udal aldizkaria
Atsolorra ospatu da, 2020an Oiartzunen jaiotako haurrei ongietorria emateko Iaz jaiotako 73 haur oiartzuarretatik, 37k eta haien etxekoek parte hartu dute 2020an jaiotako oiartzuarrei ongietorria eman dio Oiartzungo herriak, atsolorran. Iaz jaiotako 73 haurretatik 37k eta, haien guraso eta senideek parte hartu dute festan.
2021eko MAIATZA • 263. ZENBAKIA
ABARAXKA LUDOTEKA UDALEKU IREKIAK 2021: MATRIKULAZIOA Udalekuak egingo dira! Hemen izen-ematea egiteko baldintzak. 1. Aurrematrikula egin zenuten denek izango duzue matrikula egiteko aukera, baina aurrematrikulan zehaztu bezala, ez dira aldaketak onartzen.
Ongi etorri! Irati; Maule; Ainitze; Maddi; Antia; Iraule; Cristina; Gexan; Yanira; Eki; Elaia; Mara; Uma; Sandra Marié; Aner; Paule; Matteo; Galder; Olaia; Libe; Izan; Garoa; Mamia; Manex; Eider; Inge; Lur; Saleh; Ithan; Unai; Jasmin; Alain; Bidane; Malen; Alaitz; Jon; Ibai; Ibai; Ekhi; Ur; Julen; Izaro; Inge; Mikel Caleb; Maddi; Lowsan Caleb; Yuna; Martina; Laia; Haize; Georvanni; Mohamed Amine; Ekain; Unax; Mikel; Glana; Amaia; Genesis Valeria; Aiuri; Mateo; Aarya; Brahim; Lian; Lea; Izei; Mare; Udane; Maia; Nahia; Alma; Marko; Zuhaitz eta Izei.
2. Matrikulazio sistema: Matrikula epea: Maiatzaren 25etik 31ra. Epez kanpo ez da matrikularik onartuko. Behin matrikula eginda baja emanez gero, Abaraxka ludotekak ez du dirurik itzuliko. 3. Matrikularekin batera beharrezko dokumentazioa: - Ordainagiria (haurraren izen-abizenak jarrita). - Osasun txartelaren fotokopia. - Adin txikikoen Datu Babeserako dokumentua sinatua. - COVID19 protokolo dokumentua sinatua. 4. Tasak:
Bertso saioak ikasleekin
Haurtzaro Ikastolako eta Elizalde Herri Eskolako LH 5. eta 6ko ikasleek bertsolaritza lantzen dute euskararen erabilera indartzeko eta urtero, bertso saio batekin bukatzen da ikasturtea. Aurten, COVID19arengatik, ikastetxeetan egingo dituzte.
Eskola Agenda 2030 batzarra
Ikasturte bukaeran, Eskola Agenda 2030 egitasmoko ikasle ordezkariak Eneritz Arbelaitz Ingurumen zinegotziarekin elkartu dira, ikasturtean zehar basoen inguruan egindako lanketa, hartutako konpromisoak eta proposamenak aurkezteko.
Normala (2 aste): 40 €. Normala + autobusa (2 aste): 53 €. Normala (4 aste): 80 €. Normala + autobusa (4 aste): 107 €. 3 ume matrikulatuta (2 aste): 31 € bakoitza. 3 ume + autobusa (2 aste): 41 € bakoitza. 3 ume matrikulatuta (4 aste): 62,50 € bakoitza. 3 ume + autobusa (4 aste): 83 € bakoitza. Kontu korrontea (Laboral Kutxa): ES66-3035 0126 64 1260048216 5. Guraso bilera: Ekainak 11, udaletxeko pleno aretoan. Familia bakoitzeko kide bakarra bertaratu daiteke. Haur bat baino gehiago dituzuenok, haur gazteenak aurten bukatu duen mailan etorri. - HH3, HH4 eta LH6: 16:30-17:15. - HH5 eta LH3 : 17:15-18:00. - LH1 eta LH5: 18:00-18:45. - LH2 eta LH4: 18:45-19:30. 6. Informazio gehiago: E-maila: udalekuak.oiartzun@gmail.com Telefonoa: 645 005 496/943 50 64 12 Abaraxka ludotekan (astelehenetik ostiralera, 16:15-19:00)
Ugaldetxoko bidegorrian, komun publiko berriak
Redadegeko kilometroak bretoieraren alde
'Geuretik sortuak' beka, Lore-More Oiartzunen
Ugaldetxoko bidegorrian, komun publiko berria eraikitzen ari da Udala. Horrekin batera, gune horretan ur-tutu bat ere jarriko da, txirrindak garbitzeko zerbitzu-gune bat ere izango baita. Bidegorriko erabiltzaileentzako zerbitzu hobea eta eskaintzeko asmoz erabaki du Udalak herriko bidegorri sarea bigarren komun publiko zerbitzu batekin hornitzea (orain arte, Altzibarren bakarrik egon dira komunak). Ugaldetxon egiten ari den lan hauetan 52.500 €ko inbertsioa egingo du Udalak eta ekainean bukatuko dira egin beharrekoak.
Karaezen hasi da aurten Redadeg lasterketa, bretoieraren aldeko Korrika (bihar bukatuko da aurreko ostiralean hasitako ekimena). Aurtengoan, COVID19ak eragindako osasun larrialdi egoerarengatik eta mugengatik, Oiartzungo ordezkariek ezin izan dute lasterketan fisikoki parte hartu, baina bretoieraren aldeko konpromisoa beste modu batera erakutsi dute: Redadeg-eko kilometro bana erosiz. Udalaz gain, kilometroal erosi dituzte herriko eragile hauek: Haurtzaro Ikastolak, Intxixu AEK euskaltegiak eta Oiartzun-Karaez Senidetza Taldeak.
Udalbiltzak Geuretik Sortuak proiektua sortu du eta Oiartzunek bertan parte hartuko du, Euskal Herriko beste 35 herrirekin batera. Proiektu honek euskal kulturgileei euskaraz sortzeko aukerak eman eta herrien arteko kultur sare bat sortzea du helburu. Hiru asteko egonaldi artistikoak egingo dituzte aukeratutako artistek dagokien herrian, eta ondoren, egindako lana erakutsi. Oiartzunen Lore-More antzerki konpainia nafarrak landuko du bere sorkuntza. Nazio mailako aurkezpen orokorra Arizmendienean egin zen.
!
aski prexk aldizkaria
ANE CENZANO: "Gorputzeko zati asko dira aprobetxatzeko modukoak behin hil eta gero ere"
Klixk!
Ane Cenzano erizainak ZIUn egiten du lan eta Donostiako Ospitaleko organoen transplanteen koordinatzailea ere bada.
Kantugiltza egitasmoa iaz jarri zen martxan eta aurten, denboraldi berria Gorka Urbizu, Berri Txarrakeko abeslari ohiaren saioarekin hasi dute. Urbizuren itzulera gisakoa izan da, isiltasun hilabete batzuen ondoren, eta bere zaleek nola sortzen duen hobeto ezagutu ahal izan dute.
Zer dira transplanteak eta organo donazioak? Bata bestearekin lotuta daude. Pertsona batek ez balu organo bat donatuko, ezinezkoa litzateke beste bati transplantatzea. Donazioa da modu altruistan pertsona batek bere organoak ematea. Gaixo dagoen pertsona bati eskain diezaiokegun oparirik onena da. Milaka pertsona daude organo baten zain. Ekintza solidario bat da. Transplanteaz hitz egiten dugu konpatiblea den pertsona batek organoa jasotzen duenean. Emate gehienak pertsona hiltzen denean egiten dira. Milaka bizitza salbatzen dira. Pertsona baten osasun egoera erradikalki aldatu daiteke transplante baten ondoren. Beldurrik ba al dago gai honen inguruan? Nik uste ez dagoela beldurrik daukagun osasun sistema publiko indartsuarengatik eta gizarteak daukan konfiantzarengatik. Jendeak ez digu inoiz ezetz esan organo horrekin zer egingo den deskonfiantza duelako. Badakite ematen duten organo hori behar duen eta egokitzen zaion pertsona batek jasoko duela, inor ez dela lukratuko. Eta ezjakintasuna?
izan daitekeen edo ez jakiteko. Gero, familiari pazientearen nahiaren inguruan galdetzen diogu eta baietz esaten badute, sarea martxan jartzen dugu. ONT-rekin harremanetan jartzen gara eta odol-mota eta tamainaren araberako ezaugarriak bilatzen dituzte. Lehenengo, estatuan 0 urgentziarik badagoen begiratzen dute. Hurrengo orduetan organoa jasotzen ez badu, hil egingo dela esan nahi 0 urgentziak. Ez badago halakorik, autonomia erkidegoan bertan begiratzen da. Ez badago transplantua izateko pertsona egokirik, ingurura zabaltzen da: Nafarroa, Errioxa eta Kantabriara. Zirkulua handitzen doa estatu guztian hartzaile bat izan arte. Organo hori kanpoan transplantutako bada, ekipoa kanpotik etortzen da erauzketa egitera eta eramatera. Organo emaileak zein baldintza bete behar ditu? Lehenengo baldintza, heriotza gertatzea da. Organoak baldintza onean egotea ere garrantzitsua da: infekziorik ez, minbizirik ez momentuan -eta mota asko, lehendik ere ez-, eta familiaren edo pertsonaren baiezkoa. Emaileen %7a 80 urte baino helduagoa da. 70-79 tartekoak, %25; 6069koak, %27; 45-59ekoak, %32; 30-44ekoak, %5.
Giltzurrunak dira gehien donatzen direnak. Emaile batek bi ematen baditu, bi bizitza salbatzen ditu. Gibela; birikak; bihotza; heste mehea. Horiek, organoen artean. Baina ehunak ere donatzen dira: begietako korneak; operazio askotan hezur ehuna betetzen da, eta donatutako hezurrekin egiten da; tendoiak ere bai. Gorputzeko zati asko dira aprobetxatzeko modukoak. Behin hil ondoren, begira zenbat pertsonari laguntzeko aukera daukagun. Harrigarria da.
Bizi zarela organo emaile izan nahi dela adierazteko badago aukera, ezta?
Zer esango zenieke herritarrei gai honen inguruan?
Desio hori plasmatzeko dokumentu legal bat dago, Aurretiazko Borondateen Dokumentua izenekoa. Adierazteko gaitasunik ez daukazunean ez badituzu nahi interbentzio mediko agresiboak, dokumentu horretan adierazi dezakezu eta heriotzaren ingurukoak ere bai. Dokumentu horrek balioa du beti ere momentu horretan ez bada gaitasunik zer nahi den adierazteko. Dokumentu hori ez daukan pertsona bat egoera horretan aurkitzen denean biltzen gara gu familiarekin, eta galdetzen diegu beraien familiarrak zein nahi ote zeukan.
Nik bultzatuko nuke jendea adieraztera zer gustatuko litzaioken egitea, inoiz ez dakigulako zer gertatuko den. Momentu batetik bestera aldatu daiteke dena: atzo bageunden, eta bihar agian ez. Horrekin, familiari gauza asko errazten zaio. Ezjakintasunak samina sortzen du. Dramatikoa den egoera bat izaten da, eta oraindik erabaki gehiago hartu beharra... Askotan, donazioarekin zentzua harrapatzen diote familiartekoen heriotzari: "Behintzat balio dezala norbaiti laguntzeko". Heriotza tabu bat da gure gizartean, baina jendeak orokorrean ongi erreakzionatzen du hurbiltzen garenean, harrigarria izan arren, jende askoren doluan laguntzen du.
Espainiako estatuko legediaren arabera, herritar guztiok gara organo-emaile kontrakoa esan ez badugu. Berez, guk familiari galdetzen dioguna da zer nahi zuen beraien senitartekoak. Guk hil den pertsona horren borondatea bete nahi dugu. Euskal Autononia Erkidegoa organo donazioan punta-puntakoa omen da. Hala al da? Bai, hala da. Milioi biztanleko zenbat organoemaile dauden neurtzen da eta 2019an 49 izan ziren Espainiako estatuan, Portugalen 35, eta Frantzian 30. Organización Nacional de Transplantes (ONT) da estatu mailan dena koordinatzen duena eta oso indartsua da. Euskal Autonomia Erkidegoaren aurretik, Kantabriak bakarrik du emaile kopuru altuagoa: 41. EAEk 32 ditu eta Nafarroak, 23. Nola funtzionatzen du donazioren sistemak? ONT-k koordinatzen du dena. Frogak egiten zaizkio hiltzera doan edo hil den pertsonari emaile
Sahararen aldeko azoka solidarioa
Sahararen aldeko azoka solidarioa antolatu dute El Watan elkarteak eta Elizalde Herri Eskolak, Kontzejupean. Salmentatik lortutako dirua Tindufeko errefuxiatu kanpamentuetarako urbidoiak erosteko baliatuko ditu El-Watanek.
Zer donatu daiteke?
Iruditzen zait baietz. Medikuak atzera bueltarik ez duen egoera azaltzen dio familiari eta gu eszenan gero sartzen gara, aukera hau ematera. Egitan sinesten dugu familiarentzako eta pazientearentzako aukera bat dela organo emaile izatea. Denok, zoritxarrez, ez gara emaile. Gaixotasun batzuek emaile izatetik eskluitzen gaituzte. Orokorrean, ez dugu pentsatzen hil egingo garenik eta hil ondoren zer nahi dugun.
Familiak ez badaki zein den norberaren desioa, zer gertatzen da?
Gorka Urbizuren Kantugiltza
Haurtzaro Ikastolaren kilometroa
Redadeg, bretoieraren aldeko Korrikan, Haurtzaro Ikastolak erositako kilometroan Gwessenyko diwaneko ikasleek eraman zuten lekukoa. Gwessenyko diwanak eta Haurtzaro Ikastolak elkartrukea egiten dute. Diwanak bretoiera hutsez irakasten duten eskola bakarrak dira.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Helduen Heziketa Iraunkorra-EPA: 943 49 00 48 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Maiatzaren 28tik ekainaren 3ra
Egunez: Agirrezabalaga • Arraskuelarre, z/g • 943 49 14 95 Gauez: Escudero • Biteri, 16 (Errenteria) • 943 68 62 21