udal aldizkaria
Josu Delgado eta Iosune Cousillas: "Oiartzunek badu zenbait berezitasun bisitarientzat erakargarriak"
2020ko UZTAILA • 244. ZENBAKIA
Arditurriko hezeguneak
Arditurrin hezeguneak sortu dira, ekosistemarentzako bereziki garrantzitsuak direlako putzuak. Aranzadiko jendearekin auzolanean putzuak erakutsi ziren oiartzuarrei.
UEMAk martxan jarri duen 'Bertatik bertara' egitasmoa martxan jarri da gurean Aurtengo udan, Bertatik bertara egitasmoa martxan jarri du UEMAk udalerri euskaldunetan bertako produktuak, barne turismoa eta bertako hizkuntza indartzeko. Zergatik erabaki du Oiartzunek 'Bertatik bertara' egitasmoan parte hartzea? JOSU DELGADO: Oiartzunek badu zenbait berezitasun beste toki askotan aurkitzen zailak direnak, eta berezitasun horiek herri erakargarria egiten dute ezagutu nahi duen edozein bisitarientzat. Horretaz aisa konturatzen gara Oiartzunen, nabarmena baita eskualdeko herriek eta guk izan dugun bilakaera desberdina. Horrek bestelako paisaia utzi du herrian, hizkuntza-paisaia ere bai. Kanpaina hau oso ongi egokitzen zaio gure herriaren izaerari, balioei eta nahiari. Zer dauka Oiartzunek bisitariari eskaintzeko? IOSUNE COUSILLAS: Oiartzun oso herri aberatsa da ondarearen aldetik eta turismo egitera datorrenak eskaintza handia topatuko du. Erdigunean XVII. eta XVIII. mendeko etxe dotoreak daude: Fermiñe-
ne, Arizmendi, udaletxea, eliza, erromesen ospitalea izan zena... Aiako Harria parke naturaleko Interpretazio Zentroak antolatzen ditu bisitak eta bestelako ekimenak. Mairubaratza dexente ditugu eta bisitatzeko bideak seinaleztatua daude. Oiartzun zortzi auzok osatzen dute eta Arditurriko Bide Berdeak lotzen ditu. Naturaz gozatzeko ibilbide paregabea da, Tren Berdean ere ezagutu daitekeena. Altzibartik Artikutzara ere beste Bide Berde bat dago, XX. mende hasierakoa. Zergatik animatuko zenituztekete oiartzuarrak udalerri euskaldunetan barne turismoa egitera? JOSU DELGADO: Herri euskaldunak ezagutzeak berriki arte euskararen lurraldea nolakoa izan den ulertzen lagunduko digu; ezagutza horrek balio du gaur egun hautsi xamartua dagoen lurraldea kohesionatua irudikatzeko. Eta iragana irudikatzeak etorkizuna proiektatzea dakar. Gainera, herri euskaldunetako hizkuntzaren erabilerak bisitarien motibazioa sendotzen du, eta, era berean, ezagutza handitzeko aukera ematen du.
Kulturabirusa hedatzen hasi da
Kulturabirusaren ekintzak arrakasta izaten ari dira herrian. Eragile eta sortzaileei plaza eman eta herritarrei kulturaz gozatzeko aukera ematen ari da Udala uda honetan.
Gizarte zerbitzuen bulego berria Mendiburu 5ean Hiru bulego egokitzeko lanak egiten ari da Udala, irailean zerbitzua ematen hasteko Gizarte Zerbitzuentzako bulego berriak egokitze- Mendiburu 14ko eraikina bukatu ondoren Fermiñeko lanak egiten ari da Udala, Mendiburu kaleko 5. ne etxean kokatu aurretik, ordezko aukera txukuzenbakian (lehen Atez Ateko Informazio Bulegoa nak bideratzen ari da Udala. izan zenean). Gizarte zerbitzuetako atal bat bertan kokatuko da. Horretarako, hiru bulego prestatzen ari da Udala. Irailerako, prest Hirigintza sailak 20.000 € bideratuko ditu egokitzapen lan hauek egitera. Aurreikuspenen arabera, hilabete inguru iraungo dute egin beharreko lanek. Helburua datorren ikasturtean -irailean- bulego horiek irekitzea da. Egokitzapen lanak bukatu arte, Fermiñene etxean ari dira zerbitzua ematen Gizarte-Ongizate zerbitzuetako zenbait atal. Udaletxeko eraikinean duten bulegoa ttiki geratu zaio Gizarte-Ongizate sailari eta behin betiko
'Oporrak bakean'-eko laguntza, Saharara
Eskola Kirolan joan-etorri iraunkorrak ia erdia dira
Talaiako larrialdi gunea, bizilagunentzako bakarrik
Saharako haur errefuxiatuentzako udan antolatzen den Oporrak bakean programa bertan behera geratu da aurten COVID19ak eraginda, beraz, aurten ez dute haur sahararrek uda Oiartzunen pasatuko. Programara bideratu behar zuen laguntza Saharako errefuxiatu guneetara bideratuko du, hala ere, Udalak. Ilargi Erdi Gorriaren bidez janaria bidaliko du kanpamenduetara (elikagai eskasia dute nazioarteko laguntzarik ez delako heldu COVID19arengatik) eta uda gurean pasatu behar zuten 8 haurrei maleta bana janari, arropa eta eskola materialarekin.
Eskola Kirolako partidetara ikasle eta familiek joan-etorri iraunkorrak egin ditzaten saiakera berezia egiten du Oarsoaldeko Kirol Kontseiluak azken urteetan. Pixkanaka kopurua igotzen ari da: azkeneko ikasturtean eskualdeko joan-etorrien %45a izan da iraunkorra (bizikletaz, oinez, garraio publikoan edo auto partekatuan). Aurreko ikasturteetan, iraunkortasuna saritzeko sari banaketa egin izan ohi da, ikastetxeen eta ikasleen jarrerak saritzeko. Aurtengoan, sari banaketa hori bertan behera geratu da COVID19arengatik.
Talaiako larrialdi gunea bizilagunek erabiliko dute aurrerantzean, giltzarekin. Atez ateko bilketa martxan jarri zenetik, herritarrek hondakinak larrialdia zutenerako irekita egon da edukiontzi gunea. Egin den erabilera txarrak zuzentzeko Udalak egin dituen ahaleginek ez dutenez erabilera hobetu, gunea ixteko erabakia hartu da. Aurrerantzean, garbiguneko ordutegiaren barruan utzi beharko dira ontzi arinak, papera eta kartoia eta errefusa. Organikoaren behar bereziak daudenean, udaltzaingoarekin jarri beharko da harremanetan.
Taxibusaren plazako geltokia, adierazita
Ergoien, Gurutze eta Karrika lotzen dituen taxibusaren plazako geltokia adierazteko kartela jarri du Udalak. Manuel Lekuona bibliotekako autobus geltokia ere adierazten du seinale berak.
!
aski prexk aldizkaria
NIKOLE GALARDI: “Ezjakin hutsa naiz musikan eta horrek dauka errorerako aukera, baina baita freskura" Nikole Galardi podologo gisa ezagutzen dute askok, baina musikaria ere bada. Kulturabirusa zikloari hasiera eman dion artistetako bat izan da eta Arizmendiko lorategia estreinatzeko ohorea izan du. Musikarako zaletasuna ez zaizu egun batetik bestera sortu. Gure familian betidanik abestu da. Duela gutxi Alemaniatik iritsi zitzaigun artxibo bat gure ama eta izeba agertzen direna abesten, gazte denboretan. Gure etxean telebista ez zen jartzen, eta ama sukaldean beti abesten aritzen zen. Gainera, ohitura izan dugu beti bi ahotsetara kantatzekoa. Jatordu guztietan abesten genuen. Nik ez dut sekula instrumenturik jo eta horrek mugatzen ninduen. Kuadrillako bazkarietan ere beti abestu dugu. Sortzea, hala ere, azkenaldiko kontua da.
ezetz esateko garaiz nengoela, baina ilusioa askoz handiagoa zen. Joxe Leonekin eta Junerekin (Galardi) oso jasota eta goxo sentitu nitzen. 50 lagun zeuden, familiakoak denak: batzuk odolekoak eta besteak, beste familia mota batekoak, baina etxekoak. Momentu pare batean gitarrarekin deskontrolatuta ibili nintzen, baina beste bi zeuden eta tapatuta geratu zen. Asko sentitu nituen abestiak eta jendea oso goxo sentitu zela uste dut. Arizmendin jotzea zoragarria izan zen. Kalekoentzako oso toki berezia da. Niretzako oso gauza borobila izan zen. Bateko, zure lana erakusteko aukera eman dizutelako, bestetik hain modu jasoan; ikaragarrizko eguraldia egin zuen; oso giro goxoa sortu zen; ilargi ikaragarria atera zen... Perfektua izan zen. 'Parramurritza' izena eman zenioten emanaldiari. Zer dago izen horren atzean?
ABARAXKA LUDOTEKA MARTXAN DA LARRIALDI ZAINTZA ZERBITZUA
Egun bizi dugun osasun krisi egoera dela eta, ohiko udaleku irekien ordez Larrialdi Zaintza Zerbitzua eskaintzen ari da Oiartzungo Udala. Hilabete baino gutxiagoko tartean, beste urtetan hilabeteetan egin den lana burutu da zerbitzu hau aurrera eramateko. Ohiko lanez gain, COVID19a dela eta protokoloak berebiziko garrantzia eta protagonismoa hartu du gurean aurten. Besteak beste protokolo honek pertsonen arteko segurtasun distantzia mantentzea, hori ezinezkoa denean musukoa erabiltzea eta, haur eta begiraleei goizero-goizero tenperatura hartzea derrigortzen du. Gainera, jende pilaketak saihesteko, haurren zein begiraleen sarrera eta irteera desberdinak antolatzea eta sarrera mailakatua egitea eskatzen du. Horregatik antolatu dira aurten haurren sarreretarako eta irteeretarako ordutegi malguak (9:30-10:00 eta 13:00-13:30).
Duela 10 bat urte hasi nintzen gitarra jotzen Joxe Leonekin (Kazabon). Gero utzi egin nuen eta aurten berriz hartu dut.
Oso hitz oiartzuarra da eta ez da gehiegi erabiltzen. Niretzako oso-oso hitz polita da. Barre oso maiz egiten dugun, baina parramurritzak badu keinu eta xamurtasun bat ikaragarri gustatzen zaidana. Irribarre gorde polit hori. Diskoaren izena ere hori izango da.
Uztailak 1ean hasi dugu Haurtzaro Ikastolan larrialdi zaintza zerbitzu hau eta hasiera espero genuena baino hobea izan da. 400-500 haur izatetik 91 haur izatera pasatzea oso lagungarria izan da horretarako eta familiek ere oso jarrera ona izan dute protokoloei dagokienez.
Sortzen nola hasi zara?
Alabek ere lagundu zizuten emanaldian...
Podologoa izatez gain, nire ikasketek medikuntza tradizionalarekin zerikusi handia dute. Bizitzarekiko ikuspegi desberdin bat ematen dizu: jaiotza, heriotza, bizitzako prozesuei buruz... Liburu bat idatzi nuen podologiari buruz, erlazionatuz oina bakoitzaren bizi egoerarekin eta bakoitzaren mugimendu energetiko eta fisikoekin. Esan izan da bizitza honetan egin behar dela zuhaitz bat landatu, liburu bat idatzi eta abesti bat. Artikutza izeneko abesti bat sortu nuen. Artikutzarekin oso erlazio berezia dut. Han ezkondu nintzen eta hango elizako kanpaia nire aitonak jarri zuen. Niretzako xarma oso berezia dauka. Meditatzeko, paseatzeko, bizitzaren erlazioa ikusteko... oso prozesu politak ikusten dira Artikutzan. Abestia Joxe Leoni erakutsi nion. Gustatu zitzaiola esan zidan, baina hor geratu zen. Joxe Leonen lana izugarria izan da. Beti batek eramaten du meritua, baina Joxe Leon gabe ez zen gertatuko egin dudana. Abestien letrekin eta akorde batzuekin joaten nintzen berarengana eta ideiak ematen zizkidan, beste akorde batzuk proposatu. Gure arteko elkarrizketak bizitzari buruzkoak izaten dira, sakonak, eta badaude abestiak gure elkarrizketan ondorioz sortu direnak. Adibidez, Musika izena duena.
Konfinamendua izeneko abesti bat dut, erlazio zuzena duena konfinamenduan galdu ditugun gauzekin. Gu oso kontaktuko pertsonak gara: besarkadak eta muxuak behar ditugu. Nire alabei aiton-amonak, lagunak... maitasunezko erreferente gehienak desagertu zaizkie. Abesti bat egin genuen esanez ez dugula nahi hori gabe bizi. Beraien abestia zen eta kantatzera atera ziren. Abesti alaia denez, oso eroso atera ziren.
Arlo emozionalean haur, begirale eta koordinatzaileontzako zaila izaten ari da protokoloak betetzea, kontaktu fisikoa ezin edukitzea gurea bezalako lan hezitzailean oztopo delako.
Gitarra duzu laguntzaile...
Gero konfinamendua iritsi zen. Oso emankorra izan omen da, ezta? Bai! Guztira 13 kanta sortu ditut. Diskoa grabatu nahi genuke. Disko oso intimo bat izango da, baina konstantzia geratzea gustatuko litzaidake. Martxan dago prozesua. Joxe Leon hasi da gitarrak sartzen banaka-banaka eta nik gero ahotsak sartu ditut. Oso xumea izango da. Nolakoak dira zure kantak? Ez dakit oso garbi nola azaldu. Bizitzako gauza xumeei buruzkoak dira. Saiatzen naiz gauza zailak erraz ulertzen eta garrantzia ematen gauza txikiei. Hausnartzen jartzen zarenean zer diren bene-benetan betetzen gaituzten gauzak, oso txikiak dira. Melodikoki, oso abesti ignoranteak dira. Ez daukat erreferenterik. Lehengoan batek esan zidan abesti batek blues ukitu bat duela. Agian bai. Ni ezjakin hutsa naiz eta ezjakintasun horrek dauka alde batetik errorerako arriskua, eta bestetik, freskura. Kulturabirusa zikloaren barruan jendaurrean atera zineten, Arizmendin. Nola sentitu zinen? Urduritasuna neukan. Joxe Leonek esan zidan
Bizi izan dugun eta bizitzen ari garen egoera honen ondotik inoiz baino gehiago behar dugu elkartzea, gerturatzea, jolastea eta kontaktua. Gure haurrek argi eta garbi adierazi digute hori. Dena den, inoiz baino haur gutxiago izateak eta talde txikietan funtzionatzeak haurrei tratu pertsonalizatua emateko aukera eskaintzen digu, distantziak mantenduz bada ere.
Jendaurrekoa errepikatzeko gogoa geratu zaizu? Nik gauzak ez ditut aurreikusten. Hau ere oso modu tontoan gertatu zen. Mirenen nintzen kafetxo bat hartzen, Iosune (Cousillas; Kultura zinegotzia) etorri zen eramateko kafe batzuen bila, hizketan hasi ginen eta kontzertua emateko aukera suertatu zen. Berriro suertatzen bada, ziurrenik egingo nukeela. Kanta berriak sortzen jarraitzen al duzu? Prozesua barruan daukat, baina kontzertuaren ondoren izugarrizko resaka emozionala neukan, mugimendu handiko zerbait izan zen niretzat. Hurrengo aste osoan ez nuen gitarra ukitu ere egin. Erditze bat izan da. Haurdunaldia pasatu ondoren, erditu eta geldialdi bat behar nuen.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Uztailaren 17tik 23ra
Egunez: Gorostiaga • Larzabal etxadia, z/g • 943 49 43 48 Gauez: Pages • Nafarroa etorbidea, 7 (Errenteria) • 943 34 45 49