ΤΕΥΧΟΣ 256 • ΜΑΡΤΙΟΣ 2022
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ Έτος ίδρυσης: 1963
Τιμήθηκε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας Ιανουάριος-Μάρτιος 2022 / Τεύχος 256
Υπεύθυνος έκδοσης: Νόστης Ψαρράς Άγιοι Ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος
Περιεχόμενα Τεύχους 04 Έκθεση Πεπραγμένων 08 Ι.Μ. Νέας Ζηλανδίας 10 Ι.Μ. Μεξικού - Κολομβία 14 Ι.Μ. Σιγκαπούρης - Ινδονησία 15 Ι.Μ. Ναϊρόμπι 18 Ι.Μ. Ανταναναρίβο 21 Ι.Μ. Άκκρας 26 Ι.Ε. Αρούσας 30 Ι.Ε. Τολιάρας 34 Ι.Ε. Τζίντζας 37 Ι.Μ. Γουινέας - Σιέρρα Λεόνε 38 Ι.Ε. Μπουκόμπας 41 Διψώντες στην Ουγκάντα 42 Θεμέλιο πίστης 46 Αλλαγές στην Ιεραποστολή Μπορείτε να καταθέσετε την αγάπη σας για την Εξωτερική Ιεραποστολή, με τους παρακάτω τρόπους: ALPHA BANK (CRBAGRAA) GR93 0140 4050 4050 0200 2000 170 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ETHNGRAA) GR06 0110 2560 0000 2564 8000 609 EUROBANK (ERBKGRAA) GR24 0260 2060 0001 0010 1157 390 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (PIRBGRAA) GR70 0172 2000 0052 0005 2141 068 PAYPAL στο paypal.me/ierapostoles Για όλες τις καταθέσεις εκδίδονται και αποστέλλονται θεωρημένες αποδείξεις.
Οι συντάκτες ευθύνονται για τα κείμενά τους Το περιοδικό αποστέλλεται δωρεάν Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες "Μέλισσα"
Ιδιοκτήτης
Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής Μακένζυ Κινγκ 6, Πλατεία Αγίας Σοφίας 546 22 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
T. 2310 279910 www.ierapostoles.gr office@ierapostoles.gr
Αναγνωρισμένο φιλανθρωπικό σωματείο Πνευματικός ιδρυτής: † Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος (1903-1972) Ιδρυτικός Πρόεδρος: † Παντελής Μπάγιας Μέγας Ευεργέτης: † Παν. Παπαδημητρακόπουλος Επίτιμος Πρόεδρος: Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος
Διοικητικό Συμβουλίο: Χαράλαμπος Μεταλλίδης Νόστης Ψαρράς Ελευθέριος Γρυπαίος Δημήτριος Σωτήρκος Κων/νος Μεταλλίδης Ευαγγελία Τραϊκούδη Αθανάσιος Φωτόπουλος Πρόδρομος Καλαϊτζίδης Αικατερίνη Τσαούσογλου
Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Γ. Γραμματέας Ταμίας Β. Γ. Γραμματέα Β. Ταμία Μέλος Μέλος Μέλος
Αναφορές δημιουργών
Adobe Stock 41 makasana photo
Άγιο Πάσχα 2022
Χριστός Ανέστη! • Christ is Risen! • Христос воскрес! ¡Cristo ha resucitado! • Le Christ est ressuscité! • Kristo Amefufukka! Kristus telah bangkit! • Na Karisito tucake tale! • A Cristo ix pitz vi xi!
Έκθεση Πεπραγμένων 2021 Λόγω της δύσκολης υγειονομικής κατάστασης που ταλαιπωρεί χιλιάδες συνανθρώπους μας σε νοσοκομεία και κλινικές, η Αδελφότητά μας αναγκάστηκε να αναστείλει για δεύτερη χρονιά τις εκδηλώσεις της με φυσική παρουσία. Ο κορωνοϊός σκόρπισε τον θάνατο κι εμείς γευτήκαμε αυτή την πίκρα, χάνοντας δικούς μας ανθρώπους, όπως τον μακαριστό Μητροπολίτη Κινσάσας κυρό Νικηφόρο. Ήταν επακόλουθο η Αδελφότητα να μην μπορέσει να πραγματοποιήσει τις τακτικές της συνάξεις, που αποτελούσαν σταθερό άξονα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το ιεραποστολικό έργο. Αυτό το κενό προσπαθήσαμε να το αναπληρώσουμε με ψηφιακές εκδηλώσεις, που διοργανώσαμε με ομιλητές τους παρακάτω ιεραποστόλους: α. Επίσκοπο Τολιάρας και Νότιας Μαδαγασκάρης κ. Πρόδρομο 4
β. Μητροπ. Ναϊρόμπι κ. Μακάριο γ. μοναχή Νεκταρία από την ιεραποστολή της Καλκούτας στην Ινδία δ. Μητροπολίτη Νέας Ζηλανδίας και Ωκεανίας κ. Μύρωνα ε. Μητροπολίτη Άκκρας κ. Πέτρο Στις 13 Ιουνίου 2021 είχαμε τη μοναδική εκδήλωση με φυσική παρουσία στην κατακόμβη του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, όπου παρευρέθηκαν και μίλησαν ο π. Πολύκαρπος Αγιαννανίτης, πρωτοσύγκελλος της Επισκοπής Τολιάρας και ο επίσκοπος από Γκούλου και νυν Τζίντζας κ. Σίλβεστρος. Παρ’ όλα αυτά, το Διοικητικό Συμβούλιο είχε την ευκαιρία να δεχθεί επισκέψεις από πολλούς ιεραποστόλους και να ενημερωθεί για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στις ιεραποστολικές τους περιφέρειες. Μεταξύ άλλων μάς επισκέφθηκαν οι εξής: • Μητροπ. Καμερούν κ. Γρηγόριος • Μητροπ. Κινσάσας κ. Θεοδόσιος
• Επίσκοπος Αρούσας κ. Αγαθόνικος • Επ. Μπουκόμπας κ. Χρυσόστομος • Επ. Τολιάρας κ. Πρόδρομος • Επίσκοπος Άσσου (Κολομβίας και Βενεζουέλας) κ. Τιμόθεος • Επίσκοπος Μυρίνης (Κούβας) κ. Αθηναγόρας • Επίσκοπος από Γκούλου και νυν Τζίντζας κ. Σίλβεστρος • Πρωτοσύγκελλος Τολιάρας π. Πολύκαρπος Διαμαντόπουλος • π. Αριστοτέλης Asiimwe με την πρεσβυτέρα του από τη δυτική Ουγκάντα. Παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες, η καρδιά των φίλων της Αδελφότητας, που αγαπούν την Ιεραποστολή, δεν έπαψε να χτυπά στους
χτύπους της αλληλεγγύης και της προσφοράς. Το φιλότιμο και η αγάπη σας εκδηλώθηκε έμπρακτα, με τις εισπράξεις της Αδελφότητας να παρουσιάζουν αύξηση 59% για το 2021. Είμαστε ευγνώμονες για αυτή την υποστήριξη, γιατί με τη συνδρομή σας βρίσκουν φαγητό και καθαρό νερό χιλιάδες πεινασμένα παιδιά σε όλο τον κόσμο και περισσότερο στην ήπειρο της Αφρικής. Η Αδελφότητά μας ανταποκρίθηκε με αίσθημα ευθύνης στα αιτήματα των ιεραποστόλων και τους ενίσχυσε ποικιλοτρόπως. Ο απολογισμός προγραμμάτων και έργων έχει ως εξής:
A. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
Τίτλος έργου
Κλιμάκιο Στάδιο
1. Κατασκευή Ιερού Ναού Παναγίας
Αρούσας
Τοιχοποιία
2. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Παρθενίου
Αρούσας
Ολοκλήρωση
3. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονος
Αρούσας
Σχεδιασμός
4. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Νεκταρίου
Γκόμας
Σχεδιασμός
5. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Λαυρεντίου
Γκούλου
Τοιχοποιία
6. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Παϊσίου
Κανάγγας
Ολοκλήρωση
7. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίας Τριάδος
Κανάγγας
Ολοκλήρωση
8. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου
Τολιάρας
Προς ολοκλήρωση
9. Κατασκευή Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης
Τολιάρας
Προς ολοκλήρωση
10. Κατασκευή Ιατρείου στο Καραμπάτου
Τολιάρας
Ολοκλήρωση
11. Κατασκευή Ιατρείου στο Μπεράβι
Τολιάρας
Τοιχοποιία
12. Κατασκευή Ιατρείου στον Ι.N. Αγίας Τριάδος
Τολιάρας
Σχεδιασμός
13. Κατασκευή Δημοτικού Σχολείου στο Kakerere Μπουκόμπας Σχεδιασμός 14. Αποπεράτωση Ιερού Ναού Αγίου Νεκταρίου
Άκκρας
15. Αποπεράτωση Ι.N. Αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου Κισούμου
Ολοκλήρωση
Προς ολοκλήρωση
5
Β. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ Στάλθηκαν: • ένα παρεκκλήσι 50 τόνων στην Ιερά Επισκοπή Μαλάουι • ανθρωπιστική βοήθεια 25 τόνων με τρόφιμα στο Μαλάουι • επισιτιστική βοήθεια 25 τόνων στην Κατάγκα του νότιου Κονγκό • επισιτιστική βοήθεια 25 τόνων στην Κινσάσα του κεντρικού Κονγκό • επισιτιστική βοήθεια 75 τόνων σε ορφανοτροφεία της Ρουμανίας. Γ. ΠΗΓΑΔΙΑ 23 πηγάδια (Αρούσα, Γκούλου, Κανάγκα, Κισούμου, Μαλάουι, Τολιάρα) Δ. ΣΥΣΣΙΤΙΑ 29.200 μερίδες φαγητού (Αρούσα, Γκούλου, Ινδία, Κισούμου, Κολομβία, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Ναϊρόμπι, Τολιάρα) Ε. ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ 167 εγγραφές βαπτίσεων (Αρούσα, Κανάγκα, Κατάγκα, Μπουκόμπα και Τολιάρα) ΣΤ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΥΙΟΘΕΣΙΑ 54 εκπαιδευτικές υιοθεσίες (Αρούσα και Κατάγκα) Ζ. ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ ΙΕΡΕΩΝ 6 ενισχύσεις ιερέων (Γκούλου)
6
Η. ΆΛΛΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ 1. Ενίσχυση Πατριαρχικής Σχολής Αγίου Αθανασίου Αλεξάνδρειας (20.000 €) 2. Ενίσχυση κλινικής Κινταμάλι Ιρίγκας - Αρούσα (22.000 €) 3. Αγορά ποδηλάτων και μοτοποδηλάτων για τους ιερείς της Μπουκόμπας (3.000 €) 4. Γενικές ιεραποστολικές ανάγκες (300.320 € σε 28 κλιμάκια). Για τη κάλυψη των παγίων και λειτουργικών δαπανών της Αδελφότητας, συνεχίσαμε τη χρηστή διαχείριση των ακίνητων κληροδοτημάτων που κατέχει η Αδελφότητα. Το περιοδικό «Εξωτερική Ιεραποστολή» εξακολουθεί να τυπώνεται σε 7000 αντίτυπα και να διανέμεται δωρεάν ως μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης για τον ιεραποστολικό αγρό του Κυρίου. Η πορεία της Αδελφότητας συνεχίζεται. Μια πορεία 60 χρόνων που οι φίλοι της Ιεραποστολής προσφέρουν από το περίσσευμα της καρδιάς τους, εκπληρώνοντας τους λόγους του Χριστού «ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με». Χαράλαμπος Μεταλλίδης Πρόεδρος Δ.Σ.
Ταμειακός Απολογισμός 2021
7
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΕΑΣ ΖΗΛΑΝΔΙΑΣ
Στη λάβα των πειρασμών Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Σε όλο τον κόσμο έγινε γνωστή η έκρηξη του ηφαιστείου Χούνγκα Τόνγκα που βρίσκεται 60 χλμ. βορειοδυτικά από το μεγαλύτερο νησί του Βασιλείου της Τόνγκα, όπου η Εκκλησία μας με τη βοήθεια πολλών Ορθοδόξων Χριστιανών αλλά και πολλών αναγνωστών του ευλογημένου περιοδικού σας έχει οικοδομήσει και συνεχίζει να φροντίζει την ολοκλήρωση του μεγάλου Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου και ενός μικρότερου παρεκκλησίου των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Όλοι παρακολουθήσαμε στις τηλεοράσεις μας στιγμιότυπα από την τρομερά μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου που έφτασε τα 20 χιλιόμετρα σε ύψος, το δυναμικό παλιρ8
ροιακό κύμα που έφτασε σ΄ όλες τις ακτές γύρω από τον Ειρηνικό Ωκεανό και το ωστικό κύμα που έφτασε μέχρι και την Ελλάδα και μάλιστα δύο φορές. Παρ΄ όλη όμως την σφοδρότητα της εκρήξεως η Χάρις του Θεού προστάτευσε και τα νησιά και τους ανθρώπους στην γύρω περιοχή. Το παλιρροιακό κύμα που προκλήθηκε κατέστρεψε μεν περιουσίες και καταλύματα στην ακτογραμμή των νησιών αλλά δεν προκάλεσε μαζικούς θανάτους όπως το 2004 στην Ινδονησία. Μόνο τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της εκρήξεως. Ο Θεός να τους αναπαύει εν ειρήνη. Οι ζημιές στους ναούς μας περιορίζονται στην εναπόθεση τέφρας από το ηφαίστειο και στην εισροή
υδάτων στο μικρό Ναό των Αγίων Αποστόλων εξαιτίας του ότι βρίσκεται στο επίπεδο της θαλάσσης και στα 100 μ. απόσταση από αυτή. Οι μέχρι και σήμερα περιορισμοί μεταβάσεώς μας στην Τόνγκα λόγω του κορονοϊού δεν μας επιτρέπουν να μεταβούμε άμεσα εκεί για τη θεραπεία των ζημιών. Νεοφώτιστοι αδερφοί μας στην Τόνγκα ανέλαβαν και περιποιήθηκαν όσο το δυνατό τους Ναούς. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν. Το ιεραποστολικό έργο και στα νησιά Φίτζι συνεχίζεται. Άλλες πέντε βάπτισεις κατηχουμένων αδελφών μας έλαβαν χώρα στο νησί της Λαμπάσα στην ενορία των Αγίων Νικολάου και Αθανασίου, από τον καλό μας ιερέα πατέρα Βαρνάβα. Η αγάπη του για
το ποίμνιό του είναι διαρκής, αμείωτη και εκφράζεται παντοιοτρόπως. Τους αγκαλιάζει όλους, τους προστατεύει όλους, τους φροντίζει όλους, τους υποστηρίζει όλους, με όποιον τρόπο κρίνει πρόσφορο και με όποια μέσα τού στέλνει ο Πανάγαθος Θεός. Τα πάντα τοις πάσι. Σας παρακαλώ πολύ, αγαπητοί μου αδελφοί, να μην ξεχνάμε στην προσευχή μας ιδιαιτέρως τώρα στην ευλογημένη περίοδο της μεγάλης τεσσαρακοστής να μνημονεύουμε τους νεοφώτιστους αδελφούς μας στα νησιά Φίτζι, Τόνγκα και Σαμόα ιδιαιτέρως δε τα παιδιά μας στο ορφανοτροφείο της Αγίας Ταβιθά. Με τις καλύτερες μου ευχές για μια πνευματικά καρποφόρα μεγάλη τεσσαρακοστή, † O Νέας Ζηλανδίας Μύρων
Βαπτίσεις στα Φίτζι
9
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΕΞΙΚΟΥ Ιεραποστολικό κλιμάκιο Κολομβίας
Μια Εκκλησία με ινδιάνικο πρόσωπο Ορισμένοι πιστεύουν ότι η Ορθόδοξή Ιεραποστολή περιορίζεται στην Αφρική και στην Ασία, άλλα η πραγματικότητα είναι ότι σήμερα η Λατινική Αμερική ανοίγεται όσο ποτέ στην Ορθοδοξία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που ζει η δυτική κοινωνία μας βρίσκεται στην πολύ αδύναμη ερμηνευτική της από τις ιερές γραφές, που τους οδήγησαν να χαθούν μέσα στις δικές τους σκέψεις και συζητήσεις. Η πατρολογία είναι άγνωστη στους περισσότερους ανθρώπους. Γι’ αυτό σήμερα στην Κολομβία και τη Βενεζουέλα, όπως και σε όλη την Λατινική Αμερική, αναζητούμε την Ορθοδοξία ως μοναδική πνευματική απάντηση για το δικό μας 10
περί πίστεως υπαρξιακό πρόβλημα. Έτσι, σήμερα, καθώς διαβάζετε αυτό το άρθρο, πάνω από 800 άτομα ετοιμάζονται και κατηχούνται για να ασπαστούν την Ορθοδοξία. Όταν χειροτονήθηκα Επίσκοπος πριν από έναν χρόνο και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεξικού Αθηναγόρας με διόρισε ως βοηθό του στην Κολομβία και τη Βενεζουέλα, δεν περίμενα να δω τι δίψα υπάρχει εδώ για μία πνευματική ζωή διαφορετική από αυτή που έως σήμερα έχει προσφέρει ο δυτικός χριστιανικός κόσμος. Κάθε μέρα δεχόμαστε αιτήσεις από ανθρώπους σε όλη την τεραστία γεωγραφική περιοχή της Κολομβίας, αλλά και από τη διπλανή χωρά της Βενεζουέλας. Το
παράξενο είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που αναζητούν την Ορθοδοξία είναι μορφωμένοι και αν αυτό γίνεται επειδή άκουσαν για το δικό μας έργο, φανταστείτε τι θα γινότανε αν διάβαζαν τα έργα των Πάτερων! Δυστυχώς για μας, υπάρχει τεράστια έλλειψη ιερέων. Το πιο κοντινό ταξίδι είναι δύο ώρες, ενώ άλλες ενορίες απέχουν πάνω από δέκα ώρες. Ταξιδεύουμε με τη συγκοινωνία, αφού δεν έχουμε αυτοκίνητο. Σήμερα με τη βοήθεια του Θεού, χτίζουμε στα σύνορα Κολομβίας και Βενεζουέλας έναν ναό αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Αυτός ο Ναός όμως γίνεται με δωρεές από το εξωτερικό, διότι ο λαός της Κολομβίας έχει ως μέσο μισθό τα 250 ευρώ, ενώ οι τιμές των αγαθών είναι σχεδόν όμοιες με της Ελλάδος. Είναι εντυπωσιακό ότι τα
μέλη της ενορίας πουλάνε παστέλες, ένα είδος τοπικής τυρόπιτας, για το έργο αυτό, καθώς παράλληλα με τον ναό πρέπει να αγοράσουμε τα διπλανά οικόπεδα για να χτίσουμε ένα εκπαιδευτήριο ξένων γλωσσών. Τα φτωχόπαιδα της Κούκουτας δεν έχουν δυνατότητα να μάθουν άλλη γλώσσα πάρα μόνο τα ισπανικά και αυτό τους εμποδίζει στην επαγγελματική τους εξέλιξη. Στην περιοχή αυτή, ένας Ρωμαιοκαθολικός ιερέας, παρακολουθώντας το φιλανθρωπικό έργο που επιτελούμε, μας κάλεσε και μας δώρισε μια φάρμα 14 εκταρίων με τα αντίστοιχα κτήρια, για να ιδρύσουμε εκεί μία θεολογική σχολή, ένα ελληνικό πολιτιστικό κέντρο και μία τεχνική αγροτική σχολή! Η Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζει να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια από την πρώτη στιγμή που ξέ-
11
σπασε η μεταναστευτική κρίση στη Βενεζουέλα, βοηθώντας τους προσφυγές που φτάνουν στην Κολομβία αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Εδώ βλέπουμε τη χάρη του Θεού, που εμπνέει στην Ορθόδοξη νεολαία σε όλες τις ενορίες μας μια ιδιαίτερη κλήση για να τρέχουν στην πρώτη γραμμή και να προσφέρουν στους συνανθρώπους τους, διακινδυνεύοντας μέσα στην πανδημία. Στην Μπογκοτά, πρωτεύουσα της Κολομβίας, μέχρι πρόσφατα, είχαμε μόνο μια Ορθόδοξη κοινότητα στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Πριν από λίγο καιρό, πάνω από 400 άτομα μαζί με το θρησκευτικό τους ηγέτη έλαβαν την απόφαση να ζητήσουν να ενταχθούν στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Σήμερα προχωράμε την κατήχησή τους και
12
με τη χάρη του Θεού, σιγά-σιγά τους δεχόμαστε με τάξη στα Ιερά Μυστήρια. Κάτω από την προστασία του Μεγάλου Αντώνιου, σε νοικιασμένο χώρο, ο ηγέτης τους βαπτίστηκε και χειροτονήθηκε Ορθόδοξος ιερέας, για να καλύψει την έκτακτη ανάγκη των αδελφών αυτών για ποιμαντική διακονιά. Τώρα χρειάζεται να τους χτίσουμε έναν ναό για να μπορούν να ζουν τη δική τους λειτουργική ζωή. Το Αλβάν είναι ένα χωριό που βρίσκεται δυο ώρες μακριά από την πρωτεύουσα της Κολομβίας. Εκεί ο πατήρ Παντελεήμονας με μεγάλη ιεραποστολική δράση εδώ και χρονιά διακονεί μία ενορία και η ενορία αυτή, όπως και η προηγούμενη, ήρθε στην Ορθοδοξία. Εκεί οι άνθρωποι είναι αγρότες που ζουν σκορπισμένοι στα βουνά. Ο π. Παντελεήμων
Υποστήριξη στους πρόσφυγες από τη Γουατεμάλα
περπατά επί ώρες από φάρμα σε φάρμα, για να διακονήσει τους πιστούς. Δυστυχώς κι εκεί δεν έχουμε δικό μας ναό και αναγκαζόμαστε να λειτουργούμε σε νοικιασμένο χώρο. Στην Πόλη της Κοπακαμπάνα, στην Αντιόχεια της Κολομβίας, εννέα ώρες μακριά από την πρωτεύουσα, βρίσκεται μία από της μεγαλύτερες ορθόδοξες ενορίες της Κολομβίας, η ενορία του Ταξιάρχου Μιχαήλ, όπου εκκλησιάζονται πάνω από τετρακόσιους πιστούς και άλλοι τόσοι από άλλα χωριά του νομού. Στο Γιαρουμάλ, τέσσερις ώρες από την Κοπακαμπάνα, έχουμε μία μεγάλη Ορθόδοξη παροικία που διακονεί ο π. Ιωάννης Παύλος, εξαιρετικός ιεραπόστολος, που υπηρετεί ασταμάτητα την άμπελο του Χριστού. Μεγάλη είναι κι εκεί η ανάγκη να αγοράσουμε οικόπεδα για να κτίσουμε ναούς. Στην Πόλη της Περέιρας, εννέα ώρες μακριά από την πρωτεύουσα,
βρίσκεται η Ορθόδοξη παροικία, που διακονεί ο π. Χρυσόστομος. Στο νοικιασμένο σπίτι όπου γίνονται οι ακολουθίες, φροντίζουμε παράλληλα να προσφέρουμε στέγη και εκπαιδευτική υποστήριξη σε δεκάδες παιδιά από τα γύρω χωριά. Τέλος, φεύγουμε 17 ώρες μακριά από την πρωτεύουσα της Κολομβίας, στο χωριό Cerete Cordoba, όπου έχουμε δικό μας οικόπεδο, αλλά χωρίς ναό. Η Ορθοδοξία στην περιοχή αυξάνεται με τη διακονία του π. Ραφαήλ. Επίσης νέες ορθόδοξες παροικίες υπάρχουν σε μακρινές περιοχές και πόλεις, όπως Βαλλεδουπάρ, Λα Γκουχίρα, Βουκαραμάγκα και Σαν Αγκουστίν. Οι ανάγκες μας είναι πολλές, χρειαζόμαστε ναούς, λειτουργικά αντικείμενα, υποστήριξη για τα μακρινές μας ιεραποστολικές περιοδείες, άμφια, εικόνες και διάφορα βιβλία, κατηχητικά και λειτουργικά. † Ο Άσσου Τιμόθεος 13
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗΣ Ιεραποστολικό κλιμάκιο Ινδονησίας
Ο υπαρξιακός κίνδυνος της Ιεραποστολής μας Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Περάσαμε πολύ ωραία όλες τις άγιες ημέρες των εορτών από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα. Οι καρδιές όλων μας γεμάτες χαρά και ευλογία. Πήγα και επισκέφθηκα τις ενορίες μας στα χωριά. Και αυτοί χάρηκαν πάρα πολύ. Σας ευχαριστώ πολύ για τη δωρεά σας των 5.500 ευρώ, που είναι πολύ σημαντικά και ενισχύουν την Ορθόδοξη ιεραποστολή στη μουσουλμανική χώρα της Ινδονησίας. Ευχαριστώ τους κυρίους και τις κυρίες που έδωσαν την αγάπη τους στην ιεραποστολή μας. Τα χρήματα τα μοίρασα στους ιερείς μας εδώ, αφού, όπως ξέρετε, δεν έχουν μισθούς. Είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε την ιεραποστολή χωρίς μέσα. Για 14
μετακίνηση από το ένα χωριό στο άλλο χρειάζονται έξοδα. Από πού να ζητήσω; Πώς να καλέσω άλλο πρόσωπο στην ομάδα μας να κάνουμε ιεραποστολή χωρίς να έχει κάτι να φάει; Έχουμε τη Θεολογική Σχολή και κάθε χρόνο βγάζουμε αποφοίτους, αλλά τα παιδιά αυτά πάνε στους Προτεστάντες που έχουν καλούς μισθούς και μέλλον. Ενώ οι ιερείς μας ψάχνουν άλλη δουλειά για να μπορέσουν να ζήσουν. Έχουμε ένα σωρό ανάγκες για την Θεολογική Σχολή, για τους ιερείς, για τους καθηγητές και είναι μόνο ένα το μυαλό μου. Τα έργα της ιεραποστολής αυτής δεν είναι μόνο δουλειά του πατρός Χρυσοστόμου αλλά δουλειά όλων μας. π. Χρυσόστομος Manalu
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΑΪΡΟΜΠΙ
Ο τελευταίος πρωτοπόρος Κοιμήθηκε και κηδεύθηκε ένας από τους τελευταίους πρωτοπόρους στην Κένυα, ο πρωτοπρεσβύτερος Βενιαμίν Κιπταλάμ Ρότιχ (1926-2022). Όταν σκέφτομαι τους πρώτους εργάτες του Ευαγγελίου και της Ορθοδοξίας, διερωτώμαι κάτω από ποιες συνθήκες εργάσθηκαν όταν εμείς ακόμη και σήμερα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και να καταβάλουμε υπεράνθρωπες προσπάθειες για να εκπληρώσουμε την αποστολή μας! Όπως ήδη σημειώσαμε παλαιότερα, η όλη αυτή ανακαινιστική προσπάθεια άρχισε μέσα σε ένα κλίμα ενθουσιασμού και ηρωισμού, αφού ήταν η πρώτη φορά που ακουγόταν ο όρθρος και το ξεκίνημα της ιεραποστολικής αυτής αναζήτησης
γύρω στη δεκαετία του 1930. Οι πρώτοι εκείνοι αγωνιστές είχαν μέσα τους τον ένθεο ζήλο και τη βεβαιότητα ότι ανακάλυψαν την ορθή πίστη και γνώρισαν τη Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού και των Αποστόλων και των μεγάλων εκείνων Πατέρων της ένδοξης και λαμπρής περιόδου των Οικουμενικών Συνόδων. Από την Ουγκάντα φυσικά έφθαναν τα πρώτα ελπιδοφόρα μηνύματα. Εκεί πρωτοπόρος ο Ρουβήμ Μουκάσα Σπάρτας (αποθανών Επίσκοπος Νειλουπόλεως Χριστόφορος) και ο π. Οβαδίας Μπασαγιακιτάλο και στην Κένυα ο Γεώργιος Γκαδούνα (αποθανών Επίσκοπος Νιτρίας). Έτσι ο π. Οβαδίας ερχόταν από την Ουγκάντα για να ευαγγελι15
στεί τους Κενυάτες. Γύρισε όλη την τότε επικράτεια της Δυτικής Κένυας που ήταν ακριβώς στα σύνορα της χώρας του, κατήχησε και βάπτισε τους πρώτους Ορθοδόξους των φυλών Νάντι και Λούγια. Ήδη από τις πρώτες αυτές βαπτίσεις φυτεύτηκε ο σπόρος της Ορθοδοξίας. Ένας λοιπόν από αυτούς τους πρώτους που βαπτίστηκαν ήταν ο Βενιαμίν από το μικρό χωριό Σιεπτερίτ κοντά στο μεγάλο κέντρο της περιοχής, όπου τελικά κτίσθηκε ο πρώτος μόνιμος ναός. Ο νεαρός μας γεννήθηκε γύρω στο 1926 και στη συνέχεια ανέλαβε, με τη λιγοστή μόρφωση που είχε, να κατηχεί κι ο ίδιος και να προσπαθεί να φέρει κι άλλους στον χώρο της αδιαιρέτου Εκκλησίας. Αφού συμπλήρωσε όλες τις τοπικές συνήθειες και έθιμα της φυλής του το 1945 κάνει την περιτομή. Το 1953 παντρεύεται την γυναίκα
16
του Ζιπόρα και απέκτησε 7 παιδιά που στο τέλος έφθασαν να κάνουν 26 εγγόνια και 41 δισέγγονα. Μεγάλη, αρχοντική και πλούσια οικογένεια, αφού όλοι ακολούθησαν τον πατέρα τους και έγιναν Ορθόδοξοι. Όταν λοιπόν βαπτίστηκε από τον π. Οβαδία γύρω στα 1962, πρωτοϊδρύθηκε η Ιερά Μητρόπολη Κένυας και Ειρηνουπόλεως με πρώτο Μητροπολίτη τον Νικόλαο, μετέπειτα Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Τότε λειτούργησε το πρώτο ιερατικό σεμινάριο στον Απόστολο Παύλο Καγκίρας στα περίχωρα του Ναϊρόμπι. Εκεί μπόρεσε να μάθει τα απαραίτητα που χρειάζεται ένας ιερέας λειτουργικά και ποιμαντικά. Όταν πια ολοκλήρωσε αυτή την εκπαίδευση, χειροτονείται διάκονος και πρεσβύτερος από τον Μητροπολίτη τότε Νικόδημο και αναλαμβάνει ένα έργο αληθινά ιεραποστολικό, αφού
Διανομή συσσιτίου από τον Μητροπολίτη Μακάριο
Επίσκεψη σε Ορθόδοξη ενορία δεν υπήρχαν ακόμη αρκετοί ιερείς. Σε όλες τις περιοχές της φυλής των Νάντι, όπου σήμερα υπάρχουν όμορφοι και μεγαλοπρεπείς ναοί, τελούσε τότε τις ακολουθίες κάτω από δέντρα ή λασποκαλύβες. Όταν πια ήταν έτοιμος, υπηρέτησε σε διάφορές ενορίες της περιοχής. Εργάσθηκε σε διάφορες θέσεις για την επιβίωση της οικογένειάς του. Προσωπικά τον γνώρισα τον Ιανουάριο του 1982 στην Ορθόδοξη Πατριαρχική μας Σχολή. Εκείνο που με εντυπωσίασε από την πρώτη εκείνη συνάντηση αλλά και στη συνέχεια στις άλλες περιοδείες μου στην περιοχή Νάντι, είναι ότι κυκλοφορούσε ξυπόλητος. Όταν τελικά αρρώστησε και δεν μπορούσε να κυκλοφορεί πια, με κάλεσε ο πρώτος του γιος να προσευχηθώ και να τελέσω το Άγιο Ευχέλαιο. Τότε τον
ρώτησα γιατί περπατούσε ξυπόλητος. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν μέσα μεταφοράς και αναγκάζονταν να διανύουν τεράστιες αποστάσεις. Τα παπούτσια του καταστρέφονταν εύκολα και έπρεπε να αγοράσει καινούργια σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι βρήκε αυτή την λύση! Αποφάσισε να καταργήσει τα παπούτσια για λόγους οικονομικούς και να κυκλοφορεί πια ξυπόλητος! Στις 17 Ιανουαρίου 2022 τον επισκέφθηκα και προσευχηθήκαμε μαζί για τελευταία φορά. Το πρωί της 29ης Ιανουαρίου μπροστά στη σορό του ψάλαμε την ακολουθία της κηδείας. Στην ομιλία μου τόνισα το δώρο που τον προίκισε ο Θεός: Την ταπεινοφροσύνη και την ήσυχη ζωή χωρίς προβολή και έπαρση. Ας έχουμε την ευχή του! † Ο Ναϊρόμπι Μακάριος 17
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΝΤΑΝΑΝΑΡΙΒΟ
Χειροτονίες και θυρανοίξια Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Με πολλή χαρά σας πληροφορώ για την πρόοδο των εργασιών του ιεραποστολικού μας κλιμακίου με την χάρη του Θεού και την ανύστακτο αγάπη του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου. Παρ’ ολες τις δυσκολίες συνεχίζουμε σταθερά την προσπάθεια. Οι καιροί όπως γνωρίζετε είναι δύσκολοι απ’ όλες τις πλευρές. Τελευταία παρουσιάστηκε και ένα άλλο πρόβλημα εντελώς απρόοπτα. Το πρόβλημα με τη Ρωσική Εκκλησία η οποία εισπήδησε στην Αφρικανική Ήπειρο και άρχισε την ιεραποστολή σε ξένο έδαφος. Επιπλέον προσέλκυσε αρκετούς ιερείς και 18
πιστούς δελεάζοντάς τους με πολλά χρήματα. Συνεχίζουμε τις κατηχήσεις σε χωριά και κωμοπόλεις, κατηχώντας τους ενδιαφερόμενους για μεγάλο διάστημα έως ότου συμπληρωθεί ο χρόνος και είναι έτοιμοι για το Άγιο Βάπτισμα. Είναι μεγάλη μας χαρά και ικανοποίηση να βλέπουμε ψυχές για τις οποίες ο Χριστός απέθανε, να ασπάζονται την ορθοδοξία. Περισσότερη χαρά αισθανόμαστε όμως όταν τους βλέπουμε μετά το Άγιο Βάπτισμα να φορούν τους λευκούς χιτώνες τους αναγεννημένοι μέσα στην πνευματική τους οικογένεια, την Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι επισκέψεις στα χωριά για κατήχηση και μελέτη Αγίας Γραφής γίνονται με
επίβλεψη από τον Αρχιμ. π. Ελευθέριο, ιερομόναχο της Ιεράς Μητροπόλεως Μάνης ο οποίος βρίσκεται εδώ με την ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτη Μάνης κ.κ. Χρυσοστόμου από τις αρχές του Ιανουαρίου. Τον περασμένο μήνα έγινε σύναξη των ιερέων όλης της Μητροπόλεως και ανεπτύχθησαν θέματα πνευματικού περιεχομένου καθώς και συζήτηση σε θέματα επίκαιρα που τους απασχολούσαν. Στις 2 και στις 13 Φεβρουαρίου έλαβαν χώρα 2 χειροτονίες διακόνων με την ευλογία του πνευματικού μας Πατρός Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ.κ. Θεοδώρου. Δοξάζουμε τον Θεό γι’ αυτές τις ιδιαίτερες ευλογίες που μας
επιφυλάσσει. Η Εκκλησία μας συνεχίζει την Αποστολική της διαδοχή τόσο με τις νέες χειροτονίες, όσο και με την σταθερότητα στην διδαχή των Αγίων Πατέρων. Πριν μερικές ημέρες έγιναν θυρανοίξια νέου Ιερού Ναού. Η νέα Εκκλησία χτίστηκε στον ίδιο τόπο που υπήρχε η παλαιά. Από καθίζηση του εδάφους έπαθε πολλές ζημιές και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί πλέον. Στα Θυρανοίξια συμμετείχαν αρκετοί χριστιανοί από την ευρύτερη περιοχή καθώς επίσης ο Δήμαρχος και ο Πρόεδρος της περιοχής. Κατά την ακολουθία κατά την οποία έλαβαν μέρος και αρκετοί ιερείς εκφωνήθησαν λόγοι τόσο από
19
τον Μητροπολίτη όσο και από τους πολιτικούς άρχοντες του τόπου. Τέλος το μεγάλο αυτό γεγονός έκλεισε με πλούσια τράπεζα την οποία είχαν ετοιμάσει οι κυρίες της ενορίας. Πριν αρκετό καιρό επίσης σε ένα μακρινό χωριό ετέθη ο θεμέλιος λίθος νέου Ιερού Ναού. Ο δραστήριος ιερεύς φρόντισε να δημιουργήσει αυτήν την κοινότητα πιστών, οι οποίοι υπομονετικά περίμεναν να κτιστεί ο ναός που θα στεγάσει τους πιστούς. Ο Θεός φώτισε κάποιον δωρητή και άρχισε η ανοικοδόμηση. Δοξάζουμε τον Θεό για όλες τις ευλογίες που μας επιφυλάσσει εν μέσω κρίσεως και ευχαριστούμε τους ευγενείς δωρητές για την βοήθεια που μας προσφέρουν, είτε μικρή είναι αυτή είτε μεγάλη. Δι’ όλων των έρ-
20
γων δοξάζεται το όνομα του αληθινού Θεού και σώζονται ψυχές για τις οποίες ο Χριστός απέθανε. Όλο το βάρος του ιεραποστολικού μας έργου πέφτει στο πνευματικό μέρος. Προσπαθούμε να κάνουμε τα πάντα για να ωφελούμε τους ανθρώπους πνευματικά. Ας ευχηθούμε ο Θεός να παρουσιάσει και άλλα πρόσωπα να εργασθούν στον αμπελώνα Του, προς δόξα δική Του, της Εκκλησίας και σωτηρίας των ανθρώπων. Αποστέλλω τις ολόθερμες ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μου προς την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, η οποία βοηθά μακροχρόνια τον ιεραποστολικό μας αγώνα εδώ στη χώρα της Μαδαγασκάρης. † Ο Μαδαγασκάρης Ιγνάτιος
Μαθητές του Ορθόδοξου νηπιαγωγείου μας
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΚΚΡΑΣ
Ιεραποστολικοί σχεδιασμοί Πέρασε άλλος ένας χρόνος κάτω από τη μάστιγα του κορωνοϊού με τους σχετικούς περιορισμούς, τις οικονομικές επιπτώσεις, τις απαγορεύσεις σε Νοτιοαφρικάνους να ταξιδέψουν σε αρκετές χώρες, καθώς η τέταρτη μετάλλαξη του ιού συνδέθηκε, κάπως άδικα, με τη Νότιο Αφρική. Κατά τη διάρκεια του έτους ήμουν σε συνεχή επαφή με τον Αρχιερατικό μας προϊστάμενο π. Ιωσήφ για τα θέματα που αφορούν την Γκάνα και τον π. Ιερεμία για θέματα της Ακτής και της Μπουρκίνα Φάσο. Προς το τέλος του έτους, η κατάσταση ευτυχώς καλυτέρεψε και έφυγα για την Γκάνα. Εκεί είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ αρκετές ενορίες καθώς και σχολεία. Στη Σύναξη
μας με τους Ιερείς συζητήθηκαν αρκετά σημαντικά θέματα• Τα καθήκοντα του Ιερέως και την ανάγκη να είναι ο Ιερέας υπόδειγμα για τους πιστούς. • Το πρόγραμμα για το 2022 • Το ετήσιο προσκύνημα στη Fomena • Την κατασκήνωση νεολαίας • Τις συνάξεις των κληρικών • Την απογραφή των πιστών της κάθε ενορίας για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα της πραγματικότητας μας. • Τον εορτασμό των 40 χρόνων από την ένταξη των ιθαγενών στην κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία. • Την ανάγκη εύρεσης ικανών και 21
άξιων ατόμων και την προετοιμασία τους για τον Ιερό Κλήρο. Ανάμεσα στα σχέδια και στα προγράμματα που έχουμε βάλει σαν στόχους είναι τα εξής: • Προετοιμασία κατηχητικού υλικού για όλες τις ηλικίες • Εισαγωγή του μαθήματος της Γεωπονικής στο Κολλέγιο του Αγίου Πέτρου. Το Κολλέγιο βρίσκεται σε αγροτική περιοχή και το μάθημα θα ωφελήσει πολύ τον ντόπιο πληθυσμό. • Επαναλειτουργία και βελτίωση των εγκαταστάσεων του δημοτικού σχολείου της Breman. Το σχολείο έκλεισε με τον κορωνοϊό και δεν έχει ξανανοίξει από τότε. • Συστήματα αποχέτευσης και εκμετάλλευσης των αποβλή-
22
των στις κοινότητες Breman και Gomoa Fomena. • Εύρεση κατάλληλου προσώπου για να σπουδάσει Θεολογία στο εξωτερικό (π.χ. Τίμιος Σταυρός, Άγιος Βλαδίμηρος, Α.Π.Θ.) • Σεμινάρια επιμόρφωσης των κληρικών της Μητροπόλεως. • Συμμετοχή των ενοριών στα έξοδα της ενορίας – συντήρηση, κάλυψη μέρος μισθού Ιερέως κτλ. Συναντήσεις είχα ακόμη με τον Εξοχότατο Πρέσβη της Ελλάδος στη Νιγηρία. κ. Ιωάννη Πλωτά (υπεύθυνο για την Δυτική Αφρική), την επίτιμη πρόξενο της Κύπρου κα Μαριάννα Γαβριήλ, τον Εξοχότατο Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, κ. Δένδια και το συμβούλιο της σχολής Αγ. Νικολάου στην Τέμα. Το
Οι εργασίες στον Άγιο Νεκτάριο Ακτής Ελεφαντοστού προχωρούν
σχολείο του Αγίου Νικολάου φτάνει μόνο μέχρι το γυμνάσιο. Το δικό μας το Κολλέγιο του Αγίου Πέτρου είναι Λύκειο, οπότε πήρα την ευκαιρία, να προσφέρω στους τελειόφοιτους μαθητές του Αγίου Νικολάου να συνεχίσουν την σχολική τους πορεία στον Άγιο Πέτρο. Έγινε δηλαδή, μια ανεπίσημη «αδελφοποίηση» μεταξύ των δυο σχολείων. Τολμώ να πω ότι τα πράγματα στη Γκάνα, με την Χάρη του Θεού, βαδίζουν σταθερά και καλά. Συνάντηση είχα και με τους τρεις μας κληρικούς από την Ακτή Ελεφαντοστού οι οποίοι με ενημέρωσαν για την πορεία της Εκκλησίας εκεί. Θα θυμάστε βέβαια την περίπτωση του Ιερού Ναού Αγίου Νε-
κτάριου στο Agboville. Οι πιστοί, βλέποντας ότι δεν θα περίσσευαν χρήματα για την ανέγερση του Ναού τους, αποφάσισαν ότι θα τον χτίσουν οι ίδιοι, όπως και με ό,τι μέσα διέθεταν. Το θέμα αυτό συγκίνησε πολύ την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, η οποία έσπευσε να καλύψει τις ατέλειες. Έτσι, τα έργα προχωράνε σταθερά. Ορθώνεται το τέμπλο, μπαίνουν οι παροχές ρεύματος και παίρνει σειρά η πλακόστρωση. Αλλά και στη Μπουρκίνα Φάσο αυξάνεται σιγά-σιγά ο αριθμός των πιστών μας και εξυπηρετούνται προσωρινά από τους ιερείς της Ακτής Ελεφαντοστού. † Ο Άκκρας Πέτρος 23
24
25
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΡΟΥΣΑΣ
Ο Άγιος Παρθένιος στα υψίπεδα της Τανζανίας Σὲ κάποια ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἐπικοινωνίες μας, σᾶς εἶχα ἀναφέρει γιὰ ἕνα ἀπομακρυσμένο χωριὸ στὴν περιοχὴ τῆς Ἰρίγκα, τὸ ὁποῖο εἶναι σκαρφαλωμένο σ’ ἕνα βουνὸ σὲ ὕψος 2 χιλιάδων μέτρων, τὸ Μκόμπε. Εἶναι ἕνα πανόραμα νὰ κοιτᾶς ἀπὸ κεῖ πάνω τὴν καταπράσινη κοιλάδα τοῦ Ρίφτ Βάλλεϊ, ποὺ στὰ σπλάγχνα της κρύβει τὸ σαφάρι τῆς Ρουάχα, ὅπου ἀργοσέρνει τὰ νερά του ὁ μεγάλος ὁμώνυμος ποταμός. Αὐτὸ βέβαια τὴν περίοδο τῶν βροχῶν, δηλαδὴ ἀπὸ τὸν Δεκέμβριο μέχρι τὸν Μάϊο, ποὺ τὰ πάντα εἶναι καταπράσινα. Ὅταν σταματᾶνε οἱ βροχές, ἀπὸ Ἰούνιο μέχρι Νοέμβριο, αὐτὸ ποὺ ἀντικρίζεις εἶναι ἕνα θλιβερὸ κατακίτρινο τοπίο, ποὺ βάζει σὲ τροχιὰ ἀναζήτησης δροσιᾶς καὶ
26
νεροῦ ἀνθρώπους καὶ ζῶα… Σ’ αὐτὸ τὸ ἥρεμο χωριό, μέσα στὸ ὀνειρικὸ αὐτὸ περιβᾶλλον, ζοῦν γύρω στοὺς 400 κάτοικοι, ποὺ ἀσχολοῦνται κυρίως μὲ τὴν καλλιέργεια κηπευτικῶν καὶ καλαμποκιοῦ. Τὰ ἡμίγυμνα παιδάκια παίζουν ἀνέμελα κάτω ἀπὸ τὸν καυτὸ ἥλιο, μὲ παιχνίδια ποὺ τὰ ἴδια κατασκευάζουν, αὐτοσχέδια αὐτοκινητάκια, μπάλες ἀπὸ κουρελάκια, κούκλες πάνινες, τὰ ὁποῖα βέβαια στὴν φαντασία τους τὰ ταξιδεύουν σὲ ἕναν ἄλλο μακρινὸ κόσμο, πολύχρωμο, πιὸ δίκαιο, διαφορετικὸ ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν μεγάλων. Μὲ τὴν φροντίδα αὐτῶν τῶν ἀγνῶν ἀνθρώπων, πρὶν λίγο καιρό, φτιάχτηκε μιὰ πρόχειρη πανέμορφη χορτοκαλύβα μέσα στὴν
ὁποία τελούσαμε τακτικὰ τὴν Θεία Λειτουργία. Οὔτε τὸ εὐτελὲς ἄχυρο τῆς κατασκευῆς, οὔτε τὸ κοκκινωπὸ χῶμα στὸ πάτωμα, οὔτε τὰ κουρελιασμένα μὰ πεντακάθαρα ροῦχα τῶν φτωχῶν πιστῶν μας, ἐμπόδιζαν τὴν Χάρη τοῦ ταπεινοῦ Χριστοῦ, ποὺ γεννήθηκε σὲ παρόμοια καλύβα στὴν Βηθλεέμ, νὰ ἔλθει καὶ νὰ φωλιάσει στὶς καρδιές τῶν πιστῶν ἀδελφῶν τοῦ Μκόμπε. Ἔβλεπες στὰ ἡλιοκαμμένα πρόσωπα καὶ στὰ ὑγρὰ μάτια τῶν φτωχῶν αὐτῶν ἀνθρώπων τὴν δίψα νὰ δοῦν, νὰ ἀγγίξουν, νὰ κοινωνήσουν μὲ τὸν Οὐράνιο Ἐπισκέπτη τους ποὺ καταδέχθηκε νὰ ἔλθει στὸ ὄμορφο καὶ φιλόξενο χωριό τους. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ λέει ὁ λειτουργὸς ἱερέας: «Εὐλογημένη ἡ Βασι-
λεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», ἀνοίγει μιὰ μεγάλη οὐράνια πύλη, στὴν ὁποία ἄν κάποιος εἰσέλθει, ξεχνᾶ τὰ ἐπίγεια, σταματάει ὁ χρόνος καὶ ζεῖ τὰ αἰώνια, τὰ μένοντα καὶ ἐλπιζόμενα. Ὅταν λοιπόν, μοιραστήκαμε μαζί σας τὴν χαρὰ μιᾶς τέτοιας Θείας Λειτουργίας καὶ σᾶς στείλαμε φωτογραφίες ἀπὸ τὸ ἀχυρένιο παλατάκι μας, ἀμέσως ἀναλάβατε πρωτοβουλία γιὰ τὴν ἀνέγερση πέτρινου ναοῦ στὸ Μκόμπε, ἀφιερωμένου στὴ μνήμη τοῦ Ἁγίου Παρθενίου Ἐπισκόπου Λαμψάκου, τοῦ ταπεινοῦ αὐτοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος πρὶν χειροτονηθεῖ Ἐπίσκοπος ἐξασκοῦσε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ ψαρᾶ. Ὅπως λέει ὁ βίος του, ψάρευε καὶ τὰ ψάρια ποὺ ἔπιανε τὰ μοίραζε στοῦς
27
φτωχούς! Πόσο θὰ χαίρετε τώρα ὁ ταπεινὸς αὐτὸς Ἅγιος Δεσπότης μας, ὁ Ἅγιος Παρθένιος, ὁ ὁποῖος θεραπεύει τὸν καρκίνο, ποὺ τοῦ χτίσατε «Σπίτι» στὸ Μκόμπε! Μακριὰ ἀπὸ τὴν θάλασσα βέβαια, ἀλλὰ ἐδῶ τώρα θὰ ψαρεύει ψυχὲς ἀνθρώπων γιὰ τὴν οὐράνια Βασιλεία! Διότι ὁ καινούριος πέτρινος Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Ἁγίου Παρθενίου μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ ἀποπερατώθηκε. Μὲ τὴν γενναία καὶ ὁλοπρόθυμη συμπαράστασή τῆς εὐλογημένης Ἀδελφότητάς σας, μέσα σὲ λιγότερο ἀπὸ τέσσερεις μῆνες ὁ Ναός μας εἶναι ἕτοιμος. Εὐγενεῖ δὲ φροντίδι καὶ κόπῳ τοῦ ἀφανοῦς ἥρωος καὶ μετριόφρονος, ἀλλὰ πάντοτε πρόθυμου κ. Σωτήρκου φιλοτεχνήθηκαν καὶ οἱ
28
ὄμορφες εἰκόνες τοῦ τέμπλου μας! Ἦταν πολὺ συγκινητικὸ νὰ βλέπεις ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ τῆς ἔναρξης τῶν ἐργασιῶν ἀνέγερσης τοῦ ναοῦ, ὁλόκληρο τὸ χωριὸ νὰ συμμετέχει στὴ θεμελίωσή του. Ἀκόμη καὶ μικρὰ παιδιὰ κουβαλοῦσαν πέτρες ἀπὸ τὸ παρακείμενο βουνὸ, συμβάλλοντας καὶ αὐτὰ μὲ τὶς πενιχρὲς δυνάμεις τους στὸ χτίσιμο τοῦ δικοῦ τους ναοῦ, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ μὴν διαθέτει βυζαντινὴ μεγαλοπρέπεια ἤ «χρυσοὺς κρεμμυδόσχημους τρούλους», ἀλλὰ δένει εὐχάριστα μὲ τὸ περιβᾶλλον καὶ ἑλκύει καὶ θέλγει τὶς ψυχές τῶν ταπεινῶν ἀδελφῶν μας νὰ ἀτενίσουν προσευχητικὰ πρὸς τὸν Κύριο. Ὁ νέος αὐτὸς ἱερὸς ναός τοῦ ἁγίου Παρθενίου εἶναι πραγματικὰ
Συσσίτιο για τα παιδιά της Τανζανίας, προσφορά της Αδελφότητάς μας
Ο Ιερός Ναός του Αγιου Παρθενίου στο Μκόμπε ἕνα στολίδι γιὰ τὴν περιοχή, καθὼς φαίνεται ἀπὸ χιλιόμετρα μακριά, ἔτσι ποὺ εἶναι σκαρφαλωμένος στὸ ψηλὸ βουνό, καὶ ταυτόχρονα εἶναι γιὰ μᾶς ἕνα ἐνθαρρυντικὸ μήνυμα τῆς πρόνοιας τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ συνέχιση τοῦ ἔργου τοῦ Παλαίφατου καὶ Ἱεραποστολικοῦ Πατριαρχείου μας. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι πρόσφατα ξεκίνησε ἔνας ἄδικος πόλεμος ἐναντίον τοῦ Πατριαρχείου μας δυστυχῶς ἀπὸ τὴν ἀδελφὴ Ἐκκλησία τῶν Ρώσων. Εἰσβάλλουν μὲ τὴν δύναμη τῶν ρουβλίων καὶ τῆς πολιτικῆς τοῦ Κράτους τους στὴν Ἀφρικὴ καὶ δημιουργοῦν Ἐκκλησιαστικὸ Σχίσμα, τὶς συνέπειες τοῦ ὁποίου θὰ ἀντιμετωπίσει ὅλη ἡ ἀνὰ τὴν Οἰκουμένη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὸ προσεχὲς μέλλον. Ἐξαγοράζουν ἤδη μερικοὺς ἱερεῖς μας, καὶ φέρνουν νέα ἤθη στὴν ἀφρικανική ἤπειρο. Εἰλικρινά, ἀδελφοὶ μου, θὰ
προτιμοῦσα νὰ λειτουργῶ στὴν ἀχυροκαλύβα τοῦ Μκόμπε γιὰ πάντα καὶ νὰ συναναστρέφομαι μὲ τοὺς ταπεινοὺς χωρικούς του, παρὰ νὰ λειτουργῶ σὲ «χρυσὰ παλάτια». Εὔχομαι πάντα νὰ ἔχουμε στὸ νοῦ μας ὅτι ὁ Χριστὸς «ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν», καὶ ὅτι «δὲν θεολογοῦμε Ἀριστοτελικῶς, ἀλλὰ ἀλιευτικῶς», ὅπως σοφὰ ἔλεγε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, καὶ ὅπως ἐν τοῖς πράγμασι ἔκανε ὁ Ἅγιος Παρθένιος Λαμψάκου. Δὲν πλησιάζουμε δηλαδὴ τὸν Χριστὸ μὲ ἔπαρση φιλοσοφική, ἀλλὰ μὲ τὴν γνώση καὶ ἐμπειρία ποὺ εἶχαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ποὺ ἦταν ἁπλοὶ ψαράδες. Εὔχεσθε, παρακαλῶ ἀδελφοί, γιὰ τὸν ξαφνικὸ καὶ ἄδικο πειρασμὸ τῆς Ἐκκλησίας μας στὴν Ἀφρική. Μὲ εὐγνωμοσύνη καὶ πόνο καρδιᾶς † Ὁ Ἀρούσας Αγαθόνικος 29
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΤΟΛΙΑΡΑΣ
Τυφώνας πίστεως Αγαπητοί αδελφοί τε και φίλοι της Εξωτερικής Ιεραποστολής, Σας χαιρετώ και σας ασπάζομαι εν Κυρίω από τη Νότια Μαδαγασκάρη, από το όμορφο αυτό νησί, τον επίγειο παράδεισο των ταξιδιωτικών οδηγών και συνάμα τη σκληρή πραγματικότητα, οριακά μη βιώσιμη, για τον γηγενή πληθυσμό με αποκορύφωμα την καταστροφική επέλαση δύο σφοδρότατων Τυφώνων. Σπίτια ισοπεδώθηκαν, σχολεία γκρεμίστηκαν, νοσοκομεία πλημμύρισαν, άνθρωποι έχασαν την ζωή τους, αναρίθμητοι αγνοούνται, δρόμοι καταστράφηκαν, γεωργικές καλλιέργειες θάφτηκαν κάτω από το νερό και ο τραγικός κατάλογος των συνεπειών δεν έχει τελειωμό. Μέσα σε όλη αυτή την κατά-
30
σταση, τη μεστή πόνου και θλίψεως, που βιώνουν οι συνάνθρωποί μας έρχονται για μια ακόμη φορά και μας διδάσκουν τι εστί πίστη στον Χριστό. Συγκεκριμένα, με την παύση των εκτάκτων καιρικών φαινομένων, και όταν η διέλευση των δρόμων ήταν επιτρεπτή, αφού πρώτα υποχώρησαν τα ύδατα τα οποία σε περιοχές ξεπέρασαν το ένα μέτρο, βασική αγωνία και μέριμνα από μεριάς μας ήταν η επίσκεψη και αυτοψία των αναγκών των πληγέντων. Η κατάσταση τραγικότερη της αναμενόμενης. Μάτια κλαμένα, κατακόκκινα από την κούραση και την πολυήμερη αϋπνία, παιδιά να κλαίνε ασθενικά ζητώντας φαγητό και γέροντες βουτηγμένοι στη λάσπη να περισώζουν τα λιγοστά υπάρ-
χοντά τους. Άνθρωποι που χάσανε όλο το βιος τους, δηλαδή την αχυρένια καλύβα, ή για τους πιο «προνομιούχους» από τούβλα φτιαγμένη, τα λιγοστά οικόσιτα ζώα και τα ακόμα λιγότερα ρούχα τους. Κι εγώ μπροστά τους μην μπορώντας για μια ακόμη φορά να αρθρώσω λέξεις παρηγοριάς και ενίσχυσης. Δυστυχώς, η αμηχανία μου αποτέλεσε ένα ακόμα βάρος για αυτούς. Μη θέλοντας να με υποβάλουν στο μαρτύριο των δακρύων έδωσαν τον λόγο, ως είθισται στις τοπικές κοινωνίες, στον γηραιότερο του χωριού. Τον κοίταξα στα μάτια και προσευχόμουν μυστικως να μην ακούσω το «Γιατί το επέτρεψε
αυτό ο Θεός;». Περίμενα ότι θα μου ζητούσε βοήθεια, χρήματα, μέσα ανοικοδόμησης του οικισμού και άλλα αυτονόητα. Αντιθέτως, όμως, τα λόγια του αποτέλεσαν την όντως έκπληξη»: «Πατέρα μας, Επισκοπε, Ευχαριστούμε τον Θεό για το ότι σήμερα βρίσκεστε μαζί μας, κοντά στα παιδιά σας. Ευχαριστούμε τον Θεό που είσαστε καλά στην υγεία σας. Ευχαριστούμε τον Θεό το ότι είσαστε ζωντανός μετά από ένα τόσο δύσκολο ταξίδι, σε δρόμους ανύπαρκτους. Ευχαριστούμε πολύ για την αγάπη και τον ενδιαφέρον σας.
Ακόμη μία γεώτρηση πόσιμου νερού από την πηγή της καρδιάς σας
31
Ταξιδεύοντας στο ποτάμι για το σχολείο Θέλουμε να σας ζητήσουμε το εξής: Να χτίσετε και πάλι το κοινό σπίτι όλων μας. Να σηκώσετε την Εκκλησία και τον Σταυρό στη στέγη, ούτως ώστε να έχουμε τη βοήθεια του Πατερα μας. Αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο δώρο και την πηγή της χαράς μας». Τελειώνοντας, ο σεβάσμιος γέρων κάθισε κάτω. Στο μυαλό μου τριγυρνούν πολλά πράγματα. Τα δάκρυα βρήκαν διαφυγή και η αιτία αυτή τη φορά η φρικτή πτώση μου. Πώς να συγχωρέσω τον εαυτό μου για τις πεζές σκέψεις μου; Έφτασα εδώ πριν λίγα χρόνια
32
για να διδάξω Χριστό –έτσι νομιζα– και ο Χριστός με δίδαξε μέσα από αυτούς τους ανθρώπους. Όπως τώρα, με την αγωνία τους ποθούν να ξαναβρούν το κέντρο λατρείας τους και όχι τη στέγη για τα σώματά τους. Την Εκκλησία και τον Σταυρό, αυτό που τους δίνει χαρά και ελπίδα. Ώρες μετά, με τις υποσχέσεις να με βαραίνουν αναχωρώ για τόπο νέας εκπλήξεως. Άνθρωποι με περιμένουν στο δρόμο, γύρω κρανίου τόπος. Πλησιάζω τον Ναό και διακρίνω τους καπνούς από τις εστίες που ζέσταιναν τους γηραιότερους και τα μουλιασμένα ρούχα των ανθρώπων. Και πάλι, ο μεγαλύτερος
εξ αυτών παίρνει το λόγο: «Πατέρα μας καλώς ήρθατε στο σπίτι του Θεού και σπίτι όλων μας πλέον. Ζητούμε να μας συγχωρέσεις γι’αυτό, όμως δεν είχαμε πού αλλού να καταφύγουμε. Ευχαριστούμε τον Θεό, εσάς και όλους τους ανθρώπους που σας βοήθησαν να χτίσετε αυτόν τον Ναο ώστε τόσες μέρες όπως και σήμερα να βρίσκουμε τόπο ξεκούρασης. Όπως είδατε το χωριό μας καταστράφηκε, τα σπίτια μας τα πήρε το νερό, το ίδιο και τα ζώα. Εμείς σωθηκαμε, γιατί τρέξαμε μέσα στην Εκκλησία. Σας ευχαριστούμε πολυ!».
Κι εγώ προσωπικά θέλω να ευχαριστήσω όλους εσάς που αγαπάτε την Ιεραποστολή και στηρίζετε το έργο μας. Να ευχαριστήσω την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, η οποία βρίσκεται στο πλευρό μας και μέσω των δύο ναών, που προσέφερε ως ευλογία στη Νότιο Μαδαγασκάρη, αυτών του Αγίου Αθανασίου και της Αγίας Αικατερίνης, έδωσε τη δυνατότητα σε τόσους και τόσους αδελφούς να σωθούν ψυχή τε και σώματι. Ο Κύριος να σας σκεπάζει αναλόγως! † Ο Τολιαρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης Πρόδρομος 33
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΤΖΙΝΤΖΑΣ
Η νέα μας ιεραποστολική επισκοπή Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Xαίρετε εν Κυρίω από την Ουγκάντα και τη νεοσύστατη Επισκοπή Τζίντζας. Χαιρόμαστε και παίρνουμε δύναμη πάντοτε από την αγάπη και τη συνεχή βοήθειά σας σε όλους τους τομείς των λειτουργικών και κοινωνικών αναγκών του Ιεραποστολικού αγώνος μας. Με ιδιαίτερη χαρά, μοιραζόμαστε μαζί σας τα ευχάριστα Νέα ότι η χώρα της Ουγκάντας, απ’ όπου ξεκίνησε η Ιεραποστολή στην Αφρική, ενδυναμώθηκε με μία ακόμη Επισκοπή. Την Επισκοπή Τζίντζας. Έτσι πλέον υπάρχουν τρεις Επισκοπές. Η Μητρόπολη Καμπάλας, η Επισκοπή Γκούλου και η Επισκοπή Τζίντζας, η οποία δημιουργήθηκε με απόσπαση από την Επισκοπή Γκούλου. 34
Κάνουμε πλέον μια νέα αρχή. Οι ανάγκες και πάλι πολλές και μεγάλες. Από την ίδρυση του Επισκοπείου, τον ευπρεπισμό των Ιερών Ναών που ήδη υπάρχουν και το χτίσιμο νέων ναών και κτηριακών υποδομών. Ζητώ και πάλι τις προσευχές σας για να ανταπεξέλθουμε στις νέες προκλήσεις. Η Αφρική δέχτηκε θρησκευτική εισβολή από ομόδοξη χώρα, με σκοπό τον θρησκευτικό επεκτατισμό, ενάντια στους Κανόνες της Εκκλησίας, παρακινούμενη από μικρόψυχα συμφέροντα, σκανδαλίζοντας τις ψυχές του δικού μας ποιμνίου, που με κόπο και πολλή προσευχή τόσα χρόνια προσπαθούμε να φανούμε αντάξιοι στο κάλεσμα του Κυρίου μας για τον Ευαγγελισμό των Εθνών. Το άδικο όμως
δεν ευλογείται. Τα λίγα αργύρια που προσφέρουν τώρα, για να εξαγοράσουν αυτές τις ψυχές, κάποτε θα τελειώσουν. Εμείς όμως είμαστε εδώ και περιμένουμε και θα περιμένουμε όπως ο πατέρας του άσωτου υιού, μέχρι να ξεθαμπώσουν τα πνευματικά τους μάτια και να δουν την πραγματικότητα. Όλες οι χώρες της Αφρικής έχουν τον πατέρα τους και αυτός είναι ο Προκαθήμενος του Αλεξανδρινού Θρόνου, πάπας και Πατριάρχης πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β΄. Προσευχηθείτε, αδελφοί μου· είναι το μόνο μέσο που έχουμε για να ξεπερνάμε τα προβλήματα και να δίνουμε λύσεις. Για να επανέλθουμε, το έργο μας, όπως θα διαπιστώσετε από το φωτογραφικό υλικό, έχει να κάνει
πρωτίστως με τον αγιασμό των ψυχών και ακολουθεί η κοινωνική μέριμνα. Ο Επίσκοπος, οι Ιερείς, τα πρόσωπα τα οποία διακονούν εθελοντικά, δίνουν την ψυχή τους. Δίπλα στη λέξη και την έννοια της αγάπης μπαίνει η θυσία. Θυσιαστική αγάπη. Ολοκληρωτική αγάπη, χωρίς διακρίσεις σε φυλές, κοινωνικές ή θρησκευτικές ομάδες. Ο καθένας που χτυπά την πόρτα του Ιεραποστολικού κλιμακίου μας, δεν φεύγει χωρίς να πάρει κάτι. Γι’ αυτό και μέριμνά μας είναι πλέον να δημιουργήσουμε κέντρα. Ηδη ξεκινήσαμε τη θεμελίωση του Πνευματικού κέντρου στην Τζίντζα και ξεκινήσαμε μια φάρμα στην περιοχή Νακαμπάλε με καλλιέργειες και ζώα, ώστε να έχουμε τούς πόρους για να προσφέρουμε
Ο Επίσκοπος Σίλεβστρος στο Ορθόδοξο νηπιαγωγείο Kagulu
35
περισσότερη πνευματική και κοινωνική στήριξη και φιλανθρωπική βοήθεια στους φτωχούς συνανθρώπους μας, και κυρίως τα παιδιά. Και σε όλα αυτά χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας. Χτυπάμε λοιπόν και πάλι την πόρτα της καρδιάς σας. Μην μας παρεξηγείτε. Η Αφρική είναι μια όμορφη ήπειρος, έχει τα πάντα, αλλά λείπουν οι υποδομές. Αυτό που προσπαθούμε είναι μαζί με την πνευματική τροφή, να βελτιώσουμε και τις συνθήκες της ζωής. Γνωρίζετε το τι δίδασκε και τι προέτρεπε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στο υπόδουλο τότε γένος των Ελλήνων να κάνει. Να χτίζουν σχολεία. Γιατί εκεί θα μάθουν την αλήθεια και θα ελευθερωθούν. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε κι εμείς. Χτίζουμε ναούς για να ελευθερωθούμε από τα δεσμά των δαιμονικών προκαταλήψεων,
36
χτίζουμε σχολεία για να μάθουμε να σκεφτόμαστε, να γινόμαστε δημιουργικοί, για να είμαστε ελεύθεροι. Η νέα Επισκοπή Τζίντζας είναι μια νέα πρόκληση στο Ιεραποστολικό μας έργο. Είναι η απόδειξη ότι στην Αφρική η Ορθοδοξία δίνει νόημα στη ζωή των ανθρώπων και όλο περισσότεροι θέλουν να μάθουν και να ζήσουν την αλήθεια του Ευαγγελίου και να γευθούν το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Αυτό προσφέρουμε, γι’ αυτό θυσιαζόμαστε και γι’ αυτό επιζητούμε τις προσευχές σας. Και πάλι σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου. Να είστε βέβαιοι πως μέσα από το φωτογραφικό υλικό, το οποίο θα αποστέλλουμε, θα βλέπετε να υλοποιούνται τα δικά σας έργα από τη δική σας προσφορά και να γινόμαστε όλοι μέτοχοι της ίδιας χαράς. † Ο Τζίντζας Σίλβεστρος
Αγιασμός σε λασποκαλύβα-εκκλησία
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΟΥΙΝΕΑΣ
Βαδίζοντας ιεραποστολικά Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Σας χαιρετώ από την Ορθόδοξη Ιεραποστολή στη θλιβόμενη και πληγωμένη χώρα της Σιέρρα Λεόνε. Αυτή η αιματοβαμμένη γη υποφέρει τα τελευταία 25 χρόνια. Η μία καταστροφή μετά την άλλη. Το μεγάλο αυτό γεγονός άρχισε με ένα βάρβαρο εμφύλιο πόλεμο που είχε διάρκεια 12 χρόνια. Ο πόλεμος έληξε το 2002 αλλά έφερε τόσο μεγάλη καταστροφή, που η Σιέρρα Λεόνε είναι μέχρι σήμερα από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Η Ορθόδοξη Ιεραποστολή άρχισε εκ του μηδενός το 2007. Λαμβάνοντας την ευλογία του Μακαριωτάτου πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής αρχίσαμε το ιερό ευαγγελικό έργο με
τη βοήθεια ιεραποστολικών οργανισμών από την Ελλάδα, την Αυστραλία και τις Η.Π.Α. Δημιουργήσαμε εκκλησιαστικά και φιλανθρωπικά έργα και ευγνωμονώ τους αδελφούς που προσέφεραν για αυτά. Μέχρι στιγμής έχουμε 3 νηπιαγωγεία, 2 σχολεία, ένα Ορθόδοξο ιεραποστολικό κολλέγιο, 2 κλινικές, 2 ορφανοτροφεία, 3 μεγάλες εκκλησίες και πάμπολλες βαπτίσεις. Όλες μας αυτές οι υπηρεσίες προσφέρονται δωρεάν προς τον πολύπαθο λαό. Η Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής από την πρώτη στιγμή μάς αγκάλιασε στοργικά παρέχοντας οικονομική βοήθεια αλλά και 18 κοντέινερ ως ανθρωπιστική συνδρομή. † Ο Νικοπόλεως Θεμιστοκλής 37
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΜΠΟΥΚΟΜΠΑΣ
Η ματωμένη ευθύνη Ἀγαπητοί φίλοι τῆς Ἱεραποστολῆς, Θέλω νά σᾶς εὐχαριστήσω γιά τήν στήριξη στό ὅλο ἱεραποστολικό ἔργο στήν Μπουκόμπα τῆς Τανζανίας. Ἡ βοήθεια ἦλθε στό ξεκίνημα τοῦ ἔργου καί ἀπετέλεσε ἀνάσα γιά τά μεγάλα ζητήματα πού ἀντιμετωπίζαμε. Δέν ξεχνῶ τίς συμβουλές σας ἀπό τήν συνεργασία σας μέ δεκάδες Ἱεραποστόλους ἐπί 60 χρόνια. Δέν ξεχνᾶμε ὅτι εἶσθε ὁ ἀρχαιότερος Ἱεραποστολικός Σύλλογος στήριξης ἱεραποστολικῶν κλιμακίων στήν Ἑλλάδα. Κάθε φορά πού ἔρχομαι στήν Ἑλλάδα τά γραφεῖα σας εἶναι ἕνα λιμάνι, πού δένουμε καλά καί σίγουρα τήν ἱεραποστολική μας διακονία. Ἰδιαίτερα συγκινητική ἦταν ἡ
38
παρουσία τῆς Ἀδελφότητος σας, μέ ἀντιπρόσωπο τόν ἀδελφό κ. Πρόδρομο Καλαϊτζίδη, στήν εἰς Ἐπίσκοπον χειροτονία μου στήν Ἀλεξάνδρεια στίς 20 Φεβρουαρίου 2022. Τό ἔλεος καί ἡ ἀνοχή τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀπόφαση τῶν Ἐπισκόπων τῆς Ἀφρικῆς, μέ τήν ἐπίθεση τῶν χειρῶν τοῦ Μακαριωτάτου Πάπα καί Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, μέ κατέστησαν Ἐπίσκοπο τῆς Ἐπισκοπῆς Μπουκόμπας. Τώρα τά πράγματα ἄλλαξαν. Δέν εἶμαι ἀπλῶς ἕνας Ἱερομόναχος πού διακονῶ τήν Ἱεραποστολή στή Μπουκόμπα τῆς Τανζανίας, ἀλλά ὁ Ἐπίσκοπος πλέον, ὁ ὑπεύθυνος ποιμένας τῆς Ἐπισκοπῆς. Μάλιστα, τώρα, μοῦ προσθέτει ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης μου καί τήν Μουάνζα, μιά πόλη
3.000.000 πληθυσμοῦ καί ὁλόκληρη τήν Δυτική Τανζανία, πού εἶναι σάν δυό Ἑλλάδες σέ μέγεθος. Ἀναλογίζομαι πλέον τήν μεγάλη εὐθύνη, πού θέτει ἡ Ἐκκλησία στούς ἀσθενεῖς ὥμους μου. Πῶς θά τά βγάλω πέρα; Ἀπό τήν προηγούμενη 18μηνη Ἱεραποστολική ἐργασία, ὡς Πατριαρχικός, προσπάθησα νά γνωρίσω τήν Ἐπισκοπή, τούς Ἱερεῖς, τούς κατηχητές, τόν λαό καί νά πάω στίς περισσότερες Ἐνορίες. Αὐτή ἡ γνωριμία τῆς Ἐπισκοπῆς μοῦ δίνει τήν δυνατότητα νά ἱεραρχήσω τίς ἀνάγκες καί νά ἀρχίσω, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν βοήθεια τῶν φίλων τῆς Ἱεραποστολῆς, σιγά-σιγά νά θέτω σέ ἐνέργεια τόν Ἱεραποστολικό Προγραμματισμό. Ἀπό τίς προφορικές καί γρα-
πτές ἐπικοινωνίες μας καί ἀπό τά δημοσιεύματα σᾶς ἔχω έκθέσει τίς ἀνάγκες, τίς προτεραιότητες καί τόν προγραμματισμό τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου στήν Ἐπισκοπή Μπουκόμπας. Ἡ πρώτη καί κυριότερη φροντίδα μας εἶναι οἱ ἱερεῖς. Πιστεύω, ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι πρῶτα ποιμένας τῶν ποιμένων. Φροντίζει καί νοιάζεται πρῶτα γιά τούς ἱερεῖς καί τίς πολύτεκνες οἰκογένειές τους. Οἱ Ἱερεῖς εἶναι περισσότερο κοντά στό λαό καί ἐπικοινωνοῦν ἄμεσα μέ τόν λαό. Τελικά τήν Ἱεραποστολή θά τήν κάνουν στή πράξη οἱ ἱερεῖς. Πρῶτο μέλημα μας ἦταν ὁ σταθερός μηνιαῖος μισθός. Ὁ μισθός ὅμως αὐτός εἶναι χαμηλός, τή στιγμή, πού οἱ σχισματικοί Ρῶσσοι γιά
Οι ιερείς της Μπουκόμπας υποδέχονται τον πάπα και Πατριάρχη κ. Θεόδωρο
39
νά ἐξαγοράσουν τούς Ἱερεῖς δίνουν 300 €. Καί δυστυχῶς μ’ αὐτό τό δέλεαρ πῆραν μέ τό μέρος τους 4 ἱερεῖς ἀπό τήν Ἐπισκοπή μας, 14 ἀπ’ ὅλη τήν Τανζανία καί 102 άπ’ ὅλη τήν Ἀφρική. Πρέπει τουλάχιστον νά αὐξήσουμε τό μισθό στά 100€. Τό πρόβλημα πού ἔχω μπροστά μου εἶναι πῶς θά καλύψω τούς μισθούς τῶν μελλοντικῶν Ἱερέων. Τό ἑπόμενο διάστημα πρέπει νά χειροτονηθοῦν ποιμένες γιά τίς 160 ἀποίμαντες Ἐνορίες. Ποῦ θά βρῶ τά χρήματα γιά τήν μισθοδοσία τους; Πρέπει νά γίνουν σπίτια δίπλα στούς Ναούς, γιατί πολλοί Ἱερεῖς μένουν μακριά ἀπό τίς Ἐνορίες τους, λόγω ἔλλειψης σπιτιοῦ.
40
Δεύτερη ἄμεση φροντίδα μου εἶναι ἡ ἑτοιμασία νέων κατηρτισμέμων ἱερέων στίς ἐκατοντάδες ἀποίμαντες Ἐνορίες. Γιά τόν λόγο αὐτό, δημιουργήσαμε τήν Ἱερατική Σχολή «Εὐαγγελιστής Μᾱρκος» στήν Μπουκόμπα μέ τούς πρώτους 17 ἱεροσπουδαστές. Πρέπει τόν ἐρχόμενο Σεπτέμβριο νά ἐπιλέξουμε νέους Ἱεροσπουδαστές. Ὅμως στερούμεθα χώρου. Χρειάζομαι ἄμεσα χρήματα γιά νά ἀρχίσω τήν Σχολή, πού θεμελίωσε ὁ Μακ. Πατριάρχης μας στίς 19 Ὀκτωβρίου. Πραγματικά περιμένω νά γίνει τό θαῦμα τοῦ Θεοῦ καί νά βρεθοῦν χορηγοί τῆς Ἱερατικῆς Σχολῆς μας. † Ο Μπουκόμπας Χρυσόστομος
Διψώντες Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Γράφουμε για να σας αναφέρουμε την ανάγκη ενός πηγαδιού στην ενορία της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, Αγίου Παϊσίου και Αγίου Πορφυρίου. Βρισκόμαστε στην περιοχή Ntungamo, επαρχία της Δυτικής Ουγκάντας και στο όμορφο χωριό Rubaare, στο τριεθνές Ουγκάντας, Τανζανίας και Ρουάντας. Η έλλειψη νερού είναι ένα μεγάλο γεγονός που επηρεάζει τη ζωή μας σε πολλά έργα. Η καθημερινότητά μας χωρίς καθαρό πόσιμο νερό είναι δύσκολη. Τα χωριά μας δεν έχουν εύκολη πρόσβαση, μιας και οι λίμνες βρίσκονται πολύ μακριά. Τα βρέφη και τα νήπια επηρεάζονται περισσότερο από το βρόμικο νερό και πολλές φορές χάνουν τη ζωή τους. Τύφος,
ελονοσία και χολέρα θερίζουν. Τα μεγαλύτερα παιδιά περπατούν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις για να φέρουν στο σπίτι τους νερό. Με κουβάδες ή μπιτόνια στο κεφάλι είναι αναγκασμένα να κουβαλούν 5, 10 ή και 20 λίτρα, ανάλογα με τις αντοχές τους. Έχουμε βρεθεί πολλές φορές σε ανάγκη για νερό, για να κάνουμε βαπτίσεις, ή για μαγείρεμα στην κατασκήνωση των παιδιών, και έπρεπε να βάλουμε άνθρωπο να μας το φέρει με ποδήλατο ή μηχανάκι, πράγμα που κοστίζει πολύ κάθε φορά. Έτσι σας παρακαλούμε θερμά να μας βοηθήσετε να δημιουργηθεί ένα πηγάδι στον χώρο της ενορίας μας για την κάλυψη της ανάγκης των ανθρώπων. π. Αριστοτέλης Asiimwe 41
Θεμέλιο Πίστης Ωδή Στον άγιο ένδοξο Απόστολο Ευαγγελιστή Μάρκο Άγιε πνευματικέ πατέρα της οικουμένης, ένδοξε Απόστολε Ευαγγελιστή Μάρκε. Ως ολίγιστος έρχομαι με συγκίνηση γονυκλινή να καταθέσω λόγια ανθολογικής αγάπης στην καθάρια λαμπροφόρα ψυχή σου. Αναπολώ το χτες εν πλω… Πέρα στους μακρινούς ευκαταφρόνητους αιώνες που συνέλεξε χρόνια η ιστορία. Ο νους να προσπαθεί να μεταφέρει εικόνες αληθείς, δίχως ίχνος ιδιοτέλειας, δίχως σκιές συννεφείς. Α΄ Εκείνη την εποχή, μιαν αγάληνη ημέρα Πέμπτη, η ευλαβής μητέρα Μαρία προσέφερε ταπεινά τον Μυστικό Δείπνο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Δίπλα της ο νεαρός υιός της ονομαζόμενος Μάρκος με ανυπόμονη ετοιμότητα προσφοράς. Α! Πόσο θα ήθελα παιδί να ήμουν τότε μαζί σου εκείνο το προδοτικό βράδυ στη Γεσθημανή. Άλλωστε το γνωρίζεις από κατάθεση της ψυχής. Τι δύσκολες ώρες στον ελαιώνα του θρήνου. Τι αποπνικτικές στιγμές, όταν κόβεται η αναπνοή από την επιθετικότητα του μίσους. Σφαγιασμένη η αγνότητα θυσιάζεται τώρα στο μουχλιασμένο όχλο του μηδενισμού. Η τολμηρότητα να ξεφύγεις των δεσμών θυμίζει ευλύγιστο τρέξιμο ελαφιού. Εκείνη δυστυχώς η φοβερή νύχτα κηλίδωσε με μαύρες πινελιές παντοτινά το λερωμένο μέτωπο της ανθρωπότητας. 42
Β΄ Πνέουσα η ζωή γυρίζει σελίδες του χρόνου. Σε βρίσκει στην αγαπητερή αγκάλη του ιερού θείου σου Απόστολου Βαρνάβα και του ιερού διδάσκαλου Απόστολου Παύλου. Αντιόχεια, Κύπρος, Πέργη της Παμφυλίας υποδέχθηκαν τιμώντας τον ακούραστο βηματισμό, αφήνοντας πέρα σταλαγμίτες ιδρώτα στη Γη. Μια φωτογόνα ημέρα ξύπνησε η επιθυμία να ακολουθήσεις τον πνευματικό σου πατέρα Μέγα Ιερό Απόστολο Πέτρο στη Βαβυλώνα. Ασφαλώς πήγες και σε άλλους προορισμούς πριν έλθεις στην ωραιόκτιστη πόλη της Αλεξάνδρειας. Δημιούργημα του ίδιου Μεγαλέξανδρου ακόμη και σε λεπτομέρειες αισθητικής αρχιτεκτονικής. Η καρδιά σου αγκυρόδεσε στο λιμάνι καθοδηγούμενη από την άγια πρόνοια του Θεού. Στον ερχομό σου η επίμονη ιχνηλασία αντίκρισε μόνο αβλαστασία πνευματική στην ερημική ψυχή των ανθρώπων. Άρχισες μετά να φυτεύεις σπόρους ιδανικών ώστε να ανθίσουν οι καρπεροί λόγοι του Χριστού. Άρχισες έναν αμόλυντο αγώνα μεταλαμπάδευσης των αιωνίων αρετών του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η συνεχής πνευματοφόρος ευωδία υπερίσχυσε της μαύρης πίσσας των υλιστών. Όμως η αναίδειά τους όπλισε την κακία να μαστιγώνει χριστώνυμους πιστούς. Είναι στιγμές σαν σήμερα… Να βλέπεις τους χορούς των ειδωλολατρών με τις υιοθετημένες βδέλλες να πίνουν το πληγιασμένο αίμα των χριστιανών σε κάλεσμα μέθης των δαιμόνων. 43
Γ΄ Οι ημέρες χαμηλόσκυφτες χάνονται στη δύση όπως τα κύματα της θάλασσας στην απεραντοσύνη. Ήδη πέρασαν 22 χρόνια ευλογημένης διακονίας στο νεοφώτιστο λαό της Αιγύπτου. Σε στιγμές εξύψωσης και θείας κατάνυξης έγραψες το ιερό άγιο Ευαγγέλιο το 65-70 μ.Χ. Ο δυναμογόνος πνευματικός λόγος συμβολίζει ένα αρχηγικό λιοντάρι καθήμενο στα πόδια του Ιησού Χριστού. Στη συνεχή ανθρώπινη αναγέννηση Οι ιερότατες διδαχές ευωδιάζουν οσμή θεϊκή. Τώρα η καρδιά είναι αιχμάλωτη στην οδύνη να περιγράψει τον τερματισμό της επίγειας ζωής. Η αγνότητα της χαράς, κι αυτή κυνηγημένη, υποκύπτει στην αυλή του θανάτου. Οι μαρτυρικές ώρες αιχμάλωτες στη σκοτοδίνη λες και σταμάτησαν την αναπνοή του κόσμου. Όταν το λιθοβολημένο σκήνωμά σου σέρνεται στους δρόμους της Αλεξάνδρειας, θυσιαζόμενο το αίμα σου ανασταίνει νεκρούς. Εκεί ανάμεσα στο άρωμα των αισθημάτων ένα ευαίσθητο κρυστάλλινο δάκρυ έσπασε πληγώνοντας την ψυχή. Την χλωμή αυτή ημέρα του θρήνου, ακούς το λυπηρό κελάηδισμα πουλιών. Τα κρινάκια εκεί υποκλίνονται στην ταφή σου, όπως και οι φυλλοφόροι φοίνικες στέκουν ακίνητοι στο πένθιμο κάλεσμα της σιωπής, ενώ η ανθρώπινη αθλιότητα χωρίς ντροπή ευφραίνεται στο σκότος για το κατόρθωμά της.
44
Δ΄ Μερικές στιγμές ενθουσιασμού ο νους προσπαθεί να αναρριχηθεί στις λαμπροφόρες αχτίδες της ψυχής σου. Αυτό είναι ακατόρθωτο λόγω πνευματικής πτώσης. Τα βήματα της ζωής όλο και πλησιάζουν να τερματίσουν την αποστολή τους. Η ελαχιστότητά μου παρακαλεί την παρουσία σου στην πύλη εισόδου της ευσπλαχνίας του Χριστού. Ένα ηλιοκέντητο στεφάνι από άνθη αυγής καταθέτω τιμώντας την αιώνια μνήμη σου και τα απεσταλμένα θαλασσοπούλια ας μεταφέρουν την ωκεάνια αγάπη μου. Ε΄ Ευλόγησον, Άγιε ένδοξε απόστολε ευαγγελιστή Μάρκε, το δωροδόχο θεμέλιο πίστης εις πάσαν την οικουμένην. Ευλόγησον το κυματόπλαστο σκάφος της λαμπροτάξιδης Εκκλησίας εις πάντα τα έθνη. Ευλόγησον τους ιεραποστόλους επισκόπους να μεταδίδουν την ανατέλλουσα σωτηρία. Ευλόγησον τους πενέστερους ιερείς να λειτουργούν στους αχυρόπλεχτους Ιερούς Ναούς. Ευλόγησον τους ξυπόλητους Αφρικανούς να πορεύονται στο χριστεπώνυμο μονοπάτι. Ευλόγησον τους φιλέλληνες φυλής Μασάι, που με τ’ ακόντιά τους διακρατούν ιδανικά. Ευλόγησον τους αγαθόκαρδους φυλής Πυγμαίων που με τα βέλη τους στοχεύουν στην αληθινή πίστη. Ευλόγησον τον γενναιοπρεπή θεοφόρο ποιμενάρχη μας του παλαίφατου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας ιεραπόστολο κ.κ. Θεόδωρον Β΄ της καρδιάς του η περιστερά να πετά στοργικά στους Αφρικανούς λαούς. Νόστης Ψαρράς 45
Αλλαγές στην Ιεραποστολή του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας & πάσης Αφρικής Αλλαγές στη στελέχωση της Ιεραποστολής του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας έφεραν οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου του παλαίφατου Πατριαρχείου της 12ης Ιανουαρίου. Συγκεκριμένα, μετατίθενται: • o από Μουάνζας Τανζανίας Μητροπολίτης Ιερώνυμος στη Μητρόπολη Καμπάλας της Ουγκάντας, • ο από Κανάγκας Κονγκό Θεοδόσιος στη Μητρόπολη Κινσάσας του Κονγκό. Δημιουργήθηκε νέα Ιερά Επισκοπή Τζίντζας και Ανατολικής Ουγκάντας με απόσπαση από την Ιερά Επισκοπή Γκούλου. • Πρώτος ποιμενάρχης της Επισκοπής Τζίντζας ανέλαβε ο από Γκούλου Σίλβεστρος. • Νέος Επίσκοπος Γκούλου εξελέγη ο π. Νεκτάριος Kabuye. Επίσης, εξελέγησαν: • Νέος Μητροπολίτης Κανάγκας ο π. Χαρίτων Musungayi • Νέος Επίσκοπος Μπουκόμπας Τανζανίας ο π. Χρυσόστομος Μαϊδώνης • Βοηθός Επίσκοπος Νικοπόλεως ο π. Θεμιστοκλής Αδαμόπουλος, με ευθύνη στη Σιέρρα Λεόνε • Βοηθός Επίσκοπος Κωνσταντιανής ο π. Κοσμάς Θασίτης, με ευθύνη στην Κατάγκα Τέλος, ορίστηκαν Πατριαρχικοί Επίτροποι: • Στην Επισκοπή Γκόμας ο π. Τιμόθεος Ntumba • Στην Επισκοπή Κισαγκάνι o π. Πολύκαρπος Διαμαντόπουλος. 46
Φτερούγισμα Πεινασμένων Στην Αναστασία Ανδριοπούλου Ήλθαν οι τελευταίες ημέρες του έτους 2021 συνοδεύοντας τον αποχαιρετισμό της αείμνηστης αδελφής εν Χριστώ Αναστασίας. Τώρα αναθυμούμαι την ημέρα, που πρωτογνώρισες την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής… Τόση συγκίνηση από τους παλμούς της καρδιάς σου!... Τόση αγωνία, λόγω προβλημάτων υγείας, εάν θα μπορούσες να προσέλθεις στις μηνιαίες συνάξεις της Αδελφότητάς μας, όταν προσκαλούσαμε ιεραποστόλους επισκόπους από την πολύπαθη Αφρική. Ερχόσουν από την πόλη του Βόλου, πριν ξυπνήσει ακόμη η αυγή της Κυριακής, μεταφέροντας πάμπολλα αγαθά και χρηματική βοήθεια «για τα πεινασμένα μαυράκια», όπως έλεγες: Τι κρίμα-κρίμα να πεθαίνουν από έλλειψη τροφής! Σαν να βλέπω και τώρα τα δάκρυα από το καθαρό κρύσταλλο της ψυχής σου να ξεδιψούν σχεδόν λιπόθυμα παιδιά της αφρικανικής ηπείρου. Η Αδελφότητά μας σε είχε «μητέρα της Αφρικής» και με δέουσα τιμή σε υποδέχθηκε στην αυλή της καρδιάς της. Η αγάπη σου για τους πονεμένους λαούς ήταν ένα πηγαίο δάκρυ πνευματικής εξύψωσης προς την ανθρωπότητα. Ευλογημένο να είναι το ουράνιο ταξίδι προς την αιωνιότητα. Νόστης Ψαρράς 47