udal aldizkaria
2022ko MAIATZA • 285. ZENBAKIA
Eskola Agenda 2030en hartutako konpromisoen dekalogoa aurkeztu dute herriko ikasleek
ABARAXKA LUDOTEKA
Larre eta landareen zaintza eta itsutasuna aztertu dituzte ikasturte honetan
KU-KU: Haur Literatur ekimen LGTBIQ+ eta feminista
Elizalde Herri Eskolako, Elizalde Institutuko eta Haurtzaro Ikastolako ikasleek Eskola Agenda 2030 ekimenaren baitan hartu dituzten konpromisoen dekalogoa aurkeztu dute. Ikasturte honetan biodibertsitatea aztertzen aritu dira. Larre eta landareen zaintzari eta itsutasunari erreparatu diote bereziki. Hartutako konpromisoez gain, Udalari proposamenak ere egin dizkiete Oiartzungo biodibertsitatea hobetzeko. Agustin Lekuona Hirigintza zinegotziak eta Ander Santesteban Ingurumen teknikariak egin diete harrera Eskola Agenda 2030eko ikasle ordezkariei eta, egindako iradokizunak aztertu eta urrian berriz elkartzeko konpromisoa hartu dute.
Oiartzungo Eskola Agenda 2030. Konpromisoen DEKALOGOA: 1) Arriskuan dauden landareak eta inbaditzaileak zeintzuk diren ohartarazi. 2) Inguruko landareak gehiago ezagutu eta babestu. 3) Udalak bultzatutako jardueretan parte hartu. 4) Zuhaitzak identifikatu eta izendatzen ikasteko ekintzetan parte hartu. 5) Inguruko balio naturalak gehiago ezagutu eta errespetatu. 6) Zelai eta larreetako zaborra jaso. 7) Ingurunearen erabilera arduratsua egin. 8) Eremu berdeeetan errespetuz jokatu. 9) Ingurukoekin gaia landu eta sentsibilizazioa bultzatu. 10) Lore eta landareak ez suntsitu jolasteko edo biltzeko.
Benetan ikusgarria izan da aurten herriko eragile eta norbanako batzuekin batera sortu dugun ekimen berri hau. Ederra benetan herriko plaza ingurua kolorez, tailerrez eta herritarrek ipuinekin batera sortutako magiaz kutsatua sentitzea. Ikusgarria benetan sortutako txoko bakoitza; geratzera gonbidatzen zuten txokoak. Ederra benetan girotzeko jarria zegoen musika goxo, atsegina; geratzera gonbidatzen zuen musika. Ikusgarria benetan sortutako giroa; geratzera gonbidatzen zuen giroa. Ederra benetan sofatan, alfonbretan, aulkietan, mahaietan entzuten zen xuxurla. Ikusgarria benetan bertaratutakoen artean sortutako konplizitatea. Ederra benetan adin ezberdinetako jendea elkarrekin gozatzen ikustea. Ikusgarriak benetan Kontzejupe plazatik Doneztebe plazara doazen ortzadar koloreko eskailerak. Ederra benetan eskailera hauetan irakur daitekeena.
Kulturaz bete da Oiartzun
Kulturaz Bete Arte Herri Dinamikak izen bereko jardunaldia antolatu du, Euskal Herrian badiren eta izan diren praktikak ezagutu eta Oiartzungo kulturgintzarako eredua izan daitekeena eraikitzeko. Ia 60 lagunek parte hartu zuten saioetan.
Etorri berriei harrera
Oiartzunera etorri berriak eta dagoeneko bertan errotuen arteko topaketa bihurtu zen azkeneko harrera saioa. Zazpi jatorritako herritarren elkargune ederra izan zen Abaraxka ludoteka, kantu, jolas eta mokadu artean.
Ikusgarria eta ederra benetan denok aske bizitzeko aukera izatea!
Uda Kirol-ek 15 jarduera antolatu ditu Oiartzunen
Amazonek ez du jarduera Oiartzunen martxan jarriko
IKT-ei buruzko formakuntza gurasoentzat
Atsolorran 55 haurrek eta familiak parte hartuko dute
Uda Kirol eskaintza egin dute eskualdeko lau udalek. Oiartzunen 15 jarduera egiteko aukera izango da, baina oiartzuarrek Errenterian, Lezon eta Pasaian antolatu diren beste 11 jardueretan ere izena emateko aukera izango dute. Antolatutako ekintzetako asko haur eta gaztetxoei zuzenduta daude, baina helduek ere izango dute jarduera fisikoa egiteko aukera. Jarduerak ekainaren azken astean hasi eta iraileko lehenengo astera arte izango dira. Izen-ematea irekita egongo da uda osoan. Jarduerei buruzko informazioa, www.oiartzun.eus-en.
Amazon multinazionalak ez du Lanbarrenen bere jarduera inplantatzeko tramiteekin aurrera jarraituko, maiatzaren 11n Oiartzungo Udalean erregistratutako dokumentuan adierazi duenez. Lanbarren eremuan, inbertsio funts baten jabetzako eremuan aktibitatea jartzeko tramiteak hasiak zituen enpresak. Oiartzungo Udalak, Amazonen asmoen berri izan zuenetik, merkataritza txikiarengan izan zezakeen eraginarengatik kezka adierazi zuen. Orain ere, merkataritza txikiareko konpromisoa berresten du.
Adin Txikiko Mahaiak Haurtzaro Ikastolako, Elizalde Herri Eskolako eta Elizalde Institutuko LH5 eta DBH2 arteko gurasoentzako hitzaldiak antolatu ditu, nerabeak eta sare sozialen erabilera hizpide hartuta. Gurasoen artean interesa piztu du saioak eta parte-hartzea aktiboa izan da. Arkaitz Lareki, EHUko irakaslea eta Adin Txikiko Mahaiko kidea izan da saioetan hizlari. Hain zuzen ere, Larekiren lantaldeak Oiartzungo ikastetxeetan teknologia berrien (IKT) erabileraren inguruko azterketak egiten ditu.
Igandean (hilak 22) 2021ean jaiotako oiartzuarrei ongietorria emateko atsolorra ospatuko da. Sekula baino jendetsuagoa izango da: iaz jaiotako 73 haurren artean, 55ek eta euren etxekoek (guraso, senide eta aiton-amonak) parte hartuko dute saioan. Arizmendieneako lorategia haurren irriz beteko da: txalaparta, argazkien zuhaitz osatu, kantu-jolasak abestu eta, azken bi urteetan aukerarik egon ez bada ere, aurtengoan etxetik ekarritako mokadua ere izango da. Aurten antolakuntzan ere sekula baino guraso gehiagok parte hartu dute.
!
aski prexk aldizkaria
MALEN FRANTSESENA: "Euskaraz bizi nahi eta ezin duen belaunaldia gara"
Klixk!
Malen Frantsesena Gazte Euskaltzaleon Sareko kide da. Duela gutxi aurkeztu dute euskalgintzako eragile berria.
Oraindik ere funtzionatzen duten Oiartzungo hiru errota ezagutzeko aukera izan dute 65 lagunek Erroten Egunean: Karrikako Arrasku errota, Altzibarko Huarte errota eta Ugaldetxoko Ihurrita Errota. Alex Roteta, Ihurritako semeak, eman zituen azalpenak. Bera izan da Gipuzkoa osoan ospatu den Erroten Egunaren sustatzaile nagusia.
Zer da Gazte Euskaltzaleen Sarea? Gazte Euskaltzaleon Sarea Euskal Herri osoko gazte euskaltzaleak batzen dituen sarea da, izenak berak dion bezala. Sare hau osatzen dugu herrietako zenbait euskara taldek, unibertsitatean antolatuta dauden zenbait taldek eta taldeetan antolatuak ez gauden beste zenbaitek. Zuk nola izan duzu sare honen berri? Lagun batek aipatu zidan gazte euskaltzaleen sare bat sortzeko intentzioa zegoela eta ea interesatzen zitzaidan. Baietz esan nion. Whatsapp talde batean sartu ninduen eta gero, asanblada batzuetan hartu dut parte. Sarea irekia da: euskararen inguruko kezka daukan edonor da ongietorria. Zerk motibatu zintuen pausoa ematera? Euskaltzalea beti izan naiz. Betidanik izan dut euskararen egoerarekiko jabetza. Horrek euskararekiko nire jarrera eraiki du, eta euskararen egungo egoerak kezkatzen nauelako hasi nintzen sarean parte hartzen. Nire kezka edo iritzi berak dituzten gazteekin saretzeko aukerak ere animatu ninduen. Gaztea zara, baina dagoeneko baduzu euskalgintzan eskarmentua. Betidanik izan naiz euskaltzalea eta betidanik izan dut euskalgintzarekin harremana, baina aritu-aritu, euskalgintzan militatzen Eskuttun-en hasi nintzen, Haurtzaro Ikastolako euskara taldean. Nire militantzia esparruak beti eman dit euskalgintzan nire aletxoa jartzeko aukera: bai ikasle mugimendutik eta baita gazte mugimendutik ere. Beti ibili izan naiz ekintzak antolatzen eta parte hartzen. Orain, Leioako campusean ari gara euskara taldea sortu nahian. Inkestak egin ditugu, baina datorren ikasturterako utziko dugu lanketa nabarmena, orain azterketa garaian baikaude. Zein da gazteek euskararekiko bizi duzuen egoera? Gure kezka nagusia euskararen egoera eta euskararen aldeko borroka dira. Azken urteetan euskalgintzan eta, orokorrean, euskararen aldeko borrokan desaktibazioa ikusi dugu. Euskalgintza bada Euskaraldia eta Korrika bezalako egitasmoak antolatzeko gai, baina gero, borroka horien arrastoak ez dira erabileran eta kalean islatzen. Askotan esaten digute gu dena egina jaso duen belaunaldia garela, baita euskararen borrokan ere, baina gure gurasoen garaian euskarak zeukan jazarpen nabarmen hori bizi ez dugun arren, euskarari dagokionez egoera oso zailean dagoen belaunaldia garela uste dugu. Jendea ez da konturatzen Euskal Herrian, leku jakin batzuk alde batera utzita, ezin dela euskaraz bizi. Gaur egungo egoerak ez du uzten. Kezka nagusien artean daukagu globalizazioak uzten duen egoera ere: hizkuntza gutxituei egiten dien kaltea nabarmena da. Euskaraz bizi nahi eta ezin duen belaunaldia gara. Beste adin tarteekiko desberdina al da zuen errealitatea? Esan genezake baietz. Gazte ia guztiak ikasleak gara eta argi dago hezkuntzaren arloan euskararekin arazo handia dagoela, unibertsitateetan batez ere: baliabideak, irakasleen euskara maila... Nahi dugu, baina ez digute uzten euskaraz bizitzen. Horrez gain, belaunaldi bezala globalizazioak eragiten digu: eskaintzen dizkiguten
erreferente kultural eta politiko gehienek ez dute euskaraz hitz egiten. Pantailekin eta sare sozialekin harreman handia duen belaunaldia gara eta sare sozialetan euskararen presentzia eskasa da. Euskararekin dugun harremana mugatu egiten du horrek.
Errotatik errotara, pasioan
Kezka horietatik abiatuta, zertan eragin nahi duzue? Gure helburuetako bat da euskararen borrokan gazte perspektiba txertatzea eta gazte belaunaldiaren beharretara egokitzea. Eta, batez ere, belaunaldi oso bat euskararen aldeko borrokara batzea. Bihar (maiatzak 21) izango da 'Euskara aurrera' manifestazioa. Zein helbururekin? Manifestazioaren helburua da batzea euskaraz bizi nahi duen pertsona oro. Harremanetan egon gara euskalgintzako eragileekin eta aipatutako analisi edo irakurketa partekatzen dugu. Bi urte pandemiko bizitzetik gatoz, eta aurtengo Korrikak eman digun bultzada aprobetxatuz, euskararen alde kaleak hartzeko garaia dela iruditu zaigu. Azken urteetako egoerarekin kezkatuak gaudelako deitu dugu, baina aldi berean, indarrak batzeko eta euskararekiko harrotasunetik mobilizatzeko egun bat izatea nahi dugu. Uste dugu ordua dela gure hizkuntzaren alde herri bezala mobilizatzeko eta aldarri desberdinez betetzeko manifestazioa. Egia da belaunaldi berrietatik atera dela iniziatiba, baina nahi dugu manifestazio hau denena izatea: helduak, gazteak, nerabeak, gurasoak... Euskararen alde dagoen guztiarena. Animatzen ditut oiartzuar euskaltzale oro manifestaziora. Pentsatu nahi dut denok nahi dugula euskarak egoera hobea izatea. Horrez gain, Euskararen alde sinadura bilketa ere egiten ari gara, change.org-en. Dagoeneko baditugu 1.500 sinadura, baina ea jende gehiagok parte hartzen duen. Gazte oiartzuarrak euskaltzaleak al zarete? Galdetuz gero, ziurrenik denek baietz esango dizute, baina gero gazteleraz ariko dira batzuk. Jakintza aldetik, gazte ia guztiak euskaldunak gara; txikitatik Oiartzunen ikasi dugunok behintzat, bai. Baina erabilerari dagokionez azken urteetan beherakada handia eman da, batez ere gaztetxoenen artean. Nire adinekoen artean, 18tik gorakoen artean, ez da hainbestekoa, baina nik nabaritu dut txikiagoan artean, nerabeen artean. Soziolinguistika Klusterrekoek esan dute euskararen ezagutza handia den herrietan erabilera asko jaitsi dela. Hala ere, esango nuke Oiartzun herri euskalduna dela eta jendea, orokorrean, euskaltzalea dela. Gero beste kontu bat da aktiboak diren edo ez.
Bi urteren ondoren, Elizalde Eguna
Bi urteren ondoren, badirudi gauzak lehengora itzultzen ari direla. Ikastetxeak ere hasi dira euren egunak ospatzen, eta hala, Elizalde Eguna ospatu dute Elizaldeko Guraso Elkarteak antolatuta. Elizalde Herri Eskola eta Elizalde Institutuko hezkuntza komunitatea elkartzeko eguna izan zen.
LGBTIQ+fobiaren kontra, pintzelak
LGBTIQ+fobiaren kontrako hormairudia margotu dute herriko feministek Olalden (Altzibar), aurretik margoketa homofobo bat egin zuten tokian bertan. Inaugurazioa maiatzaren 17an, LGBTQfobiaren kontrako Nazioarteko Egunean, egin zuten errespetua, aniztasuna eta askatasuna aldarrikatuz.
TELEFONO BALIAGARRIAK: - Udaleko informazio bulegoa: 943 49 01 42 - Udaltzaingoa: 943 49 33 11 - Taxia eta taxibusa: 943 49 14 74 - Elorsoro udal kiroldegia:943 49 25 52 - Manuel Lekuona udal biblioteka: 943 49 38 64 - Osasun Zentrua: 943 00 65 05 - Urmendi Haur Eskola: 943 26 00 86 - Elizalde Herri Eskola: 943 49 01 93 - Elizalde institutua: 943 89 92 83 - Haurtzaro Ikastola: 943 49 16 59 - Oiartzun Irratia: 943 49 37 11 - Bidez Bide/Bidelagun programak: 690 769 466
GUARDIAKO FARMAZIA: Maiatzaren 20tik 26ra
Egunez: Gorostiaga • Lartzabal etxadia, z/g • 943 49 43 48 Gauez: Anton Elosegi • Aitzbitarte, 1 (Errenteria) • 943 52 61 09