udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Pรกgina 1
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Página 2
sar r era TELEFONO INTERESGARRIAK Udal telefono zenbakiak
Zerbitzuak
Informazioa 943 49 01 42 Alkatetza 943 49 18 62 Gizarte Ongizatea 943 49 05 52 Hirigintza 943 49 03 77 Kultura 943 49 10 34 Manuel Lekuona Biblioteka 943 49 38 64 Udaltzaingoa 943 49 33 11 Elorsoro Udal Kiroldegia 943 49 25 52 Udal Igerileku irekia 943 49 37 45 Arritxulo Udal Mendi-Aterpea 943 58 00 10 Atez ateko Informazio Bulegoa 900 49 11 11
Osasun zentroa 943 00 65 04 DYA 943 46 46 22 Jubilatuen elkartea 943 49 00 02 Zaharren egoitza 943 26 10 80 Taxiak 943 49 14 74 Herribus - Iparbus 943 49 18 01 Posta 943 49 35 74 Epaitegia 943 49 09 13 Nekazal bulegoak 943 49 03 47 / 943 49 06 69 Oiartzun Kirol Elkartea 943 49 36 38 Oarsoaldea eskualdearen garapenerako agentzia 943 49 41 29 Behemendi 943 49 02 19
Turismoa Hezkuntza Turismo bulegoa 943 49 45 21 Herri Musikaren Txokoa 943 49 35 78 Luberri Ikasgune Geologikoa 943 26 25 93 Komunikabideak
Haurtzaro ikastola 943 49 22 12 Elizalde Herri eskola 943 49 01 93 Oiartzungo Udal Ikastola Partzuergoa 943 49 16 59 / 943 49 00 37 AEK Intxixu euskaltegia 943 49 39 57 Helduen Heziketa Iraunkorra (Altzibar) 943 49 00 48
Oiartzun irratia 943 49 37 11 Oarsoaldeko Hitza 943 34 03 30
Harremanetarako, ekimenen berri emateko, proposamenak egiteko…hau da Oiartzungo udal aldizkariaren helbide elektronikoa:
komunikazio@oiartzun.org
OHAR GARRANTZITSUA Udal aldizkaria euskara hutsean kaleratuko da Oiartzungo Udalak urte asko daramatza euskara normalizatzearen aldeko lana eginez. Aldizkari hau bera, esate baterako, euskara hutsean kaleratzen zen, duela zenbait urte. Horregatik, 2009tik aurrera udal aldizkaria berriro euskara hutsez kaleratuko da. Nolanahi ere, nahi duenak ale bakoitzaren eduki nagusien laburpena jasoko du gaztelaniaz. Horretarako, ordea, eskaera egin beharko du udaletxeko informazio gunean, 943 49 01 42 telefono zenbakira deituz edo komunikazio@oiartzun.org helbide elektronikora mezu bat bidaliz. Eskaera egitean, nork bere datuak eman beharko ditu, aldizkaria jaso ahal izateko. NOTA IMPORTANTE La revista se publicará íntegramente en euskera El ayuntamiento de Oiartzun lleva muchos años comprometido con la normalización del euskera. Esta misma revista, por ejemplo, se publicaba únicamente en euskera, hace tan sólo unos años. Por esta y otras muchas razones, a partir de 2009 la revista se volverá a publicar íntegramente en euskera. No obstante, todo aquel que este interesado tendrá la posibilidad de recibir un resumen de los contenidos más importantes de cada número. Para ello, deberá ponerse en contacto con nosotros, acercándose a la oficina de información, llamando al número de teléfono 943490142 o enviando un correo electrónico a la dirección komunikazio@oiartzun.org. Al realizar la solicitud, el interesado deberá facilitar sus datos, para poder recibir la revista.
Argitaratzailea: Oiartzungo Udala
2
Diseinua eta maketazioa: Dixidu Diseinu Grafikoa
Inprimaketa: Cortajarena
Lege Gordailua: Donostia-1216/91
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 PĂĄgina 3
agur ra
Legealdiaren zati handi bat bederen joan zaigun honetan, eta oraindik hainbat eta hainbat gaien ingurukoak lantzen jarraitzen dugun honetan, ez nituzke aipatu gabe utzi nahi isilean eta atentzio handirik eman gabe egiten diren hainbat eta hainbat lanen ingurukoak. Horien adibide genuke, adibidez, Egiar inguruan egin ditugun txukuntze eta moldatze lanak. Berriz ere, Oiartzungo beste hainbat parajetan egin izan ohi den moduan, gure ondare historiko eta kulturalari dagokion presentzia ematea zen helburu. Gauzak horrela, irisgarritasuna hobetuz, ezagutzen ez zutenak bertaratzea lortuko delakoan gaude, bertakoak, eta hain bertakoak ez direnek goza dezaten. Gure aurrekoek testigantza pasa ziguten moduan pasa nahi diegu guk geuk ere gure oinordekoei gure historia, ahazturan galdu ez dadin zeintzuk garen, zein izan nahi dugun eta batez ere zein izan ginen. Ingurumen saileko arduradun izanik eta gai honen inguruan, Oiartzunen bezalaxe beste munduko edozein txokotan, dauzkagun erronkak ikusirik, zaila egiten da azken urteetan jarraitu dugun bidea hitz gutxitan laburbiltzea. Lurralde antolamendua; ingurugiroa bere kontestu zabal guztian; natur baliabideak eta hauen kudeaketa etabar dira gure sailari zuzenean edo zeharka dagozkion gaiak, baina guztiak “ingurugiroa� deitzen dugun errealitate fisiko horri dagozkio. Eta ingurugiro hori da prezeski gu eta gutarren sostengu. Ondorioz, ingurugiroa bere zentzurik zabalenean zaintzea, berreskuratzea, kudeatzea eta errespetatzea izango da egin dezakegun inbertsiorik errentagarriena. Horregatik, eta ez beste ezergatik, Donostialdeko Lurralde Zatikako Planari ezarritako alegazioak landu dira Udaletik, Plan Orokorraren azterketa prozesuan landalurrari merezi duen arreta eman zaio, natur baliabideei eskaini ahal izan dugun babes gorena eman zaie, etabar luze bat. Horrela, krisi egoera dela medio hainbatetan aipatzen den baliabide faltako garai hauetan, Oiartzungo Ingurumen sailetik lehentasuna gure geroari hau da, ingurumenari, eman nahi izan diogu.
Zigor Goikoetxea Retegi. Mendia eta Ingurumeneko zinegotzia.
3
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 PĂĄgina 4
udal albisteak DONOSTIALDEAN ETA BIDASOAN ZENTZUZKO LURRALDE ANTOLAKETAREN ALDE Donostialdeko Lurralde Zatikako Planari ekarpen berriak egin dizkio Udalak, duela 15 urte lantzen hasitako dokumentuak ez diolako errealitateari erantzuten Duela 15 urte baino gehiago hasi zen Eusko Jaurlaritza Donostialdeko Lurralde Zatikako Plana lantzen (LZP; PTP gaztelerazko laburduran). LZP honek Donostialdea eta Bidasoako lurralde antolaketari eragiten dio. Oiartzun bi eskualdeen erdian egonik, zuzen-zuzenean eragiten dio planak. 15 urte pasatu dira eta oraindik dokumentua onartu gabe dago. Hasierako onarpena 2010eko uztailaren 16an eman zion dokumentuari Jaurlaritzak, eta ondoren, alegazioak aurkezteko epean, Oiartzungo Udalak bere ekarpenak egin zituen, urte hartako abenduko udalbatzarrak onartuta. Orain, ia bost urte pasatu ondoren, hasi dira erantzuten alegazioak, 2010ean hasierako onarpena jaso zuen proiektuari jarraipena emateko asmoz.
4
Lurralde Antolaketa Plana erredaktatzen hasi zenetik (1997 inguruan) egoera erruz aldatu da. Oiartzungo Udalak hasierako onarpenari alegazioak jarri zizkionetik ere –2010ean-, baita ere. Lurralde Zatikako Planean agertzen diren egitasmo batzuk dagoeneko gauzatuak daude, beste batzuk ez dira aurrera aterako eta, gizartearen hobebeharrez, proiektu handiak alde batera uzteko adostasunak bilatzeko momentua dela uste du Oiartzungo Udalak. Errealitateari erantzuten dion planeamenduaren beharra Oiartzungo Udalak uste du pasatu den denborarengatik, plana berraztertu beharko litzatekeela, zentzuzkoa eta errealitateari erantzungo dion plangintza urbanistiko bat sortu nahi bada, bederen. Udalaren ustez, filosofia berriarekin egindako LZP bat behar da Donostialdean eta Bidasoaldean, lurrak okupatzeko eta eskualdearen
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 PĂĄgina 5
udal albisteak garapena sustatzeko irizpide eta kultura berri batekin. Gisa honetara bakarrik lortuko da Oiartzungo zein inguruetako herrietako biztanleen beharrak asetzea eta euren bizi kalitatea hobetzea. Hori dela eta, Oiartzungo Udalak berriz ere ekarpenak egin dizkio LZPri. Ekarpen hauetako batzuk plana berrikusteko irizpide orokorrak dira eta beste batzuk, aldiz, proposamen zehatzak. Epe luzerako hobekuntzak bilatzeko planak egin behar dira Zein da bada errealitatea? Azken hamarkadetan lurraren okupazioa merkatuaren araberakoa izan da, erabat masifikatua, eta horrek landa lurraren gainean izugarri eragin du. Ondorio zuzena izan da lehen sektoreko erabilera minimo historikoetara eraman izana. Merkatuaren logikak bultzatuta –eta bertako produktoreak gutxitu direlako- kanpotik ekarri ditugu produktuak eta horrek garraioaren eta garraio-azpiegituren garapena ekarri du, are gehiago okupatuz lurra. Aztarna ekologikoa biderkatu egin da hamar urtean. Egoera horrek azken urteetan bestelako hausnarketa bat egitera eraman du gizartearen zati bat eta hauxe da ondorioa: Lurralde antolaketa eta garapen iraunkorra erabat lotuta daude. Lurralde antolaketa ezinbesteko tresna da garapen iraunkorra nahi badugu.
11) Erreketako ubideen birnaturalizazioa bultzatzea. 12) Sare elektrikoa lurperatzea. PROPOSAMEN ZEHATZAK: 1) Lehenengo sektorearen azterketa sakona egitea eta lehen sektorerako lurrak berreskuratzeko helburuak finkatzea. Elikagaien subiranotasunaren bidean eskualdean egon daitezken aukerak aztertzea. 2) A8 autobidea eskualdeko barne konexio errepide bihurtzea, bidesaria kenduta eremu barruan. 3) Eskualde mailako ekipamenduak denen artean erabakitzea, Donostiaren zentralizazioa kuestionatuz. 4) Portuaren gaia denen artean aztertzea. 5) Jarduera ekonomikorako erebilerako eremuak bateragarri izan liratekeen erabileratarako berreskuratzea, automatikoki egoitzarako bideratzeko joera aldatuz. 6) Udalerri bakoitzaren lurraldearen okupazioaren eredua aztertu eta eskualde mailako proposamenak egitea. 7) Hiriguneetatik kanpoko udalerriei tratamendu berezia ematea: ez dira erdigunean nahi ez diren erabilerentzako tokiak. 8) Garraio publiko eta kolektiboaren aldeko apustua egitea, epe motzean pentsatu gabe.
Baina hori udalaz gaindiko planifikazioak bakarrik bermatu dezake, zenbait arlo sektorialetako norabideak ez direlako udaletako hirigintzako eskumenak. Orain idazten ari diren LZPak datozen 20 urteetan egungo egoera hobetzea bilatu beharko luke, epe luzerako tendentziak eta bitartekoak jartzeko garaia da. Hori dela eta, Oiartzungo Udalak uztaileko udalbatzarrean Eusko Jaurlaritzari eta Gipuzkoako Foru Aldundiari ekarpen hauek helaraztea adostu zuen (Gobernu Taldea alde agertu zen; oposizioa abstenitu egin zen): IRIZPIDE OROKORRAK: 1) Lurra ez hierarkizatzea erabilera urbanoentzako duen gaitasunaren arabera. 2) Ekonomia ekologikoaren ikuspuntua (1. sektorerako lurrentzako helburu aurrerakoiak jarri, azalera errekuperatzeiko plangintzak zehaztuz). 3) Erabilera urbano berrientzako neurriak jartzea, beharren araberako neurketak eginez eta hiri-lurrak biziberritzeari lehentasuna emanez. 4) Hirigintza arloa kapitalaren inbertsio eta Udalen finantziazioaren oinarri gisa arbuiatzea. 5) Errepide-azpiegiturak berrantolatzea garapen berririk gabe. 6) Eraikita dagoen patrimonioaren erabilera optimizatzea (etxebizitza eta eremu industrialen biziberritzea lehenetsiz). 7) Lurraldea garraio publiko eta kolektiboaren zerbitzuaren arabera antolatzea. 8) Udalen eta herritarren parte-hartzea ezinbesteko elementua izatea. 9) Ur horniduraren baliabideak dibertsifikatzea. 10) Zero zabor helburua jartzea.
5
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Página 6
udal albisteak OIARTZUN, MAIRUBARATZEN LURRALDEA Oiartzungo natur eta kultur ondarearen atal garrantzitsua dira estazio megalitikoak Gipuzkoan 30 estazio megalitiko daude, horietako bat Oiartzunen. Estazio megalitikoak mendiguneei lotuta daude, berauetan kokatzen direlako. Estazioak aurrez identifikatuak zeuden arren, 2003an Eusko Jaurlaritzak monumentu izendatu zituen, babesteko.
Oiartzunen, mairubaratzak intxixuekin lotzen dira. Jentilbaratza edo mairubaratza sinonimoak dira, baina Oiartzungo hizkeran “mairubaratza” erabili izan da: “Oso bertako hitza da”, dio Del Barriok. Bera da Oiartzungo estazio megalitikoen jarraipena egiten duena.
Oiartzunen 18 kokapen megalitiko ditugu. Horietan, 60 mairubaratza (kromletx) eta trikuharri (dolmen) bat daude.
Uste zen Oiartzungo mairubaratza guztiak identifikatuak zeudela, baina “azken lau urteetan zortzi mairubaratz berri topatu ditugu”, azaldu du Del Barriok. “Batzuk Zaria mendira joateko errepide bazter-bazterrean daude edo Gorrinzulo baserritik metro gutxira. Espero ez ziren tokietan. Uste genuen dena begiratua genuela eta errealitatea da edozein momentutan ia edonon agertu daitezkela mairubaratzak”.
Trikuharriak gorpuak lurperatzeko eraikitzen zituzten Brontze Aroan (Kristo Aurreko 2.500-1.000 urteak). Harrizko kaxak dira, alde batean harlauza baxuago batekin, hilotzak sartzen jarraitzeko. Gainean harrizko estalki bat zuten, harrizko iglu baten antzera. Mairubaratzak, berriz, hilotzen errautsentzako hobiak ziren, Brontze Aroaren bukaeran hasi eta Burdin Aroan zehar (K.a. 1.000 urtetik 0. urtera). Harriz mugatutako zirkulu bakoitza mairubaratza bat da. Zirkulua osatzen duten harriek testiguak izena dute. Askotan, egituraren barnealdea harriz beteta egoten da. Batzutan zulotxo bat egiten zuten eta errautsak sartu; beste batzutan, harrizko kaxa ttiki baten barruan lurperatzen zituzten errautsak. Kuriosoa da Oiartzunen hainbeste mairubaratza egotea eta aldiz, trikuharri bakarra. “Gehiagok egon behar dute” dio Luis Del Barrio Lurrailango arkeologo eta antropologoak. “Ziur mairubaratza gehiago ere badaudela, baina ez gara gai izan ikusteko edo deuseztu egin dira”. Legendei lotuak Trikuharriak eta mairubaratzak oso estu lotuta daude legendei. Tonak pisatzen dituzten harriz eraikiak daude eta herri sineskerak galdera hau erantzun nahi izan du: “Nor izan da gai horrelako lanak egiteko?”. Segituan, jentilak datoz burura -oso indartsuak ziren gizaki mitologikoak, kristautasuna iritsi arte mendian bizi zirenak herri sineskeren arabera-.
Udala eta ondarea “Oiartzungo Udala da ondarea babesteaz arduratzen den gutxitako bat, kontzientzia baduena”, aitortu du Del Barriok. Ondare Kulturalaren Euskal Legeak dio udaletxeak direla, bereziki, herriko mugen barruko ondarea babestu behar dutenak. Udalaren erabakiz, urtean bi garbiketa egiten dira kokapen megalitikoetan: adituek begetazioaren egoera aztertzen dute (apirila-maiatzan eta urria-azaroan). “Kontu handiz egiten dira garbiketak, pitazko sasi-garbitzeko makinekin, harriak ez puskatzeko edo markatzeko”, azaldu du Del Barriok. “Garbiketa hauei esker, megalitoak urte guztian azalean daude” “Jendea ez da asko kezkatzen ondare kulturalaz, orokorrean. Herrikoa ezagutu gabe Egiptoko piramideetara edo Machu Pichura joaten gara. Inkesta egingo bagenu ea zenbatek ezagutzen duten Oianleku edo Egiar, baietz esango lukete lotsaren izenean, baina ez da egia”, dio komentzitua Del Barriok. Oiartzungo mairubaratza guztien artean, Oianlekukoa da ezagunena. “Indusketa egin zen lehenengoa izan zen Gipuzkoan. Ongi mantendu da, eta duen ingurua, Aiako Harria atzean duela… ikaragarria da”, aitortu du Del Barriok. Egiarko mairubaratzako lanak Azken hilabeteetan, Egiarko mairubaratza garbitu, irisgarritasuna hobetu da eta seinale berriak jarri dira, Eusko Jaurlaritzak emandako dirulaguntza bati esker. Aztarnategi arkeologiko honek erraztasun asko ditu bisitatzeko: errepidetik hurbil dago, aparkatzeko tokia dago… “Egiarrek duen egoera ona Udalak sustatzen duenarengatik dator. Garai batean dena zuhaitzez beteta zegoen eta urtetan zehar kendu dira, mairubaratza gunea handituz”. Garai batean bi ehiza-postu zeuden bertan, eta ehiztariekin hitz egin ondoren, kendu dira.
Kauso I
6
Estazio megalitiko hau 1909an deskubritu zen eta bi aldiz egin da indus-
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Página 7
udal albisteak keta bertan (1912an eta 1967an). “Baina ez da material arkeologikorik jaso”, dio penatuta Del Barriok. “Errauts gutxi bazegoen, erraza da desagertzea. Baina ikusgarria da forma aldetik. Harri bereziak bilatu zituzten forma eta txuritasun aldetik, lurrean gailentzeko eta paisaia izugarria da”, dio Del Barriok. Egiarren sei metrokoa mairubaratzaren ondoan, metro eta erdikoa dago. “Imajinatzen dugu ttikia haur batena zela, eta handiarekin erlazionatua egongo zela gure kontzeptutik abiatzen garelako, baina ezinezkoa da jakitea”, esan du Del Barriok. Egiar ikusgarritasunarengatik eta erraztasunengatik aukeratu dute balorean jartzeko. “Besteak ez dira hain irisgarriak. Kauso I eta Kauso II dira irisgarrienak. Artikutzako bidetik 25 metrora eta 100 metrora daude. Oianleku ere irisgarria da, baina jaitsi eta igo egin behar da eta jende askorentzako arazo bat da hori”.
Oianleku
“Badakigu ondoan beste bat dagoela, baina diru laguntzen zain gaude. Ikusi dugu hasiera”, kontatu du Del Barriok. Azken ondare megalitiko hauek oraindik ez daude Ondare Kultural izendatuak ofizialki, Eusko Jaurlaritzaren eskumena baita izendapen hauek egitea. Aldiz, Udala berritzen ari den Arau Subsidiarioen berrikusketan sartu dira eta horrek ere babesa ematen die. Mairubaratzak zaintzea ezinbestekoa da irauteko. “Orain, hilotzen errautsak airera botatzen dira askotan, nahiz eta baimenduta ez egon. Hauek toki tipikoak bihurtu dira horretarako: zuloak egin, ontziak sartu, landareak aldatu… Hori ere kontrolatzen dugu eta, aznartegian baldin badaude, kendu egiten ditugu”, kontatu du Del Barriok. “Topatu izan dugu jendea mairubaratzetan meditatzen, energiaz kargatzen. Jendeak sinesmenak baditu oraindik toki hauen inguruan. Ez dago gaizki, errespetatzen den bitartean”.
Kasualitatez egindako aurkikuntzak 1990 inguruan, Del Barriok Oiartzungo mairubaratza guztiak marraztu zituen. Gaur egun, horietako bi desagertu egin dira, “lurra hazi delako. Hor daude, baina lurpean. 20 urtean hori gertatu badaiteke, pentsa 3.000 urtean”. Horregatik, posiblea da lurpean kokapen megalitiko gehiago egotea. Adibidez, trikuharria -Gainzabal- Luberriko Jose Angel Torres geologoak topatu zuen, Oiartzungo azterketa geologikoa egiten ari zela. Ofitazko mendi batetik pasatzerakoan, konturatu zen hare harri gorria zegoela. “Geologikoki, ezinezkoa da hori. Hasi zen aztertzen eta konturatu zen trikuharria zegoela”. Tapa falta zaio trikuharri honi, baina normala omen da, “baserritarrek behar izan dituztenean harri horiek erabili dituztelako”. “Mairubaratzak ez dira Euskal Herrikoak bakarrik. Kromletx eta dolmen hitzak bretoiak dira. Lehenengo tokia izan zen garrantzia ematen eta hitz hori adoptatu da. Guk izen herrikoia ere mantendu dugu: jentilbaratza, mairubaratza. Beste toki batzuetan galdu da”. Babesa ondare megalitikoari Oiartzunen topatu den azken mairubaratza Algorrietakoa da, duela pare bat urte –Gurutzetik Irunera bidean-. Herriko mairubaratza gehienak mendi publikoetan daude, Udalaren jabetzakoetan. Baina Algorrietakoa Altzizarra baserriko lurretan dago. Jabeekin hitz egin zen eta beharrezko zuhaitzak mozteko baimena eman zuten. Udalak egin zituen lanak, “testiguak ez hondatzeko moduan”.
“Oianlekun indusketa egin zenean errauts artean hezur kizkaliak eta kobrezko bi botoi agertu ziren. Hildakoa jantzita erreko zuten eta. Ez dakigu zer egiten zuten gorpuen soberakinekin. Ordu eta egur asko behar da gorputz bat ongi errausteko. Toponimian ere ez dago arrastorik. Ezta ere non erretzen zituzten. Dakiguna da ez zituztela mairubaratzen ondoan erretzen. Indusketetan zirkuluaren periferia aztertzen da, eta ez dago ezer kizkalita. Beraz, beste nonbait erretzen zituzten”. Errespetua, oinarrizkoa Guztien artean, Egiar du kokapen megalitiko kuttuna Del Barriok. “Ikusgarriena bi metroko testigua duen mairubaratza da”. Baina estazio ttikiak ere politak direla aitortzen du, Kauson edo Elorritako gainean daudenak, adibidez. Mendi-hegalaren beheko parteko harriak goian daudenak baino askoz handiagoak izan ohi dira, toki guztietatik mairubaratza zapal ikusteko. “Zertarako hartzen zuten horrelako lana? Ez dakigu!”. Harriak eskuz garraiatzen zituzten. “Eta ez pelikuletan bezala, arrabol gainean jarrita, horrek ez du funtzionatzen”, desmitifikatu du Del Barriok. “Ziurrenik, harriak garraiatzeko enborrak botako zituzten lurrera, marruskadura ekiditeko, eta egurrezko palankekin bultza. Animaliak ez zituzten etxekotuak oraindik”. Del Barriok aitortzen du herritarrek, oro har, errespetatzen dutela ondare megalitikoa. “Egin diren kalte gehienak ezjakintasunak eragindakoak izan dira”, dio.
7
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 PĂĄgina 8
udal albisteak Euskara Elkartera: balorazioa eta etorkizuna Bost urteko ibilbidearen ondotik eta herriko 29 elkartetan euskararen erabilera areagotzeko lanean aritu ondoren, Ttur-Tturrek suspertu duen Euskara Elkartera egitasmoak bide berriak hartu ditu. Orain arte egindako lana positiboki baloratu dute elkarteek eta egitasmoa martxan jarri zenean baino euskaldunagoak direla esan daiteke. Aurrerantzean, baina, beste gisa batera funtzionatuko da: Udalaren eta Ttur-Tturren laguntza izango da, baina elkarteek euren gisara emanez euskararen normalizazioan eman ditzaketen urratsak.
Bertsolaritzaren garrantzia lantzen DBHn Ikasturte hasieran, bertsolazetasuna sustatzeko asmoz, Bertsozaleen Elkarteko Ander Lizarralde suspertzailea eta Arkaitz Oiartzabal Xamoa bertsolaria Elizalde eta Haurtzaroko DBHko ikasgeletan izan ziren.
Aiestaran, Wolfram eta Gorostidiren errezeta onenak Barazki eta fruta-dendetan euskararen erabilera gehitzeko eta normalizatzeko bidean urratsak ematea izan da aurten Oarsoaldeko Euskara Sailak merkataritzan izan duen erronka. Horren barruan, Ane Aiestaran Perez, Unai Wolfram Rekalt eta Maria Jesus Gorostidi Agirre oiartzuarrek udazkeneko fruta eta barazkiekin idatzitako errezetak saritu dira, bakoitzak 50 â‚Źko erosketa-txartel bat jaso du.
8
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Página 9
udal albisteak Drogomenpekotasunari aurre hartzeko, ikasleekin lanketa Herriko Gizarte Kontseiluaren babesarekin, drogomenpekotasunaren prebentzioaren gaia landuko dute Elizalde Institutuko eta Haurtzaro Ikastolako DBHko ikasleek ikasturtean zehar. Agipad Elkarteak gidatuko ditu saioak. Gai honetan familiek duten garrantziaz jabeturik, gurasoentzako saio bana ere emango da bi ikastetxeetan.
‘Torri Gukin’, Arragua eta Ugaldetxora Erretiratuentzako auzoetan aisialdi eskaintza programa martxan jarriko da urtarriletik aurrera. Arraguan eta Ugaldetxon jarriko da martxan egitasmoa. Astean behin, ordu eta erdiz, elkartu eta erretiratuen gustuko ekintzak eginez gehi osasuna –fisiko zein mentala- aintzat hartuko dituen jarduerak egingo dituzte, Nekane Martiarena dinamizatzailearen laguntzarekin.
Gizarte-Hezkuntza Kontseiluan parekidetasuna lantzen
Gizarte-Hezkuntza Kontseiluan parte hartzen duten herriko eragile, elkarte eta erakundeetako kideek emakumeen kontrako indarkeriaren gaia lantzeko saio monografikoa egin dute, Farapi Evidentes berrikuntza sozialerako aholkularien gidaritzapean.
9
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Pรกgina 10
udal albisteak Elizalde eskolako gimnasioa berritu da Elizalde eskolako gimnasioa berritzeko lanak egin dira uda honetan. Gimnasioan zeuden itoginak konpontzeko, kanaloi berriak eta isolatuak jarri dira; berogailua ere jarri da eta lehen leiho zena, ate bihurtu da, garbiketa errazteko. Konponketa lanak egiteko dirulaguntza jaso du Udalak Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailetik.
Abaraxka ludoteka, berriz martxan Ikasturte honetan 6 eta 12 urte arteko 101 haur matrikulatu dira Abaraxka ludotekan. Asteburutan, Abaraxka Ibiltarian parte hartzeko, matrikulatuak ez dauden haurrek ere badute aukera. Horiez gain, Familia Eremuan beste zazpi haurrek eta euren senideek hartuko dute parte.
Saskibaloi kantxa berria atondu da kiroldegian Elorsoro kiroldegian saskibaloi kantxa berria atondu da, goiko pistan. Orain arte hiru saskibaloi kantxa zeuden atonduak (handi bat eta bi ttiki). Udan egindako lanei esker, orain hirugarren pista ttiki bat osatu da, erabiltzaileei zerbitzu hobea eskaintzeko asmoz eta Eskola Kirolako azpiegiturak hobetzeko.
10
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:29 Pรกgina 11
udal albisteak Kanposantuko eremu bat hustuko da datorren urtean Kanposantuko hirugarren koadrantea hustuko da datorren urtean, beteta dagoelako. Bertan lurperatuta dauden gorpuak berreskuratu nahi dituzten familiek martxoaren 1a arte egin dezakete eskaera udaletxeko Informazio Bulegoan. Gainerako gorpuen kargu Udala egingo da; erraustu eta kanposantuko eremu publikoan utziko ditu.
Ugaldetxoko zebra-bidea, segurtasuna hobetzeko
Ugaldetxon DUK parean zebra-bidea margotzeko lanak hasi dira. Altzibarko zebra-bidearekin pasa bezala, Gipuzkoako Foru Aldundiarena izan arren errepidea, Oiartzungo Udalak lanen zati bat bere gain hartu du, auzotarren segurtasuna hobetzeko beharrezko dela ikusten baitu.
Lanbarrenen, farola eta aparkaleku berriak Lanbarren industrigunean hondatuta zeuden farolak konpondu dira. 38 farola berri jarri dira industriguneko eraztun handiko koadro batean. Horrez gain, farola eta farola artean kamioientzako aparkalekuak antolatu dira: guztira, 29.
11
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 12
udal albisteak Auzokonposta Olalden Altzibarko Olaldeko bizilagunak dira herrian bigarren pisu blokea auzokonposta egiten hasi direnak. Olaldeko 32 bizilagun izan dira oinarrizko ikastaro baten ondoren konpostagailuko giltza jaso dutenak eta euren hondakin organikoak euren kabuz kudeatzen hasi direnak. Bizilagun hauek %20ko hobaria jasoko dute hondakinen tasan.
Zikinkeria Pilotasoron Pilotasoron zikinkeria agertu zen uztailean, baten batek utzita. Udaletxeko basozainak hondakinak erretiratzeaz arduratu ziren. Hala ere, kezka agertu nahi dugu epe batean mendiko parajeetan horrelako zikinkeriak agertu direlako. Mendia eta ingurumena zaintzea guztion lana da, eta horrelako hondakinak uzteko prestatutako guneak baditugu Oiartzunen.
Internet landa eremuan Landa eremuko bizilagunei interneterako sarbidea errazteko asmoz, Behemendik eta Udalak kablerik gabeko sistema bat martxan jartzea erabaki dute. Oraingoz, landa eremuan bizi diren 70 etxebizitzako oiartzuarrek erakutsi dute interesa eta elkarte bat osatuko dute (Udala ere kide dena). Dagoeneko beste zenbait tokitan martxan dagoen antena bidezko sistema bat baliatuko da Internet seinalea landa eremuan zabaltzeko.
12
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 13
udal albisteak Irakurketa Taldea martxan, helduentzako eta euskaraz Manuel Lekuona bibliotekan helduen euskarazko Irakurketa Taldea jarri da martxan. Urrian egin zuen taldeak lehenengo saioa (Ana Malagonen Lasai, ez da ezer gertatzen liburua irakurrita) eta hilean behin bilduko da taldea, aukeratutako liburuari buruz hitz egiteko. 20 lagun inguru hasi dira Irakurketa Taldean parte hartzen.
Zazpiak Bat Eguna, Zuberoarekin harremanak estutzen Zazpiak Bat Harreman Sareak Zuberoarekin harremanak estutzeaz gain, Zuberoaren biziberritzea eta BasabĂźrĂźako Ikastolaren (Alozen) biziraupena izan du helburu azkeneko zazpi urteetan (euskarazko hezkuntza aukera bakarra eskualde horretan), eskualdeko lau Udalen laguntzarekin. Aurten, zenbait urtez eguna Zuberoan ospatu ondoren, berriz Oiartzunen izan da. Alozeko ikastola ikasleak eta euren gurasoak Oiartzunen izan ziren, dantzari zuberotar batzuekin batera. Aiora Perez de San Roman alkateak, Amaia Agirregabiria Pasaiako alkateak eta Mertxe Aizpurua Udalbiltzako lehendakariak harrera egin zieten ekitaldi instituzionalean.
Antzerki Eskoletan, 33 lagun
Aurten, Udalaren Antzerki Eskoletan 33 lagunek eman dute izena. Gaztetxoen bi talde sortu dira aurten, Lur Kortak gidatuta, guztira 24 kiderekin. Helduen taldean, berriz, 9 lagunek eman dute izena. Talde honen ardura Edurne Agirrezabalak izango du aurten ere. Ikasturtea, gainera, toki berrian hasi dute hiru taldeek: Mendibilgo udal lokala partekatuko dute antzezleek Olarriko dantzariekin batera.
13
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 14
udal albisteak 2015eko aurrekontuetako 160.000 € zertan inbertitu herritarrek erabaki dute 2015eko aurrekontuak dagoeneko diseinatu ditu Udalak. Auzoetan egin beharreko lehentasunak (160.000 € pasatxo bideratu dira horretara), herritarrek eurek erabaki dituzte, parte-hartze prozesu baten bidez. 2015eko aurrekontu parte-hartzaileen prozesuak bi txanda izan ditu: uda aurretik auzotarrek beharrak zerrendatu zituzten. Udal teknikariek bideragarritasunak aztertu ondoren, udazkenean egindako bigarren txandan auzo bakoitzeko lehentasunak erabaki dituzte herritarrek.
500.000 € hamaika proiektutara bideratu dira Gipuzkoako Foru Aldundiak eskualdera bideratutako 500.000 € zertan inbertitu erabaki dute herritarrek, parte-hartze prozesu baten bidez. Honela, 11 egitasmotara bideratuko dira 500.000 euroak. Horien artean daude: auzolan egitasmoak, nekazaritzara bideratutako ekintzailetza egitasmoa, arazo psikikoak dituztene pertsonen lan-integraziorako programak, jai parekideak sustatzeko programak, Euskal Herritik kanpo jaiotakoek euskara ikasteko laguntzak…
Urtea gerakin positiboarekin bukatuko du Udalak Oiartzungo Udalak ordainketa guztiak eguneratu ditu, hartutako neurri ekonomikoei esker (egokitzapenak eta Plan Finantziarioa). Ordainketa guztiak eguneratuak izateak esan nahi du Udalak ez duela zorrik hornitzaile eta elkarteekin. Likidazio arazoak gainditu dira (alegia, ordainketak egiteko arazoak) eta hori pozgarria eta onuragarria da herriko ekonomiarentzat. Egoera ekonomikoak baldintzatuta, legegintzaldia defizitarekin hasi zen. 2013a gerakin positiboarekin bukatu zen eta 2014a ere gisa berean bukatuko da, azken uneko ezbeharrik gertatzen ez bada, behintzat. Udalak dituen maileguen zorra ere erdira jaitsi da 2008tik.
14
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 P叩gina 15
udal albisteak Izaskun Madariaga, bizitza osoko ibilbideari Oarsoarrak saria Oarsoarrak Euskararen Sariak Izaskun Madariaga Iragorri, Iturburu haur eskolako zuzendari eta Udal Ikastola Partzuergoaren sortzaile eta lehenengo zuzendari izan zenak bizitza guztian hezkuntzatik euskararen alde egin duen ibildea errekonozitu du. Madariagaz gain, Kimutx proiektuak euskal mitologia haurrengana hurbiltzeko egin duen lanketa ere errekonozitu da eskualde mailan.
UEMAko bulegoak Fermi単enen UEMAren Altzibarko egoitzan dauden zenbait arazo tarteko, UEMAko bulegoak Fermi単ene Etxean egon dira, eskualdeko Turismo Bulegoa izan zen gunean. Pixkanaka-pixkanaka Fermi単ene Euskararen Etxe gisa osatzen ari da. Dagoeneko bertan daude Udaleko Euskara zerbitzua, Intxixu AEK euskaltegia, Ttur-Ttur Euskaltzaleon Bilgunea.
Txondorra piztu da Arditurrin Joxe Billaluze, Joxe Manuel Etxarte, Josetxo Arbelaitz eta Joxe Ramon Agirrek prestatu, piztu eta zaindu dute Arduturriko txondorra hilabete baino gehiagoz, garai bateko ikazkileen lana berreskuratu eta ezagutzera emateko asmoz, aurten ere. Hamarnaka bisitari pasatu dira azaroa eta abenduan txondorra ikustera eta haren inguruko azalpenak entzutera.
15
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 16
udal albisteak Iazko urte bukaeran egindako auzo batzarretan auzo bakoitzean markatutako lehentasunak eta adierazitako beharrak konpontzen eta egiten hasi da Udala. Hona auzoz auzo azken hilabeteetan egin diren lanak:
Altzibar - Kaleberrian baldosak jarri. - Klarene plazan aparkaleku berria egin eta seinaleak jarri. - Aparkaleku ondoko terrenoetan lur begetala bota, atondu eta zuhaitzak kendu. - Aparkaleku ondoko espaloiak pikatu, lur begetala bota, atondu eta, bankuak garbitu eta txukundu. - Triangulo plazako baldosak errepasatu eta ondo jarri. - Eskolako teilatua konpondu.
Arragua - Martietatik Igerobi bidera ispilua jarri. - Topo bidean piboteak jarri. - Larrezabaletako Xorrolaren geltokian bankua jarri.
Elizalde - Ludotekako lurra egokitu. - Legarreko zuloak konpondu. - Beheko plazako posteen mantenu lana. - Aparkalekuak garbitu. - Euskal Herria plazako hoditeria berritu. - Rafael Pikabeako uraren matxura konpondu. - KZgunea egokitzeko lanak.
Ergoien - Uztapide plazako sarrera itxi eta bankuak jarri. - Auzokalten banku eta zakarrontzi berriak jarri. - Bidegorriko atakak konpondu. - Arditurriko aparkalekuan zakarrontziak jarri.
Gurutze - Beiraren edukiontzia birkolokatu aportazio gunearen ondoan.
Iturriotz - Arketetan plastikoak jarri.
Karrika - Artasoko zubi zaharra bota.
Ugaldetxo - Hormigones Oiartzun lantegiaren sarrerako arketa konpondu.
16
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 17
udal albisteak PLENOAK 14/07/23. Udal Lege Proiektua aztertzeko denbora eskatu du Udalak. Eusko Jaurlaritza lantzen ari den Udal Lege Proiektua aztertzeko denbora gehiago eskatu zuen Udalak, 20 egun baino ez baitizkio utzi administrazioei eurei zuzen-zuzenean eragiten dien lege honi alegazioak aztertzeko eta prozesuan ere ez du eurekin kontatu. Donostiako PTPa, Aviación Civilek Oiartzungo aire zorgunea handitzearen alde bidalitako txostena, San Marko Mankomunitateko aurrekontuei errekurtsoa jartzea eta Pasaiako Zentral Termikoa itxi zenetik erabltzen ez diren bi lineatako antenak kentzea ere aztertu ziren. Guztiak aurrera atera ziren, babes ezberdinarekin (batzuetan oposizioko taldeak, EAJ eta H1! abstenitu egin ziren). Protokolo gastuak 40,90 € izan dira. EH Bilduk Israel Gazan egiten ari zen erasoen kontrako adierazpena irakurri zuen. EAJk hormetako pintadak ezabatzeko eskatu zuen.
erantzukizun ekonomikoa eskatu zio Udalari eta honek ez zuen onartu. Banco Santanderrek gaia epaitegietara eraman zuen eta epaileek Udalari arrazoia eman diote. Espainiako Gobernuak Udal Legea aldatu nahi duela-eta, EH Bilduk honen kontrako mozioa onartu zuen eta ahobatez onartu zuten EH Bilduk, EAJk eta Hamaikabatek. Galde-eskaeren txandan, EAJko Mikel Idiazabalek HPOren harira AENAkoekin Madrilen izandako bileraren berri eskatu zuen: “Sentsazio onarekin etorri gara, gauzak argitu ditugulako eta haien jarrera ere positiboa zelako”, azaldu zion Tellok. 14/10/29. HPO onartu da, behin-behinean. Hirigintzako Plan Orokorra (HPO) onartu zen, behin-behinean, Gobernu Taldearen aldeko botoekin eta EAJren abstentzioarekin (H1! ez zegoen). Emandako pausoak gogora ekarri eta dagokion administrazio publikoetara bidaltzea onartu zen, tramiteekin jarraitzeko. Ergoiengo zenbait auzotar bertan izan ziren eta kexa adierazi zuten, “nahikoa informazio” jaso ez zutela esanez. Udalak bilera eskaini zien eta “herritarren partehartzea bereziki garrantzitsua” izan dela prozesu guztian adierazi zieten. Ttur-Ttur eta Intxixu AEK-k beste bost urtez Fermiñeneko bulegoak erabiltzeko hitzarmena ere onartu zen. EAJ abstenitu egin zen, euskalgintza “hor edo beste edonon” egon daitekela adieraziz, “eta udal zerbitzuak udaletxetik hurbil lehenetsi beharko liratekeelako”. Hiru mozio onartu ziren ahobatez: Kataluniaren erabakitze eskubidearen aldekoa; liburutegi publikoek egile eskubideengatik ordaintzearen kontrakoa, eta Emakumeenganako Biolentziaren Kontrako Nazioarteko Egunaren harira, indarkeria matxista salatzen zuena. 147 €ko protokolo gastua egin da.
14/09/24. Eusko Jaurlaritzari kexa aurkeztuko dio Udalak, Udal Lege Planean izan duen jarrerarengatik. Eusko Jaurlaritzak ez duela Udal Lege proiektua aztertzeko epea luzatzea jakinarazi zen udalbatzarrean. Gobernu Taldeak hala ere uste du lege-haustea egon dela eta kexa adieraztea onartu zuen. Oihan Tello behin-behineko alkateak azaldu zuenez, “argudio eskasa eman dute eta errespetu falta iruditzen zaigu”. Aurrera atera zen kexa, nahiz eta oposizioa kontra agertu. Arau Subsidiarioekin lotuta, partikular batek Udalaren kontra jarritako sententziaren berri eman zen. Epaitegiek onartu egin dute partikularraren eskaera, bere jabetzako eremu batean etxebizitza batzuk eraiki ahal izateko. “Ez du eragin praktikorik berrikusketan”. Era berean, Banco Santanderrek Alt-3ko eremu bat hirilur izatetik desklasifikatzeagatik
14/11/26. Bake Epaitegien pribatizazioaren kontra. Bake Epaitegiko langileek zerbitzu publiko honen pribatizazioaren kontra aurkeztutako mozioa onartu zen, ahobatez. Espainiako Gobernuak dekretuz bertan eskaintzen diren zerbitzuak ordainarazi eta Bake Epaitegiak hiriburuetan zentralizatu nahi dituztela salatu zen. Udalbatzar honetan gai guztiak ahobatez onartu zituzten EH Bilduk eta EAJk, tartean, Hirigintzako Plan Orokorrari zegozkion bi gai: Eusko Jaurlaritzara etxebizitza babestuen estandarra betetzen dela dioen txostena bidaltzea eta Abiazio Zibileko Zuzendaritza Orokorrak egindako eskaerak aintzat hartzen dituen txostena dagokien erakundeetara bidaltzea. Azaroan ez zen protokolo gasturik egin.
17
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 18
ir itzia Altzibarko erdigunean oinezkoek lehentasuna izateko neurriak hartu dira. Auzotarrei galdetu diegu: zergatik parte hartu zenuen bileran? Zer iruditu zaizu proba pilotua? Oinatz Arbelaitz Auzotarra izanik, edozein aldaketak sortzen dit interesa. Altzibarko plazatik pasatzen zen trafikoa gehiegizkoa zen, komeni zen aldaketaren bat. Egokia da Udala auzora hurbiltzea, bestela udaletxeko planteamenduak oso urruti gelditzen direlako. Ongi dago aukera ematea iritzia emateko eta bi planteamenduren artean kokatzeko. Proba da, esan zenez, eta aldaketak egiteko aukera izango da. Luze joan da martxan jartzea. Altzibarko beheko parteak behar zuen peatonalizazio bat, baina modu egokiena hau den, nik oraindik zalantzak dauzkat. Zuzenean peatonalizazioarekin zerikusia ez izan arren, Olalde pasabidean sortu den trafikoarekin, Pitusako stop-ean puntu beltz bat sortu dela uste dut. Karrikatik datozenak oraindik ez dira ohitu hortik jendea ateratzea; stop-etik bisibilitatea ez da oso ona eta Zelaia-Taldeatik datozenak ez daude ohituak gelditzera ezkerretara hartzeko. Hor zerbait falta da. Antonio Ballesteros Zerbait berria dagoenean, aldaketak, jakin nahi dut: asanbladara joan, informatu eta hitz egiten duzu. Bakoitzak bere auzora begiratzen du, eta badakit udaletxeak orokortasunari erreparatzen diola. Ongi iruditzen zaizkit hartu diren erabaki batzuk, baina trafiko aldaketa honetan gauza batzuk ez dira oso egoki egin. Auzotarrei begira baino, auzora datozenei begira. Aparkalekua egin dute, baina ez daude seinaleak; jendea plazara iristen da eta ez daki nora jo behar duen, nondik atera… Seinaleztatu behar da non dagoen aparkalekua; nondik atera behar den… Bestetik, iruditzen zait udaltzainek noizbehinka pasatu beharko luketela, trafiko aldaketa bat egin ondoren, jendeari laguntzeko. Bestela, aldaketa bera ongi iruditzen zait, auzoaren orokortasunari begiratuta. Batzuk gustura daude, besteak ez… komenentziaren arabera. Donostian, Errenterian, Oiartzunen… saihesbideak egin izan dituzte, eta Altzibarren ere saihesbide bat egin da. Gauza onak ekarri ditu. 20 urte pasatu ditugu Mikelete kalea oso gaizki zegoela esaten; orain askoz hobeto dago. Manu Dorronsoro Auzoan bizita, normala da auzoaren inguruan kezka izatea eta jakin nahi izatea. Gainera, parte hartzeko aukera baduzu, oraindik interesgarriagoa da. Udaletxeak herriarekin harremana ez du galdu behar; eta ahal bada gehiagora joan behar du. Proposamenak aurkeztea eta eztabaidatzea oso ondo iruditzen zait eta aukera izan genuen. Hartu dituzten neurriak ondo daude. Kosta egiten da lehendik dauzkagun ohitura batzuk aldatzea baina gu Mikelete kalean bizi gara eta pila bat nabaritu dugu hobekuntza. Lehen ez zegoen oinezkoentzako pasabiderik, eta orain bai; lehen kotxeak zeuden aparkatuak eta jende heldua gaizki ibiltzen zen; Iturrioztik zetozen autoak kristoren abailan etortzen ziren, eskapadak izaten ziren; parkea dago eta umeak ibiltzen dira… Irabazi egin dugu. Kaleberrian, Klanereko plazan egin duten aparkalekuan, Olaldeko etxe berrietan… badago aparkatzeko lekua. Zer gehiago nahi dugu? Hobetu daitezkela gauzak? Bai. Beti egongo da zer hobetua. Baina udaletxeak herriarekin harremana baldin badu, sortzen diren behar berrietara moldatzen joango da.
18
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 19
ir itzia
Ane Garmendia Altzibartarra naizelako joan nintzen bilerara. 26 urte nituenetik ari naiz entzuten Mikelete kale itxiko zutela. Nik hala izatea nahi nuke. Oso ondo iruditzen zait udaletxea auzora etortzea azalpenak ematera. Proposamenak egiteko aukera eman zuten. Han ginenok bozkatu egin genuen eta probatarako eredu hau aukeratu zen. Proba bezala, ongi dago. Mikelete kalean oinezkoentzako lekua jarri dute, aparkalekuak kenduta; hobetzeko egin zitekeen gutxienekoa egin da. Hala ere, nik nahi nuke kotxeentzat erabat itxita egotea. Nire ustez, badaude beste alternatiba batzuk. Marisa Gonzalez Udalak auzoan galdetzen duen bileretara joaten naiz, informatzeko. Bilera txukuna izan zen: aukera ezberdinak ekarri zituzten; horien inguruan eztabaidatu genuen; zeuden zalantzak galdetu eta erantzun zizkiguten; talde ttikitan elkartu ginen eta hortik atera zen Udalak martxan jarri duen eredua. Nahi nuen nolabait peatonalizatzea auzoaren erdigunea. Eman zizkiguten aukeren artean bideragarriena iruditu zitzaidan martxan jarri dena. Badago protesta egin duen jendea; berrikuntzak daudenean, ohitu arte. Udalak esan zuen hilabete batzuetara berriz galdetuko zuela ea gustura gauden. Ni pozik nago, bazen garaia. Ez dut uste kotxearekin hainbesteko itzulia eman behar Denia eta Errotarako bidean aparkalekua moldatu dute. Uste dut ongi geratu dela. Inaxi Sein Mikelete kalean bizi naiz eta jakin nahi nuen hemengo martxa zein izango zen; horregatik joan nintzen bilerara. Gure mutikoa kalera ateratzen da eta beldurra ematen zidaten kotxeek. Orain lasaiago nago. Lehengo aldean askoz hobeto dago orain, kotxe asko pasatzen zen kale honetatik. Aintzane Toledo Bilerara joan nintzen ikusten nuelako trafiko arazo bat bazegoela. Mikelete kalean bizita, soinua eta portaletik atera orduko, kotxeak ditugu eta arrisku handia zegoela auzoan. Iturrioztik eta Ergoiendik heldu ziren auto guztiak pasatzen ziren, abiadura handian. Udalak auzoan galdetzea ongi iruditzen zait, auzotarrok dugulako ikuspegi errealistena. Egiten ari den proba oso ongi dago. Soinauren aldetik, asko nabaritzen da etxean eta portaletik aterata, lasaiago ibili zaitezke. Oraindik autoak mugitzen dira, baina gutxiago, beste bide batetik doazelako. Lasaiagoa da. Alain Uranga Altzibarrera bizitzera nindoanez, Udalaren proposamena entzutea interesgarria iruditu zitzaidan. Ez nuen asko ezagutzen Altzibarko egoera. Gauza bat da handik pasatzea, eta bestea Altzibarren finkatzea. Interesgarria iruditzen zait auzotarrekin konpartitzea peatonalizazioaren kezka. Lehentasunezkoa da Udalak proposamen edo ideia bat duenean, auzotarrekin konpartitzea eta iritzia eskatzea, hobekuntzak auzotarrekin batera egitea. Duela gutxi ezarri da, baina momentuz ongi doa. Barruko trafikoa erregulatzen du eta puntu beltz batzuk kendu ditu. Karrikatik Altzibarrerako sarrera ixtearekin bidegurutze horretan istripuak saihesteko aukera eman du. Logikoa iruditzen zait Ergoiendik plaza aldera doan trafikoa kanpoaldetik bideratzea. Lehen, batez ere Anixetako sarrera horretan, jendeak nahi zuena egiten zuen: Zentzu bakarrekoa izan arren, noiznahi debekatutako norabidean sartu... Momentuz ez dut kexarik.
19
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 20
auzoak Altzibar Aldapa Bekoa etxadirako sarbideetako batean irisgarritasuna hobetzeko lanak egin dira, bidegorriaren aldetik. Lehen, Aldapa Bekoara sartzeko kroska bat igo behar zen. Orain, kroskaz gain arrapala ere badago. Etxadiko bizilagunen lan partikularra izan da.
Arragua Zubiondo etxe ondoan eskilarak jarri dira, Arraguako bi auzoguneak lotzeko erosotasuna emateko. Auzotarren aspaldiko eskaera zen Zubiondo etxe ondoan gisa honetako lanak egitea. Udalak arraguatarren eskaeretako bat erantzun du honela.
20
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 21
auzoak Elizalde Euskal Herria plazako lurpeko aparkaleku publikoan zeuden itoginak konpondu dira. Honez gain, aparkalekuak txukundu eta garbitu dira.
Ergoien Penadegiko ur-depositoa eraitsi du Eusko Jaurlaritzak, hango haizeola babesteko. Gisa honetako ekintzak egin dira herriko beste zenbait ur-deposito zaharretan ere (Karrikan, Masburun adibidez), ibai-arroak euren egoerara itzultzeko.
21
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Pรกgina 22
auzoak Gurutze Herriko 4x4 ibilgailuen zale batzuek lehenengo erakustaldia antolatu dute, Gurutzeko aparkalekuaren ondoan. Erakustaldiak jakinmina piztu zuen eta herritar asko hurbildu ziren ikustera.
Iturriotz Ibarreko zubiaren irristagarritasuna gutxitzeko, tratamentu berezia eman zaio. Tratamentu honekin, batez ere euria egiten duen egunetan oinezkoen segurtasuna hobetzea bilatzen da.
22
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 23
auzoak
Karrika Artaso Elkartearen ondoan zegoen harrizko zubi zaharra bota da, auzoko bizilagun batzuen eskaeraz.
Ugaldetxo Eguzki talde ekologistak Ihurritan dagoen presa botatzeko eskaera egin dio Udalari, “Oiartzun ibaiaren biziberritzean lagunduko� duelakoan. Udaleko Mendia eta Ingurumen sailak eskaera aztertuko du.
23
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 24
her r iko ber r i HAURTZARO ATLETISMO TALDEA: KORRI, SALTO ta JAUZI 1984an taldea sortu zenetik 500 atleta inguru izan dira taldekide 80. hamarkada hasieran, Periko Sanroma eta Alvaro Agirre bizilagunak ziren eta kezka bat zuten: droga sartu zela Oiartzunen eta gazteak mundu horretatik urrundu nahi zituztela. Sanroma Gipuzkoako Atletismo Federazioan sartuta zebilen, epaile gisa, eta Agirre ere atletismoaren mundutik hurbil zebilen. Joxe Ramon Oiartzabal kirolari olinpikoarengana eta Bixente Artola, Gipuzkoako txapeldun izanarengana jo zuten, laguntza eske. Atletismo talde bat sortzea proposatu zieten Agirrek eta Sanromak. Besteek baietz erantzun zuten eta 1984an, Haurtzaro Atletismo Taldea martxan hasi zen, Haurtzaro Ikastolako ikasleei eskolaz kanpoko jardueren artean eskainiz. 1986an, kluba ofizialki Haur mordoxka animatu ziren atletismo egitera: lehenengo lasterketa Lezon egin zuten eta hamabost bat korrikalarik hartu zuten parte. Atletismo egiten ari ziren lehenengo kirolari haiek eskolako lehiaketetan parte hartzeko adina pasatu zutenean, ezinbestean federatu egin behar zuten jarraitzeko eta horretarako, notario aurrean kluba sortu behar zen.
1986an eman zuen pauso hori Haurtzaro Atlestimo Taldeak. Orduko 25.000 pezeta ordaindu zituen taldeak elkarte bihurtzeko. Finantzazioa lortzeko, Joxan Goikoetxeak laguntzen zuen. 1988 inguruan, Elizalde eskolako ikasleak ere hasi ziren Haurtzaro Atlestimo Taldean parte hartzen. Hasierako laukote hura ttikitu egin zen: Oiartzabalek taldea utzi zuen Gasteizera lanera joan zelako eta Agirre, taldeak martxa hartu zuenean, beste kirol batzuetara bideratu zuen bere bidea. Sanromak eta Artolak urtetan jarraitu zuten elkarrekin lanean. “16 urte inguru pasatu ditugu elkarrekin taldean eta ez dugu behin ere liskarrik izan!”, dio Sanromak. Gaur egun, 43 atleta ditu taldeak Urte hauetan guztietan, 468 oiartzuar izan dira Haurtzaro Atlestimo Taldeko kide. Sanromak idatziak ditu taldekide izan diren guztien izenak eta baita horietako askok probetan egindako denborak ere! Horietako lau –Itsaso Markos, Odei Mujika, Xabi Salaberria eta Garazi Urdanpilleta- dabiltza gaur egun Sanromarekin batera Haurtzaro Atlestimo Taldea entrenatzen. Artolak taldea utzi zuenean, Sanromak bakarrik jarraitu zuen hiru bat urtez. “Ikastolari taldeari ez ordaintzeko eskatu nion, oso jende gutxi geundelako”. Izan ere, Haurtzaro Atletismo Taldeak ere izan ditu kirolari gutxiko urte batzuk ere. Gero, Markos, Urdanpilleta eta Mujikari laguntza eskatu zien, haurrak entrenatzeko. “Ikastola bukatu genuen eta atletismoa utzi genuen, baina eskatu zigunez, laguntzen hasi ginen“, dio Urdanpilletak. Gaur egun, 43 atleta dabiltza taldean. Astean lautan dira Haurtzaro Atlestimo Taldearen entrenamenduak, Ikastolan, nahiz eta haur eta gaztetxoek nahi duten alditan entrenatzen duten. Bloga ere badu taldeak (www.haurtzaroatletismotaldea.blogspot.com.es). Batez ere, gurasoei taldearen berri emateko eta argazkiak jartzeko erabiltzen dute. Erreleboak, proba propioena Atleta onak izan ditu Haurtzaro Atletismo Taldeak, baina zerbaitetan destakatu badu, hori erreleboen proban izan da. Taldearen logotipoak ere horixe islatzen du. Gainera, Oiartzungo taldeak teknika berezi bat du erreleboa emateko. “Atletismoan, hori da taldean egiten den proba bakarra“.
24
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 25
her r iko ber r i bidez” iritsi zen “probatzera eta gustatuta, hasi nintzen”. Urdanpilleta, berriz, “Periko bizilaguna nuelako hasi nintzen”. Mujikak eta Urdanpilletak urte berean Gipuzkoako eta Euskadiko txapelketak irabazi zituzten, talde gisa. “Lasarteko taldearekin berdinduta geunden eta errelebotan irabazten zuenak, Txapelketa irabazten zuen, baita Euskadira joateko txartela”, dakar gogora Urdanpilletak. “Euskadiko Txapelketako finalean, Gasteizen, berdina pasa zen, berriz Lasartekoen kontra”, gehitu du Mujikak. Helduak federatzeko pausoa Haurtzaro Atlestimo Taldeak, nahiz eta elkarte ttikia izan, Gipuzkoako eta Euskadiko Atletismo Federazioetan bere pisua eta zeresana badu. “Proba askotan laguntzen dugu –Donostiako Maratoian, Donostiako 15 kilometroko lasterketan…-; oso jatorrak garelako!”, dio barrez Sanromak. “Ni oraindik urduri jartzen naiz atletek erreleboen proba egin behar dutenean”, dio Urdanpilletak. Sanromak, hala ere, ez duela atleta kutunik dio. “Jende askok lortu ditu emaitza onak. Baina niretzako taldetik pasatu diren guztiak dira izugarriak”. Dionez, “garairik onena beti da momentukoa. Niretzat, taldearen momentu onena oraintxe bertan, gaurkoa da. Eta ziur nago datorren urtea hobea izango dela”. Berak ez du behin ere kobratu Haurtzaro Atletismo Taldean aritzeagatik, eta laguntzen aritu zaizkienen artean banatu izan du Federaziotik eta Ikastolatik jasotako dirua.
Taldeko haurrez gain, duela hiruzpalau urte helduak federatzen hasi zen taldea. “Zentzuzkoa iruditzen zitzaigun. Herrian jende asko ibiltzen da korrika eta herriko atletismo talde bakarra izanda, aukera eman behar genien”, azaldu du Salaberriak. Kuotaren zaiti handiena atletek ordaintzen dute eta beste zati bat taldeak. Oraingoz, taldeko entrenatzaile direnez gain, gizonezkoak bakarrik federatu dira, baina herrian korrika ibiltzen diren emakumezkoekin ere saiakera egin nahi dute. “Guri ez zaigu ezer kostatzen, eta kirolarientzako positiboa da federatua egotea, aseguru medikua-eta lortzen dituztelako”. Atleta izandakoen seme-alabak, gaur egun atleta 30. urteurrena dela eta, ekainean bazkaria egin zuen Haurtzaro Atlestimo Taldeak. Noizbait taldekide izandako denak gonbidatu zituzten. Bertan, Periko Sanroma omendu zuen taldeak, Haurtzaro Atletismo Taldea bera gabe ulertzea ezinezkoa delako. “Argi utzi zigun ez duela erretiratzeko asmorik”, dio Salaberriak. “Bidali nahi nindutela zirudien!“, dio Sanromak. Emazteak esaten omen dio gehiago arduratu izan dela atletismo taldeko kirolariez euren bi alabez baino.
Oroitzapen onak Salaberriak gogoan du anaia, Eneko, hasi zela atletismoan eta atzetik bera. “Oso gustura etortzen nintzen. Horregatik bueltatu naiz. Lasarteko krosa zen onena, bai txikitan eta bai orain. Oraindik toki berean esertzen gara eta plan berdina dugu”. Mujika eta Urdanpilleta LHko 4. mailan zeudela hasi ziren atletismo taldean, kirolari gisa, Markosekin batera. Mujika “lagun baten
“Urteak pasatzen ari direla konturatu nintzen taldean ibilitako atleta ohi bat, Ainhoa Elizalde, bere semearekin etorri zenean ea haurra atletismoan hasi zitekeen galdezka”, dio Sanromak. Ez da hau izan noizbait Haurtzaro Atletsimo Taldean ibilitakoen ondorengo bakarra, taldera bueltatzen: Garbiñe Ribera, Olatz Uranga, Edurne Viñas, Jon Perurena… Haien seme-alabak ere izan dira azken urteetako atletetako batzuk.
25
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 26
Her r iko ber r i OLARRI DANTZA TALDEA: “Dantza talderik eduki gabe, dantzari gehien dituen herria izan da orain arte Oiartzun” Olarri dantza taldea sortu da herrian, 16 urtez goitiko euskal dantzariek herritik kanpo joan beharrik izan ez dezaten dantzan jarraitzeko. Maddi Nazabal, Nagore Ugaldebere eta Lorena Zalakain taldeko kideekin aritu gara tertulian. Dantza talde berria sortu duzue herrian. Honen beharra zergatik ikusi duzue? LORENA ZALAKAIN: Beharra heldu da orain dela 20 urtetik. Lehenengoa kanpoko talde batera joaten dantzan jarraitzeko, ni izan nintzen. Taldeko zaharrena naiz. MADDI NAZABAL: Eta gero guk jarraitu dugu kanpora joaten. Ikastola eta eskola bukatzean, Oiartzunekin lotura galtzen genuen. Hala ere, txapelketetan Oiartzunean izenean aurkezten jarraitu izan dugu. Asko ginen oiartzuarrak eta Oiartzunen talderik ez zegoen. Kontraesan bat zen. LORENA: Taldekide kopuruak ere erakutsi du baietz, beharra bazegoela. 40 dantzari baino gehiagorekin osatu dugu taldea. NAGORE UGALDEBERE: Behin Donostiako dantza-talde guztiak bildu ginen eta Oiartzun eta Lezo inguruko dantzari pila zeuden. Hilabetetako prozesua izan da sortzea. NAGORE UGALDEBERE: Haurtzaro Ikastolatik eskaera egin zioten Asier Legorburu Kultura zinegotziari helduen talde bat sortzeko. Bazuten talde nahiko potente bat 16 urtez gorakoa, dagoeneko ikastolan ez zeudenak, baina harrobia bazegoen. Ikastolak proiektu bat idatzi zuen, Udalak Elizaldeko dantza taldekooi deitu gintuen gure iritzia jakiteko eta horrela hasi ginen. Lehenengo bilera egin genuen, ahoz aho eta ezagunen bidez deialdia zabalduta eta 40 lagun elkartu ginen. Taldea sortzeko materia prima bazegoen. 40ko taldean zailagoa denez aurreratzea, sei-zazpi pertsonako lantalde bat osatu zen. Hamabostero biltzen hasi ginen, forma aztertzen, irakasleak bilatzen, Udalak uztea pentsatzen zigun lokala begiratzen… Bederatzi hilabeteedo pasatu ditugu lan-talde txiki horretan lanean. Bertan hitz egiten zena talde handira eramaten zen hiletan behin. Luzea izan da prozesua, baina hasi gara!
zioa herri mailan zabaltzen joan garen heinean inkorporazio berriak egon dira. Auzolanean txukundu duzue udalak utzitako lokala. MADDI: Abuztua bukaeran bukatu genuen lokala txukuntzen. Asier Legorburu zinegotzia ere gurekin aritu da auzolanean, denerako prest egon da hasieratik. NAGORE: Polita gelditu da. Oraindik lau horma ditugu: aldageletako aulkiak jarri gabe daude, ispilua, barra… Pixkanaka joango gara atontzen. Lurra zen garrantzitsuena entseatzen hasteko, eta irailaren 20an hasi ginen. Nola dago Olarri antolatuta? NAGORE: Zuzendaritza Batzorde bat dago, eta taldean ardurak banatu dira: materialarena, diruzaina, lehendakaria, lehendakariordea… Gaiak daudenean biltzen gara. Eta dantzarako entseguak? MADDI: Astean bitan dira entseguak: ostegun iluntzean eta larunbat goizetan. Asteburutakoa beharrezkoa zen, asko ikasleak garelako edo kanpoan lan egiten dugulako. NAGORE: Taldekideen zati handi bat kanpoko taldeetan zegoen. Talde horiekin konpromisoa zuten eta jendeak ez du utzi bat bestean sartzeko; talde erdia-edo beste taldeetan ere dantzan ari da. Eta beste talde gehienek astean zehar entseatzen dute. Zertan ari zarete momentu honetan Olarrin? NAGORE: Dena komunean jartzen ari gara, oraindik ez gara hasi hurrengo urteko programa antolatzen. Aritz (Salamanca) ari da dantzak hartu eta ikusten bakoitza nola moldatzen den, dantzarien artean zein desberdintasun dauden… Azken finean, denak ez gatoz toki beretik. MADDI: Taldeari batasuna ematen ari da.
Hasierako bilera hartan bildu zineten guztiek aurrera egin duzue? NAGORE: Uste dut denak daudela! Forma hartzen eta informa-
26
Diotenez maila handia dago euskal dantzan Oiartzunen. LORENA: Nik beti uste izan dut hori. Emaitzak hor daude.
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 27
Her r iko ber r i Txapelketetan ongi ibiltzen dira Oiartzungo dantzariak. Orain bertan, Soinu Zaharreko Euskal Herriko txapelduna oiartzuarra da, Izar Etxeberria.
tzea garrantzitsua zen guretzat, eta Udalak erraztasun guztiak jarri ditu. Asier Legorburu erruz inbolukratu da prozesu guztian; eskertzekoa da egin duen lana.
NAGORE: Euskal Herriko Aurresku eta Soinu Zahar Txapelketa bezalakoetan guztira dauden 15-20 dantzarien artean %40a oiartzuarra izatea, nahiko datu sinbolikoa da. Dantza talderik eduki gabe, dantzari gehien dituen herria izan da Oiartzun.
LORENA: Nik ez nuen espero arratsaldeko 6tan Oiartzungo plaza betea egongo zenik berbena batekin dantzan!
Dantza talde gisa, zein dira Olarriren helburuak? NAGORE: Lehiaketak indibidualki parte hartzeko dira. Olarriren helburua programa bat egitea da, euskal dantzak ikasi eta emanaldiak ematea.
MADDI: Nik sekula ez dut ikusi plaza horrela! Oso polita izan zen. Taldean komentatu dugu, eta Euskal Herriko Dantzari Egun asko bizitu ez ditugun dantzariok ez genuen erantzun hori espero. Jendea oso pozik dago. NAGORE: Lana egin genuen, baina taldeko edonori galdetuta ea berriz egingo genukeen, ziur nago baietz!
LORENA: Lehenengo lana, ezagutzera ematea da. Jendaurrera lehen aldiz Euskal Herriko Dantzari Eguna herrian antolatuz atera zarete. Erronka ederra‌ NAGORE: Euskal Dantzarien Biltzarrak guri bultzada emateko aukeratu zuen Oiartzun. Euskal Herriko Dantzari Eguna antola-
Eta hurrengo erronka? NAGORE: Denok dugu buruan xanistebanen data. Neguan lana egin eta talde bezala emanaldi bat eskaintzeko, 2015eko udan jarriko gara. Ezkontzaren bat izan dugu eta agurrak dantzatzen hasi gara (Zazpiak Bat Egunean, txondorraren inaugurazioan‌).
27
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 28
Her r iko ber r i Jarraipena OLARRI DANTZA TALDEA LORENA: Hori da nahi duguna, xanistebanetan dantzatu! Baina gonbidatu egin behar gaituzte! Uste dugu lortzen badugu xanistebanetan dantzatzea, lehen ibilitakoak ere animatuko direla. Oiartzuarrek ba al dakite taldea sortu dela? NAGORE: Euskal Herriko Dantzari Egunaren aurretik, zalantza nuen. Baina herrian jende asko egon zelako antzeman zen zerbait berria dantzarekin lotua; uste dut orain gehiagok dakitela. LORENA: Ikastetxeetan dantza ikasle pila daude, eta horiei pasatu zaie mezua. Guraso guztiek badakite Olarri sortu dela. MADDI: Hori oso aberasgarria da, erreferente bihurtu daiteke DBH4 bukatzean baldin badakizu Oiartzunen talde bat duzula dantzan jarraitzeko. Taldekide garen asko ikastetxeetan dantzairakasle gara, eta baldin badakite irakaslea herriko dantza-taldekoa dela, erreferentzia bihurtu daiteke, motibagarria izan daiteke. Olarriko kide izan zaitezke bazkide gisa ere. MADDI: Dantzari garen guztiok bazkide gara, baldintza delako, baina bazkide hutsa ere izan zaitezke. Hala ere, dantzari ez diren bazkide gutxi ditugu oraingoz. NAGORE: Dantza-talde baten egunerokotasunak dirua eskatzen du. Eta sorrerak, are gehiago. Ez dugu materialik, arroparik, lokala oraindik ez dago guztiz prest‌ Udaletxeak diru-laguntza
28
eman digu, laguntza izugarria izan da. Eskertu behar zaio dantza taldea sortzearen alde apustu serioa egitea. Bestela hau ez zen martxan jarriko. Baina aurrerantzean, taldearen kudeaketarako behar dugu euskal-dantza gustatzen zaion jende hori, prest dagoena herriko talde bati laguntzeko. Dantza-jauziek, HELTAko dantza ikastaroak‌ ongi funtzioatzen dute. Zein da dantzazale horientzako duzuen mezua? NAGORE: Abuztuaren 4ko xanistebanetako emanaldia betebetea egoten da. Herri honetan jendeari euskal dantza gustatzen zaio. LORENA: Betidanik egon da dantzarako joera: Altzibarko Bilera, igandetako berbena... baziren. Ni duela 30 urte hasi nintzen dantzan Ikastolan. Herriak dantzarako interesa badu. MADDI: Eta interes hori laguntzeko modua izan daiteke Olarriren parte izatea. NAGORE: Abuztuaren 4an kanpoko dantza-taldeak ikustera joaten garen bezala, zergatik ez lagundu herrikoei? Urteko kuota ordainduta, urteko batzarrean parte hartzeko eskubidea dago, taldearen nondik norakoak erabakitzeko. Ez da laguntzea eta kito, taldearen norabidea erabakitzen lagun dezakete, nahiz eta dantzarik ez egjn.
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 29
Her r iko ber r i
Eta askoren galdera dena: zer esan nahi du Olarri izenak? LORENA: Oiartzungo baso bat da, Oialeku inguruan dagoena. MADDI: Dantza-talde gisa identifikatuko den izen bat jartzea oso zaila da. Aukera asko egon ziren. NAGORE: Saiatu ginen Oiartzunekin erlazionatutako izen bat jartzen. Oiartzungo Bilera proposatu zen, adibidez. Aurretik ere izan zen dantza-talde bat Oiartzunen, baina ez genuen lortu jakitea izenik bazuten‌ Aintzane (Irastorza)-ren aitak Ergoien eta Karrikako txoko batzuen izenak bota zituen eta Olarri orokorrean denoi gustatu zitzaigun. Taldeko erabakia izan da. Nahiz eta lan-talde txikian lan egin, erabaki garrantzitsuenak talde handian hartu dira. Taldean zein giro dago? LORENA: Oraingoz ez dugu materialik. Dugun guztia utzi egin digute ikastetxeek. Eta etxean dugun arropa erabiltzen dugu. Hasiera ez da erraza izaten. NAGORE: Jendea animatua dago. Dantza gustatzen zaie eta herritik atera gabe egin dezakete. Gehienak herritik elkar ezagutzen zuten, orain arte ez badute elkarrekin dantzatu ere. Ilusionatuta gaude, nahiz eta lana dugun egiteko. Lehenengo afaria dagoeneko egin dugu! MADDI: Baina arrazoiarekin! Lokala margotzen eta konpontzen aritu ginelako! Giro ederra dugu.
Aritz Salamanca da taldeko irakaslea, bai ostegunetan eta bai larunbatetan. NAGORE: Aritz egiten ari den lana aipatzekoa da. Gauza da dantza-talde batean klaseak ematea eta bestea, sortu berria den talde batean ematea. Bere lana oso erabakiorra da. Musikariekin harremanetan ere jarri zarete. NAGORE: Gaur egun, pribilegioa bihurtzen ari da musikariak taldeko kide izatea. Hau irakurrita baten bat animatzen bada, giro ona ziurtatua du. Dantza talde bateko oso parte garrantzitsua dira, ezin da bukaerarako utzi gaia. LORENA: Herriko musika-talde ezberdinek biltzen hasi gara. Lartaungo Txistulariek esan digute egoera pertsonala dela eta ezin dutela taldekide izan, baina laguntzeko prest daudela. Adibidez, Euskal Herriko Dantzari Egun bezperan Dantza Plazan Arozena anaiek egin zuten, muxutruk. Herri Musika Eskolarekin ere hitz egin da, baina oraindik ikasten ari dira. Ibargain Musika Eskolakoei amonizazio batzuk pasatu dizkiegu eta hiruhilabete honetan taldetxo batekin lantzeko asmoa dute. Funtzionatzen badu oso ongi eta bestela, telefonoa hartu eta lagunei faboreak eskatu beharko dizkiegu. NOLA IZAN ZAITEZKE OLARRI DANTZA TALDEKO BAZKIDE? olarridantzaldea@gmail.com-era idatzita. Ostegun (20-22) eta larunbat goizetan (10-12) lokaletik pasata (Karaez kalean).
29
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 30
iruditan
Euskadiko Trialsin txapelketa
Udako kontzertua
“Ronde, bi ahizpa�
Irrien Lagunen lorontzi margoketa
Santioak
Pasaka txapelketa
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Xanistebanak
Karrikako festak
Gurutzeko festak
Independentistak martxa
Lartaunen 50. urteurrena
AEKren ikasturte aurkezpena
30
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 PĂĄgina 31
iruditan
Elizalde Herri Eskolan bertso-bazkaria
Ugaldetxoko festak
IĂąaki EgaĂąaren hitzaldia
Aiako Harria BTT
Garagardo Azoka
Mendira ekimena
Bertso rapa
Buru Osasunaren Nazioarteko Eguneko kontzertua
Zazpiak Bat Eguna
Sare bizikleta martxa
Euskal Herriko Dantzari Eguna
Topaketa feministen aurkezpena
80 urteko oiartzuarrei omenaldia
Hitza ta Pitzaren aurkezpena
Herri Musikaren jardunaldiak
Az25: Emakumeen Indarkeriaren Kontrako nazioarteko Eguna
Ibargainen Musika Festa
Palestinarekin Elkartasun Eguna
Jai egun arrotzei intsumisioa
Harri Beltzaren urteurrena
San Nikolas
Euskaraz Bizi Nahi Dut lasterketa
31
udalainformatzen75.qxp:udalainformatzen57.qxd 15/12/14 13:30 Página 32
Urtarrila DATA D AT TA 1
ORDUA ORD DUA
EKI EKINTZA NTZA
08:30 0/09:00 Ur te Ber ri e guna Aiak o Har rian 08:30/09:00 Urte Berri eguna Aiako Harrian
1-5
Goiz z eta arratsaldez ar rats saldez
1-31
09:30-13:00 09:30 -13:00 Moreno: Loly Mor eno: apainduriko apainduriko teilak ilak 16:00-20:00 16:00 -20:00
Oiartzungo argazki zaharren erakusketa Oiar tzungo ar gazki zahar ren n er akusketa
LEKUA LEKUA
ANT ANTOLATZAILEA OL LATZAILEA
Don neztebe plazan/Elur retxen Doneztebe plazan/Elurretxen
Girizia M Mendi Taldea Taldea
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Udala U
Petra zaharren P e a Lekuona etr Lekuona zahar ren egoitzan e goitzan
Petra P etra Lekuona Lekuona u Fundazioa
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Tta-k
2
17:00 17 7:00
Abaraxka magoa Tiritatxo” Abar axka ibiltaria: “Hodei ma agoa eta T iritatxo”
3
17:00 17 7:00
Abaraxka Errezeta Abaraxka ibiltaria: Er rezeta tr ukaketa ttrukaketa
Abaraxka ludotekan Abaraxka ludotek an
Tta-k
4
17:00 17 7:00
Bertso Ber tso saioa
Elorsoro Elorsorro kiroldegian kiroldegian
Etxerat E erat Etx
11
19:00 19 :00
“Itzala”
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Oiartzungo Antzerkizale Oiar tzung go Antz erkizale Elkartea El lkartea
15
19:30 19 :30
bizikletaz” Zubizarreta/A. XXVIII. Mendi Astea: ““Asia Asia bi izikletaz” (K. Zubizar reta/A. Perez Nanclares) P erez de Nanc lares)
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Girizia M Mendi Taldea Taldea
16
20:30 20 0:30
XXVIII. Mendi Astea: “2014ko irteerak “2014ko ir teerak bideo emanaldia”
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Girizia M Mendi Taldea Taldea
20
20:00 20 0:00
Irakurketa “Tangerko Irakurketa T Taldea: aldea: “T angerko ametsak”
Manuel Lekuona bibliotekan Man nuel Lek uona bib liotekan
Udala U
Atamitxen Atamitxen
Arraztalo Elkartea Arraztalo alo Elk artea
Haurtzaro Haur tzarro ikastolatik/ ikastolatik/ Doneztebe plazatik Do oneztebe plaza tik (BTT)
Girizia M Mendi Taldea Taldea
Doneztebe Done ztebe plazan
Soinuenea Soin uenea a Fundazioa eta Heltako Taldeak Heltak oD Dantza T aldeak
Elorsoro Elorsorro kiroldegian kiroldegian
Ugaldetxo Kultur Taldea Ug aldetxo K ultur T aldea
24
09:00-13:00 Sagardoaren ekoizpen dastaketa ikastaroa 09:00 -13:00 Sa gardoaren ek oizpen eta d astaketa ik astaroa
25
08:00 08 8:00
Mendi irteera: Oiartzun-Aldatz (oinez BTTz) irteera: Oiar tzun-Alda atz (oine z edo BTT z)
25
12:00 12 2:00
Dantza plazan
25
17:00 17 7:00
Pirritx, Porrotx Pirritx, P orrotx eta Marimototx otx
27
19:00 19 :00 00
“Buruko gaixotasuna, Arartekoaren ikuspuntua” “B uk “Bur ko g aix i otasuna, t Ar A arte tek koaren ik uspuntua” t ”
Udaletxeko areto nagusian Ud aletx l t ek ko ar eto t na gusian i
Arraztalo Elkartea A raztalo Ar talo l Elk artea t
29
19:00 19 :00
“Galiziarrak Euskal Herrian” “Galiziarrak Eusk al Her rian””
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Fato Cultural Udala, F ato o Cultur al Daniel Donostiako Castelao eta Donostiak o Galiziako etxeak Galiziak ako etx eak
30
20:30 20 0:30
Kepa Junkera gaiteroak Kepa Junk era eta g aiteroak
Udaletxeko areto nagusian Ud aletxeko ar eto na gusian
Fato Cultural Udala, F ato o Cultur al Daniel Donostiako Castelao eta Donostiak o Galiziako etxeak Galiziak ako etx eak
31
12:00 12 2:00
Kontxa Murgia Egañari omenaldia Kontxa Mur gia Eg añari omen naldia
Manuel Lekuona bibliotekan Man nuel Lek uona bib liotekan
Fato Cultural Udala, F ato o Cultur al Daniel Donostiako Castelao eta Donostiak o Galiziako etxeak Galiziak ako etx eak
31
-
Haurtzaro Ikastolan Haur tzaro Ik astolan
Haurtzaro Haur tzarro Mendi taldea
Eski irteera Eski ir teera
deialdiak deia aldiak ld diak Zuen deialdiak zabaltzeko, bidali proposamenak hilaren 20a baino lehen, komunikazio@oiartzun.org helbidera.