8. zenbakia
DATA
ORDUA
1-14
10:00-14:00 16:00-18:00
1
-
1
10:00-12:00
1-31
-
2
17:00
3
11:00-13:00
3-5
www.oiartzun.org
LEKUA
ANTOLATZAILEA
Bisita gidatuak txondorra ezagutzeko
Arditurrin
Udala eta GPS
Negu jaia
Karrikan
Haurtzaro Mendi Taldea
Doneztebe plazan
Harri Beltza
Argazki erakusketa (Txema Mendiri)
Tolaita ostatuan
Tolaita ostatua
Ikur frankistak kenduko dira kanposantutik
Aportazio gune berriak eraikitzen hasi da Udala
Familia Eremuaren aurkezpen bilera
Abaraxka ludotekan
Udala eta Tta-k
Justizia, erreparazioa eta egiaren alde emandako urratsa da
Ugaldetxon, Arraguan eta Gurutzen egongo dira
Ikastaroa: doako antibirusak
KZgunean
KZgunea
16:30-19:30
Familia Eremuan izen-ematea
Abaraxka ludotekan
Udala eta Tta-k
3-20
11:00-13:00
Internet ikastaroa
Herritar baten eta Katin Ttiki memoria historikoaren aldeko herriko taldearen ekimenez, kanposantutik ikur frankistak kentzea onartu du ahobatez udalbatzarrak, eta hala egingo du udaletxeko brigadak.
Hondakinak gaika sailkatuak jasotzeko lau aportazio gune berri eraikitzen ari da Udala, landa eremuan bizi diren bizilagunek euren hondakinak sailkatuta botatzeko guneak hurbilago izan ditzaten eta hondakinak sailkatzea errazagoa izan dadin.
4
19:30
5
09:00-11:00
Ikastaroa: Open calc
8
09:00etatik aurrera
Ikurrinaren Aldeko Eguna
10
18:00
10-30
Goiz eta arratsaldez
11 12
EKINTZA
2013ko abendua
Hiesaren aurkako mahai informatiboa
“Zergatik inposatu nahi digute bandera espainola?” (Urko Apaolaza)
Odol erauzketa
KZgunean
KZgunea
Udaletxeko areto nagusian
Azmarrin
KZgunean
KZgunea Ikurrinaren Aldeko Herri Ekimena Gipuzkoako Odol Emaileen Elkartea
Elizalde auzoan Anbulatorioan
Imanol Irigoienen erakusketa
Udaletxeko areto nagusian
18:30
Ikastolako antzerki taldearen emanaldia
Udaletxeko areto nagusian
19:00
“81 amama” dokumentala
Udaletxeko areto nagusian
13
19:30
Ilunabar Literarioa
Udaletxeko areto nagusian
14
09:00-13:00
Eskola Kirola
Kirol instalazioetan
Udala
14
10:00-15:00
Txerri Eguna
Doneztebe plazan
Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea
14
11:00
Prosa eta poesia lehiaketako sari banaketa
14
17:00
Txondorra: Ikatza ateratzea
20
19:30
Gabonetako kontzertua
20
19:30
Beira taldearen kontzertua
22
12:00
Dantza jauziak
23
16:30
Irratsaioa (Oiartzun Irratian)
24
17:30
26
16:30
Ttur-Ttur eta Udala Haurtzaro Ikastola Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea
Udaletxeko areto nagusian
Udala
Arditurrin
Udala, GPS eta Aldundia, Olentzeroren Laguntzaileak
San Esteban elizan
Ibargain Musika Eskola
Udaletxeko areto nagusian Doneztebe plazan
Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea Soinuenea eta HELTAko dantza taldeak
Abaraxka ludotekan
Udala eta Tta-k
Olentzeroren etorrera
Doneztebe plazan
Olentzeroren laguntzaileak
Erromeria
Doneztebe plazan
Udala eta Tta-k
Kanpai kontzertua
San Esteban elizako kanpandorrean
Soinuenea
Gabonetako pina
Elorsoro kiroldegian
Udala eta Tta-k
26
20:00
27
11:00-13:00 16:30-19:00
28
11:30
Kontzertu didaktikoa
Soinuenean (Ergoien)
Soinuenea
28
18:30
Neguko kontzertua: Os Minhotos eta Beltxaren bikotea
Soinuenean (Ergoien)
Soinuenea
29
11:00
Elkartasun lasterketa
30
17:00
“Errekamari” txotxongilo emanaldia (5-10 urte)
30
17:00
“Arrantzara dantzan” ikuskizuna (Irrien Lagunak)
Doneztebe plazan Udaletxeko areto nagusian Doneztebe plazan
Preso eta Iheslarien Aldeko Korrikalariak Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea Udala eta Tta-k
deialdiak Zuen deialdiak zabaltzeko, bidali proposamenak hilaren 20a baino lehen, komunikazio@oiartzun.org helbidera.
Oraindik ere herriko hilerrian Francoren alde hildako oiartzuarren monumentuan dauden “hitz mingarriak” ezabatuko dira. Hauexek: “Jose Antonio Primo de Rivera” eta izen horren azpian dagoen koroa; “Oyarzun a sus heroicos hijos”; “soldados”, “requetes” eta “voluntarios” hitzak; eta 1936/07/18 eta 1939/04/01 datak. Bertan agertzen diren izen-abizenak mantendu egingo dira, “haiek ere oiartzuarrak zirelako, eta eurek eta euren senideek ere errespetua merezi dutelako”. Frankistek hildakoei lore-eskaintza Joan den azaroaren 1ean, Katin Ttiki taldearen mozioak hala eskatuta baita ere, frankistek hildakoak omentzen dituen Peña Gantxegiren eskulturan egindako loreeskaintzan parte hartu zuen Udalak.
Aportazio gune hauek Ugaldetxon (Txipito eta Zerradi), Gurutzen (Usategieta) eta Arraguan (Oliden) egongo dira. Dagoeneko lanak hasita daude. Giltza Atez ateko Informazio Bulegoan jasoko da Herritarrek egindako eskaerak aintzat hartuta, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntza ekonomikoarekin, egin ditu Udalak lan hauek. Hori dela eta, ziurtasun osoa du bizilagunek euren hondakinak sailkatzeko orduan ere dagokien ardura hartuko dutela. Lau aportazio gune berri hauek erabiltzeko aukera izango duten bizilagunek gutun bana jasoko dute etxean, eta Atez ateko Informazio Bulegoan jaso beharko dute dagokien giltza.
Udalak argi utzi nahi du ekimen hauek “justizia, egia eta erreparazioaren” izenean egindakoak direla, eta inondik inora ere ez dela asmoa “min berriak sortzea”. Ikurrak kentzeko lanak egiteko, eguraldiaren mende dago brigada. Miren Irigoien zinegotzia lore-eskaintzan.
Gurutzen, Usategietarako bidean hasi dituzte lanak.
Ergoiengo Auzokalten jolas-parkea jarrita dago
Altzibarren zebra-bide eta semaforo berriak
Ergoiengo Auzokalte Elkartean haurren jolas-parkea jarrita dago. Honela, bukatutzat eman dira iaz auzotarrekin batera elkartearen inguruko eremua auzolanean txukuntzeko hasitako lanak. Auzolanaren azken zatian, elkartearen aterpea ere egin da. Ergoienek ez du eremu komun estalirik eta auzo batzarrean egindako eskaerari erantzun dio Auzokalte aurrean oihala jartzeak.
Altzibarren, Iturrioztik Artikutzarako bidean, oinezkoen segurtasuna eta mugikortasuna hobetzeko, zebra-bidea eta semaforoa jartzeko lanak hasi dira. Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Udalaren artean erdibana egingo dira lanak. Altzibartarren aspaldiko eskaera da bide horretan –besteak beste autobus geltokietara pasabidea delako- oinezkoen pasabideak jartzea.
Ergoiengo jolas-parke berria.
Zebra-bidea egiteko lanak martxan.
K ELKARRIZKETA • Joxe Billaluze eta Joxe Manuel Etxarte “Txondorra ume bat bezalakoa da“ Joxe Manuel Etxarte eta Joxe Billaluzek Arditurriko txondorra prestatu, piztu eta zaintzen ari dira. Udalak eta Gipuzkoako Parketxe Sarearen ekimenez hasi zen iaz garai bateko ikazkinen lana berreskuratu eta gizarteari erakusteko ekimena. Bertatik ateratako ikatza Olentzeroren Laguntzaileek erabiliko dute abenduaren 24an. Norekin ikasi zenuten txondorra egiten? JOXE MANUEL ETXARTE: Ni aitarekin hasi nintzen txondor egiten, Artikutzan, mutil-koxkorra nintzela. Urte asko pasatu ditut txondorra egin gabe, baina asko egina naiz bizian. Gelditu izan naiz aldi berean piztutako bederatzi txondor zaintzen. Ahaztu ez da egiten nola egiten den, baina atzendu bai. JOXE BILLALUZE: Nik ere aitarekin ikasi nuen, eta ikazkile San Antongo mutilzahar bat aritzen zen. Lauzpabost urtez aritu nintzen, 17-18 urte arte. Ni
Joxe Manuel Etxarte eta Joxe Billaluze, Antonsoron egur mozten.
ELKARRIZKETA • Ikurrinaren Aldeko Herri Ekimena “Herri honetan sentimendu batzuk daude eta hori ikustea nahi dugu“ Espainiako bandera erakundeetan ezartzeko inposaketaren aurrean – Oiartzungo Udalak dagoeneko jaso du auzitegien erantzuna, Espainiako Gobernu ordezkariaren eskakizunaren kontra Udalak jarritako errekurtsoaren aurrean, Espainiako bandera jartzera behartzen duena-, Ikurrinaren aldeko Herri Ekimena sortu da. Juantxo Ribera eta Oihane Uitzi dira ekimeneko kideetako bi. Ikurrina zerren adierazle da; zergatik da garrantzitsua ikurrinaren aldeko lanketa egitea? OIHANE UITZI: Herri ekimena Espainiako bandera jarri behar zela zioen sententzia iritsi eta hurrengo astean sortu zen. Bagenekien iritsiko zela. Herri honen gogoaren eta borondatearen aurkako inposaketa espainiarra da eta ikusten dugu gure ikurren aldarrikapena egin behar dugula. Nahiz eta ezingo dugun praktikoki ekidin bandera espainola udaletxean jartzea, Madriletik datorren lege kontua delako, herria aktibatu nahi dugu, argi uzteko inposaketa horien aurrean Euskal Herria, eta kasu honetan Oiartzun, bizirik dagoela eta gure ikurrak defendatu eta babestuko ditugula. Espainiako banderaren inposaketaren aurrean, zein mezu helarazi nahi diozue oiartzuarrei? JUANTXO RIBERA: Pasibitatea alde batera utzi eta aktibotasuna bilatzen dugu, ez dadila men egite hutsa izan. Herri honetan sentimendu batzuk badaude, eta hori ikustea nahi dugu. Asteartero biltzen zarete. Nola funtzionatzen du herri ekimenak? OIHANE: Herriko eragile ezberdinak bildu gara. Gaztetxoetatik hasita, esperientzia dutenenganaino. Adin tarte zabala hartzen du. Saiatu gara
K ere urte asko egon naiz egin gabe. Nola azalduko zenioteke txondorra behin ere ikusi edo zer den entzun ez duen bati zer den? JOXE: Esplikatzen zaila da, ikustea da onena. Oso gauza maniatikoa da txondorra. Lehenengo alkatea jartzen da, tente, metaziri bat bezala. Haren kontran tximinia egiten da, 30 zentimetro koadroko zulo bat, sua botatzeko. JOXE MANUEL: Aileka batean enbor handiak jartzen badituzu eta bestean mehexeagoak, diferente da ikatza egiteko. Mehea beti aurrera joaten da egiteko denboran, eta lodia atzera. Zer behar da txondorra egiteko? JOXE MANUEL: Ikatza egiteko denbora txondorraren araberakoa da. Txondor kozkor bat 25, 30, 40 egunetan egin daiteke; egur kopuruaren arabera. Ttikiak gutxiago behar du. Arditurriko txondor honentzako nahiko egur gutxi hartu dugu, 21 egun ingurukoa izango delako. Giroak ere eragiten du: hegohaizearekin lehenago egiten da. Eta parajeak ere bai: minetan oso ospela da tokia, eguteran agudoago egiten da... JOXE: Egurrik onena pagoa da, ikatz onena egiten du. Guk hori erabili dugu. Baina egin daiteke haritzarekin. Gaztainarekin ere bai. Garai batean burdina altzairu bihurtzeko erabiltzen zuten gaztainaren ikatza. JOXE MANUEL: Inguru honetan egurrik onena da pagoa. Gorosketako gainetik ekarri dugu egurra, Antonsorotik. Martxoan moztutako egurra da. Txondorra nola mantentzen da piztuta? JOXE MANUEL: Pertsonak gosetzen garen bezala, txondorra ere gosetu egiten da. JOXE: Haur bat bezalakoa da! Jaten eskatzen duenean, jaten eman behar diozu. JOXE MANUEL: Alkatea sartzen denean tokia egiten da eta egurra montatu, zanpatu ongi eta berdindu. Iratzea-edo jarri eta lurrarekin tapatu. Asko gosetzen bada, sua ateratzen da beheitik goiti. Itoa mantendu behar da, ikatza egosteko: keak atera behar du, ez suak. Egurra botatzen duzunean sutara, txondorra goitik behera hasten da erretzen. JOXE: Hori arriskutsua da, esan nahi baitu ikatza erretzen ari dela. Ke txuriak
atera behar du, ez urdinak. Gaur egun dagoeneko ez da txondorrik egiten. Pena da edo logikoena da? JOXE: Orain txondorrak ikusteko bakarrik egiten dira. Logikoa da, ez baita ikatza erabiltzen lehen bezala. Gaur egun, ikatza haragia erretzeko bakarrik erabiltzen da sagardotegietan! Iaz Arditurrin piztu zenuten txondorra, baina urteak ziren Oiartzunen txondorrik egiten ez zela. Gogoratzen duzue azkeneko txondorra Oiartzunen? JOXE: Karalugarrikoa izan zen azkenekoa, duela 19 urte. Hura ere horrela egin zen, jendeak ikus zezan. 25.000 lagun pasatu omen ziren. Santu Guztien eguna zen, eta prozesioan bezala, Ibañarritik hasita iristen zen jendea. Beteta zegoen. Haritz amerikanoa erabili genuen eta oso ikatz txarra atera zen, aitortu behar da. JOXE MANUEL: Meategietara ere jende franko hurbildu zen iaz. Aurten txondor ttikia egin dugu, ikusteko. Harekin ez dugu ikatzik egingo, ez da piztu. Egurrak nola dauden jarrita, tximiniak... ikusteko. Ez da altura handikoa izango. JOXE: Esplikatzeko erabiliko da. Bestela, txondorra lurrarekin tapatzen denez, ez da ezer ikusten. Ikatza ateratzeko momentuak badu misteriorik? JOXE MANUEL: Misterioa ikatza egosteko momentuan dago. Lehenengo lurra kendu, brida pasa eta lur garbia botatzen da, hoztutzeko. Gero, urratu egin behar da. Arditurrira hurbildu direnek txondorra bisitatzera zer diote? JOXE: Asko harrituta gelditzen dira. Umeek izugarrizko galderak egiten dizkigute, askotan erantzunik gabekoak! Dena galdetzen dute! Heldu gehienek ere ez dakite ezer txondorrari buruz. JOXE MANUEL: Jendeak asko galdetzen du, baina zaila da azaltzea ongi... Jendeak txondorra zer den urraketaren egunean ikusiko du: sua, berotasuna...
adin ezberdinetakoon ikuspuntu eta perspektibak uztartzen eta kontuan hartzen. Nik, adibidez, gaztea naizen aldetik, nola ikusten genuen eguna, zer eskaini dezakegun adierazi dut… Gazteek aktibatzeko eta sentitzeko beraiei dagokien kontua ere badela. JUANTXO: Sentimendu bat da, hemengo jendearena, zein alderditakoa zaren kontuan hartu gabe. OIHANE: Taldea nahiko anitza da. Bilatzen dena da bakoitzak ahal duen
gunetan aktibazioa piztea. Legeak, auzitegiek, Gobernuak… udaletxean Espainiako bandera jartzera behartuko gaituzte. Udalarekin zein harreman ari zarete izaten? JUANTXO: Hartuemanetan gaude. Udaletxeak bere sistema juridikoa martxan jarri du egoeraren aurrean. Elkarlanean ari gara. Eragin nahi duzuen alor bat herri eragileena da. Zer jaso nahi duzue euren aldetik? OIHANE: Aldarrikapen testu bat osatu dugu ahalik eta eragile, elkarte, alderdi politiko… gehienengana iristeko. Atxikimendua sinatzeaz gain, konpromiso batzuk eskatu ditugu: prentsaurrekora ordezkari bat bidaltzea; abenduaren 8an, Ikurrinaren Aldeko Egunean, ordezkari bat bidaltzea manifestazioan ikurrina erraldoia eramateko; eragileetako kideek ikurrinak etxeetan jartzea, eta ikurrinak zabaltzen laguntzea. Ikurrinak erosi dira eta etxez etxe eskainiko dira. Eta herritar soilek, nola egin dezakete bat ikurrinaren aldeko aldarrikapenarekin? OIHANE: Alde batetik, etxeetan ikurrinak jarriz. Herria ikurrinaz betez, argi uzteko zeintzuk diren gure ikurrak. Ikurrinak etxeetan jarrita mantentzeko deia egiten dugu. JUANTXO: Oso garrantzitsua da ikurrinak jartzea. Hilaren 23tik aurrera ikurrinak jartzeko deia egiten dugu eta jarrita mantentzeko. Horrez gain, abenduaren 8an, Ikurrinaren Aldeko Egunean parte hartzera deitzen ditugu. Abenduaren 8a Ikurrinaren Aldeko Eguna izango dela aipatu duzue. Zer prestatu duzue egun horretarako? OIHANE: Urkabera martxa eta erromeria egingo da. Han ikurrina altxako da, dantzariak izango dira eta salda eskainiko da. 12:30ean, plazatik manifestazioa aterako da, ikurrina handi batekin. Gero, Madalensoron herri bazkaria izango da eta arratsaldean, musika pixka bat. Oiartzuarrek eguna egutegian apuntatzeko eskatzen dugu!
Ikurriñaren aldeko eguna, abenduak 8 Oiartzun Inposaketarik ez! Guria ikurriña!
Ikurriñaren Aldeko Herri Ekimena
Abenduaren 8rako prestatutako kartela.
KLIXK Finalaren atarian, gurean bertsotan
Elorsoro kiroldegia Euskal Herriko Bertso Txapelketako finalaurrekoetako baten lekuko izan da. Bertsotan Alaia Martin, Agin Laburu, Jon Maia, Aitor Sarriegi, Beñat Lizaso eta Hodei Barroso aritu ziren eta saioa Sarriegik irabazi zuen. Bertsozaleek Elorsoron ez zuten aulkirik bete gabe utzi.
Auzoetako Jai Batzordeen desafioa
Gurutzeko Jai Batzordeak zintzo bete du auzoetako Jai Batzordeen arteko desafioa prestatzeko ardura. Iturriozko Jai Batzordea izan zen abilena gurutzetarrek prestatutako probak gainditzen. Datorren urtean festa prestatzeko ardura, gainera, eurek dute.
Eskola Feminista martxan da
Eskola Feminista martxan jarri da, Antiju Morien ekimenez. Lehendabiziko saioa indarkeria matxistaren ingurukoa izan zen, azaroaren 25aren bezperan, eta Donostiako Bilgune Feministako lau kideren gidaritzapean. Ikasturtean zehar, beste hiru Eskola Feminista egingo dira, beste hainbeste gai lantzeko.