udal aldizkaria
Oiartzungo Udalak eta Euskaldendak-ek Amazonen balizko inplantazioarengatik kezka partekatzen dute Lanbarren eremuan jarduera logistiko edo industrialak baimendu daitezke Oiartzungo Udala Euskaldendak (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako merkatarien elkartea) eta Dendartean (Gipuzkoako merkatarien elkartea) elkarteekin bildu da, Amazonek bere jarduera Oiartzunen ezartzeko agertu duen interes eta asmoak eragiten dien kezka partekatzeko. Jexux Leonet Oiartzungo alkatea Bittor Lizarribar eta Amador Viteri, bi elkarteeko lehendakariekin, bildu da. Udalaren kezka transmititu eta eremu horretan soilik jarduera industriala edo logistikoa baimendu daitekeela argitu du. Jarduera horietarako, Udalak ezingo luke lizentziarik ukatu.
2020ko ABENDUA • 252. ZENBAKIA
Leteren Mugarri-aren aurkezpena
Zerbitzuko lanean. Lete kazetari, Lete prosagile Mugarri liburua aurkeztu dute herrian, Ondarearen Jardunaldien baitan, egileek: Elixabete Perez Gazteluk, Haizea Saez de Eguilazek eta Anjel Lertxundik. Idoia Beratarbide ilustratzaileak ere parte hartu zuen saioan.
kokatzeko baimena ukatuz. Oiartzungo Udalak konpromisoa hartu du Euskaldendak-Dendarteanek proposatutako bide horren bideragarritasuna aztertzeko. Horretarako, udal barruko zein Eusko Jaurlaritzako teknikoei txosten berriak eskatu dizkie, eta kanpo aholkularitza bat ere kontratatuko du. Udalak zein merkatari ttikien elkarteek elkarlanean jarraitzeko asmoa berretsi dute egindako bileran.
Indarkeria instituzionala, agerian
Emakumeenganako indarkeria mota ezberdinak daude eta aurten, Udalak bereziki jarri du fokua indarkeria instituzionalean. Kartzelaren eta XVI.-XVII. mendeetako sorgin ehizen inguruko hitzaldiek hausnarketa sustatu nahi izan dute.
Euskaldendak-ek proposamena aztertuko du Udalak Lanbarren eremuan garraio-logistika enpresa batek zuen eremua inbertsio funts bati saldu ondoren, Amazonek bertan jarduera hasteko asmoa agertu du. Euskaldendak/Dendarteanek proposamen bat aurkeztu dio Oiartzungo Udalari, Amazonen aktibitatea jarduera logistiko beharrean, txikizkako merkataritza gisa katalogatzea eskatuz; hartara, Oiartzungo Hirigintza Plan Orokorraren eta Eusko Jaurlaritzaren Establezimendu Komertzial Handien legearekin talka egingo bailuke, gune horretan
Otsamantegin, igelak erruten
Otsamantegin (Ergoien) hezegune bat sortu zuten Udalak eta Aranzadik, herritar bolondresen laguntzarekin. Orain, lehenengo baso-igel gorriak euren arrautzak erruten hasi dira bertan.
Kazabonen liburuak herriaz
Antton Kazabon idazleak Xabier Lete ttiki eta Burnizko potoa liburuak argitaratu ditu, Oiartzungo ondarearekin lotuta. Xabier Lete ttiki herriko LH 2. mailako ikasleei aurkeztu die berak.
Karrikan eta Ergoienen, geltokiak
Karrikan eta Ergoienen autobus geltoki bana jarri du Udalak, taxibus zerbitzuaren erabiltzaileentzako eta ikastetxeetako autobusak erabiltzen dituzten ikasleei zerbitzua emateko.
Mendiburu 14ko lanak, berriz ere martxan
Igandero, 'Iparra galdu gabe' Arditurrin
Ihoteei buruzko karta jolasa sortu du Abaraxkak
'Loreak eta zauriak' emanaldirako sarrerak
Mendiburu 14 eremuan erabilera anitzeko udal eraikina eraikitzeko lanak berriz ere martxan daude, bi hilabeteko etenaldiaren ondoren. Etenaldia egitea lanen lur mugimenduak San Esteban elizan artesi bat eragin ondoren erabaki zen, lurra estabilizatzeko eta mugimenduen neurketa egiteko. Bi hilabetez lan horiek egin dira. Azaroa hasieran lanak berriz martxan jartzeko baldintzak bazeudela ondorioztatu zuten teknikariek, baina zuhurtziaz, bi aste gehiagoko etenaldia egin zen. Orain, lanak hurbiletik zainduz, berriz martxan daude.
Abenduko igandeetan (hilaren 6an, 13an, 20an eta 27an) Arditurri eremuan Iparra galdu gabe orientazio jolasean aritzeko aukera emango du Arditurriko parketxeak (Gipuzkoako Parketxe Sarearen eta Oiartzungo Udalaren eskutik). Ordu eta erdiko pista jolas erraza da planteatzen dena, familian egiteko modukoa (hiru kilometro inguruko ibilbide baten inguruan). Aldez aurretik izena ematea derrigorrezkoa izango da parte hartzeko: arditurri@gipuzkoanatura.eus edo 943 49 50 69/688 89 50 68 telefonoetara deituta.
Oiartzungo ihotik karta-jolasa sortu du Abaraxka udal ludotekak, herriko kultura eta ondarea jolas bidez transmititzeko asmoz. Hiru jolas ezberdinetan jokatzeko aukera ematen du ihoteei buruzko karta-jolasak. 15 â‚Źren truke dago salgai toki hauetan: Abaraxka ludotekan; Dixidu diseinu grafikoan; Ehuntzen sormen espazioan; Elizalde Herri Eskolan; Haurtzaro Ikastolan; Intxixu AEK euskaltegian; Labore Oarson eta Oiartzun Irratian. Iosu Mitxelenaren marraztu eta Dixidu diseinu grafikoak egin du diseinu lana.
Xabier Leteri buruzko Loreak eta zauriak emanaldirako sarrerak salgai daude Urrats paper-dendan, 10 â‚Źren truke. Disziplina arteko emanaldia antolatu dute Joserra Senperenak, Xabier San Sebastianek, BeĂąat Gaztelumendik eta Quico Pugesek, kantuz eta bertsotan Lete gogoratzeko. Oiartzungo emanaldian luxuzko kolaboratzaileak izango dituzte, Lete hurbiletik ezagutu zutenak: Antton Valverde eta Oihana Lekuona. Udalak antolatutako emanaldia hilaren 13an (igandea, 18:00etan) izango da Elorsoro kiroldegian.
!
aski prexk aldizkaria
ITZIAR ALONSO: “Badira oraindik katuak arazo bezala ikusten dituzten herritarrak"
Klixk!
Oiartzungo OI-AN Animali Babesa elkartea martxan da 2019ko urte hasieratik. Batez ere katuak babesteko elkartea da hau, animaliak maite dituzten oiartzuar batzuek sortutakoa. Itziar Alonso da horietako bat. Bera da elkarteko sortzailea eta arduraduna.
Hondakinen Prebentzioko Europako Astea izan zen aurreko astean, eta Mater Ontziak #Zu2025.Eralda zaitez! kanpaina jarri du martxan herriko lau komertzio eta gunetan (Garmendia okindegian, Elordi janari-dendan, Labore Oarson eta Abaraxka ludotekan) gaiarekin sentsibilitatea sortzeko mezuekin. Abenduaren erdialdea bitarte, astero mezu ezberdinak partekatu dituzte herritarrentzako.
Oiartzungo OI-AN Animali Babesa 2019an jarri zen martxan. Nork bultzatu zuen elkartea? Oiartzunen kalean bizi diren katuen egoerarekin kezkatuta, lagun talde batek zerbait egin beharra zegoela erabaki genuen. Urteak generamatzan bakoitzak gure kabuz kaleko katuei laguntzen. Eta ni aurretiaz beste elkarte batean bolondres lanetan aritua nintzen. Oiartzungo OI-AN Animali Babesaren helburua eta egitekoa elkarte gisa zein da? Helburu funtsezkoenak hiru dira. Bat, kalean bizi diren katu-koloniak kontrolpean edukitzea, gehiegizko ugaltzeak, gaixotasunak eta harrapaketak saihesteko. Horretarako HEI (Harrapaketa–Esterilizazioa–Itzulera) deitzen den egitasmoa martxan dugu, hau da, kaleko katuak jaso, esterilizatu eta sendatu, eta bere lekura bueltatzea. Helburua Oiartzungo auzo bakoitzeko katu-kolonia kontrolpean izanda, bizilagunak horien zaintzaz arduratzea litzateke, alegia, leku zehatzetan pentsua eta ura uztea, eta euren osasunaz kezkatzea. Bigarrena, adopzioa. Kalean jaiotzen diren katakumeak, edo herritarrek galduta topatzen dituztenak, ukitzen eta laztantzen uzten badira, adopzioan ematen ditugu. Horientzat familia egokiak topatzen ditugu. Eta hirugarrena, Oiartzungo hainbat baserritan kontrolik gabe umatzen diren katuak zikiratzea. Helburu garrantzitsu asko ditugu gure kezken artean, baina gauzak ondo egiten hasteko, lehenengo helburua kalean dauden katuei kasu egitea da, premia handiena baitute. Nola funtzionatzen du Oiartzungo Animali Babesa elkarteak? Udaltzainek edo herritarrek abisua ematen dutenean galdutako eta zauritutako katuak edo katakume jaioberriak jasotzen ditugu. Beharrezkoa bada, albaitariarengana eraman, sendatu eta guztiz osatu arte gure etxeetan edota lokal batean izaten ditugu. Bertatik berriro kalean aske utzi ala adopzioan ematen dira. Horrez gain, aipatutako HEI programa betetzeko kalean bizi diren katu helduak harrapatu, zikiratu eta askatzen ditugu. Kolonietan bizi diren hainbat katuri janaria eramaten diegu. Herritik kanpoko gisa honetako beste elkarteekin ze harreman duzue? Elkarte guztien arteko komunikazio estua dugu eta ahal den neurrian batzuk besteei laguntzen diegu. Esaterako, familia batek katakumeak behar baditu eta une horretan guk ez baditugu, beste elkarte batean galdetzen da. Denbora baterako harrera familiak behar direnean, edo herri zehatz batean arazoa baldin badago, elkarri laguntzen diogu. Oiartzuar batek Animalia Babesa elkarteari lagundu nahi badio, zer egin dezake? Modu asko daude elkarteari laguntzeko, eta gure webean bide desberdinak eskaintzen ditugu. Hauetako batzuk lirateke: elkarteari diruz lagunduta -behin kopuru zehatz bat emanda ala hilero-; auzoetako kolonietan bizi diren katuei janaria eta ura eramanda; gurekin bolondres arituta, bai kaleko katuak harrapatzen, zikiratu eta askatzeko, bai jasota ditugun katuak zaintzen, etabar. Zein da herritarrek animaliekin duten harre-
mana, sentsibilizazioa…? Zein errealitate ikusten duzue Oiartzunen? Lan asko dago egiteko. Oiartzun landa eremuan kokatutako herria da. Auzo bakoitzaren errealitatea ezberdina da. Ez du zerikusirik herri guneak edo Karrikak. Herritar batzuek oso jarrera ona dute: zauritutako katu bat topatzean deitu egiten digute, auzoko katuei janaria emateko euren etxe inguruan sartzen uzten digute… Baina badira oraindik katuak arazo bezala ikusten dituztenak. Zakurrak aske eramaten dituzte herritar askok kontrolik gabe, eta horiek askotan katuak akabatzen dituzte. Oraindik gogoan dut duela hilabeteko irudia, udaltzainek deitu zidatenean: hilabeteko katutxoa hilda zakur batek akabatuta, eta ondoan kumeari deika katama. Bihotza apurtzeko irudia. Baserri batzuetan kontrolik gabe umatzen dira katuak, eta jaioberriak hil egiten dituzte XXI. mendean. Gure arbasoen jakituria berreskuratu beharko genuke. Baserrietan katua izateak arrazoia izan du beti: saguak eta arratoiak desagertzea, katua euren harrapakari naturala baita. Oiartzungo baserritar batek duela hiru hilabete esan zidan bere baserrian haur zenetik beti izan direla katuak. Duela urte batzuk katurik gabe geratu ziren, eta bi hilabeteko epean, ganaduaren pentsuak erakarrita baserria saguz bete zitzaien. Katua ekarri eta akabo arazoa. Hirian bizi den lagun batek esaten dit, bere etxeko katuak eltxo eta euli guztiak akabatzen dituela. Bitxikeria bat kontatuko dizuet: Errusian, San Petersburgen, Ermitage museoko biltegi erraldoietan katuak bizi dira eta langileek zaintzen dituzte. Katu horien lana arratoi eta saguek artelanik ez puskatu edo jatea da. Museoa sortu zenetik beti izan dituzte katuak. Oso errespetatuak dira. Errusiako maisulanen artelan eta bitxien zaintzaile finak dira. Itziar, zuk animaliekin duzun harremana zein da? Jaio nintzenetik maitatu ditut animaliak. Ez dut nire bizitza animaliarik gabe bizi nahi. Izaki bizidun oso garrantzitsuak dira, ondo ulertuz gero. Badituzu animaliak etxean?
Hondakinak prebenitzeko mezuak
Sahararen aldeko elkarretaratzea
Mendebaldeko Saharan gerra piztu da berriz, Marokok su-etena hautsi ondoren. Oiartzunen ere, Sahararen alde eta sahararrek euren etorkizuna libre erabakitzeko erreferendumaren alde, elkarretaratzea egin zen.
Kantagiltzak arrakastatsu hasi du bidea
Lagunarteko Garaiak antolatutako Kantagiltza zikloak arrakasta handiz hasi du ibilbidea. Azken saioan, Eñaut Elorrieta musikari gernikarra aritu zen bere sorkuntza lanari buruz hizketan, Gotzon Barandiaran idazleak gidatuta. Elorrietak saio bikoitza egin zuen Arizmendi-enean.
Bai, noski! Adoptagarri ez diren katuak nirekin gelditzen dira. OIARTZUNGO ANIMALI BABESAREKIN HARREMANETAN JARTZEKO: Webgunea: https://sites.google.com/view/animalibabesa Facebook orrialdea: www.facebook.com/animalibabesa Larrialdietako telefonoa: 634 411 711 WhatsApp: 634 411 711
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Abenduaren 4tik 10era
Egunez: Gorostiaga • Lartzabal etxadia, z/g • 943 49 43 48 Gauez: Pages • Nafarroa etorbidea, 7 (Errenteria) • 943 34 45 49