekretua onartu ondoren aplikatuko dira neurriak
Olaia Lasa Gizarte-Ongizate zinegotziak azaldu digu zer eragin izan duen larrialdi egoera honek bere sailaren barruan eta zertan ari diren. Salbuespenezko larrialdi egoerak inpaktu zuzena izan du Gizarte-Ongizate sailean. Asko aldatu al da sailaren lanerako modua? Guztia aldatu behar izan dugu. Adibidez, arreta zuzena ez dugu ematen, telefonikoki ari gara jendea artatzen. Honez gain, egoera berriak sortzen ari dira eta egunean egunekoari erantzun berriak ematen gabiltza. Egoera larrienean dauden herritarrek zer jakin behar lukete momentu honetan? Hemen gaudela beraien beharrei erantzuteko. Aurrez aurre artatu ezin badugu ere, beti egongo da norbait telefonoaren beste aldean kezkei edota larritasunei erantzun bat ematen saiatzeko prest. 70 urtez goitiko herritar guztiei deitu die Udalak. Zein helbururekin? Batetik, gure kezka eta gertutasuna adieraztea. Jakin nahi dugu gure herriko helduek zer moduz daramaten egoera hau. Bestalde, detektatu nahi izan dugu laguntza behar izan dezakeen jendea. Erosketak egitera joateko zailtasunak dituena, bakarrik bizi dena eta konpainia beharra duena‌ Udalak zer eskaini die 3. adineko herritar horiei? Aurreikusten ziren behar nagusiak erosketak egiteko zailtasunak edota bakardade sentsazioa ziren. Orokorrean, Oiartzungo helduak sasoitsu eta umoretsu daude. Gehiengoaren erantzuna izan da beren kabuz moldatzen direla edo badutela sarea. Oso eskertuta azaldu dira kezka azaltzeagatik. Tartean, baziren tertulian aritzeko gogoz zeudenak. Laguntza eskaera berezirik egon al da 3. adinekoen aldetik? Jarri da martxan neurri berezirik?
COVID-19ak eragin duen larrialdi egoera dela eta, udal zergak eta tasak kobratzearen inguruan zenbait erabaki hartu ditu Udalak: ordainketa epearen barruan daudenak ordaintzeko epea luzatuko da eta uda aurretik martxan jarri behar zutenena atzeratu. Dekretua aurreko ostiralean onartu zuen Udalak eta neurriak dekretua sinatu ondoren hasten dira aplikatzen.
Izan dugu triste dagoela aitortu digunik. Bakardadea arintze aldera, Oiartzun Aurrea bolondres taldeko kide batek egunean pare bat aldiz deitzen dio. Harreman berriak sortuko ditu egoera honek. Erosketak egiteko laguntza beharren bat ere izan da, baina oraingoz etxez etxeko zerbitzuarekin ase dugu behar hau. Eskertzekoa da herritarrek azaldu duten borondatea besteei laguntzeko. Jakitea gure zerbitzuak ailegatuko ez balira ere herritar talde handi bat dagoela erantzuteko prest, ikaragarria da. Ezgaitasuna duten pertsonak baimendua dute kalera ateratzea. Zein neurri errespetatuta? Edozeinentzako etxean egotea zaila bada, ezohiko egoeraren bat bizi dutenentzako are zailagoa da, eramangaitza askotan. Dibertsitate funtzionalen bat duten pertsonek baimena dute kalera irteteko babes neurriak hartuta: pertsona bakar batez lagunduta, etxe inguruan eta denbora ahalik eta murritzenean. Nahikoa da pertsona honek bere dibertsitate funtzionala ziurtatzen duen agiria eskura izatearekin. Sare sozialetan irakurri dut hiriren batean autismoa duen haur batekin paseora atera eta jendeak balkoietatik irain egin dietela. Askotan ez dakigu bizilagunek zein egoera bizi duten; epaitu aurretik informatu beharko ginateke. Etxez etxeko zerbitzua bermatu du Udalak. Zein neurri hartu dira? Udala etxez etxeko gutxieneko zerbitzua eskaintzen ari da. Etxez etxe artatzen ditugunak dira ahulenak birus honen aurrean eta babestu behar ditugu. Horregatik, langileen babes neurriak zorroztu ditugu. Kalean bizi den jendearekin neurri berezirik hartu al ditu Udalak? Oiartzunen bi pertsona geneuzkan egoera honetan. Bietako bati Oiartzunen bertan larrialdi pisu batean eman diogu irtenbidea eta bestea, berriz, Errenteriako Udalak martxan jarri duen aterpetxe batean dago. Herritarrek elkarren zaintzarako zer egin dezakete? Batak bestea zaintzeko beharrean gaude: gure ingurukoekin harremanak sendotu, telefonoz edo bideo-deiak eginez. Gure aiton-amona eta gurasoei egunero deitu, zer moduz dauden galdetu eta coronavirusa ez diren gaiez, anekdotez‌ hitz egin burua arintzeko.
Luzapena Ibilgailuen zergari (ordaintzeko epea ekainaren 30a arte atzeratuko da) eta uraren tasari eragingo die (apirilaren 30a arte). Ordainketa helbideratua ez dutenei eragingo die luzapenak. Ordainketa helbideratua duten herritarrei dekretua indarrean egon aurretik kobratu zitzaien. Atzeratuko direnak, berriz, hauek dira: kontribuzioa (maiatzean kobratu beharrean abuztuaren 1etik irailaren 15era kobratuko da); hondakinen tasa (ekainaren 1etik uztailaren 15era izango da epe berria) eta uraren hurrengo tasaren kobraketa ere bai (uztailaren 15etik irailaren 15era). Enpresa, merkatari eta ostalariek hondakinen tasa erabileraren baitan ordainduko dute. Erabaki honekin, sektore horien egoera ekonomikoa ere arintzea espero du Udalak. Zorren zatiketa eta atzerapenen kasuan, zatiketa planetan onartutako kuoten ordainketa hilabetez atzeratuko da inolako interesik gabe.
Iturburu etxea fumigatu du Udalak
Karrikako Iturburu etxea (haur eskola zena, eta udal jabetzekoa dena) fumigatu du Udalak, aurreko udaberrian egin bezala. Izan ere, auzotar batzuk euli-kopurua hazi dela kexatu ziren. Udalak azterketa egin eta Iturburu fumigatzeko erabakia hartu du. Aurten egoeraren jarraipena egiten segituko du.
Bibliotekan mailegu digitalak egin daitezke
Errenta aitorpena euskaraz egiteko deia egin du Udalak
Ipuin kontaketa digitalak antolatu ditu bibliotekak
Udaleku irekietarako hezitzaileak behar dira
Eskola Kirolako ariketak, etxean bertan
Manuel Lekuona bibliotekak E-liburutegiaren bidez mailegu digitalak egiteko aukera dagoela gogora ekarri du, baita filmak on-line ikustekoa da: eliburutegia.euskadi. eus helbidean. Maileguak egiteko ezinbestekoa da liburutegiko bazkide izatea (pasahitza eta erabiltzailea eskatzen baitira, eta filmen kasuan, e-mail bat ere aktibatu behar da). Bibliotekako bazkide ez denak, pasahitza eta erabiltzaile zenbakia ahaztu dituenak, edo e-maila aktibatzea nahi duenak, bibliotekarekin harremanetan jarri behar du: biblioteka@oiartzun.eus-era idatzita.
2019ko errenta aitorpena on-line onartzeko epea ireki du Gipuzkoako Foru Aldundiko Ogasun sailak aste honetan. Azken 15 urteetan bezala, Oiartzungo Udalak (UEMA eta Oarsoaldeko Euskararen Batzordearekin batera), errenta aitorpena euskaraz egitera animatu nahi ditu oiartzuarrak, edozein delarik ere modalitatea. Iaz, oiartzuarrek egindako errenta aitorpenen %37,10 izan zen euskaraz. Era berean, eskualdean errenta aitorpena euskaraz egiten dutenek bi lagunentzako otorduaren zozketan parte hartzeko aukera izango dute.
Lur Kortaren ipuin kontaketa digitalak antolatu ditu Manuel Lekuona bibliotekak. Lehenengoa joan den astean egin zen (bihar arte ikusgai dago Kortaren beraren youtubeko kanalean) eta bihar, hilak 9, hurrengo ipuin kontaketa digitala izango da, 12:00etatik aurrera. Berriz ere astebetez egongo da ikusgai Kortaren ipuin kontaketa saioa on-line. Aurrez aurreko ipuin kontaketa saioak bertan behera utzi behar izan ditu Udalak COVID-19ak eragindako larrialdi egoerarengatik, baina haurrentzako saioak egiten jarraituko du.
Uztailaren 1etik 30era izango dira udaleku irekiak, Abaraxka ludotekak eta Udalak antolatuta. Haurren izen-ematea irekita dago (500 haur arte). Udalekuak antolatzeko, lanerako hezitzaileak ere behar dira. Horretarako, lanerako interesa dutenen curriculumak jasotzen ari da Abaraxka ludoteka. Aisialdiko begirale titulua; EGA edo baliokidea; eta hezkuntza, psikologia edo gizarte ikasketak eskatzen dira lanerako. Sorosle titulua eta hezkidetzan formakuntza ere baloratuko dira. udalekuak.oiartzun@gmail. com helbidera bidali behar da.
Eskola Kirolako hezitzaileak egunero erronka bana proposatzen aritu dira haurrei, etxean egiteko modukoak, errazak eta dibertigarriak. Aste Santuko oporraldia dela eta, egun hauetan ez da proposamenik berririk egingo, baina Kirolaisi XXIren Youtubeko kanalean ikusgai daude proposatutako guztiak. Haurrek eurek ez ezik, gurasoekin batera egiteko ariketa eta erronka errazak dira, etxean egon daitekeen materiala baliatuz. COVID19ak eragin duen larrialdi egoera pixka bat arintzeko egindako proposamenak dira.
!
aski prexk aldizkaria
IDOIA HERNANDEZ: “Sorkuntza norbanakoaren adierazpen bat da, baina ez da indibiduala"
#oiartzunaurrea
Idoia Hernandezen izen artistikoa Hatxe da. Pianoak laguntzen du bere bidaia musikalean.
ELKAR ZAINDUZ, ERA KOLEKTIBOAN AURRERA EGINGO DUGU! OIARTZUN AURREA!
Nola bihurtu zen Idoia "Hatxe"? HATXE pianoarekin berradiskidetzeko behar propio batetik dator, baina bizitzako baldintza konkretu batzuen (2008ko krisia, kooperante bidaia bat Boliviara, Mikelazulo...) ondorioa da. Imajinarioak pianoa musika klasikoarekin lotzen du. Badaude halako “mitoak” musikan? Bai, baina musika klasikoa gure egunerokotasunean oso barneratua dago. Batez ere, filmetako soinu bandetan entzuten dugulako. Musika kontzertuak estiloka sailkatzen baditugu, entzulea ere banatzen dugu, musika estiloak tribu batekin etiketatuz eta aberastasuna murriztuz. Lehenengo diskoarekin kontzertuak eman ahala, asko gaztetxe edo gune autogestionatuetan, konturatu nintzen piano-kontzertuak egiteagatik arraroa sentitzen nintzela. Ez entzuleak etiketatzen ninduelako, baizik eta musika mota hau ohikoa ez delako. Nire harridurarako, pintxoz betetako punky-ak gerturatzen zitzaizkidan zoriontzera. Zenbat dugun (des)ikasteko etiketez! Errenteriako Mikelazulo garrantzitsua da zure ibilbidean. Zer eragin izan du zugan? Mikelazulorekin dudan lotura filosofikoa da. Bizitza behatzeko era bat, jendearekin konpartitzeko modu bat eta, batez ere, komunitate bat. Belaunaldi ezberdinetako komunitate batez ari naiz, erreferente direnak niretzako. “Esperimentala” adjektiboa errepikatzen da zure lana azaltzeko orduan. Ados al zaude? Nire burua esperimentaltzat etiketatzea zaila egiten zait. Art sound edo musika konkretua egiten duen batek nik baino gehiago esperimentatzen du. Pop/rock edo konstanteki irratian entzuten dugun musika hartzen badugu oinarri, ba agian bai. Kantu bat sortzerakoan armoniekin jolastea dut gustuko eta ohiko estrukturatik urruntzen ahalegintzen naiz. Baina bereziena Peru Galbeteren ahotsa da. Lehenengo diskoan hitzik gabeko kantuak daude eta Peruren ahotsak beste instrumentu baten moduan funtzionatzen du, ahoskatzen duenaren sonoritatetik abiatuz. Bigarren diskoan, ahotsa biolinarekin elkartzerakoan bien artean sortzen diren disonantziak eta soinu jokoak azpimarratzekoak dira. Eta zuzenekoan, are gehiago. Hatxek bi disko argitaratu ditu orain arte. Lehendabizikoa, piano hutsa da. Nola sortu zen? Lehen diskoa intuitiboki sortu nuen. Piano aurrean jarri eta jolasetik abiatuz sortutako kantuak dira, armonia ezagupenik gabe, ez bainuen ezer oroitzen. Sei urtez Ibargain Musika Eskolan ibili ondoren, Arrasatera joan nintzen unibertsitatera eta musika ikasketak utzi nituen. Guztiz. Ez nuen jotzen etxean eta ikasitakoa ahaztu nuen. Lehena 11 piano piezaz osatutako diskoa da. Piano hutsa. Ni eta pianoaren arteko elkarrizketa bat. Erraietatik ateratako melodiak, mugimenduak. Hitz-jolasak dira nagusi abestien izenburuetan. Ze garrantzia dute hitzek musikan? Lehenengo diskoko kantuek ez dute hitzik, ez naizelako trebea idazten. Kantuei izen bat eman behar zitzaien eta asteko egunen izenak erabili nahi nituen, kantuak egunerokotasun horretan sortuak izan zirelako. Baina diskoak 11 kantu ditu eta asteak zazpi egun! Beraz, asteko egunak diruditen hitzak asmatu behar izan nituen. Bigarren diskoa otsailean argitaratu duzu. Izan
al duzu nahikoa aukera zabaltzeko? Egia esan, ez. Apiriletik ekainera genituen kontzertuak bertan behera gelditu dira. Batzuk atzeratuko dira, besteak ez dakigu. Udazkenean kontzertuak lotzeko aukera egongo den inork ez daki. Diskoa zabaltzeko kontzertuak dira, oraindik ere, biderik ohikoena. Sare sozialekin gatazka txiki bat dut, ez naiz oso zalea. Musikari asko hasi dira zuzeneko kontzertuak eskaintzen etxetik. Ez da gure kasua. Kalitatezko lan bat egin ahal izateko baliabideak behar dira. Musikaz ari gara. Eta hori etekin ekonomikorik gabe. Beti ere suposatuz ordenagailu horren atzean dagoen musikariak jateko baduela eta amonaren etxea oinordetzan jaso duela... Gaztetxe batean behintzat borondatea jasotzen da. Bigarren disko honetan bandarekin aritu zara. Zergatik aldaketa hori? Lehenengo diskoa argitaratu nuenean armonia modernoa eta moldaketak ikasteko grina piztu zitzaidan. Ezagutza horiek praktikan jartzeko kantuak instrumentu bat baino gehiagorako eginak behar zuten. Eta hasteko, lagunengana jo nuen. Jurdana Otxoa, biolinjolea, Mikelazuloko kide dut. Peru Galbetek, abeslaria, aurreneko diskoan kolaborazioa egin zuen. Ilargi Aguirre MICEren kontzertu baten ostean ezagutu nuen. Gehienak emakumeak. Jantziekin (Marodi Jantziak), hitzekin (Elia Millan), bideokliparekin (Maria Elorza), argi diseinuarekin (Miriam Ubanet) ere horrela izan da... Hurrengo lanetan banda errepikatuko dudan ez dakit. Kantuen konposizioek zuzenduko dute ondorengo bidea eta oraindik ez naiz hasi. Elkarlanean aritu zara orain arte. Zertan aberasten du elkarlanak? Sorkuntza norbanakoaren adierazpen bat bezala ikusten dut nik, baina norbanako hori ez da indibiduala. Gizarte baten parte da. Herri bat, auzo bat, komunitate bat, hizkuntza bat, edo gehiago. Eta kolektibotasunetik aritzerakoan errealitate horiek biderkatzen dira.
Konfinamendu egun hauek luze doaz. Gainera, oraintxe jakin berri dugu beste aste batzuk ere egoera berdinean pasa beharko ditugula. Ez dira egun errazak izan eta izango inorentzat, bereziki herrian eta komunitatean behar gehien dituzten horientzat. Behartutako une hauek ezohiko jarrera eta portaera batzuk azaleratzen dituzte askotan eta zenbaitzuengan. Ezin dugu ukatu etxe bakoitzeko egoera pertsonala berea dela, bizilagunarenarena ezberdina. Ezin dugu ukatu gizabanako bakoitzak bere erara eta ahal duen bezala bizitzen dituela konfinamendu egunak eta egoerak. Eta ezin dugu ukatu egun hauek modu batera edo bestera norbanakoaren eta kolektiboaren botere harremanak azaleratzen dituztela. Izkututan ditugun enbidiak, zeloak, gorrotoak, errabiak, ezin ikusiak… plazaratuz. Hau dena jakinik, eta kontziente izanik, saia gaitezen guretik haratago begiratzen. Ez dezagun gehiegikeriarik egin erosketak egiteko orduan, txakurra kalera ateratzerakoan edo gurasoak zaintzera joateko orduan. Izan gaitezen zentzudunak eta arduratsuak gurearekin eta inguruakoekin. Izan gaitezen norbanako eta herri bezala komunitario eta lagungarri. Saia gaitezen ondoko kidea/bizilaguna baloratzen, saia gaitezen kalean ikusten dugun hori zergatik dagoen kalean ulertzen, saia gaitezen etxeko garajean ikusten dugun familia hori konprenitzen… Balia ditzagun egun hauek herritarren arteko harremanak saretzeko, handitzeko eta sendotzeko. Konfinamendu honek harreman berriak eraikitzeko balio izan dezala. Balia ditzagun egun hauek bizilagunen arteko antolaketak, saretzeak abian jartzeko. Joka dezagun maitasunetik. Jar dezagun hau erdigunean, bereziki behar bereziak dituzten horiengan begirada luzatuz. Oiartzun Aurrera-tik elkarbizitzaren aldeko pausoak ematea garrantzitsua dela deritzogu, komunikazioa eta elkar zaintza erdigunean ipiniz.
Kulturan eragin handia izaten ari da COVID19a. Nola eragin dizu zuri? Shock-a izan da guztiontzat. Bat-batean ezin taldekoekin entseatu, material asko lokalean eta kontzertuak bertan behera. Sortzaileok bakardadean lan egiteko ohitura badugu. Etxeko isolamendua ez zait zaila egiten ari. Egoera ekonomikoarena okerragoa da. Musikari sortzaile baten sarrera gehienak kontzertuetatik datoz. Batzuetan, enkarguetatik. Beste diru iturririk ez baduzu (musika klaseak edota musikarekin zerikusirik ez duten lanak), akabo. Lehendik egoera prekarioa denez eta ohituta gaudenez, nolabait aurrera egingo dugu, batzuk errazago besteek baino. Eta etxeko jabeak alokairua barkatzen badizu, errazago. Optimista izan nahi dut. Hausnarketarako une aproposa da: sortzaileak elkartu eta aurrera begira lan egiten hasteko, aldarrikapen berriak mahai gainean jartzeko.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Apirilaren 10etik 17ra
Egunez: Aguirrezabalaga • Arraskuelarre, z/g • 943 49 14 95 Gauez: Pages • Nafarroa etorbidea, 7 (Errenteria) • 943 34 45 49