Τεύχος 1114

ΕΤΟΣ 65 • φεβρουαριοσ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1114 • ΤΙΜΗ 5€

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Εφοπλιστές Vs Κυβέρνησης: "Με τις αποφάσεις της, ακυρώνει το συνυποσχετικό που υπογράψαμε" Επιχειρήσεις Κρουαζιέρας: Ζητούν δημιουργία “one stop shop” για την εξυπηρέτηση του κλάδου

3760

Κ.Ε.Μ.Π.

Ταχ. Γραφείο

Αριθμός Αδείας

P

P

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

ESS POS

R

x+7

RE

ST

T

SS P O

| ΑΓΟΡΕΣ |

Χάθηκαν 1,7 τρις. δολάρια από τις αγορές Καθησυχαστική η Goldman Sachs

| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |

«ΣΟΔΕΙΑ» 350 ΔΙΣ. ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

ΤΟ ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

+

Ο οικονομολόγος που έγινε… τυροκόμος στη Σαμοθράκη�

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site www.reporter.gr

περιεχομενα ταυτοτητα

14-15 αγορεσ

ΕΤΟΣ 65 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 - ΤΕΥΧΟΣ 1114

Χάθηκαν 1,7 τρις. δολάρια από τις αγορές Καθησυχαστική η Goldman Sachs

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453

16-17 τραπεζεσ

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

Όλο και πιο κοντά Eθνική-Deutsche Bank - Συνεργασία στο private banking

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

18-23 οικονομια

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

18/ Αργοπορία στις μεταρρυθμίσεις,

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

υπερφορολόγηση & διόγκωση ανισοτήτων ναρκοθετούν την πορεία της χώρας 22/ Πρωτογενές πλεόνασμα: «Ε, και;» αναρωτιούνται οι πολίτες

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

24-27 ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Business Development:

τρενοσε: Στολίζοντας τη νύφη που αναζητά μνηστήρα

Λητώ Μησιακούλη

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

28-33 ΕΝΕΡΓΕΙΑ

βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ Ελευθερία Κούρταλη χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΑΚΟΣ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

Αντώνης Κοντολέων στο «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα»: «Το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σκοτώνει τη βιομηχανία»

34-35 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

«Σοδειά» 350 δισ. στα τρόφιμα

48 24

36-39 διεθνη

Διαδηλώσεις και διπλωματικά παιχνίδια στην Ουκρανία

41-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

42/ G. Moundreas & Co S.A. Μπροστά η Κίνα

από τις Η.Π.Α. στο εμπόριο & τις εισαγωγές πετρελαίου� 46/ Εφοπλιστές Vs Κυβέρνησης: «Με τις αποφάσεις της, ακυρώνει το συνυποσχετικό που υπογράψαμε» 48/ Αρχή αναδιάρθρωσης άγονων γραμμών από τα Κύθηρα...

53/ Σταθεροποίηση της κίνησης το 2013 στα 7 εκατ. επιβάτες με τα προβλήματα να παραμένουν…

54/ Επιχειρήσεις Κρουαζιέρας: Ζητούν δημιουργία “one stop shop” για την εξυπηρέτηση του κλάδου 57/ Blue Star Ferries: Νέα έκτακτη δρομολόγηση στο ανατολικό Αιγαίο 58/ Φορολογία στην προπέλα: Συμμαχίες αλλά και… λυκοφιλίες στην «τρόικα του Νότου» 59/ Ειδήσεις

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ

Ιδιοκτησία:

ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

54

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

Σωτήριος Γ. Βούλγαρης

10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

γ ν ωμη 12 ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΑΓΚΟΣ  04

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411

Σ Υ ΝΔΡ Ο Μ Ε Σ Ν Ο Μ Ι ΚΩΝ ΠΡ Ο Σ ΩΠΩΝ

ΑΞ Ι Α Σ Υ ΝΔΡ Ο Μ ΩΝ / Ε Τ Η Σ Ι Ε Σ 1 1 Τ Ε Υ Χ Η

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ.

FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΕΛΛΑΔΑ

ΕΥΡΩΠΗ

ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

Τ Ρ Ο Π Ο Ι ΠΛ Η ΡΩ Μ Η Σ

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%

Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.

EDITORIAL ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Ανεδαφικός ο ισχυρισμός των φαρμακοποιών για τα Μη ΣΥ.ΦΑ.*

t

βαίνει. Τα φάρμακα αυτά, όπως και όλα τα άλλα, έχουν σοβαρές αντενδείξεις και η άκριτη χρήση τους έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές παρενέργειες». Έ τσι λοιπόν, ισχυρίζονται ότι οι υπάλληλοι των σουπερ μάρκετ δεν θα μπορούν να συμβουλεύουν τους καταναλωτές για τις παρενέργειες που ενδεχομένως έχουν ορισμένα από αυτά τα φάρμακα και αναρωτιέμαι αν μας κοροϊδεύουν. Προφανώς τα σύγχρονα φαρμακεία δεν έχουν καμία σχέση με τα παραδοσιακά φαρμακεία των παιδικών μου χρόνων, στα οποία προσέφευγες για να σε συμβουλεύσουν και όπου στο πίσω δωμάτιο κατασκευάζονταν επιτόπου διάφορα σκευάσματα. Πότε οι σύγχρονοι φαρμακοποιοί ενδιαφέρθηκαν να εξηγήσουν σ’ έναν πάσχοντα/ ασθενή, ότι το τάδε σιρόπι έχει συγκεκριμένες παρενέργειες και στην περίπτωση που πάσχει από νεφρά, καρδιά ή οποιαδήποτε άλλη πάθηση δεν ενδείκνυται; Από τότε που εξελίχθηκαν οι φαρμακοβιομηχανίες και διαθέτουν έτοιμα φάρμακα για τα πάντα, δεν νομίζω οι φαρμακοποιοί να συμβουλεύουν κανέναν για τα οφέλη ή τις παρενέργειες των φαρμάκων που πωλούν. Προσωπικά, πιστεύω ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης θα έπρεπε να διευρύνει την απόφασή του όσον αφορά στα σημεία πώλησης για τα Μη Συ.Φα., αν τελικά ισχύσει η απελευθέρωση και δεν υπαναχωρήσει. Ας δώσω το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας και των Η.Π.Α., όπου υπάρχουν τα υπερκαταστήματα φαρμάκων, καλλυντικών, συμπληρωμάτων διατροφής, βιταμινών κ.λπ. Οι νέοι επίδοξοι επιχειρηματίες χρειάζονται εναλλακτικούς τρόπους επένδυσης τους και η πολιτεία πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά στην απελευθέρωση σε όλους τους κλάδους, ώστε να μπορέσει ο έλληνας καταναλωτής να ασκεί ελεύθερα το δικαίωμα της επιλογής στις αγορές και να απολαμβάνει τα καλά του ανταγωνισμού, χωρίς να γίνεται θύμα των περιορισμών και των στρεβλώσεων που προστάτευαν μέχρι σήμερα τα περισσότερα επαγγέλματα στην ελληνική Αγορά.

Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για τις στρεβλώσεις στην Αγορά, την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και την ανάγκη άρσης αναχρονιστικών διατάξεων, που σύμφωνα με τη γνωστή έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. θα επιφέρει τόνωση της ανταγωνιστικότητας και αισθητές μειώσεις στις τιμές των προϊόντων. Ως γνωστόν, η μελέτη του Οργανισμού αναφέρεται σε συνολικό όφελος της τάξης των 5,2 δισ. ευρώ ετησίως. Ο Ο.Ο.Σ.Α. έχει προτείνει αφενός την απελευθέρωση των τιμών στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (Μη Συ.Φα.), γεγονός που θα επιφέρει αύξηση του ανταγωνισμού, και αφετέρου την πώλησή τους στα σούπερ μάρκετ, κάτι που θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών, λόγω ανταγωνισμού στα περιθώρια κέρδους. Από την απελευθέρωση της εμπορίας των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων ο Ο.Ο.Σ.Α. εκτιμά ότι το όφελος για τους καταναλωτές, λόγω μείωσης των τιμών, θα ανέλθει σε 102 εκατ. ευρώ ετησίως. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι φαρμακοποιοί εναντιώνονται στην πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων στα σούπερ μάρκετ. Αντιθέτως, οι φαρμακοβιομήχανοι αντιδρούν μάλλον θετικά, καθώς θεωρούν ότι η εξέλιξη μπορεί να φέρει στην Αγορά καινοτόμα φάρμακα ευρείας χρήσης και να ενθαρρύνει τις επενδύσεις για εγχώρια παραγωγή. Ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι φαρμακοποιοί είναι ότι «τα Μη Συ.Φα. είναι φάρμακα με όλες τις ιδιαιτερότητες και τους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας και ασφάλειας. Η διάκριση μεταξύ συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων δεν έχει σχέση με επιστημονικά ή ιατρικά κριτήρια, αλλά μόνο με οικονομικά και ασφαλιστικά. Πιο απλά, είναι μια διάκριση που επιτρέπει στο ασφαλιστικό σύστημα να μην αποζημιώνει τα Μη Συ.Φα. και δεν αφορά στην ασφαλή χρήση ή την έλλειψη παρενεργειών. Το αντίθετο ακριβώς συμ*Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06

οδηγός πόλης & καλής ζωής

Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!

U YO art - culture - urban life Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr

Η αεριοκίνηση μπαίνει στην καθημερινότητα μας Ένα νέο πρατήριο φυσικού αερίου κίνησης λειτουργεί στο 8ο χλμ της Εθνικής Οδού, στο ύψος της Φιλαδέλφειας

M

Με το βλέμμα στο μέλλον που προσφέρει η αεριοκίνηση, καθώς και στα περιβαλλοντικά οφέλη που τη συνοδεύουν, κινούνται οι Αρχές πολλών μεγάλων πόλεων, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Τόσο οι υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Έ νωσης (Ε.Ε.) για μείωση των ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου όσο και η ανάγκη για περιορισμό του κόστους μετακίνησης οδηγούν σε στροφή των μέσων μαζικής μεταφοράς προς το φυσικό αέριο. Χαρακτηριστική της τάσης αυτής είναι η επιλογή του Συμβουλίου Μεταφορών της περιοχής Ιλ ντε Φρανς του Παρισιού, στη Γαλλία, να προχωρήσει στην αγορά επαρκούς αριθμού λεωφορείων που θα κινούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο (Compressed Natural Gas - CNG) και τα οποία, σε συνδυασμό με ηλεκτρικά λεωφορεία, θα βοηθήσουν ώστε μέχρι το 2020-2025 να επιτευχθεί ο στόχος για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20%.

Σήμερα λειτουργούν 5 σταθμοί ανεφοδιασμού FISIKON στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, με πιο πρόσφατο τον σταθμό στην περιοχή της Φιλαδέλφειας, στο ύψος της Εθνικής Οδού νήσει και ειδική μελέτη σκοπιμότητας με σκοπό τη βελτίωση και την αύξηση του αριθμού των σταθμών ανεφοδιασμού με φυσικό αέριο.

Η διείσδυση της αεριοκίνησης συνεχίζεται Συνολικά, το πρόγραμμα προβλέπει ότι θα πρέπει να έχουν αντικατασταθεί 9.000 λεωφορεία που σήμερα κυκλοφορούν με ντίζελ. που θα κινούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο, ενώ θα ξεκι-

Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία, αλλά και η σταδιακά αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της χρήσης αυτοκινήτων, αποτελούν βασικότατους παράγοντες για τους οποίους η αεριοκίνηση διεισδύει όλο και περισσότερο στην

 08

Ευρώπη (ήδη κυκλοφορούν σ’ αυτήν περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο οχήματα που κινούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο) και φυσικά στην Ελλάδα. Οι κινητήρες φυσικού αερίου παράγουν κατά 25% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από τη βενζίνη, το οποίο αποτελεί ένα από τα αέρια του θερμοκηπίου, συμβάλλοντας στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Πολύ μειωμένες είναι επίσης οι εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου και υδρογονανθράκων, ενώ το φυσικό αέριο δεν περιέχει θείο, σωμα-

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Ο υφυπουργός ΠΕΚΑ, κ. Ασημάκης Παπαγεωργίου, εξέφρασε την επιθυμία για εδραίωση της αεριοκίνησης στην ελληνική Αγορά και την αξιοποίηση των ωφελειών του FISIKON.

Ακολουθώντας την τάση της εποχής, η κάτοικοι της Αθήνας έχουν αγκαλιάσει τα ΜΜΜ που κινούνται με φυσικό αέριο κίνησης. Ήδη στην πρωτεύουσα κυκλοφορούν περί τα 600 λεωφορεία καθώς και τα πρώτα ταξί καύσης φυσικού αερίου

που κινούνται με φυσικό αέριο και βενζίνη. Οποιοδήποτε βενζινοκίνητο όχημα μπορεί εύκολα και οικονομικά να μετατραπεί σε όχημα που καταναλώνει CNG και μάλιστα η απόσβεση της επένδυσης (λαμβανομένων υπόψη και των χιλιομέτρων που κάνει) μπορεί να γίνει και σε λιγότερο από έναν χρόνο.

Διευρύνεται το δίκτυο ανεφοδιασμού

τίδια, μόλυβδο ή βαρέα ίχνη μετάλλων. Με αυτά τα δεδομένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο το 10% των αυτοκινήτων που κινούνται στους δρόμους των κρατών-μελών της, ώς το 2020 να χρησιμοποιούν φυσικό αέριο. Έ νας ακόμη λόγος που ευνοεί τη διείσδυση της αεριοκίνησης είναι ότι διεθνώς διατίθενται στη Αγορά κιτ μετατροπών όλων των συμβατικών οχημάτων σε διπλού καυσίμου, δηλαδή σε οχήματα

Στα άμεσα σχέδια της ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου), της εταιρείας που εισήγαγε το φυσικό αέριο στα σπίτια και τις επιχειρήσεις των Ελλήνων, είναι η διάδοση της χρήσης του φυσικού αερίου κίνησης FISIKON σε όλους τους ελληνικούς δρόμους. Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΠΑ αναπτύσσει τη βασική υποδομή ώστε ν’ ανοίξει την Αγορά αεριοκίνησης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους καταναλωτές να μπορούν να ανεφοδιάσουν τα οχήματά τους με φυσικό αέριο και να απολαύσουν τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου. Σήμερα λειτουργούν ήδη 5 σταθμοί ανεφοδιασμού FISIKON σε Αθήνα και Θεσσα-

 09

Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020 είναι η αύξηση των οχημάτων καύσης φυσικού αερίου που κινούνται εντός των κρατών-μελών της στο 10% επί του συνολικού αριθμού λονίκη, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία νέων πρατηρίων FISIKON και σε άλλες περιοχές ανά την Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2014, με τα πρώτα νέα πρατήρια να ανοίγουν στις περιοχές του Ασπρόπυργου, του Βόλου, της Λάρισας και της Θεσσαλονίκης. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να δώσει ώθηση στην Αγορά αεριοκίνησης, αποτελώντας ταυτόχρονα διέξοδο στο υψηλό κόστος κίνησης αυτοκινήτων.

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Οι Ευρωπαίοι και οι «ημέτεροι»

O

Όπως δείχνουν τα πράγματα, το χρηματοδοτικό πρόβλημα της Ελλάδας έχει λυθεί. Όχι ότι τελειώσαμε, αλλά είναι συμφωνημένη σχεδόν η επιμήκυνση κατά 30 χρόνια της διάρκειας αποπληρωμής των πρώτων δανείων του μνημονίου στα 50 χρόνια, έχει συμφωνηθεί μία ακόμη γενναία μείωση στα ήδη χαμηλά επιτόκια και είναι ώριμη η σκέψη στην Ευρώπη για ένα δάνειο 13 με 15 δισ., που δεν θα συνδέεται με νέα μέτρα. Οι διαφορές που απομένουν στις εκτιμήσεις τρόικας και ελληνικής κυβέρνησης είναι πλέον μικρές και οι διαφωνίες μπορούν να γεφυρωθούν. Η Ελλάδα παρέμεινε στο ευρώ παρουσιάζοντας πολύ θεαματική δημοσιονομική βελτίωση, η οποία αναγνωρίζεται από τους εταίρους. Το κακό είναι ότι αυτή η βελτίωση προήλθε από αυξημένους φόρους, μειώσεις συντάξεων και μισθών, αλλά και από τη φοβερή εσωτερική υποτίμηση μόνο των εισοδημάτων και της περιουσίας και όχι δυστυχώς των τιμών, χωρίς να γίνει σχεδόν καμία εξυγίανση στις στρεβλώσεις της Οικονομίας που προκαλεί η αντιπαραγωγική, διεφθαρμένη και τεράστια γραφειοκρατία, δηλαδή η δημόσια Διοίκηση. Το καλό είναι ότι όλοι οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν, πλέον, πού είναι το πρόβλημα και ότι για να επιβιώσει μακροχρόνια η Ελλάδα –χωρίς επανάσταση και χωρίς να τους χτυπά συνέχεια την πόρτα για δανεικά– πρέπει να εξυγιανθεί η δημόσια Διοίκηση. Και τούτο αποτελεί σήμερα τη δική τους προτεραιότητα (εκείνη των πιστωτών) αφού κανένα πολιτικό κόμμα και κανείς πρωθυπουργός δεν την υιοθέτησε ως εθνική προτεραιότητα. Αντίθετα, όλοι φρόντισαν να προστατεύσουν το χειρότερο κομμάτι της δημόσιας Διοίκησης, ειδικά τους αργόσχολους των κομματικών μηχανισμών που βρίσκονται στους εκατοντάδες άχρηστους

και αρχισυνδικαλιστές). Καθώς το πολιτικό σύστημα δεν φρόντισε να εξυγιάνει τη δημόσια Διοίκηση, το αναλαμβάνουν και αυτό οι ευρωπαίοι εταίροι, θέτοντας δύο προτεραιότητες στην πολιτική τους προς την Ελλάδα: πρώτον, την επάνοδο της χώρας σε ρυθμό ανάπτυξης και δεύτερον, την εξυγίανση του δημοσίου τομέα. Για να γίνει το πρώτο, προϋπόθεση είναι το δεύτερο. Στο πλαίσιο αυτό, τα ευρωπαϊκά υπουργεία ετοιμάζουν προτάοργανισμούς του Δημοσίου αλλά και σε σεις για το τι πρέπει να αλλάξει στην ελληκρίσιμα πόστα στα βασικά υπουργεία. νική δημόσια Διοίκηση. (Εδώ ανοίγω παρένθεση. Διευκρινίζω ότι Η μάχη από εδώ και πέρα θα γίνει πιο δεν είμαι «διώκτης δημοσίων υπαλλήσκληρή. Οι συνδικαλιστές του Δημοσίλων»· αντιθέτως, σέβομαι και εκτιμώ τους ου, μόλις νιώσουν ότι απειλείται η εξουσία σκληρά εργαζόμενους υπαλλήλους του τους, θα νεκρώσουν τα πάντα. Όλα θα παΔημοσίου, θεωρώ ότι είναι κακοπληρωμέραλύσουν από τις απεργίες και τις διαδηνοι, θεωρώ ότι η δουλειά τους είναι σημαλώσεις. Αν, όμως, θέλουμε να μειωθούν οι ντικότατη διαχρονικά για τη χώρα, πίσω φόροι, να μπορούμε ν’ ανοίξουμε μια επιαπό αυτούς τους «καλούς», όμως, κρύχείρηση χωρίς να λαδώσουμε, να συλλάβουμε τη φοροδιαφυγή, να ελέγξουμε τις μίΔεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ζες και τα λαδώματα, να υπάρχει αξιοκρατία και ότι η μάχη από εδώ και πέρα να περιοριστεί το ρουθα γίνει πιο σκληρή σφέτι και η δύναμη των «ημέτερων», μόνο μέσω βονται αρκετοί χιλιάδες τεμπέληδες, λατης ριζικής αλλαγής στη δημόσια Διοίκημόγια, άσχετοι, διεφθαρμένοι και διαση μπορούμε να το επιτύχουμε. Οι Ευρωπλεκόμενοι που προέρχονται από τα παίοι μάς δείχνουν τι πρέπει να κάνουμε «θερμοκήπια» των κομματικών μηχανιγια πιο παραγωγική, αποτελεσματική και σμών ή από το στενό περιβάλλον των ποαπλή δημόσια Διοίκηση, χωρίς γραφειλιτικών. Αυτοί είναι που προκαλούν την οκρατία και διαφθορά. Όσο κι αν υπάροργή των πολιτών, εμποδίζουν την πρόοχουν αντιδράσεις, για πρώτη φορά υπάρδο και την ανάπτυξη, νέμονται την κρατιχει ελπίδα. Μόνο αν αλλάξουν αυτά, θα κή εξουσία, «τα πιάνουν», φτιάχνουν «φωμπορέσουμε να δούμε επιχειρήσεις να τογραφικές» διατάξεις, εμποδίζουν την ανοίγουν, φόρους να πέφτουν, έκτακτα εξέλιξη των ικανών και των εντίμων. χαράτσια να καταργούνται και το κράτος Όταν μιλώ για προβλήματα στη δημόσια να λειτουργεί. Αλλιώς θα μείνουν για πάΔιοίκηση, σ’ αυτούς αναφέρομαι, που βάντα η λιτότητα, οι μίζες και η διαφθορά, ζουν μπροστά τους υπόλοιπους, τους καπου οφείλονται στην ανάγκη «ταΐσματος» κοπληρωμένους και δουλευταράδες, για του αδηφάγου τέρατος της ελληνικής δηνα κονομάνε αυτοί, οι οποίοι συχνά είναι μόσιας Διοίκησης.

–> nikolopoulos@reporter.gr

 10

Everytime you go away, take a little piece of Greece* with you * A special gift available in all Hellenic Duty Free Shops

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ

Θα νικήσει η τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά μην το δένετε και κόμπο…

e

Είναι βέβαιο ότι αυτές οι ευρωεκλογές μόνο κατ’ όνομα θα είναι ευρωεκλογές, όπως έχουμε ξαναγράψει πριν από μερικές ημέρες. Όλα όμως δείχνουν ότι και οι περιφερειακές εκλογές θα μετατραπούν σε τσίρκο. Τα δείγματα τα έχουμε ήδη· μένει να αποδειχθεί και στις κάλπες. Φυσικά με τη βοήθεια των κομμάτων, ιδιαίτερα της εξουσίας, αλλά και των μίντια, που κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν. Άλλωστε από τότε που μπήκε στη ζωή μας η ιδιωτική τηλεόραση και η ιδιωτική ραδιοφωνία δεν αφήνουν τίποτα να ανθίσει, παρά μόνο τον άκρατο λαϊκισμό. Τώρα προστέθηκαν και τα λεγόμενα social media, οπότε ο Έ λληνας βρήκε νέο λαμπρό πεδίο για να δοξαστεί, μεταφέροντας μπούρδες, ψέματα, φήμες, συκοφαντίες, δοξασίες και φθόνο σε βάρος των πάντων και σχεδόν πάντα ανώνυμα. Ήδη, επιλέγοντας ο Συ.Ριζ.Α. τον φοβερό Καρυπίδη, απέδειξε ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί ακόμη και με τον Καμμένο, αν και όταν φτάσει η ιστορική εκείνη ώρα. Δεν έχει σημασία που το διόρθωσε επειδή τον έκραξαν. Σημασία έχει ότι ψάχνει υποψήφιους στη βάση της επικοινωνίας (το φρέσκο πρόσωπο που επέλεξε για την Αθήνα, ας πούμε, για να κερδίσει με τη νεότητά του, δεν εντυπωσιάζει ούτε με την ώς τώρα διαδρομή του ούτε με τις εμφανίσεις του) και του αντιμνημονιασμού (ανέξοδα, επειδή ξέρει ότι «μας τελειώνουν» και η τρόικα και το μνημόνιο, όχι όμως ο έλεγχος και η εποπτεία με άλλα μέσα), αδιαφορώντας αν έχουν ουσιαστικά προσόντα για να διοικήσουν δήμους ή περιφέρειες. Αρκεί να μπορεί να πει στο τέλος ότι κέρδισε, προκειμένου να φτάσει στην εξου-

λούν καχυποψία για τα κίνητρά τους, δείχνοντας έτσι ότι τα μυαλά στο Μαξίμου και στα κεντρικά όργανα δεν έχουν αλλάξει. Θέλουν να αποδείξουν ότι ελέγχουν κομματικά τα πάντα και κινδυνεύουν να σπάσουν μεγαλοπρεπώς τα μούτρα τους, καθώς δεν μπορούν να κάνουν ζάφτι τους δικούς τους (βλέπε Κακλαμάνη, Τζιτζικώστα κ.ά.). Το Κ.Κ.Ε., πάλι, που ανακοίνωσε τους δικούς του υποψήφιους, βγαλμένους από τον κομματικό του σωλήνα, θέλει να μετρήσει γι’ άλλη μια φορά τα πρόβατά του, μήπως έχει ξεφύγει κανένα. Η δε Χρυσή Αυγή, από την πλευρά της, θέσία. Δεν έχει επίσης σημασία αν «το λάλει να προκαλέσει το σύστημα με τη ναζιθος» το έκανε η τοπική οργάνωση ή τα στική της παρουσία, θεωρώντας ότι στην κεντρικά όργανα, γιατί όλο αυτό δείχνει Αθήνα θα κάνει θεαματική εμφάνιση με πόσο κοντά βρίσκονται από πλευράς τον Κασιδιάρη, για να ξαναβγάλει στο αντιλήψεων οι «αγανακτισμένοι» που κλαρί τα τάγματα εφόδου. Έ χει όμως τώρα ψηφίζουν Συ.Ριζ.Α., Ανεξάρτητους Έ λν’ αντιμετωπίσει τον φοβερό Μιχελάκη ληνες ή και ναζιστική Χρυσή Αυγή. Δεν και τη Νέα Δημοκρατία, που σκέφτηκαν Η εμπειρία της κρίσης οδηγεί να κόψουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι από μέχρι τώρα στο συμπέρασμα νόμιμους μετανάστες, ότι η κοινωνία είναι σταθερά για να της κόψουν ψήστραμμένη στο παρελθόν και φους. Εύγε στους δηελπίζει ότι θα το κάνει μέλλον μοκράτες, που βαδίζουν στον δρόμο που χάραξαν οι κασιδιάρηδες� μας αρέσει, αλλά δυστυχώς έτσι είναι… Κάποιοι αιθεροβάμονες πιστεύουν ότι η Από την άλλη πλευρά, η Νέα Δημοκρακοινωνία έχει προχωρήσει πιο μπροστά τία αδυνατεί να ξεφύγει από το παρελαπό τα κόμματα. Αυτό δεν είναι καθόλου θόν, σαν να μην καταλαβαίνει τι έχει γίνει σίγουρο. Η εμπειρία της κρίσης οδηγεί μέτα τελευταία χρόνια. Αντί να στηρίξει για χρι τώρα στο συμπέρασμα ότι η κοινωνία δημάρχους και περιφερειάρχες πρόσωείναι σταθερά στραμμένη στο παρελθόν πα που απέδειξαν ότι αξίζουν και τα κατακαι ελπίζει ότι θα το κάνει μέλλον. Τα μόνα φέρνουν (ιδιαίτερα σε μεγάλους δήμους: βήματα που έχει κάνει, είναι να αποκαλύΑθήνα, Θεσσαλονίκη και αλλού) ψάχνει ψει ότι ένα μεγάλο μέρος της δεν έχει κανα βάλει ξεθυμασμένους κομματικούς και νένα πρόβλημα να στηρίξει μία εγκλημαείτε δεν βρίσκει είτε δεν θέλουν είτε μπλέτική ναζιστική οργάνωση. Κατά τα άλλα, κει τους γλουτούς της, όπως στην περιφέθα νικήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, μην το ρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Και μερικοί δένετε όμως και κόμπο… που θέλουν, ειδικά στην Αθήνα, προκα-

–> astagkos@reporter.gr

 12 

Χάθηκαν 1,7 τρις. δολάρια από τις αγορές Καθησυχαστική η Goldman Sachs

H

Η σημερινή κρίση κινδυνεύει να οδηγήσει σ’ ένα τεράστιο κύμα φυγής κεφαλαίων και πτώσης κερδών στις ανεπτυγμένες Αγορές, καθώς ο επενδυτικός κόσμος αρχίζει να προσαρμόζεται σε νέο περιβάλλον, όπου ούτε η Κίνα αλλά ούτε οι Η.Π.Α. δεν θα μπορέσουν να σώσουν την κατάσταση. Ο παγκόσμιος χρηματιστηριακός δείκτης MSCI All- Country World Index έφτασε μια ανάσα από το

ιστορικό υψηλό του την παραμονή της Πρωτοχρονιάς κι έχει χάσει σχεδόν 4% από τις 22 Ιανουαρίου, σημειώνοντας τις χειρότερες απώλειες των τελευταίων έξι μηνών. Η προσπάθεια της Τουρκίας να ανακόψει την πτώση της λίρας απέτυχε, καθώς ο διπλασιασμός των επιτοκίων οδήγησε σε ακόμη περισσότερες πωλήσεις του νομίσματος από τους επενδυτές. Αυτό, σε συνδυασμό με την απόφαση της Fed για περαιτέρω μείωση των μέτρων τόνωσης, δημιουργούν ένα εκρη-

 14

Από τις 22 Ιανουαρίου οπότε και ξέσπασε η κρίση στην Αγορά νομισμάτων στις αναδυόμενες Αγορές, έχουν χαθεί 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια από την αξία των παγκόσμιων μετοχών, με τους αναλυτές, ωστόσο, να εμφανίζονται καθησυχαστικοί για τις επιπτώσεις στις ανεπτυγμένες Αγορές.

| ΑΓΟΡΕΣ |

τής που ακολούθησε την 21η Μαΐου του 2013, όταν ο επικεφαλής της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, διαμήνυσε εμμέσως πλην σαφώς ότι η ομοσπονδιακή τράπεζα θα μειώσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Η διόρθωση ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουνίου, με την πτώση στις διεθνείς μετοχές να διαμορφώνεται στο 9%. Επίσης, οι παγκόσμιες μετοχές έχασαν 14% μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2012, όταν η Ευρώπη πάλευε να αντιμετωπίσει την κορύφωση της κρίσης χρέους στην Ελλάδα και την Πορτογαλία Η υποχώρηση θα αποδειχθεί προσωρινή, όπως έγινε το 1998, τονίζει ο Μαρκ Μάθιους, αναλυτής της Julius Baer. Όπως και τότε, το τρέχον κύμα ρευστοποιήσεων έρχεται μετά από μια άνοδο πέντε ετών, που έστειλε τις αποτιμήσεις των μετοχών πάνω από τους ιστορικούς μέσους όρους. Ο S&P500 διαπραγματευόταν στο πιο ακριβό επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών, μέχρι πρόσφατα. Το

κτικό μείγμα για την περαιτέρω πορεία των αναδυόμενων Αγορών. Οι μετοχές αναδυόμενων Αγορών είχαν το χειρότερο ξεκίνημα έτους από το 2008, με τα νομίσματα από την Τουρκία μέχρι τη Νότιο Κορέα να σημειώνουν «βουτιά». Η ψυχολογία της Αγοράς έχει ήδη αρχίσει να… μαυρίζει από τον περασμένο χρόνο, όταν η Fed είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα περιορίσει τα μέτρα τόνωσης και η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας έδειξε σημάδια επιβράδυνσης. Ο δείκτης MSCI Emerging Markets έχει υποχωρήσει 10% από την κορυφή του Οκτωβρίου. Η πτώση του τρέχοντος έτους στις παγκόσμιες μετοχές αγγίζει το ήμισυ αυ-

O

«Οι ρευστοποιήσεις στις αναδυόμενες αγορές μπορεί να έχουν ενισχύσει τους φόβους μετάδοσης των προβλημάτων της περιοχής προς τις ανεπτυγμένες αγορές, αλλά αυτό που συμβαίνει στις αναδυόμενες αγορές θα παραμείνει στις αναδυόμενες αγορές», επισημαίνει η Goldman Sachs

 15

1998, αργότερα, οι μετοχές κατάφεραν και ανέκαμψαν από την πτώση, ύψους 19%, που προκάλεσε η νομισματική αναταραχή στην Ασία και τη Ρωσία, η οποία εξαπλώθηκε στις ανεπτυγμένες Αγορές. «Οι ρευστοποιήσεις στις αναδυόμενες Αγορές μπορεί να έχουν ενισχύσει τους φόβους μετάδοσης των προβλημάτων της περιοχής προς τις ανεπτυγμένες Αγορές, αλλά αυτό που συμβαίνει στις αναδυόμενες Αγορές θα παραμείνει στις αναδυόμενες Αγορές», επισημαίνει η Goldman Sachs. Οι αναπροσαρμογές των επενδυτικών χαρτοφυλακίων λόγω της αναταραχής στην περιοχή των αναδυόμενων Αγορών είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν σε βραχύβιες πιέσεις –καθώς η μεταβλητότητα φέρνει μεταβλητότητα– και όχι πιο μακροχρόνιες, τονίζει χαρακτηριστικά η Goldman. «Η πρόσφατη υποχώρηση στις αναπτυγμένες Αγορές είναι υπερβολική», προσθέτει. «Από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας έχουμε δει σαφή ρήξη στα assets των ανεπτυγμένων Αγορών, με σημαντικές ρευστοποιήσεις στις αμερικανικές μετοχές και αντίστοιχο ράλι στις Αγορές των αμερικανικών ομολόγων», σημειώνει ο οίκος. «Η αναταραχή στις αναδυόμενες Αγορές έχει οδηγήσει σε ανανεωμένη έμφαση στα προβλήματα της περιοχής και στο ερώτημα εάν μπορούν να μεταδοθούν στον ανεπτυγμένο κόσμο και την παγκόσμια Οικονομία», όπως επισημαίνεται. Αλλά, όπως τονίζει, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ασιατικής οικονομικής κρίσης και των ευρύτερων κρίσεων στην περιοχή, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, οι ανεπτυγμένες Οικονομίες δεν αισθάνθηκαν κάτι ιδιαίτερο. «Η μετάδοση των προβλημάτων στον υπόλοιπο κόσμο μέσω αυτών δεν είναι πιθανή», συμπληρώνει.

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΧΑΡΙΤΟΥ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Όλο και πιο κοντά Eθνική-Deutsche Bank

Συνεργασία στο private banking Στην επενδυτική στρατηγική που ακολουθεί για φέτος το private banking της Εθνικής Τράπεζας υιοθετούνται πλήρως οι προτάσεις του γερμανικού τραπεζικού κολοσσού, δίνοντας την αίσθηση ότι το private banking της Ε.Τ.Ε. λες και λειτουργεί… καθ’ υπαγόρευσιν της Deutsche Bank. Η Ε.Τ.Ε. αναπροσαρμόζει την επενδυτική στρατηγική της από τον Σεπτέμβριο του 2013, εντάσσοντας πλήρως σ’ αυτή τις επενδυτικές προτά-

Σ

σεις του γερμανικού ομίλου για επενδύσεις στις Αγορές και μάλιστα υιοθετεί τη στρατηγική έκθεσης της D.B. υπό τον τίτλο Τhe House View. Στο σημείωμα του private banking της Ε.Τ.Ε. προς τους πελάτες της αναφέρεται επί λέξει στην εισαγωγή, «παραθέτουμε παρακάτω στοιχεία από την πρόσφατη ανάλυση της Deutsche Bank (Deutsche Bank Research – The House View: Outlook 2014, 09 Jan 2014), σχετικά με τις εξελίξεις στην παγκόσμια Οικονομία και τις προοπτικές στις διεθνείς Αγορές».

 16

Δύο χρόνια μετά τις φήμες… Πριν από δύο χρόνια τα δημοσιεύματα έδιναν κι έπαιρναν για μέγα deal ανάμεσα στην Εθνική και την Deutsche. Σήμερα οι επαφές και οι αναφορές του private banking του ελληνικού τραπεζικού ομίλου φροντίζουν να συντηρούν τις φήμες, δίνοντας, μάλιστα, την αίσθηση ότι οι σχέσεις των δύο τραπεζών έρχονται όλο και πιο κοντά.

| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |

Mεγάλοι πελάτες του private banking της Ε.Τ.Ε., πάντως, δεν παύουν να είναι υποψιασμένοι ως προς το τι μέλλει γενέσθαι μετά τη δεύτερη φάση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και του ενδεχομένου μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι του εξωτερικού να βρεθούν με μετοχές Ελληνικών τραπεζών, αλλάζοντας εκ νέου τον χάρτη του εγχώριου πιστωτικού συστήματος

Μάλιστα, το private ban­k ing της Εθνικής – κατόπιν υποδείξεως;– αναθεωρεί το χαρτοφυλάκιό του, λέγοντας επί λέξει: «στη συνέχεια αναθεωρούμε το χαρτοφυλάκιο που είχαμε σχεδιάσει βάσει των απόψεων της Deutsche Bank. Το χαρτοφυλάκιο βασίζεται σε προϊόντα από την πλατφόρμα μας, με ημερομηνία έναρξης τον Σεπτέμβριο του ’13 (και μετέπειτα αναθεωρήσεις). Τέλος παραθέτουμε προϊόντα (α/κ) σε ευρώ που έχουμε στην πλατφόρμα μας και συνάδουν με τις θέσεις της Deutsche Bank (σ.σ. πριν από ή μετά την αναθεώρηση;). Παρακαλούμε πολύ, ρωτήστε μας για τα αντίστοιχα προϊόντα σε δολάριο, αν υπάρχει ενδιαφέρον από πελάτες σας». Στη συνέχεια παρατίθενται οι απόψεις του Group Chief Economist της Deutsche Bank.

Μ

Τα σημαντικά σημεία της ανάλυσης Deutsche Bank είναι τα εξής: Υπερστάθμιση: Α) μετοχές Αμερικής (Αγορά κατοικίας όσο και Αγορά εργασίας ανακάμπτουν –ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να ανέλθει στο 3,5% το 2014– στόχος για τον δείκτη S&P500 για το τέλος του 2014 είναι 1.850 μονάδες) Β) μετοχές Ευρώπης (Η Ευρωζώνη αναμένεται να επιστρέψει για πρώτη χρονιά μετά το 2011 σε θετική ανάπτυξη, στο 1,0% το 2014 και 1,4% το 2015. Επίσης τα εταιρικά κέρδη ευρωπαϊκών εταιρειών αναμένεται να αυξηθούν 12% το 2014). Προτιμώνται εταιρείες υψηλής μερισματικής απόδοσης. Γ) μετοχές Ιαπωνίας Υποστάθμιση: Α) Μετοχές αναδυόμενων Αγορών Β) Πετρέλαιο Γ) Χρυσός Ουδέτεροι: εταιρικά ομόλογα. Τέλος, οι προβλέψεις των αναλυτών για την ισοτιμία του ευρώ ώς το τέλος του 2014 είναι: Ευρώ/Δολάριο 1,25.

Mεγάλοι πελάτες του private banking της Ε.Τ.Ε., πάντως, δεν παύουν να είναι υποψιασμένοι ως προς το τι μέλλει γενέσθαι μετά τη δεύτερη φάση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και του ενδεχόμενου μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι του εξωτερικού να βρεθούν με μετοχές ελληνικών τραπεζών, αλλάζοντας εκ νέου τον χάρτη του εγχώριου πιστωτικού συστήματος. Σημειωτέον ότι πηγές προσκείμενες στη διοίκηση της Ε.Τ.Ε. ανέφεραν πως δεν υπάρχει αποκλειστική συνεργασία με κανέναν ξένο οίκο ενώ ανοίγουν συνεργασίες και με άλλα ξένα σπίτια.

 17

Αργοπορία στις μεταρρυθμίσεις,

υπερφορολόγηση & διόγκωση ανισοτήτων

ναρκοθετούν την πορεία της χώρας  18

| oikonomia |

Ελλείμματα στην υλοποίηση των αναγκαίων διαρθρωτικών τομών, ακραία φορολόγηση που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα, αλλά και διόγκωση των κοινωνικών ανισοτήτων λόγω των οριζόντων μέτρων διαπιστώνει η τριμηνιαία έκθεση ΟκτωβρίουΔεκεμβρίου 2013 που συνοδεύει την Έκθεση Πεπραγμένων για το ίδιο έτος που παρέδωσε ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, καθηγητής, κ. Π. Λιαργκόβας, στον Πρόεδρο της Βουλής, κ. Βαγγέλη Μεϊμαράκη.

 19

Φ.Π.Α. %

10

20

30

40

50

ελλαδα ε.ε. ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Ανώτερος συντελεστής φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα

Π

Πιο συγκεκριμένα, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, που συστήθηκε με πρωτοβουλία του πρώην Πρωθυπουργού, κ. Γ. Παπανδρέου, ώστε το νομοθετικό σώμα να έχει ολοκληρωμένη εικόνα της πορείας υλοποίησης του Προϋπολογισμού και να επιτελεί καλύτερα το ελεγκτικό του έργο, «αδειάζει» συνολικά την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική. Ειδικότερα, τονίζει ότι οι φορολογικοί συντελεστές, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, είναι υψηλότεροι από τον μέσο όρο των χωρών τόσο της Ε.Ε. όσο και της Ευρωζώνης. Ειδικότερα, γίνεται σύγκριση των φορολογικών συντελεστών με τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς μέσους όρους ως εξής: «Ο Φ.Π.Α. διαμορφώνεται στο 23% έναντι 21,5% στην Ε.Ε. και 20,5% στην Ευρωζώνη. Ο ανώτερος συντελεστής φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 46% έναντι 39,5% στην Ε.Ε. και 44,5% στην Ευρωζώνη, ενώ ο ανώτερος συντελεστής φόρου για τα νομικά πρόσωπα στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 26% (έναντι 21,8% στην Ε.Ε. και 25,9% στην Ευρωζώνη».

%

10

20

30

40

50

ελλαδα ε.ε. ΕΥΡΩΖΩΝΗ

ανώτερος συντελεστής φόρου για τα νομικά πρόσωπα %

10

20

30

40

50

ελλαδα ε.ε. ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Έλλειμμα μεταρρυθμίσεων Επίσης διαπιστώνει, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σημαντική καθυστέρηση στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, να μην πέσουν και οι τιμές στην Αγορά. «Ενώ η δημοσιονομική προσαρμογή, δηλαδή ο πρώτος πυλώνας του προγράμματος, χαρακτηρίζεται από σημαντική πρόοδο, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον δεύτερο πυλώνα που είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτές σχετίζονται με τις ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του κράτους, στη γραφειοκρατία, στο επιχειρηματικό περιβάλλον, στην Αγορά, στη Δικαιοσύνη, στην Παιδεία, στην πάταξη της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι συντάκτες της έκθεσης. Και εξηγούν ότι «για παράδειγμα, ο στόχος της εσωτερικής υποτίμησης επιδιώχθηκε σχεδόν αποκλειστικά μέσω των μεταρρυθμίσεων στην Αγορά εργασίας και κυρίως με τη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας ενώ αγνοήθηκε (ή δεν επιδιώχθηκε επιτυχώς) η ταυτόχρονη μεταρρύθμιση στην Αγορά αγαθών. Έ τσι οι τιμές δεν έπεσαν επαρκώς, ένα μικρό μέρος της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας διαβρώθηκε από την ανατίμηση του ευρώ και το βιοτικό επίπεδο των καταναλωτών μειώθηκε δραματικά». Σύμφωνα με την έκθεση, η αναντιστοιχία ουσιαστικής προόδου στον τομέα των μεταρρυθμίσεων σε σχέση με τον δημοσιονομικό τομέα, είχε ως αποτέλεσμα τη διαφαινόμενη σταθεροποίηση, μεν, της Οικονομίας, με ταυτόχρονη όμως εξασθένιση των μακροχρόνιων προοπτικών για ανάκαμψη, τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και τη διόγκωση της ανεργίας σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα προβλήματα αυτά, όπως εκτιμάται, «μπορούν να εξελιχθούν σε κινδύνους για τη μετέπειτα πορεία της χώρας».

 20

| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

Το πλουσιότερο 20% των Ελλήνων είναι σήμερα ακόμη πιο πλούσιο Σε ό,τι αφορά τη διόγκωση των κοινωνικών ανισοτήτων στην έκθεση σημειώνεται ότι οι φτωχότεροι Έ λληνες ήταν κατά μέσο όρο 56,5% πιο φτωχοί το 2012 σε σύγκριση με όσους βρίσκονταν σε ανέχεια το 2009. «Το συμπέρασμα της ανισοκατανομής της ύφεσης και της λιτότητας ενισχύεται ακόμη περισσότερο από την εκτίμηση ότι το πλουσιότερο 20% των Ελλήνων είναι σήμερα ακόμη πιο πλούσιο από το φτωχότερο 20%». Οι συντάκτες της έκθεσης εντοπίζουν ως πηγές αβεβαιοτήτων για την πορεία της χώρας την πολιτική πόλωση και εξασθένιση της κοινωνικής συνοχής σε συνδυασμό με τους κινδύνους που σχετίζονται με την πολιτική σταθερότητα, ενώ θέτουν τα εξής ερωτήματα: «Μπορεί η κυβέρνηση να προτείνει αλλαγές στην τρέχουσα πολιτική, χωρίς να εγκαταλείψει τη γενική κατεύθυνση, που να απαντούν στις ανησυχίες και την κριτική της αξιωματικής, κυρίως, αντιπολίτευσης αλλά και ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών (π.χ. Ευρωκοινοβούλιο, Δ.Ν.Τ., κ.λπ.) χωρίς να εξαιρέσουμε και τη συζήτηση που διεξάγεται στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής κοινότητας; Από την άλλη πλευρά, μπορεί η αξιωματική αντιπολίτευση να αποδεχθεί συγκλίσεις με βάση τη διακηρυγμένη θέση της ότι δεν επιδιώκει την έξοδο της Ελλάδας από τη Ζώνη του Ευρώ;». Το ζητούμενο για την Ελλάδα είναι η ανάπτυξη, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή. Επίσης, τονίζει ότι αν το πρόβλημα της ανεργίας δεν αντιμετωπισθεί άμεσα, θα προκαλέσει την πλήρη οικονομική απαξίωση και τη φυσική καταστροφή του πιο

σημαντικού παραγωγικού συντελεστή της Οικονομίας: του ανθρώπινου δυναμικού της. Γι’ αυτό και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, που θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Επίσης, συμπεραίνει ότι «η ελληνική πολιτική οφείλει να λάβει υπόψη τις εξελίξεις στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, που ορίζουν πλέον ολοένα και περισσότερο το πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορεί μια εθνική κυβέρνηση να κινηθεί».

απαιτούνται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, που θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημΑ. η ελληνική πολιτική οφείλει να λάβει υπόψη τις εξελίξεις στην Ε.Ε. και ΤΗΝ Ευρωζώνη, που ορίζουν πλέον ολοένα και περισσότερο το πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορεί μια εθνική κυβέρνηση να κινηθεί

Προβληματίζει η επιστροφή στις Αγορές Αναφορικά με την επιδιωκόμενη άμεση έξοδο στις Αγορές για νέα δάνεια, η Αρχή παρατηρεί πως «έχει μεν κάποια λογική, πλην όμως θα επιβαρύνει τη δημοσιονομική προσαρμογή στα επόμενα χρόνια», καθώς τα επιτόκια θα είναι πολύ υψηλότερα από εκείνα που θα μπορούσε να εξασφαλίσει το ελληνικό Δημόσιο μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθεροποίησης (Ε.Μ.Σ). Σημειώνει, δε, πως ο δανεισμός από τις Αγορές συνδέεται με μικρότερη περίοδο ωρίμανσης και αυτό συνεπάγεται βραχυχρόνια αυξημένες χρηματοδοτικές ανάγκες, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται να υπάρξει περίοδος χάριτος. Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής κάνει λόγο για άνιση κατανομή του κόστους της δημοσιονομικής προσαρμογής, τονίζει με νόημα ότι η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με την τρόικα για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων που απαιτούνται με στόχο την εκταμίευση των δόσεων «κρατά ήδη έξι μήνες» και μιλά για πολιτική πόλωση, η οποία υπονομεύει κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λύσεις.

 21

Πρωτογενές πλεόνασμα:

«Ε, και;» αναρωτιούνται οι πολίτες

Εκτιμούν ότι δεν έχει αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους� Οι πολίτες, στην πλειονότητά τους, πιστεύουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα που παρουσίασε η ελληνική Οικονομία δεν θα έχει θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους. Αυτό προκύπτει από τη νέα ποσοτική έρευνα με τίτλο «Οικονομικό Βαρόμετρο», η οποία πραγματοποιείται κατ’ εντολήν του Ε.Β.Ε.Α. από την εταιρεία ALCO, ενώ τα ευρήματά της επεξεργάζονται από το Κέντρο Μελετών και Έρευνας του Ε.Β.Ε.Α. Αναλυτικότερα, το πρώτο από τα δυο ε­ρ ωτήματα που θέτει κάθε δίμηνο το Ε.Β.Ε.Α. αφορά στη γνώμη των πολιτών για την πορεία της ελληνικής Οικονομίας. Τα ευρήματα δείχνουν ότι στο διάστη-

A

μα το οποίο μεσολάβησε μεταξύ της προηγούμενης έρευνας και της παρούσης, μειώθηκε τόσο το ποσοστό αισιοδοξίας όσο και το ποσοστό απαισιοδοξίας από τις 15 στις 14 ποσοστιαίες μονάδες και από τις 70 στις 68 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα. Η διαφορά που προέκυψε φαίνεται να καλύ-

 22

φθηκε από την αύξηση του ποσοστού εκείνων που επέλεξαν να μην συμμετάσχουν, καταλήγοντας σε μια αύξηση 3 μονάδων, από το 15% στο 18%. Το δεύτερο πάγιο ερώτημα σχετίζεται με την πορεία των προσωπικών οικονομικών των πολιτών, όπου σε αντί-

| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

«Η έξοδος της οικονομίας από τη βαθιά ύφεση δεν φαίνεται να είναι κοντά, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη της κοινωνίας. Και το χειρότερο όλων, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ε.Β.Ε.Α., είναι ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι πολίτες δεν πιστεύουν ΠΩΣ το πολυσυζητημένο πρωτογενές πλεόνασμα που παρουσίασε η ελληνική οικονομία θα έχει θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους» – Κωνσταντίνος Μίχαλος, Πρόεδρος της Κ.Ε.Ε. και του Ε.Β.Ε.Α.

θεση με το προηγούμενο ερώτημα, το ποσοστό αισιοδοξίας αυξήθηκε κατά 2 μονάδες, στο 12%, ενώ μειώθηκε ο προσωπικός δείκτης απαισιοδοξίας στο 74%. Κι εδώ, όμως, η διαφορά που προέκυψε φαίνεται να απορροφήθηκε από το ποσοστό των μη συμμετεχόντων, μειώνοντάς το κατά 1%, στο 14%. Αρκετά δύσπιστη φάνηκε η ελληνική κοινωνία σε ό,τι αφορά τις άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην καθημερινότητα των πολιτών το πρωτογενές πλεόνασμα που παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση. Πιο συγκεκριμένα, το 66% των συμμετεχόντων θεωρούν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν έχει κανέναν αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους, ενώ μόλις το 22% διατήρησε πιο αισιόδοξη προσέγγιση απαντώντας θετικά και το 12% επέλεξε να μην συμμετάσχει. Σε ό,τι αφορά τις προτεραιότητες τις οποίες θεωρεί η ελληνική κοινωνία ότι

πρέπει να θέσει η κυβέρνηση κατά το 2014, στις δυο πρώτες θέσεις, με μέσο όρο 4,8 και 4,7 στα 5, κατέληξαν η αύξηση της απασχόλησης και η οικονομική ανάκαμψη, αντίστοιχα, ακολούθησε η έξοδος από το μνημόνιο με μέσο όρο 4,4 στα 5 στην τρίτη θέση, στην τέταρτη θέση κατέληξε η πολιτική σταθερότητα με μέσο όρο 4 στα 5, και την πεντάδα των υπό εξέταση προτεραιοτήτων ολοκλήρωσε η αλλαγή της κυβέρνησης με μέσο όρο 3,4 στα 5. Οι συμμετέχοντες, και αντίστοιχα η κοινωνία, προσδίδουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αύξηση της απασχόλησης και στην οικονομική ανάκαμψη κατά το 2014, ενώ πολύ κοντά σε επίπεδο προτεραιότητας ακολουθούν και οι υπόλοιπες τρεις επιλογές. Στο τρίτο και τελευταίο ερώτημα επικαιρότητας που θέτει το Ε.Β.Ε.Α. σε κάθε «Οικονομικό Βαρόμετρο», οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές, η οποία λειτούργησε πιλοτικά ορισμένες Κυριακές του προηγούμενου τριμήνου. Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση εάν εξυπηρετήθηκαν ως καταναλωτές από τη λειτουργία των κα-

Σ

 23

ταστημάτων τις Κυριακές, οι συμμετέχοντες απάντησαν θετικά κατά 61%, αρνητικά κατά 22%, ενώ απείχε μόλις το 12%. Τα αποτελέσματα του ερωτήματος αυτού καθιστούν σαφή της αίσθηση της κοινωνίας ότι οι καταναλωτές εξυπηρετούνται από τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές. «Η έξοδος της Οικονομίας από τη βαθιά ύφεση δεν φαίνεται να είναι κοντά, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη της κοινωνίας. Και το χειρότερο όλων, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ε.Β.Ε.Α., είναι ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι πολίτες δεν πιστεύουν πως το πολυσυζητημένο πρωτογενές πλεόνασμα που παρουσίασε η ελληνική Οικονομία θα έχει θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους», σχολίασε ο Πρόεδρος της Κ.Ε.Ε. και του Ε.Β.Ε.Α., κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος. Σύμφωνα με τον ίδιο, η δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι η αύξηση της απασχόλησης και η προαπαιτούμενη οικονομική ανάκαμψη αποτελούν τους πρώτους σε προτεραιότητα στόχους που η κοινωνία ζητεί να επιτευχθούν για το 2014.

 24

| ιδιωτικοποιησειΣ |

ΤΡΑΙΝΟσΕ:

Στολίζοντας τη νύφη που αναζητά μνηστήρα Της Χαράς Αυγερινού

Με «χρυσαφικά» προσπαθούν να ντύσουν την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, στην προσπάθεια ανεύρεσης ενδιαφερομένων για την αγορά του 100% των μετοχών της. Η κακή κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου υπονομεύει σε πολύ μεγάλο βαθμό την προσπάθεια «καλλωπισμού» της εταιρείας λειτουργίας του Ο.Σ.Ε., η οποία φαίνεται ότι παρά το «νοικοκύρεμα» των οικονομικών της, χάνει συνεχώς πελάτες.

 25

Δ

Δύσκολο παραμένει το μεγάλο στοίχημα της ενίσχυσης της πελατειακής της βάσης στο κομμάτι των εμπορευματικών μεταφορών, το οποίο παγκοσμίως αποτελεί τη μοναδική εν δυνάμει κερδοφόρα δραστηριότητα των σιδηροδρομικών εταιρειών. Τα πρώτα θετικά δείγματα μπορεί να έχουν φανεί, ωστόσο η συνεισφορά στα τελικά οικονομικά μεγέθη της εταιρείας είναι ιδιαίτερα περιορισμένη ακόμη. Στις αρχές Δεκεμβρίου ξεκίνησε το πολλά υποσχόμενο ημερήσιο εμπορικό δρομολόγιο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Η ανταπόκριση του κοινού είναι αρκετά θετική, όπως επισημαίνουν στελέχη της εταιρείας, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι μεγαλύτερη κίνηση εμφανίζει το σκέλος από την Θεσσαλονίκη προς την Αθήνα, μαρτυρώντας ότι οι εισαγωγείς είναι αυτοί που αξιοποιούν την νέα αυτή δυνατότητα. Και αυτό επειδή εταιρείες οι οποίες φέρνουν προϊόντα μέσω της σιδηροδρομικής οδού ώς τη Θεσσαλονίκη, πλέον επιλέγουν την ΤΡΑΙΝΟΣΕ για να «κατεβάσουν» τα προϊόντα τους στην Αθήνα. Μέχρι πρότινος, πριν από την έναρξη του δρομολογίου, οι περισσότερες εταιρείες έφερναν σιδηροδρομικώς τα εμπορεύματά τους μέχρι τη Θεσσαλονίκη, όπου τα μεταφόρτωναν σε φορτηγά και ακολουθώντας την ακριβότερη, αλλά μοναδική ουσιαστικά επιλογή και τα μετέφεραν οδικώς στην πρωτεύουσα. «Η συνολική κίνηση όλων των μεταφορικών μέσων στον άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη μειώθηκε τουλάχιστον 20% το 2013 σε σχέση με το 2012», περιγράφει ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ. Θαν. Ζηλιασκόπουλος. «Σύμφωνα με τις αναλύσεις κίνησης και φόρτου, έως το 2011 μετακινούνταν καθημερινά περί τα 15.000 άτομα στον εν λόγω άξονα, αριθμός ο οποίος μέσα στο 2013 μετά βίας άγγιζε τις 11.500. Υπολογίζεται ότι στον άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη κινούνται περίπου 600 φορτηγά και στόχος είναι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ να αναλάβει έργο που αντιστοιχεί σε 60 περίπου

Οι περικοπές που έχουν εφαρμοστεί εδώ και τρία περίπου χρόνια στις αποδοχές των σιδηροδρομικών, η αναστολή ζημιογόνων δρομολογίων και ο εξορθολογισμός του κόστους λειτουργίας φαίνεται ότι έχουν επιφέρει θετικά αποτελέσματα στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ

φορτηγά. Η έναρξη, ωστόσο, του εμπορικού δρομολογίου Αθήνας-Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι εκτός από ενίσχυση της διακίνησης φορτίων, φέρνει και νέους επιβάτες στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ» εξηγεί ο κ. Ζηλιασκόπουλος. Μεταξύ των εταιρειών που χρησιμοποιούν το νέο αυτό δρομολόγιο για τη διακίνηση των εμπορευμάτων τους είναι τα Jumbo και τα Lidl. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θεωρείται ανταγωνιστική καθώς προσφέρει τιμές χαμηλότερες 20% σε σχέση με τις εταιρείες οδικών μεταφορών. «Στόχος της εταιρείας είναι να προσφέρουμε τιμές 50% χαμηλότερες, κάτι που θα επιτευχθεί με την προσέλκυση νέων πελατών και μόνο μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτροκίνησης μεταξύ Αθήνας και Τιθορέας» διευκρινίζει ο κ. Ζηλιασκόπουλος.

Τα προβλήματα του δικτύου και οι βραδυπορίες Οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια αποτελούν το βασικό εμπόδιο στην προσπάθεια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ για προσέλκυση νέων επιβατών. Οι υπηρεσίες της εταιρείας μπορεί να αναβαθμίζονται συνεχώς, ωστόσο η κακή κατάσταση του δικτύου, το οποίο εξακολουθεί να μην διαθέτει ηλεκτροκίνηση στο σύνολό του, έχει ως αποτέλε-

 26

σμα τα τρένα να μην μπορούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους. Υπάρχουν πολλά τμήματα του δικτύου τα οποία λόγω πλημμελούς συντήρησης δεν επιτρέπουν στα τρένα να κινούνται με ταχύτητα άνω των 100 χλμ./ ώρα, ενώ αυτά θα έπρεπε να τρέχουν με 120 χλμ./ώρα. Παράλληλα, το γεγονός ότι ηλεκτροκίνηση συναντά κανείς μόνο στο τμήμα Δομοκός-Θεσσαλονίκη αυξάνει το κόστος της διαδρομής (καθώς οι ντιζελοκίνητες μηχανές καταναλώνουν ακριβό καύσιμο), ενώ προκαλεί επιπλέον καθυστερήσεις επειδή πρέπει ο συρμός να αλλάζει μηχανή στο ύψος του Δομοκού (από ντιζελοκίνητη σε ηλεκτροκίνηση και αντίστροφα). Σύμφωνα με τον έως τώρα προγραμματισμό, εντός του 2014 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η ανάταξη της ηλεκτροκίνησης μεταξύ Αθήνας και Τιθορέας. Στο συγκεκριμένο κομμάτι του άξονα ΑθήναΘεσσαλονίκη είχαν εγκατασταθεί τα συστήματα ηλεκτροκίνησης τα οποία όμως εκλάπησαν, προκαλώντας πολλαπλά προβλήματα στον Ο.Σ.Ε. Το τμήμα που απομένει μεταξύ Τιθορέας και Δομοκού αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα τέλη του 2016 ή τις αρχές του 2017, οπότε και το σύνολο του δικτύου θα απαλλαγεί από την ανάγκη χρήσης ντιζελοκίνητων μηχανών. Εκτιμάται ότι η εξοικονόμηση για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όταν το σύνολο του δικτύου θα είναι ηλεκτροδοτούμενο, θα ξεπεράσει τα 8 εκατ. ευρώ ετησίως.

Θετικά οικονομικά αποτελέσματα με σημαντικά περιθώρια βελτίωσης Με καθαρά κέρδη ύψους 1 έως 1,5 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι έχει κλείσει το 2013 για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, γεγονός το οποίο σηματοδοτεί μεν τη στροφή στην κερδοφορία, αφήνει ωστόσο πολύ μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, ώστε η εταιρεία να αποτελέσει δελεαστική επενδυτική επιλογή. Οι περικοπές που έχουν εφαρμοστεί εδώ και τρία περίπου χρόνια στις αποδοχές των σιδηροδρομικών, η αναστολή ζημιογόνων δρομολογίων και ο εξορθολογισμός του κόστους λειτουργίας φαίνεται να έχουν επιφέρει θετικά αποτελέσματα

| ιδιωτικοποιησειΣ | στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Στελέχη της επισημαίνουν ότι η επιστροφή στην κερδοφορία είναι οριστική και τα μεγέθη μόνο θα βελτιώνονται από εδώ και στο εξής, με την ενίσχυση της εμπορευματικής δραστηριότητας και την προσπάθεια διεύρυνσης της πελατειακής βάσης των επιβατικών δρομολογίων. Προγράμματα επιβράβευσης συχνών επιβατών, προσφορές πολύ φθηνών εισιτηρίων για όσους «κλείσουν» θέση νωρίς αλλά και εκπτώσεις σε τρίτεκνες οικογένειες αποτελούν τη νέα εμπορική πολιτική της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2011 η ΤΡΑΙΝΟΣΕ εμφάνισε ζημιές ύψους 33,5 εκατ. ευρώ, ενώ έκλεισε με οριακή κερδοφορία (272.892 ευρώ) για πρώτη φορά το 2012.

Π

«Προίκα» 250 εκατ. ευρώ στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ Με 50 εκατ. ευρώ ετησίως για πέντε χρόνια πριμοδοτείται η ΤΡΑΙΝΟΣΕ για την εξυπηρέτηση των «άγονων δρομολογίων», ώστε να καταστεί πιο ελκυστική σε

πιθανούς επενδυτές. Η εταιρεία λειτουργίας σιδηροδρόμων βρίσκεται σε τροχιά ιδιωτικοποίησης μετά και την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που απηύθυνε το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) για την απόκτηση του 100% του μετοχικού της κεφαλαίου. Πέραν της απόφασης για απευθείας ανάθεση των άγονων δρομολογίων στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με επιδότηση 50 εκατ. ευρώ ετησίως, η εταιρεία διαθέτει σημαντικά ακίνητα, η αξία των οποίων μπορεί να αγγίξει τα 110 εκατ. ευρώ, ενώ δέλεαρ θεωρεί η κυβέρνηση ότι αποτελεί και η συμφωνία που έχει συναφθεί με την Cosco και τη Hewlett Packard, μετά και τη σιδηροδρομική σύνδεση του Θριασίου Πεδίου με το λιμάνι του Ικονίου.

Ενδιαφερόμενοι επενδυτές Ενδιαφέρον για την απόκτηση του 100% των μετοχών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν εκδηλώσει οι ρωσικοί (RZD), οι γαλλικοί (SNCF) και οι ρουμανικοί (Group Feroviar Roman) σιδηρόδρομοι. Η διαγωνιστική διαδικασία φαίνεται ότι καθυστερεί

T

 27

καθώς η εκδήλωση ενδιαφέροντος έγινε στις 16 Σεπτεμβρίου, ενώ η κατάθεση των οριστικών προσφορών θα έπρεπε να έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ΤΑΙΠΕΔ δεν «βλέπει» την επόμενη φάση του διαγωνισμού να πραγματοποιείται πριν από την Άνοιξη του 2014, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Μια σειρά από διατυπώσεις, νομικά κείμενα, διαχωρισμοί εταιρειών, αρμοδιοτήτων και τεχνικές λεπτομέρειες φαίνεται ότι καθιστούν, σύμφωνα με κύκλους του Ο.Σ.Ε., το εγχείρημα αρκετά φιλόδοξο. Ενδεικτικό ήταν το σχόλιο στελέχους των ελληνικών σιδηροδρόμων, ότι «θα τους βγάλω το καπέλο σε περίπτωση που το ΤΑΙΠΕΔ καταφέρει να ολοκληρώσει αυτή την αποκρατικοποίηση». Σημειώνεται ότι για την πρώην τεχνική βάση του Ο.Σ.Ε., Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) ενδιαφέρον στον παράλληλο διαγωνισμό που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ, έχουν εκδηλώσει οι Ρώσοι, η γερμανική Siemens και η γαλλική Alstom.

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Αντώνης Κοντολέων

στο «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα»:

«Το υψηλό

κόστος ηλεκτρικής

ενέργειας σκοτώνει τη βιομηχανία»

Τον «κώδωνα του κινδύνου» για το μέλλον της βιομηχανίας, σε συνάρτηση με το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, κρούει ο κ. Αντώνης Κοντολέων, μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ).

 28

 29

Όπως τονίζει, η Ένωση έχει υποστηρίξει με τεκμηριωμένες αναλύσεις –σε όλους τους τόνους και προς όλες τις κατευθύνσεις– ότι όσο η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει μη ανταγωνιστική και γεμάτη στρεβλώσεις και όσο η Δ.Ε.Η. αρνείται να διαπραγματευτεί με τις βιομηχανίες ανταγωνιστικά τιμολόγια βάσει του ιδιαίτερου προφίλ λειτουργίας κάθε επιχείρησης, οι βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας είναι καταδικασμένες σε αφανισμό.

Π

ο ίδιος παρουσιάζει πίνακα που δείχνει τη μέση τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για το 2013 στις χρηματιστηριακές Αγορές ενέργειας (σποτ) σε όλη την Ευρώπη. Όπως αναφέρει ο κ. Κοντολέων, οι μεγάλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες (κυρίως εξα-

μεση τιμη €/ΜWh

Πιο αναλυτικά, ο κ. Κοντολέων υπογραμμίζει ότι το πρόβλημα εντείνεται από το γεγονός πως στην ουσία δεν υπάρχει Αγορά και ο καταναλωτής καλείται να πληρώσει τα «σπασμένα» ενός ακριβού και αναποτελεσματικού συστήματος. Την ίδια στιγμή, όπως αναφέρει, στην Ευρώπη, η πολιτική για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) έχει επηρεάσει τις Αγορές ηλεκτρισμού. H αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τις Α.Π.Ε., σε συνδυασμό με την ύφεση στην ευρωπαϊκή Οικονομία, μείωσε σημαντικά τις τιμές στις χονδρεμπορικές Αγορές στο επίπεδο των 40 ευρώ/MWH, δείγμα ότι στις Αγορές αυτές λειτουργεί ο ανταγωνισμός. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, τονίζει, βλέπουμε να μειώνονται τα κέρδη των μεγάλων παραγωγών ακόμη και να κλείνουν καινούργιες μονάδες παραγωγής από φυσικό αέριο. Αυτή η τάση δεν φαίνεται να αναστρέφεται, αφού η ζήτηση δεν αυξάνεται. Μάλιστα

 30

ΓΕΡΜΑΝΙΑ -ΑΥΣΤΡΙΑ ΓΑΛΛΙΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑ

39,98 43,22 44,18 36,79 36,90

γωγικές) βγαίνουν διπλά ωφελημένες, τόσο από τις χαμηλές τιμές στις χονδρεμπορικές Αγορές όσο και από τα πολλαπλά μέτρα που παίρνουν οι κυβερνήσεις, όπως φορολογικές ελαφρύνσεις, μειωμένες ρυθμιστικές χρεώσεις, υπηρεσίες διακοπτόμενου φορτίου κ.λπ. Υπενθυμίζει ότι στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Σεπτέμβριο του 2013, αναφορικά με την ανταγωνιστικό-

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

τητα της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας, ήδη επισημαίνεται «ότι η σύγκλιση των χωρών με μέτριες επιδόσεις ως προς τις ανεπτυγμένες χώρες έχει ήδη σταματήσει» κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο κόστος ενέργειας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χώρα μας, όπου το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για τις εγχώριες βιομηχανίες έφθασε να είναι 30% υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γεγονός που πλήττει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών βιομηχανιών έντασης Ενέργειας, θέτει σε κίνδυνο την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και απειλεί με αφανισμό χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η εξήγηση Βεβαίως, όπως εξηγεί ο ίδιος, αυτό συμβαίνει καθώς στην Ελλάδα, αντί να γίνονται βήματα σύγκλισης με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Η μεν κυβέρνηση δεν προχώρησε ακόμη ούτε σε ένα μέτρο που

Το 2013 ξοδεύτηκαν περισσότερα από 200 εκΑΤ. Ευρώ για αγορά ακριβού εισαγόμενου φυσικού αερίου που υποκατέστησε τον φθηνό εγχώριο λιγνίτη

να μειώνει το υπερβολικό κόστος ενέργειας για τις μεγάλες βιομηχανίας της χώρας. Η δε Αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ήταν και θα είναι βαθιά μη ανταγωνιστική με τιμές στη χονδρεμπορική Αγορά κοντά στα 100 ευρώ/ΜWh, υπερδιπλάσιες από τις τιμές σε όλες τις Αγορές στην Ευρώπη. Όταν, μάλιστα, υπάρχει μεγάλη πλεονάζουσα δυναμικότητα μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

 31

A

Αποτέλεσμα της πλεονάζουσας δυναμικότητας, υπογραμμίζει ο κ. Κοντολέων, είναι οι μονάδες φυσικού αερίου παρά τις υψηλές τιμές στην χονδρεμπορική Αγορά και λόγω του πολύ μικρού βαθμού χρησιμοποίησης τους να επιδοτούνται με 360 εκατ ευρώ ετησίως, γεγονός το οποίο αυξάνει ακόμη περισσότερο το κόστος λειτουργίας της Αγοράς. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, η κάλυψη του σταθερού κόστους των μονάδων φυσικού αερίου μέσω της ανωτέρω αναφερθείσας επιδότησης αφαιρεί από αυτές τις μονάδες το ενδιαφέρον να λειτουργήσουν, με αποτέλεσμα τις υψηλές τιμές στη χονδρεμπορική Αγορά. Αυτό το μόρφωμα δεν είναι ανταγωνιστική Αγορά· λειτουργεί προστατευτικά μόνο για τους παραγωγούς και εις βάρος του απλού καταναλωτή και υπονομεύει την ελληνική Οικονομία.

Οι αρνητικές συνέπειες Όπως αναφέρει το μέλος του Δ.Σ. της Έ νωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας, «δυστυχώς δεν είναι μόνο αυτές οι αρνητικές συνέπειες του σημερινού μοντέλου λειτουργίας της Αγοράς ηλεκτρισμού στην Ελλάδα, γνωστού και ως “υποχρεωτικό pool”. Η αύξηση της παραγωγής από Α.Π.Ε., αντί να μειώσει τις τιμές και ν’ αντικαταστήσει την παραγωγή από φυσικό αέριο –όπως συμβαίνει σε όλες τις ανταγωνιστικές Αγορές της Ευρώπης– μειώνει τη λιγνιτική παραγωγή». Το 2013 η αύξηση της παραγωγής των Α.Π.Ε. μείωσε τη λιγνιτική παραγωγή κατά 15,7%, τη στιγμή που η συνολική ζήτηση μειώθηκε μόνο κατά 3,7% και η ζήτηση στο σύστημα μειώθηκε κατά 7,6% λόγω της αύξησης της παραγωγής από φωτοβολταϊκά. «Το 2013 ξοδεύτηκαν περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ για αγορά ακριβού εισαγόμενου φυσικού αερίου, που υποκατέστη-

σε τον φθηνό εγχώριο λιγνίτη και κανείς δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί στον απλό έλληνα εργαζόμενο. Η δικαιολογία της διασφάλισης της ασφάλειας εφοδιασμού δεν μας πείθει πια», υπογραμμίζει ο κ. Κοντολέων. Δυστυχώς η τάση μείωσης των λιγνιτών επιβεβαιώθηκε και τον Ιανουάριο, παρά την κατάργηση των στρεβλώσεων. Τα ερωτήματα που προκύπτουν, όπως λέει, είναι αμείλικτα: Γιατί οι λιγνιτικές μονάδες κάθε νύχτα μειώνουν την παραγωγή τους στο τεχνικό τους ελάχιστο; Γιατί επιτρέπεται σε μια μονάδα να παραμένει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα σε δοκιμαστική λειτουργία; Πώς δικαιολογείται η λειτουργία τριών μονάδων παραγωγής από φυσικό αέριο τη νύχτα με φορτίο μόλις 4.500 MW; Γιατί η ασφάλεια εφοδιασμού πρέπει να μας στοιχίζει τόσο ακριβά; Όλα τα παραπάνω φανερώνουν ότι το σημερινό σύστη-

 32

εάν η επερχόμενη πώληση της μικρής Δ.Ε.Η. δεν συνοδευτεί από την κατάργηση του σημερινού συστήματος αγοράς θα προκληθεί αύξηση σε όλα τα τιμολόγια

μα Ημερήσιας Αγοράς και ο σημερινός αλγόριθμος επίλυσης του συστήματος έχουν κλείσει τον κύκλο τους.

Το ελληνικό στρεβλό σύστημα αγοράς Ο κ. Κοντολέων επισημαίνει ότι την πριν από μερικές εβδομάδες ο πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργει-

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

H

ακής Στρατηγικής, κ. Ραφήλ Μωυσής, πολύ καλός γνώστης των θεμάτων της Αγοράς ενέργειας, σε ομιλία του στο Μέγαρο Μουσικής ανέφερε ότι εάν η Δ.Ε.Η. κατείχε όλες τις μονάδες παραγωγής και αυτές των ιδιωτών, τότε το κόστος της αγοράς θα ήταν πολύ μικρότερο� Η διαπίστωση αυτή αναδεικνύει το στρεβλό σύστημα Αγοράς στην Ελλάδα. Προσθέτει, δε, ότι εάν η επερχόμενη πώληση της μικρής Δ.Ε.Η. δεν συνοδευτεί από την κατάργηση του σημερινού συστήματος Αγοράς, θα προκληθεί αύξηση σε όλα τα τιμολόγια. Η εξήγηση, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πολύ απλή. Ο νέος επενδυτής, μέσω της Αγοράς, διασφαλίζει υπερκέρδη από τις υπεραξίες, πουλώντας την παραγωγή από λιγνίτες στην ημερήσια Αγορά σε υπερδιπλάσιες τιμές από το κόστος της. Σήμερα η Δ.Ε.Η., ως κρατική εταιρεία, επιστρέφει στον απλό καταναλωτή μέσω

των χαμηλών οικιακών τιμολογίων μέρος των υπεραξιών που ανακτά από τους λιγνίτες. «Ποιος θα υποχρεώσει τον νέο επενδυτή να μην κρατήσει για λογαριασμό του τα υπερκέρδη του;», αναρωτιέται.

Το κρατικό μονοπώλιο Στο στρεβλό αυτό περιβάλλον, το κρατικό μονοπώλιο της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού δείχνει το χειρότερο πρόσωπό του, όπως υπογραμμίζει ο κ. Κοντολέων. Αφενός αρνείται να προσφέρει και να διαπραγματευτεί εξατομικευμένα τιμολόγια, ανάλογα με το προφίλ λειτουργίας κάθε βιομηχανίας, αφετέρου αυτοεγκλωβίστηκε, θέτοντας μαξιμαλιστικές κόκκινες γραμμές αφού δημοσιοποίησε στοιχεία που υποδεικνύουν ότι το κόστος λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων είναι υπερβολικά υψηλό.

 33

Η κίνηση αυτή μπορεί να λειτουργήσει ως μπούμερανγκ, αφού ακόμη και εάν ήταν αληθινό το κόστος που παρουσιάζεται, αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα και την τεράστια ευθύνη όλων στη Δ.Ε.Η. Στην πραγματικότητα εκείνο που συμβαίνει είναι ότι το συντηρητικό κατεστημένο στη Δ.Ε.Η. προσπαθεί να ακυρώσει στην πράξη τις σχεδιαζόμενες δημοπρασίες για το άνοιγμα της Αγοράς και εμφανίζει σκόπιμα υψηλές τιμές παραγωγής από λιγνίτη. Δεν μπορεί να υποστηρίζεται ότι η Δ.Ε.Η. έχει κόστος λιγνίτη κοντά στα 60 ευρώ, όταν στη γειτονική Βουλγαρία η τιμή στις δημοπρασίες της λιγνιτικής μονάδας Μαρίτσα διαμορφώθηκε στα 37,5 ευρώ/MWH. Όμως δεν είναι μόνο το θέμα του κόστους. Σύμφωνα με το μέλος του Δ.Σ. της Έ νωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας, η Δ.Ε.Η. αρνείται να αναγνωρίσει τις υπεραξίες που ανακτά στη χονδρεμπορική Αγορά από τις λιγνιτικές μονάδες, τη λειτουργία των οποίων στηρίζουν με τη συνεχή λειτουργία τους –ιδιαίτερα στις νυχτερινές ώρες– οι μεγάλες βιομηχανίες. «Για τη βιομηχανία και τον απλό εργαζόμενο», τονίζει ο κ. Κοντολέων, «παραμένει το σκληρό ερώτημα: Θα αντιληφθούν οι υπεύθυνοι ότι το σημερινό σύστημα Αγοράς έχει κλείσει τον κύκλο του και ότι απαιτούνται άμεσα διαρθρωτικά μέτρα; Θα αντιληφθεί η σημερινή ηγεσία της Δ.Ε.Η. τις ιστορικές ευθύνες της;». Πρέπει να ληφθούν άμεσα αποφάσεις και να προχωρήσουν τα απαραίτητα διαρθρωτικά μέτρα που θα επιτρέψουν στις εγχώριες βιομηχανίες να έχουν ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας. Άλλως θα είναι πολύ αργά για τους εργαζόμενους και την ελληνική Οικονομία, επισημαίνει ο ίδιος.

«ΣΟΔΕΙΑ» 350 ΔΙΣ.

ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

Με τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ ξεκινούν οι φετινές επενδύσεις στα τρόφιμα, επενδύσεις ιδιαίτερα σημαντικές, τις οποίες προγραμματίζουν τη φετινή περίοδο οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο των τροφίμων –βιομηχανία και εμπόριο– δίνοντας μια αισιόδοξη νότα για το μέλλον της χώρας. Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου Σε διάστημα μόλις ενός μήνα από την έναρξη της νέας χρονιάς, βασικοί πρωταγωνιστές του κλάδου τροφίμων έχουν ανακοινώσει μεγαλεπήβολα επενδυτικά πλάνα, βασικό γνώρισμα των οποίων είναι ότι η υλοποίησή τους θα γίνει στην ελληνική Αγορά, με φυσική απόρροια τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Μόλις πριν από μερικές ημέρες, η Coca-Cola HBC ανακοίνωσε ότι προχωρεί σε επενδύσεις συνολικού ύψους 11 εκατ. ευρώ στις μονάδες της στην Ελλάδα και παράλληλα σε νέα αναδιάρθρωση της παραγωγής της.

11

10 Ε. Ι. Παπαδόπουλος

εκατ. €

Ύστερα από την είσοδό της στην Αγορά συσκευασμένου ψωμιού, η «Ε. Ι. Παπαδόπουλος» ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει νέα προϊόντα, ενώ προχωρεί στον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων εργοστασίων της, επενδύοντας συνολικά 10 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία απασχολεί σήμερα 1.200 εργαζομένους και πραγματοποιεί εξαγωγές σε περισσότερες από σαράντα χώρες.

εκατ. €

COCA COLA

Μόλις πριν από μερικές ημέρες, η Coca-Cola HBC ανακοίνωσε ότι προχωρεί σε επενδύσεις συνολικού ύψους 11 εκατ. ευρώ στις μονάδες της στην Ελλάδα και παράλληλα σε νέα αναδιάρθρωση της παραγωγής της. Συγκεκριμένα ανακοίνωσε: • Επένδυση ύψους 3 εκατ. ευρώ εντός των επόμενων μηνών στη μονάδα παραγωγής του Αιγίου, όπου παράγεται το φυσικό μεταλλικό νερό ΑΥΡΑ.

• Επενδύσεις ύψους 8 εκατ. ευρώ στη μονάδα του Σχηματαρίου Βοιωτίας, με στόχο την καλύτερη διαχείριση των ενεργειακών πόρων και του νερού.

20 Βενέτης

εκατ. €

Εκτός από την ενδυνάμωση του δικτύου της, στα επενδυτικά πλάνα της εταιρείας Βενέτης περιλαμβάνεται και η μεταφορά της παραγωγής σε νέες εγκαταστάσεις, στη Βοιωτία. Η κατασκευή της μονάδας, που αναμένεται να λειτουργήσει το 2015, θα καταλαμβάνει περίπου 25.000 τ.μ. και θα κοστίσει 20 εκατ. ευρώ.

10-15

3 εκατ. €

δωδωνη

Στον χορό των επενδύσεων μπαίνει δυναμικά και η γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ, η οποία σχεδιάζει να πραγματοποιήσει επενδύσεις ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ σε εξοπλισμό, με στόχο την επέκταση της παραγωγικής δυνατότητας, την ενίσχυση της αποδοτικότητας αλλά και τη δυνατότητα προσφοράς στους καταναλωτές προϊόντων σε ποικιλία συσκευασιών.

 34

Barilla Hellas

εκατ. €

Με απώτερο στόχο τη διατήρηση του μεριδίου που ελέγχει στην ελληνική Αγορά αλλά και την επέκταση της παρουσίας της στο εξωτερικό, μέσω των εξαγωγών, η Barilla Hellas ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει άμεσα στην αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας των μονάδων της. Η επένδυση αναμένεται να φθάσει τα 10 με 15 εκατ. ευρώ.

| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |

10,8 chipita

εκατ. €

«Πράσινο φως» πήρε στις αρχές Δεκεμβρίου η Chipita από το IFC (International Finance Corporation, τον επενδυτικό βραχίονα της Παγκόσμιας Τράπεζας) για τη λήψη δανείου 10,8 εκατ. ευρώ. Η χρηματοδότηση αυτή προορίζεται για την ολοκλήρωση του εργοστασίου παραγωγής κρουασάν της Chipita στην Τουρκία, το οποίο θα ξεκινήσει να λειτουργεί από το 2014.

7 Συνέχεια επενδύσεων προγραμματίζει και η γαλακτοβιομηχανία Όλυμπος των αδερφών Σαράντη. Αν και οι φετινές επενδύσεις υπολείπονται σημαντικά από τις αντίστοιχες που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, το 2014 η εταιρεία θα διαθέσει περί τα 7 εκατ. ευρώ για αγορά νέων μηχανημάτων.

70 Αθηναϊκή Ζυθοποιία

εκατ. €

Επενδύσεις συνολικού ύψους 70 εκατ. ευρώ προγραμματίζει για την επόμενη τετραετία η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, δίνοντας έμφαση στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, αλλά και στις εξαγωγές. Πρώτος σταθμός του επενδυτικού προγράμματος της πολυεθνικής στην Ελλάδα είναι η κατασκευή μικροζυθοποιίας στον χώρο του εργοστασίου στην Αθήνα.

εκατ. €

Έ νας άλλος αναπτυσσόμενος «παίκτης» από την Αγορά μπίρας, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία (παράγει την μπίρα ΦΙΞ), η οποία από το 2010 επενδύει συνεχώς σε γραμμές παραγωγής, ετοιμάζεται να προχωρήσει στην κατασκευή βυνοποιείου, επένδυση προϋπολογισμού 10 εκατ. ευρώ.

μαρινοπουλοσ α.ε.

εκατ. €

lIDL

Την ίδια στιγμή, η γερμανική αλυσίδα Lidl θα επενδύσει περίπου 120 εκατ. ευρώ για την επέκταση του δικτύου της αλλά και τη δημιουργία δύο νέων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων, μια στα Καλύβια Αττικής, έκτασης 50.000 τ.μ., και μια στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, έκτασης 60.000 τ.μ., η οποία θα είναι η μεγαλύτερη αποθηκευτική εγκατάσταση της Lidl σε όλη την Ευρώπη.

25-30 εκατ. €

metro aebe

Νέα σημεία χονδρικής αλλά και λιανικής πώλησης (My Market) θέλει να ανοίξει η METRO AEBE και τη φετινή περίοδο. Συνολικά το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 25-30 εκατ. ευρώ για το 2014, όσο περίπου ήταν και την περσινή χρονιά.

 35

εκατ. €

Με επενδυτικό πρόγραμμα που ανέρχεται για την τριετία 2012-2014 σε περισσότερα από 250 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το ήμισυ θα πάει στους πελάτες μέσω μείωσης τιμών, η Μαρινόπουλος A.E. επενδύει στην ελληνική Οικονομία, με πρωταρχικό στόχου την ενίσχυση της παρουσίας της και των μεριδίων της στο οργανωμένο λιανεμπόριο, αλλά και την επέκταση του δικτύου της με νέα σημεία.

120

10 Ολυμπιακή Ζυθοποιία

εκατ. €

ΟΛΥΜΠΟΣ

250

>

65 ab baσιλοπουλοσ

εκατ. €

Σε επενδύσεις που θα φθάσουν και τα 65 εκατ. ευρώ προχωρεί η λιανεμπορική αλυσίδα ΑΒ Βασιλόπουλος, χρηματοδοτώντας μέσω αυτών την πανελλαδική επέκταση του δικτύου των καταστημάτων της.

Κι ενώ οι παραπάνω επενδύσεις έχουν προσδιοριστεί χρηματικά, υπάρχουν και αυτές που δεν έχει ανακοινωθεί το ακριβές ποσό τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απόφαση της Vivartia να προχωρήσει στο λανσάρισμα και την αποκλειστική διανομή ελληνικού στραγγιστού γιαουρτιού και ελληνικού τυριού στις Αγορές της Ιταλίας και της Γαλλίας, τα οποία θα παράγονται στις εγκαταστάσεις της ΔΕΛΤΑ στην Ελλάδα και θα διανέμονται από τα δίκτυα της Granarolo. Στο ίδιο μήκος κύματος ο όμιλος δεν έχει προσδιορίσει κόστος ανάπτυξης των σημάτων εστίασης που διαχειρίζεται στο εξωτερικό – όπου για φέτος έχει προβλεφθεί υπερδιπλασιασμός καταστημάτων.

 38

| διεθνη |

ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ

& ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΑ

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Του Γιωργου Σμυρνή

Με μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις βρίσκεται αντιμέτωπη η κυβέρνηση της Ουκρανίας. Μαζικές διαδηλώσεις έχουν προκαλέσει αστάθεια και την παραίτηση του πρωθυπουργού και του υπουργικού συμβουλίου της χώρας. Κι ενώ τρίζει η καρέκλα του φιλορώσου Προέδρου Γιανούκοβιτς, ένα σκληρό διπλωματικά πόκερ ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία παίζεται για την κυριαρχία επάνω στην Ουκρανία.

 37

Ο

Οι προσπάθειες της κυβέρνησης της Ουκρανίας να περάσει νόμους που περιορίζουν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία και στις δημόσιες συναθροίσεις «γύρισε μπούμερανγκ». Αντί να οδηγήσουν σε περιορισμό των διαδηλώσεων, προκάλεσαν ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυριών, σε μια χώρα της οποίας η Οικονομία χαρακτηρίζεται από αστάθεια, ενώ οι πολιτικές δυνάμεις διαφωνούν για το αν θα πρέπει να ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας ή της Δύσης. Πριν από δύο μήνες η Ουκρανία αρνήθηκε τελευταία στιγμή να υπογρά-

Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και οι Η.Π.Α. έχουν διαφορετική πολιτική γραμμή στο θέμα της Ουκρανίας, σε σχέση με τη Ρωσία ψει τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με την Ε.Ε., προκειμένου να ενισχύσει τις σχέσεις με τη Μόσχα, κίνηση που πυροδότησε την κρίση στο εσωτερικό της χώρας. Ο γενικός γραμματέας του, ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, τόνισε ότι η Ουκρανία προέβη σ’ αυτή την κίνηση ενδίδοντας σε ρωσικές πιέσεις.

 38

Τις τελευταίες ημέρες, η Ουκρανία συγκλονίστηκε από μεγάλο κύμα διαδηλώσεων στην πρωτεύουσα Κίεβο και σε πολλές ακόμη πόλεις. Οι νεκροί έχουν φτάσει τους πέντε, ενώ οι συγκρούσεις των διαδηλωτών με την αστυνομία είναι σφοδρές. Η ένταση της κρίσης ήταν τόσο μεγάλη, που ο πρωθυπουργός της χώρας, Μικόλα Αζάροφ, κατέθεσε την παραίτησή του, προκειμένου να εκτονωθεί η κατάσταση. Στην κίνηση του αυτή τον ακολούθησε σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανούκοβιτς, έκανε δεκτή την παραίτηση του συνόλου της κυβέρνησης, ζητώντας όμως από τα μέλη της κυβέρνησης να συνεχίσουν το έργο τους μέχρι τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Σε μια προσπάθεια να επανέλθει η ηρεμία στην Ουκρανία, ο Πρόεδρος Γιανούκοβιτς υποσχέθηκε

| ΔΙΕΘΝΗ |

τον ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, αμνήστευση των αντικυβερνητικών διαδηλωτών που δεν έχουν διαπράξει «σοβαρά εγκλήματα» και τροποποίηση των αμφιλεγόμενων νόμων που περιορίζουν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία. Πάντως, οι βίαιες ταραχές επεκτάθηκαν σε 11 πόλεις πέραν του Κιέβου, ενώ ένας εκ των τριών κύριων επικεφαλής της αντιπολίτευσης, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής πυγμαχίας, Βιτάλι Κλίτσκο, διεμήνυσε πως μόνος τρόπος επίλυσης της κρίσης είναι πλέον η παραίτηση του ίδιου του Προέδρου.

ΤΟ ΣΚΛΗΡΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΠΟΚΕΡ Τόσο η Ευρωπαϊκή Έ νωση όσο και οι Η.Π.Α. έχουν διαφορετική πολιτική γραμμή στο θέμα της Ουκρανίας, σε σχέση με τη Ρωσία. Αμερικανοί διπλωμάτες είχαν συνομιλίες με τον κ. Γιανούκοβιτς, σε μια προσπάθεια να τον πιέσουν να εγκαταλείψει τη βία, να λάβει υπόψη του τα αιτήματα των διαδηλωτών και να προωθήσει δημοκρατικές ελευθερίες. Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, έριξε την ευθύνη στη Ρωσία για την κλιμάκωση των επεισοδίων. Ο Ράσμουσεν άσκησε κριτική εναντίον της Ρωσίας για τις πιέσεις της προς την Ουκρανία να μην υπογράψει τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με την Ε.Ε., κίνηση που οδήγησε σε μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. «Μία συμφωνία συνεργασίας με την Ουκρανία θα ήταν μεγάλη τόνωση για την ευρωατλαντική ασφάλεια. Ειλικρινά θλίβομαι που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Ο λόγος είναι γνωστός: οι πιέσεις που ασκεί η Ρωσία στο Κίεβο», δήλωσε ο Ράσμουσεν στη γαλλική εφημερίδα Figaro. «Έ χουμε αληθινές διαφορές και αληθινά ζητήματα. Είναι προφανές ότι η στάση της Ρωσίας είναι σαφώς εχθρική απέναντι στην επέκταση της Συμμαχίας προς ανατολάς», είπε ο ίδιος. Παράλληλα, ο Ράσμουσεν πήρε σαφή θέση υπέρ των διαδηλωτών, καταδικάζοντας την αστυνομική βία. Κάλεσε τους ηγέτες της Ουκρανίας να διεκ-

δικήσουν την ανεξαρτησία τους μέσω της ενίσχυσης των δεσμών τους με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Σε ανάλογο πνεύμα, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, έσπευσε να τονίσει πως «Η.Π.Α. και Ε.Ε. στέκονται δίπλα στον λαό της Ουκρανίας, στον αγώνα του για ένα δημοκρατικό, ευρωπαϊκό μέλλον». Παράλληλα, η αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο έδωσε στη δημοσιότητα βιντεοσκοπημένο μήνυμα του Ομπάμα, στο οποίο ο αμερικανός Πρόεδρος υπογραμμίζει την ανάγκη «να ακουστεί η αντιπολίτευση» και να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση στην Ουκρανία «που θα έχει μεγαλύτερη νομιμοποίηση και ενότητα».

Ε

«Είναι ξεκάθαρο πως ο λαός της Ουκρανίας βλέπει την Ευρώπη και τη Δύση ως «εταίρους» σε μια πιο ελεύθερη Οικονομία της Αγοράς», σημειώνει ο αμερικανός ηγέτης. Από την πλευρά τους, οι Ρώσοι υπερασπίστηκαν τον Πρόεδρο Γιανουκόβιτς και την απόφασή του να προσδέσει την Ουκρανία στη ρωσική σφαίρα επιρροής, ενώ παράλληλα επιτέθηκαν στη Δύση με την κατηγορία πως υπονομεύει τη σταθερότητα στο Κίεβο. Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγόρησε τη Δύση ότι ενθαρρύνει τις ταραχές στην Ουκρανία, καθώς προσπαθεί να «επιβάλει» στη χώρα την επιλογή της απαγκίστρωσης από τη Μόσχα. Ο Λαβρόφ τόνισε ότι το φλερτ Δύσης-Κιέβου έχει ξεκινήσει από το 2008, με τη συζήτηση περί ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ (ένταξη η οποία, ωστόσο, στην πορεία αποκλείστηκε εξαιτίας των ενστάσεων της Ρωσίας καθώς και της ανόδου του φιλορώσου Γιανουκόβιτς στην Προεδρία). Ακόμη σκληρότερος στις δηλώσεις του σε συνέντευξη ήταν ο στενός συνεργάτης του Βλαντιμίρ Πούτιν, Σεργκέι Γκλάζιεφ. Ο σύμβουλος του ρώσου Προέδρου

 39

δήλωσε ότι ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς πρέπει να καταπνίξει την εξέγερση. «Είτε θα προστατέψει την εθνική κυριαρχία καταπνίγοντας την εξέγερση, που προκαλείται και χρηματοδοτείται από ξένες δυνάμεις, είτε θα διατρέχει τον κίνδυνο να χάσει την εξουσία και τότε η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει χάος και εμφύλια διαμάχη χωρίς ορατή διέξοδο», τόνισε.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Η εύθραυστη Οικονομία της Ουκρανίας δημιουργεί δυναμική όλο και μεγαλύτερης αποσταθεροποίησης της χώρας. Παράλληλα, οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια δοθεί από ξένες δυνάμεις, αποτελεί αντικείμενο διπλωματικών διεργασιών, αλλά και εργαλείο επιβολής συγκεκριμένων πολιτικών προς την Ουκρανία. Αρχικά στην Ουκρανία δόθηκε η ρωσική υπόσχεση για οικονομική ενίσχυση 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να ενισχυθεί η πάσχουσα Οικονομία της. Όταν ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Μίκολα Αζάροφ, παραιτήθηκε μόλις πρόσφατα, υποκύπτοντας στις πιέσεις των διαδηλωτών, η Ρωσία έβαλε στον πάγο αυτή την υπόσχεση. Ο ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, δήλωσε ότι η Μόσχα θα περιμένει να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση, ώστε να υπάρξει πλήρης εφαρμογή της οικονομικής συμφωνίας. Στο παιχνίδι των οικονομικών ενισχύσεων της Ουκρανίας μπαίνουν, όμως, και οι Ε.Ε. και οι ΗΠΑ, οι οποίες επεξεργάζονται σχέδιο σημαντικής βραχυπρόθεσμης οικονομικής βοήθειας προς τη χώρα, όπως ανέφερε η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., κα Κάθριν Άστον. Το ποσό της προτεινόμενης δέσμης οικονομικής βοήθειας από την Ε.Ε. και τις Η.Π.Α. δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, αλλά «δεν θα είναι μικρό», ενώ θα στοχεύει στην ενίσχυση της Ουκρανίας η οποία, μέσα από μεταβατική περίοδο προσωρινής κυβέρνησης, θα μπορούσε να εγκρίνει τις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις και να προετοιμάσει το έδαφος για τις προεδρικές εκλογές.

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

σελ. 42

ακτοπΛΟΪα σελ. 48

 41

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

σελ. 59

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

G. Moundreas & Co S.A.

Ναυτιλία:

Μπροστά η Κίνα από τις Η.Π.Α. στο εμπόριο & τις εισαγωγές πετρελαίου! Ανάμεικτα είναι τα μηνύματα από την Κίνα, καθώς η Οικονομία επιβραδύνθηκε ελαφρώς στο Δ΄τρίμηνο, στο 1,8% από 2,2% του προηγουμένου τριμήνου. Το Α.Ε.Π. αναπτύχθηκε με ρυθμό 7,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, έναντι του 7,8% στο διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου. Στον αντίποδα, η Κίνα ξεπέρασε τις Η.Π.Α. και είναι η μεγαλύτερη χώρα με το μεγαλύτερο εμπόριο αγαθών στον κόσμο, αλλά και η χώρα με τις μεγαλύτερες εισαγωγές πετρελαίου.

Συνολικά για το 2013 οι εξαγωγές της Κίνας αυξήθηκαν κατά 7,9% και οι εισαγωγές κατά 7,3%. Το ετήσιο εμπορικό πλεόνασμα αυξήθητα επόμενα κε κατά 12,4% στα 259,8 6 χρόνια δισ. δολ., ενώ η συνολική αξία των εξαγωγών το σύνολο και εισαγωγών αυξήτων εξαγωγών θηκε κατά 7,6% το 2013 προς την Κίνα αγγίζοντας τα 4,16 τρισ. δολ., σε αντίθεση με τις θα φτάσει τους 1,1 Η.Π.Α. όπου σύμφωνα δισεκατομμύρια με τα στοιχεία ενδεκατόνους� μήνου 2013 η συνολική αξία των εξαγωγών και εισαγωγών ήταν στα 3,57 τρισ. δολ. Στο θέμα που πολλές φορές έχουμε χτυπήσει το καμπανάκι –στο σκιώδες τραπεζικό σύστημα– αναμένουμε εξελίξεις καθώς τα ποσά που έχουν δοθεί από εταιρείες trust και άλλες οντότητες έφτασαν στο ρεκόρ των 2,9 τρισ. δολ., δηλαδή στο 30% του συνόλου των δανείων για το 2013� Την Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου 2014, ο BDΙ έκλεισε στις 1.246 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 1.723 μονάδες με 10.608 δολ./ημέρα, BPI 1.437 μονάδες στα 11.460 δολ/ημέρα, BSI 1.112 μονάδες στα 11,627 δολ./ημέρα και BHSI 712 μονάδες στα 10.218 δολ./ημέρα.

H αναμενόμενη πτωτική πορεία του δείκτη συνεχίστηκε και πρόσφατα, με όλους τους τύπους των πλοίων να παρουσιάζουν μείωση των ημερησίων εσόδων τους, αλλά ιδιαίτερα τον κλάδο των Capes αφού τα ημερήσια έσοδά τους έχουν φτάσει στα ίδια επίπεδα με αυτά των Handysize. Από την αρχή του χρόνου και συγκεκριμένα από την Παρασκευή, 3 Ιανουαρίου 2014, οπότε ο δείκτης είχε κλείσει στις 1.246 μονάδες, ο BDI έχει παρουσιάσει πτώση της τάξης του 39%, περίπου. Αναφορικά με την πορεία του μέσου όρου των ημερησίων εσόδων, από τις αρχές του χρόνου τα έσοδα των Capes έχουν παρουσιάσει μείωση της τάξης του 68%, δηλαδή από τα 33.514 δολ./ημέρα στα 10.608 δολ./ημέρα, τα Panamax μείωση της τάξης του 18%, τα Supramax μείωση 13% και τα Handysize μείωση 6,5%, περίπου. Πολλές φορές έχουμε επισημάνει τη βαρύτητα που έχουν τα Capes στην πορεία του δείκτη, τα οποία συγκριτικά με τους υπόλοιπους τύπους πλοίων παρουσιάζουν και τη μεγαλύτερη μεταβλητότητα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2014, στο σύνολό του, θα είναι καλή χρονιά για τα Capes, συγκριτικά με το 2013,

καθώς για τους επόμενους 18 με 24 μήνες αναμένεται η προσφορά (supply) να είναι περιορισμένη. Συγκεκριμένα εκτιμάται ότι για τα επόμενα δύο χρόνια η αύξηση του στόλου θα κυμανθεί περίπου στο 5%, αύξηση η οποία είναι από τις μικρότερες που έχει δει ο κλάδος, ακόμη και πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι αν θέλει κάποιος να βάλει μια παραγγελία για Capes, τα ανοίγματα (Open Berth Slots) που υπάρχουν στα ναυπηγεία είναι για τα τέλη του 2015, άρα παράδοση στο 2017, και τα ανοίγματα αυτά είναι σε ναυπηγεία τα οποία δεν έρχονται πρώτα στην προτίμηση των πλοιοκτητών. Σχετικά με τη ζήτηση (Demand) για Capes, όλοι οι μεγάλοι «παραγωγοί» Iron Ore σε Αυστραλία και Βραζιλία αλλά και Coking Coal από Αυστραλία, ήδη έχουν ανακοινώσει τα πλάνα τους για αύξηση της παραγωγής και συνεπώς και των εξαγωγών στα επόμενα χρόνια, βασιζόμενοι, φυσικά, στην εισαγωγική δυνατότητα της Κίνας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Βραζιλία που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής της Κίνας σε Iron Ore μετά την Αυστραλία, και συγκεκριμένα η Vale, από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς της Βραζιλίας, έχει ανακοινώσει ότι θα επενδύσει 3,5 δισ. δολ. ώστε να αυξήσει την παραγωγή της 50% μέχρι το 2018, δηλαδή στους 450 εκατομμύρια τόνους. Υπολογίζει δε ότι για τα επόμενα 6 χρόνια το σύνολο των εξαγωγών προς την Κίνα θα φτάσει τους 1,1 δισεκατομμύρια τόνους� Βραχυπρόθεσμα εκτιμάται ότι τον Μάρτιο η παραγωγή Iron Ore θα φτάσει στο μέγιστο σημείο ενώ σε συνδυασμό με την υπάρχουσα προσφορά σκαφών αλλά και τη μικρή αύξηση του στόλου Capes, τα ημερήσια έσοδά τους θ’ αρχίσουν να παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις. Αντίστοιχη, όμως, είναι η εικόνα για τις εισαγωγές της Κίνας σε Coking Coal από την Αυστραλία, καθώς το 2013 οι εισαγωγές της χώρας υπολογίζεται ότι ήταν «υπεύθυνες» για περίπου το 80% της αύξησης των θαλασσίων μεταφορών του εμπορεύματος.

O

Οι αναλυτές υπολογίζουν ότι για το 2014 οι εξαγωγές Coking Coal θα παρουσιάσουν αύξηση της τάξης του 6% ενώ οι εισαγωγές από την Κίνα θα αυξηθούν 11%, δεδομένου ότι δεν θα υπάρξουν προβλήματα στην παραγωγή τα οποία θα οδηγήσουν την τιμή σε υψηλότερα επίπεδα, όπως το 2011 και το 2012, οπότε λόγω των πλημμυρών στην Αυστραλία η τιμή του εμπορεύματος είχε εκτοξευθεί σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το 2013 οι εισαγωγές της Κίνας σε Coking Coal και από άλλους προορισμούς παρουσίασαν αύξηση, όπως για παράδειγμα από τον Καναδά, όπου οι εξαγωγές το 2013 τριπλασιάστηκαν συγκριτικά με το 2011.

ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ Ο ενθουσιασμός του προηγούμενου διαστήματος δεν κράτησε πολύ, αφού μόλις πρόσφατα οι τιμές στις κυριότερες Αγορές (Ινδία

 44

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |

και Μπαγκλαντές) δέχθηκαν πιέσεις και μειώθηκαν περίπου κατά 10 δολ./τόνο. Αυτό βέβαια απέφερε τα συνήθη αρνητικά αποτελέσματα για τους σπεκουλαδόρους Cash Buyers, που είδαν σε λίγες ημέρες τα κέρδη τους να μειώνονται αλλά και τα ενδεχόμενα προβλήματα για τους πλοιοκτήτες, οι οποίοι είχαν έρθει σε συμφωνία με όχι και τόσο φερέγγυους Cash Buyers. Η Ινδία, ύστερα από ανοδική πορεία στο προηγούμενο διάστημα, ήρθε αντιμέτωπη με πτωτικές τάσεις στις τιμές του σιδήρου κατά 10 δολ./τόνο, περίπου ενώ παράλληλα η ρουπία παρουσίασε πτωτικές τάσεις και έφτασε σχεδόν στις 63 μονάδες προς το δολάριο, οδηγώντας τους End Buyers να τηρήσουν στάση αναμονής, ώστε να δουν τις τάσεις της Αγοράς στο επόμενο διάστημα. Το Πακιστάν, ενώ δεν αντιμετώπισε νομισματικές διακυμάνσεις ούτε πτωτικές τάσεις στις τιμές σιδήρου, δεν κατάφερε να ανταγωνιστεί την Ινδία και το Μπαγκλαντές, λόγω των χαμηλότερων τιμών που προσφέρει, ακόμη και για τα δεξαμενόπλοια στην Αγορά όπου έχει το πλεονέκτημα του Gas Free for Man Entry. Εικάζεται ότι αν η προσφορά των πλοίων μειωθεί, το Πακιστάν θ’ αρχίσει να αντιμετωπίζει σοβαρότερα προβλήματα. Το Μπαγκλαντές, όπως και η Ινδία, ήρθε αντιμέτωπο με τη μείωση των τιμών σιδήρου κατά 10 δολ./τόνο, φέρνοντας ως αποτέλεσμα τους End Buyers ν’ αρχίζουν ν’ αποσύρουν τις προσφορές τους και να τηρούν στάση αναμονής για το πώς θα κινηθεί η Αγορά στο αμέσως επόμενο διάστημα. Στη Κίνα επικρατεί ακόμη η ίδια κατάσταση, λόγω των κρατικών επιδοτήσεων για πλοία με κινεζική σημαία, έχοντας ως αποτέλεσμα οι τιμές να παραμένουν πιεσμένες και να μην μπορούν να ανταγωνιστούν τις υπόλοιπες Αγορές ενώ παράλληλα οι εορταστικές εκδηλώσεις για το Νέο Έ τος «παγώνουν» την Αγορά για μία εβδομάδα.

Ο συνολικός αριθμός των διαλύσεων στο τελευταίο διάστημα κυμάνθηκε στους 568.061 dwt, εκ των οποίων περίπου το 82% (466.788 dwt) αφορούσε σε πλοία ξηρού φορτίου, το 0% (0 dwt) σε δεξαμενόπλοια και το 18% (101.273 dwt) σε Containerships.

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: • Ινδία. Από 420 έως 450 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

• Πακιστάν. Από 410 έως 440 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

• Μπαγκλαντές. Από 415 έως 445 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα • Κίνα. Από 340 έως 350 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.

Ακολουθεί η δραστηριότητα στον τομέα των αγοραπωλησιών για τΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ που πέρασε Στα πλοία ξηρού φορτίου γίνανε οι ακόλουθες πράξεις: Capes SANKO POWER, 181.196 dwt, 2010, Sasebo H.I. Aγοράστηκε σε auction από την Eastern Pacific, στα 49,4 εκατ. δολ.

Post Panamax και Panamax KAMISHIMA, 95.625 dwt, 1993, Oshima. Πωλήθηκε σε Κινέζους για πάνω από 8 εκατ. δολ.

TRAVE, 75.253 dwt, 2001, Hyundai Samho. Πωλήθηκε περίπου στα 16 εκατ. δολ.

KALYPSO, 73.762 dwt, 1997, Sumitomo H.I. Πωλήθηκε στα 11,2 εκατ. δολ.

Supramax AOYAMA, 56.013 dwt, 2006, Mitsui S.B. Πωλήθηκε στα 22 εκατ. δολ., περίπου.

Handymax NIKKEI PHOENIX, 45.635 dwt, 2002, Oshima S.B. Πωλήθηκε σε Έ λληνες στα 16,2 εκατ. δολ.

SPILIANI, 43.246 dwt, 1994, Hyundai S.B. Αγοράστηκε από Έλληνες στα 7,3 εκατ. δολ., περίπου.

Στον τομέα των tankers έγιναν οι ακόλουθες πράξεις: Aframax EAMASTER, 109.266 dwt, 2006, Hudong. Πωλήθηκε σε Έ λληνες, στα 24 εκατ. δολ.

Chemicals CLIPPER KARINA, 11.420 dwt, 2006, STX S.B. και

CLIPPER KATE, 11.420 dwt, 2006. STX S.B. Πωλήθηκαν στα 11,5 εκατ. δολ. το καθένα.

 45

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

Εφοπλιστές Vs Κυβέρνησης:

«Με τις αποφάσεις της, ακυρώνει το συνυποσχετικό που υπογράψαμε»  46

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

γ

Για κλονισμό του κλίματος εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ της κυβέρνησης και της ναυτιλιακής κοινότητας, αλλά και για τη δημιουργία ευρύτερα αρνητικού κλίματος για κάθε είδους επιχειρηματική επένδυση στην Ελλάδα έκανε λόγο ο πρόεδρος της Έ νωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, κ. Θεόδωρος Βενιάμης, σχολιάζοντας την αιφνιδιαστική νομοθετική πρωτοβουλία του οικονομικού επιτελείου να προχωρήσει, στα τέλη του 2013, στον νόμο για τη φορολογία των ακινήτων, σε τριπλασιασμό της φορολογικής υποχρέωσης όλων των πλοίων, με ξένη και ελληνική σημαία για την προσεχή τριετία, των διαχειριζομένων από εταιρείες εγκατεστημένες στην Ελλάδα.

Μιλώντας στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση της Έ νωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, ο κ. Βενιάμης εκτίμησε ότι η απόφαση αυτή ελήφθη υπό την πίεση της τρόικας και μίλησε για συνταγματική εκτροπή που ακυρώνει το συνυποσχετικό που υπεγράφη με τον πρωθυπουργό για εθελοντικό διπλασιασμό της φορολογίας των πλοίων, είτε υπό ελληνική είτε υπό ξένη σημαία. Ο ίδιος εξαπέλυσε βολές κατά του υπουργού Οικονομικών, λέγοντας ότι ο κ. Στουρνάρας ενώ εξήρε τον ρόλο της Ναυτιλίας, προσφάτως διατάραξε με τις νομοθετικές προτάσεις του οικονομικού επιτελείου

του το εδώ και δεκαετίες σταθερό θεσμικό πλαίσιο της Ναυτιλίας. Ο κ. Βενιάμης προσέθεσε επίσης ότι έως σήμερα 3.000 πλοία είχαν δεσμευθεί μέσω της διαδικασίας αυτής για εθελοντικό διπλασιασμό της φορολογίας τους, αποδεικνύοντας έμπρακτα τη συλλογικότητα του κλάδου και την ειλικρινή πρόθεσή τους να σταθούν αρωγοί στην οικονομικά δύσκολη αυτή περίοδο για την Ελλάδα. Ο πρόεδρος της Ε.Ε.Ε. δήλωσε επίσης, ότι η Έ νωση δεν βιάστηκε να αντιδράσει στην εν λόγω νομοθετική ρύθμιση, θέλοντας να δώσει χρόνο στην Πολιτεία

 47

να επανεκτιμήσει τις ενέργειές της και τα αποτελέσματά τους. Αναφερόμενος στην ανεπίσημη προκαταρκτική έρευνα του ελληνικού φορολογικού συστήματος του tonnage, που άρχισε το Καλοκαίρι του 2012, δήλωσε ότι συνεχίστηκε και εντός του 2013, με ανταλλαγή επιστολών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και διευκρινιστικών απαντήσεων εκ μέρους της κυβέρνησης. Ανέφερε ότι το ελληνικό tonnaze tax είναι ο πρωτοπόρος εμπνευστής όλων των υπολοίπων και αυτή τη στιγμή «καλούμαστε να εξηγήσουμε γιατί είναι διαφορετικό από τα ανάλογα των μιμητών του». Δήλωσε, επίσης, ότι το 16,25% του παγκόσμιου στόλου και το 46,7% του κοινοτικού, σε ποσοστό χωρητικότητας dwt, βρίσκεται σε ελληνικά χέρια, όπως και το 23,5% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων και το 18,5% του παγκόσμιου στόλου των φορτηγών χύδην φορτίων. Μιλώντας για το πρόγραμμα κοινωνικής προσφοράς και αλληλεγγύης της ελληνικής ναυτιλιακής οικογένειας σε ευπαθείς ομάδες, τόνισε ότι περισσότερες από 11.000 οικογένειες με παιδιά, σε πάνω από 110 περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, στηρίζονται μηνιαίως λαμβάνοντας πακέτο τροφίμων, που στοχεύει στην κάλυψη των αναγκών σίτισής τους. Υπογράμμισε, επίσης, ότι το πρόγραμμα «Υγεία για όλους», που προσφέρεται σε συνεργασία με την οργάνωση «Γιατροί του κόσμου», έχει προσφέρει ιατρικό έλεγχο και εξετάσεις σε 9.000 άτομα, γυναίκες και παιδιά. Τέλος, ανέφερε ότι μεγάλος αριθμός ιδρυμάτων και κοινωνικών φορέων ενισχύεται με την παροχή τροφίμων είτε με άλλες επιμέρους ενέργειες στήριξης, προκειμένου να μπορούν να συνεχίσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε ανήμπορους συνανθρώπους.

Αρχή αναδιάρθρωσης άγονων γραμμών από τα ΚύθηρA...

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

 48

| ακτοπλοϊα |

Πιθανή είναι η διακοπή της ακτοπλοϊκής γραμμής Πειραιάς-Κύθηρα-ΑντικύθηραΚαστέλι, με αφορμή το ότι η εταιρεία που εξυπηρετεί τη γραμμή (LANE με το «Βιτσένζος Κορνάρος») ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας παράταση μέχρι τις 28 Ιανουαρίου για την ετήσια τεχνική επιθεώρησή του πλοίου της, που βρίσκεται σε ακινησία από την 1η Νοεμβρίου του 2013. Η συζήτηση άνοιξε συνολικά, για μια γραμμή της οποίας τη σκοπιμότητα ύπαρξης πολλοί αμφισβητούν.  49

 50

| ακτοπλοϊα |

Σ

Σε περίπτωση που η συγκεκριμένη εταιρεία δεν θελήσει να συνεχίσει την τακτική δρομολόγησή του πλοίου, το υπουργείο Ναυτιλίας αναμένεται να ακολουθήσει συγκεκριμένη διαδικασία, προκειμένου να κηρύξει έκπτωτη την εταιρεία, ενώ δεν αποκλείεται να προχωρήσει και σε νέα προκήρυξη της συγκεκριμένης γραμμής. «Ο ακτοπλοϊκός κλάδος πρέπει ν’ ακολουθήσει το παράδειγμα των τραπεζών και χρήζει συγχωνεύσεων, όχι μόνο σε καθαρά εταιρικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο δρομολογίων, τόσο στην Αδριατική όσο και στο Αιγαίο, καθώς η περίοδος της αυτορύθμισης της Αγοράς έχει τελειώσει προ πολλού», τονίζουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σύμβουλοι ναυτιλιακών χρηματοδοτήσεων.

Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, αναφερόμενος στο θέμα της γραμμής των Κυθήρων και των Αντικυθήρων, δήλωσε ότι έχει συζητηθεί εκτενώς με βουλευτές του Πειραιά, κατοίκους και φορείς των δύο νησιών και επεσήμανε ότι οι κάτοικοί τους καλύπτονται ήδη με ακτοπλοϊκή συγκοινωνία, μέσω Πελοποννήσου από τη Νεάπολη. Σχετικά με το πλοίο Βιτσέντζος Κορνάρος, ο κ. Βαρβιτσιώτης ανέφερε πως η πλοιοκτήτρια εταιρεία από τον Ιούνιο του 2013 έχει γνωστοποιήσει ότι δεν ενδιαφέρεται να συνεχίσει το δρομολόγιο. Έ κανε λόγο για υψηλό μίσθωμα σε μια

γραμμή που εξυπηρετεί πολύ χαμηλό αριθμό επιβατών, σημειώνοντας χαρακτηριστικά, πως είναι σχεδόν 200 ευρώ η επιδότηση ανά επιβάτη, όταν ο μεγαλύτερος όγκος αυτών που θέλουν να ταξιδέψουν προς τα εκεί, μετακινούνται οδικώς από την Πελοπόννησο μέσω του λιμανιού της Νεάπολης Βοϊών. Προσέθεσε, επίσης, ότι στόχος του υπουργείου είναι να συνεχιστεί η επιδότηση για το συγκεκριμένο δρομολόγιο, αλλά ανέφερε ότι καμία εταιρεία δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον ενώ γίνεται προσπάθεια να επιδοτηθούν γραμμές από το Γύθειο και από το Καστέλι, ώστε να καλυφθούν

 51

οι συγκοινωνιακές ανάγκες των Κυθήρων και των Αντικυθήρων. Την ίδια ώρα, την επανεξέταση της απόφασης για κατάργηση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης των Κυθήρων και των Αντικυθήρων με το διοικητικό κέντρο τους –τον Πειραιά– αλλά και με το Καστέλι Κισσάμου Κρήτης ζητεί με επίκαιρη ερώτησή του ο κ. Θοδωρής Δρίτσας, αναφέροντας ότι τα επιχειρήματα που επικαλέστηκε ο υπουργός είναι αβάσιμα και μονομερή (υπουργείο Ναυτιλίας). Σημειώνεται ότι τα δύο νησιά εξυπηρετούνται συγκοινωνιακά από τη Νέαπολη Βοϊών στην Πελοπόννησο με το επιβατηγό πλοίο Πορφυρούσα, με έξι δρομολόγια την εβδομάδα (εκτός της Πέμπτης) και από τον Πειραιά με το επιβατηγό οχηματαγωγό Βιτσέντζος Κορνάρος δύο φορές την εβδομάδα. Οι πιστώσεις για τη συναφθείσα πολυετή σύμβαση με την εταιρεία LΑΝΕ του πλοίου Βιτσέντζος Κορνάρος (κατασκευής 1976) έχουν προϋπολογισθεί και δεσμευτεί μέχρι το έτος 2016, ημερομηνία λήξης της σύμβασης, εφόσον η εταιρεία αντικαταστήσει το πλοίο με νέο, μικρότερης ηλικίας και μεγαλύτερης ταχύτητας μέχρι τις 28/8/2014. Επίσης η σύμβαση με το Πορφυρούσα λήγει στις 31/10/2014. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του υπουργείου Ναυτιλίας το πλοίο Βιτσέντζος Κορνάρος επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό με 6.046.293,24 ευρώ για τα συγκεκριμένα δρομολόγια: Πειραιάς-Κύθηρα-Αντικύθηρα-Ρέθυμνο-Καστέλι, Γύθειο-Κύθηρα-Αντικύθηρα-Καστέλι Κισσάμου, Καστέλι-Ρέθυμνο-Αντικύθηρα-Κύθηρα-Γύθειο, Πειραιάς-Κύθηρα-Ρέθυμνο-Καστέλι και Καλαμάτα-ΚύθηραΚαστέλι-Ρέθυμνο. Επίσης το πλοίο Πορφυρούσα, που επιδοτείται στο τμήμα Κύθηρα-Αντικύθηρα και ξεκινά το δρομολόγιό του από τη Νεάπολη

| ακτοπλοϊα |

Βοϊών, επιδοτείται με 353.600 ευρώ. Την ίδια ώρα στοιχεία αποδεικνύουν μείωση της επιβατικής κίνησης και υψηλό μεταφορικό κόστος από τον Πειραιά.

Ο

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν κύκλοι από την ακτοπλοϊκή Αγορά, για ένα δρομολόγιο του Βιτσέντζος Κορνάρος από τον Πειραιά με 55 άτομα πλήρωμα, οι εισπράξεις μπορεί να είναι 1.300 ευρώ, όταν μόνο για καύσιμα στο κάθε δρομολόγιο μετ’ επιστροφής χρειάζεται 45.000 ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών, το 2012 το Βιτσέντζος Κορνάρος πραγματοποίησε από τον Πειραιά 187 δρομολόγια, αποβίβασε συνολικά 16.109 επιβάτες και επιβίβασε 15.067. Επίσης εκφορτώθηκαν 2.315 οχήματα. Το 2013 πραγματοποίησε 156 δρομολόγια, αποβίβασε 15.868 επιβάτες και επιβίβασε 13.081. Επίσης εκφόρτωσε 2.882 οχήματα. Από το λιμάνι Βοϊών στη Νεάπολη, το επιβατηγό οχηματαγωγό Πορφυρούσα το 2012 πραγματοποίησε 369 δρο-

για ένα δρομολόγιο του «Β. Κορνάρος» από τον Πειραιά με 55 άτομα πλήρωμα οι εισπράξεις μπορεί να είναι 1.300 ευρώ, όταν μόνο για καύσιμα στο κάθε δρομολόγιο μετ’ επιστροφής χρειάζεται 45.000 ευρώ

μολόγια, αποβίβασε 38.006 επιβάτες, επιβίβασε 37.140 ενώ εκφόρτωσε 10.652 οχήματα. Το 2013 πραγματοποίησε 345 δρομολόγια, αποβίβασε 40.948 επιβάτες επιβίβασε 39.766 ενώ εκφόρτωσε 11.312 Ι.Χ. αυτοκίνητα. Πάντως κάτοικοι και φορείς των Κυθήρων και των Αντικυθήρων με ανακοινώσεις τους προειδοποιούν ότι αν η συγκεκριμένη γραμμή καταργηθεί από τον

 52

Πειραιά, θα προσφύγουν νομικά (αστικά και ποινικά) κατά παντός υπευθύνου για παραβίαση του άρθρου 101 του Συντάγματος της Ελλάδος. «Κανένας δεν μπορεί να μας υποχρεώσει να συναλλασσόμαστε με όλες αυτές τις υπηρεσίες και να επικοινωνούμε με τη μεγάλη, αριθμητικά, παροικία των Αντικυθηρίων στον Πειραιά, μέσω Νεάπολης Λακωνίας, καθώς το κόστος μετάβασης στη Νεάπολη είναι εξαιρετικά υψηλό, ο δρόμος μειωμένης ασφάλειας και η ταλαιπωρία που υφιστάμεθα αδικαιολόγητη», σημειώνουν. Τη διατήρηση δρομολογίου από τον Πειραιά μία φορά την εβδομάδα με ταυτόχρονη ενίσχυση της τοπικής γραμμής από τη Νεάπολη ζητεί η Δημ.Αρ. και τονίζει ότι οι Κυθήριοι και οι Αντικυθήριοι, όπως και όλοι οι νησιώτες, έχουν ίσα δικαιώματα στο μεταφορικό αγαθό. Κάτοικοι των δύο νησιών έχουν στείλει εξώδικη δήλωση-διαμαρτυρία προς τον πρωθυπουργό, κ. Σαμαρά, και τον αρμόδιο υπουργό Ναυτιλίας, κ. Βαρβιτσιώτη, ενώ επιστολή προς το υπουργείο Ναυτιλίας έχει συντάξει ο μητροπολίτης Κυθήρων, κ. Σεραφείμ..

| λιμανια | | | ακτοπλοϊα

ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ

Σταθεροποίηση της κίνησης το 2013 στα 7 εκατ. επιβάτες με τα προβλήματα να παραμένουν…

A

Από τον Πειραιά προς τα νησιά του Αιγαίου, στη διάρκεια του 2013 ο αριθμός των επιβατών που διακινήθηκε ανήλθε στα 7 εκατ., περίπου, παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2012. Οριακή μείωση 1% εμφανίζει η κίνηση των Ι.Χ. οχημάτων (μεταφέρθηκαν περίπου 840.000 Ι.Χ.) και μείωση 2% η κίνηση των φορτηγών οχημάτων (μεταφέρθηκαν 380.000 φορτηγά). Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω μειωμένων δρομολογίων, για λόγους οικονομίας, οι πληρότητες βελτιώθηκαν. Τα δρομολόγια ανήλθαν σε 12.200, 6% λιγότερα. Έ τσι σε συνδυασμό με τη μείωση της τιμής των καυσίμων υπήρξε μικρή ανάσα στον κλάδο. Ωστόσο το βάρος δανεισμού, που ανέρχεται στο 1 δισ. ευρώ, κυρίως προς την Τράπεζα Πειραιώς, αλλά και οι συσσωρευμένες οφειλές δημιουργούν εκρηκτικό κλίμα. Ενδεικτική είναι η ανακοίνωση της

Εικόνα σταθεροποίησης παρουσιάζει η ελληνική ακτοπλοΐα το 2013, καθώς η επιβατική κίνηση παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2012

Π.Ν.Ο. εναντίον της ΑΝΕΚ, όπου γίνεται λόγος για παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Άλλωστε η κρητική εταιρεία οφείλει δεδουλευμένα στους εργαζόμενους και προσπαθεί μέσα από «ενέσεις δανεισμού» να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Πριν από τις γιορτές, μάλιστα, νέο δάνειο 2 εκατ. ευρώ από την Πειραιώς ήλθε να καλύψει ασφυκτικές μισθολογικές υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο αυτό, το θέμα του Φ.Π.Α. αλλά και της αναδιάρθρωσης των δανείων είναι

 53

κομβικό για τις εξελίξεις στον κλάδο, που από το 2008 γράφει ζημιές, με ενδεχόμενη εξαίρεση φέτος.

Τα χρόνια της κρίσης Από το 2009, ώς το τέλος του 2012 χάθηκαν συνολικά για τις ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες περισσότεροι από 2,5 εκατ. επιβάτες, 445.000 Ι.Χ. και 140.000 φορτηγά, στις γραμμές του Αιγαίου και της Αδριατικής. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το 2012, η πτώση της επιβατικής κίνησης στις γραμμές από τον Πειραιά σε όλο το Αιγαίο (πλην Αργοσαρωνικού) παρουσίασε μείωση 13,10% σε σύγκριση με το 2011. Όμως σε σύγκριση με το 2009 (πρώτο έτος της κρίσης) η μείωση φθάνει το 22,5%. Από την πτώση δεν διασώθηκαν το 2012 ούτε οι γραμμές των Κυκλάδων, όπου παραδοσιακά η κίνηση ήταν ικανοποιητική άλλες χρονιές. Η πτώση που εμφάνισαν ξεκινά από 10% και φθάνει μέχρι 22%. Τη μεγαλύτερη πτώση της επιβατικής κίνησης παρουσιάζει η γραμμή Πειραιάς-Σύρος-Τήνος-Μύκονος, που ξεπερνά ελαφρώς το 22%, και ακολουθεί η γραμμή Πειραιάς-Ηράκλειο με 19,25%. Τη μικρότερη πτώση παρουσιάζει η γραμμή από τη Ραφήνα προς τις Κυκλάδες (8,10%). Στη μεταφορά Ι.Χ. η πτώση το 2012 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος φθάνει το 17,70%, ενώ στα φορτηγά το 8,45%. Αντιστοίχως, στο διάστημα 2009-2012 η πτώση της μεταφορικής κίνησης στα ΙΧ είναι 27,88% και στα φορτηγά 15% περίπου.

 54

| ακτοπλοϊα |

Επιχειρήσεις Κρουαζιέρας:

Ζητούν δημιουργία “one stop shop” για

την εξυπηρέτηση

του κλάδου - ουραγός στην Ε.Ε. στα έσοδα η Ελλάδα

Δέσμη μέτρων με κύριο εκείνο της άρσης των αγκυλώσεων που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους οι εταιρείες Κρουαζιέρας στη χώρα, κατέθεσαν στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης της Έ νωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας εκπρόσωποι του κλάδου, ο οποίος αποτελεί μία από τις βασικές συνιστώσες ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού και της θαλάσσιας Οικονομίας, που χαρακτηρίζεται ως «προτεραιότητα» από την ελληνική Προεδρία στην Ε.Ε.

 55

a

Αξίζει να σημειωθεί, ότι παρά την ανάπτυξη του κλάδου τελευταία, η Ελλάδα παραμένει ουραγός σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. «Όσον αφορά στα έσοδα από τον κλάδο αυτό της τουριστικής Ναυτιλίας, αυτά ανέρχονται στα 36 δισεκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων τα 16 δισ. για την Ευρώπη. Για τη χώρα μας το μερίδιο από τα προαναφερόμενα οφέλη και μεγέθη είναι πολύ μικρό και ας αναφερθεί ότι μετά βίας το ποσό συναλλάγματος φτάνει για την Ελλάδα τα 600 εκατομμύρια ευρώ, έναντι της μεγάλης μερίδας των γειτονικών μεσογειακών χωρών, όπως της Ιταλίας, που είναι 4,5 δισ. και όπου υπολογίζονται σοβαρά και τα έσοδα από τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία, κάτι το οποίο είναι σχεδόν ανύπαρκτο σήμερα για την Ελλάδα. Αυτά τόνισε ο Πρόεδρος της Έ νωσης, κ. Θεόδωρος Κόντες, και προσέθεσε: «Η μεγάλη διαφορά οφείλεται στο γεγονός του πολύ μικρού αριθμού τουριστών που επιβιβάζονται από ελληνικά λιμάνια για κυκλική κρουαζιέρα και ανήκουν στην κατηγορία του home porting, το οποίο, εκτός από το γεγονός της παραμονής του επισκέπτη-τουρίστα για μεγαλύτερο χρόνο στη χώρα, προσφέρει παράλληλα και τη δυνατότητα εκτελέσεως από το πλοίο προμηθειών με διάφορα υλικά, καθώς και απασχόλησης συνεργείων επισκευαστικής βάσεως για συντηρήσεις». «Η προσέλκυση των κρουαζιεροπλοίων στους ελληνικούς λιμένες δεν εξαρτάται μόνο από τη νομοθετική ρύθμιση που έγινε για το cabotage, αλλά έχει και άλλες διαστάσεις» τόνισε ο κ. Κόντες. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ένωσης, αυτές είναι: • Η εσωτερική κατάσταση από πλευράς ερ-

Η νέα θαλάσσια σύνδεση θα προστεθεί στις ήδη προσφερόμενες ΓΡΑΜΜΕΣ από τον Ομιλο Grimaldi μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας, μέσω των εταιρειών του Ομίλου, Grimaldi Lines και Minoan Lines

γασιακής ειρήνης στους λιμένας, καθώς και στον παράγοντα ασφάλεια (security).

• Η ομαλότητα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

• Η σταθερή πολιτική που σχετίζεται με την τουριστική Ναυτιλία και τον τουρισμό, γενικότερα • Οι υποδομές στους λιμένες και τα αεροδρόμια, που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν άνετα και με ασφάλεια τα κρουαζιερόπλοια και τους με αυτά μεταφερομένους επιβάτες-τουρίστες.

 56

• Το δίκτυο αεροπορικών απευθείας συνδέσεων με μακρινές χώρες-υπερατλαντικές πτήσεις.

• Η τιμολογιακή πολιτική των λιμένων. συμπεριλαμβανομένων των ρυμουλκικών και πλοηγικών υπηρεσιών και αυτή που αναφέρεται στα τέλη αεροδρομίων.

Louis Cruises: Ενιαίος φορέας για την κρουαζιέρα «Το μόνο που θα θέλαμε να πούμε, ως η μοναδική ελληνική εταιρεία Κρουαζιέρας που κάνει home porting και επομένως η εταιρεία που βιώνει καθημερινά τις αγκυλώσεις και τη γραφειοκρατία, είναι το απλό και το αυτονόητο», σημείωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Louis Cruises, κ. Κυριάκος Αναστασιάδης και προσέθεσε: «Δεν είναι δυνατόν για ένα απλό ζήτημα που μπορεί να λυθεί άμεσα να υποχρεούσαι να συνεννοηθείς με τρία και τέσσερα υπουργεία. Πρέπει να υπάρχει ένας φορέας, μία διεύθυνση, που να είναι σε θέση να συντονίζει και να επιλύει άμεσα τα θέματα. Κι εμείς μπορούμε να αναλάβουμε ενεργό ρόλο και να συμβάλουμε με την εμπειρία μας προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε η χώρα μας να αποκομίσει τα μεγαλύτε-

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ | Blue Star Ferries:

Νέα έκτακτη δρομολόγηση στο ανατολικό Αιγαίο Μετά την έκτακτη δρομολόγηση, πριν από λίγο καιρό, του Blue Star Naxos στις δυτικές Κυκλάδες, προς κάλυψη κενού από την επίσχεση εργασίας στο Άγιος Γεώργιος, η εταιρεία δρομολόγησε το Blue Star Ιθάκη στη γραμμή Σάμου-Ικαρίας από τις 28 Ιανουαρίου μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου. Ειδικότερα, το Blue Star Ιθάκη πραγματοποίησε δύο δρομολό-

Μ

ρα δυνατά οφέλη από τη δυναμική της Κρουαζιέρας».

Ε

Επενδύσεις 14 δισ. σε κρουαζιερόπλοια

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με όσα είπε στην εκδήλωση ο κ. Κόν­ τες, ο κλάδος Κρουαζιέρας προβαίνει σε συνεχείς παραγγελίες για όλο και μεγαλύτερα πλοία. «Γεγονός της τάσης συνεχούς ανάπτυξης είναι οι παραγγελίες νέων και μεγάλων διαστάσεων κρουαζιερόπλοιων τρίτης γενιάς, που σύμφωνα με τα στοιχεία αυτές απαριθμούν τα 20 κρουαζιερόπλοια μέχρι το 2016, τα οποία στο σύνολο θα έχουν μεταφορική ικανότητα 62.300 επιβάτες, το συνολικό tonnage θα ανέρχεται σε 2.300.000 κ.ο.χ. και το κόστος θα υπερβεί τα 14 δισ.», σημείωσε ο Πρόεδρος της Ε.Ε.Κ.Φ.Ν. «Η δύναμη του στόλου Κρουαζιέρας ανέρχεται σήμερα στα 335 πλοία διεθνώς, με μεταφορική ικανότητα 480.000 επιβατών. Ο συνολικός αριθμός επισκεπτών φτάνει τα 22 εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 6,5 εκατομμύρια στην Ευρώπη» επεσήμανε ο κ. Κόντες.

Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου έδωσε διαβεβαιώσεις, ότι θα καταβΛΗΘΕί κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου και τα δύο νησιά να εξυπηρετηθούν ακτοπλοϊκώς όσο το δυνατόν καλύτερα για, το ένα την Τρίτη, 28 Ιανουαρίου στις 7:30 από Πειραιά για Σύρο-Τήνο-Μύκονο-Ικαρία-Σάμο και επιστροφή, και το επόμενο το Σάββατο 1η Φεβρουαρίου. Τη συγκεκριμένη ακτοπλοϊκή

 57

σύνδεση από τον Πειραιά εξυπηρετεί η Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου με το πλοίο European Express , σημαίας Κύπρου, το οποίο όμως λόγω τεχνικών παρατηρήσεων από κλιμάκιο επιθεωρητών, ακινητοποιήθηκε την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου και επανήλθε μετά τις 2 Φεβρουαρίου. Για μεγάλο διάστημα, το κενό στην ακτοπλοϊκή σύνδεση Σάμου-Ικαρίας με τον Πειραιά εξυπηρετούσε το πλοίο Θεόφιλος, με ταυτόχρονη εξυπηρέτηση των άγονων γραμμών που καλύπτει στη Bόρειο Ελλάδα. Σημειώνεται ότι για το θέμα φορείς και βουλευτές της Σάμου και της Ικαρίας είχαν συνάντηση στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου στην Ακτή Βασιλειάδη, στον Πειραιά, με τον Γενικό Γραμματέα Ναυτιλίας, κ. Αθανάσιο Μπούσιο, για το θέμα της ακτοπλοϊκής σύνδεσης με τον Πειραιά. Ο γενικ ός γρα μμα τ έας τ ου υπουργείου έδωσε διαβεβαιώσεις ότι το υπουργείο θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου και τα δύο νησιά να εξυπηρετηθούν ακτοπλοϊκώς όσο το δυνατόν καλύτερα.

έρευνα της CIA και αφορά πάντα στους στόλους με βάση τα εθνικά χαρακτηριστικά τους (εθνικότητα διαχειριστών) και όχι τους στόλους που φιλοξενούνται σε ανοικτά νηολόγια, όπως αυτά του Παναμά, της Λιβερίας ή των Νήσων Μάρσαλ, οι Έ λληνες με τα 3.319 πλοία που βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους, αναδεικνύονται η τέταρτη μεγαλύτερη ναυτική δύναμη του πλανήτη. Όσον αφορά στα 3.319 πλοία των Ελλήνων, από αυτά τα 860 είναι εγγεγραμμένα στο εθνικό νηολόγιο ενώ

Φορολογία στην προπέλα:

Συμμαχίες αλλΑ και… λυκοφιλίες στην «τρόικα του Νότου» Μέτωπο κατά της επιχειρούμενης από τις βόρειες χώρες αύξηση της φορολογίας στην ποντοπόρο Ναυτιλία επιχειρεί να χτίσει η τριμερής «Συνεργασία σε θέματα Ναυτιλίας».

O

Oι υπουργοί, Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, Μεταφορών και Υποδομών της Μάλτας, κ. Joe Mizzi, Συγκοινωνιών & Υποδομών της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Τάσος Μητσόπουλος είχαν μια επικοδομητική δεύτερη συνάντηση πριν από λίγες ημέρες, σε συνέχεια ανάλογου ραντεβού που είχε πραγματοποιηθεί πέρσι στον Πειραιά. Κεντρικό μέλημα των χωρών, που συναποτελούν σχεδόν το 50% της κοινοτικής Ναυτιλίας, είναι η διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής Ναυτιλίας και πιο συγκεκριμένα η αποφυγή αύξησης των φόρων στις «προπέλες». Ωστόσο κάθε χώρα από τις δυνατές αυτές ναυτικές δυνάμεις του Νότου προωθεί μία νέα στρατηγική, που δεν έχει άλλο στόχο παρά να προσελκύσει πλοία ή εταιρείες στο νηολόγιο ή το έδαφός της, αντίστοιχα.

Οι διαρροές προς Μάλτα και Κύπρο Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην

τα υπόλοιπα 2.459 είναι εγγεγραμμένα σε άλλα νηολόγια. Τα πρώτα έξι νηολόγια στα οποία προτιμούν οι Έ λληνες να εγγράφουν τα σκάφη τους είναι τα ακόλουθα: Λιβερίας (505 πλοία), Μάλτας (469) Νήσων Μάρσαλ (408 πλοία), Παναμά (379 πλοία), Μπαχαμών (225 πλοία) και Κύπρου (201 πλοία). Συνολικά, δηλαδή, από τα 2.459 πλοία των Ελλήνων που δεν έχουν υψωμένη τη γαλανόλευκη, τα 2.187 είναι εγ­ γεγραμμένα σε μόλις έξι νηολόγια. Υπάρχουν ακόμη 264 πλοία που ανήκουν σε έλληνες διαχειριστές και είναι εγγεγραμμένα σε άλλα μικρότερα νηολόγια πλοίων. Μάλιστα, στις αρχές του 2013 η Μάλτα είδε τα ελληνικών συμφερόντων πλοία που πή-

 58

γαν στο νηολόγιό της να αυξάνονται κατά 38, τα Μarshall Islands κατά 28 και η σημαία της Λιβερίας κατά 12.

ΟΙ άσπονδοι φίλοι Στο πλαίσιο αυτό, οι αυξήσεις φόρων που έγιναν στην εμπορική Ναυτιλία και επιβλήθηκαν εν πολλοίς από την τρόικα, αποτελούν χρυσή ευκαιρία για τους άσπονδους φίλους. Πέρα από τη Μάλτα, που αποτελεί σταθερό «καταφύγιο» για ελληνόκτητα πλοία και επιχειρήσεις, η Κύπρος «καλοβλέπει» την υποδοχή εταιρειών και πλοίων, ιδιαίτερα από την Ελλάδα, καθώς η κυβέρνηση του νησιού, στο φόντο της κρίσης, έχει στόχο την περαιτέρω αναβάθμιση της εμπορικής Ναυτιλία. Ερωτηθείς ο κ. Μητσόπουλος για τους στόχους της νέας εθνικής στρατηγικής, δήλωσε πως υπάρχει προκαταρκτική στοχοθέτηση, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προώθηση μηχανογράφησης, καλύτερη στελέχωση και εξωστρέφεια των ναυτιλιακών γραφείων στο εξωτερικό, εσωτερικές διοικητικές αναδιαρθρώσεις στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, ποιοτική αναβάθμιση της παρουσίας της Κύπρου στα διεθνή fora, προσέγγιση των εταιρειών που δραστηριοποιούνται με επιτυχία στην Κύπρο και την προσέλκυση της ελληνικής Αγοράς, «η οποία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον». Βέβαια πριν από τις εκλογές του 2011, που υπήρξε αντίστοιχη κίνηση προς τη Μεγαλόνησο, δεν υπήρξε θετικό αποτέλεσμα. Αντί για τον κ. Τσίπρα, ήλθε το «κούρεμα» από τον Όλι Ρεν.

eiδησεισ

Ίδρυμα Ωνάση:

Επένδυση 30 εκατ. ΔΟΛ. στη GasLog του Πήτερ Λιβανού

Επιπλέον 1.904.762 μετοχές της GasLog, του κ. Πήτερ Λιβανού, κατά την πρόσφατη διάθεση μετοχών με ιδιωτική τοποθέτηση απέκτησε το Ίδρυμα Ωνάση. Η ενίσχυση αυτή της θέσης του Ιδρύματος στο μετοχικό κεφάλαιο της GasLog έγινε μέσω της Olympic LNG Investment. Το Ίδρυμα κατέχει τώρα 6.714.004 μετοχές ή ποσοστό 8,4% της GasLog. Πριν από τη δημόσια εγγραφή των μετοχών της GasLog στο αμερικανικό χρηματιστήριο το 2012 το ίδρυμα Ωνάση είχε το 11,5% των μετοχών της εταιρείας. Μετά τη δημόσια έγγραφη έπεσε στο 6,5% και τώρα κατέχει, όπως προαναφέρθηκε, το 8,4%. Οι μετοχές αγοράσθηκαν έναντι 30 εκατ. δολ. (15,75 δολάρια ανά μετοχή).

 59

Committee:

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ:

Σύννεφα στον ορίζοντα δημιουργεί ο αιφνιδιασμός στη φορολογία της Ναυτιλίας

Επί τάπητος οι συνταγματικές αλλαγές για τη δημόσια περιουσία, μονιμότητα στο Δημόσιο, δημοψηφΙσματα

Αρνητικές συνέπειες στον ναυτιλιακό ορίζοντα της χώρας βλέπει το Committee, η Διοίκηση του οποίου, διά στόματος του προέδρου, κ. Χ. Φαφαλιού, στο πλαίσιο της εκδήλωσης για το νέο έτος προέβη σε δέσμη επισημάνσεων σχετικά με την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει λίγο πριν από τα Χριστούγεννα στην υποχρεωτική, διά νόμου, αύξηση της φορολογίας στον κλάδο. Όπως αναφέρεται. ο κ. Φαφαλιός τόνισε μεταξύ άλλων: «Η δράση της ελληνικής κυβέρνησης να επιβάλει διά νόμου αυξημένο φόρο στα ελληνικά πλοία –σε αντίθεση με τη συμφωνία που είχε προηγηθεί μεταξύ των δύο πλευρών το Καλοκαίρι– έχει μακροπρόθεσμα πολύ αρνητικές συνέπειες. Πέρα από την αντισυνταγματικότητα, πραγματικός κίνδυνος είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης από τη ναυτιλιακή κοινότητα προς την ελληνική πολιτεία».

Τα ζητήματα που θα απασχολήσουν την επικείμενη αναθεώρηση (βουλευτική ασυλία, ποινική ευθύνη υπουργών, προστασία δημόσιας περιουσίας, οικονομικό σύνταγμα, αρμοδιότητες Προέδρου της Δημοκρατίας, μεταρρυθμίσεις στη Βουλή, τη Δικαιοσύνη, τις Ανεξάρτητες Αρχές, τη Δημόσια Διοίκηση, ανώτατο όριο βουλευτικής θητείας, δημοψηφίσματα, μονιμότητα στο Δημόσιο) θα βρεθούν στο επίκεντρο Συνεδρίου που διοργανώνει η Έ νωση Ελλήνων Δημοσιολόγων την Τετάρτη, 5 Φεβρουαρίου (4-8 μ.μ.) και την Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου 2014 (1-8 μ.μ.) στο Αμφιθέατρο Ιωάννη Δρακοπούλου, στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ομιλητές θα είναι έγκριτοι συνταγματολόγοι, προερχόμενοι από όλους τους χώρους. Στην εναρκτήρια ομιλία, ο Πρόεδρος της Έ νωσης Δημοσιολόγων, κ. Βασίλης Τζέμος, θα συνδέσει, ενόψει Ευρωεκλογών, την αναθεώρηση του Συντάγματος με την ανάγκη αναθεώρησης της Συνθήκης της Λισαβόνας. Ομιλητές στο Συνέδριο θα είναι μεταξύ άλλων ο νέος Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, κ. Επανεινώνδας Σπηλιωτόπουλος, ο «γκουρού» της Ελληνικής Διοικητικής Επιστήμης, Καθηγητής κ. Αντώνης Μακρυδημήτρης, οι ομότιμοι Καθηγητές του Συνταγματικού Δικαίου κ.κ. Γιώργος Κασιμάτης και Πέτρος Παραράς, οι Καθηγητές του Δημοσίου Δικαίου κ.κ. Κατρούγκαλος, Χρυσανθάκης, Δρόσος, Κοντιάδης, Χρυσόγονος και τα μέλη του Δ.Σ. της Έ νωσης Δημοσιολόγων κ.κ. Πραβίτα, Παπακωνταντίνου, Μπελαντής, Μπακογιάννης. Στόχος του συνεδρίου είναι να κατατεθούν συγκεκριμένες εποικοδομητικές προτάσεις που θα αποτελέσουν την χρήσιμη βάση της συνταγματικής αναθεώρησης. Το πλήρες πρόγραμμα του Συνεδρίου είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Έ νωσης Δημοσιολόγων (www.dimosiodikaio.gr) και στην ιστοσελίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

Golden Destiny:

300 εκατομμύρια επενδύσεις στην αρχή του 2013 από τους Έλληνες εφοπλιστές

Με αμείωτη ένταση συνέχισαν και το πρώτο δενκαήμερα του Ιανουαρίου την κούρσα επενδύσεων οι έλληνες εφοπλιστές, αποκτώντας στη second hand Αγορά πάνω από 15 πλοία και επενδύοντας περισσότερα από 300 εκατ. δολ.. Την ίδια ώρα προχώρησαν σε παραγγελίες για τη ναυπήγηση 19 νεότευκτων πλοίων. Σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Golden Destiny, οι αγορές second hand είναι κατά 150% περισσότερες απ’ ό,τι την τελευταία εργάσιμη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ενώ ο αριθμός των νέων παραγγελιών ήταν αυξημένος κατά 280% σε σύγκριση με μία εβδομάδα πριν.

 60

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / eiδησεισ |

Costamare:

Παραγγελία 5 containerships Πέντε containerships, 14.000 teus το καθένα, παρήγγειλε η Costamare στα ναυπηγεία Samsung Heavy Industries. Τα σκάφη, όπως έγινε γνωστό, ναυλώθηκαν ήδη από την ταϊβανεζική ναυτιλιακή εταιρεία Evergreen Line. Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε η ταϊβανεζική εταιρεία, η οποία ναύλωσε επίσης άλλα πέντε υπό ναυπήγηση πλοία από την Shoei Kisen Kaisha. Όλα τα πλοία αναμένεται να παραληφθούν το 2016 και το 2017.

H Costamare Inc., της οικογένειας Κωνστανατακόπουλου (Costa Navarino) διαθέτει περίπου 60 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ενώ το Καλοκαίρι, σε μια προσπάθεια εναλλακτικής χρηματοδότησης από την τραπεζική, συνήψε κοινοπραξία με την York Capital Management, για την απόκτηση πέντε πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, συνολικής αξίας 190 εκατ. δολαρίων. Η τάση αυτή είναι τελευταία ιδιαίτερα διαδεδομένη καθώς πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως η Commerzbank AG και HSH Nordbank AG έχουν μειώσει τα ναυτιλιακά τους χαρτοφυλάκια. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γρηγόρης Ζήκος, οικονομικός διευθυντής (CFO) της Costamare, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του, ότι «η εταιρεία έχει σχεδόν μισό δισεκατομμύρια δολάρια διαθέσιμα για επενδύσεις μέσα σε δύο χρόνια, κάτι το οποίο συνιστά σημαντικό κεφάλαιο για τη Ναυτιλία εμπορευματοκιβωτίων. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα σπεύσει σε συναλλαγές. Η κοινοπραξία Costamare με τη York Capital αποτελεί τμήμα ευρύτερης τάσης των πλοιοκτητών joing με εταιρείες private equity, ώστε να επενδύσουν σε πλοία. Η βιομηχανία έχει εισέλθει ήδη στον έκτο χρόνο της κρίσης μέσα, σε πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, χαμηλούς ναύλους και charters, και τούτα έχουν καταστεί δύσκολα για μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, ιδίως για αναχρηματοδότηση χρέους ή την αύξηση κεφαλαίων και την ανανέωση στόλων και επενδύσεων.

VesselsValue.com

Πρώτος παγκοσμίως με όρους μεταφορικής ικανότητας (dwt) το 2013 ο Ελληνόκτητος στόλος – στα 101 δις. η αξία του Κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε αγορές και ναυπηγήσεις πλοίων έσπασαν οι έλληνες εφοπλιστές το 2013, επενδύοντας συνολικά πάνω από 19 δισ. δολ. και ανανεώνοντας έναν στόλο ο οποίος εκτιμάται στα 101 δισ. δολ., σύμφωνα με την την online εταιρεία αξιολόγησης πλοίων VesselsValue.com. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με VesselsValue.com, η αξία του ελληνόκτητου στόλου, που είναι πρώτος παγκοσμίως με όρους μεταφορικής ικανότητας (dwt) εκτιμάται στα 101,039 δισ. δολ. (με ημερομηνία 8 Ιανουαρίου) και βρίσκεται μπροστά απ’ όλες τις υπόλοιπες ναυτιλιακές δυνάμεις του πλανήτη. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο ιαπωνικός στόλος, με αξία 89,11 δισ. δολ. και στην τρίτη θέση ο κινεζικός, με αξία 72,6 δισ. δολ. Την τέταρτη θέση καταλαμβάνει ο γερμανόκτητος στόλος, η αξία του οποίου ανέρχεται στο ποσό των 53,2 δισ. δολ. και ακολουθούν η Σιγκαπούρη, η Νορβηγία και η Νότιος Κορέα, με στόλους αξίας 30,4 δισ. δολ., 29,6 δισ. δολ. και 28,6 δισ. δολ., αντίστοιχα. Η αξία του παγκόσμιου στόλου ανέρχεται στα 659,6 δισ. δολ. Ανά κατηγορία και ανά τύπο πλοίου την πρώτη θέση με βάση την αξία τους καταλαμβάνουν οι Έ λληνες στα δεξαμενόπλοια (αξία στόλου 33,67 δισ. δολ.) και στα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers), η αξία των οποίων ανέρχεται στα 11,05 δισ. δολ, ενώ στα Bulkers προηγούνται οι Ιάπωνες (50,6 δισ. δολ.) και στα Containerships οι Γερμανοί (32,65 δισ. δολ.). Τέλος, στα πλοία μεταφοράς υγραερίου (LPG) την πρώτη θέση καταλαμβάνουν οι Νορβηγοί (αξία στόλου 4,31 δισ. δολ.).

 61

ΙΣΤΟΡΙΑ

Σωτήριος Γ. Βούλγαρης

Ο κοσμηματοπώλης των βασιλέων

H

Ο Σωτήριος Βούλγαρης, εργαζόμενος πολύ σκληρά και με μεγάλη ευφυΐα, θεμελίωσε και ανέπτυξε από το 1910 τα φημισμένα κοσμηματοπωλεία Bulgari, με έδρα στη Ρώμη. Οι γιοι του αναδείχθηκαν σε κοσμηματοπώλες πολλών βασιλέων του κόσμου κατά τον Μεσοπόλεμο. Ο διεθνής οίκος Bulgari, με έργα εξαιρετικής τέχνης και αμύθητης αξίας, εξελίχθηκε σε παγκόσμια αυτοκρατορία και εξάπλωσε την υψηλής στάθμης αργυροχρυσοχοΐα του σε όλη, σχεδόν, την οικουμένη, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Λος Άντζελες, από τη Μαδρίτη μέχρι την Αθήνα και από τη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας μέχρι το Πεκίνο. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Ο Σωτήριος Βούλγαρης γεννήθηκε μεταξύ 5 και 18 Μαρτίου του 1857 (όπως προκύπτει από το υπ’ αριθ. 24 της 4 Μαρτίου 1911 πιστοποιητικό της Ιεράς Μητρόπολης Παραμυθιάς) και απεβίωσε το 1932. Καταγόταν από τους Καλαρρύτες, το μεγαλύτερο βλαχόφωνο κέντρο αργυροχρυσοχοΐας σε ολόκληρα τα Βαλκάνια. Ο παππούς του, Κωνσταντίνος, ήταν χρυσικός, όπως και ο πατέρας του, Γεώργιος (1823-1889), και εγκαταστάθηκαν στην τουρκοκρατούμενη, τότε, Παραμυθιά Θεσπρωτίας. Στην Παραμυθιά ο

Γεώργιος Βούλγαρης είχε ανοίξει ένα μικρό κατάστημα αργυροχρυσοχοΐας. Εκεί νυμφεύθηκε την επίσης βλαχόφωνη Ελένη Στρουγγάρη, που μαζί της απέκτησε έντεκα παιδιά. Επέζησε όμως μόνο ο γιος του Σωτήρης που επιδόθηκε στην πατρογονική τέχνη δίπλα στον πατέρα του. Πατέρας και γιος ταξίδευαν, φορτωμένοι τα κασελάκια τους, σε όλα τα πανηγύρια της Ηπείρου. Το 1873 οι τουρκαλβανοί Τσάμηδες πυρπόλησαν το μαγαζάκι τους και αναγκάστηκαν έτσι ν’ ανοίξουν ένα καινούργιο, το

 63

οποίο επίσης πυρπολήθηκε το 1877. Μετά από σύντομη περιπλάνηση στο Αργυρόκαστρο, η οικογένεια Βούλγαρη κατέφυγε για ασφάλεια στην ελληνική, πλέον, Κέρκυρα και άνοιξε νέο κατάστημα, παλεύοντας για τον επιούσιο. Στην Κέρκυρα ο Σωτήρης συνεταιρίστηκε με τον ομότεχνο και ομόγλωσσό του Δημήτριο (Τάκη) Κρέμο από το Νυμφαίο (τότε Νεβέσκα), ο οποίος τον παρότρυνε ν’ αναζητήσουν καλύτερη τύχη απέναντι, στην Ιταλία. Έ τσι, το 1880 Κρέμος και Βούλγαρης άνοιξαν στην πλατεία Μαρτύρων της Νάπολης κατάστημα, ασκώντας την τέχνη τους. Μετά από ελάχιστους μήνες το κατάστημα κάηκε και οι δύο συνέταιροι έφυγαν απένταροι για την Ρώμη. Εκεί κατασκεύαζαν τα περίτεχνα ασημικά τους και τα πωλούσαν στους προσκυνητές του Βατικανού από τον πάγκο τους, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. Παρά τις δυσχέρειες, ορθοπόδησαν και κατόρθωσαν να ξαναφτιάξουν δικό τους μαγαζί στη Via Sistina. Χώρισαν, όμως, το 1884, οπότε ο Σωτήρης άνοιξε δικό του κατάστημα στην ίδια οδό, ενώ ο Κρέμος επέστρεψε στη γενέτειρά του. Κατά το Καλοκαίρι η Ρώμη δεν παρουσίαζε ιδιαίτερη αγοραστική κίνηση κι έτσι ο Σωτήρης πήγαινε στο ορεινό θέρετρο ιαματικών πηγών Σαιν Μόριτζ της Ελβετίας, όπου πωλούσε

Επάνω: Εξώφυλλο του περιοδικού Interview (Απρίλιος 1979), με την ηθοποιό Jessica Lange να φορά εντυπωσιακά σκουλαρίκια Bulgari. Δεξιά: Sotirio, Giorgio και Leonilde Bulgari, φωτογραφημένοι στο Λίντο της Βενετίας, το 1932 (©Bulgari Archives). Απέναντι: Ρώμη, 1900. Ο Σωτήριος Βούλγαρης στην είσοδο του καταστήματός του, μητροπολιτικού κέντρου μιας παγκόσμιας αυτοκρατορίας αργυροχρυσοχοΐας.

την πραμάτεια του. Τότε ακόμη το Σαιν Μόριτζ δεν είχε εξελιχθεί σε χιονοδρομικό κέντρο. Το 1888 νυμφεύεται τη βλαχόφωνη Ελένη Μπάσιου και αποκτούν έξι παιδιά. Είναι κατά σειρά οι Κωνσταντίνος-Γεώργιος (1889-1973), Λεωνίδας-Γεώργιος (1890-1966), Μαρία-Αθηνά (1891-1976), Σοφία (1893-1908), Αλεξάνδρα (18951984) και Σπυρίδων (1897-1932). Το 1894 ο Σωτήρης ανοίγει νέο κατάστημα, στον αριθμό 28 της Via dei Condotti της Ρώμης, απέναντι από το φημισμένο Café Greco, και αυτό έμελλε να γίνει το μητροπολιτικό

κέντρο της παγκόσμιας αυτοκρατορίας Bulgari. Αμέσως μετά ακολούθησε το άνοιγμα νέων καταστημάτων: το 1895 στο Σαν Ρέμο, το 1897 στη Νάπολη, στο 1897 στο Μπελλάτζιο και το Σορέντο. Οι δύο πρεσβύτεροι γιοι του προσέθεσαν νέα καταστήματα με κοσμήματα αμύθητης αξίας και ανέδειξαν όλα τους τα είδη σε συλλεκτικά κειμήλια αριστουργηματικής τέχνης. Μέχρι το 1913, τουλάχιστον, ταξίδευαν με ελληνικό διαβατήριο «πρώτης τάξεως» από το Γενικό Προξενείο της Ρώμης και διατηρούσαν την ελληνική υπηκοότητά τους μέχρι την άνοδο του Μου-

 64

σολίνι. Στο μέγαρό τους το 1943-1944 έκρυψαν τον δραπέτη των ιταλικών στρατοπέδων αιχμαλώτων Ευάγγελο Αβέρωφ και πολλούς καταδιωγμένους Εβραίους. Νωρίτερα οι άξιοι συνεχιστές του Σωτήριου αποφάσισαν να συμβάλουν στην πνευματική ανάπτυξη της γενέτειρας του πατέρα τους, χτίζοντας στην Παραμυθιά ένα νεοκλασικό πέτρινο δημοτικό σχολείο, το μεγαλύτερο της περιοχής μέχρι σήμερα, γεγονός που τους κατέταξε στους μεγάλους δωρητές του Έ θνους. Το 1932 δώρισαν το ποσό των 1.075.000 δραχμών για την ανέγερση του Μεγάρου του Δημοτι-

ΙΣΤΟΡΙΑ

κού Σχολείου. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μάλιστα, η οικογένεια λέγεται πως χρησιμοποίησε την πολιτική της επιρροή αποτρέποντας σχέδιο των ιταλικών και αλβανικών Αρχών κατοχής για την εκτέλεση ελλήνων προκρίτων της Ηπείρου. Στις 8 Μαρτίου 1966, όταν πέθανε ο Λεωνίδας-Γεώργιος, η μεγάλη ιταλική εφημερίδα Παέζε Σέρρα έγραφε: «Ο Τζιόρτζιο Μπούλγκαρι, ο κοσμηματοπώλης των Βασιλέων, απεβίωσε. Έ δωσε παγκόσμια φήμη στο κοσμηματοπωλείο της Via dei Condotti, απέναντι από το Café Greco, και όλος ο κόσμος

Το λογότυπο της εταιρΕίας των Βούλγαρη είναι πάντα σΕ κεφαλαία ενώ το γράμμα U αντικαταστάθηκε με το V, παραπέμποντας στον αρχαίο ρωμαϊκό τρόπο γραφής

 65

θεωρούσε μυθικό τόπο το κατάστημά του, μπροστά στο οποίο ο καθένας άφηνε τη φαντασία του να πλέξει τα τολμηρότερα όνειρα». Το λογότυπο της εταιρίας των Βούλγαρη είναι πάντα σε κεφαλαία ενώ το γράμμα U αντικαταστάθηκε με το V, παραπέμποντας στον αρχαίο ρωμαϊκό τρόπο γραφής. Τα τελευταία χρόνια η οικογένεια Βούλγαρη έχει επεκτείνει τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες και σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, που φέρουν την ονομασία τους, σε συνεργασία με την αλυσίδα Marriott. Το πρώτο ξενοδοχείο άνοιξε στο Μιλάνο το 2004, ακολούθησε στο Μπαλί το 2006 και στο Λονδίνο το 2012. Και στον συγκεκριμένο κλάδο, το εγχείρημα στοχεύει σε ευκατάστατους ταξιδιώτες, καθώς τα προϊόντα του οίκου Bulgari αποτελούν τα ακριβότερα του είδους τους. Στις 6 Μαρτίου του 2011 η εταιρεία LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton SA εξαγόρασε από την οικογένεια Βούλγαρη το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της εταιρίας (50,4%) έναντι του αστρονομικού ποσού των 4,3 δισ. ευρώ. Μέρος του ποσού δόθηκε σε μετοχές της μητρικής εταιρείας και έτσι η οικογένεια Βούλγαρη έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη μέτοχος της LVMH μετά τον πλουσιότερο Γάλλο, Bernard Arnault. Αρχές του 21ου αιώνα επικρατεί πλέον η έκτη γενεά των Βούλγαρη, εξιταλισμένη, πλέον, αλλά με ζωηρή την οικογενειακή παράδοση της καταγωγής της από την Ελλάδα.

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE |

Ο οικονομολόγος

που έγινε… τυροκόμος στη Σαμοθράκη�

E

Ένα νησί, ένα τυροκομείο� Ο Παναγιώτης Παπανικολάου είναι ένας ακόμη επιστήμονας (οικονομολόγος), που προτίμησε τη ζωή στο νησί του, τη Σαμοθράκη, από τη ζωή πίσω από ένα κομπιούτερ, καθώς και την ενεργό συμμετοχή στην Οικονομία του τόπου του. Έ τσι, επαναλειτούργησε το μοναδικό τυροκομείο του νησιού, που ανήκε στον παππού του. Στη Σαμοθράκη, έναν τόπο με ιδιαίτερη χλωρίδα και γεμάτο κοπάδια αιγοπροβάτων, υπάρχει μόνο ένα τυροκομείο και το έχει ένας νέος παραγωγός: ο Παναγιώτης Παπανικολάου. Το τυροκομείο ήταν του παππού του, ενώ ο πατέρας του ασχολήθηκε με άλλες δουλειές. Το 2000 ο Παναγιώτης, μετά τις σπουδές του στα Οικονομικά στη Θεσσαλονίκη, επέστρεψε στο νησί για να ζήσει εκεί και να λειτουργήσει ξανά το τυροκομείο. Το εκσυγχρόνισε, πήρε τις κατάλληλες πιστοποιήσεις και μαθήτευσε δίπλα σε

μάστορες τυροκόμους, Σαρακατσάνους και Γιαννιώτες. Είχε, μάλιστα, και τη βοήθεια ενός καθηγητή της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, του κ. Μάνθου Γαλάνη. Μόλις πριν από 4 χρόνια ανέλαβε ο ίδιος την τυροκόμηση. Φτιάχνει γραβιέρα, κασκαβάλι (τυρί σαρακατσάνικο που ζυμώνεται στο χέρι) και φέτα. Όλα γίνονται από το αιγοπρόβειο γάλα του νησιού, με φυσική καλλιέργεια γιαουρτιού, και διατίθενται στο κατάστημά τους στην Αλεξανδρούπολη. Έ να ποσοστό διατίθεται στην τοπική Αγορά και τους τουρίστες, ενώ κάποιο μικρότερο μέρος φτάνει στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Τα προϊόντα του μπορούμε να τα βρούμε: • Στα παντοπωλεία της Αλεξανδρούπολης.

• Στην Αττική, στο Μιράν (Ευριπίδου 45) και στον Μανδραγόρα (Δημητρίου Γούναρη 14, Πειραιάς).

– Πάνος Τσαγκαράκης

 66