Reporter

Ε Λ Λ Α - Δ Ι Κ Α Μ Α Σ : 5 7 Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι Ε Σ & 5 . 5 0 0 Ε Ρ ΓΑ Ζ Ο Μ Ε Ν Ο Ι Μ Ε Ν ΟΥ Ν Ε Λ Λ Α Δ Α

ΈΡΕΥΝΑ: TI KANΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΑΝ;

INSIDE INFORMATION MAGAZINE

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

SKROUTZ: ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟ 2019 ΜΙΛΤΙΆΔΗΣ ΝΕΚΤΆΡΙΟΣ:

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΝΙΚΌΛΑΟΣ ΦΊΛΙΠΠΑΣ:

Ο ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌΣ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΌΣ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΗ ΔΕΞΙΌΤΗΤΑ ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΊΔΗ:

771792 793005 9

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΊ ΜΕ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΘΈΜΑ ΚΑΙ ΜΕΤΆ ΣΤΑ ΠΕΡΊΠΤΕΡΑ ΜΕ ΤΙΜΉ 3,50 ΕΥΡΏ

ISSN 1792-7935

01

ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΈΣ ΦΈΡΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ HIGGS: Ο ΚΙΝΗΤΉΡΙΟΣ ΜΟΧΛΌΣ ΤΩΝ ΜΚΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

ΓΙΏΡΓΟΣ ΓΕΡΆΡΔΟΣ: 50 ΧΡΌΝΙΑ ΕΝΤΌΣ ΠΛΑΙΣΊΟΥ Η ΠΩΛΗΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΔΡ ΒΕΝΕΤΊΑ ΚΟΥΣΊΑ:

TΑ ΡΟΜΠΌΤ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ

ΠΏΣ ΘΑ ΈΡΘΟΥΝ ΟΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ & Η ΑΝΆΠΤΥΞΗ BLUEGROUND: ΣΤΌΧΟΣ ΤΑ 50.000 ΔΙΑΜΕΡΊΣΜΑΤΑ ΣΕ 50 ΠΌΛΕΙΣ

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| REPORTER | 5

16 30 48 16 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ / Γιώργος Γεράρδος: 50 Χρόνια εντός Πλαισίου

30 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ / Γιώργος Χατζηγεωργίου: Skroutz: Στόχος η αναβάθμιση των υπηρεσιών το 2019

38 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / Π.Ε. Πετράκης: 2019: Οι Εξελίξεις στην Ελληνική Οικονομία

Γνώμη 08 | ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

74 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ /

Με θάρρος για μεταρρυθμίσεις

HIGGS: Ο κινητήριος μοχλός των ΜΚΟ στην Ελλάδα

10 | ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΒΑΙΟΣ Η ενηλικίωση της μεσαίας τάξης

44 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / Νικόλαος Φίλιππας:

12 | ANEΣΤΗΣ ΝΤΟΚΑΣ

Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός απαραίτητη δεξιότητα για την ευημερία των πολιτών τον 21ο αιώνα

Ξημερώνει μία κανονική περίοδος για τις επιχειρήσεις

48 ΕΡΓΑΣΙΑ / Δρ Βενετία Κουσία: Από την Οικονομία της Γνώσης στην Οικονομία των Δεξιοτήτων: Τα Ρομπότ χρειάζονται τους Ανθρώπους

14 | ΒΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ 20 χρόνια από τη φούσκα της Σοφοκλέους τοκαλοκαίρι του 1999

66 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ / Βραχυχρόνια μίσθωση: Η θετική πλευρά, το πλήγμα και οι ρυθμιστικές ανάγκες

84 ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ / Μιλτιάδης Νεκτάριος: Συντάξεις & οικονομική ανάπτυξη

88 ΤΡΑΠΕΖΕΣ / Υγιείς και κερδοφόρες το 2022 οι 4 συστημικές τράπεζες που θα έχουν αποχωριστεί τα κόκκινα δάνεια Σακελλαρίδη: Οι εξαγωγές φέρνουν την ανάπτυξη

εργασίας: Η ποιοτική ανεργία και το στοίχημα του brain-gain Ασταμάτητη η Blueground: Στόχος τα 50.000 διαμερίσματα σε 50 πόλεις μέχρι το 2023

80 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / Πώς θα έρθουν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη

92 ΕΞΑΓΩΓΕΣ / Χριστίνα

54 ΕΡΕΥΝΑ / Νέοι και αγορά

60 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ /

72 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ / CapsuleT Travel & Hospitality Accelerator: Ο πρώτος startup επιταχυντής για τον τουρισμό είναι εδώ

Το περιοδικό REPORTER Inside Information Magazine είναι η έντυπη έκδοση του οικονομικού & πολιτικού site

www.rep orter.gr

96 ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ / Η πώληση αυτοκινήτων πολυτελείας στα χρόνια της κρίσης 101 ΒΙΒΛΙΟ / Το παιδικό βιβλίο στην Ελλάδα

110 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / 57 επιχειρηματίες & 5.500 εργαζόμενοι μένουν Ελλάδα

Alpha International Trade

USERNAME

PASSWOR L D

Σύγχρονα Ηλεκτρονικά Εργαλεία και Υπηρεσίες Διεθνούς Εμπορίου.

Διεθνές Εμπόριο από το γραφείο σας με την ψηφιακή πλατφόρμα της Alpha Bank.

Συνδεθείτε άμεσα με την παγκόσμια αγορά και διαχειρισθείτε τις συναλλαγές σας με ένα απλό log in. Ειδικότερα: • • • • • • •

Εκτέλεση συναλλαγών Άμεση λήψη των παραστατικών Ιστορικότητα συναλλαγών Εντοπισμός συνεργατών σε όλο τον κόσμο Αναγνώριση της αγοράς - στόχου για την επιχείρησή σας Εργαλείο υπολογισμού τιμής εξαγωγής και κόστους εισαγωγών Τελωνειακές διαδικασίες, δασμοί και τοπικοί φόροι.

Επισκεφθείτε τώρα το www.alphainternationaltrade.gr

,QWHUQDWLRQDOWUDGH

Alpha Bank “GTFP 2017 Best Issuing Bank Partner in Southern Europe”

Alpha Bank “Most Active Issuing Bank in Greece for 2017 & 2018”

www.alpha.gr 210 326 0000

ταυτότητα REPORTER 2019

INSIDE INFORMATION MAGAZINE ΕΙΔΙΚΗ ΈΚΔΟΣΗ ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΕΚΔΌΤΗΣ

Γρηγόρης Νικολόπουλος ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Ανέστης Ντόκας

DESIGNER Μαριάννα Δεσποτοπούλου

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΉ ΟΜΆΔΑ Μαρκέλλα Ανδρικάκη, Γιώργος Αλεξάκης, Νικόλ Αυλωνίτη, Γιώργος Γεωργίου, Βύρων Ζάννος, Μαριλένα Καραβασίλογλου, Xαρά Κανδήλα, Άγγελος Κωβαίος, Σπύρος Πολυχρονόπουλος, Πάνος Τσαγκαράκης

ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

ΥΠΕΎΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΌΜΟ

Αναστασία Γιαννέλου

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ADVERTISING

ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ ΕΚΔΌΣΕΩΝ

Μιχάλης Χαραλαμπάκης

Μαριάννα Δεσποτοπούλου

ΛΟΓΙΣΤΉΡΙΟ

ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΌΣΕΩΝ

Μιχάλης Μαγκαφάς

Βασίλης Νικολόπουλος

ΕΚΤΥΠΩΣΗ Νίκη Εκδοτική A.E. τηλ: 210 25888190 Σελάνα Α.Ε.: Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679, τηλ: 2103318411, fax: 2103318408, e-mail: info@selana.gr

Editorial

O

Οι εκλογές δίνουν στη Νέα Δημοκρατία την ευκαιρία αλλά και την εντολή να αλλάξει τη χώρα. Ο Πρόεδρος της πρέπει ήδη να γνωρίζει, ακόμη και από το φιλικό του περιβάλλον, ότι δεν είναι Νεοδημοκράτες όλοι αυτοί που ψήφισαν ΝΔ σε αυτές τις εκλογές, ούτε υποστηρίζουν ένα κόμμα της παλιάς λαικής δεξιάς. Κεντρώοι, σοσιαλιστές, ακόμη και αριστεροί ψήφισαν αυτή τη φορά Νέα Δημοκρατία για διάφορους λόγους. Καταρχήν και εντόνως για να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας που άλλους απογοήτευσαν, άλλους καταδίωξαν, άλλους εξηύρησαν, άλλους πρόδωσαν. Δεύτερον επειδή θέλουν η χώρα να επανέλθει σε μια κανονικότητα, να λειτουργήσει το κράτος, να γίνουν επενδύσεις, να αυξηθεί η ευημερία. Τρίτον διότι πίστεψαν προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη και σε όσα αυτός εκπροσωπεί και όχι στο κρατικιστικό κόμμα του.

ΤΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΊ Ο ΜΗΤΣΟΤΆΚΗΣ; Εκπροσωπεί μια αλλαγή προς το δυτικότερο. Εκπροσωπεί τις ελπίδες για αξιοκρατία, τις ελπίδες για οικονομική ανάπτυξη και τις ελπίδες για μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα. Ο Μητσοτάκης δεν είναι δεξιός, είναι κεντρώος. Βρίσκεται πλησιέστερα στον Σημίτη και στον Βενιζέλο παρά στους παλιούς Καραμανλικούς. Ο Μητσοτάκης σηματοδοτεί την αλλαγή σελίδας από την Μεταπολίτευση σε μια νέα περίοδο "δυτικοποίησης" της χώρας και σε αυτό τον βοήθησε πάρα πολύ η διακυβέρνηση Τσίπρα διότι απέδειξε οτι οι αριστερές ιδεολογίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν και οτι η χώρα πρέπει να δημιουργήσει ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο εγκαταλείποντας το πελατειακό κράτος. Όλα αυτά βεβαίως είναι θεωρίες αλλά ο Μητσοτάκης έχει την ευκαιρία να τα κάνει πράξη. Το αν θα το καταφέρει αυτό ή όχι θα κρίνει και την επιτυχία του αλλά και τη διάρκεια της κυβέρνησης του. Αν καταφέρει να προχωρήσει με ταχύτητα, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα στις μεταρρυθμίσεις θα πετύχει. Αν όχι θα καταρρεύσει και ο ίδιος και η κυβέρνηση του και η χώρα θα αναζητήσει νέες λύσεις.

010 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΜΕ ΘΆΡΡΟΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΊΣΕΙΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Οι μεταρρυθμίσεις που καλείται να υλοποιήσει ο Μητσοτάκης αφορούν πρώτα στη λειτουργία του κράτους με στόχο την εξόντωση της πελατειακής σχέσης κράτους - πολιτών, τη διαφάνεια και την απλοποίηση όλων των κανόνων και την επιβολή αξιοκρατίας στο Δημόσιο. Αυτό θα το πετύχει με διάφορες παρεμβάσεις αλλά και μέσω της ενίσχυσης των ανεξάρτητων θεσμών και της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ανασύρει την "εργαλειοθήκη ΟΟΣΑ" και να υλοποιήσει πλήθος μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν και θα πρέπει να διευκολύνει τις επιχειρήσεις να επενδύσουν για να φέρουν νέες καλές δουλειές που ήταν και το κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής του εκστρατείας. Πρέπει παράλληλα να εξυγιάνει τα οικονομικά του δημοσίου και να πιέσει τους εταίρους για να ευνοήσουν μια αναπτυξιακή πολιτική η οποία θα βελτιώσει το ΑΕΠ και κατά συνέπεια όλους τους δείκτες της οικονομίας. Μέσα σε αυτή την πολιτική εντάσσεται και η μείωση των φόρων την οποία έχει υποσχεθεί. Τέλος πρέπει να δώσει πολύ μεγάλη έμφαση στην ασφάλεια του πολίτη, στην αντιμετώπιση της ανομίας, στην εξάλειψη των εστιών παραβατικότητας και εγκληματικότητας που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας. Αυτά που έχει να κάνει ο Μητσοτάκης δεν είναι λίγα, ούτε εύκολα. Χρειάζονται όμως μόνο ένα προσόν: Θάρρος. Το θάρρος είναι το χαρακτηριστικό το οποίο συνήθως δεν διαθέτουν όσοι προέρχονται από τις ελίτ. Και ο Μητσοτάκης προέρχεται από την ελίτ, λόγω οικογενείας και σπουδών. Όμως πρέπει να βρεί το θάρρος να υλοποιήσει τις αναγκαίες πολιτικές. Η μέχρι τώρα πορεία του, ο τρόπος με τον οποίο επικράτησε στο κόμμα του, τα ποσοστά των εκλογών αποδεικνύουν οτι έχει όχι απλώς καθαρή εντολή από το λαό, αλλά πεντακάθαρη. Οφείλει λοιπόν να κάνει οτι χρειάζεται χωρίς δεύτερες σκέψεις, χωρίς να επηρεάζεται από τις σειρήνες του λαικισμού που θα συνεχίσουν να τον παραπλανούν μέσα στο κόμμα του και χωρίς να φοβηθεί τις αντιδράσεις των συντεχνιακών συμφερόντων.

w w w.re porter.gr

Γνώμη

Λ

Λίγες ημέρες μετά από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου συμπληρώνονται 45 χρόνια από την ημέρα αποκατάστασης της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Η πολιτική συγκυρία εμποδίζει την πλήρη συναίσθηση της σημασίας της επετείου. Την ίδια στιγμή όμως η σύμπτωση έχει ενδιαφέρον. Τα 10 από αυτά τα 45 χρόνια η Ελλάδα τα πέρασε βυθισμένη σε μία βαθιά κρίση, που άλλη χώρα δεν είχε την ατυχία να συναντήσει. Πολλά από τα επιτεύγματα όλης αυτής της περιόδου απειλήθηκαν. Η πρόοδος της χώρας σε θεσμικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο σχεδόν ακυρώθηκε. Ειδικώς τα τελευταία χρόνια υπήρξαν έως και θεσμικές εκτροπές, κίνδυνοι ματαίωσης των στοιχείων που είχαν συνδυαστεί με την ένταξη και συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ. Η σημαντικότερη ανατροπή που συντελέστηκε όλα αυτά τα χρόνια ήταν η καταρράκωση της μεσαίας τάξης. Η διαδικασία ξεκίνησε υπό μία έννοια εξ ανάγκης, με τις φορολογικές επιβαρύνσεις της πρώτης μνημονιακής περιόδου. Κατέληξε όμως να εξελίσσεται από το 2015 κι έπειτα σε μία συνειδητή, ιδεολογική επιλογή που έμοιαζε με ένα επικίνδυνο κοινωνικοπολιτικό πείραμα. Η άνοδος και η εδραίωση της μεσαίας τάξης ήταν μία από τις καθοριστικές κατακτήσεις της Μεταπολίτευσης. Συνετέλεσε καθοριστικά στην θεσμική πρόοδο της χώρας, στην σύλληψη, επιδίωξη και επίτευξη εθνικών στόχων, εν τέλει και στην εδραίωση της δημοκρατίας. Η περιφρόνηση αυτής της κοινωνικής τάξης και η οργανωμένη απόπειρα εξόντωσής της τα τελευταία χρόνια λειτούργησε σαν μία νάρκη στα θεσμικά και κοινωνικά θεμέλια της Ελλάδας. Η εξέλιξη αυτή στέρησε την χώρα από την δυνατότητα να προσανατολιστεί στον σύγχρονο κόσμο και να επιδιώξει την αναβάθμισή της μέσα σε αυτόν. Μεγάλα κοινωνικά στρώματα βρέθηκαν εγκλωβισμένα και ανίκανα να αντιδράσουν στην επίθεση που δέχονταν.

12 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Η ΕΝΗΛΙΚΊΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΣΑΊΑΣ ΤΆΞΗΣ AΓΓΕΛΟΣ ΚΩΒΑΙΟΣ

Η στέρηση κάθε προοπτικής και ελπίδας οικονομικής προόδου προκάλεσε πολιτικές στρεβλώσεις και οδήγησε σε μία οπισθοδρόμηση, που από κάποια στιγμή κι έπειτα έφτασε σε επικίνδυνα μονοπάτια. Χαρακτηριστικές εκδηλώσεις του κινδύνου ήταν η εμφάνιση και άνοδος αλλοπρόσαλλων πολιτικών σχημάτων, υποπροϊόντων της κρίσης. Διεκδίκησαν την εκπροσώπηση ενός τυφλού θυμού και έφτασαν να γίνονται τιμητές όλων με λόγο και πρακτικές που είχαν εκλείψει τις τελευταίες δεκαετίες. Κάποια από αυτά τα σχήματα έφτασαν να συμμετέχουν στην διακυβέρνηση της χώρας και να καθορίζουν την ζωή και την τύχη των πολιτών της. Εγινε φανερό και αισθητό ότι η τυφλή πορεία προς το πουθενά τελικά οδήγησε σε μία αφύπνιση μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων, έστω και αν αυτά είχαν ενδώσει σε πειρασμούς και πίστεψαν ότι τα προβλήματα της χώρας και τα δικά τους λύνονται με μία αντιπαράθεση εμφυλιακού τύπου. Η αφύπνιση εκδηλώθηκε σε πρώτη φάση στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Η συνολική απόρριψη των κυβερνητικών επιλογών και πρακτικών της τελευταίας τετραετίας ήταν συντριπτική. Συνδυάστηκε όμως και με ένα άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο, το οποίο παρατηρήθηκε και εν αναμονή των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου. Είτε από κόπωση, είτε λόγω της ανάπτυξης μίας νέας πολιτικής συμπεριφοράς έπειτα από την διάψευση όλων των προσδοκιών των προηγουμένων ετών, οι Έλληνες φαίνεται πως εκδηλώνονται πλέον διαφορετικά. Τα πολιτικά πάθη και οι εξάρσεις έχουν υποχωρήσει, η ψήφος είναι πλέον συνειδητή και πιθανώς να εκφράζει και μία συναίσθηση της πραγματικότητας. Σχεδόν μισόν αιώνα μετά την Μεταπολίτευση και ενώ η χώρα βρίσκεται σε οριακό σημείο, οι προσδοκίες μοιάζουν να είναι χαμηλές αλλά και ρεαλιστικές και η πολιτική συμπεριφορά συνειδητή. Είναι μία προϋπόθεση για μία καλύτερη προοπτική.

w w w.re porter.gr

Γνώμη

Η

Η αλλαγή της ψυχολογίας στον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας είναι εμφανής. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών με την ευρεία νίκη της Ν.Δ. αλλά και η διαφαινόμενη αυριανή επικράτηση του ίδιου κόμματος στις πρόωρες εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου, άλλαξε τα δεδομένα στις εγχώριες αγορές χρήματος αλλά κυρίως έφερε μία αισιόδοξη διάθεση που είχε χρόνια να διαισθανθεί ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας. Κατ’ αρχάς μετά από πολύ μεγάλο διάστημα έχουν αρχίσει πολλοί επιχειρηματίες να αισθάνονται ότι μπορούν να υλοποιήσουν <παγωμένα> επενδυτικά σχέδια που τα είχαν αναβάλλει βλέποντας αυτή τη στασιμότητα στην οικονομία. Για πρώτη φορά πολλοί επιχειρηματίες από διάφορους κλάδους και με σημαντική εξωστρέφεια επαναφέρουν στις προτεραιότητες τους την Ελλάδα θεωρώντας ότι με μία οικονομική πολιτική που θα είναι φιλική προς την ανάπτυξη θα αρχίσει σταδιακά να επιστρέφει η εμπιστοσύνη και σε πρώτη φάση πολλές εταιρίες θα επαναφέρουν στην χώρα μας αρκετά από τα κεφάλαια τους που τα έχουν τοποθετημένα στο εξωτερικό.

ΤΑ CAPITAL CONTROLS Η επιβολή των capital controls ήταν μαχαιριά στη καρδιά του επιχειρηματικού κόσμου και ακόμη μέχρι σήμερα παραμένει το έλλειμμα εμπιστοσύνης γι αυτό και η δήλωση του κ. Μητσοτάκη στην ετήσια συνέλευση του ΣΕΒ: <αναμένω να επιστρέψουν στην Ελλάδα εταιρικές καταθέσεις, οι Έλληνες επιχειρηματίες καλούνται τώρα να δείξουν στους ξένους επενδυτές ότι πρώτοι αυτοί εμπιστεύονται τη χώρα τους> είναι μία πρώτη κίνηση καλής θέλησης για να κλείσει αυτή η μεγάλη πληγή. Τα 10 δις ευρώ που βρίσκονται στο εξωτερικό από τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις είναι αποτέλεσμα του πανικού που επικράτησε τη πρώτη εβδομάδα των capital controls στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαμε συλλέξει από το ρεπορτάζ εκείνο το καλοκαίρι του 2015, το 85% των ταμειακών διαθεσίμων των 233 εισηγμένων, που ανήλθε σε 10,899 δισ. το 2014,

14 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΞΗΜΕΡΏΝΕΙ ΜΊΑ ΚΑΝΟΝΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ ANEΣΤΗΣ ΝΤΟΚΑΣ

δηλαδή περισσότερα από 9 δισ. ευρώ, είχαν μεταφερθεί μέχρι και το τέλος του α’ εξαμήνου του 2015 στο εξωτερικό Τα υπόλοιπα κεφάλαια είχαν τοποθετηθεί ισομερώς στις 4 εγχώριες τράπεζες. Σήμερα ελάχιστα κεφάλαια έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα από τα ταμιακά διαθέσιμα των επιχειρήσεων. Αυτό δεν γίνεται εσκεμμένα αφού πολλές εταιρίες πρέπει να υποστηρίξουν τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό. Πρέπει να διατηρούν λογαριασμούς στο εξωτερικό για να πληρώνονται οι προμηθευτές και οι μηνιαίες τραπεζικές υποχρεώσεις. Ωστόσο είναι δεδομένο ότι μόλις θ αρχίσει να αποκαθίσταται σταδιακά η εμπιστοσύνη προς τη νέα κυβέρνηση και το κράτος αποκτήσει πάλι σοβαρότητα και κυρίως αρθούν τα capital controls πολλές μεγάλες εταιρίες θα επαναφέρουν τα κεφάλαιά τους από το εξωτερικό για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Πλέον όλοι έχουν κουραστεί από τα λόγια και τις θεωρίες. Μόνο πράξεις, και η εμπιστοσύνη μετά τις 7 Ιουλίου θα χτίζεται μέρα μέρα γιατί έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος.

ΠΩΣ ΆΛΛΑΞΕ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΤΩΝ ΞΈΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΏΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ Η αλλαγή στη ψυχολογία των επενδυτών είχε αρχίσει να εμφανίζεται από τις αρχές Μαϊου με την ισχυρή άνοδο των τιμών στις μετοχές του Χρηματιστηρίου και στα κρατικά ομόλογα της ΗΔΑΤ(ηλεκτρονική δευτερογενή αγορά τίτλων). Το ερώτημα που προέκυψε δύο μήνες πρίν είναι τι έβλεπαν οι ξένοι επενδυτές και αντιδρούσαν με τέτοιο τρόπο, ή τι αισθάνονται σήνερα οι επιχειρηματίες και ξαναβάζουν μπροστά τα επενδυτικά τους σχέδια; Ισως η απάντηση να είναι πολύ απλή: Αντιλαμβάνονται ότι ο νέος πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει τι σημαίνει πραγματική οικονομία γιατί έχει εργασθεί και κυρίως δεν είναι οικονομικά αναλφάβητος. Όλα αυτά έχουν μεγάλη σημασία σε μία εποχή που οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται γρήγορα και με γνώμονα αφενός να μην χάνεται η ανταγωνιστικότητα της χώρας και αφετέρου να είναι ικανοποιημένοι από το βιοτικό τους επίπεδο οι κάτοικοι της χώρας μετά την συντριβή και εξαθλίωση που προκάλεσε η δεκαετής κρίση.

w w w.re porter.gr

Νέα winbank

Οργανώνει τα οικονομικά σου. Πραγματοποιείς τους στόχους σου.

ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ

Ταξίδι ΕΙΣΟΔΟΣ Με τη νέα winbank έχεις τον έλεγχο των οικονομικών σου, γιατί για πρώτη φορά είναι οργανωμένα σωστά: - Οι συναλλαγές σου κατηγοριοποιούνται αυτόματα.

- Ελέγχεις τις δαπάνες σου, ορίζοντας τα ποσά που δεν θα ήθελες να υπερβείς.

- Βάζεις στόχους αποταμίευσης και τους παρακολουθείς. Μπες στο winbank.gr ή κατέβασε το winbank mobile app.

Νέα winbank. Απλά και οργανωμένα.

Γνώμη

Τ

Το ημερολόγιο έδειχνε 17 Σεπτεμβρίου 1999. Το Χρηματιστήριο εκείνη την ημέρα έφθασε ενδοσυνεδριακά τις 6.484,38 μονάδες για να κλείσει στο ιστορικό ρεκόρ των 6.355,04 μονάδων που αντιστοιχούσε σε κεφαλαιοποίηση 74 τρισ. δραχμών ή 217,168 δισ. ευρώ (σ.σ. η σημερινή κεφαλαιοποίηση ανέρχεται στα 57,508 δις ευρώ). Μία χώρα είχε εναποθέσει το μέλλον της σε δεκάδες μετοχές - φούσκες, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια.

20 ΧΡΌΝΙΑ ΑΠΌ ΤΗ ΦΟΎΣΚΑ ΤΗΣ ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΊΡΙ ΤΟΥ 1999 ΒΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι από το 1997 μέχρι το 2000, το 27% των Ελλήνων ηλικίας 18-65 ετών, δηλαδή περισσότεροι του 1,5 εκατ., είχαν εισέλθει στη Σοφοκλέους, με βάση μεγάλη έρευνα που είχε διενεργήσει πανελλαδικά η εταιρεία Alco μεταξύ 9-16 Φεβρουαρίου 2001. O παροξυσμός εκείνης της περιόδου είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα τριών σεισμόπληκτων οικογενειών (φονικός σεισμός Πάρνηθας 5,9 βαθμών με 143 νεκρούς στις 8/9/1999) στο Περιστέρι: Και οι τρεις, που έμεναν σε τριώροφη οικοδομή, η οποία κρίθηκε ακατάλληλη, συγκέντρωσαν σε κοινό ταμείο τα επιδόματα που εισέπραξαν για την επισκευή των σπιτιών τους και τα επένδυσαν στο χρηματιστήριο. Τα αποτελέσματα, γνωστά... Υπήρξαν ακόμη εκείνο το τρελό καλοκαίρι του 1999, χρηματιστηριακές εταιρίες που είχαν θέσει ως ελάχιστο ποσό να ανοίξεις κωδικό στο χρηματιστήριο τουλάχιστον τα 10 εκατ. δραχμές(30.000 σημερινά ευρώ). Είναι αξιοσημείωτη εκείνη η εικόνα να μεταφέρονται με μαύρες σακούλες δεσμίδες πεντοχίλιαρα σε χρηματιστηριακές για να πάρουν σειρά προκειμένου να ανοίξουν κωδικούς. Αυτοί που «πλήρωσαν τον λογαριασμό» της μεγάλης φούσκας- που φέτος συμπληρώνο-

16 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

νται ακριβώς 20 χρόνια- ήταν εκατοντάδες χιλιάδες μικροεπενδυτές αλλά και ο θεσμός του χρηματιστηρίου καθώς μετά από 20 χρόνια αδυνατεί να προσελκύσει σοβαρές εταιρείες, ενώ αντίθετα αποχωρούν ολοένα και περισσότερες. Η φούσκα στηρίχθηκε στην αθρόα εισαγωγή εταιρειών που σήμερα θα τις ονομάζαμε «ζόμπι», με εξωφρενικές αποτιμήσεις, μηδενικές προοπτικές και ανύπαρκτη διοίκηση με στόχο να υφαρπάξουν τα κεφάλαια των επενδυτών και να χρησιμοποιηθούν σε δραστηριότητες άσχετες ως προς το αντικείμενο των εισηγμένων.

Η ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗ ΑΝΑΔΙΑΝΟΜΉ ΕΙΣΟΔΉΜΑΤΟΣ ΑΠΌ ΤΗ ΣΎΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΚΡΆΤΟΥΣ Με τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς μέσα στην πενταετία 1999-2003, χάθηκαν 161 δισ. ευρώ (ή 55 τρισ. δραχμές) αλλά το πιο τραγικό είναι ότι χάθηκε τουλάχιστον για αυτή τη γενιά η αξιοπιστία του χρηματιστηριακού θεσμού. Μεγάλες και σοβαρές επιχειρήσεις δεν εμπιστεύονται το χρηματιστήριο και προτιμούν να δανείζονται μέσω άλλων επενδυτικών εργαλείων. Η υπόθεση για τις 34 μετοχές-φούσκες έφτασε στο ακροατήριο μετά από νέα έρευνα που διενήργησε ο εισαγγελέας Χαρ. Λακαφώσης, ο οποίος άσκησε ποινική δίωξη για τα κακουργήματα της απάτης και του «ξεπλύματος» βρώμικου χρήματος, κατά περίπτωση. Στο εδώλιο κάθισαν ιδιοκτήτες εισηγμένων, χρηματιστές, εφοπλιστές, μεσάζοντες κ.ά. Το δικαστήριο έκρινε πως δεν στοιχειοθετήθηκε η απάτη διότι από κανένα στοιχείο δεν προέκυψε ότι η τιμή πώλησης των επίδικων πακέτων μετοχών επηρέασαν την τελική τους τιμή στο ταμπλό του Χ.Α. τη συγκεκριμένη περίοδο. Οπως δηλώνουν στελέχη της αγοράς «θα χρειασθούν πολλά χρόνια για να επανέλθει η αξιοπιστία στην αγορά, που θα πληρώσει με ακριβό τίμημα την απληστία λίγων σε βάρος των πολλών»

w w w.re porter.gr

ΑΣΦΆΛΙΣΗ ΟΧΉΜΑΤΟΣ: ΤΟ INTERNET Η ΔΗΜΟΦΙΛΈΣΤΕΡΗ ΠΗΓΉ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΈΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ - ΣΎΜΦΩΝΑ ΜΕ ΈΡΕΥΝΑ ΤΗΣ KANTAR ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΌ ΤΗΣ COSMOTE Ένας στους δύο καταναλωτές στην Ελλάδα που είναι κάτοχοι ασφαλιστικού προγράμματος, προτίθενται να αγοράσουν online ασφάλεια οχήματος, σύμφωνα με έρευνα1 που πραγματοποίησε η εταιρεία Kantar για λογαριασμό της COSMOTE. Η έρευνα αναδεικνύει, επίσης, το Internet ως την πιο διαδεδομένη (52%) πηγή ενημέρωσης για την ασφάλεια οχήματος. «Η ασφάλιση αυτοκινήτου και μοτοσυκλέτας, σε συνδυασμό με τις καλύψεις της οδικής βοήθειας και της νομικής προστασίας, είναι τα πιο δημοφιλή ασφαλιστικά προϊόντα στην ψηφιακή πλατφόρμα cosmoteinsurance.gr. Μεγάλο ποσοστό των πελατών μας ανήκει στα νεανικά target groups, κάτι που επιβεβαιώνει την απόφασή μας να στοχεύσουμε στο digital κοινό των 25-45. Στην ασφάλιση αυτοκινήτου, παρατηρούμε ότι σχεδόν οι μισοί ασφαλισμένοι επιλέγουν πακέτα με πρόσθετες καλύψεις, ενώ η συντριπτική πλειονότητα επιλέγει να ολοκληρώσει την ασφάλιση πληρώνοντας online», αναφέρει

ο επικεφαλής της υπηρεσίας Διαμαντής Μπουζάνης. Σύμφωνα με την έρευνα της Kantar, οι χαμηλές τιμές, η αξιοπιστία της ασφαλιστικής εταιρείας αλλά και η εύκολη διαδικασία και η άμεση αγορά είναι τα κυριότερα κριτήρια με τα οποία οι Έλληνες καταναλωτές επιλέγουν σε ποια εταιρεία θα ασφαλίσουν το όχημα τους (είτε online, είτε offline). Μάλιστα η τιμή, σε ποσοστό 33%, είναι το κίνητρο για την online αγορά της ασφάλειας οχήματος.

«Η Ελλάδα είναι μία χώρα με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στην ψηφιακή ασφάλιση, συγκριτικά με τον μέσο όρο της Ε.Ε., αφού η διείσδυση αγγίζει στις ανεπτυγμένες χώρες το 45% (στον κλάδο αυτοκινήτων), ενώ στην αγορά μας βρίσκεται μόλις στο 10%. Η είσοδος και η θετική πορεία μας στον κλάδο της ψηφιακής ασφάλισης, θα ενισχύσει σημαντικά την συγκεκριμένη αγορά», σημείωσε ο κ. Μπουζάνης. Η COSMOTE μέσω της ψηφι-

ακής πλατφόρμας COSMOTE Insurance παρέχει ολοκληρωμένες ασφαλιστικές λύσεις και εξατομικευμένες υπηρεσίες ασφάλισης οχήματος, κατοικίας και πρωτοβάθμιας υγείας, από κορυφαίες ασφαλιστικές εταιρείες στην Ελλάδα. Πρόσφατα στα παρεχόμενα προγράμματα της υπηρεσίας, προστέθηκαν και οι ασφαλίσεις σκαφών. Το COSMOTE Insurance, δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές, να συγκρίνουν προσφορές από αξιόπιστες ασφαλιστικές εταιρείες, να βρουν προσωποποιημένες προτάσεις για επιπρόσθετες καλύψεις, να επιλέξουν το ασφαλιστικό πακέτο που τους ταιριάζει και να ολοκληρώσουν την συναλλαγή τους, λαμβάνοντας το ασφαλιστήριο συμβόλαιο στο e-mail τους, μέσα σε λίγα λεπτά. Όλοι οι καταναλωτές, ανεξαρτήτως τηλεπικοινωνιακού παρόχου, μπορούν να βρουν την ιδανική ασφάλεια αυτοκινήτου και μηχανής σε οικονομικές τιμές και να προσθέσουν παροχές οδικής βοήθειας και νομικής προστασίας στο πρόγραμμά τους. Οι συνεργαζόμενες ασφαλιστικές εταιρείες παρέχουν προνόμια και ειδικές τιμές με όφελος έως και 40% επί του τιμολογίου τους . Ο ι π ε λ ά τ ε ς τ ο υ cosmoteinsurance.gr έχουν υποστήριξη 24ώρες/7ημέρες από πιστοποιημένους συμβούλους ασφαλίσεων τηλεφωνικά (8018018000 από σταθερό & 2108018000 από κινητό) ή online, για την απάντηση κάθε απορίας και την παροχή βοήθειας σε ότι χρειαστούν. Επιπλέον, μέσα από την υπηρεσία παρακολούθησης ζημιάς, οι πελάτες έχουν άμεση εξυπηρέτηση και καθοδήγηση, για την ευκολότερη και γρηγορότερη διεκπεραίωση της αποζημίωσής τους.

1. Η έρευνα, διεξήχθη το 1ο δεκαπενθήμερο του Απριλίου 2019, πανελλαδικά, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.500 ατόμων, με τη χρήση online συνεντεύξεων

18 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

ΓΙΏΡΓΟΣ ΓΕΡΆΡΔΟΣ: 50 ΧΡΌΝΙΑ ΕΝΤΌΣ ΠΛΑΙΣΊΟΥ

T

ΤΟ ΒΡΑΒΕΊΟ ΤΟΥ «ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟΎ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΑ» ΑΠΟΝΕΜΉΘΗΚΕ ΦΈΤΟΣ ΣΤΟΝ ΓΙΏΡΓΟ ΓΕΡΆΡΔΟ, ΠΡΌΕΔΡΟ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΎΝΟΝΤΑ ΣΎΜΒΟΥΛΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΊΑΣ ΠΛΑΊΣΙΟ. ΚΑΙ ΔΙΚΑΊΩΣ. ΣΤΑ 20 ΧΡΌΝΙΑ ΠΟΥ Η ΕΤΑΙΡΊΑ ΤΟΥ ΕΊΝΑΙ ΕΙΣΗΓΜΈΝΗ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΉΡΙΟ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ, ΈΧΕΙ ΠΑΡΟΥΣΙΆΣΕΙ ΜΌΝΟ ΚΕΡΔΟΦΌΡΕΣ ΧΡΉΣΕΙΣ ΚΑΙ ΈΧΕΙ ΑΝΤΑΜΕΊΨΕΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤΌΧΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕ ΓΕΝΝΑΙΌΔΩΡΑ ΜΕΡΊΣΜΑΤΑ.

R

«Αντλήσαμε το 1999 κατά την εισαγωγή μας στο Χρηματιστήριο το αντίστοιχο των 1,5 εκατ., Ευρώ σε Δραχμές και από τότε μέχρι σήμερα έχουμε μοιράσει μερίσματα αξίας 67 εκατομμυρίων λέει με περηφάνεια ο Γιώργος Γεράρδος. Εκτός από εμβληματικός επιχειρηματίας για το Χρηματιστήριο ο Γεράρδος είναι και επιβλητικός άνθρωπος. Με ύψος 1.93 και έντονα μάτια δεν αφήνει πολλά περιθώρια αντιρρήσεων στους συνομιλητές του και κανένα περιθώριο αμφισβήτησης της κυριαρχίας του στους ανταγωνιστές του. Εργασιομανής, ακούραστος, συνδυάζει ένα σπάνιο σχετικά προσόν. Είναι ταυτόχρονα δημιουργικός και εκτελεστικός. Συνήθως οι περισσότεροι δημιουργικοί άνθρωποι, όταν ολοκληρώσουν τη δημιουργία τους την αναθέτουν σε μάνατζερς και ξεκινούν κάτι νέο. Ο Γεράρδος δεν είναι αυτή η περίπτωση. Στα 72 του χρόνια συνεχίζει να τρέχει προσωπικά την εταιρία που δημιούργησε πριν από 50 χρόνια, εργαζόμενος 6 μέρες την εβδομάδα επί ένα δεκάωρο τουλάχιστον κάθε μέρα. «Το κάνω επειδή μου αρέσει πάρα πολύ» λέει ο Γεράρδος «και επειδή το Πλαίσιο με 1.500 εργαζόμενους είναι μια ολόκληρη κοινωνία. Δεν μπορείς να το αφήσεις στην τύχη του, αν δεν είσαι από πάνω καθημερινά

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟ w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 19

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

θα υπάρξουν προβλήματα. Και υπάρχουν καθημερινά καταστάσεις που απαιτούν γρήγορες αποφάσεις.»

T

Του Γεράρδου του αρέσουν οι επιχειρήσεις από τότε που ήταν παιδί και καθ ό τ α ν όταν δεν είχε διάβασμα στο περίπτερο του πατέρα του στο Φάληρο. «Η πρώτη μου επαφή με το εμπόριο ήταν εκεί, στο περίπτερο» λέει «και στη συνέχεια επηρεάστηκα από γονείς συμμαθητών μου που ασχολιόντουσαν με το εμπόριο». Παιδί φτωχής οικογένειας, «νοσοκόμοι ήταν οι γονείς μου και ο πατέρας μου μετά τον πόλεμο πήρε μια άδεια περιπτέρου», ο Γεράρδος τελείωσε ως υπότροφος το Κολλέγιο Αθηνών και μπήκε στο Πολυτεχνείο. Τότε του δόθηκε και η πρώτη επιχειρηματική ευκαιρία. Του την έδωσε η ανάγκη. «Χρειαζόμασταν σχεδιαστήρια εγώ και οι φίλοι μου αλλά ήταν ακριβά. Και είχα διαπιστώσει ότι στη Θεσσαλονίκη όλα ήταν φθηνότερα από ότι στην Αθήνα διότι εκεί ο τελικός πωλητής ήταν και εισαγωγέας, ενώ στην Αθήνα υπήρχε άλλος εισαγωγέας, άλλος χονδρέμπορος, άλλος λιανοπωλητής. Αυτή η εφο-

20 | R E P O R T E R |

διαστική αλυσίδα αύξανε τις τιμές για τον τελικό καταναλωτή. Αποφάσισα λοιπόν να κάνω απευθείας εισαγωγή των σχεδιαστηρίων που χρειαζόμουν εγώ και άλλοι έξι συμφοιτητές μου. Δύσκολο μεν, αλλά το έκανα. Βρήκα τα κατάλληλα σχεδιαστήρια, ίδρυσα μια ατομική επιχείρηση, διαπραγματεύτηκα τις τιμές και έκανα την εισαγωγή. Πέτυχα πολύ χαμηλότερες τιμές για τους φίλους μου και κατάλαβα ότι υπάρχουν περιθώρια επιχειρηματικού κέρδους για εμένα. «’Έτσι ξεκίνησαν όλα». Το πρώτο Πλαίσιο φτιάχτηκε στην οδό Στουρνάρη δίπλα στο Πολυτεχνείο το 1969

όταν ο Γεράρδος ήταν 22 χρονών στο τρίτο έτος του Πολυτεχνείου. «Πήρα 80.000 Δραχμές δανεικά από οικογένεια και φίλους, νοίκιασα ένα μαγαζί 12 τετραγωνικά για να εισάγω και να πουλάω σχεδιαστικά όργανα για μηχανικούς, αρχιτέκτονες και τοπογράφους και τελικά έβαλα και αναλώσιμα, χαρτιά, μολύβια κλπ. Ένα καλοκαίρι κάθισα με ένα φίλο μου αρχιτέκτονα και σχεδιάσαμε το πρώτο μαγαζί με πολύ μεράκι αλλά και με γνώση. Έτσι φτιάχτηκε το Πλαίσιο, ένα πολύ όμορφο μαγαζί με είδη σχεδίου, όπως τα λέγαμε. Τα είδη σχεδίου ήταν είδη τεχνολογίας.

δεν υπήρχε ούτε κομπιουτεράκι, υπήρχε λογαριθμικός κώδικας μόνο. Μετά βγήκαν οι μηχανές τεσσάρων πράξεων, μετά τα προγραμματιζόμενα κομπιουτεράκια της texas instruments , μετά οι παιχνιδομηχανές που κάνανε και κάποιον προγραμματισμό, όπως το attari, το spectrum και το amiga . Όλα αυτά έμπαιναν στο μαγαζί». Στα 22 του ο Γεράρδος δεν άφησε και πολλά περιθώρια χαλάρωσης και διασκέδασης στον εαυτό του. Φοιτητής του Πολυτεχνείου στο τμήμα πολιτικών μηχανικών και παράλληλα εισαγωγέας και έμπορος. «Ήθελα να τελειώσω το Πολυτεχνείο επειδή

«ΉΘΕΛΑ ΝΑ ΤΕΛΕΙΏΣΩ ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΊΟ ΕΠΕΙΔΉ ΤΟ ΧΡΏΣΤΑΓΑ ΣΤΗ ΜΆΝΑ ΜΟΥ, ΠΟΥ ΤΟ ΌΝΕΙΡΟ ΤΗΣ ΉΤΑΝ ΝΑ ΔΕΙ ΤΟ ΔΊΠΛΩΜΑ ΜΟΥ ΣΕ ΚΟΡΝΊΖΑ. ΌΜΩΣ ΕΜΈΝΑ ΜΕ ΕΝΔΙΈΦΕΡΕ Η ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ. ΈΔΙΝΑ ΕΞΕΤΆΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΊΧΑ 13 ΆΤΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ ΚΑΙ ΈΝΑ ΜΑΓΑΖΊ ΝΑ ΤΡΈΞΩ», To πρώτο ΠΛΑΙΣΙΟ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

R

«ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΕΎΚΟΛΟ ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ ΔΈΚΑ ΏΡΕΣ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΊΟ ΥΠΌ ΠΊΕΣΗ. ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΜΌΝΟ ΟΙ ΏΡΕΣ, ΠΑΛΙΆ ΤΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΆΩΡΟ ΉΤΑΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΌΤΗΤΑ, ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΟΛΎ ΓΡΉΓΟΡΕΣ ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΣΥΝΕΧΏΣ ΝΑ ΠΑΊΡΝΕΙΣ». το χρώσταγα στη μάνα μου, που το όνειρο της ήταν να δει το δίπλωμα μου σε κορνίζα. Όμως εμένα με ενδιέφερε η επιχείρηση. Έ δινα εξετάσεις και είχα 13 άτομα προσωπικό και ένα μαγαζί να τρέξω. Μετά πήγα Στρατό στην Ξάνθη. Έ τρεχα την επιχείρηση από το τηλέφωνο του ΚΨΜ 800 χιλιόμετρα μακρία. Είχα όμως τεράστια βοήθεια και από τον πατέρα μου και από την γυναίκα μου που με υποστήριζαν απίστευτα.» Στα επόμενα χρόνια το μαγαζί μεγάλωσε, επεκτάθηκε στα διπλανά κτήρια και έφθασε σταδιακά στο μέγεθος που το ξέρουμε σήμερα. Όμως η δημιουργικότητα του Γεράρδου δεν είχε εξαντληθεί. «Το 1986 αρχίσαμε να φτιάχνουμε τα πρώτα δικά μας κομπιούτερ, τα Τurbo Χ. Ξέραμε τι θέλουμε και πώς να το κάνουμε και φτιάχναμε καλά μηχανήματα πολύ φθηνότερα από τα ΙΒΜ της εποχής.

O

Οι πωλήσεις της εταιρίας απογειώθηκαν. Φτιάχναμε κομπιούτερ στις ανάγκες του κάθε πελάτη.

Tailor made. Το επόμενο βήμα ήταν το άνοιγμα ενός δεύτερου μαγαζιού, στο Ψυχικό το 1991. Και έτσι ξεκίνησε η αλυσίδα καταστημάτων. Το 1995 πρωτοπορήσαμε με τις πωλήσεις μέσω καταλόγου σε συνδυασμό με call center και με την δημιουργία ενός σύγχρονου για την εποχή,

w w w.re porter.gr

To πρώτο κομπιούτερ TURBOX

κέντρου διανομής στην Μεταμόρφωση. Λίγο αργότερα δημιουργήσαμε ένα εξελιγμένο κέντρο εξυπηρέτησης επιχειρήσεων Β2Β. Το 1999 μπήκαμε στο χρηματιστήριο. Την ίδια χρονιά στήσαμε το ηλεκτρονικό μας κατάστημα www.plaisio.gr που ήταν και το πρώτο ηλεκτρονικό κατάστημα στην Ελλάδα που μπορούσε να παραδίδει τα προϊόντα του

την επόμενη ημέρα και όχι απλώς να παραθέτει τα προϊόντα του στην οθόνη του υπολογιστή. « Σκληρός και εργασιομανής, ελέγχει τα πάντα καθημερινά στην εταιρία. «Δεν είναι εύκολο να είσαι καθημερινά δέκα ώρες στο γραφείο υπό πίεση. Δεν είναι μόνο οι ώρες, παλιά το δεκαπεντάωρο ήταν καθημερινότητα, είναι οι πολύ γρήγορες απο-

φάσεις που πρέπει συνεχώς να παίρνεις». Πώς το πετυχαίνει αυτό επί πενήντα χρόνια, πώς δεν υπάρχει ποτέ μια ζημιογόνος χρήση στην εταιρία του; «Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στον κλάδο, αλλά εμείς διαθέτουμε μεγάλη εμπειρία και πολύ εξειδικευμένο προσωπικό. Κατά καιρούς εμφανίστηκαν μεγάλοι ανταγωνιστές, Έλλη-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 21

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

νες και ξένοι που πίστευαν ότι αν ανοίξεις 30 καταστήματα και πληρώσεις μεγάλα ποσά σε διαφήμιση θα γίνεις leader της αγοράς. Θεωρητικά σωστό στην πράξη όμως αυτό που έγινε είναι ότι εκείνοι έκαναν διαφήμιση προωθώντας τα προϊόντα αλλά όταν ο πελάτης πήγαινε στο μαγαζί τους αφενός οι πωλητές τους δεν ήταν εκπαιδευμένοι για να τον εξυπηρετήσουν καλά, δεν ξέρανε τα προϊόντα σε βάθος και αφετέρου είχαν ψηλότερες τιμές. Έτσι οι πελάτες έρχονταν σε εμάς. Έτσι αντιμετωπίσαμε τον ανταγωνισμό και από τους Έλληνες και από τους ξένους ανταγωνιστές μας, ακόμη και από μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες με μεγάλη εμπειρία στον χώρο».

O

Ο Γεράρδος δεν μασάει τα λόγια του. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα απλός στη συμπεριφορά του και στον τρόπο που ντύνεται και φέρεται, αλλά δεν είναι ένας ταπεινός έμπορος, έχει γνώθι σ ‹αυτόν και είναι περήφανος για την πορεία του η οποία δεν ήταν εύκολη, αλλά ήταν ασταμάτητη. «Ήμουν πάντα στην κορυφή λέει ο ίδιος. Ήμουν στην κορυφή με το πρώτο μαγαζί, συνέχισα με το δεύτερο, έφτιαξα την αλυσίδα, ήμουν στην κορυφή όταν πρώτος στην Ελλάδα έβγα-

22 | R E P O R T E R |

«ΉΜΟΥΝ ΠΆΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΛΈΕΙ Ο ΊΔΙΟΣ. ΉΜΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΜΕ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΜΑΓΑΖΊ, ΣΥΝΈΧΙΣΑ ΜΕ ΤΟ ΔΕΎΤΕΡΟ, ΈΦΤΙΑΞΑ ΤΗΝ ΑΛΥΣΊΔΑ, ΉΜΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΌΤΑΝ ΠΡΏΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΈΒΓΑΛΑ ΚΑΤΆΛΟΓΟ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΈΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΊΕΣ, ΉΜΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΌΤΑΝ ΈΦΤΙΑΞΑ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΚΑΤΆΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΏΝ ΠΩΛΉΣΕΩΝ».

λα κατάλογο προϊόντων για τις πωλήσεις με τηλεφωνικές παραγγελίες, ήμουν στην κορυφή όταν έφτιαξα το πρώτο κατάστημα ηλεκτρονικών πωλήσεων, παραμένω διαρκώς στην κορυφή του ανταγωνισμού στον κλάδο της πληροφορικής». Αδιαμφισβήτητος ηγέτης της εταιρίας του ο Γεράρδος δεν έχει ανάγκη από στερεότυπα. Το γραφείο του στο κτήριο των 22.000 τετραγωνικών στη βιομηχανική ζώνη της Μαγούλας που στεγάζει ένα τεράστιο κατάστημα λιανικής, γραμμή επισκευών και συναρμολόγησης κομπιούτερς και δι-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

οικητικές υπηρεσίες, είναι ένα απλό γραφείο στην κεντρική αίθουσα μαζί με τους υπαλλήλους του. Κάθεται δίπλα με όλους τους άλλους, αλλά «έχω διαφορετική καρέκλα» λέει, «η δικιά μου είναι αυτή εκεί η ... παράξενη». Όταν έχει συναντήσεις με εξωτερικούς συνεργάτες ή εσωτερικές συσκέψεις μεταφέρεται σε ένα γυάλινο δωμάτιο με ένα μεγάλο γυάλινο τραπέζι, καρέκλες γραφείου γύρω - γύρω και μια μεγάλη οθόνη στον τοίχο. Εκεί, ορατός από όλους διαρκώς, συζητά, εγκρίνει, απορρίπτει, ελέγχει, σχεδι-

άζει την πολιτική της εταιρίας. Κάθε τόσο τηλεφωνάει από το εσωτερικό και καλεί μέσα έναν συνεργάτη από τους πολλούς που γνωρίζει με το μικρό τους όνομα. Και δεν τον αφήνει να φύγει αν δεν τελειώσει τη δουλειά. Την κάνει μαζί του, δεν θέλει να αφήνει εκκρεμότητες, όλα αρχίζουν και τελειώνουνε μέσα σε λίγη ώρα, τίποτα δεν μένει για μια άλλη στιγμή. Είχα την ψευδαίσθηση όταν έκανα αυτή την συνέντευξη ότι θα διάλεγα τις φωτογραφίες που θα δημοσιεύσουμε. Το έκανε ο ίδιος. Περίμενα από διακριτικότητα ποιες

w w w.re porter.gr

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

θα διαλέξει. Διάλεξε σωστά και εγώ αυτές θα διάλεγα. Τίποτα δεν ξεφεύγει από τον έλεγχο του και αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος δεν υπάρχει λόγος να ξεφύγει. «Ο κ. Γιώργος» όπως τον φωνάζουν όλοι, κατάφερε μέσα στη δεκαετή κρίση να μην μειώσει κανένα μισθό και να διατηρήσει τις πωλήσεις και τα κέρδη της εταιρίας. «Από το 1972 μέχρι το 2008 είχαμε διαρκή και ταχεία ανάπτυξη.

Α

Από 30 εκατομμύρια πωλήσεις το 1998 φτάσαμε στα 416 εκατομμύρια το 2008. Βρεθήκαμε στη λίστα με τις 500 ταχύτερες αναπτυσσόμενες εταιρίες της Ευρώπης», λέει «για 8 συνεχόμενες χρονιές». «Την τελευταία δεκαετία, τη δεκαετία της ύφεσης καταφέραμε να συμμαζέψουμε τη δουλειά μας χωρίς να χάσουμε, κρατήσαμε τους μισθούς και το προσωπικό και είμαστε αυτή τη στιγμή στην αρχή μιας νέας αναπτυξιακής πορείας. Επενδύσαμε 7 εκατομμύρια φέτος και θα επενδύσουμε άλλα 10 για την ανάπτυξη της εταιρίας και για νέα προϊόντα και αποφασίσαμε να ανοιχτούμε σε ένα νέο κλάδο, στις λευκές συσκευές. Έχουμε 24 καταστήματα, αλλά από εδώ και πέρα οι on line πωλήσεις θα ανε-

24 | R E P O R T E R |

βαίνουν ταχύτερα και εκεί είναι που θα επενδύσουμε. Σε νέες καλύτερες πλατφόρμες. Στις λευκές ηλεκτρικές συσκευές θα φτιάξουμε παράλληλα με τις εισαγωγές και δικό μας brand name.» «Δεν βαρέθηκες στα 72 σου να τρέχεις την εταιρία όπως την έτρεχες από τα 22 σου;» «Τώρα που πέτυχες τόσα πολλά, δεν έχεις τίποτα πιο ευχάριστο να κάνεις;» έθεσα την αφελή ερώτηση. «Μα αυτό μου αρέσει» μου απαντάει, «μου άρεσε πάντα. Για αυτό έγινα επιχειρηματίας, μου αρέσει αυτή η δουλειά. Ποτέ δε δούλεψα ως πολιτικός μηχανικός, ποτέ δεν έκανα κάτι άλλο, μου αρέσει αυτή η δουλειά στο Πλαίσιο, αυτή η καθημερινότητα, αυτές οι καθημερινές δυσκολίες και οι καθημερινές αποφάσεις που παίρνω. Έτσι κρατιέται η δουλειά και αναπτύσσεται με σκληρή προσπάθεια. Το retail έχει πολύ γρήγορες εναλλαγές και εφησυχασμός δεν υπάρχει ποτέ. «Και εκτός γραφείου, στον ελεύθερο χρόνο σου τι κάνεις; Έχεις κάποιο χόμπι;» «’Έχω τρέλα με τη θάλασσα. Τρέλα. Καταλαβαίνεις. Καταγωγή από Σέριφο από τον πατέρα μου και Χίο από τη μάνα μου, μεγάλωσα δίπλα στη θάλασσα στο Φάληρο, έχω μανία με τη θάλασσα. Όταν δεν είμαι στο γραφείο είμαι εκεί. Αλλά μη μου πεις να τα παρατήσω όλα και να πάω για μπάνια, αυτό δε γίνεται. Παλιά έκανα ψαροντούφεκο, τώρα πια δεν πη-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

γαίνω. Αλλά κολυμπάω χειμώνα καλοκαίρι. Είμαι χειμερινός κολυμβητής». Πράγματι, είναι ελαφρώς ηλιοκαμένος, φαίνεται ότι είχε πάει για μπάνιο πρόσφατα. «Πού πας» τον ρωτάω; Στον Αστέρα Βουλιαγμένης;» «Ποιόν Αστέρα», μου απαντάει, «στην Τζια, στην Κύθνο, στη Σέριφο, ανάλογα με τον αέρα και το κύμα. Έχω ένα μικρό σκαφάκι και φεύ-

γω όσο μπορώ». «Έχεις και πλήρωμα;» τον ρωτάω ελαφρώς περιπαικτικά, αμφισβητώντας την απλότητα του life style του. «Έχω ένα καλό βοηθό», μου απαντάει «δεν μπορώ πια να πηγαίνω μόνος, δεν μπορώ να κρατάω ταυτόχρονα το τιμόνι, να ρίχνω άγκυρα και να πετάω μια πρυμάτσα όπως έκανα παλιά. Μεγάλωσα» λέει γελώντας.

Τα πρώτα χρόνια

«ΠΟΤΈ ΔΕ ΔΟΎΛΕΨΑ ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΚΌΣ ΜΗΧΑΝΙΚΌΣ, ΠΟΤΈ ΔΕΝ ΈΚΑΝΑ ΚΆΤΙ ΆΛΛΟ, ΜΟΥ ΑΡΈΣΕΙ ΑΥΤΉ Η ΔΟΥΛΕΙΆ ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ, ΑΥΤΉ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΌΤΗΤΑ, ΑΥΤΈΣ ΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΈΣ ΔΥΣΚΟΛΊΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΈΣ ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΊΡΝΩ. ΈΤΣΙ ΚΡΑΤΙΈΤΑΙ Η ΔΟΥΛΕΙΆ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΎΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΣΚΛΗΡΉ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ».

w w w.re porter.gr

ADVERTORIAL

LANES THE ACTIVE CLUB

ΟΙ ΡΥΘΜΟΊ ΤΗΣ ΖΩΉΣ ΣΟΥ ΕΊΝΑΙ ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΟΊ. ΑΛΛΆ ΔΕ ΘΈΛΕΙΣ ΝΑ ΑΦΉΣΕΙΣ ΤΗ ΡΟΥΤΊΝΑ ΝΑ ΣΕ ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΕΊ ΚΑΙ ΝΑ ΣΟΥ ΣΤΕΡΕΊ ΌΣΑ ΑΠΟΛΑΜΒΆΝΕΙΣ.

Θ

Θέλεις να κάνεις πράγματα για τον εαυτό σου. Θέλεις να είσαι ενεργός και δραστήριος. Να ασχολείσαι με το σώμα σου. Να βάλεις την άσκηση στην καθημερινότητά σου. Να βελτιώσεις τη φυσική κατάσταση και την ποιότητα της ζωής σου. Θέλεις να ενισχύσεις την υγεία, την ευεξία και την αντοχή σου. Για εσένα δημιουργήσαμε τα προϊόντα Active Club! Τη νέα πρόταση Διατροφικών Συμπληρωμάτων από τη Lanes, για έναν Active τρόπο ζωής. Ωστόσο, με αυτή την πρόταση, δε συστήνει μόνο μια νέα σειρά προϊόντων. Συστήνει μια νέα μια νέα Φιλοσοφία, έναν νέο τρόπο ζωής που αναδεικνύει τα πλεονεκτήματα της υιοθέτησης ενός Ενεργού Τρόπου Ζωής μέσα από τον συνδυασμό της Υγιεινής Διατροφή, της Άσκησης & της Ευεξίας.

w w w.re porter.gr

Η νέα σειρά συμπληρωμάτων για την άθληση THE ACTIVE Club είναι προσιτή όχι μόνο σε μυημένους στην άσκηση, αλλά σε όλους. Το Active Club αποτελεί ένα γκρουπ ανθρώπων που τους ενώνει η θέλησή τους για έναν Active τρόπο ζωής, είτε αυτό είναι η προπόνηση, είτε η διατήρηση μιας καλής φυσικής κατάστασης είτε απλά ένας υγιεινός τρόπος ζωής που τους επιτρέπει να είναι πιο δραστήριοι. Έτσι, το Active έρχεται να φανερώσει αυτές τις τάσεις, ενώ το Club έρχεται να δώσει στον καταναλωτή του προϊόντος την αίσθηση του «ανήκειν» σε μια ομάδα. Τα προϊόντα της σειράς έχουν αναπτυχθεί ακολουθώντας τρεις βασικές αρχές:

ΑΠΌΔΟΣΗ & ΑΞΙΟΠΙΣΤΊΑ Με συστατικά υψηλής τεχνολογίας & κλινικά αποδεδειγμένη δράση

ΑΣΦΆΛΕΙΑ - ΠΟΙΌΤΗΤΑ Προϊόντα ελεγμένα και πιστοποιημένα από την Informed Sport για την ποιότητα και την ασφάλειά τους για αθλητές.

ΕΥΚΟΛΊΑ ΕΠΙΛΟΓΉΣ & ΧΡΉΣΗΣ Τα προϊόντα THE ACTIVE Club ακόμα και μέσω της επισήμανσης στη συσκευασίας τους εκπαιδεύουν το χρήστη και του παρέχουν όλη την απαραίτητη πληροφορία που χρειάζεται, ώστε να επιλέξει εκείνο που είναι κατάλληλο για τις ανάγκες του. Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στο theactiveclub.gr. Εκεί θα βρείτε πληροφορίες και tips για άσκηση, διατροφή και χρήση προϊόντων και μπορείτε να γίνετε μέλη του Club για μοναδικά προνόμια και δώρα!

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 25

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

Η ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΦΈΡΝΕΙ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΣΉΜΕΡΑ, ΜΕ ΤΗ ΝΈΑ ΓΕΝΙΆ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΓΙΑ ΈΝΑ ΚΌΣΜΟ ΑΠΑΛΛΑΓΜΈΝΟ ΑΠΌ TO ΤΣΙΓΆΡΟ

Σ

ΣΕ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΉ ΤΟΥ ΣΤΟ REPORTER MAGAZINE Ο ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΊΑΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΧΑΡΠΑΝΤΊΔΗΣ ΑΠΟΚΑΛΎΠΤΕΙ ΌΤΙ «Η ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΈΧΕΙ ΕΞΕΛΙΧΘΕΊ ΣΕ ΈΝΑ ΔΙΕΘΝΈΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΌ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΓΙΑ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΠΟΥ ΈΧΟΥΝ ΩΣ ΒΑΣΙΚΌ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΌ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ». Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΗΣ ΚΟΡΥΦΑΊΑΣ ΕΓΧΏΡΙΑΣ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑΣ ΑΝΑΦΈΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΜΕΡΊΔΙΟ ΑΓΟΡΆΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΓΓΙΖΕΙ ΤΟ 8,7% ΣΎΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΤΡΊΜΗΝΟ ΤΟΥ 2019 ΠΟΥ ΑΝΑΚΟΊΝΩΣΕ Η PHILIP MORRIS INTERNATIONAL. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

Ο κ. Χαρπαντίδης κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο επενδυτικό πρόγραμμα της Παπαστράτος από το 2003 μέχρι σήμερα που αγγίζει το 1 δις ευρώ και αποκαλύπτει γιατί η μητρική πολυεθνική δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης. Τέλος ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Παπαστράτος αναφέρεται στις αιτίες που καθιστούν αρνητικές τiς ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα καθώς όπως τονίζει «δεν αρκεί μόνο η εμπιστοσύνη για να έρθουν επενδύσεις. Χρειάζεται να γίνουν πολλά περισσότερα. Η φορολογία, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία, το ενεργειακό κόστος είναι μερικά από τα εμπόδια που κρατούν μακριά τις ξένες επενδύσεις απότην χώρα».

26 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Από παραγωγός συμβατικών τσιγάρων έχετε καταστεί πρωτοπόρα εταιρία στην αγορά καπνικών της νέας εποχής, σε παγκόσμια κλίμακα. Τι σηματοδοτεί αυτό πρακτικά για την εταιρία σε οικονομικά μεγέθη, θέσεις εργασίας, στρατηγική ανάπτυξης; Πράγματι, διακόπτοντας οριστικά την παραγωγή τσιγάρων μετά από 87 χρόνια, η Παπαστράτος έχει περάσει κυριολεκτικά σε μια νέα εποχή. Εδώ και ένα χρόνο, το εργοστάσιό μας στον Ασπρόπυργο αποτελεί την δεύτερη μονάδα αποκλειστικής παραγωγής των θερμαινόμενων ράβδων καπνού της Philip Morris International παγκοσμίως. Πρόκειται ουσιαστικά για μια στρατηγικής σημασίας επένδυση, ύψους 300 εκατ. ευρώ που έφερε μαζί της 400 νέες θέσεις εργασίας, αλλά και ση-

μαντικά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Τα προϊόντα μας εξάγονται στο εξωτερικό, καλύπτοντας μέρος της ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης που παρουσιάζεται παγκοσμίως. Είμαστε πλέον ένα διεθνές παραγωγικό και εξαγωγικό κέντρο για προϊόντα που έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό την καινοτομία. Καινοτομία με κοινωνικό πρόσημο, αφού αυτή η νέα γενιά προϊόντων αποτελεί την αιχμή του δόρατος στην προσπάθεια να πάμε πιο γρήγορα σε έναν κόσμο απαλλαγμένο από το τσιγάρο. Θα αναδειχθεί η Παπαστράτος σε παγκόσμιο παραγωγό των θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS, μετά την είσοδο του προϊόντος και στις ΗΠΑ; Τι σημαίνει αυτό για την εταιρεία και τη χώρα; Η Παπαστράτος ήδη εξάγει το 80% της παραγωγής σε περισσότερες από 10 χώρες, από τις κοντινές ευρωπαϊκές έως τη μακρινή Ιαπωνία. Τα οφέλη είναι προφανώς πολλαπλά. Αναφέρθηκα ήδη στις εξαγωγές και την ώθηση που δίνεται σε αυτές μέσα από τον μετασχηματισμό της Παπαστράτος. Εξίσου σημαντική είναι και η συμβολή της επένδυσης στην ελληνική καπνοπαραγωγή. Τα νέα καπνικά προϊόντα που παράγουμε είναι η επιτομή της καινοτομίας και, παράλληλα, περιέχουν καπνό. 100% πραγματικό καπνό, με σημαντικό μέρος των αναγκών να καλύπτεται από ελληνικά καπνά. Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζουμε να δημιουργούμε συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης για δεκάδες χιλιάδες οικογένειες καπνοκαλλιεργητών. Όσον αφορά τo «πράσινο φως» που έδωσε ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) σχετικά με την πώληση του IQOS στις ΗΠΑ, αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη που αυξάνει ακόμη περισσότερο τη δυναμική των προϊόντων που παράγουμε. Ολοκληρώθηκε το α’ εξάμηνο του 2019. Ποια είναι η πορεία του IQOS στην ελληνική αγορά (μεριδίο αγοράς, αριθμός καταναλωτών); Θα υπάρξουν προωθητικές ενέργειες σε νησιά λόγω της τουριστικής περιόδου; Σήμερα το μερίδιο αγοράς του IQOS στην χώρα είναι στο 8,7% σύμφωνα με τα στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο του 2019 που ανακοίνωσε η Philip Morris International. Πάνω από 150.000 καπνιστές έχουν ήδη στραφεί στα θερμαινόμενα καπνικά προϊόντα μας, έχοντας κόψει οριστικά το τσιγάρο. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί, όμως w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

R

τικών ταμείων μέσα σε έναν μόλις χρόνο έφτασαν τα 690 εκατ. Ευρώ. Το μεγαλύτερο όμως κόστος είναι το κοινωνικό. Το παράνομο εμπόριο είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας, αφού αποτελεί πηγή χρηματοδότησης για διεθνή εγκληματικά δίκτυα και τρομοκρατικές οργανώσεις. Είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που ξεπερνά τη δική μας λειτουργία. Από τη δική μας πλευρά δεν μένουμε, όπως γνωρίζετε, σε διαπιστώσεις. Από το 2012 έχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες που στόχο έχουν τον περιορισμό αυτού του μεγάλου προβλήματος. Ενδεικτικά αναφέρω τις εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που έχουμε υλοποιήσει, τη δωρεά του 1ου αυτοκινούμενου x-ray scanner που απέκτησε η χώρα μας και των 5 ειδικών ταχύπλοων καταδιωκτικών σκαφών. Δεν σταματάμε εδώ. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την Πολιτεία και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και να συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός ισχυρού, οργανωμένου μετώπου καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου.

Χρήστος Χαρπαντίδης πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ

θέλω να διευκρινίσω ότι στόχος μας δεν είναι αποκλειστικά οι πωλήσεις. Πλέον, και μετά τον ριζικό εταιρικό μας μετασχηματισμό, αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο μας μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα. Θέλουμε όσο το δυνατόν περισσότεροι καπνιστές να ενημερωθούν, να μάθουν για τη νέα εναλλακτική που παρέχουμε και να επιλέξουν αν θα στραφούν σε αυτή ή όχι. Ποια επιχειρήματα θα εκθέτατε σε έναν καταναλωτή συμβατικών τσιγάρων, προκειμένου να προτιμήσει το IQOS; Η δική μας προτροπή είναι ξεκάθαρη: Διακόψτε το κάπνισμα. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να μπορέσει κανείς να εξαλείψει τον κίνδυνο που συνοδεύει το τσιγάρο. Για εκείνους, όμως, που επιλέγουν να συνεχίζουν να καπνίζουν, λέμε ότι υπάρχει μια καλύτερη εναλλακτική, μια εναλλακτική που, αν και δεν είw w w.re porter.gr

ναι ακίνδυνη, μπορεί να μειώσει την βλάβη που προκαλεί το κάπνισμα. Έχουμε τα επιστημονικά στοιχεία που το υποστηρίζουν και πιστεύουμε ότι οι καπνιστές πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι για να μπορούν να κάνουν την καλύτερη δυνατή επιλογή. Η έξαρση του λαθρεμπορίου καπνικών επηρεάζει και το δικό σας πρωτοποριακό προϊόν; Αν ναι, ποιες ενέργειες προγραμματίζετε για τον περιορισμό του φαινομένου; Το λαθρεμπόριο καπνικών, προς το παρόν, αφορά τα τσιγάρα και επηρεάζει ολόκληρη τη χώρα και την οικονομία. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση «Stella» της KPMG, η Ελλάδα το 2018 βρέθηκε στην πρώτη θέση, έχοντας το μεγαλύτερο ποσοστό παράνομων τσιγάρων στην Ε.Ε. – 1 στα 4 τσιγάρα που καπνίζονται είναι παράνομο. Οι απώλειες στα έσοδα των κρα-

Η μητρική εταιρία PMI έχει δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, από την έναρξη της δεκαετούς κρίσης μέχρι και σήμερα. Γιατί πιστεύετε πως δεν υπάρχει ανάλογη εμπιστοσύνη κι από άλλες πολυεθνικές άλλων κλάδων της παγκόσμιας οικονομίας προς τη χώρα μας; Τόσο η PMI, όσο και η Παπαστράτος έχουν αποδείξει στην πράξη την εμπιστοσύνη τους στην Ελλάδα και τους ανθρώπους της. Ακόμη και μέσα στην βαθιά οικονομική κρίση που χτύπησε την χώρα δεν παύσαμε να υλοποιούμε επενδύσεις που συνολικά, από το 2003 μέχρι σήμερα, αγγίζουν το 1 δισεκ. ευρώ. Το κάναμε γιατί πιστεύουμε στην δυναμική που κρύβεται σε αυτή τη χώρα, γιατί γνωρίζουμε ότι παρά τις δυσκολίες η Ελλάδα μπορεί να γίνει μια χώρα ανταγωνιστική που θα παράγει, θα καινοτομεί και θα εξάγει. Όμως, για να έρθουν στον τόπο μας νέες επενδύσεις δεν αρκεί μόνο η εμπιστοσύνη. Χρειάζεται να γίνουν πολλά περισσότερα. Η φορολογία, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία, το ενεργειακό κόστος είναι μερικά από τα εμπόδια που κρατούν μακριά τις ξένες επενδύσεις από την χώρα. Απαιτείται στρατηγικό πλάνο με ξεκάθαρους στόχους, μετρήσιμες ενέργειες και στενά χρονοδιαγράμματα προκειμένου να δοθεί το καθαρό μήνυμα της σταθερότητας και προβλεψιμότητας που ζητούν οι ξένοι επενδυτές ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 27

ΠΩΣ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΥΜΒΆΛΕΙ ΣΕ ΈΝΑ ΚΑΛΎΤΕΡΟ ΜΈΛΛΟΝ ΤΟ ΌΡΑΜΑ ΤΗΣ VODAFONE ΓΙΑ ΈΝΑΝ ΠΙΟ ΔΊΚΑΙΟ, ΨΗΦΙΑΚΌ ΚΌΣΜΟ

M

Μπορεί η εμπορική δραστηριότητα και η τεχνολογική ανάπτυξη να συνυπάρξουν με το όραμα ενός πιο βιώσιμου και δίκαιου ψηφιακού κόσμου; Η Vodafone λέει ναι και πιστεύει ότι με τα δίκτυα και τις υπηρεσίες της μπορεί

28 | R E P O R T E R |

να συμβάλλει σε ένα καλύτερο μέλλον, ενδυναμώνοντας πολίτες και επιχειρήσεις με τις πιο σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές. Μέσα από την δραστηριότητά της, η Vodafone έχει θέσει ως στόχο να χτίσει μία ψηφιακή κοινωνία που θα επιταχύνει την οικονομική και κοινωνική πρόοδο, θα είναι ανοιχτή σε όλους και δεν θα επιβαρύ-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

νει με τις δραστηριότητές της τον πλανήτη και το φυσικό περιβάλλον. Για αυτόν τον λόγο έχει δεσμευθεί να βελτιώσει τις ζωές ενός δισ. ανθρώπων και να μειώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, έως το 2025, λαμβάνοντας δραστικά μέτρα σε τρεις πυλώνες: Την ψηφιακή κοινωνία, την κοινωνική ενσωμάτωση για όλους και την προστασία του πλανήτη.

ΠΡΟΣ ΜΊΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΆ ΨΗΦΙΑΚΉ ΚΟΙΝΩΝΊΑ Η Vodafone πιστεύει σε μία διασυνδεδεμένη ψηφιακή κοινωνία όπου τα ψηφιακά δεδομένα θα μεταφέρονται με υψηλές ταχύτητες, διασυνδέοντας τους ανθρώπους, τις κοινότητες και τα πράγματα στο διαδίκτυο όπως ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Με τα γρήγορα Gigabit δίκτυα και το Internet of Things θα προκύψουν καταπληκτικές ιδέες, καινοτομίες και τεχνολογίες που θα μπορέσουν να βοηθήσουν στο να γίνουν οι ζωές μας ευκολότερες, υγιέστερες, εξυw w w.re porter.gr

πνότερες και πληρέστερες. Ένα πρόσφατο παράδειγμα έρχεται από τη συνεργασία της Vodafone Ελλάδας με τον δήμο Αθηναίων.

H Vodafone αξιοποίησε μία σύγχρονη τεχνολογία – το Internet of Things – και τα δίκτυά της, υποστηρίζοντας τον δήμο Αθηναίων να διαθέσει στους πολίτες και τις επιχειρήσεις του Εμπορικού Τριγώνου μία νέα, καινοτόμο υπηρεσία: Την «Έξυπνη Αποκομιδή». Μέσα από αυτή τη νέα υπηρεσία, οι καταστηματάρχες και οι κάτοικοι του Τριγώνου λαμβάνουν, με γραπτό μήνυμα στο κινητό τους, ειδοποίηση για το πότε φτάνουν τα ειδικά απορριμματοφόρα του Εμπορικού Τριγώνου στην πόρτα τους, λίγο προτού αυτά φτάσουν, ώστε έγκαιρα να βγάλουν τα απορρίμματά τους στον δρόμο, δεδομένου ότι η περιοχή έχει απαλλαχθεί από κάδους απορριμμάτων. Έτσι, μέσα από μία εκθετική τεχνολογία της 4ης βιομηχανικής επανάστασης – το Internet of Things - o μεγαλύτερος δήμος της χώρας έθεσε τις βάσεις μίας «έξυπνης πόλης» και αξιοποιώντας την τεχνολογία βελτιώνει την καθημερινότητα όλων στην περιοχή, συμβάλλοντας στο κοινό καλό.

ΈΝΑ ΚΑΛΎΤΕΡΟ ΜΈΛΛΟΝ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ ΧΩΡΊΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΎΣ Η Vodafone πιστεύει ότι οι ευκαιρίες και υποσχέσεις ενός καλύτερου ψηφιακού μέλλοντος θα πρέπει w w w.re porter.gr

ΠΡΟΣ ΈΝΑΝ ΒΙΏΣΙΜΟ ΠΛΑΝΉΤΗ ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ

γίνουν κτήμα όλων και δεσμεύεται να εξασφαλίσει ότι οι πλέον ευάλωτοι δεν θα μείνουν πίσω σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι προς το μέλλον. Μέσα από τις τεχνολογίες της, εργάζεται για να γεφυρώσει το χάσμα που υπάρχει σήμερα και να βοηθήσει τους ανθρώπους να συνεισφέρουν πλήρως και ισότιμα στην κοινωνία. Μία χαρακτηριστική περίπτωση όπου η τεχνολογία έρχεται να υποστηρίξει έναν κοινό σκοπό, είναι αυτή του Pablo, της πρώτης παιδικής σειράς με κεντρικό ήρωα ένα παιδί με αυτισμό, που έρχεται στην Ελλάδα μέσα από το Vodafone TV. Ο αυτισμός είναι πολύ πιο συνηθισμένος από αυτό που πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν την αύξηση των ποσοστών ατόμων που ανήκουν στο φάσμα του Αυτισμού και ανέρχονται σε 1 ανά 68 άτομα. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι έως και το 5% του πληθυσμού έρχεται καθη-

μερινά σε επαφή με τη διαταραχή αυτή, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και άρση του στιγματισμού. Πρόσφατα, η Vodafone, σε συνεργασία με τον εξειδικευμένο οργανισμό The Happy Art και την πολύτιμη βοήθεια συνεργατών από τον χώρο της εκπαίδευσης ειδικής αγωγής, απηύθυναν ανοιχτή πρόσκληση προς όλα τα αγόρια με αυτισμό που θα ήθελαν να συμμετέχουν στη μεταγλώττιση της σειράς. Οι συμμετοχές ήρθαν από όλη την Ελλάδα και στην οντισιόν, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους. Ομάδα ειδικών επέλεξε τον Νικόλα, έναν ταλαντούχο και γεμάτο φαντασία νεαρό, ερασιτέχνη ηθοποιό, ο οποίος ανέλαβε να δανείσει τη φωνή του στη μεταγλώττισης της τηλεοπτικής σειράς Pablo, η οποία θα ξεκινήσει σύντομα να προβάλλεται από το Vodafone TV.

Η Vodafone πιστεύει ότι απαιτείται άμεση και βιώσιμη δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και ότι η επιχειρηματική επιτυχία δεν θα πρέπει να αποβαίνει σε βάρος του περιβάλλοντος, καθώς στόχος είναι να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον για όλους. Και για αυτόν τον σκοπό αξιοποιεί τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες. Σε συνεργασία με την Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής φώκιας / ΜΟm, η Vodafone ανέπτυξε μία καινοτόμο λύση Internet of Things που ενισχύει την προστασία και την παρακολούθηση του σπανιότερου είδους φώκιας στον πλανήτη, της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus. Η μοναδική αυτή λύση ΙοΤ αξιοποιείται σε απομακρυσμένα σημεία του Αιγαίου – όπως σπηλιές στις οποίες αναπαράγεται η μεσογειακή φώκια – και επιτρέπει την καταγραφή και την παρακολούθηση της συμπεριφοράς του είδους σε πραγματικό χρόνο, μέσα από τα δίκτυα της Vodafone. Το πολύτιμο αυτό υλικό αποθηκεύεται στο cloud και επιτρέπει στη MΟm να παρακολουθεί την ανάπτυξη των νεογνών και τις συμπεριφορές της μεσογειακής φώκιας μέσα στις σπηλιές του Αιγαίου.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2018 2019

|| RREEPPOORRTTEERR || PB 29

R

Τεχνολογία / Συνέντευξη

ΘΆΝΟΣ ΑΜΠΆΖΗΣ, IT DIRECTOR ΤΗΣ EDENRED

OΡΌΣΗΜΟ ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΉ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟ APLLE PAY ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

H EDENRED, Ο ΠΑΓΚΌΣΜΙΟΣ ΗΓΈΤΗΣ ΣΤΙΣ ΛΎΣΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΏΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌ ΚΌΣΜΟ ΦΈΡΝΕΙ ΤΟ APPLE PAY ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ. ΣΕ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΉ ΤΟΥ ΣΤΟ REPORTER MAGAZINE Ο Κ. ΘΆΝΟΣ ΑΜΠΆΖΗΣ (IT DIRECTOR) ΥΠΟΓΡΑΜΜΊΖΕΙ ΌΤΙ ΤΏΡΑ «ΌΛΟΙ ΟΙ ΚΆΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΚΑΡΤΏΝ TICKET RESTAURANT® ΚΑΙ SPENDEO® ΜΠΟΡΟΎΝ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΎΝ ΑΚΌΜΑ ΠΙΟ ΕΎΚΟΛΑ, ΓΡΉΓΟΡΑ ΚΑΙ ΜΕ ΑΣΦΆΛΕΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΈΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΈΣ ΤΟΥΣ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΏΝΤΑΣ ΑΠΛΆ ΤΗΝ APPLE ΣΥΣΚΕΥΉ ΤΟΥΣ».

Σ

Σύμφωνα με τον κ. Αμπάζη, το Αpple Pay αποτελεί ορόσημο στην ψηφιακή στρατηγική της εταιρίας, καθιστώντας την Edenred έναν από τους πρώτους παρόχους mobile πληρωμών στην ελληνική αγορά. Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο κ. Αμπάζης κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη λύση Spendeo®, το πετυχημένο case study της Edenred που έδωσε απάντηση στον καθημερινό πονοκέφαλο της διαχείρισης των εταιρι-

30 | R E P O R T E R |

κών εξόδων για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Μάλιστα, ο IT Director αναφέρεται και στην 1η Πανελλήνια Έρευνα Διαχείρισης Εταιρικών Εξόδων που πραγματοποιήθηκε το 2017 και σκοπό είχε να καταγράψει τις ανάγκες και τα pain points των ελληνικών επιχειρήσεων ώστε μετέπειτα η Edenred να "δράσει", σχεδιάζοντας μία λύση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους, προσθέτει ο κ. Θάνος Αμπάζης. Αναλυτικά η συνέντευξη του κ. Θάνου Αμπάζη έχει ως εξής: Ποιες είναι οι καινοτόμες ενέργειες της εταιρείας

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

σας που προωθούνται τη χρονιά που διανύουμε και σας καθιστούν ηγέτιδα δύναμη στον κλάδο σας; Η Edenred, ο παγκόσμιος ηγέτης στις λύσεις πληρωμών για τον επιχειρηματικό κόσμο, πορεύεται πάντα με υψηλούς στόχους και συνεχίζει να αναπτύσσει νέες, καινοτόμες λύσεις που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών, από την παροχή σίτισης έως τη διαχείριση των εταιρικών εξόδων. Οι πελάτες και οι άνθρωποί τους, βρίσκονται σταθερά στην πρώτη γραμμή των δραστηριοτήτων μας και γι’ αυτούς δίνουμε καθημερινά τον καλύτερό μας εαυτό.

Στόχος της Edenred είναι όχι μόνο να εκσυγχρονίζει και να εξελίσσει τις λύσεις που προσφέρει, αλλά και να αναπτύσσει νέες, ακόμη πιο καινοτόμες που δημιουργούν ακόμη ισχυρότερο user engagement. Όλα αυτά, φυσικά, έχοντας σαν γνώμονα τον ψηφιακό μετασχηματισμό ο οποίος αποτελεί μονόδρομο για όλες τις επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η Edenred φέρνει το Apple Pay στην Ελλάδα. Τώρα, όλοι οι κάτοχοι των καρτών Ticket Restaurant ® και Spendeo ® μπορούν να πραγματοποιούν ακόμα πιο εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια τις καθημερινές συναλλαγές τους, χρησιμοποιώντας απλά την Apple συσκευή τους.! Το Apple Pay αποτελεί ορόσημο στην ψηφιακή στρατηγική μας, καθιστώντας την Edenred έναν από τους πρώτους παρόχους mobile πληρωμών στην ελληνική αγορά και αυτό μας κάνει ιδιαίτερα περήφανους. Όλοι εμείς στην Edenred είμαστε πεπεισμένοι ότι με το Apple Pay ξεκινάει μια νέα εποχή για τις υπηρεσίες μας και τους κατόχους τους. Μία

w w w.re porter.gr

Τεχνολογία / Συνέντευξη

εποχή όπου η παρουσία μας στο mobile περιβάλλον θα ενδυναμωθεί ακόμη περισσότερο καθιστώντας μας τον καθημερινό, ψηφιακό σύντροφο όλων των κατόχων. Και επειδή δεν εφησυχαζόμαστε αλλά εξελισσόμαστε χρόνο με το χρόνο, να είστε σίγουροι ότι θα ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες λύσεις στο μέλλον. Η 4η τεχνολογική επανάσταση είναι σε πλήρη εξέλιξη στο πλανήτη. Πώς η εταιρεία σας προσαρμόζεται στις νέες αλλαγές και ειδικότερα στην Ελλάδα ποιες είναι οι προτεραιότητες σας; Όντας υπέρμαχοι της ψηφιακής εποχής και του ψηφιακού μετασχηματισμού που αυτή επιβάλλει, δεν μπορούμε παρά να προσπαθούμε να προσαρμόζουμε πρώτοι τις λύσεις μας ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως στην εκάστοτε πραγματικότητα.

H τεχνολογία και η καινοτομία δε θα μπορούσαν παρά να αποτελούν σημαντική προτεραιότητα στο σχεδιασμό των νέων λύσεών μας, αλλά και στη εξέλιξη των υπαρχόντων. Έτσι, Big Data και Business Intelligence βρίσκονται στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων μας, ενώ, παράλληλα η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) φαίνεται ότι θα συνεχίσει να κατακτά όλο και μεγαλύτερο έδαφος στις ελληνικές επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση και σε μας, καθώς καθιστά την καθημερινή μας επαφή με τους πελάτες ακόμα πιο εύκολη και άμεση.

w w w.re porter.gr

Έχοντας πάντα σαν ευθύνη μας να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς και να είμαστε σε θέση να τις καλύπτουμε έγκαιρα, θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία. Το να κάνουμε τη ζωή των πελάτων μας ακόμα πιο εύκολη και το να προσφέρουμε ολιστικές λύσεις στα pain points τους είναι άλλωστε αυτοσκοπός για εμάς στην Edenred. Η ψηφιοποίηση είναι το ζητούμενο για τις επιχειρήσεις προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Ποιος είναι ο δικός σας ρόλος προκειμένου να ενισχύσετε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των πελατών σας; Όπως προανέφερα, σκοπός μας είναι να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς και να είμαστε σε θέση να τις καλύπτουμε έγκαιρα, κάνοντας τη ζωή των πελάτων μας ακόμα πιο εύκολη. Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθώ στη λύση Spendeo®, το πετυχημένο case study της Edenred που έδωσε απάντηση στον καθημερινό πονοκέφαλο της διαχείρισης των εταιρικών τους εξόδων για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Γνωρίζοντας πόσο σημαντική είναι η διαχείριση των εταιρικών εξόδων, η Edenred πραγματοποίησε την 1η Πανελλήνια Έρευνα Διαχείρισης Εταιρικών Εξόδων το 2017. Σκοπός της έρευνας ήταν να καταγράψουμε τις ανάγκες και τα

pain points των ελληνικών επιχειρήσεων και να «δράσουμε», σχεδιάζοντας μία λύση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους. Έτσι, γεννήθηκε η λύση Spendeo®, το no 1 σύστημα διαχείρισης των εταιρικών εξόδων, που δίνει απάντηση στην ανάγκη για μετρητά, απόλυτο έλεγχο, μειωμένο κόστος και χρόνο διαχείρισης των εταιρικών εξόδων. Η Spendeo ® αποτελεί μια προηγμένη, τεχνολογική λύση, που συνδυάζει την ευελιξία μιας επαναφορτιζόμενης, προπληρωμένης κάρτας, τον έλεγχο μιας online πλατφόρμας που καταγράφει και ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο τις συναλλαγές των εταιρικών καρτών, αλλά και τη φορητότητα μιας σύγχρονης mobile εφαρμογής που επιτρέπει τόσο στο διαχειριστή όσο και στους κατόχους να έχουν 24/7 έλεγχο των εταιρικών τους εξόδων. Σε ποιο επίπεδο στην Ελλάδα βρίσκεται σήμερα η ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων σύμφωνα με τα δικά σας θεμελιώδη μεγέθη; Κάθε επιχείρηση που έχει

R

όραμα για το μέλλον και προσβλέπει στην αύξηση του πελατολογίου της και την διατήρηση του υπάρχοντος, θα πρέπει να αντιμετωπίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό σαν τον κινητήριο μοχλό της. Χωρίς αυτόν, δε θα μπορέσει να εξελιχθεί και να προχωρήσει μπροστά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, αλλά δεν ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό παντού. Στην Ελλάδα, είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι έννοιες και οι δράσεις γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό δείχνουν ότι έχουμε περάσει από την εποχή της “μόδας” στην εποχή της “ωριμότητας”. Όλοι αναγνωρίζουν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός προϋποθέτει μία ολιστική προσέγγιση μετασχηματισμού των εταιρειών και όχι μόνο των συστημάτων, γεγονός που με χαροποιεί ιδιαίτερα και με κάνει να οραματίζομαι την επόμενη μέρα. Είναι μία εξαιρετική ευκαιρία για όλους μας να μετασχηματιστούμε, προάγοντας την απλότητα, ευκολία και ευελιξία.

ΑΞΊΖΕΙ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΘΏ ΣΤΗ ΛΎΣΗ SPENDEO®, ΤΟ ΠΕΤΥΧΗΜΈΝΟ CASE STUDY ΤΗΣ EDENRED ΠΟΥ ΈΔΩΣΕ ΑΠΆΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΌ ΠΟΝΟΚΈΦΑΛΟ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΏΝ ΤΟΥΣ ΕΞΌΔΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΈΣ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 31

ΓΙΏΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΊΟΥ

SKROUTZ: ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟ 2019 ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΝΙΚΟΛ ΑΥΛΩΝΙΤΗ

ΜΊΑ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ LEADER ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ, Η SKROUTZ Α.Ε., ΠΑΡΆ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΈΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΊΩΝ ΕΤΏΝ ΣΤΗ ΧΏΡΑ, ΣΥΝΕΧΊΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΟΔΙΚΉ ΤΗΣ ΠΟΡΕΊΑ, ΔΕΚΑΠΈΝΤΕ ΧΡΌΝΙΑ ΜΕΤΆ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΕΜΦΆΝΙΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΌ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΌ ΚΟΙΝΌ, ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΊΑ ΤΗΣ ΝΑ ΑΠΟΤΙΜΆΤΑΙ, ΠΛΈΟΝ, ΣΤΑ 20 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΕΥΡΏ.

32 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 33

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

Σ

ΣΉΜΕΡΑ ΠΆΝΩ ΑΠΌ 3.400 E-SHOPS ΣΥΝΕΡΓΆΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ SKROUTZ, ΠΡΟΒΆΛΛΟΝΤΑΣ ΠΆΝΩ ΑΠΌ 12 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΠΡΟΪΌΝΤΑ, ΕΝΏ ΣΕ ΜΗΝΙΑΊΑ ΒΆΣΗ ΔΈΧΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΑΠΌ 32 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΕΠΙΣΚΈΨΕΙΣ. Ο ΕΚ ΤΩΝ ΙΔΡΥΤΏΝ ΤΗΣ, ΓΙΏΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΊΟΥ, ΜΊΛΗΣΕ ΣΤΟ REPORTER ΚΑΙ ΑΝΈΔΕΙΞΕ ΤΑ ΣΧΈΔΙΑ ΕΠΈΚΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΉΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ. ΣΤΌΧΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2019, ΌΠΩΣ ΥΠΟΓΡΆΜΜΙΣΕ, ΕΊΝΑΙ Η ΑΎΞΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΓΕΘΏΝ ΤΗΣ ΚΑΘΏΣ, ΕΠΊΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΈΡΕΙ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ, ΚΥΡΊΩΣ ΣΕ ΕΠΊΠΕΔΟ E-COMMERCE.

Το 2005 θέσατε τις βάσεις για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας στον χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα. Τι σας έκανε να πιστεύετε ότι το εγχείρημα θα μπορούσε να πετύχει από τη στιγμή που η κουλτούρα της ηλεκτρονικής αγοράς στη χώρα μας δεν ήταν και τόσο ανεπτυγμένη; Δεν είχαμε ποτέ βλέψεις για να γίνει η Skroutz κανονική επιχείρηση οπότε τις

34 | R E P O R T E R |

αποφάσεις που θα έπαιρνε κάποιος προς την κατεύθυνση αυτή, εμείς δεν τις πήραμε. Ήταν σαν παιδική αφέλεια, δεν σκεφθήκαμε ποια θα είναι η αντίδραση του κόσμου. Όμως, από το 2007 και μετά που ασχοληθήκαμε σοβαρά και είδαμε μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό, κυρίως σε προϊόντα τεχνολογίας, αντιληφθήκαμε ότι άθελα μας, είχαμε βρει το product market fit.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Βλέπουμε ότι δειλά μεν, σταθερά δε, καταγράφεται μια μεταστροφή στο μοντέλο κατανάλωσης. Που την αποδίδετε; Η Skroutz συνετέλεσε σε αυτή την μεταστροφή; Γενικά, υπάρχει η αύξηση της online κατανάλωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι η πώληση ολοκληρώνεται online αλλά σίγουρα αποδεικνύεται ο πιο εύκολος τρόπος έρευνας αγοράς. Γι’ αυτό και μεγαλώνει και θα συνεχίσει να μεγαλώ-

νει η ηλεκτρονική αγορά. Ειδικά, όταν έχουμε ξεπεράσει το πρόβλημα της πρόσβασης στο internet γιατί όλοι έχουμε ένα κινητό πια. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, έχει χαμηλά ποσοστά όσον αφορά την πρόσβαση στο internet, βρίσκεται στο 69% ενώ η Αγγλία για παράδειγμα στο 97%. Όσο μεγαλώνει η πρόσβαση στο internet, θα μεγαλώνει αντίστοιχα και η online αγορά. Και θα μεγαλώνει όσο κάποιες αγορές

w w w.re porter.gr

προϊόντων κάνουν την μετάβαση προς την online παρουσία. Πριν πέντε χρόνια δεν θα αγόραζες προϊόντα φαρμακείου online. Το Internet αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για να πεις ότι πλησιάζω το κοινό μου. Αυτό που κέρδισε το κοινό ήταν η ευκολία, η ποικιλία και σίγουρα η σύγκριση των προϊόντων συνετέλεσε στο να πέσουν οι τιμές προς τα κάτω. Η Skroutz βοήθησε στο να γίνει αυτή η αλλαγή πιο γρήγορα

w w w.re porter.gr

αλλά δεν είναι ότι δεν θα είχε γίνει χωρίς την Skroutz. Την ώρα που εταιρείες κατέρρεαν, άλλες μετέφεραν τις έδρες τους στο εξωτερικό, τραπεζική χρηματοδότηση δεν υπήρχε, επιβάλλονταν υψηλοί φορολογικοί συντελεστές, τι είναι αυτό που σας έκανε παρόλα αυτά να αποφασίσετε να μείνετε Ελλάδα; Δεν έχουμε σκεφθεί να φύγουμε, ούτε καν το έχουμε αξι-

ολογήσει. Η φορολογία υπάρχει παντού. Αν έλεγα ότι κάτι αποτελεί πρόβλημα είναι οι υπηρεσίες που δεν είναι αντάξιες για αυτό που πληρώνεις και αντίστοιχες των ευρωπαϊκών. Έ χουμε πολλά καλά πράγματα όπως το επίπεδο εξιδεικευμένου προσωπικού και φθηνότερο κόστος ζωής. Εδώ θες τα μισά χρήματα για να προσλάβεις πέντε προγραμματιστές από ότι θα ήθελες στη Γερμανία ή στην Ολλανδία.

Η οικονομική κρίση αποτέλεσε για εσάς τελικά ευνοϊκή συγκυρία; Νομίζω πως όχι. Ο κόσμος έψαχνε και πριν να βρει τα φθηνότερα προϊόντα. Κατά τη διάρκεια της κρίσης σταμάτησε η πολυτέλεια, όχι η ανάγκη. Και εμείς στοχεύουμε στην ανάγκη και όχι στην πολυτέλεια. Κανένας δεν θέλει να πάρει κάτι πιο ακριβά, να σκορπάει τα χρήματα του. Εμείς εκτός από την τιμή δίνουμε την δυνατότητα επιλογής ανάμεσα

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 35

σε πολλά προϊόντα ή την ανά πάσα στιγμή αγορά online. Ξεκινήσατε την λειτουργία της Skroutz με μηδέν κεφάλαιο. Ποια είναι η αξία της εταιρείας σήμερα; Πράγματι, ξεκινήσαμε με μηδέν οικονομικό κεφάλαιο. Το μοναδικό κεφάλαιο μας ήταν ο προσωπικός χρόνος μας και οι υπολογιστές μας. Όσον αφορά την αξία της εταιρείας σήμερα, αυτή αποτιμάται, σύμφωνα με το τελευταίο transaction, στα 20 εκατομμύρια ευρώ. Για το 2018, τα κέρδη EBITDA ανήλθαν στα 6 εκατομμύρια ευρώ.

36 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

τα αντίστοιχα sites στην Τουρκία έχουν μικρότερη κίνηση από την δική μας. Επίσης, η πολιτική κατάσταση στη χώρα αλλά και η κουλτούρα του κόσμου δεν βοήθησαν. Όσον αφορά, την Αγγλία είναι πολύ διαφορετική η κατάσταση. Πρόκειται για μια πολύ ώριμη αγορά. Οι πελάτες μας ξέρουν τι οφέλη θα έχουν και πότε αυτά θα αποδώσουν. Ωστόσο, υπάρχει το παράδοξο ότι τεχνολογικά είναι πίσω.

Η πορεία σας δείχνει ότι είστε προσεχτικοί και σχετικά συντηρητικοί στην διαχείριση των κεφαλαίων. Πώς κινείται η αγορά της Βρετανίας και γιατί επιλέξατε να αποχωρήσετε από την αγορά της Τουρκίας; Η αποχώρηση από την Τουρκία, στα τέλη του 2018, ήταν ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων. Αποτελούσε το πρώτο μας βήμα στο εξωτερικό και αρκετά πράγματα δεν τα υπολογίσαμε καθόλου καλά. Για παράδειγμα, την επιλέξαμε για τον πληθυσμό των 80 εκατομμυρίων κατοίκων αλλά

w w w.re porter.gr

Εξετάζετε το ενδεχόμενο να επεκτείνετε την παρουσία σας και σε άλλες χώρες; Υπάρχει, όχι, όμως υπό την μορφή ξεχωριστής παρουσίας σε κάθε χώρα. Είμαστε τώρα στη φάση που η Ευρώπη είναι μία αγορά. Δηλαδή, υπάρχουν ήδη αρκετά ηλεκτρονικά καταστήματα που απλώς έχουν μία έδρα κάπου και από εκεί πουλάνε σε όλη την Ευρώπη. Δεν έχει σημασία που είναι η βάση της εταιρείας από την οποία αγοράζεις, αρκεί να την εμπιστεύεσαι ότι θα σου τα φέρει εκεί που βρίσκεσαι. Οπότε, εμείς θα μπορέσουμε να έχουμε ένα property και ο επισκέπτης απλά θα βλέπει τα καταστήματα που υπάρχουν στη χώρα του. Οι επενδύσεις γίνονται με δικά σας κεφάλαια ή μέσω δανεισμών; Προσπαθούμε οι περισσότερες κινήσεις να γίνονται με δικά μας κεφάλαια εκτός αν είναι κάτι πολύ μεγάλο στο

οποίο θα θέλαμε να έχουμε κάποιο growth capital. Δεν έχουμε προχωρήσει, βέβαια, σε τέτοια κίνηση μέχρι τώρα. Ποιο είναι το «κλειδί» για την ενίσχυση των μεγεθών σας; Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το 2019; Κάθε φορά ο κύριος στόχος μας είναι να μεγαλώσουμε το μερίδιο που έχουμε στην αγορά. Να κάνουμε την εμπειρία για τους χρήστες όσο πιο καλή γίνεται. Να λύσουμε το πρόβλημα του ecommerce. Δηλαδή, και οι αποστολές και οι διαθεσιμότητες έχουν ακόμα προβλήματα που κρατούν ίσως λίγο πίσω την έννοια του online. Ο μεγάλος στόχος μας, λοιπόν, είναι να μεγαλώσουμε το μερίδιο αυτό όσο γίνεται. Εκτιμάτε ότι έχουμε περάσει ως χώρα τα δύσκολα; Έχει περάσει στην πραγματική οικονομία το γεγονός ότι είμαστε σε μεταμνημονιακή περίοδο; Επειδή εμείς είχαμε πάντα μια αύξηση χρόνο με τον χρόνο, είναι λίγο δύσκολο να το απομονώσω και να πω ότι αυτή η αύξηση προήλθε από την μεταμνημονιακή περίοδο. Πάντως, ως επιχειρηματική αίσθηση μπορώ να πω ότι και πριν τον Αύγουστο, το κλίμα είχε αλλάξει αρκετά. Τα τελευταία δύο χρόνια τα πράγματα έχουν αρχίσει και φτιάχνουν. Δεν θα γίνει ποτέ 2005, αλλά θεωρώ ότι αρχίζει και βελτιώνεται η κατάσταση.

R

Σε ποιες κατηγορίες προϊόντων σημειώσατε το 2018 τις περισσότερες πωλήσεις και ποιες ήταν αυτές με την μεγαλύτερη αξία; Ενώ στην αρχή υπήρχε ενδιαφέρον για τεχνολογικά προϊόντα τώρα το ενδιαφέρον μοιράζεται. Η μόδα, η τεχνολογία και τα είδη σπιτιού είναι περίπου από 20% του τζίρου που κάνουμε. Ο τζίρος των καταστημάτων αφορά το προϊόν. Για παράδειγμα, προϊόντα ομορφιάς πουλούν πολύ, όμως, η αξία τους δεν είναι υψηλή. Ενώ τα κινητά που πουλούν επίσης πολύ είναι ακριβότερης αξίας. Οπότε, οι τζίροι είναι πολύ μεγαλύτεροι σε τέτοια προϊόντα. Τα εργασιακά δεδομένα στη Skroutz παραπέμπουν σε αντίστοιχα του εξωτερικού. Καλές αμοιβές, τόσες ώρες εργασίας ώστε να επιτρέπεται η επιμόρφωση αλλά και ο προσωπικός χρόνος στους εκατοντάδες εργαζομένους. Μοντέλο κόντρα στην πρακτική των καιρών. Πείτε μας λοιπόν δικαιώνεστε; Δεν έχουμε μετρήσει την αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου μέτρου. Ούτε το κάναμε με αυτό το σκοπό. Το κάναμε γιατί μας άρεσε σαν ιδέα και γιατί γενικά είμαστε της λογικής ότι αν είσαι εδώ 10 χρόνια θέλουμε να σε επιβραβεύσουμε για να είσαι εδώ και του χρόνου και του παραχρόνου. Μακάρι να πάνε τα πράγματα καλά και να μπορέσουμε να επεκτείνουμε αυτό το μέτρο όλη την χρονιά.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 37

R

Επιχειρήσεις

ΑΠΟΔΟΤΙΚΉ ΧΡΟΝΙΆ ΤΟ 2018 ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΙΣΗΓΜΈΝΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΝΈΜΟΥΝ ΜΕΡΊΣΜΑΤΑ ΆΝΩ ΤΟΥ 1,4 ΔΙΣ ΕΥΡΏ TOY ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

T

Το 2018 ήταν εξαιρετική χρονιά για τις υγιείς και παράλληλα εξαγωγικές εισηγμένες επιχειρήσεις. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ήταν η καλύτερη χρονιά μετά το 2009 όταν και άρχισε ο εφιάλτης των μνημονίων. Το αποτέλεσμα ήταν οι εισηγμένες εταιρίες να πετύχουν πέτυχαν καθαρό αποτέλεσμα 2,85 δισ. ευρώ και μέχρι στιγμής θα μοιράσουν μερίσματα που αντιστοιχούν στο 50% αυτής της επίδοσης. Δηλαδή μιλάμε για ένα ποσό που θα ξεπεράσει το 1,4 δις. ευρώ σε μερίσματα έναντι 1,3 δις ευρώ που ήταν το αντίστοιχο ποσό της χρήσης του 2017. Ήδη καταγράφεται αύξηση 4,1% σε σχέση με πέρυσι και

38 | R E P O R T E R |

μέρος αυτής της γενναιοδωρίας οφείλεται και στη μείωση του φορολογικού συντελεστή των διανεμόμενων κερδών από 15% σε 10% για το 2018. Από την άλλη πλευρά η ενίσχυση αυτή της πολιτικής διανομών του καθαρού αποτελέσματος αποτελεί και μια αλλαγή στην στρατηγική διακράτησης των υψηλών διαθεσίμων, η οποία πηγάζει και από την αισιοδοξία μελλοντικής βελτίωσης των οικονομικών δεδομένων. Οι εταιρίες που θα μοιράσουν μερίσματα φέτος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 50 το οποίο αποτελεί μια ακόμα θετική μέτρηση για την χρονιά που πέρασε. Μέχρι στιγμής και ενώ ξεκίνησαν οι ετήσιες γενικές συνελεύσεις των εισηγμένων όπου και θα εγκρίνονται τα μερίσματα της παρελθούσης χρήσης, αξίζει να αναφέρουμε τη πρώτη δεκάδα των εισηγμένων που θα διανείμουν τα υψηλότερα μερίσματα. Στη πρώτη θέση βρίσκεται παραδοσιακά και όλα τα τελευταία χρόνια η καπνοβιο-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

μηχανία Καρέλια με μέρισμα 9,5 ευρώ για το 2018. Ακολουθεί η θυγατρική Mermeren Kombinat της δραμινής μαρμαροβιομηχανίας Παυλίδης που θα διανείμει μέρισμα 36,517 ευρώ ανά μετοχή. Στη τρίτη θέση είναι η Coca Cola HBC με μέρισμα 2,57% και αμέσως μετά η Autohellas με μέρισμα 1,5 ευρώ ανά μετοχή. Ακολουθεί η Motor Oil με μέρισμα 1,3 ευρώ, τα Ελληνικά Πετρέλαια με μέρισμα 0,75 ευρώ, ο ΟΠΑΠ με μέρισμα 0,7 ευρώ, η Τράπεζα της Ελλάδος με μέρισμα 0,672 ευρώ, ο ΟΤΕ που θα διανείμει μέρισμα 0, 046 ευρώ και τη πρώτη δεκάδα συμπληρώνει η Grivalia Properties με μέρισμα 0,42 ευρώ ανά μετοχή. Η καθαρή θέση στο τέλος του 2018 για τις εισηγμένες είναι μειωμένη κατά 7 δισ. ευρώ κυρίως λόγω της εφαρμογής του ΔΠΧΠ 9 στις τράπεζες στην έναρξη της χρήσης αλλά και από τις συντριπτικές ζημιές της ΔΕΗ οι οποίες είχαν αθροι-

στικό αντίκτυπο 1,6 δις ευρώ. Ο καθαρός δανεισμός των εισηγμένων εταιριών αυξήθηκε κατά 2,5% αφενός λόγω της αδυναμίας ζωηρότερης χρηματοδότησης της οικονομίας από τον τραπεζικό κλάδο αφετέρου λόγω της μείωσης των μετρητών που παρατηρήθηκε στο τέλος της χρονιάς στα ταμεία των εισηγμένων. Επίσης σε επίπεδο υπολοίπων παρατηρούνται μεγαλύτερες κλίμακας αναχρηματοδοτήσεις με μακροπρόθεσμη διάρκεια (+7,1%) έναντι του βραχυπρόθεσμου δανεισμού (-13%). Γενικότερα, αρκετές εταιρείες συνηθίζουν να ανακοινώνουν τη μερισματική τους πολιτική στο πλαίσιο των τακτικών τους γενικών συνελεύσεων (ορισμένες εξ αυτών διεξάγονται πλέον ακόμη και στις αρχές Σεπτεμβρίου), ενώ κάποιες άλλες συνηθίζουν να προχωρούν σε χρηματικές διανομές κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, είτε επειδή κλείνουν χρήση κάθε 30ή Ιουνίου (π.χ. Jumbo, Μουσικός Οίκος Νάκα), είτε επειδή επιλέγουν να προχωρήσουν σε επιστροφές κεφαλαίου (π.χ. Quest Holdings). Το θέμα είναι αν οι φετινές χρηματικές διανομές είναι διατηρήσιμες στο μέλλον, ή αν οι επενδυτές επίσης μπορούν να προβλέψουν τις δυνατότητες κάθε εταιρείας να μοιράζει χρήμα κατά τα επόμενα χρόνια. Για παράδειγμα, φέτος θα μοιράσουν εκτάκτως υψηλά ποσά εταιρείες όπως η Coca-Cola HBC και τα ΕΛΠΕ, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια η ΕΧΑΕ διανέμει ποσά υψηλότερα των ετήσιων κερδών της.

w w w.re porter.gr

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 39

2019:

ΟΙ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ

40 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΌΤΑΝ ΞΕΚΙΝΟΎΣΕ ΤΟ 2019 ΓΝΩΡΊΖΑΜΕ ΜΕ ΒΕΒΑΙΌΤΗΤΑ ΔΎΟ ΠΡΆΓΜΑΤΑ: ΘΑ ΉΤΑΝ ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΈΝΟ ΈΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΉ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ ΚΑΙ ΔΕΎΤΕΡΟΝ ΌΤΙ ΚΙΝΔΎΝΕΥΕ ΑΠΌ ΤΙΣ ΑΡΝΗΤΙΚΈΣ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΕΝΌΣ ΈΝΤΟΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΎ ΚΎΚΛΟΥ ΑΦΟΎ ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΆ ΕΊΧΑΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΕΊ ΜΈΣΑ ΣΤΟ 2019 ΜΊΑ ΣΕΙΡΆ ΑΠΌ ΕΚΛΟΓΙΚΈΣ ΑΝΑΜΕΤΡΉΣΕΙΣ. ΤΟΥ Π.Ε. ΠΕΤΡΆΚΗ

ΚΑΘΗΓΗΤΉ ΕΚΠΑ w w w.re porter.gr

Οικονομία

λό επίπεδο και διαπιστώνεται απουσία αξιόλογου δημοσιονομικού χώρου. Έτσι το καταναλωτικό οικονομικό πρότυπο επαναλαμβάνεται με απουσία δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Τέλος, ο τρίτος σχετίζεται με τις χρόνιες παθογένειες της οικονομίας. Οι κυριότερες είναι η έλλειψη ενδογενούς δυναμικής αφού ο πληθυσμός συρρικνώνεται, οι εγχώριες και ξένες αποταμιεύσεις που εισέρχονται είναι περιορισμένες έως αρνητικές και οι καινοτομίες έχουν μικρή παρουσία στην δημιουργία προστιθέμενης αξίας.

Γνωρίζαμε επίσης πολύ καλά ότι το «πέταγμα» της οικονομίας σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με την έξοδο από το μνημόνιο δε θα συνέβαινε ποτέ. Οι λόγοι ήταν τρεις: πρώτον η έξοδος συνέβαινε με τρία χρόνια καθυστέρηση σε σύγκριση με το 2015 – 2016 οπότε το διεθνές κλίμα ήταν πολύ καλό. Αντιθέτως στην φάση της εξόδου, δηλαδή τον Αύγουστο του 2018, το κλίμα ήταν πολύ πιο περιοριστικό. Ο δεύτερος σχετίζεται με το γεγονός ότι παρόλη την προσπάθεια δεν έχουν ωριμάσει σημαντικές μεταβολές στην οικονομία αφού οι μεταρρυθμίσεις έχουν διακοπεί, το χρέος διατηρείται σε υψη-

w w w.re porter.gr

Στο 2019 διαπιστώνεται μία αναζωογόνηση του ρυθμού μεγέθυνσης που θα προσεγγίσει το 2% ο οποίος αναμένεται να διατηρηθεί τα επόμενα δύο-τρία χρόνια. Έτσι πάντως θα κλείσουμε τις πληγές της κρίσης μετά από 7 – 9 χρόνια. Η κυβέρνηση και το IMF, μαζί με την Commission ήταν στις αρχές του έτους αρκετά πιο αισιόδοξοι για το 2019. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εκτιμούσαμε από τον προηγούμενο χρόνο ότι θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το 2% από τα κάτω, χωρίς δηλαδή να είναι εύκολο. Σ’ αυτό συμφωνεί και η Τράπεζα της Ελλάδος. Ο ρυθμός μεγέθυνσης θα μπορούσε να προσεγγίσει και να ξεπεράσει το 2% εάν η επενδυτική δραστηριοποίηση είχε αποκτήσει μία δυναμική που δεν φαίνεται να διαθέτει σήμερα. Όμως αυτό δεν έγινε για δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος σχετίζεται με το γεγονός ότι παρόλη την μεγάλη στροφή, το 2015 και το 2017, της κυβέρνησης προς την κατεύ-

θυνση ενός φιλοευρωπαϊκού και σύγχρονου πολιτικού λόγου δεν αποκαταστάθηκε ένα φιλικό κλίμα με την ιδιωτική επιχειρηματικότητα. Έτσι ενώ οι δημόσιες επενδύσεις επιβραδύνονται διότι κυρίως ολοκληρώνονται μία σειρά από δημόσια έργα όπως ήταν οι αυτοκινητόδρομοι δεν αναπτύσσονται μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις, όπως αναμενόταν, π.χ. το Ελληνικό. Επιπροσθέτως επειδή τα χρόνια προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας παραμένουν ενεργά δεν δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος. Ο δεύτερος σχετίζεται με την συνεχιζόμενη χρόνια καχεξία του τραπεζικού συστήματος. Η «καταδίκη» της Ελληνικής οικονομίας σε μία ανάπτυξη χωρίς υποστήριξη από το πιστωτικό σύστημα, credit less recovery, αναπαράγει τα συμπτώματα παρόμοιων ανακάμψεων με κύρια χαρακτηριστικά την ασθενή ανάκαμψη της απασχόλησης και την απουσία ιδιωτικής επενδυτικής επαναδραστηριοποίησης. Σε όλο αυτό το σκηνικό ήρθε και επικάθησε μία αρνητική έκπληξη. Πρόκειται για την ένταση με την οποία το κυβερνών κόμμα εργαλειοποίησε την δημοσιονομική πολιτική για εκλογικούς λόγους. Αναμενόταν μία χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, έτσι και αλλιώς λόγω του ευρωπαϊκού πολιτικού κύκλου, αλλά η έκταση της παροχολογίας αιφνιδίασε. Όμως το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι το γεγονός ότι αυτές οι παροχές απει-

R

λούν το κριτήριο του 3,5% και οδηγούν στην επιβολή κάποιας ευρωπαϊκής μορφής «ποινής» που θα σχετίζεται με δύο θέματα. Τις επιστροφές των ομολογικών κερδών (SMP’s και ANFAs) και την κατάργηση του επιτοκιακού κέρδους (step up)που συνδέεται με τη δόση για την επαναφορά του χρέους του 2ου προγράμματος ή σ’ ένα συνδυασμό από αυτά. Το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση με την συμπεριφορά της αυτή έδωσε τον εναρκτήριο λάκτισμα για την υιοθέτηση παρόμοιων πολιτικών απ’ όλο το πολιτικό φάσμα. Ουσιαστικά υιοθετήθηκε η άποψη ότι ο μόνος δρόμος για την ανάπτυξη περνάει μέσα από την εξάντληση του όποιου δημοσιονομικού χώρου που έχουν δημιουργήσει οι θυσίες του Ελληνικού λαού και οι ρυθμίσεις του Ελληνικού δημόσιου χρέους. Αυτή η άποψη, που είναι μόνο σ’ ένα βαθμό σωστή, και μπορεί να χρησιμοποηθεί για να μειωθεί το παραγωγικό κενό στην οικονομία, όταν αυτό είναι απαραίτητο, είναι η μία όψη του αναπτυξιακού νομίσματος. Η άλλη είναι ότι θα πρέπει να προσαρμοστεί όλο το παραγωγικό σύστημα για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της νέας εποχής. Εάν μόνο το πρώτο σκέλος της εξίσωσης (δηλαδή η ενίσχυση της ενεργούς ζήτησης) χρησιμοποιείται, τότε απλώς εξαντλούνται και οι παρόντες πόροι της οικονομίας και χάνεται η ευκαιρία και η προοπτική της διατηρήσιμης ανάπτυξης.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 41

Η ΤΡΆΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΏΣ ΈΧΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΏΣΕΙ ΤΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 2018 ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΉ ΤΗΣ ΕΝΊΣΧΥΣΗ Η ΤΡΆΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΏΣ ΠΈΤΥΧΕ ΚΑΤΆ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΊΟ ΔΙΆΣΤΗΜΑ ΤΗΝ ΕΠΊΤΕΥΞΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΏΝ ΕΤΑΙΡΙΚΏΝ ΠΡΆΞΕΩΝ, ΟΙ ΟΠΟΊΕΣ ΕΝΊΣΧΥΣΑΝ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΉ ΒΆΣΗ ΤΗΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ ΚΑΙ ΘΈΤΟΥΝ ΤΙΣ ΒΆΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΊΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΗΤΆΣ ΤΗΣ.

M

Με την επιτυχημένη έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ύψους €400 εκατ., δεκαετούς διάρκειας, η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε για το 2018, τις προγραμματισμένες ενέργειες που είχε σχεδιάσει κι ανακοινώσει για την ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης. Παράλληλα, με την ολοκλήρωση της πώληση της θυγατρικής Piraeus Bank Bulgaria στην Βουλγαρία, η Τράπεζα Πειραιώς ουσιαστικά ολοκλήρωσε εντός των προκαθορισμένων προθεσμιών όλες τις δεσμεύσεις του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης Η έκδοση του ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης που αποροφήθηκε εξολοκλήρου

από διεθνείς και Έλληνες θεσμικούς επενδυτές αποτελεί την πρώτη έξοδο στις διεθνείς αγορές από ελληνική τράπεζα από το 2008. Το υψηλό επίπεδο της επενδυτικής εκπροσώπησης αποκτά ιδιαίτερη σημασία αποτελώντας σημείο αναφοράς για την θετική στάση των επενδυτών έναντι των προοπτικών του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας ευρύτερα. Η έκδοση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΜΤΝ (Euro Medium Term Note) ύψους €25 δις της Τράπεζα Πειραιώς. Συγκεκριμένα, εκδίδοντας το ομόλογο η Πειραιώς, άντλησε €400 εκατ. με δυνατότητα ανάκλησης από τον εκδότη στα πέντε έτη (10NC5), στη διεθνή αγορά κεφαλαίων, ενισχύοντας το συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά περίπου 90μβ. Χαρακτηριστικό της στάσης των διε-

θνών επενδυτών είναι το γεγονός ότι το συνολικό βιβλίο προσφορών, υπό τη διαχείριση των κύριων αναδόχων Goldman Sachs International και UBS Investment Bank, διαμορφώθηκε σε περίπου €850 εκατ. Συμμετείχαν περισσότεροι από 135 θεσμικοί επενδυτές από πάνω από 20 χώρες συμμετείχαν στη συναλλαγή. Το τοκομερίδιο έχει ορισθεί σε 9,75% Όπως μάλιστα δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου το υψηλό επίπεδο της ζήτησης από τους επενδυτές συνιστά έμπρακτη ψήφο εμπιστοσύνης για τη συνολική πρόοδο που έχει σημειώσει η Τράπεζα και η επιτυχημένη απορρόφησή του ενισχύει περαιτέρω τον ισολογισμό της και λειτουργεί ως βασικός καταλύτης για την υλοποίηση του στρατηγικού της πλάνου «Agenda 2023.

ΤΟ ΣΧΈΔΙΟ ΕΞΥΓΊΑΝΣΗΣ Το σχέδιο εξυγίανσης του ισολογισμού της Τράπεζας Πειραιώς, προβλέπει μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά €15 δισ. έως και το 2021. Συγκεκριμένα από τα €26,4 δισ. που ήταν το χαρτοφυλάκιο των ΜΕΑ (Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων) στο τέλος Δεκεμβρίου 2018 στόχος είναι α μειωθουν στα €11,3 δισ. ευρώ στο τέλος της τριετίας. Σύμφωνα με το πλάνο που έχει υποβάλει η Τράπεζα στον SSM, η μείωση των €15 δις θα υλοποιηθεί κυρίως μέσα από οργανικές ενέργειες διαχείρισης κ α τ ά €8 , 6 δ ι σ . κ α ι α π ό μη οργανικές ύψους €6,9 δισ., ενώ το υπόλοιπο θα είναι διαγραφ έ ς €4 , 4 δ ι σ . κ α ι €1 , 2 δισ. οι ρευστοποιήσεις. Σύμφωνα με όσα έχει ανακοινώσει η διοίκηση της Τράπεζας, ο στόχος είναι το 2019 το απόθεμα των ΜΕΑ να μειωθεί κατά €3,5 δισ., το 2020, κατά €6,5 δισ. και κατά €5 δισ. το 2021. Η Τράπεζα θα συνεχίσει αποφασιστικά την απομόχλευση των κινδύνων του ισολογισμού της, με στόχο να φτάσει σε διεθνώς αποδεκτά επίπεδα, ήτοι σε μονοψήφιο δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ως ποσοστό των προ προβλέψεων δανείων μέχρι το τέλος 2023.

Η ΣΥΜΦΩΝΊΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΉ ΕΤΑΙΡΊΑ INTRUM ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΊΟΥ «ΚΌΚΚΙΝΩΝ» ΔΑΝΕΊΩΝ» €27 ΔΙΣ. ΤΗΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΏΣ, ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΈΝΑ ΠΡΟΩΘΗΜΈΝΟ ΒΉΜΑ ΜΕΓΆΛΗΣ ΕΜΒΈΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΎ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΝΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΘΕΊ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΉ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΎΜΕΝΩΝ ΑΝΟΙΓΜΆΤΩΝ, ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΘΕΊ ΣΤΗΝ ΚΎΡΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΕΥΘΎΝΗ ΤΟΥ ΠΟΥ ΕΊΝΑΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 43

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΉ ΕΤΑΙΡΊΑ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ INTRUM Η Τράπεζα προχώρησε σε σχετική συμφωνία με την πολυεθνική εταιρία διεθνούς κύρους Intrum η οποία έτσι εισέρχεται και στην ελληνική αγορά. Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα προωθημένο βήμα μεγάλης εμβέλειας στην προσπάθεια που καταβάλλει και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα – όπως και το ευρωπαϊκό- να απελευθερωθεί από την ασφυκτική διαχείριση των ΜΕΑ, και να επικεντρωθεί στην κύρια λειτουργία αλλά και ευθύνη του που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας.

Σ

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, ιδρύεται νέα εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Ποσοστό 80% της νέας εταιρείας θα ανήκει στην Intrum και 20% στην Τράπεζα Πειραιώς Η νέα εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων θα συνάψει σύμβαση για τη διαχείριση σε αποκλειστική βάση, €27δισ. υφιστάμενων ΜΕΑ της Τράπεζας, μαζί με νέα ΜΕΑ που θα δημιουργούνται. Επιπλέον, η νέα εταιρεία θα διαχειρίζεται και ΜΕΑ από τρίτες πηγές. Η αρχική διάρκεια της σύμβασης θα είναι 10 έτη και θα περιλαμβάνει όρους και προϋποθέσεις αντίστοιχες με ανάλογες προηγούμενες συναλλαγές στην

αγορά. Η νέα εταιρεία θα λάβει άδεια και θα εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος Πρόκειται για την πρώτη στην ελληνική αγορά τέτοια συμφωνία διαχείρισης ενώ διακρίνεται και από τις άλλες συμφωνίες καθώς δεν πρόκειται για επενδυτικά κεφάλαια, αλλά για μια διεθνή εξειδικευμένη εταιρία διαχείρισης που εισέρχεται στην Ελληνική αγορά με μακροπρόθεσμη στρατηγική για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και διαχείρισης ακίνητης περιουσίας. Η Intrum είναι σήμερα ένας μεγάλος διεθνής παίκτης εξειδικευμένος στις ιδιαίτερες ανάγκες της διαχείρισης κόκκινων δανείων με υψηλής τεχνογνωσίας διαχειριστική εμπειρία. Έχει έδρα της Στοκχόλμη και είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο Nasdaq (Nasdaq Stockholm Large Cap), με κεφαλαίοποίηση ύψους €3 δισεκ. Είναι εξειδικευμένος πάροχος υπηρεσιών διαχείρισης απαιτήσεων με παρουσία σε 24 ευρωπαϊκές χώρες και περισσότερους από 9.000 εργαζομένους. Ιδρύθηκε το 1923 ως οικογενειακή επιχείρηση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει πάνω από 80.000 πελάτες και ένα δίκτυο συνεργατών που επεκτείνεται σε 160 χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική αγορά μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων αποτελεί πλέον μια πολύ ενδιαφέρουσα επενδυτική προοπτική για τους δια-

χειριστές και τα επενδυτικά κεφάλαια που δραστηριοποιούνται αντίστοιχα σε διεθνές επίπεδο όπου ο χώρος αυτός σημειώνει μεγάλη ανάπτυξη. Ήδη έχουν αδειοδοτηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος 18 εταιρίες και δύο ακόμη αναμένεται να λάβουν άμεσα άδεια δημιουργώντας έτσι μια αγορά με σημαντικές προοπτικές, η οποία θα περάσει από στάδιο αναδιάταξης μέχρι να πάρει την τελική της μορφή. Από τις εταιρείες που έχουν αδειοδοτηθεί την τελευταία τριετία, ελάχιστες είναι πραγματικά ενεργές και ορισμένες εξ αυτών ενδέχεται να μην λειτουργήσουν ποτέ αν δεν καταφέρουν να αποκτήσουν χαρτοφυλάκια προς διαχείριση. Στελέχη της συγκεκριμένης αγοράς αναμένουν ότι στην πορεία θα προκύψουν συγχωνεύσεις και εν τέλει θα δημιουργηθούν μεγαλύτερα και ισχυρότερα σχήματα που θα κληθούν να διαχειριστούν ένα σημαντικό όγκο εργασιών που αναδεικνύει τον κλάδο ως έναν από τους πιο δυναμικούς στην οικονομία. Αν και ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην ελληνική τραπεζική αγορά υποχώρησε από τα €107 δισ. το 2016, στα €81,8 δισ. τον Δεκέμβριο του 2018, το ποσοστό τους παραμένει σε πολύ υψηλό επίπεδο, άνω του 45%. Οι στόχοι που δεσμεύουν τις ελληνικές τράπεζες έναντι του SSM, αλλά και η ανάγκη να αναταχθεί η οικονο-

Η ΈΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΟΛΌΓΟΥ ΜΕΙΩΜΈΝΗΣ ΕΞΑΣΦΆΛΙΣΗΣ ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΟΦΉΘΗΚΕ ΕΞΟΛΟΚΛΉΡΟΥ ΑΠΌ ΔΙΕΘΝΕΊΣ ΚΑΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟΎΣ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΈΞΟΔΟ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΊΣ ΑΓΟΡΈΣ ΑΠΌ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ ΑΠΌ ΤΟ 2008

μία και να απελευθερωθούν δυνάμεις που σήμερα δεσμεύονται σε προβληματικά δάνεια, δίνει την ώθηση σε δραστικές κινήσεις και σε επιτάχυνση των πρωτοβουλιών από πλευράς του τραπεζικού συστήματος.

ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΉ ΑΓΟΡΆ ΜΕΑ Σε τρία ανέρχονται τα χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που έχει ήδη διαθέσει η Τράπεζα στη δευτερογενή αγορά ΜΕΑ στο πλαίσιο του επενδυτικού ενδιαφέροντος για αγορά τέτοιων χαρτοφυλακίων αλλά και μείωσης των αποθεμάτων ΜΕΑ. Η πρώτη πώληση αφορούσε το χαρτοφυλάκιο “Amoeba”, που περιελάμβανε την πρώτη συναλλαγή επιχειρηματικών ΜΕΑ συνολικής απαίτησης €2 δισ. Ακολούθησε το χαρτοφυλάκιο καταναλωτικών ΜΕΑ «Arctos”, συνολικής απαίτησης €2,2 δισ. Η τρίτη συναλλαγή αφορούσε χαρτοφυλάκιο επιχειρηματικών δανείων πιστωτικής απαίτησης €0,5δισ. .

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Ο ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌΣ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΌΣ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΗ ΔΕΞΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΊΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΏΝ ΤΟΝ 21ο ΑΙΏΝΑ ΤΟΥ ΝΙΚΌΛΑΟY ΦΊΛΙΠΠΑ

ΚΑΘΗΓΗΤΉ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ ΠΕΙΡΑΙΏΣ ΠΡΌΕΔΡΟY ΚΑΙ ΙΔΡΥΤΉ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΎ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΎ

46 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 47

R

Εκπαίδευση

Ο

Ο ΠΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΈΝΟΣ ΟΡΙΣΜΌΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΌ ΑΦΟΡΆ ΑΥΤΌΝ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΡΙΏΝ ΤΟΥ ΟΟΣΑ, ATKINSON ΚΑΙ MESSY ΤΟ 2012 ΣΎΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΊΟ ΕΊΝΑΙ: «Ο ΣΥΝΔΥΑΣΜΌΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΌΤΗΤΑΣ, ΓΝΏΣΗΣ, ΔΕΞΙΟΤΉΤΩΝ, ΣΤΆΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΏΝ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΤΑ ΟΠΟΊΑ ΕΊΝΑΙ ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΉΨΗ ΣΩΣΤΏΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΑΠΟΦΆΣΕΩΝ, ΜΕ ΑΠΏΤΕΡΟ ΣΤΌΧΟ ΤΗΝ ΕΠΊΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΉΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΕΥΗΜΕΡΊΑΣ». Η χρηματοπιστωτική κρίση μοναδικής διάρκειας και έντασης ,o υπερδανεισμός των τραπεζικών ιδρυμάτων κυρίως για καταναλωτικούς σκοπούς , βρήκε τους πολίτες απροετοίμαστους για την αντιμετώπιση αλλεπάλληλων χρηματοοικονομικών shocks. Η πολυπλοκότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και οι τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται σε ολόκληρο τον κόσμο έδωσαν βήμα σε λαϊκιστές οι οποίοι με απλοϊκά σχήματα παρέσυραν σε ολόκληρο τον κόσμο τους πολίτες. Στην χώρα μας έχουμε βιώσει

48 | R E P O R T E R |

έντονα τις αρνητικές συνέπειες του σύγχρονου χρηματοοικονομικού συστήματος. Η πτώση του Χρηματιστηρίου το 1999, η πρόσφατη φούσκα των ακινήτων, o υπερδανεισμός, τα κόκκινα δάνεια και η καταστροφική διαχρονική διαχείριση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων είναι μερικά μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα χρηματοοικονομικής άγνοιας και χρηματοοικονομικής «κακοποίησης» των Ελλήνων πολιτών με διαχρονικά αρνητικές συνέπειες για τον πλούτο και την ευημερία τους.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Στην έρευνα της Standard & Poor’s, τα επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού των Ελλήνων πολιτών ανήλθαν στο 45% ένα ποσοστό που θεωρείται ικανοποιητικό για τα διεθνή δεδομένα . Πρέπει όμως να τονισθεί ότι εγείρονται σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον οι ερωτήσεις που συνήθως τίθενται στους πολίτες –ερωτήσεις απλοϊκές κυρίως αριθμητικές –μπορούν να απεικονίσουν την πολυπλοκότητα των αποφάσεων ενός νοικοκυριού που αφορούν από την αποταμίευση, τις επενδύσεις, τα δάνεια μέχρι την ποιότητα ζωής κατά την συνταξιοδοτική περίοδο. Επίσης από πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού (HFLI – Hellenic Financial Literacy Institute), στην οποία συμμετείχαν 456 προπτυχιακοί φοιτητές, προκύπτει ότι ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 45% δεν μπόρεσε να απαντήσει σωστά στην απλή ερώτηση ποιό ποσό είναι χαμηλότερο, τα 105 ευρώ ή τα 100 ευρώ +3%, όπως επίσης και στο πόσα περίπου χρήματα θα έχει κάποιος μετά από 5 χρόνια αν διατηρεί λογαριασμό 100 ευρώ με 10% τόκο ετησίως. Αντίθετα

η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών, άνω του 80%, είχαν σωστή αντίληψη για τον πληθωρισμό. Είναι αρκετά προβληματικό ότι σχεδόν ένα 20% δεν μπόρεσε να απαντήσει σωστά στο: αν μετά από 10 χρόνια οι τιμές των προϊόντων διπλασιαστούν και παράλληλα την ίδια περίοδο διπλασιαστεί το εισόδημα, θα αγοράζει λιγότερα, τα ίδια ή περισσότερα προϊόντα. Σωστά σε ποσοστό 77% απάντησαν επίσης στην ερώτηση για τη διασπορά κινδύνου. Ωστόσο, μόλις το 19% απάντησε σωστά σε όλες τις ερωτήσεις. Στο σύγχρονο πολύπλοκο και διαρκώς μεταβαλλόμενο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, η μέριμνα για το μέλλον θα πρέπει να ξεκινά με σκοπό την δημιουργία μιας νέας γενιάς χρηματοοικονομικά ενημερωμένων και υπεύθυνων πολιτών αλλά και την εξασφάλιση της μελλοντικής τους ευημερίας. Κατά αυτό τον τρόπο, τα παιδιά θα πρέπει σταδιακά, από μικρή ηλικία, να κατανοήσουν βασικές έννοιες όπως για παράδειγμα οι ανάγκες, οι επιθυμίες, τo χρήμα, η εργασία, η επιχειρηματικότητα, ο δανεισμός, ο προϋπολογισμός, η φιλανθρω-

w w w.re porter.gr

Εκπαίδευση

R

ΣΕ ΠΡΌΣΦΑΤΗ ΈΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΎ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΎ ΌΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΊΧΑΝ 456 ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΊ ΦΟΙΤΗΤΈΣ, ΈΝΑ ΜΕΓΆΛΟ ΠΟΣΟΣΤΌ ΤΗΣ ΤΆΞΗΣ ΤΟΥ 45% ΔΕΝ ΜΠΌΡΕΣΕ ΝΑ ΑΠΑΝΤΉΣΕΙ ΣΩΣΤΆ ΣΤΗΝ ΑΠΛΉ ΕΡΏΤΗΣΗ ΠΟΙΌ ΠΟΣΌ ΕΊΝΑΙ ΧΑΜΗΛΌΤΕΡΟ, ΤΑ 105 ΕΥΡΏ Ή ΤΑ 100 ΕΥΡΏ +3%, ΌΠΩΣ ΕΠΊΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΌΣΑ ΠΕΡΊΠΟΥ ΧΡΉΜΑΤΑ ΘΑ ΈΧΕΙ ΚΆΠΟΙΟΣ ΜΕΤΆ ΑΠΌ 5 ΧΡΌΝΙΑ ΑΝ ΔΙΑΤΗΡΕΊ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΌ 100 ΕΥΡΏ ΜΕ 10% ΤΌΚΟ ΕΤΗΣΊΩΣ!

πία, η αποταμίευση κ.ά. Η αποταμίευση μάλιστα ως έννοια έχει αποδειχθεί από διεθνείς μελέτες ότι μπορεί να εισαχθεί στη ζωή ενός παιδιού ακόμα και από την ηλικία των 4 ετών. Με την πάροδο των ετών, η σωστή προετοιμασία των εφήβων για μια επιτυχημένη και ευτυχισμένη ενήλικη ζωή θα πρέπει να τους οδηγεί στη συνειδητοποίηση των δυνατοτήτων τους, στο κτίσιμο των κατάλληλων ικανοτήτων και γνώσεων ,καθώς και στην προστασία τους από μελλοντικά χρηματοοικονομικά και άλλα λάθη, όπως η υπερχρέωση, οι λανθασμένες επενδυτικές επιλογές και η μυωπική αντίληψη της νέας παγκόσμιας πραγματικότητας . Αν επιθυμούμε να διαμορφώσουμε αύριο μια νέα κοινωνία συνειδητοποιημένων και χρηματοοικονομικά εγγράμματων πολιτών απαιτείται όπως η χρηματοοικονομική εκπαίδευση στα σχολεία να ξεκινήσει όσο το δυνατόν πιο νωρίς (ιδανικά στο νηπιαγωγείο και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση) και να διαρκεί τουλάχιστον μέχρι το τέλος του επίσημου προγράμματος σπουδών και, στο μέτρο του δυνατού, στο

w w w.re porter.gr

τέλος του Πανεπιστημίου. Αρχικά απαιτείται ένα δημόσιο ή ιδιωτικό συντονιστικό όργανο ικανό με ουσιαστική γνώση του αντικειμένου και ικανότητες να παράγει και να συνθέτει την νέα πολύπλοκη ολιστική πραγματικότητα. Απαιτείται επίσης η δέσμευση και η συμμετοχή ενός δυνητικά τεράστιου φάσματος ενδιαφερομένων μερών όπως: η κυβέρνηση, τα διάφορα χρηματοπιστωτικά ρυθμιστικά όργανα, η κεντρική τράπεζα, οι εκπαιδευτικοί και σίγουρα οι γονείς . Θα πρέπει επίσης να συνεπικουρείται από ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τεχνοκράτες, μη κερδοσκοπικές ενώσεις, τοπικά δίκτυα και διεθνείς οργανισμούς. Ωστόσο, ο ορισμός του κάθε ενδιαφερόμενου η ευθύνη και η υπευθυνότητα κατά τη διαδικασία θα πρέπει κατά προτίμηση να καθοριστούν στην αρχή. Οι βασικές και οι κεντρικές λειτουργίες θα πρέπει να εκπληρώνονται με την υποστήριξη του εκπαιδευτικού συστήματος, των εκπαιδευτικών, των γονέων, της κοινότητας καθώς και των πανεπιστημίων. Οποιοδήποτε συντονιστικό όργανο και αν επιλέγεται, εί-

ναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί η συμμετοχή και η υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας και του εκπαιδευτικού συστήματος σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οποιοδήποτε συντονιστικό όργανο και αν επιλέγεται, είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί η συμμετοχή και η υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας και του εκπαιδευτικού συστήματος σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Η ΤΈΤΑΡΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ ΈΧΕΙ ΉΔΗ ΞΕΚΙΝΉΣΕΙ ΚΑΙ ΠΟΛΛΈΣ ΧΏΡΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΆΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΈΜΠΤΗ! Η νέα πραγματικότητα περιλαμβάνει την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας σε όλο το φάσμα της παραγωγικής δραστηριότητας (τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), robots, ψηφιακή οικονομία) καθώς και την αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές μεταβάλλονται συνεχώς λόγω της παγκοσμιοποίησης και των τεχνολογικών εξελίξεων (Fintech), ενώ τα χρηματοοικονομικά προϊόντα γίνονται όλο και πιο περίπλοκα. Παράλληλα, οι επαναλαμβανόμενες κρί-

σεις είναι φαινόμενο της εποχής που επηρεάζει την ποιότητα ζωής των πολιτών. Η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση του πληθυσμού σε θέματα που αφορούν το Fintech, θα οδηγήσει μελλοντικά σε μια κοινωνία όπου οι πολίτες, χωρίς κανέναν χρηματοοικονομικό αποκλεισμό (financial exclusion), θα έχουν τις γνώσεις και τις ικανότητες να αντιληφθούν καλύτερα «τη μεγάλη εικόνα» της οικονομίας, τη χρησιμότητα των χρηματοοικονομικών προϊόντων και τη λειτουργία των αγορών, ώστε σε κάθε φάση της ζωής τους να μπορούν να λαμβάνουν τις βέλτιστες αποφάσεις για την αποτελεσματική διαχείριση των χρημάτων τους και τελικά την ευημερία τους. Σε μια εποχή που η γνώση διπλασιάζεται κάθε 12 ώρες και κυριαρχούν η τεχνητή νοημοσύνη, τα robots, το διαδίκτυο των πάντων ,η κβαντική φυσική, η νανοτεχνολογία ανατρέποντας τις παραδοσιακές βιομηχανίες και όχι μόνο, απαιτείται ριζική αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος ξεκινώντας άμεσα από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση δίνοντας έμφαση σε νέες αξίες και νέες δεξιότητες.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 49

ΑΠΌ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΤΗΣ ΓΝΏΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΉΤΩΝ: ΤΑ ΡΟΜΠΌΤ ΧΡΕΙΆΖΟΝΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΔΡ ΒΕΝΕΤΊΑ ΚΟΥΣΊΑ ΓΕΝΙΚΉ ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ, ΣΥΜΒΟΎΛΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΑΣ

50 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 51

R

Eργασία

H

ΜΟΡΦΈΣ ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΗΣ:

Η ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΤΟ ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΉΤΗΤΟ ΔΙΑΒΑΤΉΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ. ΓΙΑ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΜΊΑ ΧΏΡΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΉ ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ ΊΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΠΡΌΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΊΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΏΝΕΙ ΣΥΝΕΧΏΣ ΤΗΝ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΤΗΣ. ΑΛΛΆ ΑΡΚΕΊ ΑΥΤΌ ΓΙΑ ΝΑ ΈΧΟΥΜΕ ΜΊΑ ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΠΟΥ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΊΝΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ ΠΟΥ ΈΧΕΙ ΔΡΟΜΟΛΟΓΉΣΕΙ Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΊΗΣΗ, ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΌ ΚΑΙ ΚΥΡΊΩΣ Η 4Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΉ ΕΠΑΝΆΣΤΑΣΗ; ΑΣ ΞΕΚΙΝΉΣΟΥΜΕ ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΠΟΥ ΑΛΛΆΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΣΉΜΕΡΑ.

52 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Η τεχνολογία διευκολύνει τη δημιουργία νέων μορφών απασχόλησης όπως 1. O πληθοπορισμός 1, με την οποία η εταιρεία αναθέτει μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες σε εξωτερικούς συνεργάτες καθήκοντα και εργασίες με ανοικτή πρόσκληση.

2. Κατά παραγγελία εργασία μέσα από πλατφόρμες 2 όπου οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τη στιγμή που θα τις χρειαστούν (π.χ. μεταφορά με ταξί, παράδοση αντικειμένων) Τέτοιες μορφές απασχόλησης απειλούν κυρίως όσους έχουν δεξιότητες ικανές μόνο ώστε να ασκούν επαναλαμβανόμενες εργασίες. Εργασίες οι οποίες σταδιακά και συστηματικά αντικαθίστανται από τα έξυπνα συστήματα, τους αισθητή-

ρες και το λογισμικό. Δημιουργούν όμως και ευκαιρίες για όσους έχουν εντάξει στην καθημερινότητά τους τη Δια-Βίου-Μάθηση εξελίσσοντας τις γνώσεις και προσαρμόζοντας τις ικανότητές τους. Η τεχνολογία επιρρεάζει τις απαραίτητες δεξιότητες και σε επίπεδο θέσεων εργασίας και διαχωρίζει τα καθήκοντα που χρειάζεται να συνεχίσουν να εκτελούνται από τον άνθρωπο από εκείνα που αναλαμβάνουν οι μηχανές.

1 crowd work – crowd source 2 On demand work via apps

w w w.re porter.gr

Εργασία

ΔΟΥΛΕΙΈΣ:

ΘΈΛΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΎΣ ΣΤΟΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΌ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΌ ΚΑΘΏΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΏΝ ΚΑΙ ΛΙΓΌΤΕΡΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΠΛΉ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΏΝ

Έτσι, αλλάζει η οργανωτική δομή και διαφοροποιείται το μίγμα ανθρώπινου δυναμικού και δεξιοτήτων που χρειάζεται η κάθε εταιρεία. Για παράδειγμα, θέλουμε λιγότερους πρακτικογράφους και κοστολόγους αλλά περισσότερους αναλυτές, επικοινωνιολόγους, διαχειριστές δικτύων, στελέχη υποστήριξης πελατών, επιστήμονες εξειδικευμένους στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και σχεδιασμού του ανθρώπινου δυναμικού ώστε να

είναι ταλαντούχο. Θέλουμε περισσότερους ειδικούς στον τεχνολογικό σχεδιασμό και προγραμματισμό καθώς και διαχείριση των μηχανών και λιγότερους στην απλή λειτουργία των μηχανών.

ΚΛΆΔΟΙ: Ένα άλλο επίπεδο που επιρρεάζεται από την τεχνολογία είναι αυτό των βιομηχανικών κλάδων και ομάδων παραγωγής. Κάποιοι γίνονται ακόμη μεγαλύτεροι, διότι η τεχνολογία βελτιστοποιεί την παρα-

R

γωγή κι έτσι δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ χάρη στην τεχνολογία η απασχόληση στην παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 40% κατά την επταετία 2007-20153. Κάποιοι άλλοι κλάδοι όμως μείωσαν τις θέσεις απασχόλησης διότι ένα τεράστιο μέρος των εργασιών τους αντικατεστάθη, όπως για παράδειγμα έγινε με τις εκδόσεις και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες.

3 Council on Competitiveness, 2018 Clarion Call

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 53

R

Εργασία

ΕΠΑΓΓΈΛΜΑΤΑ: Κατά συνέπεια, τα επαγγέλματα αναπροσαρμόστηκαν και αυτά. Η δυνατότητα χρήσης του προσωπικού Η/Υ κατήργησε θέσεις, όπως του χειριστή Η/Υ, του καταχωρητή δεδομένων και του ταχυδρομικού διανομέα. Παράλληλα, καθιέρωσε νέες όπως του διαχειριστή δικτύων, του υπεύθυνου παροχής υποστήριξης Η/Υ, του σχεδιαστή σε ψηφιακό περιβάλλον τόσο για τις εκδόσεις, ιστοσελίδες, διαφημίσεις και λογιστικά έντυπα. Τα ρομπότ και οι Η/Υ αντικαθιστούν συνέχεια τους ηλεκτροσυγκολλητές στη βιομηχανία και τα ναυπηγεία. Στην ιατρική όμως, το χαμηλό κόστος προσδιορισμού της αλληλουχίας των γονιδίων δημιούργησε το επάγγελμα του γενετικού συμβούλου. Κατά συνέπεια, παρατηρούμε μεταβολή στα περιζήτητα επαγγέλματα και τις γνωστικές δεξιότητες. Θέλουμε ολοένα και περισσότερους προγραμματιστές, αναλυτές υπολογιστικών συστημάτων και διαχειριστές δικτύων. Επίσης αναζητούμε συνέχεια στατιστικολόγους και μαθηματικούς για να ασχοληθούν με την ανάλυση των δεδομένων. Πάντα βέβαια θα θέλουμε και τους ειδικούς να προωθούν τις πωλήσεις και τις υπηρεσί-

54 | R E P O R T E R |

ες μας καλύτερα από τους ανταγωνιστές μας, γιατί γνωρίζουν πώς να ακούν και τι ακριβώς χρειάζονται οι ολοένα και πιο ενημερωμένη φυλή των «πελατών». Οσοι έχουν αυτά τα προσόντα θεωρούνται περιζήτητοι και ορίζουν σε ένα βαθμό και του ύψος των αμοιβών τους. Προς το παρόν. Αναζητούμε ολοένα και περισσότερους επιστήμονες από θετικές σχολές ικανούς να ενσωματώσουν την επιστημονική γνώση στην καθημερινές πρακτικές με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Αλλά χωρίς την υποδομή που μας παρέχουν οι θεωρητικές επιστήμες μπορεί να χάσουμε τη στόχευση.

ΔΕΞΙΌΤΗΤΕΣ: Όσο και καλά να είναι τα σχολεία – ή ορισμένα σχολεία – στην πραγματικότητα συχνά αποτυγχάνουν να εφοδιάσουν τους μαθητές με τις δεξιότητες που απαιτούνται από την αγορά εργασίας. Το μέλλον είναι ήδη εδώ, αλλά δεν έχουμε προετοιμαστεί. Υπάρχει ομοφωνία ότι αντιμετωπίζουμε ένα χάσμα ανάμεσα στην εκπαίδευση και την επαγγελματική επιτυχία. Αναγνωρίζουμε ότι τα ση-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΠΡΟΈΡΧΕΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΉ ΠΕΡΙΈΡΓΕΙΑ & ΤΗΝ ΦΑΝΤΑΣΊΑ & ΕΝΙΣΧΎΕΙ ΤΗΝ ΕΠΊΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ. ΚΆΘΕ ΠΑΙΔΊ ΓΕΝΝΙΈΤΑΙ ΓΕΜΆΤΟ ΠΕΡΊΕΡΓΕΙΑ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌΤΗΤΑ ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΣΊΑ

μερινά παιδιά μεγάλωσαν κι εκπαιδεύονται μέσα από το διαδίκτυο και η εκπαίδευση δεν περιορίζεται στο παραδοσιακό σχολείο. Οι πρωτοπόρες εταιρείες αναλαμβάνουν ρόλο εκπαιδευτή του ταλέντου, που τόσο δύσκολα βρίσκουν. Χτίζουν την γέφυρα που ενώνει το παλαιό με το καινούργιο και εστιάζουν στις παρακάτω δεξιότητες ζωής που τροφοδοτούν την επιτυχία κι όχι απλώς την επιβίωση του Ανθρώπου, αλλά και τη δική τους:

w w w.re porter.gr

Εργασία

R

Το να έχεις φανταστικές ιδέες τις οποίες δεν μπορείς να μεταδώσεις αποτελεσματικά είσαι χαμένος. Και αποτελεσματικά σημαίνει με σαφήνεια και καθαρότητα εκτός από σωστή χρήση της γλώσσας!

5

Ικανότητα Πρόσβασης και Ανάλυσης της Πληροφορίας Καθημερινά μας κατακλύζουν πληροφορίες που πρέπει να φιλτράρουμε και να κρατήσουμε όσες είναι σχετικές με το θέμα μας. Και αυτό να γίνει γρήγορα, γιατί οι γνώσεις διπλασιάζονται κάθε 12 μήνες.

6 ΚΡΙΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ ΚΑΙ ΙΚΑΝΌΤΗΤΑ ΕΠΊΛΥΣΗΣ ΠΡΟΒΛΗΜΆΤΩΝ Οι ανταγωνιστικές εταιρείες βελτιώνουν συνεχώς τα προϊόντα τους, τις διαδικασίες τους, τις υπηρεσίες τους. Πώς θα το επιτύχουν αυτό αν δεν έχουν εργαζόμενους που κάνουν τις σωστές ερωτήσεις ώστε να φτάνουν στην ουσία του προβλήματος;

1

Συνεργασία με όλα τα Δίκτυα και Ικανότητα Επιρροής Η επίλυση σύνθετων προ-

w w w.re porter.gr

βλημάτων με καινοτομικό τρόπο και πάντα μέσα σε ένα ξεκάθαρο ηθικό πλαίσιο απαιτεί ηγέτες που μπορούν να επιρρεάζουν κι όχι να διατάζουν δουλεύοντας με ομαδικό πνεύμα.

2

Ευελιξία και Προσαρμοστικότητα Η απόκτηση νέων δεξιοτήτων και ικανοτήτων είναι ζωτικής σημασίας. Η λέξη learnability θα μπορούσε να περιγράψει τη δίψα για διαρκή μάθηση με παράλληλη την υψηλή ικανότητα απορρόφησης του καινούρ-

γιου. Τέτοιους υποψηφίους αναζητούν οι εταιρείες.

3

Πρωτοβουλία και Επιχειρηματικότητα Τόσο οι άνθρωποι όσο και οι επιχειρήσεις υποφέρουν συχνά από αποφυγή του ρίσκου. Προτιμούν να μην δοκιμάσουν παρά να αποτύχουν. Προτιμούν να τα έχουν όλα υπό έλεγχο και ξεχνούν ότι τότε δεν πάνε αρκετά γρήγορα ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές.

4

Αποτελεσματική Επικοινωνία

Περιέργεια και Φαντασία Η καινοτομία προέρχεται από την διανοητική περιέργεια και την φαντασία και ενισχύει την επίλυση των προβλημάτων. Κάθε παιδί γεννιέται γεμάτο περίεργεια, δημιουργικότητα και φαντασία. Όταν όμως φτάσει περίπου 10 χρονών αντιλαμβάνεται ότι το εκπαιδευτικό σύστημα ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο με τις σωστές απαντήσεις παρά με τις καλές ερωτήσεις. Τι θα γινόταν αν αποφασίζαμε γονείς και μαθητές να διατηρήσουμε άσβεστη τη φλόγα της περιέργειας και της φαντασίας που υπάρχει σε κάθε παιδί από την ημέρα της γέννησής του;

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 55

R

Έρευνα

56 | R E P O R T E R | 56 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Έρευνα

R

TI KANΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΑΝ ΤΗΣ ΧΑΡΆΣ ΚΆΝΔΗΛΑ

Η

Η ΝΈΑ ΓΕΝΙΆ ΕΡΓΆΖΕΤΑΙ; ΕΛΠΊΖΕΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΈΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ Ή ΠΡΟΤΙΜΆ ΝΑ ΦΎΓΕΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ; ΕΊΝΑΙ ΤΕΛΙΚΆ ΘΈΜΑ ΕΠΙΛΟΓΉΣ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΑΣ; ΠΡΟΣΌΝΤΩΝ Ή ΚΟΥΛΤΟΎΡΑΣ; ΣΕ ΑΥΤΆ ΤΑ ΕΡΩΤΉΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΕ ΝΑ ΑΠΑΝΤΉΣΕΙ ΈΡΕΥΝΑ ΤΟΥ REPORTER MAGAZINE ΣΤΗΝ ΟΠΟΊΑ 35 ΝΈΟΙ ΗΛΙΚΊΑΣ 23 ΈΩΣ 30 ΕΤΏΝ ΡΩΤΉΘΗΚΑΝ, ΜΕΤΑΞΎ ΆΛΛΩΝ, ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΉΚΕΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ, ΤΗ ΔΙΈΞΟΔΟ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΎ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΊΑ ΤΟΥΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ.

w w w.re porter.gr w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 57

R

Έρευνα

Ο ΔΡΌΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΕΡΓΑΣΊΑΣ Η σημερινή γενιά των νέων (20-30 ετών) βίωσε την οικονομική κρίση είτε από την περίοδο των σχολικών χρόνων, είτε από αυτή των φοιτητικών. Κάτω από μια τέτοια ρευστή οικονομική κατάσταση κλήθηκε να λάβει αποφάσεις για το ποιο θα είναι το επαγγελματικό της μέλλον, να αναζητήσει σπουδές και εργασία στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Το μεγαλύτερο ποσοστό ξεκίνησε την αναζήτηση εργασίας στην ηλικία των 20 ετών. Στο εύρος όλων των ερωτηθέντων η διαδικασία εισόδου στην αγορά εργασίας ξεκίνησε από την ηλικία των 15, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις άρχισε από τα 27. Στο διάστημα αυτό, οι νέοι ήρθαν σε επαφή με την ανεργία. Άλλοι τη βίωσαν για ένα χρόνο, άλλοι εποχιακά, άλλοι για 4- 6 μήνες και άλλοι, οι πιο τυχεροί της υπόθεσης, ελάχιστα (1 μήνα και κάτω). Στη διάρκεια της αναζήτησης επαγγέλματος, το μεγαλύτερο ποσοστό (75%) βρήκε δουλειά μέσα σε 1 - 3 μήνες. Ακολουθεί το 21,9% σε 3 - 6 μήνες και μόλις το 3,1% σε 6 μήνες και παραπάνω.

58 | R E P O R T E R |

Η «ΠΟΙΟΤΙΚΉ» ΑΝΕΡΓΊΑ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3-6 ΜΉΝΕΣ

21,9% 75%

1-3 ΜΉΝΕΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

>6 ΜΉΝΕΣ

3,1%

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ στις αρχές του έτους έδειξαν ότι το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ήταν μειωμένο κατά 2,1 μονάδες από 20,6% σε 18,5% για το μήνα Ιανουάριο του 2019, οριακά αυξημένο από το αναθεωρημένο προς τα πάνω 18,4% του Δεκεμβρίου του 2018. Η Ελλάδα παραμένει πρώτη σε ποσοστά ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αναφέρεται

στα στοιχεία της Eurostat. Σύμφωνα με την παρούσα έρευνα το 82,9% των νέων που συμμετείχαν αυτή τη στιγμή δουλεύει. Αν και τα ποσοστά θεωρούνται, συνήθως, πιο αντικειμενικά και απτά, στο συγκεκριμένο ζήτημα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι αυτά που παίζουν καθοριστικό ρόλο. Με άλλα λόγια, το μεγαλύτερο ποσοστό εργάζεται, αλλά υπό ποιες συνθήκες.

w w w.re porter.gr

Έρευνα

R

56,3% ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΈΝΟΙ ΜΕ ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΚΆΝΟΥΝ ΚΑΙ ΑΚΌΜΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΉΚΕΣ ΠΟΥ ΒΙΏΝΟΥΝ ΣΤΟ ΧΏΡΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΤΟΥΣ.

60,6% ΑΙΣΘΆΝΕΤΑΙ ΌΤΙ ΔΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΊΖΕΤΑΙ ΕΞΊΣΟΥ ΔΊΚΑΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΈΛΦΟΥΣ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗΣ ΗΛΙΚΊΑΣ ΣΤΟ ΕΚΆΣΤΟΤΕ ΕΠΆΓΓΕΛΜΑ Ή ΚΛΆΔΟ

Στα κύρια θέματα συζήτησης μεταξύ των νέων αναφορικά με τη δουλειά, επικρατούν ποικίλοι προβληματισμοί. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα: Αν σε ενδιαφέρει το αντικείμενο με το οποίο ασχολείσαι; Αν το κάνεις από ανάγκη ή από επιλογή; Αν πληρώνεσαι και αν ναι κατά πόσο ικανοποιητικά και έγκαιρα;

w w w.re porter.gr

Αν αναζητάς συνεχώς κάτι καλύτερο; Τα ερωτήματα αυτά συνθέτουν μια εικόνα δυσαρέσκειας για το μεγαλύτερο ποσοστό (56,3%) των νέων που εργάζεται. Οι περισσότεροι δεν είναι ευχαριστημένοι με αυτό που κάνουν και ακόμα περισσότερο με τις συνθήκες που βιώνουν στο χώρο εργασίας τους.

Πιο αναλυτικά, το 57,6% δεν αισθάνεται ότι πληρώνεται επαρκώς για τη δουλειά που κάνει, ενώ θεωρεί μη ικανοποιητική την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 650 ευρώ μεικτά. Επιπλέον, το 60,6% αισθάνεται ότι δεν αντιμετωπίζεται εξίσου δίκαια με τους συναδέλφους μεγαλύτερης ηλικίας στο εκάστοτε επάγγελμα ή κλάδο.

Και όταν αναφερόμαστε σε «αδικία» δεν εστιάζουμε στο οικονομικό κομμάτι αλλά σε ζητήματα όπως ο σεβασμός και η έννοια της εκμετάλλευσης. Φράσεις όπως «τώρα που είσαι νέος πρέπει να δουλέψεις σκληρά», «ουδείς αναντικατάστατος» και «είναι δύσκολοι οι καιροί» είναι μόνο κάποια από κλισέ που ακούει ένας νέος – και όχι μόνο – άνθρωπος στο εργασιακό του περιβάλλον.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 59

R

Έρευνα

BRAIN DRAIN VS BRAIN GAIN

64,7% ΤΩΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΌΝΤΩΝ ΘΑ ΑΝΑΖΗΤΟΎΣΕ ΚΆΠΟΙΟΣ ΕΡΓΑΣΊΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ

60 | R E P O R T E R |

Το brain-drain ευρέως γνωστό τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αναφέρεται στη διέξοδο των νέων στο εξωτερικό. Διέξοδο εργασιακή, εκπαιδευτική κι σε γενικότερες γραμμές πιο ποιοτική. Η Eurostat αναφέρει ότι ο αριθμός των Ελλήνων επιστημόνων με υψηλό βαθμό εξειδίκευσης που μετανάστευσαν στο εξωτερικό σχεδόν δεκαπλασιάστηκε στα

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

χρόνια της κρίσης. Ειδικότερα, από το 2008 έως το 2016 υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 450.000 Έλληνες αναζήτησαν εργασία στο εξωτερικό. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και σχετικά μικρή ηλικία, όπως αναφέρεται σε έρευνα της ICAP People Solutions. Στην ερώτηση αν θα αναζητούσε κάποιος εργασία στο εξωτερικό απάντησε θετικά το 64,7% των συμμετε-

χόντων, με δεδομένο ότι το 65,7% των ερωτηθέντων είναι κάτοχοι προπτυχιακού ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών. Το στοιχείο αυτό φανερώνει το γεγονός ότι το εξωτερικό παραμένει στο επίκεντρο της νέας γενιάς. Και τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα; Κόστος από κάθε άποψη. Επιστημονικό, επαγγελματικό και οικονομικό. Ανάπτυξη δεξιοτήτων στο εξωτερικό

w w w.re porter.gr

Έρευνα

Η ΕΠΙΛΟΓΉ «ΜΈΝΩ»

ΛΙΓΌΤΕΡΟΙ ΑΠΌ ΈΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΈΚΑ ΈΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΝΆΣΤΕΣ ΣΧΕΔΙΆΖΟΥΝ ΝΑ ΓΥΡΊΣΟΥΝ ΠΊΣΩ ΤΗΝ ΕΠΌΜΕΝΗ ΤΡΙΕΤΊΑ ΚΑΙ ΜΌΝΟΝ ΔΎΟ ΣΤΟΥΣ ΔΈΚΑ ΤΟ ΣΚΈΦΤΟΝΤΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΌΘΕΣΜΑ

ΘΈΜΑ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑΣ Ή ΑΝΆΓΚΗΣ; Τα πράγματα περιπλέκονται όταν στο «παιχνίδι» εισέρχεται ο παράγοντας Ελλάδα. Ειδικότερα, στην επιλογή φεύγω στο εξωτερικό ή παραμένω Ελλάδα με την προϋπόθεση ότι έχω τους οικονομικούς πόρους, μόλις το 52,9% απάντησε ότι θα προτιμούσε το εξωτερικό, ενώ το 47,1% θα παρέμενε στην Ελλάδα. Πίσω από την παραπάνω συνθήκη, κρύβονται, κυρίως, κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι.

Η ΕΠΙΛΟΓΉ «ΦΕΎΓΩ» σημαίνει εργασία στο εξωτερικό που συνεπάγεται ζωή στο εξωτερικό και αντίστοιχα κεφάλαιο και δυναμικό που δεν επιστρέφουν ποτέ στη χώρα. Μελέτη του ΕΜΠ βασισμένη στην Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής φανερώνει ότι η φυγή των επιστημόνων την περίοδο 2008 -2016 κόστισε στην Ελλάδα 15,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

w w w.re porter.gr

Η έρευνα έδειξε ότι στο εξωτερικό επικρατεί η άποψη ότι βρίσκεται το «καλύτερο», είτε αυτό είναι επάγγελμα, είτε ποιότητα ζωής. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι παρακάτω λόγοι: καλύτερες συνθήκες εργασίας, διεύρυνση οριζόντων, υψηλότεροι μισθοί, καλύτερη ποιότητα ζωής, επαγγελματική ανέλιξη, εργασιακή εμπειρία.

Σε αυτή την περίπτωση στους κυρίαρχους λόγους ανήκουν κοινωνικοί και συναισθηματικοί. Φράσεις, όπως, «η οικογένειά μου» ή «η χώρα μου» ήταν χαρακτηριστικές στις απαντήσεις των ερωτηθέντων. Στους παράγοντες παραμονής στην Ελλάδα συγκαταλέγονται: ο τρόπος ζωής και η κουλτούρα η στήριξη στη χώρα το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον.

ΤΙ ΘΑ ΥΠΕΡΙΣΧΎΣΕΙ; H ανάσχεση του brain drain δεν έχει ακόμη επιτευχθεί. Η βρετανική εφημερίδα Financial Times σε άρθρο της σχετικά με την Ελλάδα σημειώνει ότι «οι Έλληνες δεν βιάζονται να επιστρέψουν, αφού σύμφωνα με έκθεση της Ε.Ε. που έγινε πέρσι στο Λονδίνο και την Ολλανδία, λιγότεροι από ένας στους δέκα Έλληνες μετανάστες σχεδιάζουν να γυρίσουν πίσω την επόμενη τριετία και μόνον δύο στους δέκα το σκέφτονται μακροπρόθεσμα». Παράλληλα, έρευνα της Kapa Research το 2018 αναφέρει πως για την επιστροφή των νέων στην Ελλάδα, ένα ποσοστό της τάξεως του 49% ζητά μια δουλειά με αντίστοιχες αποδοχές και προοπτικές με τη σημερινή του, ενώ το 44% ζητά τη βελτίωση της οικονομίας και της αγοράς. Ο παράγοντας της οικονομίας θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάσχεση του φαινομέ-

R

νου με την εμπιστοσύνη προς τις δυνατότητες της χώρας να μην έχει ακόμη επιτευχθεί. Οι αλλαγές και οι ευκαιρίες δεν προκύπτουν από τη μια στιγμή στην άλλη και για το λόγο αυτό ένας νέος θα σκεφθεί πολύ προσεκτικά πριν πάρει το δρόμο της επιστροφής.

Η ΔΙΠΛΉ ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ ΕΛΠΊΔΑΣ Υπάρχει ελπίδα; Κρίσιμο και πολυaκουσμένο ερώτημα που παραμένει πάντα επίκαιρο. Πόσο μάλλον στη γενιά των νέων που ακούει συνεχώς ότι αντιπροσωπεύει την «ελπίδα του ελληνικού λαού» και το «μέλλον της χώρας». Στο ερώτημα αυτό, η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση αφού το 48,6% των ερωτηθέντων απάντησαν 3 σε μια κλίμακα από το 1 μέχρι το 5 (με 1 το λιγότερο επίπεδο ελπίδας και 5 το υψηλότερο). Ελάχιστοι δήλωσαν τελείως απαισιόδοξοι και ελάχιστοι απόλυτα αισιόδοξοι για το μέλλον της επαγγελματικής τους πορείας. Και αυτό είναι και το πιο ενδιαφέρον στοιχείο, ότι ακριβώς η αβεβαιότητα τελικά επικρατεί, ο νέος δεν μπορεί να γνωρίζει που θα βρίσκεται σε 5 ή 10 χρόνια, τι δουλειά θα κάνει ή αν θα έχει δουλειά. Τα μηνύματα που λαμβάνει λανθάνουν και διχάζουν. Η απογοήτευση «παλεύει» με την αισιοδοξία και η ελπίδα τελικά είναι αυτή που είτε κρατάει το νέο είτε τον απωθεί από τη χώρα του.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 61

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη R

ΑΣΤΑΜΆΤΗΤΗ Η BLUEGROUND: ΣΤΌΧΟΣ ΤΑ 50.000 ΔΙΑΜΕΡΊΣΜΑΤΑ ΣΕ 50 ΠΌΛΕΙΣ ΜΈΧΡΙ ΤΟ 2023 ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΟΎΣ ΜΉΝΕΣ, Η «ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΏΝ» BLUEGROUND, Η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΝΕΟΦΥΉΣ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ ΠΟΥ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΑΓΟΡΆ ΤΟΥ REAL ESTATE ΚΑΙ ΉΔΗ ΚΆΝΕΙ ΣΤΑΘΕΡΆ ΒΉΜΑΤΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ, ΑΠΑΣΧΌΛΗΣΕ ΓΙΑ ΑΚΌΜΗ ΜΙΑ ΦΟΡΆ ΤΗΝ STARTUP ΣΚΗΝΉ ΟΛΟΚΛΗΡΏΝΟΝΤΑΣ ΈΝΑΝ ΝΈΟ ΚΎΚΛΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΆΞΕΩΣ ΤΩΝ 20 ΕΚΑΤ. ΔΟΛΑΡΊΩΝ. ΠΛΈΟΝ Η ΤΑΧΎΤΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΌΜΕΝΗ ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΈΧΕΙ ΑΝΤΛΉΣΕΙ ΑΙΣΊΩΣ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΑΠΌ 28 ΕΚΑΤ. ΔΟΛΆΡΙΑ ΣΕ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΡΊΣΚΕΤΑΙ ΛΊΓΟ ΠΙΟ ΚΟΝΤΆ ΣΤΟ… ΌΝΕΙΡΟ ΝΑ ΓΊΝΕΙ Η ΠΡΏΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗ «UNICORN», ΦΘΆΝΟΝΤΑΣ ΣΕ ΑΞΊΑ ΤΟ 1 ΔΙΣ. ΔΟΛΆΡΙΑ. ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΈΝΑΣ ΚΑΡΑΒΑΣΊΛΟΓΛΟΥ

R

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

H

Η Blueground δραστηριοποιείται στον χώρο της εταιρικής φιλοξενίας, μισθώνοντας υψηλής ποιότητας διαμερίσματα σε προσεκτικά επιλεγμένες περιοχές πόλεων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Στη συνέχεια τα μεταμορφώνει σε πλήρως εξοπλισμένα και επιπλωμένα καταλύματα, και τα προσφέρει για μεσαίο ή μεγάλο χρονικό διάστημα διαμονής. Το concept απευθύνεται κυρίως σε στελέχη επιχειρήσεων, πρεσβειών και άλλων οργανισμών που αναζητούν υψηλής ποιότητας διαμονή που να συνδυάζει σύγχρονες ανέσεις με τη ζεστασιά ενός σπιτιού, για σεβαστό χρονικό διάστημα κατά μέσο όρο 8 μήνες. Εξάλλου, η Blueground προσφέρει τιμές χαμηλότερες έως και 30% σε σύγκριση με ένα ξενοδοχείο αντίστοιχης ποιότητας σε αντίστοιχη περιοχή κατά το ίδιο διάστημα. Η εταιρεία, που έκανε τα πρώτα της βήματα το 2013, ξεκίνησε, όπως πολλές startups,

64 | R E P O R T E R |

από μια προσωπική ανάγκη. Πιο συγκεκριμένα, η ιδέα της Blueground γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της πρότερης επαγγελματικής εμπειρίας του Αλέξανδρου Χατζηελευθερίου, ενός από τους ιδρυτές, ως Συμβούλου Επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Για έναν εταιρικό ταξιδιώτη, η μόνη διαθέσιμη λύση για διαμονή είναι το ξενοδοχείο, το οποίο αν και εύκολα προσβάσιμο, είναι ακριβό και ο χώρος του δωματίου αρκετά περιορισμένος. Η ενοικίαση διαμερίσματος είναι πολύ δύσκολη, καθότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν είναι διατεθειμένοι να τα μισθώσουν για διάρκεια μικρότερη του ενός έτους. Αυτό ακριβώς το κενό καλύπτει η Blueground. Ουσιαστικά, οι ιδρυτές «πόνταραν» στο γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο κτιριακό απόθεμα σε πολλούς μικροϊδιοκτήτες και αξιοποίησαν τη συγκυρία (ΕΝΦΙΑ, ανάπτυξη αγοράς λόγω βραχυχρόνιων μισθώσεων, έλλειψη ρευστότητας για επένδυση σε ανακαινίσεις πολλών ιδιοκτητών), καταφέρνοντας να διαφοροποιηθούν, προσφέροντας σταθερό μηνιαίο εισόδημα στους ιδιοκτήτες με συμβόλαια μακράς διάρκειας. «Οι ευέλικτοι όροι και η δυνατότητα συμμετοχής σε καινοτόμα προϊόντα είναι μερικά μόνο από τα πλεονεκτήματα που απολαμβάνουν οι εκατοντάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν εμπιστευθεί την εταιρεία μέχρι

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

σήμερα» αναφέρεται χαρακτηριστικά από την εταιρεία. Το Reporter Magazine μίλησε με τον κ. Θάνο Γεραμάνη, Partner & COO της Blueground, για τα μυστικά πίσω από την αξιοθαύμαστη πορεία του εγχειρήματος αλλά και τα επόμενα βήματα του πρώτου ελληνικού οιονεί «μονόκερου».

ναι ιδρυτής μερικών από τις πιο επιτυχημένες startup εταιρείες παγκοσμίως. Ανάμεσά τους οι Gilt Groupe και MongoDB, οι οποίες το 2011 και 2013, αντίστοιχα, συμπεριλήφθηκαν στην κατηγορία «unicorns», δηλαδή ιδιωτικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας με αξία άνω του $1 δισεκατομμυρίου.

Πρόσφατα η εταιρεία ολοκλήρωσε ακόμη έναν κύκλο χρηματοδότησης, που την κατατάσσει σε μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στην ελληνική startup κοινότητα. Τι ποσά έχετε λάβει συνολικά από την ίδρυσή σας και από που προήλθαν; Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που από το 2013 μέχρι σήμερα έχουμε λάβει πάνω από $28 εκατομμύρια από ανθρώπους που μας εμπιστεύτηκαν και πίστεψαν στο όραμά μας, όπως η VentureFriends που βρίσκεται από την αρχή στο πλευρό μας, το αμερικανικό fund Endeavor Catalyst και το Jabbar Internet Group, με έδρα τη Μέση Ανατολή. Ανάμεσά τους και ο κορυφαίος tech επιχειρηματίας και πρωτεργάτης του startup οικοσυστήματος της Νέας Υόρκης, Kevin Ryan, ο οποίος πέρα από τη συμμετοχή του στον τελευταίο γύρο χρηματοδότησης, εισήλθε και στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας. Ο Kevin Ryan εί-

Ποιοι πιστεύετε ότι είναι οι παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην ανάδειξη αυτή της Blueground; Η επιτυχία του επιχειρηματικού μας μοντέλου σε τόσο διαφορετικές χώρες σε συνδυασμό με το μεγάλο μέγεθος της αγοράς στην οποία απευ-

ΕΊΜΑΣΤΕ ΙΔΙΑΊΤΕΡΑ ΧΑΡΟΎΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΌ ΤΟ 2013 ΜΈΧΡΙ ΣΉΜΕΡΑ ΈΧΟΥΜΕ ΛΆΒΕΙ ΠΆΝΩ ΑΠΌ $28 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΑΠΌ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΠΙΣΤΕΎΤΗΚΑΝ ΚΑΙ ΠΊΣΤΕΨΑΝ ΣΤΟ ΌΡΑΜΆ ΜΑΣ

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

R

66 | R E P O R T E R |

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018

w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις / Συνέντευξη

θυνόμαστε και το ξεκάθαρο όραμα που έχουμε για οδηγό μας - να κάνουμε τους ανθρώπους να αισθάνονται «σαν στο σπίτι τους» όπου και να επιλέξουν να ζήσουν. Όσον αφορά στο σημαντικότερό μας επίτευγμα θα ξεχώριζα την επιτυχημένη εξάπλωση της εταιρείας στην απαιτητική αγορά της Αμερικής. Μιλώντας καθαρά σε αριθμούς, με τι ρυθμούς αναπτύσσεται η εταιρεία; Τα τελευταία χρόνια αναπτυσσόμαστε με υψηλούς ρυθμούς, πετυχαίνοντας τριπλασιασμό του κύκλου εργασιών μας σε ετήσια βάση. Σήμερα, η εταιρεία δραστηριοποιείται σε εννέα

ΜΕ ΟΔΗΓΌ ΤΟ ΌΡΑΜΆ ΜΑΣ ΝΑ ΚΆΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΏΠΟΥΣ ΝΑ ΑΙΣΘΆΝΟΝΤΑΙ «ΣΑΝ ΣΤΟ ΣΠΊΤΙ ΤΟΥΣ» ΌΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝ ΕΠΙΛΈΞΟΥΝ ΝΑ ΖΉΣΟΥΝ, ΣΤΌΧΟΣ ΜΑΣ ΕΊΝΑΙ ΝΑ ΦΤΆΣΟΥΜΕ ΤΑ 50.000 ΔΙΑΜΕΡΊΣΜΑΤΑ ΣΕ 50 ΠΌΛΕΙΣ ΜΈΧΡΙ ΤΟ 2023

πόλεις με περισσότερα από 2.000 ακίνητα. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα, έχουμε περισσότερα από 550 ακίνητα, στο Ντουμπάι 400, στην Κωνσταντινούπολη 300, ενώ στην Αμερική έχουμε ήδη αγγίξει τα 800 ακίνητα σε έξι πόλεις συνολικά (Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο, Βοστώνη, Λος Άντζελες, Σικάγο και Ουάσινγκτον). Όλα αυτά όμως δεν θα ήταν εφικτά χωρίς την αφοσίωση της ομάδας της Blueground. Αυτήν τη στιγμή μετράμε πάνω από 300 ταλαντούχα άτομα και στα εννιά γραφεία μας, με την πλειοψηφία να βρίσκεται στα γραφεία μας στην Αθήνα. Από την σκοπιά ενός ιδιοκτήτη, τι είναι αυτό που θα τον κάνει να προτιμήσει τη μίσθωση του ακινήτου του μέσω της Blueground και όχι π.χ. της γνωστής σε όλους Airbnb; Τι διαδικασία πρέπει να ακολουθήσει; Αρχικά να σημειώσουμε πως διαφέρουμε αρκετά από πλατφόρμες όπως το Airbnb. Συγκεκριμένα, πλατφόρμες τέτοιου είδους διευκολύνουν απλά τις κρατήσεις, εμφανίζοντας στην ιστοσελίδα τους ακίνητα προς ενοικίαση. Αντίθετα, εμείς, στην Blueground νοικιάζουμε τα διαμερίσματα και ταυτόχρονα παρέχουμε ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, που περιλαμβάνει υπηρεσίες διαχείρισης, διαμόρφωσης και προώθησης ακινήτων. Τα οφέλη που προσφέρουμε

στους ιδιοκτήτες ακινήτων είναι τα εξής: Σταθερό εισόδημα για πολλά έτη. Μισθώνουμε τα ακίνητα για περισσότερα από τρία έτη και πληρώνουμε το ενοίκιο στην ώρα του. Αύξηση της αξίας του ακινήτου. Για κάθε ακίνητο εκπονούμε μελέτη εσωτερικής διακόσμησης. Στη συνέχεια, το επιπλώνουμε και το εξοπλίζουμε πλήρως Εξοικονόμηση χρόνου και ξεγνοιασιά από περιττά άγχη. Αναλαμβάνουμε την πλήρη διαχείριση του ακινήτου χωρίς κανένα επιπλέον κόστος Ευελιξία. Οι ιδιοκτήτες έχουν την ευελιξία να διακόψουν τα συμβόλαιο μαζί μας, σε περίπτωση που επιθυμούν να πουλήσουν το ακίνητό τους ή να μείνουν οι ίδιοι Όλοι όσοι ενδιαφέρονται να μισθώσουν το ακίνητό τους στην Blueground, μπορούν να συμπληρώσουν την ειδική φόρμα στο website ή να μας καλέσουν στα τηλέφωνα της εταιρείας. Όσον αφορά τη μίσθωση των διαμερισμάτων, γίνεται απευθείας από τον ενδιαφερόμενο μέσω της πλατφόρμας σας ή συνεργάζεστε με εταιρείες, οργανισμούς κ.ο.κ.; Προσφέρουμε τα διαμερίσματά μας τόσο σε μεμονωμένους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές όσο και σε εταιρείες που αναζητούν υψηλής ποιότητας διαμονή για τα στελέχη τους. Συγκεκριμένα, οποιοσδήποτε επιθυμεί να νοικιάσει ένα

R

Blueground διαμέρισμα μπορεί να επισκεφθεί το website μας - www.theblueground. com, το οποίο παρέχει realtime διαθεσιμότητα, τιμές και πλούσιο φωτογραφικό υλικό και να κάνει online την κράτησή του μέσα σε μόλις λίγα λεπτά. Όσον αφορά στις εταιρείες που συνεργαζόμαστε, αξίζει να σημειωθεί πως από την ίδρυσή μας μέχρι σήμερα έχουμε καλύψει τις ανάγκες διαμονής περισσότερων από 100 εταιρειών από το χώρο της τεχνολογίας, των τροφίμωνποτών αλλά και παγκόσμιων κολοσσών που προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες. Με το βλέμμα στο μέλλον, ποιοι είναι οι βραχυπρόθεσμοι και ποιοι οι μακροπρόθεσμοι στόχοι σας; Βασικές μας προτεραιότητες για το άμεσο μέλλον είναι η περαιτέρω επέκταση του κύκλου εργασιών μας στις πόλεις που δραστηριοποιούμαστε όσο και σε νέες αγορές, η συνεχής βελτίωση του προϊόντος μας που συνδέεται με την περαιτέρω επένδυση στην τεχνολογία και η δημιουργία ενός υγιούς οργανισμού που θα συνεχίσει να προσελκύει και να αναπτύσσει ταλαντούχους επαγγελματίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με οδηγό το όραμά μας να κάνουμε τους ανθρώπους να αισθάνονται «σαν στο σπίτι τους» όπου και αν επιλέξουν να ζήσουν, στόχος μας είναι να φτάσουμε τα 50.000 διαμερίσματα σε 50 πόλεις μέχρι το 2023.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 67

R

Τουρισμός

ΒΡΑΧΥΧΡΌΝΙΑ ΜΊΣΘΩΣΗ: Η ΘΕΤΙΚΉ ΠΛΕΥΡΆ, ΤΟ ΠΛΉΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΈΣ ΑΝΆΓΚΕΣ

Ο

ΌΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΑΚΊΝΗΤΑ ΜΕΤΑΤΡΈΠΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΌ ΠΡΟΪΌΝ Ή ΑΛΛΆΖΟΥΝ ΜΟΡΦΉ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΉΡΑ. Η ΒΡΑΧΥΧΡΌΝΙΑ ΜΊΣΘΩΣΗ, ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΌ ΜΕ ΤΗΝ ΆΝΟΔΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ, ΈΧΕΙ ΑΛΛΆΞΕΙ ΡΙΖΙΚΆ ΤΑ ΔΕΔΟΜΈΝΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΆ ΑΚΙΝΉΤΩΝ. ΤΗΣ ΧΑΡΆΣ ΚΆΝΔΗΛΑ

68 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 69

R

Τουρισμός

Σ

Στην Ελλάδα η αύξηση της ζήτησης για τουριστική διαμονή κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης οδήγησε στην άνθιση του φαινομένου της οικονομίας διαμοιρασμού. Τη νέα μορφή επιχειρηματικότητας της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης αξιοποιεί ένας αυξανόμενος αριθμός ιδιοκτητών ακινήτων με σκοπό την τουριστική διαμονή, δημιουργώντας ευκαιρίες αύξησης του εισοδήματός τους με την τεχνολογία να έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διεύρυνση αυτού του είδους των συναλλαγών.

ΤΟ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ AIRBNB Αδιαμφισβήτητα, η πλατφόρμα που έχει κάνει πιο αισθητή την παρουσία της στο χώρο των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων είναι το Airbnb. Σύμφωνα με στοιχεία της ΠΑΣΥΔΑ τον Απρίλιο του 2019, στην πρωτεύ-

70 | R E P O R T E R |

ουσα δραστηριοποιούνταν 8.989 ενεργά καταλύματα στις πλατφόρμες τύπου Airbnb, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών να είναι ολόκληρα σπίτια ενώ μόλις το 10% μεμονωμένα δωμάτια. Για όλη την επικράτεια, τα διαθέσιμα ακίνητα προς βραχυπρόθεσμη μίσθωση ανέρχονταν σε 72.144 τον Δεκέμβριο του 2018, βάσει των στοιχείων της AirDNA, εταιρείας που μελετά τα στοιχεία βραχυπρόθεσμων μισθώσεων στην Ελλάδα. Βασικότερος ανταγωνιστής των παραδοσιακών παροχών φιλοξενίας, το Airbnb συμβάλλει στην εκτόξευση της οικονομίας διαμοιρασμού επηρεάζοντας ποικιλοτρόπως τη χώρα μας. Όπως κάθε νέο προϊόν που εισέρχεται στην αγορά, η βραχυπρόθεσμη μίσθωση διχάζει και γεννά ερωτήματα.

ΘΕΤΙΚΈΣ ΕΞΕΛΊΞΕΙΣ Στη θετική πλευρά του φαινομένου, οι ιδιοκτήτες ακινήτων προς βραχυπρόθεσμη ενοικίαση είδαν το εισόδημά τους να αυξάνεται σημαντικά. Το Δεκέμβριο του 2018 το μέσο ημερήσιο ενοίκιο έφθανε τα 126€, ενώ το εισόδημα ανά ακίνητο τα 58,2€ (AirDNA). Παράλληλα, σύμφωνα με τους ΠΟΜΙΔΑ-ΕΣΑ η βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων δίνει προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν του κάθε

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

μεμονωμένου προορισμού, δημιουργώντας νέες τουριστικές αγορές ή αναβαθμίζοντας τις ήδη υπάρχουσες. Περιοχές που προηγουμένως είχαν περιέλθει σε μαρασμό είδαν το Airbnb ως ευκαιρία για άνθηση με παλιά κτίρια να ανακαινίζονται ή να αναβαθμίζονται προκειμένου να προσελκύσουν επισκέπτες μέσω της δημοφιλούς πλατφόρμας. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύονται οι τοπικές οικονομίες με νέες θέσεις εργασίας και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες, καθώς οι ιδιοκτήτες βρήκαν έναν εναλλακτικό τρόπο αξιοποίησης των ακινήτων τους. Όπως αναφέρεται σε στοιχεία του ΣΟΔΙΑ σε 150.000 κατοικίες προς ενοικίαση στην Αττική, οι 12.000 έγιναν Airbnb. Επιπλέον, η εξέλιξη αυτού του φαινομένου μπορεί να αποδειχθεί θετικό γεγονός για τις τιμές. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Μεσιτών Αττικής, κ. Ελευθέριο Ποταμιάνο, «αν το Airbnb επεκταθεί και σε άλλες περιοχές θα πέσουν οι τιμές. Κάτι τέτοιο προς το παρόν δεν διαφαίνεται αλλά θα αποτελούσε μια ευνοϊκή εξέλιξη για το φαινόμενο. Τώρα, το συναντάμε, κυρίως, στο ιστορικό κέντρο και πλέον και στα νότια προάστια και τον Πειραιά, καθώς οι ενοικιαστές προτιμούν περιοχές που υπάρχει κοντά το μετρό».

ΑΝ ΤΟ AIRBNB ΕΠΕΚΤΑΘΕΊ ΚΑΙ ΣΕ ΆΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΈΣ ΘΑ ΠΈΣΟΥΝ ΟΙ ΤΙΜΈΣ. ΚΆΤΙ ΤΈΤΟΙΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΌΝ ΔΕΝ ΔΙΑΦΑΊΝΕΤΑΙ ΑΛΛΆ ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΟΎΣΕ ΜΙΑ ΕΥΝΟΪΚΉ ΕΞΈΛΙΞΗ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ. ΤΏΡΑ, ΤΟ ΣΥΝΑΝΤΆΜΕ, ΚΥΡΊΩΣ, ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΚΑΙ ΠΛΈΟΝ ΚΑΙ ΣΤΑ ΝΌΤΙΑ ΠΡΟΆΣΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΆ, ΚΑΘΏΣ ΟΙ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΈΣ ΠΡΟΤΙΜΟΎΝ ΠΕΡΙΟΧΈΣ ΠΟΥ ΥΠΆΡΧΕΙ ΚΟΝΤΆ ΤΟ ΜΕΤΡΌ

ΕΛΕΥΘΈΡΙΟΣ ΠΟΤΑΜΙΆΝΟΣ Πρόεδρος Μεσιτών Αττικής w w w.re porter.gr

Τουρισμός

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

R

| R E P O R T E R | 71

R

Τουρισμός

ΠΑΡΕΝΈΡΓΕΙΕΣ Πλήγμα για τις τουριστικές επιχειρήσεις Η απότομη άνθιση της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης συνέβαλε στη μεγέθυνση της οικονομίας διαμοιρασμού. Ειδικότερα, ο τουριστικός κλάδος έχει να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο ανταγωνιστή. Σύμφωνα με έρευνα της Grant Thornton για το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας το μέγεθος της οικονομίας διαμοιρασμού στον τουριστικό κλάδο στη χώρα εκτιμάται από €1,38 δισ. έως €1,46 δισ. Τα ξενοδοχειακά καταλύματα έχουν απώλειες στα έσοδα διαμονής τους που κυμαίνονται από €523 εκ. έως €554 εκ. σε ετήσια βάση. «Η εν λόγω αγορά που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα απουσία ρυθμιστικού πλαισίου, έχει μεγάλες επιδράσεις σε κοινωνικό επίπεδο με προεκτάσεις και περιβαλλοντικής υποβάθμισης προορισμών από την αλλοίωση που υφίσταται η φυσιογνωμία του πολεοδομικού ιστού», όπως αναφέρει ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννης Ρέτσος. Όπως διαπιστώνει ο ΣΕΤΕ, υπάρχει μια άνιση μεταχείριση σε σχέση με τα αδειοδοτημένα καταλύματα και τα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα επιχειρείται να

72 | R E P O R T E R |

ρυθμιστεί μόνο από φορολογική άποψη χωρίς παράλληλα να προβλέπονται οι βασικές προϋποθέσεις λειτουργίας των ακινήτων και κατά τρόπο ημιτελή, καθώς αφενός δεν έχουν ακόμα εκδοθεί οι προβλεπόμενες από την ισχύουσα νομοθεσία ΚΥΑ και αφετέρου δεν εξασφαλίζεται ο ελεγκτικός μηχανισμός εφαρμογής της νομοθεσίας, με αποτέλεσμα αυτή να καθίσταται πρακτικά ανεφάρμοστη.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΔΙΆΣΤΑΣΗ Πολυάριθμοι ιδιοκτήτες έσπευσαν να εκμεταλλευτούν αναξιοποίητα μέχρι πρότινος ακίνητα. Η έλλειψη ελέγχου και φορολόγησης της οικονομίας διαμοιρασμού δημιούργησε αυξημένα κίνητρα ανάπτυξης τέτοιων δραστηριοτήτων. Σύμφωνα με την έρευνα της Grant Thornton για το ΞΕΕ, «εφόσον προκαλούνται αρνητικές επιδράσεις σε επίπεδο θέσεων εργασίας, φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων, η οικονομία διαμοιρασμού στρεβλώνει τη δυνατότητα άσκησης αποτελεσματικής κοινωνικής πολιτικής με ένα μέρος του πληθυσμού να στρέφεται στη σκιώδη οικονομία».

ΈΛΛΕΙΨΗ ΑΚΙΝΉΤΩΝ Πολλοί είναι οι υποψήφιοι ενοικιαστές που ανα-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ζητούν με το κιάλι ακίνητο προς μακροπρόθεσμη ενοικίαση. Αυτό συμβαίνει σύμφωνα με τον Πρόεδρο Μεσιτών Αττικής, κ. Ποταμιάνο, γιατί «Το επενδυτικό προϊόν αποκομίζει πολύ περισσότερα κέρδη σχεδόν διπλά ή τριπλά από ότι όταν μισθώνεται σε κανονικούς ενοικιαστές με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν πάρα πολύ τα ενοίκια και να έχουν εξαφανιστεί τα ακίνητα».

ΔΙΚΑΣΤΙΚΈΣ ΑΠΟΦΆΣΕΙΣ Η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου έχει φέρει στην επιφάνεια μια σειρά από δικαστικές αποφάσεις αναφορικά με τον περιορισμό του φαινομένου. «Ειδικότερα, στην Ισπανία τέθηκε το ζήτημα του ότι οι κατοικίες που μισθώνονται με Airbnb πρέπει να έχουν αυτοτελή είσοδο. Το πόσο καλό ή κακό θα αποδειχθεί αυτό για την αγορά είναι μια άλλη συζήτηση. Ωστόσο, αν περάσει αυτή η απόφαση οι πολυκατοικίες θα έχουν πρόβλημα και το φαινόμενο θα επηρεαστεί σημαντικά», σχολιάζει σχετικά ο κ. Ποταμιάνος. Την ίδια στιγμή, από τον Δεκέμβριο ξεκίνησε μια δικαστική απόφαση που απαγορεύει τη βραχυχρόνια µίσθωση ακινήτου, µέσω πλατφόρµας τύπου Airbnb, σε παραθαλάσσια περιοχή της Χαλκιδι-

Η ΕΝ ΛΌΓΩ ΑΓΟΡΆ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΎΧΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΑΠΟΥΣΊΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΎ ΠΛΑΙΣΊΟΥ, ΈΧΕΙ ΜΕΓΆΛΕΣ ΕΠΙΔΡΆΣΕΙΣ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΌ ΕΠΊΠΕΔΟ ΜΕ ΠΡΟΕΚΤΆΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΉΣ ΥΠΟΒΆΘΜΙΣΗΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΏΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΛΛΟΊΩΣΗ ΠΟΥ ΥΦΊΣΤΑΤΑΙ Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΊΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΎ ΙΣΤΟΎ

ΓΙΆΝΝΗΣ ΡΈΤΣΟΣ Πρόεδρος του ΣΕΤΕ

w w w.re porter.gr

Τουρισμός

κής όπου το Μονοµελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης υποχρεώνει την ιδιοκτήτρια να σταµατήσει την επαγγελµατική χρήση της κατοικίας επειδή παραβαίνει τον κανονισµό λειτουργίας του συγκροτήµατος όπου βρίσκεται το ακίνητο. Πρόκειται για την πρώτη απόφαση που αναγνωρίζει τον κανονισµό σε συγκρότηµα κατοικιών, απαγορεύοντας τις βραχυχρόνιες µισθώσεις που γίνονται με επιχειρηματικό σκοπό. «Όσο εξελίσσεται το φαινόμενο, τόσο θα πληθαίνουν και οι δικαστικές αποφάσεις. Το πόσο θα κρατήσει όλο αυτό θα εξαρτηθεί από τους όρους και τις προϋποθέσεις σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο διότι η Ελλάδα συνήθως ακολουθεί το εξωτερικό», εξηγεί ο κ. Ποταμιάνος.

ΡΥΘΜΊΣΕΙΣ Ο εντοπισμός των επιπτώσεων της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης, τόσο μέσω της οικονομίας διαμοιρασμού, όσο και λόγω της έλλειψης ρυθμιστικού πλαισίου καθιστά αναγκαία τη λήψη μέτρων. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΕΤΕ «θα πρέπει να υπάρξει εκείνο το πλαίσιο που θα διασφαλίσει καταρχήν ρυθμιστική και φορολογική συμμετρία, αλλά και δε θα αφήνει ανεξέλεγκτες τις επιπτώσεις στη

w w w.re porter.gr

λειτουργία του προορισμού. Στην κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη διεθνείς πρακτικές που καταδεικνύουν μεταξύ άλλων ότι η φορολόγηση στην πηγή αποφέρει περισσότερα έσοδα και περιορίζει φαινόμενα φοροδιαφυγής, διευκολύνοντας ουσιαστικά το έργο των αρχών. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της Δανίας και πόλεων της Γαλλίας αλλά και πολιτειών στις ΗΠΑ, όπου το μέτρο ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία. Σε ότι αφορά την ρύθμιση, σημαντικά στοιχεία-μέτρα που αναδεικνύονται από τη διεθνή πρακτική, που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι: Η αξιόπιστη-πλήρης τήρηση μητρώων. Ο προσδιορισμός ορίου στον αριθμό των ακινήτων, αλλά και διανυκτερεύσεων ανά ιδιοκτήτη. Ο προσδιορισμός του ποσοστού των κατοικιών που μπορούν να διατεθούν για ενοικίαση βραχυχρόνιας μίσθωσης ανά περιοχή. Η πρόβλεψη σαφών υποχρεώσεων που οφείλουν να ακολουθούν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, τόσο για τις προδιαγραφές σε επίπεδο υποδομής, όσο και για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ταξιδιωτών. Η εξασφάλιση μηχανι-

R

σμού παρακολούθησης και ελέγχου της εφαρμογής των κανονιστικών ρυθμίσεων. Ο ακριβής τρόπος συνεργασίας των ρυθμιστικών αρχών με διαμεσολαβητές υπηρεσιών οικονομίας διαμοιρασμού με σύναψη πρωτοκόλλων που θα συνδράμουν στην απευθείας ανταλλαγή δεδομένων». Ένας άλλος παράγοντας που θα μπορούσε να εξεταστεί, κατά το ΣΕΤΕ, είναι «η ενεργή εμπλοκή της τοπικής αυτοδιοίκησης, δεδομένου ότι Δήμοι και Περιφέρειες έχουν τη γνώση των ειδικών τοπικών συνθηκών (π.χ. ζήτηση, προσφορά, επίπεδο κορεσμού ανά περιοχή) και μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη δημιουργία πλαισίων που θα ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προορισμών». Όσο εξελίσσεται το φαινόμενο, τόσο θα δημιουργούνται και άλλα ερωτήματα. Βασικός θα είναι, βέβαια, και ο ρόλος προσφοράς και ζήτησης για τη ρύθμιση του πλαισίου που θα διαμορφωθεί και για την ταχύτητα με την οποία θα εφαρμοστεί. Ο χρόνος θα δείξει αν πρόκειται για μια «φούσκα» που θα εκραγεί ή αν η βραχυπρόθεσμη μίσθωση ήρθε για να μείνει.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 73

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ο ΠΡΏΤΟΣ STARTUP ΕΠΙΤΑΧΥΝΤΉΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΌ ΕΊΝΑΙ ΕΔΏ ΣΤΟ ΠΛΑΊΣΙΟ ΤΗΣ ΡΑΓΔΑΊΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΉΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΎ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΎ ΠΟΥ ΛΑΜΒΆΝΕΙ ΧΏΡΑ ΣΕ ΠΑΓΚΌΣΜΙΟ ΕΠΊΠΕΔΟ, ΘΑ ΉΤΑΝ ΤΟΥΛΆΧΙΣΤΟΝ ΠΑΡΆΛΕΙΨΗ ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΆΡΞΕΙ ΑΝΤΑΠΌΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΗ «ΒΑΡΙΆ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ» ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΑΣ, ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΆΛΛΗ ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΌ.

74 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Τουρισμός

τουριστική αγορά με τους ηγέτες και επενδυτές του χώρου, με στόχο να δημιουργηθεί υπεραξία και για τις δύο πλευρές και, κατ’ επέκταση και για τη χώρα.

Έχοντας λοιπόν στραμμένο το βλέμμα στη νεοφυή επιχειρηματικότητα και τους νέους που καινοτομούν, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) -πιστό στη δέσμευσή του να προάγει το ελληνικό τουριστικό προϊόν- προχώρησε στη δημιουργία του CapsuleT Travel & Hospitality Accelerator, του πρώτου ελληνικού επιταχυντή αποκλειστικά για τον τουρισμό, προκειμένου να ενώσει κάτω από την ίδια «στέγη» τις startups που δραστηριοποιούνται στην

w w w.re porter.gr

Η «κάψουλα» της καινοτομίας στον τουρισμό εγκαινιάστηκε σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 10 Απριλίου του τρέχοντος έτους. Ενδεικτικά, οι στόχοι του CapsuleT για την περίοδο 2019-2021 είναι συνοπτικά: α) η πρακτική εκπαίδευση, επιτάχυνση και οικονομική υποστήριξη 65 startups που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, β) η εκπαίδευση και καθοδήγηση σε πάνω από 300 νέους και νέες που θα συμμετέχουν στα προγράμματά του και γ) η επιδίωξη να συμβάλει στη δημιουργία 300 και πλέον νέων θέσεων εργασίας στη χώρα. Απώτερος σκοπός της πρωτοβουλίας είναι να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο οικοσύστημα στον τουριστικό τομέα, μέσα από την προσφορά ευκαιριών δημιουργίας και ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων με παγκόσμια προοπτική και αντίκτυπο. Λεπτομερέστερα, δύο είναι οι βασικές δράσεις του πρώτου επιταχυντή στην Ελλάδα για τον τουρισμό:

1

Το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης, το βασικό «όχημα» των προσπαθειών της πρωτοβουλίας, πραγματο-

ποιείται 2 φορές ετησίως με διάρκεια 3 μηνών και απευθύνεται σε startups που δραστηριοποιούνται ήδη στο χώρο του τουρισμού και θέλουν να προχωρήσουν στην επόμενη φάση ανάπτυξής τους (scale up). Η επιτάχυνση των νέων εταιρειών γίνεται πραγματικότητα χάρη σε ένα εξειδικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και δράσεις σε συνεργασία με την ίδια την τουριστική αγορά και τα ξενοδοχεία, καθώς και τον ευρύτερο επιχειρηματικό κλάδο της χώρας. Πέρα από τα εκπαιδευτικά σεμινάρια (workshops) και τις συναντήσεις καθοδήγησης (mentoring), το πρόγραμμα είναι εμπλουτισμένο με τοπικές εκδηλώσεις, ευκαιρίες παρουσίασης, συναντήσεις (meetups), επισκέψεις σε επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά και δραστηριότητες δικτύωσης. Επιπλέον, οι εξωστρεφείς δραστηριότητες, μέσα από ευκαιρίες εκπαίδευσης και δικτύωσης, οι συμμετοχές σε εμπορικές εκθέσεις και αντιπροσωπείες στο εξωτερικό, αποτελούν ένα ακόμα στοιχείο-κλειδί του προγράμματος, προκειμένου να συνδεθούν οι ελληνικές ομάδες με τον υπόλοιπο κόσμο.

2

Η Πλατφόρμα Ιδεών είναι ένας διαγωνισμός που απευθύνεται σε νέους και νέες, φοιτητές και μεταπτυχιακούς, που θα κληθούν να καταθέσουν

R

νέες επιχειρηματικές ιδέες, οι οποίες θα δίνουν λύσεις σε πραγματικά προβλήματα της τουριστικής αγοράς. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως η περίοδος υποβολής αιτήσεων για το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης του CapsuleT έχει ήδη ξεκινήσει και θα διαρκέσει μέχρι και τις 15 Ιουλίου του 2019. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μάθουν περισσότερα σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τους όρους και τις προϋποθέσεις του προγράμματος, αλλά και το απαραίτητο υλικό που χρειάζεται να προετοιμάσουν και να συμπεριλάβουν στην αίτησή τους, στη σχετική σελίδα που υπάρχει στο website του επιταχυντή στον εξής σύνδεσμο: www.capsuletaccelerator. gr/accelerator/. Στην ίδια σελίδα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν και την αίτησή τους προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Ο παρθενικός κύκλος του Προγράμματος Επιτάχυνσης του CapsuleΤ θα λάβει χώρα από τον προσεχή Σεπτέμβριο μέχρι και τον Νοέμβριο, στις εγκαταστάσεις του επιταχυντή στην Καλλιθέα. Μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του επιταχυντή στο capsuletaccelerator. gr και να αναζητήσετε τα social media του, ώστε να ενημερώνεστε πρώτοι σχετικά με οτιδήποτε νεότερο.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 75

HIGGS: Ο ΚΙΝΗΤΉΡΙΟΣ ΜΟΧΛΌΣ ΤΩΝ ΜΚΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ

Ο ΤΟΜΈΑΣ ΤΩΝ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΏΝ ΟΡΓΑΝΏΣΕΩΝ (ΜΚΟ) ΈΧΕΙ ΑΝΘΊΣΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ, ΑΠΟΔΕΙΚΝΎΟΝΤΑΣ ΠΩΣ ΟΙ ΓΌΝΙΜΕΣ ΙΔΈΕΣ ΔΕ ΣΤΕΡΕΎΟΥΝ ΣΕ ΑΥΤΉ ΤΗ ΧΏΡΑ, ΑΚΌΜΗ ΚΑΙ ΣΕ ΔΎΣΚΟΛΕΣ ΠΕΡΙΌΔΟΥΣ, ΌΠΩΣ ΑΥΤΈΣ ΠΟΥ ΒΙΏΝΟΥΜΕ. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

R

Κοινωνική Επιχειρηματικότητα

A

ΑΥΤΌ ΠΡΟΣΠΑΘΕΊ ΚΑΙ ΚΑΤΑΦΈΡΝΕΙ ΝΑ ΑΝΑΔΕΊΞΕΙ ΈΝΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΌΣ ΜΕ ΠΟΛΥΣΧΙΔΉ ΠΡΟΣΦΟΡΆ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΚΟ. Ο ΛΌΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ HIGHER INCUBATOR GIVING GROWTH & SUSTAINABILITY (HIGGS), ΤΟ ΟΠΟΊΟ «ΞΕΠΉΔΗΣΕ» ΕΝ ΜΈΣΩ ΚΡΊΣΗΣ (2015) ΚΑΙ ΈΧΕΙ ΚΑΤΟΡΘΏΣΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΆΛΕΙ ΈΜΠΡΑΚΤΑ ΣΤΗΝ ΕΎΡΥΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΚΑΙ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΜΚΟ. ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΟ HIGGS; Αρχικά, αξίζει να σημειώσουμε ότι το HIGGS πήρε το όνομά του από το μποζόνιο του Peter Higgs, το οποίο μας υποδεικνύει ότι το κενό είναι γεμάτο δυνητικά σωματίδια και πεδία δυνάμεων. Το γνωστό πείραμα στο CERN στόχευσε να δείξει ότι όταν «χτυπήσεις» το κενό προκύπτει ενέργεια, κίνηση, νέες «αφανείς» δυνάμεις. Αυτό επιδιώκει να επιτύχει και ο Οργανισμός, όχι για το διάστημα, αλλά για την κοινωνία μας, για συνανθρώπους μας που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Είναι το 1ο Incubator & Accelerator για ΜΚΟ στην Ελλάδα με στόχο την παροχή υπηρεσιών, που θα καθιστούν βιώσιμες, αποτελεσματικές και διαφανείς τις διάφορες Οργανώσεις. Το HIGGS ήταν μία καινοτόμα πρωτοβουλία, καθώς κατάφε-

78 | R E P O R T E R |

ρε να προσαρμόσει για πρώτη φορά το μοντέλο incubation & acceleration σε ΜΚΟ, μέσα από την παροχή δωρεάν προγραμμάτων. Προγράμματα που περιλαμβάνουν εκπαίδευση από ειδικούς, tailor-made συμβουλευτική, co-working spaces, εκδηλώσεις, networking και διασύνδεση με ΜΚΟ, ΜΜΕ και χρηματοδότες, σε έναν χώρο που μπορούν να εργαστούν και να αναπτύξουν τις δράσεις τους, εντός του κτιρίου, που εδράζει το ΗIGGS (στο Μεταξουργείο).

Η ΣΥΜΒΟΛΉ ΤΟΥ ΙΔΡΎΜΑΤΟΣ ΣΤΑΎΡΟΣ ΝΙΆΡΧΟΣ Κομβικός παράγοντας για τη γέννηση του HIGGS ήταν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Ιδρυτικός Δωρητής, το οποίο και κάλυψε το κόστος για τα πρώτα δύο χρόνια λειτουργίας του Οργανισμού. Το ΙΣΝ προσέγγισε τους ανθρώπους του HIGGS με σκοπό τη δη-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

μιουργία ενός ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο θα βοηθούσε τις ΜΚΟ να βελτιώσουν τη λειτουργία τους και τις προτάσεις που υπέβαλαν, ώστε να είναι σε θέση να εξασφαλίσουν περισσότερες δωρεές. Καθοριστική ήταν και εξακολουθεί να είναι η συμβολή των Costas M. Lemos Foundation, TIMA Κοινωφελές Ίδρυμα, The Hellenic Initiative, Ίδρυμα Λάτση και Ελληνικά Πετρέλαια.

ΤΙ ΠΡΟΣΦΈΡΕΙ ΤΟ HIGGS; Το HIGGS προσφέρει δωρεάν τρεις βασικές υπηρεσίες στις ΜΚΟ: Το Incubator (εκκολαπτήριο), το οποίο έχει διάρκεια

12-24 μήνες και απευθύνεται σε ιδιώτες που έχουν μία ιδέα και επιθυμούν να δημιουργήσουν μία Οργάνωση για κοινωφελή σκοπό, καθώς και σε νεοσύστατες ΜΚΟ που λειτουργούν μέχρι 2 έτη ή χρειάζονται επανεκκίνηση. Το Accelerator (επιταχυντής), το οποίο έχει διάρκεια 4 μήνες και βοηθά ΜΚΟ με πάνω από 2 χρόνια λειτουργίας και έως 40 άτομα διοικητικό προσωπικό να σχεδιάσουν και να υποβάλουν μια επιτυχημένη αίτηση χρηματοδότησης, «επιταχύνοντας» με αυτό τον τρόπο και την ανάπτυξή τους. Το Recharge, το οποίο έχει διάρκεια 6-8 μήνες και βοηθά

w w w.re porter.gr

στην «επανεκκίνηση» των Οργανισμών, μέσα από την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης των ωφελούμενών τους και την εξυγίανση των λειτουργιών τους. Προκειμένου οι οργανώσεις να γίνουν δεκτές στο εκάστοτε πρόγραμμα, προηγείται μια πρώτη φάση αξιολόγησης και μια εντατική εκπαίδευση 3 εβδομάδων σε θεματικές όπως: Διοίκηση ΜΚΟ, Σχεδιασμός – Υλοποίηση - Παρακολούθηση - Αξιολόγηση Έργου, Προϋπολογισμός, Νομικά, Ανεύρεση Πόρων, Δικτύωση και Επικοινωνία. Στη συνέχεια, οι ενδιαφερόμενοι δίνουν σχετικές εξετάσεις, για να γίνουν και επισήμως δεκτοί

w w w.re porter.gr

στα προγράμματα. Αναφορικά με τις οργανώσεις εκτός Αττικής, το HIGGS καλύπτει τα κόστη διαμονής τους για όλες τις εκπαιδεύσεις, ενώ για κάποιες από τις οργανώσεις, χρηματοδοτεί το 85% του ενοικίου τους στο κτίριο του Οργανισμού. Παράλληλα, έχουν δωρεάν πρόσβαση στους χώρους του HIGGS για να πραγματοποιούν συναντήσεις και εκδηλώσεις.

ΤΑ ΕΜΠΌΔΙΑ ΣΤΑ ΧΡΌΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ Όπως αναφέρθηκε, το HIGGS δεν ιδρύθηκε σε μία περίοδο ευημερίας για τη χώρα. Το κάθε άλλο. Συνεπώς, δεν ήταν λίγες οι δυσκολίες που αντιμετώπισε

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 79

R

Κοινωνική Επιχειρηματικότητα

στο διάστημα μέχρι σήμερα. Αυτές εστιάζονται τόσο στις αυξανόμενες ανάγκες του τομέα των ΜΚΟ όσο και στο νομικό πλαίσιο λειτουργίας τους στην Ελλάδα. Ειδικότερα, όπως μας λέει η Κατερίνα Ματιάτου, υπεύθυνη για την υπηρεσία Incubator του Οργανισμού, «η κρίση ήταν μια αφορμή για να επαναπροσδιοριστεί ο τομέας των ΜΚΟ στην Ελλάδα. Κάποιες δεν κατάφεραν να επιβιώσουν, ενώ κάποιες άλλες αναπροσάρμοσαν τη λειτουργία τους και επέδειξαν ιδιαίτερη ευελιξία, επιβιώνοντας τελικά με καλύτερους όρους. Παράλληλα, δημιουργήθηκαν και αρκετές ΜΚΟ, αυξάνοντας τον αριθμό των πιθανών οργανισμών που μας χρειάζονται. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στον προηγούμενο κύκλο του Incubator, για 5 θέσεις στο πρόγραμμα δεχθήκαμε 66 αιτήσεις. Οπότε μάλλον ευχάριστη δυσκολία είναι αυτή για εμάς». Σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο, τονίζει ότι «θα βοηθούσε πολύ και στη διαφάνεια του τομέα, να υπάρχει ένα κοινό μητρώο για τις ΜΚΟ και να οριστεί το πλαίσιο της ύπαρξης εθελοντών σε μια οργάνωση, το οποίο δεν έχει οριστεί ακόμη στη χώρα μας», γεγονός που, όπως μας εξηγεί, δεν καλύπτει εξ ολοκλήρου τη λειτουργία των Οργανώσεων.

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΌ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΊΑΣ Το HIGGS επέδειξε ανθεκτικότητα απέναντι στις δυσχέρειες που βρέθηκαν στο διάβα του. Σε αυτό βοήθησαν σίγουρα οι χρηματοδότες που αναδείχτηκαν προηγουμένως,

80 | R E P O R T E R |

αλλά μείζονα ρόλο διαδραμάτισε η ομάδα πίσω από τον οργανισμό. Ο κ. Σωτήρης Πετρόπουλος, Director του HIGGS επισημαίνει: «Η ομάδα μας είναι μεγάλο μέρος της αξίας του HIGGS. Η οργάνωση ξεκίνησε να λειτουργεί το 2015, αλλά η εμπειρία των ανθρώπων της ξεκινά 10 χρόνια πριν σε ποικίλα περιβάλλοντα, όπως κοινωφελή ιδρύματα και οργανώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μεγάλες συμβουλευτικές εταιρείες και τον ακαδημαϊκό χώρο. Όλη αυτή η γνώση και εμπειρία των ανθρώπων επενδύεται στο HIGGS και συνδυάζεται με συναισθηματικό δέσιμο με την οργάνωση καθώς όλοι πιστεύουμε πολύ στην αξία αυτού που κάνουμε». Μία ομάδα, η οποία αποτελείται από τους: Σωτήρη Πετρόπουλο, Άρη Σούρα, Κατερίνα Ματιάτου, Αλεξάνδρα Εμιρζά, Αρχόντω Αντωνάτου, Κατερίνα Βέλλιου, Κατερίνα Καίσαρη, Μαριανίνα Καραϊσκου και Βίκυ Μουρίκη.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΕΣ ΥΨΗΛΟΎ ΕΠΙΠΈΔΟΥ Έτσι, ξεπερνώντας τις δυσκολίες και αναπτύσσοντας μία δυναμική, το HIGGS μπόρεσε να συνάψει σημαντικές συνεργασίες με μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Συνεργασίες, οι οποίες πραγματώνονται μέσα από τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων του HIGGS, εξειδικευμένες βιωματικές δράσεις, εκπαιδεύσεις προς το προσωπικό των εταιρειών, την παροχή συμβουλών για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και τη συμμετοχή στις εκδηλώσεις του Οργανισμού.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Μία δράση του Οργανισμού με αρκετή απήχηση είναι το HIGGS Donors SpeedDating event, μία εκδήλωση που φέρνει σε επαφή ΜΚΟ με χρηματοδότες, με τη μέθοδο του speed-dating, για να γνωριστούν, να συνεργαστούν και να διερευνήσουν δυνατότητες συνεργασίας. Ενδεικτικά, το HIGGS έχει έως τώρα συνεργαστεί με τις εξής εταιρείες: Ελληνικά Πετρέλαια, ABBVIE Pharmaceuticals, ΑΒ Βασιλόπουλο, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Alpha Bank, Anassa Organics, Βίκος, Boobam,

w w w.re porter.gr

CITI, Genesis Pharma, ΗΡΩΝ, Microsoft Hellas, METRO, Nestle, OTE, Παπαστράτος, Procter & Gamble, PwC, Σκλαβενίτης, Stoiximan, Τράπεζα Πειραιώς, Όμιλος ΥΓΕΙΑ, Οικογένεια Χριστοδούλου, Vodafone, WE MAG, WIND.

ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΊΚΤΥΠΟΣ Μιλώντας για αποτελέσματα, στα χρόνια λειτουργίας του HIGGS, συνολικά 114 Οργανώσεις με τουλάχιστον 228 στελέχη έχουν ωφεληθεί από τα προγράμματα που

προσφέρει ο Οργανισμός. Οι Οργανώσεις αυτές έχουν δημιουργήσει 86 νέες θέσεις εργασίας και έχουν εξασφαλίσει πάνω από 2.915.000 ευρώ σε χρηματοδοτήσεις, ενώ από το σύνολο της κοινωνίας έχουν επωφεληθεί πάνω από 150.000 πολίτες που έχουν ανάγκη. Πέραν των δωρεάν προγραμμάτων, η ομάδα του HIGGS, έχει προσφέρει συνολικά 2.744 ώρες εκπαίδευσης και συμβουλευτικής σε οργανώσεις που χρειάζονται στήριξη, ενώ παράλληλα έχει πραγματοποιήσει

166 εκδηλώσεις και πολλά εκπαιδευτικά workshops. Το HIGGS έχει, συνάμα, αναλάβει εκπαιδευτικό, συμβουλευτικό, καθώς και ρόλο εξωτερικού αξιολογητή για φορείς όπως ο Δήμος Αθηναίων, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, οι Πρεσβείες των Η.Π.Α. και της Νορβηγίας, αρκετές εταιρείες και τα περισσότερα κοινωφελή ιδρύματα στη χώρα μας. Το 2018, ο Οργανισμός ψηφίστηκε ως ΜΚΟ της χρονιάς στα Responsible Business Awards, στην κατηγορία της Εκπαίδευσης.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 81

ΠΏΣ ΘΑ ΈΡΘΟΥΝ ΟΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΒΥΡΩΝΑ ΖΑΝΝΟΥ

Η

Η ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ ΑΥΤΉ ΤΗ ΣΤΙΓΜΉ ΕΊΝΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΝΆΠΤΥΞΗ. ΜΌΝΟ ΜΈΣΩ ΑΥΤΉΣ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΠΕΤΎΧΟΥΜΕ ΑΎΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΆΤΩΝ, ΜΕΊΩΣΗ ΤΩΝ ΦΌΡΩΝ ΚΑΙ ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΌΛΩΝ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΏΝ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ. ΚΑΙ ΌΤΑΝ ΛΈΜΕ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΕΝΝΟΟΎΜΕ ΤΗΝ ΑΎΞΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΎ ΕΙΣΟΔΉΜΑΤΟΣ, ΔΗΛΑΔΉ ΤΟΥ ΑΕΠ.

82 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Επενδύσεις

Προυπόθεση για να αυξηθεί το ΑΕΠ είναι να πραγματοποιηθούν επενδύσεις, ελληνικές και ξένες. Και οι προυποθέσεις για να πραγματοποιηθούν επενδύσεις είναι πολλές.

ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ Ξεκινώντας από τις δημόσιες επενδύσεις, ο προυπολογισμός του 2019 που έφτιαξε η κυβέρνηση Τσίπρα προβλέπει επενδύσεις ύψους 7 δισ Ευρώ. Κάθε χρόνο όμως, αυτή η κυβέρνηση δεν υλοποιούσε τις δημόσιες επενδύσεις έτσι ώστε να έχει χρήματα για να πληρώσει παροχές επιδομάτων, προσλήψεις συμβασιούχων κάτω από το τραπέζι, δηλαδή μη προβλεπόμενων στον προυπολογισμό και άλλες έκτακτες δαπάνες. Δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή με ποιό ρυθμό προχωράει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και πόσα χρήματα έχουν μείνει διαθέσιμα. Δε

R

γνωρίζουμε επίσης τι θα βρεί στα ταμεία η επόμεμη κυβέρνηση και αν θα μπορέσει να υλοποιήσει κάποιες από αυτές τις δημόσιες επενδύσεις. Είναι όμως αυτονόητο οτι πρέπει να εξαντλήσει κάθε περιθώριο που θα διαθέτει για να υλοποιήσει το μέγιστο των δημοσίων επενδύσεων.

ΚΡΑΤΙΚΆ ΧΡΈΗ ΠΡΟΣ ΙΔΙΏΤΕΣ Παράλληλα θα πρέπει αμέσως να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα εξόφλησης των συσσωρευμένων χρεών του κράτους προς ιδιώτες ώστε να δώσει ρευστότητα στην αγορά. Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση καθυστερούσε τις πληρωμές των οφειλών της προς τους ιδιώτες και όταν πλήρωνε πλήρωνε με το σταγονόμετρο. Η αιτία η ίδια. Να μείνουν λεφτά για προεκλογικές παροχές και για προσλήψεις συμβασιούχων. Έτσι ο ιδιωτικός τομέας στέρευε από ρευ-

O ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΌΣ ΤΟΥ 2019 ΠΟΥ ΈΦΤΙΑΞΕ Η ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΤΣΊΠΡΑ ΠΡΟΒΛΈΠΕΙ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΎΨΟΥΣ 7 ΔΙΣ ΕΥΡΏ. ΚΆΘΕ ΧΡΌΝΟ ΌΜΩΣ, ΑΥΤΉ Η ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΔΕΝ ΥΛΟΠΟΙΟΎΣΕ ΤΙΣ ΔΗΜΌΣΙΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΈΤΣΙ ΏΣΤΕ ΝΑ ΈΧΕΙ ΧΡΉΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΛΗΡΏΣΕΙ ΠΑΡΟΧΈΣ ΕΠΙΔΟΜΆΤΩΝ, ΠΡΟΣΛΉΨΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΙΟΎΧΩΝ ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΤΡΑΠΈΖΙ, ΔΗΛΑΔΉ ΜΗ ΠΡΟΒΛΕΠΌΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΌ ΚΑΙ ΆΛΛΕΣ ΈΚΤΑΚΤΕΣ ΔΑΠΆΝΕΣ. ΔΕΝ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ ΑΥΤΉ ΤΗ ΣΤΙΓΜΉ ΜΕ ΠΟΙΌ ΡΥΘΜΌ ΠΡΟΧΩΡΆΕΙ ΤΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΣΊΩΝ ΕΠΕΝΔΎΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΌΣΑ ΧΡΉΜΑΤΑ ΈΧΟΥΝ ΜΕΊΝΕΙ ΔΙΑΘΈΣΙΜΑ w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 83

R

Επενδύσεις

στότητα και ήταν αδύνατο να προγραμματίσει όχι μόνο επενδύσεις, αλλά ούτε καν τις λειτουργικές δαπάνες του. Συνεπώς είναι αναγκαία η επιτάχυνση της εξόφλησης των υποχρεώσεων του κράτους προς τους ιδιώτες με στόχο να φτάσουμε μέχρι το τέλος του χρόνου σε μια κανονική ροή εξοφλήσεων χωρίς καθυστερήσεις.

Κ

Και τα δυο αυτά, δηλαδή η υλοποίηση δημοσίων επενδύσεων και η εξόφληση οφειλών προς τους ιδιώτες είναι προτεραιότητα σε σχέση με τη μείωση των φόρων. η μείωση των φόρων θα ξεκινήσει ούτως ή άλλως ανάλογα με τις δυνατότητες με τον προυπολογισμό του 2020. Το ερώτημα είναι αν υπάρχουν τα λεφτά για τις επενδύσεις και την εξόφληση χρεών.

ΙΔΙΩΤΙΚΈΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ Πέραν των δημοσίων επενδύσεων ο στόχος είναι η υλοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων. με δεδομένο οτι οι ιδιώτες επιχειρηματίες προβλέπουν μείωση των φόρων για την επόμενη χρονιά και γενικότερα διαβλέπουν οτι η επόμενη κυβέρνηση θα είναι όχι μόνο φιλικότερη από την προηγούμενη προς τις επιχειρήσεις, αλλά - ελπίζουν - η φιλικότερη προς τις επιχειρήσεις κυβέρνηση που είχε

84 | R E P O R T E R |

η χώρα μέχρι σήμερα, με βάση τις εξαγγελίες της ΝΔ, αναμένεται οτι θα είναι πολύ πιο πρόθυμοι να επενδύσουν από ότι ήταν μέχρι σήμερα. Και επειδή η πορεία της οικονομίας σχετίζεται άμεσα με αυτό που λέμε «οικονομικό κλίμα» δηλαδή το αν οι προσδοκίες για το μέλλον είναι θετικές ή αρνητικές, αυτή τη στιγμή έχουμε ένα πολύ θετικό κλίμα. Αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις από τη νέα κυβέρνηση στην υλοποίηση των αναπτυξιακών της εξαγγελιών, το κλίμα θα διατηρηθεί θετικό. Αν υπάρχουν καθυστερήσεις, θα δούμε μια εντυπωσιακή αρνητική μεταστροφή. Αν η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές δεν κινηθεί αποφασιστικά και γρήγορα με μεταρρυθμίσεις και αναπτυξιακή πολιτική κινδυνεύει να τορπιλίσει κάθε προοπτική δική της και της οικονομίας. Οι μεταρρυθμίσεις που διευκολύνουν το επιχειρείν είναι εκείνες που περιορίζουν την συμμετοχή της γραφειοκρατίας στην οικονομία και στις συναλλαγές γενικότερα και κυρίως αυτές που μειώνουν το κρατικό κόστος με το οποίο επιβαρρύνονται οι επιχειρήσεις. Εαν αυτές προχωρήσουν γρήγορα θα δούμε αμέσως μια εκτίναξη των ιδιωτικών επενδύσεων με άμεσα οφέλη για το εισόδημα όλων. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα δούμε λοιπόν μια αύξηση των ιδιωτικών επεν-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

δύσεων από Έλληνες επιχειρηματίες οι οποίες θα προσδοκούν σε κάποια κέρδη.

ΜΕΓΆΛΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΈΣ Οι ελληνικές επενδύσεις χωρίζονται στις λίγες πολύ μεγάλες και πολλές μικρές. Πολύ μεγάλες είναι για παράδειγμα το Ελληνικό το οποίο όπως δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποτελεί άμεση προτεραιότητα διότι θα προσφέρει 60.000 θέσεις εργασίας. Είπε οτι οι δυο υπουργικές αποφάσεις που δεν επιτρέπουν στο έργο να ξεκινήσει θα υπογραφούν την πρώτη εβδομάδα της διακυβέρνησης του. Εδώ υπάρχει ένα ζήτημα διότι ο λόγος για τον οποίο δεν ξεκινάει το Ελληνικό είναι - ας πούμε -κρυφός, σχετίζεται με την δυνατότητα λειτουργίας ενός πολύ μεγάλου καζίνο εντεταγμένου στο έργο και αυτό μάλλον θα πάρει κάποιο χρόνο να επιλυθεί. Πάντως εφόσον ο κ. Μητσοτάκης λέει οτι είναι προτεραιότητα του, μάλλον θα το επιλύσει όσο πιο γρήγορα μπορεί. Οι πολύ μεγάλες επενδύσεις έχουν σημαντική εισφορά στην ανάπτυξη και στην απασχόληση, αλλά συνολικά οι πολλές μικρές ιδιωτικές επενδύσεις προσφέρουν ικανά αποτελέσματα επίσης. Ειδικά αν είναι παραγωγικές και όχι απλώς σουβλατζίδικα καφενεία και μπαρ όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Επενδύσεις είτε στη μεταποίηση οπου υστερούμε πάρα πολύ - είτε στις υπηρεσίες εφόσον αυτές προσφέρουν θέσεις ερ-

γασίας και εισόδημα και εξοικονομούν χρόνο και χρήμα για τους πελάτες τους, είναι πολύ θετικές. και ο αγροτικός τομέας επίσης έχει προοπτικές σημαντικής ανάπτυξης, αλλά και ο τουρισμός που είναι η ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας αν δουλευτεί σωστά και αποσκοπεί στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και στη δημιουργία νέων προορισμών σε όλους τους κλάδους του τουρισμού. Αυτές είναι οι μικρές επενδύσεις που δεν απαιτούν πολύ χρήμα, αλλά απαιτούν δουλειά, οργάνωση, έξυπνες λύσεις και καλό μάρκετινγκ. Όλα αυτά μαζί τα οποία εξαρτώνται από τη μείωση της παρέμβασης του κράτους ώστε να απελευθερωθούν οι επιχειρηματίες και να έχουν περιθώρια κέρδους, είναι αυτά που θα φέρουν μια βιώσιμη διαχρονικά ανάπτυξη και θα κάνουν αμέσως αισθητή τη βελτίωση της οικονομίας στις τσέπες των πολιτών.

Ο ΡΌΛΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΏΝ Υπάρχει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα: Η σχεδόν απόλυτη έλλειψη χρηματοδότησης. οι τράπεζες αφενός είναι ακόμη περιορισμένες διότι εχουν να επιλύσουν το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, αφετέρου οι τραπεζικοί καήκαν στο χυλό και τώρα φυσάνε και το γιαούρτι. Εκεί που έδιναν αφειδώς δάνεια σε όπιον περνούσε απ› έξω για να εισπράξουν τα τεράστια μπόνους τους, χωρίς να παίρνουν τις απαραίτητες καλύψεις, τώρα δεν δίνουν

w w w.re porter.gr

Επενδύσεις

σε κανέναν. Ή μάλλον θέλουν να δώσουν δάνεια σε αυτούς τους επιχειρηματίες που δεν τα χρειάζονται διότι έχουν μεγάλη ρευστότητα. Αυτό δεν βοηθάει τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Σε κάποιο βαθμό οι ανάγκες χρηματοδότησης της οικονομίας μπορούν να καλυφθούν από ίδια κεφάλαια και κεφάλαια συγγενών και φίλων, αλλά μιλάμε μόνο για μικρές επενδύσεις. Σταδιακά θα πρέπει οι τραπεζικοί να βρούν την μέθοδο εξασφάλισης και το θάρρος να χρηματοδοτούν με βάση την προσωπική τους αξιολόγηση για την πορεία του δανειοδοτούμενου για να αρχίσουν να δημιουργούνται κερδοφόρες επιχειρήσεις ξανά.

ΞΈΝΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ Όσον αφορά στις ξένες επενδύσεις, όλες οι προυποθέσεις που ισχύουν για την αύξηση των ελληνικών, ισχύουν και για την αύξηση των ξένων επενδύσεων. Το γενικό θετικό κλίμα θα βοηθήσει πολύ, αλλά χρειάζεται επειπλέον κάτι σημαντικό. Να ανέβει η Ελλάδα πολλές θέσεις και να καταφέρει να μπεί ανάμεσα στις χώρες του δυτικού κόσμου στις λίστες αξιολόγησης του επενδυτικού περιβάλλοντος. Και αυτό απαιτεί από την κυβέρνηση μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις στη δημόσια διοίκηση και στη δικαιοσύνη κυρίως. Παρεμβάσεις τις οποίες καμία κυβέρνηση μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει διότι εμποδίζεται από τους

w w w.re porter.gr

γραφειοκράτες και επειδή δεν καταλαβαίνει τον τεχνικό τρόπο επίλυσης του προβλήματος, ο οποίος είναι μεν απλός, απαιτεί όμως μια δουλειά που πρέπει να γίνει και την οποία οι γραφειοκράτες των υπουργείων στους οποίους οι κυβερνήσεις αναθέτουν να την κάνουν, δεν την κάνουν διότι δεν θέλουν να χάσουν ισχύ. Αυτή η συγκεκριμένη δουλειά πρέπει να γίνει από τεχνοκράτες και κυρίως δικηγόρους και όχι από τους υπαλλήλους των υπουργείων. Το δεύτερο σημαντικό κριτήριο για τις ξένες επενδύσεις, είναι να ξεκινήσουν πρώτα οι ελληνικές. Δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε από τους ξένους επιχειρηματίες να βάλουν λεφτά στη χώρα μας αν εμείς δεν βάζουμε τα δικά μας. Ο ξένος αμέσως θα σκεφτεί οτι για να μη βάζουν οι Έλληνες κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Αν λοιπόν ξεκινήσουν οι ελληνικές επενδύσεις θα έρθουν και οι ξένες.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΚΑΙ START UPS Η νέα μόδα έχει το όνομα start - ups δηλαδή νεοφυείς επιχειρήσεις στα ελληνικά και είναι κυρίως επιχειρήσεις τεχνολογίας και καινοτομίας. Θεωρητικά η Ελλάδα με ασήμαντα ποσά να δαπανώνται σε έρευνα και τεχνολογία και χωρίς μεγάλη παράδοση στο χώρο αυτόν, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί σε διεθνές επίπεδο. Και η θεωρία είναι αλήθεια σε αυτή την περίπτωση. Αυτό όμως δε σημαίνει οτι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις, λίγες

και «θαυματουργές» και κυρίως οτι δεν μπορεί μέσω των διαδικασιών αυτών με τον καιρό να χτιστεί μια αντίληψη καινοτομίας και να γίνει γρήγορη πρόοδος, ιδίως αν επιστρέψουν στη χώρα πολλά καλά και νέα μυαλά που έφυγαν με την κρίση στο εξωτερικό. Το καλό νέο για αυτές τις εταιρίες είναι οτι οι τράπεζες τις χρηματοδοτούν στα πρώτα τους βήματα αφού δεν χρειάζονται πολλά κεφάλαια. Οι επιχειρήσεις αυτές δεν προσφέρουν πολλά σε θέσεις εργασίας, ούτε μπορούν να προσφέρουν σημαντικά στην ανάπτυξη της οικονομίας. Όμως έχουν μια πολύ σημαντική έμμεση συνδρομή. Ότι πάντα παράγουν προιόντα και υπηρεσίες που είναι αναγκαία αλλά δεν υπάρχουν μέχρι να τα δημιουργήσουν αυτές οι εταιρίες και τα οποία εξοικονομούν χρόνο και χρήμα για τους χρήστες τους. Και όταν κάποια δουλειά χριεάζεται λιγότερο χρόνο για να γίνει και κο-

R

στίζει λιγότερο, η οικονομία οφελείται πολύ και η παραγωγικότητα αυξάνεται. Συνεπώς ακόμη και οι μικρές αυτές επιχειρήσεις εφόσον δημιουργούν καινοτόμα προιόντα και υπηρεσίες έχουν πολλαπλάσια προσφορά στην ανάπτυξη από ότι η οικονομικά αποτιμώμενη αξία τους.

ΧΑΜΈΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ; Όλοι αυτοί οι παράγοντες από κοινού θα καθορίσουν το οικονομικό μέλλον της χώρας και το επίπεδο ευημερίας των πολιτών. Η αλλαγή κυβέρνησης σε συνδυασμό με την διατήρηση της εποπτείας από τους ξένους και τις οδηγίες που έχουν δοθεί και συνεχίζουν να δίνονται, αποτελούν μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα. Βεβαίως η χώρα είναι η χώρα των χαμένων ευκαιριών και αυτό αποτελεί παράγοντα μεγάλης απαισιοδοξίας. Αλλά η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Οπότε... ας ελπίσουμε.

ΘΕΩΡΗΤΙΚΆ Η ΕΛΛΆΔΑ ΜΕ ΑΣΉΜΑΝΤΑ ΠΟΣΆ ΝΑ ΔΑΠΑΝΏΝΤΑΙ ΣΕ ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΑ ΚΑΙ ΧΩΡΊΣ ΜΕΓΆΛΗ ΠΑΡΆΔΟΣΗ ΣΤΟ ΧΏΡΟ ΤΩΝ START UPS, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΊ ΣΕ ΔΙΕΘΝΈΣ ΕΠΊΠΕΔΟ. ΚΑΙ Η ΘΕΩΡΊΑ ΕΊΝΑΙ ΑΛΉΘΕΙΑ ΣΕ ΑΥΤΉ ΤΗΝ ΠΕΡΊΠΤΩΣΗ. ΑΥΤΌ ΌΜΩΣ ΔΕ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΕΞΑΙΡΈΣΕΙΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 85

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΏ ΤΟ ΌΝΕΙΡΟ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΊΟΔΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΊΤΕΥΣΗΣ ΉΤΑΝ ΝΑ ΓΊΝΟΥΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΎΧΟΙ (ΜΕ ΠΟΣΟΣΤΆ ΑΝΑΠΛΉΡΩΣΗΣ ΠΆΝΩ ΑΠΌ 100%, ΤΑ ΥΨΗΛΌΤΕΡΑ ΣΤΟΝ ΑΝΑΠΤΥΓΜΈΝΟ ΚΌΣΜΟ), ΤΏΡΑ, ΣΑΡΆΝΤΑ ΧΡΌΝΙΑ ΑΡΓΌΤΕΡΑ, ΤΟ ΌΝΕΙΡΟ ΈΓΙΝΕ ΕΦΙΆΛΤΗΣ ΓΙΑ ΤΑ 2,5 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΎΧΩΝ, ΜΕΤΆ ΑΠΌ ΠΕΡΙΚΟΠΈΣ ΤΩΝ ΠΑΡΟΧΏΝ ΜΕΤΑΞΎ 10% (ΣΤΙΣ ΧΑΜΗΛΈΣ) ΚΑΙ 50% (ΣΤΙΣ ΥΨΗΛΈΣ). ΤΟ ΕΡΏΤΗΜΑ ΌΛΩΝ ΕΊΝΑΙ ΠΌΤΕ ΘΑ ΤΕΛΕΙΏΣΕΙ ΑΥΤΌΣ Ο ΓΟΛΓΟΘΆΣ.

ΤΟΥ ΜΙΛΤΙΆΔΗ ΝΕΚΤΆΡΙΟΥ

ΚΑΘΗΓΗΤΉ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΉΣ ΕΠΙΣΤΉΜΗΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΏΣ.

86 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Ασφαλιστικό R

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 87

R

Ασφαλιστικό

ΤΟ ΤΕΛΙΚΌ ΣΥΜΠΈΡΑΣΜΑ ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ ΜΕΤΆ ΑΠΌ 30 ΧΡΌΝΙΑ ΑΔΙΑΦΟΡΊΑΣ ΚΑΙ 10 ΧΡΌΝΙΑ ΠΡΩΤΟΦΑΝΟΎΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΉΣ, ΧΡΕΙΆΖΕΤΑΙ ΈΝΑ ΕΛΆΧΙΣΤΟ ΕΠΊΠΕΔΟ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΣΥΝΑΊΝΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΉ ΕΠΊΛΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΎ ΖΗΤΉΜΑΤΟΣ

H

Η ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΔΙΑΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΒΑΥΚΑΛΊΖΕΤΑΙ ΌΤΙ «ΈΛΥΣΕ» ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΌ. ΣΤΗΝ ΟΥΣΊΑ ΑΠΛΏΣ ΈΚΑΝΕ ΜΙΚΡΈΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΉΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΦΙΣΤΆΜΕΝΟ ΔΙΑΝΕΜΗΤΙΚΌ ΣΎΣΤΗΜΑ, ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΕΠΙΚΡΆΤΗΣΕ ΣΕ ΌΛΗ ΤΗΝ ΠΕΡΊΟΔΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΊΤΕΥΣΗΣ. Η ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΉ ΜΕΛΈΤΗ (2018) ΔΕΊΧΝΕΙ ΌΤΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΘΑ ΠΛΗΡΏΝΟΥΝ 27% ΕΙΣΦΟΡΈΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΆΤΟΣ ΘΑ ΚΑΛΎΠΤΕΙ ΤΟ 50% ΤΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΏΝ ΔΑΠΑΝΏΝ ΜΈΧΡΙ ΤΟ 2060, ΟΎΤΩΣ ΏΣΤΕ ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΟΊ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΝΑ ΛΆΒΟΥΝ ΈΝΑ ΠΟΣΟΣΤΌ ΑΝΑΠΛΉΡΩΣΗΣ ΛΙΓΌΤΕΡΟ ΑΠΌ 50%.

88 | R E P O R T E R |

Στην χώρα που έχει συμβεί η μεγαλύτερη καταστροφή του συστήματος συντάξεων στην μεταπολεμική περίοδο, παρέχουμε ακόμα συντάξεις που είναι υψηλότερες από τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Στην πιο κατεστραμμένη οικονομία της ΕΕ, φορολογούμε εξαντλητικά τις γενιές των εργαζομένων για να παρέχουμε συντάξεις ίσες με τους μισθούς, ενώ οι εργαζόμενοι που πληρώνουν τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές στην ΕΕ δεν έχουν καμία βεβαιότητα ότι θα πάρουν κάποια σύνταξη στο μέλλον. Περισσότεροι από το 20% των συνταξιούχων, δηλαδή περίπου 500.000 άτομα, είναι κάτω των 65 ετών και απορροφούν περισσότερα από 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Δηλαδή, το κόστος των πρόωρων συντάξεων είναι ίσο με 2 ΕΝΦΙΑ. Η αδυναμία επίλυσης του ασφαλιστικού προβλήματος στην περίοδο της Μεταπολίτευσης αποτελεί τον κύριο παράγοντα της οικονομικής καταστροφής της χώρας, με το σύστημα συντάξεων να έχει απορροφήσει περισσότερα από €250 δισεκατομμύρια κρατικής χρηματοδότησης από το 2000 μέχρι σήμερα. Και, βέβαια, η λειτουργία του υφιστάμενου συστήματος συντάξεων, παρ’ όλες τις περικοπές, καθιστά αδύνατη την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και, σε συνδυασμό με την βαριά φορολογία και την πλήρη

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

έλλειψη επενδύσεων, δημιουργούν ένα περιβάλλον οικονομικής στασιμότητας στο διηνεκές. Η πολιτική του 3ου Μνημονίου με τα τεράστια πλεονάσματα μέχρι το 2060 θα καθηλώσουν την οικονομία σε συνεχή λιτότητα και αυτό θα έχει ως συνέπεια την συνεχή μείωση των συντάξεων. Η μόνη ελπίδα που υπάρχει για να σταματήσει η συνεχής μείωση των συντάξεων είναι να εφαρμοστεί ένα νέο μίγμα οικονομικής πολιτικής (μείωση φορολογίας για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, χρήση μέρους των πλεονασμάτων για την διενέργεια επενδύσεων) που θα οδηγήσει σε ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από 3,5% για μια δεκαετία (βλέπε μελέτη : Ν.Χριστοδουλάκης, Μ.Νεκτάριος, Χ.Θεοχάρης: Επανεκκίνηση της Ελληνικής Οικονομίας, διαΝΕΟσις, 2018). Οι στόχοι που επιτυγχάνονται με τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις είναι οι εξής: Οι πόροι που εξοικονομούνται από την περιοριστική πολιτική μεταφέρονται σε επενδύσεις στηρίζοντας καλύτερα τη μείωση του χρέους σε σχέση με το σημερινό μοντέλο αποπληρωμής μέσω των πρωτογενών πλεονασμάτων. Το ασφαλιστικό και το φορολογικό σύστημα απλοποιούνται, θέτοντας τα θεμέλια ώστε η απλοποίηση αυτή να

αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου νομοθετικής απλοποίησης και κωδικοποίησης, παρέχοντας δυναμική αναπτυξιακή ώθηση. Τα εισοδήματα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στηρίζονται, μειώνοντας στο ελάχιστο τις υφεσιακές επιπτώσεις των ήδη ψηφισμένων μέτρων που θα εφαρμοστούν από το 2019 και μετά. Συνεπώς, η διεύρυνση της φορολογικής βάσης γίνεται με μέριμνα για τη στήριξη των εισοδημάτων και κατά συνέπεια την ενίσχυση της συνολικής ζήτησης. Το ασφαλιστικό σύστημα μεταρρυθμίζεται χωρίς να αυξάνονται τα ελλείμματα σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση. Συνεπώς, η μεταρρύθμιση φέρνει θετικά αποτελέσματα (αύξηση συντάξεων σε βάθος χρόνου), χρησιμοποιώντας το δημοσιονομικό χώρο από τις ήδη θεσμοθετημένες περικοπές χωρίς την ανάγκη περαιτέρω εξοικονομήσεων. Βελτιώνονται δραστικά οι κοινωνικές συνθήκες, ωθώντας προς τα κάτω το φράγμα της ανεργίας που χωρίς τις προτεινόμενες αλλαγές θα ήταν περίπου στο 15% στην κατάσταση της μακροχρόνιας ισορροπίας. Εμπεδώνεται η ξεκάθαρη σχέση εισφορών και ύψους σύνταξης ώστε να βελτιωθεί η τρωθείσα ασφαλιστική συνείδηση που έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες πρακτικές μαύ-

w w w.re porter.gr

ρης εργασίας με την συνέργεια εργοδοτών και εργαζομένων. Το πρόγραμμα αλλαγών που προτείνεται αποτελεί ένα συνεκτικό, αλληλοσυμπληρούμενο και αλληλοεπιδρούν σύνολο και ως εκ τούτου θα έχει μόνιμα και διατηρήσιμα αποτελέσματα στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Θέτει όμως τις βάσεις για την αντιμετώπιση του ουσιαστικού προβλήματος της εθνικής κυριαρχίας και κοινωνικής ευημερίας της χώρας μας: τον φθίνοντα πληθυσμό. Χωρίς αναστροφή της πτωτικής πορείας των γεννήσεων, χωρίς τις προϋποθέσεις για την αναστροφή του κύματος μετανάστευσης των πτυχιούχων νέων μας, οι προοπτικές της χώρας μας τις επόμενες δεκαετίες είναι δυσοίωνες. Οι συνταξιούχοι, μέσα στην παραπληροφόρηση και την

w w w.re porter.gr

σύγχυση που δημιουργείται, πρέπει να γνωρίζουν ένα πράγμα: ότι ο μόνος τρόπος που υπάρχει για να σταματήσει η περαιτέρω μείωση των συντάξεων είναι να ξεκινήσει μια περίοδος ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης. Τότε και μόνον τότε, και στο πλαίσιο του νέου συστήματος συντάξεων που έχουμε προτείνει, θα δουν τις συντάξεις τους να βελτιώνονται. Η πρόταση που έχουμε επεξεργαστεί στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς (Μ. Νεκτάριος, Π. Τήνιος, Γ. Συμεωνίδης, Συντάξεις για νέους. Ένα αναπτυξιακό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, Εκδόσεις Παπαζήση, 2018) εισάγει ένα σύστημα τριών πυλώνων, όπως αυτά που έχουν γίνει ο κανόνας στην Ευρώπη από την δεκαετία του 1990. Ένα τέτοιο σύστημα διαχωρίζει την πρόνοια από την ασφάλιση και δίδει ισχυρά κίνητρα για

αποταμίευση και εργασία. Η πρότασή μας όμως προσαρμόζεται στη Ελληνική πραγματικότητα με τέσσερις τρόπους: Πρώτον προτείνει μια γενναία μείωση των εισφορών (κατά 30%) στην κύρια σύνταξη, με άμεση εισαγωγή των ατομικών λογαριασμών. Δεύτερον, προτείνει την διοχέτευση των σημερινών εισφορών (6% σε βάθος χρόνου) στις επικουρικές συντάξεις σε νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Τα αποθεματικά του κεφαλαιοποιητικού συστήματος θα ανέλθουν στα 50 δισεκατομμύρια ευρώ στην πρώτη δεκαετία, και θα ενισχύσουν δραστικά την πραγματική οικονομία δημιουργώντας μια νέα πηγή επενδυτικών πόρων. Τρίτον, εισάγει το νέο σύστημα με μεγάλη ταχύτητα: το νέο σύστημα εισάγεται για όλους τους ασφαλισμένους μετά το 1993 – χονδρικά όλους τους κάτω των 50 ετών. Τέταρ-

τον, δεν ανατρέπει τις αλλαγές της περιόδου 2010-2018: διατηρείται το ενιαίο πλαίσιο εισφορών και παροχών που έχει ήδη θεσπιστεί. Επιπλέον, με την προϋπόθεση της οικονομικής ανάπτυξης, αναζητείται η ισχυρότερη δυνατή εγγύηση ότι δεν θα υπάρχουν άλλες περικοπές για τους συνταξιούχους της μεταβατικής περιόδου. Η χρηματοδότηση των συντάξεων της μεταβατικής περιόδου συμπληρώνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό στα επίπεδα που έχουν ήδη συμφωνηθεί μέσω του 3ου Μνημονίου. Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι μετά από 30 χρόνια αδιαφορίας και 10 χρόνια πρωτοφανούς οικονομικής καταστροφής, χρειάζεται ένα ελάχιστο επίπεδο πολιτικής συναίνεσης για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και την οριστική επίλυση του ασφαλιστικού ζητήματος.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 89

R

Τράπεζες

ΥΓΙΕΊΣ ΚΑΙ ΚΕΡΔΟΦΌΡΕΣ ΤΟ 2022 ΟΙ 4 ΣΥΣΤΗΜΙΚΈΣ ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΈΧΟΥΝ ΑΠΟΧΩΡΙΣΤΕΊ ΤΑ ΚΌΚΚΙΝΑ ΔΆΝΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

90 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Τράπεζες

H

H ΜΕΊΩΣΗ ΤΩΝ «ΚΌΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΊΩΝ»(NPLSA) ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΤΟ ΚΥΡΊΑΡΧΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΦΙΛΌΔΟΞΟ ΣΧΈΔΙΟ ΤΩΝ ΤΕΣΣΆΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΏΝ ΤΡΑΠΕΖΏΝ ΓΙΑ ΤΟ 2019, ΠΡΟΚΕΙΜΈΝΟΥ ΝΑ ΕΠΑΝΈΛΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΥΨΗΛΉ ΚΕΡΔΟΦΟΡΊΑ. ΟΙ ΞΈΝΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΈΣ ΠΟΝΤΆΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΉ ΣΕΛΊΔΑΣ ΠΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΊΤΑΙ ΚΑΙ ΉΔΗ ΑΥΤΌ ΚΑΤΑΓΡΆΦΕΤΑΙ ΣΤΟ Α’ ΕΞΆΜΗΝΟ ΤΟΥ 2019 ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΌΛΟΓΗ ΜΕΤΟΧΉ ΠΟΡΕΊΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΏΝ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΌ ΤΑΜΠΛΌ. Με κεντρικό άξονα τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι δράσεις των τραπεζών την φετινή χρονιά, στοχεύουν παράλληλα στη μετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή, με ότι αυτό συνεπάγεται για την αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας τους τα επόμενα χρόνια. Η καλοκαιρινή έκδοση του REPORTER MAGAZINE σας παρουσιάζει τα σχέδια συνολικού μετασχηματισμού των τεσσάρων μεγάλων ελληνικών τραπεζών.

EUROBANK Είναι η πρώτη τράπεζα μεταξύ των συστημικών, που εφαρμόζει από την αρχή της χρονιάς το σχέδιο μετασχηματισμού που περιλαμβάνει την απορρόφηση μέσω συγχώνευσης της Grivalia.

w w w.re porter.gr

Η νέα οντότητα που θα δημιουργηθεί από τη συγχώνευση EurobankGrivalia θα αποκτήσει δύο θυγατρικές : α) τη νέα Eurobank χωρίς τα δάνεια μεγάλης καθυστέρησης ύψους 7,5 δις ευρώ (χαρτοφυλάκιο Cairo) στην οποία θα μεταφερθεί όλο το υπόλοιπο ενεργητικό και παθητικό της τράπεζας και ο αναβαλλόμενος φόρος(DTC) και β) την εταιρία ειδικού σκοπού(SPV) στην οποία θα μεταφερθούν τα δάνεια των 7,5 δις ευρώ έναντι των οποίων θα εκδοθούν ομόλογα. Η Eurobank Εrgasias (εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών) θα παραμείνει ως εταιρία συμμετοχών με περιουσιακά στοιχεία τη νέα εταιρία και την εταιρία ειδικού σκοπού.

Εκτός της τιτλοποίησης μη εξυπηρετούμενων δανείων το συνολικό σχέδιο εταιρικού μετασχηματισμού περιλαμβάνει επίσης την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην FPS(θυγατρική εταιρία διαχείρισης NPLs της Eurobank). O στόχος του στρατηγικού σχεδίου της Eurobank είναι να επιτύχει μονοψήφιο δείκτη NPE (περίπου 15% στο τέλος του 2019 και κάτω του 10% το 2021) και κέρδη 400-500 εκατ ευρώ το 2021. Επιπλέον η Eurobank θα καταστεί η τράπεζα με τα υψηλότερα συνολικά κεφάλαια στην Ελλάδα με δείκτη συνολικών κεφαλαίων στο 19%.

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Το σχέδιο ανάπτυξης της Εθνικής τράπεζας που παρουσίασε η διοίκηση Μυλωνά στο Λονδίνο στις αρχές Ιουνίου, έχει ορίζοντα τετραετίας και στοχεύει να αναδείξει την τράπεζα μέχρι το 2022 σε μία

R

υγιή και κερδοφόρα Εθνική τράπεζα. Η Εθνική τράπεζα οριοθετεί 6 προτεραιότητες για τη περίοδο 2019-2022 με κυρίαρχη την μείωση των <κόκκινων δανείων> και στόχο τη μείωση του δείκτη NPE περίπου 5% το 2022. Πιο αναλυτικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αναμένεται να μειωθούν κατά 4,4 δις. ευρώ το 2019, κατά 2,3 δις. ευρώ το 2020, κατά 4,7 δις ευρώ το 2021 και 2,9 δις ευρώ το 2022 έως ότου μειωθούν στο 1,6 δις. ευρώ από 16 δις ευρώ που είναι σήμερα. Το πλάνο μείωσης θα επιτευχθεί κατά 50% από πωλήσεις(μέχρι το 2020 θα πωληθούν χαρτοφυλάκια λιανικής πολύ μικρών επιχειρήσεων και μεγάλων επιχειρήσεων) τιτλοποιήσεις και ρευστοποιήσεις. Επίσης το σχέδιο της Εθνικής τράπεζας περιλαμβάνει συναινετικές ρυθμίσεις σε χαρτοφυλάκια στεγαστικής πίστης για μεγάλες τιτλοποιήσεις στεγαστικών δανείων το 20202021 όταν θα έχουν βελτιω-

Η ΕΘΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ ΟΡΙΟΘΕΤΕΊ 6 ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΕΡΊΟΔΟ 2019-2022 ΜΕ ΚΥΡΊΑΡΧΗ ΤΗΝ ΜΕΊΩΣΗ ΤΩΝ «ΚΌΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΊΩΝ» ΚΑΙ ΣΤΌΧΟ ΤΗ ΜΕΊΩΣΗ ΤΟΥ ΔΕΊΚΤΗ NPE ΠΕΡΊΠΟΥ 5% ΤΟ 2022

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 91

R

Τράπεζες

θεί περαιτέρω οι συνθήκες στις αγορές καθώς και για δημιουργία εσωτερικής πλατφόρμας ακινήτων με στόχο την αξιοποίηση των ανακτηθέντων ακινήτων. Βασικός στόχος της διοίκησης της Εθνικής τράπεζας είναι η μείωση του κόστους με στόχο δείκτη κόστους προς έσοδα στο 45%. Η μείωση του κόστους την ερχόμενη τριετία εκτιμάται σε 125 εκατ ευρώ και προβλέπει μείωση του δικτύου καταστημάτων στην Ελλάδα στα 390 από 460 καταστήματα στα τέλη του 2018. Ο στόχος για τη μείωση του προσωπικού είναι να μειωθεί κατά 20% μέχρι το 2022 περίπου στους 7.150 υπαλλήλους από περίπου 8850 στο

92 | R E P O R T E R |

τέλος του 2018. Στη λιανική τραπεζική η Εθνική τράπεζα στοχεύει σε αύξηση εσόδων (περίπου 30%) και προμηθειών(περίπου 60%) μέσω cross selling. Οι αντίστοιχοι στόχοι στο σκέλος των επιχειρήσεων είναι περίπου 60% και 50%. Η διοίκηση στοχεύει σε χορηγήσεις ύψους 30 δις. ευρώ στο τέλος του 2022 και καταθέσεις 47,5 δις. ευρώ. Στόχος της Εθνικής τράπεζας το 2020 είναι να έχει επιτύχει απόδοση ιδίων κεφαλαίων περίπου 11% από αρνητική επίδοση σήμερα, δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 5% από 41% σήμερα, ενώ στοχεύει να αντλήσει από τις αγορές συνολικά 3 δις. ευρώ με έκδοση ομολόγου Tier II

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

TΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ H Tράπεζα Πειραιώς στις 19 Ιουνίου 2019 ανακοίνωσε ότι ολοκλήρωσε με επιτυχία την έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ύψους 400 εκατ., ευρώ δεκαετούς διάρκειας με δυνατότητα ανάκλησης από τον εκδότη στα πέντε έτη (10NC5), στη διεθνή αγορά κεφαλαίων, ενισχύοντας το συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά περίπου 90μβ. Το συνολικό βιβλίο προσφορών, υπό τη διαχείριση των κύριων αναδόχων Goldman Sachs International και UBS Investment Bank, διαμορφώθηκε σε περίπου €850 εκατ. Περισσότεροι από 135 θεσμικοί επενδυτές από πε-

Ο ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΤΡΆΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΏΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΜΕΓΆΛΟΥ ΔΉΛΩΣΕ: ΠΡΌΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΔΗΜΌΣΙΑ ΈΚΔΟΣΗ ΟΜΟΛΌΓΟΥ ΜΕΙΩΜΈΝΗΣ ΕΞΑΣΦΆΛΙΣΗΣ TIER 2 ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΊ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΤΡΆΠΕΖΑ ΑΠΌ ΤΟ 2008

w w w.re porter.gr

Τράπεζες

R

Η ΔΙΟΊΚΗΣΗ ΤΗΣ ALPHA BANK ΈΧΕΙ ΒΑΣΙΚΌ ΣΤΌΧΟ ΝΑ ΜΗΔΕΝΊΣΕΙ ΤΑ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΎΜΕΝΑ ΔΆΝΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΊΛΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΚΕΝΤΡΏΣΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΤΑ ΑΝΟΊΓΜΑΤΑ ΥΠΌ ΡΎΘΜΙΣΗ. ΤΟ ΝΈΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΡΥΘΜΊΣΕΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΑΙΝΊΑΣΕ Η ΤΡΆΠΕΖΑ ΤΟ 2018 ΕΞΕΛΊΣΣΕΤΑΙ ΙΔΙΑΊΤΕΡΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΆ

ρισσότερες των 20 χωρών συμμετείχαν στη συναλλαγή.Η έκδοση των αξιογράφων εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΜΤΝ (Euro Medium Term Note) ύψους €25 δισ. της Τράπεζας Πειραιώς. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου δήλωσε: "Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα της έκδοσης ομολόγου Tier 2 και τη συνολική ανταπόκριση της αγοράς. Πρόκειται για την πρώτη δημόσια έκδοση ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης Tier 2 που πραγματοποιεί ελληνική τράπεζα από το 2008. Το υψηλό επίπεδο της ζήτησης από τους επενδυτές συνιστά έμπρακτη ψήφο εμπιστοσύνης για τη συνολική

w w w.re porter.gr

πρόοδο που έχουμε σημειώσει στην τράπεζα Πειραιώς. Η έκδοση αυτή ενισχύει περαιτέρω τον ισολογισμό μας και λειτουργεί ως βασικός καταλύτης για την υλοποίηση του στρατηγικού μας πλάνου "Agenda 2023" προς όφελος των επενδυτών, των πελατών και των εργαζομένων μας". Η έκδοση θα διέπεται από το αγγλικό δίκαιο, με εκδότη την Piraeus Group Finance PLC και εγγυητή την Τράπεζα Πειραιώς, ενώ όπως είναι γνωστό, bookrunners είναι η Goldman Sachs και η UBS. Ως ημερομηνία διακανονισμού ορίστηκε η 26η Ιουνίου 2014 ενώ η έκδοση αναμένεται να αξιολογηθεί με Caa3 από την Moody’s και με CCC από την S&P.

ALPHA BANK Η διοίκηση υπό τον κ Βασίλη Ψάλτη έχει θέσει ως κορυφαία προτεραιότητα τη σημαντική μείωση των <κόκκινων δανείων> κατά 5 δις ευρώ ώστε να υποχωρήσουν στα 16,8 δις ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Η μείωση θα επιτευχθεί κατά 2,8 δις ευρώ μέσω πωλήσεων και ρευστοποιήσεων κατά 1,6 δις. ευρώ από διαγραφές, ενώ στα 600 εκατ ευρώ υπολογίζονται τα δάνεια που θα εξέλθουν από το κύκλο των μη εξυπηρετούμενων. Τη περίοδο Δεκεμβρίου 2019-Δεκεμβρίου 2021 αναμένεται περαιτέρω μείωση των NPEs κατά 8,8 δις ευρώ. Στις 31/12/2021 τα NPEs, θα έχουν υποχω-

ρήσει στα 8 δις. ευρώ και ο δείκτης NPE στο 20%. Η τράπεζα προετοιμάζει τη πώληση δύο χαρτοφυλακίων εξασφαλισμένων NPE το δ’ τρίμηνο ένα χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων 2 δις ευρώ και ένα χαρτοφυλάκιο μικρομεσαίων επιχειρήσεων αξίας 1,8 δις. ευρώ. Η διοίκηση έχει βασικό στόχο να μηδενίσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του ομίλου και να επικεντρώσει τις προσπάθειες της στα ανοίγματα υπό ρύθμιση. Το νέο πρόγραμμα ρυθμίσεων που εγκαινίασε η τράπεζα το 2018 εξελίσσεται ιδιαίτερα ικανοποιητικά . Οι αιτήσεις και η εφαρμογή για αναδιαρθρώσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν αυξηθεί κατά 70% ενώ οι αιτήσεις για αναδιαρθρώσεις δανείων που έχουν καταγγελθεί έχουν αυξηθεί κατά 2,4 φορές και ήδη τα στοιχεία του α’ εξαμήνου που θ ανακοινωθούν μέσα στο προσεχή Αύγουστο θα δείξουν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 93

ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΈΣ ΦΈΡΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Σ

freepik.com

ΣΕ ΒΑΣΙΚΌ ΚΑΤΑΛΎΤΗ ΑΝΆΚΑΜΨΗΣ ΈΧΟΥΝ ΕΞΕΛΙΧΘΕΊ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΈΣ ΕΞΑΓΩΓΈΣ, ΟΙ ΟΠΟΊΕΣ ΚΑΘ’ ΌΛΗ ΤΗ ΔΙΆΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ ΣΤΉΡΙΞΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ ΚΑΙ ΈΔΩΣΑΝ ΒΑΘΙΆ ΑΝΆΣΑ ΣΤΑ ΔΗΜΌΣΙΑ ΤΑΜΕΊΑ. ΠΑΡ’ ΌΛΑ ΤΑ ΕΜΠΌΔΙΑ ΠΟΥ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΎΝ ΝΑ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΌ ΤΗΣ ΧΏΡΑΣ, ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΒΡΆΔΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΣΤΙΣ ΧΏΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ, Η ΠΟΡΕΊΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΜΈΝΕΙ ΈΝΤΟΝΑ ΑΝΟΔΙΚΆ ΚΑΙ ΣΤΟ ΞΕΚΊΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΈΑΣ ΧΡΟΝΙΆΣ, ΜΕΤΆ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΌ ΡΕΚΌΡ ΠΟΥ ΠΈΤΥΧΑΝ ΤΟ 2018, ΣΠΆΖΟΝΤΑΣ ΤΟ «ΦΡΆΓΜΑ» ΤΩΝ 32 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ.

ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΊΝΑΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΊΔΗ

ΠΡΌΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΊΟΥ ΣΥΝΔΈΣΜΟΥ ΕΞΑΓΩΓΈΩΝ 94 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Εξαγωγές

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

R

| R E P O R T E R | 95

Εξαγωγές

Σ

Σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, στο διάστημα Ιανουαρίου –Μαρτίου 2019 ς αυξήθηκαν κατά 126,4 εκατ. ευρώ ή κατά 1,6% και ανήλθαν σε 7,99 δισ. ευρώ από 7,86 δισ. ευρώ ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή αυξήθηκαν στα 5,64 δισ. ευρώ από 5,42 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 216,4 εκατ. ευρώ ή κατά 4 %. Ανάλογη εκτιμούμε πως θα είναι η συνέχεια και στην υπόλοιπη χρονιά, με τις προβλέψεις μας να κάνουν λόγο για μια αύξηση της τάξης του 8%-10% στο σύνολο του έτους. Ένα νέο ρεκόρ φαντάζει εφικτός στόχος. Ωστόσο, όλα αυτά θα είναι εφικτά υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε γεωπολιτικά γεγονότα, ότι θα αρθούν τα αντικίνητρα που αναστέλλουν την ανάπτυξη και ότι θα υπάρξει μια Εθνική Στρατηγική Εξαγωγών.

96 | R E P O R T E R |

Γενικότερα πρέπει να πετύχουμε την ανάπτυξη όλων των κλάδων που αποτελούν τους κρίκους της Αλυσίδας της Εξωστρέφειας: Τραπεζικό Σύστημα, Μεταφορές, Logistics, Δημόσιο Τομέα, Σύμπραξη Ιδιωτικού-Δημοσίου Τομέα, Ανάπτυξη Παραγωγής & Ψηφιακό Μετασχηματισμό, ώστε να μπορέσει η Χώρα μας να αξιοποιήσει το θετικό momentum που υπάρχει για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό. Η έμπρακτη στήριξη των ελληνικών εξαγωγών είναι μονόδρομος για να τεθούν οι βάσεις για μια ισχυρή οικονομία που θα παράγει βιώσιμα πλεονάσματα και θα δημιουργεί καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Είναι η ώρα, να αντιληφθούμε όλοι τη σημασία της εξωστρέφειας και να χαράξουμε την εθνική στρατηγική που θα απελευθερώσει τις υγιείς δυνάμεις της παραγωγής και της καινοτομίας που θα πάνε την ελληνική οικονομία πολλά βήματα μπροστά. Μια εθνική στρατηγική που θα εστιάζει στην άρση των εμποδίων και θα διευκολύνει το έργο των εξαγωγέων. Που θα καταπολεμά τη γραφειοκρατία και θα στηρίζει με νέα και φθηνή χρηματοδότηση τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Που θα μειώσει

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

την υψηλή φορολογία που ταλανίζει σήμερα την εγχώρια επιχειρηματικότητα και υπονομεύει τις προοπτικές της. Και το κυριότερο θα δίνει κίνητρα για την ενδυνάμωση του παραγωγικού ιστού, ο οποίος δέχθηκε ισχυρό πλήγμα στη διάρκεια της κρίσης. Η αποεπένδυση που συντελέστηκε στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα τα προηγούμενα δύσκολα χρόνια ήταν πρωτοφανής, με αποτέλεσμα να αποδυναμωθεί η προσπάθεια εξόδου από την ύφεση. Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν μέτρα για τη προσέλκυση επενδύσεων που θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό και στην ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού. Χρειαζόμαστε μονάδες παραγωγής που θα τροφοδοτούν με φθηνές πρώτες ύλες τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και παράλληλα θα εξάγουν ανταγωνιστικά προϊόντα. Είναι ζωτικής σημασίας να απεξαρτηθεί η χώρα από τις εισαγωγές και να μετριασθεί το εμπορικό έλλειμμα. Η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις να διεκδικήσει μια θέση στην παγκόσμια ελίτ των εξαγωγικών χωρών, αρκεί να έχει πίστη και σχέδιο.

freepik.com

R

w w w.re porter.gr

R

Αυτοκίνητο

Η ΠΩΛΗΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 98 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Αυτοκίνητο

R

ΔΙΑΝΎΟΥΜΕ ΤΟ 2019 ΚΑΙ Η ΧΏΡΑ ΜΑΣ ΑΝΑΖΗΤΆ ΑΚΌΜΗ ΤΡΌΠΟΥΣ ΝΑ ΑΝΑΣΤΗΛΩΘΕΊ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΟΛΥΕΤΉ ΚΑΙ ΒΊΑΙΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΚΡΊΣΗ. ΜΙΑ ΚΡΊΣΗ ΠΟΥ «ΒΡΑΧΥΚΎΚΛΩΣΕ» ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟΥΣ ΚΛΆΔΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΉΣ ΖΩΉΣ. ΟΙ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΒΡΈΘΗΚΑΝ ΣΕ ΕΛΕΎΘΕΡΗ ΠΤΏΣΗ ΚΑΙ Η ΑΓΟΡΆ ΜΈΤΡΗΣΕ «ΠΛΗΓΈΣ». ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 99

R

Αυτοκίνητο

E

Ένας από τους κλάδους που ουσιαστικά «εξαφανίστηκε» εν μέσω της ύφεσης ήταν αυτός του πολυτελούς αυτοκινήτου. Ειδικότερα, οι ακριβές μάρκες που την οκταετία προ κρίσης (2000 – 2007) είδαν τις πωλήσεις να κινούνται σε σχετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς, στο αμέσως επόμενο διάστημα (2008 – 2015) κατέγραψαν τεράστιες απώλειες, με μηδενικές, σε πολλές περιπτώσεις, πωλήσεις. Δε θα ήταν υπερβολή να μιλήσει κανείς για ολική κατάρρευση. Μπορεί τα κέρδη να σημείωσαν αύξηση την τριετία 2016 – 2018, ωστόσο η αγορά των premium εταιρειών αυτοκινήτου δεν έχει καταφέρει ακόμη να εξέλθει πλήρως από την αφάνεια, στην οποία βρέθηκε τα προηγούμενα έτη.

Η ΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΠΡΟ ΚΡΊΣΗΣ Η οκταετία 2000 – 2007 ήταν μία περίοδος, κατά την οποία οι καταναλωτές που άντεχαν οικονο-

100 | R E P O R T E R |

μικά στράφηκαν στα ακριβά αυτοκίνητα. Τα στοιχεία του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ) αναδεικνύουν πως οι πωλήσεις κυμάνθηκαν σε καλά επίπεδα, δίχως αυτό να σημαίνει ότι η επίδοσή τους μπορεί να συγκριθεί με τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο να αναφερθεί η πορεία τους εκείνα τα έτη. Μάρκες όπως η Land Rover, η Porsche, η Jaguar, αλλά και η Maserati ή ακόμα και η Ferrari πούλησαν έναν αξιόλογο αριθμό αυτοκινήτων. Ειδικότερα, και με βάση τα στοιχεία του ΣΕΑΑ, η Land Rover ταξινόμησε 11,063 οχήματα, η Porsche 2,319, η Jaguar 1,399, η Lexus 1,353. Πιο κάτω συναντάμε τη Ferrari με 121 πωλήσεις, τη Maserati με 116 και τη Lotus με 68. Το ίδιο διάστημα, οι καταναλωτές αγόρασαν 28 Bentley, 27 Lamborghini, αλλά και 2 Aston Martin. Για το διάστημα πριν από την ύφεση και την επίδοση των premium αυτοκινήτων στην Ελλάδα, μας μίλησε ο κ. Δημήτρης Πάτσιος, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΑΑ. «Οι πωλήσεις των συγκεκριμένων μαρκών ανά έτος, ως προς το σύνολο της αγοράς, κινούνταν κατά μέσο όρο στα επίπεδα του 8 τοις χιλίοις. Πρόκειται για μια επίδοση πολύ χαμηλή, ειδικά συγκρινόμενη με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και επαληθεύει, αντίθετα από ότι θεωρούνταν, πως

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

στη χώρα μας ακόμη «και τις καλές μέρες» δεν υπήρχε μεγάλη αγορά πολυτελών αυτοκινήτων. Ίσως η επίδειξη αυτών, σε κάποιους χώρους, να παρέπεμπε στο αντίθετο» τόνισε.

ΤΑ ΠΟΛΥΤΕΛΉ ΑΥΤΟΚΊΝΗΤΑ ΣΕ «ΧΕΙΜΕΡΊΑ ΝΆΡΚΗ» Η περίοδος που ακολούθησε (2008 – 2015) «βύθισε» την αγορά και δημιούργησε νέες συνθήκες για την οικονομία. Φυσικό επακόλουθο ήταν να επηρεαστούν στο μέγιστο βαθμό και οι εταιρείες πολυτελών αυτοκινήτων. Οι πωλήσεις ελαχιστοποιήθηκαν, καθώς περιορίστηκε ο αριθμός των καταναλωτών που μπορούσαν να αποκτήσουν ένα αυτοκίνητο με πολύ υψηλό κόστος. Έτσι, οι περισσότερες μάρκες έφτασαν στο όριο της εξαφάνισης. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του ΣΕΑΑ. Ειδικότερα, η Land Rover ταξινόμησε 925 αυτοκίνητα (μείωση κατά 91,6% συγκριτικά με την περίοδο πριν από την κρίση), η Porsche 1.077 (μείωση κατά 53,5%), η Jaguar 389 (μείωση κατά 72,1%), η Ferrari 50 (μείωση κατά 58,6%), η Maserati 40 (μείωση κατά 65,5%), η Lotus 18 (μείωση κατά 73,5%), η Lamborghini 17 (μείωση κατά 37,04%). Μικρή αυξητική πορεία κατέγραψαν η Lexus με 1.694 ταξινομήσεις, η Bentley με 34 και η Aston Martin με 14. Σε συνολικούς αριθμούς η αγορά των premium αυτο-

κινήτων το διάστημα 2008 - 2015 υποχώρησε κατά 74,6% συγκριτικά με το παρελθόν (από 16.496 αυτοκίνητα την περίοδο 2000 – 2007 στα 4.177). «Η έλευση της κρίσης και στη συνέχεια της μειωμένης ταχύτητας της οικονομίας κυριολεκτικά μηδένισαν την αγορά των πολυτελών αυτοκινήτων. Πλην των περιπτώσεων ειδικών αγοραστών, την περίοδο 20102014 υπήρξε στην πράξη σχεδόν στάση πωλήσεων, σε βάρος υψηλών δημοσιονομικών εσόδων, αφού αυτά τα αυτοκίνητα αποφέρουν πλέον των 2/3 της αξίας τους σε φόρους αγοράς και ακόμη περισσότερα στη χρήση» σχολιάζει ο κ. Πάτσιος, εξηγώντας πως η «στάση» στις πωλήσεις στέρησε από τη χώρα πολύτιμα έσοδα.

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΉ ΠΡΌΟΔΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑΣ ΤΡΙΕΤΊΑΣ Περνώντας τώρα στην περίοδο από το 2016 μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2019, διαπιστώνει κανείς μία προσπάθεια της αγοράς των premium αυτοκινήτων να ανακάμψει. Σίγουρα, αν ανατρέξει κανείς στα στοιχεία του ΣΕΕΑ, συνειδητοποιεί πως μετά την κρίση, υπήρξε μία αύξηση στις πωλήσεις, ωστόσο δεν μπορούμε ακόμη να μιλάμε για πραγματική ανάπτυξη στον τομέα. Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγούν τα στοιχεία για ορισμένες πολυτελείς μάρ-

w w w.re porter.gr

Βιομηχανία

R

ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΈΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΈΣ ΑΛΛΑΓΈΣ ΕΠΙΤΑΧΎΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΑΞΊΩΣΗ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΉΤΩΝ, ΓΕΓΟΝΌΣ ΠΟΥ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΌΤΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΟ ΜΈΡΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΉΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉΣ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΉΤΩΝ ΘΑ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΊΝΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΧΏΡΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΕΝΉΛΙΚΗ ΖΩΉ

w w w.re porter.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 101

102 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

w w w.re porter.gr

Αυτοκίνητο

R

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΟΛΥΤΕΛΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΏΝ

Land Rover Porsche Jaguar Lexus Ferrari Maserati Lotus Bentley Lamborghini Aston Martin ΣΥΝΟΛΟ

2000 - 2007 2000-2007

2008 - 2015 2008-2015

11.063 2.319 1.399 1.353 121 116 68 28 27 2 16.496

925 1.077 389 1.613 50 40 18 34 17 14 4.177

κες, οι οποίες, όπως φαίνεται, δεν έχουν ακόμη ξεπεράσει τις συνέπειες της ύφεσης. Αναλυτικότερα, η Lamborghini δεν έχει πουλήσει κάποιο αυτοκίνητο στην Ελλάδα από το μακρινό 2010. H Ferrari ταξινόμησε το τελευταίο της όχημα το 2012 με τη Lotus να προχωρά στις τελευταίες της πωλήσεις το 2013. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η Aston Martin, η οποία πούλησε ένα αυτοκίνητο την περίοδο 2016 – 2019 (πρώτο τρίμηνο). Παράλληλα, στο ίδιο διάστημα «έφυγαν» 6 Bentley και 13 Maserati. Σημαντικές μεταβολές στις πωλήσεις σημείωσαν οι Land Rover, Jaguar, και Porsche, οι οποίες κατάφεραν σταδιακά από το 2016 και μετά να αυξήσουν τα ποσοστά τους. Πιο συγκεκριμένα, η Land Rover ταξινόμησε 74 αυτοκίνητα το 2016, 131 το 2017 και 183 το 2018 (ποσοστιαία αύξηση 147,3% την τριετία), ενώ

w w w.re porter.gr

κατάφερε στους πρώτους τρεις μήνες του 2019 να ταξινομήσει 60 αυτοκίνητα. Στο ίδιο πλαίσιο, η Jaguar πούλησε 28 αυτοκίνητα το 2016, 37 το 2017, 122 το 2018 (ποσοστιαία αύξηση 335,7% την τριετία) και 27 το πρώτο τρίμηνο του 2019. Τέλος η Porsche πούλησε 32 αυτοκίνητα το 2016, 67 το 2017 και 72 το 2018 (ποσοστιαία αύξηση 125% την τριετία) με το πρώτο τρίμηνο του 2019 να κλείνει με 19 ταξινομήσεις. «Είναι γεγονός ότι την τελευταία τριετία υπάρχει μια μικρή πρόοδος, όμως αυτή έχει περισσότερο στατιστικό χαρακτήρα (ως ποσοστό) και δεν ανταποκρίνεται σε ουσιαστική αύξηση, καθώς πωλήσεις της τάξης των 200 αυτοκινήτων ετησίως δεν μπορεί να θεωρηθούν ότι χαρακτηρίζουν αγορά πολυτελών» εξηγεί ο κ. Πάτσιος προσθέτοντας ότι «παρά ταύτα, το δικαιότερο φορολογικό σύστημα που εφαρμόστηκε τον Ιούνιο του 2016 βοήθησε

2016 2019 (πρώτο Α' ΤΡΙΜΗΝΟ 2016-( –2019 ) τρίμηνο) 448 190 214 158 13 6 1 1.030

στη μικρή ανάταξη της αγοράς, που πάντως παραμένει στο 1/10 του παρελθόντος και ακόμη χαμηλότερα από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους». Σε αυτή την κατεύθυνση, ορισμένες εταιρείες αποπειράθηκαν να επαναπροσεγγίσουν τους καταναλωτές, λανσάροντας στην αγορά νέα μοντέλα χαμηλότερου κυβισμού σε πιο προσιτές τιμές. Ίσως αυτή να είναι και η λύση στο πρόβλημα. Ένας επαναπροσδιορισμός της τακτικής απέναντι στον καταναλωτή που έχει την οικονομική δυνατότητα και θέλει να επεν-

δύσει σε ένα πολυτελές αυτοκίνητο. Άλλωστε, όπως επισημαίνει και ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΑΑ, η αγορά των αυτοκινήτων μεγαλύτερης αξίας «είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς από αυτήν προκύπτουν υψηλά δημοσιονομικά έσοδα και αποφεύγονται ζητήματα παραοικονομίας, που δυστυχώς συναντώνται σε άλλες αγοραπωλησίες κινητών. Παράλληλα, τονώνεται η αγορά συντήρησης και ανταλλακτικών, που επιφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία για τη χώρα και την απασχόληση».

ΣΗΜΑΝΤΙΚΈΣ ΜΕΤΑΒΟΛΈΣ ΣΤΙΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΣΗΜΕΊΩΣΑΝ ΟΙ LAND ROVER, JAGUAR, ΚΑΙ PORSCHE, ΟΙ ΟΠΟΊΕΣ ΚΑΤΆΦΕΡΑΝ ΣΤΑΔΙΑΚΆ ΑΠΌ ΤΟ 2016 ΚΑΙ ΜΕΤΆ ΝΑ ΑΥΞΉΣΟΥΝ ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΆ ΤΟΥΣ

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 103

R

Βιβλίο

ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΌ ΒΙΒΛΊΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΤΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΑΝΔΡΙΚΑΚΗ

Σ

ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΕΞΕΡΕΎΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΏΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΎ ΒΙΒΛΊΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΉΣΑΜΕ ΜΕ ΔΙΆΦΟΡΟΥΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΎΣ ΟΊΚΟΥΣ ΚΑΙ ΖΗΤΉΣΑΜΕ ΤΗΝ ΓΝΏΜΗ ΤΟΥΣ. ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ ΔΙΚΆ ΣΑΣ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΎΜΕ ΌΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΉ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ

104 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΚΥΡΙΆΚΟΣ ΚΑΡΑΐΣΚΟΣ Eκδότης, Εκδόσεις Διάπλαση

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Ήταν ο χώρος που ήξερα καλύτερα, επειδή υπήρξα βιβλιοπώλης στο μοναδικό ίσως παιδικό βιβλιοπωλείο που υπήρχε τότε στην Ελλάδα. Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Υπάρχει υπερπαραγωγή παιδικών βιβλίων, τα οποία δεν μπορούν να απορροφηθούν από την αγορά, η οποία στην Ελλάδα είναι μικρή. Παρότι η παραγωγή είναι μεγάλη, η ποιότητα διαρκώς φθίνει. Έχω την αίσθηση πως το κριτήριο για να εκδοθεί ένα βιβλίο τα τελευταία χρόνια δεν είναι η ποιότητα του κειμένου,

αλλά η ικανότητα του συγγραφέα να προωθήσει το έργο του ο ίδιος μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αλλά και με προσωπικές γνωριμίες. Αυτό ισχύει για τα βιβλία Ελλήνων συγγραφέων. Ευτυχώς κυκλοφορούν και αρκετά βιβλία από ξένους συγγραφείς, που συνήθως είναι υψηλής ποιότητας, τόσο από πλευράς κειμένου όσο και εικονογράφησης. Ένα δικό σας σχόλιο; Παρατηρώ ότι η ελληνική κοινωνία δυστυχώς συντηρητικοποιείται. Βλέπουμε βιβλία που διαχειρίζονται με πολύ έξυπνο τρόπο πρωτότυπα θέματα, αλλά που στην Ελλάδα δεν θα είχαν καμιά τύχη, και όσες φορές επιλέγουμε να βγάλουμε κάποιο από αυτά το αποτέλεσμα είναι αποκαρδιωτικό. Στην Ελλάδα, με την κατεύθυνση που δίνουν οι εκπαιδευτικοί, τα βιβλία συνήθως κουνάνε το δάχτυλο, χωρίς να αφήνουν περιθώρια για κάτι πιο φρέσκο και διαφορετικό. www.diaplasibooks.gr

w w w.re porter.gr

Βιβλίο

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ Εκδότης και CEO, Εκδόσεις Διόπτρα

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Ζούμε σε μια πολυσύνθετη κοινωνία που πλέον τα παιδιά «έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα». Η νέα γενιά «αναπνέει» σχεδόν μόνο μέσα από την τεχνολογία και χρειάζονται όσο ποτέ άλλοτε πρότυπα παιδείας και πολιτισμού. Για αυτόν τον λόγο, η Διόπτρα αποφάσισε τα τελευταία πέντε χρόνια να επεκταθεί και στον χώρο του παιδικού βιβλίου, θέλοντας να διαμορφώσει τους μελλοντικούς πολίτες του κόσμου. Μέσα από τα παιδικά βιβλία των εκδόσεών μας, προσπαθούμε να παρουσιάσουμε στα παιδιά τη γνώση και την κουλτούρα του 21ου αιώνα και να προσεγγίσουμε τα όνειρά τους. Γι’ αυτό σκοπεύουμε μέσα από

w w w.re porter.gr

τα βιβλία μας να μιλήσουμε για όλα. Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Τα τελευταία χρόνια το παιδικό βιβλίο γνωρίζει μεγάλη άνθηση στη χώρα μας, παρά την οικονομική κρίση που καθυστερεί και δυσχεραίνει τα δεδομένα στον εκδοτικό χώρο. Βγαίνουν συνέχεια εξαιρετικές δουλειές, από Έλληνες αλλά και ξένους δημιουργούς. Πράγματι, υπάρχουν νέες τάσεις στο παιδικό βιβλίο που δίνουν το στίγμα της εποχής μας. Η θεματική αυτών των βιβλίων αφορά την ανθρωπογεωγραφία του πλανήτη μας, την περιβαλλοντική συνείδηση, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, τη διαφορετικότητα, το προσφυγικό ζήτημα, τις θετικές επιστήμες (STEM) . Ένα δικό σας σχόλιο; Τα παιδιά είναι εκείνα που θα αλλάξουν τον κόσμο αύριο, γι’ αυτό τα θέλουμε κοντά μας προκειμένου να τα βοηθήσουμε να αποκτήσουν την αναγνωστική συνήθεια. Μπορείτε να βρείτε τις εκδόσεις Διόπτρα online στο www. dioptra.gr αλλά και στο νέο μας βιβλιοπωλείο Διόπτρα Books & Life στη Σόλωνος 9395 στην Αθήνα.

ΑΡΙΆΔΝΗ ΜΟΣΧΟΝΆ

Υπεύθυνη εκδοτικού τμήματος παιδικών βιβλίων, Κέδρος

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Το παιδικό βιβλίο είναι αυτό που διαμορφώνει τους μελλοντικούς αναγνώστες. Δίνοντας στα παιδιά βιβλία που οξύνουν ευαισθησίες, ξυπνούν τους προβληματισμούς και καλλιεργούν την αισθητική τους, θα έχεις στο μέλλον απαιτητικούς και τακτικούς, έως και φανατικούς, αναγνώστες. Στόχος δικός μας είναι πάντα το ένα βιβλίο να ανοίγει την όρεξη για ένα επόμενο. Γι’ αυτό και επιδιώκουμε πάντα όχι την πρόσκαιρη εμπορική επιτυχία αλλά το να χτίζουμε έναν κατάλογο με βιβλία που γίνονται κλασικά, που διαβάζονται σταθερά σε βάθος χρόνου, που

R

δεν εκποιούνται μερικούς μήνες μετά την κυκλοφορία τους. Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Παρά την επέλαση άλλων μέσων, παρά την γενική τάση απομάκρυνσης από την κλασική γνώση –τη γνώση «υποδομής»–, είμαι αισιόδοξη για τον μέλλον του παιδικού βιβλίου. Εξελίσσεται κι αυτό μαζί με την κοινωνία και είναι πάντα απαραίτητο, έστω και στους σχετικά λίγους που το επιλέγουν – άλλωστε, πάντα λίγοι ήταν.! Ένα δικό σας σχόλιο; Χρειαζόμαστε βιβλία που να προάγουν αρχές και όχι έναν επιφανειακό, εύπεπτο και πρόσκαιρο διδακτισμό. Χρειαζόμαστε βιβλία με έμφαση στη λογοτεχνικότητα και όχι στη σκοπιμότητα. Το μέλλον των εκδόσεων γενικά ; Αν κάθε εκδότης είναι ανοιχτός σε νέες ιδέες, έχει συναίσθηση της ευθύνης του και προσέχει την επιλογή και την ποιότητα των βιβλίων του, το παιδικό βιβλίο αλλά και γενικότερα το βιβλίο, παρά τις δυσκολίες, θα τα καταφέρει.! www.kedros.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 105

R

Βιβλίο

ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ Εκδότρια, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Δεν «αποφάσισα» ακριβώς, ήταν σαν προκαθορισμένη η πορεία μου – μια και μεγάλωσα μες στα βιβλία! Παρόλο που σπούδασα παιδαγωγικά με σκοπό να εργαστώ σε σχολείο, έπειτα από μερικά χρόνια εργασίας σε νηπιαγωγείο ανέλαβα το βιβλιοπωλείο μας, με «φυσική» κατάληξη εδώ και πέντε χρόνια να είμαι υπεύθυνη για τα παιδικά βιβλία μας. Αισθάνομαι πολύ τυχερή.! Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Πιστεύω πως το μέλλον του παιδικού βιβλίου είναι ευοίωνο, άλλωστε τα παιδιά είναι η ελπίδα μας για έναν καλύτερο κόσμο, κι εμείς βάζουμε το λιθαράκι μας ώστε να υπάρχουν καλογραμμένα και καλαίσθητα βιβλία που θα τα χαίρονται μικροί

106 | R E P O R T E R |

και μεγάλοι. Νέοι εκδοτικοί οίκοι που ασχολούνται με το παιδικό βιβλίο ή παραδοσιακά εκδότες βιβλίων ενηλίκων που εκδίδουν και παιδικό ξεπηδούν πλέον συχνά τα τελευταία χρόνια. Σχετικά με τις νέες τάσεις, ναι, υπάρχουν κυρίως στην παγκόσμια αγορά του βιβλίου που καμιά φορά ακολουθεί και η χώρα μας. Η έκδοση «φεμινιστικών», τρόπο τινά, βιβλίων, ας πούμε, που ασχολούνται με τις ζωές και το έργο σπουδαίων γυναικών προτείνοντας στα νέα κορίτσια ένα νέο είδος γυναικείου προτύπου, θα έλεγα ότι είναι μια τάση που ήρθε για να μείνει στην Ελλάδα και στα παιδικά βιβλία. Ένα δικό σας σχόλιο; Εύχομαι όσο περνάει ο καιρός να αντιληφθούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί την ωφελιμότητα του να πλάθεις μελλοντικούς αναγνώστες. www.epbooks.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΓΙΆΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΌΠΟΥΛΟΣ Eκδότης, Εκδόσεις Μίνωας

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Ο Μίνωας ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1952 εκδίδοντας μεταφρασμένη λογοτεχνία για ενήλικες. Όμως εκείνη την εποχή το κράτος λογοέκρινε τις εκδόσεις και, με δεδομένη τη διάθεση των γονιών μου να προσφέρουν σε μετάφραση έντονα πολιτικοποιημένους συγγραφείς, με αριστερό πρόσημο, αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα επιλογής τίτλων, οι οποίοι έπρεπε αφενός να εκφράζουν πολιτικά τους ίδιους και αφετέρου να εξασφαλίσουν την κρατική άδεια κυκλοφορίας τους. Αυτός ήταν ο βασικότερος λόγος για τον οποίο επέλεξαν να αναπτυχθεί το εκδοτικό πρόγραμμα μέσα από παιδικά βιβλία. Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Χρειαζόμαστε βιβλία για παιδιά τώρα περισσότερο από

ποτέ. Γύρω μας συμβαίνουν τόσο πολύπλοκα γεγονότα που κάποιες φορές ακόμα και εμείς οι ενήλικες δυσκολευόμαστε να τα κατανοήσουμε – πόσο μάλλον τα παιδιά μας. Το παιδικό βιβλίο έχει τη δύναμη να βοηθήσει τα παιδιά να καταλάβουν τον κόσμο καλύτερα. Το μέλλον των παιδικών βιβλίων φαίνεται να παρουσιάζει μεγαλύτερη σταθερότητα συγκριτικά με πολλά άλλα πράγματα στην παρούσα κατάσταση αρκεί σε αυτό να συμβάλλει και το ελληνικό κράτος. Η φιλαναγνωσία γεννιέται μέσα στην οικογένεια και, δυστυχώς, «σκοτώνεται» από το σημερινό ελληνικό σχολείο. Ένα δικό σας σχόλιο; Η φιλαναγνωσία αναπτύσσεται στην ηλικία 1 έως 13 ετών. Αυτό γίνεται με τη χρήση πολλών και ποιοτικών βιβλίων. Όλα τα πολιτισμένα κράτη έχουν επενδύσει, χρόνια τώρα, στην παιδεία δίνοντας έμφαση στην προσχολική και πρωτοσχολική βαθμίδα καθώς τότε διαμορφώνονται και εξελίσσονται οι περισσότερες τάσεις. Η έλλειψη παιδείας στη χώρα μας συνδέεται, όπως είναι λογικό, με το μειωμένο ενδιαφέρον για ανάγνωση. Ελπίζω αυτό κάποτε να αλλάξει. www.minoas.gr

w w w.re porter.gr

Βιβλίο

ΒΆΣΩ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΊΟΥ

Εκδότρια, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Θεωρούμε το παιδικό βιβλίο θεμέλιο λίθο για τη δημιουργία ενήλικων αναγνωστών. Την αγάπη για το βιβλίο δεν την ανακαλύπτει, συνήθως, κανείς ξαφνικά στην ενήλικη ζωή του αλλά από πολύ μικρή ηλικία. Σήμερα το βιβλίο θεωρείται απαραίτητο στοιχείο για την ανατροφή των παιδιών από τη βρεφική ηλικία, εξίσου σημαντικό με το παιχνίδι. Το αγαπήσαμε πολύ στην οικογένειά μας στο μεγάλωμα των παιδιών μου, και τώρα χαίρομαι πολύ που η οκτάμηνη εγγονή μου ξεφυλλίζει τα βιβλία της με μεγάλη λαχτάρα. Τι πιστεύετε για το μέλλον του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Έχει λαμπρό μέλλον τα παιδικό βιβλίο, πιστεύω ότι οι νέοι γονείς εκτιμούν την αξία του και το εντάσσουν στην καθημερινότητα των

w w w.re porter.gr

παιδιών. Αλλά και το σχολείο με αρκετούς δραστήριους εκπαιδευτικούς και με στόχο τη φιλαναγνωσία οργανώνουν σε συνεργασία με τους εκδοτικούς οίκους αρκετά προγράμματα και δράσεις με όχημα ένα βιβλίο, ή επισκέψεις συγγραφέων. Έχουμε εξαιρετικούς δασκάλους στα σχολεία μας που μυούν από νωρίς τα παιδιά στον μαγικό κόσμο του βιβλίου. Είναι γεγονός ότι το ποσοστό της αναγνωσιμότητας στη χώρα μας είναι αρκετά χαμηλό. Η εικόνα αυτή μπορεί να αλλάξει μόνο με την εκπαίδευση, τη συμβολή του σχολείου και της οικογένειας. Οι νέες τάσεις στο παιδικό βιβλίο συνδυάζουν το κείμενο / την ιστορία με άλλα στοιχεία, π.χ. τα βιβλία με μουσική ή ήχους, που δεν είναι όμως τόσο νέα τάση. Η σύγχρονη εποχή με τη ραγδαία αύξηση της τεχνολογίας και την πολύ γρήγορη εξοικείωση ακόμα και πολύ μικρών παιδιών δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστο και τον χώρο του βιβλίου. Ένα δικό σας σχόλιο; Δεν υπάρχει πιο όμορφη εικόνα για μένα από τις παιδικές γωνιές των βιβλιοπωλείων γεμάτες παιδιά.! www.metaixmio.gr

ΔΟΜΙΝΊΚΗ ΣΆΝΔΗ

Υπεύθυνη παιδικού τμήματος των Εκδόσεων Ψυχογιός.

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Με το βιβλίο, και πιο συγκεκριμένα το παιδικό βιβλίο, ήμουν ερωτευμένη από μικρό κορίτσι. Έτσι, όταν μετά το πρώτο μου πτυχίο είδα ότι μπορούσα να σπουδάσω σε μεταπτυχιακό επίπεδο την παιδική λογοτεχνία και να ασχοληθώ σε βάθος με τον αγαπημένο μου κόσμο των παιδικών μου χρόνων δεν δίστασα στιγμή να κάνω αίτηση. Στη συνέχεια ακολούθησαν διδακτορικές σπουδές στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Παιδικής Λογοτεχνίας της Μεγάλης Βρετανίας. Με την επιστροφή μου στην Ελλάδα ξεκίνησα μια συνεργασία με τις Εκδόσεις Ψυχογιός η οποία σύντομα με οδήγησε στη συγκεκριμένη μου θέση στον οίκο και την σημαντική ευθύνη και φροντίδα του παιδικού εκδοτικού μας καταλόγου. Τι πιστεύετε για το μέλλον

R

του παιδικού βιβλίου; Υπάρχουν νέες τάσεις; Το παιδικό βιβλίο είναι ένας τομέας με καταξιωμένο παρελθόν, ισχυρό παρόν και σίγουρο μέλλον. Είναι ένας χώρος σεβαστός που υποστηρίζεται από τους γονείς και εκπαιδευτικούς Σε όποια μορφή και να βρεθεί -έντυπη, ακουστική, ψηφιακή, κινηματογραφική- το παιδικό βιβλίο διατηρεί τη δύναμη του να γοητεύει τα παιδιά. Νέες τάσεις στο παιδικό βιβλίο υπάρχουν πάντα. Κάποιες εφήμερες, άλλες που γίνονται σταθμοί στην εκδοτική ιστορία, όπως τα βιβλία φαντασίας, τα παραφυσικά ρομάντζα, οι δυστοπικές περιπέτειες, τα βιβλία σε κόμικ. Τα θέματα που αναπτύσσονται, επίσης, αντικατοπτρίζουν την επικαιρότητα της εκάστοτε εποχής. Ένα δικό σας σχόλιο; Οι εκδόσεις έχουν μέλλον εφόσον προσαρμοστούν στις καθημερινές ανάγκες και τις αλλαγές που προκύπτουν. Υπάρχει η ψηφιακή έκδοση, η οπτικοακουστική, τα audiobooks, ακόμα και η μεταφορά στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο. Ένα πάντρεμα αυτών των ειδών σε συνάρτηση πάντα με την έντυπη μορφή θεωρώ ότι θα κρατήσει τις εκδόσεις ζωντανές. www.psichogios.gr

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 107

R

Επιχειρήσεις

57 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ & 5.500 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΜΕΝΟΥΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤOY ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

Η

H ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟ ΑΜΙΓΩΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΚΑΡΔΙΆ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉΣ ΚΡΊΣΗΣ ΠΟΥ ΈΠΛΗΞΕ ΤΗ ΧΏΡΑ ΑΠΌ ΤΗ ΣΎΣΤΑΣΉ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΚΡΆΤΟΥΣ, ΣΥΝΑΝΤΉΘΗΚΑΝ ΈΞΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΕΣ. ΕΊΧΑΝ ΤΙΣ ΊΔΙΕΣ ΑΓΩΝΊΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΦΌΒΟΥΣ ΌΠΩΣ ΌΛΟΙ ΟΙ ΣΥΝΆΔΕΛΦΟΙ ΤΟΥΣ ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΙΒΙΏΣΟΥΝ ΑΠΈΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΛΑΊΛΑΠΑ ΠΟΥ ΈΠΛΗΞΕ ΤΗ ΧΏΡΑ.

108 | R E P O R T E R |

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

Από το 2012 που πραγματοποιήθηκε αυτή η πρώτη συνάντηση έχουν περάσει 7 ολόκληρα χρόνια και η πρωτοβουλία της ΕΛΛΑΔΙΚΑ ΜΑΣ μεγάλωσε και ως μία κοινότητα εταιριών, αγκαλιάζει σήμερα έναν συνασπισμό 57 εταιριών με 67 εργοστασιακές μονάδες, έναν συνολικό κύκλο εργασιών 1,3 δις. ευρώ και απασχολούν 5.500 εργαζομένους. Απώτερος στόχος της «ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ» είναι η δημιουργία παραγωγικού πλούτου με σκοπό την ευημερία και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του πολίτη της χώρας μας. Η καλοκαιρινή έκδοση του REPORTER MAGAZINE ζήτησε να μάθει από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές-επιχειρηματίες πως κατάφεραν να επιβιώσουν απέναντι στη κρίση. Είναι η πρώτη φορά που ένας τόσο μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών αποκαλύπτει τις μεθόδους που ακολούθησε απέναντι στη μεγαλύτερη κρίση που έζησε η χώρα. w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις

ΆΓΙΣ ΠΙΣΤΙΌΛΑΣ

ΜΙΧΆΛΗΣ ΤΣΑΟΎΤΟΣ

ΠΛΆΤΩΝΑΣ ΜΑΡΛΑΦΈΚΑΣ

Η Agrino έδωσε έμφαση σε 3 πυλώνες: Στην ορθολογικότερη διαχείριση των εταιρικών διαδικασιών, στην διατήρηση κι ενδυνάμωση της ισχύος της στην Ελλάδα με παράλληλη διεύρυνση των αγορώνστόχων με αποτέλεσμα τον διπλασιασμό των εξαγωγών στο 20% των συνολικών πωλήσεων και στην αδιάλειπτη διαδικασία Έ ρευνας και Ανάπτυξης σχεδιάζοντας, παράγοντας στην Ελλάδα και λανσάροντας στις αγορές πρωτοπόρα παγκοσμίως προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας με τελευταία επιτυχία τις και νο τ ό μ ες , Ε λλην ι κ έ ς ρυζογκοφρέτες της.

Η ΕΨΑ είναι μια οικογενειακή επιχείρηση που δίνει έμφαση στην ποιότητα και την καινοτομία των προϊόντων της. Μέσα στα χρόνια της κρίσης κυκλοφορήσαμε πολλά καινοτόμα προϊόντα: τα πρώτα ελληνικά βιολογικά αναψυκτικά, τα πρώτα ελληνικά αναψυκτικά με στέβια, ιδιαίτερες γεύσεις Iced Tea, το σαγκουίνι, την Pink Lemonade και το υγρό γλυκαντικό Light Drops. Παράλληλα, επικεντρωθήκαμε στις ξένες αγορές με συμμετοχές σε διεθνείς εκθέσεις, φτάνοντας σήμερα να εξάγουμε σε πάνω από 30 χώρες. Προσπαθήσαμε να μειώσουμε τα κόστη μας, χωρίς όμως να υποβαθμίσουμε στο ελάχιστο την ποιότητα των προϊόντων μας. Εκτιμούμε ότι η στροφή των καταναλωτών στα ελληνικά προϊόντα θα βοηθήσει κι άλλο την πορεία μας.

Οι ισχυρές αξίες που πρεσβεύει η Λουξ, η μοναδική ταυτότητα και αδιαπραγμάτευτη ποιότητα των προϊόντων της, οι συνεχείς επενδύσεις, η ενίσχυση της εξαγωγικής της δραστηριότητας σε συνδυασμό με τη χρηστή και λιτή διοίκηση και την προσήλωση στην υγιή ανάπτυξη αποτέλεσαν παράγοντες που εξασφάλισαν όχι μόνο τη σταθερότητα αλλά και την ανοδική πορεία της εταιρείας καταγράφοντας κατά τη διάρκεια των χρόνων της κρίσης διπλασιασμό του κύκλου εργασιών της. «Η ανεργία ως ένα μείζον ζήτημα κάθε κοινωνίας και εγχώριας οικονομίας, επιτάσσει σημαντικές αλλαγές κατά τις οποίες ο κλάδος της ελληνικής επιχειρηματικότητας οφείλει να επιδεικνύει ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Δεδομένου ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ανάμεσα στις

Πρόεδρος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Διευθυντής Μάρκετινγκ και Εξαγωγών της Agrino

ΜΑΡΙΛΈΝΑ ΝΙΤΣΙΆΚΟΥ

Γραμματέας του ΔΣ ΕΛΛΑΔΙΚΑ ΜΑΣ και Διευθύντρια Εμπορικού και Μάρκετινγκ της ΝΙΤΣΙΑΚΟΣ

w w w.re porter.gr

Αντιπρόεδρος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Γενικός Διευθυντής της ΕΨΑ

Έ χοντας καθιερωθεί στο μυαλό καταναλωτών και επαγγελματιών ως η κορυφαία παραγωγός εταιρία προϊόντων κοτόπουλου, η ΝΙΤΣΙΑΚΟΣ, αναπτύσσεται περαιτέρω, ενώ δραστηριοποιείται σε αγορές εκτός Ελλάδος αλλά και καινοτόμους κλάδους της παραγωγής.

Mέλος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Αντιπρόεδρος της ΛΟΥΞΜΑΡΛΑΦΕΚΑΣ ΑΒΕΕ

Παράλληλα, ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες προχωράει με συνεχείς βελτιώσεις και αναβαθμίσεις των εγκαταστάσεων ενώ εστιάζει στην εφαρμογή δέσμης αξιών που έχουν ως αποτέλεσμα την υψηλή διατροφική ποιότητα των προϊόντων αλλά και τις βέλτιστες συνθήκες

R

οποίες συγκαταλέγονται και τα Μέλη της Πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της εγχώριας επιχειρηματικότητας, καθίσταται αναγκαία η απρόσκοπτη προσήλωση στους στόχους που θέτουν μέσα σε έναπεριβάλλον όπου οι δυσχέρειες και τα εμπόδια θα πρέπει να περιοριστούν αισθητά και αποτελεσματικά από την εκάστοτε κυβέρνηση. Οι επενδύσεις από κοινού με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και την ώθηση της ελληνικής αγοράς, επιτρέπουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Παράλληλα, η ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής και η ανάπτυξη προερχόμενη από την καινοτομία και τις εξαγωγές δημιουργούν πρόσφορο έδαφος νέων θέσεων εργασίας, περιορίζοντας δραστικά το φαινόμενο της φυγής του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού εκτός συνόρων και δίνοντας ταυτόχρονα την απαιτούμενη ώθηση στην ελληνική οικονομία και επιχειρηματικότητα».

εργασίας. Σε εξέλιξη, βρίσκεται και ένα ευρύ επενδυτικό πλάνο ύψους 50 εκατ. ευρώ, με την υλοποίηση του οποίου, αναμένεται η περαιτέρω ενίσχυση της θέσης της εταιρίας στην πτηνοτροφική αγορά αλλά και στους υπολοίπους τομείς δραστηριότητας.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 109

R

Επιχειρήσεις

ΑΘΑΝΑΣΊΑ ΔΆΚΟΥ

ΧΡΉΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΊΟΥ

CEO της Kalamata- Παπαδημητρίου Η στρατηγική μας για τη διαχείριση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης που έπληξε την οικονομία της χώρας μας είχε ως στόχο αφενός την θωράκιση της επιχείρησης μας, αφετέρου την υπερπήδηση των εμποδίων που αυτή δημιούργησε στην ελληνική επιχειρηματικότητα. Επιλέξαμε να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια μας, ενισχύοντας παράλληλα τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα στην εγχώρια αγορά. Εστιάσαμε στην εφαρμογή καινοτομιών στην παραγωγική διαδικασία και στην καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων -υλικών και άυλων- ώστε σήμερα να μπορούμε να πούμε ότι είναι περισσότερα αυτά που κερδίσαμε στα δέκα χρόνια της κρίσης από αυτά που χάσαμε.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΒΙΤΟΥΛΑΔΊΤΗΣ

Διευθύνων Σύμβουλος της ΜΕΓΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Α.Ε.

Η 100% ελληνική ΜΕΓΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Α.Ε.κατέχει ηγετική θέση στην Ελλάδα στην κατηγορία της, ενώ αποτελεί μια από τις πιο εξελιγμένες παραγωγικές μονάδες της Ευρώπης. Παράγοντας μια πλήρη γκάμα ελληνικών ποιοτικών προϊόντων άριστης ποιότητας (Babylino, EveryDay, Sani, Wet Hankies, BabyCare, PomPon κ.ά.), η ΜΕΓΑ έχει θέσει τη δική της ξεχωριστή σφραγίδα στον κλάδο

110 | R E P O R T E R |

Μέλος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Εμπορική Διευθύντρια της ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΖΥΜΑΡΙΚΩΝ ΗΛΙΟΣ

Στα χρόνια της κρίσης, στη Βιομηχανία Ζυμαρικών ΗΛΙΟΣ ανακαλύψαμε τις ευκαιρίες, τολμήσαμε και υλοποιήσαμε ένα δυναμικό πρόγραμμα επενδύσεων. Με ιστορία και εμπειρία 87 χρόνων, επενδύσαμε σε τεχνολογικό εξοπλι-

προσωπικής υγιεινής στην Ελλάδα. Οι συνεχείς επενδύσεις, οι νέες θέσεις εργασίας, οι υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές και το ηθικό επιχειρείν είναι η απάντηση της ΜΕΓΑ στις δύσκολες απαιτήσεις των καιρών, αλλά και η επιβεβαίωση ότι οι Έ λληνες δεν γεννήθηκαν μόνο για να καταναλώνουν, αλλά και για να δημιουργούν. Σημαντικά οικονομικά στοιχεία που κατάφερε η εταιρεία το διάστημα 2010 - 2018: • Υλοποίηση Επενδύσεων 84 εκ. ευρώ • Αύξηση των εργαζομένων 98% • Ρυθμό ανάπτυξης 174% • Οκταπλασιασμό των εξαγωγών με παρουσία σε 4 ηπείρους • Επέκταση ιδιόκτητων εγκαταστάσεων στην Αθήνα σε συνολικά 63.000 τμ.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

σμό, στη δημιουργία και ανάπτυξη καινοτόμων και μοναδικών προϊόντων και στη διείσδυση σε νέες αγορές. Ενισχύσαμε την εξωστρέφεια και την εξαγωγική μας δραστηριότητα, εξασφαλίζοντας νέες συνεργασίες με μεγάλες αλυσίδες και παράλληλα δώσαμε βαρύτητα στο άνοιγμα νέων αγορών και στις 5 ηπείρους. Η καθετοποιημένη παραγωγική δομή, η υψηλή τεχνογνωσία και το έμπειρο προσωπικό μας συμβάλλουν στη διασφάλιση της παραγωγής των υψηλής ποιότητας ζυμαρικών μας.

ΠΈΤΡΟΣ ΔΙΝΆΚΗΣ

Ιδιοκτήτης της Φλώρινας Δινάκη Για την αντιμετώπιση της κρίσης η εταιρία αναψυκτικων ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΔΙΝΑΚΗ πραγματοποίησε την ανανέωση του μηχανολογικού της εξοπλισμού με στόχο την προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς. Επιπλέον ανανέωσε τη γκάμα των αναψυκτικών της με την προσθήκη νέων γεύσεων αλλά και του γλυκαντικού από το φυτό στέβια, ενώ, τέλος, προέβη σε rebranding των προϊόντων της.

ΑΡΙΣΤΕΊΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΊΟΥ Ταμίας του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Ιδιοκτήτης της ΑΓΑΝ

Προκειμένου να επιβιώσουμε από την οικονομική κρίση, προβήκαμε στις παρακάτω ενέργειες: Εξειδίκευση εργασίας μέσω συνεχών ενημερώσεων και σεμιναρίων, καταγραφή απόδοσης εργασίας και εξειδικευμένο καταμερισμό εργασίας. Εισάγαμε τεχνολογικό εξοπλισμό και καλλιεργητικές πρακτικές που μας βοήθησε να βελτιώσουμε την παραγωγικότητα και την ποιότητα της ντομάτας που παράγουμε. Λάβαμε επιπλέον διεθνώς αναγνωρισμένα πιστοποιητικά, τα οποία επιτρέπουν μια αυξημένη τιμή πώλησης και αυξημένα επίπεδα ζήτησης.

ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ ΣΑΛΆΚΟΣ

Πρόεδρος ΔΣ MEDITERRANEAN FOODS AE- BRAVA Η διοίκηση της MEDITERRANEAN FOODS AE κατάλαβε πολύ σύντομα ότι η κρίση που είχε να αντιμετωπίσει θα ήταν μακροχρόνια και βαθειά, καθώς έθετε πλέον σε αμφισβήτηση όλες τις μέχρι τότε διαμορφωμένες κοινωνικές και οικονομικές δομές της χώρας. Μια τέτοια κατάσταση απαιτούσε την εφαρμογή συγκεκριμένης στρατηγικής επιβίωσης και ανάπτυξης. w w w.re porter.gr

Επιχειρήσεις

Η στρατηγική αντίδρασης στο φαινόμενο της κρίσης, που γρήγορα θεσπίστηκε από την εταιρία και εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια, είναι σταθερή και αποτελείται από τους κύριους στόχους αλλά και τα κρίσιμα σημεία που πρέπει να προσεχθούν για να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητά της. Αυτά περιγράφονται επιγραμματικά κατωτέρω : 1. Εμπλουτισμός της γκάμας των παραγόμενων επώνυμων προϊόντων με νέους καινοτόμους Κωδικούς, υψηλής προστιθέμενης αξίας.

2. Αύξηση της τοποθέτησης των νέων αλλά και υπαρχόντων επώνυμων Κωδικών στα κεντρικά μεγάλα σημεία πώλησης (Αλυσίδες S/M).

3. Δραστηριοποίηση σε συγκεκριμένες Αγορές του εξωτερικού.

4. Eπικοινωνία με τον τελικό καταναλωτή, προβάλλοντας την υψηλή ποιότητα και Ελληνικότητα των προϊόντων.

5. Συνέχιση της προσπάθειας μείωσης του κόστους παραγωγής, με περιορισμό των εξόδων και αύξηση της παραγωγικότητας.

6. Έ λεγχος του κόστους χρηματοδότησης και εάν είναι δυνατόν, μείωση των αναγκών για κεφάλαια κίνησης. Σταδιακή αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων.

7. Έ λεγχος των εξόδων των διαφόρων λειτουργιών χωρίς βέβαια να τεθεί σε κίνδυνο η εύρυθμη λειτουργία της εταιρίας καθώς και η ποιότητα και ασφάλεια των παραγόμενων προϊόντων και του ανθρώπινου δυναμικού.

8. Αναδιάρθρωση και ορθολογισμός του Δικτύου πωλήσεων της εταιρίας. w w w.re porter.gr

ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΣΥΡΙΑΝΌΣ

ΠΌΠΗ ΣΚΑΓΊΑ

H Ελληνική Ζυθοποϊία Αταλάντης, με 30 χρόνια ισχυρής παρουσίας στο ελληνικό επιχειρείν, στηρίζει σταθερά την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς, σε πείσμα των δυσχερειών της χώρας. Με έμφαση στη δύναμη της ελληνικής πρωτογενούς παραγωγής, πίστη στον τόπο μας, σεβασμό στους συνεργάτες μας και πάνω απ' όλα πάθος για την μπίρα, η Ελληνική Ζυθοποϊία Αταλάντης συνεχίζει απρόσκοπτα την πορεία κορυφής που διαγράφει, διαδραματίζοντας ηγετικό ρόλο στον κλάδο της ζυθοποϊίας. Το 2018, αναβαθμίσαμε και επεκτείναμε τις παραγωγικές μας εγκαταστάσεις, ολοκληρώνοντας το επενδυτικό πλάνο της προηγούμενης πενταετίας ύψους 18,5 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2019 υλοποιούμε επενδύσεις ύψους 10 εκατ. ευρώ. Το ανθρώπινο δυναμικό μας, αποτελείται από 180 υψηλά καταρτισμένους εργαζομένους. Στην εταιρία, εφαρμόζουμε επιτυχώς ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαδικασιών περιβαλλοντικής φροντίδας και παραγωγής. Ακολουθούμε τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα για την παρασκευή και τη διάθεση μπίρας.

H SKAG, στα χρόνια κρίσης δεν είχε μόνο να αντιμετωπίσει την σταδιακά μειωμένη κατανάλωση, το κλείσιμο του 30% των σημείων πώλησης, τον εγχώριο και εισαγόμενο ανταγωνισμό, το κλείσιμο η την εξαγορά του 60% των ευρωπαίων προμηθευτών της, αλλά και τη σημαντική μείωση στις γεννήσεις που σήμαινε περαιτέρω μείωση της εγχώριας αγοράς των σχολικών ειδών, αλλά και την τεχνολογία του paperless office που συρρίκνωσε και συρρικνώνει την αγορά των ειδών αρχειοθέτησης. Παρόλα αυτά όχι μόνο επιβίωσε αλλά προχώρησε σε καινοτομίες, παρουσιάζοντας πανευρωπαϊκά πρώτη στο κλάδο, στις αρχές του 2013, προϊόντα AR (Augmented Reality - Επαυξημένης Πραγματικότητας) μέσω μια πρωτο-

Πρόεδρος της ΕΖΑ

Μέλος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Αντιπρόεδρος SKAG

ΑΓΓΕΛΙΚΉ ΠΈΤΡΟΥ

Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΠΕΤΡΟΥ NUTS.

Η ΠΕΤΡΟΥ ΝΑΤΣ Α.Ε. αποτελεί μια αμιγώς Ελληνική εταιρία, που δραστηριοποιείται στην πα-

R

πόρας εφαρμογής AP, SKAG AR, που της έδωσαν τη δυνατότητα να αναπτύξει νέες αγορές, όπως της Ρωσίας και της Κεντρικής Ευρώπης (Benelux) . Ταυτόχρονα από τα μέσα του 2012 επένδυσε σε μηχανολογικό εξοπλισμό ψηφιακής τεχνολογίας, παρέχοντας, όχι μόνο προϊόντα ψηφιακής εκτύπωσης αλλά ψηφιακή τελειοποίηση εκτυπώσεων με την προσθήκη ψηφιακού τοπικού UV (βερνίκι) και Glitter. Μέχρι σήμερα η SKAG δεν σταματά να καινοτομεί, αφού στο διάστημα αυτό αναμένεται νέα προσθήκη μηχανολογικού εξοπλισμού, παρέχοντας τη δυνατότητα ψηφιακής εκτύπωσης με χρυσό και ασήμι, που θα φέρει για άλλη μια φορά επανάσταση στον κλάδο μας. Επιπρόσθετα, η SKAG, διαφοροποίησε και προσάρμοσε το ήδη υπάρχον προϊόντικό μείγμα στις νέες απαιτήσεις της αγοράς, επένδυσε σε νέες συνεργασίες διανομής, πρόσθεσε και δημιούργησε νέες κατηγορίες προϊόντων (SKAG DECO-χειροτεχνίας) και φυσικά επαναπροσδιόρισε τις δαπάνες της και έβαλε σε τάξη τα οικονομικά της.

ραγωγή, εμπορία και μεταποίηση συμβατικών και βιολογικών ξηρών καρπών (φουντούκια, αμύγδαλα, φιστίκια κελυφωτά, καρύδια και κάσιους) για βιομηχανική και ζαχαροπλαστική χρήση. Είναι η μόνη εταιρεία ξηρών καρπών στην Ελλάδα που προσφέρει προϊόντα καθαρής ετικέτας. Κατέχει δε ηγετική θέση στην εγχώρια αγορά, στην προ-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 111

R

Επιχειρήσεις

μήθεια βιομηχανικών πελατών, εξασφαλίζοντας μακροχρόνιες συνεργασίες με πολλές βιομηχανίες που εδρεύουν στην Ελληνική επικράτεια. Ταυτόχρονα διευρύνει τους ορίζοντές της στο εξωτερικό, με παρουσία και εξαγωγές στην Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τις ΗΠΑ. Το τρίπτυχο της επιτυχίας έγκειται: •Στην άριστη ποιότητα, •Στις ανταγωνιστικές τιμές, •Στη συνέπεια των παραδόσεων των προϊόντων. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και ένα ακόμα σ ημα ντ ι κό π λεο νέκ τη μα, το οποίο κάνει την ΠΕΤΡΟΥ ΝΑΤΣ Α.Ε. μοναδική στο είδος της. Αυτό δεν είναι άλλο από την ευελιξία προσαρμογής των προϊόντων παραγωγής στις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη. Έ χοντας ως σύνθημά μας το «Εσείς αναζητάτε, εμείς μπορούμε», η εταιρία καταφέρνει εδώ και χρόνια να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες των πελατών της και να βρίσκεται δίπλα σε κάθε τους βήμα. Συνεχίζοντας την παράδοση, διατηρούμε ζωντανή την ιστορία του τόπου μας, η οποία σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία και το εξειδικευμένο προσωπικό μας, μας βοηθά να πρωτοπορούμε και να καινοτομούμε, σχεδιάζοντας με αγάπη και παρασκευάζοντας υπεύθυνα, νέα, καινοτόμα και αγνά προϊόντα, χωρίς πρόσθετα και συντηρητικά.

112 | R E P O R T E R |

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΤΖΙΩΡΤΖΙΏΤΗΣ

ΣΌΝΙΑ ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΈΙΟΥ

Πρόεδρος της CAPTAIN’S

Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ΒΙΟΛΑΝΤΑ ΑΕ

Ως αντίδοτο της κρίσης και για την αντιμετώπιση της, επιλέξαμε να υιοθετήσουμε υποστηρικτικό ρόλο απέναντι στην χώρα μας, μένοντας Ελλάδα, κάνοντας νέες επενδύσεις εντός της χώρας και αναπτύσσοντας την εξαγωγική μας δραστηριότητα. Δεν έφτανε μόνο αυτό φυσικά. Χρειάστηκε να αλλάξουμε την δομή της εταιρίας μας ώστε να γίνει πιο ευέλικτη και πιο αποτελεσματική, κάνοντας έτσι πιο αποδοτική και δημιουργική την απόδοση όλων των εργαζόμενων της εταιρίας μας.

Οι δύο βασικοί πυλώνες της επιτυχούς πορείας της ΒΙΟΛΑΝΤΑ στα χρόνια της κρίσης είναι η αμετάλλακτη αφοσίωση στην ποιότητα των προϊόντων και η διάθεση για εφευρετικότητα, η οποία οδηγεί στη συνεχή δημιουργία καινοτόμων ποιοτικών και γευστικών προϊόντων. Όλα τα προϊόντα έχουν και εξωστρεφή χαρακτήρα, έχοντας τοποθετηθεί επιτυχώς στη διεθνή αγορά, σε περισσότερες από 30 χώρες, με στοχευμένο επαγγελματισμό και συνέπεια.

Στο Κτήμα Γεροβασιλείου ακολουθούσαμε ορθολογική οικονομική διαχείριση πριν ξεσπάσει η κρίση, η οποία ευτυχώς μας βρήκε σε μια δυναμική περίοδο, απαλλαγμένη από δανεισμούς. Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκειά της, δεν κάναμε εκπτώσεις στις απαιτήσεις μας, αλλά ούτε και στην ποιότητα των προϊόντων μας. Ενδυναμώσαμε τις εξαγωγές, οι οποίες μας έφεραν σημαντικό συνάλλαγμα, και παράλληλα, ο τουρισμός-που δεν έπεσε εκείνη τη περίοδο- προσέφερε σταθερή ζήτηση για το προϊόν μας.

ΧΡΉΣΤΟΣ ΓΙΏΤΗΣ

ΓΕΏΡΓΙΟΣ ΤΡΑΚΆΚΗΣ

Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΡΩΧΑΡΤΙΚΗ Ως εταιρία δεν παραμείναμε σε κατάσταση αναμονής στην ανατροπή του οικονομικού σκηνικού, αντίθετα αντιμετωπίσαμε την κρίση ως ευκαιρία επαναπροσδιορισμού και αξιολόγησης. Εντοπίσαμε και περιορίσαμε τις περιττές λειτουργικές μας δαπάνες με βασικό γνώμονα τη διατήρηση της ποιότητας των προϊόντων μας. Παράλληλα, αναπτύξαμε νέα προϊόντα και εξορθολογήσαμε το υπάρχον κωδικο-

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

λόγιο, γεγονός που μας επέτρεψε να ισχυροποιήσουμε και τις B2B συνεργασίες μας. Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, η Eurochartiki αξιοποίησε τις δυνάμεις της και το συγκριτικό προστιθέμενης αξίας πλεονέκτημα της εξειδίκευσης των 2 business units τόσο σε παραγωγή χάρτου όσο και απορρυπαντικών, υλοποιώντας ένα νέο επενδυτικό πλάνο ύψους 17 εκατ. ευρώ, με στόχο να καλύψει αφενός τις ανάγκες της αγοράς και αφετέρου να εξασφαλίσει την περαιτέρω ανάπτυξη και σταθερότητά της.

Κτήμα Γεροβασιλέιου

ΝΙΚΌΛΑΟΣ ΚΟΥΡΑΝΤΊΔΗΣ

Πρόεδρος της εταιρίας Κουραντίδης Νικόλαος- Regina Η εταιρία Regina-foods Νικόλαος Κουραντίδης με διενέργειες που αποσκοπούν στη μείωση του κόστους παραγωγής, στη διεύρυνση των πωλήσεων των προϊόντων μας σε νέες αγορές εντός και εκτός Ελλάδας, στην αλλαγή της πιστωτικής πολιτικής της εταιρίας έναντι των πελατών και ταυτόχρονα στη διατήρηση της απαράμιλλης ποιότητας των προϊόντων μας βοήθησε την εταιρία να ξεπεράσει την δύσκολη για όλους μας περίοδο της κρίσης.

Επιχειρήσεις

ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΔΑΜΠΑΣΊΝΑΣ

ΓΙΆΝΝΗΣ ΟΙΚΟΝΌΜΟΥ

Η εταιρία μας ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΚΛΕΚΤΑ ΕΛΑΙΑ Α.Ε. αντιμετώπισε την κρίση (α) δίνοντας έμφαση σε νέες αγορές του εξωτερικού, και (β) κάνοντας προσεκτική επιλογή του νέου πελατολογίου της έτσι ώστε να περιορίσει τους πιστωτικούς της κινδύνους. Ταυτόχρονα, προέβη σε σύναψη συμβολαίου ασφάλισης πιστώσεων τόσο για υφιστάμενους όσο και για και νέους πελάτες.

Εκπαιδευμένοι στο όχι και τόσο φιλικό περιβάλλον της Ελλάδας η εταιρία μας όχι μόνο βγήκε αλώβητη από την 10ετή κρίση, αλλά κατάφερε και να αναπτυχθεί. Βασικοί άξονες η εξωστρέφειά μας αναπτύσσοντας την εξαγωγική μας δραστηριότητα, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό και την καθετοποίηση της παραγωγής μας αναβαθμίζοντας την ποιότητα μας τόσο σε επίπεδο προϊόντων αλλά και υπηρεσιών.

Γενικός Διευθυντής της Ελληνικά Εκλεκτά Έλαια

Εμπορικός Διευθυντής της Camper Gaz

ΑΠΌΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ, CEO της Απόστολος Παπαδόπουλος MEAT COMPANY

Ορισμένες από τις ενέργειες με τις οποίες η εταιρία ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ MEAT COMPANY ξεπέρασε την δεκαετή κρίση είναι: διατήρησε χαμηλό το χρηματοπιστωτικό ρίσκο, προχώρησε σε οργανωτικό, διοικητικό και λει-

R

τουργικό εκσυγχρονισμό ώστε να διασφαλίσει και να αναδείξει την ποιότητα των προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών, δραστηριοποιήθηκε δυναμικά σε νέες αγορές και μέσω στρατηγικών συνεργασιών με εξειδικευμένους ερευνητικούς/εκπαιδευτικούς φορείς και πρωτοπόρες συλλογικότητες στοχεύει στην εδραίωσή της ως συν-διαμορφωτής της αγοράς του κρέατος και των προϊόντων και υπηρεσιών που συνδέονται με αυτό.

ΧΡΉΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΐΔΗΣ ΓΙΆΝΝΗΣ ΒΛΑΧΆΚΗΣ

ΕΥΆΓΓΕΛΟΣ ΜΑΝΔΡΈΚΑΣ

Η κρίση βρήκε την εταιρία μας σε φάση σημαντικών επενδύσεων για την πλήρη αντικατάστασή της παραγωγής αβγών από κότες σε κλουβιά, σε παραγωγή αβγών ελεύθερης βοσκής, αχυρώνα και βιολογικών. Στόχος μας ήταν όλα τα Αβγά Βλαχάκη να είναι από κότες ελεύθερες. Και το πετύχαμε. Επιμείναμε στο όραμά μας. Συνεχίσαμε τις επενδύσεις, παραμείναμε επικεντρωμένοι στην ποιότητα των προϊόντων μας, συγκρατήσαμε τις δαπάνες και προσφέραμε στους πελάτες μας καλύτερες τιμές και εξαιρετικά προϊόντα.

Για την εταιρία μας, ΜΑΝΔΡΕΚΑΣ Α.Ε., η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, ήταν και παραμένει ένα καθημερινό όχημα, μία συνεχής πρόκληση για εξέλιξη. Οι δύσκολες συνθήκες ύφεσης μέσα από τις οποίες κληθήκαμε να επιβιώσουμε και να αναπτυχθούμε ως επιχείρηση, μας οδήγησαν στο να ακολουθήσουμε στρατηγικές διαφοροποίησης σε σχέση με τον ανταγωνισμό, ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων αλλά και αύξησης της εξαγωγικής μας δραστηριότητας. Χαρακτηριστικά, το 2012 στα πλαίσια της πολιτικής εξωστρέφειας που ακολουθήσαμε, δημιουργήσαμε μέσω joint venture, εργοστάσιο παραγωγής ελληνικού γιαουρτιού στο Wisconsin των Η.Π.Α.

Πρόεδρος της ΑΒΓΑ ΒΛΑΧΑΚΗ

w w w.re porter.gr

Πρόεδρος της ΜΑΝΔΡΕΚΑΣ ΑΕ

Διευθυντής Στρατηγικής Ανάπτυξης της THE WRITING FIELDS H εταιρία THE WRITING FIELDS στη διάρκεια της κρίσης ανέπτυξε την πρωτοποριακή σειρά προϊόντων Flexbook και εγκαινίασε μια σημαντική παρουσία στο εξωτερικό που σήμερα έχει φτάσει τις 30 χώρες σε όλο τον κόσμο. Επενδύοντας στην καινοτομία που διαφοροποίησε το προϊόν της από οτιδήποτε κυκλοφορεί στην παγκόσμια αγορά αλλά και σε εξαιρετικό design κατάφερε να τοποθετηθεί με επιτυχία στην Ελλάδα και παράλληλα, δίπλα στα μεγάλα διεθνή brands που δραστηριοποιούνται στο χώρο των σημειώσεων σε όλο τον κόσμο.

ΙΆΚΩΒΟΣ ΔΡΑΚΟΎΛΗ

Ιδιοκτήτης της Δρακούλη Κόφφι Το πρώτο δυνατό «χτύπημα» ήταν τα capital controls. Οι σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού μεταξύ προμηθευτών και συνεργατών ήταν αυτές που διασφάλισαν την ισορροπία. Τον Ιανουάριο του 2017, με την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ και την ανάπτυξη της παραοικονομίας, κάποιοι επέλεξαν να θυσιάσουν την ποιότητα, χάριν της τιμής. Η εταιρία Draculi Coffee επέλεξε τη νόμιμη και «επίπονη» λύση. Ανέκτησε μερίδιο της αγοράς επιμένοντας στις αξίες και στα συγκριτικά πλεονεκτήματα.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 113

R

Επιχειρήσεις

ΒΑΣΊΛΕΙΟΣ ΝΙΚ. ΚΑΛΛΙΚΟΎΝΗΣ Ιδιοκτήτης της ΑΠΟΣΤΑΚΤΗΡΙΑ ΚΑΛΛΙΚΟΥΝΗΣ

Στην σκιά του μεσαιωνικού κάστρου τoυ Γοδεφρείδου Βιλλεαρδουίνου της πόλης της Καλαμάτας, παράγονται για πρώτη φορά στο πρώτο ιδρυθέν Ατμοκίνητο Πνευματοποιείο το 1850, από τον νεαρό απόφοιτο της Σχολής των Φυσικών επιστημών της Τεργέστης Γ. Καλλικούνη, μια σειρά αρωματικών αποσταγμάτων με πρωτόγνωρες γεύσεις. Μετά από 170 χρόνια εξαγωγικών επιδόσεων και σημαντικών τιμητικών διακρίσεων, τα «Αποστακτήρια Καλλικούνη» επιχειρούν στις σύγχρονες εγκαταστάσεις τους, όπου με την υποδειγματική λειτουργία συστοιχίας παραδοσιακών αποστακτήρων και ενός δικτύου εκχυλιστήρων, «σχηματοποιούνται» στον«αισθησιακό» κόσμο των ατμών, ποιοτικά αποστάγματα και μέσα από βότανα και φρούτα της Ελληνικής Γής, «τρυγούνται» οι χυμοί και τα αιθέρια έλαια τους, παράγοντας μια ευρεία ποικιλία αλκοολούχων ποτών, όπως Brandies, Ούζο, Ρακί, Μαστίχα, Vodka, Gin, Rum, Tequila, πλήρους σειράς Liqueurs και σιροπιών, Cream Liqueurs και σειράς Bitters καθώς και νέες σειρές ανθρακούχων χαμηλόβαθμων έτοιμων Cocktails και φυσικών πουρέδων φρούτων. Στα Αποστακτήρια Καλλικούνη, συνεργαζόμαστε με ειδικευμένους πανεπιστημιακούς, σε ιδιαίτερους τομείς επιστημονικού και ερευνητικού ενδιαφέροντος και συμμετέχουμε σε επίσημες κλινικές ερευνητικές προσπάθειες, προσφέροντας τα σκευάσματά μας.

114 | R E P O R T E R |

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΑ ΟΥΖΟΥΝΟΠΟΎΛΟΥ Διευθύνουσα Σύμβουλος ΜΥΛΟΙ ΘΡΑΚΗΣ Ι.ΟΥΖΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ

Στην Ελληνική γλώσσα η λέξη κρίση έχει διττή σημασία. Από τη μια ορίζει μια περίοδο μεγάλων δυσχερειών κι από την άλλη ταυτίζεται με την απόφαση. Ως ελληνική επιχείρηση επιλέξαμε να χαράξουμε συμπληρωματικούς δρόμους με σκοπό τη συλλογική αντιμετώπισή της. Έ τσι εστιάζουμε ακόμα περισσότερο την ενδυνάμωση των δεσμών μας με τη γη της Θράκης και τους ανθρώπους της και επιτυγχάνουμε, μέσω της εντατικοποίησης των συμβολαιακών καλλιεργειών σταριών να αυξήσουμε καταλυτικά τη συμμετοχή της τοπικής παραγωγής στο ισοζύγιο των πρώτων υλών μας. Συνέπεια αυτού είναι η ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της τοπικής παραγωγής σταριών, η βελτίωση του εισοδήματος των ντόπιων παραγωγών αλλά και η ανάπτυξη σχετικής τεχνογνωσίας από την πλευρά μας. Παράλληλα, επενδύουμε στην έρευνα για την ανάπτυξη καινοτόμων, ανταγωνιστικών νέων προϊόντων, που απευθύνονται σε νέες, εξαγωγικές αγορές και με αυτόν τον τρόπο χτίζουμε συστηματικά μια νέα εμπειρία, αυτήν της παρουσίας σε διεθνείς αγορές, γεγονός όχι σύνηθες στον παραδοσιακό κλάδο της ελληνικής αλευροβιομηχανίας.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΒΑΣΊΛΕΙΟΣ ΤΣΑΚΤΣΑΡΛΉΣ

Συνιδιοκτήτης της Βίβλια Χώρα

Η εταιρεία Κτήμα Βίβλια Χώρα Α.Ε., από την αρχή της λειτουργίας της, το 2001, εφάρμοσε ορθή διαχείριση ώστε να προλάβει πιθανές δύσκολες συνθήκες και να διασφαλίσει το μέλλον της. Έ τσι, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που πέρασε διέθετε ασφαλιστικές δικλείδες, που της εξασφάλισαν την ομαλή λειτουργία της χωρίς να αντιμετωπίσει προβλήματα από την κρίση της αγοράς.

Η εταιρία ΠΥΡΗΝΑΣ ΑΕ κατά την δεκαετή κρίση πάγωσε μεγάλης έκτασης επενδύσεις, χρησιμοποίησε ελάχιστα δανειακά κεφάλαια κίνησης, μείωσε το κόστος παραγωγής προϊόντων, ενίσχυσε την εξωστρέφεια της, απέφυγε μεγάλες πιστώσεις στις πωλήσεις της. Φρόντισε να εκπληρώνει πλήρως τις φορολογικές και ασφαλιστικές της υποχρεώσεις. Κράτησε μία αμυντική στάση ενδυνάμωσης της τα πρώτα τρία χρόνια και ξεκίνησε έπειτα με αργό ρυθμό μέρος των επενδυτικών της προγραμμάτων. Σήμερα είναι οικονομικά δυνατή με ελάχιστες δανειακές υποχρεώσεις.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΑΒΒΆΚΗΣ

Διευθύνων Σύμβουλος BIOSOLIDS SA

Η BIOSOLIDS S.A. ιδρύθηκε το 2012 με έδρα τη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάσεις στη Σκύδρα Πέλλας. Είναι μία από τις ελάχιστες επιχειρήσεις, που καινοτόμησαν μέσα στην κρίση και επένδυσαν στο περιβάλλον και την αειφορία καθώς και στον γεωργικό τομέα, με ύψος επενδύσεων πάνω από 1,5 εκατομμύριο ευρώ. Βασισμένη στην αρχή της κυκλικής οικονομίας παράγει μια ολοκληρωμένη γκάμα προϊόντων για τη γεωργία. Οι πρωτοπόρες για τα ελληνικά δεδομένα εγκαταστάσεις κομποστοποίησης παράγουν υψηλής ποιότητας εδαφοβελτιωτικά με σκοπό τον εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία και τη σωστή θρέψη των φυτών. Η Biosolids προσέφερε λύση στο ζήτημα της σύννομης διαχείρισης των υπολειμμάτων των βιομηχανιών μεταποίησης τροφίμων, με σκοπό τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος καθώς προωθεί τη προστασία του περιβάλλοντος από την επιβάρυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου (αφού μεγάλες ποσότητες οργανικών υπολειμμάτων κατέληγαν πρότερα σε ανεξέλεγκτους ΧΥΤΑ και τη μείωση της οργανικής ρύπανσης των υδάτων που έχει επιπτώσεις στην κατανάλωση οξυγόνου των νερών και προκύπτει από τις βιομηχανίες τροφίμων.

w w w.re porter.gr

Επιχιερήσεις

ΣΠΎΡΟΣ ΚΑΝΕΛΛΌΠΟΥΛΟΣ

Πρόεδρος της ΧΙΩΝ ΑΒΕΕ H εταιρία μας « ΧΙΩΝ ΑΒΕΕ» αντιμετώπισε κατά την τελευταία δεκαετία την κρίση, αλλά και σημείωσε σημαντική ανάπτυξη γιατί από την μια είχε στα χέρια της ένα μοναδικό προϊόν με ανελαστική ζήτηση και από την άλλη γιατί αξιοποίησε την συσσωρευμένη γνώση του παρελθόντος, ώστε να συνεχίσει να παράγει προϊόντα άριστης ποιότητας με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Ταυτόχρονα αξιοποίησε στο μέγιστο τα επενδυτικά της προγράμματα κρατώντας πάντα χαμηλά τα επίπεδα δανεισμού. Κυρίως όμως στηρίχτηκε στον οικογενειακό της χαρακτήρα και στη συνοχή μεταξύ των ανθρώπων της που χρόνια τώρα συνεργάζονται με κοινό παρονομαστή την αγάπη τους για την εταιρία.

ΙΓΝΆΤΗΣ ΘΥΜΈΛΗΣ

Διευθύνων Σύμβουλος της Ε.ΘΥΜΕΛΗΣ ΑΒΕΕ Αναμφίβολα η κρίση επηρέασε όλους τους Έλληνες, εμείς όμως με συνέπεια, σωστή διαχείριση όλα τα χρόνια, υψηλή ποιότητα προϊόντων σε προσιτές τιμές και αμοιβαία υποστήριξη συνεργατών και πελατών κατορθώσαμε να αντεπεξέλθουμε σε όλες τις δυσκολίες μέχρι σήμερα.

w w w.re porter.gr

ΧΑΡΆΛΑΜΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΆΚΗΣ Πρόεδρος της Ευβοική Ζύμη

Την τελευταία 10ετία η Ευβοϊκή Ζύμη συνέχισε να έχει θετική σταθερή ανάπτυξη και αυτό οφείλετε σε πολλούς παράγοντες με πιο προφανής: α) την αύξηση της εξωστρέφειάς μας με ανάπτυξη νέων αγορών εκτός Ελλάδος - πάντα η εταιρία είχε εξωστρεφή χαρακτήρα με ένα ποσοστό περίπου 10% των συνολικών πωλήσεων να έρχεται από τις εξαγωγές, το οποίο ποσοστό έχει φτάσει σήμερα περίπου στο 35%. β) την επιμονή μας σε ποιοτικά προϊόντα, χωρίς να κάνουμε καμία έκπτωση σε αυτό, με συνέπεια οι καταναλωτές και οι συνεργάτες μας να το αναγνωρίζουν και να μας εμπιστεύονται. γ) με συνετή οικονομική διαχείριση, εξυγίανση του πελατολογίου μας και μείωση των επισφαλειών μας. δ) συνεχείς επενδύσεις σε μηχανολογικούς πόρους ώστε να γινόμαστε περισσότερο παραγωγικοί και ευέλικτοι. Αρκετά ακόμα θα μπορούσαν να σημειωθούν όπως η συνεχής εκπαίδευση, η αύξηση του προσωπικού μας κλπ, το κύριο συμπέρασμα είναι ότι δεν φοβηθήκαμε την κρίση αλλά την λάβαμε σοβαρά υπόψη μας και σχεδιάσαμε προσεκτικά τα βήματά μας ώστε να παραμείνουμε μια υγιής παραγωγική ελληνική επιχείρηση.

ΘΕΟΔΩΡΌΠΟΥΛΟΣ ΚΏΣΤΑΣ

Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος ΔΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΕΕ Το έτος 2017, με τα πρώτα σημάδια της οικονομικής κρισης, αποφασίσαμε να στρέψουμε την εταιρία στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Για αρκετές χρήσεις κατά την διάρκεια της προηγούμενης 10ετίας, μειώσαμε την διανομή μερισμάτων στο ελάχιστο αναγκαίο ,και κεφαλαιοποιήσαμε τα κέρδη μας αυξάνοντας το μετο-

R

χικό κεφάλαιο. Εντάξαμε τις παραγωγικές επενδύσεις σε αναπτυξιακούς νόμους (Ν.

3299/2004). Με "όπλο" την απόλυτη συνέπεια της εταιρίας στις υποχρεώσεις μας : σε Κράτος - Τράπεζες - Αφαλιστικούς φορείς - Προμηθευτές και Εργαζόμενους , είχαμε και έχουμε και τις 4 συστημικές Τράπεζες αρωγούς τόσο στα επενδυτικά μας σχέδια, όσο και στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες μας. Πραγματοποιήσαμε τις επενδυτικές δαπάνες με αυστηρό έλεγχο του παράγοντα " Κόστος - Απόδοση ", με "όπλο" μας την πολυετή εμπειρία και γνώση των μετόχων και στελεχών της εταιρίας .

ΓΙΏΡΓΟΣ ΣΚΟΎΡΑΣ

Πρόεδρος της Κτήμα Σκούρα

ΝΊΚΟΣ ΣΈΡΡΑΣ

Πρόεδρος της Δίρφυς ΑΕ Κατά την πρόσφατη περίοδο της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, η αγορά του εμφιαλωμένου νερού αλλά και ο κλάδος των τροφίμων και ποτών γενικότερα υπέστη μειώσεις και περιορισμούς. Η προσαρμοστικότητα στα νέα οικονομικά δεδομένα αλλά και ο συγκεκριμένος επιχειρηματικός, εμπορικός και επενδυτικός σχεδιασμός που προσφάτως έθεσε επί τάπητος η Δίρφυς, αποτελούν παράγοντες που θωρακίζουν την εταιρεία επιτρέποντας τη σταδιακή ανασυγκρότηση και ανάπτυξή της μετά τα χρόνια της κρίσης.

Με το που συνειδητοποιήσαμε την επερχόμενη οικονομική κρίση, αναθεωρήσαμε όλες τις εμπορικές συμφωνίες με τους προμηθευτές μας για καλύτερους όρους. Νοικοκυρέψαμε περαιτέρω το οικονομικό περιβάλλον με πολύ αυστηρούς ελέγχους. Αποφασίσαμε να προστατέψουμε την σπουδαιότερη επένδυση της εταιρείας μας που είναι αυτή του ανθρώπινου δυναμικού. Δεν κάναμε απολύσεις. Βλέποντας ότι η ελληνική αγορά υποφέρει εντείναμε τις προσπάθειές μας στην εξωτερική αγορά και φέραμε δουλειές που συμπλήρωσαν τον χαμένο τζίρο της επιχείρησης.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

| R E P O R T E R | 115

R

Επιχειρήσεις

ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΚΑΡΑΚΆΝΑΣ

Ιδιοκτήτης της Καρακάνας Παναγιώτης & ΣΙΑ Ο.Ε Το τυροκομείο "ΚΑΡΑΚΑΝΑΣ" στην 10ετή περίοδο κρίσης ανέπτυξε αμέσως νέα προϊόντα, πρωτοποριακά για τα δεδομένα της ελληνικής τυροκομίας, σε συνεργασία με άλλους νέους πρωτοπόρους παραγωγούς καινοτόμων αγροτικών προϊόντων. Έ τσι σε συνεργασία με την Kannabio (Η πρώτη Κοιν.Σεπ και εταιρία γενικώς που έλαβε άδεια καλλιέργειας Βιομηχανικής Κάνναβης στην Ελλάδα με έδρα την περιοχή του Ν.Μαγνησίας) ανέπτυξε το πρώτο ελληνικό τυρί με Βιομηχανική Βιολογική Κάνναβη ("KaraCanna"). Επίσης σε συνεργασία με την Πειραματική φάρμα "Downvillage" (οι πρώτοι παραγωγοί Μαύρου Σκόρδου στην Ελλάδα από το Κατηχώρι Μαγνησίας) ανέπτυξε το Black Garlic Cheese (Μαυ-

ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΔΆΚΟΥ

Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΜΥΛΟΙ ΔΑΚΟΥ

Εδώ και 4 γενιές, στη ΜΥΛΟΙ ΔΑΚΟΥ έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε και να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τις επιχειρηματικές και οικονομικές προκλήσεις. Στα χρόνια της κρίσης, συνεχίσαμε να προσφέρουμε στους πε-

116 | R E P O R T E R |

ροσκορδάτο), το πρώτο παγκοσμίως τυρί με Μαύρο Σκόρδο. Οι συνέργιες αυτές οδήγησαν τα προϊόντα αυτά σε νέες, πιο ιδιαίτερες αγορές οι οποίες απευθύνονταν σε ανθρώπους που δεν οπισθοχώρησε η καταναλωτική τους δύναμη σε τόσο σημαντικό βαθμό έναντι άλλων, συμπαρασύροντας και τα κλασσικά παραδοσιακά προϊόντα που το τυροκομείο παράγει για τρίτη πλέον γενιά, ξεπερνώντας έτσι την υποχώρηση των καταναλώσεων των κλασσικών αγορών διάθεσης, μπαίνοντας σε σημεία που δεν υπήρχε και ο ανάλογος τιμολογιακός "πόλεμος", που πολλές φορές πραγματοποιείται με όρους ανορθόδοξους (τιμές κάτω του κόστους κα.). Τα νέα αυτά προϊόντα αναγνωρίστηκαν διεθνώς με βραβεία ποιότητας από τους πλέον έγκριτους διεθνείς οργανισμούς. Συμπερασματικά, η καινοτομία και η εξέλιξη ποιοτικών προϊόντων οδήγησε την εταιρία μας στην υπέρβαση της περιόδου κρίσης.

λάτες μας εκλεκτά άλευρα από προσεκτικά επιλεγμένες πρώτες ύλες, ακολουθώντας όλες τις σύγχρονες τάσεις στο χώρο της διατροφής. Επενδύσαμε στον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών μας και σε νέες κατηγορίες προϊόντων, εισήλθαμε δυναμικά σε νέες αγορές και ισχυροποιήσαμε τις υπάρχουσες συνεργασίες μας. Προσφέρουμε καθημερινά εξαιρετικό και αγνό αλεύρι κερδίζοντας την εμπιστοσύνη και την προτίμησή των πελατών μας.

ΙΟΥΛΙΟΣ 2019

ΖΑΦΕΊΡΗΣ ΤΡΙΚΑΛΙΝΌΣ

Πρόεδρος της Τρικαλινός Ε.Ε.

Το Μάϊο του 2008, μετά από προσεκτική μελέτη των οικονομικών μας μοντέλων κατά τη διάρκεια του πρώτου 6μήνου και έχοντας ολοκληρώσει μια μεγάλη επένδυση κατά το προηγούμενο έτος σε ιδιόκτητη υπερσύγχρονη μονάδα επεξεργασίας, η εταιρία μας αποφάσισε να προχωρήσει σε επανασχεδιασμό και λανσάρισμα της μπράντας Τρικαλινός, με εμφανή στρατηγική κατεύθυνση το άνοιγμα των διεθνών αγορών. Στο κλείσιμο της ίδιας χρονιάς άρχισαν να εκδηλώνονται τα πρώτα δείγματα της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Δύσκολη συγκυρία, όμως αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τη πορεία προς τα εμπρός, να στηρίξουμε την εξέλιξη και βελτίωση των παραγωγικών μας διαδικασιών, την ανάπτυξη των νέων προϊόντων, το άνοιγμα των αγορών, όλα όσα είχαμε σχεδιάσει. Δικαιωθήκαμε από τα οικονομικά αποτελέσματα, καθώς το κλείσιμό μας κάθε χρόνο είναι θετικό και αν και μικρή η ετήσια αύξηση, δικαιώνει τη δύσκολή απόφασή μας, ως σωστή.»

ΓΙΏΡΓΟΣ ΜΠΡΙΣΚΌΛΑΣ

Μέλος του ΔΣ ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και Πρόεδρος EUROCERT Η EUROCERT, η αμιγώς ελληνική εταιρία Ελέγχων και Πιστοποιήσεων, κατά τη διάρκεια της κρίσης, με ορθολογικό σχεδιασμό πέτυχε: αύξηση τζίρου, αύξηση επενδύσεων και αύξηση απασχόλησης. Οι τρεις πυλώνες του άθλου αυτού είναι: η ισχυροποίηση της θέσης της στην ελληνική αγορά μέσω της εισόδου της σε νέους κλάδους παρέχοντας τις υπηρεσίες της πάντα με αξιοπιστία και διαφάνεια, η δυναμική επέκτασή της στο εξωτερικό με παρουσία σε 33 χώρες, με θυγατρικές σε Κίνα, Ινδία, Ιταλία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Κύπρο, καθώς και ο σχεδιασμός καινοτόμων, σε παγκόσμιο επίπεδο, Σχημάτων Πιστοποίησης, όπως το Σήμα ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ για την ελληνικότητα των επιχειρήσεων και το Σήμα ETHOS για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

ΝΊΚΟΣ ΚΑΛΟΓΙΆΝΝΗΣ

Ιδιοκτήτης Ποτοποιίας Πλωμαρίου Ισίδωρος Αρβανίτης ΑΕ

Η προσαρμοστικότητα είναι ένα από τα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει μια υγιής επιχείρηση. Γι’ αυτό και η εταιρία έχει επιδιώξει να καλύψει τις δυσκολίες της ελληνικής αγοράς με τις εξαγωγές, χωρίς ωστόσο να τις θεωρεί μονόδρομο για την ανάπτυξή της. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής, πάνω από το 58,5%, εξάγεται με μεγάλη επιτυχία.

w w w.re porter.gr

Αλλάζει την οικονομική ενημέρωση