UDALBILTZA Euskal Herriari Begira
Oiartzun
Lanaren egilea:
Udalbiltza
Aurkibidea
Sarrera
3
Bizitasun Demografikoa
4
Bizitasun Sozial eta Ekonomikoa
6
Udal Zorra
9
Ingurua
10
Definizioak eta Iturriak
11
2
Udalbiltza
Sarrera
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategia, Udalbiltza Partzuergoarekin lankidetzan dihardu, Euskal Herriko udalerri eta lurraldeetako problematikak zertan diren aztertzeko. Bi elkarteen helburua euskal hautetsiok tokiko errealitateari buruzko informazioa izatea da, baita gure herriaren argazki ahalik eta osoena eskaintzea. Esku artean duzun txosten hau lankidetza horren emaitzetako bat da. Bertan, adierazle galeria baten bitartez, zure udalerriaren errealitate sozioekonomikoaren hurbilpen bat egin dugu, zehazki, ondorengo arloetan: demografia, gizartea, jarduera ekonomikoa, etxebizitza eta udal zorra.
Adierazle hautapen hori Euskal Herriari Begira tresnaren osagarri izan nahi du eta zure udalerriaren egoera sozioekonomikoaren ezagutza zehatzagoa eskuratzen lagunduko dizu.
3
Udalbiltza
Oiartzun BIZITASUN DEMOGRAFIKOA Biztanle kopurua:
9.970
10050 9970
10000 9950 9900
9846
-o-
9850
Krisialdia
9800 9750
-oKrisialdi aurretik
9730
9700 9650 9600 9550
Biztanleria mantentzeko etorkin beharraren indizea (2008-2013)
-0,29
Oiartzun Eskualdean Herrialdean
Donostialdea
Tamaina bereko udalerrietan
5.001-10.000
Gipuzkoa
-0,07
EH
EH 5.00110.000
Gipuzkoa Donostial dea Oiartzun
-0,30
-0,20
-0,10
s
0,00 s -0,09 s -0,30 s s
Oiartzun, 9.970 biztanleko udalerria, biztanleria jaitsiera jasaten dabil azken bi urteetan baina hazkunde positibo baten ondoren etorri da hau. Azken hamarkadan 200 biztanle irabazi ditu. Oiartzungo jaiotza eta heriotzen arteko desberdintasuna kontuan izanik, saldo positiboa du udalerriak, beraz, egungo biztanleria kopurua mantentzeko ez du etorkinen beharrik. Hala, eskualdeko, tamaina bereko udalerrietako, Gipuzkoako eta Euskal Herriko joera bera erakusten du, baina datu kontsolidatuago batekin.
0,00
4
Udalbiltza
Oiartzun BIZITASUN DEMOGRAFIKOA Zahartze-tasa (2014):
17,9
Oiartzun Eskualdean
Donostialdea
21,3
Herrialdean
Gipuzkoa
20,6
Tamaina bereko udalerrietan
5.001-10.000
17,8
%18
EH
20,4
Gazteen irautea eta erakartzea (2008-2014):
-2,5
Oiartzun
t
Eskualdean
Donostialdea
7,0 t
Herrialdean
Gipuzkoa
5,8 s
Tamaina bereko udalerrietan
5.001-10.000
5,4 s
EH
5,2
s
Oiartzungo adinekoen presentzia ez da oso handia, biztanleriaren %18a 65 urtetik gorakoa da. Euskal Herriko, Gipuzkoa zein eskualdeko datua baino txikiagoa da.
Gazteen irautea eta erakartzea adierazleak adierazten du 2008an 15-29 urte zituzten gazteen kopurua mantendu, hazi edo murriztu den 2014 urtera arte (egun, gazte horiek 21-35 urte dituzte). Datuek erakutsi bezala, gazteen galera eman da azken sei urtetan. Honek, udalerriko biztanleriaren hazkunde orokorrarekin harreman zuzena du. Eskualdean gainera, egoera bera eman da, ez ordea, konparaziorako beste lurralde-eremuetan.
5
Udalbiltza
Oiartzun BIZITASUN SOZIAL ETA EKONOMIKOA Gizarte Segurantzako afiliazio-tasa (2014)
Oiartzun
Erregistratutako langabezia-tasa (2014)
Hazk. (08-14)
137,0
Oiartzun
-10,0 t
Hazk. (08-14)
8,2
12,0
137,0 8,2
49,1
64,4
10,4
12,1
61,9
Oiartzun Oarsoaldea Gipuzkoa Hegoalde
Autonomo-tasa (2015)
3,8 s
Oiartzun Oarsoaldea
Gipuzkoa
Hegoalde
11,2 22,9 23,1 19,5
Oiartzun Oarsoaldea Gipuzkoa Hegoalde
Oiartzunen Gizarte Segurantzako afiliazio-tasa krisi garaian jaitsi den arren (10,0), garapen agentzia, herrialde zein Hegoaldeko afiliazio-tasaren oso gainetik kokatua dago, duen biztanleria aktiboa baino langile gehiago izateraino. Gizarte Segurantzara afiliatutakoen artean autonomoen presentzia ez da garapen agentzia, herrialde, tamaina bereko udalerri zein Euskal Herriko mailara heltzen, beraz, baxua dela esan daiteke.
Epe berean erregistratutako langabezia-tasak (%8,2) gora egin duen arren udalerrian, garapen agentzian eta Gipuzkoan baino baxuagoa da egun. Nolanahi ere, Hegoaldean langabeziaren eragin handiagoa irudikatzen da.
6
Udalbiltza
Oiartzun BIZITASUN SOZIAL ETA EKONOMIKOA Establezimenduak jarduera-adarraren arabera (2012) Nek. abeltzaintza Beste sektoreak arrantza Adm. publik. %11 %1 hezkuntza, osasungintza %3 Jarduera profesionalak eta lagungarriak %13
Industria, energia, saneamendua %15
Eraikuntza %16
Merkataritza, garraioa, ostalaritza %42
%1
%0
Donostialdea
%19
%9
%16
%12
%13
%13 %36
%35
Industria, Nek. energia, abeltzaintza saneamendu arrantza a
Oiartzun Donostialdea Gipuzkoa
%13
%9
%8 %17
Gipuzkoa
0,9 0,4 0,8
Eraikuntza
15,0 8,5 13,0
15,8 12,2 12,9
Merkataritza, garraioa, ostalaritza
42,0 35,5 35,1
Jarduera profesional Adm. publik. ak eta hezkuntza, lagungarria osasungintza k
12,9 16,5 13,1
* Azalpenak hurrengo orrialdean
7
2,9 8,3 8,7
Beste sektoreak
10,5 18,6 16,4
Udalbiltza
Oiartzun BIZITASUN SOZIAL ETA EKONOMIKOA Ezagutzaren ustiaketa intentsiboan oinarrituriko jarduera ekonomikoen presentzia (2012)
14,4
Gipuzkoa
16,9
Donostialdea
11,4
Oiartzun 0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
Oiartzunen Merkataritzaren presentzia oso nabarmena da, bai eskualdearekin zein herrialdearekin alderatuz eta aktibitatearen %42a suposatzen du. Hala ere, sektoreak herrialdeko zein eskualdeko patroi bera irudikatzen du.
Ezagutza intentsiboko jarduera ekonomikoak besteak beste, Telekomunikazioak, Finantzak, Estudioak, Publizitatea, Hezkuntza eta ikerketarekin loturiko jarduerak dira. Oiartzungo kasuan, hauen presentzia eskualdean eta Gipuzkoan baino txikiagoa da.
8
Udalbiltza
Oiartzun UDAL ZORRA Zor bizia biztanleko (2008-2014) 900,0
0
800,0 700,0 600,0 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 0,0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Oiartzun
705,4
793,1
776,5
829,2
719,6
643,8
500,1
Donostialdea
454,7
415,4
431,0
390,0
370,6
324,3
282,0
Gipuzkoa
446,5
470,5
490,3
488,3
451,3
402,1
348,5
EH
549,4
572,0
583,6
564,8
532,6
432,4
389,8
Grafikoak udalerriaren biztanleko zorraren bilakaera adierazten du. Bertan ia bi legegintzaldien epealdia barnebiltzen da (2008tik 2014ra). Oiartzungo biztanleko udal zorra nahiko altua izan da. 2011n puntu gorenean egon ondoren, gaur egunera arte udal zorrak behera egin duen arren, eskualdeko, herrialdeko zein Euskal Herriko batez bestekoaren gainetik kokatzen da oraindik.
9
Udalbiltza
Oiartzun INGURUA Etxebizitza salerosketak (2005-2014) 180
156
160 129
140 120 100
83
80
61
60
55
54
52
36
40
30
20
20 0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Azken 10 urtetan Oiartzungo salerosketa kopurua gorabeheratsua izan da. 2014a izan da muturreko balioa eman duen urtea 156 operaziorekin baina aipagarria da ere 2008an emandako balioa. Etxebizitza salerosketa ratioa (2014)
60,0 55,0
51,0
51,3
52,2
50,0
55,5
45,0 Oiartzun Donostialdea
Gipuzkoa Hegoalde
Piramide grafikoan 2008 eta 2014 urte artean udalerriko salerosketa guztien ratioa adierazten da 1.000 biztanleko. Oiartzun bere eragin esparruekin konparatzen bada, ikusten da nola salerosketa operazio berdintsuak egin diren, orohar, eskualdearekin, herrialdearekin eta Hegoalde guztiarekin konparatuta. Batez bestekoen artean kokatzen da.
10
2014
Udalbiltza
Oiartzun DEFINIZIOAK ETA ITURRIAK OHAR OROKORRAK: Udalerri tamainaren araberako datuek tamaina horretako udalerri guztien batez besteko balioa adierazten dute. BIZITASUN DEMOGRAFIKOA Biztanle kopurua Definizioa: biztanle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan. Neurri unitatea: pertsona kopurua. Urtea(k)-Epealdia: 2005-2014. Iturria: EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); INSEE (Udal biztanleria). Biztanleria mantentzeko etorkin beharraren indizea (2008-2013) Definizioa: jaiotza eta heriotzen eraginez biztanleria bolumena mantentzeko urtero erakarri beharko litzatekeen biztanleria portzentajea guztizko biztanleria kopuruarekiko, 2008-2013 epealdiaren arabera. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2013. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: EUSTAT, INE eta INSEE. Zahartze-tasa (2014) Definizioa: 65 urteko eta nagusiagoa den biztanleriaren portzentajea. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); INSEE (Biztanleriaren Zentsua). Gazteen irautea eta erakartzea (2008-2014) Definizioa: 2008 urtean 15-29 urte zituzten gazteen kopurua 6 urte beranduago mantendu, hazi edo murriztu den adierazten du (21-35 urterekin, 2014 urtean). Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda) eta INSEE (Biztanleriaren Zentsua). Oharra: Ipar Euskal Herriko lur-eremuan erreferentzizko epealdia 2006-2012 da. BIZITASUN SOZIAL ETA EKONOMIKOA Gizarte Segurantzako afiliazio-tasa (2014) Definizioa: Gizarte Segurantzan altan emandako pertsona kopurua 16-64 urte bitartean erroldaturiko ehun biztanleko. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Hego Euskal Herria. Iturria: Espainiako Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioa; EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda). Gizarte Segurantzako afiliazio-tasaren bilakaera (2008-2014) Definizioa: Gizarte Segurantzan altan emandako pertsona kopuruaren bilakaera 2008-2014 epealdian, 16-64 urte bitartean erroldaturiko ehun biztanleko. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Hego Euskal Herria. Iturria: Espainiako Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioa; EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda). Erregistratutako langabezia-tasa (2014) Definizioa: enplegu bulegoetan langabetu gisa erregistratutako pertsona kopuruaren bilakaera 16-64 urte bitartean erroldaturiko ehun biztanleko. Neurri unitatea: %. 11
Urtea(k)-Epealdia: 2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: Espainiako Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioa, P么le emploi; EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); INSEE (Biztanleriaren Zentsua). Erregistratutako langabezia-tasaren bilakaera (2008-2014) Definizioa: enplegu bulegoetan langabetu gisa erregistratutako pertsona kopuruaren bilakaera 2008-2014 epealdian, 16-64 urte bitartean erroldaturiko ehun biztanleko. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: Espainiako Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioa, P么le emploi; EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); INSEE (Biztanleriaren Zentsua). Autonomo-tasa (2015) Definizioa: autonomo gisa altan emandako pertsona kopurua, Gizarte Segurantzan orotara altan emandako ehun pertsonako. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2015eko urtarrila. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: Espainiako Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioa, P么le emploi; EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); INSEE (Biztanleriaren Zentsua). Establezimenduak jarduera-adarren arabera (2012) Definizioa: Jarduera Ekonomikoen Sailkapen Nazionalaren araberako (JESN 2009) hamar jarduera-adarretako sektore garrantzitsuenen presentzia bertako ehun ekonomikoan (establezimenduen portzentajea). Autonomoak ez dira barnebiltzen. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2012. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: EUSTAT, INSEE eta CAMERDATA. Ezagutzaren ustiaketa intentsiboan oinarrituriko jarduera ekonomikoen presentzia (2012) Definizioa: teknologia-maila handiko eta ertain-handiko manufaktura, teknologia punta edo oso handiko zerbitzuak, TIC fabrikazioa, TIC zerbitzuak eta telekomunikazioen presentzia ehun ekonomikoan (establezimenduen portzentajea). Autonomoak ez dira barnebiltzen. Neurri unitatea: %. Urtea(k)-Epealdia: 2013 Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: EUSTAT, INSEE, CAMERDATA eta Espainiako Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioa. Oharra: Nafarroa Garaiko eta Ipar Euskal Herriko datuak 2012 urteari dagozkio. UDAL ZORRA Zor bizia biztanleko (2008-2014) Definizioa: udal edo herriko-etxeetako kontu ekonomikoetan indarrean dagoen zorpetze maila bertako biztanle bakoitzeko. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Euskal Herria. Iturria: Espainiako Ogasun eta Administrazio Publikoetako Ministerioa, EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda); Frantziako Ekonomia eta Finantzen Ministerioa. Oharra: Ipar Euskal Herriko datuak 2013 urteari dagozkio. INGURUA Etxebizitza salerosketak mila biztanleko (2008-2014) Definizioa: etxebizitzen jabetza aldaketa kopurua 2008-2014 epealdian, 2014 urtean bertan erroldaturiko mila biztanleko. Neurri unitatea: %o. Urtea(k)-Epealdia: 2008-2014. Erreferentziazko lurralde-eremua: Hego Euskal Herria. Iturria: Espainiako Sustapen Ministerioa, EUSTAT eta INE (Biztanleriaren errolda).
Udalbiltza 12
Udalbiltza
Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategia GAINDEGIA irabazi asmorik gabeko entitate soziala da. Jatorri desberdineko eragile ekonomiko eta sozialek sortu zuten 2004an Bere egitekoen artean dago: -Euskal Herriaren dimentsio ekonomiko, sozial eta territorialak aztertzea eta sozialari buruz gogoeta -Euskal Herriaren etorkizun ekonomiko eragitea -Lurraldeen eta sektoreen arteko lankidetza sustatzea
Plataformak: www.atlasa.net www.datuak.net
www.euskalgeo.net
www.beha.eus
Martin Ugalde Kultur Parkea, Gudarien Etorbidea 8 20140 Andoain Tel.: +34 943 304 365 E-posta: gaindegia@gaindegia.eus/ komunikazioa@gaindegia.eus www.gaindegia.eus
13