LIVE MAGAZINE
GELE RIJDERS open (source) podium expositieruimte flexwerkplek relaxhangplek
20.09.2009 Vandaag is een groep betrokken Arhemmers bij elkaar gekomen om de aandacht te vestigen op het Gele Rijdersplein en de Aku-fontein. Dit stuk Arnhem-Centrum houdt de gemoederen flink bezig. Zodra er discussies ontstaan over de toekomst ervan, lopen de emoties meestal hoog op. Iedereen is het er wel over eens. Er moet iets mee gebeuren. Maar hoe? En wat? In het kader van straatspeeldag staat het plein vandaag centraal. Wat kan er, als? De initiatiefnemers hopen dat de bijeenkomst vandaag mag bijdragen aan een constructieve en hopelijk vlotte besluitvorming over de toekomst van het Gele Rijdersplein. Waarvan akte, met dit speciale live-magazine.
GESCHIEDENIS GARNIZOENSTAD Arnhem is heel lang garnizoensstad geweest. De militaire complexen zijn tegenwoordig ver naar het noorden in de bossen gesitueerd.Vroeger was dat anders. Tot de jaren dertig waren de Gele Rijders met hun prachtige uniformen met gele tressen regelmatig in de stad te bewonderen. Het bereden korps artillerie was gelegerd in de Willemskazerne op wat nu het Gele Rijders Plein heet. De stad richtte op dit plein een standbeeld op om de verbondenheid met dit korps te benadrukken.
DE GELE RIJDERS IN ARNHEM De 11de Afdeling Rijdende Artillerie, de Gele Rijders is een legereenheid met een bijzondere band met de stad Arnhem, waar het meer dan een eeuw gelegerd was. Ook hebben de Gele Rijders een bijzondere verhouding tot de koninklijke familie en daarom vervullen zij een vaste rol in koninklijke ceremonies zoals recent nog bij de verschillende begrafenissen. In de tweede helft van de 18e eeuw ontstond de behoefte aan snel verplaatsbare geschutstukken op het slagveld. Op 9 januari 1793 ontving Raad van State, belast met de zorg voor het leger, een voorstel van stadhouder Willem V tot oprichting van twee brigades rijdende artillerie. Willem V zag daarin tactische voordelen voor het Nederlandse leger. De Raad van. State legde het voorstel voor aan de Staten-Generaal die in februari 1793 goedkeurde.
Ceremoniële functie en militaire taak Willem II gaf opdracht om nieuwe uniformen voor de artilleristen te ontwerpen. Het resultaat is het typische donkerblauw met gele uniform dat we tot de dag van vandaag kennen en waaraan de Rijders hun bijnaam te danken hebben. Koning Willem II hield van luister en praal en liet zich dan ook graag escorteren door de opvallende Gele Rijders op hun paarden. Hij liet ze vanaf 1843 tijdens de jaarlijkse opening van de Staten Generaal voor zijn koets uitlopen. In 1881 verhuist de eenheid na vele omzwervingen naar de Willemskazerne in Arnhem. Na de Tweede Wereldoorlog vonden grote hervormingen plaats in het Nederlandse leger om beter voorbereid te zijn op de eisen van de koude oorlog. Voor de ouderwetse franje van de Gele Rijders was geen plaats meer. Het onderdeel werd opgeheven. In 1963 werden de Gele Rijders opnieuw opgericht. Naast de ceremoniële functie heeft de eenheid nog steeds gewoon een militaire taak. De afgelopen jaren zijn ze verschillende malen uitgezonden in VN-verband en daarbuiten. Het jaar 1999 markeert het afscheid van de Gele Rijders en Arnhem. Hun kazerne is verouderd en het is militair gezien wenselijk de gehele eenheid te verplaatsen naar de basis in ´t Harde. Bron: http://www.absofacts2.com/arnhem/gele-rijdersplein.htm
de voorbereiding
HET PLAN Bij tijd en wijle steekt het de kop weer op: de aloude discussie over het al dan niet afbreken van de AKUfontein. Altijd een mooie gelegenheid voor lokale politici om stevige statements te maken (‘Arnhem is fonteinenstad’, ‘vernieuwing kan niet wachten’). Het is al een tijdje stil dus ik dacht: ‘laat ik de discussie gauw aanwakkeren, voor Rio aan de Rijn straks losbarst en de geplande beachparty rond de fontein weer de tongen losmaakt.’ Er zijn weinig zaken in de stad waar ik zulke tweeslachtige gevoelens bij heb als de AKU-fontein en dat gekke pleintje erachter met al die omgedraaide driehoeken op pilaren. Ja, het is een lelijk geheel, naar hedendaagse maatstaven. Maar het is ook een icoon, van de wederopbouw, van een tijdperk waarin grote concerns de stad en de inwoners kennelijk een plezier dachten te doen met dit soort bouwsels. Dat moeten we toch bewaren? En lekker je voeten erin steken op een hete dag is toch ook niet heel vervelend? Een tijd geleden stond er in De Gelderlander een interview met de zoon van de architect, die mordicus tegen het afbreken van de fontein was. Als ik hem was zou ik dat ook zijn, maar zijn relaas sneed wel hout, al ben ik de precieze inhoud vergeten. Wat gaat nu het lot worden van de AKU-fontein? Net zoals het koepeltje van de Sonsbeekzijde-ingang van het CS en het oude stationspostkantoor: het lijkt alsof het voor architecten onmogelijk is om
markante bouwwerken in te passen in nieuwe plannen (gelukkig hebben we voor het postkantoor wel ‘Goed’ teruggekregen!). Dus, gaat de fontein uiteindelijk de sloophamer tegemoet zodra de crisis over is en de projectontwikkelaars weer heil zien in het verder ontwikkelen van dit verwaarloosde hoekje van de stad? Gaan we de fontein verplaatsen? Waar naartoe? Of laten we het geheel in stand en kunnen we het inpassen in een nieuw plan, op een manier dat de fontein z’n oude glorie hervindt? Andere oplossingen? Internet is democratie. Grote groepen kunnen gezamenlijk betere beslissingen maken dan kleine groepen. Laten we daarom hier op Arnhem Direct nadenken over de AKU-fontein straks. Laten we een mooie, elegante en realistische oplossing vinden. Zonder politiek als het even kan…. Een oplossing waarvan elke Arnhemmer zegt: ‘Ja, da’s het beste en het kan nog ook.’ Oh, wat zou dat mooi zijn! Wie denkt mee? Michel Groeneveld
RE: HET PLAN RE01: Voor de korte termijn (dwz zolang de fontein en het naastgelegen kunstwerk er nog staan) heeft stichting Arnhems Bevlogen in 2008 een prachtig plan voor een Stads- en evenementenstrand bij de AKU fontein ontwikkeld. Om dit te kunnen realiseren is echter een tijdelijke wijziging van het bestemmingsplan rondom de AKU fontein nodig, waarvoor de gemeente Arnhem een vrije bevoegdheid heeft. Jammer genoeg is de gemeente niet bereid haar bevoegdheid voor dit plan aan te wenden. De motivatie van de gemeente is dat “een stads-strand te veel afbreuk zou doen aan het huidige imago van het gebied rondom de fontein”. Ik zou zeggen; loop in de avonduren eens een rondje om de AKU fontein en bekijk vervolgens de bijgevoegde folder (die oorspronkelijk voor sponsorwerving is bedoeld) en oordeel zelf. René Blom 9 juli 13:18
RE02: Heerlijk zo’n burgerinitiatief. Niks zomaar afbreken. Het is en blijft , zoals gezegd, een wederopbouwmonument.Verplaatsen zou kunnen, maar waar naar toe? Het stationskoepeltje krijgt nu een plekje in Park Presikhaaf. Prima. De AKU-fontein is en blijft cultureel erfgoed! Het criterium “mooi” doet niet ter zake. Ik sympathiseer met dit initiatief. Marco Derksen 9 juli 13:45
RE02: Weg met die troep. Tochtgat! Elders slopen ze met gemak een monumentaal blok, terwijl we ons hier ontfermen om het meest onaantrekkelijkste plekje van Arnhem. Lelijk kan mooi zijn, maar dan moet je het wel elders rechtbreien en flink compenseren. Samen met Parkeerplaats en afwerkhutjes het oude abn-gebouw, afbreken. Dan heb je een visueel mooi open stuk dat de mensen plezieriger vanuit Sonsbeek de stad in trechterd.Visueel fuikje. Fontijn laten staan en rond maken, of echt vierkant, gras er omheen, Café Royal op de plek van parkeerplaats… Ik zal er een spelletje van bedenken: ‘sla nog eens een slag’ Tijmen Brozius /AMBROZIAC 9 juli 18:02
RE02: wat een mooie plannen en ideeën allemaal! Er is een mailtje de deur uit naar de gemeente om te vragen of/hoe we 20.09.2009 een activiteit/evenement kunnen organiseren op het Gele Rijdersplein. Lijkt me leuke uitdaging: in 2 maanden een evenement co-creëren waar we zelf en Arnhem trots op kunnen zijn. Net zoals we van het Gele Rijdersplein met elkaar een plein gaan maken om trots op te zijn. Kijk naar andere steden met pleinen & fonteinen… Power to Arnhem. Hoe? Zo! ;o) Kees Crone 10 juli 4:31
STOKPA RA
AARDJES ACE
“Ik wil hier vlaai kunnen eten” “Schaatsen
in de winter!”
“Een koffiekiosk moet er komen, gewoon dat je er lekker kan zitten. Gewoon kunnen zitten is er nu niet bij en dat heeft dit plein nodig. Ja er staat een bankje, maar wat ik bedoel is gezelligheid. Een kopje koffie, stukje vlaai, haha en wat meer groen. Laat de fontein intact want die is op zich heel mooi. Hij moet alleen wel worden opgeknapt. Alleen al een paar bloembakken, wat een verschil zou dat kunnen maken!” Marloes Lammers, Halve Arnhemse (import uit Limburg)
Nijmeegse Azzi (18) zit op het muurtje aan de rand van het Gele Rijdersplein te wachten op haar vriend. Wat vind je van het Gele Rijdersplein? “Nou geen gezellig plein, een beetje goedkoop. Het heeft niet zoveel sfeer. Zet er bloemen meer, iets kleurrijks. Dat zou het mooier maken. Op het muurtje zitten best wel veel mensen in de zomer.” Intussen arriveert vriend Robin (Arnhemmer, woont in de Doelenstraat), wat vindt hij van het Gele Rijdersplein? “Op Koninginnedag was het hier heel leuk, met een DJ, er werd gedanst en er sprongen mensen in het water. Dat soort feesten wil ik wel vaker. Of een stadsstrand. Schaatsen in de winter. Leven in de brouwerij.”
“Jammer
dat het niet rond is”
Oh, afwachten dus? “Ja.”
Studentenvereniging Roderick houdt een introductieweekend, zo’n twintig studenten lopen bont uitgedost langs het Gele Rijdersplein eerstejaars aan de HAN, Jessica uit Lochem “In Lochem heb je geen pleinen dus een plein is al winst. De fontein is mooi, maar niet zo schoon. Gisteren moest er iemand op de fontein zitten, die werd erg nat. Verder is het jammer dat het plein niet rond is.” tweedejaars aan de HAN, Joost, afkomstig uit Huizen (N-H), op kamers in Arnhem “Wat een ongezellig plein is dit zeg. Doe mij maar de Jansplaats.”
Deventenaar Paul van Hoof, vertegenwoordigt de gemeente Arnhem als projectleider van het Gele Rijdersplein Wat gaat er gebeuren met het Gele Rijdersplein? “Ontwikkelaar MAB komt met een gebiedsvisie.” Oh, afwachten dus? “Ja.” Op de korte termijn? “We kunnen eens overleggen hoe we het plein wat schoner kunnen krijgen.”
“Maak het zoals het Amsterdamse Van Heutsz monument”
Amsterdammer Henk van der Roest, koffie-goeroe, is op bezoek bij zijn dochter, schoonzoon en kleinkinderen in Arnhem. Wat moet er gebeuren met dit plein? “’s Zomers koffie drinken rond de fontein, en van de fontein voor badderende kinderen net zo’n attractie maken als het Van Heutsz monument in Amsterdam.” Wat is dat voor monument? “Een heel beladen monument, opgericht ter gelegenheid van de pacificatie van Atjeh aan het begin van de vorige eeuw. Maar op dit moment biedt het in de zomer een hele leuke verkoeling aan kinderen.” En verder? “Het voormalige ABN-Amro gebouw kan een theater worden, het heeft er de lengte en vorm voor. En aan de voorkant een terras maken, als onderdeel van het theater. Welke horecaondernemer ziet dat niet zitten? Die ellendige ‘te huur’-borden moeten in elk geval weg.”
“Hennie van der Most moet komen!”
“Er moeten weer mensen komen, als je geen mensen hebt dan leeft er niks.Vroeger parkeerde je hier, maar dat is nu heel erg duur. Je parkeert nu verderop, dus je loopt niet meer over het plein. Resultaat: leegstand van winkels. Waarom komen we niet met wat Arnhemse ondernemers en een man als Hennie van der Most samen en maken we ondernemingplan? Wat horeca, een strandje, leven in de brouwerij. De gemeente moet daar toch vlot vergunningen voor kunnen afgeven?” Arnhemmer Patrick Hofstede
Arnhemse jongeren die op regelmatig op het plein vertoeven waren ook aanwezig. Een enkeling zorgde voor muzikale vermaak, anderen zagen dat het goed was!
Gele Rijders geven kleur aan grijs plein Het Gele Rijdersplein was zondag 20 september 2009 een openbare werk- en debatplek geworden. Een aantal vrijwilligers had de zondagmiddag vrijgemaakt om aandacht voor het ontredderde plein te vragen. Het Gele Rijdersplein is in Arnhem een centraal gelegen plein. Een plein dat voor het laatst in de zeventiger jaren grondig is aangepakt. Inmiddels maakt het plein een ontredderde indruk. Het gedeeltelijk vervangen van de bestrating heeft weinig aan deze situatie veranderd. Je moet niet gek opkijken als je een verdwaalde heroïnespuit tegenkomt, maar in ieder geval struikel je over de lege blikjes en zwerfvuil. De situatie op het plein maakt dat er leegstand is opgetreden die de onttakeling van dit plein compleet maakt. Het plein kan door haar centrale ligging een cruciale rol in dit deel van de stad vervullen. De vele buslijnen, de nabijheid van het Centraal Station, de 100 meter naar het beste winkelhart van Nederland maken dat dit plein een ongekende potentie heeft. Afgelopen zondag pakte een aantal betrokken Arnhemmers de handschoen op om een burgerlijk signaal af te geven. Ofschoon de aangevraagde vergunning niet op tijd was ontvangen, liet de regelmatig voorbij komende politie ons met rust. De nieuwssite Arnhem-Direct, de vormgevers van OKParking, de Huurwoordenaar, de vormgevers van 2Keer, multimediabedrijf Meervorm en Bureau Arnhem en een aantal andere vrijwilligers kleedden het plein aan en richtten het in als mobiele werkplek en debattafel. Het hele plein was door Four Digits voorzien van draadloos internet.
OK-Parking maakte ter plekke een magazine met interviews die de Huurwoordenaar afnam. Ook werd het beeldmateriaal direct in het magazine verwerkt. Het magazine is te downloaden van de nieuwssite ArnhemDirect. We konden de dranghekken ongebruikt laten: het publiek was maar mondjesmaat op het plein te vinden. De winkels waren dicht, Klarendal had zijn kunstdagen en ook in Arnhem Zuid was het nodige te doen. Maar de mensen die kwamen, hadden een Arnhems hart. Alle door ons gesproken voorbijgangers ergerden zich aan het grauwe plein, zelfs op deze warme en zonnige dag. Zeker, zo zeiden de meesten, een horecagelegenheid zou al veel meer leven brengen. Meer licht zou ’s avonds bepaalde groepen weg kunnen houden. De vele muziekgroepen in Arnhem zouden in het weekend hier een gratis podium moeten kunnen vinden. En natuurlijk, vindt zo snel mogelijk gegadigden voor de leegstaande gebouwen rond het plein. Zo werd in het voormalige gebouw van de ABNAMRO een grote horeca- en werklocatie voorgesteld, zoals Dauphine in Amsterdam. Wireless internet, goede entourage en eten geven direct glans aan het plein. Gelukkig was er ook voor de aanwezigen goede mobiele koffie van Let’s Coffee. De deelnemers aan deze dag zullen binnenkort het Live Magazine van OK-Parking en de Huurwoordenaar aanbieden aan de Arnhemse politiek. Er moet nu echt wat gebeuren op deze topplek in deze aantrekkelijke stad. Paul de Bruijn, www.bscom.wazzup.nl
Maak het toegankelijk voor minder-validen blogger Edwin van stupidnothings.com, woont 20 jaar in Arnhem
Wat vind je van het Gele Rijdersplein “Troosteloos. De fontein is mooi, maar verder: tja. ‘s Zomers als er kinderen in de fontein spelen is het een feest.” Als je tienduizend euro zou hebben om het plein te verbeteren, wat zou je dan doen? “Het toegankelijk maken voor minder-validen. Ik ben zelf beperkt mobiel, het is lastig om het plein over te komen. Ik heb een soort crosscountry scootmobiel dus ‘t gaat nog. Maar voor andere beperkt mobielen is het heel lastig.”
Groenste stad van Nederland Locatie: gele rijdersplein, Arnhem
“Er moet geel in”
De bus is te laat en daarom wacht Marina (leeftijdsloos, geboren in Den Haag, maar zo’n beetje al haar hele leven woonachtig in Arnhem) eventjes op het Gele Rijdersplein Wat vind je van het Gele Rijdersplein? “De Gele Rijders, dat heeft wel iets te maken met de historie, de cavalerie. Het heeft kracht. Ik ben blij dat ik vandaag geen legervoertuigen zie, maar vlaggetjes.” Moet het plein blijven zoals het is? “Wat meer kleur, planten. Of gekleurde planten. Kunstplanten kan ook.Vertakkingen, met een mooie kleurenpracht.” Wat wil je verder nog kwijt over het Gele Rijdersplein? “Er moet geel in En er mag wel eens wat meer gebeuren, bijvoorbeeld op Valentijnsdag. Of een marktje. Dat brengt meer blijheid.”
“Het is
heel vies”
Wat vind je van dit plein? “Vies, het zwembad is echt vies. En hier op de muren liggen allemaal blikjes die zijn weggegooid.” Hoe kan beter? “Iets van drie, vier keer per jaar schoonmaken, ofzo. En dan ziet het er beter uit.” Rijk Groenveld (8), zoon van de redacteur
“Ik vind dat het schoongemaakt moet worden. Het is heel vies. Allerlei mensen gooien dingetjes in het water.” Arnhemse Jonna Klein Holte (8)
“Hier het gemeentehuis neerzetten, met een espressobar erin!”
Spraakwaterval en onderneemster Dunja Horsch van de Let’s Coffee espressobar en koffiemobile (sinds 15 jaar Arnhemse) Wat vind je van het Gele Rijdersplein? “Het is een superlocatie. Echt centraal. Het is het eerste wat je ziet als je de stad in komt. Een plein met veel potentie. We moeten er een echte eye-catcher van maken. Dat kan ook want de ruimte is heel groot. Maar er moet wel een mensenstroom komen. Misschien moet de functie van plein uiteindelijk wel helemaal verdwijnen. Het Nationaal Historisch Museum hier neerplanten. Of het gemeentehuis, maar dan met een Let’s Coffee in de wachtruimte. Het Gele Rijdersplein heeft dezelfde afmetingen als het Centre Popidool, maar daar gebeurt wat. Hier niet.”
“Lichtjes in het water van de fontein”
Arnhemse Ayse (20 jaar, woont 13 jaar in Arnhem) wacht op een vriendin Wat vind je van dit plein? “Het kan beter, verzorgder, met meer bankjes en tafeltjes. Er zijn altijd heel veel hangjongeren, daar wordt je niet vrolijk van, ik blijf er altijd uit de buurt. En dat stuk daar achter de fontein, wat stelt dat voor? Dat heeft echt geen uitstraling, kan dat niet beter weg? Lichtjes in het water, dat zou mooi zijn, in de avond, in het donker. En meer groen, bloemen. Waarom geen koffiehuis achter de fontein?”
Deze publicatie is tot stand gekomen tijdens een LIVE MAGAZINE sessie van het Arnhemse grafisch ontwerpbureau O.K. PARKING. Het idee achter LIVE Magazine houdt in dat er tijdens brainstormsessies, lezingen of andere events een magazine ter plekke wordt gemaakt; het vergaren en maken van de inhoud (tekst en beeld) en het ontwerp van het magazine zelf wordt ter plekke bedacht en vorm gegeven. Zo wordt de sfeer en inspiratie van de dag gevat op papier in een prachtig kwaliteits-ontwerp! Na afloop wordt het magazine verspreidt via de website www.ok-parking.nl Live Magazine crew op 20.09.2009 op het Gele Rijdersplein: William van Giessen (redactie, ontwerp) Joost van der Steen (redactie, ontwerp) Michel Groeneveld (redactie, schrijver) Michel van de Wiel (fotograaf) Ramon Snellink (fotograaf)
Gele Rijders: Gerjanne, Lex, Paul, William, Joost, Michel, Michel, Ramon, Dunja, Inge, Martijn, Ezgi, Peter Met dank aan alle betrokken Arnhemmers die langs kwamen en inspireerde met prachtigie visies en ideeĂŤn!
LIVE MAGAZINE / Uitgave: Gele Rijdersplein 20/09/2009