Grill Magazine 45

EDITORIAL

Αγαπητοί φίλοι,

Με δύο συνέδρια για τη μαζική εστίαση να πραγματοποιούνται μέσα σε διάστημα μερι

κών εβδομάδων, με την παρουσία σε αυτά κο ρυφαίων θεσμικών παραγόντων κι εκπροσώ

πων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο κλάδος δεν

μπορεί παρά να αισθάνεται ότι η επαναφορά

του στην κανονικότητα, μετά την πανδημία, γί

νεται με νέους όρους δυναμικής εξωστρέ

φειας. Αυτό είναι, άλλωστε, το ζητούμενο.

Παρακολουθώ την αγορά εδώ και χρόνια

και βλέπω πως, αυτήν την περίοδο, η μαζική εστίαση ενδύεται τον μανδύα του ‘πρωταγωνι

στή’ για την ανάπτυξη τόσο του αγροδιατρο

φικού τομέα, όσο και για την περαιτέρω ισχυ

ροποίηση του ήδη ισχυρού ελληνικού τουρι

σμού. «Για να δώσουμε αξία σε ένα προϊόν

που θα γευτεί ο τουρίστας, πρέπει πρώτα να

το... μαγειρέψουμε!» είπε στο συνέδριο της Κα

λαμάτας ο σεφ Λευτέρης Λαζάρου και σε μία

πρόταση θεωρώ πως αποτύπωσε όλο το νό ημα της συνεργασίας πρωτογενούς παραγω γής, εστίασης και τουρισμού.

Αν και όλα τα προηγούμενα χρόνια, η εστί αση, στην Ελλάδα, απόλαυσε εντυπωσιακής δημοσιότητας και πορεύτηκε σε μια πρωτο

φανή εξωστρέφεια -υπερβολική, επιτρέψτε μου, σε ορισμένες περιπτώσεις- έχω την εντύ πωση ότι αυτήν τη φορά, η πείρα της παρα τεταμένης οικονομικής κρίσης και το σοκ της πανδημίας και τα lockdown προσφέρουν στην εστίαση ένα ‘ειδικό βάρος’ που δεν διέθετε μέ

χρι τώρα -όχι πάντως στον βαθμό που το κα ταγράφουμε αυτό το διάστημα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

12 NEWS

Βιομηχανία, εμπόριο και μαζική εστίαση

22 TECH

Εξοπλισμός & πληροφορική

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΕΔΟΚ: Συνεχίζει κανονικά με απόφαση του ΣτΕ

28

30

ΕΡΕΥΝΑ

Delivery: Απογοητεύει όλο και περισσότερους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

– Ο ΣΕΕΜΕ εντάχθηκε στον ευρωπαϊκό φορέα του κλάδου

– Rational: Πρώτα η εξοικονόμηση ενέργειας

ΑΓΟΡΑ

– Goody’s-Everest: Ενισχύεται στο εξωτερικό

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: BURGER | 54

ΑΦΙΕΡΩΜΑ | Πετράλωνα

– Κατηφορίζοντας ή ανηφορίζοντας;

– Ταβέρνα του ΟικονόμουΙστορία δεκαετιών

– Στην αυλή του Upupa Epops

Δημητριάδης

Εμπορικός Διευθυντής:

Αντώνης Μοσχονίδης

Αρχισυντάκτης:

Θανάσης Αντωνίου

Σύνταξη:

Χριστίνα Βλαδιμήρου

Λένα Μόσχου

– McDonald’s: Νέο εστιατόριο στην Ακρόπολη

ΑΠΟΣΤΟΛΗ | Μessinia

Forum 2023

– Καλαμάτα & Μεσσηνία: Εστιατόρια & τουρισμός στο προσκήνιο

– Η εστίαση χρειάζεται ‘εργαλεία’ ανάπτυξης

– Γιώργος Καββαθάς [ΠΟΕΣΕ]:

«Η εστίαση γεννάει ‘υποχρεώσεις’»

– Καλαμάτα & Μεσσηνία: Το εστιατορικό & τουριστικό αύριο

74

ΒΙΒΛΙΟ

– Chez Lucien- Το Παρίσι στα Πετράλωνα 36

«Οι αναμνήσεις ενός μαγειριστή» του Ηλία Μαμαλάκη

Ατελιέ:

Γιάννης Ντρίγιος

Χάρης Παπαγεωργίου

Διευθυντής Πωλήσεων:

Μάνος Γεωργουλάκης

Υπεύθυνοι διαφήμισης:

Σοφία Κατσαρδή

Άγγελος Αναστασόπουλος

Συνδρομές:

Ελένη Βαγιωνάκη

Media & Marketing Assistant:

Ειρήνη Μήτση

Αλέξανδρος Δαγρές

Λογιστήριο: Κατερίνα Κόσσυβα

Events Client Serrvice:

Αναστασία Κολοβού Γραμματεία:

Μαρία Μιχαλόχριστα

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία: Pressious Arvanitidis

Ιδιοκτησία: Δημητριάδης Θ. & ΣΙΑ ΙΚΕ Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 187, 171 21, Ν. ΣΜΥΡΝΗ

Τ. 210-9010040 • F. 210-9010041 info@omind.gr • www.omind.gr

Vegan Alternatives

Τεράστια ανάγκη στήριξης του κλάδου

Το 3ο Συνέδριο Εστίασης, το οποίο πραγματο-

ποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη από τον φορέα

Estiasi Greece και φιλοξενήθηκε από την Πρω-

τοβουλία Εστίασης Θεσσαλονίκης (ΠΕΘ), επι-

βεβαίωσε την τεράστια ανάγκη στήριξης του

κλάδου εστίασης. Κατά τη διάρκειά του, παρου-

σιάστηκαν στοιχεία που επιβεβαίωσαν το μέγε-

θος και τη συμβολή του κλάδου στο ΕΑΠ. «Το

μήνυμα είναι ότι κανείς δεν δικαιούται να μην

λαμβάνει υπόψιν του πλέον τον κλάδο, όταν τα

στοιχεία τον κατατάσσουν στον μεγαλύτερο

ιδιωτικό εργοδότη και τα έσοδά του υπολείπο-

νται με μικρή διαφορά από τον τουρισμό, που

αποκαλείται νούμερο ένα εθνικό προϊόν» αναφέρει η ΠΕΘ στην

ανακοίνωσή της.

TBEX Europe 2023

Έρχεται τον Μάιο στην Καλαμάτα

Η Καλαμάτα αναμένεται να υπο-

δεχτεί, το διάστημα 8-11 Μαΐου 2023, ένα κορυφαίο διεθνές συ-

νέδριο για τον τουρισμό, τη γα-

στρονομία και τον πολιτισμό.

Πρόκειται για το TBEX Europe

2023 - Peloponnese, το συνέδριο

των Travel Bloggers Exchange

Europe, που θα φιλοξενηθεί στο Grecotel Filoxenia. Αναμένεται πως

το συνέδριο θα παρακολουθήσουν 400 bloggers, οι οποίοι έχουν πάνω από 300 εκατ. followers. Το TBEX είναι το μεγαλύτερο συνέδριο και η μεγαλύτερη εκδήλωση δικτύωσης για travel bloggers, δημοσιογράφους ταξιδιωτικού ρεπορτάζ, δημιουργούς περιεχομένου social media, ταξιδιωτικές εταιρείες και επαγγελματίες του κλάδου, όπως Οργανισμοί Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών. Ήδη έχουν εγγραφεί 120 σύνεδροι.

ESTIASI GREECE ΖΥΘΟΠΟΙΕΙA

Απέργησαν οι διανομείς της Wolt

Μετά την Κύπρο, όπου το εκεί σωματείο διανομέων προχώρησε σε κινητοποιήσεις στα τέλη του 2022, το σωματείο των εργαζομένων της πολυεθνικής Wolt στην Ελλάδα κατήλθε σε απεργία την Δευ-

τέρα 3 Απριλίου και συγκέντρωση στα γραφεία της εταιρείας. Οι εργαζό-

μενοι αντιδρούν στην ξαφνική κι αδικαιολόγητη απόφαση της εταιρείας

να μειώσει τις αποδοχές τους. Σε ανακοίνωσή της η εταιρεία, αφού υπε-

ραμύνεται του συνεργατικού σχήματος απασχόλησης των περίπου 8.000

εργαζομένων της, εξηγεί πως «αναφορικά με το θέμα των αμοιβών, διευ-

κρινίζουμε ότι με το νέο μοντέλο που παρουσιάστηκε στους συνεργάτες διανομείς, τον Φεβρουάριο του 2023, η μέση αμοιβή ανά ώρα εμφανίζεται αυξημένη κατά 5,2% σε σχέση με πέρυσι την ίδια περίοδο, φτάνοντας τον Μάρτιο του 2023 τα 8,40 ευρώ».

WOLT SARMED

Διανέμει τα Garden Gourmet της Nestle

Η Ελληνική Ένωση Ζυθοποιών (ΕΕΖ) και το

Υπουργείο Τουρισμού ανακοίνωσαν τη θέ-

σπιση του Σήματος Επισκέψιμου Ζυθοποι-

είου, με στόχο τη σύνδεση της ελληνικής πα-

ραγωγής ζύθου με αυτήν της φιλοξενίας, μέσα από ένα οργανωμένο θεσμικό πλαίσιο.

Ο Πρόεδρος της ΕΕΖ, Σοφοκλής Παναγιώ-

του (φωτο), δήλωσε σχετικά: «Το αυξανόμενο ενδιαφέρον του κοι-

νού για τα προϊόντα του ζύθου και η αλματώδης ανάπτυξη της μι-

κροζυθοποιίας, την τελευταία δεκαετία, μας οδήγησαν στην υπο-

βολή της πρότασης. Ο ζυθοτουρισμός, ως δράση ευρύτερης γαστρονομικής εμπειρίας του επισκέπτη, θα ενισχύσει επιχειρήσεις

που δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια και σε τουριστικές περιοχές, ενδυναμώνοντας την αναπτυξιακή πορεία του κλάδου μας».

Η SARMED αναλαμβάνει το έργο πανελλαδικής διανομής των προϊόντων Garden Gourmet της Nestlé σε συνθήκες βαθιάς κατάψυξης. Τα Garden Gourmet της Nestlé είναι σειρά plant based προϊόντων, στην οποία περιλαμβάνονται φυτικά σνίτσελ, κεφτεδάκια, μπέργκερ και κοτοπουκιές. H SARMED είναι πρωτοπόρος ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον κλάδο των logistics, καλύπτοντας όλο το φάσμα των υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας και κατέχει ηγετική θέση στον κλάδο 3rd Party Logistics (3PL), στην Ελλάδα, όπως, επίσης, και στον κλάδο διαχείρισης φορολογικών και τελωνειακών αποθηκών.

Ανοίγουν οι πόρτες των ζυθοποιείων

στο ευρύ κοινό

TO ΔΕΞΙ ΧΕΡΙ ΤΟΥChef

sales@3psalads.gr

ΠΡΟΣΩΠΑ

Στην αγορά των τροφίμων

Νέο διοικητικό συμβούλιο απέκτησε ο φορέας Brands In Greece - ΕΣΒΕΠ (Ελληνικός Σύνδεσμος

Βιομηχανιών Επώνυμων Προϊόντων) κι όταν

αυτό συγκροτήθηκε σε σώμα, ανέδειξε ως πρό-

εδρό του την Κυριακή Ηλία. Η Κ. Ηλία κατέχει

τη θέση του γενικού διευθυντή της εταιρείας ΕΛ-

ΓΕΚΑ από τα τέλη του 2019. Είναι απόφοιτη του Οι-

κονομικού Πανεπιστήμιου Αθηνών και διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο σπου-

δών στην Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.

Νέο πρόεδρο απέκτησε και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Επε-

ξεργασίας Κρέατος - ΣΕΒΕΚ. Ο Δρ. Στέλιος Σκαρίμπας, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ΕΛΒΙΔΑ, εξελέγη πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, διαδεχόμενος την Αγγελική Οικονόμου, η οποία αποχώρησε από τον τομέα κρέατος. Ο νέος πρόεδρος του ΣΕΒΕΚ είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος Βιομηχανικής Χημείας από το Universite Catholique de Louvain, του Βελγίου, και μεταπτυχιακών σπουδών στο εργαστήριο Βιομηχανικής Χημείας του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων. Έχει εκτός του διδακτικού του έργου, απασχοληθεί σε σειρά κρίσιμων θέσεων

σε διευθύνσεις παραγωγής, τεχνικής διεύθυνσης, γενικής διεύθυνσης, ενώ

από το 2000 διαρκώς υπηρετεί τον τομέα κρέατος σε μεγάλες εταιρείες

του κλάδου μεταποίησης. Είναι, μεταξύ άλλων, ιδρυτικό μέ-

λος της Συμβουλευτικής Επιτροπής Τεχνικών Εμπειρο

γνωμόνων - ΣΕΤΕ του ΣΕΒΕΚ, του Ινστιτούτου Προ-

ϊόντων Κρέατος - ΙΠΚ και επί σειρά ετών μέλος του

Δ.Σ. του ΣΕΒΕΚ. Μιλά αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά.

Είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών.

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΑΛΦΑ QUALITY FOODS

Παρουσίασε τα έλαια Bunge

Η Άλφα Quality Foods, η εταιρεία που δημιουργήθηκε το 2013 με

στόχο την τοποθέτηση και προώθηση προϊόντων από την κατηγορία

των τροφίμων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παρουσίασε, στο πλαίσιο της έκθεσης ΗORECA, τη σειρά εξειδικευμένων ελαίων της Bunge, την επίσημη αντιπροσωπεία της οποίας ανέλαβε πρόσφατα. Βασικός στόχος ήταν η εκπαίδευση και ενημέρωση για τη σωστή επιλογή και χρήση των ελαίων στις επαγγελματικές κουζίνες. Τα βελτιστοποιημένα έλαια της σειράς Bunge ProCuisine δημιουργήθηκαν από τη διεθνή ομάδα R&D της Bunge, σε συνεργασία με έμπειρους chef, αποκλειστικά για τους επαγγελματίες της εστίασης. Η σειρά αναδεικνύει την πλούσια γεύση των προϊόντων, δεν περιέχει φοινικέλαιο και, μεταξύ άλλων, προσφέρει σταθερή ποιότητα, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση κόστους της τάξης του 50%.

GS1

Το barcode γίνεται 50 ετών

Από τη δημιουργία του το 1973, αυτό το ταπεινό -αλλά ισχυρό- σύμ

βολο βρίσκεται τώρα σε περισσότερα από 1 δισ. προϊόντα και το ‘μπιπ’

στο ταμείο είναι άμεσα

αναγνωρίσιμο σε όλο τον

κόσμο. Χάρη στα παγκό-

σμια πρότυπα GS1, ένα

απλό σκανάρισμα συνδέει

ένα φυσικό προϊόν με ψηφιακές πληροφορίες, που ρέουν απρόσκοπτα

σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Από το αγρόκτημα στο κατάστημα,

τα barcodes και τα δεδομένα που συνδέονται μαζί τους δημιουργούν

πιο συμπαγείς και διαφανείς εφοδιαστικές αλυσίδες. Καθώς το κλασικό barcode γίνεται 50 ετών, τα barcodes της επόμενης γενιάς, όπως τα δισ

διάστατα QR codes, έρχονται για να αλλάξουν ξανά τη ζωή μας.

CAVALIERE

Το ιταλικό εστιατόριο Cavaliere, στην Νέα Σμύρνη, το οποίο με τρά κάτι περισσότερο από έναν

χρό

φηκε ολοκληρωτικά ύστερα

απ

σάλα του ξημερώματα της 24ης Μαρτίου 2023. Προηγήθηκε έκρηξη και το εστιατόριο καταστράφηκε

από τη φωτιά που ξέσπασε στην συνέχεια. Εργαζόμενος στην κα θαριότητα του ιταλικού εστιατορίου, που βρισκόταν μέσα εκείνην τη στιγμή και κατάφερε να βγει σώος, ανέφερε πως 2-3 άτομα προσέγ γισαν το Cavaliere εξωτερικά, έσπασαν το τζάμι και πέταξαν μέσα ένα είδος εκρηκτικού μηχανισμού. Η φωτιά πήρε διαστάσεις κι επεκτά θηκε σε διαμερίσματα της πολυκατοικίας πάνω από το εστιατόριο, χω ρίς θύματα.

ATHENA IOOC

4-6 Μαΐου 2023, στην Καβάλα

Η 8η διοργάνωση του διεθνούς διαγωνισμού

ελαιολάδου «Αthena International Olive Oil

Competition» (ATHENA IOOC) θα διεξαχθεί

στην Καβάλα, 4 έως 6 Μαΐου 2023, σε συνδιορ γάνωση με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδο νίας & Θράκης. Οι δηλώσεις συμμετοχής έχουν

ήδη ξεκινήσει και πραγματοποιούνται μέσω της ιστοσελίδας www.

athenaoliveoil.gr. Η διεθνής κριτική επιτροπή του ATHENA IOOC απαρ

τίζεται από έμπειρους γευσιγνώστες - δοκιμαστές διεθνούς εμβέλειας

και κύρους, γνώστες της παγκόσμιας αγοράς. Φέτος, έχουν προσκλη

θεί κριτές από Αυστραλία, Βραζιλία, ΗΠΑ, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κροα τία, Μεγάλη Βρετανία, Πορτογαλία, Τουρκία, Τυνησία, Χιλή και, φυσικά, Ελ λάδα.

Κάηκε ολοσχερώς το εστιατόριο

BUTCHER’S SANDWICHES HOLY KITCHN

Δύο καταστήματα με το ‘καλημέρα’ Νέα ‘dark kitchen’ στην Αθήνα

Με δύο νέα καταστήματα Butcher’s Sandwiches, στο Περιστέρι και στην Πανόρμου, ο Σπύρος Αλαφούζος πραγματοποιεί

την είσοδό του στον χώρο του street food. Το κατάστημα του Περιστερίου λειτουργεί στην διεύθυνση Δελφών 23 και Αι

μιλίου Βεάκη, στην Πανόρμου βρίσκεται κοντά στο μετρό. «Το πανάρισμά μας στο κοτόπουλο είναι τρομερό. Φτιάχνουμε

μόνοι μας τα προϊόντα που σερβίρουμε. Έχουμε εκπληκτικά σάντουιτς» μας εξηγεί ο Σπύρος Αλαφούζος. «Είναι ένα καθαρά street food κατάστημα, αλλά δεν είναι το σάντουιτς που θα πάρεις περαστικός και βιαστικά από ένα κατάστημα. Είναι πολύ πιο premium σάν τουιτς με τηγανιτά αβγά, με εξαιρετικά αλλαντικά κ.ά. Οι πρώτοι μήνες δείχνουν ότι πάμε πολύ καλά» μας εξηγεί.

Νέα εταιρεία dark kitchen έκανε την εμφάνισή της στην αγορά

υπό την επωνυμία The Holy Kitchn, στην οποία συμμετέχουν

σεφ κι επαγγελματίες, προσφέροντας ευρεία γκάμα πιάτων. Ο

επιχειρηματίας του The Holy Kitchn είναι ο Γιώργος Γασπαρι-

νάτος και στην ομάδα που τρέχει την κουζίνα συμμετέχουν ο

σεφ Νίκος Στεργίου, ο Θωμάς Σιαφάκας, ο Γιάννης Φλαμιάτος

και η Γεωργία Χαγκοράρη (www.thecookinyou.gr) και η έδρα

τους είναι στον Άγιο Δημήτριο. Το μενού περιλαμβάνει πέντε

μπέργκερ, τέσσερα διαφορετικά πιάτα, τρεις σαλάτες, μπορείτε

να παραγγείλετε τρία διαφορετικά bowls (Chicken Rice Bowl, Coconut Curry Chicken ή Pulled Pork Rice Bowl) κ.ά.

SAM BURGERS

Νέα διεύθυνση στο Κουκάκι

Σε νέα διεύθυνση επί της οδού

Δημητρακοπούλου 82, στο Κου-

κάκι, σε ένα όμορφο γωνιακό

κατάστημα λειτουργεί πλέον το

μπεργκεράδικο Sam Burgers,

μια από τις αυθεντικές αμερι-

κανικές προτάσεις εστίασης

στην Αθήνα. Είναι φτιαγμένο με

το μεράκι αλλά και την εμπει-

ρία του Σταμάτη Μαρινέλη, ο

οποίος γνωρίζει πολύ καλά την

τέχνη του μπέργκερ ήδη από

την εποχή που εργαζόταν στις ΗΠΑ. Το μενού περιλαμβάνει μπέργκερ που ξεκινάνε από το

απολύτως αμερικανικό κι αυθεντικό Americano (χειροποίητο μοσχαρίσιο μπιφτέκι των 150

γρ., κέτσαπ, τσένταρ κρέμα και πίκλες -7,50 ευρώ) και φτάνουν μέχρι περίτεχνες δημιουρ-

γίες, όπως το Black Hole Burger (χειροποίητο μοσχαρίσιο μπιφτέκι των 180 γρ., αβγό, μπέικον, τσένταρ κρέμα, μάγιο, ΒΒQ μήλου και iceberg -11,50 ευρώ).

Με νέο χώρο μπαίνει και πάλι στην εστιατορική πραγματικότητα της Αθήνας ο επιχειρηματίας Νεκτάριος Κεφαλάς, γνωστός από την παλαιότερη δραστηριότητά του με το εστιατόριο - wine bar Fabrica De Vino. Πρόκειται για το εστιατόριο ελληνικής και μεσογειακής κουζίνας Σόουλ Κίτσεν, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν από περίπου τρεις μήνες, επί της Ευελπίδων 47 (Δικαστήρια). «Όταν εμπνευστήκαμε το Σόουλ Κίτσεν, είπαμε ότι θέλουμε να κάνουμε έναν χώρο που να έχει τη ζεστασιά των 60’s , όπως την είχαμε δει στις ελληνικές ταινίες. Τις ελληνικές ταινίες που βλέπαμε όλοι, μετά το κυριακάτικο τραπέζι των παιδικών μας χρονών» εξηγεί ο Νεκτάριος Κεφαλάς. Το εστιατόριο προσφέρει a la carte μενού και πιάτα ημέρας αλλά κι ένα extra ‘κυριακάτικο’ πιάτο.

GOODY’S - EVEREST

Διακρίσεις στα Food Experts

Awards 2023

Ο Όμιλος Goody’s Everest απέσπασε δύο

χρυσά βραβεία σε δύο σημαντικές κατηγο-

ρίες των Food Experts awards 2023, διοργά-

νωσης που επιβραβεύει επιτεύγματα και καλές πρακτικές στον τομέα των τροφίμων και

ποτών. Πιο συγκεκριμένα, ο Όμιλος διακρί-

θηκε στις κατηγορίες Food Safety Culture

Stand Out και Excellent Food Related Training Scheme, επιβεβαιώνοντας την ηγετική του θέση στον κλάδο της εστίασης. Η κ. Χριστίνα Πάνου (φωτο), Διευθύντρια Διαχείρισης Ποιότητας του Ομίλου, δήλωσε σχετικά: «Για εμάς είναι πάντα σημαντικό να βραβευόμαστε για επιτεύγματα που αφορούν στους τομείς της κουλτούρας ασφάλειας τροφίμων και της εκπαίδευσης, αφού

πρόκειται για δύο στρατηγικές προτεραιότητες, που είναι ενσωματωμένες στο DNA των σημάτων μας από τα πρώτα κιόλας βήματά τους. Δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε καθημερινά να βελτιωνόμαστε και να πρωτοπορούμε σε ό,τι κάνουμε».

MEGA MEATLESS

Mega διάκριση στα Food Experts’ Awards 2023

Τα προϊόντα mega meatless κατέκτη-

σαν το GOLD βραβείο στην κατηγορία «Great VEGAN’s choice», στα

1α Ετήσια Food Experts’ Awards 2023 που απονεμήθηκαν στην

31η Detrop / HELEXPO, στην Θεσσαλονίκη, στις 18 Φεβρουαρίου 2023. Η σειρά mega meatless αποτελεί ιδανικό συνδυασμό απόλαυσης και διατροφικής αξίας για όλους. Γι’ αυτούς που είναι vegan, ακολουθούν plant-based διατροφή, έχουν αυξημένες ανάγκες σε πρωτεΐνη, νηστεύουν, αθλούνται, αλλά και για όσους θέλουν να εμπλουτίσουν τη διατροφή τους με σύγχρονες, καινοτόμες, γευστικές επιλογές. Όλα τα προϊόντα της σειράς είναι 100% φυτικής προέλευσης από όσπρια υψηλής πρωτεϊνικής αξίας, χωρίς σόγια, χωρίς γλουτένη, GMO free, πλήρης πηγή πρωτεϊνών, χωρίς χοληστερόλη.

Προϊόντα της σειράς mega meatless: mega meatless Yeeros: πρώ-

τος και μοναδικός plant-based και soy-free γύρος | mega meatless Souvlaki: με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και αρωματικά βότανα

της ελληνικής γης | mega meatless Κεφτεδάκια: σύγχρονη εναλ-

λακτική στην παραδοσιακή, αγαπημένη γεύση | mega meatless

Burger: ζουμερό και θρεπτικό, ιδανικός συνδυασμός γεύσης και θρεπτικότητας | mega meatless Nuggets: νόστιμα και τραγανά, θα ενθουσιάσουν μικρούς και μεγάλους | mega meatless Fafalel: αυθεντική γεύση και έμπνευση από την Μέση Ανατολή.

συνειδητής & ποιοτικής επιλογής

Οι Ευβιότοποι προσφέρουν την

πρόταση μιας πιο συνειδητής επι-

λογής στην ποιότητα της τροφής

που καταναλώνουμε. Γεμίζουν τα γι-

ορτινά τραπέζια με υγιεινό, νόστιμο

ελληνικό κρέας, βιολογικής εκτρο-

φής και υψηλής διατροφικής αξίας.

Κατσίκι ή αρνί, ολόκληρο, κομμένο

σε παϊδάκια για τα κάρβουνα αλλά

και κομμένο σε μερίδες για μαγεί-

ρεμα σε φούρνο και κατσαρόλα. Επιπλέον, θα βρείτε χειροποίητες

πασχαλινές συνταγές, όπως κοκορέτσι φούρνου, σεφταλιές και πα-

σχαλινή κιμαδόπιτα με ανάμεικτο βιολογικό κιμά, βιολογικό φύλλο, αγκινάρα και φινόκιο. Δοκιμάστε παραδοσιακά λουκάνικα, κοντοσούβλι, κεμπάπ, σουβλάκια και μπριζόλες με επιλογές κρέατος από μοσχάρι, χοιρινό ή κοτόπουλο. Για το εορταστικό σας τραπέζι, η εταιρεία προτείνει το πιο νόστιμο ρολό αρνί, γεμιστό με σπανάκι, αρωματικά χόρτα και μανούρι. Στα φυσικά καταστήματα (Νέα Ερυθραία και Νέο Ψυχικό) και online στο www.eviotopoi.gr.

4 Gold βραβεία στα Food Experts’ Awards 2023

Η εταιρεία απέσπασε τέσσερα Gold βραβεία στα Food Experts’ Awards 2023, που διοργανώθηκαν από το ειδησεογραφικό site

cibum στην 31η Detrop / HELEXPO, στην Θεσσαλονίκη, στις 18 Φεβρουαρίου 2023:

• Food Safety Culture Stand Out: για την άριστη κουλτούρα και νο-

οτροπία ασφάλειας τροφίμων που έχει επιτύχει, μέσω των οποίων

προσφέρει στους πελάτες του υψηλά επίπεδα ποιότητας & υγιεινής

• Food Product Integrity Stand Out: για την πιστή εφαρμογή του σχεδίου διασφάλισης της ακεραιότητας των προϊόντων του, μέσω των συστηματικών ελέγχων, αξιολόγησης και εκπαίδευσης

• Excellent Food Related Training Scheme: για το καινοτόμο και δια

βίου εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει σχεδιάσει, προκειμένου να

προσφέρει ανώτερης ποιότητας προϊόντα και υποδειγματική φιλοξε-

νία στους πελάτες του

• Leading Private Label Food Protocol: για το άριστο & δυναμικό

πρωτόκολλο που διαθέτει για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας Γρηγόρης.

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ

ΑΝΤΑΡΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ & ΣΙΑ ΟΕ

EVAPORATIVE AIR

Τα air coolers ρίχνουν την θερμοκρασία μέσω της θερμότητας στον αέρα με

την εξάτμιση του νερού σύμφωνα με την αρχή «Το νερό απορροφά τη θερμότητα μετά από τις επιρροές της εξάτμισης».

Μειώστε το κόστος σας επιλέγοντας κλιματισμό εξατμιστικής λειτουργίας. (aircooler). Ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η χρήση τους σε μεγάλους ημίκλει-

στους και ανοικτούς χώρους (καφέ, εστιατόρια, ξενοδοχεία) αλλά επίσης μπο-

ρούν να δροσίσουν το σπίτι μας όπως και κάθε επαγγελματικό χώρο (γραφείο, κατάστημα, βιοτεχνία). Επειδή δεν χρησιμοποιούν φρέον ή άλλο ψυκτικό παρά

μόνο νερό είναι υγιεινά για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Οι πόρτες και τα παράθυρα μπορούν να ανοίξουν χωρίς να επηρεαστεί η

θερμοκρασία και άνεση σε ένα δωμάτιο. Ιδανικά για χρήση σε εξωτερικούς χώ-

ρους όπου αδυνατούν τα κλιματιστικά. Νιώστε γύρω σας χαρούμενους ανθρώ-

πους να απολαμβάνουν φρέσκια δροσιά παρόμοια με θαλασσινή αύρα. Μπο-

ρούν άμεσα να δώσουν φυσικό και δροσερό αέρα καθώς φιλτράρουν και τον

αέρα από σκόνη και μυρωδιές. Η χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος τα

καθιστούν την καλύτερη λύση στο θέμα εξοικονόμησης ενέργειας.

Οι μονάδες αυτές είναι ιδανικές για τους ανοικτούς και ημίκλειστους χώρους

όπως: · καφετέριες · εστιατόρια · ξενοδοχεία · πισίνες · χώρους διασκέδασης

και δεξιώσεων · beach bar · πέργκολες · μπαλκόνια · χώρους εργασίας · μανά-

βικα κ.ά.

Με 40 και πλέον χρόνια εμπειρίας και εξειδίκευσης στον εξωτερικό κλιματισμό

είμαστε οι μοναδικοί κατασκευαστές και αποκλειστικοί αντιπρόσωποι μεγάλων

οίκων του εξωτερικού με αποτέλεσμα να διαθέτουμε τη μεγαλύτερη γκάμα air

cooler στην Ελλάδα. www.clima-antartis.gr

Συστήματα δροσισμού: Υδρονέφωση Υψηλής Πίεσης 70-100Bar

Η υδρονέφωση χρησιμοποιείται σε πολλούς τομείς, κυρίως για την

ψύξη χώρων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που ο συμβατικός κλιματισμός

δεν επαρκεί. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η ψύξη εξωτερικών χώρων σε κα-

φετέριες · εστιατόρια · ξενοδοχεία · πισίνες · χώρους διασκέδασης και

δεξιώσεων · beach bar-πέργκολες · μπαλκόνια · χώρους εργασίας · μα-

νάβικα κ.ά. αλλά και οι εφαρμογές στη βιομηχανία και στον αγροτικό το-

μέα, κ.λ.π.

Η υδρονέφωση στο βιομηχανικό τομέα προσφέρεται για την κατα-

στολή της σκόνης και των μικροβίων που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα

των εργοστασίων καθώς και για την απόσμηση δυσάρεστων οσμών σε

μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων κ.λ.π.

Η χρήση συστημάτων υδρονέφωσης, πέρα από τον τομέα της μαζι-

κής εστίασης και της βιομηχανίας, θεωρείται απαραίτητη και στον τομέα

τροφίμων και ζωοτροφικών μονάδων αλλά και σε χώρους όπου είναι

απαραίτητη και η σταθερή υγρασία όπως κελάρια οινοποιείων, θερμοκή-

πια κλπ. Με ένα πλήρες σύστημα εξαρτημάτων και με την ειδική αντλία

ασκείται πίεση στο νερό 70-100 bar το οποίο στη συνέχεια ψεκάζεται

από τα ειδικά ακροφύσια (μπεκ) για να μετατραπεί σε σταγονίδια έως 5 micron (όσο το 1/10 της ανθρώπινης τρίχας).

AIR COOLER ANT-100 NEW(BLDC MOTOR)

Παροχή Αέρος: 10.000 m3/h

Ανεμιστήρας: Αξονικός

Τύπος Μοτέρ: DC

Ταχύτητες Ανεμιστήρα: 9

· Ηλεκτρική κατανάλωση: 320 watt - 220V - 50Hz

· Κατανάλωση νερού: 4-6 lit/h

· Τηλεχειριστήριο: Ναι

· Στάθμη θορύβου: <60dB

· Χωρητικότητα δεξαμενής: 40 lit

Διαστάσεις: 900 x 480 x 2100 mm

Κάλυψη Χώρου: 40-60 m2

Βάρος: 60 kg

Περσίδες: Αυτόματες με περιστροφή

Προστασία από έλλειψη νερού: Ναι

Ρόδες μεταφοράς: Ναι

COOLER - Αυτόνομες εξατμιστικές μονάδες δροσισμού

EUROPACK

Νέα VEGATRONIC 6000DZ από τον οίκο ΙΜΑ ILAPAK

Ο οίκος ΙΜΑ ΙLAPAK, κορυφαίος στο είδος του για μηχανές εύκαμπτης

συσκευασίας, λανσάρει την επόμενη γενιά με τη συνεχούς κίνησης, κά-

θετη συσκευαστική μηχανή VΤ 6000DZ. Η συγκεκριμένη μπορεί να δια

μορφώσει σε υψηλές ταχύτητες λειτουργίας σακούλες τύπου Doy shark

(με zip ή χωρίς), pillow, block bottom, quattro και 3SS (3 side seal) καθι-

στώντας τη μηχανή ιδανική λύση για εφαρμογές συσκευασίας τυριού σε

διάφορες μορφές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ρύθμιση και η προσαρμογή

της μηχανής, μπορεί να γίνει αυτόματα μειώνοντας σημαντικά τους χρόνους αλλαγών σε διαφορετικό τύπο σακούλας. Χαρακτηριστικό της είναι ότι μπορεί να δεχθεί εξαρτήματα από παλαιότερες VT6000, όπως και να διαμορφώσει σακούλες doypack με ή χωρίς zip. Η μηχανή είναι έτοιμη για να δώσει στοιχεία Industry 4.0 και μπορεί να καλύψει υψηλά standard υγιεινής. Η επίσημη παρουσίαση της VΤ 6000 DZ θα γίνει στο περίπτερο της IMA ΙLAPAK (Hall 17 / A20-5) στην INTERPACK, τη μεγαλύτερη έκθεση συσκευασίας που θα διεξαχθεί στο Ντίσελντορφ από τις 04/05 έως τις 10/05. Η ομάδα της Europack I.S θα βρίσκεται εκεί για να ξεναγήσει τους Έλληνες επισκέπτες στις εφαρμογές του οίκου και να τους προτείνει ιδανικές λύσεις για κατακόρυφες και οριζόντιες μηχανές συσκευασίας. europack.gr

ESTIASI KAPELIS PACKAGING

Χρυσό βραβείο για το Σύστημα Halopack

Το σύστημα συσκευασίας Halopack της

Kapelis Packaging έλαβε μια ακόμη σημα-

ντική διάκριση, το Χρυσό βραβείο στην τε-

λετή απονομής των Food Experts Awards

2023 που πραγματοποιήθηκε στo πλαί-

σιο της ‘‘31ης Διεθνούς Έκθεσης Τροφί-

μων και Ποτών Detrop & Oenos’’ της

HELEXPO στη Θεσσαλονίκη. Η εταιρεία

διακρίθηκε στην κατηγορία Excellence in Promoting Sustainability.

Τα FEA, Food Experts’ Awards, είναι τα διεθνή βραβεία καινοτο-

μίας και αριστείας του κλάδου τροφίμων και ποτών που οργανώ-

νει το Cibum, το ελληνικό website των food experts. Η διάκριση

του συστήματος Halopack, του πρώτου παγκοσμίως συστήματος

συσκευασίας που περιλαμβάνει χάρτινα σκεύη για επέκταση διάρ-

κειας ζωής του τροφίμου, για μια ακόμη φορά, έρχεται ως επιστέ-

γασμα της διαρκούς επένδυσης της εταιρείας σε έμψυχο δυναμικό, υποδομές και καινοτόμες - βιώσιμες τεχνολογίες. kapelis.gr

Παρουσίαση φούρνων INOXTREND

Στα τέλη του Φλεβάρη, η εταιρεία επαγγελματικού εξοπλισμού

ESTIASI παρουσίασε στο Οz37 Gastronomy Studio (πρόκειται για

το μαγειρικό studiο του γνωστού Master Chef Πάνου Ιωαννίδη), τη

λειτουργία των ιταλικών φούρνων INOXTREND. Όσοι επαγγελ-

ματίες της εστίασης βρέθηκαν στην εν λόγω εκδήλωση από κο-

ντά είχαν την ευκαιρία να δουν τον τρόπο με τον οποίο η αρμο-

νική συνεργασία ανάμεσα στον φούρνο και τον σεφ, δίνει το καλύ-

τερο δυνατό αποτέλεσμα. Παράλληλα, οι καλεσμένοι της εταιρείας ESTIASI απόλαυσαν τις εκπληκτικές αλμυρές και γλυκές δημιουρ-

γίες, καθώς και το ομοιόμορφο αποτέλεσμα στο ψήσιμο, ενώ το

αυτόματο πλύσιμο, έφερε τον φούρνο στην κατάσταση που βρι-

σκόταν προτού χρησιμοποιηθεί. estiasi.com

RATIONAL

Για πρώτη φορά στην 50χρονη ιστορία της, η RATIONAL, πέτυχε κύκλο εργασιών λίγο πάνω από 1 δισ. ευρώ το οικονομικό έτος 2022 με τις δύο σειρές συστημάτων μαγειρέματος iVario και iCombi. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση 31%, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (780 εκατ. ευρώ). Και οι δύο ομάδες προϊόντων συνέβαλαν στην ανάπτυξη. Στην ομάδα προϊόντων iCombi, αναμένεται αύξηση πωλήσεων 28% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, χάρη στην ικανοποιητική διαθεσιμότητα ανταλλακτικών το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Οι πωλήσεις στην ομάδα προϊόντων iVario ανέβηκαν ιδιαίτερα, με αύξηση 57%. Ο Markus Paschmann, CSMO

της RATIONAL επεσήμανε: «Αυτή η μοναδική επιτυχία κατέστη δυνατή μέσω του focus για το όφελος των πελατών, σε συνδυασμό με μακροχρό-

νιες συνεργασίες με προμηθευτές και αντιπροσώπους και τις ακούραστες

προσπάθειες των εργαζομένων». rational-online.com

ΕΔΟΚ

Δεκτή έκανε το Συμβούλιο της Επικρατείας την αίτηση αναστολής της ΕΔΟΚ κατά της απόφασης του ΥπΑΑΤ, με την οποία αποφασίστηκε η ανάκληση της αναγνώρισης της ΕΔΟΚ. Η Διεπαγγελματική συνεχίζει κι εντείνει τη δραστηριότητά της.

Tο ΣτΕ διέταξε την αποχή από οποιαδήποτε ενέργεια εκ μέρους της Διοίκησης, η οποία θα μπορούσε να βλάψει την ομαλή συνέχιση εκτέλεσης των Προγραμμάτων της ΕΔΟΚ. «Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που μας δίνεται η δυνατότητα να διορθωθεί η εσφαλμένη από κάθε άποψη απόφαση του ΥπΑΑΤ και να συνεχίσουμε το σημαντικό μας έργο» σχολίασε η Διεπαγγελματική.

Είχε προηγηθεί συνέντευξη Τύπου, που παραχώρησε η Διεπαγγελματική, στην οποία

ο Πρόεδρος Λευτέρης Γίτσας (φωτο) αναφέρθηκε στο δύσκολο οικονομικό περιβάλ-

λον των τελευταίων τριών ετών αλλά και των γραφειοκρατικών ζητημάτων που μπό-

ρεσε και ξεπέρασε η ΕΔΟΚ με επιτυχία, ώστε σήμερα να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της. Επίσης, αναφέρθηκε στο θέμα της παραβατικότητας στον τομέα της αγοράς του κρέατος και τον πάγιο στόχο της συνεχούς διεύρυνσης της ΕΔΟΚ.

Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία του Εθνικού Ελληνικού Τουριστικού Γαστρονομι-

κού Χάρτη, που συνδυάζει τον πρωτογενή τομέα, την παραγωγή, τη γαστρονομία με

τον τουρισμό, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει αδυναμία κάλυψης των συνεχώς αυξανόμε-

νων αναγκών για ελληνικό κρέας. Η ζήτηση της αγοράς καλύπτεται από εισαγόμενο

κρέας, κυρίως από Ν. Ζηλανδία και Ρουμανία. Έτσι, η ΕΔΟΚ ανέλαβε πρωτοβουλία

κατάρτισης προγράμματος, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό αυτάρκειας ελληνικού κρέατος κατά την τουριστική περίοδο. Το τριετές πρόγραμμα περιλαμβάνει το κρεοπαραγωγικό αρνί, το βόειο ελευθέρας βοσκής, τον μαύρο χοίρο και τον νεροβούβαλο.

Ο Λευτέρης Γίτσας τόνισε πως επί δεκαετίες υπάρχουν χαμηλές τιμές στο κρέας, γεγονός που αποτελεί την αιτία εγκατάλειψης της κτηνοτροφίας. «Ένα κιλό κρέας

που θα καταναλωθεί από τετραμελή οικογένεια είναι πιο φθηνό από τα φασόλια ή

ένα φλιτζάνι καφέ» ανέφερε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με την ΕΔΟΚ, οι δράσεις

που ανέλαβε τα τελευταία χρόνια είχαν ως αποτέλεσμα η ζήτηση να είναι μεγαλύ-

τερη από την προσφορά και σταδιακά ξεκίνησε η αποκατάσταση των τιμών προς τα

πάνω. Για να διατηρηθεί αυτή η κατάσταση, η ΕΔΟΚ προσεγγίζει νέες αγορές, όπως η Σ. Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και, τώρα, στοχεύει στις αγορές ΗΠΑ και Καναδά.

Η ΕΔΟΚ για τη βιωσιμότητα

Ο γαλλικός φορέας του κρέατος INTERBEV προσκάλεσε στις Βρυξέλλες, στις αρχές Φλεβάρη, τις αδελφές Διεπαγγελματικές Οργανώσεις των χωρών μελών, μεταξύ των οποίων και την ΕΔΟΚ, με τις οποίες αποφάσισαν να κηρύξουν την έναρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κτηνοτροφίας ( SELMA ). Προκλήθηκαν, επίσης, προσωπικότητες του τομέα σε επίπεδο πολιτικό και θεσμικό, με θέμα το κοινό μέλλον του κλάδου. Αρκετοί Υπουργοί Γεωργίας και ευρωβουλευτές από τις κύριες πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν παρόντες. Το νέο βιώσιμο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης κρέατος που σκοπεύει να προωθήσει η SELMA θα πρέπει, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην συνάντηση, να αντικατοπτρίζει τη συμβολή της κτηνοτροφίας στην βιοποικιλότητα και

την τοπική οικονομία. Ο Jean-François Guihard, πρόεδρος της INTERBEV, δήλωσε στον χαιρετισμό του: «Δεν είναι η οικολογική μετάβαση που τρομάζει τους εκπροσώπους

του κλάδου των βοοειδών, των αιγοπροβάτων και των ιπποειδών. Αυτό που αποδοκιμάζουμε είναι η απουσία οράματος, η ασυνέπεια των αποφάσεων και των δημόσιων πολιτικών καθώς και οι αντιφατικές εντολές που θολώνουν τις μελλοντικές μας προοπτικές. […]. Θέλουμε να ορίσουμε συλλογικά ποια είναι τα συστήματα παραγωγής και κατανάλωσης βιώσιμων παραγωγών κρέατος, που θέλουμε να διατηρήσουμε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Συνεχίζει κανονικά με απόφαση του ΣτΕ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Delivery:

Απογοητεύει όλο και περισσότερους

Έρευνα της εταιρείας Cookpad καταγράφει την ολοένα αυξανόμενη δυσαρέσκεια του καταναλωτικού κοινού από την ποιότητα του delivery και την ταυτόχρονη αύξηση μιας νέας γαστρονομικής συνήθειας, του fakeaway, που όπως φαίνεται ήρθε για να μείνει.

Σύμφωνα με την τρέχουσα διεθνή ορολογία ‘fakeaway’ δεν είναι παρά ένα σπιτικά μαγειρεμένο γεύμα που αντιγράφει ένα φαγητό που συνήθως παραγγέλνουμε απ’ έξω. Μια έρευνα από τη μαγει-

ρική πλατφόρμα της Cookpad αποκαλύπτει ότι περισσότεροι από τους μισούς (53%) συμμετέχοντες στην Ελλάδα επιχειρούν να φτιάξουν στο σπίτι το αγαπημένο τους delivery για να ‘τρέφονται πιο υγιεινά’ (63%), όπως δηλώνουν, αλλά και να ‘κάνουν οικονομία’ (42%).

Κατά μέσο όρο, τα ελληνικά νοικοκυριά ξοδεύουν 19 ευρώ ανά παραγγελία, και παραγγέλνουν περίπου τρεις φορές τον μήνα. Οι νέοι ηλικίας 1834 ετών παίρνουν φαγητό απ’ έξω περισσότερο, με το 47% να παραγγέλ-

νει 1-2 φορές την εβδομάδα, σε σύγκριση με το 26% όσων είναι άνω των

50 ετών. Όμως, ο αριθμός των γευμάτων που παραγγέλνουν οι Έλληνες απ’

έξω είναι πιθανόν να μειωθεί και άλλο! Το 87% αναφέρει ότι οι τιμές των delivery έχουν αυξηθεί σε σχέση με έναν χρόνο πριν και το 30% υποστη

ρίζει ότι αυτές έχουν διπλασιαστεί. Μόνο 6% των ανθρώπων, που συμμετεί

χαν στην έρευνα, δήλωσαν ότι δεν ενδιαφέρονται για το ‘fakeaway’, ενώ το 1/3 (36%) έχει σκοπό να ακολουθήσει μια συνταγή για να φτιάξει το αγαπη-

μένο του delivery στο σπίτι.

Η Ναυσικά Λιμναίου, Community Manager της μαγειρικής πλατφόρμας

της Cookpad, σχολιάζει: «Η Ελλάδα είναι από τις χώρες, όπου η παιδική πα-

χυσαρκία ανθεί και οι νέοι 15-24 ετών μαγειρεύουν 40% λιγότερο από τον

παγκόσμιο μέσο όρο. Αυτό είναι τρομακτικό, δεδομένου, μάλιστα, ότι οι μισοί περίπου νέοι άνθρωποι παραγγέλνουν 1-2 φορές την εβδομάδα. Μας δίνει, λοιπόν, τεράστια χαρά να βλέπουμε πλέον τους ανθρώπους που μαγειρεύ-

ουν σπίτι τους να πειραματίζονται με φαγητά που συνήθως παράγγελναν για να τρώνε, φτιάχνοντας γεύματα πιο υγιεινά αλλά και πιο οικονομικά, χωρίς να στερούνται τα αγαπημένα τους delivery πιάτα! Σίγουρα, η σπιτική πίτσα είναι το πιο δημοφιλές, καθώς υπάρχει τεράστια ποικιλία συνταγών, με μερικές από αυτές να παίρνουν λιγότερο από 15 λεπτά για να σερβιριστούν και κοστίζουν το 1/4 της τιμής μιας έτοιμης πίτσας από την πιτσαρία».

Γιατί fakeaway αντί παραγγελίας;

• Το να παραγγέλνεις δεν είναι πάντα ο πιο σύντομος δρόμος: ο μέσος χρόνος για να λάβεις μια παραγγελία είναι περίπου 30’, αλλά αυτός αυξά νεται σε ώρες αιχμής, το οποίο σημαίνει ότι πιθανότατα θα περιμένεις το φαγητό σου για περισσότερο από μία ώρα.

• Εγγυημένα καλή γεύση: 1 στους 10 αισθάνονται απογοητευμένοι μετά την κατανάλωση φαγητού που έχουν παραγγείλει, σε σύγκριση με 1 στους 100 ανθρώπους που καταναλώνουν ένα σπιτικό γεύμα.

• Φτάνει ζεστό στο πιάτο σου: το 35% των συμμετεχόντων προτιμούν να

τρώνε αυτά που μαγειρεύουν μόνοι τους και αυτός είναι ένας πολύ καλός λόγος.

• Εξοικονομείς ετησίως εκατοντάδες ευρώ: το 89% υποστηρίζει ότι κοστίζει λιγότερο από 10 ευρώ να μαγειρέψεις ένα “Fakeaway” για την οικογένειά

σου, περίπου το μισό σε σύγκριση με το να παραγγείλεις.

• Σε κάνει να νιώθεις καλύτερα: οι άνθρωποι νιώθουν τέσσερις φορές πε ρισσότερη ενέργεια μετά από ένα σπιτικό γεύμα (19%) σε σχέση με ένα

γεύμα που έχουν παραγγείλει (4%). Επιπλέον, τα επίπεδα ευχαρίστησης μετά το γεύμα διπλασιάζονται από 25% (delivery) σε 55% (σπιτικό).

ΣΕΕΜΕ

Από τον Μάρτιο 2023 και μετά, από επιτυχή και ομόφωνη αποδοχή, ο ΣΕΕΜΕ απο

τελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας EFCEM, του European Federation of Catering Equipment Manufacturers.

Hσυμμετοχή αυτή προϋποθέτει τη σο-

βαρή συμβολή και εργασία των μελών του Συνδέσμου σε working groups, συναντήσεις και συνέδρια, υποστηρίζοντας την ευκαιρία να αποτελέσει ο ΣΕΕΜΕ βασικό μέρος εξελίξεων και κινήσεων εξωστρέφειας.

Μερικά από τα πιο σοβαρά οφέλη που προσφέρει αυτή η στενή συνεργασία είναι: η παροχή επιρροής σε εθνικές ενώσεις και εταιρείες εξοπλισμού στην Ευρώπη, παρακολούθηση ισχυόντων και μελλοντικών νομοθεσιών και κανονισμών που ενδιαφέρουν τον κλάδο, δραστηριότητες δημοσίων σχέσεων και εξωστρέφειας, διαμόρφωση προτύπων και διαβούλευση σε σημαντικές αλλαγές.

«Η συμμετοχή του ΣΕΕΜΕ στην Πανευρωπαϊκή Ομοσπονδία του EFCEM αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την πρόοδο του κλάδου μας. Με τη συμμετοχή μας στο έργο αυτό, επωφελούμαστε από την ασυναγώνιστη τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, τις προοπτικές που δημιουργεί η συνεργασία όλων των συνδέσμων μεταξύ τους και από την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση για τις πιο σημαντικές εξελίξεις που θα αντιμετωπίσει ο κλάδος μας» δήλωσε ο Πάνος Μωραΐτης (στη φωτο αριστερά), Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαζικής Εστίασης.

Υπέρ της συμμετοχής του ελληνικού φορέα

-

στις πανευρωπαϊκές δραστηριότητες ανάπτυξης και λειτουργίας του κλάδου του εξοπλισμού μαζικής εστίασης τάχθηκε και η Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων και Μάρκετινγκ του Συνδέσμου, Λίλα Καραποστόλη, συμπληρώνοντας: «Το να είμαστε μέλη του EFCEM ενισχύει τις προοπτικές μας να αναπτύξουμε τη δύναμή μας ως φορέας, να παρέχουμε καλύτερη υποστήριξη στα μέλη αλλά και επιρροή και εκπροσώπηση σε πανευρωπαϊκές αποφάσεις που αφορούν στον κλάδο. Ως μέλος του EFCEM, ο ΣΕΕΜΕ ενισχύει τους δεσμούς του και με άλλους συνδέσμους στο εξωτερικό και δημιουργεί μακροχρόνιες συνθήκες συνεργασίας με ομόλογους φορείς».

«H ένταξή μας αυτή θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για τον Σύνδεσμο στα χρόνια που θα ακο λουθήσουν, καθώς θα είμαστε σε θέση να γνωρί ζουμε περισσότερα για τη δεκαετία που θα επα κολουθήσει και τις αλλαγές που οφείλουμε ως επιχειρήσεις να ενσωματώσουμε στην λειτουρ γία μας» τονίζει ο Π. Μωραΐτης. «Θέλουμε με την ελληνική εκπροσώπηση να έχουμε τη δική μας φωνή, να υποστηρίξουμε με τις δικές μας δυ νάμεις και να επηρεάσουμε στον βαθμό που εί ναι εφικτό τη νομοθεσία, όπως θα διαμορφωθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για τον κλάδο μας και τις νέες προβλέψεις κανονισμών, που θα επηρεά σουν τις επιχειρήσεις μας».

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Επιχειρήσεων Εξοπλισμού Μαζικής Εστίασης αντιπροσωπεύει τους Συνδέσμους Επιχειρήσεων Εξοπλισμού Μαζικής Εστίασης στην Ευρώπη. Η Ομοσπονδία ιδρύθηκε το 1969 και περιλαμβάνει τις βασικές Ευρωπαϊκές Εθνικές Ενώσεις και τα Μέλη τους. Ο EFCEM ως Ομοσπονδία δραστηριοποιείται στην διαμόρφωση προτύπων για τον κλάδο των επιχειρήσεων εξοπλισμού μαζικής εστίασης και μέσα από τις συνεδριάσεις, συναντήσεις και working groups εργάζεται και επιδιώκει να εντοπίσει και να ενεργήσει σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Μ’ αυτήν τη συμμετοχή, ο ΣΕΕΜΕ αποκτά στενότερη συνεργασία με ομόλογους Συνδέσμους, ουσιαστική ενημέρωση για τα σημαντικά θέματα που απασχολούν και πρόκειται να απασχολήσουν τον κλάδο, σε ευρύτερο πλαίσιο στα επόμενα χρόνια καθώς και ασυναγώνιστη τεχνογνωσία σε σύγχρονα θέματα.

‘Ευρωπαίος’ ο

EFCEM

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Εντάχθηκε στον ευρωπαϊκό

φορέα του κλάδου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Rational

Η εξοικονόμηση ενέργειας στον κλάδο της επαγγελματικής εστίασης έρχεται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο και κορυφαίοι κατασκευαστές, όπως η Rational, καλούνται και καταφέρνουν να δώσουν λύσεις στους ανησηχούντες πελάτες τους.

Aπό τη μια πλευρά, το αυξανόμενο κόστος του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αντισταθμιστεί, από την άλλη πλευρά, υπάρχει μια επιθυμητή παρενέργεια από την

όλη εξέλιξη: χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας, σημαίνει, επίσης, χαμηλότερες εκμπομπές CO2. Αντίστοιχα, σε εταιρικά εστιατόρια, νοσοκομεία, οίκους ευγηρίας και εστιατόρια είναι σημαντικό να σκέφτεστε προσεκτικά, όταν λαμβάνετε επενδυτικές αποφάσεις.

«Σε περιόδους ενεργειακής κρίσης και εκτίναξης του ενεργειακού κόστους, με ρωτούν επανειλημμένα για το ενεργειακό ισοζύγιο των συστημάτων μαγειρέματος της Rational» εξηγεί ο Μάριος Σαββάτης, Senior Sales Director BD Greece , CY,MLT. Αυτή είναι μια καλή αφορμή για συζήτηση, καθώς η ξεπερασμένη τεχνολογία κουζίνας, με κακή ενεργειακή απόδοση, είναι ευρέως διαδεδομένη και καθιστά επειγόντως απαραίτητη την επένδυση στην σύγχρονη τεχνολογία. Η σύσταση του Μ. Σαββάτη: «Όλα τα μοντέλα iCombi Pro είναι πιστοποιημένα με το Energy Star. Αυτό παρέχει στους πελάτες μας την ασφάλεια της αγοράς ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού».

Στην τελευταία της δημοσίευση τον Ιανουάριο του 2023, η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) επιβεβαιώνει με την πιστοποίηση

Ener gy Star ότι όλα τα combi steamers iCombi Pro υπερβαίνουν ακόμα και τους πιο απαιτητικούς στόχους και επιτυγχάνουν σημαντικά υψηλότερη εξοικονόμηση ενέργειας, σε σύγκριση με άλλους μη πιστοποιημένους τυπικούς φούρνους. Αυτό επιτεύχθηκε όχι μόνο χάρη στην βελτιωμένη μόνωση και την περαιτέρω ανάπτυξη της επίστρωσης γυαλιού της πόρτας του θαλάμου μαγειρέματος. Η EPA εκτιμά ότι τα πιστοποιημένα combi-steamers είναι περίπου 30% πιο ενεργειακά αποδοτικά, συγκριτικά με άλλα μοντέλα.

Ο Μάριος Σαββάτης λέει: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με την πιστοποίηση, καθώς υπογραμμίζει τη δέσμευσή μας στην καινοτομία και τον στόχο μας, που αφορά ολόκληρη τη σειρά προϊόντων Rational, να διασφαλίσουμε μεγαλύτερη βιωσιμότητα και υπεύθυνη χρήση των πόρων με όσο το δυνατόν περισσότερα μοντέλα».

Κείμενο & φωτογραφίες: RATIONAL

Landsberg: εργοστάσιο της χρονιάς για το 2022

Στις 22 Μαρτίου, ο Peter Wiedemann, chief operational officer, παρέλαβε το βραβείο για το «Εργοστάσιο της Χρονιάς 2022» σε συνέδριο στο Μόναχο. Η κριτική επιτροπή, αποτελούμενη από καταξιωμένους ειδικούς από τη βιομηχανία και την επιστήμη, έλαβε την απόφασή της με βάση το γεγονός ότι η μονάδα παραγωγής στο Landsberg αντιμετώπισε επιτυχώς διάφορες προκλήσεις, όπως μια ανθεκτική εφοδιαστική αλυσίδα, περισσότερη βιωσιμότητα και πρόσληψη ειδικευμένων εργαζομένων. Τα τελευταία χρόνια, η Rational βραβεύεται τακτικά σε έναν από τους πιο διάσημους βιομηχανικούς διαγωνισμούς της Ευρώπης. Φέτος, ήταν ο γενικός νικητής.

Στην Rational, η κριτική επιτροπή εντόπισε το μυστικό της επιτυχίας στην συνεχή ανάπτυξή της, τις μακροχρόνιες σχέσεις με τους προμηθευτές και την ανεξάρτητη εργασία κάθε εργαζομένου. «Απλώς προσπαθούμε να έχουμε μια πιο συναισθηματική αντίληψη για τα πάντα» συνοψίζει ο Wiedemann για τη συνταγή της επιτυχίας. Για παράδειγμα, η εταιρεία επιβραβεύει αρχικά κάθε πρόταση για τη Διαδικασία Συνεχούς Βελτίωσης (CIP) με 10 ευρώ και στο τέλος της χρονιάς, βραβεύονται οι καλύτερες προτάσεις, οι οποίες επιβραβεύονται με σημαντικά χρηματικά ποσά. Σύμφωνα με τον Δρ. Wiedemann: «Εναπόκειται στις ομάδες να αποφασίσουν τι θέλουν να κάνουν με τα χρήματα. Αυτό συμβάλλει σημαντικά στην οικοδόμηση της ομάδας και στα κίνητρά τους».

www.rational-online.com

Πρώτα, η εξοικονόμηση ενέργειας

ΑΓΟΡΑ

Η αλυσίδα εστίασης everest, η οποία ιδρύθηκε το 1965 με το πρώτο της κατάστημα επί της Τσακάλωφ στο Κολωνάκι, αποφάσισε πρόσφατα να επανατοποθετηθεί

στην αγορά μέσα από μια σειρά σημαντικές

επιχειρηματικές κινήσεις που ανακοινώθηκαν στα τέλη

του 2022

Hραγδαία ανάπτυξη του street food ως απότοκο της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και οι σημαντικές αλλαγές που προκαλεί στις καταναλωτικές/ διατροφικές συμπεριφορές η ακρίβεια

που μαστίζει την αγορά, οδηγούν τις μεγάλες αλυσίδες φαγητού σε επαναπροσδιορισμό της θέσης τους στην αγορά.

Η ένταση του ανταγωνισμού βρίσκεται σε μια νέα φάση στις αρχές του 2022 και οι κορυφαίοι παίκτες της αγοράς λαμβάνουν θέσεις είτε μειώνοντας τα λειτουργικά τους κόστη είτε διευρύνοντας και διαφοροποιώντας

το μενού τους. Η everest κινήθηκε προς τη δεύτερη κατεύθυνση και για να

πετύχει την πολυπόθητη διαφοροποίηση, συνεργάστηκε με έναν από τους

πλέον δημοφιλείς Έλληνες σεφ, ο οποίος ‘επικοινωνεί’ με άνεση με τη νε-

ολαία. Στόχος της εταιρείας είναι να περάσει με ασφάλεια στην νέα εποχή

και να μειώσει κι άλλο τις ζημίες που κατέγραψε τη δύσκολη περίοδο της

πανδημίας. Ήδη αυτό έχει επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό στην χρήση του 2021.

Κλάδος εστίασης

Το 2022 σηματοδότησε την επανεκκίνηση της επέκτασης του Ομίλου Εστίασης Goody’s-Everest στο εξωτερικό μετά την πανδημία, με τα τρία σημαντικότερα σήματά του να υλοποιούν μια σειρά στοχευμένων κινή-

σεων για την ανάπτυξη των δικτύων τους.

Τα Goody’s Burger House εγκαινίασαν το πρώτο τους κατάστημα στο

Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας τον περασμένο Δεκέμβριο. Το κατάστημα

βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης και λειτουργεί προσφέροντας

όλες τις διαθέσιμες υπηρεσίες - όπως dine in, take away, pick up, delivery, αλλά και drive thru. Έχει συνολικό εμβαδό περίπου 500 τ.μ., το οποίο αναπτύσσεται σε δύο ορόφους, ενώ διαθέτει εξωτερικό καθιστικό και ανοιχτό par king. Στα επίσημα εγκαίνια που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα παρου-

σία του Πρέσβη της Ελλάδας στη Σαουδική Αραβία, παρευρέθηκε πλή-

θος κόσμου, καθώς και πολλοί Έλληνες που ζουν στη χώρα. Το φιλόδοξο

πλάνο ανάπτυξης περιλαμβάνει 2 ακόμα καταστήματα μέσα στο έτος στην

πόλη του Ριάντ, αλλά και την επέκταση σε άλλες πόλεις.

Λίγους μήνες πριν, τα Goody’s Burger House άνοιξαν ένα νέο κατά-

στημα στην πόλη Suceava της Ρουμανίας, με στόχο τη σταδιακή επέκταση

στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Αντίστοιχο είναι και το πλάνο επέ-

κτασης της αλυσίδας στην Κύπρο, όπου η πολυαναμενόμενη επιστροφή

του αγαπημένου σήματος ξεκίνησε από στις αρχές Σεπτεμβρίου 2022. Το

πρώτο κατάστημα άνοιξε στη Λεμεσό - τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της

Κύπρου και δημοφιλή τουριστικό προορισμό - με εκατοντάδες κόσμου να

συρρέουν από την πρώτη κιόλας μέρα της λειτουργίας του, ενώ ο σχεδιασμός περιλαμβάνει ταχεία ανάπτυξη σε όλη τη χώρα.

Παράλληλα, συνεχίζεται η ανάπτυξη του δικτύου των Flocafe Espresso Room, με το άνοιγμα του πρώτου

καταστήματος στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Ντόχα του Κατάρ - ένα από τα πλέον πολυτελή αεροδρόμια στον κόσμο- ενώ ένα δεύτερο κατάστημα ετοιμάζεται να λειτουργήσει μέσα στις επόμενες ημέρες στην περιοχή Msheireb της Ντόχα. Τέλος, το 2022 ξεκίνησαν τη διεθνή τους ανάπτυξη τα everest, με το πρώτο κατάστημα στη Β. Μακεδονία, και πιο συγκεκριμένα στο εμπορικό κέντρο Vero Center στα Σκόπια.

Υπενθυμίζεται ότι τα σήματα του Ομίλου Goody’s-Everest βρίσκονται συνολικά σε 12 χώρες: Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Κύπρος, Ουγγαρία, Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Β. Μακεδονία, Αίγυπτο, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Κουβέιτ, ενώ αναμένεται περαιτέρω ανάπτυξη και σε άλλες χώρες. Ο Όμιλος λειτουργεί 2 σύγχρονες μονάδες παραγωγής, ενώ εξυπηρετεί καθημερινά περισσότερους από 300.000 πελάτες σε περισσότερα από 560 σημεία πώλησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προσφέροντας στους πελάτες του ξεχωριστά προϊόντα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ: Κατερίνα Παπαγεωργίου, Chief Operating Officer του Ομίλου Goody’s-Everest

«Η στοχευμένη ανάπτυξη των αλυσίδων μας στο εξωτερικό είναι σημαντική προτεραιότητα για εμάς. Αποτελεί δε, την έμπρακτη

επιβεβαίωση της μεγάλης αξίας που έχουν τα σήματά μας, η οποία ξεπερνά τα στενά όρια της χώρας μας. Είμαστε ευγνώμονες για την εμπιστοσύνη που δείχνουν στον Όμιλό μας οι επενδυτές που αναλαμβάνουν την επέκταση των σημάτων μας στο εξωτερικό.

Δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την ισχυρή μας παρουσία και εκτός Ελλάδας, αξιοποιώντας επενδυτικές ευκαιρίες για την επέκτασή μας σε μεγάλες πόλεις και δίκτυα ταξιδιωτικών υπηρεσιών».

Goody’s-Everest Ενισχύει την παρουσία του

στο εξωτερικό

Η Premier Capital

Ελλάς, διαχειρίστρια

των εστιατορίων

McDonald’s στην

Ελλάδα, συνεχίζει

το επενδυτικό της

πρόγραμμα σε όλη

τη χώρα, με την προσθήκη ενός

νέου εστιατορίου

McDonald’s, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.

Tο εστιατόριο άνοιξε την 1η Μαρτίου 2023 στην οδό Διον. Αρεοπαγίτου 5 και Μακρή 1, με μια επένδυση που ξεπέρασε το 1 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το 29ο McDonald’s που λειτουργεί η Premier Capital

Ελλάς. Το εστιατόριο απασχολεί 60 εργαζόμενους. Από το 2011 που ανέλαβε

ως Developmental Licencee της McDonald’s στην Ελλάδα, η Premier Capital

Ελλάς έχει επενδύσει περισσότερα από 35 εκατ. ευρώ για το άνοιγμα νέων εστιατορίων, την ανακαίνιση υφιστάμενων καθώς και την αναβάθμιση υποδομών και τεχνολογίας.

Το McDonald’s Αρεοπαγίτου ενσωματώνει όλες τις πρόσφατες ψηφιακές καινοτομίες που ενισχύουν την εμπειρία του πελάτη. Λειτουργούν πέντε δι-

πλής όψης μηχανήματα αυτόματης συναλλαγής, ψηφιακές οθόνες που χειρί-

ζεται προσωπικά ο επισκέπτης και μπορεί να επιλέγει το μενού του με μεγα-

λύτερη ευελιξία και έλεγχο στην παραγγελία του. Το εστιατόριο διαθέτει επί-

σης υπηρεσία εξυπηρέτησης στο τραπέζι και υπηρεσία McDelivery.

Επιπλέον, στο εστιατόριο McDonald’s Αρεοπαγίτου θα είναι διαθέσιμη η

νέα υπηρεσία παραγγελίας και πληρωμής από το κινητό. Οι επισκέπτες μπορούν να παραγγέλνουν και να πληρώνουν εύκολα και γρήγορα από το κινητό

τους μέσω της εφαρμογής McDonald’s app, αφού παραλάβουν την παραγγε-

λία τους από το ταμείο (για dine-in και take away) ή με την υπηρεσία εξυπηρέτησης στο τραπέζι.

Πολιτική ανακύκλωσης

Με βάση τη στρατηγική του brand για την αειφορία, το εστιατόριο McDonald’s Αρεοπαγίτου υλοποίει το πρόγραμμα Just Go Zero σε συνερ-

γασία με την εταιρία Polygreen. Το εστιατόριο θα εφαρμόζει πολιτικές ανα-

κύκλωσης και κομποστοποίησης, όπου περιλαμβάνονται διαδικασίες συλλο-

γής χαρτιού, πλαστικού, συσκευασιών και οργανικών αποβλήτων. Με το πρό-

γραμμα αυτό, η McDonald’s γίνεται το πρώτο δίκτυο εστιατορίων που εφαρμόζει πρόγραμμα για τη μείωση και ανακύκλωση των απορριμμάτων από τα εστιατόρια. Η McDonald’s έχει θέσει ως στόχο μέχρι το 2025 όλες οι συσκευασίες που απευθύνονται στους επισκέπτες να προέρχονται 100% από ανανεώσιμες, ανακυκλωμένες ή πιστοποιημένες πηγές,

Δηλώσεις στελεχών

Ο Melo Hili, Chairman και Developmental Licencee της Premier Capital plc, αναφέρει: «Η Premier Capital plc διαφοροποιείται στο χώρο της γρήγορης εξυπηρέτησης με την ακλόνητη δέσμευσή της για συνεχείς επενδύσεις. Αυτή η δέσμευσή μας έχει φέρει θετικά αποτελέσματα και είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για την ομάδα μας στην Ελλάδα και τα επιτεύγματά της, από το 2011 που αναλάβαμε την αγορά». Σύμφωνα με τον Victor Tedesco, CEO της Premier Capital plc, Developmental Licencee για την Ελλάδα, «Το κίνητρό μας για επενδύσεις και δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ελλάδα είναι απόδειξη της πίστης μας στις δυνατότητες της αγοράς και της δέσμευσής μας να στηρίξουμε τις τοπικές κοινότητες. Επενδύουμε στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό του δικτύου μας, απασχολούμε και εκπαιδεύουμε εκατοντάδες ανθρώπους και προσφέρουμε καλό φαγητό, γρήγορα, με εξαιρετική αξία και ευκολία σε εκατομμύρια καταναλωτές». Σύμφωνα με τη Simona Mancinelli, Managing Director της Premier Capital Ελλάς, «Είμαστε χαρούμενοι που το πρόγραμμα Just Go Zero υλοποιείται σε ένα ακόμα εστιατόριο. Φιλοδοξία μας είναι οι συσκευασίες και τα οργανικά υλικά από τα εστιατόριά μας να γίνουν μέρος της κυκλικής οικονομίας και όχι απόβλητα.».

McDonald’s Νέο εστιατόριο στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου

Καλαμάτα & Μεσσηνία

Εστιατόρια & τουρισμός στο προσκήνιο

To Grill Magazine βρέθηκε για δεύτερη φορά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα στην Μεσσηνία, αυτήν τη φορά στην πρωτεύουσά της, την Καλαμάτα, προκειμένου να παρακολουθήσει το εξαιρετικό, όπως αποδείχτηκε, «Messinia Forum- Εστίαση | Τουρισμός | Επιχειρηματικότητα 2023» που διοργάνωσε ο Σύλλογος Εστίασης Μεσσηνίας (ΣΕΜ).

HΜεσσηνία και ειδικά η Καλαμάτα διανύουν την καλύτερη, ίσως, περίοδο της σύγχρονης εστιατορικής αλλά και τουριστικής ιστορίας τους, με την τοπική γαστρονομία να εξελίσσεται σε κορυφαίο ‘εργαλείο’ marketing γι΄ αμφότερους τους προαναφερόμενους κλάδους.

Χωρίς αυτό, όμως, να σημαίνει ότι έχουν εκλείψει τα ‘βαρίδια’ του παρελθόντος. Την ίδια στιγμή, κάποια από τα καινοφανή προβλήματα των ημερών μας -η αναζήτηση και εξεύρεση εργατικού δυναμικού, για παράδειγμα- δεν έχουν βρει λύσεις.

Όπως συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της χώρας με αυξημένο τουριστικό -άρα κι εστιατορικό- ενδιαφέρον, στην Μεσσηνία υπάρχει σημαντικό έμψυχο δυναμικό, εξαιρετικοί επαγγελματίες, δυναμικοί τοπικοί παραγωγοί αγροδιατροφικών προϊόντων, αλ λά όχι ένα ‘ενιαίο πρόσωπο’. Στον κλάδο αναφέρονται διάφοροι φορείς, με διαφορετική αφετηρία, κουλτούρα και δομή.

Οι φορείς αυτοί, κρατικοί, ιδιωτικοί ή αυτοδιοικητικοί, σχεδιά-

ζουν ή προσφέρουν υπηρεσίες στην αγορά του τουρισμού και της εστίασης καλοπροαίρετα, αλλά χωρίς γενικό συντονισμό.

Περιφέρεια και Δήμος, Επιμελητήρια και πρωτοβάθμια επαγγελματικά σωματεία, τοπικοί γαστρονομικοί σύλλογοι και ιδιωτικοί φορείς, εκπαιδευτικά ιδρύματα και πλήθος άλλων οντοτήτων επιχειρούν χωρίς κάποια κεντρική διεύθυνση.

Αν κάτι αναδείχθηκε από το «Messinia Forum 2023» είναι η ανάγκη για τη δημιουργία ενός κεντρικού φορέα συντονισμού των προσπαθειών υλοποίησης των σχεδίων και, στην συνέχεια, λογοδοσίας στην ίδια την αγορά.

Ο ΣΕΜ κατάφερε με τις περιορισμένες δυνάμεις του να συγκεντρώσει σε ένα διήμερο forum σχεδόν όλους τους φορείς που αναφέρονται κι επιχειρούν στην ίδια αγορά. Η ομάδα των -νεαρών στην πλειοψηφία τους- επιχειρηματιών, που συσπειρώνονται γύρω από τον Σύλλογο, κατάφεραν να φέρουν σε πέρας ένα δύσκολο κι απαιτητικό έργο.

Στο «Messinia Forum 2023» κατατέθηκαν αρκετές προτάσεις, ορισμένες από τις οποίες είναι πραγματικά ενδιαφέρουσες και στοχεύουν στην αναβάθμιση του εστιατορικού κλάδου και την εξωστρέφειά του.

Η ιδέα για τη δημιουργία ενός Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας, η ιδέα για τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων με παραδοσιακές / τοπικές συνταγές με πλήρη αναφορά στα τοπικά προϊόντα, στα οποία βασίζονται οι συνταγές αυτές (πρόταση του

σεφ Λευτέρη Λαζάρου), η περαιτέρω συνεργασία της μεσσηνιακής τουριστικής βιομηχανίας με την ευρωπαϊκή ‘ομπρέλα’ της HOTREC (στην οποία προεδρεύει ο ‘δικός’ μας Αλέξανδρος Βασιλικός) και, τέλος, η επικείμενη διοργάνωση στην Καλαμάτα, τον Μάιο, του TBEX Europe 2023 - Peloponnese, του συνέδριου των Travel Bloggers Exchange Europe είναι μερικά από τα ‘εργαλεία’ που οφείλει να διερευνήσει και να αξιοποιήσει η μεσσηνιακή τουριστική κι εστιατορική βιομηχανία.

Στο εξωτερικό υπάρχουν αρκετά παραδείγματα, όπου consortium επαγγελματικών φορέων, εταιρειών, δημόσιων αρχών και άλλων παικτών αναπτύσσουν με επιτυχία μοντέλα αειφόρου τουρισμού και περιβαλλοντικά υπεύθυνης γαστρονομίας αλ λά και ιδιαίτερα εστιατορικά concept. Ιδέες που μπορούν να υλοποιηθούν (και) στην Μεσσηνία του 2023, καθώς υπάρχουν υποδομές και δυνατότητες.

Το Grill καταγράφει στις επόμενες σελίδες ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του διήμερου «Messinia Forum 2023», ρίχνει μια γρήγορη ματιά στην πόλη της Καλαμάτας κι ετοιμάζει το δεύτερο μέρος του θέματος με συνεντεύξεις επαγγελματιών από την πόλη της Καλαμάτας και την Μεσσηνία, που θα δημοσιευτούν στο επόμενο τεύχος μας.

Αποστολή [Ρεπορτάζ, συνεντεύξεις & φωτογραφίες]: Θανάσης Αντωνίου

Εστίαση: Χρειάζεται ‘εργαλεία’ ανάπτυξης

Σημαντικές εισηγήσεις και ξεχωριστές παρουσίες από τον κλάδο της εστίασης χαρακτήρισαν το Μessinia Forum 2023, στην Καλαμάτα, στο πλαίσιο του οποίου όλα σχεδόν τα προβλήματα του κλάδου βρήκαν μια ευκαιρία για πυκνή κι ουσιαστική συζήτηση. Οι λύσεις θα έρθουν -αν έρθουν- αργότερα.

Mε ιδιαίτερη επιτυχία ολοκληρώθηκε το «Messinia Forum- Εστίαση | Τουρισμός | Επιχειρηματικότητα 2023», το οποίο διεξήχθη στο εντυπωσιακό Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, το Σάββατο 11 και την Κυριακή 12 Μαρτίου, με διοργανωτή τον δραστήριο Σύλλογο Εστίασης Μεσσηνίας (ΣΕΜ). Πρόκειται για το πρώτο μεγάλο συνεδριακό γεγονός που διοργανώνει ο τοπικός σύλλογος εστιατόρων και τα αποτελέσματα ήταν πιο θετικά από κάθε πρόβλεψη.

Στο διήμερο φόρουμ του ΣΕΜ, παρουσίασαν εισηγήσεις άνθρωποι της εστίασης και του τουρισμού, επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε κλάδους που παρέχουν υπηρεσίες και προϊόντα στην εστίαση και τη βιομηχανία της φιλοξενίας, ξεχωριστοί σεφ που εργάζονται στην εστίαση και τον τουρισμό, πανεπιστημιακοί που παρακολουθούν και καταγρά-

φουν τις σύγχρονες τάσεις της αγοράς, κορυφαίοι θεσμικοί παράγοντες

που προωθούν την ατζέντα των διαφόρων επαγγελματιών, εκπρόσωποι

της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και βουλευτές από τον νομό Μεσσηνίας κα-

θώς κι εκπρόσωποι της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Κατά τη διάρκεια του διημέρου στον περιβάλλοντα χώρο του Μεγάρου

Χορού Καλαμάτας, δεκάδες επιχειρήσεις τόσο από τον αγροδιατροφικό

κλάδο, όσο και από τη βιομηχανία παροχής υπηρεσιών (τεχνολογία, τουριστικοί πράκτορες, υπηρεσίες ασφάλειας, λογιστικά γραφεία κ.ά.) παρουσίασαν προϊόντα και υπηρεσίες που απευθύνονται στην αγορά της εστίασης και φιλοξενίας.

Τουρισμός δεν είναι μόνο... ομπρέλες

Μέσω τηλεδιάσκεψης, η υφυπουργός Τουρισμού, Σοφία Ζαχαράκη, χαιρέτισε το φόρουμ και παρουσίασε την πολιτική της κυβέρνησης στον τουρισμό καθώς και τις προτεραιότητες του φορέα που προΐσταται για το επόμενο διάστημα μέχρι τις εκλογές (δεν είχε ανακοινωθεί η διεξαγωγή τους). Η υφυπουργός ζήτησε από τους επαγγελματίες του τουρισμού να κάνουν την εστίαση μέρος της εμπειρίας όσων επισκέπτονται

την Πελοπόννησο και να δώσουν προτεραιότητα στον ανθρώπινο παράγοντα, καθώς οι άνθρωποι είναι, όπως τόνισε χαρακτηριστικά, η πραγματική υπεραξία του τουριστικού προϊόντος.

«Ο τουρισμός του μέλλοντος δεν είναι μόνο η παραλία και η ομπρέλα, αλλά και μορφές, όπως το slow tourism και αξίες, όπως η ποιότητα του τουριστικού προϊόντος» είπε η Σ. Ζαχαράκη και τόνισε ότι οι τρεις έν-

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Εστίασης Μεσσηνίας, Ιωάννης Κολοβός, στο βήμα του Messinia Forum 2022. Έφερε σε πέρας με επιτυχία -στην πρώτη διοργάνωσή του- ένα σημαντικό συνεδριακό γεγονός

Η Άννα Καλογεροπούλου, Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού στην Πελοπόννησο, παρουσίασε κάποιες από τις πρωτοβουλίες που θα λάβει η Περιφέρεια εντός του 2023, για την τόνωση του γαστρονομικού τουρισμού

Στέλιος Κυμπουρόπουλος στο Messinia Forum

Στο Messinia Forum 2023, προσκλήθηκε και συμμετείχε ο Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Στέλιος Κυμπουρόπουλος, ο οποίος στην εισήγησή του αναφέρθηκε στο πώς μπορεί (και πρέπει) η εστίαση να μειώσει την κοινωνική ανισότητα που υφίστανται τα άτομα με αναπηρία. «Η πανδημία έφερε και κάτι καλό» είπε χαμογελώντας ο Ευρωβουλευτής, «μεγάλωσε τον χώρο ανάμεσα στα τραπέζια των εστιατορίων κι έτσι μπορούμε κι εμείς, που έχουμε αναπηρικό αμαξίδιο, να κινούμαστε μέσα στα καταστήματα». Ο Στ. Κυμπουρόπουλος κάλεσε τους εστιάτορες να γεφυρώσουν την κοινωνική ανισότητα που χωρίζει τα άτομα με ειδικές ανάγκες από την εστιατορική πραγματικότητα, μια πραγματικότητα πολύ δύσκολη για όσους δεν μπορούν να διαβάσουν έναν κατάλογο ή δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν

την τουαλέτα ενός εστιατορίου -αναφέρθηκε, μάλιστα, και στα

άτομα με αυτισμό ή διανοητική στέρηση, που κι αυτοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση στα εστιατόρια.

Κλείνοντας την ομιλία του, ανέφερε ότι πρόσφατα χρειάστηκε να ψάξει ο ίδιος προσωπικά στο διαδίκτυο επί ώρες για να βρει ένα εστιατόριο στις Βρυξέλλες, προκειμένου να δεξιωθεί μια

ομάδα καλεσμένων πολιτών, ατόμων με ειδικές ανάγκες. «Υπάρ-

χουν εκεί έξω πολλοί άνθρωποι με ειδικές ανάγκες που θέλουν να βγουν έξω να φάνε ή να διασκεδάσουν.

Προσκαλέστε τους στο κατάστημά σας, που θα πληροί όλες τις προϋποθέσεις για τα άτομα αυτά

και δεν θα χάσετε» είπε με έμφαση ο Ευρωβουλευτής.

Ο σεφ, επιχειρηματίας κι εκπαιδευτής, Λευτέρης Λαζάρου, ζήτησε να βοηθηθούν από το κράτος οι νέοι που θα θελήσουν να ασχοληθούν με την εστίαση

νοιες που οριοθετούν την πολυετή στρατηγική της κυβέρνησης στον τουρισμό είναι: Ποιότητα, Ισορροπία και Βιωσιμότητα. Η Σ. Ζαχαράκη

είπε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι «η μετάβαση του τουρισμού από την εποχή της υπεροχής της ποσότητας στην εποχή που θα υπερέχει η ποιότητα».

Αναφέρθηκε, επίσης, στην πολιτική του Υπουργείου Τουρισμού για την προώθηση διαφόρων σημάτων ποιότητας, όπως το ‘Σήμα Ελληνικής Κουζίνας’ και το ‘Σήμα Αγροτικού Προϊόντος’, μια πολιτική, η οποία, θα πρέπει να το σημειώσουμε, δεν χαίρει της απολύτου εμπιστοσύνης του κλάδου εστίασης και τουρισμού, καθώς υπάρχουν διιστάμενες απόψεις όσον αφορά τη χρησιμότητά τους (των σημάτων).

Η υφυπουργός έκλεισε την εισήγησή της, αναφέροντας ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου παρουσίασε, μέσα στο 2022, αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό κατά 6%, με κάθε μια από τις επιμέρους αγορές της Γερμανίας, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας να πραγματοποιούν ρεκόρ επισκέψεων τουριστών στην Πελοπόννησο -η γερμανική αγορά, μάλιστα, παρουσίασε αύξηση της τάξης του 57%.

Η Άννα Καλογεροπούλου, Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού στην Πελοπόννησο, αναφέρθηκε στις ενέργειες που πραγματοποιεί η Περιφέρεια για την προώθηση του γαστρονομικού τουρισμού, με έμφαση στο πρόγραμμα εκδηλώσεων Food Stories Peloponnese, το οποίο, όπως ανακοίνωσε, θα επαναληφθεί το 2023 με πέντε Φεστιβάλ Γαστρονομίας, ένα ανά Περιφερειακή Ενότητα. Η Άννα Καλογεροπούλου ξεκαθάρισε ότι θα αναζητηθούν χορηγοί, έτσι ώστε οι εκδηλώσεις αυτές να αποκτήσουν οικονομική αυτοτέλεια. Μεταξύ των προγραμμάτων, στα οποία αναφέρθηκε η Αντιπεριφερειάρχης, ήταν το Food Trail που αφορά σε διαδρομές στην Πελοπόννησο για την προβολή ΠΟΠ προϊόντων αλλά και μια σειρά ειδικών εκδηλώσεων για την προβολή αγροδιατροφικών προϊόντων, όπως η Γιορτή Σύκου, η Γιορτή Κάστανου κ.ά. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι για τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις υπάρχει αντίλογος από οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες, που απαιτούν μεγαλύτερο συντονισμό και λιγότερο... τοπικισμό στον σχεδιασμό και τη διορ-

Η Γαλλία διαθέτει μια πλούσια ποικιλία από ράτσες κι ένα σημαντικό αριθμό ζώων (πάνω από 50%) που προέρχονται από κρεατοπαραγωγές. Ράτσες, όπως η Λιμουζίν (Limousine), η Σαρολέζ (Charolaise) και η Μπλόντ της Ακιτέν (Blonde d’Aquitaine).

HO. RE.CA τεµάχια +/- 4–5κγ – συσκευάζονται

σε κενό αέρος και χαρακτηρίζονται ως

“Κρέας βοοειδών υψηλής ποιότητας”.

Μπριζόλα βόειου 5 πλευρών

Rib eye bone in 5 ribs Côte de boeuf 5c Μπριζόλα βόειου Α/Ο 5 πλευρών

Rib eye boneless 5 ribs Entrecôte de boeuf 5c semi parée

Μπριζόλα κόντρα βόειου Α/Ο Striploin beef boneless Faux filet semi paré

γάνωσή τους. Τέλος, η Άννα Καλογεροπούλου δήλωσε ότι επιδίωξή της είναι να ενταχθεί η Πελοπόννησος στο δίκτυο European Gastronomy Regions.

Λαζάρου: «Καλά τα πανηγύρια… »

Από τις εισηγήσεις της πρώτης ημέρας, το Σάββατο 11 Μαρτίου, ξεχωρίσαμε αυτές του σεφ, επιχειρηματία κι εκπαιδευτή, Λευτέρη Λαζάρου και

του προέδρου της ΠΟΕΣΕ, Γιώργου Καββαθά, ο οποίος παρουσίασε μια

σημαντική πρόσφατη έρευνα που αφορά την εστίαση.

Ο αγαπητός στο κοινό της Καλαμάτας, Λευτέρης Λαζάρου, τόνισε στην εισήγησή του ότι «η εστίαση πάει χέρι - χέρι με τον πρωτογενή τομέα

και τον τουρισμό, διότι για να δώσουμε αξία σε ένα προϊόν που θα γευτεί ο τουρίστας, πρέπει πρώτα να το... μαγειρέψουμε». Ο πολυβραβευμένος Έλληνας σεφ τόνισε ότι στην Ελλάδα λείπει η καθημερινή, ουσιαστική και δημιουργική ‘επικοινωνία’ ανάμεσα στον παραγωγό και τον μάγειρα και φάνηκε να κρατά αποστάσεις από την πληθώρα των εκδηλώ-

σεων που πραγματοποιούνται ετησίως στον χώρο του γαστρονομικού

τουρισμού, ειδικά, μάλιστα, σε μια εποχή που εστιατόρια και ξενοδοχειακές μονάδες αναζητούν, αλλά δεν βρίσκουν εύκολα εργατικό δυναμικό.

«Καλά είναι τα πανηγύρια, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να δημιουργήσουμε και ορισμένα μόνιμα εργαλεία για την προώθηση της γαστρονομίας» είπε και πρότεινε τη δημιουργία, στην Μεσσηνία, ενός οργανωμένου και συνεχώς εμπλουτιζόμενου αρχείου συνταγών με βάση τοπικά προϊόντα, αρχείο στο οποίο θα μπορεί να καταφεύγει κάθε επαγγελματίας της εστίασης, για να αντλήσει πληροφορίες κι έμπνευση.

Σημαν τικό μέρος της ομιλίας του Λ. Λαζάρου τόσο την πρώτη ημέρα κατά την εισήγησή του, όσο και τη δεύτερα ημέρα του φόρουμ ως συντονιστής του τελικού πάνελ (με αυτοδιοικητικούς άρχοντες και βουλευτές της Μεσσηνίας) κατέλαβαν οι προτάσεις του για την προσέλκυση νέων στα επαγγέλματα της εστίασης και του τουρισμού. Ο διάσημος σεφ κι επιχειρηματίας πρότεινε την απαλλαγή από εργοδοτικές εισφορές για νέους εργαζόμενους στον κλάδο της εστίασης μέχρι 24-25 ετών, προκειμένου το ποσό αυτό να ενσωματωθεί στον μισθό τους, για να γίνει ο τελευταίος πιο ελκυστικός. Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, ο Λ. Λαζάρου κατήγγειλε το γεγονός ότι εκατοντάδες παιδιά, που θέλουν να σπουδάσουν τη μαγειρική τέχνη και να ενταχθούν στην σημαντική αυτή βιομηχανία παραγωγής πλούτου για τη χώρα, είναι αναγκασμένα να πληρώνουν υπέρογκα ποσά για την απόκτηση πτυχίου από τις ιδιωτικές σχολές, ποσά που φτάνουν μέχρι και τις 18.000 ευρώ (για τρίχρονη εκπαίδευση, μακριά από το σπίτι τους).

Κλείνοντας την πρώτη παρέμβασή του, ο Λ. Λαζάρου τόνισε πως νιώθει ιδιαίτερη ικανοποίηση από το γεγονός ότι από τον μεγάλο αριθμό νέων μαγείρων, με τους οποίους έχει συνεργαστεί όλα αυτά τα χρόνια, υπήρξαν ορισμένοι που σήμερα διαπρέπουν εντός κι εκτός Ελλάδας κι έκλεισε με μια προτροπή προς τις ομάδες νέων μαγείρων που παρακολουθούσαν δια ζώσης το συνέδριο: «Η μαγειρική τέχνη θέλει πολλά... χιλιόμετρα. Δεν γίνεσαι μάγειρας μέσα σε μία νύχτα ή μία εβδομάδα, ούτε βλέποντας ή συμμετέχοντας σε μια τηλεοπτική εκπομπή».

Η εστίαση γεννάει

Καταιγιστικός, ως συνήθως, αλλά, όπως πάντα, καίριος και ουσιαστικός, ο πρόεδρος των ΓΣΕΒΕΕ και ΠΟΕΣΕ, Γιώργος Καββαθάς, παρουσίασε τα πιο πρόσφατα στοιχεία που συγκέντρωσε κι επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο της Συνομοσπονδίας, διαπιστώνοντας ότι, παρά τα ευχολόγια ορισμένων, ο κλάδος της εστίασης συνεχίζει να δημιουργεί δυσβάσταχτες υποχρεώσεις, που κάποιοι δεν μπορούν να διαχειριστούν.

Oμαχητικός συνδικαλιστής στην παρέμβασή του, κατά τη διάρκεια του «Messinia Forum- Εστίαση | Τουρισμός | Επιχειρηματικότητα 2023» που διοργάνωσε ο Σύλλογος Εστίασης Μεσ-

σηνίας (ΣΕΜ), παρουσίασε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η έξοδος της

ελ ληνικής οικονομίας από τα μνημόνια και η επιστροφή στην κανονικό-

τητα, μετά την πανδημία, δεν επούλωσαν πλήρως τις πληγές της εστία-

σης, πληγές που δεν πρόλαβαν να κλείσουν λόγω της ενεργειακής κρί-

σης και του πολέμου στην Ουκρανία, που προέκυψε αμέσως μετά. «Ο

κλάδος της εστίασης, παρά τις ενισχύσεις που έλαβε και παρά το γεγο-

νός ότι δεν αύξησε άμεσα τις τιμές, δημιούργησε το τελευταίο διάστημα

νέες υποχρεώσεις που ήρθαν να προστεθούν στις υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας» τόνισε με έμφαση ο Γ. Καββαθάς.

Καλύτερο το 2023, αλλά…

Αν και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το 2023 θα είναι πολύ καλύτερο από το 2022 για την εστίαση, εντούτοις, όπως σημείωσε στην παρέμβασή του ο Γ.

Καββαθάς, θα είναι μια ακόμα δύσκολη χρονιά, ειδικά για όσες επιχειρήσεις δεν συνδέονται άμεσα με τον τουρισμό.

Ο Γ. Καββαθάς ξεκίνησε την εισήγησή του διευκρινίζοντας ότι ο κλάδος της εστίασης βρίσκεται στα χέρια μικρών επιχειρήσεων, που δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν τους τζίρους των μεγάλων πολυεθνικών ή μη αλυσίδων. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις του κλάδου αντιμετωπίζουν ένα μάλλον δυσμενές επιχειρηματικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο η επενδυτική δραστηριότητα δεν μπορεί να αναπτυχθεί απρόσκοπτα. Είναι χαρακτηριστικό, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ, ότι πάνω από το 5% των επιχειρήσεων του κλάδου έβαλε λουκέτο κατά τη διάρκεια της διετίας 20202021, ενώ η απαξίωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των lockdown, οδήγησε κάποιες από τις επιχειρήσεις σε μειωμένη επενδυτική δραστηριότητα.

Ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ αναφέρθηκε σε όλα τα φλέγοντα ζητήματα της εστίασης, ξεκινώντας πρώτα απ΄ όλα με το πρόβλημα της ανεύρεσης ανθρώπινου δυναμικού για τη στελέχωση της εστίασης εν όψει ανοίγματος της τουριστικής περιόδου. Αναφέρθηκε, επίσης, στις εργοδοτικές εισφορές και

‘υποχρεώσεις’

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Για τις επιχειρήσεις

του κλάδου της

εστίασης που

βασίζονται στην εσωτερική

κατανάλωση -κι όχι στον

τουρισμό- το 2023, θα

είναι ακόμα μια χρονιά

προκλήσεων, λαμβάνοντας

υπόψη ότι με βάση

την τελευταία έρευνα

εισοδήματος του ΙΜΕ

ΓΣΕΒΕΕ, το διαθέσιμο

εισόδημα της συντριπτικής

πλειονότητας των

νοικοκυριών έχει μειωθεί

λόγω της ακρίβειας και

κατευθύνεται κυρίως για

την κάλυψη ανελαστικών

δαπανών, όπως τα τρόφιμα και η στέγαση.

όσων απασχολούνται στην εστίαση, μια ρύθμιση που έχει καθυστερήσει πολλά χρόνια, ενώ έχει υλοποιηθεί σε άλλους κλάδους -όπως οι εργάτες γης και οι οικιακοί βοηθοί- που το ζήτησαν πολλά χρόνια μετά την εστίαση! Αναφέρθηκε στην νέα πολιτική που πρέπει να εφαρμοστεί όσον αφορά στο ‘τεκμαρτό ημερομίσθιο’ των εργαζομένων (ζήτησε κατάργηση της απαρχαιωμένης διάταξης του 1994) και στην μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 6% (που παραμένει πάγια διεκδίκηση του κλάδου) κ.ά. Ειδικά για το τελευταίο ζήτημα, ο Γ. Καββαθάς τόνισε ότι ο ‘πολλαπλασιαστής’ της εστίασης είναι 2,2, πράγμα που σημαίνει ότι για κάθε 1 εκατ. ευρώ που παράγει ο κλάδος της εστίασης, η ελληνική οικονομία ωφελείται συνολικά κατά 2,2 εκατ. ευρώ. Έδωσε, μάλιστα, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, λέγοντας ότι το 90% της εμφιαλωμένης μπίρας, που παράγεται στην Ελλάδα, καταναλώνεται στην εστίαση. «Φανταστείτε, λοιπόν, τι

υπεραξία δίνει στον κλάδο της ζυθοποιίας η μαζική εστίαση / διασκέδαση»

ανέφερε ο κ. Καββαθάς.

Δάνεια: Πονεμένη ιστορία

Σημαντικό κομμάτι της παρέμβασής του αφορούσε τα δάνεια προς τις

επιχειρήσεις του κλάδου για τα οποία, όπως είναι γνωστό, ο Γ. Καββαθάς

έχει μια ‘αιρετική’ άποψη, εκτιμώντας ότι δεν βοηθούν στον βαθμό που θα

έπρεπε, ακριβώς επειδή τα λαμβάνουν ελάχιστες επιχειρήσεις του κλάδου.

«Ο πακτωλός των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης έρχεται στην Ελ-

λάδα, αλλά οι μικρές επιχειρήσεις είναι αποκλεισμένες από τις χρηματοδοτή-

σεις» είπε προς τους συνέδρους της Καλαμάτας, ενώ δηκτικό ήταν το σχό-

λιό του και για τις συστημικές τράπεζες: «Οι τράπεζες έχουν πάρει πάνω από

80 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια και σήμερα χρηματοδοτούν λιγότερο από το 5% των επιχειρήσεων της χώρας, περίπου 50.000, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας». Όσο για τα χρέη, ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ ανέφερε ότι ο κλάδος της εστίασης έχει ανάγκη αυτήν τη στιγμή από ένα νέο πτωχευτικό δίκαιο, το οποίο να δίνει δεύτερη ευκαιρία στις επιχειρήσεις που θέλουν να επιζήσουν, για να διατηρηθούν ή να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Κλείνοντας την παρέμβασή του, κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας του συνεδρίου, ο Γιώργος Καββαθάς σχολίασε και το ζήτημα της σύνδεσης της εστίασης με την πρωτογενή παραγωγή -αυτό ήταν, άλλωστε, ένα από τα κορυφαία ζητήματα που απασχόλησαν το «Messinia Forum- Εστίαση | Τουρισμός | Επιχειρηματικότητα 2023». «Υπάρχει σύνδεση του πρωτογενούς τομέα και της εστίασης σε τοπικό επίπεδο, αλλά οι αναγκαίες συνέργιες μεταξύ

Οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις εστίασης

εκτινάχθηκαν κατά τη διάρκεια των τριών

τελευταίων ετών. Από τα στοιχεία φαίνεται

ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι

σήμερα για τη διαχείριση του ιδιωτικού

χρέους δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά.

Με βάση την τελευταία έρευνα του ΙΜΕ

ΓΣΕΒΕΕ, τον Φεβρουάριο του 2023,

σχεδόν μία στις τρεις επιχειρήσεις του

κλάδου είχαν τρεις ή και περισσότερες

καθυστερημένες οφειλές προς το Δημόσιο ή τους ιδιώτες.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

πρώτο εξάμηνο του 2022. Για το δεύτερο εξάμηνο του 2022, το 39,7% των επιχειρήσεων εστίασης δήλωσε πως ο τζίρος του αυξήθηκε, έναντι του 32,5% που δήλωσε ότι μειώθηκε και του 27,9% που δήλωσε ότι παρέμεινε σταθερός. Τα στοιχεία αυτά είναι καλύτερα σε

Βασικά διαρθρωτικά στοιχεία κλάδου εστίασης

Πολύ μικρές [έως 9 άτομα]

Μικρές [10 - 49 άτομα]

Μεσαίες [50 - 249 άτομα]

Κύκλος εργασιών σε € [χωρίς ΦΠΑ] Σύνολο απασχολουμένων

Μέση Ετήσια Απασχόληση Μισθωτοί & ημερομίσθιοι

Σύνολο 65.935 12.991 667 22 79.615 2.243.469.000 3.319.529.000 915.255.000 410.826.000 6.889.079.000 109.309 221.309 49.312 10.197 390.785 172.420 238.586 50.200 10.199 471.225 Τάξη μεγέθους απασχόλησης Αριθμός επιχειρήσεων

Περίπου το 8% των επιχειρήσεων

του κλάδου είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις μέχρι εννέα άτομα προσωπικό.

Περίπου το 16% είναι μικρές (μέχρι 49 εργαζόμενους και μόλις το 0,8% και το 0,03%

είναι μεσαίες (μέχρι 249 εργαζόμενους) και μεγάλες (πάνω από 250 εργαζόμενους) επιχειρήσεις αντίστοιχα.

Στον πρώην ΟΑΕΕ

Σε λογαριασμούς ενέργειας [ΔΕΗ, φυσικό αέριο κ.λπ.]

Σε

προμηθευτές

ΙΚΑ

Πίνακας 2 | Πηγή:

των δύο πλευρών δεν μπορούν να διευρυνθούν εύκολα» υποστήριξε, αναδεικνύοντας ένα χρόνια πρόβλημα που ταλαιπωρεί τις γαστρονο-

μικές κοινότητες και τους παραγωγούς σε πολλά σημεία της χώρας.

Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις εστίασης συνεχίζουν να καταγράφουν

απώλειες, καθώς, σύμφωνα με τα ευρήματα, ο κύκλος εργασιών των

επιχειρήσεων αυτών μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 3%, ενώ μειωμέ-

νος ήταν και τα προηγούμενα εξάμηνα σε πολύ υψηλά ποσοστά.

Από την άλλη μεριά, ο κύκλος εργασιών των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων εστίασης παρουσίασε, το δεύτερο εξάμηνο του 2022, μεσοσταθμική αύξηση 10%, ενώ τα τρία τουλάχιστον προηγούμενα εξάμηνα ήταν σημαντικά καλύτερος σε σχέση με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις του κλάδου.

Κύκλος εργασιών 2019 - 2022

κύκλου

επιχειρήσεων εστίασης με βάση το μέγεθός τους- Β’ Εξάμηνο 2022

Μικρές & μεσαίες επιχειρήσεις

Αυξήθηκε Μειώθηκε

Παρέμεινε αμετάβλητος

Μέσος όρος μεταβολής

33,9%

35,7%

το δεύτερο εξάμηνο του 2022, το 39,7% των επιχειρήσεων εστίασης

πως ο τζίρος του αυξήθηκε

*Βάση οι επιχειρήσεις του δείγματος που χρησιμοποιούν οχήματα (63,2%)

**Βάση

Tο 2023, για την εστίαση θα είναι μια ακόμα δύσκολη χρονιά, ειδικά για όσες επιχειρήσεις δεν συνδέονται άμεσα με τον τουρισμό

Καλαμάτα & Μεσσηνία

Σχεδιάζοντας το εστιατορικό & τουριστικό αύριο

Το τελευταίο πάνελ του συνεδρίου Messinia Forum φιλοξένησε θεσμικούς εκπροσώπους, τοπικούς άρχοντες και πολιτικούς, οι οποίοι, υπό τον συντονισμό ενός ανήσυχου -για τα κοινά- σεφ, αναζήτησαν λύσεις για την εστίαση και τον τουρισμό, σε μια περιοχή της Ελλάδας, που εμφανίζει εντυπωσιακή ανάπτυξη και στους δύο προαναφερθέντες κλάδους.

Oσεφ Λευτέρης Λαζάρου συντόνισε το Στρογγυλό Τραπέζι Δη-

μάρχων στο πλαίσιο της δεύτερης ημέρας στο «Messinia Forum- Εστίαση| Τουρισμός| Επιχειρηματικότητα 2023», στο

οποίο συμμετείχε και ο βουλευτής Μεσσηνίας Αλέξης Χαρίτσης. Ανοίγο-

ντας τη συζήτηση, ο Πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ, Γιώργος Καββαθάς, τόνισε ότι

η χώρα μας αντιμετωπίζει δύο προβλήματα, το δημογραφικό και την εκπαί-

δευση των νέων. «Το δημογραφικό είναι μεγάλο πρόβλημα, διότι η Ελλάδα

κινδυνεύει να γίνει έθνος γερόντων. Μεγάλο πρόβλημα είναι, επίσης, η εκ-

παίδευση, διότι οι σχολές δημιουργούν επιστήμονες που δεν μπορούν να

βρουν δουλειά» είπε ο έμπειρος επαγγελματίας κι έφερε ένα εντυπωσιακό

παράδειγμα.

Σύμφωνα με τον Γ. Καββαθά, το επενδυμένο κεφάλαιο για κάθε νέο από

το νηπιαγωγείο μέχρι και τη στιγμή που θα λάβει πανεπιστημιακό πτυχίο

ανέρχεται σε περίπου 150.000 ευρώ. «Πολλαπλασιάστε αυτό το ποσό επί

500.000 Έλληνες πτυχιούχους, που έφυγαν από την Ελλάδα, την περίοδο

της οικονομικής κρίσης κι αντιληφθείτε τι χάσαμε τα τελευταία χρόνια...» δή-

λωσε ο Γ. Καββαθάς. Ο Πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ τόνισε για μια ακόμα φορά ότι η Πολιτεία πρέπει να επιδοτεί την εργασία των νέων κι όχι την ανεργία, διότι έτσι μόνο θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Απευθυνόμενος προς τους συνέδρους, προειδοποίησε πως «αυτό που πρέπει να χαρακτηρίσει το συνέδριο είναι ο όρος ‘συνεργασία’ και σε μια τέτοια προσπάθεια, μείζονα ρόλο έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση». Έχοντας απέναντί του εκπροσώπους των ΟΤΑ, ο Γ. Καββαθάς δεν έχασε την ευκαιρία να αναφερθεί στα εξοντωτικά πρόστιμα των δημοτικών αρχών σε βάρος επιχειρήσεων εστίασης, επισημαίνοντας πως εστιάτορες έχουν χάσει τα σπίτια τους από πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί και πρέπει η ΚΕΔΚΕ να κάνει νέα πρόταση προς την Πολιτεία, προκειμένου να διευθετηθεί το θέμα. «Αυτά που επιβάλλονται δεν είναι πρόστιμα, είναι μαστίγωμα» είπε ο Γ. Καββαθάς.

Στο πλαίσιο του διαλόγου που αναπτύχθηκε στο τελευταίο πάνελ του «Messinia Forum- Εστίαση| Τουρισμός| Επιχειρηματικότητα 2023», συζητή-

θηκε το ζήτημα του Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας, μια πολιτική που έχει

εφαρμοστεί σε διάφορα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας, με αμφι-

σβητούμενη, όμως, επιτυχία. Σύμφωνα με τον Γ. Καββαθά, τα Τοπικά Σύμφωνα

Ποιότητας, μέσα στα οποία είναι ενταγμένες κι επιχειρήσεις εστίασης, παύ-

ουν να λειτουργούν όταν σταματάει η επιδότηση από τους δημόσιους ή

τους κοινοτικούς πόρους κι αυτό διότι, στην συνέχεια, οι εστιάτορες αρνού-

νται να πληρώσουν για τη δημιουργία ενός μόνιμου ελεγκτικού μηχανισμού,

ο οποίος θα παρακολουθεί την τήρηση του

συγκεκριμένου Συμφώνου στο διηνεκές.

Το πάνελ

Ο Λευτέρης Λαζάρου επανέλαβε την

πρότασή του για μείωση των ασφαλιστικών ει-

σφορών για νέους που απασχολούνται στον

κλάδο της εστίασης μέχρι την ηλικία των 24

ετών, προκειμένου να μην λαμβάνουν, όπως

συμβαίνει σήμερα σε πολλές περιπτώσεις, μι-

σθό της τάξης των 600 - 700 ευρώ τον μήνα

ή 350 - 400 ευρώ για τον μήνα της περιό-

δου της μαθητείας τους. «Πώς να στείλω έναν

σπουδαστή μου, ο οποίος έχει ολοκληρώσει

τη μαθητεία του στο εστιατόριό μας, στην Μύ-

κονο για δουλειά, όπου οι συνθήκες διαβίω-

σης για τους εργαζόμενους του τουρισμού και

της εστίασης είναι άθλιες;» αναρωτήθηκε ο Λ. Λαζάρου.

ρει στο ελληνικό ΑΕΠ περισσότερο απ΄ όσο συμβάλλει σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. «Δυστυχώς, όμως, οι περισσότερες επιχειρήσεις εστίασης βρίσκονται εκτός χρηματοδότησης» σημείωσε ο βουλευτής. Απαντώντας στις αιτιάσεις αρκετών εστιατόρων για την έλλειψη προσωπικού, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ διαφοροποιήθηκε, επισημαίνοντας ότι «στον κλάδο της εστίασης επικρατεί καθεστώς ασυδοσίας κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν εργαζόμενους».

Σήμερα, γεύτηκα, εδώ στην Καλαμάτα, μια εξαιρετική ελιά

φούρνου, η οποία θα μπορούσε να μπει ως ντιπ σε οποιοδήποτε τραπέζι.

Θέλει, όμως, κάποιον να το πάει αυτό το προϊόν λίγο... παραπέρα, να το αξιοποιήσει μέσα από μια συνταγή μαγειρικής. Λ. Λαζάρου

Από την πλευρά του, ο βουλευτής Μεσσηνίας, Αλέξης Χαρίτσης, ο οποίος

χαιρέτισε τις εργασίες του συνεδρίου, διευκρίνισε πως η εστίαση συνεισφέ-

Οι συμμετέχοντες στο πάνελ, αν και τόνισε ο καθένας στην παρέμβασή του τις μεγάλες δυνατότητες της Μεσσηνίας στην προσέλκυση υψηλού επιπέδου τουρισμού και την προβολή της τοπικής γαστρονομίας, δεν παρέλειψαν να αναδείξουν μείζονα προβλήματα, όπως η έλλειψη εργατικού δυναμικού, η πενιχρή χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και η αδυναμία συντονισμού των ενεργειών, που σχεδιάζουν κι οι υλοποιούν διάφοροι φορείς.

Ο οικονομολόγος Παναγιώτης Καρβέλας, από την Φοινικούντα Μεσσηνίας, Δήμαρχος Πύλου - Νέστορος, μετέφερε στους συνέδρους την εικόνα που επικρατεί στον νομό Μεσσηνίας -σε ένα τμήμα του τουλάχιστον- εικόνα που κάθε άλλο ενθαρρυντική είναι για την ανάπτυξη του νομού. Ξενοδόχος ο ίδιος, εστιάτορας και παραγωγός τοπικών αγροδιατροφικών προϊόντων, τόνισε ότι παρά τα όσα πιστεύουν ορισμένοι, η Μεσσηνία φθίνει πληθυσμιακά, καθώς καταγράφονται 1.200 θάνατοι και μόνο 180 γεν-

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Αριστερά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης και ο πρόεδρος του

Συλλόγου Εστίασης Μεσσηνίας και διοργανωτής του «Messinia Forum - Εστίαση | Τουρισμός | Επιχειρηματικότητα 2023», Ιωάννης Κολοβός

νήσεις τον χρόνο. «Ελάτε ένα χειμωνιάτικο βράδυ στην Φοινικούντα» είπε προβληματισμένος, «θα δείτε πως έχουμε απομείνει ελάχιστοι».

Μεσσηνία: Απέχει ακόμα...

Μέρος της Περιφέρειας Πελοποννήσου, η Μεσσηνία επιχειρεί να αναβαθμίσει τη θέση της στον ελληνικό τουριστικό ‘χάρτη’ και τα καταφέρνει καλύτερα τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά, είναι ακόμη μακριά από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η Περιφέρεια Πελοποννήσου διαθέτει συνολικά 39.823 κλίνες, ενώ μόνο ο νομός Ηρακλείου Κρήτης διαθέτει 80.870 κλίνες! Η Περιφέρεια συνολικά διαθέτει μόνο 7.262 κλίνες μονάδων πέντε αστέρων, η Κρήτη 55.266 και το Νότιο Αιγαίο 72.769.

Μπορεί ο τζίρος των επιχειρήσεων εστίασης και καταλυμάτων, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία (συνήθως μεγάλες επιχειρήσεις), φέτος τον Ιανουάριο, σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, να αυξήθηκε 45,3% στην Μεσσηνία και 135,6% συνολικά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, Μεσσηνία και Πελοπόννησος, όμως, απέχουν ακόμη από το να θεωρούνται μεγάλες δυνάμεις του ελληνικού τουρισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής

Αρχής, ο τζίρος των επιχειρήσεων εστίασης και καταλυμάτων, που τηρούν

διπλογραφικά βιβλία, διαμορφώθηκε φέτος τον Ιανουάριο στο 1,1 εκατ. ευρώ

στην Μεσσηνία και στα 3,6 εκατ. ευρώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.

Υπενθυμίζουμε ότι, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το 2022, στην Μεσσηνία, 2.074

επιχειρήσεις εστίασης και καταλυμάτων είχαν τζίρο 171 εκατ. ευρώ ( μόλις 1%

των πανελληνίων εσόδων). Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, 6.748 επιχειρή-

σεις εστίασης και καταλυμάτων είχαν κύκλο εργασιών 567 εκατ. ευρώ (μόλις

το 3,3% των πανελλήνιων εσόδων). Στην Μεσσηνία είναι διαθέσιμο το 52%

των πεντάστερων κλινών της Περιφέρειας Πελοποννήσου, το 27% των τε-

τράστερων, το 17% των τριάστερων, το 32% των ξενοδοχείων δύο αστέρων το 28% των μονάδων ενός αστέρα.

Μεσσηνία: Τα μεγάλα έργα

Τα δύο σημαντικότερα έργα που αφορούν την Καλαμάτα και την Μεσσηνία γενικότερα είναι ο οδικός άξονας Καλαμάτας - Μεθώνης και η αναβάθμιση του αεροδρομίου της πόλης. Ειδικά, για το αεροδρόμιο, αξίζει να αναφέρουμε πως κατά τη διάρκεια του 2022, στην Καλαμάτα, καταγράφηκαν 160.060 αφίξεις αλλοδαπών ταξιδιωτών όταν στα Χανιά, για παράδειγμα, οι αφίξεις ήταν 1.296.959…

Εξελίξεις αναμένονται στην διαγωνιστική διαδικασία της νέας παραχώρησης λειτουργίας και αξιοποίησης της Μαρίνας Καλαμάτας. Σύμφωνα με δηλώσεις του δημάρχου Καλαμάτας, Θανάση Βασιλόπουλου, η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου, η οποία χειρίζεται το θέμα, διευθετεί τα τελευταία ζητήματα που έχουν προκύψει με τη χερσαία ζώνη στην μαρίνα και σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού, η όλη διαδικασία θα επιταχυνθεί.

Από την άλλη πλευρά, η Μαρίνα Πύλου ιδιωτικοποιήθηκε. Το σχήμα των εταιρειών D Marinas Hellas - Τουριστικές Επιχειρήσεις Μεσσηνίας (του ομίλου Κωνσταντακόπουλου) ανακηρύχθηκε μέσα στον Μάρτιο ως προτιμητέος επενδυτής από το ΤΑΙΠΕΔ, για την παραχώρηση του δικαιώματος χρή-

Ξενοδοχεία στους Μύλους της Καλαμάτας

Σημαντικό έργο, το οποίο αναμένεται να αλλάξει την τουριστική

και τη γαστρονομική εικόνα της πόλης, είναι αυτό της αξιοποίησης ενός από τα μεγαλύτερα βιομηχανικά μνημεία της πόλης. Πρόκειται για τα δύο κτηριακά συγκροτήματα των Μύλων - Σιλό Ευαγγελίστριας, της εταιρείας «Στασινόπουλος - Παπαδόπουλος και ΣΙΑ», που βρίσκονται στο λιμάνι. Κατασκευασμένα, αρχικά, τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, αυτά τα κτήρια, που είναι κλειστά εδώ και δεκαετίες, πέρασαν εδώ και λίγους μήνες σε χέρια επενδυτών από τον Βόλο, οι οποίοι ετοιμάζουν δύο ξενοδοχειακές μονάδες. Στο κεντρικό κτήριο έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες καθαρισμού, καθαιρέσεων και αποτύπωσης καθώς και διαδικασίες αδειοδότησης. Οι εταιρείες Porto Milos Kalama ta και Porto Marina Kalamata, που θα λειτουργήσουν τα δύο ξενοδοχεία, έχουν ήδη υπαχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο κι έχουν λάβει ενίσχυση της τάξεως των 3 εκατ. ευρώ η πρώτη και 2,7 εκατ. ευρώ η δεύτερη.

σης και εκμετάλλευσης της Μαρίνας Πύλου για 40 έτη. Η συνολική αξία της συμφωνίας για την αξιοποίησή της ανέρχεται σε 1,5 εκατ. ευρώ και περιλαμ-

βάνει εφάπαξ καταβλητέο ποσό 550.000 ευρώ κατά την έναρξη της παρα-

χώρησης συν ποσοστό επί των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων της μαρίνας.

Εκτιμάται ότι ο νέος παραχωρησιούχος θα υλοποιήσει τα επόμενα έτη επεν-

δύσεις της τάξεως των 15 εκατ. ευρώ, για την αναβάθμιση των υποδομών και

της επιχειρησιακής ικανότητας της μαρίνας. Υπάρχουν, όμως, και απόψεις

που ασκούν κριτική για το ιδιαίτερα χαμηλό έσοδο του ελληνικού κράτους

απ’ αυτήν την παραχώρηση.

Μεσσηνία: Τουριστικές επενδύσεις

Ως συνήθως, τα τελευταία χρόνια, τον ξενοδοχειακό ‘τόνο’ στον νομό δί-

νει το συγκρότημα Costa Navarino, το οποίο φέτος προσθέτει άλλη μία μο-

νάδα στο ενεργητικό της: το ξενοδοχείο Mandarin Oriental. Με 99 σουίτες και υπόσκαφες βίλες με ιδιωτική πισίνα και μεγάλες βεράντες, το Mandarin Oriental ξεκινά τη λειτουργία του φέτος το καλοκαίρι στην Costa Navarino, σηματοδοτώντας την άφιξη του κορυφαίου Ομίλου Mandarin Oriental στην Ελλάδα καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξη του προορισμού. Το νέο resort θα βρίσκεται στο Navarino Bay, σε ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο 1.400 στρεμμάτων, με θέα στον ιστορικό κόλπο του Ναβαρίνου.

Πέρα από το ξενοδοχειακό συγκρότημα Costa Navarino, το οποίο πραγματοποιεί ένα κολοσσιαίο -για τα δεδομένα της περιοχής- επενδυτικό πρόγραμμα, η κινητικότητα στον νομό Μεσσηνίας είναι χαμηλής έντασης, αλλά υπαρκτή και συνεχόμενη τα τελευταία χρόνια. Στην Μεσσήνη, για παράδειγμα, υπάρχει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για μικρές τουριστικές μονάδες λίγων δωματίων, οι οποίες θα απευθύνονται σε τουρίστες υψηλού οικονομικού προφίλ. Στην πόλη της Καλαμάτας, υπάρχει, επίσης, επενδυτική δραστηριότητα, η οποία συνδέεται με την απόφαση της δημοτικής αρχής να πεζοδρομήσει και να αναπλάσει μέρος της περίφημης παραλιακής λεωφόρου της πόλης (Ναυαρίνου).

Όπως γράφει ο δημοσιογράφος Θανάσης Λαγός σε σχόλιό του στην εφημερίδα Ελευθερία της Καλαμάτας, «η Μεσσηνία μάχεται να καταξιωθεί ως τουριστικός προορισμός, χάρη στο έργο του αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου και τις προσπάθειες του γιου του Αχιλλέα Κωνσταντακόπουλου στην Costa Navarino. Δίπλα τους, χιλιάδες μικρομεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις δημιουργούν, χωρίς καμία βοήθεια το τουριστικό προϊόν της Μεσσηνίας, ενώ ακούν από το 2002 μέχρι σήμερα υποσχέσεις για την αναβάθμιση του αεροδρομίου και λιμανιού της Καλαμάτας».

Τα έργα συνεχίζονται στην παραλία της Καλαμάτας

Μπέργκερ

Συνεχείς ανανεώσεις έχει υποστεί το πιο δημοφιλές

από τα προϊόντα της αμερικανικής -και τώρα

πλέον και της παγκόσμιας- κουζίνας, καθώς σεφ

και εστιάτορες προσπαθούν να διαχειριστούν από

τη μια πλευρά το συνεχώς αυξανόμενο κόστος

των πρώτων υλών κι από την άλλη τις συνεχώς

διαφοροποιούμενες προτιμήσεις των καταναλωτών.

Στην Ελλάδα, το ενδιαφέρον για το μπέργκερ δεν

έχει μειωθεί και, παρά το γεγονός ότι το προϊόν έχει

ήδη υποστεί σημαντικές ανατιμήσεις από τις αρχές

του περασμένου χρόνου, εξακολουθεί να αποτελεί μια σημαντική γευστική πρόταση.

Στο αφιέρωμα, που ακολουθεί, παρουσιάζουμε

τάσεις που εμφανίζονται στον μικρόκοσμο του μπέργκερ, παρουσιάζουμε την πρόσφατη δραστηριότητα ενός επιχειρηματία που έχει

συνδεθεί με το μπέργκερ, ενώ ακολουθεί ένας μικρός κατάλογος προϊόντων, που απευθύνονται στους

επαγγελματίες της κουζίνας και συνδέονται με το μπέργκερ.

Επιμέλεια: Θανάσης Αντωνίου. Κείμενα: Θ. Α., Έλενα Μόσχου

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Για όλα τα γούστα

Το 2023, το μπέργκερ αλλάζει και δεν είναι πια το ίδιο με αυτό που γνωρίζαμε επί χρόνια. Έτσι, τουλάχιστον, διατείνονται όσοι παρακολουθούν τις διεθνείς τάσεις στον χώρο της γαστρονομίας είτε αυτή αφορά το street food είτε απευθύνεται σε γερά πορτοφόλια.

έες τάσεις έρχονται να ταράξουν αυτό το αγαπημένο πιάτο, που υπάρχει σε όλα τα μενού των εστιατορίων και όχι μόνο. Ένα πιάτο ξεχωριστό, που η απλότητά του μπορεί να πάρει εκπληκτικά διαφορετικές διαστάσεις. Από το κλασικό μπέργκερ με μοσχαρίσιο μπιφτέκι σε πιο ιδιαίτερες γεύσεις, με την προσθήκη νέων υλικών και μικ ρών διαφοροποιήσεων, το κλασικό αυτό πιάτο μετατρέπεται σε... διαγωνισμό γευσιγνωσίας για τους λάτρεις του. Με έπαθλο, για όσους το δουλέψουν σωστά, υψηλές πωλήσεις και μεγάλο περιθώριο κερδοφορίας.

Παρά το γεγονός ότι θεωρείται κλασικό πιάτο και ένα από τα πιο δημοφιλή εδέσματα στον κόσμο, το μπέργκερ έχει υποστεί αρκετές ‘ανανεώ-

σεις’ κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών.

Σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Eater, μια από τις σημαντικότερες ‘ανανεώσεις’ στην παράδοση του αμερικανικού μπέργκερ έλαβε χώρα

στην Νέα Υόρκη πριν από περίπου 20 χρόνια, όταν ορισμένοι εμπνευσμένοι -νεαροί σε ηλικία, αλλά έμπειροι στις κουζίνες- εστιάτορες, λάνσαραν

μπέργκερ με τρούφα και φουά-γκρα. Αρκετά χρόνια πριν από το 2000, όπου τοποθετείται η συγκεκριμένη εξέλιξη, η βασικότερη ‘ανανέωση’ στα μπέργκερ ήταν το σπάσιμο της κυριαρχίας της τριπλέτας κέτσαπ- μαγιονέζα -μουστάρδα με την ανάδειξη περίτεχνων χειροποίητων σαλτσών, που μέχρι τότε δεν είχαν ευρεία διάδοση.

Στροφή στα πράσινα

Η γενικότερη στροφή των καταναλωτών και επιχειρήσεων που αναφέρονται στην διατροφή σε περισσότερο φυτικές επιλογές και σε προϊόντα με μικ ρότερο ανθρακικό αποτύπωμα (από την παραγωγή των συστατικών τους μέχρι την τελική κατανάλωση), δεν θα μπορούσε να αφήσει απ΄ έξω το μπέργκερ.

Το vegan burger, ένα μπέργκερ με δικό του χαρακτήρα, που σιγά - σιγά κερδίζει την αποδοχή κι αυτών που δεν είναι vegan-friendly και προτιμούν το μπέργκερ τους πατροπαράδοτα. Αντί για κρέας, φυτικό μπιφτέκι και

plant-based υλικά, μαρούλι και πολλά λαχανικά. Είναι ένας τρόπος, αυτό το πιάτο, συνήθως συνώνυμο του fast food, να γίνει πιο υγιεινό. Το αβοκάντο, που έχει εκπληκτικά οφέλη για την υγεία και είναι ένα φρούτο με υψηλή διατροφική αξία, είναι ένα συστατικό που κάνει το μπέργκερ ακόμα πιο ιδιαίτερο και πιο χορταστικό είτε προστεθεί guacamole είτε φέτες αβο-

κάντο.

Πέρα από τα κλασικά

Όταν κάποιος σκέφτεται μπέργκερ, το μυαλό του πηγαίνει κατευθείαν

σε κρέας, αλλά τι γίνεται με τα μπέργκερ με ψάρι; Αν και δεν ασχολού-

μαστε πολύ μαζί τους, αυτό αναμένεται να αλλάξει. Οι καταναλωτές ανα-

ζητούν πλέον πιο ανάλαφρα φαγητά ως απόρροια της υγιεινής διατρο-

φής που θέλουν να καθιερώσουν στην ζωή τους, μειώνοντας τις περιττές

θερμίδες. Ο κόσμος τα απολαμβάνει, διότι αισθάνεται πιο ανάλαφρος και φρέσκος. Ψητός σολομός, καβούρι, χταπόδι σε συνδυασμό με μια πικά-

ντικη σως μαγιονέζας και τραγανή σαλάτα ισχυροποιούν το μενού ενός εστιατορίου με μια πιο premium επιλογή. Και, φυσικά, αστακός που θεωρείται στις ΗΠΑ το τρίτο σε προτίμηση από τα μπέργκερ με ζωική πρωτεΐνη μετά το μοσχάρι και το κοτόπουλο.

Εν τυπωσιακή είναι και η παρουσία του κοτόπουλου στις συνταγές για μπέργκερ. Κάποτε υπήρχε, συνήθως, ένα μπέργκερ με κοτόπουλο στο μενού των εστιατορίων. Τώρα, συγκαταλέγονται στα πιο δημοφιλή, με μεγαλύτερη ζήτηση -σε ορισμένες περιπτώσεις- από τα κλασικά με μοσχαρίσιο μπιφτέκι. Με κιμά κοτόπουλο ή φιλέτο κοτόπουλο ή (spicy) crispy chicken είναι εναλλακτικές που κερδίζουν όλο και περισσότερους οπαδούς. Είναι μια πιο υγιεινή επιλογή και αυτή, εξίσου νόστιμη, με πολλές δυ-

Όχι και μια τόσο υγιεινή επιλογή, όπως οι προηγούμενες, αλλά σίγουρα δελεαστική για αυτούς που αγαπούν τα γλυκά. Μετά τη γλυκιά πίτσα, που πολλοί αγαπούν κι άλλοι μισούν, το γλυκό μπέργκερ αποτελεί τον επόμενο σταθμό των γευστικών επιλογών. Πολλά εστιατόρια ήδη έχουν προσθέσει στο μενού τους κάποιο γλυκό burger είτε ως br unch είτε ως επιδόρπιο. Ψωμάκια γεμιστά με σοκολάτα, μπανάνα και φρούτα του δάσους, σιρόπι ή μπισκότο από πάνω, μπιφτέκι marshmallow, ακόμα και παγωτό, με διάφορους γλυκούς συνδυασμούς, δείχνοντας μια άλλη πλευρά αυτού που ονομάζουμε μπέργκερ.

νατότητες συνδυασμού και, ενδεχομένως, πιο οικονομική τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τους ιδίους τους εστιάτορες.

Μπέργκερ με φρούτα

Τροπικά φρούτα, όπως ο ανανάς, το μάνγκο και η γκουάβα (αρωματικό εξωτικό φρούτο), είναι όλα δημοφιλείς επιλογές και λειτουργούν εξαιρετικά, δίνοντας μια διαφορετική νότα στο κλασικό burger. Επίσης, το κρεμμύδι, το αβοκάντο αλλά και τα καρότα, το αγγούρι, το μήλο, ακόμα και τα μύρτιλα (blueberries) μπορούν να προστεθούν. Υλικά που δεν θα σκεφτόταν κανείς ότι μπορούν να απογειώσουν γευστικά ένα απλό burger. Ακόμη κι αν όλα αλλάζουν, υπάρχουν στοιχεία στο μενού ενός μπέργκερ που δεν θα χάσουν την εύνοιά μας ποτέ. Το κλασικό cheeseburger μαγειρεμένο με καλά υλικά και οι τραγανές τηγανιτές πατάτες, που δεν λείπουν από ένα μπέργκερ σχεδόν ποτέ.

Υπάρχουν τόσα πολλά που μπορεί κανείς να δημιουργήσει με ένα ψωμάκι κι ένα μπιφτέκι, αναπαράγοντας την εικόνα ενός μπέργκερ, κάνοντάς το πιο αλμυρό, πιο υγιεινό, πιο πικάντικο, χωρίς κρέας, χωρίς ψωμί ή πιο γλυκό. Το μπέργκερ είναι ένα πιάτο που δεν λείπει ακόμη κι από τα fine dining εστιατόρια ή τα πεντάστερα ξενοδοχεία, καθιστώντάς το μια γαστρονομική πρόκληση για όποιον το έχει στο μενού.

Sweet μπέργκερ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ο Σπύρος Αλαφούζος, ο νεαρός επιχειρηματίας που αναπτύσσει την αλυσίδα εστιατορίων Butcher’s Burger και εσχάτως εισήλθε και στον χώρο του σάντουιτς με το κατάστημα Butcher’s Sandwiches στο Περιστέρι, είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της επιχειρηματικότητας που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια ως απόρροια της αύξησης της κατανάλωσης κρέατος στην Ελλάδα και της στροφής μερίδας του νεανικού κοινού προς το μπέργκερ αλλά και προς τις premium κοπές -αυτές που μπορούν να ‘πληρωθούν’, όμως, από ένα νεανικό πορτοφόλι.

Συνέντευξη & φωτογραφίες: Θανάσης Αντωνίου

Hαλυσίδα καταστημάτων Butcher’s Burger & Steak House απέκτησε πρόσφατα άλλους τρεις κρίκους: πρόκειται για το κατάστημα επί της Λεωφόρου Δημ. Γούναρη 118, στην (Άνω) Γλυφάδα αλλά και το καταστήματα επί της Πανόρμου 115Γ, στους Αμπελόκηπους, που εδώ συμβαίνει κάτι πρωτότυπο. Είναι 2 σε 1 μαζί με το Butcher’s Sandwiches, ενώ το τρίτο κατάστημα άνοιξε στην Μύκονο, πολύ κοντά στην χώρα της Μυκόνου. Έτσι, ο όμιλος αριθμεί πλέον δέκα σημεία πώλησης Butcher’s Burger & Steak House σε Χαλάνδρι, Κεφαλάρι, Περιστέρι, Σύνταγμα, Ηλιούπολη, Αχαρνές, Γαλάτσι, Γλυφάδα, Πανόρμου (πολύ κοντά στο Μετρό)

και Μύκονο.

Πάμε (Άνω) Γλυφάδα

Αν και με το πρόσφατο κατάστημά της, η οικογένεια Αλαφούζου πραγματοποιεί εί-

σοδο στην πιο αντιπροσωπευτική πιάτσα

τονιά του λιγότερο... χλιδάτη. Ασφαλώς κι υπάρχουν λόγοι πίσω από μια τέτοια απόφαση. «Θέλαμε πολύ να ανοίξουμε κατάστημα στα νότια προάστια. Επιλέξαμε την Άνω Γλυφάδα για δύο λόγους: υπάρχει η δυνατότητα εξυπηρέ-

Το νέο Butcher’s Burger & Steak House στην Πανόρμου βρίσκεται πολύ κοντά στο Μετρό και καλύπτει περιοχές, όπως Πανόρμου, Αμπελόκηποι, Γκύζη, Πεντάγωνο, Παλαιό & Νέο Ψυχικό κ.ά.

της Αθήνας, όσον αφορά το μπέργκερ τουλάχιστον, η τοποθεσία

τησης μεγαλύτερου κοινού της Γλυφάδας από αυτό το σημείο και τα ενοίκια στο κέντρο της Γλυφάδας είναι

πολύ υψηλά» μας λέει ο Σπ. Αλαφούζος και προσθέ-

τει: «Ο κόσμος των νοτίων προαστίων ζητούσε έντονα

τα Butcher’s burger στην γειτονιά του κι έτσι προβή-

καμε και σε αυτό το άνοιγμα, διότι, μέχρι στιγμής, δεν

υπήρχε δυνατότητα εξυπηρέτησης από τα υπόλοιπα

καταστήματα και ήδη μας έχει αγκαλιάσει».

Με αυτές τις τρεις προσθήκες, ο Σπ. Αλαφούζος

κοιτάει πλέον κατάματα τον ανταγωνισμό: «Έχουμε

δικά μας κρέατα -καθώς έχουμε δικό μας κρεοπω-

λείο, όπως γνωρίζετε- και φτιάχνουμε ένα μπέργκερ

που δεν μπορεί να φτιάξει κανένας άλλος. Είναι το ίδιο

μπιφτέκι που έχουμε από την πρώτη ημέρα που ξεκι-

νήσαμε. Συμπληρώσαμε μία δεκαετία στον κλάδο της εστίασης και ειδικά του μπέργκερ, ο κόσμος μάς αγαπάει και μάς τιμάει,

Νέα καταστήματα στην Αθήνα, πέρασμα στο σάντουιτς και βλέμμα

στο... Ντουμπάι

Σπύρος Αλαφούζος

Απέναντι στα κόστη

Έχουν περάσει πάνω από πέντε χρόνια

από την τελευταία φορά που συναντηθή-

καμε στο κατάστημα - ναυαρχίδα στο Χα-

λάνδρι κι όπως είναι φυσικό έχουμε πολλά

να τον ρωτήσουμε για το διάστημα που με-

σολάβησε και ειδικά για την πανδημία. «Εί-

μασταν πολύ δυνατά ‘στημένοι’ στο delivery

πριν από την πανδημία. Γι΄ αυτό και περιορί-

σαμε το ‘κακό´. Μειώθηκαν οι τζίροι, ασφα-

λώς, γιατί στα περισσότερα καταστήματά

μας έχουμε αρκετά τραπεζοκαθίσματα που κάνουν πολλά κουβέρ την ημέρα.

Αυτά μάς λείψανε είναι η αλήθεια και η επαφή με τον κόσμο, αλλά παρήγγελνε

από το σπίτι κι έτσι υπήρξε πολύ αυξημένη κινητικότητα στο delivery».

Αυτήν τη στιγμή, οι πωλήσεις των καταστημάτων Butcher’s Burger & Steak House έχουν επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα. Όμως, η επι-

χείρηση αντιμετωπίζει -όπως όλες στον κλάδο της εστίασης- το μείζον

πρόβλημα του αυξημένου κοστολογίου. «Κάθε Δευτέρα που παραλαμβά-

νουμε κρέατα στο κρεοπωλείο μας, μοσχάρια για παράδειγμα, παρατη-

ρούμε αυξημένες τιμές -η τιμή του κρέατος έχει γίνει χρηματιστήριο. Αυ-

τήν τη στιγμή, το κιλό με οστά έχει φτάσει στα 6,5 ευρώ» σχολιάζει και

μας πληροφορεί πως η εταιρεία αύξησε τις τιμές της το 2022, προκειμέ-

νου να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα την ποιότητα των πιάτων της. Η αύ-

ξηση ήταν μικρή, από 0,80 μέχρι και 1 ευρώ στο μπέργκερ, χωρίς η διεύθυνση

των καταστημάτων να διαπιστώσει αρνητική αντίδραση από το κοινό. «Στεκόμαστε

πολύ ανταγωνιστικά στην αγορά. Σκεφτείτε μόνο πού έχει φτάσει το τυλιχτό στις μέρες

μας» παρατηρεί ο νεαρός συνομιλητής μας.

Όπως όλοι οι συνάδελφοί του, ανησυχεί για το 2023, διότι οι κύριοι παράγοντες του κό

στους (κρέας, έλαια, ενέργεια) δεν υποχωρούν, ενώ ο ίδιος δεν βλέπει μεγάλη αποκλιμάκωση

των τιμών στο άμεσο μέλλον.

Ο κόσμος του κρέατος είναι εδώ!

Τα καταστήματα του Σπύρου Αλαφούζου σφύζουν από νεολαία, αλλά ορισμένα πιάτα, όπως

οι μπριζόλες και τα T-bone, προσελκύουν και μεγαλύτερους εραστές του κρέατος, οικογένειες

και παρέες, στις οποίες κάποιοι επιλέγουν κρέατα σχάρας και κάποιοι μπέργκερ. Ο νεαρόκο σμος, όμως, εξακολουθεί να είναι στο κέντρο της πελατείας του. «Τα νέα παιδιά είναι πιο ενη

μερωμένα σήμερα απ’ ό,τι 10 χρόνια πριν. Προτιμούν ένα, ίσως, λίγο ακριβότερο μπέργκερ

παρά τα μαζικά προϊόντα των μεγάλων αλυσίδων» μας λέει και συμπληρώνει: «Έχω έναν μι

κρότερο αδελφό με τις δικές του παρέες και διαπιστώνω ότι τα νέα παιδιά ‘ψάχνουν’ περισ

σότερο σήμερα το πού θα φάνε. Δεν θα ‘σταθούν’ σε μια διαφορά της τάξης του ενός ή

δύο ευρώ. Στην εποχή μου τρώγαμε ό,τι βρίσκαμε, δυστυχώς».

Δεν θεωρώ ότι υπάρχει φοβερή εκτίναξη τιμών στα καταστήματα. Θα έλεγα ότι το

πρόβλημα υπάρχει στα ενοίκια των διαμερισμάτων. Στην γειτονιά που μεγάλωσα, στο

Χαλάνδρι, ένα διαμέρισμα 100 τ.μ., που μέχρι μερικά χρόνια πριν νοικιαζόταν 400

ευρώ, έχει φτάσει σήμερα τα 800 ευρώ, ενώ κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί στις εμπορι κές μισθώσεις. Ξέρετε, είναι πολλοί ιδιοκτήτες που είναι έντονα προβληματισμένοι για

το πού θα δώσουν το κατάστημά τους, διότι το τελευταίο διάστημα έχουν δει πολλά.

Όταν δίνεις ένα κατάστημα στην εστίαση, πρέπει

Στα όνειρά μου είναι να φτιάξω, κάποια στιγμή στο μέλλον, το καλύτερο steak house της Αθήνας

θα το ψάχνω όσο περισσότερο μπορώ μέχρι να το αποφασίσω

Συμβουλές προς νέους μπεργκεράδες…

ένα καλό σημείο. Το δεύτερο είναι να μάθει καλά τη δουλειά από

το άλφα μέχρι το ωμέγα, να μπαίνει μέσα στην κουζίνα και να γνωρίζει

καθετί που χρησιμοποιεί και δουλεύει η κουζίνα, χωρίς ο ίδιος να εξαρ-

τάται από τη γνώμη και τις γνώσεις κανενός άλλου».

Όσο για τους μεγαλύτερους και πιο ‘απαιτητικούς’ καταναλωτές των ιδιαίτερων κοπών κρέατος μπορεί αυτοί να είναι λιγότεροι πληθυσμιακά, έχουν

τις ιδιαιτερότητές τους όμως: συχνάζουν σε συγκεκριμένα καταστήματα της αλυσίδας κι ανήκουν σε υψηλότερα οικονομικά στρώματα. Από την πλευρά

τους, οι εργαζόμενοι των Butcher’s Burger & Steak House προτείνουν στο

κοινό ιδιαίτερα πιάτα κι επαφίεται πλέον στην οικονομική κατάσταση της αγο-

ράς, το αν και κατά πόσο αυτά θα καταναλωθούν. Ο συνομιλητής μας είναι

πάντως αισιόδοξος σε ό,τι αφορά την αγορά του κρέατος, των ειδικών κοπών και της ωρίμασης. «Θα συνεχιστεί το ζήτημα της ξηρής ωρίμανσης κι εί-

ναι κάτι που μας απασχολεί τόσο ως διατροφική πρόταση, όσο και από την

άποψη του εξοπλισμού. Δεν σας κρύβω ότι στα όνειρά μου είναι να φτιάξω, κάποια στιγμή στο μέλλον, το καλύτερο steak house της Αθήνας και θα το ψάξω στο μέγιστο μέχρι να το αποφασίσω».

Επιστρέφουμε τη συζήτησή μας στην εικόνα της αγοράς. Βρισκόμαστε σε

ένα από τα πιο ‘ανοιχτόκαρδα’ προάστια της Αθήνας, στο κατώφλι άλλης

μιας πολλά υποσχόμενης τουριστικής περιόδου. «Πε-

ρίμενα πως τα πράγματα θα ήταν χειρότερα -μας εί-

χαν τρομάξει και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με τις

ειδήσεις τους- αλλά προσωπικά βλέπω μια θετική ει-

κόνα. Βλέπω την αγορά να κινείται. Δεν παραγνωρίζω

ότι ο κόσμος υποφέρει. Αντιλαμβάνομαι ότι στα τέλη

του μήνα όλοι είναι ζορισμένοι, αλλά, τουλάχιστον, για κάποιο διάστημα ο κόσμος βγαίνει έξω, διασκεδάζει ή παραγγέλνει για το σπίτι του» μας λέει χαμογελώντας.

Αθήνα & σχέδια

Ζητάμε από τον Σπύρο Αλαφούζο να μας περιγράψει την εικόνα που έχει ο ίδιος από τη σημερινή

Αθήνα της εστίασης και στέκεται στα πολλά κι όμορφα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας, τις δεκάδες ταράτσες, που έχουν μετατραπεί σε μικρές ‘οάσεις’ μέσα στην τσιμεντούπολη. Βλέπει, άλλωστε, κι ο ίδιος την έκρηξη του real estate στην πρωτεύουσα.

Το επόμενο διάστημα, ο Σπ. Αλαφούζος θα επικεντρωθεί στην ισχυροποίηση των καταστημάτων του -όλα ιδιόκτητα- πριν κάνει το επόμενο βήμα του, αργότερα, ακόμα πιο νότια, ίσως προς τον Πειραιά. Ο ίδιος δεν αισθάνεται ως ο ιδιοκτήτης μιας αλυσίδας καταστημάτων που πρέπει αναγκαστικά να μεγαλώνει, ενώ το franchise δεν αποτελεί επιλογή του προς το παρόν. Αναπτύσσει το δίκτυο των καταστημάτων του με προσοχή, επιλέγοντας καταστήματα που όχι μόνο συνάδουν με το ύφος του αλλά και με τις δυνατότητές του ως προμηθευτής κρέατος των καταστημάτων αυτών. Διαθέτει την χασαποταβέρνα ‘Η Σούβλα του Χασάπη’ στο Χαλάνδρι, ενώ αναπτύσσει την αλυσίδα Butcher’s Sandwiches, με το πρώτο κατάστημα στο Περιστέρι και το δεύτερο στην Πανόρμου. Την ίδια στιγμή, συζητάει με επενδυτές από το Ντουμπάι, καθώς υπάρχει από εκεί πρόταση για ανάπτυξη του σήματος Butcher’s Burger & Steak House στην Μέση Ανατολή. «Μακάρι να προκύψει κάτι. Θέλουμε να επεκταθούμε κι εκτός Ελλάδας. Έχουμε όνειρα, έχουμε δυνάμεις. Θα το επιχειρήσουμε, αν όλα πάνε καλά…».

Στον αστερισμό του μπέργκερ

Στον αστερισμό του burger υπάρχουν πολλά προϊόντα που συνεισφέρουν με τη μοναδικότητα και την ιδιαιτερότητά τους σε ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Είναι κοινώς αποδεκτό πως το καλό μπέργκερ δεν περιορίζεται σε

ένα πετυχημένο μπιφτέκι αλλά αναβαθμίζεται όταν συνοδεύεται από

ποιοτικά προϊόντα: ψωμάκι, κρεμμύδια, σάλτσες, τυρί, πίκλες, πατάτες κ.ά.

3Π

Απογειώστε τα burgers σας με τις γευστικές

προτάσεις της 3Π

Από την ίδρυσή της το 1998 μέχρι σήμερα, η εταιρεία 3Π εξελίσσεται και εκσυγχρονίζεται συνεχώς, αντλώντας έμπνευση τόσο

από την ελληνική κουζίνα όσο και από τον παγκόσμιο γαστρονομικό

χάρτη. Για τους λάτρεις των burgers, η εταιρεία έχει δημιουργήσει και

προτείνει πεντανόστιμα, καινοτόμα προϊόντα με αυθεντική γεύση και

μοναδική υφή, που υπόσχονται νέα επίπεδα απόλαυσης.

Μαγιονέζα με Τρούφα

Θέλετε να απογειώσετε τα burgers σας και να προσφέρετε μια

πραγματικά ξεχωριστή γευστική εμπειρία; Η Μαγιονέζα με Τρούφα

της 3Π είναι μια εξαιρετική επιλογή. Η γήινη γεύση της τρούφας

συμπληρώνει εκπληκτικά τη ζουμερή και αλμυρή γεύση του burger, ενώ η κρεμώδης υφή της μαγιονέζας συμβάλλει σε μια τέλεια ισορροπημένη sauce.

Golden Barbeque Sauce

Για τους λάτρεις των burgers, η 3Π διαθέτει την απόλυτη

συνοδευτική sauce: η Golden Barbeque είναι μια sauce με απαλή γεύση, ιδιαίτερη υφή και ισορροπημένη επίγευση, σε έναν μοναδικό

συνδυασμό που πηγαίνει την απόλαυση σε άλλο επίπεδο. Mια

πραγματικά «χρυσή» επιλογή για burgers και κάθε είδους street food δημιουργίες, που θα σας δικαιώσει!

Στις σελίδες που ακολουθούν το Grill παρουσιάζει προϊόντα

που απευθύνονται στην επαγγελματική εστίαση και συμμετέχουν αποφασιστικά στην επίτευξη ενός αξέχαστου μπέργκερ. Ευχαριστούμε τις εταιρείες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του περιοδικού για την παρουσίαση των προϊόντων τους.

Sweet Queen Burger Sauce

Τα burgers λατρεύουν τις γλυκιές, πλούσιες σάλτσες - όπως είναι η Sweet Queen Burger Sauce της 3Π. Συναρπαστικές υφές και

αψάδα από αγγουράκι, πιπεριά, κρεμμύδι, σιναπόσπορο και ξίδι συνδυάζονται αριστοτεχνικά, για να δημιουργήσουν μια πλούσια και γευστική sauce που δίνει νέα διάσταση στην απόλαυση του burger. Αναμφίβολα, η «βασίλισσα» των burger σως!

Caramelized Onions

Ανακαλύψτε τα Caramelized Onions της 3Π: εκλεκτά κρεμμύδια που βράζουν σε ζάχαρη και φίνο ξίδι καραμελώνουν και

προσθέτουν αψάδα και γλυκύτητα στα ζουμερά burgers... και όχι μόνο! Προσθέστε τα στο hot dog, στο ψητό κρέας, ακόμα και σε μπρουσκέτες.

Εσείς βάζετε τη φαντασία - η 3Π προσθέτει τα υπόλοιπα. 3psalads.gr

ΑΒΕΝΚΟ Αυτόματο Σύστημα Τοποθέτησης Χαρτιού σε Μπιφτέκι

Η ΑΒΕΝΚΟ Α.Ε. παρουσιάζει μια ακόμα καινοτομία του οίκου Vemag. Το μηχάνημα PI355 τοποθετεί αυτόματα το χαρτί κάτω από το μπιφτέκι, εγκαθίσταται στην έξοδο της φορμαριστικής μηχανής FM250

του οίκου Vemag και κόβει με ακρίβεια το χαρτί, χάρη στο ηλεκτρικά κινούμενο μαχαίρι. Είναι εύκολο στην ρύθμιση, προσαρμόζεται σε διάφορα υλικά, (ακόμα και πολυστρωματικά), έχει ρυθμιζόμενο μήκος κοπής 55-150 mm, ενώ φτάνει τις 300 μερίδες/λεπτό. Επιπλέον έχει χαμηλό κόστος συντήρησης λόγω μειωμένης φθοράς. Διατίθεται αποκλειστικά από την ΑΒΕΝΚΟ Α.Ε. avenco.gr

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

BELLE MEAT

ΠΛΑΘΟΝΟΣΤΙΜΙΕΣ: Νέα γκάμα προϊόντων

Η εταιρεία Belle Meat, η οποία δραστηριοποιείται στην επεξεργασία και τυποποίηση προϊόντων κρέατος και διαθέτει νέες ιδιόκτητες υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις στην περιοχή Αχαρναί Αττικής, παρουσιάζει μια νέα σειρά προϊόντων με βάση τον κιμά.

Οι ΠΛΑΘΟΝΟΣΤΙΜΙΕΣ ξεχωρίζουν για την υψηλή ποιότητα και την ανεπανάληπτη γεύση τους. Πλασμένες με εκλεκτό κιμά, σπάνια μπαχαρικά και μυρωδικά εγγυώνται μια ανεπανάληπτη γευστική εμπειρία. Η σειρά που λάνσαρε η Belle Meat περιλαμβάνει τα παρακάτω προϊόντα: Κεφτεδάκι Σπιτικό, Μπιφτέκι μοσχαρίσιο, Μπιφτέκι κοτόπουλο, Κεμπάπ πολιτικό, Παραδοσιακή Σεφταλιά, Σουτζουκάκι και Burger. bellemeat.gr

CONDITO

Βασιζόμενη στην πολυβραβευμένη συνταγή και Νο1 σε πωλήσεις στην αγορά του retail Μustard & Μayo sauce, η ελληνική εταιρεία παραγωγής μουστάρδας, κέτσαπ, μαγιονέζας, σαλτσών και σαλατών CONDITO, διαθέτει πλέον την αγαπημένη μουσταρδομαγιονέζα

και σε συσκευασία κουβά 3kg για τις ανάγκες του Food Service. Πρόκειται για μία sauce

εκτός ψυγείου, με κρεμώδη υφή και χαρακτηριστικές νότες μουστάρδας και λεμονιού, που αποτελεί απαραίτητο γευστικό συστατικό για κάθε δημιουργία. Ταιριάζει με κοτόπουλο, κοτομπουκιές, burgers, σάντουιτς, τοστ, κρέπες, κρεατικά, ακόμα και με θαλασσινά. Είναι ιδανικό dip για πατάτες και λαχανικά, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως dressing σε σαλάτες. conditofoods.com

CRESCO FOODS

Smokemen’s BBQ Sauce

Η Cresco Foods, μια ελληνική εταιρεία παραγωγής που ειδικεύεται στις σάλτσες και στα dips, συνδυάζει την αγάπη της για το φαγητό με υλικά υψηλής ποιότητας και σας παρουσιάζει τη νέα σειρά προϊόντων της, τις Smokemen’s. Οι Smokemen’s ήρθαν για να ανατρέψουν τα δεδομένα και να σας συνεπάρουνε με τις νέες γευστικές προτάσεις, αντικαθιστώντας τη συνηθισμένη σάλτσα BBQ. Η κάθε μας συνταγή αποτελείται από αυθεντικά υλικά για να σας προσφέρουμε απολαυστικές γεύσεις όπως Apple BBQ Sauce, Chilli BBQ Sauce, Mild BBQ Sauce, Smoked BBQ Sauce και τη μοναδική μας Whiskey Sauce. Η Whiskey Sauce, εμπεριέχει υψηλής ποιότητας αυθεντικό ουίσκι που δίνει μια πικάντικη αίσθηση αλλά και ένα γλυκό φινίρισμα που προέρχεται από τον συνδυασμό των υπολοίπων υλικών για να κορυφώσει την απόλαυση, όπως και η Chilli BBQ Sauce εμπεριέχει γνήσιες πιπεριές τσίλι δίνοντας όμως μια καυτερή και έντονη γεύση. Δοκιμάστε τα προϊόντα μας και μετατρέψτε ένα απλό γεύμα σε μια μοναδική γευστική εμπειρία. crescofoods.gr

Μουσταρδομαγιονέζα εκτός ψυγείου 3kg

MEGA MEATLESS

Η σειρά mega meatless, μας μυεί στον κόσμο του εναλλακτικού κρέατος. Έναν κόσμο που προάγει τη healthy διατροφή, προτείνει καινούργιες διατροφικές συνήθειες, σέβεται τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον, δημιουργώντας νόστιμα, αγαπημένα πιάτα, με έναν νέο, υγιεινό και καινοτόμο τρόπο.

Πρόκειται για 100% φυτικά προϊόντα, από όσπρια υψηλής πρωτεινικής αξίας, χωρίς σόγια, χωρίς γλουτένη, GMO Free, πλήρης πηγή πρωτεϊνών, χωρίς χοληστερόλη, υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Η σειρά

mega meatless, αποτελεί ιδανική επιλογή για όλους! Για αυτούς που είναι vegan, ακολουθούν plant-based

διατροφή, έχουν αυξημένες ανάγκες σε πρωτεΐνη, νηστεύουν, αθλούνται, αλλά και για όσους θέλουν να

εμπλουτίσουν τη διατροφή τους με καινοτόμες, υγιεινές και νόστιμες επιλογές.

Mega Meatless GREEK BURGER

Τα νόστιμα και ζουμερά mega meatless GREEK BURGER, αποτελούν τον ιδανικό συνδυασμό γεύσης και θρεπτικότητας. Θα σας εκπλήξουν με τη γεύση τους, ενώ θα αναβαθμίσουν τα πιάτα σας με τη φιλοσοφία της plant-based διατροφής. Από όσπρια υψηλής πρωτεινικής αξίας και ελληνικά βότανα. Χωρίς σόγια, χωρίς γλουτένη, πηγή φυτικών ινών, χωρίς χοληστερόλη, είναι η ιδανική επιλογή για νόστιμη και υγιεινή διατροφή. Αναζητήστε και τα υπόλοιπα 100% φυτικά προϊόντα της σειράς για μια ολοκληρωμένη λύση και πρόταση στους πελάτες σας: mega meatless YEEROS, mega meatless SOUVLAKI, mega meatless KEFTEDAKIA, mega meatless FALAFEL, mega meatless NUGGETS. megameatless.com

PICCANTA DRESSINGS & SAUCES

Roasted Onion Sauce

Η εταιρεία Piccanta Dressings & Sauces, συνεχίζοντας την οικογενειακή

παράδοση από το 1975, παράγει πλούσια γκάμα προϊόντων όπως Sauces, Dressings & Dips, απευθυνόμενη σε ξενοδοχειακές μονάδες, Caterings, αλυσίδες εστιατορίων, Burgers αλλά και ψητοπωλεία.

Για τους λάτρεις του Burger, η Roasted Onion Sauce Piccanta, αποτελεί μια

από τις πιο δημοφιλείς μας σάλτσες! Πρόκειται για μια πεντανόστιμη, πικάντικη και ταυτόχρονα γλυκιά Sauce ψημένου κρεμμυδιού, με πιπεριά Φλωρίνης! Οι χρήσεις της πολλές και διαφορετικές! Ταιριάζει με οποιοδήποτε ψητό κρέας και απογειώνει το Burger. Δοκιμάστε την και θα εκπλαγείτε! Διατίθεται σε επαγγελματική συσκευασία του 1Kg & των 3Kg. piccanta.gr

ΖΑΦΕΙΡΑΚΗΣ FOODSERVICE

Battered Onion Rings

Η εταιρεία “Ζαφειράκης” έχει όλες τις λύσεις για να καλύψει κάθε σας ανάγκη, παρέχοντας μια μεγάλη ποικιλία από προϊόντα όπως πίτες, πατάτες, κρεμμύδια, σάλτσες κ.ά. Οι λαχταριστές παναρισμένες ροδέλες κρεμμυδιού

είναι φτιαγμένες από γλυκά κρεμμύδια Ά ποιότητας και είναι η ιδανική λύση για να αναβαθμίσετε τα burger που προσφέρετε σε μία gourmet πρόταση!

Βουτηγμένες σε κουρκούτι βύνης έχουν την τέλεια αναλογία υλικών για τραγανιστή κρούστα εξωτερικά, ζουμερό εσωτερικό και υπέροχη γεύση.

Τηγανίζονται γρήγορα και δεν πανιάζουν καθώς διατηρούν τη χρυσαφένια

κρούστα τους τραγανή για ώρα! Σερβίρονται είτε μέσα στο burger ή σαν ορεκτικό, συνοδευμένες με τη μεγάλη ποικιλία από τις σάλτσες μας. Είναι η

απόλυτη πρόταση για το μενού της επιχείρησής σας. piteszafirakis.gr

Μύηση στον κόσμο του εναλλακτικού κρέατος

ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ Κατηφορίζοντας ή ανηφορίζοντας;

Κείμενα, συνεντεύξεις & φωτογραφίες: Γιάννης Μουρατίδης

Να κατηφορίσουμε από του Φιλοπάππου και τον Λόφο Νυμφών προς την οδό Τρώων ή να κινηθούμε αντίθετα, ανηφορίζοντας από τον σταθμό του Ηλεκτρικού; Στην πράξη, ψευτοδιλήμματα, διότι οι αποστάσεις είναι τόσο μικρές, που με μία ώρα περπάτημα, ο επισκέπτης έχει δει σχεδόν όλες τις πιάτσες των Πετραλώνων.

Mας άρεσε λίγο περισσότερο η διαδρομή

από τα πάνω προς τα κάτω Πετράλωνα,

κυρίως για τη μετάβαση από το πιο

ρομαντικό, στο πιο νεωτερικό. Ξεκινώντας

από την κορυφή της Τρώων, προσπαθήσαμε

να φανταστούμε μέρες γιορτής περασμένων

δεκαετιών που, όπως μας λένε οι κάτοικοι, ο

δρόμος έκλεινε από τα τραπέζια και τις παρέες

που περπατούσαν καταμεσής.

Η επέκταση της πεζοδρόμησης και η

αυστηρότητα των νέων πολεοδομικών κανόνων

δεν αφήνει περιθώρια για τέτοιες βεγγέρες, αν

και κάποιες φορές, τα πράγματα ξεφεύγουν από

το πλαίσιο, έστω και για λίγο. Καθώς κατεβαίναμε

την Τρώων, οι βουκαμβίλιες δεν ήταν ανθισμένες

ακόμη, αλλά το σούρουπο χρωμάτιζε τα κτήρια, αναδεικνύοντας λεπτομέρειες σε σκεπές και

γωνίες, που με λίγη φαντασία σού επιτρέπουν να

πλάσεις την εικόνα της παλιάς γειτονιάς.

Στα δεξιά, περάσαμε το Chez Lucien απ’ όπου αναδύθηκαν οι αναμνήσεις μιας ζεστής κρεμυδόσουπας και του ήχου από το μικρό καμπανάκι, που ο Lucien χτυπούσε για να ευχαριστεί τον πελάτη που φεύγει, αναγγέλλοντας παράλληλα την αναχώρησή του. Λίγο πιο κάτω, δεξιά μας, είναι ο θερινός κινηματογράφος Ζέφυρος, που περιμένει υπομονετικά τον Μάϊο και απέναντι η Ταβέρνα του Οικονόμου, που από το 1930 ταΐζει με μαγειρευτά φαγητά επώνυμους και μη Αθηναίους.

Τα τραπεζάκια έξω έχουν αρχίσει να γεμίζουν και παρότι τέλος Μαρ-

τίου, οι πρώτοι πελάτες είναι τουρίστες. Είχαμε ακούσει ότι τα Πετρά-

λωνα έχουν μπει για τα καλά στους τουριστικούς χάρτες με μαγαζιά

‘κ ρυφά διαμάντια’ και τώρα το βλέπουμε με τα μάτια μας. Για λίγα μέ-

τρα ακόμα, η εστίαση έχει έντονη παρουσία, αλλά μετά ξεκινά η οικιστική ανάπτυξη με χαμηλές, αλλά κυρίως σύγχρονες κατοικίες.

Μετά από λίγες λοξοδρομήσεις για ένα γεια σε προσφιλή μπαρ και με-

ζεδάδικα κι αφού έχουμε ανακαλύψει μια ικαριώτικη μικροζυθοποιία απέναντι από το παλιό Θείο Τραγί (αναφορά στο μυθιστόρημα του Γιάννη Σκαρίμπα, το πρώτο συνεταιριστικό fine dining εστιατόριο στην Αθήνα, στην θέση του σήμερα βρίσκεται το μπαρ - εστιατόριο Ζαβολιά), φτάνουμε στην Αλκμήνης.

Η ώρα έχει πάει κοντά στις 8 και λίγο πριν από την παράσταση στο ομώνυμο θέατρο, πίνουμε ένα ποτήρι κρασί με συνοδεία pizzeti, στην αυλή του Upupa Epops. Πριν ανοίξει το 2016 το Upupa, το θέατρο Αλκμήνη έδινε μόνο του ζωή στην περιοχή. Σήμερα, τα γύρω κτήρια φιλο-

ξενούν εκκολαπτόμενες επιχειρήσεις και η Αλκμήνης, μαζί με τους δορυφορικούς της δρόμους, βιώνει μια νεότητα, η οποία αναμένεται να έλξει και μαγαζιά εκτός του τομέα της εστίασης.

Φεύγοντας από την παράσταση, κάνουμε μια ανασκόπηση της διαδρομής. Έχουμε αφήσει πολλά απ’ έξω. Την Πλατεία Μερκούρη, δίπλα από το Πάρκο Δεξαμενής, που πριν από μερικά καλοκαίρια, είχε γίνει στέκι για βραδινό φαγητό και χώρος εναλλακτικής διασκέδασης.

Την Πλατεία Κοίλης, άγνωστη σε πολλούς με το όνομά της, αλλά κόμβος για το πέρασμα από τα Άνω Πετράλωνα στην Καλλιθέα, όπου εδώ και μερικά χρόνια έχει αναβαθμιστεί, προσελκύοντας το ενδιαφέρον κορυφαίων σεφ, όπως ο Herve Pronzato, που δημιούργησε εκεί το εστιατόριο Herve.

Το φυτώριο της Αυλής των Κηπουρών (Ομάδα Διατήρησης Παραδοσιακών Σπόρων), για να πάρουμε σπόρους και φυτά για τα καλοκαιρινά μας παρτέρια και τους Patinistas, κοντά στον σταθμό του Ηλεκτρικού, που φροντίζουν τους δύο πιο αγαπημένους μας τροχούς αυτόν τον καιρό. Εντάξει μικρό το κακό. Κι αύριο πάλι εδώ θα είμαστε.

H Πλατεία Μερκούρη, δίπλα από το Πάρκο Δεξαμενής, έχει γίνει στέκι για βραδινό φαγητό

και χώρος εναλλακτικής διασκέδασης

Η οικογένεια Οικονόμου ξεκίνησε την ομώνυμη

ταβέρνα στην γωνία των οδών Κυδαντιδών και

Τρώων το 1930 και τη διατήρησε στην ιδιοκτησία

της μέχρι και το 2000. Το οινομαγειρείο (και για

ένα διάστημα και κρεοπωλείο…) είναι ένα σημείο

εστίασης από το οποίο είχε περάσει όλη η Αθήνα

και ενίοτε είχε γίνει στέκι διανοούμενων. Έπειτα, το

τιμόνι πήρε ο Κώστας Διαμαντής, που έδωσε μεγάλη

ώθηση στην ιστορική ταβέρνα μέχρι και πρόσφατα, όταν και άλλαξε χέρια για τρίτη φορά.

Ταβέρνα του

Οικονόμου

Νέα ιδιοκτησία στον

ιστορικό χώρο εστίασης

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Mιλήσαμε με τον νέο ιδιοκτήτη για τα κίνητρα που τον ώθησαν

να επενδύσει σε αυτόν τον χώρο.

Grill | Ποιο ήταν το κίνητρο για να αγοράσετε ένα μαγαζί

με αυτήν την ιστορική φήμη;

Tο όραμά μας είναι να προσφέρουμε στους επισκέπτες τα αυθεντικά

πιάτα ενός αυθεντικού ελληνικού οινομαγειρείου. Μου άρεσε, δηλαδή, το

γεγονός ότι έχει ‘σταματήσει ο χρόνος’ σε αυτήν την ταβέρνα. Άλλωστε,

η μαγείρισσά μας, η κυρία Γαρυφαλλιά, εργάζεται εδώ 27 χρόνια, οπότε

είναι καθοριστικός παράγοντας για τη διατήρηση της κληρονομιάς της.

Έχετε προλάβει να αποκτήσετε μια εικόνα για την αγορά

που δραστηριοποιείστε επιχειρηματικά;

Μου έχει κάνει εντύπωση ότι οι πελάτες συνεχίζουν να εμπιστεύονται

το μαγαζί, χωρίς να δίνουν πολύ σημασία εάν υπάρχει νέος ιδιοκτήτης.

Είναι σαν μια συνήθεια που έχει περισσότερη σχέση με το φαγητό που

θα βρουν εδώ, παρά με τον επιχειρηματία που το διαχειρίζεται. Με βάση

αυτά που συζητήσαμε με τον πρώην ιδιοκτήτη, δεν έχουμε παρατηρήσει

κάποια αλλαγή στην πελατεία μας. Πριν από εμάς, η εικόνα ήταν ίδια πε-

ρίπου με το σύνολο της εστίασης, όπως αυτή διαμορφώθηκε τα περα-

σμένα χρόνια, περιλαμβανομένης της πανδημίας.

Οι περισσότεροι πελάτες έρχονται να κάτσουν ή να

πάρουν φαγητό στο σπίτι;

Σχεδόν το 95% των πελατών μας έρχεται για να φάει εδώ. Το πακέτο

αφορά μια μικρή σχετικά ακτίνα γύρω από την ταβέρνα, στην οποία ζουν

κάτοικοι που προτιμούν να φάνε ένα μαγειρευτό φαγητό. Κάποιοι, μάλι-

στα, εξ αυτών επιλέγουν να πάρουν καθημερινά το φαγητό τους για το σπίτι, ενώ οι περισσότεροι παίρνουν φαγητό τα Σαββατοκύριακα.

Οι προμηθευτές σας θα παραμείνουν ίδιοι;

Από τη στιγμή που οι πελάτες ήταν ευχαριστημένοι με την ποιότητα

του φαγητού μας, δεν είχαμε κάποιο λόγο να αλλάξουμε προμηθευτές, οι

οποίοι είναι στο σύνολό τους ελληνικές εταιρείες. Από τα προϊόντα που

αγοράζουμε, περίπου το 60% έρχεται στον χώρο μας και το υπόλοιπο χρειάζεται να το παραλαμβάνουμε από τον προμηθευτή.

Προς τα πού κινείται το μενού σας;

Νομίζω ότι με τις επιλογές των λαδερών, το μενού μας βρίσκεται σε ισορροπία. Βέβαια, έχουμε παρατηρήσει ότι οι Έλληνες πελάτες ζητούν περισσότερα πιάτα που περιέχουν κρέας, ενώ οι ξένοι έχουν περισσότερη προτίμηση στα λαδερά, τα οποία, άλλωστε, δεν μπορούν να βρουν στον τόπο τους, διότι είναι μοναδικότητα της ελληνικής κουζίνας.

Αναφερθήκατε σε πελάτες από το εξωτερικό. Τα

Πετράλωνα προσελκύουν πλέον περισσότερους τουρίστες;

Ναι, και μάλιστα μας έχει κάνει εντύπωση ότι δεν είναι ο τυχαίος περαστικός τουρίστας που θα έρθει στο μαγαζί, όσο κάποιος που έχει μάθει

για εμάς πριν έρθει εδώ. Οπότε, περίπου το 70% των ξένων πελατών μας έρχονται επί τούτου. Από εκεί και πέρα, η οδός Τρώων έχει γίνει πόλος έλξης τουριστών τα τελευταία χρόνια, ως μια παραδοσιακή αθηναϊκή γειτονιά, οπότε έχουμε αύξηση στους περαστικούς τουρίστες.

Υπάρχουν κάποια πιάτα που καθορίζουν το μενού σας; Οι λαχανοντολμάδες, το ψητό αρνί και το χοιρινό πρασοσέλινο που σερβίρουμε μόνο τα Σαββατοκύριακα είναι κάποια από τα πιάτα μας, για τα οποία έρχονται πελάτες για να τα φάνε.

Παλιά το κατάστημα είχε βαρέλια στο κελάρι του.

Σήμερα, οι πελάτες σας συνεχίζουν να ζητούν χύμα

κρασί;

Οι πελάτες στην πλειονότητά τους ζητούν ακόμη κυρίως χύμα κρασί. Όμως, έχει αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό αυτών που επιδιώκουν να συνοδεύσουν το φαγητό τους με ένα εμφιαλωμένο κρασί και, μάλιστα, συγκεκριμένης ποικιλίας, γι’ αυτό, άλλωστε, πήραμε την απόφαση να φτιάξουμε σιγά - σιγά και ένα μικρό κελάρι με ελληνικά κρασιά, που θα εμπλουτίζεται συνεχώς.

τελευταία χρόνια

Το Upupa Epops ξεκίνησε τη

λειτουργία του το 2016 και έκτοτε

έχει γίνει ορόσημο στην περιοχή

των Πετραλώνων. Η Μάρφη Μπαλή, συνιδιοκτήτρια του μαγαζιού,

μας μιλάει για το όραμα και την υλοποίησή του.

Upupa Epops

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Gιrill | Γιατί εδώ και όχι σε κάποια άλλη γειτονιά της

Αθήνας;

Μάρφη Μπαλή | Οι δύο συνεργάτες μου, ο Ρένος Γραμμένος

και ο Πέτρος Μανώχης, είναι γέννημα θρέμμα των Πετραλώνων, οπότε εξ

αρχής υπήρχε μια αγάπη για την περιοχή. Επίσης, παρότι δεν κατάγομαι από

την Αθήνα, ζω πολλά χρόνια στα Πετράλωνα. Οπότε όλοι είχαμε κάποια

σχέση με τη γειτονιά και θέλαμε να συμμετέχουμε στην ανάπτυξή της. Άλ-

λωστε, θεωρούμε ότι τα Πετράλωνα είναι μια περιοχή του κέντρου. Είμαστε

μόλις 15 λεπτά με τα πόδια από αυτό που θεωρούμε ‘κέντρο’ Αθήνας.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι πρόκειται για μια περιοχή που

έχουν επιβιώσει αρκετά παλιά σπίτια με αυλές και στις σκέψεις μας ένα τέ-

τοιο σπίτι θα θέλαμε να φιλοξενήσει το όραμά μας. Κάπως έτσι, ένα οίκημα

που επρόκειτο να γίνει πολυκατοικία, τώρα έχει μετατραπεί σε έναν χώρο

που προσφέρει ξεκούραση και διασκέδαση, με πολύ μικρές παρεμβάσεις

στην αρχική του εικόνα.

Όταν ήρθατε στα Πετράλωνα, τι βρήκατε ως δώρο ή ως

πρόβλημα;

Όταν ήρθαμε εδώ, το 2016, βρήκαμε μια πολύ ήσυχη γειτονιά κι έναν σχε-

δόν σκοτεινό δρόμο, όπου η ανάπτυξη ήταν κυρίως οικιστική. Ο πεζόδρο-

μος που γειτνιάζει σχεδόν με το μαγαζί ήταν παρατημένος, οπότε η καλύ-

τερη ανάμνηση από τότε ήταν το εργοστάσιο του Παυλίδη, το οποίο έδινε

ένα άρωμα σοκολάτας στην περιοχή και ακόμη δίνει. Το θέατρο Αλκμήνη

ήταν ήδη απέναντί μας και είναι γεγονός ότι μας βοήθησε πολύ στα πρώτα

βήματά μας. Αρκετά αργότερα από την παρουσία μας εδώ, άρχισαν να ανοί-

γουν και άλλα μαγαζιά και, σχετικά πρόσφατα, οι συνεργατικοί χώροι έχουν

δώσει έναν αέρα νεότητας στην γειτονιά.

Υπάρχει ένα κομβικό σημείο στην ανάπτυξη των

Πετραλώνων, όπως τη βιώσατε εσείς;

Μετά την κρίση το 2010, τα Πετράλωνα είχαν ραγδαία ανάπτυξη. Πιστεύ-

ουμε ότι παίξαμε ένα σημαντικό ρόλο σε αυτήν την ανάπτυξη, διότι πρωτοπορήσαμε, παίρνοντας το ανάλογο ρίσκο. Θεωρούμε ότι ήταν μια παράτολμη επιχειρηματικά ενέργεια να δημιουργήσουμε εδώ ένα κατάστημα,

αλλά πιστεύαμε ότι με αυτό που θα δημιουργήσουμε, θα φέρουμε κόσμο στην γειτονιά, όχι μόνο από τα κοντινά μέρη, αλλά απ’ όλη την Αθήνα και απ’

όλον τον κόσμο.

Χωράει επιπλέον ανάπτυξη στην περιοχή;

Υπάρχει χώρος για ανάπτυξη, χωρίς αυτό απαραίτητα να σημαίνει τον χώρο της εστίασης.

Υπάρχουν ‘καλές’ μέρες;

Εκτός από τις γνωστές, θα έλεγα ότι η Τετάρτη και η Πέμπτη έχουν γίνει δυνατές μέρες.

Με την πρώτη ματιά, ο επισκέπτης νιώθει ότι έχει μπει

σε καφέ - μπαρ. Ωστόσο, έχετε και πλούσιο μενού. Πώς μοιράζονται οι πελάτες σας;

Δε θέλουμε να αποκλείσουμε κανέναν πελάτη κι αυτό ήταν στόχος μας εξ αρχής. Θέλαμε και αυτόν που θα έρθει για τον καφέ του, να απολαύσει ένα brunch, που θα πάρει κάποιο γεύμα ή δείπνο και θα χαλαρώσει με ένα ποτό. Γι’ αυτό και ο κατάλογός μας είναι διαμορφωμένος για όλους τους ανθρώπους και όλες τις τσέπες. Θεωρώ ότι έχουμε πετύχει τον στόχο μας, διότι, όποια ώρα κι αν έρθετε, θα δείτε ένα μωσαϊκό ανθρώπων.

Το μενού κινείται εξίσου όλες τις ώρες; Ναι, μαζί με τις επιλογές που έχουμε για brunch, οι οποίες είναι και ένα από τα δυνατά μας σημεία, το μενού μας έχει ζήτηση εξίσου όλες τις ώρες της ημέρας. Αυτό το έχουμε πετύχει με μεγάλη δυσκολία, διότι όλες οι παρασκευές μας είναι χειροποίητες και η κουζίνα μας δεν είναι πολύ μεγάλη. Με τη βοήθεια, όμως, της Κατερίνα Χατζάκη, που έχει τη θέση της σεφ από το ξεκίνημα του μαγαζιού, παρέχουμε όλες τις επιλογές για τους πελάτες μας.

Κοιτώντας το μενού δεν παρατήρησα κάποια τάση. Είναι επιλογή;

Εφόσον έχουμε αποφασίσει να απευθυνόμαστε σε όλους δεν θα μπορούσαμε να έχουμε κάθετο μενού. Το μενού μας στήθηκε σταδιακά και σε μεγάλο ποσοστό διαμορφώθηκε και από τις επιλογές των πελατών μας. Ξεκινήσαμε με φρέσκα χειροποίητα pizzeti, για τα οποία ακόμη έρχεται κόσμος, οπότε είναι ένα πιάτο- ορόσημο του μαγαζιού. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ένα μαγαζί που κοιτάει μόνο προς την ιταλική κουζίνα. Νομίζω έχουμε ένα fusion μενού, με στόχο κάθε πιάτο να είναι νόστιμο για τον πελάτη.

Πώς ονομάζει το μαγαζί ο κόσμος στις συζητήσεις του; Ουπούπα. Μαζί με το Epops είναι η επιστημονική ονομασία του τσαλαπετεινού. Ήταν μια προσωπική επιλογή και πάνω σε αυτήν έχει βασιστεί και σε ένα μεγάλο ποσοστό η διακόσμηση του μαγαζιού.

Το Upupa Epops έχει καταφέρει να προσελκύσει κόσμο στην γειτονιά των Πετραλώνων, όχι μόνο από τα κοντινά μέρη, αλλά απ’ όλη την Αθήνα και απ’ όλον τον κόσμο

πρώτο γαλλικό bistro της Αθήνας

Gιrill | Πώς βρεθήκατε στα Πετράλωνα;

Μπράιαν Κάρεϊ | Η σχέση με το μαγαζί, όταν ιδιοκτήτης

ήταν ο Lucien, ξεκίνησε, διότι με τη σύζυγό μου αναζητού-

σαμε μαγαζιά στην Αθήνα, που προσφέρουν αυθεντικό γαλλικό φαγητό.

Οπότε, από το 2007 και μετά, ερχόμασταν μία- δύο φορές τον χρόνο.

Τα πράγματα τότε ήταν πιο χαλαρά, όσον αφορά το τυπικό των διαδι-

κασιών, οπότε καταλάβαινες ότι για να έχει το μαγαζί τόσο κόσμο, εκτός

από την ατμόσφαιρα που δημιουργούσε ο Lucien, θα έπρεπε να έχει και

καλό φαγητό. Αρκετά χρόνια αργότερα, ένας φίλος εδώ στην περιοχή,

ο οποίος γνώριζε ότι ασχολούμαι με την εστίαση, με ενημέρωσε ότι ο

Lucien

ήθελε να αφήσει το μαγαζί. Συναντήθηκα με τον Lucien, συμφω-

νήσαμε και έτσι το μαγαζί πέρασε σε εμένα και τον συνεργάτη μου.

ήταν ήδη ανεπτυγμένα εκείνη την περίοδο;

Ναι ήταν, αλλά εγώ αγόρασα το μαγαζί το 2019, λίγο πριν ξεκινή-

σει η πανδημία, οπότε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έμεινε κλειστό.

Ωστόσο, το 2002, που άνοιξε το Chez Lucien, η Τρώων, που τώρα είναι

ένας δρόμος συνυφασμένος με την εστίαση, είχε ελάχιστα εστιατόρια, ένα εκ των οποίων ήταν μια ταβέρνα που λειτουργούσε από το 1930.

Ποια ήταν τα

συστατικά επιτυχίας του Chez Lucien;

Όταν άνοιξε το Chez Lucien, το γαλλικό φαγητό στην Αθήνα ήταν συνδεδεμένο με τη γαστρονομική κουζίνα και θεωρώ ακόμη είναι. Οπότε, το bis tro που άνοιξε ο Lucien προσέφερε ποιοτικό γαλλικό φαγητό, αλλά

σε τιμές που ήταν πιο βατές για το ευρύ κοινό από αυτές των γαλλικών εστιατορίων. Επιπλέον, στα συστατικά επιτυχίας θα πρέπει να βάλουμε και

την πληθωρική παρουσία του Lucien, ο οποίος μίλαγε με τους πελάτες

και δημιουργούσε την ατμόσφαιρα μιας μεγάλης παρέας. Νομίζω ήταν

από τα πρώτα καταστήματα εστίασης που μπορούσες να κάτσεις στο

ίδιο τραπέζι με κάποιον που δεν γνώριζες.

Ποια από αυτά τα στοιχεία έχετε διατηρήσει;

Από αυτά τα στοιχεία έχουμε διατηρήσει την ποιότητα των πιάτων του μενού και τις φιλικές τιμές για το ευρύ κοινό. Αυξήσαμε τον διαθέσιμο χώρο, ενώ μικρές αλλαγές έχουμε κάνει στο μενού, ώστε να βάλουμε σε αυτό κάποια πιάτα που είναι πιο κοντά στο γαλλικό εστιατόριο, παρά στο γαλλικό bistro. Θα ήθελα να έχω κρατήσει το περίφημο ανάποδο τραπέζι από το παλιό Chez Lucien και κάποια άλλα πράγματα από την προηγούμενη διαρρύθμιση, αλλά υπήρχαν τεχνικά προβλήματα που προέκυπταν από τη νέα πρόταση σχεδιασμού.

Είδα στο μενού ότι οι τιμές έχουν

στις παλαιότερες;

παραμείνει

πολύ κοντά

Προσπαθήσαμε πολύ γι’ αυτό. Εμείς το μενού το βρήκαμε το 2016 στα 28 ευρώ και τώρα είναι στα 30 ευρώ. Το ίδιο και με τα μεμονωμένα πιάτα. Η επιλογή που κάναμε να έχουμε περισσότερα τραπέζια μάς έχει βοηθήσει σε αυτό. Γενικά, θεωρούμε περισσότερο αυτήν την επένδυση ως συμβολή στην διατήρηση του Chez Lucien και της ιστορίας του, παρά ως στόχο υψηλής κερδοφορίας.

Το μενού αλλάζει συχνά;

Δεδομένου ότι έχουμε πιάτα ημέρας, έχουμε μια συχνή εναλλαγή στο μενού. Ωστόσο, έχουμε και κάποια πιάτα ‘ορόσημα’, όπως την κρεμυδόσουπα και το entercote, για τα οποία έρχονται αρκετοί πελάτες επί τούτου.

Σταθεροί πελάτες ή περαστικοί το μεγαλύτερο ποσοστό;

Από το 2019 που έχουμε έρθει εδώ, έχουμε δει μια αύξηση της τουριστικής ροής, οπότε έχει αυξηθεί και το ποσοστό των περαστικών που θα μπουν στο μαγαζί. Στην τουριστική περίοδο, δύο στους τρεις πελάτες είναι περαστικοί. Η εικόνα αλλάζει εκτός τουριστικής περιόδου, οπότε το μεγαλύτερο ποσοστό των πελατών έρχεται κατόπιν κράτησης.

μερικά χρόνια του εστιατορίου Chez Lucien Στην κουζίνα του Chez Lucien, το πνεύμα του ιδρυτή Lucien Lescanne συνεχίζει αυτήν τη φορά, όμως σε συνάφεια με τις νέες γαστρονομικές κι εστιατορικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην Αθήνα

Ο Μπράιαν Κάρεϊ, συνιδιοκτήτης εδώ και

ΒΙΒΛΙΟ

Οι αναμνήσεις ενός μαγειριστή

& 10 Ιστορίες αχόρταγης ζωής

Ηλίας Μαμαλάκης

Εκδόσεις Αρμός, 2021

ISBN: 978-960-615-370-9

Σελίδες: 320

Τιμή: 13,90 ευρώ

OΗλίας Μαμαλάκης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, τουλάχιστον όχι σ τους αναγνώστες του Grill. Είναι απλώς ο άνθρωπος που σε δεύτερο χρόνο, μετά τα πρώτα μεταπολεμικά ιερά τέρατα της ελληνικής μαγειρικής, εκλαΐκευσε κι εκσυγχρόνισε την ελ ληνική μαγειρική, στρέφοντας το ενδιαφέρον προς την πρωτογενή παραγωγή και τον αγροδιατροφικό πλούτο της χώρας. Γι’ αυτό, άλλωστε, είναι τόσο αγαπητός στην ελληνική περιφέρεια, στις εσχατιές του τόπου μας, τις οποίες φώτισε διακριτικά κι ανέδειξε με αξιοπρέπεια κι ευθύνη. Αν κι έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από τις τηλεοπτικές παραγωγές του, το συγγραφικό έργο του Ηλία Μαμαλάκη είναι, επίσης, αξιόλογο αν και μικρότερου βεληνεκούς. Σ’ αυτό, μάλιστα, το έργο, το αμιγώς συγγραφικό, έχουμε την ευκαιρία να ‘ανακαλύψουμε’ και τον λογοτέχνη Μαμαλάκη, ο οποίος με την πρωτοπρόσωπη γραφή του και το ιδιαίτερο ύφος του κερδίζει αμέσως τον αναγνώστη.

Στο παρόν έργο, το οποίο έχει ήδη φτάσει στην δεύτερη έκδοση, διαβάζουμε ενδιαφέρουσες ιστορίες από την επαγγελματική καθημερινότητα του μεγάλου σεφ, οι οποίες εναλλάσσονται με αναμνήσεις από τα παιδικά του χρόνια -αυτό είναι κάτι που συναντάμε σε όλους του μεγάλους της ελληνικής κουζίνας. Ο αναγνώστης του ‘Μαγειριστή’ έχει την ευκαιρία να γνωρίσει τον Μαμαλάκη πέρα από την

απαράμιλλη τηλεοπτική περσόνα του και να περιδιαβεί σε πτυχές του πολυκύμαντου βίου του. Όπως για παράδειγμα, το γεγονός ότι η συνεργασία τους, παλαιότερα, με την αλυσίδα εστιατορίων McDonald’s, του στέρησε την ιδιότητα του μέλους στην γαστρονομική οργάνωση Slow Food, στην

οποία προαλειφόταν για πρόεδρος.

Το βιβλίο του Μαμαλάκη δεν θα αφήσει κανέναν ‘πεινασμένο’, καθώς τα περιέχει όλα: παραλειπόμενα από τις τηλεοπτικές εκπομπές του -ένας μαραθώνιος παραγωγών από μια μικρή ομάδα συνεργατών, που σήμερα δεν υπάρχει πια, αλλά διατηρεί φιλικούς δεσμούς. Αναφορές στις μαγείρισσες της οικογένειάς του, που του μετέδωσαν το πνεύμα της φιλοξενίας. Επισκέψεις του σε διάσημα εστιατόρια του εξωτερικού, τα οποία κρίνει ευγενικά και μεγαλόκαρδα. Στιγμιότυπα από τα ταξίδια του ανά τον κόσμο, μερικά σε εξωτικούς προορισμούς, στα οποία η εύθυμη ταξιδιωτική διάθεση συνδέεται πάντα με τη λαχτάρα για ένα πλούσιο γεύμα.

Αλλά και μερικά διηγήματα, σε ένα ηθογραφικό ύφος που παραπέμπει σε παλαιότερες εποχές, με γλώσσα του λαού και αναφορές στην κουζίνα που ήταν, είναι κι ελπίζουμε να παραμείνει για καιρό ακόμη το επίκεντρο της ζωής του υπέροχου αυτού ‘Μαγειριστή’.

Ο Ηλίας Μαμαλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Οικονομικά, δούλεψε πολλά χρόνια ως υψηλόβαθμο στέλεχος σε πολυεθνικές εταιρείες και στα 40 του χρόνια, ασχολήθηκε με τη γαστρονομία. Έχει γράψει μέχρι τώρα δεκαέξι βιβλία (με ταξύ των οποίων κι ένα μυθιστόρημα), με κύριο κορμό πάντα τη μαγειρική και την ευζωία, και παραμύθια. Ασχολείται με το design προϊόντων σε βιομηχανίες τροφίμων και παλαιότερα επιμελείτο το μενού διακεκριμένων εστιατορίων. Έχει εργαστεί ως αρχισυντάκτης και παρουσιαστής ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών με θέματα γεύσης, μαγειρικής και πολιτισμού και έχει βραβευθεί επανειλημμένως από ελληνικούς και διεθνείς φορείς.