Τεύχος 1110

ΕΤΟΣ 64 • οκτωβριοσ 2013 • ΤΕΥΧΟΣ 1110 • ΤΙΜΗ 5€

ναυτιλια

Διπλό παζάρι για

ΑΟΖ

υφαλοκρηπίδα

κοιτάσματα

| κοινωνια |

Η εποχή των Αυτοκρατοριών του Ίντερνετ | eπιχειρησεισ |

SUCCESS STORY εκτός Ελλάδος

ESS POST

x+7

3760

PR

RE

Ταχ. Γραφείο

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

P Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Αριθμός Αδείας

SS PO S T

| διεθνη |

Η ΜΕΡΚΕΛ ΡΥΘΜΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΑ & ΕΥΡΩΠΗ

| αγορεσ / οικονομια |

Επίθεση «αγάπης» στην Ελλάδα από τους διεθνείς οίκους

Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site www.reporter.gr

περιεχομενα ταυτοτητα 12-17 OIKONOMIA

12/Επίθεση «αγάπης»

ΕΤΟΣ 64 - οκτωβριοσ 2013 - ΤΕΥΧΟΣ 1110

22

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453

στην Ελλάδα από τους διεθνείς οίκους 16/ Alpha Bank: Πιο σταθερές από ποτέ οι βάσεις για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

18-19 ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

Η εποχή των Αυτοκρατοριών του Ίντερνετ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

20-21 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

Κατερίνα Μάνου: Η Regus προσαρμόζεται στις σύγχρονες απαιτήσεις του επιχειρείν

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων:

22-30 EΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

22/ «Βουλώνουν» τους λουλάδες

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

των ρακοκάζανων…

24/ ΣΒΒΕ: Κάλεσμα για επενδύσεις στην Ελλάδα 26/ Success story εκτός Ελλάδος

AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΕΛΜΑΧΟΣ βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΝίκοΣ ΙτσινέΣ Ελευθερία Κούρταλη ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

31-33 ΔΙΕΘΝΗ

Η Μέρκελ ρυθμίζει τις εξελίξεις σε Γερμανία και Ευρώπη

35-59 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

36/ Ο.Λ.Π.: Καθυστερήσεις στον

φιλικό διακανονισμό με την Cosco εγείρουν ερωτήματα για την ιδιωτικοποίηση 40/ Kώστας Μπροκαλάκης: Στην κρουαζιέρα επενδύει το λιμάνι της Σούδας 42/Πανεπιστήμιο Πειραιά: Σπατάλη και έλλειψη δικτύωσης χαρακτηρίζει τις «άγονες» γραμμές 46/ Διπλό παζάρι με Τουρκία & πετρελαϊκούς κολοσσούς για ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα-κοιτάσματα σε Ιωάννινα, Πατραϊκό, Ιόνιο 50/ G. Moundreas & Co S.A. : Πάνω από το Break Even Point των λειτουργικών εξόδων τους (OPEX) όλα τα πλοία 54/ Αρχή Λιμένων, Άγονες & Εργασιακά Ναυτικών στο «μάτι της τρόικας» 57/ Ειδήσεις

60-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

εικονογραφηση εξωφυλλου:

Μαριάννα Δεσποτοπούλου

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ

Ιδιοκτησία:

ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

36

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

12

ektyπωση

Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1,

10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

 04

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΕΤΗΣΙΕΣ 11

ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΠΗ ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ. FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ 1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 014 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.

EDITORIAL ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Χωρίς σχέδιο σε λίγο θα μείνουμε με τις αναμνήσεις…

H

Η έννοια ενός σχεδίου ορίζεται από την ανάγκη ενός ατόμου, δύο ατόμων ή μιας ομάδας, που αναλαμβάνουν ένα εγχείρημα. Στην περίπτωση του ενός, φανταστείτε έναν νέο άνθρωπο ο οποίος αφού απογαλακτισθεί και περάσει στην πραγματικότητα της ζωής, επιθυμεί να κάνει κάτι με αυτήν, για το οποίο θα είναι υπερήφανος στη συνέχεια και αντιλαμβάνεται ότι για να το επιτύχει, πρέπει να έχει κάποιον μπούσουλα: από πού θα ξεκινήσει, τι θα χρειαστεί, ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορούν να ανατρέψουν το σχέδιό του, πώς θα τους διαχειριστεί και τελικά πώς θα επιτύχει τον στόχο του. Αυτό το σενάριο ανάγεται στην ιδιάζουσα περίπτωση ενός ιδανικού ατόμου, επειδή διαφορετικά, ένα συνηθισμένο άτομο μπορεί να επιλέξει να πάει “with the flow”. Και οι δύο περιπτώσεις είναι κατανοητές και αποδεκτές, καθώς στο τέλος της ημέρας οι επιπτώσεις θα έχουν αντίκτυπο στον ίδιο και στο άμεσο περιβάλλον του. Όταν όμως αυτή η εξίσωση ξεφεύγει από το ατομικό «μέλλει γενέσθαι», τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και οι επιπτώσεις, είτε πρόκειται για μια επιχείρηση είτε για μια κυβέρνηση, καθώς και ο αντίκτυπος των συνεπειών, είναι πολύ μεγαλύτερες και αφορούν, στη μεν περίπτωση της επιχείρησης,

σε μια ομάδα ανθρώπων που ενδεχομένως να βρεθούν στο δρόμο, στη δε της διακυβέρνησης μιας χώρας στους πολίτες. Και αυτό δεν είναι απλώς οι συνέπειες της έλλειψης σχεδίου, είναι εφιάλτης� Αυτό τον εφιάλτη προσωπικά τον βλέπω στην απαράδεκτα υψηλή φορολόγηση, στο επίσης απαράδεκτα υψηλό κόστος ενέργειας και μεταφοράς εμπορευμάτων των επιχειρήσεων καθώς και στην έλλειψη στοιχειώδους ρευστότητας. Αποτέλεσμα; Επιχειρήσεις του βεληνεκούς της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, της ΦΑΓΕ και της Coca Cola 3Ε να εγκαταλείπουν τη χώρα, μεταφέροντας τις έδρες τους (τουλάχιστον προς το παρόν), σε άλλες, πιο σταθερές φορολογικά ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η κυβέρνηση αδυνατεί να εφαρμόσει τα αυτονόητα, για τα οποία έχει δεσμευτεί –και τα οποία αναφέρονται στην άρση των περιορισμών της Αγοράς– ώστε η Αγορά να λειτουργήσει πραγματικά ελεύθερα και όχι εικονικά. Για να συμβεί, όμως, αυτό, πρέπει να έχει σχέδιο, το οποίο υπάρχει και συμπεριλαμβάνεται στα μνημόνια 1 και 2. Ας το βάλει σε εφαρμογή σύντομα, πριν απομείνουν στη χώρα όχι οι επιχειρήσεις, αλλά οι αναμνήσεις των εργαζομένων σ’ αυτές.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06

Tα πλοία που κινούνται με φυσικό αέριο όλο και αυξάνονται. Ενδεικτικά παραδείγματα, το “Argonon”, τάνκερ που κινείται με φυσικό αέριο από τον Δεκέμβριο του 2011 και το “Viking Grace”, επιβατηγό πλοίο που κάνει το δρομολόγιο Turku (Φινλανδία)-Stockholm (Σουηδία).

Καθαρότερη και οικονομικότερη ακτοπλοΐα υπόσχεται το φυσικό αέριο Τα πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου αξιοποιούνται πλέον και στην Ακτοπλοΐα Η προώθηση κοινοτικά επιδοτούμενων προγραμμάτων για την αξιοποίηση της αεριοκίνησης, πέρα από τα αυτοκίνητα, και στην Ακτοπλοΐα, κερδίζει σιγά σιγά έδαφος και στην Ελλάδα, με συζητήσεις προς αυτή την κατεύθυνση να γίνονται ήδη σε κυβερνητικό επίπεδο. Ειδικότερα, στόχος είναι η δρομολόγηση επιδοτούμενων προγραμμάτων αντικατάστασης των μηχανών πετρελαίου των ακτοπλοϊκών πλοίων –και όχι μόνο– με μηχανές που θα χρησιμοποιούν ως καύσιμο το πολύ πιο οικονομικό φυσικό αέριο (liquefied natural gas). Με την αντικατάσταση του πετρελαίου από το φυσικό αέριο κίνησης, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν σημαντικά τα κόστη τους, μειώνοντας παράλληλα τους εκπεμπόμενους ρύπους τους, ενώ ταυτόχρονα θα ενισχυθεί η απασχόληση

H

και η εν γένει δραστηριότητα της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας. «Η αξιοποίηση προγραμμάτων με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ πάντοτε αποτελούσε δυνητική διέξοδο στην εισροή κεφαλαίων στα Ναυπηγεία, και μάλιστα κατά τρόπο που δεν προκαλεί αμφισβήτηση σχετικά με κρατικές ενισχύσεις», αναφέρουν κύκλοι της βιομηχανίας.

Κοινοτικά κονδύλια Πρόσφατα κατατέθηκε πρόταση του κοινού οργάνου επιχειρήσεων και ευρωπαϊκής επιτροπής με τίτλο “New Opportunities for the Future”, που εντάσσεται στο πρόγραμμα Leadership 2020 και η οποία προβλέπει χρηματοδοτήσεις περιβαλλοντικά φιλικών ναυπηγικών προγραμμάτων με κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα κοινοτικά ταμεία. Προτείνεται, δε, επιπλέον, να παρασχεθούν πρόσθετοι πόροι οι οποίοι προέρχονται από τα έσοδα του εμπορίου ρύπων

 08

(emissions-trading schemes), με στόχο κατά πρώτον τη μείωση εκπεμπόμενων ρύπων και κατά δεύτερον την ενίσχυση των ευρωπαϊκών ναυπηγείων.

Επιτροπή για την ελληνική ακτοπλοΐα Το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, διά στόματος υπουργού, έχει θέσει ως στόχο, μέσα στο 2014, να κινείται τουλάχιστον ένα από τα πλοία της ελληνικής Ακτοπλοΐας με φυσικό αέριο, ενώ φέρεται να έχει ήδη ξεκινήσει τις σχετικές διαδικασίες. Το κόστος της μετατροπής του καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο επιδοτείται κατά 50% από την Ευρωπαϊκή Έ νωση και το υπουργείο προχωρεί στη σύσταση σχετικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι θα υποβάλουν σύντομα τις προτάσεις τους. Στη Σκανδιναβία, η χρήση του εν λόγω καυσίμου στις παράκτιες συγκοινωνίες είναι διευρυμένη ενώ στην Ολλανδία ήδη κυκλοφορούν –υποστηρικτικά των λιμενικών υπηρεσιών– πλοία που

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Το Vindskip θα εξοικονομεί καύσιμο σε ποσοστό 60%, καθώς και 80% λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα σημερινά πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

(πλοιοκτητών κατά βάση), προς εξεύρεση λύσεων για τη μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων, είναι αναμενόμενη. Όπως άλλωστε και η προσπάθεια μείωσης του κόστους καυσίμων. Προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, όμως, έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται διεθνώς, με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της νορβηγικής εταιρείας LADE AS, η οποία ανακοίνωσε ότι έχει προχωρήσει στον σχεδιασμό του «πιο οικολογικού φορτηγού πλοίου». Το Vindskip (ή αλλιώς Windship), το οποίο αναμένεται να κατασκευαστεί στα επόμενα χρόνια, θα κινείται μέσω ενός κινητήρα τροφοδοτούμενου με υγροποιημένο φυσικό αέριο και ενός πρωτοποριακού συστήματος πλεύσης το οποίο θα ρυθμίζεται από υπολογιστικό σύστημα, εκμεταλλευόμενο τη δύναμη του αέρα. Έ τσι, η νορβηγική εταιρεία υπόσχεται ένα φορτηγό πλοίο που θα εξοικονομεί καύσιμο σε ποσοστό 60%, καθώς και 80% λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα σημερινά πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

Με φυσικό αέριο θα κινείται μέσα στο 2014 τουλάχιστον ένα από τα πλοία της ελληνικής Ακτοπλοΐας, όπως υπόσχεται το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου

Η Shell λάνσαρε το πρώτο ποταμόπλοιο που κινείται αποκλειστικά με φυσικό αέριο: το GreenStream�

τροφοδοτούνται κατά 100% με φυσικό αέριο, στο πλαίσιο προγράμματος που αναπτύσσει η Shell σε συνεργασία με ολλανδικό ναυπηγείο.

Παγκόσμια τάση Καθώς οι παγκόσμιες προδιαγραφές εκπομπών ρύπων γίνονται ολοένα και πιο αυστηρές, η ζήτηση για καλύτερης ποιότητας μαζούτ χαμηλού θείου θα αυξηθεί, όπως εκτιμά έρευνα του

Lloyd’s Register. Επιπλέον, οι περιορισμένες ικανότητες των διυλιστηρίων να ανταποκριθούν στην αύξηση της ζήτησης, σε συνδυασμό με τις σχεδιαζόμενες επιβολές τελών σε ρυπογόνα πλοία, υποκινούν τους πλοιοκτήτες να εξετάσουν εναλλακτικές πηγές καυσίμων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα καύσιμα υγροποιημένου φυσικού αερίου αποτελούν βιώσιμη επιλογή μακροπρόθεσμα, ιδίως για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και κρουαζιερόπλοια. Περίπου τα δύο τρίτα της μεταφοράς αγαθών παγκοσμίως διεξάγονται μέσω θαλάσσης. Στα επόμενα χρόνια, οι ακόμη αυστηρότεροι κανονισμοί που δρομολογούνται και αφορούν στο περιβάλλον, αναμένεται να επηρεάσουν άμεσα τον τομέα της Ναυτιλίας. Με αυτά ως δεδομένα, η εστίαση της προσοχής όλων των ενδιαφερομένων μερών

 09

Ελληνικό «στοίχημα» Σύμφωνα με το κεντρικό σενάριο μελέτης του Lloyd’s Register για το θέμα, μέχρι το 2025 εκτιμάται ότι θα υπάρχουν 653 πλοία που θα χρησιμοποιούν φυσικό αέριο ως καύσιμο, καταναλώνοντας 24 εκατομμύρια τόνους φυσικού αερίου ετησίως. Για την Ελλάδα το ζήτημα είναι καθοριστικής σημασίας, αφού με δεδομένη τη νησιωτική της έκταση μπορεί να περιορίσει δραστικά το κόστος της ακτοπλοϊκής διασύνδεσης, που συχνά τροφοδοτείται μέσω επιδοτήσεων των άγονων γραμμών, ενώ παράλληλα μπορεί να χρησιμοποιήσει τη ναυπηγοεπισκευαστική της βιομηχανία για να αναδειχθεί κόμβος της Μεσογείου στην αντικατάσταση μηχανών με τις νέες οικονομικότερες και φιλικότερες περιβαλλοντικά μηχανές φυσικού αερίου.

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Βγάλτε τη πρίζα από το παλιό για να γεννηθεί το νέο

T

Το μέλλον των ελληνικών επιχειρήσεων, σχεδόν όλων των κλάδων και δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων, εξαρτάται από την έκθεση της Blackrock για τις τράπεζες, που θα δοθεί στη δημοσιότητα σύντομα. Αν η ελεγκτική εταιρεία αποφανθεί ότι πρέπει επειγόντως οι τράπεζες να καθαρίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους από προβληματικά δάνεια, οι μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και χιλιάδες μικρότερες θα κινδυνεύσουν με «ξαφνικό θάνατο». Η κατάσταση έχει ώς εξής: Οι τρεις μεγάλες τράπεζες που έχουν απομείνει, Εθνική, Πειραιώς και Alpha, έχουν δανείσει το πανελλήνιο. Σ’ αυτές χρωστάνε λεφτά τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Η ύφεση έχει φέρει σε αδυναμία όλους: νοικοκυριά και επιχειρήσεις και δεν μπορούν να εξυπηρετούν κανονικά τα δάνεια τους. Άλλοι καθυστερούν, άλλοι πληρώνουν μικροποσά έναντι της οφειλής, άλλοι δεν πληρώνουν καθόλου. Το πώς χειρίζονται οι τράπεζες αυτή την κατάσταση έχει μεγάλη σημασία. Διότι σήμερα οι τράπεζες κάνουν υπομονή, προχωρούν σε ρυθμίσεις, μειώνουν τις δόσεις, δείχνουν κατανόηση (στον βαθμό που αυτό είναι δυνατόν από μια τράπεζα). Αν όμως η Blackrock κρίνει ότι πρέπει να ξεκαθαριστεί η κατάσταση, θα τις αναγκάσει να περάσουν πολλά από τα δάνεια στις επισφάλειες, να κινήσουν διαδικασίες εναντίον των δανειοληπτών και να προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου. Αν συμβεί αυτό, και ανάλογα με την ένταση που θα έχει, μπορεί να οδηγήσει σε πτώχευση πλήθος ελληνικών επιχειρήσεων και πραγματικά να δώσει το τελειωτικό χτύπημα στην ελληνική Οικονομία αλλά και στην κοινωνία, εκτινάσσο-

πεζών. Αυτή η κατάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Διότι οι τραπεζίτες κοροϊδεύουν και τους εαυτούς τους και τους μετόχους τους (το Τ.Χ.Σ. και τους έλληνες φορολογούμενους που πλήρωσαν από το υστέρημά τους για να διασώσουν τις τράπεζες), όταν δεν ξεκαθαρίζουν την κατάσταση. Τι σημαίνει, όμως, «ξεκαθαρίζω την κατάσταση» σ’ αυτή την περίπτωση; Σημαίνει ότι οι τράπεζες πρέπει να μετοχοποιήσουν τα χρέη των μεγάλων ομίλων, να πάρουν δηλαδή τις μετοχές από τους σημερινούς μετόχους, να εξυγιάνουν τις επιντας την ανεργία και τη φτώχια. χειρήσεις και να ορίσουν νέο μάνατζμεντ, Ευτυχώς, σύμφωνα με τις πληροφορίες κάνοντας στο μέλλον αυξήσεις κεφαλαίαπό τις ίδιες τις τράπεζες, η Blackrock δεν ου και μεταφέροντας τις επιχειρήσεις σε έχει άγριες διαθέσεις και οι επισφάλειες νέους μετόχους, πρόθυμους να τις αναλάθα είναι μάλλον περιορισμένες, το ίδιο και βουν και να τις χρηματοδοτήσουν, πλήρως οι ανάγκες για αυξήσεις κεφαλαίου – αν εξυγιανθείσες. Έ τσι οι τράπεζες θα «γράχρειασθούν. ψουν» προσωρινά ζημιές, αλλά θα επιτύχουν δύο πράγματα: θα εξυγιάνουν εταιρείες που είναι ΣΗΜΕΡΑ, ΠΟΛΛΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ αδύνατον να εξυγιανθούν από τις υπάρχουσες ΔιοικήΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ σεις και τους σημερινούς ΚΛΑΔΟΥΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, μετόχους τους και θα δημιΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΕΣ ουργήσουν ευκαιρίες σε νέους επιχειρηματίες. Η δομή Από την άλλη μεριά, οι ίδιες οι τράπεζες θα της ελληνικής Οικονομίας σήμερα επιτρέπρέπει κάποια στιγμή –όσο το συντομότεπει σε παλιούς διαπλεκόμενους επιχειρηρο τόσο το καλύτερο– να δουν τι θα κάνουν ματίες να παίρνουν όλες τις δουλειές και με τα δάνεια μεγάλων προβληματικών ομίτη ρευστότητα στην Αγορά, χωρίς να μπολων. Σήμερα πολλές από τις πολύ μεγάλες ρεί να αναπτυχθεί τίποτα νέο και δυναμιεπιχειρήσεις σε πολλούς κλάδους της Οικό. Στη ζωή, όμως, έρχονται στιγμές που κονομίας, όπως ο κατασκευαστικός, ο τουπρέπει να πάρει κανείς γενναίες αποφάριστικός, ο ακτοπλοϊκός, ο κλάδος υγείας σεις για τη δική του επιβίωση και το γενικαι αρκετοί άλλοι, είναι υπερχρεωμένοι σε κό καλό. Αντί, λοιπόν, να περιμένουν τη σημείο χωρίς επιστροφή. Με τους μειωμέBlackrock να αγριέψει και να τους αναγκάνους τζίρους και την ύφεση να συνεχίζεσει να πάρουν μέτρα, οι τραπεζίτες θα πρέται, τα δάνειά τους είναι αδύνατον να αποπει να πάρουν από μόνοι τους την απόφαπληρωθούν, ακόμη και με τις μεγαλύτερες ση εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων τους διευκολύνσεις από την πλευρά των τρακαι της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

–> nikolopoulos@reporter.gr

 10

ADVERTORIAL

Περισσότερη επικοινωνία και μειωμένες τιμές στα προγράμματα ΟΤΕ ΟΤΕ VDSL για υπερυψηλές ταχύτητες σε περισσότερα από 1.000.000 νοικοκυριά Νέα προγράμματα για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες Ο ΟΤΕ δίνει τη δυνατότητα σε περισσότερα από 1.000.000 νοικοκυριά να αλλάξουν την καθημερινή εμπειρία του Internet, προσφέροντας €5 φθηνότερα τα προγράμματα ΟΤΕ DOUBLEPLAYVDSL 50. Τα προγράμματα ΟΤΕ DoublePlayVDSL καλύπτουν τις ανάγκες των πελατών για μεγάλες ταχύτητες και απεριόριστη τηλεφωνία. Το downloading και το streaming γίνονται πιο γρήγορα από ποτέ, μεγάλα αρχεία μοιράζονται με υπερυψηλές ταχύτητες, ενώ μοναδική είναι η εμπειρία multitasking, με πολλές ηλεκτρονικές συσκευές ταυτόχρονα online.

Προγράμματα OTE Double Play VDSl Προγράμματα

Internet

Σταθερά

Κινητά Τιμή καταλόγου /μήνα

Τιμή προφοράς /μήνα

ΟΤΕ Double Play VDSL 30 Απεριόριστα ΟΤΕ Double Play VDSL 30 Απεριόριστα Plus ΟΤΕ Double Play VDSL 50 Απεριόριστα

έως 30 Mbps έως 30 Mbps έως 50 Mbps

Απεριόριστα

-

€ 41,90

€ 36,90

Απεριόριστα

60΄

€ 45,90

€ 40,90

Απεριόριστα

-

ΟΤΕ Double Play VDSL 50 Απεριόριστα Plus

έως 50 Mbps

Απεριόριστα

60΄

Νέα Μειωμένη Τιμή: € 46,90 Νέα Μειωμένη Τιμή: € 50,90

Νέα Μειωμένη Τιμή: € 41,90 Νέα Μειωμένη Τιμή: € 45,90

Επίσης, νέα προγράμματα επικοινωνίας σε οικονομικές τιμές προσφέρει ο ΟΤΕ στις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, με περισσότερο χρόνο επικοινωνίας και ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες πρόσβασης στο Internet, έως 50Mbps. Τα νέα προγράμματα ΟΤΕ BusinessDoublePlay με τιμές που ξεκινούν από 34€/μήνα1 , προσφέρουν: • απεριόριστες κλήσεις από σταθερό προς ενδοεταιρικά κινητά COSMOTEBUSINESS •απεριόριστες αστικές & υπεραστικές κλήσεις προς όλα τα δίκτυα, •έως 500΄δωρεάν χρόνο ομιλίας το μήνα προς εθνικά κινητά, •πρόσβαση στο Internet με ταχύτητες έως 50 Mbps, •δυνατότητα για στατική ΙΡ, δημιουργία/φιλοξενία εταιρικού website, απεριόριστα εταιρικά e-mail. Παράλληλα, το νέο πρόγραμμα σταθερής τηλεφωνίας OTEBusiness Απεριόριστα με ενδοεταιρικά κινητά ξεκινά από 26,90€/μήνα2 ,και προσφέρει: •απεριόριστες κλήσεις από σταθερό προς ενδοεταιρικά κινητά COSMOTEBUSINESS, •απεριόριστες αστικές και υπεραστικές κλήσεις προς όλους •150΄δωρεάν χρόνο ομιλίας το μήνα προς εθνικά κινητά. Για περισσότερες πληροφορίες για τα προγράμματα καλέστε δωρεάν το 13888, επισκεφτείτε το εκτεταμένο δίκτυο καταστημάτων του Ομίλου ΟΤΕ (OTE– COSMOTE-ΓΕΡΜΑΝΟΣ) ή την ιστοσελίδα www.ote.gr.

1 Συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ και πάγιο απλής τηλεφωνικής γραμμής, ισχύει για το πρώτο 6μηνο, αφορά στο ΟΤΕ BusinessDoublePlay 4 Basic και στη συνέχεια διαμορφώνεται στα 38€ /μήνα. 2Συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ και πάγιο απλής τηλεφωνικής γραμμής, ισχύει για το πρώτο 6μηνο – μετά γίνεται 30,90€. 3Ισχύουν Πολιτική Ορθής Χρή-

 11

| ΑΓΟΡΕΣ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

Επίθεση

«αγάπης» στην Ελλάδα

από τους διεθνείς

οίκους Της Ελευθερίας Κούρταλη

«Μετοχές… Ήρωες», « Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τα τελευταία εμπόδια του προγράμματος διάσωσης», «Καλώς ήρθες και πάλι Ελλάδα», « Η ελληνική Oικονομία συνεχίζει να δείχνει σημάδια βελτίωσης», «Αγοράστε ελληνικά ομόλογα», είναι οι τίτλοι που δίνουν οι ξένοι οίκοι τις τελευταίες ημέρες για τη χώρα μας.

Σε ένα μπαράζ θετικών εκθέσεων, η Citigroup, η JP Morgan, η Goldman Sachs, η Credit Suisse,η RBS και η Barclays δίνουν δυναμική ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα.  13

Credit Suisse

Citi Για τους επενδυτές των αναδυόμενων αγορών, η Citi προτείνει τοποθετήσεις σε ελληνικές μετοχές. Όπως σημειώνει σε νέα της έκθεσή, η ίδια επιχειρεί να δημιουργήσει μία λίστα προτάσεων για μετοχές, που την ονομάζει «Έλληνες Ήρωες».

H Citi σημειώνει πως οι ροές κεφαλαίων προς τις ελληνικές μετοχές θα στηρίξουν το Χ.Α. στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, ενώ εκτιμά ότι το ελληνικό χρηματιστήριο θα καταταγεί στη 18η θέση του MSCI, και προβλέπει εισροές 500 εκατ. ευρώ από τα λεγόμενα passive funds και 1,6 δισ. από τα πιο «ενεργά» funds. Η στάθμιση της Ελλάδας στον δείκτη θα διαμορφώνεται στις 26 μονάδες βάσης στον δείκτη MSCI Αναδυόμενων Αγορών, όπως επισημαίνει. Εκτός του τραπεζικού κλάδου, η Citi προβλέπει μείωση στην κερδοφορία των ελληνικών εισηγμένων κατά 3% το 2013 και αύξηση 31% το 2014. Οι τιμές-στόχοι για τις 11 μετοχές που καλύπτει είναι τα 3,4 ευρώ για την Aegean, τα 17 ευρώ για την Coca Cola, τα 7 ευρώ για τη Jumbo, τα 8,5 ευρώ για τη Motor Oil, τα 13 ευρώ για τη Μέτκα, τα 14 ευρώ για τον Τιτάνα, τα 6,7 ευρώ για τον ΟΠΑΠ, τα 9 ευρώ για τον ΟΤΕ και τα 9,5 ευρώ για τη ΔΕΗ. Όπως σημειώνει, η στρατηγική των επιλεκτικών τοποθετήσεων είναι αυτή που θα αποδώσει μετά το πρόσφατο ράλι, εν μέσω και του αβέβαιου χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος. Έτσι η προτίμηση πρέπει να δοθεί σε μετοχές με ικανότητα λειτουργικής και χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης στην κρίση, που έχουν λογικές αποτιμήσεις και που βρίσκονται σε καλή θέση για να εκμεταλλευτούν την σταθεροποίηση και την ανάκαμψη της Οικονομίας. Για τους λόγους αυτούς προτιμά τις μετοχές της ΔΕΗ και του ΟΤΕ ενώ ακριβές θεωρεί τις αποτιμήσεις της Εθνικής, του ΟΠΑΠ και των Ελληνικών Χρηματιστηρίων.

 14

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τα τελευταία εμπόδια του προγράμματος διάσωσης, τουλάχιστον για την τρέχουσα δεκαετία, όπως σημειώνει η Credit Suisse στην τελευταία της έκθεση για την ευρωπαϊκή Οικονομία, εκτιμώντας ότι μετά από τα συνολικά 11 δισ. ευρώ που θα χρειαστεί το 2014 και το 2015, το χρηματοδοτικό κενό της Ελλάδας από το 2016 ώς και το 2020 θα είναι σχεδόν μηδενικό. Όπως σημειώνει η ελβετική τράπεζα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας πέραν του 2015 και εώς το 2020, είναι μηδενικές, καθώς έχουν υπερκαλυφθεί ήδη από τα μέτρα που λαμβάνει η χώρα. Αυτό που απομένει μέχρι τότε για το ελληνικό πρόγραμμα, είναι η κάλυψη του κενού του 2014- 2015, το οποίο διαμορφώνεται στα 4 και τα 7 δισ. ευρώ, αντίστοιχα, με βάση και τις εκτιμήσεις του Δ.Ν.Τ., συνολικά δηλαδή 11 δισ. ευρώ. Όσον αφορά στο ελληνικό έλλειμμα, η CS εκτιμά πως από τα 7 δισ. για το 2013 θα υποχωρήσει στο 1 δισ. το 2016. Με δεδομένα τα παραπάνω, η τράπεζα εκτιμά πως η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους θα ξεκινήσει το 2014, όταν η Ελλάδα σημειώσει πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά η όποια ελάφρυνση δεν θα έλθει μέσω ενός νέου κουρέματος των ομολόγων. Όπως σημειώνει Credit Suisse, οι υψηλές, ακόμη, αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων δεν κάνουν τη λύση της προληπτικής πιστωτικής γραμμής κατάλληλη για την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος και πιο πιθανές λύσεις είναι η κάλυψη μέρους του χρηματοδοτικού κενού με πρόσθετα κεφάλαια από την Ευρωζώνη, η έκδοση εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου ή η χρηματοδότηση από τον ESM με εγγύηση περιουσία του ελληνικού Δημοσίου.

| ΑΓΟΡΕΣ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

Goldman Sachs Η ελληνική Οικονομία συνεχίζει να δείχνει σημάδια βελτίωσης, όπως επισημαίνει η Goldman Sachs σε έκθεση, όμως η εικόνα της Αγοράς ομολόγων της χώρας δεν το αντικατοπτρίζει αυτό, εν μέρει λόγω του συνεχιζόμενου κινδύνου πολιτικής αστάθειας. Το 2013 αποτελεί το πέμπτο έτος ύφεσης για την ελληνική Οικονομία, με τη σοβαρότατη οικονομική κρίση που χτύπησε τη χώρα να αποδεικνύεται ιδιαίτερα επίπονη, τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό της τομέα. Οι δημοσιονομικές πολιτικές του 2008 και του 2009 διεύρυναν τα ελλείμματα του προϋπολογισμού και του λογαριασμού τρεχουσών συναλλαγών, χωρίς να στηρίζουν σχεδόν καθόλου το Α.Ε.Π. της χώρας. Το αποτέλεσμα της δημοσιονομικής προσαρμογής που χρειάστηκε να υποστεί η Ελλάδα και οι προσαρμογές στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, καθώς και γενικότερα η ταχύτητα της προσαρμογής που απαίτησαν τα πακέτα διάσωσης της χώρας, οδήγησαν σε κίνδυνο εξόδου από το ευρώ, σε πολιτική αστάθεια, σε συνολική συρρίκνωση του Α.Ε.Π. από το Β΄ τρίμηνο του 2008 μέχρι σήμερα, της τάξης του 23% και εκτόξευση της ανεργίας στο 27,5%. Ωστόσο, όπως τονίζει η GS, την ίδια περίοδο η Οικονομία της Ελλάδας έκανε επίσης σημαντική πρόοδο. Το εμπορικό έλλειμμα συρρικνώθηκε από την κορυφή των 7,5 δισ. ευρώ τον μήνα το 2008, σε σχεδόν μηδενικό αυτή τη στιγμή. Μέρος αυτής της προσαρμογής είναι κυκλικό αλλά υπάρχει κι ένα μεγάλο κομμάτι που είναι δομικό. Επίσης, παρά την πολύ αδύναμη ανάπτυξη, η πορεία του προϋπολογισμού της χώρας ήταν εντός των απαιτήσεων της τρόικας μέχρι στιγμής στο τρέχον έτος. Χάρη κυρίως στις βαθιές περικοπές δαπανών, η Ελλάδα πλησιάζει σταδιακά τον στόχο εξισορρόπησης του προϋπολογισμού και αυτό θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση της ανάπτυξης μόλις μετριαστεί η δημοσιονομική προσαρμογή, το 2014.

J. P. Morgan «Καλώς ήρθες και πάλι Ελλάδα» έγραψε η J. P. Morgan στην τελευταία της έκθεση για τη χώρα μας, μετά την επίσκεψή της στις 16-17 Σεπτεμβρίου και τα ραντεβού της με 10 εισηγμένες, την Τράπεζα της Ελλάδος και τoν ΟΔΔΗΧ, υπογραμμίζοντας πως η επένδυση στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο είναι ο καλύτερος τρόπος να εκφράσει ένας επενδυτής την αισιοδοξία του για την Ελλάδα. Η J. P. Morgan επικαλείται πηγές της ΤτΕ ότι με τα εποχικά διαρθρωμένα στοιχεία στο Β΄τρίμηνο του έτους η Οικονομία σταμάτησε να συρρικνώνεται. Mε τα στοιχεία να βελτιώνονται και την απασχόληση να έχει αρχίσει να αυξάνεται, η Οικονομία αποφεύγει άλλο ένα πλήρες έτος ύφεσης το 2013 και η ανάπτυξη το 2014 είναι πιθανή. Η άσκηση των warrants των τραπεζών θα οδηγήσει αυτομάτως σε αύξηση της ποσόστωσης του ελληνικού δείκτη στον MSCI και στους περισσότερους δείκτες. Εκτιμά ότι τα warrants βρίσκονται κυρίως στα χέρια εξειδικευμένων funds που α) δεν είναι μακροπρόθεσμοι επενδυτές και β) ενδέχεται να πωλούν περισσότερες μετοχές, καθώς αυξάνονται οι τιμές τους, ως αποτέλεσμα του delta hedging. Η J. P. Morgan αμφιβάλλει ότι η πλειονότητα των αναδυόμενων Αγορών θα θέλει να προβεί σε συναλλαγές με warrants, λόγω του ότι είναι σύνθετα εργαλεία καθώς και λόγω των κανονιστικών ρυθμίσεων. Ωστόσο, αν οι ίδιες διαχειρίζονταν ένα χαρτοφυλάκιο, θα είχαν μικρή θέση στα warrants των τραπεζών. Σε ό,τι αφορά το χρηματοδοτικό κενό, η J. P. Morgan εκτιμά ότι από τη μελέτη της BlackRock θα εξαρτηθούν πολλά γι’ αυτό. Αν η αξιολόγηση της BlackRock δείξει ότι δεν χρειάζονται νέες κεφαλαιακές ενέσεις, τότε η τρόικα και το ελληνικό Δημόσιο θα μπορούσαν να συμφωνήσουν να μεταφέρουν κεφάλαια από το Τ.Χ.Σ. στα δημόσια ταμεία και να κλείσουν το χρηματοδοτικό κενό, ενώ τονίζει πως είναι πολύ θετική για το ελληνικό χρέος. Παρότι συμφωνεί ότι είναι πολύ υψηλό, το χαρακτηρίζει ταυτόχρονα πολύ φθηνό.

 15

Τριπλή ψήφος εμπιστοσύνης Η Goldman Sachs θεωρεί ότι τα ελληνικά ομόλογα δεν αντικατοπτρίζουν τη βελτίωση της Οικονομίας, καθώς διεθνώς η αύξηση αποδόσεων κρατικών ομολόγων έχει επηρεάσει τις ελληνικές αποδόσεις. Αυτή η τάση τροφοδοτείται από τις προσδοκίες επιτάχυνσης της παγκόσμιας Οικονομίας, κάτι που βοηθά τις ελληνικές εξαγωγές. Άρα. υφίσταται περιθώριο υποχώρησης των ελληνικών αποδόσεων. «Αγοράστε ελληνικά ομόλογα» λένε έμμεσα η Barclays και η Royal Bank of Scotland, επισημαίνοντας ότι οι επενδυτές θα πρέπει να αγοράσουν ομόλογα περιφερειακών χωρών. Έ ρευνα της Barclays έδειξε ότι τα κρατικά ομόλογα χωρών όπως η Ιταλία και η Ισπανία θα υπεραποδώσουν στο υπόλοιπο του έτους, ενώ η RBS επισημαίνει ότι ομόλογα της περιφέρειας του ευρώ θα αποτελέσουν μέσο αντιστάθμισης του υψηλότερου κινδύνου του releveraging (ανάληψη περισσότερου χρέους) καθώς το μειωμένο κόστος κεφαλαίου κάνει τον δανεισμό πιο εύκολο. Ενώ οι αμερικανικές εταιρείες έχουν ήδη προχωρήσει σε εξαγορές και συγχωνεύσεις, οι ευρωπαϊκές έχουν παραμείνει πολύ συντηρητικές. Ωστόσο, με τη βελτίωση της ανάπτυξης, το releveraging θα επιστρέψει στην Ευρώπη, όπως σημειώνει ο επικεφαλής ανάλυσης της RBS, Alberto Gallo. Το releveraging βοηθά τις εταιρείες να επενδύσουν ή να ενισχύσουν τον πλούτο των μετόχων τους, ωστόσο αυξάνει την πιθανότητα ζημιών. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε πτώση των τιμών των ομολόγων , καθώς οι εταιρείες προχωρούν στην άντληση χρέους από την πιστωτική Αγορά, αυξάνοντας έτσι την προσφορά εταιρικών ομολόγων. Η Barclays υποστηρίζει ότι τα κρατικά ομόλογα χωρών της περιφέρειας του ευρώ θα υπεραποδόσουν σε σχέση με τα γερμανικά μέχρι το τέλος του 2013, λόγω της απόφασης-έκπληξης της Fed να μην ξεκινήσει τη μείωση του προγράμματος αγοράς ομολόγων, της αναμενόμενης περαιτέρω βοήθειας ενίσχυσης της ρευστότητας από την Ε.Κ.Τ. και της επιστροφής της επενδυτικής όρεξης για ρίσκο. Τα spreads της περιφέρειας έχουν πολύ καλύτερη πορεία σε σχέση με τα γερμανικά και παρά το sell-off στα assets πολύ υψηλού ρίσκου ποτέ δεν σημείωσαν μεγάλη υποαπόδοση. Με την όρεξη για ρίσκο να επιστρέφει, τα ομόλογα των χωρών της περιφέρειας θα συνεχίσουν να υπεραποδίδουν, καταλήγει η Barclays.

Alpha Bank:

Πιο σταθερές από ποτέ οι βάσεις για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας «Έχουν μπει οι βάσεις προκειμένου η Οικονομία της χώρας να περάσει σε τροχιά ανάπτυξης» τονίζει η Alpha Bank.  16

| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | Για τους επενδυτές των αναδυόμενων αγορών, η Citi προτείνει τοποθετήσεις σε ελληνικές μετοχές. Όπως σημειώνει σε νέα της έκθεσή, η ίδια επιχειρεί να δημιουργήσει μία λίστα προτάσεων για μετοχές, που την ονομάζει «Έλληνες Ήρωες».

Όπως σημειώνεται στο εβδομαδιαίο δελτίο-ανάλυση της τράπεζας, η ελληνική Οικονομία έχει ήδη αυτονομηθεί. Η επερχόμενη ανάκαμψη αναμένεται να περιορίσει σημαντικά και τον «πολιτικό κίνδυνο» που ξένοι και εγχώριοι επενδυτές θεωρούν ότι απειλεί ακόμη την Ελλάδα. Η Alpha υπογραμμίζει ότι τα καλά νέα συνεχίζονται και στο τρίτο τρίμηνο, όπου διαμορφώνονται πλέον συνθήκες αποκλιμάκωσης της ύφεσης σε στέρεες βάσεις. Οι ευνοϊκές εξελίξεις αναφέρονται, μεταξύ άλλων, στον τουρισμό, τις εισπράξεις από τις διεθνείς μεταφορές (Nαυτιλία) και τις εξαγωγές αγαθών, αλλά και στον περαιτέρω περιορισμό της πτώσης της εγχώριας ζήτησης υπό την επίπτωση και της εντυπωσιακής πορείας αύξησης της απασχόλησης σε σχέση με τα προηγούμενα τρίμηνα και του δραστικού περιορισμού της πτώσης της απασχόλησης σε ετήσια βάση. Οι εξελίξεις αυτές σηματοδοτούν τον περαιτέρω περιορισμό της ύφεσης στην ελληνική Οικονομία και στο Δ΄ τρίμηνο οπότε η μεταβολή του Α.Ε.Π. σε ετήσια βάση θα συγκρίνεται με το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδό του 2012 ενώ τότε αναμένουμε την από καιρό προβαλλόμενη αναζωπύρωση των κρατικών επενδύσεων που συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία και μάλιστα σε ποσοστό 95%. Ενισχύονται, έτσι, ουσιαστικά οι προοπτικές για έγκαιρη επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυ-

O

ξης της Οικονομίας, που θα συμβάλουν στη σταδιακή αναζωογόνηση των επιχειρήσεων που βρίσκονται έως τώρα υπό συνεχή πίεση (λόγω του καταποντισμού σε πολύ χαμηλά επίπεδα της εγχώριας ζήτησης) και στη μείωση των πολύ υψηλών ποσοστών ανεργίας που ταλανίζουν μεγάλο μέρος των εγχώριων νοικοκυριών. «Αυτές οι ευνοϊκές εξελίξεις», σημειώνει η τράπεζα, «γίνονται τώρα κατανοητές και από πολλούς σημαντικούς αναλυτές διεθνώς, όπως η Capital Economics, η Goldman Sachs, η J. P. Morgan, κ.ά., που εκτιμούν ότι η ύφεση θα είναι τελικά μικρότερη απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί το 2013 και πως οι προοπτικές για ανάκαμψη από το 2014 έχουν τώρα αυξηθεί σημαντικά. Γίνονται κατανοητές και από το πλήθος των επενδυτών που είτε έρχονται στην Ελλάδα ή αναζητούν κάποια ισχυρότερη στήριξη των ήδη διαμορφωμένων εκτιμήσεών τους για την προοπτική ανάκαμψης της ελληνικής Οικονομίας και για τις ευκαιρίες επενδύσεων σε ελληνικές επιχειρήσεις (π.χ., στα πλαίσια των αποκρατικοποιήσεων) και γενικότερα σε ελληνικά περιουσιακά στοιχεία». Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ευνοϊκότερες εξελίξεις φαίνεται ότι υιοθετούνται τώρα και από την Τρόικα και από την ελληνική κυβέρνηση που προβλέπουν πτώση του Α.Ε.Π. το 2013 κατά -4,0% και -3,8%, αντίστοιχα και πιο βέβαιη ανάκαμψη από το 2014. Είναι δε πιθανό ότι αυτές οι πέραν του αναμενομένου ευνοϊκές εξελίξεις δεν θα διαφύγουν τώρα της προσοχής και αυτών των ίδιων των εταιρειών πιστοληπτι-

 17

κής αξιολόγησης. Αυτό θα οδηγήσει σε εκ βάθρων αναθεώρηση των εκτιμήσεων αυτών των εταιρειών για την πορεία της ελληνικής Οικονομίας και σε εύλογες αποφάσεις αναβάθμισης της Ελλάδας και των εγχώριων επιχειρήσεων και τραπεζών, από τα τρίσβαθα της πιστοληπτικής υποβάθμισης που κατατάσσονται σήμερα (ιδιαίτερα από τη Moody’s). «Η καταστροφή», καταλήγει η Alpha, «δεν επήλθε. Τα εμπόδια που υπήρχαν για την ανταγωνιστική ανάπτυξη της ελληνικής Οικονομίας έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο. Δεν χρειαζόμαστε πια το συνεχές φούσκωμα της εγχώριας ζήτησης με μη βιώσιμο δανεισμό από το εξωτερικό. Δεν χρειαζόμαστε εισοδήματα που δεν τα κερδίσαμε με διεθνώς ανταγωνιστική παραγωγή. Παραγωγή την οποία έχουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουμε με βάση τα σπουδαία συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας. Ο τουρισμός, οι εξαγωγές αγαθών, η υποκατάσταση εισαγωγών, η διαφαινόμενη αναζωπύρωση των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων δείχνουν τον δρόμο. Τα εκατομμύρια νοικοκυριά και οι εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που υπέφεραν τα πάνδεινα στα προηγούμενα 4 χρόνια, έχουν τώρα αρχίσει να ελπίζουν και το σπουδαιότερο, να δραστηριοποιούνται. Δημιουργούνται ευκαιρίες ώστε οι 400.000 νέοι άνθρωποι που σήμερα είναι άνεργοι, να μπουν δυναμικά στην παραγωγή, τις υπηρεσίες, τη βιομηχανία και στη διεθνώς ασυναγώνιστη (όσον αφορά στην ποιότητα των προϊόντων) ελληνική γεωργία.

ΙΣΤΟΧΩΡΟΙ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ Μέτρηση βάσει «Διαδικτυακού Πληθυσμού»

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Περίπου 1 εκατ. χρήστες

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ WEBsiteS GOOGLE FACEBOOK

MAIL.RU

BAIDU

VK

YAHOO!

YANDEX

ALWATAN VOICE

NO INFORMATION

Υπηρεσίες: 69%

ΠΗΓΗ: ALEXA 2013 / WWW.ALEXA.COM

Η εποχή των Αυτοκρατοριών του Ίντερνετ Ένας χάρτης αποτυπώνει την πιο δημοφιλή ιστοσελίδα κάθε χώρας. Σε ποια… Αυτοκρατορία ανήκει η χώρα μας;

Δύο ερευνητές του Ινστιτούτου Ίντερνετ της Οξφόρδης σχεδίασαν τον χάρτη των «Αυτοκρατοριών του Ίντερνετ», προσφέροντας μια γενική εικόνα για τις διαδικτυακές προτιμήσεις και συνήθειες σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι εν λόγω ερευνητές, Μαρκ Γκράχαμ και Στέφανο Ντε Σταμπάτα, σχεδίασαν τον χάρτη έτσι, ώστε να αποτυπώνεται η πιο δημοφιλής ιστοσελίδα κάθε χώρας ενώ το μέγεθος κάθε κράτους αντιπροσωπεύει τον αριθμό των χρηστών Ίντερνετ σ’ αυτό. Το Facebook είναι η πιο δημοφιλής ιστοσε-

Δ

 18

λίδα στον κόσμο, αφού κυριαρχεί στη Νότια Αφρική, σε περιοχές της Μέσης Ανατολής και στα παράλια της Νότιας Αμερικής.

Η παντοδυναμία της Google Η πραγματική «βασίλισσα», ωστόσο, είναι η Google, που κυριαρχεί στη βόρειο Αμερική, την Ευρώπη και περιοχές της νότιας Ασίας. Ακόμη και στις χώρες όπου η Google δεν είναι πρώτη στις προτιμήσεις των χρηστών, βρίσκεται σε ισχυρή θέση. «Η δύναμη της Google στο Διαδίκτυο γίνεται φανερή όταν βλέπουμε και τις δεύτερες θέσεις σε κάθε χώρα» αναφέρουν στο κείμενό τους οι Γκράχαμ και Ντε Σταμπάτα.

| ΚΟΙΝΩΝΙΑ |

Από τους Mark Graham (@geoplace) και Stefano De Sabbata (@maps4thought) Internet Geographies at the Oxford Internet Institute. / August 2013 / geography.oii.ox.ac.uk

Μεταξύ των 50 κρατών, όπου το Facebook καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην επισκεψιμότητα των ιστοσελίδων, στα 36 η Google βρίσκεται στη δεύτερη θέση, ενώ στα υπόλοιπα 14 βρίσκεται το Youtube (που όμως ανήκει στην Google). Τι συμβαίνει όμως στον υπόλοιπο κόσμο; Στην Κίνα κυριαρχεί το Baidu, του οποίου η δημοφιλία έχει περάσει και στις γειτονικές χώρες, αλλά σύμφωνα με τους δύο ερευνητές τα στοιχεία δεν είναι ασφαλή.

Οι εξαιρέσεις Την έκπληξη κάνει η Yahoo� στην Ιαπωνία και την Ταϊβάν, εξαιτίας της συνεργασίας που

έχει με την ιαπωνική τράπεζα SoftBank εδώ και δύο δεκαετίες και την εξαγορά του Wretch το 2007, μίας ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης στην Ταϊβάν. Παράλληλα, στη Ρωσία η πιο δημοφιλής ιστοσελίδα είναι η μηχανή αναζήτησης Yandex ενώ στο Καζακστάν κυριαρχεί μία υπηρεσία email: η mail.ru. Εν τω μεταξύ, από τα κράτη της κεντρικής Αφρικής δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, με τους δύο ερευνητές, ωστόσο, να επισημαίνουν ότι θα έπρεπε να ερευνηθούν τα στοιχεία για το Ίντερνετ μέσω κινητού. Επιπλέον, στα Παλαιστινιακά Εδάφη πιο δημοφιλής ιστοσελίδα είναι της εφημερίδας The Al-Watan Voice.

 19

Ο έλεγχος των επικοινωνιών Οι Γκράχαμ και Ντε Σταμπάτα σχεδίασαν τον χάρτη τους σε στιλ εποχής των εξερευνήσεων ενώ εκφράζουν το ενδιαφέρον και την ανησυχία τους για την εξουσία που κληροδοτήθηκε σε αυτές τις «ομογενείς» αυτοκρατορίες δεδομένων. «Πιθανόν να βρισκόμαστε στο ξεκίνημα της Εποχής των Αυτοκρατοριών του Ίντερνετ» επισημαίνουν οι δύο ερευνητές και τονίζουν: «Είναι πολύ πιθανό στις περιοχές αυτές να υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις, καθώς οι εταιρείες μπορεί στο τέλος να ελέγχουν τον τρόπο που επικοινωνούμε και την πρόσβασή μας στην ενημέρωση».

QA

H

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΤΗΣ ΈΛΛΗΣ ΚΟΜΝΗΜΝΟΥ

Η αυξανόμενη ζήτηση ευέλικτων μορφών εργασίας είναι σημαντική ευκαιρία, την οποία μπορούμε να εκμεταλλευθούμε πλήρως με τη δημιουργία μεγαλύτερου δικτύου, τοπικά και διεθνώς.

Κατερίνα Μάνου

Η Regus προσαρμόζεται στις σύγχρονες απαιτήσεις του επιχειρείν Θα φανταζόσασταν μια επιχείρηση χωρίς μόνιμα γραφεία αλλά με τη δυνατότητα της κατά περίπτωση ενοικίασης πλήρως εξοπλισμένων χώρων με άρτιες υπηρεσίες χωρίς το λειτουργικό κόστος της σταθερής εγκατάστασης;  20

Η εταιρεία Regus σας δίνει αυτή τη δυνατότητα� Σε μια Ελλάδα, όπου τόσο το επιχειρείν όσο και η απασχόληση παίρνουν μια εντελώς διαφορετική μορφή, με κύρια χαρακτηριστικά την ευελιξία στην εργασία, τη μείωση του λειτουργικού κόστους, την έμφαση στην εικονική εργασία και την τηλεργασία και την ανάπτυξη δικτύων σε πολλές Αγορές, το να απαλλαγεί μια επιχείρηση από τα βάρη μιας μόνιμης εγκατάστασης σε γραφεία, χωρίς παράλληλα να χάσει τις δυνατότητες και τα οφέλη μιας τέτοιας επιλογής, μπορεί να ακούγεται ακόμη δύσκολο, αλλά είναι πλέον ρεαλιστικό και το κυριότερο: αποδοτικό και λειτουργικό. Η εταιρεία Regus φροντίζει γι’ αυτό, όπως εξηγεί η Regional General Manager για τα Βαλκάνια της εταιρείας, κα Κατερίνα Μάνου: Ποιες υπηρεσίες παρέχει η Regus; Η Regus είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παροχής ευέλικτων λύσεων γραφείου παγκοσμίως, με προϊόντα και υπηρεσίες που περιλαμβάνουν από πλήρως εξοπλισμένα γραφεία έως αίθουσες συνεδριάσεων, business lounge και το μεγαλύτερο δίκτυο αιθουσών videoconferencing παγκοσμίως. Η Regus παρέχει στους ιδιώτες τη δυνατότητα να εργάζονται με τον τρόπο που επιθυμούν: στο σπίτι, εν κινήσει ή από κάποιο γραφείο. Από πότε δραστηριοποιείται στην Ελλάδα; Από το 1989 . Ποιο είναι το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα; Όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την Regus, έχουν πρόσβαση στο συνδεδεμένο δίκτυο των 1.600 επιχειρηματικών κέντρων και τους προσφέρεται ειδικός χώρος εργασίας ώστε να κάνουν τη δουλειά

Άποψη των γραφείων της Regus

τους. Παρέχουμε ένα βολικό, υψηλής ποιότητας, πλήρως στελεχωμένο χώρο για να εργαστούν, είτε τον χρειαστούν για λίγα λεπτά ή ημέρες είτε ακόμη και για κάποια χρόνια. Η επιτυχία στην επιχείρηση θα είναι πάντα απαιτητική, αλλά υπάρχει τεράστια διαφορά όταν η Regus φροντίζει όλα τα μικρά πράγματα που συντελούν στο να δημιουργήσουν ένα αποτελεσματικό περιβάλλον εργασίας, αφήνοντας τους πελάτες μας ελεύθερους να επικεντρωθούν στην εργασία τους. Όντας οι μόνοι πραγματικοί πάροχοι εργασίας παγκοσμίως, ο σκοπός μας είναι να κάνουμε τους πελάτες μας πιο επιτυχημένους. Δώστε μας, εφόσον είναι δυνατό, ένα στίγμα των πελατών σας – εταιρείες και αντικείμενά τους… Δεν υπάρχουν τυπικές εταιρείες που απαρτίζουν το πελατολόγιο της Regus. Το πελατολόγιό μας είναι εξαιρετικά ευρύ ως προς τη γεωγραφική θέση, τον τομέα, τη χρήση των προϊόντων και το μέγεθος της επιχείρησης, περιλαμβάνοντας από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες μέχρι νεοσύστατες ατομικές επιχειρήσεις� Οι πελάτες μας προέρχονται από όλους τους κλάδους και περιλαμβάνουν από φαρμακευτικές εταιρείες και εταιρείες πληροφορικής έως νομικούς και ελεύθερους επαγγελματίες, βιοτέχνες και κρατικούς φορείς. Το κοινό στοιχείο μεταξύ τους είναι ότι όλοι προσελκύονται από το γεγονός πως η Regus προσφέρει τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης διαχείρισης του επιχειρηματικού κινδύνου, μεγιστοποίησης των οικονομικών πόρων και αύξησης της ευελιξίας, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ανάπτυξης και τις δυναμικές αλλαγές της Αγοράς. Το πελατολόγιό μας περιλαμβάνει μεγάλες επιχειρήσεις ή εταιρείες σε ποσοστό 40%, μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε ποσοστό επίσης 40%, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από μικρές ή πολύ μι-

κρές επιχειρήσεις και νεοσύστατες εταιρείες. Κατά μέσο όρο, το 10% της χρήσης είναι σε καθημερινή βάση. Περίπου το ένα τρίτο αφορά σε μεταβλητή χρήση για χώρους έργων με διάρκεια έως 12 μήνες, ενώ το υπόλοιπο 60% αφορά σε συμβάσεις με μέση διάρκεια 29 μηνών. Συνήθως, μόνο το ένα τρίτο των πελατών μας αγοράζουν πλέον έναν συμβατικό εξοπλισμένο χώρο γραφείου από την Regus. Πριν από τρία χρόνια, αυτό το ποσοστό ήταν 90%. Το γεγονός αυτό αποτελεί άμεσο αποτέλεσμα της εντυπωσιακής ανάπτυξης και της ζήτησης ευέλικτων μορφών εργασίας σε όλες τις Αγορές. Πελάτες όπως η Google, η GlaxoSmithKline και η Nokia, αλλά και χιλιάδες αναπτυσσόμενες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αναθέτουν την κάλυψη των αναγκών τους για χώρους γραφείου στη Regus και έτσι αφοσιώνονται εξ ολοκλήρου στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Πόσους ανθρώπους απασχολείτε; Υπάρχει και για εσάς ανταγωνισμός; Στην Ελλάδα απασχολούνται 12 υπάλληλοι. Παγκοσμίως απασχολούνται 7.100. Πόσο και πώς σας έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση; Όσον αφορά στην Ελλάδα, αντιμετωπίζουμε προκλήσεις, όπως κάθε εταιρεία. Τα οικονομικά αποτελέσματα και η ανάπτυξη του πελατολογίου μας μαρτυρούν σταθερά υψηλή απόδοση, παρά την ύφεση. Αυτό οφείλεται άμεσα στο επιχειρηματικό μας μοντέλο και στον ευέλικτο τρόπο με τον οποίο βοηθούμε τις εταιρείες να οργανώσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Το μοντέλο μας είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στις σύγχρονες απαιτήσεις. Δεν ανήκουμε πλέον στις κλασικές εταιρείες που παρουσιάζουν κυκλικές διακυμάνσεις. Η στρατηγική και το επιχειρηματικό μας μοντέλο είναι ισχυρά και συνεχίζουμε να είμαστε αποτελεσματι-

 21

κοί. Για παράδειγμα, η επιχειρηματική μας δραστηριότητα απέφερε μεγαλύτερα κέρδη το 2010 από ό,τι το 2009. Η επιχείρησή μας σήμερα διαφέρει ριζικά από αυτό που ήταν το 2007: περισσότερο από το 80% των μισθώσεών μας βασίζονται σε μεταβλητούς όρους ενώ το πελατολόγιό μας έχει διευρυνθεί ακόμη περισσότερο. Διαθέτουμε ευρεία γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών. Ποιες είναι οι προοπτικές και τα επόμενα σχέδια της εταιρείας; Κύριος στρατηγικός μας στόχος για το 2013 είναι η ανάπτυξη, συγκεκριμένα η ανάπτυξη του δικτύου μας, που θα οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση υποστήριξης από εταιρείες όλων των μεγεθών και θα αφορά στην υιοθέτηση και ενσωμάτωση ευέλικτων μορφών εργασίας σε υψηλότερα επίπεδα. Έ νας ακόμη στόχος είναι η επίτευξη ενός δικτύου 2.000 τοποθεσιών μέχρι το τέλος του 2014. Η αυξανόμενη ζήτηση ευέλικτων μορφών εργασίας είναι σημαντική ευκαιρία, την οποία μπορούμε να εκμεταλλευθούμε πλήρως με τη δημιουργία μεγαλύτερου δικτύου, τοπικά και διεθνώς. Οι πρόσφατοι οικονομικοί μας δείκτες αποδεικνύουν ότι η στρατηγική επένδυσης στην ανάπτυξη της εταιρείας μας αποφέρει αποτελέσματα. Σε πολλά μέρη, η ζήτηση των πελατών υπερβαίνει την προσφορά και θεωρούμε ότι τώρα είναι η ιδανική στιγμή για την πραγματοποίηση επενδύσεων. Η εταιρεία είναι ανοικτή σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες κτιρίων Α΄ κατηγορίας σε περιοχές-ορόσημα της χώρας, με σκοπό να διευρύνει το υπάρχον χαρτοφυλάκιο των επιχειρηματικών κέντρων της και να επεκτείνει το δίκτυό της.

ουσιεσ κι αποσταγματα

«Βουλώνουν» τους λουλάδες των ρακοκάζανων… Η Κρήτη, αλλά και πολλές περιοχές της χώρας ζουν στον αστερισμό του «καζανέματος», καθώς σε κάθε γωνιά της χώρας οι γιορτές τσικουδιάς ή τσίπουρου δίνουν και παίρνουν… Ωστόσο ένα έθιμο, που αποτελεί must για κάθε λάτρη της κρητικής, θεσσαλικής και ηπειρώτικης κουλτούρας και θα έπρεπε να αποτελεί βάση για τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, έχει εξελιχθεί σε «φερετζέ» εκτεταμένης φοροδιαφυγής, που ξεπερνάει κάθε φαντασία. Ωστόσο φαίνεται ότι κάτι αλλάζει…. Ήδη η πρώτη «καμπάνα» έπεσε στον Πλατανιά Χανίων, όπου συνελήφθη επ΄ αυτο-

Η

φώρω, από κλιμάκιο του ΣΔΟΕ, ιδιοκτήτης καζανιού χωρίς την απαιτούμενη άδεια λειτουργίας, γεγονός που επισείει ποινή φυλάκισης μέχρι και τρεις μήνες, αλλά και πρόστιμο τριών χιλιάδων ευρώ.

Coctail πετρελαίου Επίσης στο Ηράκλειο πληροφορίες αναφέρουν ότι συνελήφθη έτερος ιδιοκτήτης καζανιού, που προσπαθούσε να αποστάξει μεγάλες ποσότητες μούστου, κάτι που απαγορεύεται ρητά, αλλά κατά πολλούς με μεγάλη δόση υπερβολής… Η τιμωρία του μάλιστα πέρα από το πρόστιμο ήταν να αναγκαστεί από το ΣΔΟΕ να καταστρέψει τη σοδειά ρίχνοντας «ολίγη» από…. πετρέλαιο σε κάθε ένα από τα εκατοντάδες βαρέλια, εντός των οποίων διατηρούσε τα

 22

'Οπως λένε στην Κρήτη πολύπλοκες και ακριβές διαδικασίες για την έκδοση άδειας απόσταξης τσικουδιάς, φέτος, δείχνουν να κρατούν τους αποσταγματοποιούς μακριά από τα ρακοκάζανα

| eπιχειρησεισ |

Η έκδοση αδειών απόσταξης αποτελεί κυρίαρχο θέμα για να διασφαλιστεί η νομιμότητα

«βράζοντα» στέμφυλα…Σε κάθε περίπτωση τα περιστατικά αυτά δείχνουν το μέγεθος του φαινομένου, που ωστόσο δεν μπορεί να θεραπευτεί με απαγορεύσεις. Σαφώς η επιλογή από φέτος να εφαρμοστούν οι διατάξεις του νόμου, που προβλέπει «σφράγισμα» του καπακιού του καζανιού, του λεγόμενου «λουλά», σε χώρο του κάθε τελωνείου κι αντίστοιχα αποσφράγισή του, αυστηρά ανάλογα με την άδεια, που εκχωρείται από την τελωνειακή αρχή, μπορεί να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, δεν αρκεί. Άλλωστε η εικόνα περιφερόμενων «λουλάδων» περιτυλιγμένων με ειδικά σύρματα πάνω σε τραπέζια των τελώνων, μόνο χαμόγελα μπορεί να φέρει, πέρα από τα μποτιλιαρίσματα στις διοικητικές υπηρεσίες, συν τις αναθυμιάσεις από τις ρακές…

Απλοποίηση κι όχι αυστηροποίηση Ποτέ, οι αλόγιστες απαγορεύσεις και η υπερφορολόγηση, δεν αποτελούν μέρος της λύσης. Η απλοποίηση των διαδικασιών και κυρίως η παροχή δυνατότητας νόμιμης διεξόδου στη αγορά των «διημεριτών παραγωγών» με επωνυμία και κλι-

μάκωση του φόρου ανάλογα με την παραγόμενη ποσότητα ίσως να δώσει λύση. Πάντως σήμερα αναπτύσσεται μια αλυσίδα φοροδιαφυγής που ξεκινά από το χωράφι (πωλήσεις σταφυλιών, χωρίς τιμολόγια), πάει στον αποστακτήρα (με χρήση ουσιών που στην καλύτερη είναι ζάχαρη και στη χειρότερη σπίρτο, μεθανόλη, οινόπνευμα κλπ, παράνομα εισερχόμενα στη χώρα) και καταλήγει στον καταναλωτή, που μπορεί, μεν, να απολαμβάνει φαινομενικά το αγνό χύμα τσίπουρο «του παππού», αλλά ουσιαστικά γεύεται μια μικρή διατροφική βομβίτσα… Προς επίρρωση τούτων πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, ανέφερε ότι εφόσον διατηρηθεί το υφιστάμενο καθεστώς φορολόγησης, υπολογίζεται ότι, μέχρι το 2014, τα συνολικά τα έσοδα του δημοσίου θα είναι μειωμένα κατά 34 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με το 2011.Παράλληλα, εκτιμάται ότι, σε μία τόσο δύσκολη περίοδο για την αγορά εργασίας, με την ανεργία να αυξάνεται διαρκώς, μόνον από τις επιχειρήσεις του κλάδου, θα χαθούν 2.500 θέσεις εργασίας, στην τριετία 2012-2014, οδηγώντας σε περαιτέρω πτώση των κρατικών εσόδων, εξαιτίας της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών.

Κρυφά ή λιγότερα τα καζάνια; Πάντως, όπως λένε στην Κρήτη πολύπλοκες και ακριβές διαδικασίες για την έκδοση άδειας απόσταξης τσικουδιάς, φέτος, δείχνουν να κρατούν τους αποσταγματο-

 23

ποιούς μακριά από τα ρακοκάζανα. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο Ηράκλειο και ενώ έχουν εκδοθεί 1200 άδειες, λειτουργούν μόνο 350 καζάνια. Ωστόσο κανείς δεν ξέρει πόσα είναι τα τελείως παράνομα... Για το όλο θέμα εκπρόσωποι των παραγωγών του Ηρακλείου, μετέβησαν στην Αθήνα, όπου συναντήθηκαν με τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Χάρη Θεοχάρη. Παράλληλα πολλοί βουλευτές της Ηπείρου και της Κρήτης αναπτύσσουν σχετική δραστηριότητα. Συνεργασία με τον κ. Χ. Θεοχάρη είχε και ο βουλευτής Ηρακλείου της ΝΔ Μανώλης Κεφαλογιάννης που έθεσε τα θέματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί της τσικουδιάς. Είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του κ. Κεφαλογιάννη με τον Πρόεδρο του Συλλόγου Παραδοσιακών Απραγματοποιών Τσικουδιάς Ηρακλείου Στάθη Φραγκιαδάκη ο οποίος του μετέφερε τα προβλήματα και την αγωνία των συναδέλφων του. Σημειώνεται ότι οι καζανάρηδες της Κρήτης και ο πρόεδρος της ΟΑΣΝΗ Γιώργος Τζωρτζάκης, ζήτησαν να απλοποιηθούν και να γίνουν πιο οικονομικές οι διαδικασίες για την άδεια λειτουργίας των καζανιών. Σύμφωνα και με τον κ. Φραγκιαδάκη. «Η έκδοση αδειών απόσταξης αποτελεί κυρίαρχο θέμα για να διασφαλιστεί η νομιμότητα» δήλωσε παραθέτοντας στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο κλάδος φαίνεται ότι συρρικνώνεται.

| eπιχειρησεισ |

ΣΒΒΕ:

Κάλεσμα για επενδύσεις στην Ελλάδα Έκκληση στην Πολιτεία για διευκόλυνση των διαδικασιών

M

Μιλώντας από το βήμα του 39ου φόρουμ του IATTOExport Summit II, που διοργανώνει ο ΣΕΒΕ, ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ κάλεσε την ελληνική πολιτεία να αναλάβει δράση για τη διευκόλυνση των διαδικασιών επενδύσεων: «Η κρίση, τα μνημόνια, αλλά πάνω απ’ όλα το ζήτημα της επιβίωσης και της συνέχειας της πατρίδας μας θα πρέπει, επιτέλους, να κινητοποιήσουν τον κρα-

τικό μηχανισμό προς την κατεύθυνση λήψης των προφανών αποφάσεων για την απλοποίηση του συνόλου των διαδικασιών που αφορούν στις επενδύσεις στην Ελλάδα». Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τον κλάδο των τροφίμων-ποτών, ο κ. Σαββάκης σημείωσε ότι κοινές επενδύσεις ελλήνων και ξένων επιχειρηματιών στον τομέα αυτό –ιδίως δε στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, την ιχθυοπαραγωγή και το πολλαπλασιαστικό υλικό– «μπορούν να λειτουργήσουν

 24

Κάλεσμα για επενδύσεις στην Ελλάδα, σε συνεργασία με έλληνες εταίρους, αρχής γενομένης από τους κλάδους των τροφίμων-ποτών και των δομικών υλικών, απηύθυνε πρόσφατα, σε ακροατήριο ξένων επιχειρηματιών και εκπροσώπων φορέων, στη Θεσσαλονίκη, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), κ. Αθανάσιος Σαββάκης

πολλαπλασιαστικά για τη μεταποίηση προϊόντων του πρωτογενούς τομέα και την παραγωγή ειδών πραγματικά υψηλής προστιθέμενης αξίας». Για τον τομέα των δομικών υλικών επεσήμανε ότι «η περίσσεια παραγωγικής δυναμικότητας για τις επιχειρήσεις του είναι πολύ μεγάλη, αφού ο κλάδος έχει πληγεί όσο κανείς άλλος της ιδιωτικής

Οικονομίας στη χώρα μας και η πτώση του κύκλου εργασιών του σε σχέση με τη δραστηριότητα του 2009, ξεπερνά το 80%». «Στον κλάδο αυτό», συμπλήρωσε, «μπορούμε να μιλάμε αρχικά για διεθνείς συνεργασίες και ακολούθως για επενδύσεις που θα έχουν στόχο την ανάπτυξη νέων προϊόντων για τις απαιτητικές Αγορές του εξωτερικού. Το άριστο τεχνολογικό επίπεδο των επιχειρήσεών μας και η ύπαρξη παραγωγικών μονάδων σε αρκετούς, μάλιστα, υποκλάδους, είναι δύο από τους παράγοντες που μπορούν να φέρουν και άλλες επενδύσεις, αλλά αρχικά σημαντικές διεθνείς συνεργασίες» προσέθεσε. Όπως τόνισε, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι συνεπείς και αξιόπιστοι εταίροι, χάρη σε τρεις, κυρίως, παράγοντες: τη δραστηριοποίησή τους στις Αγορές της δυτικής Ευρώπης επί δεκαετίες , τις σχέσεις που έχουν αναπτύξει με τα μεγάλα δίκτυα διανομής του εξωτερικού και την 20ετή παρουσία τους –ως κυριότεροι ξένοι επενδυτές– στις χώρες των Βαλκανίων. Αναφερόμενος στο μειωμένο, σε σχέση με το παρελθόν, εργατικό κόστος, επεσήμανε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις το αξιοποιούν για να παράγουν προϊόντα με τιμές ανταγωνιστικές σε σχέση με «δύσκολες» Αγορές, όπως αυτές της δυτικής Ευρώπης και της Αμερικής.

«Πρόσω ολοταχώς» στις μεταρρυθμίσεις Στην πρώτη θέση της λίστας των χωρών που έχουν προωθήσει και εφαρμόσει τις περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις την τελευταία τριετία βρίσκεται η Ελλάδα, οι επιδόσεις της οποίας αυτό στο πεδίο αυτό ξεπερνούν τις αντίστοιχες των χωρών της Ευρωζώνης, όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος της υπηρεσίας “Invest in Greece”, κ. Αριστομένης (Άρης) Συγγρός. Πρόσθεσε, δε, ότι πολλές ακόμη μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, για την απελευθέρωση των Αγορών αγαθών και υπηρεσιών. Η ταχεία προώθηση των μεταρρυθμίσεων αποτελεί έναν

Μεταξύ των υπολοίπων περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι –παρά την κρίση– μία από τις 40 πλουσιότερες χώρες παγκοσμίως (στοιχεία Παγκόσμιας Τράπεζας, 2012) και μέλος ισχυρών ενώσεων και οργανισμών, όπως η Ευρωζώνη

από τους δέκα λόγους για τους οποίους κάποιος αξίζει να επενδύσει σήμερα στην Ελλάδα, και τους παρουσίασε στο συνέδριο ο κ. Συγγρός. Μεταξύ των υπολοίπων περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι –παρά την κρίση– μία από τις 40 πλουσιότερες χώρες παγκοσμίως (στοιχεία Παγκόσμιας Τράπεζας, 2012) και μέλος ισχυρών ενώσεων και οργανισμών, όπως η Ευρωζώνη. Παράλληλα, η γεωγραφική της θέση είναι στρατηγική και διαθέτει ανθρώπινο κεφάλαιο υψηλής στάθμης, ενώ οι νέοι νόμοι που έχουν ψηφιστεί, διασφαλίζουν τη στήριξη επενδυτικών σχεδίων (με κεφάλαια έως και με το 55% του επενδεδυμένου κεφαλαίου, αλλά και με μείωση γραφειοκρατίας) και την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδοτήσεων στρατηγικών επενδύσεων (fast track). Ο κ.Συγγρός παρουσίασε τη λίστ α τω ν μεγάλ ων ξ ένων επενδυτών, που «πείστηκαν» στο τελευταίο διάστημα να επενδύσουν στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων η ελβετική Dufry (στα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών), η αραβική ArabSat (στη Hellas Sat) και η Qatar Petroleum International (στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) και οι αμερικανικές US Third Point (στην Energean Oil & Gas), Diamond Resorts int (στην Aegean Blue Holdings), Pain & Partners (στη Eurodrip) και NCH Capital (στην έκταση στην Κασσιόπη).

 25

Το ανθρώπινο δυναμικό στηρίζει τις εξαγωγές Κατά τον χαιρετισμό του στο συνέδριο, ο Πρόεδρος του Διεθνούς Συνδέσμου Οργανισμών Εμπορικής Κατάρτισης (ΙΑΤΤΟ), κ. Χάσε Κάρλσον (Hasse Karlsson), αναφέρθηκε στη σημασία του ανθρώπινου δυναμικού για την ανάπτυξη της διεθνούς δραστηριότητας των επιχειρήσεων. Όπως είπε, με την εφαρμογή της μεθοδολογίας του ΙΑΤΤΟ, οι συμμετέχουσες σλοβενικές επιχειρήσεις κατόρθωσαν να αυξήσουν τις εξαγωγές τους κατά 800.000 ευρώ μέσα σε έναν χρόνο και οι εσθονικές κατά 1 εκατ. ευρώ. «Για να βγουν οι Μ.Μ.Ε. έξω από τα σύνορα της χώρας τους χρειάζονται προσωπικό με δεξιότητες και προσόντα. Η έλλειψη τέτοιου προσωπικού είναι σε πολλές περιπτώσεις ένα από τα βασικά εμπόδια για την ανάπτυξη της εξωστρέφειας», είπε. Ο ίδιος σημείωσε ότι οι περισσότερες Μ.Μ.Ε. της Ευρώπης εδρεύουν σήμερα στην περιφέρεια, ενώ τα πανεπιστήμια στις πόλεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία αντιστοίχισης των αναγκών της Αγοράς με τους αποφοίτους των Α.Ε.Ι., «τους οποίους πρέπει να προσελκύσουμε εκεί όπου βρίσκονται οι Μ.Μ.Ε., αντί να τους αφήνουμε άνεργους στις πόλεις». Αναφέρθηκε, τέλος, στην ανάγκη πιστοποίησης των προσόντων που αποκτά το προσωπικό των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ώστε αυτό να μπορεί να αποδείξει τις δεξιότητές του σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου.

SUCCESS STORY για Coca Cola & ΦΑΓΕ

Πακέτα σε ξένους από Βιοχάλκο; Του Στ. Κ. Χαρίτου

 26

| eπιχειρησεισ |

εκτός Ελλάδος «Αν ένας βιομηχανικός όμιλος, όπως η Βιοχάλκο, με περίπου 80 χρόνια ιστορίας, που βρίσκεται σταθερά στην πρώτη γραμμή των εξαγωγών, αφού κατατάσσεται στην πρώτη πεντάδα και με 5.000 εργαζόμενους, παίρνει την απόφαση να αλλάξει έδρα, είναι ανησυχητικό ως προς το τι προβλέπεται για τη χώρα τα επόμενα… 80 χρόνια»! Αυτό είναι το σχόλιο γόνου παραδοσιακής βιομηχανικής οικογένειας εμπλεκόμενου πριν από χρόνια στα «συνδικαλιστικά» πράγματα, μέσω του Σ.Ε.Β., κληθέντος να σχολιάσει την απόφαση αποχώρησης από την Ελλάδα της Βιοχάλκο στο Βέλγιο και ταυτόχρονα της εισαγωγής της στο Euronext.

 27

H

ΒofA

ΦΑΓΕ

Οφέλη από την αλλαγή έδρας στο Λουξεμβούργο μετράει και η Φάγε

Ήδη, Coca Cola και ΦΑΓΕ μετρούν τον θετικό αντίκτυπο από την απόφασή τους πριν από έναν χρόνο, να ακολουθήσουν τον δρόμο της εξόδου από την Ελλάδα, για την Ελβετία και το Λουξεμβούργο, αντίστοιχα. Πηγές πολύ κοντά στη Διοίκηση της Coca Cola, αποτιμώντας τον τελευταίο χρόνο μετά την απόφασή τους για την αλλαγή έδρας στην Ελβετία και την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, αναφέρουν πως μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής και της εισαγωγής προς διαπραγμάτευση στην premium Αγορά του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, ο μέσος ημερήσιος όγκος συναλλαγών της CCHBC υπερτριπλασιάστηκε, από τις 253.000 μετοχές το 2012 σε 865.000 μετοχές στις 16 Σεπτεμβρίου 2013. Επιπλέον, αναμένεται περαιτέρω βελτίωση μετά τη συμπερίληψη στο FTSE 100, καθώς ήδη μετά την ανακοίνωση για την επερχόμενη συμπερίληψη της εταιρείας στο FTSE (από τις 20 Σεπτεμβρίου 2013) ο μέσος ημερήσιος όγκος συναλλαγών έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί σε σύγκριση με τον μέσο ημερήσιο όγκο το 2012. Ήδη οι ξένοι οίκοι κάνουν λόγο για εισροές κεφαλαίων στη μετοχή μεγαλύτερα των 350 εκατ. ευρώ από την ένταξη στον FTSE 100. Επίσης, η εταιρεία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κατάφερε να βελτιώσει την πρόσβαση της Coca Cola Hellenic στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και χρεογράφων και να αυξήσει την ευελιξία της στην άντληση νέων κεφαλαίων για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων και της μελλοντικής ανάπτυξής της. Η αναχρηματοδότηση των ομολογιών επερχόμενης λήξεως σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές λίγο μετά την ολοκλήρωση της προσφοράς ανταλλαγής μετοχών πιστοποιεί τα πλεονεκτήματα από την αλλαγή βασικού χρηματιστηρίου διαπραγμάτευσης καθώς και έδρας. Συγκεκριμένα, στο δεύτερο τρίμηνο πραγματοποιήθηκε επιτυχής έκδοση επταετούς ομολόγου ύψους 800 εκατ. ευρώ με σταθερό επιτόκιο 2,375%. Αυτό, όταν η Emma Delta, η οποία εκδίδει ομολογιακό δάνειο περί τα 400 εκατ. ευρώ για να εξαγοράσει το 33% του Δημοσίου στον ΟΠΑΠ, συναντά στις αγορές επιτόκιο μεταξύ 9 και 9,5%.

H holding Coca Cola AG εμφανίζει κέρδη της τάξης των 111 εκατ. ευρώ στο εξάμηνο της τρέχουσας χρήσης κατά 3% αυξημένα σε σχέση με πέρσι. Σημειωτέον, ότι το καντόνι στο οποίο βρίσκεται η holding, Coca Cola HBC AG υπόκειται σε φορολογία 8,5%.

 28

Στις 19/8 η Moody’s προχώρησε σε βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας του ομίλου με outlook σταθερό από αρνητικό, προχωρώντας παράλληλα σε επιβεβαίωση των αξιολογήσεων της εταιρείας. «Το σταθερό outlook στην αξιολόγηση της ΦΑΓΕ οφείλεται στη διατηρήσιμη αύξηση των πωλήσεων σε Αγορές εκτός Ελλάδας τους τελευταίους 18 μήνες, κάτι που μετριάζει τους κινδύνους από την εγχώρια Αγορά», τόνιζε ο κ. Αντρέας Ραντς, αναλυτής του οίκου. «Η ενέργεια αυτή αντανακλά επίσης την εκτίμησή μας ότι οι ελληνικές δραστηριότητες της ΦΑΓΕ θα επιβαρύνουν λιγότερο τις πωλήσεις και τα EBITDA του ομίλου τους επόμενους 12-18 μήνες» σημείωνε ο αναλυτής. Προς το παρόν υπάρχιυν στοιχεία μόνο για την ελληνική θυγατρική ΦΑΓΕ, η οποία κατά την περασμένη χρήση, σύμφωνα με τα στοιχεία του ισολογισμού, εμφάνισε ζημιές 41,576 εκατ. ευρώ. Εκείνο όμως, που αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι τα ομολογιακά δάνεια λήξης 2015 και 2020 έχουν μεταφερθεί στην FAGE International, που σημαίνει ότι η ελληνική θυγατρική δεν επιβαρύνεται με δανεισμό. Προφανώς, όπως σημειώνουν παράγοντες της Αγοράς (στελέχη του ομίλου αρνήθηκαν να δώσουν περαιτέρω διευκρινίσεις), η μητρική, που έχει ως έδρα της το Λουξεμβούργο, καταφέρνει να επιτυγχάνει καλύτερους όρους χρηματοδότησης, διότι τα επιτόκια μέχρι το 2011 κυμαίνονταν πάνω από 7%.

| eπιχειρησεισ |

m

Βιοχάλκο

Μετά την απόφαση της Βιοχάλκο για μεταφορά έδρας στο Βέλγιο, η Αγορά είναι υποψιασμένη, ότι θα άνοιγε ο δρόμος για τη μεταφορά των ελληνικών θυγατρικών της στις γειτονικές Αγορές των Βαλκανίων, όπου τόσο το εργασιακό κόστος όσο και η φορολογία είναι σχεδόν στο μισό –και πιο κάτω– σε σχέση με την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο η Διοίκηση της εταιρείας το διαψεύδει, συνεχίζοντας να επικαλείται ότι διασφαλίζονται και οι πέντε χιλιάδες θέσεις των εργαζομένων της στην Ελλάδα. Για τα πιθανά φορολογικά οφέλη, αυτά προς το παρόν δεν υπάρχουν, διότι οι εταιρείες στην Ελλάδα εμφανίζουν ζημιές. Η ζημιά των Σωληνουργείων Κορίνθου διαμορφώθηκε στο εξάμηνο στα 2,784 εκατ. ευρώ, με τον τζίρο στα 82,9 εκατ. ευρώ. Στην Ελβάλ η ζημιά διαμορφώθηκε στα 3,3 εκατ. ευρώ, στην ΕΤΕΜ στα 4,7εκατ. ευρώ και στα Ελληνικά Καλώδια στα 5,4 εκατ. ευρώ. Για τη μεταφορά της έδρας της Βιοχάλκο εμφανίστηκε μία βέλγικη εταιρεία, η Confidin, η οποία αποτελεί όμως, ήδη μέτοχο στην εισηγμένη στο Χ.Α. holding. Τόσο παράγοντες της Αγοράς όσο και της βιομηχανίας διατηρούν τις επιφυλάξεις τους αν θα της «βγει» η κίνηση της αλλαγής έδρας, ακόμη και για τον σκοπό που έχει, δηλαδή να επιτύχει πρόσβαση στις διεθνείς κάνουλες χρηματοδότησης. Ο όμιλος της Βιοχάλκο έχει έρθει ήδη σε συνεννόηση με τις ελληνικές τράπεζες για την αναχρηματοδότηση δανείων ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Αυτό που αναμένει η Βιοχάλκο είναι να εφαρμοστεί η συμφωνία με τις τράπεζες, για την οποία, όπως αναφέρουν στελέχη του ομίλου, η ενεργοποίησή της αναμένεται μέχρι τέλος του χρόνου. Οι παράγοντες της Αγοράς επισημαίνουν ότι «με την αλλαγή της έδρας οι όροι του δανεισμού δεν αλλάζουν ούτε καλυτερεύουν. Τουλάχιστον κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να γίνει άμεσα». Επίσης, με την είσοδό του ο όμιλος σε μία μεγάλη Αγορά, όπως είναι το Euronext και την οποία παρακολουθούν όλα τα μεγάλα «σπίτια» και οι διεθνείς επενδυτές, δεν αποκλείεται να πουλήσει πακέτα μετοχών, εξασφαλίζοντας κατ’ αυτό τον τρόπο άμεση χρηματοδότηση. Εκείνο που έχει γίνει γνωστό, είναι ότι οι μέτοχοι της Βιοχάλκο στην Ελλάδα θα τύχουν μίας σχέσης ανταλλαγής μίας μετοχής της Viohalco S.A. για κάθε μία της ήδη εισηγμένης στο Χ.Α. holding. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πάντως, ζητεί περισσότερες διευκρινίσεις από τον όμιλο του κ. Ν. Στασινόπουλου, λόγω του πολυδαίδαλου σχήματος, αφού στην ουσία υπάρχουν 80 εταιρείες και ένας ικανός αριθμός off shore-μετόχων στη μετοχική διάρθρωση των επιχειρήσεων του ομίλου.

Φορολογία Tα φορολογικά οφέλη πάντως, από την αλλαγή της έδρας είναι προφανή. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, προκύπτει ότι στο Λουξεμβούργο η συνολική φορολογική επιβάρυνση διαμορφώνεται μόλις σε 21,1% ενώ στην Ελλάδα διαμορφώνεται κοντά στο 48 με 49% και είναι από τα υψηλότερα ποσοστά φορολογίας επιχειρήσεων στην Ευρώπη. Υψηλότερο ποσοστό απ’ όλα δε, έχει το Βέλγιο, όπου θέλει να μεταφέρει την έδρα της η Βιοχάλκο. Το ποσοστό φορολόγησης διαμορφώνεται κοντά στο 60%, αλλά είναι πολύ χαμηλή η φορολογία στα μερίσματα για θυγατρικές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις μητρικές εταιρείες εγκατεστημένες στο Βέλγιο. Εκεί, η φορολογία διαμορφώνεται όπως και στην Ελλάδα κοντά στο 10%, ενώ είναι χωρίς φόρο τα κέρδη από θυγατρικές εντός Ευρωπαϊκής Έ νωσης. Πάντως, οι βιομήχανοι στην Ελλάδα διαμαρτύρονται και για ένα ακόμη πρόβλημα, τη μείωση κατά 50% του συντελεστή στις αποσβέσεις παγίων.

Μαυραγάνης

«Δεν είναι η υψηλή φορολογία που απομακρύνει τις μητρικές των μεγάλων βιομηχανικών ομίλων από την Ελλάδα», υποστηρίζει o υφυπουργός Οικονομικών κ. Γ. Μαυραγάνης. «Με τις αλλαγές που έχουν γίνει, είμαστε η φθηνότερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη φορολογία μερισμάτων, αποτελώντας κίνητρο για την παραμονή των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Τα μερίσματα στην Ελλάδα είναι αφορολόγητα για τις μητρικές που έχουν θυγατρικές εντός της Ε.Ε. Η απομάκρυνση της έδρας είναι προφανές ότι δεν γίνεται για φορολογικούς λόγους, αλλά για λόγους που συνδέονται με τη χρηματοδότησή τους και την πρόσβασή τους στις Αγορές, όπου οι συνθήκες είναι πολύ καλύτερες από την ελληνική Αγορά σε τούτη τη συγκυρία».  29

| eπιχειρησεισ |

Τόσο παράγοντες της αγοράς όσο και της βιομηχανίας διατηρούν τις επιφυλάξεις τους αν «θα της βγει» η κίνηση της αλλαγής έδρας, ακόμη και για τον σκοπό που έχει, δηλαδή να επιτύχει πρόσβαση στις διεθνείς κάνουλες χρηματοδότησης

Ενεργειακό κόστος

Η φυγή της Βιοχάλκο, όπως τονίστηκε το περασμένο διάστημα, δεν αποτέλεσε έκπληξη για την Αγορά, εκτός από το… Μέγαρο Μαξίμου, ίσως και για τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκη, που έναν χρόνο πριν δήλωνε με αφορμή τη φυγή της Coca Cola και της ΦΑΓΕ, ότι «αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να προχωρήσουμε στις διαρθρωτικές αλλαγές και να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που δημιουργούν αμφιβολίες για τις προοπτικές της χώρας». Ο υπουργός είχε τονίσει ότι «είμαστε εδώ αγνοώντας το πολιτικό κόστος για να πάρουμε τα μέτρα για να γίνουν τα οχυρωματικά έργα. Να έχουμε μια ισχυρή βάση στήριξης για το μέλλον. Το κλίμα έχει αλλάξει το τελευταίο διάστημα». Ίσως να είναι σύμπτωση ότι Δευτέρα η Βιοχάλκο ανακοίνωσε την αποχώρησή της από την Ελλάδα και Παρασκευή κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη Βιομηχανία� Σύμφωνα με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης, κ. Μ. Παπαγεωργίου, «θεσπίζεται για πρώτη φορά η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων διακοψιμότητας μεταξύ του Διαχειριστή του Συστήματος, ΑΔΜΗΕ Α.Ε. (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) και των ενεργοβόρων βιομηχανιών υψηλής τάσης (χαλυβουργίες, τσιμεντοβιομηχανίες, υαλουργίες κ.ά.) Η ρύθμιση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο πρωτοβουλιών της ελληνικής κυβέρνησης για τη στήριξη της εγχώριας βαριάς βιομηχανίας και ευρύτερα του παραγωγικού τομέα. Με τη διακοψιμότητα, ο διαχειριστής του συστήματος θα έχει τη δυνατότητα να ζητεί από τις ενεργοβόρες βιομηχανίες –με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης– όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο, για την επάρκεια και ασφάλεια του συστήματος (για παράδειγμα όταν η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια είναι μεγάλη), να περιορίσουν την κατανάλωσή τους ή ακόμη και να τη διακόψουν, σταθεροποιώντας το σύστημα με την απόσυρση φορτίων ηλεκτρικού ρεύματος. Γι’ αυτή τη δυνατότητα και την ευχέρεια του διαχειριστή, οι βιομηχανίες που θα συμφωνήσουν και θα υπογράψουν τις συγκεκριμένες συμβάσεις θα αποζημιώνονται, εξασφαλίζοντας μείωση στο ενεργειακό κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος που θα κυμαίνεται μέχρι περίπου 18%. Κορυφαία πηγή, σε μία από τις λίγες και μετρημένες στα δάχτυλα μεγάλης και ενεργοβόρου βιομηχανίας που έχει απομείνει στη χώρα μας αναφέρει ότι «είναι απολύτως κατανοητή η απόφαση για μετεγκατάσταση μίας βιομηχανίας, αφού το ενεργειακό κόστος, με τους ειδικούς φόρους που το συνθέτουν και το διαμορφώνουν, ανέρχεται στο 40% του τζίρου μίας βιομηχανίας και είναι το πενταπλάσιο σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα». Το ίδιο στέλεχος τάσσεται και ενάντια στην πολιτική της Δ.Ε.Η., «που αποτελεί μονοπώλιο χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανέναν».

 30

Τι χάνει το Χ.Α. Με την αποχώρηση της Βιοχάλκο, της S&B και της Coca Cola Τρία Έ ψιλον από το Χ.Α. έκαναν φτερά τον τελευταίο χρόνο περί τα 8,5 δισ. ευρώ. Η Coca Cola μπορεί να επέστρεψε ως άλλο νομικό πρόσωπο και με έδρα στην Ελβετία, πλην όμως, το Χρηματιστήριο της Αθήνας δεν είναι η πρώτη και κύρια ή βασική Αγορά διαπραγμάτευσης. Αυτή είναι το Λονδίνο πια. Στελέχη του Χ.Α. υποστηρίζουν ότι είναι μικρές οι απώλειες από την έξοδο της Βιοχάλκο. Η κεφαλαιοποίηση της Βιοχάλκο κινείται μεταξύ 700 και 800 εκατ. ευρώ, οπότε η συνδρομή είναι περίπου 35.000 με 40.000 ευρώ τον χρόνο. Στα trading fees, αν ληφθεί υπ’ όψιν το τελευταίο δωδεκάμηνο, η αξία συναλλαγών διαμορφώνεται περίπου στα 110 εκατ. ευρώ, που σημαίνει περίπου 70 χιλιάδες ευρώ. Πάντως η Viohalco SA, με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα που φέρουν τον όμιλο να εγκαταλείπει το Χρηματιστήριο Αθηνών, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία διευκρινίζει ότι θα υποβάλλει αίτημα εισαγωγής στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της απορρόφησης της Βιοχάλκο Α.Ε. Ειδικότερα στην ανακοίνωση τονίζεται: «Η Viohalco SA, οι μετοχές της οποίας θα διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο Euronext των Βρυξελλών, δηλώνει ότι ο σχεδιασμός του μετασχηματισμού προβλέπει πως πρώτη της ενέργεια, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία απορροφήσεως της Βιοχάλκο Α.Ε., θα είναι η υποβολή αίτησης για διαπραγμάτευση των μετοχών της και στο Χρηματιστήριο Αθηνών».

| διεθνη |

Η ΜΕΡΚΕΛ ΡΥΘΜΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ

Οι εκλογές δικαίωσαν την Μέρκελ και την πολιτική της εντός Γερμανίας, ενώ είχε και το θετικό ότι έμειναν εκτός οι Φιλελεύθεροι, με αποτέλεσμα να είναι πιο πιθανό το ενδεχόμενο του μεγάλου συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες. Όμως ο θρίαμβος της Άνγκελα Μέρκελ, που τη βάζει για τρίτη φορά στο τιμόνι της μεγαλύτερης Οικονομίας της Ευρωζώνης, σημαίνει ότι θα συνεχίσει να καθορίζει τα πράγματα σε μια ταραγμένη Γηραιά Ήπειρο. τoy Γιώργου ΣΜΥΡΝΗ

 31

T

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ ΜΕΡΚΕΛ

Μετά από έναν προεκλογικό αγώνα χωρίς πολλές συγκρούσεις και με το αποτέλεσμα πάνω κάτω αναμενόμενο, ήρθαν οι εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, μόνο ως προς την έκταση της νίκης της Μέρκελ. Με το 73% των γερμανών ψηφοφόρων να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα, οι Χριστιανοδημοκράτες εκτόξευσαν τα ποσοστά τους στο 41,5%, πληΜε το 73% των σιάζοντας ακόμη και την αυτοδυναμία. Γερμανών ψηφοφόρων Μικρή αύξηση ποσοστών σημείωσαν οι αία μονάδα, έχοντας δύο τετραετίες στην Σοσιαλδημοκράτες, με ποσοστό 25,7%. να ασκούν το εκλογικό πλάτη του ως Καγκελάριος. Καμία σχέΤα κακά νέα για την Μέρκελ ήρθαν από τους δικαίωμα, οι ση, δηλαδή, με τη διαφορά των 16 ποσοτην πλευρά των Φιλελευθέρων. Ο εκλοΧριστιανοδημοκράτες στιαίων μονάδων που έχουν σήμερα τα γικός της Σύμμαχος δεν κατάφερε να εκτόξευσαν τα δύο κόμματα. Και ήρθε φυσικά η «εποχή συγκεντρώσει το 5% και έμεινε εκτός Μέρκελ», που συνεχίζει ακάθεκτη στην 41,5 Βουλής. Αυτό αποδεικνύει ότι στις συποσοστά τους στο %, τρίτη τετραετία της, με έναν ιστορικό γκυβερνήσεις, ο πρώτος παίρνει όλη πλησιάζοντας ακόμη εκλογικό θρίαμβο που παρά λίγο να της την δόξα για ό,τι θετικό γίνεται, ενώ ο kαι την αυτοδυναμία δώσει ακόμη και την αυτοδυναμία. δεύτερος καταποντίζεται. Το ίδιο συνέΚάτι άλλο που προκύπτει από τις εκλοβη και με την συγκυβέρνηση Μέρκελ με γές αυτές, είναι ότι οι Γερμανοί μοιάτους Σοσιαλδημοκράτες στην προηγούζουν να μην έχουν καταλάβει καθόμενη κυβέρνηση. Γι’ αυτό πολλοί λένε, λου την οικονομική κρίση. Ο τρόπος μεταφορικά, ότι η Μέρκελ «δίνει το φιλί που ψηφίζουν, αλλά και ο τρόπος με του θανάτου». τον οποίο πολιτεύονται τα δύο μεγάλα κόμματα, θυμίζει τις εποΑπό τα υπόλοιπα κόμματα, το αριστερό Linke έφτασε στο 8,6% χές προ κρίσης στην Ελλάδα, τις περιόδους Σημίτη και Καραμανκαι οι Πράσινοι στο 8,4%. Η Μέρκελ μπορεί να συνεργαστεί είτε λή, δηλαδή. Όπως και στη Γερμανία σήμερα το CDU (Χριστιανομε τους Σοσιαλδημοκράτες είτε με τους Πράσινους. Το ευρωσκεδημοκράτες) και το SPD (Σοσιαλδημοκράτες) έχουν πολύ μικρές πτικιστικό και ξενοφοβικό AfD οριακά δεν έπιασε το 5%, ώστε να πολιτικές διαφορές, έτσι και τότε Πα.Σο.Κ. και Ν.Δ. ελάχιστα διέμπει στη Βουλή. φεραν – απλώς κατηγορούσαν το ένα το άλλο για σκάνδαλα, πλαστά στοιχεία και διαφθορά. Μάλιστα, τότε η Νέα Δημοκρατία καΔΕΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΕΥΚΟΛΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ τηγορούσε τον Σημίτη ότι τους κλέβει τις πολιτικές θέσεις, όπως Το αποτέλεσμα δείχνει γι’ ακόμα μια φορά ότι οι Γερμανοί μεταγια το ίδιο πράγμα κατηγορούν σήμερα οι Σοσιαλδημοκράτες τη πολεμικά δύσκολα αλλάζουν κυβερνήσεις. Όπως δείχνει η πολιΜέρκελ. τική τους ιστορία, από το 1949 και για είκοσι χρόνια κυβερνούσαν Και τα δύο μέρη του δικομματισμού ενισχύθηκαν, με πιο εντυοι Χριστιανοδημοκράτες. Μετά ακολούθησαν δεκατρία χρόνια πωσιακή, βέβαια, τη μεγάλη νίκη των Χριστιανοδημοκρατών. Το σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων. Από το 1982 ώς το 1998, επί μόνο πράγμα που προσπάθησαν κάποιοι να αναδείξουν ως κοινό δεκαέξι ολόκληρα χρόνια, κυβερνούσε ο Χέλμουτ Κολ, ο μακροστοιχείο των Γερμανών με τον τρόπο που ψηφίζουν οι χώρες του βιότερος γερμανός Καγκελάριος. Ακολούθησε ο σοσιαλδημοΝότου, ήταν η άνοδος των Ευρωσκεπτικιστών του AfD, οι οποίοι κράτης Σρέντερ από το 1998 ώς το 2005. κόντεψαν να πιάσουν το όριο της εισόδου στην γερμανική ΒουΟ Σρέντερ ηττήθηκε το 2005 από τη Μέρκελ για μία μόλις ποσοστι-

 32

| διεθνη |

λή (5%). Όμως οι ευρωσκεπτικιστές, για να ανεβάσουν τα ποσοστά τους, δεν στάθηκαν μόνο στην ανάγκη εξόδου της Γερμανίας από το ευρώ, αλλά υιοθέτησαν και ξενοφοβικά συνθήματα. Το γεγονός ότι το AfD πλησίασε το 5% είναι πολύ λίγο, αν το συγκρίνουμε με τις τρομακτικές μετακινήσεις των εκλογικών σωμάτων στις χώρες του Νότου. Στην πραγματικότητα ο δικομματισμός – και κυρίως η Μέρκελ– ενισχύθηκαν στη Γερμανία. Αν συγκρίνουμε, λοιπόν, αυτά που έδειξαν οι γερμανικές κάλπες με το τι συνέβη πριν έναν περίπου χρόνο στην Ελλάδα, με το Πα.Σο.Κ. να έχει διαλυθεί και τη Νέα Δημοκρατία να παλεύει να κερδίσει τις εκλογές από τον Συ.Ριζ.Α. (κόμμα που παλαιότερα ήταν στο 3%), τη δραματική άνοδο της Χρυσής Αυγής, τον κατακερματισμό των ψηφοφόρων, καταλαβαίνουμε την τεράστια διαφορά. Η Γερμανία, άλλωστε, έχει πολύ μικρή ανεργία ενώ η Μέρκελ κατάφερε να πείσει τους ψηφοφόρους της χώρας ότι το γεγονός πως η ίδια κρατούσε το τιμόνι τόσο καιρό, ήταν ο λόγος που αυτοί δεν υπέστησαν τα δεινά της οικονομικής κρίσης.

Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών και Χριστιανοδημοκρατών αναμένεται να τεθεί προς έγκριση στα περίπου 270.000 μέλη του SPD, πιθανότατα στις 10 Νοεμβρίου

και του υπουργείου Οικονομικών. Αντίθετα, η γερμανική κοινή γνώμη θέλει με υψηλά ποσοστά την παραμονή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Αν και είναι μάλλον η επιθυμία της ίδιας της Μέρκελ αυτή που θα μετρήσει περισσότερο απ’ όλα. Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών και Χριστιανοδημοκρατών αναμένεται να τεθεί προς έγκριση στα περίπου 270.000 μέλη του SPD, πιθανότατα στις 10 Νοεμβρίου, λίγες ημέρες πριν από το Συνέδριο του κόμματος τη Λειψία. Όλα αυτά δείχνουν ότι η πολιτική της Μέρκελ έχει την έγκριση του γερμανικού λαού και ότι η ίδια θα συνεχιστεί στα επόμενα χρόνια. Ίσως μια συγκυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες, να μαλακώσει λίγο την πίεση για τις πολιτικές ακραίας λιτότητας στις χώρες του Νότου, δεν αναμένονται, όμως, δραστικές αλλαγές. Αυτή η πολιτική είναι που ενίσχυσε τη γερμανίδα Καγκελάριο. Ο μόνος τρόπος να βάλει λίγο νερό στο κρασί της, είναι αν φανεί πλέον ότι πολιτικά δεν μπορεί να υποστηριχθεί από τις χώρες που εφαρμόζουν τη λιτότητα. Ήδη η Ιταλία είναι μπροστά στο ενδεχόμενο της ακυβερνησίας, ενώ το τι θα γίνει σε Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία θα φανεί στο επόμενο διάστημα. Μέχρι στιγμής, πάντως, η επίσημη Γερμανία δηλώνει ότι η πολιτική αυτή φέρνει αποτέλεσμα. Άλλο σημαντικό ζήτημα είναι αυτό της τραπεζικής ένωσης, που φαίνεται ότι θα προχωρήσει μετά τις γερμανικές εκλογές, καθώς τόσο καιρό οι Γερμανοί καθυστερούσαν το θέμα. Η τραπεζική ένωση θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις τράπεζες και θα τονώσει τη δυνατότητά τους να τροφοδοτούν την Οικονομία ενώ θα απελευθερώσει τα χρεωμένα κράτη από το βάρος να εγγυώνται την επιβίωση των τραπεζών των χωρών τους. Αυτό θα είναι καλό νέο για την Ελλάδα, η οποία περιμένει από τους Γερμανούς να δώσουν πράσινο φως και για μείωση του ελληνικού χρέους.

ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΓΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ Αν και ο συνασπισμός Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών είναι το επικρατέστερο σενάριο, η βάση του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος δεν βλέπει θετικά την ιδέα της συγκυβέρνησης. Άλλωστε, όποιος συγκυβερνά με ένα ισχυρότερο κόμμα, υφίσταται το πολιτικό κόστος και δεν έχει τη δυνατότητα αντιπολίτευσης, προκειμένου να ανακτήσει την πολιτική κυριαρχία. Όμως η επιθυμία της γερμανικής κοινής γνώμης είναι η συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων και ο άμεσος σχηματισμός κυβέρνησης, προκειμένου να μην υπάρξει πολιτική αστάθεια στη Γερμανία και την Ευρώπη. Πόσο μάλλον, όταν τα πράγματα στην Ιταλία γίνονται ιδιαίτερα ασταθή, με την απόφαση Μπερλουσκόνι να αποσύρει τη στήριξή του στην κυβέρνηση Λέτα, ενώ και η Ευρωζώνη δεν έχει ξεφύγει από την οικονομική κρίση. Οι Σοσιαλδημοκράτες είναι διχασμένοι. Η πλειονότητα των μελών του κόμματος λέει «όχι» σε νέα συνεργασία με την Άνγκελα Μέρκελ ενώ αντίθετα οι Γερμανοί που ψήφισαν το SPD στις κάλπες είναι υπέρ της συγκυβέρνησης. Επίσης, αν συμβούν επαναληπτικές εκλογές, μάλλον η Μέρκελ θα δει τα ποσοστά της ν’ ανεβαίνουν κι άλλο. Παράλληλα, υπάρχει κίνδυνος να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι Ευρωσκεπτικιστές και να μπουν στην Βουλή. Η διάρκεια, πάντως, των διαπραγματεύσεων αναμένεται να τραβήξει σε μάκρος. Ο Πέερ Στάινμπρουκ είναι ήδη παρελθόν από την ηγεσία του SPD. Οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν ζητήσει 6 υπουργεία προκειμένου να πουν το «ναι», περιλαμβανομένου

 33

οδηγός πόλης & καλής ζωής

Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!

U YO art - culture - urban life

Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 36

ακτοπΛΟΪα

ΝΑΥΤΙΛΙΑ

σελ. 42

σελ. 46

 35

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

σελ. 57

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Ο.Λ.Π.:

κοντρεσ παρασκηνιου & καθεστωσ συγχυσησ

Κόντρα παρασκηνίου εξελίσσεται στο φόντο της διαδικασίας πώλησης των μετοχών του Ο.Λ.Π. Οι διαφορετικές εκτιμήσεις που υπάρχουν ανάμεσα σε Μαξίμου και Ο.Λ.Π. για τη διαδικασία πώλησης, αλλά και η αμφίσημη στάση των Κινέζων έχουν δημιουργήσει ένα απόλυτο καθεστώς σύγχυσης. τoy Γιωργου Αλεξάκη

η

Ήδη καθυστερήσεις στην ιδιωτικοποίηση προκαλεί η επιμήκυνση του χρόνου που απαιτείται για την ολοκλήρωση του φιλικού διακανονισμού μεταξύ του Οργανισμού και της Cosco, όπως σημείωσε μιλώντας σε δημοσιογράφους ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο οποίος μάλιστα άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να μην τελεσφορήσει τελικά η συμφωνία. «Αναμένω για να απαντήσω τα στοιχεία από την Cosco και τον Ο.Λ.Π., κάτι που σημαίνει ότι οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν στα οικονομικά δεδομένα αλλά και στα νομικά θέματα», τόνισε και προσέθεσε: «Ελπίζω μέχρι αύριο να τις έχω και θεωρώ ότι πρέπει να συντάξουμε ένα σαφές πλαίσιο. Ήδη ο πρωθυπουργός συ-

ζήτησε το θέμα κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στις Βρυξέλλες και αυτή τη συζήτηση θα τη συνεχίσω». Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός της χώρας είχε θέσει τις εξής προϋποθέσεις για να προχωρήσει η συμφωνία, προϋποθέσεις που αφορούν στον ανταγωνισμό, τις δημόσιες συμβάσεις και τις αποκρατικοποιήσεις. Υπογράμμισε, μάλιστα, πως σε ό,τι αφορά την πώληση των μετοχών του Ο.Λ.Π. δεν τίθεται κανένα ζήτημα και ότι έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων που έχει συμφωνηθεί με τη τρόικα. Έ σπευσε να προσθέσει, μάλιστα, ότι ο ίδιος είχε προτείνει οι δύο διαδικασίες να προχωρήσουν παράλληλα, κάτι που όμως τελικά δεν συνέβη.

Το παρασκήνιο Σε εξέλιξη βρίσκονται παράλληλες διαδικασίες σε Ο.Λ.Π. και Cosco, ώστε να υπάρξει αποτίμηση της συμφωνίας φιλικού διακανονισμού, που θα πείσει την ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ήταν πάντα «σκεπτική» απέναντι στην είσο-

 38

από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός είχε θέσει τις προϋποθέσεις για να προχωρήσει η συμφωνία ΚΑΙ Υπογράμμισε πως σε ό,τι αφορά την πώληση των μετοχών του Ο.Λ.Π. δεν τίθεται ζήτημα, καθώς έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων που έχει συμφωνηθεί με τη τρόικα

δο των Κινέζων στη Γηραιά Ήπειρο. Η κυβέρνηση επεδίωκε να τρέχει παράλληλα με τη συμφωνία φιλικού διακανονισμού Ο.Λ.Π.-Cosco η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού, ώστε να εξασφαλιστεί το ενδιαφέρον των Κινέζων για το όλο εγχείρημα, καθώς διαφορετικά υπήρχε ο κίνδυνος –σύμφωνα με

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

κυμαίνονται από 21 μέχρι 25% του τζίρου της Σ.Ε.Π.

Παράλληλες μελέτες Ο Ο.Λ.Π., βρίσκεται σε φάση κατάρτισης οικονομοτεχνικού μοντέλου, επάνω στο οποίο θα βασιστεί το υπουργείο Ναυτιλίας για να απαντήσει αναλυτικά στις Βρυξέλλες. Από την πλευρά της η Cosco έχει καταθέσει προς τον Ο.Λ.Π. τη μελέτη που συνέταξε η PwC πριν καν υπογραφεί το πρωτόκολλο συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές και η οποία δείχνει ότι η συμφωνία θα είναι επικερδής για τον Οργανισμό. Η Διοίκηση, όμως, υποστηρίζει ότι η Cosco θα πρέπει να του αποστείλει επιπλέον στοιχεία ώστε να απαντηθούν επαρκώς τα ερωτήματα της Επιτροπής, ενώ ο κινεζικός Όμιλος θεωρεί ότι η μελέτη που έχει καταθέσει είναι πλήρης.

Τα Ερωτήματα της Ε.Ε. πληροφορίες από το Μαξίμου– οι Κινέζοι, έχοντας διασφαλίσει μια ηγετική θέση στο λιμάνι, λόγω των επεκτάσεών τους, να αδιαφορήσουν για τις υπόλοιπες υποδομές. Παράλληλα, για το Σ.Ε.Π., το Μαξίμου επέμεινε στην υλοποίηση της επέκτασης του Προβλήτα ΙΙΙ στο δυτικό τμήμα του λιμανιού, συνολικής επένδυσης 224 εκατ. ευρώ, που είχε συμφωνηθεί σε πολιτικό επίπεδο μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της κινεζικής ηγεσίας.

H Cosco έχει προτείνει να κατασκευάσει τον Προβλήτα ΙΙΙ έναντι 224 εκατ. ευρώ. Επίσης, να μεταφέρει με δικά της έξοδα τον προβλήτα πετρελαιοειδών, που είναι υποχρέωση του Ο.Λ.Π., αξίας περίπου 10 εκατ. ευρώ, να δώσει τη διαχείριση στον Οργανισμό και να αποπληρωθεί με πολύ μικρό επιτόκιο, καθώς και να αναπτύξει μαρίνα και αλιευτικό καταφύγιο στην περιοχή. Ως αντάλλαγμα ζητούσε να ανασταλεί η καταβολή του εγγυημένου ανταλλάγματος, μέχρι να επιστρέψει το Α.Ε.Π. της χώρας στα επίπεδα προ κρίσης, κάτι που υπολογίζεται για το 2025. Τελικά, με βάση τη συμφωνία, η Cosco θα

προχωρήσει σε επενδύσεις συνολικού ύψους 230 εκατ. ευρώ που αφορούν στο δυτικό τμήμα του Προβλήτα ΙΙΙ, σε έναν νέο τερματικό σταθμό προβλήτων πετρελαιοειδών, σε αναβάθμιση της Προβλήτας ΙΙ, κ.ά. Η συμφωνία αναφέρει ότι η Cosco θα συνεχίσει να καταβάλλει στον Ο.Λ.Π. τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση Παραχώρησης ετήσια οικονομικά ανταλλάγματα. Ταυτόχρονα, το ελάχιστο εγγυημένο αντάλλαγμα που καταβάλλει κάθε χρόνο η Cosco στον Ο.Λ.Π. δεν καταργείται αλλά αναπροσαρμόζεται βάσει οικονομικών δεικτών του Α.Ε.Π., λόγω της μεταβολής των οικονομικών δεδομένων στη σύνθεση των φορτίων της αρχικής σύμβασης. Επίσης, η διάρκεια της Σύμβασης Παραχώρησης παραμένει αμετάβλητη για όλα τα έργα (μέχρι το 2044), ενώ ο νέος δυτικός Προβλήτας ΙΙΙ θα είναι λειτουργικά έτοιμος το 2020. «Η νέα αυτή επένδυση», τονίζει η θυγατρική της Cosco, «θα δημιουργήσει και 400 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας, ενώ, μετά το πρώτο έτος λειτουργίας, ο Ο.Λ.Π., με βάση τη σύμβαση παραχώρησης, θα εισπράττει ετησίως ποσά που θα

 39

Για να δώσει το «πράσινο φως» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεταξύ άλλων ζητεί να μάθει τις λεπτομέρειες των υπολογισμών που έχουν γίνει και ρωτά και αν σ’ αυτούς έχουν συνυπολογιστεί τα επιπλέον έσοδα και κέρδη της εταιρείας (Cosco-Σ.Ε.Π.) από τη λειτουργία του νέου προβλήτα. Άλλο ερώτημα που έχει τεθεί είναι αν ήταν γνωστό εξαρχής το ζήτημα της πιθανής κατάργησης ή αναστολής του εγγυημένου ανταλλάγματος και αν βάσει αυτού θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα του διαγωνισμού. Ακόμη ένα ζήτημα που θέτει η Επιτροπή είναι σε σχέση με την οικονομική κατάσταση της Σ.Ε.Π., η οποία επικαλείται τη μεγάλη κρίση στη χώρα για να ζητήσει τις συγκεκριμένες αλλαγές. Η Επιτροπή επιθυμεί λεπτομερή ανάλυση των οικονομικών δεδομένων της Σ.Ε.Π., ώστε να διαπιστώσει εάν η κρίση επηρεάζει τη λειτουργία της και σε ποιο βαθμό. Επίσης, ζητεί να λάβει γνώση του νέου οικονομικού μοντέλου, μέσα στο οποίο θα αποσαφηνίζεται αν ο Ο.Λ.Π. δεν θα βγει ζημιωμένος από τη διαδικασία.

Kώστας Μπροκαλάκης

Στην κρουαζιέρα επενδύει το λιμάνι της Σούδας Θα δοθούν 2 εκατομμύρια ευρώ για έργα αναβάθμισης του λιμανιού.

Σ

Στην προκήρυξη σειράς έργων στο λιμάνι της Σούδας προχωρεί το Λιμενικό Ταμείο Χανίων, με στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, ειδικά στον κλάδο Κρουαζιέρας.

Συγκριμένα προβλέπεται, με χρηματοδότηση από το Ε.Σ.Π.Α., η εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας, δηλαδή καμερών, σε διάφορα σημεία του λιμανιού, μεταλλικών φραγμάτων εισόδου και μαγνητικών πυλών, λογισμικού και άλλου τεχνολογικού εξοπλισμού,

 40

για τη διαχείριση δεδομένων εικόνας και ήχου στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Τοπικής Λιμενικής Αρχής. Επιπλέον, μέχρι το τέλος του έτους θα δημοπρατηθούν έργα, ασφαλτοστρώσεων, οδοποιίας και αισθητικής αναβάθμισης του λιμανιού συνολικού ύψους 220 χιλιά-

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Στο θέμα της ασφάλειας δίνει μεγάλη έμφαση η Αγορά Κρουαζιέρας. ο «Διεθνής Κώδικας για την Ασφάλεια Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων» προβλέπει σειρά μέτρΩΝ, που αφορούν στην ΑΜΕΣΗ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ και των ΔΥΟ

της ασφάλειας επιβατών και πλοίων στο λιμάνι της Σούδας». Δημοπρατείται στα τέλη Νοεμβρίου και έχει προθεσμία υλοποίησης 9 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης. Εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2014. Αφορά ουσιαστικά στη συμμόρφωση του λιμένα Σούδας με τον κώδικα ISPS για την ασφάλεια λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων.

Ο κώδικας ISPS

δων ευρώ. «Το σύστημα ασφαλείας που θα εγκατασταθεί, θα βοηθήσει πολύ στο να καταστεί το λιμάνι της Σούδας πιο ελκυστικό στις εταιρείες Κρουαζιέρας. Είναι, άλλωστε, κάτι που το ζητούν για να επιλέξουν ένα λιμάνι ως προορισμό. Και σήμερα, βέβαια, υπάρχει ασφάλεια, σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία, ωστόσο το έργο αυτό έρχεται να βελτιώσει τα συστήματά μας ακόμη περισσότερο. Θα είμαστε από τα λίγα λιμάνια που θα έχουμε κάτι τόσο σύγχρονο», τόνισε ο Πρόεδρος του Λ.Τ. Χανίων, κ. Kώστας Μπροκαλάκης Το έργο, κόστους περίπου, 1,7 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και έχει ως στόχο «την ενίσχυση

Ειδικά στο θέμα της ασφάλειας η Αγορά Κρουαζιέρας δίνει μεγάλη έμφαση, γι’ αυτό και ο Διεθνής Κώδικας για την Ασφάλεια Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων (International Ship and Port Facility Security Code – ISPS Code) προβλέπει σειρά από αναγκαία μέτρα που αφορούν στην ασφάλεια των λιμενικών εγκαταστάσεων και των πλοίων. Σκοπός τους «είναι να επιτρέψουν την καλύτερη παρακολούθηση εμπορευματικών ροών για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και για να αντιμετωπιστεί η απειλή τρομοκρατικών επιθέσεων. Χώρες που αποτυγχάνουν να τηρήσουν τον κώδικα ISPS, που τέθηκε σε ισχύ από 1η Ιουλίου 2004, κινδυνεύουν να αποκλειστούν από το διεθνές εμπόριο», όπως αναφέρεται μεταξύ άλλων από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Είναι προφανές ότι πρόθεση της Διοίκησης του Λιμενικού Ταμείου Χανίων είναι η αναβάθμιση του λιμανιού της

 41

Σούδας, που παρόλο ότι διαθέτει σημαντικό φυσικό πλεονέκτημα, υστερεί σε τεχνικές υποδομές, ειδικά σε θέματα Κρουαζιέρας. Στο φόντο, μάλιστα, κινδύνου συρρίκνωσης της εν λόγω Αγοράς στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω αποχωρήσεων πλοίων, καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια αναβάθμισης των υφιστάμενων υποδομών. Στο πλαίσιο αυτό καταβάλλεται, παράλληλα, σημαντική προσπάθεια ώστε να ολοκληρωθούν μέχρι τις αρχές του 2014 οι δύο μελέτες για την επέκταση του προβλήτα Αδρίας και του πολυχρηστικού λιμανιού της Σούδας, προκειμένου να κατατεθεί ο σχετικός φάκελος εντός της χρονικής παράτασης που έχει δοθεί για το το Ε.Σ.Π.Α. Οι μελέτες αυτές, σύμφωνα με τον κ. Μπροκαλάκη, έχουν προθεσμία περαίωσης τον Φεβρουάριο του 2014 και βρίσκονται στη διαδικασία της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων από το Υ.Π.Ε.Κ.Α. Στόχος του Λ.Τ. Χανίων είναι τα δύο πολύ σημαντικά αυτά έργα για τη Σούδα να ενταχθούν στο Ε.Σ.Π.Α., ώστε να μπορέσουν να εκτελεστούν άμεσα, γι’ αυτό και γίνεται αγώνας δρόμου. Κομβική για την ένταξή τους είναι η γρήγορη ολοκλήρωση της θεώρησης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από το Υ.Π.Ε.Κ.Α. Σε κάθε περίπτωση, στόχος της Διοίκησης, εάν δεν καταστεί δυνατό να ενταχθεί τώρα, είναι να κατατεθεί ο σχετικός φάκελος για το έργο στη νέα προγραμματική περίοδο.

 42

| ακτοπλοϊα |

Πανεπιστήμιο Πειραιά:

Σπατάλη kai έλλειψη δικτύωσης χαρακτηρίζει τις «άγονες» γραμμές Απουσία συνέργιας μεταξύ αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών και ανορθολογική κατανομή των επιδοτήσεων αποκαλύπτει μελέτη του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά για τις Άγονες Γραμμές, ή όπως επονομάζονται, «Γραμμές Υποχρέωσης Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας» (Υ.Δ.Υ.). τoy Γιωργου Αλεξάκη

 43

T

Τα στοιχεία του 2011 υποδεικνύουν ότι οι ακτοπλοϊκές εταιρΕίες απορρόφησαν σε μεγάλο βαθμό τη μείωση της επιδότησης, διατηρώντας σε μεγάλο βαθμό τα προηγούμενα επίπεδα εξυπηρέτησης

Με τίτλο «Ανασκόπηση Κόστους Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας Θαλάσσιας και Αεροπορικής Μεταφοράς Επιβατών: Η περίπτωση της Ελλάδας», η μελέτη εξετάζει το κόστος επιδότησης των λεγόμενων «άγονων γραμμών» ταυτόχρονα για αεροπορικές και ακτοπλοϊκές μεταφορές. Αποτελεί, δε, προανάκρουσμα για το τι μέλλει γενέσθαι, καθώς ήδη το υπουργείο προωθεί επανασχεδιασμό των επιδοτήσεων αλλά και ενιαία κατανομή τους μόνο από το υπουργείο Ναυτιλίας. Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει το επόμενο διάστημα καθώς η προβληματική κατάσταση στην Aκτοπλοΐα, οι πιέσεις της τρόικας για περιορισμό των επιδοτήσεων αλλά και η ανάδειξη μιας «μεσογειακής ατζέντας» από την ελληνική κυβέρνηση, εν όψει ελληνικής Προεδρίας, φέρνουν το θέμα σε πρώτο πλάνο. Σύμφωνα με τη μελέτη, η κατανομή της επιδότησης σε τόσο μεγάλο αριθμό γραμμών έχει ως γενικό αποτέλεσμα χαμηλές συχνότητες (μία με δύο φορές εβδομαδιαίως σε μεγάλο αριθμό γραμμών), διαπίστωση που επιβεβαιώνεται και από τη διεθνή βιβλιογραφία. Είναι ενδεικτι-

κό, ότι σύμφωνα με τη μελέτη, περίπου το 5% των γραμμών μεγάλου μήκους παίρνει το 21% του συνολικού κόστους επιδότησης, ενώ το 50% των μικρών τοπικών γραμμών λαμβάνει μόνο ένα 10% του συνολικού κόστους. Σημειώνεται ότι οι γραμμές έχουν μεγάλο εύρος χαρακτηριστικών, που κυμαίνονται από πορθμεία 2 μιλίων έως γραμμές 860 μιλίων σε κυκλικό ταξίδι, που ενώνουν τη Θεσσαλονίκη με τη Ρόδο και με τη ζήτησή τους να έχει σημαντική εποχικότητα. Το συνολικό προϋπολογιστικό κόστος για το 2011 ήταν 95,5 εκατ. ευρώ, το 2012 94 εκατ. ευρώ ενώ ο προϋπολογισμός για το 2013 ήταν μειωμένος κατά 10%, στα 83,5 εκατομμύρια ευρώ. Κατά τους ερευνητές, υπ. Διδάκτορα Ι. Αγγελόπουλο, καθ. Κ. Χλωμούδη, καθ. Ε. Παπαδημητρίου και υπ. Διδάκτορα Κ. Χριστόφα, που διερεύνησαν τα δίκτυα συνολικά αλλά και τις μεμονωμένες γραμμές, όλο το σύστημα γραμμών Υ.Δ.Υ. διακρίνεται από υψηλή λειτουργική πολυπλοκότητα, διαφοροποιημένες απαιτήσεις λόγω της νησιωτικής φύσης της Ελλάδας, επιρροή τοπικών κέντρων πίε-

 44

σης (lobby groups), αβεβαιότητα της επιβατικής ζήτησης, υψηλό βαθμό εποχικότητας και ατελή σχεδιασμό δικτύου.

Τα συμπεράσματα της έρευνας Η ερευνητική ομάδα κατέταξε σε τις ακτοπλοϊκές γραμμές σε πέντε κατηγορίες (A, B, C ,D, E), ανάλογα με τη χωρητικότητά τους σε επιβάτες, με οριζόμενη ως κατηγορία «A», εκείνη που περιλαμβάνει πλοία με χωρητικότητα άνω των 450 επιβατών. Τα βασικότερα συμπεράσματα που προέκυψαν από την ανάλυση περιλαμβάνουν τα εξής: Ορισμένες από τις γραμμές μεγάλων κατηγοριών εμφανίζονται να λαμβάνουν χαμηλές επιδοτήσεις για το μέγεθός τους. Άλλες γραμμές εμφανίζονται να έχουν σημαντικό μεταφορικό έργο, που αποτελεί ένδειξη για ενδεχόμενη βιωσιμότητά τους εκτός πλαισίου κρατικής επιχορήγησης. Οι τρεις μεσαίες κατηγορίες πλοίων (B, C και D, με χωρητικότητες 150 έως 450 επιβάτες), εμφανίζονται να έχουν παρόμοια κοστολογικά χαρακτηριστικά. Υπάρχουν ενδείξεις για περιορισμένο ανταγωνισμό.

| ακτοπλοϊα |

Το συνολικό προϋπολογιστικό κόστος για το 2011 ήταν 95,5 εκΑΤ. ΕΥΡΩ, το 2012 ήταν 94 εκατ. ΕΥΡΩ ενώ ο προϋπολογισμός για το 2013 ειναι μειωμένος κατά 10%, στα 83,5 εκατομμύρια ευρώ.

Οι επιδοτήσεις αύξησαν την κίνηση στα νησιά Σε σχέση με την επιβατική κίνηση των ακτοπλοϊκών Υ.Δ.Υ., όπως υπογραμμίζει η μελέτη, οι ενδείξεις συντείνουν ότι το επιβατικό κοινό ανταποκρίθηκε στην αύξηση των προσφερόμενων υπηρεσιών στο διάστημα 2008-2009, ενώ στην αντίστοιχη μείωση που επήλθε στο διάστημα 2009-2011 η επιβατική κίνηση σε γενικές γραμμές διατηρήθηκε. Τα στοιχεία του 2011 υποδεικνύουν επίσης ότι οι ακτοπλοϊκές εταιρείες απορρόφησαν σε μεγάλο βαθμό τη μείωση της επιδότησης, διατηρώντας σε μεγάλο βαθμό τα προηγούμενα επίπεδα εξυπηρέτησης. Πάντως το όλο πρόβλημα δεν είναι μόνο καθαρά ελληνικό. Σύμφωνα με την έρευνα, παρόμοια ζητήματα, όπως η ανάδειξη μιας υπηρεσίας ως Υ.Δ.Υ. χωρίς σαφή κριτήρια, καθώς και η ύπαρξη τοπικών και πολιτικών κέντρων πίεσης, έχουν αναφερθεί και σε μελέτες στη Σκωτία και την Ιρλανδία. Επιπρόσθετα, μελέτες σε αεροπορικά δίκτυα χωρών της Βόρειας Ευρώπης έχουν δείξει ότι το πρόβλημα αυτών των κέντρων πίεσης προκύπτει από τη στιγμή που το μέρος που πιέζει για δημιουργία

ή αύξηση επιπέδων δημόσιας υπηρεσίας, δεν έχει ταυτόχρονα την ευθύνη χρηματοδότησης.

A

Αεροπορικές «άγονες» γραμμές: χωρίς συντονισμό με τις ακτοπλοϊκές

Σε σχέση με τις αεροπορικές «άγονες» γραμμές, αυτές το 2011 ήταν 24 τον αριθμό, εκ των οποίων οι 15 ξεκινούσαν από την Αθήνα, 6 από τη Θεσσαλονίκη και 4 από τη Ρόδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με ακτοπλοϊκές γραμμές, οι αεροπορικές εταιρείες εκτελούν μεγαλύτερο αριθμό δρομολογίων σε σχέση με τα ελάχιστα ως απαιτούμενα από τη σύμβαση Υ.Δ.Υ., ενώ παράλληλα, σε 4 από τις «άγονες» γραμμές οι εταιρείες προσέφεραν τις υπηρεσίες τους χωρίς επιδότηση. Η ανάλυση των αεροπορικών «άγονων» γραμμών έδειξε ότι αναπτύχθηκαν πολύ γρήγορα σε αριθμό, έχουν σχετικά υψηλό κόστος ανά επιβάτη και ότι υπάρχουν αρκετές επικαλύψεις των δύο δικτύων (αεροπορικών και ακτοπλοϊκών) καθώς και επικαλύψεις των αε-

 45

ροπορικών Υ.Δ.Υ. με κερδοφόρες ακτοπλοϊκές γραμμές. Μια από τις βασικές διαπιστώσεις της μελέτης ήταν η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των δικτύων θαλάσσιων και αεροπορικών «άγονων» γραμμών. Οι ανακολουθίες και διαφοροποιήσεις που προαναφέρθηκαν, σε συνδυασμό με την απουσία ποσοτικά τεκμηριωμένων κριτηρίων για τα δίκτυα Υ.Δ.Υ., επιβεβαιώνουν ότι τα υφιστάμενα δίκτυα έχουν αναπτυχθεί χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο. Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζουν οι ερευνητές, απαιτείται περαιτέρω ανάλυση στα εξής: α) Ad hoc εξέταση των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών γραμμών που υποδεικνύονται από τη μελέτη, συμπεριλαμβανομένων και των αιτιών που ενδεχομένως να εισάγουν διαφοροποιήσεις/ανακολουθίες μεταξύ τους, όπως ο τρόπος υλοποίησης του δικτύου, ζητήματα χωρητικότητας και τύπου πλοίων καθώς και το πλαίσιο ευελιξίας του τρόπου προμήθειάς τους. β) Επέκταση του μοντέλου κερδοφορίας κόστους και στις αεροπορικές γραμμές Υ.Δ.Υ.

υδρογονανθρακεσ

Διπλό παζάρι με Τουρκία & πετρελαϊκούς κολοσσούς για ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα-κοιτάσματα σε Ιωάννινα, Πατραϊκό, Ιόνιο  46

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Τα θέματα του καθορισμού της ΑΟΖ έχουν μπει για τα καλά στη διμερή ατζέντα Ελλάδας και Τουρκίας, στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών, για τις οποίες, πάντως, υπάρχει πενιχρή ενημέρωση εδώ και δέκα χρόνια που διεξάγονται. ΚΑι όλα αυτά την ώρα που, σύμφωνα με πληροφορίες τοΝ Μάρτιο είναι πιθανό να υπογραφούν, μετά από πολλές καθυστερήσεις λόγω ενστάσεων των εμπλεκόμενων εταιρΕιών, οι πρώτες συμβάσεις νέων παραχωρήσεων μέσω του διαγωνισμού open door.  47

η

Η σημασία αυτών των εξελίξεων αναδείχθηκε με τον πλέον ηχηρό τρόπο από το τελευταίο τεύχος της έκδοσης European Gas Daily , του μεγαλύτερου και εγκυρότερου εκδοτικού οργανισμού Ενέργειας, Platts. Το δημοσίευμα του Platts αναφέρεται στην πρόθεση της Ελλάδας να χωρίσει νέα θαλάσσια οικόπεδα στο Ιόνιο και το Λιβυκό πέλαγος, στην περιοχή όπου ερευνήθηκε τον περασμένο χειμώνα από την PGS. Το Platts αναφέρει μάλιστα ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν κρύβει την ελπίδα πως αυτή η περιοχή θα οδηγήσει σε μια μεγάλη ανακάλυψη, ανάλογη με εκείνες στο Ισραήλ και την Κύπρο. Ταυτόχρονα, όπως τονίζει το άρθρο, η στρατηγική τοποθέτηση της Ελλάδας σε

συνδυασμό με την ενεργειακή συνεργασία με Ισραήλ και Κύπρο, που αναζητούν τρόπους ώστε να εξάγουν το δικό τους αέριο πριν από το τέλος της δεκαετίας, η επιλογή του αγωγού TAP για τη μεταφορά του αζερικού αερίου στην Ευρώπη, μέσω Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας, και τα πλάνα για τη δημιουργία μεγάλου αποθηκευτικού χώρου στο βόρειο Αιγαίο σημαίνουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει ενεργειακός κόμβος (hub) για τη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η προεδρία της Ε.Ε., εφαλτήριο εξελίξεων Στο πλαίσιο αυτό, και στο φόντο της ανάγκης της χώρας για νέους πόρους, κεντρική προτεραιότητα της επικείμενης ελληνικής Προεδρίας αναμένεται να είναι το θέμα των θαλασσίων ζωνών, σύμφωνα με όσα είπε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά τον χαιρετισμό του στην παρουσίαση βιβλίου του Καθηγητή Χ. Ροζάκη Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και το Διεθνές Δίκαιο. «Η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτι-

 48

Υπάρχουν πολύ σοβαρά προβλήματα πολυμορφισμού σε σχέση με τις θαλάσσιες ζώνες, ιδίως στη Μεσόγειο, με χώρες που έχουν τη δική τους αλιευτική ζώνη Ή τη δική τους ζώνη οικολογικής προστασίας

κή θα είναι ο κοινός παρονομαστής όλων σχεδόν των δράσεών μας κατά το εξάμηνο της ελληνικής Προεδρίας, το πρώτο εξάμηνο του 2014» τόνισε ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος έχει ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις για το θέμα με την ιταλική κυβέρνηση. «Η Ιταλία θα μας διαδεχθεί στην Προεδρία της Ε.Ε. στο δεύτε-

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

ελληνική πολιτεία και τις προθέσεις της.

Στο τραπέζι υφαλοκρηπίδα και Α.Ο.Ζ.

ρο εξάμηνο του 2014 και αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε ένα Μεσογειακό Έ τος με τις δύο διαδοχικές Προεδρίες, που θα έχει ως ενιαία προτεραιότητα τις ολοκληρωμένες θαλάσσιες πολιτικές, με επίκεντρο τη Μεσόγειο» σημείωσε και προσέθεσε ότι «έχει αποφασιστεί η ενεργοποίηση των διαβουλεύσεών μας σε τεχνικό επίπεδο, με στόχο τη μετατροπή της διμερούς συμφωνίας οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, του 1977, σε μία ευρύτερη σύμβαση οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών». Ωστόσο η κυβερνητική αστάθεια στην Ιταλία έχει δημιουργήσει καθυστερήσεις.

Διαβουλεύσεις με Μάλτα, Λιβύη κΑι Αλβανία Ο κ. Βενιζέλος, αποκάλυψε, επίσης, ότι επίκειται επίσκεψη στα Τίρανα στις 14 Οκτωβρίου, με αντικείμενο συζητήσεων την ολοκλήρωση της διαδικασίας κύρωσης και επικύρωσης της υπογεγραμμένης αλλά μη κυρωθείσας σύμβασης για την οριοθέτηση γενικώς των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανί-

ας. Παράλληλα έχουν ξεκινήσει συζητήσεις με Λυβύη και Μάλτα για το ίδιο θέμα.

Διστακτικές οι εταιρΕίες, ζητούν «αποικιοκρατικές» διασφαλίσεις Ο αντιπρόεδρος χαρακτήρισε, μάλιστα, ιδιαίτερα σημαντική την ψήφιση του Ν.

4001/2011, που έχει κατατεθεί στον Ο.Η.Ε., καθώς στο άρθρο 156 προσδιορίζεται ότι υφαλοκρηπίδα και Α.Ο.Ζ. έχει ταυτόσημα εξωτερικά όρια, αφ’ ής στιγμής η τελευταία έχει ανακηρυχθεί. Πάντως ο νόμος αποτελεί αγκάθι για τις πετρελαϊκές εταιρείες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στα ήδη καθορισμένα οικόπεδα, καθώς δεν συμφωνούν με τη διαδικασία που προβλέπει έγκριση της Βουλής και του υπουργικού συμβουλίου πριν από την παραχώρηση κάθε κοιτάσματος προς εκμετάλλευση. Οι εταιρείες αντιδρούν, κατά πολλούς με αποικιοκρατικό τρόπο, και ζητούν διασφάλιση των κοινοπραξιών έναντι πιθανών αλλαγών (φορολογικών) που με κυβερνητικές αποφάσεις θα προκύψουν στην απόδοση των επενδύσεων. Προφανώς δεν έχουν εμπιστοσύνη στην

 49

Πέρα, πάντως, απ’ όσα εκτυλίσσονται με φόντο τα καθορισμένα οικόπεδα, υπάρχει και το «ανατολίτικο παζάρι» με την Τουρκία, εν όψει έλευσης του υπουργού Εξωτερικών, κ. Νταβούτογλου. Είναι ενδεικτικό ότι ο κ. Βενιζέλος αποκάλυψε ότι στις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία, που έχουν φτάσει στον 55ο γύρο, γίνονται συστηματικά συζητήσεις με θέματα όχι μόνο την υφαλοκρηπίδα αλλά για όλες τις θαλάσσιες ζώνες. Ο αντιπρόεδρος σημείωσε αναφερόμενος στην Τουρκία ότι «εξωτερικά όρια σημαίνει απώτερα όρια κατά το Διεθνές Δίκαιο», ωστόσο άφησε ανοικτό το θέμα διμερούς διακανονισμού. «Τα όρια θα προσδιοριστούν ειδικότερα, μέσα από διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις, με συμφωνία που πρέπει να συναφθεί κατά το Διεθνές Δίκαιο, για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Υπάρχουν, βεβαίως, πολύ σοβαρά προβλήματα πολυμορφισμού σε σχέση με τις θαλάσσιες ζώνες, ιδίως στη Μεσόγειο, με χώρες που έχουν τη δική τους αλιευτική ζώνη ή τη δική τους ζώνη οικολογικής προστασίας. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός, ότι μιλώντας για τη Μεσόγειο μιλάμε για μια ταυτόσημη έκταση σε περίπτωση οριοθέτησης. Έ χουμε πλήρη συνείδηση του γεγονότος ότι τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματά μας συνδέονται με τις σχέσεις καλής γειτονίας και με τον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, που είναι η βασική παραδοχή και ο άξονας της εξωτερικής μας πολιτικής» είπε χαρακτηριστικά και προσέθεσε: «Είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε τη δικαστική οριοθέτηση, εφόσον χρειαστεί, παρακολουθώντας πολύ προσεκτικά, μετά λόγου γνώσεως και χωρίς να επηρεαζόμαστε από πρόχειρες ερασιτεχνικές ή μυθολογικές προσεγγίσεις γύρω από το θέμα, τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και του Διεθνούς Δικαστηρίου του Δικαίου της Θάλασσας του Αμβούργου καθώς και διαιτητικών δικαστηρίων».

 46

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

G. Moundreas & Co S.A.

Πάνω από το

Break Even Point

των λειτουργικών εξόδων τους (OPEX) ολα τα πλοια Λαμβάνοντας υπόψη τα ημερήσια έξοδα (OPEX) των πλοίων όπως αυτά δημοσιεύονται από την Moore Stephens και αφαιρώντας τα από τα τρέχοντα επίπεδα των ναύλων για κάθε τύπο πλοίου, τα Capes παρουσιάζουν ημερήσιο πλεόνασμα 29.685 δολ., τα Panamax 5.047 δολ., τα Supramax 4.058 δολ. και τα Handysize 2.601 δολάρια.  51

στις επόμενες ημέρες, λόγω των αργιών στην Κίνα από 1 έως 7 Οκτωβρίου οπότε εορτάζεται η ίδρυση της Νέα Κίνας από τον Μάο. Έ να σημαντικό στοιχείο είναι η απόφαση της κυβέρνησης της Ινδίας να μειώσει τον δασμό στις εξαγωγές Iron Ore καθώς αντιμετωπίζει πρόβλημα στο εμπορικό ισοζύγιο και θέλει να αυξήσει τις εξαγωγές της. Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά, καθώς η Κίνα τον Αύγουστο εισήγαγε 755.939 εκατ. τόνους Iron Ore από την Ινδία, 49% περισσότερο σε σχέση με τον Ιούλιο. Σχετικά με τα Panamax, αναμένεται να αυξηθεί η δραστηριότητά τους ιδιαίτερα για τη μεταφορά Coal από τη Νότιο Αφρική και την Ινδονησία προς την Ινδία, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη πορεία ανατίμησης της ρουπίας. Πρόσθετος σημαντικός λόγος βελτίωσης της Αγοράς Panamax είναι το γεγονός ότι οι ναυλωτές, με τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα ναύλων στα Capes, εφαρμόζουν τη λογική Split Cargoes, προτιμώντας αντί για ένα Cape να ναυλώσουν 2 Panamax, αφού ο όγκος του μεταφερόμενου φορτίου παραμένει ο ίδιος και τα έξοδα μεταφοράς είναι λιγότερα.

Σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανασκόπηση της G. Moundreas & Co S.A., Tην Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου, 2013, ο BDΙ έκλεισε στις 1.904 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 4.018 μονάδες με 37.443 δολ. ανά ημέρα, BPI 1.453 μονάδες στα 11.651 δολ. ανά ημέρα, BSI 964 μονάδες στα 10.075 δολ. ανά ημέρα και BHSI 558 μονάδες στα 7.943 δολ. ανά ημέρα. Σε μία εβδομάδα ο δείκτης κατέγραψε αύξηση 268 μονάδων και ουσιαστικά βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το φράγμα των 2.000 μονάδων. Το χαρακτηριστικό της αύξησης του δείκτη είναι ότι ενώ όλοι οι τύποι πλοίων (επιμέρους δείκτες) βρίσκονται πάνω από το Break Even Point των λειτουργικών εξόδων τους (OPEX), χωρίς να ληφθεί υπόψη το χρηματοδοτικό κόστος, τη μεγαλύτερη αύξηση εσόδων συνεχίζουν να την παρουσιάζουν τα Capes. Ο δείκτης των Capes, BCI, έχει παρουσιάσει συνεχόμενη αυξητική πορεία από τις 13 Αυγούστου, όπου από τότε μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να διπλασιάσει και τον συγκεκριμένο δείκτη, από τις 1.007 μονάδες τότε, με 14.000 δολ. μέσο όρο ημερησίων εσόδων, στις 4.018 μονάδες σήμερα, με μέσο όρο ημερησίων εσόδων τα 37.443 δολ., δηλαδή αναλογία δείκτη/εσόδων 1 προς 2,6 περίπου. Με την ίδια λογική, η αυξητική πορεία των Panamax ξεκίνησε στις 29 Αυγούστου, οπότε ο δείκτης BPI ήταν στις 904 μονάδες, με μέσο όρο ημερησίων εσόδων 7.241 δολ., για να κλείσει την Παρασκευή στις 1.453 μονάδες και στα 11.651 δολ. ανά ημέρα, δηλαδή αναλογία δείκτη/εσόδων 0,6 προς 0,6. Είναι γεγονός ότι οι ναύλοι των Capes έχουν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο των τριών τελευταίων ετών, όπως επίσης είναι γεγονός ότι η Κίνα είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτή την αύξηση, ως κύρια εισαγωγική χώρα Iron Ore. Το Iron Ore αποτελεί το 30% του παγκόσμιου εμπορίου χύδην φορτίων και η Κίνα είναι υπεύθυνη για τα τρία τέταρτα του 30%. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι παρά το γεγονός πως οι εισαγωγές Iron Ore από την Κίνα τον Αύγουστο ήταν μειωμένες κατά 4 εκατομμύρια τόνους, συγκριτικά με τον Ιούλιο, όλες οι προβλέψεις κάνουν λόγο για αύξηση των εισαγωγών στους επόμενους μήνες ενδεχομένως, δε, τότε να δούμε και επίπεδα-ρεκόρ. Πιθανή διόρθωση θα υπάρξει

ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ Τα πρώτα σημάδια αισιοδοξίας και ανάκαμψης της Αγοράς έκαναν την εμφάνισή τους την προηγούμενη εβδομάδα, καθώς –προς το παρόν τουλάχιστον– οι νομισματικές ισοτιμίες και οι τιμές σιδήρου άρχισαν να παρουσιάζουν θετική πορεία σχεδόν σε όλες τις Αγορές, αφού το Πακιστάν έχει ακόμη προβλήματα, βάζοντας έτσι τους Cash Buyers σε αγοραστική διάθεση και με στοιχεία σπέκουλας για περαιτέρω αύξηση τιμών.

• Στην Ινδία, η ρουπία την προηγούμενη εβδομάδα παρουσίασε θεαματικά κέρδη, αφού έκλεισε στις 61 ρουπίες προς 1 δολάριο, χτίζοντας εκ νέου την εμπιστοσύνη στους Cash Buyers, μετά από μεγάλο διάστημα απραξίας, οι οποίοι βγήκαν στην Αγορά για όλα τα μεγέθη και τύπους πλοίων. Παρά το γεγονός ότι η νομισματική πολιτική του νέου Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας έδειξε να αποδίδει, βραχυπρόθεσμα το νομισματικό ρίσκο παραμένει και αναμένουμε να δούμε αν τελικά η κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί ώστε και η Αγορά διαλύσεων να επιστρέψει στα προηγούμενα επίπεδα.

• Το Πακιστάν, αντιθέτως με την Ινδία, συνέχισε να αντιμε-

 52

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

τωπίζει προβλήματα ισοτιμίας κι ενώ συνήθως ακολουθεί την Ινδία στις Αγορές, αυτή τη φορά δεν κατάφερε να την ανταγωνιστεί, αφού τα επίπεδα τιμών του ήταν χαμηλότερα, παρά το γεγονός ότι η ζήτηση από πλευρά Cash Buyers ήταν αυξημένη συγκριτικά με το προηγούμενο διάστημα.

• Το Μπαγκλαντές, το οποίο δεν είχε προβλήματα ισοτιμίας αλλά αντιμετώπιζε την πτωτική πορεία των τιμών του σιδήρου, την προηγούμενη εβδομάδα μπήκε κι αυτό στην Αγορά μετά από αρκετό διάστημα απραξίας καθώς οι τιμές του σιδήρου παρουσίασαν αύξηση και συγκεκριμένα κατά 10 δολ. ανά τόνο, δίνοντας έτσι κίνητρα στους End Buyers να επαναδραστηριοποιηθούν. Για να καταστεί ανταγωνιστικό, όμως, το Μπαγκλαντές, θα πρέπει να υπάρξει αύξηση τιμών, καθώς υπολείπεται της Ινδίας και του Πακιστάν.

• Η Κίνα, που στο προηγούμενο διάστημα μονοπωλούσε την Αγορά, αρχίζει και πάλι να νιώθει την πίεση και τον έντονο ανταγωνισμό από τις υπόλοιπες Αγορές που αρχίζουν να επιστρέφουν σιγά σιγά. Ως καθαρό μοναδικό πλεονέκτημα, η χώρα παρουσιάζει ξανά τη γεωγραφική της θέση, δηλαδή το αν το υποψήφιο προς διάλυση πλοίο τυχαίνει να βρίσκεται στην περιοχή της Κίνας.

Στα πλοία ξηρού φορτίου έγιναν οι ακόλουθες πράξεις: Resales Kamsarmax, τα HULL 0108206 και HULL 0108207 (81.500 dwt, 2013, New Century) πωλήθηκαν στην Golden Ocean με άμεση παράδοση στα 24,5 εκατ. δολ. το καθένα.

Ultramax, τα HULL DY 4030 και HULL DY 4028 (63.500 dwt, 2014.

Dayang) με παράδοση τον Ιανουάριο 2014, πωλήθηκαν σε Έ λληνες και Γερμανούς, αντίστοιχα, στα υψηλά 26 εκατ. δολ. το καθένα.

Supramax, το HULL HT57-126 (57.000 dwt, 2013, Hantong) αγοράστηκε από Έ λληνες στα 23,5 εκατ. δολάρια.

Supramax NAMRUN (55.000 dwt, 2007, Nantong Cosco KHI) πωλήθηκε από την Geden σε Έλληνες, στα 20,5 εκατ. δολ.

OCEAN MORNING (52.401 dwt, 2001, Tsuneishi Zosen) αγοράστηκε από Έλληνες στα 13,2 εκατ. δολ.

Handymax PACIFIC ETERNITY (46.683 dwt, 2004, Toyohashi) αγοράστηκε από Έ λληνες στα 15,8 εκατ. δολ.

GOLDEN ELPIS (46.645 dwt, 1977, Mitsui) πωλήθηκε σε Έ λληνες στα 8,7 εκατ. δολ.

Handyzize UNION BAY (32.354 dwt, 2006, Kanda) αγοράστηκε από Έ λληνες στα 16,5 εκατ. δολάρια.

Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων ανήλθε σε 846.471 dwt, εκ των οποίων περίπου το 37% (316.533 dwt) ήταν πλοία ξηρού φορτίου, το 52% (438.661 dwt) δεξαμενόπλοια και το 11% (91.257 dwt) Containerships.

Στον τομέα των tankers έγιναν οι κάτωθι πράξεις: VLCCs EAGLE VIENNA (306.999 dwt, 2004, Hyundai Samho) αγοράστηκε από την Alpha Tankers and Freight, περίπου στα 40 εκατ. δολ.

Aframax STAVANGER BELL (105.309 dwt, 2010, Sumitomo H.I.) αγοράστηκε από Έ λληνες στα 32 εκατ. δολ.

KWK ESTEEM (105.432 dwt, 2000, Hyundai H.I.) στα 11,45 εκατ. δολ.

HELLESPONT TATINA (105.535 dwt, 1999, Sumitomo H.I.) πωλήθηκε στα 9,5 εκατ. δολ.

Chemicals STAR DREAM (11.667 dwt, 2001, Fukuoka) πωλήθηκε στα 10 εκατ. δολάρια.

Οι τιμές για TA πλοία ξηρού φορτίου και TA δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: • Ινδία: Από 375 έως 400 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

• Πακιστάν: Από 370 έως 395 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

• Μπαγκλαντές: Από 360 έως 385 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

• Κίνα: Από 350 έως 365 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

 53

 46

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Αρχή Λιμένων,

Άγονες & Εργασιακά

Ναυτικών στο «μάτι της τρόικας» Τα ζητήματα της ιδιωτικοποίησης των λιμανιών, της ναυτεργασίας και της Ακτοπλοΐας τέθηκαν επί τάπητος στη συνάντηση που είχε κατά την τελευταία επίσκεψή της τον Σεπτέμβριο η τρόικα με τον υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη.

 47

 06

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ | Ειδικά το θέμα της δημιουργίας Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων αποτελεί βασικό «αγκάθι» για την τρόικα, καθώς θα ξεκλειδώσει τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης των λιμανιών. Η Αρχή θα αναλάβει την εποπτεία του λιμενικού συστήματος και την τήρηση των υποχρεώσεων της κείμενης νομοθεσίας από κράτος και ιδιώτες, τον έλεγχο της λειτουργίας της αγοράς λιμενικών υπηρεσιών και την εισήγηση μέτρων για την τήρηση και αποκατάσταση των αρχών ελεύθερου ανταγωνισμού. Ωστόσο το σχέδιο για τη σύστασή της έχει καθυστερήσει σημαντικά θέτοντας σε κίνδυνο την υλοποίηση του στόχου για ιδιωτικοποιήσεις των λιμανιών. Βέβαια πίσω από την καθυστέρηση κρύβεται η βαθιά διχογνωμία που υπάρχει για τη μορφή που θα πάρει η ιδιωτικοποίηση των λιμανιών της χώρας: παραχώρηση ή πλήρης ιδιωτικοποίηση;

Ε

Βαρβιτσιώτης: «Το ΤΑΙΠΕΔ έχει τον πρώτο λόγο» Πάντως στο θέμα της διαφορετικής αντίληψης που υπάρχει μεταξύ της διοίκησης του Ο.Λ.Π., σε σχέση με αυτήν της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ, για την ιδιωτικοποίηση του πρώτου λιμανιού της χώρας, ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μ. Βαρβιτσιώτης, είναι σαφής: «Σήμερα, το ΤΑΙΠΕΔ είναι ο μέτοχος του Ο.Λ.Π. Τώρα, το ποιος λαμβάνει την απόφαση είναι σαφές ότι τη λαμβάνει ο μέτοχος. Και ο μέτοχος –το ΤΑΙΠΕΔ– είναι υποχρεωμένο να υπηρετήσει ένα πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και να φέρει ορισμένους στόχους. Νομίζω, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει θέμα για το ποιος έχει τον κυρίαρχο ρόλο, είναι σαφέστατα το ΤΑΙΠΕΔ και παρά τις ενστάσεις, το ΤΑΙΠΕΔ οφείλει να προχωρήσει βάσει των συμπεφωνημένων και με τους διεθνείς δανειστές. Όσον αφορά σ’ εμένα, είμαι υπέρ της άποψης ότι θα πρέπει να εξυπηρετούνται οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας» σημείωσε με νόημα ο υπουργός σε δηλώσεις του στο Ρ/Σ Κανάλι 1.

το σχέδιο για τη σύστασή της ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ έχει καθυστερήσει σημαντικά, θέτοντας σε κίνδυνο την υλοποίηση του στόχου για ιδιωτικοποιήσεις ΤΩΝ ΛΙΜΑΝΙΩΝ

Όσον αφορά στις φήμες ότι γερμανικά συμφέροντα μπλοκάρουν τις διαδικασίες, λόγω ανταγωνισμού με την Cosco, δήλωσε τα ακόλουθα: «Δεν έχω καμία τέτοια ένδειξη. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι σε μια πολύ μεγάλη σύμβαση, να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με τα θέματα των κρατικών ενισχύσεων και βέβαια με θέματα τα οποία έχουν να κάνουν με τη διαδικασία της τήρησης των όρων του ανταγωνισμού».

 56

Παράλληλα, ο κ. Βαρβιτσιώτης εξέφρασε την αισιοδοξία του, όταν βγει στον αέρα ο διαγωνισμός να κινηθούν οι ενδιαφερόμενοι ενώ υπογράμμισε ότι θα υπάρξει πολλαπλάσιο ενδιαφέρον για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Οι Άγονες γραμμές και η Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας Στο «μάτι της τρόικας» έχει μπει και η υπουργική απόφαση για την εφαρμογή απαιτήσεων της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, η οποία προβλέπει πως όπου δεν υφίσταται σε ισχύ συλλογική σύμβαση εργασίας, οι όροι και οι συνθήκες ναυτολόγησης των ναυτικών συμφωνούνται ελεύθερα από τα συμβαλλόμενα μέρη και καταχωρίζονται σε σύμβαση. Επίσης στη συζήτηση έχει τεθεί το θέμα της Ακτοπλοΐας, στο φόντο του τελευταίου πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Ναυτιλίας, «Ανασυγκρότηση και άλλες διατάξεις». Σημειώνεται ότι ήδη το υπουργείο έχει ζητήσει από τους εκπροσώπους των εταιρειών αναλυτικά στοιχεία κίνησης ανά λιμένα, ώστε να καταγραφεί λεπτομερώς η επιβατική κίνηση κάθε ακτοπλοϊκής σύνδεσης και να τεθεί εκ νέου το ζήτημα των άγονων γραμμών.

eiδησεισ

Goldenport Holdings:

Το scrap φέρνει ρευστότητα

Το containership MSC Accra, που χτίστηκε το 1985, της εταιρείας Goldenport Holdings, του Γιάννη Δράγνη, πήρε το δρόμο για scrap μέσω της πώλησής του σε τρίτη εταιρεία, την Liberty Resources Inc., από το Nassau, Μπαχάμες. Η Goldenport αναμένεται να γράψει κέρδη κεφαλαίου 2 εκατ. δολ. από την πώληση του πλοίου, το οποίο αγόρασε το 2007 αντί 12 εκατ. δολ. Η πώληση αυτή, από σκάφος «ελεύθερο βαρών» (χρηματοπιστωτικά), θα αυξήσει τη ρευστότητα της εταιρείας που είναι διαθέσιμη για την απόκτηση νέων πλοίων, όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση της Goldenport.

 57

Navios Maritime:

Διασφάλισε ρευστότητα 300 εκατ. Δάνειο πενταετούς διάρκειας ύψους 40 εκατομμυρίων δολαρίων πήρε από την τράπεζα DVB η εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Νέας ΥόρκηςNavios Maritime Holdings, συμφερόντων Αγγελικής Φράγκου. Τα χρήματα θα δοθούν για να καλυφθεί το κόστος συντήρησης και λειτουργίας τεσσάρων πλοίων της εταιρείας. Τα 21 από τα 40 εκατ. θα καταβληθούν στο τέλος της πενταετίας και τα υπόλοιπα σε τριμηνιαίες δόσεις, ενώ το περιθώριο κέρδους της τράπεζας είναι 3,25% πάνω από το LIBOR. Για τα δύο πρώτα χρόνια κάθε δόση θα είναι 900 χιλιάδες δολάρια και για τα επόμενα 12 τρίμηνα από ένα εκατομμύριο δολάρια. Όρος για ισχύουν οι όροι του δανείου είναι το ότι Αγγελική Φράγκου θα πρέπει να ελέγχει τουλάχιστον το 20% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, γεγονός που δείχενι τη εμπιστοσύνη της τράπεζας στην κα Φράγκου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2013 αφενός η Navios Maritime Partners LP, της κυρίας Αγγελικής Φράγκου, εισέπραξε 155 εκατ. δολάρια πουλώντας σε δύο δόσεις συνολικά 10,8 εκατομμύρια μετοχές ενισχύοντας τη ρευστότητά της, κι αφετέρου η Navios Maritime Acquisition Corp., συμφερόντων επίσης της Χιώτισσας πλοιοκτήτριας, για συνολικά 30,4 εκατομμύρια μετοχές έβαλε σε δύο δόσεις στα ταμεία της 100 εκατ. δολάρια.

ΥΠΕΚΑ

Πράσινο φώς για την επέκταση του «Κέντρου Κρουαζιέρας» Σημαντικό βήμα για την προώθηση του «Κέντρου Κρουαζιέρας» στον Πειραιά γίνεται με την υπογραφή από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννη Μανιάτη, της απόφασης για την Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων του έργου της επέκτασης στη νότια πλευρά του λιμανιού. Με το έργο αυτό αναμένεται να διασφαλιστεί η εξυπηρέτηση μεγάλου μεγέθους κρουαζιεροπλοίων. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, το έργο χωροθετείται στην ακτή Μιαούλη και προβλέπει στην κατασκευή εξωτερικών και εσωτερικών λιμενικών έργων, δημιουργία επαρκών χερσαίων χώρων και θέσεων στάθμευσης, καθώς και σε κτίριο νέου επιβατικού σταθμού για την εξυπηρέτηση των επιβατών των κρουαζιεροπλοίων. Οι νέες εγκαταστάσεις δημιουργούν έξι νέες θέσεις εξυπηρέτησης κρουαζιεροπλοίων μήκους 300 μέτρων και άνω, όπως είναι τα νέας γενιάς σκάφη. Το υπουργείο τονίζει ότι με το νέο έργο δημιουργούνται οι απαραίτητες υποδομές, ώστε να καταστεί ο λιμένας του Πειραιά επαρκώς ανταγωνιστικός στον κλάδο Κρουαζιέρας, εκμεταλλευόμενος στο έπακρο την στρατηγική του θέση και παράλληλα αναβαθμίζοντας το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν της χώρας. Σύμφωνα με τον Ο.Λ.Π., για το έργο προϋπολογισμού 120.000.000 ευρώ έχει εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση του και ήδη εκδόθηκε Απόφαση Έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για κοινοτική χρηματοδότηση του 95%.

ΛΙΜΑΝΙΑ

Στον Ο.Λ.Π. εκπρόσωποι της επενδυτικής εταιρείας Utilico Στις εγκαταστάσεις του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων της Ο.Λ.Π. Α.Ε. ξεναγήθηκαν στελέχη της επενδυτικής εταιρείας Utilico Investments Limited και ενημερώθηκαν από τα στελέχη και τη Διοίκηση του οργανισμού. Η στρατηγική της Utilico είναι να επενδύει σε υποδομές και βοηθητικές εφαρμογές, μέσω ευρέος φάσματος κλάδων και Αγορών. Η εταιρεία έχει δύο εισηγμένα funds στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, με ενεργητικό άνω των 1,3 δισ. δολαρίων. Συντονιστής της επίσκεψης ήταν η εταιρεία Alpha Trust A.E.Π.Ε.Υ.

 58

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / eiδησεισ |

Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης:

Diana Shipping:

συνεχιζει τισ αγορεσ πλοίων ξηρού φορτίου από πλειστηριασμούς Το πλοίο Stefania Lembo, Kamsarmax 82.117 dwt, που κατασκευάστηκε το 2010 στα ιαπωνικά ναυπηγεία Tsuneishi Shipbuilding, απέκτησε μετά από πλειστηριασμό στην Ιταλία η Diana Shipping, του Συμεών Παληού, αντί 22,7 εκατ. δολαρίων. Το πλοίο ανήκε στην ιταλική ναυτιλιακή εταιρεία Deiulemar. Το Myrsini, όπως θα μετονομασθεί το σκάφος, είναι το δεύτερο πλοίο που αποκτά μέσω πλειστηριασμού για φέτος η Diana Shipping. Η εταιρεία έχει αποκτήσει άλλα δύο με τον ίδιο τρόπο, φτάνοντας να κατέχει έτσι 35 πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου. Παράλληλα αναμένεται να παραλάβει δύο νεότευκτα Ice Class Panamax dry bulks, μεταξύ του Δ΄ τριμήνου του 2013 και του Α΄ του 2014 και δύο επιπλέον νεότευκτα Newcastlemax dry bulks το 2016.

BLUE STAR FERRIES:

Παράταση των εκπτώσεων σε νέους φοιτητές Λόγω των απεργιακών κινητοποιήσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η BLUE STAR FERRIES και η ΑΝΕΚ παρατείνουν έως την 15η Νοεμβρίου 2013 την παροχή έκπτωσης στους νέους φοιτητές και τις οικογένειές τους για τις πρώτες τους μετακινήσεις από/ προς τον τόπο κατοικίας τους προς/από τον τόπο σπουδών τους, οι οποίες είναι αναγκαίες για την εγγραφή τους στα Πανεπιστημιακά ή Τεχνολογικά Ιδρύματα και για την εύρεση κατοικίας. Η έκπτωση ανέρχεται σε 35% για τον φοιτητή και την οικογένειά του, εφόσον τον συνοδεύει, σε όλες τις θέσεις εκτός από καμπίνα LUX και ισχύει για τις γραμμές των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων, τη Χίο και τη Μυτιλήνη. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εκδώσουν τα εισιτήριά τους από όλα τα συνεργαζόμενα με την BLUE STAR FERRIES/ΑΝΕΚ ταξιδιωτικά πρακτορεία, προσκομίζοντας το «Δελτίο Εξεταζομένων Πανελλαδικών Εξετάσεων 2013». Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της η κοινοπραξία Blue Star/ANEK, «σε μια περίοδο κατά την οποία η Παιδεία αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα για την εξέλιξη και την πρόοδο του τόπου μας, στηρίζουμε και επιβραβεύουμε με τον τρόπο αυτό τους νέους φοιτητές για την επιτυχία τους, αλλά και τις οικογένειές τους, παρέχοντάς τους τη φοιτητική έκπτωση πριν ακόμη αποκτήσουν την φοιτητική ταυτότητα, που θα τους εξασφαλίσει μειωμένες τιμές στις μετακινήσεις τους».

 59

«Στόχος να γίνει ο Πειραιάς διεθνές κέντρο

Τη βεβαιότητα ότι ο τομέας του θαλάσσιου τουρισμού μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην υπέρβαση της κρίσης εξέφρασε ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, από το βήμα του συνεδρίου Mediterranean Luxury Travel Summit 2013. Ο ίδιος ανέφερε ότι αποφασίστηκε η επέκταση του νότιου μέρους του επιβατικού λιμένα στον Πειραιά, με αποτέλεσμα να καταστεί, όταν ολοκληρωθεί το έργο, διεθνές κέντρο Κρουαζιέρας της Μεσογείου. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται κατά 95% από ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία (113,9 εκατ. ευρώ). Ο υπουργός τόνισε ότι η χώρα μας συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο δημοφιλείς προορισμούς Κρουαζιέρας στη Μεσόγειο. Ωστόσο παραδέχθηκε ότι τα πραγματικά οφέλη για την εθνική Οικονομία παραμένουν χαμηλά καθώς αντιστοιχούν στο 4%, δηλαδή σε 600 εκατ. ευρώ ετησίως, από τα 15 δισ. ευρώ που έφθασαν τα κέρδη από την Κρουαζιέρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο .

Graffity στην Ιερά Οδό του καλλιτέχνη Ino.

 60

ΙΣΤΟΡΙΑ

Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή

«Η ενσάρκωση της ελληνικής ευφυΐας»

Ο

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή υπήρξε δεσπόζουσα φυσιογνωμία στον κόσμο των μαθηματικών και ένας από τους επιφανέστερους θετικούς επιστήμονες του κόσμου, όπως συνομολογούν οι μεγαλύτεροι μαθηματικοί του 20ού αιώνα. Διακρίθηκε για τις μελέτες του πάνω στον λογισμό των μεταβολών, ενώ είχε σημαντική συνεισφορά στους τομείς της θεωρίας των μιγαδικών συναρτήσεων, των πραγματικών συναρτήσεων, της θεωρίας του μέτρου και ολοκλήρωσης. Η συχνή ανταλλαγή επιστολών με τον Αϊνστάιν, μαρτυρεί τη συμβολή του στη θεμελίωση της Θεωρίας της Σχετικότητας. Η ιστορία του είναι συγκλονιστική, διότι δείχνει το μεγαλείο του Έλληνα και ταυτόχρονα την τύχη του Ρωμιού. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ*

 61

Βιογραφικά στοιχεία Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε στο Βερολίνο στις 13 Σεπτεμβρίου του 1873. O πατέρας του, Στέφανος Καραθεοδωρή, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε νομικά. Ο Στέφανος Καραθεοδωρή εισήλθε στη διπλωματική υπηρεσία της Υψηλής Πύλης ως γραμματέας και αργότερα ως πρεσβευτής της στις Βρυξέλλες, στην Πετρούπολη και στο Βερολίνο. Η μητέρα του ονομαζόταν Δέσποινα Πετροκοκκίνου και καταγόταν από τη Χίο. Το γένος Καραθεοδωρή καταγόταν από το Βοσνοχώρι, προάστιο της Ανδριανούπολης της Ανατολικής Θράκης. Οι κάτοικοι του Βοσνοχωρίου, μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκαν στο Αχυροχώρι, το οποίο μετονομάστηκε σε Νέα Βύσσα. Αξίζει να αναφερθεί ότι η Πηνελόπη Δέλτα και ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή ήταν ξαδέλφια: η μητέρα του συζύγου της, Στεφάνου Δέλτα, ήταν αδελφή του πεθερού και θείου του, Αλέξανδρου Καραθεοδωρή Πασά. Ο θείος του, Καραθεο-

Aπό αριστερά: Στη σχολή Ευελπίδων του Βελγίου. Ο Καραθεοδωρή με τους ακαδημαϊκούς D. Hilbert και Ν. Κρητικό. Αθήνα, 1930, με τους φίλους του μαθηματικούς Ν. Γεννηματά, Γ. Ιωακείμογλου, την κόρη του, Δέσποινα και την κα Ιωακείμογλου.

δωρής Πασάς, είχε διατελέσει στις αρχές του 19ου αιώνα Ηγεμόνας Σάμου και Γενικός Διοικητής Κρήτης (Βαλής). Γενικά, ο Κωνσταντίνος μεγάλωσε σε αριστοκρατικό περιβάλλον και έλαβε επιμελημένη ανατροφή. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στις Βρυξέλλες όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως πρεσβευτής. Το 1879 έχασε τη μητέρα του από πνευμονία και η ανατροφή του αναλήφθηκε εξ ολοκλήρου από τη γιαγιά του, Ευθαλία Πετροκοκκίνου. Από το 1883 ώς το 1885 φοίτησε στα σχολεία της Μπορντιγκέρα και του Σαν Ρέμο της ιταλικής Ριβιέρας. Το 1886 εγγράφηκε στο γυμνάσιο Ατενέ Ρουαγιάλ

 62

των Βρυξελλών (Athénée Royal d’Ixelles) και αποφοίτησε το 1891. Τότε η τάξη του έλαβε μέρος στον γενικό διαγωνισμό μαθηματικών του Βελγίου (Concours généraux) καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση. Τη δεύτερη χρονιά μάλιστα δεν απονεμήθηκε άλλο βραβείο πέρα από το δικό του, καθώς τέθηκε ένα εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα, που μόνο αυτός κατάφερε να επιλύσει. Ο πατέρας του όμως δεν τον άφησε να σπουδάσει την αγαπημένη του επιστήμη θεωρώντας την επάγγελμα χωρίς μέλλον. Έτσι ο Κωνσταντίνος εγγράφηκε το 1891 στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου (École Militaire de Belgique), από την οποία αποφοίτησε ως αξιωματικός του Μηχανικού. Τον Ιούλιο του 1895 δέχτηκε την πρόσκληση του θείου του, Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή Πασά, να τον επισκεφθεί στα Χανιά. Εκεί γνώρισε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, γνωριμία που κατέληξε σε επιστήθια και μακρόχρονη φιλία. Το φθινόπωρο του 1898 μετέβη στην Αίγυ-

ΙΣΤΟΡΙΑ

πτο καθώς είχε προσληφθεί ως βοηθός μηχανικός από τη βρετανική εταιρεία που κατασκεύαζε τα φράγματα του Ασουάν και του Ασιούτ. Τότε δημοσίευσε την πρώτη εργασία του στα ελληνικά με τίτλο «Η Αίγυπτος» ενώ παράλληλα μελετούσε την κατασκευή των πυραμίδων. Το συγκεκριμένο βιβλίο περιείχε πληροφορίες για τη γεωγραφία της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και μιας περιγραφής του Νείλου.

Η ακαδημαϊκή σταδιοδρομία Το 1900 πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει το επάγγελμα του μηχανικού και να αφοσιωθεί στην αγαπημένη του επιστήμη. Οι συγγενείς του έγιναν έξαλλοι, ενώ ακόμη και οι καλύτεροι φίλοι του προσπάθησαν να τον μεταπείσουν, ασκώντας δριμεία κριτική στην απόφασή του να εγκαταλείψει το επάγγελμα του μηχανικού για να σπουδάσει μαθηματικά. Ό ίδιος ο Καραθεοδωρή, όπως ομολογούσε, δεν ήταν πεπεισμένος ότι το σχέδιό του θα είχε αίσιο τέλος, αλλά

Ο πατέρας του δεν τον άφησε να σπουδάσει την αγαπημένη του επιστήμη, θεωρώντας την επάγγελμα χωρίς μέλλον. Έτσι ο Κωνσταντίνος εγγράφηκε το 1891 στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου (École Militaire de Belgique), από την οποία αποφοίτησε ως αξιωματικός του Μηχανικού

πίστευε ότι μόνο η ενασχόλησή του με τα μαθηματικά θα έδινε ενδιαφέρον στη ζωή του. Σε ηλικία 27 ετών επέστρεψε στη Γερμανία και εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Για δύο χρόνια σπούδασε

 63

εκεί, αλλά μετά μεταγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης (Göttingen) της Γερμανίας, όπου το 1904 αναγορεύτηκε διδάκτορας εκπονώντας διατριβή με τίτλο «Περί των ασυνεχών λύσεων στον λογισμό των μεταβολών». Το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο είχε αναδειχθεί τότε σε κέντρο της μαθηματικής επιστήμης παγκοσμίως, καταλαμβάνοντας τα πρωτεία από την πόλη του Βερολίνου. Εκείνη την περίοδο αποπειράθηκε να εργαστεί σε κάποιο ελληνικό πανεπιστήμιο, όμως οι αρμόδιοι του απάντησαν πως μπορεί να διοριστεί μόνο ως ελληνοδιδάσκαλος σε κάποιο επαρχιακό σχολείο και τίποτα περισσότερο. Τον Μάρτιο του 1905 έγινε άμισθος υφηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης, αντικαθιστώντας τον βαριά άρρωστο καθηγητή Brendel. Δίδαξε μαθηματικά για ασφαλιστές μέχρι το Πάσχα του 1908. Παράλληλα εργάστηκε στον τομέα της κλασικής θερμοδυναμικής και τον Νοέμβριο του 1908 δημοσίευσε στο γερμανικό περιοδικό Mathematische Annalen τη

μελέτη του. Το αξίωμα που αναφερόταν σε ημιστατικές μεταβολές έμεινε γνωστό ως «Αρχή του Καραθεοδωρή». Η αρχή του Καραθεοδωρή ήταν μια ριζοσπαστική τομή σε σχέση με τις παραδοσιακές προσεγγίσεις των θεμελιωτών της θερμοδυναμικής του 19ου αιώνα. Έ να μικρό διάλειμμα στην ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία συνέβη μόνο στις 18 Φεβρουαρίου του 1919, στην Ξηροκρήνη (Kuru Cesme) της Κωνσταντινούπολης, όταν παντρεύτηκε την 24χρονη Ευφροσύνη, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Στέφανο και τη Δέσποινα. Κατόπιν θα ερχόταν η πανεπιστημιακή αναγνώριση, όταν θα δίδασκε σε διάφορα γερμανικά ακαδημαϊκά ιδρύματα. Στο διάστημα 1908-1909 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Βόννης. Το 1909 αναγορεύτηκε καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Ανόβερου και το 1910-1913 στο Πολυτεχνείο του Μπρεσλάου. Από το 1913 ώς το 1918 ήταν καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης, όπου πραγματοποίησε πολλές θεμελιώδεις συμβολές οι οποίες εδραίωσαν τη θέση του ως κορυφαίου μαθηματικού της γενιάς του στη Γερμανία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Το 1918 δημοσίευσε το βιβλίο «Μαθήματα περί των πραγματικών συναρτήσεων» το οποίο έμελλε να αποτελέσει μία από τις καλύτερες πηγές για την εκμάθηση της θεωρίας του μέτρου και της ολοκλήρωσης. Η θεωρία του για το εξωτερικό μέτρο και το φερώνυμο θεώρημα επέκτασης διδάσκεται σήμερα σε κάθε μεταπτυχιακού επιπέδου μάθημα πραγματικών μεταβλητών.

Το μικρασιατικό εγχείρημα Το φθινόπωρο του 1919 κλήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο να οργανώσει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη. Η αποδοχή της πρόσκλησης του Βενιζέλου ήταν σίγουρα μια συναισθηματική και όχι ορθολογική απόφαση, επειδή θα αναγκαζόταν να εγκαταλείψει τη Γερμανία στον κολοφώνα της δημιουρ-

γικής του ορμής. Έ τσι έγινε πρύτανης του καταδικασμένου εν τη γενέσει του Πανεπιστημίου Σμύρνης. Τον Αύγουστο του 1922 το έργο του διέκοψε η μεγάλη καταστροφή του Ελληνισμού. Ο επιστήμονας-ανθρωπιστής Καραθεοδωρή έμεινε στη Σμύρνη μέχρι την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου και περιέσωσε με κίνδυνο της ίδιας του της ζωής πολύτιμο υλικό από το πανεπιστήμιο της Σμύρνης. Πολλά από τα εργαστηριακά όργανα του Ιονίου Πανεπιστημίου κατάφερε να τα μεταφέρει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου και βρίσκονται μέχρι τις μέρες μας στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών του ιδρύματος. Έ χοντας διοριστεί καθηγητής Αναλυτικής και Ανωτέρας Γεωμετρίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, εκσυγχρόνισε σημαντικά το συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο. Το 1923-1924 δίδασκε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το 1924 εγκατέλειψε την έδρα και μέχρι τον θάνατό του θα δίδασκε στο

 64

Aπό αριστερά: Ο Καραθεοδωρή στο γραφείο του. Το λιτό δωμάτιο του Κων/νου στο σπίτι των Βρυξελλών. Ο Κ.Καραθεοδωρή στη βεράντα του σπιτιού του στη Γοτίγγη.

Πανεπιστήμιο του Μονάχου.

Τα επόμενα χρόνια Ο Καραθεοδωρή ήταν μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών και Ακαδημιών. Το 1928, μάλιστα, έγινε ο πρώτος Επισκέπτης Καθηγητής της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας και δίδαξε σε διάφορα αμερικανικά πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Harvard, το Stanford και το Berkeley. Στις αρχές του 1929 του προσεφέρθη καθηγητική θέση στο Stanford, την οποία όμως δεν αποδέχθηκε. Στις αρχές του 1930, όταν ο Βενιζέλος επανήλθε στην εξουσία, τον διόρισε σύμβουλο της κυβέρνησης για την ανασυγκρότηση των ελληνικών πανεπιστημίων. Ο Καραθεοδωρή έλαβε

ΙΣΤΟΡΙΑ

άδεια απουσίας από το Μόναχο για δύο περίπου χρόνια, προκειμένου να μελετήσει ενδελεχώς την κατάσταση των πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Ωστόσο, δεν κατάφερε να υπερνικήσει τα κακώς κείμενα που μάστιζαν από τότε το ελληνικό πανεπιστημιακό σύστημα. Τελικά, το 1932 επέστρεψε στο Μόναχο όπου παρέμεινε δίχως άλλη διακοπή στην ακαδημαϊκή του θέση μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 1938. Η άνοδος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος στη Γερμανία άλλαξε δραματικά τη ζωή του. Ο ίδιος χρησιμοποιήθηκε απρόθυμα από τους Ναζί στη διεθνή τους προπαγάνδα, αλλά βοήθησε εμπράκτως πολλούς εβραίους φίλους και συναδέλφους του. Όταν μετά τον πόλεμο προσπάθησε να μετοικήσει στην Ελλάδα με την οικογένειά του, δέχθηκε την απόρριψη των Ελλήνων. Την άνοιξη του 1947, οι γιατροί διέγνωσαν ότι έπασχε από υπερπλασία του προστάτη και τελικώς πέθανε σε ηλικία 77 ετών στις 2 Φεβρουαρίου του 1950.

Η είδηση του θανάτου του προκάλεσε θλίψη στον κόσμο των λογίων και ο Καραθεοδωρή θρηνήθηκε από όλους τους μαθηματικούς και διανοούμενους παγκοσμίως.

Η εμπλοκή του με τη Θεωρία της Σχετικότητας Ο Αϊνστάιν, καθότι δεν ήταν μαθηματικός, όταν αντιμετώπιζε προβλήματα μαθηματικής φύσης απευθυνόταν στον Καραθεοδωρή και σε άλλους διακεκριμένους μαθηματικούς της εποχής. Ίσως όμως ο Καραθεοδωρή βοήθησε περισσότερο από όλους στην εξέλιξη της Θεωρίας της Σχετικότητας, διότι απαντούσε απλά και άμεσα. Η μεταξύ τους αλληλογραφία φανερώνει τον μεγάλο σεβασμό που έτρεφε ο νομπελίστας διανοούμενος προς τον Καραθεοδωρή. Υπό αυτήν την έννοια θεωρείται δάσκαλος του Αϊνστάιν. Άλλωστε, ο ίδιος ο Αϊνστάιν το ομολόγησε στην τελευταία συνέντευξη Τύπου που έδωσε στην Αμερική λίγο πριν πεθάνει. Επ’ ακριβώς δήλωσε: «Κύριοι, λυπάμαι που σας

 65

βλέπω έτοιμους να φύγετε δίχως να μου υποβάλλετε την ουσιαστικότερη, ίσως, ερώτηση. Ζητήσατε να σας απαντήσω σε χίλια δύο πράγματα, κανείς σας όμως δεν θέλησε να μάθει ποιος ήταν ο δάσκαλός μου, ποιος μου έδειξε και μου άνοιξε τον δρόμο προς την ανώτερη μαθηματική επιστήμη, σκέψη και έρευνα. Για να μην σας κουράζω, σας λέω απλά, χωρίς λεπτομέρειες, ότι μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έ λληνας Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, στον οποίον εγώ προσωπικά, αλλά και ολόκληρη η μαθηματική επιστήμη, η φυσική και η σοφία του αιώνα, χρωστάμε τα πάντα». Παρ’ όλα αυτά ο Καραθεοδωρή ουδέποτε αμφισβήτησε την πατρότητα του Αϊνστάιν στη Θεωρία της Σχετικότητας. Σήμερα ο ανδριάντας του Καραθεοδωρή δεσπόζει στην κεντρική πλατεία της Κομοτηνής επειδή, ως Θρακιώτης στην καταγωγή, η πόλη αυτή αποτελεί τη διοικητική πρωτεύουσα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, αν και δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στους εθνικούς ευεργέτες του τόπου μας, αναμφισβήτητα άφησε σε όλους τους Έ λληνες μια εξαιρετικά πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Η απόφασή του να έρθει στην Ελλάδα του 1920 προκειμένου να φανεί χρήσιμος, παρόλο που μεσουρανούσε στη Γερμανία, είναι ενδεικτική της αγάπης που έτρεφε γι’ αυτήν. Μέσω της τεράστιας ακτινοβολίας του στον ακαδημαϊκό κόσμο, αλλά και της ευρύτερης επιρροής του στην επιστημονική και εκπαιδευτική πολιτική, πάντα επηρέαζε θετικά τους άλλους ανθρώπους για την Ελλάδα.

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE |

Τα 10

πιο απίστευτα επαγγέλματα στον κόσμο Αναρωτηθήκατε ποτέ ποιος επιβεβαιώνει ότι το αποσμητικό σας λειτουργεί και μυρίζει υπέροχα; Ή εξασφαλίζει στα κατοικίδια ζώα σας ένα απολαυστικό και νόστιμο φαγητό; Λοιπόν, κάποιες από αυτές τις θέσεις εργασίας μπορεί να εμπνεύσουν μερικούς από εσάς, ώστε να εξετάσετε νέα μονοπάτια καριέρας. Αν και οι περισσότεροι από εμάς θα προτιμούσαν ένα επάγγελμα όπως λογιστής, δικηγόρος, γιατρός, μάνατζερ κ.λπ., υπάρχουν, ωστόσο, επαγγέλματα τα οποία είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς και να πιστέψει ότι υφίστανται. Ιδού λοιπόν τα πιο απίστευτα τα πιο περίεργα μέχρι και πιο… βαρετά επαγγέλματα στον κόσμο: Ελεγκτής φύλλου νεοσσών. Με αμοιβή περίπου 1.200 δολάρια τον μήνα, μια γυναίκα πρέπει να διακρίνει το φύλο εκκολαπτόμενων νεοσσών για να τους χωρίσει σε διαφορετικά και ειδικά προγράμματα.

Eπαγγελματίας ύπνου. Τώρα αυτό είναι ένα επάγγελμα που πολλοί από εμάς ίσως θελήσουμε να το εξετάσουμε, δεδομένου ότι οι περισσότεροι από εμάς περνούμε τα πρωινά μας με φλιτζάνια καφέ προσπαθώντας να μείνουμε ξύπνιοι, ενώ υπάρχουν άνθρωποι που πληρώνονται 31.000 δολάρια τον χρόνο για… να κοιμούνται� Ελεγκτής οσμών. Αν νομίζετε ότι η δουλειά σας… βρομάει, δοκιμάστε να πάρετε τη δουλειά αυτών που δοκιμάζουν τις μυρωδιές που μπορεί να

A

1

2

3

ξενοδοχεία και για διάφορα προϊόντα, με τεχνητές και ψεύτικες αξιολογήσεις καταναλωτών, μόνο και μόνο για να κερδίσουν χρήματα Babysitter στρουθοκαμήλων. Αυτή η δουλειά δεν μοιάζει σαν «άλλη μία επίσκεψη στον ζωολογικό κήπο». Η μπέιμπι σίτερ πρέπει να διασφαλίσει ότι οι στρουθοκάμηλοι δεν ραμφίζουν η μία την άλλη ή τον κόσμο, δεν διαφεύγουν και δεν κινδυνεύουν να τραυματιστούν από άλλα ζώα τριγύρω. Θα το επιλέγατε; Επιθεωρητής ζαριών. Η επιθεώρηση ζαριών για ελαττώματα μάλλον δεν είναι ιδανική δουλειά για τους περισσότερους από εμάς. Δοκιμαστής επίπλων. Αυτούς τους άνδρες και τις γυναίκες πρέπει να τους ευχαριστούμε για την εξασφάλιση της άνεσης των καναπέδων μας� Ο δοκιμαστής επίπλων κάνει ακριβώς αυτό που υποδηλώνει το επάγγελμά του: τεστ στα έπιπλα πριν πάρουν τον δρόμο για τον εκθεσιακό χώρο επίπλων. Στεγνωτής εσπεριδοειδών. Με μια πετσέτα στεγνώνει φρούτα (το «πιστολάκι» για τα εσπεριδοειδή). Για να πάρει κάποιος αυτή τη δουλειά, θα πρέπει να έχει μόνο απολυτήριο λυκείου, σαπούνι, νερό και μια καθαρή πετσέτα. Παρατηρητές στεγνώματος χρωμάτων. Αν σκεφτείτε ότι η εργασία σας είναι κουραστική και βαρετή, ξανασκεφτείτε το. Οι άνθρωποι αυτοί πληρώνονται από επιχειρήσεις παραγωγής χρωμάτων για να κάνουν ίσως την πιο βαρετή εργασία στον κόσμο: την εκτίμηση του χρόνου που απαιτείται για να στεγνώσει το χρώμα. – Πάνος Τσαγκαράκης

6

7

8

χρησιμοποιηθούν για μια ποικιλία βιομηχανικών προϊόντων, να κρίνουν και να αξιολογούν όλα τα είδη οσμών, από τη δοκιμή ενός προϊόντος που θα μειώνει (δήθεν), τη μυρωδιά των σκουπιδιών έως τη μυρωδιά ενός νέου αναψυκτικού. Τεχνολόγος τροφών για Pets. Αναρωτηθήκατε ποτέ τι γεύση έχουν τα μικρά σφαιρίδια στο μπολ του κατοικίδιου που έχετε και γιατί του αρέσουν; Μην προσπαθήσετε να το ανακαλύψετε μόνοι σας, ρωτήστε ένα τεχνολόγο τροφών κατοικίδιων ζώων. Ο Τεχνολόγος τροφών για Pets είναι υπεύθυνος ώστε να διασφαλίσει τη γεύση και την οσμή των τροφών για τα κατοικίδια ζώα που μας συντροφεύουν. Συγγραφέας ψεύτικων γραπτών. Ανήθικο, αλλά υπάρχουν συγγραφείς που γράφουν ή αναφέρονται σε ψεύτικα στοιχεία, για εστιατόρια,

4

5

 66

9

10