15. zenbakia
DATA
ORDUA
EKINTZA
LEKUA
ANTOLATZAILEA
1-30
-
www.kataxulo.org
Ihote Taldea
2
19:00
“Familiyan izenin?” (Oiartzungo Helduen Antzerki taldea)
Udaletxeko areto nagusian
Oiartzungo Antzerkizale Elkartea
8
16:30
Abaraxka ibiltaria
Kontzejupe Plazan
Abaraxka ludoteka
8-15-2229
09:00
Eskola Kirola
Kirol instalazioetan
Udala
Ihotetako kartel lehiaketa
15
16:00
Eskola Pilota
15
16:30
Abaraxka ibiltaria: perretxiko bila
15
22:00
Benito Lertxundi
15-16
-
18
20:00
Irakurketa Taldea: “Ez zen diruagatik” (Ana Jaka)
22
16:30
Abaraxka ibiltaria: tratu onerako jolasak
23
12:45
Kontzertua: Lartaun abesbatza eta txistulariak
23
19:00
“Hariak” (Orratx!)
24
18:00
Kalejira eta musika festa
29-30
-
Herri musika jardunaldiak: Intonazioak eta kantu tradizionalak
Txondorra
Haurtzaro eta Elizaldeko frontoietan
Udala
Doneztebe plazan
Abaraxka ludoteka
Elorsoro kiroldegian
Fenix Produkzioak
Soinuenean, udaletxean eta Elizalde auzoan
Soinuenea
Manuel Lekuona bibliotekan
Udala
Bizardia Elkartean
Abaraxka ludoteka
Kontzejupean
Lartaun abesbatza eta Lartaungo txistulariak
Udaletxeko areto nagusia
Oiartzungo Antzerkizale Elkartea
Aialde kaleane eta Doneztebe plazan
Ibargain Musika Eskola
Arditurrin
Udala, GPS eta Gipuzkoako Foru Aldundia
deialdiak Zuen deialdiak zabaltzeko, bidali proposamenak hilaren 20a baino lehen, komunikazio@oiartzun.org helbidera.
2014ko azaroa
www.oiartzun.org
Landa eremura Internet hurbiltzeko egitasmoa
Auzoetako inbertsioak erabakiko dituzte herritarrek
Oraingoz 70 familiak interesa dutela adierazi dute
Azaroaren 17ko astean bildu nahi du Udalak auzotarrekin
Landa eremuan bizi diren herritarrei Internet zerbitzua etxean izatea errazteko asmoz, Udala eta Behemendi antena bidezko sarea martxan jartzeko prozesuan daude. Sistema honek orain arte landa eremuan Internet ongi hartzea eragin duten eragozpenak gaindituko lituzke, dagoeneko martxan baitago beste toki batzuetan eta funtzionatzen baitu.
2015eko aurrekontuetan auzo bakoitzean egingo diren lanak aukeratzeko prozesua laster jarriko da martxan. Auzo bakoitzean udan jaso ziren eskaerak kuantifikatu ditu Udalak (teknikoki eta ekonomikoki) eta horien artean, aurrekontuetan kontenplatuko dira bideragarriak direnak.
70 etxebizitza ingurutako bizilagunek interesa erakutsi dute oraingoz. Martxan jarri ahal izateko, ezinbestekoa izango da Udalak azpiegitura batzutan inbertsioa egitea eta bizilagunek, berriz, elkarte bat sortu beharko dute Internet kontratatzeko (Udala ere kidei zango da) eta antena ttiki bat jarri euren etxean.
Batzuk, Udalak gauzatuko ditu aurrekontu propioekin, estrategikoak direlako –adibidez, industrialdeen egoera txukuntzea-. Beste batzuk, beste erakunde batzuekin elkarlanean martxan jartzea aurreikusten da –Gipuzkoako Foru Aldundia, Eusko Jaurlaritza edo Oarsoaldea Garapen Agentziaren laguntzarekin-. Adibidez, Oarsoaldea Garapen Agentziaren bidez, enplegu sustapenerako egitasmo bat jarriko da martxan 2015ean, emakumeei begira. Azkenik, auzo bakoitzean erabakiko dira diru kopuru bat arte gauzatu daitezken egitasmoak. Alde ekonomikotik ezinezkoa delako egingo ez diren proiektuak zeintzuk diren ere azalduko dituzte udal ordezkariek bilera hauetan, herritarrei azalpen zuzenak emanez. Kontzejutik zenbaki hau bukatzeko momentuan oraindik auzo bakoitzeko bileraren eguna eta ordua zehaztu gabe bazegoen ere, Udalaren asmoa batzarrak azaroaren 17ko astean egitea da.
Landa eremuan bizi diren herritarrei zuzendutako egitasmoa da.
Prozesuaren lehenengo fasea duela hilabete batzuk egin zen.
Egiarko mairubaratzeko irisgarritasuna hobetu da
Olalden 32 familiak auzokonposta egingo dute
Gurutze auzoan dagoen Egiarko mairubaratzera iristeko bideko irisgarritasuna hobetu da Luis Del Barrio arkeologoak zuzendutako proiektu baten bidez, Eusko Jaurlaritzak emandako diru-laguntza bati esker. Edozein adinetako herritarrek bisitatzeko moduan dago orain. Honez gain, ondare megalitiko honi eta herriko gainerakoei buruzko panel informatiboak ere berritu dira eremu horretan.
Olaldeko etxebizitza berrietako 32 familia auzokonposta egiten hasi dira. Herrian bigarren pisu-gunea da euren hondakin organikoak beren kabuz kudeatzen hasi dena. Konposta egiteko oinarrizko ikastaroa jaso dute familia hauek Atez ateko Bulegoko informatzailearen eskutik eta %20ko hobaria jasoko dute hondakinen tasan. Udala auzokonposta eremuak nora zabaldu aztertzen ari da.
K ELKARRIZKETA • Marisa González “ATECE gisako elkarteak laguntza dira bizitza erabat aldatzen zaizunean” Marisa Gonzalez ATECE Gipuzkoa elkarteko lehendakaria da, duela zortzi urtetik hona. Elkarte honek burmuineko gaitzak dituzten gaixoekin eta euren senideekin egiten du lan. Ezagutzen ez duenarentzat, zer da ATECE elkartea? ATECE burmuineko gaitza dutenen elkarte bat da. Tronbosiz, iktusez, burmuineko infartoz, trafiko istripuz, lan istripuz... eragindako burmuineko gaitzak dira, zerbaitek eragindakoak, ez jaiotzetikoak. 400-450 bazkide artean gara. Gipuzkoa osoa da gure lan esparrua. Bizkaian, Araban eta Nafarroan ere badago ATECE. Politikoki antolatuta gauden moduarengatik, Federazioan Nafarroa ez dago, baina lotuta gaude haiekin. Norbaitek burmuineko gaitzen duen baten bat ezagutzen badu, gurekin harremanetan jarri daiteke eta laguntzen saiatuko gara. Elkartean parte hartzen hasi zinen egoera pertsonal baten eraginez, ezta? Nire senarrak miokardioko infarto bat izan zuen, burmuina oxigeno gabe gelditu zitzaion, koma eragin zion eta burmuineko gaitz bat. Gizarte Segurantzak ez du ezer egiten gaixo hauengatik. Miokardioko infartoa artatzen du, eta etxera. Etxera zoazenean, koman hilabete baino gehiago
K pasatu duen pertsona batekin, ez dakiena zapatak lotzen ere, zure kabuz moldatu behar duzu! Ospitaleko fisioterapeuta baten bidez jakin nuen elkarte hau bazegoela, hutsune sozial-sanitarioa betetzeko. Sartu ginen eta laguntza handia izan zen. Hasieran, senide gisa hasi nintzen. Gero, gisako elkarteen arazoen jabe egin nintzen, irabazi asmorik gabeko elkarteok ahal den bezala biziraun behar izaten dugulako. Lehendakariorde bat behar zen, eta ni hasi nintzen. Gero lehendakaritza hartu nuen. Batzarretan bazkideei eskatzen diegu Zuzendaritza Batzordea aldatzeko, baina ez da aldatzen. Eta azkenean, gelditu behar duzu, lan ona egiten ari zarelako, lehendakari eta Zuzendaritza Batzorde gisa. Guztira, 18 urte daramatzat elkartean. Elkarteak zer eskaintzen die gaixoei? Jarduera zentro bat dugu Benta Berrin. Hara joaten dira nahi duten gaixoak. Neuropsikologo bat, logopeda bat, bi begirale, gizarte langile bat eta fisioterapeuta bat aritzen dira han lanean. Profesional horiek asko laguntzen dute. Egunero 20-25 gaixo ditugu zentroan. Astean behin, igeri egitera joaten dira. Hilean behin egunpasa joaten dira. Kultura eta aisialdia uztartzen dituzten irteerak izaten dira. Zerbitzuak erabiltzeko, bazkide izan behar duzu. Senitartekoak bazkide izatea ez da derrigorrezkoa, baina gure kasuan, etxeko bostak gara bazkide. Gaixo gehiago hartu genitzake, itxaron zerrenda dugu, baina ez dugu guztiei erantzuteko adina toki. Badituzue senide edo gaixo ez diren bazkideak? Bai, asko! Nahi duena egin daiteke bazkide. ATECE elkartea ezagutzen du gizarteak? Ez. Arazoa da Osakidetzara burmuineko gaitza duen gaixo bat heltzen denean, ez dakitela nora bidali. Ez dute gurekin loturarik, nahiz eta saiatu garen. Badirudi konturatzen hasi direla, Donostiako Ospitalean orain sortu baitute iktusaren unitatea. Iktusak gauza asko hartzen ditu bere baitan, baina burmuineko gaitzak dira, finean. Bi bilera egin ditugu eta ematen duenez, txoko bat utziko digute hilean behin, gaixoen senideei gure lanaren berri eman ahal izateko. Orain. 20 urteren ondoren. Aldundiarekin duela urte
batzutatik dugu hitzarmena, eta asko laguntzen gaitu. Lehendakari gisa duzun lana ez da soilik paperak sinatzea, beraz. Horretarako ez nintzateke egongo. Bulego bat dugu, Aldundiak utzita. Astean hirutan-edo joaten naiz, gauzak lotzeko. Oso profesional onak ditugu, baina martxa jarraitu behar da. Eta gaixoekin hitz egin. Zoragarriak dira. 20. urteurrena nola ari zarete ospatzen? Urriaren 26a Burmuineko Gaitzen Nazioarteko Eguna da. Urtero mahai informatiboak jartzen ditugu eta eskulan jardueretan egiten dituzten lanak saltzen ditugu, borondate truk. Oiartzunen jarri izan dugu eta jendea oso solidarioa da. Aurten, Donostiako Gipuzkoako Plazan mahai bat jarri dugu, jendeak pentsamendu baikorrak idatzi, globoetan sartu eta airera jaurti genituen -ez soltatu-. Urtean zehar ere ekintza gehiago egiten dituzue. Duela bi urte hasi ginen lasterketa bat egiten, ongi egina: epaileekin, fotofinisharekin... Gaixoek ahal duen gisa buelta batzuk ematen dituzte, jendearen laguntzarekin. Oso polita da. Iaz 300 baino gehiago izan ginen. Hurrengo urteko ekainean hirugarrena egingo dugu. Urtetik urtera jende gehiago elkartzen da. Eta urtero egutegi bat ateratzen dugu, gaixoek egindako marrazkiekin. Beraiek erabakitzen dute hilabete bakoitzari zein marrazki jarri. Ari dira horretan. Zerbitzu publikoek behar adina lagunduko balute, elkarte hau esistituko litzateke? Nik uste baietz. Gauza bat ospitala da, edozein gaixotasunen aurrean artatzen zaituena. Baina etxera joaten zarenean, zer? Elkarte hauek laguntza dira bizitza erabat aldatzen zaionarentzat. Oso gaixo gazteak ditugu. Lehen gaitz hauek adin nagusiagoekin lotzen ziren. Baina adina jaisten ari dela ohartzen gara. Ez dakit bizimoduarengatik den, estresarengatik... izugarria da.
Ez. Frantzia edo Japonia izugarriak dira. Entzuna dut Japonian jendea metroan sartzen dela batzuk egunkariekin eta besteak komikiekin. Etxekoandreak, agure zaharrak... edozein. Frantzian izugarrizko kultura dute. Hemen egon zen garai nahiko ona, 80. hamarkadan. Frankismoa bukatu zenean, rock and rollak garai berri bat zela esan nahi zuen bezala, komikia ere garai berrien ikur gisa sartu zen, gauza marjinalek indarra hartu zuten. Garai ona izan zen: hilabetekari dexente egon ziren. Baina pasa zen eta orain, El Jueves eta besteren bat baino ez da geratzen. Esaten dute gazteak berriz hasi direla irakurtzen, mangaren bidez eta betiko superheroiekin. 80. hamarkada hartan zaletu zinen komikietara? Bai. Institutuan nengoen, 80. hamarkadaren bukaeran. Gutxigatik, baina ezagutu nuen garai hura. Hortaz aparte, txikitan irakurtzen genituen Mortadelo eta Filemon, Zipi eta Zape... Normala zen gaztetxoek horrelako komikiak irakurtzea. Eta azken urteetan ez da horrela izan. Bada komikiak irakurtzea zaila dela dionik. Zer esango zenieke horiei? Neskekin gauza arraro bat gertatzen da, ez dakit zergatik: ez zaie gustatzen edo zaila egiten zaie komikiak irakurtzea. Agian genetikoa da... Badaude teoriak horrelako gauzen inguruan... Oso neska gutxik irakurtzen dute komikia, eta marraztu baita ere. Aurten, solasaldietara neska bat etorriko da: Axpi (Ainara Azpiazu). Euskal Herrian bera eta beste neskaren bat baino ez dira izango komikia egiten dutenak. Baina, adibidez, ilustrazioaren munduan neska pila daude, oso onak. Ilustraziotik komikira ez dago diferentzia handirik; ez da koadroak margotzetik komikira dagoen saltoa. Ipuinetan egin dezakezun pertsonaia hori bera komikira eraman daiteke. Aurten Juan Luis Landa, Zaldi Eroa, Axpi eta Joseba Larratxerekin egingo dituzue solasaldiak. Zergatik aukeratu dituzu hauek? Tratua izateak erraztu egiten du solasadietara ekartzea; lagun eta ezagunengana jotzen dut. Komikigile asko ez dago Euskal Herrian, euskaldunak izan beharrak murriztu egiten du kopurua eta onak izan behar
dute... Beraz, aukera gehiegi ez da geratzen. Esparrua asko txikitzen da. Iaz lau ekarri nituen (Dani Fano, Patxi Gallego, Asisko Urmeneta eta Joseba Basalo argitaratzailea). Ez nituen errepikatu nahi. Aurten, laurak dira marrazkilariak. Tirak edo komiki liburuak nahiago? Tira eta komikiaren artean berez ez dago diferentziarik. Laburmetrai eta luzemetraien arteko diferentzia bera da. Zein da zure gustuko komikigintza? Niri komik amerikanoa ez zait gustatzen; undergrounda bai, baina superheroiena ez. Eta hori da iristen dena hona. Manga ere ez zait gustatzen, asiarrak ez ditudalako ulertzen, beste eskema mental bat dute. Komikigile kuttunik baduzu? Patxi Gallego, Euskal Herrian. Euskal Herritik kanpo, umorea egiten duten komikilariak. Umorea gustatzen zait esparru guztietan. Undergrounda dena gustatzen zait, gauza orijinal eta arraro xamarrak egiten dituztenak maite ditut. Eta komiki kuttunik? Txikitan Mortadelo eta Filemon zen. Izugarria zen. Beste mundu batean sartu eta zure mundua ahaztutzen zenuen, eskolaz. Gero, heldututan, El Jueveseko marrazkilarien lana.
KLIXK Lartaun, 50 urte osasun betean
Lartaun Abesbatzak 50. urteurrena ospatzeko herrian egindako ekimenak arrakastatsuak izan dira. Yon Oñatibiak taldea sortu zuenetik abesbatzaren bueltan lanean aritu diren zuzendari guztiak ez ezik, noizbait taldeko kide izan diren guztiak izan zituzten gogoan eta elkarrekin ospatzera gonbidatu zituzten.
4x4 erakustaldia, lehenengo aldiz
HARREMANETAN JARTZEKO: atecegipuzkoa@hotmail.com / 943 24 56 10.
Marisa González.
ELKARRIZKETA • Iosu Mitxelena “Komikia marjinal xamarra da kulturan, eta gainera euskaraz… dena kontra dugu!“ Iosu Mitxelena marrazkilari eta komikilariak komikiei buruzko irakurketa talde bat gidatuko du aurten bigarren urtez Intxaurrondoko Kultur Etxean, bi hilabetez behin. Lehenengo saioa azaroaren 11n izango da Juan Luis Landarekin (19:00etan). Komikien Irakurketa Talde bat gidatzen duzu Donostian. Ez da oso ohikoa… Intxaurrondko Kultur Etxea oso berria da eta komikien aldeko apustua egin dute. Eleberriekin ohikoak dira Irakurketa Taldeak, liburu bat irakurri eta katedratikoren batek bere iritzia ematea. Gauza bera egitea pentsatu zuten komikiekin. Gaztelerazko gidaria (Antonio Altarriba) teoriko bat da, liburuak idatzi ditu komikiei buruz... Komiki ezagun bat hartu eta analizatu egiten du. Euskaraz, antzeko zerbait egin nahi zuten. Nik esan nien hori ezin nuela egin, ni ez bainaiz teorikoa, ni marrazkilaria naiz. Esan nien egileak ekarri nitzakeela. Elkarrizketa bat egiten dut egilearekin, bere egunerokotasuna ezagutzeko eta nondik datorren, ikasketak... Harrera nolakoa izan da? Harrerarena erlatiboa da. Kultura da... Garagardo Festa antolatzen duzunean edozein agertzen da. Baina kultur kontuetara, lau katu joaten dira. Kontuan hartu komikia marjinal xamarra dela kulturaren barruan. Eta gainera, euskaraz... Dena kontra dugu! Gela ttiki batean biltzen gara, badakigulako ez delako jendetza etorriko, gehienez 25 lagun sartzen dira, bai erdarazkoan eta bai euskarazkoan. Frantzian komikigintza oso estimatua da. Euskal Herrian, badugu komikiak irakurtzeko kulturarik?
Euskal komikilari kuadrilla Ergoienen.
Lehenengo aldiz, Oiartzungo Trial erakustaldia egin da Gurutzen. Pista batzuk antolatuta, 4x4 ibilgailuekin trabak pasatzen ibili ziren gidariak. Ikuslez bete zen Bizardia Elkartearen pareko zelaia.
Ugaldetxon, goitibeherak eta nobedadeak
Ugaldetxoko festak, iraila bukaeran ospatuta bukatu da auzoetako festen urteroko erronda. Txipitiko goitibeheren jaitsiera izan ohi da sanmigeletako berezitasun handiena, baina aurten nobedadeak ere izan dira Ugaldetxo Kultur Taldeak antolatutako ekimenetan: krosa egonkortzeaz gain, auzoko gazteen bertso-bazkaria ere izan da, auzoko bertsolariekin: Jon eta Alaia Martin, eta Arkaitz Oiartzabal, Xamoa.