54. Kontzejutik

54. zenbakia

DATA

ORDUA

1

10:00 11:00 12:00

Tren Berdea

18:00

Helduentzako dantzaldia

1-2-3-9-1016-17-2324-30 1-7

-

EKINTZA

Produktu fitosanitarioen aplikatzaile ikastaroan izen-ematea

2

16:30

Zinema: “Magiaren etxea”

3

09:30

Auzo garbiketa

4-12

09:00

Ikastaroa: Smartphoneak eta tabletak

LEKUA

ANTOLATZAILEA

Pagoaldetik

Udala eta Gipuzkoako Parketxe Sarea

Pagoa aretoan

Pagoa

943 49 02 19

Behemendi

Abaraxka ludotekan

Abaraxka ludoteka

Iturriozko soroan

Iturriozko auzotarrak

KZgunean

KZgunea

Udaletxeko areto nagusian

Haziak eta Sorburu kooperatiba

6-13

17:00

Tailerra: “Biolentziei aurre eginez”

7-13-18

11:00

IT txartelaren azterketa

KZgunean

KZgunea

7

17:00

Atsolorra prestatzeko bilera

Udaletxean

Udala eta 2019ko gurasoak

7

17:30

Abaraxka kantuz

Abaraxka ludotekan

Abaraxka ludoteka eta Soinuenea

8

18:00

“Food Coop” dokumentala

Manuel Lekuona bibliotekan

Labore Oarso

9

Egun osoan

Tabernetan

Ugaldetxoko Eskolak Kultur Elkartea

Oiartzuarrock

9-16-23-30 09:00-13:00 Eskola Kirolako jardunaldia 9 9-30

10:30

Arkaleko zirkuitua

16:00-18:00 Eskola Pilotako jardunaldia

Kirol instalazioetan

Udala

Doneztebe plazatik

Abaraxka ludoteka

Elizalde eta Haurtzaroko pilotalekuetan

Udala

Udaletxeko areto nagusian

Oiartzungo Zinegileak

9

19:30

Donostiako Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaldiko laburmetraiak

13-25

09:00

Ikastaroa: Google aplikazioak smartphonerako

KZgunean

KZgunean

14

19:00

"Kontrako eztarritik" bertso saio literarioa: Uxue Alberdi, Miren Artetxe eta Alaia Martin

Udaletxeko areto nagusian

Udala

16

19:00

Lartaun eta Umore Ona abesbatzak

Udaletxeko areto nagusian

Lartaun Abesbatza

17

07:00

Negu festa (Erratzu)

Haurtzaro Ikastolatik

Girizia Mendi Taldea

17

08:30

Negu jaia

Karrikan

Haurtzaro Mendi Taldea

17

10:30

Bizikleta martxa

Larzabalgo anbulatorioan

Sare

Udaletxeko areto nagusian

Oiartzungo Antzerkizale Elkartea

Elorsoroko bilera gelan

Behemendi

Kataxulo gaztetxian

Udala Udala

17

19:00

“Panpina” (Erika Olaizola)

18-20-25-27

15:00

Produktu fitosanitarioen aplikatzaile ikastaroa

18

19:00

Gazte batzarra

19

20:00

Irakurketa Taldea: “Zergatik panpox” (Arantxa Urretabizkaia)

Manuel Lekuona bibliotekan

20

19:00

“Comandante Arian” eta “El Salto” + eztabaida

Udaletxeko areto nagusian

Udala

21

17:45

Musika festa

Doneztebe plazan

Ibargain Musika Eskola

22

17:30

Ekilili olioen aurkezpena

Labore Oarson

Labore Oarso

22

19:00

“Erradikalak ginen” (Ane Labaka eta Beatriz Egizabal)

Udaletxeko areto nagusian

Udala

23

09:00-18:00 Autodefentsa feminista tailerra

Udaletxeko areto nagusian

Udala

San Esteban elizan

Hitzen Lihoa

Udaletxeko areto nagusian

Hitzen Lihoa eta Irakurketa Taldea

Doneztebe plazan

HELTAko dantza taldeak

Elorsoro kiroldegian

Gipuzkoako Bertsozale Elkartea

Doneztebe plazan

Oiartzungo Feministen Asanblada

Ikastaroa: “Sinesgaitzari bide egiten: emakume-ahotsen genealogia” (Iratxe Retolaza)

Ehuntze Sormen Espazioan

21 Aulki

Udaletxeko areto nagusian

Oiartzungo Zinegileak

KZgunean

KZgunea

23

19:00

Noka eta AMAK

24

10:30

Irakurketa jarraitua: “Zergatik panpox?”

24

12:00

Dantza jauziak

24

17:00

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako finalaurrekoa

25

19:00

Emakumeenganako indarkeriaren kontrako elkarretaratzea

25

19:00-21:00

25

19:30

Film laburren emanaldia

26-27

09:00

Ikastaroa: Instagram

26

19:00

"Osasun mentala Oarsoaldean"

Manuel Lekuona bibliotekan

Arraztalo Elkartea

28-29

09:00

Ikastaroa: Twitter smartphonean

KZgunean

KZgunea

28-29

11:00

Ikastaroa: Google argazkiak

KZgunean

KZgunea

28

19:00

Mahai-ingurua: “Memoriatik erbesteratutako emakumeak” (Iratxe Retolaza, Gurutze Ezkurdia, Aurkene Astibia)

Udaletxeko areto nagusian

Hitzen Lihoa

29

17:00

Ipuin kontaketa (2 urtez goiti)

Manuel Lekuona bibliotekan

Udala

29

19:00

Dokumentala: “Muga deitzen da pausoa”

Udaletxeko areto nagusian

Hitzen Lihoa

29

22:00

“Andre eta jabe”

Manuel Lekuona bibliotekan

Hitzen Lihoa

Doneztebe plazan

Abaraxka ludoteka eta Euskaraldia

Udaletxeko areto nagusian

Hitzen Lihoa

30

Arratsaldean

30

22:00

Euskararen maratoia Kontzertua: Ines Osinaga

Auzo batzarrak positiboki baloratu dituzte Udalak eta herritarrek

Bizilagunen kexa gehienak bizikidetzaren ingurukoak izan dira

2019ko azaroa

www.oiartzun.eus

Ibarreko mugikortasuna eta segurtasuna hobetzeko lanak hasi dira Pasabidea, semaforoa eta espaloia gauzatuko dira

Auzoetako batzarrak positiboki baloratu ditu Udalak, “herritarren ahalduntzea” eta “auzotarren arteko komunitatea sortzeko” duten balorearengatik. Gainera, auzotarren artean eman diren iritzi trukaketek Udalarentzako garrantzia berezia dute, “herriari neurria hartzen laguntzen” dutelako.

Ibarreko (Iturriotz) mugikortasuna eta oinezkoen segurtasuna hobetzeko lanak martxan daude. Lan hauen baitan semaforoa jarriko da GI-3631 errepidean (norbaitek sakatuta aldatzen diren horietakoak), oinezkoen pasabideak markatuko dira (bat autobus geltokira eta bestea bidegorriko zubira) eta espaloia egingo da.

Aurtengo auzo batzarretan 124 lagunek parte hartu dute (iazko oso kopuru antzekoa). Altzibarren, Ergoienen eta Ugaldetxon parte-hartzea handitu da. Herritarrek ere positiboki baloratu dituzte batzarrak -eman den informazioa…- eta hori ere oso garrantzitsua da Udalarentzako. Parte hartu duten herritarrei eskerrak eman nahi dizkie Udalak.

Lanek 124.000 €ko aurrekontua izango dute eta zortzi asteko iraupen aurreikuspena. Udalaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren hitzarmena dela-eta (errepide zati hori Aldundiaren eskumenekoa da berez), Udala arduratuko da lanak egiteaz.

Kexa gehien, bizikidetzarekin lotutakoak Auzo guztietan gehien errepikatu dena bizikidetza arauak ez errespetatzeak sortzen dituen arazoak izan dira: abiadura handia; txakurrak solte eramatea eta kakak ez jasotzea; hondakinak ateratzeko ordutegia ez errespetatzea edo gaika ez sailkatzea… Herritarrek arauak errespetatzen ez dituztenak “zigortzeko” eskatu diote Udalari.

Lan hauek egin behar direla baliatuko da Ibarreko ur-hoditeria ere aldatzeko.

Gainerakoan, auzo bakoitzean aurrera begira Udalak planteatzen dituen proiektuen berri eman zen, baita auzotarren eskaerak jaso ere.

Herri mailako proiektuei -Mendiburu 14, Arizmendi-enea, Urkabe Baita, bidegorria…- buruz informatzeko ere baliatu dira auzo batzarrak.

Altzibarko auzo batzarra.

Ibarreko lanak.

Juansendo errotako harria jarri da bidegorrian

Udalak lehenengo auto elektrikoa eskuratu du

Juansendo errota zenaren harria -orain arte Udalak biltegian jaso duena- jarri da Ugaldetxoko bidegorrian, Yurrita errotaren parean, honi buruzko panel informatiboarekin batera.

Udaleko Kultura sailaren eta Ondarearen Mahaiaren arteko elkarlanari esker, herriko ondare aberats hori sozializatzeko.

Udalak lanerako lehenengo auto elektrikoa eskuratu du.

Eraginkortasun energetikoaren bidean emandako beste urrats bat da auto elektrikoarena.Eusko Jaurlaritzak arautu du 2020tik aurrera erakunde publikoek erosten dituzten ibilgailu guztiak elektrikoak izan behar dutela.

K ELKARRIZKETA • Elixabete Perez Gaztelu

“Euskaltzaindiari euskara batzeko indarra aitortu behar genioke” 100 urte bete ditu aurten Euskaltzaindiak. Elixabete Perez Gaztelu euskaltzain urgazalea da.

Zer da euskaltzain urgazle baten egitekoa?

Andres Urrutia euskaltzainburuak mendeurrena dela-eta, desafio edo eginkizunetako bat dela esaten du urgazlearen irudia edukiz betetzea. Urgazle hitzak laguntzaile esan nahi du, eta garai batean, Euskaltzaindian batzordeka lan egiten zenean, denetan egoten ziren. Gaur egun ez da horrenbeste lan egiten era horretara, eta gehiago da Euskaltzaindia gizarteratzeko modu bat.

Urgazleak era, leku, arlo askotakoak gaude. Gaiaren arabera gerta daiteke aholkuaren beharra, alde batera edo bestera: Euskaltzaindiak urgazlearena edo urgazleak Euskaltzaindiarena. Ez dago araututa, premiaren araberakoa da.

2006tik zara euskaltzain urgazle. Espero al zenuen izendapena?

Urgazle izateko ez da propio ezer egiten. Bi euskaltzain osok proposatu behar dute. Baiezkoa ateratzen bada bihurtzen da bat urgazle. Jakintza arloren batean euskararen gaiarekin atxikimendua dutenak izaten dira.

Ni Miren Azkaratek eta Ana Toledok proposatu ninduten. Lehenago izana nintzen LEF batzordeko kidea -lexikoa normalizatzeko eta estandarizatzeko batzordea-. Uste dut horregatik ere izan zela neurri batean. Unibertsitatetako irakasleak ere nahi izaten dituzte inguruan eduki. Ez nuen espero, baina poz handia hartu nuen. Akuilu bat da aurrera egiteko, egin duzuna aitortzeko modu bat.

ELKARRIZKETA • Ekain eta Malen Elizasu

“Lasaitasuna eta bata bestearekiko konfiantza irabazi dugu kontzertuetan” Ekain eta Malen Elizasu anai-arrebek iazko ekainean eman zuten oholtza gainera pausoa. Lehenengo kontzertua Kataxulo gaztetxian eman zuten eta ordutik 15 saio eskaini dituzte han eta hemen.

Nolatan eman zenuten oholtzara pausoa?

EKAIN ELIZASU: Ttikitatik etxean kantatu dugu. Kataxulo gaztetxian kontzertutxoak emateko jendea behar zutela esan zigun lehengusinak. Oso berezia izan zen, polita eta goxoa.

MALEN ELIZASU: Familiarteko giroa izan zen, kuadrillako lagunak ere han zeuden eta giro polita sortu zen.

Coverrak kantatzen dituzu. Nola aukeratzen dituzue?

MALEN: Gustu oso desberdinak dauzkagu eta askotan zaila izaten da adostasunera ailegatzea. Entzuten dugun musika nahiz eta desberdina izan, bidaietan berdina da entzuten duguna eta hortik aukeratzen dugu.

Batez ere, Ekain gitarrarekin eta Malen kantatzen aritzen zarete.

Baina batzutan trukatzen dituzue paperak. Zeren arabera?

EKAIN: Batzuetan gustatzen zaizuna ez duzu hain ongi egiten, eta bestearen laguntza behar dugu. Bion nahasketarekin kantak hobeto ateratzen zaizkigu.

Nik ttikitatik jo dut gitarra.

MALEN: Ekainek gitarra jotzen zuen eta nik inbidia pasatzen nuen. Urtebetetze batzuetan ukelelea oparitu ziguten eta esperimentatzen hasi ginen.

Konstanteak al zarete entseatzen?

EKAIN: Batez ere, kontzertuak daudenean entseatzen dugu. Nahi duguna baino denbora gutxiago eskaintzen diogu.

MALEN: Kontzertua txukuna izateko adina entsaiatzen dugu, gu ere seguru ateratzeko jendaurrera.

K Akademia beharrezko al du euskarak?

Akademiari ikusten diodan abantaila batasuna da. Nik horri garrantzia handia ematen diot, indarra ematen digulako. Babelgo dorrearen mitoak oso ongi agertzen du hori: hizkuntza bakarra daukaten arte proiektu bakarrean ari dira.

Hizkuntzak nahastean, ahuldu egiten ditu. Akademiari, euskararen kasuan, batzeko indarraren aitortu behar genioke maila formalerako. Beste kontu bat da lagunartean nola hitz egin, erregistroak, fikzioan zer, hitanoa nola... beharbada akademiak arautu behar ez dituenak. Hizkuntza indartsua balitz, igual ez luke akademiaren beharrik izango. Askok ez dute baina badituzte beste baliabide batzuk: hiztegi oso onak eta batasuna. Indar batzailerik ez bagenu, zer gertatuko litzateke? Hoberako ez zen izango.

Deustuko Unibertsitateko irakasle eta ikertzailea zara.

Hizkuntzarekiko eboluziorik ikusi duzu ikasleengan?

Irakaskuntza maite dut eta gazteengandik asko ikasten dut. Ikerketa oso polita da, eta euskarak behar duela pentsatzen dut. Euskararen egoera gizartean asko aldatu da. Ni institutuan Franco hil zen urtean hasi nintzen. Euskaraz ez zen ezertxo ere erakusten. Irakasle bolondres eta oso militante batzuei esker, goizago joaten ginen euskara lantzeko eta alfabetatzeko. Gaur egun euskarak hezkuntza sistema guztian -hobeto edo okerrago- bere lekua dauka.

Unibertsitatera heltzen zaizkigunek euskaraz ikasi dute. Giroa erlaxatu dela sumatzen dut. Internetek ere asko aldatu du gizartea eta gazteen bizimodua, bereziki. Oso zaila da euskaraz Interneten lehiakorra izatea. Alde horretatik egoera kezkatzeko modukoa da. Testuinguru soziolinguistikoak asko eragiten du. Bizkaian ezkerraldeko ikasleak ditut, eta nahiko meritu badute euskara kontserbatzen, inguru oso kontrakoa daukate euskaraz egiteko. Gipuzkoan, seguruxegoa da egoera.

Azkenaldira Joxepa Anttoni Aranberri bertsolariaren figura ikertzen ari zara. Nolatan?

Ni ez naiz, edo nintzen, bertso mundukoa. Feministatzat beti eduki dut nire burua, baina orain aitortuago daukat. Joxepa Anttoni Aranberri Petriarena

Xenpelar-en berreskurapena ez dut zerotik sortu, Antonio Zavalak lan handia egin zuen. Emakume hau bada subjektua eta ez ezdakitnoren iloba.

Errenteriako Udalak lantxo bat eskatu zidan Mariasun Landa sarietarako.

Lan asko dago egiteko bertsolari emakumeak historian bilatu, testuinguruan kokatu, non kantatu zezaketen... klabe batzuk ulertzeko. Joxepa Anttoni Aranberri XX. mende hasierako alegato bat da neskazaharren estereotipoa pikutara bidaltzeko. Errebindikatu egiten zuen neskazahar izatea, oso ausarta izan zen. Oso bertso politak ditu, ondo eginak... Oiartzunen ere izan ziren bertsolari emakumeak, baina ez dut uste asko aztertu denik eta ahalegina egin behar litzateke. Gaizki ikusiak zeuden eta asko galdu dugu transmititu ez delako.

Eta ikerketa lerro ofizialean, zertan zabiltza?

Euskaldun gehienak gaur egun hiztun berriak -euskaraz eskolan ikasi dutenak dira-, batez ere Araban eta Bizkaian. Aztertzen ari gara nola aktibatu hiztun horiek. Nik txatetako elkarrizketak aztertzen ditut. Oso esparru erakargarria da, hiztuna oso aske sentitzen baita eta oso sortzaileak dira, bai hiztun berriak eta zaharrak. Taldeko ikerketa bat da. Artikulu batzuk publikatu ditugu. Orain galego eta katalenekin, hizkuntza gutxituetako ikertzaileok, talde handi bat osatu dugu egoera kontrastatzeko.

Xabier Lete oso kuttuna duzu. Datorren urteko Mugarri prestatzen ari zara bere inguruan.

Taldean ari gara. Oso gaztetatik Lete asko maite izan dut. Bertso asko berari esker ikasi ditut. Eta bere poemak ere... Nire bizitzako alor asko betetzen ditu Letek. Ez dut itsu-itsuan miresten, baina oso pertsona erakagarria eta interesgarria iruditzen zait. Oso elkarrizketa interesgarriak ditu, berak eginak eta berari eginak. Oso oiartzuar emankorra izan da. 2020ko Mugarria berari buruzkoa izango da, bere heriotzaren 10. urteurrena dela eta. Beste Xabier Lete bat erakutsi nahi dugu, poeta ez dena. Gazteei, batez ere, transmititu behar zaie zer egin asko dagoela hemengo kulturan. Kanpokoa oso ongi dago, baina interesa izan behar litzateke hemengoari begiratzeko.

Zuek kantak ere sortzen dituzue. Bide hori landu nahi zenukete?

EKAIN: Eroso sentitzen gara besteen kantak abesten, baina nahi dugu gure kantak gehiago lantzen hasi. Baditugu batzuk, baina ez dakigu nola jarri musika, edo letra nola egokitu... Nik nire kantak egiten ditut, eta Malenek bereak.

MALEN: Estilo desberdinetako kantak sortzen ditugu: letrak, kantatzeko modua... Batzuetan nik letrak egiten ditut eta Ekainek doinua jartzen die.

Baina badaude Ekainenak osorik diren kantak, edo nireak.

Batez ere euskaraz abesten duzue. Erabaki bat al dago atzean?

MALEN: Saiatzen gara errepertorioaren erdia baino gehiago euskaraz izaten.

Behin euskarazko kantak aukeratu ditugunean, beste batzuk sartzen ditugu beste hizkuntzetan: katalanez, ingelesez, frantsesez, gazteleraz... Hala ere, euskara mantentzen saiatzen gara.

EKAIN: Euskaraz kantatzea errazagoa da beste hizkuntzetan baino. Letra errezago ulertzen dudanez, errazago egiten zait kantatzea.

Lehenengo kontzertutik eboluziorik nabaritu al duzue?

EKAIN: Bai, asko. Hasieran, adibidez, dena rasgeoa egiten nuen. Orain adornoak sartzen ditut, gehiago ausartzen naiz. Abiadura ere bai: lehen kantak oso azkar abesten genituen. Orain, lasaiago aritzen gara.

MALEN: Lasaitasuna irabazi dugu. Kontzertu aurretik urduri egoten gara, baina ez da hasierakoetan bezala. Tenplea lortu dugu. Bata bestearekiko konfiantza ere bai.

Bai al dago bereziki gogoan duzuen kontzerturik edo momenturik?

EKAIN: Pasai Donibanen egin genuen kontzertu bat. Egin dugunetan goxoena izan zen.

Familiartean, denak kantari... Oso

momentu goxoa izan zen. Hori oso gogoan dut.

MALEN: Nik ere bai. Taberna ttiki batean izan zen. Familian asko gara eta kuadrillakoak ere joan ziren; taberna erdia baino gehiago ziren familia eta lagunak. Bereziki ongi pasatu genuen.

EKAIN: Iturriotzen aurtengo festetan eman genuena ere polita izan zen.

MALEN: Xanistebanetako kontzertu lasaia ere bai... Denek badute xarma.

Entzuleak animatzen al dira kantatzera?

MALEN: Kanta ezagunak direnean, bai. Horietan animatzen ditugu. Eta entzuten dira. Azkeneko kontzertua Sorgin tabernan eman genuen. Kanpoan jo genuen, baina entzuten genituen kuadrilla batzuk kantari. Horrek poza ematen du.

Gustatuko al litzaizukete musika afizioa baino gehiago izatea?

EKAIN: Gustatu bai, polita litzateke, baina oso zaila da Euskal Herrian hori.

MALEN: Polita litzateke gustatzen zaizun zerbait afizioa baino gehiago izatea.

Zeintzuk dira zuen musika erreferenteak?

EKAIN: Nire erreferente handi bat Gary Moore da. Punka gustatzen zait eta Non Servium taldea betidanik gustatu izan zait. Talde ttikiak ere jarraitzen ditut, ingurukoak: Yakovlev 42, The Bobbys... Horietaz aparte, Berri Txarraken estilotsukoak ere gustatzen zaizkit.

MALEN: Nire gustuak lasaiagoak dira: Izaro, Izaki Gardenak, Sofia Ellar...

Duela gutxi deskubritu dut Anavitoria brasildarra. Badaukagu osaba bat oso musikazalea dena, eta berak musika berriak deskubritzen laguntzen digu.

EKAIN: Musika asko entzuten dugu. Toki guztietara kaskoak jantzita joaten naiz ni. Musika gabe, bizitza gutxi dago.

MALEN: Etxean beti dago musika jarrita. Gurasoek beti kantatu izan dute, musika jarri... Musika garrantzitsua da gure bizitzan, espresatzeko eta.

Eta zuen errepertorioan baduzue kanta kuttunik?

MALEN: All I want, biok lotzen gaituen kanta da. Kuttuna da.

EKAIN: Aditu genuenean izugarri gustatu zitzaigun. Moriartiren Jimmy ere bai. Aitak ttikitatik jarri izan digu, eta polita da.

KLIXK Ugaldetxoko festak, nobedade eta guzti

Ugaldetxoko festak nobedade eta guzti pasatu dira aurtengoan. Izan ere, danborrada berreskuratu du auzoak. Gainerakoan, ohiko ekintzak izan dira, giro paregabean: bertso-afaria, goitibeherak…

21 Aulki sormenez beteak

Ehuntze Sormen Espazioak 21 Aulki zikloa antolatu du aurten ere, oraingoan, emakume ikusezinei begiratzera gonbidatuz ikusle/entzuleak.

Tupust komiki antologia, poema eta narrazioa errezitaldia eta Emakume burugabea emanaldiek zapore ona utzi dute antolatzaile eta partehartzaileengan.

Aiako Harria, erabakitze eskubidearen alde argituta

Gure Eskuk, Kataluniako proces-aren inguruko epaia salatzeko eta herrien erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko, Aiako Harria argitzeko ekimena antolatu zuen. Espainiako Auzitegi Gorenak buruzagi katalan independentisten kontrako epaia publiko egin zuen egunean bertan ere elkarretaratze jendetsua antolatu zuen herrian.