Τεύχος 1109 by Premium Nautiliaka

ΕΤΟΣ 64 • σεπτεμβριοσ 2013 • ΤΕΥΧΟΣ 1109 • ΤΙΜΗ 5€

Σε...

Black

rock

ναυτιλια

πρωταγωνιστεσ τα capes kai ta supramax

χτύπησε η ακτοπλοΐα� fair trials international

αγορεσ κεφαλαιου

επιμενουν στισ μετοχεσ οι διεθνεισ οικοι

SS POS

3760

Ταχ. Γραφείο

Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Αριθμός Αδείας

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

x+7

SS POS

λαρκο

το μεγαλο αινιγμα τησ ιδιωτικοποιησησ

η ελλαδα παραβιαζει τα ανθρωπινα δικαιωματα σε σχεση με την προσωρινη κρατηση

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site www.reporter.gr

περιεχομενα ταυτοτητα

13-17

ΑΓΟΡεσ / οικονομια

13/ Eπενδυτική Στρατηγική Σεπτεμβρίου 17/ Eurobank: «Aυξάνονται οι ενδείξεις

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453

σταθεροποίησης της εγχώριας οικονομίας»

18-21

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

ιδιωτικοποιησειΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

ΛΑΡΚΟ: Το μεγάλο αίνιγμα της ιδιωτικοποίησης

22-27

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

EΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

22/Θεαματική αύξηση κερδών

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

ανακοίνωσε η ΔΕΗ 26/«Ψηφίζουν Ελλάδα» τα γερμανικά σούπερ μάρκετ 27/ΚΡΙ-ΚΡΙ: Αύξηση πωλήσεων 15,6% και διατήρηση της κερδοφορίας

28-29

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

MARKETING

31-34

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΕΛΜΑΧΟΣ βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΝίκοΣ ΙτσινέΣ Ελευθερία Κούρταλη ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ σταυροσ χαριτοσ ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ

Πρόγραμμα-ανάσα για 50.000 ανέργους Τάσος Τζήκας: Η Δ.Ε.Θ. να ξαναγίνει μόδα, όπως παλιά

Fair Trials International: Η Ελλάδα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε σχέση με την προσωρινή κράτηση

35-38

ΔΙΕΘΝΗ

Συρία: Χημικός τρόμος και παγκόσμια διπλωματική αναστάτωση

39-61

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ:

Μαριάννα Δεσποτοπούλου

ΝΑΥΤΙΛΙΑ

40/ Σε... Black rock χτύπησε η ακτοπλοΐα�

43/ ανεκ: «Μάζεμα» των ζημιών για το α΄ εξάμηνο 44/ Σ.τ.Ε.: Αναστολή της υπουργικής

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

Ιδιοκτησία:

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ: ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

ΙΣΤΟΡΙΑ

Γεώργιος Παπανικολάου

10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γ ν ω μ η 12 ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

απόφασης για θαλάσσια διασύνδεση ελληνικών και τουρκικών λιμανιών 46/G. Moundreas & Co S.A.: Πρωταγωνιστές Capes και Supramax 50/ Ρέστης: 68 εκατ. ευρώ εισροές κεφαλαίων στην FBB 52/ Η Amadeus ανανέωσε τη συνεργασίας της με την Griffin Global Group 54/ Νομοσχέδιο για τα σκάφη αναψυχής: φορολόγηση από το πρώτο μέτρο, αλλά τέλος από τα δώδεκα και πάνω 57/ Παζάρι Cosco-Μαξίμου για το λιμάνι του Πειραιά 59/Ειδήσεις

62-65

ΕΤΟΣ 64 - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 - ΤΕΥΧΟΣ 1109

39  04

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΕΤΗΣΙΕΣ 11 ΤΕΥΧΗ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ. FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΕΛΛΑΔΑ

ΕΥΡΩΠΗ

ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 014 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%

Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.

EDITORIAL ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Δ.Ε.Θ.: Επιτέλους, αφήστε την στους επιχειρηματίες�

Λογικά ένας εκθεσιακός θεσμός, που στόχο έχει την προβολή διαφόρων προϊόντων και τεχνολογιών, εγχώριων και διεθνών, απευθύνεται πρωτίστως στον επιχειρηματικό κόσμο και δευτερευόντως στους απλούς πολίτες. Εξάλλου, αυτό γίνεται σαφές κάθε φορά που πραγματοποιείται η έκθεση από τη Διοίκησή της, η οποία επισημαίνει ότι η πραγματοποίηση της Διεθνούς Έ κθεσης Θεσσαλονίκης αποτελεί διέξοδο ανάπτυξης καινοτομίας και εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων, προβάλλοντας τις δυνατότητες και τις προκλήσεις που γεννά η κρίση στην ελληνική Οικονομία, η οποία αποτελεί σημείο εκκίνησης για την ανάπτυξη υγιούς επιχειρηματικότητας και τον εκσυγχρονισμό του δημοσίου τομέα(�). Ξεκινώντας από το τελευταίο, διατηρώ τις επιφυλάξεις μου, διότι μέχρι πέρσι αυτό πραγματωνόταν με την κινητοποίηση της κυβέρνησης και σύσσωμης της αντιπολίτευσης. Σε ποια άλλη χώρα του δυτικού κόσμου μια διεθνής έκθεση προϊόντων και τεχνολογιών αποτελεί εναρκτήριο βήμα, ενόψει της φθινοπωρινής σεζόν, ανακοινώσεων και εξαγγελιών μιας κυβέρνησης, με συνεντεύξεις Τύπου και άλλα «πανηγύρια»; Σε ποια άλλη χώρα ο πρωθυπουργός και οι πρόεδροι των κομμάτων της αντιπολίτευσης, καθώς και όλη η κομπανία που τους συνοδεύει, την εγκαινιάζουν, την περιδιαβαίνουν κάνοντας μεγαλόστομες δηλώσεις, ανακοινώνοντας οικονομικά μέτρα και αναπτυξιακά

προγράμματα που «μένουν στα χαρτιά» ή ρητορεύουν σαν να βρίσκονται στο βήμα της Βουλής ή – ακόμη χειρότερα– σε προεκλογική συγκέντρωση; Φέτος, ευτυχώς, φαίνεται ότι η σημερινή κυβέρνηση επιτέλους το αντιλήφθηκε. Έ τσι ο πρωθυπουργός, το Σάββατο, 8 Σεπτεμβρίου το πρωί, μετέβη στη Θεσσαλονίκη μόνο με τους αρμόδιους υπουργούς και συναντήθηκε με τους τρεις φορείς που συνενώνονται (Δ.Ε.Θ.-HelexpoΟ.Π.Ε.) και ακολούθως επέστρεψε στην Αθήνα, επειδή στις 14 Σεπτεμβρίου θα συνεδριάσει το Eurogroup για την αξιολόγηση της έκθεσης της τρόικας για την Ελλάδα. Όλα τούτα σε αντίθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα. Διότι, τη στιγμή που η χώρα πάει να «σηκώσει», έστω και λίγο, το κεφάλι της, είναι απαράδεκτο να ξοδεύονται χιλιάδες ευρώ για τη μεταφορά και διαμονή αστυνομικών δυνάμεων, μηχανισμών καταστολής συγκεντρώσεων κ.λπ. Για να μην αναφερθούμε στο κόστος που η κινητοποίηση αυτή επιφέρει στον Δήμο της Θεσσαλονίκης, αλλά και τους εμπόρους, μετά τις καταστροφές που προκαλούνται από τις διαδηλώσεις των αιωνίως γνωστών-αγνώστων και τις συγκρούσεις τους με τις αστυνομικές δυνάμεις. Στο τέλος της ημέρας, δεν ωφελούν όλα αυτά την εμπορική δραστηριότητα και την ανάπτυξη της χώρας. Επιπροσθέτως, δεν επιτυγχάνεται έτσι ο στόχος της διεθνούς έκθεσης. Έ φτασε, λοιπόν, η στιγμή να αποδώσουν οι πολιτικοί «τα της Διεθνούς Έ κθεσης Θεσσαλονίκης» σ’ αυτούς που τους ανήκουν: στους επιχειρηματίες�

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06

Οι Αθηναίοι απολαμβάνουν τα τελευταία χρόνια μια πεντακάθαρη ατμόσφαιρα, εξέλιξη στην οποία έχει συνδράμει καθοριστικά η διάδοση της χρήσης του φυσικού αερίου

Στην πρόσφατη παρουσίαση του FISIKON στο αθηναϊκό κοινό, ο Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης, τόνισε μεταξύ άλλων ότι το φυσικό αέριο έχει δώσει λύσεις οικονομικά ανταγωνιστικές και περιβαλλοντικά φιλικές σε χιλιάδες επιχειρήσεις και ακόμη περισσότερα νοικοκυριά, καλωσορίζοντας τις ωφέλειες του φυσικού αερίου και στην κίνηση οχημάτων

Η νέα, οικονομικότερη, γενιά αυτοκίνησης χρησιμοποιεί φυσικό αέριο Δεκάδες μοντέλα διαθέσιμα στην ευρωπαϊκή και την ελληνική αγορά

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται στην Ευρώπη, και πλέον και στην Ελλάδα, η ανάπτυξη της αεριοκίνησης. Της χρήσης δηλαδή συμπιεσμένου φυσικού αερίου (ή για την ακρίβεια compressed natural gas - CNG) ως καυσίμου από συμβατικά οχήματα. Η ανάπτυξη δικτύου πρατηρίων ανεφοδιασμού και η κυκλοφορία ευρείας γκάμας μοντέλων από γνωστούς κατασκευαστές αυτοκινήτων, όπως και η πιστοποίηση των kit μετατροπής συμβατικών οχημάτων σε διπλού καυσίμου –βενζίνης και φυσικού αέριου– παρέχει στους οδηγούς τη δυνατότητα πολύ οικονομικότερης και, φυσικά, καθαρότερης κίνησης. Πολλοί κατασκευαστές έχουν λανσά-

ρει οχήματα που είναι εργοστασιακά εφοδιασμένα με διπλό σύστημα τροφοδοσίας – βενζίνης και φυσικού αερίου. Μεταξύ αυτών, οι Fiat, Volkswagen και Mercedes, οι οποίοι ήδη διαθέτουν τα οχήματα αυτά και στην ελληνική αγορά, καθώς και οι Peugeot, Citroën, Renault, Toyota, Honda, Volvo και Opel (General Motors). Πολλά εξ αυτών εισάγονται κατόπιν παραγγελίας ενώ ορισμένα διατίθενται ετοιμοπαράδοτα. Οποιοδήποτε όμως βενζινοκίνητο αυτοκίνητο μπορεί να μετατραπεί εύκολα και οικονομικά σε όχημα διπλής τροφοδοσίας (βενζίνης-φυσικού αερίου κίνησης), με το χρόνο που απαιτείται για την αντίστοιχη απόσβεση να υπολογίζεται (ανάλογα με τα ετησία χιλιόμετρα) ακόμη και σε χρονικό διάστημα μικρότερο τους ενός έτους.

 08

Στην Ελλάδα, ΔΕΠΑ και ΕΛΠΕ προχώρησαν ήδη στο άνοιγμα της αγοράς της αεριοκίνησης, εγκαινιάζοντας τα πρώτα πρατήρια ανεφοδιασμού οχημάτων με συμπιεσμένο φυσικό αέριο. Το νέο καύσιμο έχει την εμπορική ονομασία FISIKON (Φυσικό Αέριο Κίνησης). Η όλη υπόθεση έχει δυνητικά την προοπτική να μεταλλάξει σε μεγάλο βαθμό την ελληνική αγορά καυσίμων αλλά και εμπορίας των ΙΧ οχημάτων –και όχι μόνο, αφού μεγάλο είναι το ενδιαφέρον και για επαγγελματικούς στόλους οχημάτων (όπως για παράδειγμα ταξί)– καθώς σύμφωνα με στοιχεία από διεθνείς οργανισμούς, ο παγκόσμιος μέσος όρος για το κόστος του καυσίμου CNG δείχνει ότι η οδήγηση ενός οχήματος φυσικού αερίου επιτυγχάνει ποσοστό εξοικονόμησης 66% έναντι της χρήσης ενός οχήματος βενζίνης.

Το FIAT Panda ήταν ένα από τα μοντέλα φυσικού αερίου που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση για το FISIKON στην Αθήνα, στις αρχές του καλοκαιριού

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Τα πρώτα ταξί καύσης φυσικού αερίου έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στους δρόμους της πρωτεύουσας

Opel Zafira 1.6 CNG Turbo ecoFLEX (mono-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Opel Combo 1,4 CNG ecoFLEX (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Seat Mii CNG (bi-fuel)

Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Skoda Citigo CNG (bi-fuel)

VW Up� CNG (bi-fuel)

VW Golf VII 1.4 (bi-fuel)

Χαρακτηριστικό των ιδιοτήτων του FISIKON είναι το γεγονός ότι με βάση δοκιμές της γερμανικής ένωσης αυτοκινητιστών Allgemeiner Deutscher Automobil-Club (ADAC), της μεγαλύτερης ένωσης της Ευρώπης, ένα Fiat Panda καύσης CNG κατάφερε να διανύσει 720 χλμ. δαπανώντας μόλις 30 ευρώ, όταν τα υπόλοιπα 241 αυτοκίνητα που εξετάστηκαν, συμπεριλαμβανομένων σε αυτά υβριδικών και πετρελαιοκίνητων, δε ξεπέρασαν το όριο των 500 χλμ. Σημειώνεται δε πως το συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG) δεν έχει καμία σχέση με το υγραέριο (LPG), τα χαρακτηριστικά του οποίου είναι εντελώς διαφορετικά. Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ήδη ως καύσιμο για την κίνηση οχημάτων σε περισσότερες από 80 χώρες στις 5 ηπείρους, ενώ τα οχήματα καύσης φυσικού αερίου διεθνώς ξεπερνούν τα 15 εκατομμύρια. Ήδη αυτοκίνητα φυσικού αερίου ανεφοδιάζονται σε περισσότερα από 20.000 πρατήρια σε 2.400 πόλεις σε όλο τον κόσμο, με τον αριθμό τους να αυξάνεται καθημερινά. Μετά τα Λιόσια και την Ανθούσα, η ΔΕΠΑ, σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ, ανοίγει πρατήρια στην Κηφισιά, τα νότια προάστια και τη Θεσσαλονίκη.

ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ & ΟΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ *πηγή: www.ngvaeurope.eu/

Fiat Panda 1.4 8V Natural Power (bi-fuel): Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Fiat Punto Evo 1.4 8V Natural Power (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Fiat Qubo 1.4 8V Natural Power (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Fiat Fiorino 1,4 8V Natural Power (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Fiat Doblo 1.4 T-Jet 16V Natural Power (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Lancia Ypsilon Ecochic Methane (bi-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Mercedes-Benz B 200 NGT (bi-fuel)

VW Passat 1,4 TSI EcoFuel (bi-fuel)

VW Touran 1,4 TSI EcoFuel (mono-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

VW Touran Cross 1,4 TSI EcoFuel (mono-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

VW Caddy 2,0 EcoFuel (mono-fuel)

VW Caddy 2,0 Maxi EcoFuel (mono-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

VW Caddy Tramper 2,0 EcoFuel (mono-fuel) Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

Audi A3 1.4 TCNG (bi-fuel)

Audi A4 TCNG (bi-fuel)

Mercedes-Benz E 200 NGT (bi-fuel)

Volvo V70 CNG (bi-Fuel) QVM version by AFV/Westport

Opel Zafira Tourer 1,6 CNG Turbo ecoFLEX (mono-fuel)

Saab 9-3 Sport Combi (Flex-Fuel) QVM version

Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km Χωρητικότητα καυσίμων:12 kg CNG +35 L βενζίνη Βεληνεκές (συνδυασμένο): 900 km / Ιπποδύναμη: 80 hp Εκπομπές καυσαερίων: Euro 5 CO2: 86 g/km

 09

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Η συμβουλή ενός σεφ στον Στουρνάρα

Εκτός από τις θεωρητικές προσεγγίσεις στα προβλήματα της Οικονομίας και στις λύσεις τους, υπάρχουν και οι πρακτικές διαπιστώσεις, που κάνουν μικροεπιχειρηματίες. Αυτοί δεν ασχολούνται τόσο με τα «μεγάλα ζητήματα», ή μάλλον ασχολούνται με τα μεγάλα ζητήματα μέσα από μια «μικρή οπτική»: την οπτική της τσέπης τους. Μου έλεγε λοιπόν σεφ/manager πολύ επιτυχημένου εστιατορίου σε μεγάλο τουριστικό νησί, ότι φέτος έχει γλιτώσει από το άγχος της μαύρης εργασίας. Και αυτό διότι όλοι οι σερβιτόροι, οι μάγειροι, οι λαντζέρηδες κ.ά. που εργάζονται στο εστιατόριό του είναι γραμμένοι στο Ι.Κ.Α. Αυτό συνέβη, λέει, διότι μειώθηκαν στο μισό οι εισφορές. Κι ενώ μέχρι πέρσι οι μισοί τουλάχιστον απασχολούμενοι δούλευαν με όρους «μαύρης εργασίας», φέτος όλοι είναι νόμιμοι, αφού αυτός μπορεί και πληρώνει το Ι.Κ.Α. τους. «Έ τσι γλίτωσα και από πολλούς που έρχονται και ζητούν εποχική δουλειά, για να βγάλουν τις διακοπές τους, οι οποίοι δεν είναι επαγγελματίες, δεν ξέρουν τη δουλειά και δεν έχουν τον απαιτούμενο σεβασμό προς τον πελάτη. Τους λέω ότι χωρίς Ι.Κ.Α. δεν μπορούν να δουλέψουν εδώ». Δεν είναι, δηλαδή, η νομιμοποίηση των εργαζομένων το μόνο αποτέλεσμα της μείωσης των εισφορών, αλλά και η βελτίωση του επιπέδου των υπηρεσιών και των προϊόντων που προσφέρει

μαστε στο έλεος κάθε “λαδιάρη” εφοριακού. Αν για παράδειγμα δεν βρει τίποτα για να σε γράψει, κοιτάζει γύρω του και λέει: “Αυτή τη λάμπα, από πού την πήρες και πότε;” Αυτό είναι σήμα για “λάδωμα”, διότι απλούστατα εμείς οφείλουμε να κρατάμε τιμολόγια για όλες τις αγορές, για οτιδήποτε υπάρχει μέσα στο μαγαζί: λάμπες, καρέκλες, τασάκια… Για όλα, επί δέκα χρόνια από την ημέρα αγοράς τους. Μιλάμε τώρα το εστιατόριο. για εποχιακό εστιατόριο σε νησί, που Ο ίδιος εστιάτορας, λοιπόν, μου είπε πρέπει να τα φυλάει όλα αυτά επί δέκα ότι φέτος κόβονται όλες οι αποδείξεις χρόνια� Κι επειδή είναι βέβαιο ότι κάτι και αυτό οφείλεται στη συνεχή παρουθα λείπει, ο εφοριακός που θέλει να σία του Σ.Δ.Ο.Ε. στο νησί, που έχει τρολαδωθεί αλλά δεν βρίσκει αχτύπητη απόδειξη, τα ψάχνει όλα και απειλεί να σε γράψει, προκειμένου να τον λα«Αν το πρόστιμο που δώσεις». θα μου καταλογίσει «Πώς λύνεται αυτό το ο εφοριακός είναι 50.000 πρόβλημα;», ρωτάω. «Αν ευρώ και το λάδωμα 1.000, μειωθεί η ψαλίδα μετατότε θα τον λαδώσω. ξύ προστίμου και λαδώμαΑν πρόστιμο και λάδωμα τος», μου απαντάει. «Αν το πρόστιμο που θα μου καείναι περίπου τα ίδια, θα προτιμήσω να πληρώσω ταλογίσει ο εφοριακός είναι 50.000 ευρώ και το λάτο πρόστιμο» δωμα 1.000, τότε θα τον λαδώσω. Αν πρόστιμο και μοκρατήσει τους μέχρι πρότινος φολάδωμα είναι περίπου τα ίδια, θα προροφυγάδες (μεταξύ των οποίων και ο τιμήσω να πληρώσω το πρόστιμο. Πες συγκεκριμένος εστιάτορας). «Τα χτυτα αυτά στον Στουρνάρα, για να τα ξέπάμε όλα, λεφτά δεν βγάζουμε όπως ρει. Για να σταματήσει το λάδωμα, πρέπαλιά, αλλά βγαίνει το μεροκάματο», πει να μειωθεί το πρόστιμο τουλάχιλέει, όμως με αγανάκτηση ανοίγει ένα στον για τις ασήμαντες παραβάσεις». νέο παράθυρο στη συζήτηση: Σου τα λέω, λοιπόν, υπουργέ, για να τα «Παρόλο που τα χτυπάμε όλα, βρισκόξέρεις…

–> nikolopoulos@reporter.gr

 10

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ

Η φθινοπωρινή επίθεση του Τσίπρα για την εξουσία

Τα στοιχεία λένε ότι φτάσαμε σχεδόν στον πάτο του βαρελιού. H χώρα κινείται μέσα στις δυνατότητές της, τόσο στον τομέα των δημοσιονομικών όσο και στον τομέα του εμπορικού ισοζυγίου και στο Β΄εξάμηνο του 2013 μάλλον θα δούμε το πολυπόθητο «πρωτογενές πλεόνασμα», ενώ φαίνεται και το τέλος της ύφεσης, καθώς στο δεύτερο τρίμηνο φέτος αυτή βάθυνε κατά μόλις 0,1% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Βεβαίως, για να σταθεροποιηθεί η Οικονομία, θα χρειαστούμε ένα ακόμη χαμηλότοκο διακρατικό δάνειο από τους εταίρους (το υπολογίζουν γύρω στα 11 δισ.), αλλά είναι φανερό ότι θα το πάρουμε, κρίνοντας απ’ όσα είπε πρόσφατα ο Σόιμπλε. Κουράγιο λοιπόν� Κανείς δεν αμφισβητεί ότι ο κοσμάκης έφτυσε κυριολεκτικά αίμα για να δούμε το φως στην άκρη του τούνελ, ούτε φυσικά ότι τα πράγματα εξακολουθούν να είναι εύθραυστα. Επίσης ούτε η ανάκαμψη θα έλθει «με τη μία», κυρίως δε, θα αργήσει αρκετά ακόμη να απορροφηθεί σημαντικά η ανεργία. Που σημαίνει ότι έχουμε ακόμη μπροστά μας δυσκολίες. Απλώς, όποιος λέει ότι θα μπορούσαμε να αποφύγουμε αυτό το κακό, εκεί που είχαμε φτάσει το 2009, ή είναι τρελός ή φαντασιόπληκτος ή συνειδητός ψεύτης και το ίδιο ισχύει και για εκείνους που ακόμη υποστηρίζουν ότι υπάρχει άλλη συνταγή. Κανένας και πουθενά στην ιστορία του κόσμου δεν μπορούσε να ζει συνεχώς και αενάως ξοδεύοντας πολλά περισσότερα –και μάλιστα δανεικά– από εκείνα που βγάζει κι εμείς είχαμε πραγματικά «ξεφύγει».

τόσο καιρό τους τάζανε λαγούς με πετραχήλια. Δυστυχώς, πρώτος και καλύτερος από τους Συ.Ριζ.Αίους λαχταρά την εξουσία ο Τσίπρας γι’ αυτό και σχεδιάζει μαζί με διάφορους συνδικαλιστές τη μεγάλη επίθεση του Σεπτεμβρίου κατά της κυβέρνησης. Φιλοδοξεί να τη ρίξει ώς το τέλος του χρόνου, θεωρώντας ότι δεν θα τα βγάλει πέρα, επειδή αισθάνεται ότι αν εκείνη τα βγάλει πέρα, οι πιθανότητές του μειώνονται αισθητά. Έ τσι επιμένει αυτός και οι άλλοι δικοί του στην ακατάΑυτά τα γνωρίζει πολύ καλά και ο σχετη μπουρδολογία. Συ.Ριζ.Α. ή τουλάχιστον εκείνα από τα Τώρα, θα ρωτήσει κάποιος αν η σημεστελέχη του που προσπαθούν να διατηρινή κυβέρνηση είναι επαρκής, αν θα ρήσουν την επαφή με την πραγματικόέπρεπε να είμαστε ευχαριστημένοι τητα. Αυτοί, όμως, που ακούγονται πεαπό τις επιδόσεις της και αν είναι δυρισσότερο είναι οι ακραίοι, οι λαϊκιστές νατόν να εμπιστευόμαστε ανθρώπους που συνέβαλαν τα μέγιστα Κανένας και πουθενά για να φτάσουμε στο απερίστην ιστορία του κόσμου γραπτο χάλι δεν μπορούσε να ζει συνεχώς μας. Ασφαλώς και αενάως ξοδεύοντας πολλά δεν είναι τέπερισσότερα, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ δανεικά, λεια – ούτε καν από εκείνα που βγάζει, κι εμείς η καλύτερη δυείχαμε πραγματικά «ξεφύγει» νατή κυβέρνηση. Εκείνο και οι ανίδεοι, που βιάζονται να πάρουν όμως που φοβίζει και ενοχλεί αφάντατην εξουσία χωρίς να λογαριάζουν τι στα με τον Συ.Ριζ.Α., είναι ότι ουσιαστικά τους περιμένει, είτε αν προσπαθήσουν υπόσχεται την επαναφορά του αποτυνα εφαρμόσουν αυτά που ευαγγελίζοχημένου μοντέλου που έφερε την κανται είτε αν προσπαθήσουν να συμβιβαταστροφή, κάτι που δεν είναι δυνατόν, στούν με την πραγματικότητα. Και στη όπως δεν είναι δυνατόν να μετρήσουμία και στην άλλη περίπτωση θα τους με τα πράγματα με οποιοδήποτε κοινωκυνηγούν οι δικοί τους πρώτοι στους νικό/οικονομικό μοντέλο και να θέλουδρόμους. Ή επειδή θα δουν τον ουραμε να ζήσουμε στο μέλλον. Αυτό είναι νό να πέφτει στα κεφάλια τους (και στα το μεγάλο πρόβλημα αξιοπιστίας του δικά μας) ή επειδή θα διαπιστώσουν ότι Συ.Ριζ.Α. και αυτό είναι που ενοχλεί.

–> astagkos@reporter.gr

 12

| ΑΓΟΡΕΣ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

μετοχεσ

Eπενδυτική

Στρατηγική

Σεπτεμβρίου Της Ελευθερίας Κούρταλη

 13

{ } Πώς θα κινηθούν οι Αγορές τον Σεπτέμβριο; Ποια είναι τα μεγάλα θέματα που θα επηρεάσουν τις επενδυτικές κινήσεις; Γιατί η συριακή κατάσταση αποτελεί μόνο ένα «βραχύβιο αγκάθι» για τς μετοχές και γιατί η ευρωπαϊκή Αγορά βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των επενδυτικών στρατηγικών;

ΒofA

Merrill Lynch:

«H Μεγάλη Στροφή προς τις μετοχές έκανε απλώς ένα διάλειμμα»

Σύμφωνα με την Birinyi, τα καλύτερα trades σε περιόδους γεωπολιτικών κρίσεων είναι η πώληση μετοχών πριν ΑΠΟ οποιαδήποτε επέμβαση και η αγορά μετοχών στην εκδήλωση της επέμβασης Ή στο συμπέρασμα ότι τελικά δεν θα γίνει

CITI:

Στα 3.500 δολ./ουγκιά «βλέπει» τον χρυσό

Ο κορυφαίος τεχνικός αναλυτής της Citi, Tom Fitzpatrick, δηλώνει εδώ και πολύ καιρό «ταύρος» στον χρυσό. Σε νέα του συνέντευξη στο King World News, ο Fitzpatrick επαναλαμβάνει την άποψή του ότι το πολύτιμο μέταλλο θα μπορούσε να εκτοξευθεί προς τα 3.500 δολάρια ανά ουγκιά. «Εντός της δυναμικής του χρυσού, θεωρώ ότι αυτή η πρόσφατη διόρθωση που έζησε το μέταλλο ήταν παρόμοια με αυτή που είχε ζήσει η Αγορά χρυσού το 1974-1976, όταν οι Αγορές μετοχών ανέκαμπταν από τον πάτο της bear market. Πολύ πρόσφατα ο χρυσός βρέθηκε 14% κάτω από τον κινούμενο μέσο όρο 55 μηνών, ακριβώς όπως έκανε και το 1976. Μετά το χαμηλό του χρυσού το 1976, η Αγορά μετοχών κορυφώθηκε τέσσερεις εβδομάδες αργότερα. Μέχρι στιγμής, μετά το χαμηλό των 1.181 δολαρίων ανά ουγκιά, που άγγιξε ο χρυσός, η κορυφή στις Αγορές μετοχών ήρθε 5 εβδομάδες μετά. Και όταν ξεκίνησε αυτή η ιστορική ανοδική κίνηση του χρυσού –αρχής γενομένης από το 1976– τότε ήταν που η Αγορά μετοχών κορυφώθηκε και μπήκε σε διορθωτική φάση, τότε, δε, ο χρυσός μπήκε και στη δική του». Όπως επισημαίνει ο αναλυτής, αυτή τη στιγμή παρατηρείται η ίδια τάση όπου ο χρυσός αποτελεί επιλογή σκληρού νομίσματος και αυτή τη τάση αναμένεται να επιταχυνθεί. Ο Fitzpatrick τονίζει ότι εξακολουθεί να πιστεύει πως μέσα στα επόμενα δύο χρόνια η τιμή του χρυσού θα κινείται στο επίπεδο των 3.500 δολ./ουγκιά. Δεδομένου ότι η αναλογία χρυσού/αργύρου πέφτει κοντά στο 30, αυτό θα σήμαινε τιμές αργύρου πάνω από τα 100 δολάρια.

 14

Η πιθανότητα ενός σοβαρού sell-off της Αγοράς στο τρίτο τρίμηνο έχει σταματήσει τη μετακίνηση των επενδυτών μακριά από τα ομόλογα και προς τις μετοχές, αλλά και η λεγόμενη «Μεγάλη Στροφή» θα συνεχιστεί μεσοπρόθεσμα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Bank of America / Merill Lynch. Η σύσφιγξη των συνθηκών ρευστότητας, καθώς και μια παρατεταμένη άνοδος της τιμής του πετρελαίου λόγω και της αύξησης των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, θα μπορούσαν να μετατρέψουν την οπισθοχώρηση των μετοχών τον Αύγουστο σε κάτι περισσότερο από μια υγιή διόρθωση. Το σενάριο της Μεγάλης Στροφής προς τις μετοχές βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό πίεση. Μία «απεργία αγοραστών» στις Αγορές έγινε ξαφνικά ορατή στα τέλη Αυγούστου, φέτος, καθώς οι επενδυτές είδαν πως υπάρχουν πιθανότητες ενός event risk μέσα στις επόμενες εβδομάδες, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της BofA / ML σε νέο note. Όπως υπογραμμίζουν, αν και παραμένουν ακόμη μεγάλοι πιστοί της Μεγάλης Στροφής των επενδυτών από τα ομόλογα προς τις μετοχές, πιστεύουν ότι είναι συνετό για τους επενδυτές να κατανοήσουν τους πιθανούς κινδύνους στις Αγορές κατά το επόμενο τρίμηνο. Τέτοιος κίνδυνος είναι η κλιμάκωση της κατάστασης στη Συρία, η οποία μπορεί να στείλει το πετρέλαιο πάνω από 125 δολάρια το βαρέλι, κάτι το οποίο το 2008, το 2011 και το 2012 βοήθησε να πυροδοτηθεί διόρθωση στις μετοχές. Ιστορικά, κατά τη διάρκεια της εκτίναξης των τιμών πετρελαίου οι μετοχές τείνουν να υποαποδίδουν των ομολόγων, τα οποία έχουν υποαποδόσει των θέσεων σε μετρητά. Ωστόσο οι αναλυτές της τράπεζας υποστηρίζουν ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι ενάντια σε ένα sell-off της χρηματιστηριακής Αγοράς, προσθέτοντας ότι είναι «αδύνατο να υποστηρίξει κανείς πως ο επενδυτικός κόσμος είναι σημαντικά overweight στις μετοχές και underweight στα ομόλογα αυτή τη στιγμή». «Αν και το Καλοκαίρι τελειώνει πιο νευρικό απ’ ό,τι ξεκίνησε, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που δεν υποστηρίζουν σε καμιά περίπτωση την κατάρρευση που έζησαν οι μετοχές το 1987, το 1998 και το 2008», καταλήγει η BofA Merrill Lynch.

| ΑΓΟΡΕΣ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

Τι θα επηρεάσει τις αγορές τοΝ Σεπτέμβριο

Σύμφωνα με την Goldman Sachs, τέσσερα είναι τα θέματα που θα κινήσουν τα νήματα των Αγορών τον Σεπτέμβριο.

Πρώτον,

η ανακοίνωση της πολιτικής της Ε.Κ.Τ. και η συνέντευξη στις 5 Σεπτεμβρίου.

Η G.S. δεν περιμένει μείωση επιτοκίων ή κάποια ανακοίνωση μη συμβατικών μέτρων στη συνάντηση αυτή. Ο Πρόεδρος Ντράγκι θα επαναλάβει, πιθανώς, το πλαίσιο καθοδήγησης που ανακοίνωσε στις αρχές Ιουλίου , τονίζοντας ότι όλα τα επιτόκια θα παραμείνουν στο παρόν ή χαμηλότερο επίπεδό τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανανεωμένες προβλέψεις αναμένονται να ανακοινωθούν, οι οποίες θα δείχνουν ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται κάτω από το 2% του στόχου της Ε.Κ.Τ. για το 2014, υποστηρίζοντας τη θέση του Ντράγκι. Η Ε.Κ.Τ. θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτή τη συνάντηση για να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς προτίθεται να υποστηρίξει της τιτλοποιήσεις. Επίσης, σχετικά με τις περιφερειακές Αγορές της Ευρωζώνης, μια συζήτηση σχετικά με τη χρήση των αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας των οίκων (CRA) στις κατευθυντήριες γραμμές καταλληλότητας των collaterals θα μπορούσε να τεθεί στη συνάντηση των G20 στην Αγία Πετρούπολη, στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου.

Δεύτερον,

από τις 9 ΣεΠτεμβρίου ξεκινούν οι ακροάσεις της επιτροπής της ιταλικής Γερουσίας

για την υπόθεση Μπερλουσκόνι. Η Επιτροπή έχει κληθεί να αποφανθεί κατά πόσον υπάρχει περίπτωση η αποχώρηση του Μπερλουσκόνι από τη θέση του στην Γερουσία, μετά τη δικαστική απόφαση που τον έκρινε ένοχο φοροδιαφυγής, να τεθεί σε ψηφοφορία. Μέλη του PdL έχουν απειλήσει να αποσύρουν την υποστήριξή τους στην κυβέρνηση συνασπισμού, εάν το αποτέλεσμα είναι δυσμενές. Η G.S. εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα επιβιώσει και οι εκλογές θα λάβουν χώρα την Άνοιξη. Έχει ήδη συστήσει long θέσεις στα δεκαετή ιταλικά ομόλογα έναντι των γαλλικών, με στόχο 180 μονάδες βάσης. Σε απότομη επιδείνωση του πολιτικού σκηνικού, η τράπεζα θα επανεκτιμήσει τα πλεονεκτήματα του trade (υπό το πρίσμα του προϋπολογισμού) στα τέλη Σεπτεμβρίου. Τα ιταλικά ομόλογα διαπραγματεύονται σφιχτά σε σχέση με τα ισπανικά, αντικατοπτρίζοντας μακροοικονομικούς και δημοσιονομικούς παράγοντες, γεγονός το οποίο αντανακλά αναμφισβήτητα ένα πολιτικό risk premium.

Τέταρτον,

οι γερμανικές γενικές εκλογές, στις 22 του μήνα.

Τα εκλογικά κέντρα κλείνουν στις 6 το απόγευμα (τοπική ώρα) και τα πρώτα exit polls (που είναι συνήθως αξιόπιστα) θα είναι διαθέσιμα αμέσως μετά. Η υποστήριξη για την κυβέρνηση συνασπισμού της Μέρκελ έχει αυξηθεί ελαφρά στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, έτσι ώστε η συνέχιση της σημερινής πολιτικής ηγεσίας ή ενός μεγάλου συνασπισμού με την αντιπολίτευση SPD, φαίνονται εξίσου πιθανά, τουλάχιστον ώς αυτή τη στιγμή (έχουν πιθανότητα 90%, συνολικά). Η G.S. δεν αναμένει το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών να οδηγήσει σε σημαντική αλλαγή της απάντησης της γερμανικής κυβέρνησης στην κρίση του ευρώ, εν μέρει επειδή η επίσημη στάση έχει συχνά αποδειχθεί πιο ευέλικτη απ’ ό,τι η πρότεινε η ρητορική της. Ο τομέας στον οποίο θα μπορούσαμε να δούμε μια πιο ουσιαστική στροφή της γερμανικής προσέγγισης είναι το θέμα της τόνωσης της ανάπτυξης, σε εγχώριο και σε επίπεδο Ευρωζώνης.

 15

Tρίτον,

η ανακοίνωση της πολτικής της Fed και η συνέντευξη στις 18 Σεπτεμβρίου.

Η τράπεζα εκτιμά ότι οι αξιωματούχοι της Fed θα ανακοινώσουν σταδιακή μείωση των Αγορών ομολόγων στη συνεδρίαση της 17/18 Σεπτεμβρίου, επικεντρώνοντας το μεγαλύτερο –αν όχι όλο– μέρος της μείωσης στις Αγορές ομολόγων. Αυτό θα ήταν σύμφωνο με τις εμπειρικές ενδείξεις ότι η πολιτική είναι πιο αποτελεσματική στη διευκόλυνση των οικονομικών συνθηκών. Η G.S. αναμένει επίσης από την FOMC να μειώσει το όριο/στόχο της ανεργίας και να θεσπίσει αυστηρότερες προϋποθέσεις για τον πληθωρισμό. Η Αγορά ομολόγων έχει ήδη προεξοφλήσει τον περιορισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, σύμφωνα με την τράπεζα. Η μείωση της αβεβαιότητας μετά την ανακοίνωση, μαζί με μια ισχυρότερη καθοδήγηση, θα μπορούσε να κρατήσει τις αποδόσεις σε έλεγχο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της G.S., οι αποδόσεις των αμερικανικών treasuries θα κυμανθούν το 2014 μεταξύ 2,75 και 3%.

Όπως καταλήγει η Goldman Sachs, η αφαίρεση της αβεβαιότητας γύρω από την πολιτική της Fed τον Σεπτέμβριο, η επιβίωση της ιταλικής κυβέρνησης, το αποτέλεσμα των εκλογών της Γερμανίας και η υποστήριξη της Ε.Κ.Τ. για τις τιτλοποιήσεις αποτελούν τις βάσεις για την προτίμηση των ευρωπαϊκών assets, για τα οποία δηλώνει bullish.

Société Générale Λείπουν 100 δισ. δολάρια εισροών από την Ευρώπη

Ο πρόεδρος ΝΤράγκι θα επαναλάβει, πιθανώς, το πλαίσιο καθοδήγησης που ανακοίνωσε στις αρχές Ιουλίου, τονίζοντας ότι όλα τα επιτόκια θα παραμείνουν στο παρόν Ή χαμηλότερο επίπεδό τους για μεγάλο χρονικό διάστημα

Κανένα κραχ λόγω Συρίας Σύμφωνα με τους αναλυτές, οποιαδήποτε επίδραση της συριακής κα-

τάστασης στην Αγoρά μετοχών θα είναι εξαιρετικά βραχύβια, κάτι που το αποδεικνύει και η ιστορία, ενώ σύντομα οι επενδυτές θα στρέψουν εκ νέου την προσοχή τους στα θεμελιώδη μεγέθη και τις εξελίξεις γύρω από την πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης της Fed. «Δεν νομίζω ότι η κρίση στη Συρία θα έχει ισχυρό αντίκτυπο στις Αγορές σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα», τονίζει ο Tobias Britsch, fund manager ευρωπαϊκών μετοχών στην Meriten Investment Management GmbH. Όπως επισημαίνει, σ’ έναν ορίζοντα έξι έως δώδεκα μηνών τα πράγματα είναι αρκετά αισιόδοξα για τις Αγορές μετοχών. Αν και ακόμη δεν έχουμε ξεφύγει πλήρως από τον κίνδυνο, είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση απ’ ό,τι πριν. Σύμφωνα με την Birinyi, τα καλύτερα trades σε περιόδους γεωπολιτικών κρίσεων είναι η πώληση μετοχών πριν από οποιαδήποτε επέμβαση και η αγορά μετοχών στην εκδήλωση της επέμβασης ή στο συμπέρασμα ότι τελικά αυτή δεν θα γίνει. Όπως εξηγεί, σε πέντε από τις συνολικά πέντε περιπτώσεις περιορισμένης στρατιωτικής εμπλοκής από το 1995 εώς σήμερα (Βοσνία το 1995, Ιράκ το 1998, Αφγανιστάν το 1998, Σερβία το 1999 και Λιβύη το 2011) οι Αγορές κινήθηκαν σταθερά και προς τα κάτω κατά τις δύο εβδομάδες πριν από το γεγονός, και στις τέσσερεις από τις πέντε περιπτώσεις σημείωσαν μονοψήφια άνοδο έναν μήνα αργότερα. Κατά μέσο όρο οι Αγορές σημειώσαν απώλειες 1% στις δύο εβδομάδες πριν από τα γεγονότα και κέρδη της τάξης του 2,79% στον μήνα που ακολούθησε.

 16

Οι αναλυτές ψηφίζουν Ευρώπη έναντι Η.Π.Α., αναμένοντας σημαντική έκρηξη των εισροών κεφαλαίων προς την περιοχή, δεδομένου ότι ενδεχόμενη επέμβαση στη Συρία θα είναι βραχύβια. Σύμφωνα και με τα στοιχεία της Lipper, οι ροές στις ευρωπαϊκές μετοχές από τα αμερικανικά funds άγγιξαν το υψηλότερο επίπεδο από τα μέσα Ιουνίου την προτελευταία εβδομάδα του Αυγούστου, σηματοδοτώντας την αυξανόμενη όρεξη των επενδυτών για τις μετοχές της περιοχής, καθώς το μπλοκ του ευρώ βγαίνει από την ύφεση. Το «καλάθι» της Lipper, με 92 κεφάλαια που επενδύουν σε ευρωπαϊκές μετοχές, είδε 1,08 δισ. δολάρια εισροών τη συγκεκριμένη εβδομάδα, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία εισροή μετά το ρεκόρ των μέσων του Ιουνίου, ύψους 1,17 δισ. δολαρίων, σε σύγκριση με τα 9,4 δισ. δολάρια εκροών από τα παγκόσμια μετοχικά κεφάλαια κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη εκροή από τον Ιούλιο του 2012. Οι ευρωπαϊκές μετοχές έχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις απ’ ό,τι η Wall Street από τα τέλη Ιουνίου, με των δείκτη blue-chips της Ευρωζώνης, STOXX 50, να σημειώνει κέρδη της τάξης του 13%, έναντι 6% για τον S&P 500. Σύμφωνα με τη Société Générale, από την Ευρώπη εξακολουθούν να λείπουν 100 δισ. δολάρια σε καθαρές εισροές. Όπως επισημαίνεται, παρά τα πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν αυξημένες εισροές στις ευρωπαϊκές μετοχές, θα χρειαστούν ακόμη 100 δισ. δολάρια καθαρών εισροών σε μετοχές της περιοχής ώστε να αντισταθμιστούν οι απότομες εκροές που έχει δει η περιοχή από το 2007. Οι εκροές που υπέστη η Ευρώπη κατά τα τελευταία επτά χρόνια συνιστούν έντονη αντίθεση με τις σωρευτικές καθαρές εισροές στις Η.Π.Α., την Ιαπωνία και ιδιαίτερα στις αναδυόμενες Αγορές, οι οποίες είναι όλες ήδη σε θετικό έδαφος, όπως προσθέτει η SocGen. Γι’ αυτό δεν αποτελεί έκπληξη το χάσμα των επιδόσεων μεταξύ των Αγορών της Ευρώπης και των Η.Π.Α. από το 2007, όπως εξηγεί, τονίζοντας πως πιστεύει ακράδαντα ότι η λήξη του προγράμματος QE της Fed θα ευνοήσει τις ευρωπαϊκές μετοχές σε σχέση με αυτές των Η.Π.Α. Παρά το γεγονός ότι οι ροές ήταν ιδιαίτερα περιορισμένες αυτό το Καλοκαίρι, τα τελευταία στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι καθαρές εισροές «μαζεύονται» γύρω από τις ευρωπαϊκές μετοχές, ενώ θα επιβραδύνονται αυτές προς τις μετοχές των Η.Π.Α.

| οικονομια |

βασιζόμενη στα προκαταρκτικά στοιχεία των εθνικών λογαριασμών για το Β΄τρίμηνο του 2013 (flash Q2 2013 GDP).

Οι βασικές επισημάνσεις και εκτιμήσεις της παρούσας μελέτης είναι οι ακόλουθες:

Eurobank:

«Aυξάνονται οι ενδείξεις σταθεροποίησης της εγχώριας οικονομίας»

«Η βελτίωση των δίδυμων ελλειμμάτων συνεχίζεται με ταχύ ρυθμό ενώ αυξάνονται οι ενδείξεις σταθεροποίησης της εγχώριας Οικονομίας, παρά τους παρατεταμένους κινδύνους», είναι το συμπέρασμα της τελευταίας μελέτης της Eurobank, Greece Macro Monitor, με αντικείμενο την ελληνική Οικονομία.

Η μελέτη εστιάζει στην εξέλιξη των δίδυμων ελλειμμάτων της Ελλάδας, λαμβάνοντας υπ’ όψη, μεταξύ άλλων, τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης στους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους. Επιπροσθέτως, επιχειρεί συνοπτική αξιολόγηση των γενικότερων εξελίξεων στην πραγματική Οικονομία,

 17

Η Ελλάδα παραμένει σε τροχιά επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων για το 2013, με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού να υποδεικνύουν σημαντική πιθανότητα επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος το τρέχον έτος. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για την παροχή νέων διευκολύνσεων από τους επισήμους δανειστές με στόχο την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους της χώρας και την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Γενικής Κυβέρνησης σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Το εξωτερικό έλλειμμα συνεχίζει να συρρικνώνεται με ταχύ ρυθμό, υποβοηθούμενο από τα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό, τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση των εισαγωγών και την ευεργετική επίδραση των προγενέστερων μέτρων ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους στο ισοζύγιο εισοδημάτων. Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες μας εκτιμήσεις, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί στο 1% του Α.Ε.Π. ή χαμηλότερα στο τρέχον έτος, από 2,9% του Α.Ε.Π. το 2012. Παρά τους υφιστάμενους κινδύνους στο μέτωπο της εγχώριας Οικονομίας, η διαφαινόμενη σταθεροποίηση της τριμηνιαίας μεταβολής του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (σε κυκλικά προσαρμοσμένους όρους) στο Β΄τρίμηνο του έτους και τη συνεχιζόμενη βελτίωση σειράς πρόδρομων δεικτών και δεικτών οικονομικής συγκυρίας σηματοδοτούν σημαντική πιθανότητα εμφανέστερης βελτίωση της δυναμικής του Α.Ε.Π. στο Β΄εξάμηνο του 2013. Σημειώνεται ότι το νέο τεύχος της περιοδικής της έκθεσης Greece Macro Monitor δημοσίευσε η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης και συγγραφέας της έκθεσης είναι ο Δρ Πλάτων Μονοκρούσος, επικεφαλής της Διεύθυνσης. å

 38

| ιδιωτικοποιησειΣ |

ΛΑΡΚΟ:

Το μεγάλο αίνιγμα της ιδιωτικοποίησης

τoy Γιώργου Αλεξάκη

Τον γόρδιο δεσμό της ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ, που συνδέεται άρρηκτα με την τύχη της Δ.Ε.Η., αναζητεί να λύσει η κυβέρνηση, καθώς εν όψει έλευσης της τρόικας θα πρέπει να παρουσιαστεί ένα αξιόπιστο πρόγραμμα εκκαθάρισης αλλά και λύσης του προβλήματος των κρατικών ενισχύσεων άνω των 130 εκατ. ευρώ, που η Κομισιόν εκτιμά ότι δόθηκαν στην εταιρεία.

 19

Οι δανειστές περιμένουν μέχρι το τέλος του μήνα το «σχέδιο αναδιάρθρωσης» των εταιρειών και την εφαρμογή του μέχρι το τέλος του έτους, ενώ ήδη η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει (Ιούλιος), την ανάθεση σε «ανεξάρτητους συμβούλους» της διαδικασίας κατάρτισης του σχεδίου. Σημειώνεται ότι από πέρσι είχε αναζητηθεί σύμβουλος, αλλά λόγω της περιπλοκότητας του εγχειρήματος πολλοί από τους γνωστούς «πελάτες» του Δημοσίου είχαν ανακρούσει πρύμναν… Εδώ και μήνες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το βασικό κυβερνητικό σχέδιο για την εταιρεία προβλέπει «εκκαθάριση εν λειτουργία» και διαχωρισμό της σε «καλή» και «κακή» εταιρεία. Στο λεγόμενο «καλό» κομμάτι αναμένεται να περάσουν οι εγκαταστάσεις και οι υποδομές τους, ώστε να πωληθούν σε ιδιώτες, και στο «κακό» κομμάτι τα χρέη και οι υποχρεώσεις τους –περίπου 2 δισ. ευρώ– που άγνωστο είναι πού θα φορτωθούν προς αποπληρωμή. Ωστόσο κι εδώ τα προβλήματα είναι πολλά, καθώς πολλοί είναι κι εκείνοι που έχουν ανεκτέλεστες απαιτήσεις από την υφιστάμενη εταιρεία ενώ έχουν προβεί σε δικαστικές διαδικασίες. Πρόσφατα, με απόφασή του, το Πρωτοδικείο Λαμίας επέλεξε να δικαιώσει τη Δ.Ε.Η., κατά τη οποίας είχε προσφύγει η Μεταλλουργία Νικελίου με αίτηση λήψης ασφαλιστικών μέτρων, όταν η εταιρεία ηλεκτρισμού έκανε άμεσα απαιτητές τις οφειλές της. Η τιμή προμήθειας του ηλεκτρικού ρεύματος είναι το σημείο-κλειδί για την αποκρατικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, καθώς καλύπτει πάνω από το 30% του κόστους παραγωγής. Σήμερα η εταιρεία λειτουργεί με ζημιές της τάξης των 4.000 δολ./τόνο για το νικέλιο που πωλεί, με το ακριβό ρεύμα και τη μείωση των διεθνών τιμών νικελίου να αποτελούν, μεταξύ άλλων, τις αιτίες για τις ζημιές αυτές. Αν συνυπολογίσει κανείς αυτό αλλά και τις απαιτήσεις τρίτων, εύκολα κατανοεί γιατί υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην εκδηλωθεί αγοραστικό ενδιαφέρον. Ακόμα καλύτερα, ότι το ενδιαφέρον θα προκληθεί συνακόλουθο με

Η σημερινή ΛΑΡΚΟ διαθέτει μια σειρά μεταλλεία, το μεταλλουργικό εργοστάσιο, το λιμάνι της Λάρυμνας, ανυπολόγιστης αξίας μηχανολογικό εξοπλισμό, μεταφορικά μέσα, ταινίες μεταφοράς ορυκτών κ.ο.κ.

την εκποίηση της Δ.Ε.Η. Αξίζει να σημειωθεί ότι με δημοσιεύματά του, το “Reporter.gr” στις 21/12/2012 και στις 26/11/2012 είχε αναδείξει πτυχές του προβλήματος. Σημείωνε χαρακτηριστικά τον Δεκέμβριο, ότι με δραστικές κινήσεις σε δικαστικό επίπεδο οι πιστωτές της ΛΑΡΚΟ βάζουν φρένο στο σχέδιο ιδιωτικοποίησης, ενώ στις 26/11 με τίτλο «Κάποιο Λάρκο έχει φάβα» ανέφερε ότι προωθεί η κυβέρνηση την ιδιωτικοποίηση με διαχωρισμό της σε καλή και κακή. Σημειώνεται ότι μετά τη Δ.E.H., η οποία διεκδικεί διά της δικαστικής οδού ανεξόφλητες οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος, ύψους 77 εκατ. ευρώ, εξώδικο στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με κοινοποίηση στο TAIΠEΔ είχε αποστείλει η Eθνική Tράπεζα, η οποία κατέχει το 33,4% της μεταλλευτικής βιομηχανίας. Στο εξώδικο, που απέστειλε πέρσι στον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Ασημάκη Παπαγεωργίου, με κοινοποίηση στο ΤΑΙΠΕΔ και τη Διοίκηση της ΛΑΡΚΟ, η Ε.Τ.Ε. αμφισβητεί τη δυνατότητα διαχωρισμού του εργοστασιακού συγκροτήματος της Λάρυμνας από την εταιρεία και καλεί τους εμπλεκόμενους να μην προβούν σε καμία ενέργεια που θα θέσει σε άμεσο ή έμμεσο κίνδυνο τα νόμιμα δικαιώματα της ΛΑΡΚΟ. Επιπλέον η Εθνική Τράπεζα υποστηρίζει ότι

 20

το συγκρότημα της εταιρείας Γενική Mεταλλευτική και Mεταλλουργική Aνώνυμη Eταιρεία ΛAPKO στη Λάρυμνα ανήκει κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή στην εταιρεία και δεν αποτελεί μέρος των εγκαταστάσεων των μεταλλείων που έχουν εκμισθωθεί από το ελληνικό Δημόσιο σ’ αυτήν. Σημειώνει, δε, ότι η έκταση 1.400 στρεμμάτων, όπου αναπτύσσονται οι εγκαταστάσεις της ΛΑΡΚΟ (λιμάνι, αποθήκες κ.λπ.) έχει περιέλθει στην κυριότητα της εταιρείας τμηματικά, με διαδοχικά συμβόλαια αγοράς και απαλλοτριώσεις με δαπάνες της και είναι όλα μετεγγεγραμμένα στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. Σημειώνεται ότι η Εθνική Τράπεζα ελέγχει περίπου το 33% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας.

Νέο εξώδικό στο ΤΑΙΠΕΔ Ωστόσο η βροχή εξωδίκων δεν είχε σταματήσει εκεί, καθώς στο TAIΠEΔ υπήρξε αντίστοιχο και από την ναυτιλιακή εταιρεία «NTAIAMONTΣ MONOΠPOΣΩΠH E.Π.E.». Η ναυτιλιακή, που εδώ και χρόνια εκτελεί μεταφορές μεταλλευμάτων για λογαριασμό της εταιρείας, διεκδικεί ποσό της τάξης των 229 εκατ. ευρώ και ζητεί παρέμβαση του TΑΙΠΕΔ με αίτημα να αναστείλει τη διαδικασία αποκρατικοποίησης, μέχρι να δοθεί οριστική λύση στο θέμα. H NTAIAMONTΣ απαιτεί σε κάθε περίπτωση να μην προχωρήσει η διαδικασία διαχωρισμού της ΛAPKO σε δύο αυτοτελή νομικά πρόσωπα, ένα υγιές με περιουσία και χωρίς χρέη και ένα χωρίς περιουσιακά στοιχεία και βεβαρημένο με οφειλές, καθώς κάτι τέτοιο «θα συνιστά κακουργηματική καταδολίευση δανειστού και μάλιστα εν γνώσει των δολίως ενεργούντων». Πα ρ άλ λ ηλ α , τοπικ οί πα ρά γοντ ες ασκούν ήδη πιέσεις στην κυβέρνηση ώστε τα σχέδια για διαχωρισμό της εταιρείας «να μπουν στο ράφι». Στο πλαίσιο αυτό ο βουλευτής της Ν.Δ., κ. Κώστας Κουτσογιαννακόπουλος, με ανακοίνωσή του πέρσι είχε αναφέρει ότι θα δοθεί παράταση στις μεταλλευτικές παραχωρήσεις, αλλά και θα υπάρξει αλλαγή του πλάνου ιδιωτικοποίησης.

| ιδιωτικοποιησειΣ |

Τι εστί ΛΑΡΚΟ…

Η σημερινή ΛΑΡΚΟ διαθέτει σειρά μεταλλείων, το μεταλλουργικό εργοστάσιο, το λιμάνι της Λάρυμνας, ανυπολόγιστης αξίας μηχανολογικό εξοπλισμό, μεταφορικά μέσα, ταινίες μεταφοράς ορυκτών κ.ο.κ. Ανάμεσα στα άλλα περιουσιακά στοιχεία στην κατοχή της έχει: • Πέντε μεταλλεία επιφανειακής εκμετάλλευσης στην περιοχής της Εύβοιας. Τα Μεταλλεία διαθέτουν σύγχρονο χωματουργικό εξοπλισμό επιφανειακών εκμεταλλεύσεων, δύο εγκαταστάσεις θραύσης και κοσκίνισης των μεταλλευμάτων, μονάδα εμπλουτισμού και εγκαταστάσεις ομογενοποίησης και φόρτωσης πλοίων. Για τη μεταφορά του μεταλλεύματος υπάρχει ενιαίο σύστημα μεταφορικής ταινίας, μήκους 7,5 χλμ. • Τα Μεταλλεία Αγίου Ιωάννη που βρίσκονται στο Νέο Κόκκινο του Νομού Βοιωτίας, 7 χιλιόμετρα από το Μεταλλουργικό Εργοστάσιο της Λάρυμνας. Λειτουργούν με μία υπόγεια και τρεις επι-

φανειακές εκμεταλλεύσεις. Μια τέταρτη επιφανειακή εκμετάλλευση δημιουργήθηκε ως επέκταση σε υπάρχουσες επιφανειακές εκμεταλλεύσεις. Τα Μεταλλεία είναι εξοπλισμένα με σύγχρονο υπόγειο και επιφανειακό εξοπλισμό και πρόσθετες μονάδες διατρητικών μηχανημάτων. • Τα Μεταλλεία Καστοριάς, κοντά στα αλβανικά σύνορα, που ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1990. Τα μεταλλεία είναι επιφανειακά και λειτουργούν με εργολαβικά συνεργεία εξόρυξης και αποκάλυψης. • Το Λιγνιτωρυχείο Σερβίων, στην Κοζάνη. Η κάλυψη των αναγκών του Μεταλλουργικού Εργοστασίου στη Λάρυμνα οδήγησε τη ΛΑΡΚΟ στην ανάπτυξη έντονων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, με σκοπό την αναζήτηση κατάλληλων στερεών καυσίμων. Η εκμετάλλευση του ορυχείου είναι επιφανειακή. • Τις μεταλλουργικές εγκαταστάσεις της ΛΑΡΚΟ (εργοστάσιο), που βρίσκεται στη Λάρυμνα της Φθιώτιδας, περίπου 130 χλμ. από την Αθήνα. Στο Μεταλλουργικό Εργοστάσιο γίνεται πυρομεταλλουργική επεξεργασία των ελληνικών σιδηρονικελιού-

 39

χων μεταλλευμάτων (λατεριτών) με στόχο την παραγωγή σιδηρονικελίου (FeNi), περιεκτικότητας 18-24% σε νικέλιο, που αποτελεί πρώτη ύλη για τις βιομηχανίες παραγωγής ανοξείδωτων χαλύβων στον ευρωπαϊκό χώρο. Στο μετοχολόγιο της ΛΑΡΚΟ διακρίνονται το ελληνικό Δημόσιο, που διαθέτει το 55,2% των μετοχών της εταιρείας, η Εθνική Τράπεζα, με ποσοστό 33,4%, και η Δ.Ε.Η. με ποσοστό 11,4%. Στην ιδιοκτησία της ανήκουν τα βασικά ορυχεία νικελίου. Η επιχείρηση κατέχει το μονοπώλιο εξόρυξης νικελίου και βρίσκεται στην πρώτη θέση παραγωγής νικελιούχων σιδηρομεταλλευμάτων. Τα επίπεδα της παραγωγής της την τοποθετούν στην πρώτη θέση στην Ευρώπη και μεταξύ των πέντε πρώτων παγκοσμίως, ενώ συνολικά, ακόμη και σήμερα, θεωρείται ότι βρίσκεται διεθνώς στις πρώτες θέσεις εξόρυξης, κατεργασίας, εκμετάλλευσης και εμπορικής διάθεσης του σιδηρονικελίου. Εκτός από το νικέλιο υψηλές είναι οι επιδόσεις της ΛΑΡΚΟ στην παραγωγή και εκμετάλλευση λιγνίτη, σκουριάς και αδρανών υλικών για οικοδομές.

 38

| επιχειρησεισ |

αποτελεσματα

Θεαματική

αύξηση κερδών ανακοίνωσε

η ΔΕΗ Καλά νέα από τη Δ.Ε.Η., καθώς στα 127,1 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καθαρά κέρδη της εταιρείας στo πρώτο εξάμηνο του 2013, έναντι 22,9 εκατ. ευρώ στην αντίστοιχη περσινή περίοδο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν

 39

Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 170,2 εκατ. ευρώ έναντι 52,5 εκατ. ευρώ στο Α΄εξάμηνο του 2012. Τα κέρδη προ τόκων φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) είναι αυξημένα κατά 97,3 εκατ. ευρώ (+19,9%) σε σχέση με το Α΄ εξάμηνο 2012 και ανήλθαν σε 586,3 εκατ. ευρώ, κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης του κόστους του ενεργειακού μείγματος κατά 146 εκατ. ευρώ (-8,1%), με το περιθώριο EBITDA να ανέρχεται σε 19,9%, σε σύγκριση με 16,6% στο πρώτο εξάμηνο του 2012.

Μείωση της ζήτησης της ενέργειας Η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε κατά 1.064 GWh (-3,5%), στις 29.217 GWh, έναντι 30.281 GWh στο Α΄ εξάμηνο του 2012. Αν εξαιρέσουμε τις εξαγωγές και την άντληση, η ζήτηση μειώθηκε κατά 3,3% (-923 GWh). Στο δεύτερο τρίμηνο του 2013 ο ρυθμός μείωσης της συνολικής ζήτησης επιβραδύνθηκε σε 2% από 4,9% στο πρώτο τρίμηνο.

Οι πωλήσεις Οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας της Δ.Ε.Η., συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών, μειώθηκαν κατά 479 GWh (-1,9%), σε 24.604 GWh, λόγω της χαμηλότερης ζήτησης, παρά τη μικρή ανάκτηση μεριδίου 0,4% στη λιανική Αγορά. Τα αντίστοιχα έσοδα αυξήθηκαν 1,9% λόγω των τιμολογιακών αυξήσεων από 1/1/2013, οι οποίες αντισταθμίστηκαν μερικώς από τη μείωση του όγκου των πωλήσεων και την επιδείνωση του μείγματος πωλήσεων της Δ.Ε.Η. Ο κύκλος εργασιών σημείωσε μικρή αύξηση κατά 13,2 εκατ. ευρώ (+0,4%) και διαμορφώθηκε σε 2.951,2 εκατ. ευρώ. Στον κύκλο εργασιών συμπεριλαμβάνεται ποσό 3,1 εκατ. ευρώ που αφορά στη συμμετοχή χρηστών του δικτύου για τη σύνδεσή τους σ’ αυτό. Το μέγεθος αυτό είναι μειωμένο κατά 21,6 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το Α΄ εξάμη-

Τα αποτελέσματα του Ομίλου στο δεύτερο τρίμηνο χαρακτηρίζονται από αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 4,2% και βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) κατά 29,3%. Σε επίπεδο εξαμήνου, η λειτουργική κερδοφορία βελτιώνεται, με το περιθώριο EBITDA να διαμορφώνεται σε 19,9% έναντι 16,6% Στην αντίστοιχη περίοδο του 2012

νο του 2012, λόγω της μειωμένης οικοδομικής δραστηριότητας, καθώς και από το γεγονός ότι στην αντίστοιχη περίοδο του 2012 υπήρχε αυξημένος αριθμός αιτήσεων για συνδέσεις με το δίκτυο από παραγωγούς Α.Π.Ε. (κυρίως φωτοβολταϊκών). Η παραγωγή και οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας της Δ.Ε.Η. κάλυψαν το 63,8% της συνολικής ζήτησης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο Α΄εξάμηνο του 2012 ήταν 67%. Σε απόλυτα μεγέθη, σημειώθηκε μείωση η οποία ανήλθε σε 1.635 GWh, που οφείλεται στη μικρότερη παραγωγή των μονάδων λιγνίτη και φυσικού αερίου, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αυξημένη υδροηλεκτρική παραγωγή. Επιπλέον, η παραγωγή τρίτων από Α.Π.Ε. αυξήθηκε στις 4.167 GWh (+1.195 GWh) και το αντίστοιχο μερίδιό τους στο ενεργειακό μείγμα της χώρας στο 14,3% από 9,8%.

Καύσιμα και φυσικό αέριο Οι δαπάνες για υγρά καύσιμα, φυσικό αέριο και αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν κατά 255,5 εκατ. ευρώ (-17%) σε σχέση με το Α΄ εξάμηνο του 2012, κυρίως

 24

λόγω των χαμηλότερων δαπανών για φυσικό αέριο και δευτερευόντως για υγρά καύσιμα. Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης των δαπανών για αγορές ενέργειας, το οποίο οφείλεται στη μείωση της Οριακής Τιμής Συστήματος (Ο.Τ.Σ.) κατά 39,5%, από 60,8 ευρώ/MWh σε 36,8 ευρώ/MWh, αντισταθμίστηκε από την υψηλότερη δαπάνη για την ανάκτηση του μεταβλητού κόστους τρίτων συμβατικών παραγωγών. Η δαπάνη για δικαιώματα εκπομπής CO2 ανήλθε σε 106,2 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 105,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Α΄ εξάμηνο του 2012, λόγω του γεγονότος ότι από 1/1/2013 η Δ.Ε.Η. δεν διαθέτει πλέον δωρεάν δικαιώματα εκπομπής CO2. Οι εκπομπές CΟ2 για το Α΄ εξάμηνο του 2013 ανήλθαν σε 18,8 εκατ. τόνους, έναντι 22,9 εκατ. στην αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Μείωση μισθοδοσίας και εργαζομένων Η συνολική μείωση των αμοιβών προσωπικού, συμπεριλαμβανομένης και της μισθοδοσίας που κεφαλαιοποιείται, ανήλθε σε 10,3 εκατ. ευρώ (-1,9%), μεταξύ των δύο περιόδων. Το μέγεθος αυτό προκύπτει αφού έχει αφαιρεθεί ποσό ύψους 6 εκατ. ευρώ από το συνολικό κόστος μισθοδοσίας, το οποίο πρέπει να ανακτήσει η Δ.Ε.Η. από το κράτος και το οποίο αφορά σε 480 εργαζόμενους, οι οποίοι απασχολούνται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και το ΤΑΥΤΕΚΩ. H μείωση του αριθμού του μισθοδοτούμενου τακτικού προσωπικού ανήλθε σε 680 εργαζόμενους, από 20.534 στις 30 Ιουνίου 2012 σε 19.854 στις 30 Ιουνίου 2013. Σημειώνεται ότι παρά το μειωμένο προσωπικό, οι ώρες για υπερωρίες και βάρδιες μειώθηκαν αθροιστικά κατά 4,3%. Στο Α΄ εξάμηνο του 2013, το 46% των συνολικών εσόδων απορροφήθηκε από τις δαπάνες καυσίμων, CO2 και αγορών ενέργειας, έναντι 51,2% στην αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση του ποσοστού των δαπανών για υγρά καύσιμα και φυσικό αέριο σε 16,1%, από 23,6% των συνολικών εσόδων. Αντίθετα, η συμμετοχή της δαπάνης για την ανάκτηση του μεταβλητού κόστους τρίτων συμβατικών παραγωγών αυξήθηκε σε 7,3% από 4,2%, ενώ για τα δικαιώματα

| επιχειρησεισ |

CO2 διαμορφώθηκε σε 3,6%. Οι προβλέψεις απορρόφησαν το 6,4% των συνολικών εσόδων στο Α΄ εξάμηνο του 2013 έναντι 4,8% στην αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Αρθούρος Ζερβός: «Έσοδα 6,1 δισ. ευρώ το 2013»

Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της περιόδου, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Δ.Ε.Η., κ. Αρθούρος Ζερβός, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα του Ομίλου στο δεύτερο τρίμηνο χαρακτηρίζονται από αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 4,2% και βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) κατά 29,3%. Σε επίπεδο εξαμήνου, η λειτουργική κερδοφορία βελτιώνεται, με το περιθώριο EBITDA να διαμορφώνεται σε 19,9% έναντι 16,6% στην αντίστοιχη περίοδο του 2012. Παρά την αύξηση της δαπάνης για δικαιώματα CO2 κατά 106 εκατ. ευρώ, περίπου, σημαντική θετική επίδραση στη δι-

αμόρφωση των αποτελεσμάτων είχε η μείωση κόστους του ενεργειακού μείγματος κατά 146 εκατ. ευρώ (-8,1%) που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον υπερδιπλασιασμό της υδροηλεκτρικής παραγωγής (αύξηση κατά 116% ή 2.016 GWh). Κρίσιμο στοιχείο κόστους για το 2013 παραμένει ο Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους των μονάδων φυσικού αερίου τρίτων παραγωγών, ο οποίος, παρά τη μειωμένη ζήτηση, επιβάρυνε σημαντικά τα αποτελέσματα του Α΄ εξαμήνου του 2013 με 215 εκατ. ευρώ έναντι 124,7 εκατ. ευρώ στο Α΄ εξάμηνο του 2012. Οι αλλαγές που ανακοίνωσε πρόσφατα η Ρ.Α.Ε. για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στη χονδρεμπορική Αγορά δεν έχουν επί της ουσίας αλλάξει μέχρι σήμερα σε τίποτα τη λειτουργία της εν λόγω Αγοράς. Αναφορικά με τις εκτιμήσεις μας για το σύνολο του έτους και με παραδοχές για την τιμή του πετρελαίου Brent 105 δολ./βαρέλι, την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου στο 1,28 και την τιμή CO2 στα 5 ευρώ/

 25

τόνο για το διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου 2013, τα βασικά οικονομικά μεγέθη προβλέπεται να διαμορφωθούν ως ακολούθως: • Έ σοδα από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας: 5,9 δισ. ευρώ • Συνολικά Έ σοδα: 6,1 δισ. ευρώ • Περιθώριο EBITDA: 16,5-17% Θα ήθελα, τέλος, να επισημάνω την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας, τον Αύγουστο, της μονάδας συνδυασμένου κύκλου ισχύος 417 MW στο Αλιβέρι, που ενισχύει την ανταγωνιστικότητα του παραγωγικού δυναμικού της εταιρείας, καθώς και την αναχρηματοδότηση δανείων ύψους 1,2 δισ. ευρώ με κοινοπραξία ελληνικών τραπεζών. Η αναχρηματοδότηση αυτή ήταν από τους βασικούς λόγους για την πρόσφατη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της εταιρείας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s, ενώ αποτελεί ενδιάμεσο στάδιο ενόψει της ολοκλήρωσης της συμφωνίας για σύναψη μεσομακροπρόθεσμου δανείου με στόχο τη βελτίωση της κεφαλαιακής δομής της εταιρείας».

εξαγωγεσ

«Ψηφίζουν Ελλάδα»

τα γερμανικά σούπερ μάρκετ

Ισχυρό είναι το ενδιαφέρον των γερμανικών αλυσίδων λιανεμπορίου για τα ελληνικά προϊόντα, όπως προκύπτει και από τις συναντήσεις με επικεφαλής μεγάλων ομίλων που γίνονται στη Γερμανία.

Μετά το ραντεβού που πραγματοποιήθηκε στο τέλος Ιουλίου στo γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στο Μόναχο, με τον επικεφαλής Αγορών τροφίμων της αλυσίδας Netto, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον επικεφαλής Αγορών τροφίμων της αλυσίδας Norma.

Netto Η Netto ανήκει στον όμιλο Edeka, που έχει 4.100 καταστήματα λιανικής πώλησης κατανεμημένα σε 18 περιφερειακές διοικήσεις, με κεντρική Διοίκηση στο Maxhutte Haidhof και απασχολεί συνολικά 59.000 εργαζόμενους. Ανήκει στην κατηγορία καταστημάτων soft discount (διακινεί επώνυμα

 26

και ιδιωτικής ετικέτας προϊόντα σε αναλογία 60/40% αντίστοιχα), με το 80% του κύκλου πωλήσεων να προέρχεται από τα τρόφιμα μέσου και χαμηλού επιπέδου τιμών, κατά μέσο όρο.

Norma Η Norma διαθέτει 1.450 καταστήματα σούπερ μάρκετ, κατανεμημένα σε 16 περιφερειακές διευθύνσεις με κεντρική Διοίκηση στη Νυρεμβέργη. Η Νorma έχει παρουσία, πέραν της Γερμανίας, στην Αυστρία, τη Γαλλία και την Τσεχία. Οι αγορές των προϊόντων για τη Norma γίνονται κεντρικά από τη Νυρεμβέργη, όπου βρίσκεται η κεντρική αποθήκη και απ’ όπου οργανώνεται η διανομή των προϊόντων στις υπόλοιπες περιφερειακές αποθήκες.

Aldi Είναι η μικρότερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ στη Γερμανία και συγκαταλέγεται στην κατηγορία hard discount (πώληση προϊόντων κυρίως ιδιωτικής ετικέτας με μόνο 800 κωδικούς τροφίμων στα ράφια της) και ετήσιο κύκλο πωλήσεων περίπου 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 80% αφο-

| επιχειρησεισ |

ρά σε τρόφιμα. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία στη Γερμανία, το 54% του κύκλου πωλήσεων των τροφίμων γίνεται μέσω των καταστημάτων discount και από αυτό το 10% ανήκει στη Norma.

ΚΡΙ-ΚΡΙ:

Αγορά προϊόντων κατευθείαν από τον παραγωγό

Θετικά είναι τα οικονομικά αποτελέσματα Α΄ εξαμήνου 2013 για τη γαλακτοβιομηχανία, παρά το αρνητικό κλίμα στην Αγορά, ενώ επενδύει στο κομμάτι των εξαγωγών και του παγωτού. H βιομηχανία γάλακτος ΚΡΙ-ΚΡΙ δημοσίευσε τις οικονομικές καταστάσεις εξαμήνου 2013. Σε εταιρικό επίπεδο, ο κύκλος εργασιών της ΚΡΙ-ΚΡΙ ανήλθε σε 35.384 χιλ. ευρώ έναντι 30.606 χιλ. ευρώ στο εξάμηνο 2012 (αύξηση 15,6%). Αντίστοιχα, τα μεγέθη της κερδοφορίας διαμορφώνονται ως εξής: Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) ανήλθαν σε 5.902 χιλ. ευρώ έναντι 6.128 χιλ. ευρώ στο εξάμηνο 2012. Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 4.781 χιλ. ευρώ, έναντι 4.645 χιλ. ευρώ στο εξάμηνο 2012. Τέλος, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 4.182 χιλ. ευρώ, έναντι 3.982 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου. Σε επίπεδο ομίλου, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους, που αντιστοιχούν στους ιδιοκτήτες της μητρικής, ανήλθαν σε 4.177 χιλ. ευρώ, έναντι 4.154 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου. Τα μεγέθη της κερδοφορίας επηρεάστηκαν αρνητικά από τις αυξήσεις στις τιμές πρώτων υλών που παρουσιάστηκαν στο Β΄τρίμηνο και έφεραν μείωση του μικτού περιθωρίου των γαλακτοκομικών κατά 2,5 μονάδες, καθώς και από τις αυξημένες δαπάνες προωθήσεων και διαφήμισης.

Η Νorma προτιμά την αγορά προϊόντων κατευθείαν από τον έλληνα παραγωγό/εξαγωγέα (για μείωση του κόστους του ενδιάμεσου εισαγωγέα), τα οποία πωλεί σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές. Οργανώνει διαφημιστικές δράσεις για την προώθηση ελληνικών προϊόντων τέσσερεις φορές τον χρόνο, ενδιαφέρεται να εισάγει νέα ελληνικά προϊόντα στο ράφι, εφόσον συμφωνηθεί η ζητούμενη τιμή και ποιότητα και έχει τη δυνατότητα να εισάγει άμεσα νέους κωδικούς στην παλέτα των προϊόντων της, στην αρχή με την επωνυμία του προϊόντος και εφόσον αυτό παρουσιάσει καλές πωλήσεις, τότε με ιδιωτική ετικέτα. Ενδιαφέρεται κυρίως για είδη αρτοποιίας, γλυκισμάτων, αλκοολούχων, κονσερβών φρούτων και λαχανικών και λοιπών παραδοσιακών προϊόντων, τα οποία έχει ήδη δοκιμάσει ο γερμανός καταναλωτής στις διακοπές του στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθείται το πρόγραμμα πωλήσεων του Lidl στην Ελλάδα, το οποίο εξαιτίας της επιτυχίας που έχει σημειώσει, αποτελεί δείκτη για την παλέτα των ελληνικών προϊόντων που θα προσφερθούν. Εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον και δυνατότητα ανταπόκρισης στις ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές λιανικής της Νorma, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να επικοινωνήσουν με το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων προκειμένου να ενημερωθούν για τα στοιχεία του αρμόδιου υπαλλήλου αγορών.

Αύξηση πωλήσεων 15,6% και διατήρηση της κερδοφορίας

Μικρή μείωση στις πωλήσεις παγωτού Στον τομέα του παγωτού, όπου οι πω-

 27

λήσεις του Ομίλου παρουσίασαν οριακή μείωση 0,7%, προωθήθηκε ενεργά η επέκταση του δικτύου πωλήσεων στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα προχώρησε η αναδιάρθρωση του δικτύου στην ΠΓΔΜ και τη Βουλγαρία, μιας και οι πωλήσεις πραγματοποιούνται εκεί μέσω τοπικών αντιπροσώπων. Παράλληλα, ενισχύθηκε η αναγνωρισιμότητα μέσω τηλεοπτικών διαφημιστικών μηνυμάτων και αξιοποιήθηκε η ελληνική προέλευση.

Ανταγωνιστικές τιμές στο γιαούρτι Στο γιαούρτι, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, εξακολουθεί η πολιτική ανταγωνιστικών τιμών, με προώθηση των χαρακτηριστικών που διακρίνουν τα προϊόντα γιαουρτιού της ΚΡΙ-ΚΡΙ για την ελληνική Αγορά. Η πρόσφατη διαφημιστική καμπάνια βοήθησε σημαντικά στην ενίσχυση των μεριδίων Αγοράς.

Προσπάθεια ενίσχυσης των εξαγωγών στη ΔΥΤΙΚΗ Ευρώπη Ταυτόχρονα καταβλήθηκαν συστηματικές προσπάθειες για την ενίσχυση των εξαγωγών σε χώρες της δυτικής Ευρώπης, καθώς και για την είσοδο σε μεγάλες Αγορές όπου η ΚΡΙ-ΚΡΙ δεν είχε παρουσία (Μ. Βρετανία, με τη γνωστή αλυσίδα Waitrose). Αποτέλεσμα ήταν αύξηση στις πωλήσεις γαλακτοκομικών 23,4%.

Επενδύσεις στο κομμάτι του παγωτού Η επενδυτική δραστηριότητα συνεχίζεται, με την υλοποίηση επενδυτικού προγράμματος για το παγωτό (διατάξεις Ν.3299/04) το οποίο έχει πιστοποιηθεί από τα αρμόδια ελεγκτικά κλιμάκια.

κοινωφελησ εργασια

Πρόγραμμα-ανάσα για 50.000 ανέργους Αφορά άτομα σε οικογένειες χωρίς εργαζόμενο και προσφέρεται εισόδημα με πλήρη ασφάλιση.

Για παρέμβαση μεγάλης κλίμακας, που θα δώσει εργασία –με πλήρη ασφάλιση– και εισόδημα σε περισσότερους από 50.000 ανέργους, έκανε λόγο ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, κ. Γιάννης Βρούτσης, κατά την παρουσίαση του «προγράμματος των 50.000 θέσεων για την Κοινωφελή Εργασία» που έγινε νωρίτερα στο υπουργείο Εργασίας. Ο σκοπός του προγράμματος, που ξεκινά το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρί-

ου, είναι διπλός και στοχεύει αφενός να προωθηθεί η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των ανέργων και η αποτελεσματική στήριξη των ανέργων, με προτεραιότητα στους άνεργους που διαβιούν σε οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο, αφετέρου, δε, να προωθηθεί η κάλυψη κοινωνικών αναγκών και παράλληλα να βελτιωθούν και να αναβαθμιστούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες.

Ευκαιρία επανένταξης στην αγορά εργασίας «Πρόκειται για μεγάλο και καινοτόμο πρόγραμμα, προϊόν του συντονισμού και της

 28

συνεργασίας πολλών υπουργείων, προκειμένου με εντατική προσπάθεια να παρακάμψουμε γραφειοκρατικά εμπόδια, χρηματοδοτικές δυσκολίες και κοινοτικές επιφυλάξεις», συνέχισε ο υπουργός Εργασίας και προσέθεσε ότι «το πρόγραμμα, αν και δεν αποτελεί τη λύση για το πρόβλημα της ανεργίας, θα δώσει ανάσα στους ανέργους συμπολίτες μας και στα νοικοκυριά που έχουν πληγεί περισσότερο από το σφοδρό κύμα της ύφεσης και της ανεργίας». Τόνισε, παράλληλα, ότι «θα συνεχίσουμε με ακόμη μεγαλύτερη ένταση, αξιοποιώ-

| ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ |

Ανάπτυξης, κ. Κωστής Χατζηδάκης που τόνισε ότι «στύψαμε το ΕΣΠΑ, για να εξασφαλίσουμε τη χρηματοδότηση». Ο υπουργός Ανάπτυξης δεσμεύτηκε, επίσης, ότι θα υπάρξουν και άλλες τέτοιες δράσεις στο πλαίσιο των επόμενων ΕΣΠΑ. «Μόνιμη έγνοια μας πρέπει να είναι η ανακούφιση των πιο ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων» τόνισε, στη δήλωσή του, ο υπουργός Εσωτερικών, κ. Μιχελάκης, που προσέθεσε ότι το πρόγραμμα, εκτός από τη βοήθεια που παρέχει σε οικογένειες χωρίς εργαζόμενο, στηρίζει ταυτόχρονα κοινωφελείς δραστηριότητες των δήμων.

Οι πρώτες προσλήψεις τον Οκτώβριο

ντας κάθε δυνατό πόρο και κάθε δυνατότητα, να προσφέρουμε ευκαιρίες επανένταξης στην αγορά εργασίας».

Ένταξη στο πρόγραμμα μέχρι το τέλος του έτους «Οι άνεργοι θα ενταχθούν στο πρόγραμμα, σταδιακά, μέχρι το τέλος του χρόνου και σε πλαίσιο απόλυτης διαφάνειας, με την εποπτεία και τον έλεγχο του ΑΣΕΠ, θα απασχοληθούν σε θέσεις κοινωφελούς εργασίας στους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας, σε νοσοκομεία, σχολεία, δικαστικές υπηρεσίες και στα ΚΕΠ. Έ τσι, το πρόγραμμα και οι σημαντικοί πόροι που θα διατεθούν γι’ αυτό θα «πιάσουν τόπο». Θα υποστηρίξουν αποτελεσματικά τους ανέργους και παράλληλα θα ενισχύσουν την ποιότητα και θα διευρύνουν τις παροχές κοινωνικών υπηρεσιών από τις δημόσιες υπηρεσίες και την τοπική αυτοδιοίκηση» κατέληξε ο υπουργός Εργασίας. Στην παρουσίαση συμμετείχαν, επίσης, οι υπουργοί Ανάπτυξης, κ. Κωστής Χατζηδάκης και Εσωτερικών, κ. Γιάννης Μιχελάκης. «Δεν κομπάζουμε για το πρόγραμμα· δίνουμε μια ανάσα στους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη» τόνισε ο υπουργός

«Η πρώτη δημόσια πρόσκληση θα βγει στις 15 Σεπτεμβρίου και οι πρώτες προσλήψεις θα ξεκινήσουν στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου» ανέφερε ο διοικητής του ΟΑΕΔ, κ. Θεόδωρος Αμπατζόγλου. «Η καινοτομία του προγράμματος βρίσκεται στο ότι για πρώτη φορά 50.000 άνεργοι θα αποκτήσουν εισόδημα, ενώ ταυτόχρονα θα παράγουν κοινωνικό έργο», όπως υπογράμμισε ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, επικεφαλής του Γραφείου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικής Πολιτικής της Ε.Ε. στην Αθήνα για την Κοινωφελή Εργασία. Επεσήμανε, παράλληλα, ότι «το πρόγραμμα διαμορφώθηκε με συνεργασία των αρμόδιων Επιτρόπων Γιοχάνες Χαν και Λάσλο Άντορ με τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους παριστάμενους υπουργούς. Ο κ. Σχοινάς ανέφερε, τέλος, ότι τέτοιου χαρακτήρα πρόγραμμα εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Οι ωφελούμενοι θα απασχοληθούν για πέντε μήνες σε δήμους, περιφέρειες, σχολεία, δικαστήρια, ΚΕΠ, Ασφαλιστικά Ταμεία και άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Σύμφωνα με τα πρόγραμμα, «σε ειδικά αιτιολογημένες περιπτώσεις που εμπίπτουν στον τομέα αρμοδιότητας του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το χρονικό διάστημα απασχόλησης των ωφελουμένων δύναται να ανέλθει κατά ανώτατο όριο έως έξι μήνες και 15 ημερολογιακές ημέρες». Η αμοιβή των απασχολούμενων θα είναι 748 ευρώ για ανέργους άνω των 25 ετών,

 29

εκ των οποίων τα 490 θα είναι η καθαρή αμοιβή και τα 258 ασφαλιστικές εισφορές. Η συνολική αμοιβή του πενταμήνου θα είναι 3.740 ευρώ. Αντίστοιχα, για τους ανέργους κάτω των 25 ετών, η αμοιβή θα είναι 652 ευρώ το μήνα, εκ των οποίων τα 427 θα είναι η καθαρή αμοιβή και τα 225 ασφαλιστικές εισφορές. Η συνολική αμοιβή πενταμήνου θα ανέλθει στα 3.260 ευρώ.

Ο προϋπολογισμός του προγράμματος Ο προϋπολογισμός θα καλυφθεί ως εξής (216.000.000 ευρώ, από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΚΤ και του ΕΤΠΑ): 100.000.000 ευρώ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013» 35.000.000 ευρώ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013» 41.000.000 ευρώ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση & Διά Βίου Μάθηση 2007-2013» 40.000.000 ευρώ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση 2007-2013» (ρήτρα ευελιξίας).

Κριτήρια επιλογής Θα ισχύσουν τα εξής κριτήρια επιλογής: Χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας ωφελουμένου με ανώτατο όριο τους 36 μήνες. Χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας του/της συζύγου των ανέργων της πρώτης κατηγορίας, με ανώτατο όριο τους 36 μήνες. Ετήσιο εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό. Ηλικία. Αριθμός ανήλικων τέκνων.

Οι ωφελούμενοι θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ: Eγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, μέλη οικογενειών στις οποίες δεν εργάζεται κανείς και οι σύζυγοι αυτών είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ Eγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, μέλη μονογονεϊκών οικογενειών στις οποίες δεν εργάζεται κανείς Eγγεγραμμένοι νέοι άνεργοι (18 έως 29 ετών) στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ Eγγεγραμμένοι μακροχρόνια άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ Άνεργοι πτυχιούχοι ΑΕΙ-ΤΕΙ, εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.

| μαrketing | Το 1964 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί για τη ΔΕΘ η χρονιά του ωραίου φύλου. Η Μις Κόσμος Κορίνα Τσοπέη, μαζί με τη Μις ΗΠΑ, Μπόμπι Τζόνσον...

Τάσος Τζήκας:

Η Δ.Ε.Θ. να ξαναγίνει μόδα, όπως παλιά

Ο πρόεδρος της ενοποιημένης, πλέον, Δ.Ε.Θ.-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας, κατά την ομιλία του στους εκπροσώπους Τύπου, υπογράμμισε την ανάγκη να καταστεί η Δ.Ε.Θ.-Helexpo διεθνής «παίκτης» στην εκθεσιακή Αγορά, αλλά και να ενισχύσει την παρουσία της στην Αθήνα.

o κ. Τζήκας, μάλιστα, παρέπεμψε στην προσεχή 78η Δ.Ε.Θ. για μια πρώτη εικόνα των αλλαγών στον ενοποιημένο εθνικό εκθεσιακό φορέα, ενώ προσέθεσε ότι μέλημα της Διοίκησης είναι «η Δ.Ε.Θ. να ξαναγίνει μόδα, όπως παλιά». Μεταξύ άλλων τόνισε ότι ο ιδιωτικός τομέας περιέβαλλε φέτος με εμπιστοσύνη τη Δ.Ε.Θ. ενώ η κρατική παρουσία περιορίζεται μόνο στην παρουσίαση του ΕΣΠΑ και των εργαλείων του, με σκοπό την καλύτερη ενημέρωση του κόσμου για την αξιοποίηση των κονδυλίων του. Η Έ κθεση εί-

ναι φέτος μεγαλύτερη από πέρσι, σημάδι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό και για τις επόμενες διοργανώσεις. Οι διεθνείς συμμετοχές ξεπερνούν τις 20, με εκπροσώπηση χωρών απ’ όλον τον κόσμο, γεγονός που καταδεικνύει την εμπιστοσύνη των ξένων στη χώρα μας, σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη. Από την Αυστραλία και τις Η.Π.Α. μέχρι την Κύπρο και τη Νότιο Αφρική ο διεθνής χαρακτήρας της 78ης Δ.Ε.Θ. επιβεβαιώνεται από τις φετινές συμμετοχές. Την ίδια στιγμή τα 13 θεματικά αφιερώματα σε κλάδους με προοπτική και περιθώρια ανάπτυξης και με όλες τις τελευταίες εξελίξεις για τους

 30

επαγγελματίες αλλά και τους απλούς επισκέπτες θα ξεδιπλωθούν ενώπιον του κοινού, φιλοδοξώντας να προτείνουν έξυπνες και σύγχρονες λύσεις. Ο κ. Τζήκας επεσήμανε, ακόμη, μια σημαντική στιγμή για την 78η Δ.Ε.Θ., αυτή της παρουσίας του Google Developers Group Playground,όπου θα συμμετάσχουν προγραμματιστές από την κοινότητα της Google και θα παρουσιάσουν όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία και τα επιτεύγματα της κορυφαίας εταιρείας του διαδικτύου. Από την πλευρά του, ο κ. Καράογλου διατύπωσε την εκτίμηση ότι το νέο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας σηματοδοτεί και την έναρξη μιας νέας προσπάθειας για την επανατοποθέτηση της Δ.Ε.Θ.-Ηelexpo στον διεθνή εκθεσιακό χάρτη. Ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης προσέθεσε ότι η καινούργια δυναμική της εταιρείας διαφαίνεται ήδη στα μεγέθη της 78ης Δ.Ε.Θ., στην οποία το εμβαδόν των στεγασμένων εκθεσιακών χώρων είναι αυξημένο 40% σε σχέση με πέρσι, ενώ οι έλληνες εκθέτες εκτιμάται να φτάσουν τους 1.000, έναντι 800 πέρσι. Υπενθύμισε ότι αυξημένες είναι και οι ξένες συμμετοχές.

Ανάπτυξη σε τρεις άξονες Ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος της Δ.Ε.Θ.Helexpo, κ. Κυριάκος Ποζρικίδης, έθεσε ως στόχο την ανάπτυξη της εταιρείας μέσα από τρεις άξονες, συγκεκριμένα από τη διεθνοποίηση των εκθέσεων, τις διεθνείς συμμαχίες και τα νέα εκθεσιακά προϊόντα. Αναφέρθηκε στις εκθεσιακές υποδομές, τονίζοντας ότι είναι εφικτή και ρεαλιστική στη φάση αυτή η ανάπλαση των υφιστάμενων εκθεσιακών εγκαταστάσεων. Ο απελθών Πρόεδρος της Δ.Ε.Θ.-Helexpo, κ. Θεόδωρος Σουμπάσης, ανέφερε ότι την τελευταία διετία τέθηκαν οι βάσεις ώστε η Έ κθεση να εξοπλιστεί θεσμικά μέσω της συγχώνευσης, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις προκειμένου να προωθήσει τα στρατηγικά της ζητήματα. «Η θέση που αξίζει στη Δ.Ε.Θ. είναι πολύ σημαντικότερη από αυτή που έχει σήμερα», εξήγησε. .

| δικαιοσυνη |

Fair Trials International:

Η Ελλάδα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε σχέση με την προσωρινή κράτηση  31

Οι ύποπτοι στην Ελλάδα τελούν υπό υπερβολική και αδικαιολόγητη προσωρινή κράτηση, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της συνάντησης νομικών εμπειρογνωμόνων που διοργανώθηκε από την Fair Trials International. Το εκδοθέν ανακοινωθέν, μετά το πέρας της συνάντησης, υπογραμμίζει τη συστηματική κατάχρηση του μέτρου της προσωρινής κράτησης, η οποία παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία επιτρέπεται μόνο ως έσχατο μέτρο, εντούτοις η χρήση της είναι διαδεδομένη και αποτελεί διαδικασία ρουτίνας. Το ανακοινωθέν εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αυθαιρεσία στην ακροαματική διαδικασία για την επιβολή προσωρινής κράτησης και με την έλλειψη αποτελεσματικής συμμετοχής της υπεράσπισης στις ακροάσεις προσωρινής κράτησης. Οι αποφάσεις σχετικά με το εάν ένας ύποπτος θα κριθεί προφυλακιστέος συχνά λαμβάνονται βάσει παραγόντων που αντίκεινται στην ελληνική νομοθεσία και τα διεθνή νομικά πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων των κύριων

αποφάσεων σχετικά με τη σοβαρότητα του καταγγελλόμενου αδικήματος καθώς και αόριστες αναφορές για τα χαρακτηριστικά του εναγομένου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δικαστές φαίνεται να βασίζονται στην προσωρινή κράτηση προκειμένου να ικανοποιήσουν την απαίτηση της κοινής γνώμης για δικαιοσύνη. Προκειμένου να αναπληρωθεί η περιρρέουσα αντίληψη ότι η αναβολή της δίκης είναι αναπόφευκτη και ότι δεν θα υπάρξει τελικά καταδίκη, η προφυλάκιση διατάσσεται ως τιμωρία για το υποτιθέμενο έγκλημα και όχι ως μέσο διασφάλισης της παρουσίας στη δίκη. Το ανακοινωθέν της συνάντησης παρέχει επίσης μια σειρά από βασικές συστάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση και τα δικαστικά συστή-

 32

ματα, να ευθυγραμμίσουν τις πρακτικές τους με τα διεθνή νομικά πρότυπα. Εκκινώντας από την άποψη συμμετεχόντων δικηγόρων που εμπλέκονται σε εκατοντάδες υποθέσεις ετησίως, το ανακοινωθέν απευθύνει έκκληση για βελτίωση των νομικών προτύπων στη λήψη αποφάσεων για προσωρινή κράτηση, που υλοποιείται μέσω της ενίσχυσης της κατάρτισης των δικαστών λειτουργών. Οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει, επίσης, να διασφαλίζουν την αποτελεσματική συμμετοχή της υπεράσπισης στις ακροάσεις προσωρινής κράτησης και τη συχνότερη χρήση εναλλακτικών της προσωρινής κράτησης μέτρων, τα οποία έχουν μικρότερο αντίκτυπο τόσο στη ζωή των υπόπτων όσο και των οικογενειών τους.

| δικαιοσυνη |

Οι αποφάσεις σχετικά με το εάν ένας ύποπτος θα κριθεί προφυλακιστέος συχνά λαμβάνονται βάσει παραγόντων που αντίκεινται στην ελληνική νομοθεσία και τα διεθνή νομικά πρότυπα

Ο Jago Russell, Διευθύνων Σύμβουλος της Fair Trials International, δήλωσε: «Για πολλά χρόνια η Fair Trials έχει εργαστεί σε υποθέσεις στην Ελλάδα, οι οποίες καταδεικνύουν τη συστηματική κατάχρηση της διαδικασίας προφυλάκισης και τις καταστροφικές επιπτώσεις της τόσο στους υπόπτους όσο και στις οικογένειές τους. Η συνάντησή μας ανέδειξε για ακόμη μία φορά τη διαδεδομένη φύση της συγκεκριμένης κατάχρησης και την ανάγκη για δράση σε επίπεδο Ε.Ε., ώστε να ευθυγραμμιστούν οι πρακτικές με τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα». Η Fair Trials International θα συνεχίσει να βοηθά υπόπτους στην προάσπιση του δικαιώματός τους για δίκαιη δίκη στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες

σε όλο τον κόσμο. Η ΜΚΟ θα συνεργαστεί στενά με τους έλληνες δικηγόρους για την έμπρακτη βελτίωση των νομικών προτύπων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των νέων νομικών μέσων της Ε.Ε. για την υποστήριξη των δικονομικών δικαιωμάτων και προκληθεισών αδικιών. Η Fair Trials Interna tional είναι μια ΜΚΟ για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρέχει βοήθεια σε άτομα τα οποία συλλαμβάνονται στο εξωτερικό και πραγματοποιεί εκστρατεία μεταρρύθμισης για την καταπολέμηση των βαθύτερων αιτιών της

 33

αδικίας σε διασυνοριακές υποθέσεις. Προκειμένου να επιτύχει στο έργο της, η Fair Trials συντονίζει τη δράση της με νομικά δίκτυα ανά την Ε.Ε. και πέραν αυτής. Η Συμβουλευτική Επιτροπή των Νομικών Εμπειρογνωμόνων μας (LEAP) –επίσημο δίκτυο που συγκεντρώνει κορυφαίους εμπειρογνώμονες του ποινικού δικαίου από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.– απαρτίζεται σήμερα από περισσότερα από 90 μέλη από 24 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η Επιτροπή συνεδριάζει τακτικά προκειμένου να συζητήσει επίκαιρα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

Συνάντηση στην Ελλάδα Στις 26 Απριλίου 2013, η Fair Trials διοργάνωσε συνάντηση νομικών εμπειρο-

γνωμόνων στην Ελλάδα, προκειμένου να συζητήσει γύρω από το ζήτημα της προσωρινής κράτησης, όπως την ορίζει ο νόμος και όπως εφαρμόζεται στην πράξη, και να παρασχεθούν μεταρρυθμιστικές συστάσεις με έμφαση στη μείωση της υπερβάλλουσας χρήσης και τη βελτίωση των νομικών προτύπων καθώς και την αναθεώρηση της ποινικής διαδικασίας προσωρινής κράτησης. Το ανακοινωθέν της συνάντησης είναι διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο της Fair Trials. Η Fair Trials έχει διεξάγει ώς τώρα παρόμοιες συναντήσεις σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., προκειμένου να συζητηθεί ο τρόπος προφυλάκισης που εφαρμόζεται και πώς μπορεί να βελτιωθεί. Τα ανακοινωθέντα από την Ισπανία, την Πολωνία και την Ουγγαρία έχουν εγείρει κατά το παρελθόν ανησυχίες σχετικά με τις παραβιάσεις των διεθνών νομικών προτύπων. Ως αποτέλεσμα, η Fair Trials καλεί την Ε.Ε. να θεσπίσει τα ελάχιστα νομικά πρότυπα που θα διέπουν τη χρήση της προσωρινής κράτησης στα 28 κράτη-μέλη της.

Η προφυλάκιση στην Ε.Ε. Τον Ιούνιο του 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε Πράσινη Βίβλο για την Προσωρινή Κράτηση μετά τον Οδικό Χάρτη του Συμβουλίου για την ενίσχυση των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων ή κατηγορουμένων κατά την ποινική διαδικασία, ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για την καθιέρωση των ελάχιστων αποδεκτών νομικών προτύπων δίκαιης δίκης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Έ νωση. Η διαβούλευση ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναγνωρίζοντας ότι «υπερβολικά μακρές περίοδοι προσωρινής κράτησης αποβαίνουν εις βάρος του ατόμου, μπορούν να υπονομεύσουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών-μελών και δεν αντιπροσωπεύουν τις

Αρκετά κράτη δεν διαθέτουν κατάλληλο σύστημα επανεξέτασης της προφυλάκισης, με τους δικαστές συχνα να προσυπογράφουν ανεξέταστα την παραπομπή του υπόπτου σε κράτηση

αξίες τις οποίες προασπίζεται η Ευρωπαϊκή Έ νωση». Η Fair Trials International εξακολουθεί να απευθύνει έκκληση στην Ε.Ε. να δώσει συνέχεια στις υποσχέσεις της και να θεσπίσει τα ελάχιστα πρότυπα που θα διέπουν τη χρήση της προσωρινής κράτησης στα 28 κράτη-μέλη της. Τον Οκτώβριο του 2011, η Fair Trials δημοσίευσε έκθεση σχετικά με την προσωρινή κρά-

 34

τηση (ως απάντηση στην Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής), εξετάζοντας τη νομοθεσία και την πρακτική των συστημάτων προσωρινής κράτησης 15 χωρών της Ε.Ε., αλλά και παρουσιάζοντας τις πραγματικές εμπειρίες 11 πελατών της Fair Trials που τελούν υπό κράτηση μακριά από την πατρίδα τους. Η έκθεση αποκαλύπτει ότι πολλές χώρες επιτρέπουν την προσωρινή κράτηση για απαράδεκτα μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ άλλες χώρες δεν έχουν καθόλου όριο. Αρκετά κράτη δεν διαθέτουν κατάλληλο σύστημα επανεξέτασης της προφυλάκισης, με τους δικαστές κατ’ επανάληψη να προσυπογράφουν ανεξέταστα την παραπομπή του υπόπτου σε κράτηση χωρίς να αναρωτιούνται για ποιο λόγο είναι απαραίτητο να κρατήσουν το άτομο στη φυλακή. Περισσότερες από πενήντα μη κυβερνητικές οργανώσεις και είκοσι ένα κράτη-μέλη ανταποκρίθηκαν στην Πράσινη Βίβλο, δείχνοντας την ανεπιφύλακτη υποστήριξή τους προς τις συστάσεις της Fair Trials International προκειμένου να τερματιστεί η υπερβάλλουσα και αδικαιολόγητη χρήση της προσωρινής κράτησης στην Ε.Ε. Οι απαντήσεις στην Πράσινη Βίβλο συνοψίζονται στην ενημερωτική έκθεση τηςFair Trials International.

| διεθνη |

Συρία:

Χημικός τρόμος KAI παγκόσμια διπλωματική αναστάτωση τoy Γιώργου ΣΜΥΡΝΗ

 35

Το χτύπημα με χημικά όπλα που αποδίδεται στο καθεστώς Άσαντ ανατρέπει τις διπλωματικές ισορροπίες γύρω από το θέμα του συριακού εμφυλίου. Ήδη ο Μπαράκ Ομπάμα έχει διακηρύξει την πρόθεσή του να «τιμωρήσει» το καθεστώς Άσαντ για την χρήση όπλων μαζικής καταστροφής και αναζητεί απεγνωσμένα συμμάχους. Η απώλεια της Αγγλίας ήταν ένα πλήγμα για τον αμερικανό Πρόεδρο.

Η πρόθεση Ομπάμα για στρατιωτική δράση Σε έναν εμφύλιο πόλεμο, που κρατάει χρόνια, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και φοβερές φρικαλεότητες κι από τις δύο πλευρές, το βίντεο που δείχνει θύματα της χρήσης χημικών όπλων στην Συρία ενδέχεται να αποτελέσει ιστορικό σταθμό. Στις δυτικές χώρες – ιδίως στις Η.Π.Α., την Αγγλία και τη Γαλλία– έχουν προεξοφλήσει ότι η επίθεση (με θύματα περισσότερα από 1.400, όπως δήλωσε σε ομιλία του ο υπουργός εξωτερικών της Αμερικής, Τζον Κέρι) έγινε από το καθεστώς Άσαντ. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό δεν ήταν το πρώτο χτύπημα του καθεστώτος με χημικά όπλα, απλώς το μαζικότερο, του οποίου οι επιπτώσεις έγιναν ιδιαιτέρως προφανείς. Εκτιμάται από δυτικές πηγές (που πάντως πρόσκεινται σε κράτη τα οποία δεν στηρίζουν τον Άσαντ) ότι έχουν ήδη γίνει από 10 έως 30 χτυπήματα με χημικά από το καθεστώς. Ο Πρόεδρος των Η.Π.Α., Μπαράκ Ομπάμα, έχει διακηρύξει τη θέση του για μια επίθεση-τιμωρία στο καθεστώς, στάση με την οποία συμφώνησαν ο πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά και η γαλλική πλευρά. Ο Μπαράκ Ομπάμα θέλει να πείσει ότι αυτό που είπε περί «κόκκινης γραμμής», το εννοεί. Υπάρχουν βέβαια και οι αντίθετες απόψεις, από χώρες που στηρίζουν τον Άσαντλ όπως και να έχει, ιδίως τη Ρωσία και το Ιράν, που κάνουν λόγο για προβοκάτσια. Αυτή είναι και η αιτία που

θεωρείται αδύνατη η έγκριση στρατιωτικής επέμβασης μέσω του Ο.Η.Ε. καθώς είναι δεδομένο ότι οι σύμμαχοι του Άσαντ (Ρωσία και Κίνα) θα ασκήσουν βέτο. Ο Μπαράκ Ομπάμα φάνηκε διατεθειμένος να τηρήσει τη δέσμευσή του ότι η χρήση χημικών στην Συρία θα είναι η «κόκκινη γραμμή». Ωστόσο η Αμερική σ’ αυτή την επίθεση δείχνει αρκετά πιο απρόθυμη σε σχέση με άλλες επεμβάσεις της. Και σύμφωνα με τα περισσότερα ρεπορτάζ και αναλύσεις, η επίθεση θα είναι σύντομη και μικρής κλίμακας: μια ισχυρή προειδοποίηση στο καθεστώς της Συρίας να μην χρησιμοποιεί όπλα μαζικής καταστροφής, γιατί θα υπάρχουν αντίποινα. Δεν θα είναι δηλαδή ο στόχος η καταστροφή του Άσαντ, αλλά μια προειδοποίηση. Αυτά βέβαια είναι μόνο εκτιμήσεις, επειδή όταν ξεκινούν πολεμικές ενέργειες, κανείς δεν μπορεί να προδικάσει μέχρι πού θα προχωρήσουν. Βέβαια υπάρχουν αναλυτές που υποστηρίζουν ότι αφορμή έψαχναν οι Αμερικανοί για να ανατρέψουν τον Άσαντ, ενώ μυρίζονται προβοκάτσια στο θέμα των χημικών, ενθυμούμενοι και το προηγούμενο του Ιράκ, όπου δεν βρέθηκαν ποτέ όπλα μαζικής καταστροφής. Όμως, αν ήθελαν οι Αμερικανοί να παρέμβουν, δεν χρειαζόταν χτύπημα με χημικά. Η εκτεταμένη χρήση βίας στη χώρα, προκειμένου να παραμείνει ένα απολυταρχικό καθεστώς

 36

| διεθνη |

Σε έναν εμφύλιο πόλεμο, που κρατάει χρόνια, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και φοβερές φρικαλεότητες κΑι από τις δύο πλευρές, το βίντεο που δείχνει θύματα της χρήσης χημικών όπλων στην Συρία ενδέχεται να αποτελέσει ιστορικό σταθμό

στην εξουσία, μπορούσε να τους δώσει πάρα πολλές αφορμές, όσα χρόνια διαρκεί ο εμφύλιος. Χώρια που για χρήση χημικών γινόταν λόγος εδώ και πολλούς μήνες, ειδικά δε οι Άγγλοι εμφανίζονταν σίγουροι ότι το καθεστώς είχε κάνει χρήση τέτοιων όπλων. Θα μπορούσαν, με πρόσχημα τη χρήση χημικών, να είχαν χτυπήσει πιο νωρίς, αν ήταν αποφασισμένοι να ανατρέψουν τον Άσαντ.

Η Αλ Κάιντα περιπλέκει τα πράγματα Όμως οι Αμερικανοί δεν φαίνονται και τόσο σίγουροι ότι θέλουν να δουν τον Άσαντ να καταρρέει. Ο κύριος φόβος είναι η διασπορά των χημικών όπλων σε δυνάμεις της τρομοκρατίας, που έχουν αποδείξει ότι μπορούν να χτυπήσουν ακόμη και μέσα στην Αμερική. Και αυτές οι δυνάμεις φαίνεται ότι είναι πιο κοντά στους αντικαθεστωτικούς, παρά στον Άσαντ. Σύμφωνα με αναλυτές, οι καλύτεροι στρατιώτες στην πλευρά των αντικαθεστωτικών είναι δυνάμεις που πρόσκεινται σε στρατιωτικό βραχίονα της Αλ Κάιντα. Είναι καλά εκπαιδευμένοι, πρόθυμοι να πεθάνουν για τον σκοπό τους και δεν κάνουν πλιάτσικο, καθώς είναι πειθαρχημένοι πολεμιστές. Σε περίπτωση, λοιπόν, νίκης τους, πέρα από τον κίνδυνο να αποκτήσουν πρόσβαση στο χημικό οπλοστά-

σιο του Άσαντ, υπάρχει και το ενδεχόμενο να αποκτήσουν ισχυρές βάσεις στη Συρία.

Το «όχι» των Άγγλων δυσκολεύει τους Αμερικανούς Πολλοί συγκρίνουν την περίπτωση της Συρίας (και την αναμενόμενη στρατιωτική επέμβαση) με εκείνη του Ιράκ. Ίσως επειδή και εκεί το βασικό επιχείρημα ήταν ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν είχε όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία τελικά ποτέ δεν βρέθηκαν, πλήττοντας την αξιοπιστία τόσο των Η.Π.Α. όσο και του τότε βρετανού πρωθυπουργού, Τόνι Μπλερ. Όμως σαφώς πιο κοντά (χρονικά και σε συνθήκες) είναι η περίπτωση της Λιβύης. Στην Λιβύη ήδη είχε ξεσπάσει εμφύλιος (ή επανάσταση εναντίον του καθεστώτος Καντάφι) και φαινόταν ότι οι καθεστωτικές δυνάμεις θα νικούσαν. Θυμίζουμε ότι Αγγλία και Γαλλία ήταν που και στην περίπτωση της Λιβύης κινήθηκαν πιο επιθετικά από τις Η.Π.Α. και ενεπλάκησαν σε στρατιωτική δράση, με την Αμερική από πίσω να στηρίζει (και στρατιωτικά) αλλά να μην μπαίνει πολύ ενεργά στο πολεμικό σκηνικό. Στη Συρία, όμως, η παρέμβαση που σχεδιάζουν τα δυτικά στρατιωτικά επιτελεία είναι ακόμη πιο περιορισμένη. Ο σκοπός τελικά δεν φαίνεται να είναι η ανατροπή του Άσαντ, αλλά η τιμωρία του. Βέβαια κάτι τέτοιο δείχνει δύσκολο να εξηγη-

 37

θεί. Πώς ρίχνεις πυραύλους σε κάποιον, αλλά δεν θέλεις να βοηθήσεις τους αντιπάλους του να επικρατήσουν; Προφανώς, ο σκοπός της στρατιωτικής κίνησης των Η.Π.Α. και των συμμάχων της είναι να προειδοποιήσουν το καθεστώς, ότι αν ξαναχρησιμοποιήσει χημικά, η απάντηση θα είναι ακόμη πιο σκληρή. Ίσως και να αποδυναμώσουν το χημικό του οπλοστάσιο – αν και γι’ αυτό υπάρχουν επιφυλάξεις. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Ομπάμα, είναι ότι μία από τις δύο δυνάμεις που και στη Λιβύη αλλά και τώρα στη Συρία έσπρωχναν πιο δυναμικά τις διπλωματικές εξελίξεις προς τη χρήση στρατιωτικής δράσης, κάνει πίσω. Το βρετανικό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση Κάμερον, γεγονός που υπήρξε τεράστιο πλήγμα για την αξιοπιστία του βρετανού πρωθυπουργού. Έ τσι στην Αμερική μένει μόνο η στήριξη της Γαλλίας. Ίσως η γαλλική πλευρά να θέλει να αποτελέσει τον στρατιωτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ρόλο που για ιστορικούς λόγους δεν μπορεί να αναλάβει η οικονομική «ατμομηχανή» της Ευρώπης, Γερμανία.

Οι επιφυλάξεις και στην Αμερική

Ωστόσο ο Λευκός Οίκος έχει να αντιμετωπίσει και εσωτερικά θέματα. Αν και στην Αμερική οι περισσότεροι είναι πεπεισμένοι ότι ο Άσαντ έχει κάνει χρήση χημικών όπλων, η αμερικανική κοινωνία έχει κουραστεί από τον πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας. Δεν υπάρχει μεγάλη προθυμία για νέα μέτωπα. Ο Ομπάμα, προκειμένου να μην συγκρουστεί με το κοινό αί-

σθημα, δήλωσε σε όλους τους τόνους ότι δεν θα είναι χερσαία η επέμβαση, ενώ η στρατιωτική εμπλοκή της Αμερικής θα είναι μικρής κλίμακας. Αυτό, για να αποδείξει ότι το κόστος εμπλοκής θα είναι μικρό. Όμως υπάρχει και μια άλλη παράμετρος. Η ύπαρξη χημικών όπλων καθιστά επικίνδυνη για τους αμερικανούς στρατιώτες πεζικού την παρουσία τους σε πεδία μαχών στην Συρία. Επιπλέον έκανε τόσες πολλές δεσμεύσεις και αποκάλυψε τόσα πολλά από όσα θα γίνουν (και κυρίως δεν θα γίνουν), που πολλοί κάνουν λόγο για την περισσότερο προειδοποιημένη στρατιωτική επέμβαση στην ιστορία του πολέμου. Το Κογκρέσο, πάντως, ζητεί εξηγήσεις για τις προθέσεις του αμερικανού Προέδρου κι έτσι αυτός, προκειμένου να είναι συνεπής με όσα έχει δηλώσει στο παρελθόν, κάνει στροφή από την αρχική του στάση και ζητεί την έγκριση του Κογκρέσου, θέλοντας να δείξει ότι δεν δρα μονομερώς επιθυμώντας, δε, να μοιραστεί την πολιτική ευθύνη. Στο παρελθόν ο Μπιλ Κλίντον δεν ζήτησε την έγκριση του Κογκρέσου, για να εξαπολύσει επιθέσεις πυραύλων κρουζ σε στρατόπεδα της Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν, το 1998. Ούτε ο Πρόεδρος Μπους (ο πρεσβύτερος) ζήτησε έγκριση από το Κογκρέσο για να κάνει την εισβολή στον Παναμά, το 1989. Κοντολογίς, οι Η.Π.Α. δείχνουν διατεθειμένες να παρέμβουν στρατιωτικά, για λόγους εντυπώσεων και προειδοποίησης, παρά επειδή έχουν αποφασίσει ότι θέλουν να ανατρέψουν τον Άσαντ. Είναι φανερό ότι δεν τον συμπαθούν, αλλά από την άλλη δεν νιώθουν άνετα ούτε με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, που φαίνεται πως έχουν στις τάξεις τους ακραία ισλαμιστικά στοιχεία.

 38

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ακτοπΛΟΪα σελ. 40

ναυτιλια

ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 46

σελ. 57

 39

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

σελ. 59

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

Σε...

Black

rock

χτύπησε η ακτοπλοΐα� Επιβαρύνουν τα τραπεζικά stress tests τα θαλασσοδάνεια… τΩy Γιωργου Αλεξάκη

Τραπεζικό στέλεχος που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις με την Blackrock, οι οποίες ξεκίνησαν τον περασμένο Ιούλιο ανέφερε ότι η πρώτη επίσκεψη του οίκου αξιολόγησης έγινε στο τμήμα του, αρμόδιο για τις υποχρεώσεις της ακτοπλοΐας και των ναυτιλιακών εταιρειών

«Τραβήξτε τον αναπνευστήρα από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες»� Αυτό αξίωσε η Blackrock κατά τις επαφές που είχε με ανώτερα τραπεζικά στελέχη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών –ειδικά δύο εξ αυτών– διαβλέποντας ότι οι πιθανότητες να πάρουν οι τράπεζες τα λεφτά τους πίσω είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Τραπεζικό στέλεχος που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις με την Blackrock, οι οποίες ξεκίνησαν τον περασμένο Ιούλιο ανέφερε ότι η πρώτη επίσκεψη του οίκου αξιολόγησης έγινε στο τμήμα του, αρμόδιο για τις υποχρεώσεις της Aκτοπλοΐας και των ναυτιλιακών εταιρειών· τέτοιο, δε, είναι το ενδιαφέρον της Blackrock, που θεωρεί ότι αν η μαύρη τρύπα των τραπεζών κατά τα stress tests ανοίξει περαιτέρω, θα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα χρέη της Aκτοπλοΐας, που ήδη έχει φτάσει στο ποσό του 1,1 δισ. ευρώ.

Πονοκέφαλος για τις τράπεζες Οι τραπεζίτες γνωρίζουν την ωρολογιακή βόμβα που έχουν στα δανειακά χαρτοφυλάκια, παρ’ όλα τούτα είναι υποχρεωμένοι να κλείνουν τα μάτια σε νέες αξιώσεις της Ακτοπλοΐας, είτε υπό το βά-

ρος πολιτικών παρεμβάσεων είτε κοινωνικών είτε εξ αιτίας απειλών. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι ακτοπλοϊκή εταιρεία που δραστηριοποιείται στις γραμμές του Αιγαίου, επικαλέστηκε δέσιμο των πλοίων εν μέσω θέρους και με την τουριστική περίοδο στο απόγειό της, αν μία εκ των συστημικών τραπεζών με την οποία συνεργάζεται δεν χορηγούσε «βοήθημα» της τάξης των 10 εκατ. ευρώ για να πληρώσει μισθούς και δεδουλευμένα. Σε κάθε περίπτωση, ο φόβος για επισφάλειες, που μπορεί στο τέλος του 2013, λόγω πτώσης στους ναύλλους και τις τιμές των πλοίων, να φτάσουν στο 30%, δημιουργεί πονοκεφάλους στα τραπεζικά επιτελεία, έχοντας «παγώσει», βέβαια, κάθε χρηματοδότηση δραστηριότητας. Με δεδομένο ότι ο ελληνικός Εφοπλισμός σε ελληνικές και ξένες τράπεζες, το 2011 έχει δανεισμό 67,694 δισ. δολ. (σύμφωνα με στοιχεία της Petrofin Research), με τις ελληνικές δανειοδοτήσεις να φτά-

 42

νουν στα 14,517 δισ. δολ. σημαίνει, με μικρή στατιστική προβολή, ενδεχόμενη τρύπα σχεδόν 4 δισ. ευρώ στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προσθέσει κανείς το δανεισμό της Ακτοπλοΐας που ανέρχεται περίπου στο 1 δισ., με την πλειονότητα των δανείων να είναι σε ελληνικές τράπεζες.

Συζητήσεις ακτοπλόων με τις τράπεζες Στο πλαίσιο αυτό εκπρόσωποι της ποντοπόρου Ναυτιλίας όσο και των ακτοπλόων παραμένουν σε συζητήσεις με τις τράπεζες, προκειμένου να εξασφαλίσουν αλλαγές των όρων δανείων και αναδιαρθρώσεις, ενώ εξετάζουν πώληση σκαφών ώστε να ανακτήσουν την αναγκαία ρευστότητα. «Στην ποντοπόρο υπάρχει ελπίδα, καθώς υγιείς επιχειρήσεις κρατούν γερά», αναφέρουν παράγοντες του εφοπλιστικού κόσμου, ενώ με τις διαλύσεις πλοίων ανακτάται ρευστότητα. Μάλιστα, όσοι έχουν χαμηλό ή μηδενικό δανεισμό, επωφελούνται της συγκυρίας και αποκτούν τονάζ, είτε υπό κατασκευή είτε από δεύτερο χέρι, σε πολύ ελκυστικές τιμές, ενώ κινούμενοι με προσοχή διασφαλίζουν κυριαρχία την επόμενη μέρα».

Δυστοκία στις πωλήσεις πλοίων και πτώση τιμών Αντίθετα, στην Ακτοπλοΐα τα πράγματα είναι οριακά. Παρατηρείται δυστοκία στις πωλήσεις σκαφών καθώς οι τιμές έχουν κατακρημνιστεί. «Έ χουμε ακριβά πλοία, που ήταν για άλλη εποχή, και τα οποία αξίζουν πλέον κλάσμα της αξίας των δάνειων με τα οποία έχουν αποκτηθεί» σημειώνει στέλεχος μεγάλης ακτοπλοϊκής εταιρείας. Οι εκτιμήσεις, δε, για τα αποτελέσματα εννεαμήνου δεν προσφέρουν καμία νότα αισιοδοξίας στις ακτοπλοϊκές εταιρείες.

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

ανεκ

Μεγάλο «μάζεμα» των ζημιών για το α΄ εξάμηνο Συρρίκνωση των ζημιών αλλά και του κύκλου εργασιών εμφάνισε στο Α΄ εξάμηνο του 2013 ο όμιλος ΑΝΕΚ.

Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, «Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών στο Α΄ εξάμηνο του 2013 διαμορφώθηκε σε 73,7 εκατ. ευρώ, έναντι 83,2 εκατ. ευρώ στην αντίστοιχη περσινή περίοδο, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη διακοπή δραστηριοποίησης (από τον Οκτώβριο του 2012) στην

ενδοκυκλαδική γραμμή και στη γραμμή του ανατολικού Αιγαίου. Αντίστοιχα, ο κύκλος εργασιών της Μητρικής ανήλθε σε 64,3 εκατ. ευρώ, έναντι 69,3 εκατ. δολάρια. στο Α΄ εξάμηνο του 2012».

ΜΕικτά αποτελέσματα Ως αποτέλεσμα των ενεργειών που αναφέρθηκαν παραπάνω, το κόστος πωληθέντων του Ομίλου για το Α΄

 43

εξάμηνο του 2013 διαμορφώθηκε σε 72,3 εκατ. ευρώ, από 85,3 εκατ. ευρώ στη συγκρίσιμη περίοδο, ενώ σε επίπεδο εταιρείας ανήλθε σε 63,8 εκατ. ευρώ από 72,2 εκατ. ευρώ. Τα μεικτά αποτελέσματα του Ομίλου για το Α΄ εξάμηνο του 2013 ανήλθαν σε κέρδη 1,4 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 2,1 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, τα μεικτά αποτελέσματα της Μητρικής διαμορφώθη-

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

καν σε κέρδη 0,4 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 2,9 εκατ. ευρώ στο Α΄ εξάμηνο του 2012.

EBIτDA Επιπροσθέτως, σημαντική βελτίωση κατά 43,3% παρουσίασαν τα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων (EBITDA) του Ομίλου, τα οποία ανήλθαν για το Α΄εξάμηνο του 2013 σε ζημιές 5,5 εκατ. ευρώ, έναντι 9,8 εκατ. ευρώ, ενώ το EBITDA της Μητρικής διαμορφώθηκε σε ζημιές 5 εκατ. ευρώ, έναντι 8,7 εκατ. ευρώ στο Α΄ εξάμηνο του 2012.

Καθαρά αποτελέσματα Τέλος, τα ενοποιημένα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας για Α΄ εξάμηνο του 2013 βελτιώθηκαν κατά 21,2% καταγράφοντας ζημιές 19,3 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 24,4 εκατ. στο Α΄ εξάμηνο του 2012, ενώ αντίστοιχα τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους της Μητρικής διαμορφώθηκαν σε ζημιές ύψους 18,5 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 22,7 εκατ. στη συγκρίσιμη περίοδο. Η βελτίωση των αποτελεσμάτων του Α΄ εξαμήνου του 2013 αντανακλά τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους και την αποτελεσματικότερη διαχείριση του στόλου του Ομίλου. Παράλληλα, στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ευκαιριών που παρουσιάζονται, στο τέλος του Α΄εξαμήνου, ναυλώθηκαν δύο πλοία της ΑΝΕΚ σε εταιρείες του εξωτερικού, γεγονός που αναμένεται να ενισχύσει τα αποτελέσματα και τις χρηματοροές του Β΄εξαμήνου του 2013. Η μεταφορική κίνηση κατά τη θερινή περίοδο, σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση των τιμών καυσίμων, δημιουργούν προϋποθέσεις για σταδιακή ανάκαμψη. Ωστόσο τα σωρευμένα προβλήματα της επιβατηγού Ναυτιλίας και της ελληνικής Οικονομίας όπως και η συνέχιση της ύφεσης, δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό και απαιτούν περαιτέρω προσπάθειες σε στρατηγικό επίπεδο.

Σ.τ.Ε.:

Αναστολή της υπουργικής απόφασης για θαλάσσια διασύνδεση ελληνικών και τουρκικών λιμανιών

Το Συμβούλιο της Επικρατείας αναστέλλει προσωρινά την υπουργική απόφαση για τη «δραστηριοποίηση πλοίων στις θαλάσσιες συνδέσεις μεταξύ ελληνικών και τουρκικών λιμένων». Το Σ.τ.Ε. έκανε δεκτό το αίτημα τεσσάρων ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών και εξέδωσε προσωρινή διαταγή με την οποία αναστέλλεται προσωρινά η εκτέλεση της υπουργικής απόφασης που εκδόθηκε τον περασμένο μήνα για τη «δραστηριοποίηση πλοίων στις θαλάσσιες συνδέσεις μεταξύ ελληνικών και τουρκικών λιμένων». Η προσωρινή διαταγή δόθηκε ύστερα από ισχυρισμούς των αιτούντων για άμεσο κίνδυνο ανεπανόρθωτης βλάβης και οικονομικής καταστροφής στη διάρκεια της θερινής τουριστικής περιόδου και το θέμα θα επανεξεταστεί προσεχώς από την Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου.

Διαφορές για ελληνικά και τουρκικά πλοία Στην αίτησή τους, οι ενδιαφερόμενοι υποστηρίζουν ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία μόνο πλοία με ελληνική σημαία μπορούν να μεταφέρουν επιβάτες από ελληνικό λιμάνι σε λιμάνι της Τουρκίας σε ημερήσια εκδρομή/περιήγηση με αυθημερόν επιστροφή των επιβατών στον αφετήριο ελληνικό λιμένα, ενώ τα πλοία τουρκικής σημαίας μπορούν

 44

να πραγματοποιούν τέτοιες μεταφορές μόνο μετά την παρέλευση 48ώρου από την αρχική επιβίβαση των επιβατών και συνεπώς έπειτα από τη διαμονή τους στην Τουρκία.

Οι διαδρομές Κατά τους αιτούντες, τουρκική πλοιοκτήτρια εταιρεία έχει ξεκινήσει τέτοιες μεταφορές από ελληνικό λιμάνι στα τουρκικά παράλια με αυθημερόν επιστροφή στο ελληνικό λιμάνι σε διάφορες διαδρομές (Κως-Αλικαρνασσός/Μποντρούμ, Χίος-Τσεσμές) κατά παράβαση του κώδικα ναυτικού δικαίου σχετικής εγκυκλίου του υπουργείου Ναυτιλίας και διμερούς συμφωνίας ΕλλάδοςΤουρκίας. Με την υπουργική απόφαση που προβλέπει αλλαγή των όρων σχετικά με την οριστική αποβίβαση, τις θαλάσσιες διαδρομές κ.λπ. νομιμοποιείται η τακτική των τουρκικών πλοίων, με συνέπεια να υφαρπάζουν επιβάτες και τουρίστες που υπό κανονικές συνθήκες θα μπορούσαν να μεταφερθούν μόνο από ελληνικά πλοία στις αυθημερόν αυτές περιηγήσεις. Υποστηρίζουν ακόμη ότι υφίστανται μεγάλη οικονομική βλάβη καθώς κινδυνεύουν να αποσυρθούν και άλλα ελληνικά πλοία που δεν μπορούν να αντέξουν τον ανταγωνισμό των τουρκικών, αφού η αναλογία κόστους λειτουργίας τους είναι 1 προς 3, ενώ παράλληλα χάνονται και έσοδα των οικείων δήμων.

οδηγός πόλης & καλής ζωής

Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!

U YO art - culture - urban life Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr

Πρωταγωνιστές Capes και supramax  46

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

Για άλλη μία φορά πρωταγωνιστές στην ανοδική πορεία του δείκτη είναι τα Capes, λόγω της αύξησης των εισαγωγών της Κίνας σε Iron Ore και Coal. Σύμφωνα με τους επιμέρους δείκτες, τα μεγαλύτερα «κέρδη» στην παρούσα φάση (Μέσος όρος ημερησίων εσόδων - OPEX) τα παρουσιάζουν πρωτίστως τα Capes και ύστερα τα Supramax με μεγάλη διαφορά στη 2η θέση, τα Handysize με «οριακά» κέρδη ενώ τα Panamax βρίσκονται σε επίπεδα Break Even και δεν αναγνωρίζουν κέρδη.

 47

Την Παρασκευή, 23 Αυγούστου, 2013, ο BDΙ έκλεισε στις 1.165 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 2.312 μονάδες με 16.533 δολ./ημέρα, BPI 903 μονάδες στα 7.207 δολ./ημέρα, BSI 927 μονάδες στα 9.696 δολ./ημέρα και BHSI 528 μονάδες στα 7.647 δολ./ημέρα. Παραδοσιακά ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι οι πιο παραγωγικοί μήνες στην Κίνα σε κατανάλωση σιδήρου και το μοτίβο φαίνεται ότι θα συνεχιστεί φέτος. Το γεγονός ότι οι τιμές του Iron Ore παρουσίασαν αυξητική τάση, ιδιαίτερα πρόσφατα, οδήγησε τους αγοραστές στο να αυξήσουν τις παραγγελίες τους –από τον φόβο περαιτέρω αύξησης τιμών– αλλά και τα αποθέματά τους λόγω των προγραμματισμένων αργιών στις αρχές Οκτωβρίου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα αποθέματα Iron Ore των παραγωγών σιδήρου σήμερα έχουν διάρκεια 25 ημερών, όταν στις αρχές του χρόνου η διάρκεια των αποθεμάτων έφτανε στους δύο με τρεις μήνες. Σύμφωνα με τα ανωτέρω δεδομένα, η πορεία των Capes αναμένεται να είναι θετική στο τελευταίο διάστημα του χρόνου καθώς η κατασκευαστική δραστηριότητα θα αρχίσει και πάλι μετά το τέλος του Καλοκαιριού, άρα και η ζήτηση για Iron Ore θα παραμείνει σε υγιή επίπεδα. Σχετικά με την προσφορά τονάζ, τους τελευταίους δύο μήνες ο στόλος των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου αυξήθηκε κατά 10 εκατομμύρια τόνους, ο οποίος σήμερα αριθμεί συνολικά 704 εκατομμύρια τόνους. Από τις αρχές του χρόνου έχει αυξηθεί 3,6%. Αναφορικά με τις μελλοντικές παραγγελίες, το 70% αυτών, που έγιναν τους τελευταίους δύο μήνες, αναμένεται να παραδοθούν το 2015. Συνολικά, μαζί με τις χρονικές μεταθέσεις των παραγγελιών, ο όγκος των παραδόσεων για το 2015 έχει ανέβει από τους 20 στους 25 εκατομμύρια τόνους. Για το 2013 και σύμφωνα με στοιχεία της BIMCO, αναμένεται «να πέσουν στο νερό» 70 εκατομμύρια τόνοι, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 4 ετών. Το βιβλίο παραγγελιών έχει αυξηθεί κατά 3,2 εκατομμύρια τόνους στο τελευταίο δίμηνο και συνολικά βρίσκεται στους 126 εκατομμύρια τόνους. Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία δυόμισι χρόνια που το βιβλίο παραγγελιών παρουσιάζει αύξηση ύστερα από το ρεκόρ των 300 εκατομ-

μυρίων τόνων τα τέλη του 2010, οπότε και μετά άρχισε η πτωτική πορεία. Ενώ τους τελευταίους 2 μήνες οι νέες παραγγελίες ήταν μοιρασμένες σχεδόν σε όλους τους τύπους πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου, τον Ιούνιο παρατηρήθηκε αύξηση/προτίμηση των παραγγελιών σε Supramax, ενώ τον Ιούλιο παρατηρήθηκε αύξηση σε Capes. Τα Panamax παρουσίασαν την μικρότερη προτίμηση για παραγγελίες, καθώς ο συγκεκριμένος τύπος πλοίων αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη υπερπροσφορά συγκριτικά με τους υπόλοιπους τύπους.

ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ Απογοητευτικό ήταν το προηγούμενο διάστημα στον τομέα διαλύσεων, με κύρια χαρακτηριστικά τις υποτιμήσεις νομισμάτων και τις πτωτικές διακυμάνσεις στις τιμές σιδήρου, κάτι που έφερε ως αποτέλεσμα την αποχή τόσο των Cash Buyers αλλά και των End Buyers, με μόνη εξαίρεση την αγορά της Κίνας και την άρνηση των πλοιοκτητών να κλείσουν οποιαδήποτε συμφωνία σ’ αυτά τα επίπεδα των τιμών, φοβούμενοι την πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης εφόσον η Αγορά συνέχιζε να επιδεινώνεται. • Στην Ινδία, η «κατρακύλα» της ρουπίας δεν έχει τέλος, παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να τη στηρίξει. Σε μία μόνο ημέρα η ρουπία έσπασε το ρεκόρ υποτίμησης 10 ετών και έφτασε στις 65,54 ρουπίες ανά δολάριο, για να κλείσει μία εβδομάδα μετά στις 63,41. Εκφράζονται φόβοι ότι ενδεχομένως να δούμε την ισοτιμία στις 70 ρουπίες ανά δολάριο, γεγονός που κάνει τους End Buyers να έχουν εξαφανιστεί από την Αγορά, οδηγώντας τους Cash Buyers στο να αρχίζουν τις επαναδιαπραγματεύσεις με τους πλοιοκτήτες. Εικάζεται ότι η κατάσταση θα οδηγήσει και άλλα διαλυτήρια σε κλείσιμο ύστερα από το ένα που έκλεισε μόλις πρόσφατα. • Το Πακιστάν άρχισε επίσης να αντιμετωπίζει προβλήματα ισοτιμίας, αφού έφτασε σε ιστορικό χαμηλό 103,85 ρουπιών ανά δολάριο, χάνοντας 2% σε μία εβδομάδα. Υπό το πρίσμα των εξελίξεων –και βλέποντας τι συμβαίνει και στην Ινδία– οι End Buyers δεν ενδιαφέρονται για αγορές, ενώ σε θεωρητικά επίπεδα, αν υπήρχε ενδιαφέρον ακόμη

 48

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

και για τα μεγάλα tankers (Gas Free for Man Entry) η τιμή δεν θα ξεπερνούσε τα 400 ανά τόνο. •Το Μπαγκλαντές συνέχισε την «κατόπιν συνεννόησης απεργία» ώς τις 30 Αυγούστου, ελπίζοντας σε άνοδο των τιμών σιδήρου που είχαν καταρρεύσει τον τελευταίο μήνα. Ύστερα από την λήξη της απεργίας ενδεχομένως να δούμε τους End Buyers να δραστηριοποιούνται λίγο, και εκμεταλλευόμενοι τις αρνητικές εξελίξεις στην Ινδία και το Πακιστάν να βγουν στην Αγορά για να «αρπάξουν» κάποια πλοία σε χαμηλές τιμές. • Η Κίνα, για πρώτη φορά σε διάστημα ενός έτους, ανταγωνίζεται σε επίπεδα τιμών τις ανταγωνίστριες χώρες με τους End Buyers να επιδεικνύουν έντονη αγοραστική διάθεση ύστερα από μεγάλο διάστημα αποχής. Αναμένεται στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, πλοία μεγάλης ηλικίας που βρίσκονται στην Άπω Ανατολή και είναι κοντά σε ημερομηνίες για Special Survey ή Dry Dock, να σκεφτούν την λύση της διάλυσης, αφού οι τιμές είναι ελκυστικές. Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων το τελευταίο διάστημα ήταν 696.222 dwt,εκ των οποίων περίπου το 40% (281.872 dwt) αφορούσε σε πλοία ξηρού φορτίου, εκ των οποίων οι 259.587 τόνοι ήταν ένα Cape, το 40% (276.052 dwt) δεξαμενόπλοια, το οποίο αφορούσε σε ένα FSO και το 20% (138.298 dwt) Containers.

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: Ινδία: Από 360 έως 390 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα. Πακιστάν: Από 365 έως 400 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα. Μπαγκλαντές: Από 365 έως 400 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

Στα πλοία ξηρού φορτίου γίνανε οι ακόλουθες πράξεις: – ‘BULK CANADA’ 179.397 DWT (2012 – HHIC – Phil.) πουλήθηκε στα $ 41,2 εκ. – ‘LILAC’ 179.643 DWT (2009 – DAEWOO) αγοράστηκε από την Golden Union περίπου στα $ 36 εκ. – ‘CSK ENTERPRISE’ 168.404 DWT (1997 – Halla Eng.) αγοράστηκε από την N.G Moundreas στα $ 11 εκ. – ‘OCEAN ALLIANCE’ 52.388 DWT (2004 – Tsuneishi Zosen) πουλήθηκε περίπου στα $ 16,5 εκ. – ‘SHARK ISLAND’ 28.587 DWT (1996 – Hudong S.Y) με Dry Dock τον Νοέμβριο του 2013 πουλήθηκε σε Έλληνες στα $ 4,5 εκ. – ‘KEN SHO’ 23.581 (1994 – Saiki) αγοράστηκε στα $ 5,3 εκ. – ‘SS BONANZA’ 170,907 DWT (1996-Koyo Dock K.K) αγοράστηκε από Κινέζους στα $ 12,3 εκ. – ‘C.S. QUEEN’ 72,465 DWT (1998-Sasebo H.I) πουλήθηκε στα $ 9,3 εκ. – ‘LOWLANDS GHENT’ 76,801 DWT (2004-Sasebo H.I) αγοράστηκε από Έλληνες στα $ 18,75 εκ. – ‘SPRING PROGRESS’ 50,344 DWT (2003-Kawasaki) πουλήθηκε στα $ 15 εκ.

Στον τομέα των tankers έγιναν οι κάτωθι πράξεις: – ‘EUROSEA’ 96.755 DWT (1994 – Samsung H.I) πουλήθηκε για αποθηκευτική χρήση στα $ 7,8 εκ. – ‘SEA SPLENDOR’ 297,052 DWT (2012- Dalian) – ‘HARBOUR SPLENDOR’ 297,052 DWT (2010-Dalian) – ‘ISLAND SPLENDOR’ 296,919 DWT (2011-Jiangnan) – ‘CHALLENGE PIONEER’ 45,800 DWT (2007-Shin Kurushima) – ‘CHALLENGE PARADISE’ 45,980 DWT (2007-Shin Kurushima)

Κίνα: Από 340 έως 350 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

 49

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

αγοράστηκαν από τη Sinochem περίπου στα $ 60 εκ.

αγοράστηκαν από τη Ridgebury Tankers περίπου στα $ 40 εκ.

 50

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Ρέστης:

68 εκατ. ευρώ εισροές κεφαλαίων στην FBB Σε εντατικούς ρυθμούς μπαίνουν οι διαδικασίες για την υπόθεση Ρέστη, καθώς οι Αρχές ελέγχουν χορηγήσεις δανείων και αγοραπωλησίες πλοίων από εταιρείες που είτε ανήκουν στον εφοπλιστή είτε σχετίζονται με αυτόν. Πάντως η έρευνα στην κεφαλαική εικόνα της FBB φέρνει στοιχεία άκρως ενδιαφέροντα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ελεγκτικές Αρχές έχουν ήδη στα χέρια τους τα ακριβή στοιχεία με τις εισροές κεφαλαίων που έκανε η οικογένεια στην τράπεζα και που υποδηλώνουν τη συνεχή στήριξη που παρείχε σε καιρούς δύσκολους.

Το ιστορικό της τράπεζας Πιο συγκεκριμένα, η οικογένεια Ρέστη το 2010 ξεκίνησε την πορεία της στην ελληνική τραπεζική με μια συνολική επένδυση περίπου 90 εκατομμυρίων. Έ τσι ξεκίνησε να κατέχει το 51% της FBBank, με την Αγροτική Τράπεζα να κατέχει το 49% των μετοχών της. Τη διετία 2010-2012 η οικονομική κρίση και ο αυξημένος κίνδυνος των ελληνικών τραπεζών είχαν ως αποτέλεσμα την απόλυτη επενδυτική άπνοια στον τομέα των τραπεζικών μετοχών. Ωστόσο η οικογένεια Ρέστη θέλησε να στηρίξει την FBBank με τα ακόλουθα κεφάλαια:

Ιούλιος 2010, 29 εκατ. ευρώ Νοέμβριος 2010, 6 εκατ. ευρώ Σεπτέμβριος 2011, 5 εκατ. ευρώ Δεκέμβριος 2011, 28 εκατ. ευρώ Σύνολο: 68 εκατ. ευρώ Την ίδια περίοδο στις άλλες Τράπεζες δεν έγινε κάποια αύξηση κεφαλαίου λόγω της απροθυμίας των ελλήνων μετόχων να αυξήσουν τον επενδυτικό τους κίνδυνο σε τραπεζικές μετοχές. Με φόντο τις εξελίξεις στον κλάδο, γνώστες της υπόθεσης εκφράζουν απορία για την ασκηθείσα δίωξη. Τονίζουν: «Πώς είναι δυνατόν ένας επενδυτής να αυξάνει την επενδυτική του βάση στην τράπεζα κατά 75% (68 εκατ. ευρώ) σε περίοδο πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και ταυτόχρονα να προβαίνει σε υπεξαίρεση;. Η οικογένεια Ρέστη την περίοδο 2008-2012 διατηρούσε καταθέσεις στην Τράπεζα από 100 έως 500 εκατομμύρια ευρώ, ενισχύοντας τη ρευστότητα της FBBank. »Ακόμη και στην περίοδο έλλειψης ρευστότητας στην ελληνική Αγορά, οι καταθέσεις του Ομίλου διατηρήθηκαν σε επίπεδα μεγαλύτερα των 80 εκατομμυρίων ευρώ. Πώς είναι δυνατόν ένας Επενδυτικός Όμιλος με την ως άνω ρευστότη-

 51

τα, συνολικό ενεργητικό του Ομίλου μεγαλύτερο των 2 δισ. ευρώ, με θέση στην πρώτη δεκάδα της παγκόσμιας Ναυτιλίας και με οικειοθελή εισφορά στη FBBank 14,5 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της αδυναμίας της κρατικής Αγροτικής Τράπεζας να εισφέρει το μερίδιό της, να κατηγορείται ότι υπεξαίρεσε;» Παράλληλα πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Ρέστης, όπως αποδεικνύεται από τους λογαριασμούς του, δεν έλαβε και δεν μπορούσε να λάβει ούτε ένα ευρώ από το εκταμιευθέν δάνειο των 5,8 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη δανειολήπτρια εταιρεία, AAM HOLDINGS, ενώ η εγκριτική απόφαση χορήγησης του δανείου από το Συμβούλιο Δανειοδοτήσεων της FBBank προέβλεπε την πλήρη διασφάλιση της εκταμίευσης με εγγραφή προσημείωσης σε ακίνητα μεγαλύτερης αξίας του δανείου πριν από την εκταμίευσή του. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η παράλειψη του καθ’ ύλην αρμόδιου Διευθυντή να εγγράψει αυτή την προσημείωση δεν δημιουργεί ευθύνη υπεξαίρεσης και ξεπλύματος για τον Πρόεδρο του Δ.Σ., ο οποίος είναι μη εκτελεστικό μέλος και επισκέπτεται την τράπεζα μόνο μία ή δύο φορές τον μήνα.

marine travel

Η Amadeus ανανέωσε τη συνεργασία της με την Griffin Global Group Η Amadeus, κορυφαίος τεχνολογικός συνεργάτης της παγκόσμιας ταξιδιωτικής βιομηχανίας, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι υπέγραψε συμφωνία με την Griffin Global Group, έναν ταξιδιωτικό οργανισμό με παγκόσμια παρουσία που εξειδικεύεται στο marine και offshore travel καθώς επίσης και στις κρουαζιέρες, ανανεώνοντας και επεκτείνοντας τη συνεργασία της με το ταξιδιωτικό γραφείο σε παγκόσμιο επίπεδο.  52

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Αυτή η μακρόχρονη συνεργασία βασίζεται στη δεκαετή σχέση της εταιρείας με την Griffin, η οποία πλέον θα μπορεί να έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο της Amadeus σε πάνω από 20 Αγορές σ’ όλο τον κόσμο, μέσω των λύσεων Amadeus Selling Platform και Amadeus Web Services. Επιπλέον, η Griffin Global Group χρησιμοποιεί ήδη το Amadeus Agency Manager για να βελτιστοποιήσει τις δραστηριό-

τητες mid και back office, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και την αποτελεσματικότητά της σε πολλές Αγορές. Ο τομέας marine και offshore travel διαφέρει από τον παραδοσιακό τομέα επαγγελματικών ταξιδιών. Έ χοντας παγκόσμιο χαρακτήρα από τη φύση του και όντας οργανωμένος γύρω από κομβικές περιοχές, όπως η Σιγκαπούρη, το Χιούστον, το Αμπερντήν, το Ντουμπάι, η Αθήνα, η Μανίλα και η Βομβάη, απαιτεί τη μεταφορά μεγάλων ομάδων εργατών από και προς πλοία ή δεξαμενόπλοια. Δεδομένου ότι η ακινητοποίηση τέτοιων ανθρώπινων κεφαλαίων κο-

 53

στίζει ακριβά, είναι ζωτικής σημασίας για τη Ναυτιλία και τις εταιρείες ενέργειας να μεταφέρουν τους σωστούς ανθρώπους στο σωστό μέρος έγκαιρα. Στο πλαίσιο αυτό, η Griffin έχει χτίσει την ηγετική της θέση, αξιοποιώντας την παγκόσμια παρουσία της και τις υπηρεσίες που προσφέρει αδιαλείπτως, το πρόγραμμα τιμολόγησης θαλάσσιων δρομολογίων και την εξειδίκευση των πρακτόρων της για τη διαχείριση πολύπλοκων δρομολογίων.

 54

| yachting |

Νομοσχέδιο για τα σκάφη αναψυχής:

φορολόγηση από το πρώτο μέτρο, αλλά ΤΕΛΟΣ από τα δώδεκα και πάνω

 55

| yachting |

Στην τελική ευθεία προς δημόσια διαβούλευση και εν συνεχεία κατάθεση στη Βουλή μπαίνει ο νομοσχέδιο για τα σκάφη αναψυχής. Το εν λόγω σχέδιο νόμου με τίτλο «Τουριστικά πλοία και άλλες διατάξεις» βρισκόταν στις αρχές του Καλοκαιριού προ των πυλών του Κοινοβουλίου, καθώς ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας, κ. Κ. Μουσουρούλης, το είχε διαμορφώσει σχετικά. Με την αλλαγή ηγεσίας, όμως, στην Ακτή Βασιλειάδη, υπήρξε πάγωμα της κατάθεσης και νέα επεξεργασία. Ο νέος υπουργός, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, σε συνεργασία με τους αρμόδιους υπουργούς Οικονομικών, κ. Γιάννη Στουρνάρα, και Τουρισμού, κα Όλγα Κεφαλογιάννη, φαίνεται ότι έχει καταλήξει σε μεγάλο βαθμό στις τελικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.

γήσει θέσεις εργασίας σε μια δύσκολη περίοδο. Στο πνεύμα του νομοσχεδίου αναμένεται να ενταχθεί και σχετική ρύθμιση, κατά την οποία θα παρέχεται η δυνατότητα όχι μόνο από επαγγελματίες, όπως ισχύει ώς σήμερα, αλλά και από ιδιώτες, ώστε να αξιοποιήσουν τις λιμενικές εγκαταστάσεις της χώρας. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου, κατ’ αναλογίαν με ό,τι έγινε από το υπουργείο Τουρισμού στο θέμα των πολυτελών εξοχικών κατοικιών, μέσα από ένα απλό, φιλικό, εύχρηστο και ελκυστικό πλαίσιο, θα επιχειρηθεί να ενταχθούν στη νόμιμη οικονομική δραστηριότητα παράνομες ενοικιάσεις, αλλά και να καταστεί πιο θελκτική η χώρα για ελλιμενισμό τέτοιου είδους σκαφών.

Στόχος η προσέλκυση σκαφών στις ελληνικές μαρίνες

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, στο κείμενο προβλέπονται τα εξής: • Δεν θα υφίσταται διάκριση σκαφών σε ιδιωτικά/επαγγελματικά. • Δεν θα μπορούν να ενοικιάζονται τα ιδιωτικά σκάφη που δεν έχουν καταβάλει τον Φ.Π.Α. (και δεν έχουν εκτελωνιστεί). • Υπόχρεος για την προσκόμιση του ναυλοσυμφώνου δεν θα είναι ο ναυλωτής, αλλά ο ιδιοκτήτης του σκάφους ή οποιοσδήποτε τρίτος, ο οποίος θα φέρει απλή εξουσιοδότηση από τον ιδιοκτήτη. Υπόχρεος για την τήρηση των στοιχείων θα είναι ο πλοιοκτήτης. • Σκάφη ώς τα 24 μέτρα υπάγονται στο καθεστώς “bareboat” (δηλαδή χωρίς

προβλεπόμενο πλήρωμα). • Το τέλος πλόων (Τ.Π.Π.) θα εφαρμόζεται για τα σκάφη άνω των 12 μ., για σκάφη αναψυχής, αλλά η φορολόγηση θα γίνεται από το πρώτο μέτρο. • Δημιουργείται βάση δεδομένων για επαγγελματικά και ιδιωτικά πλοία αναψυχής και τήρηση μητρώου με ηλεκτρονικό τρόπο. • Το ναυλοσύμφωνο και οι καταστάσεις επιβαινόντων θα υποβάλλονται στις αρμόδιες Αρχές και ηλεκτρονικά. Σύμφωνα με τις εκπεφρασμένες θέσεις του νέου υπουργού, αλλά και των συναδέλφων του στην κυβέρνηση, το νομοσχέδιο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης, να τονώσει την Οικονομία, να διαφοροποιήσει το τουριστικό προϊόν και να δημιουρ-

 56

Βασική διαπίστωση των συναρμόδιων υπουργείων είναι να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα και να έρθουν στις ελληνικές μαρίνες κάτοχοι σκαφών αναψυχής, που συνήθως προτιμούν την Τουρκία ή άλλες χώρες, με αποτέλεσμα να καταγράφεται σημαντική απώλεια εσόδων. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Ν.Ε.Ε.), υπάρχουν 17.000 σκάφη αναψυχής, τα οποία δημιουργούν 20.000 άμεσες θέσεις εργασίας και πραγματοποιούν έξοδα ύψους 610 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Ο αριθμός των σκαφών μπορεί να αυξηθεί στις 67.000, οι άμεσες θέσεις εργασίας στις 78.390 και τα έξοδα των σκαφών στα 3,6 δισ. ευρώ με την κατάλληλη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Ν.Ε.Ε. με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.

| λιμανια |

μεταφορεσ

Παζάρι Cosco-Μαξίμου για το λιμάνι του Πειραιά ΤΑΙΠΕΔ: Σχέδια για πώληση του 67% του Ο.Λ.Π.

Σε πλήρη ιδιωτικοποίηση του Ο.Λ.Π., με πώληση του 67% των μετοχών του λιμανιού, προσανατολίζεται η κυβέρνηση, καθώς αφενός τελεί υπό ασφυκτική πίεση, ώστε να εκπληρώσει του στόχους για εισπράξεις από ιδιωτικοποιήσεις εντός του

2014, αφετέρου, δε, βλέπει ότι η κυριαρχία της Cosco στον Πειραιά καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε προσπάθεια προσέγγισης άλλου μεγάλου παίκτη για τις εναπομείνασες λιμενικές υποδομές της μεγαλύτερης εμπορικής πύλης της χώρας. Έ τσι, παρά και τις αντίθετες απόψεις, όπως του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου

 57

του Ο.Λ.Π., κ. Γιώργου Ανωμερίτη, για παραχώρηση αντί πώληση των μετοχών, φαίνεται να προκρίνεται η «καθαρή ιδιωτικοποίηση», καθώς, όπως τονίζουν από το υπουργείο Ναυτιλίας, αυτό μόνο εξυπηρετεί τις σημερινές δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας, αλλά και την ισορροπία δυνάμεων στο λιμάνι. Σημειώνεται ότι

| λιμανια |

σήμερα, στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων έχει μεταβιβαστεί και το 74,14% των μετοχών που κατέχει στον Ο.Λ.Π. το Δημόσιο, ενώ το υπόλοιπο 25,86% βρίσκεται σε ελεύθερη διασπορά, σε διάφορους μετόχους. Καταλυτικό για την απόφαση για πώληση του 67%, από το 51% –που ήταν το αρχικό σχέδιο από το ΤΑΙΠΕΔ– όπως σημειώνουν πληροφορίες, ήταν η άτυπη έκφραση ενδιαφέροντος από την Cosco να συμμετάσχει στο διαγωνισμό, αλλά μόνο εφόσον γίνει πλήρης ιδιωτικοποίηση.

σήμερα στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων έχει μεταβιβαστεί και το 74,14% των μετοχών που κατέχει στον Ο.Λ.Π. το Δημόσιο, ενώ το υπόλοιπο 25,86% βρίσκεται σε ελεύθερη διασπορά, σε διάφορους μετόχους

«Κλειδί» ο φιλικός διακανονισμός Cosco-Ο.Λ.Π. Αναμφισβήτητα το ενδιαφέρον του κινεζικού γίγαντα αναζωπυρώθηκε μετά την κατάληξη με φιλικό διακανονισμό στις 30 Αυγούστου της διχογνωμίας ανάμεσα στον Ο.Λ.Π. και την Cosco, για το θέμα των επενδύσεων στο λιμάνι. Η κυβέρνηση επιδίωκε να τρέχει παράλληλα με τη συμφωνία φιλικού διακανονισμού Ο.Λ.Π.-Cosco η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού, ώστε να εξασφαλιστεί το ενδιαφέρον των Κινέζων για το εγχείρημα, καθώς διαφορετικά υπήρχε κίνδυνος, σύμφωνα με πληροφορίες από το Μαξίμου, οι Κινέζοι, έχοντας διασφαλίσει ηγετική θέση στο λιμάνι, λόγω των επεκτάσεών τους, να αδιαφορήσουν για τις υπόλοιπες υποδομές. Παράλληλα, για το Σ.Ε.Π. το Μαξίμου επέμεινε στην υλοποίηση της επέκτασης του Προβλήτα ΙΙΙ στο δυτικό τμήμα του λιμανιού, συνολικής επένδυσης 224 εκατ. ευρώ, που είχε συμφωνηθεί σε πολιτικό επίπεδο μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της κινεζικής ηγεσίας. H Cosco έχει προτείνει να κατασκευάσει τον Προβλήτα ΙΙΙ έναντι 224 εκατ. ευρώ. Επίσης, να μεταφέρει με δικά της έξοδα τον προβλήτα πετρε-

λαιοειδών, που είναι υποχρέωση του Ο.Λ.Π., αξίας περίπου 10 εκατ. ευρώ, να δώσει τη διαχείριση στον Οργανισμό και να αποπληρωθεί με πολύ μικρό επιτόκιο, καθώς και να αναπτύξει μαρίνα και αλιευτικό καταφύγιο στην περιοχή. Ως αντάλλαγμα ζητούσε να ανασταλεί η καταβολή του εγγυημένου ανταλλάγματος, μέχρι να επιστρέψει το Α.Ε.Π. της χώρας στα επίπεδα προ κρίσης, κάτι που υπολογίζεται για το 2025.

Τελικά, με βάση τη συμφωνία, η Cosco θα προχωρήσει σε επενδύσεις συνολικού ύψους 230 εκατ. ευρώ που αφορούν στο δυτικό τμήμα του Προβλήτα ΙΙΙ , σε νέο τερματικό σταθμό προβλήτων πετρελαιοειδών, σε αναβάθμιση του Προβλήτα ΙΙ , κ.ά. Η συμφωνία αναφέρει ότι η Cosco θα συνεχίσει να καταβάλλει στον Ο.Λ.Π. τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση Παραχώρησης ετήσια οικονομικά

 58

ανταλλάγματα. Ταυτόχρονα, το ελάχιστο εγγυημένο αντάλλαγμα που καταβάλλει κάθε χρόνο η Cosco στον Ο.Λ.Π. δεν καταργείται, αλλά αναπροσαρμόζεται βάσει οικονομικών δεικτών του Α.Ε.Π., λόγω της μεταβολής των οικονομικών δεδομένων στη σύνθεση των φορτίων της αρχικής σύμβασης. Επίσης, η διάρκεια της Σύμβασης Παραχώρησης παραμένει αμετάβλητη για όλα τα έργα (μέχρι το 2044), ενώ ο νέος δυτικός Προβλήτας ΙΙΙ θα είναι λειτουργικά έτοιμος το 2020. Η νέα αυτή επένδυση, όπως τονίζει η θυγατρική της Cosco, θα δημιουργήσει 400 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας, ενώ μετά το πρώτο έτος λειτουργίας ο Ο.Λ.Π., με βάση τη σύμβαση παραχώρησης, θα εισπράττει ετησίως ποσά που θα κυμαίνονται από 21 μέχρι 25% του τζίρου της Σ.Ε.Π.

Στο Μαξίμου οι αποφάσεις Στην όλη διαδικασία κομβικό ρόλο παίζει το Μέγαρο Μαξίμου, λόγω του μεγέθους και της σημασίας της ιδιωτικοποίησης. Μάλιστα το πρωθυπουργικό γραφείο είχε εμπλακεί άμεσα στη διαδικασία του φιλικού διακανονισμού, ενώ ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, λόγω της απουσίας Προέδρου στο ΤΑΙΠΕΔ, έδωσε εντολή στο υπουργείο Ναυτιλίας να ετοιμάσει άμεσα το χρονοδιάγραμμα ιδιωτικοποίησης του Ο.Λ.Π. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του έτους/αρχές του επόμενου, με στόχο εντός των πρώτων μηνών του 2014 να έχει πωληθεί το λιμάνι. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μέχρι τώρα δραστηριοποίηση της Cosco στον Πειραιά έβαλε τον Ο.Λ.Π. στο σύνολό του μέσα στα 50 μεγαλύτερα λιμάνια του κόσμου στη διακίνηση containers, καθώς το 2012 βρέθηκε στην 46η θέση, από την 77η όπου ήταν το 2011.

eiδησεισ

2013

περισσοτερα & φθηνοτερα πλοια για τουσ ελληνεσ εφοπλιστεσ

Ούριος άνεμος φύσηξε το 2013 για τους έλληνες εφοπλιστές αναφορικά με τις αγοραπωλησίες πλοίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Allied Shipbroking, το 2013 είναι η δεύτερη καλύτερη χρονιά στις αγοραπωλησίες πλοίων διεθνώς, από το 2008, όταν και άρχισε η χρηματοοικονομική κρίση. Οι έλληνες εφοπλιστές στη διάρκεια Ιανουαρίου-Αυγούστου του τρέχοντος έτους απέκτησαν 209 πλοία διαφόρων τύπων σε σύνολο 867 πλοίων που άλλαξαν χέρια παγκοσμίως. Αντιθέτως, με βάση τα κεφάλαια που διατέθηκαν για την αγορά πλοίων, το οκτάμηνο του 2013 είναι από τα «φθηνότερα» της τελευταίας εξαετίας, απόδειξη του πόσο έχουν πέσει οι αξίες. Στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου του 2008 επενδύθηκαν 26,9 δισ. δολ. για την απόκτηση 891 σκαφών, μεταφορικής ικανότητας 42,93 εκατ. dwt. Αντίστοιχα, στο πρώτο οκτάμηνο του 2013 επενδύθηκαν μόλις 10 δισ. δολ. για την απόκτηση 867 πλοίων, μεταφορικής ικανότητας 46,84 εκατ. dwt.

 59

ΑΝΕΚ-SUPERFAST:

Παροχή εκπτώσεων σε νέους φοιτητές που θα κινηθούν τον μήνα αυτό προς και από τους τόπους σπουδών τους. Η ΑΝΕΚ-SUPERFAST, με έντονο το αίσθημα κοινωνικής υπευθυνότητας, στηρίζει τους νέους φοιτητές, παρέχοντας εκπτώσεις στους ίδιους και τις οικογένειές τους, για τις πρώτες τους μετακινήσεις από/προς τον τόπο κατοικίας τους προς/από τον τόπο σπουδών τους, οι οποίες είναι αναγκαίες για την εγγραφή τους στα πανεπιστημιακά ή τα τεχνολογικά ιδρύματα, και για την εύρεση κατοικίας. Η έκπτωση αφορά στα δρομολόγια της ANEK-SUPERFAST από/προς Πειραιά και Ηράκλειο και ανέρχεται σε 50% για επιβάτες σε οικονομική θέση και αριθμημένο κάθισμα, 30% σε καμπίνα και 20% για Ι.Χ. αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Η παροχή ισχύει από την ημέρα εισαγωγής των φοιτητών στο πανεπιστήμιο και έως το τέλος Σεπτεμβρίου, για τους ίδιους και την οικογένειά τους – εφ’ όσον συνοδεύονται. Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να εκδίδουν τα εισιτήριά τους από όλα τα συνεργαζόμενα με την ANEKSUPERFAST ταξιδιωτικά πρακτορεία, προσκομίζοντας το «Δελτίο Εξεταζομένων Πανελλαδικών Εξετάσεων 2013». Η ANEK-SUPERFAST σε περίοδο κατά την οποία η Παιδεία αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς παράγοντες για την εξέλιξη και την πρόοδο του τόπου μας, στηρίζει και επιβραβεύει έτσι τους νέους φοιτητές για την επιτυχία τους, αλλά και τις οικογένειές τους, παρέχοντάς τους τη φοιτητική έκπτωση πριν ακόμη αποκτήσουν φοιτητική ταυτότητα, που θα τους εξασφαλίσει μειωμένες τιμές στις μετακινήσεις τους.

ΕΦΟΠΛΙΣΜΟΣ

Υποχωρεί η δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου Νέα μείωση 3,5% καταγράφηκε τον Ιούνιο στη δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου (πλοία 100 κόρων και άνω) σε σύγκριση με τη δύναμη του στόλου τον περσινό Ιούνιο, έναντι μείωσης 2,7% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Αρχής, τον περασμένο Ιούνιο ο ελληνικός στόλος αριθμούσε 1.913 πλοία έναντι 1.982 πλοίων στον αντίστοιχο μήνα του 2012. Η μείωση καταγράφεται σε όλες τις κατηγορίες πλοίων, με τα φορτηγά να περιορίζονται σε 513 (από 526), τα δεξαμενόπλοια σε 530 (από 538), τα επιβατηγά σε 635 (από 673) και τα ναυπηγήματα και άλλα μικρά σκάφη, που κατατάσσονται στα «λοιπά», να μειώνονται σε 235 (από 245). Επίσης, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., η ολική χωρητικότητα του ελληνικού εμπορικού στόλου (πλοία 100 κόρων και άνω), ανήλθε φέτος τον Ιούνιο σε 44.101.560 κόρους και μειώθηκε 0,2% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη χωρητικότητα του Ιουνίου 2012, έναντι αύξησης 2,6% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της χωρητικότητας στα φορτηγά πλοία και όχι στα δεξαμενόπλοια. Η χωρητικότητα των δεξαμενοπλοίων αυξήθηκε στους 26.830.814 κ.ο.χ. από 26.543.681 κ.ο.χ. τον Ιούνιο του 2012, ενώ αντιθέτως στα φορτηγά πλοία μειώθηκε φέτος τον Ιούνιο στους 15.862.234 κ.ο.χ. από 16.080.716 κ.ο.χ. πέρσι τον ίδιο μήνα. Πάντως, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, τον Μάιο του 2013 η χωρητικότητα αυξήθηκε ενώ ο αριθμός των πλοίων μειώθηκε. Ειδικότερα τον Μάιο του 2013 το ελληνικό νηολόγιο αριθμούσε 1.926 πλοία χωρητικότητας 44.023.373 κ.ο.χ.

Cosco Holdings:

Σημαντική μείωση ζημιών Στο α΄ εξάμηνο του 2013 Η Cosco Holdings, βασική εταιρεία του Cosco Group στο χρηματιστήριο της Σαγκάης, ανακοίνωσε για το πρώτο εξάμηνο του 2013 σημαντική μείωση ζημιών στα 161,7 εκατ. δολ. (990 εκατ. RMB), έναντι ζημιών 795,5 εκατ. δολ. (4,87 δισ. RMB) την ίδια περίοδο πέρυσι, λόγω πώλησης στοιχείων ενεργητικού.

 60

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / eiδησεισ |

ΣΟΥΔΑ

υπ.οικ.

Ρύθμιση ζητημάτων ενδοομιλικών συναλλαγών: Παράταση μέχρι τις 20/9 Με αφορμή αιτήματα φορολογουμένων για παράταση της προθεσμίας κατάρτισης φακέλου τεκμηρίωσης τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών και υποβολής του συνοπτικού πίνακα πληροφοριών του άρθρου 39Α του Ν.2238/1994, το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι παρατείνεται μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου η ισχύουσα προθεσμία που λήγει στις 16 Αυγούστου 2013. Επίσης, με διάταξη που θα προωθηθεί στη Βουλή, θα θεσπίζεται ότι υποχρέωση τεκμηρίωσης θα υπάρχει για συναλλαγές που υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ ανά κατηγορία συναλλαγής, ενώ θα διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις ισχύουν και για υπερδωδεκάμηνες διαχειριστικές περιόδους, που άρχισαν πριν την 1/1/2012 και λήγουν από 31/12/2012 και μετά.

XRTC:

Καμπανάκι κινδύνου για την ακτοπλοΐα – Ορατός ο κίνδυνος απομόνωσης της νησιωτικής χώρας

«Σήμα κινδύνου» για την πορεία της Επιβατηγού Εμπορικής Ναυτιλίας εκπέμπουν οι σύμβουλοι της XRTC Business Consultants, η οποία προβλέπει ότι χωρίς συγχωνεύσεις και μειώσεις κόστους λειτουργίας, η Ακτοπλοΐα δεν θα μπορέσει να επιβιώσει. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι οι πωλήσεις των καλών πλοίων, οι μειώσεις στις προσεγγίσεις, αλλά και η μείωση της επιχειρησιακής ταχύτητας θα αποτελέσουν εντεινόμενα φαινόμενα στα επόμενα χρόνια, γεγονός που οδηγεί σε συνθήκες μεταφορών στο Αιγαίο εποχής της δεκαετίας του ’60. Ανοίγει έτσι και το πεδίο για δραστηριοποίηση άλλων εταιρειών, ακόμη και τουρκικών, για την εξυπηρέτηση του κοινού, καθώς παραθυράκια στη νομοθεσία ήδη υπάρχουν. «Η απολύτως δυσχερής κατάσταση της ελληνικής οικονομικής ζωής επηρεάζει καθοριστικά και για μία ακόμη χρονιά τις συνθήκες και τους κανόνες δραστηριοποίησης των εταιρειών του κλάδου», τονίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος της ειδικευμένης στις ναυτιλιακές χρηματοδοτήσεις συμβουλευτικής εταιρείας, κ. Γιώργος Ξηραδάκης. Αν και η εφαρμογή του νέου νόμου για τις ελληνικές ακτοπλοϊκές μεταφορές το 2013 αναμένεται να έχει κάποια θετική επίδραση στα συνεχή προβλήματα του κλάδου, εκτιμάται ότι δεν υπάρχει ορατή διαδικασία πλήρους επίλυσης της κρίσης. «Ο συνδυασμός των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιρειών και των αναγκών ανακεφαλαιοποιήσεων των ελληνικών τραπεζών οδηγεί τις πρώτες σε κατάρρευση του τρόπου εξεύρεσης κεφαλαίων κίνησης ενώ παράλληλα και οι ξένοι χρηματοδότες είναι αδύναμοι ή θεωρούν αδιανόητο να υποστηρίξουν τον κλάδο», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

 61

Συνωστισμός! Μπορεί ο υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α., Τζον Κέρι, να δηλώνει ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα δεν έχει λάβει απόφαση να περιμένει την έκθεση του Ο.Η.Ε. για την καταγγελθείσα με χρήση χημικών επίθεση της 21ης Αυγούστου στη Δαμασκό, αλλά το σίγουρο είναι ότι η βάση της Σούδας δουλεύει με πυρετώδεις ρυθμούς. Μονίμως ελλιμενισμένα βρίσκονται τεράστια οχηματαγωγά στις εγκαταστάσεις της ενώ το «πήγαιν’-έλα» φρεγατών και άλλων μάχιμων μονάδων του αμερικανικού αλλά και του βρετανικού στόλου είναι συνεχές. Η Σούδα, πέρα από τις εγκαταστάσεις της αμερικανικής βάσης, είναι κομβικό λιμάνι με σημαντικές υποδομές για την υλοποίηση του “project Syria”. Πλοία βρίσκονται αρόδo, «ακουμπούν» για τα απαραίτητα στους εμπορικούς ντόκους, ενώ ναύτες του βρετανικού βασιλικού ναυτικού, με συνοδεία πάντα της δικής τους στρατιωτικής αστυνομίας, όπως και Αμερικανοί έχουν κατακλύσει το λιμάνι αλλά και τα Χανιά... Ο απόλυτος συνωστισμός.

Γεώργιος Παπανικολάου

ΕΝΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ*  62

ΙΣΤΟΡΙΑ

Τα πρώτα χρόνια

Ο Γεώργιος Παπανικολάου γεννήθηκε στις 13 Μαΐου του 1883 στην Κύμη Εύβοιας. Ήταν το τρίτο παιδί του Νικόλαου Παπανικολάου και της Μαρίας Κριτσούτα. Ο πατέρας του ήταν ιατρός, ενώ διετέλεσε δήμαρχος Κύμης και βουλευτής Ευβοίας με το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη. Το 1898, σε ηλικία 15 ετών, ο Γεώργιος Παπανικολάου εισήλθε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αποφοίτησε με άριστα το 1904, σε ηλικία μόλις 21 ετών. Στα φοιτητικά του χρόνια δεν περιορίστηκε μόνο στην ιατρική. Μελετούσε έντονα φιλοσοφία και άλλες επιστήμες. Τότε ήλθε σε επαφή με τους πρωτοπόρους των ριζοσπαστικών ιδεών και πρωτεργάτες του δημοτικισμού, Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Αλέξανδρο Δελμούζο, Δημήτρη Γλυνό, Γεώργιο Σκληρό και άλλους. Mεγάλη του αγάπη, όμως, και καταφύγιό του υπήρξε η μουσική. Από πολύ μικρός ασκούνταν συστηματικά στο βιολί. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του εντός Ελλάδος, υπηρέτησε για δύο χρόνια στον Ελληνικό Στρατό, ως ανθυπίατρος. Έ πειτα πήγε στο Μόναχο της Γερμανίας και το 1910 ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή

Πρόκειται για αληθινή ιδιοφυΐα. Ο έλληνας ερευνητής ιατρός καθιερώθηκε ως ο ιδρυτής μιας νέας ιατρικής ειδικότητας, της αποφολιδωτικής κυτταρολογίας, και έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους σημαντικότερους ερευνητές της ιατρικής επιστήμης του 20ού αιώνα καθώς ανακάλυψε το περίφημο Pap test. Το 1995 το πορτρέτο του κόσμησε το περίφημο ελληνικό δεκαχίλιαρο κι έτσι έγινε γνωστός σε πολλούς Έλληνες, που μέχρι τότε αγνοούσαν την ύπαρξή του.

 63

στον τομέα της κληρονομικότητας. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, γνώρισε την Ανδρομάχη Μαυρογένους, απόγονο της Μαντούς Μαυρογένους, την οποία και παντρεύτηκε στα τέλη του 1910. Προτού παντρευτούν, ο Παπανικολάου της ξεκαθάρισε ότι δεν ήθελε να κάνουν παιδιά για να μπορεί να αφιερώσει τη ζωή του στην επιστημονική έρευνα. Η Μάχη, αφού το αποδέχθηκε, αναχώρησε μαζί του για τη Γαλλία. Εκεί, ο Γεώργιος Παπανικολάου εργάστηκε για έναν χρόνο ως βοηθός στο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του πριγκιπάτου του Μονακό και το ζευγάρι τελικά επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη του 1911. Κατά την διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913) κατατάσσεται εθελοντής. Τότε γνωρίζει έλληνες μετανάστες της Αμερικής που του εμπνέουν την ιδέα να αναζητήσει την τύχη του στον Νέο Κόσμο. Έ τσι, στις 19 Οκτωβρίου 1913, ο Γεώργιος και η Μάχη φτάνουν στην Αμερική με ελάχιστα χρήματα και σχεδόν χωρίς καμία γνωριμία.

Ο Παπανικολάου στην Αμερική Το πρώτο διάστημα στην Αμερική δεν κύλησε καθόλου εύκολα. Το νεαρό ζευγάρι ζούσε σ’ ένα δωμάτιο στην 116η οδό. Ενώ η Μάχη δούλευε ως ράφτρα, ο Γεώργιος Παπανικολάου έβγαζε τα προς το ζην ως πωλητής χαλιών στο κατάστημα Gimbel. Συμπληρωματικά έπαιζε βιολί περιφερόμενος σε διάφορα εστιατόρια και γράφοντας για την ελληνόφωνη εφημερίδα «Ατλαντίς». Λίγο αργότερα ο Παπανικολάου προσελήφθη με τη ειδικότητα του μικροσκόπου/βοηθού παρασκευαστή στο Νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Ο άνθρωπος που με τις συστάσεις του μεσολάβησε για την πρόσληψή του

εκεί ήταν ο καθηγητής Μόργκαν, ο οποίος γνώριζε το έργο του Παπανικολάου στη Γερμανία και τον εκτιμούσε ιδιαίτερα. Τελικά, τον Οκτώβριο του 1914, ο Παπανικολάου προσλαμβάνεται στο πανεπιστήμιο Κορνέλ, όπου θα εργαστεί για 47 συναπτά έτη. Δύο μήνες μετά έπιασε δουλειά στο πλάι του ως βοηθός και η Μάχη. Αρχικά διεξήγαγε πειράματα για τις επιπτώσεις του αλκοόλ σε ινδικά χοιρίδια και όταν δημοσιεύτηκαν το 1916 είχαν μεγάλη απήχηση στις Η.Π.Α., κυρίως όμως λόγω της φύσης του συγκεκριμένου θέματος. Στην πορεία θέλησε να επικεντρωθεί στη διενέργεια πειραμάτων φυλετικής διαφοροποίησης, εμβαθύνοντας ακόμη περισσότερο στο επιστημονικό πεδίο της διδακτορικής του διατριβής. Τότε διαπίστωσε πως η μικροσκόπηση των κολπικών επιχρισμάτων των ινδικών χοιριδίων, ανάλογα με τη φάση της έμμηνης ρύσης, αναδείκνυε πλήθος κυτταρικών

Από τον Οκτώβριο του 1939 όλες οι γυναίκες που εισάγονταν στη γυναικολογική κλινική του Νοσοκομείου της Νέας Υόρκης υποβάλλονταν προαιρετικά σε τεστ Παπ. Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά� Σε ηλικία 60 ετών ο Παπανικολάου βρισκόταν στο απόγειο της σταδιοδρομίας του και είχε γίνει διάσημος ως Dr Pap. Το περίφημο τεστ Παπ είχε γίνει πλέον απολύτως αποδεκτό ως μοναδική μέθοδος πρόληψης του καρκίνου της μήτρας

 64

μορφών που ουδέποτε είχαν μελετηθεί ώς τότε. Έ τσι, το 1917 έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία ενός νέου ιατρικού κλάδου, αυτού της αποφολιδωτικής κυτταρολογίας. Το 1919 ο Γεώργιος Παπανικολάου είχε αρχίσει πλέον να καταξιώνεται στην κοινή συνείδηση ως επιτυχημένος επιστήμονας και το 1920 ο Ελευθέριος Βενιζέλος του ζητεί να επανέλθει στην Ελλάδα για να αναλάβει την έδρα της ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ωστόσο δεν ήταν ο ίδιος δι-

ΙΣΤΟΡΙΑ

ατεθειμένος να θυσιάσει την καριέρα που ανοιγόταν μπροστά του για να επιστρέψει στην Ελλάδα. Ούτως ή άλλως το ζήτημα έκλεισε μετά την ήττα του Βενιζέλου στις τραγικότερες εκλογές του τόπου.

Η ανακάλυψη του «Τεστ Παπ» Το 1920 ο Παπανικολάου άρχισε να πειραματίζεται σε κολπικά επιχρίσματα της συζύγου του, αλλά και άλλων γυναικών. Μετά από μερικά χρόνια κατάφερε να διαπιστώσει καρκινικά κύτταρα στο κολπικό επίχρισμα μιας γυναίκας με καρκίνο της μήτρας. Η στιγμή αυτή ήταν, όπως εξομολογήθηκε εκ των υστέρων, από τις πιο συγκλονιστικές εμπειρίες της επιστημονικής του σταδιοδρομίας. Το 1928 αποφασίζει να δημοσιεύσει τα πρωτοποριακά του ευρήματα σε μία εργασία, που όπως ήταν επόμενο δημιούργησε αίσθηση. Τότε συνάντησε τον έντονο σκεπτικισμό πολλών συναδέλφων του, μερικοί εκ των οποίων, μάλιστα, δεν δίστασαν να τον χαρακτηρίσουν ως άλλον έναν «έλληνα παραμυθά». Συναντώντας τέτοια σθεναρή αντίσταση από μέτρια πνεύματα, αποκαρδιώθηκε και αποφάσισε να εστιάσει πάλι το ενδιαφέρον του στον κλάδο της ορμονολογικής κυτταρολογίας. Όταν το 1939 ανέλαβε ο Τζόζεφ Χίνσεϊ ως διευθυντής των σχολών Ανατομικής και Φυσιολογίας του Κορνέλ, θεώρησε πως η εργασία του Παπανικολάου το 1928 δεν έτυχε της ανάλογης προσοχής και προέτρεψε τον έλληνα ερευνητή να ξεκινήσει συνεργασία με τον γυναικολόγο Χέρμπερτ Τρουτ επί του θέματος. Από τον Οκτώβριο του 1939 όλες οι γυναίκες που εισάγονταν στη γυναικολογική κλινική του Νοσοκομείου της Νέας Υόρκης υποβάλλονταν προαιρετικά σε τεστ Παπ. Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά�

Σε ηλικία 60 ετών ο Παπανικολάου βρισκόταν στο απόγειο της σταδιοδρομίας του και είχε γίνει διάσημος ως Dr Pap. Το περίφημο τεστ Παπ είχε γίνει πλέον απολύτως αποδεκτό ως μοναδική μέθοδος πρόληψης του καρκίνου της μήτρας. Όμως ο Παπανικολάου δεν επαναπαύθηκε στις δάφνες του, αλλά συνέγραψε σωρεία εργασιών, τελειοποιώντας ακόμη περισσότερο τη μέθοδο ανίχνευσης του καρκίνου που ο ίδιος ανακάλυψε. Το 1954 ολοκλήρωσε το μνημειώδες έργο του «Άτλας Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας» με το οποίο επισφράγισε τη μακρόχρονη επιστημονική του διαδρομή.

Η καταξίωση Το 1958 η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία τόνισε ότι η ανακάλυψη του Γεώργιου Παπανικολάου αποτελεί την πιο σημαντική και πρακτικά χρήσιμη ανακάλυψη της εποχής σχετικά με το τεράστιο πρόβλημα του καρκίνου. Το 1960 τού προτάθηκε να αναλάβει τη διεύθυνση ενός κυτταρολογικού ινστιτούτου στο Μαϊάμι, στο οποίο θα δινόταν το όνομά του. Δυστυχώς δεν πρόλαβε να εγκαινιάσει το εν λόγω ινστιτούτο καθώς στις 19 Φεβρουαρίου του 1962 απεβίωσε ξαφνικά από οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου. Κηδεύτηκε στη Νέα Υόρκη, στο κοιμητήριο Κλίντον του Νιου Τζέρσεϊ. Ολόκληρη η ανθρωπότητα θα οφείλει παγκόσμια ευγνωμοσύνη στο πρόσωπο του Γεώργιου Παπανικολάου. Το έργο του έχει διαχρονική αξία, καθώς έσωσε, σώζει και θα εξακολουθεί να σώζει αναρίθμητες ζωές. Ο Παπανικολάου αρνήθηκε να αποκτήσει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την ανακάλυψή του, επειδή δεν επιθυμούσε να πληρωθεί με χρήματα για τη συμβολή του στην επιστήμη και την ανθρωπότητα.

 65

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί σε παγκόσμια κλίμακα τον δεύτερο σε συχνότητα τύπο καρκίνου και τρίτη αιτία θανάτου στον γυναικείο πληθυσμό. Σχεδόν μισό εκατομμύριο γυναίκες νοσούν και περισσότερες από τις μισές πεθαίνουν κάθε χρόνο από τη συγκεκριμένη νόσο. Το τεστ Παπανικολάου, γνωστότερο ως «Τεστ Παπ», αποτελεί το ισχυρότερο όπλο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Σύμφωνα με στατιστικές μετρήσεις έχει οδηγήσει σε μείωση έως και 70% των θανάτων αυτών. Η συντριπτική πλειονότητα των γυναικών που πεθαίνουν εντοπίζεται σε υπανάπτυκτες περιοχές, στις οποίες οι γυναίκες δεν υποβλήθηκαν ποτέ στο «Τεστ Παπ». Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι την περίοδο της κατοχής, 1941-1944, ο Γεώργιος Παπανικολάου συμμετείχε ως σύμβουλος στην οργάνωση Greek War Relief Fund, μέσω της οποίας επιτεύχθηκαν μεγάλες δωρεές από φαρμακευτικές εταιρείες προς τα νοσοκομεία της δοκιμαζόμενης Ελλάδας. Ο Παπανικολάου προτάθηκε δύο φορές για βραβείο Nobel, όμως η επιτροπή έκρινε πως η ανακάλυψη αφορά σε διαγνωστική μέθοδο και όχι σε θεραπεία. Σήμερα το λάθος της επιτροπής είναι ολοφάνερο. Η ρήση του Ιπποκράτη «το προλαμβάνειν κάλλιον θεραπεύειν» αποδεικνύεται σοφή.

* Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE |

Keep Cool… Τα γνωστά, πλέον, διεθνώς –λόγω διαδικτύου– συνθήματα μπορεί να λειτουργήσουν εξαιρετικά ως “inspiring business motives” για μια σειρά συμπεριφορών και πρακτικών στις επιχειρήσεις όλων των κλάδων. Και αυτό διότι είναι απλά –όχι απλοϊκά– κατανοητά, ενώ κρύβουν και σοφία. Αν οι επιχειρήσεις τα υιοθετήσουν, θα μπορούσαν να βγουν κερδισμένες. Περνώντας τα μηνύματα αυτά, αφενός στα ίδια τα στελέχη και τους εργαζόμενους, αφετέρου, δε, στην κοινωνία, ίσως καταπολεμήσουν την ανασφάλεια, την αναβλητικότητα και την αποφυγή ανάληψης πρωτοβουλιών, και ίσως οδηγήσουν σε πιο παραγωγικές και αποδοτικές στρατηγικές ανάπτυξης. Ιδού δύο απλά παραδείγματα: ένα για στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων και ένα δεύτερο για επιχειρηματίες εστίασης.

Είναι πολύ πιο παραγωγικό να δείξετε ψυχραιμία και να αναλάβετε την ευθύνη των λεγομένων και των πράξεών σας, παρά να αφήσετε το πάθος ή τον εγωισμό να σας κάνει αντιπαθητικό στους άλλους.

Στελέχη “Keep Cool” και δείξτε θάρρος Το σύνθημα “Keep Cool” είναι η καλύτερη συμβουλή για όσους αδυνατούν να συγκεντρωθούν, με αποτέλεσμα να χάνουν την ψυχραιμία τους, αλλά και για όσους επιθυμούν να δώσουν στον εαυτό τους τη δυνατότητα είτε να αποστασιοποιηθούν και να σκεφτούν με πιο δημιουργικό τρόπο για κάποιο project που έχουν αναλάβει και τα «βρίσκουν δύσκολα» ή να ζητήσουν βοήθεια. Όπως έχουμε τονίσει στο παρελθόν –σε προηγούμενα άρθρα– όταν φτάνει κάποιος σε αδιέξοδο δεν είναι καθόλου ντροπή, ούτε θα τον κατηγορήσει κανείς, αν απευθυνθεί στον προϊστάμενό του και του πει ευθαρσώς ότι στο project

Εστιάτορες, “Keep Cool” και κόψτε αποδείξεις γιατί χανόμαστε όλοι μαζί!

που του ανέθεσε υπάρχουν μερικά σημεία που δεν καταλαβαίνει, με συνέπεια να μην μπορεί να το ολοκληρώσει επιτυχώς. Κάθε άλλο· αυτό δείχνει ότι έχει το θάρρος να μην αφήνει τον εγωισμό του να μπει εμπόδιο στη σωστή και αποτελεσματική ολοκλήρωση ενός έργου, θέτει, δε, ψύχραιμα και ώριμα το καλό της επιχείρησης πάνω απ’ όλα. Επίσης, το “Keep Cool” μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά στις σχέσεις, όχι μόνο τις εργασιακές αλλά και τις προσωπικές. Για παράδειγμα, μην διστάσετε να ζητήσετε συγγνώμη όταν έχετε κάνει λάθος ή έχετε απαξιώσει κατά λάθος κάποιον συνάδελφό σας.

 66

Οι επιχειρήσεις εστίασης χρειάζονται το “Keep Cool”, επειδή πρέπει να αντιμετωπίσουν με ψυχραιμία τις δύσκολες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί λόγω κρίσης. Μπορεί να είναι δικαίωμα ορισμένων να μην μειώσουν τις τιμές τους, αφού όπως λένε «απορρόφησαν τις προηγούμενες αυξήσεις του Φ.Π.Α.», άρα η πρόσφατη μείωση απλώς εξισορρόπησε το περιθώριο κέρδους, δεν είναι, όμως, δικαίωμά τους η μη έκδοση αποδείξεων. Είναι πολύ πιθανό, εφόσον το μέτρο αποτύχει, να επανέλθει ο Φ.Π.Α. στην εστίαση στο 23% στην αρχή του νέου έτους. Γι’ αυτό δεν θα φταίει η τρόικα (ούτε τα σενάρια συνωμοσίας για την εξόντωσή τους που διακηρύσσουν ορισμένοι). Θα είναι απλώς αποτέλεσμα έλλειψης ψυχραιμίας και προσαρμογής στις νέες συνθήκες από μέρους μεγάλης μερίδας επιχειρήσεων εστίασης –και όχι μόνο– οι οποίες εξακολουθούν να μην κόβουν αποδείξεις, όπως δείχνουν οι έλεγχοι και τα τελευταία στοιχεία του ΣΔΟΕ. Έ τσι “Keep Cool”, γιατί εδώ δεν παίζεται η τύχη ενός κλάδου ή όσων δεν κόβουν αποδείξεις, αλλά μιας ολόκληρης κοινωνίας, ως αποτέλεσμα των παραβατικών συμπεριφορών που το πληρώνουν –ως συνήθως– τα εύκολα θύματα: εργαζόμενοι και συνταξιούχοι. - Πάνος Τσαγκαράκης