Gêne

Gêne

Lic h sch ame aam lijke te

Borstmassage?

The number one tegen schaamte!

Experiment Middagje wijnvlek

Jaargang 1, nummer 1, € 3,99

Merel (19): “Het past niet!”

“Ik wil mijn zwarte lul niet laten zien”

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Beste lezer, Op deze aardbol zijn veel verschillende soorten van schaamte.

Je kunt je schamen in een bepaalde situatie, voor een bepaald persoon of voor je lichaam. In deze editie van Gêne staat lichamelijke schaamte centraal. Dat kan gaan over die vervelende puist op je voorhoofd, nét op de avond dat je een date hebt gepland. Maar het kan ook een vervelende huidziekte of een kromme teen betreffen.

De redactie van Gêne, inclusief ikzelf, hebben niet als doel om je schaamte aan te praten, maar juist om je ermee te helpen en dus zoeken we naar oplossingen. Een groot probleem voor veel mensen is overmatig transpireren. Daarom ging een van onze redacteurs op zoek hoe je hier vanaf kunt komen. Je leest dit op pagina 22 en 23.

Naast oplossingen had onze redactie zelf ook wat vraagstukken. Waar komt schaamte nou eigenlijk vandaan? Waarom schamen we ons nou eigenlijk? In hoeverre heeft het verband met perfectionisme? Op deze vragen wordt antwoord gegeven op pagina 4 en 5.

Ook willen we in deze editie mensen laten zien hoe het voelt om je te schamen, zodat ze er rekening mee kunnen houden.

Zo staat er een uitgebreid interview op pagina 10 met de 21-jarige Pytrik, over haar huidaandoening. Interessant om te weten hoe zij hier bijvoorbeeld in de zomer mee omgaat.

Deze week nemen twee redacteuren een kijkje in een voetbalkleedkamer. Hoe zit het hier eigenlijk met schaamte. ‘Boxershortdouchen’ begint een fenomeen te worden. Hoe kan dit?

Je leest het op pagina 16, in de reportage van deze week.

Uiteraard staat er nog veel meer in deze editie van Gêne, advies, columns, een experiment en nog veel meer. Hopelijk geeft het je inspiratie, krijg je antwoord op een vraag of helpt het een taboe te doorbreken. Neem ook een kijkje in het extra katern van deze week; ‘TROTS!’. Hierin zijn komen mensen aan het woord die trots zijn op hun aandoening of er iets aan gedaan hebben.

En onthoud: Ook Doutzen Kroes en Jan Kooijman hebben schaamte! Zij weten het alleen goed te verbergen!

Veel leesplezier!

Sven Wanders, hoofdredacteur.

2 Gêne

7 Persoonlijk

6 Redactie schaamtes 8 Huidaandoening 13 Heupziekte 24 Het past niet 25 Kleine schaamtes

26

4

Ontspanning 7 Column stinkvoeten 12 Verzorgster FC Groningen 14 Mensen in de zorg 16 Douchen in je onderbroek 21 Column mannen zijn eerlijker 22 Redacteur onderzoekt 30 Experiment

Verdieping

colofon

4 Achtergrondverhaal schaamte 20 Kleine schaamtes oplossingen 26 Vrouwencoach over meidenschaamtes

Hoofdredacteur Vormgeving Webredactie

Sven Wanders JurriĂŤn Schuiringa Eline Hoffman Lian van Doorn Roxanne Huls Oane born

Eindredactie Beeldredactie Ondersteuning

Merlin Boksebeld Britt de Noord Hylke van der Zee Julian van der Vegt Jan Eijbrink Ger Bomans

GĂŞne 3

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

“Hoe hoger de lat, Op het eerste gezicht lijkt iemand tevreden met zichzelf, maar als je de ander beter leert kennen, kom je langzaam achter de onzekerheden.

Er zijn weinig mensen die zich helemaal nergens voor schamen. Ingrid Bosch, gespecialiseerd in psychologie voor jongvolwassen: “Iemand die zich veel aantrekt van de beoordeling van anderen is gevoeliger voor schaamte dan mensen met narcistische trekjes. Schaamte is normaal.

Eigenlijk zijn mensen die zich nergens voor schamen raar.” tekst

Roxanne Huls

Wanneer iemand constant aan zijn schaamte denkt, wordt het een obsessie.

De schaamte speelt dan een grote rol in het leven. Meestal wordt het dan een geheim. Niemand mag het weten, het mag niet opvallen. Dit geheim heeft een diepere oorzaak.Vaak is het terug te halen op het gezin, op school of om de wil om perfect te zijn en bij de rest te horen.”

Het is juist leuk als mensen zichzelf zijn, imperfecties meegenomen. Jouw klasgenootje kan zich bijvoorbeeld schamen voor haar buik. Ze vindt dat ze veel te dik is en kan nergens anders meer aan denken.

Ze ontwikkelt een eetgewoonte die in de buurt komt van anorexia. Het valt jou op dat ze wel veel dunner is dan eerst. Maar haar dikke buik was jou niet eens opgevallen.

Waar komt schaamte vandaan? Schaamte is niet op een bepaald moment ontstaan, het hoort bij de mens. Susan Pool is psycholoog en gespecialiseerd in schaamte.

Zij praat vooral met jongvolwassenen: “We schamen ons als we denken tekort te schieten, fouten maken of ons minder goed voelen. Hoeveel iemand zich schaamt, hangt af van de normen en waarden van de persoon. Iemand die zich veel schaamt, heeft hoge normen en waarden. Iemand met weinig of zelfs helemaal geen schaamte heeft juist lagere.” Hoeveel we ons schamen heeft ook te maken met hoe zeker we over onszelf zijn. Als iemand erg onzeker

4 Gêne

gaan normen en waarden omhoog, de lat komt hoger te liggen, met als gevolg dat mensen in een vicieuze cirkel terecht komen.”

Ook jongens komen steeds vaker met klachten. In films draait het vaker om een six-pack. De keren dat de mannen uit Twilight zonder shirt rond lopen is bijna niet mogelijk om te tellen. Bosch: “De eisen Schaamte is per persoon verschillend. Ingrid Bosch heeft vooral te maken met jon- worden hoger. Het is belangrijk om te laten geren die zich schamen voor lichaamsdelen zien hoe bijzonder je bent. De sociale druk is enorm.” die goed zichtbaar zijn, zoals het gezicht, de billen en de buik. “De eisen worden “Schaamte ontstaat omdat iemand denkt steeds hoger. Belachelijk zelfs. Het wordt dat hij iets heeft wat niet ´normaal´ is. Het erg belangrijk om perfect over te komen. past niet binnen onze normen en waarden.

Alles is zichtbaar, vooral door internet Die schaamte wordt versterkt als diegene en bijvoorbeeld door Facebook. Mensen denkt dat anderen dat ook vinden. Dan voelen zich steeds naakter. Iemand wordt veel kwetsbaarder. Dit lijdt ook tot nieuwe heb ik het niet alleen over een gek kapsel, maar ook de amputatie van bijvoorbeeld schaamtes. Het aantal vagina-operaties is en borst of een been zorgt voor veel bede laatste tijd flink toegenomen, terwijl toch maar weinig anderen dit geslachtsdeel kijks. Onbewust vinden we iets gek als we het niet goed kennen. We kijken ernaar en zullen zien”. hebben vrij snel een oordeel”, concludeert Pool. Ze vervolgt: “Mensen schamen zich Pool is het hiermee eens: “Schaamte kan vaak voor bepaalde lichamelijke kenmerken een verband hebben met perfectionisme. en focussen daar steeds meer op. Het geDe lat ligt zo hoog, dat diegene niet kan voldoen aan de eigen normen en waarden. volg is dat ze die gaan uitvergroten. Ze letten er constant op. Hierdoor ligt de focus Als die lat te hoog ligt en dus een doel op dat ene kenmerk en worden de mooie telkens niet wordt behaald, kan schaamte ontstaan. De hoge normen zorgen ervoor kenmerken vergeten. Die persoon kan aldat mensen zich op hun voordeligst willen leen nog maar kijken naar die veel te grote neus, en vergeet het geheel. Een grote neus presenteren. Om de schaamte te verberkan juist ook heel mooi zijn. Het kan juist gen, willen mensen een zo goed mogelijk karakter aan een gezicht geven. Anderen beeld van zichzelf neerzetten. Daardoor is, heeft hij of zij eerder de neiging zich te schamen. Hij voelt zich sneller tekort schieten en heeft eerder het idee dat hij niet aan een bepaald plaatje kan voldoen.

Mensen met een positief beeld van zichzelf schamen zich veel minder, zij zitten beter in hun vel.

, hoe meer schaamte” letten daar veel minder op omdat zij de persoon wel in een geheel zien. Zij beoordelen niet elk lichaamsdeel apart’’.

Wat kunnen we tegen deze onderzekerheden doen? Praten. Natuurlijk is niet iedereen een prater, maar vaak helpt het om je hart te luchten en de schaamte te delen. Iemand kan erg onzeker worden van het opkroppen van schaamtegevoelens. Het is natuurlijk ook vreselijk als je denkt dat iedereen je er gek uit vindt zien.

Daarom is praten zo belangrijk, omdat er dan een moment komt waarop je gevoelens kunt delen. Een vriendin die vertelt over haar kleine borsten in combinatie met haar gewicht, of een vriend die erg

onzeker is over zijn lengte, klein of juist lang.Vanzelf komen er meer verhalen.

Eén troost: er zijn heel veel meer mensen die zich schamen voor hun uiterlijk. En al evenveel mensen die die schaamte hebben overwonnen. Ingrid Bosch adviseert: “Als de schaamte een obsessie wordt, kan cognitieve gedragstherapie een oplossing zijn.

Ook is het belangrijk om naar een diepere oorzaak te zoeken.Vind het geheim.”

Pool: “Er zijn manieren om over schaamte heen te komen. De kunst is om minder perfectionistisch te zijn. Dit is natuurlijk makkelijk gezegd, maar probeer reëel te blijven. Zie jezelf in een groter geheel. Probeer het deel waarover je

niet tevreden bent als een geheel te zien.

Schrijf bijvoorbeeld tien of twintig delen van jezelf op die je wel mooi vindt. Ga helemaal voor de spiegel staan. Dus niet met de kleine handspiegel de neus bewonderen, maar in het geheel, van top tot teen voor een grote spiegel. Dan valt die neus al helemaal niet meer op. Langzaam kom je over die ene schaamte heen. Er verdwijnen schaamtes en er ontstaan nieuwe. Schaamte zit nou eenmaal in ons.

Over sommige schaamtes groei je heen.

Anderen blijvend sluimerend aanwezig en steken af en toe de kop op. Grote kans dat je over een paar jaar helemaal niet meer snapt waarom je er toen zo mee bezig was”.

.

Gêne 5

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

De schaamtes van de redactie tekst Julian van der

Vegt

Eline Hoffman

Merlin Boksebeld

Klein, maar fijn. Nou, niet dus! Ik schaamde me kapot. Als enige niet in de achtbaan, klasgenootjes die op je gaan leunen en iedereen die mij jonger schat. Klein zijn is dus niet zo fijn. Het is eerder, zoals Calimero altijd zei: “Jij bent groot en ik ben klein en dat is niet eerlijk!” Uiteindelijk heb ik me erbij neer gelegd hoor, ik schaam me er nu niet meer zo erg voor. Ik weet dat er nog kleinere mensen bestaan en als ik die tegenkom, voel ik me altijd goed. Toch blijft er altijd een kleine schaamte voor mijn kleine lichaam.

Oane Born

Ik schaam me voor harde, eeltachtige vergroeiingen op mijn beide handen. In simpele woorden: wratten. Er zitten er zes van op mijn handen. De grootste in de handpalm van mijn linkerhand net onder de wijsvinger. Ik schaam me hiervoor omdat ik het heel lelijk vind staan. Daarbij zien ze er in mijn ogen ook vies uit. Ze zijn hard en voelen stug aan.

Ik probeer ze er wel eens af te bijten, maar dat lukt niet en ze groeien weer aan. De enige oplossing is ze weg te laten halen bij de huisarts. Dat wil ik wel doen, maar het kan maar op één moment in de maand. Namelijk de eerste dinsdag tussen half vier en half vijf. En vaak ben ik dan of op school of op mijn werk…

Lian van Doorn

Ongeveer vijf jaar heb ik last gehad van overmatige transpiratie. Ik schaamde me af en toe ontzettend, omdat je het ziet èn ruikt. Het is niet bepaald een verfrissende geur. Dan zat ik in de klas met mijn armen stijf naast me, zodat de zweetplekken niet zichtbaar waren. Gelukkig zijn er meerdere middeltjes en behandelingen die het kunnen verminderen. Hierover lees je meer in dit blad.

6 Gêne

Mijn schaamte is de ooievaarsbeet die ik op mijn kin heb.Vraag me niet waarom die zo heet. Het is een rood vlekje dat ik al sinds mijn geboorte heb, en ik heb me er eigenlijk nooit aan gestoord. Totdat ik een keer op een feestje aangesproken werd door een jongen. Ik had rode lippenstift op en hij zei tegen mij: “Je hebt lippenstift op je kin.” Toen ik besefte dat hij dacht dat mijn ooievaarsbeet lippenstift was, schaamde ik me wel even. Net alsof ik niet normaal lippenstift kon aanbrengen.

Ook de redactieleden van het blad Gêne schamen zich voor iets van hun van lichaam. Om ons één te voelen met de lezers van dit blad, onthullen ook wij onze schaamtes.

Britt de Noord Ik ben geboren met een frambozenvlek op mijn buik. Dit is qua kleur te vergelijken met een wijnvlek, maar een frambozenvlek is meer een grote stip. Hier heb ik me op de basisschool wel eens voor geschaamd.

Ook vroegen kinderen dan wat ik op mijn buik had zitten. Deze frambozenvlek verdwijnt met de jaren. Rond mijn zevende/ achtste was die verdwenen. Wel is de huid waar de vlek zat altijd heel dun gebleven en kun je zien dat er iets gezeten heeft. Nu vind ik het niet erg meer. Ik vind het ergens wel grappig, het hoort bij mij.

Roxanne Huls

Ik schaam me voor alle muggenbulten op mijn armen en benen. Elke zomer word ik op een dag wel een paar keer gestoken waardoor ik steeds onder de jeukbulten zit. Nu heb ik allemaal littekens op mijn enkels,maar hopelijk verdwijnen die vanzelf.

Jurriën Schuiringa ‘Jurriën, volgens mij moeten wij eens gaan kijken naar een bril’, zeiden mijn ouders uit het niets. Op dat moment zat ik in groep 8 en als ik ergens niet op zat te wachten, was het wel zo’n gek ding op m’n neus.

Toch moest ik er aan geloven. Ik kon er niet mee omgaan. Tijdens de pauzes op het schoolplein liet ik mijn bril lekker binnen.

Want wat als anderen mij ermee zouden zien? Nu ben ik zeer gelukkig met m’n lenzen. Al zie ik het liefst dat mijn ogen een laserbehandeling krijgen. Dat is nu het ideaalplaatje.

Julian van der Vegt

28 december 2007 is een dag in mijn leven die ik mij altijd zal blijven herinneren. Ik speelde destijds bij de B-junioren en ik was vijftien jaar. We hadden een jaarlijks terugkerend zaalvoetbaltoernooi. Tijdens het voetballen scheurde een pees een stuk bot vlak onder mijn knie vandaan. Ik had mijn been gebroken en ik moest worden geopereerd.Voor de operatie werd er een snee in mijn been gemaakt van dik vijftien centimeter. Tot op de dag van vandaag is het litteken goed zichtbaar. Als ik een korte broek aan heb, kan iedereen mijn litteken zien. Het is geen mooi gezicht en ik vind het jammer dat mijn been er daardoor raar uitziet.

Sven Wanders Toen ik twee jaar oud was, ben ik thuis in de keuken gevallen. Ik viel precies met mijn voorhoofd tegen de hoek van de muur. Gevolg: bloed en een groot gat in mijn voorhoofd. Nu, 21 jaar later, zit er nog steeds een groot litteken op mijn voorhoofd. Ik ben dus getekend voor het leven.

Met regelmaat krijg ik nog vragen over wat er met mijn voorhoofd is gebeurd. Ik ben dan ook wel eens Harry Potter genoemd.

Kan soms erg vervelend zijn.

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Promoot de stinkpoot!

Goh, is het al vijf uur? Lekker zeg. Dag Johan, doei Zoë. Ik zie jullie morgen weer! ~ Na een intensieve werkdag kom ik thuis, begroet m’n vriendin, plof neer op de bank en schop de schoenen van m’n voeten…

En ja, dan wordt het leuk. Die schoenen hebben namelijk van – pak ‘m beet – half zeven ’s ochtends tot kwart over vijf ’s middags aan m’n voeten vastgezeten. Het leder heeft zich vastgezogen aan mijn lange, dunne sok. En daarmee heeft die sok zich dus weer close gevoeld met mijn voet. Gevolg: bij het uitdoen van de schoen verspreidt zich een aroma van zweet waar een blauwe kaas uit Frankrijk nog ‘u’ tegen zegt.

De brandende kaars die eerst nog naar aardbeien rook, is spontaan uitgegaan. De zure walm die zich nu snel door de kamer verspreidt, zorgt voor een boze grimas op het gezicht van m’n vriendin. Zij kan de geur niet waarderen en adviseert een onmiddellijke wasbeurt. De meeste mannen schamen zich voor deze lokale luchtvervuiling, pakken de zeep en wassen hun voeten.

En daar gaat het mis. Ik hap juist niet toe. Ik weiger pertinent omdat ik trots ben op mijn stinkvoeten. Die menselijke pedalen zorgen er immers voor dat ik m’n werk kan doen. Die twee dwarse uiteinden aan mijn benen zorgen er indirect voor dat er geld op de bank staat.

En als mijn vriendin er met de auto vandoor is, zorgen mijn voeten ervoor dat ik van A naar B kom.

En tsja, die bijkomende stank? Dat is het resultaat van een productieve dag. Mijn voeten hebben overuren gedraaid en geven als bewijs daarvan een geurtje af. Er zijn meerdere oorzaken voor het ontstaan van stinkkakkies. Dat is bijvoorbeeld een slechte conditie, een stofwisselingsstoornis, stress, puberteit, emotionele factoren, overmatig alcoholgebruik, verkeerd schoeisel, gebrekkig hygiëne en/of verkeerde sokken.

Dit kopte het Algemeen Dagblad er twee jaar geleden over: ‘Maar liefst een kwart van de mensen met stinkvoeten schaamt zich zo dat hij of zij geen relatie durft aan te gaan.’ Jammer. Je hoeft je voor je stinkvoeten niet te schamen. Jouw vies ruikende voeten getuigen immers van inzet en gedrevenheid.

Laten we het volgende afspreken. Als je straks weer terug van een drukke werkdag komt, doe je je schoenen uit en laat je je voetjes eerst even goed luchten. Op het moment dat iemand er wat van wil zeggen wijs je (terecht) naar je inmiddels uit je zak getrokken loonstrookje. Die zure walm is uit werklust ontstaan en je vriendin zou er juist trots op moeten zijn.

Oane Born Gêne 7

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

8 Gêne

Foto: Jurjen Harmsma

Pytrik de Groot (21) heeft haar lichaam geaccepteerd

Schijt aan hidradenitis De eenentwintigjarige Pytrik heeft de huidaandoening hidradenitis.

Deze aandoening veroorzaakt ontstekingen op de billen en in de liezen.

Het houdt haar dagelijks bezig, en vooral op het strand baalt ze er vreselijk van. Aan de andere kant is ze er ook heel nuchter onder: ‘In het Fries zeg je dan: it ferrekt my neat, het boeit me niet.’ tekst

Britt de Noord

Zo groot als knikkers “Vanaf mijn achtste kreeg ik last van ontstekingen. Die waren zo groot als knikkers en er kwam ook enorm veel etter uit. Dan zat ik met de coolpacks op m’n liezen omdat ik niet kon lopen. Dat is nu wel iets minder. De aandoening begint meestal rond de puberteit, maar mijn lichaam is ouder dan mijn werkelijke leeftijd, dus rond mijn achtste begon ik al met puberen. Moet je nagaan: ik zat in groep 5. Wat snap ik dan al van het leven. Helemaal niks toch?

Wij naar de dokter en die wees ons door naar de dermatoloog.

Hoe heftig de ontstekingen zijn heeft te maken met of je er afblijft of niet. Het is nooit helemaal weg. Soms is een ontsteking zo dik, dan wil je ‘m er gewoon uit hebben. Het is eigenlijk net als een pukkel. Zo’n dikke, die wil je toch ook het liefst uitknijpen…

Hidradenitis is familie van acné. Dus uitknijpen helpt absoluut niet, maar als je jong bent, denk je dat het helpt. Dan besef je nog niet dat je het er alleen maar erger door maakt.

Invloed Ik ben er dagelijks mee bezig. Als ik onder de douche sta kijk ik achterom of er nog iets zit. Als ik op een stoel zit en iets voel is mijn eerste gedachte: er zit een kop op. Geef me tissues om het weg te halen. Het klinkt heel smerig, maar maar zo is het wel.

Het hoort er bij. Iemand die suikerziekte heeft moet zich elke dag spuiten. Iemand die een katheter heeft, moet zijn katheter af en toe verschonen. Bij mij heeft mijn aandoening geen invloed meer op mijn kwaliteit van leven. Dat geldt natuurlijk niet voor die keren dat ik in bikini loop. Op zulke momenten denk ik wel: waarom ik?

Ik schaam me nu bijvoorbeeld wel minder als ik een puistje heb, maar dat komt denk ik ook door het ouder worden. ‘Ik heb nu eerder een gevoel van: ach, het is maar een puistje. Ik denk wel dat ik mijn lichaam geaccepteerd heb zoals het is. Want het functioneert verder prima. Dat wel.

Bikini’s Ik kan niet alle bikini’s dragen, het moeten die met pijpjes zijn.

Daar voel ik me prettiger bij.Vriendinnen zeggen soms: ‘Doe je broekje even goed’. En dan zie je niks. Ik heb het nu steeds meer op mijn billen. Echt in de overgang van bil naar bovenbeen en dat is net het stuk dat je in een gewone bikini ziet. Die pijpjes zijn voor mij dus een uitkomst.

Hidrawattes?

Hidradenitis betekent letterlijk zweetklierontsteking. Het is een chronische huidziekte die vooral in de liezen, de billen en de oksels zit. Zoals de naam al aangeeft, het zijn ontstekingen van de zweet- en talgklieren. Deze ontstekingen ontstaan door een bacteriële infectie. Die kliertjes raken ontstoken, de ontsteking knapt open en de bacterie verspreidt zich vervolgens buiten de ontsteking ven veroorzaakt nieuwe ontstekingen. Er kunnen ook littekens achterblijven, die je kunt vergelijken met brandwonden.

Ik kijk niet op tegen de zomer. Ik denk wel: ‘Yes strand!’ Maar als we dan onverwacht naar het strand gaan denk ik wel even: ‘Oh zit er nog iets?’ en ‘Heb ik al in de spiegel gekeken?’ Als er dan een ontsteking zit met een kop er op, dan moet die even weg. Op de school waar ik stage loop hebben we ook survivalweek. Sommigen lopen dan in bikini, maar ik doe dan een korte broek aan want ik hoef geen vragen.

Ik moet wel kijken wat ik koop. Zo kan ik bijvoorbeeld geen synthetisch ondergoed dragen. Het moet ademend ondergoed zijn. Strings zijn ook niet voor me weggelegd, want dan gaat m’n spijkerbroek over die plekken schuren. Daar moet ik dus wel rekening mee houden. Synthethische stof, dat is niks voor mij.

Schijt!

Mensen reageren er vaak goed op, maar dit komt denk ik ook door mijn open houding Als je ergens open over bent dan accepteren mensen het ook eerder omdat jij het zelf al geaccepteerd heb. Ik heb nog nooit iemand gehad waar ik mee douchte die zei: oh gadver. Nee, ze weten het van me.

Ik weet nog goed dat ik drie maanden aan de antibiotica zat en iemand op een tentfeest tegen me ze: ‘Hé, jij bent toch dat meisje met al die bulten en pukkels op haar billen’. Toen was ik er even helemaal klaar mee. Ik dacht toen wel: ‘Oh het is goed om open te zijn, maar er is dus iemand die ik niet kan vertrouwen.’ Dat vond ik heel erg en dat heeft me zeker geraakt.

Ik ga wel gewoon naar de sauna. In begin is het wel even lastig, maar het is me niet opgevallen dat mensen kijken. Toen ik een keer met vriendinnen ging, was ik ook de eerste die de badjas uitdeed. Mijn motto is ook wel geworden: schijt. In het Fries zeg je dan: it ferrekt my neat, het boeit me niet. >>

Gêne 9

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

“Ik wil niet leven als een bosvrouw 10 Gêne

”

Baalmomenten Vooral de laatste jaren ben ik het minder erg gaan vinden. Maar op de middelbare school vond ik het nog wel lastig. Ik herinner me een keer, net voor kerst. Ik was toen net geopereerd, maar ik moest en zou op stap. In een wijd jurkje en een legging ben ik toen toch nog even op stap geweest, terwijl mijn lichaam juist rust nodig had. Dat was zo’n moment van niet willen accepteren.

Op een gegeven moment zei ik wel: “Jongens, ik moet echt even rusten.” Toen heb ik het ook uitgelegd en het laten zien.

Tijdens een introductie in de vijfde klas van de Havo had ik zo’n grote ontsteking dat ik bijna niet meer kon lopen. Ik kan dan maar één ding doen en dat is de puist laten barsten. Dat klinkt nu heel luguber, maar dan is de druk eraf. Toen dacht ik wel: ‘Oh my god, ik kan gewoon bijna niet lopen’. Maar het is nooit dat ik daardoor een dag thuis heb gezeten.

Mooie billen Als ik een nieuwe relatie heb, vertel ik vrij snel dat ik een huidaandoening heb. Het scheelt wel dat ik er open over ben. Één keer zei iemand: “Oh dat, waar heb je het over, dat valt toch wel mee.”Ik zei: “Ja, maar als ik het niet vertel, had je misschien wel gedacht what the fuck”. Ik denk dan ook maar: ‘Ik kan er niks aan doen en als het je tegenstaat, dan staat het je maar tegen.’Tegen een scharrel zei ik eens: “Ik hoop wel dat je een borstenman ben en geen billenman”. Toen zei hij: “Ja maar jij hebt toch ook mooie billen, dat maakt toch niks uit. Het gaat toch om de vorm, niet om de huid.”Toen dacht ik: ‘Ja, dat is ook weer waar’. Die neem ik dan weer mee, dat vind ik mooi.

Stempel Mijn huisarts heeft maar vier patiënten met hidradenitis in de praktijk, dus dat is heel weinig. Mijn moeder en nicht hebben het ook wel eens, maar dan in veel mindere mate. Als het wat slechter gaat en heel erg met hidradenitis bezig ben, dan denk ik: ‘Oh ik moet echt lid worden van die patiëntenvereniging’. Maar dan zet ik wel een stempel op me en dat wil ik helemaal niet. Doordat ik biologie ben gaan studeren en nu meer van de huid weet, snap ik beter wat ik heb.

Van jongs af aan heb ik altijd al een enorme interesse gehad in het menselijk lichaam. Het is niet dat ik door mijn huidaandoening deze studie heb gekozen. Ik kan mijn leerlingen nu wel meegeven dat het ziekenhuis niet eng hoeft te zijn, maar ik denk niet dat ik de leerlingen ga vertellen wat ik heb. Dat vind ik te privé. Als je bijvoorbeeld psoriases hebt op je arm, dan is dat wat anders.

Vorig jaar had ik een hele leuke arts. Hij was nog in opleiding.

Echt een droomdokter. Dus dan zei ik tegen mijn vriendinnen: “Ik moet vanmiddag weer naar die leuke dokter, wie wil er mee?”

Daar ben ik heel open over, maar zolang ik het niet nodig is houd ik het wel voor mezelf. Mijn ‘op stap vrienden’ weten het niet. Ik heb ooit een keer gezegd: “Ik ga er nooit naar leven, maar ik hoef het ook niet op te zoeken.” Ik ga niet leven als bosvrouw. Dat doe ik gewoon niet.”

.

Gêne 11

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Verzorg(st)er?

Stel je voor, je bent een speler van FC Groningen B1. Het bestuur neemt een nieuwe verzorger aan. Dit keer geen man, maar een vrouw. Oei, even slikken. Wat nou als je aan je lies verzorgd moet worden? Ook voor de verzorgster is dat een moment om twee keer over na te denken. Hoe denken deze twee ‘groepen’ er eigenlijk over?

Verzorgster Malou Alferink vertelt alle in’s en out’s. tekst

Merlin Boksebeld

Als je denkt aan je baan bij FC Groningen en dan aan het woord schaamte, wat komt er dan in je op?

“Schaamte, tja. Dat komt natuurlijk van beide kanten. De jongens zelf zijn rond de veertien aar en ik ben 23. Ik kan me goed voorstellen dat zij zich schamen als ik ze moet masseren of verzorgen. Maar Andersom is dat ook hoor, bijvoorbeeld als ik een speler bij zijn lies moet masseren. Dat is wel wennen in het begin. Ik schaam me er tegenwoordig niet meer voor, ik vind het geen probleem.”

En dat is ook zo? Dat die jongens zich schamen als jij ze moet masseren?

“Ja, zeker weten.Vaak doen ze alsof ze zich niet schamen, maar als ik klaar ben met verzorgen weten ze niet hoe snel ze weg moeten komen. Het zijn en blijven natuurlijk pubers, voor hun vind ik het vervelender dan voor mijzelf.”

Wat doe je als je merkt dat zij zich schamen?

“Ik doe dan meestal alsof ik het niet door heb. Ik praat vrolijk door en gedraag me gewoon normaal. Als je er wat van zegt,

12 Gêne

schamen ze zich vaak nog erger. Dus ik heb het er maar niet over.”

Kun je een voorbeeld geven van een speler die zich schaamde?

“Tijdens een wedstrijd kreeg een speler een voetbal in zijn geslachtsdeel. Toen ik er heen rende schreeuwde de trainer mij nog even na: “Wrijf maar even lekker, Malou!”

Eenmaal bij de speler aangekomen pakte hij de spons uit mijn handen en zei: “Geef maar, ik doe het zelf wel.” Dat vond ik natuurlijk goed, maar toen zag ik dus wel dat hij zich schaamde. Hij wilde niet dat ik het bij hem deed, wat ik ook wel snap. Ze zijn daar misschien nog iets te jong voor.”

Op dat moment schaamde de speler zich, maar wanneer heb jij je geschaamd?

“Ik moest iemands bovenbenen masseren.

Hij had namelijk een hamstringblessure.

Hij lag op zijn rug en ik had een handdoek over zijn boxershort gelegd, zodat de massageolie niet op zijn kleren zou komen.

Toevallig had hij een losse boxershort aan.

Toen ik klaar was en de handdoek weghaalde, lag er een mannelijk geslachtsdeel bloot… Eerst wist ik niet zo goed wat ik moest doen, want ik schrok er een beetje

van. Uiteindelijk heb ik maar net gedaan alsof ik het niet gezien had. Hij deed natuurlijk alles snel weer recht en hij dacht dat ik het niet had gezien. Achteraf vind ik het geen probleem, maar ik schaamde me eerst wel. Als het nu nog eens gebeurt, schaam ik me meer voor de spelers omdat het voor hen vervelend is. Zij zitten in de puberteit en dan zijn zulke dingen vervelend. Ik merk nu wel dat ze zich steeds minder schamen en dat ze mij ook steeds meer toevertrouwen.”

Tijdens die gebeurtenis zag je iets bloots… Ben je er wel eens bij als de spelers moeten douchen?

“Nee, dat niet. Ik ben wel in de kleedkamer aanwezig, maar als ze daadwerkelijk gaan douchen dan ga ik weg. Ik denk ook niet dat ze gaan douchen wanneer ik er nog bij ben. Dan schamen ze zich. Douchen is echt mannen onder elkaar.”

.

Mannen onder elkaar, dat had je gedacht.

Het komt tegenwoordig steeds vaker voor dat jongens in hun ondergoed douchen.

Wil je weten waarom? Lees dan verder op pagina 16.

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

“Ik praat er liever overheen” Rik (22) was twaalf toen hij zijn heupziekte kreeg. Hij kon niet goed lopen en strompelde daarom door de gangen. Daarnaast was hij het kleinste jochie van de hele school en werd hij vaak nagekeken. “Scholieren, vooral uit hogere klassen, lachten me hartstochtelijk uit. Ook een gemene opmerking is naar zo’n kleine brugpieper natuurlijk snel gemaakt. Ik schaamde me kapot.” tekst

Merlin Boksebeld

07.30 uur, de wekker. Rik gaat lekker een weekje met zijn vrienden naar Chersonissos. Bij Schiphol aangekomen checken ze in. “HO, STOP! Doe je riem af en loop nog een keer door de poortjes”, zegt de bewaker tegen Rik. Hij doet wat hem gezegd wordt en loopt nogmaals door de poortjes.

Weer maken die dingen een piepend geluid. Opnieuw en opnieuw loopt Rik met steeds minder kleren door de poortjes. Na de zoveelste poging om uit te leggen dat hij metalen pinnen in zijn been heeft, luistert de bewaker eindelijk en mag hij doorlopen. Een vervelende situatie voor hem die zich telkens herhaalt als hij door detectiepoortjes moet.

Tot zijn dertiende liep Rik mank en uiteindelijk belandde hij op krukken. Gelukkig kon hij er later aan geopereerd worden. Na de operatie zou hij weer normaal kunnen lopen. En dat is ook gebeurd, maar wat hij wel aan de operatie heeft overgehouden is een groot litteken. “Schaamde ik me eindelijk niet meer omdat ik weer normaal kon lopen, zit er zo’n groot litteken op mijn been. Daar schaam ik me nu weer voor.”

Voor Rik is het fijn dat zijn litteken niet altijd zichtbaar is. Alleen als hij in zijn ondergoed staat. “Bij de voetbal krijg ik er nog wel eens een vraag over. Ze zien mijn litteken dan als ik onder de douche sta. Ik vertel dan gewoon kort mijn verhaal, maar ik praat er liever overheen. Ook een zekere vorm van schaamte, denk ik.”

Waar Rik zich ook nog voor schaamt is het lengteverschil in zijn benen. Zijn ene been is een stuk langer dan het andere. Daardoor loopt hij dus nog steeds een beetje mank. “Sommige mensen denken dan dat ik een verstuikte enkel heb. Dan moet ik het hele verhaal weer uitleggen, lastig. Tegenwoordig heeft Rik een extra zool in zijn schoenen, waardoor het lengteverschil wordt gecompenseerd. “Elke keer komen er weer positieve dingen waardoor mijn schaamte ook steeds minder wordt. Op het lengte verschil na, kan ik gewoon als een normale student functioneren en maximaal van het studentenleven genieten.”

.

Gêne 13

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Trek je broek Je hebt vast wel eens meegemaakt dat je je bij de dokter moest uitkleden. Dit om de logische reden dat er op een medische manier naar een kwaaltje gekeken moet worden. Toch zijn er veel mensen die zich ook voor zorgverleners schamen voor hun lichaam. Hoe gaan mensen in deze beroepsgroep daar mee om? tekst

Merlin Boksebeld en Eline Hoffman

Moniek van Langen (24), werkt met jongeren met een gedragsprobleem “Vooral in het begin hebben deze jongeren er vaak moeite mee als ze zich moeten uitkleden met mij erbij.

Ze schamen zich omdat ze in de puberteit zitten. Het is dan nog ongemakkelijk en dat geven ze ook gewoon aan.

Soms mopperen ze en soms hoor je ze er verder niet over. Als ze lopen te foeteren, loop ik vaak even weg. Ik merk dat het op dat moment heel prettig is voor diegene.

Hij of zij kan dan even wennen aan het idee dat het toch echt moet gebeuren. De schaamte vervaagt dan op een gegeven moment. Het is wel lastig als deze jongeren zich schamen voor zichzelf. Maar ik snap het wel, ze hebben bijna geen privacy meer.”

14 Gêne

Juliët Spijkers (19), stagiaire verpleegkunde MBO “Ik maak het voornamelijk bij jonge mensen mee. De gordijnen gaan wel altijd dicht, maar het komt soms voor dat ze ook dan echt niet willen. Het belangrijkst is dan om mensen eerst vertrouwen te geven en een praatje te maken. Als het echt niet lukt, probeer ik het op een ander moment van de dag opnieuw. Bij oudere mensen zijn het vooral vrouwen die niet door een man gewassen willen worden. Iedereen heeft zijn eigen keuze daarin, dus als iemand niet door een man gewassen wil worden, dan niet.”

maar even uit…

Leonie Pierik (45), kinderarts Als ik merk dat een kind zich schaamt, zeg ik dat dat heel normaal is, dat heel veel kinderen dat hebben. Het kind is altijd de baas over wat hij of zij wil. Door dit te zeggen wil ik veiligheid creëren in de hoop dat de schaamte dan gemakkelijker overwonnen kan worden, zodat het onderzoek de volgende keer wel kan doorgaan. Jonge kinderen schamen zich trouwens over het algemeen veel minder. Het is opvallend hoe gemakkelijk sommige jonge kinderen hun ondergoed uittrekken voor de dokter. Schaamte komt veel vaker voor bij kinderen vanaf ongeveer acht jaar en bij pubers. Bij pubers die zich moeten uitkleden overleg ik sowieso altijd of ze liever hebben dat hun vader of moeder op dat moment even naar de wachtkamer gaat.

Als jonge, onervaren dokter vond ik het heel lastig om in dit soort situaties goed te reageren. Maar doordat ik inmiddels al veel van dit soort ervaringen heb gehad, wordt het steeds makkelijker om de spanning te doorbreken, vaak alleen al door de schaamte te benoemen.

Het geeft me een tevreden gevoel als ik merk dat een patiënt zich ondanks schaamte toch veilig kan voelen in mijn spreekkamer.”

Sharona Nijzink (20), stagiaire verpleegkunde HBO Sharona Nijzink (20), stagiaire verpleegkunde HBO “Mensen die al gewend zijn om verzorgd te worden, vinden het meestal niet erg om zich uit te kleden. Zij schamen zich hier niet meer voor.Voor cliënten die net nieuw zijn, is het natuurlijk wel even wennen. Zij schamen zich nog wel en ze vinden het lastig. Misschien ligt dit bij volwassen mensen ook wel aan het feit dat ik nog vrij jong ben. Je wordt dan nog echt gezien als ‘stagiaire’ terwijl je in feite gewoon werk aan het verrichten bent. Cliënten zijn in zulke gevallen wat stiller en je moet ze dan wat meer stimuleren om zichzelf uit te kleden (wanneer ze dit zelf kunnen). Door extra begrip te tonen hoop ik zo de schaamte te kunnen overbruggen. Ook probeer ik me op zo’n moment zo goed mogelijk in te leven in de situatie. Wat zou ik er zelf van vinden als ik me nu uit zou moeten kleden in deze situatie? Wat ik na afloop altijd doe, is vragen naar de ervaringen van de cliënt. Zo kan ik eventuele tips meenemen naar de volgende keer.”

.

Gêne 15

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

“Je doet toch ook n je met je vriendin

Douchen met de zaak gew schijt aa Tja, dat

tekst en be

16 Gêne

niet het licht uit als naar bed gaat?”

n na de training of wedstrijd: poedeltje naakt of lekker veilig onderbroek aan? Dat laatste is de afgelopen jaren de normaalste worden. Het ene team doet het wel, het andere team heeft an de wereld. “Het is eigenlijk maar een vreemd fenomeen.” t is het inderdaad.

eeld Jurriën

Schuiringa en Oane Born

>>

Gêne 17

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Donderdag, even voor negenen. De A2 van SC Franeker is geconcentreerd bezig met een afwerkoefening. De spelers die moeten wachten op hun beurt, leunen ontspannen tegen een hek. Ze kijken ontspannen toe naar hoe hun ploeggenoten het er vanaf brengen. Balletjes vliegen over, worden op de keeper geschoten of verdwijnen naast de goal. Hier en daar scoort een speler. Dan slaat de stemming bij het hek om. De spelers die wachten komen eens dichter bij ons staan. Ze weten namelijk waarom we er zijn.

Aan alles zie je dat zelfs de grootste praatjesmakers veranderen in kleinduimpjes als het gaat over het lichaam. Dat is toch even wat anders dan praten over de nieuwste games en de verrassende uitslagen in de Nederlandse voetbalcompetitie.

“Of ik met mijn onderbroek aan douche”, herhaalt eentje de vraag. “Iedereen doet het hè, dan ga ik niet ineens in mijn eentje anders doen.” Dan komt de macho van het elftal, Marc, aangelopen.

“Ik sta gewoon naakt onder de douche hoor”, zegt hij stoer. “Ook in de B-jeugd al. Hoe moet je het doen als je een vriendin hebt en met haar naar bed gaat? Met het licht uit?”

“Er is één iemand in het team die naakt douchet. Die laten we gewoon zijn gang gaan” Ongemakkelijk Een uurtje eerder op hetzelfde veld. Twee zestienjarige spelers van de B2 komen onze kant op om ons te woord te staan. Dat is een prestatie op zich, want bijna niemand wil meewerken. Of beter gezegd: dúrft. Want de ongemakkelijkheid druipt van de jongens af bij de vraag of ze met ons over dit onderwerp kunnen spreken. “Ik wil vanavond SC Heerenveen-FC Twente kijken”, roept een van de voetballers. “Dus ik kan niet.” De twee spelers die wel willen, zijn ook zo ongeveer jongsten van de ploeg. Niet dat ze staan te trappelen, maar toch…

Hun antwoorden op de vragen zijn net zo voorspelbaar als de gemiddelde aflevering van GTST. Eigenlijk hoeven we de vraag niet te eens stellen.

“Ik heb wel wat beters te doen na de training, zoals huiswerk maken”, zegt Isaac. “En daarnaast: niemand hoeft mijn privégedeelte te zien. Later zal dat anders zijn, maar nu vind ik het best ongemakkelijk.” Ploeggenoot Rinse: “Er is één iemand in het team die naakt douchet. Die laten we gewoon zijn gang gaan. Als er ineens meer jongens volgen die zonder onderbroek gaan douchen, doe ik daar denk ik ook aan mee. Ik ga er in ieder geval niet in m’n eentje staan.”

18 Gêne

Kuddegedrag Het ongemak spat er vanaf. Rinse draait wat en kijkt naar z’n schoenen. Hij lijkt opgelucht als het korte vraaggesprek voorbij is. Dat hij SC Heerenveen gemist heeft, neemt-ie op de koop toe. “De uitslag zie ik later wel.” Inmiddels is ook de training van de B1 afgelopen. Iedereen oogt tevreden. Ook Marco, een van de betere spelers van dat team. Hij vindt het maar vreemd dat de jongens van de B2 na de training niet gaan douchen. “Maar goed, dat moeten zij weten. Wij doen het wel. En ja, met de onderbroek aan.”

Normaal gesproken is Marco de man van de grote babbel. Nu zijn het vooral korte antwoorden. Hij zegt met onderbroek te douchen, ‘omdat in je eentje daar naakt staan ook weer zo raar is’. Hij voelt zich niet geroepen als eerste een soort statement te maken en de onderbroek uit te doen. “Nee, dat doe ik niet. Het is niet zo dat ik me ervoor schaam, maar ik wil er gewoon niet alleen staan. Als er straks één of twee wel zonder onderbroek gaan douchen, doe ik mee. Dan verwacht ik ook dat er meerderen volgen.

Het is eigenlijk maar een vreemd fenomeen.”

Incidentje Als de jongens van de B1 naar de douche lopen, is de A2-selectie bezig met een niet al te lastige en uitgebreide warming-up. Er worden twee tot drie rondjes gelopen rond een half veld. Daarna doet de ene helft wat rek-en-strekoefeningen en pakt het andere gedeelte de bal er vast bij. Trainer Laurens leegt ondertussen zijn blaas bij de nabijgelegen bosjes. In de tussentijd komt macho Marc op ons af. Hij wil nog wel een keertje zijn zegje doen. Over een incident uit het verleden, toen hij zelf nog een klein D-pupilletje was. “Iemand uit ons team vond het wel heel interessant dat we allemaal naakt onder de douche stonden. Die jongen werd er helemaal opgewonden van.”

Marc lacht er wat bij. Als hij aan het moment terugdenkt, komt ook weer een vleugje ongemakkelijkheid bij kijken. Want dat is toch het ergste wat een jongen kan overkomen in een voetbalkleedkamer?

Hij steekt maar even een sigaret op. Dan komt ook keeper Gilmario naar voren gestapt. Druk gebarend en afgeleid door alles en iedereen om hem heen doet-ie zijn zegje. “Ik douche met m’n onderbroek aan, want ik wil mijn zwarte lul niet laten zien. Ben je gek of zo? Ik schaam me er niet voor, maar vind het gewoon niet netjes.”

En ook Tjitze wil even wat zeggen. Hij steekt net als Marc een peukje op, blaast de rook langs zijn neus omhoog en neemt ons mee terug in de tijd. “Ik heb zelf een tijd voor AVC uit Sexbierum gevoetbald.

Daar douchte iedereen zonder onderbroek. Ik volgde dan. Nu ik bij Franeker speel, houd ik mijn

onderbroek lekker aan. Gewoon omdat iedereen dat doet. Dan doe ik met hen mee.” Ploeggenoot Martijn herkent dat wel, die verschillen. “Bij de A2 douche ik zonder en bij de A1 met. Ik denk dat het vooral met schaamte en de puberteit te maken heeft.”

Twee kanten Dan ineens, terwijl we op weg zijn naar de kleedkamers, lopen we een jeugdtrainer bij SC Franeker tegen het lijf. Hij heet Erwin en speelt zelf in een van de seniorenteams. Daar wassen ze zich overigens wel gewoon naakt. “Aan de ene kant is het vreemd dat die jongens in hun onderbroek douchen. Het is namelijk niet heel hygiënisch. Maar aan de andere kant: ze zitten midden in de puberteit en zijn erg onzeker over hun zaakje. Zeker als er een paar grote jongens in het team zitten. Dan snap ik wel dat je als klein mannetje lekker je onderbroek aan houdt. Je wilt niet voor lul staan.”

“Ik denk dat het vooral met schaamte en de puberteit te maken heeft” We keren terug bij de jongens van de A2 die inmiddels klaar zijn met trainen. Er rest nog één dingetje: een foto. Twee A-spelers zijn bereid te poseren.

In hun onderbroek, dat wel. Terwijl ze hun plekje zoeken onder de douche, kijken op de achtergrond hun teamgenoten mee. De beste stuurlui staan aan wal, ook bij SC Franeker. Hoe dan ook: wat we al wisten, is vanavond in Franeker maar weer bevestigd.

Het is maar een vreemd fenomeen, dat douchen mét onderbroek na een training of wedstrijd. We kunnen ook afspreken om met ingang van komende zaterdag in compleet tenue onder de warme stralen te gaan staan. Kijken hoe snel dat de nieuwe trend wordt in voetbalpreuts Nederland.

.

Hoe denkt de KNVB er eigenlijk over?

Een algemene regel voor douchen na afloop van trainingen en wedstrijden bestaat niet. Elke club mag zelf bepalen hoe zij hier mee omgaat. De ene vereniging heeft er een algemene regel van gemaakt, de andere gaat er luchtig mee om. Of de jongens hun onderbroek wel of niet aanhouden, is voor veel clubs geen issue. Speel je als voetballer in een vertegenwoordigd KNVB-team, dan is douchen na afloop verplicht.

Gêne 19

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Zweetvoeten, slechte adem en Geen mens ter wereld die zich niet ergens voor schaamt. Vaak heeft die schaamte betrekking op een bepaald deel van het lichaam. Je kunt je eigen schaamte verminderen of verhelpen door de juiste dingen op te volgen zodat je er (bijna) geen last meer van hebt.

De oplossing is nabij! tekst Julian van der

Vegt

Er zijn veel oplossingen voor bepaalde schaamtes van het lichaam. Gêne deed onderzoek naar meest voorkomende schaamtes van mensen. Daarbij staan tips om die schaamtes te verminderen of weg te nemen.

1. Zweetvoeten Je trekt je schoenen uit en ja hoor, je voeten zweten weer.

Gadverdamme! De geur die van je voeten af komt is niet te harden. Snel naar boven om je voeten te wassen en schone sokken aan te trekken. Je vraagt jezelf weer af: ‘Hoe kom ik van die zweetvoeten af?’.

Er zijn veel tips om zweetvoeten te verminderen. Zo moet je elke dag minstens een keer je voeten met koud of lauw water wassen en ze daarna goed afdrogen. Als dat niet helpt, kun je een keer per week natriumbicarbonaat (één eetlepel per liter) of azijn (honderd ml per liter) toevoegen aan het water.Verder is het handig om je voeten te wassen met antibacteriële zeep. De eerste week elke dag even goed schrobben volstaat. Daarna hoef je nog maar twee à drie keer met zeep tussen je teentjes te wrijven.

Het type schoen is ook belangrijk voor de bestrijding tegen zweetvoeten. Niet boerenlaarzen, maar een schoen die ‘ademt’ is het beste voor mensen die snel last hebben van vieze voetjes. Wissel regelmatig van schoenen en zorg voor een extra paar. Inlegzooltjes zijn ook handig voor het opnemen van zweet en het type sok helpt ook. Sokken van wol of katoen zijn het beste voor de zweetvoet onder ons.

Als al het bovenstaande niet voldoende helpt, kun je altijd nog overwegen om een behandeling met botulinetoxineinjecties te ondergaan. Hierbij wordt botox ingespoten in de voetzool. Pijnlijk en maar voor een korte tijd effectief.

20 Gêne

2. Slechte adem Je bent aan het praten en je ziet degene die tegenover je staat naar zijn of haar neus grijpen. Hij of zij zegt: ‘Jij stinkt uit je mond’. Je vraagt om een kauwgompje bij je vriend(in) en vervolgt het gesprek. Toch blijf je nadenken over je slechte adem. Is er wat aan te doen?

Natuurlijk is er wat aan te doen! In sommige gevallen volstaat het poetsen en flossen van je tanden al. Hierdoor verwijder je bacteriën en voedselresten die zorgen voor een slechte adem. Natuurlijk poets je de tanden goed, maar een keertje extra kan geen kwaad. Elke ochtend en avond poet-

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

wallen zijn passé! sen verhelpt al snel het probleem. Daarnaast is het reinigen van je tong ook een probaat middel. Dat doe je door met een schraper over de tong te gaan. De schraper verwijdert bacteriën op de tong. Even een paar keer kokhalzen, maar dan ben je ook klaar.

Mannen zijn eerlijker Vrouwen en make-up, twee dingen die onafscheidelijk zijn. Ik ken geen vrouw die zonder make-up het huis uit gaat. De dames schamen zich voor hoe ze er van nature uitzien.Vaak geheel onterecht. Dat je een beetje gel door je haar heen smeert, begrijpelijk, maar dat je zonder de gehele poederdoos opengetrokken te hebben de deur niet uit gaat, vreemd hoor. Wat is er nou mis mee dat mensen kunnen zien hoe je er ‘echt’ uitziet?

Het drinken van voldoende water bestrijdt ook de slechte adem.Verder is het handig om na het eten of drinken je mond te spoelen met water, zodat je de restjes uit kunt spugen (erg smakelijk). Ook het gebruik van kauwgom en mondwater is aan te bevelen. De kauwgom moet echter wel suikervrij zijn, omdat suiker bacteriën aantrekt.

Mannen hebben hier een stuk minder moeite mee. Hoe vaak loop je niet door de supermarkt en zie je een man in zijn huis-tuin-en-keuken-kloffie langsgelopen?

Ongeschoren, haar in de war, joggingbroek aan.. Moet kunnen. Althans, zo denken de meeste mannen. Schaamteloos dus.

3. Wallen

Naast het feit dat vrouwen ook gewoon ‘puur’ over straat zouden moeten kunnen, is het ook een stuk praktischer dan je hele verfcollectie op je gezicht te smeren voordat je weg gaat. Stel je nou eens voor; een luie zondag, een grote trui met capuchon aan, lekker op de bank, filmpje aan, maar rond etenstijd blijkt dat de koelkast leeg is. Je moet naar de supermarkt. Wat is nou praktischer? Snel een jas aan en naar de supermarkt lopen, of naar de badkamer, mascara op, foundation op, oogschaduw op, haar in de wax en dán naar de supermarkt lopen? De vraag beantwoordt zichzelf.

Last but not least: de kringen onder onze ogen. Je kent ze wel, wanneer je een korte nacht hebt gehad, in de spiegel kijkt en denkt: ‘Wat zie ik er slecht uit!’.

Wanneer je ’s ochtends voor de spiegel staat is er een aantal mogelijkheden om van je wallen af te komen. Dat kan bij-

voorbeeld met behulp van ijsklontjes of een koud washandje.

Door de kou trekken de bloedvaten in de huid samen, zodat het vocht langzaam verdwijnt.

Een komkommer, altijd lekker voor op een boterham, helpt ook tegen wallen. Je moet natuurlijk niet een hele komkommer op je hoofd leggen. Twee dunne plakjes onder beide ogen is al voldoende. Hetzelfde kan worden gezegd over koude zakjes kamillethee. Het is lekkerder om te drinken, maar ook deze manier zorgt voor verzachtende werking.

Als bovenstaande middelen niet helpen, is er nog altijd een duurdere mogelijkheid. Kostbare middeltjes kopen bij een drogist, een relaxmasker of een massage helpen ook tegen de verdwijning van wallen. Je moet met je vingertoppen voorzichtig onder aan de wallen masseren. Af en toe een beetje druk geven en weer los laten. Zo worden de afvalstoffen afgevoerd en zie je er, hopelijk, weer stukken beter uit (voor zover dat mogelijk is…).

.

Wie houden de vrouwen nou eigenlijk voor de gek? Ons, mannen, of zichzelf?

Wij weten namelijk precies wat onder die laag plamuur zit. Eigenlijk liegen vrouwen continue. Bijna alles is nep. Ik wil niet alle vrouwen over een kam scheren, maar; haarkleur (verf), haarlengte (extentions), huidskleur (zonnebank), cupmaat (opgevulde bh) en dan nog het gezicht dat onder de make-up zit. Het uiterlijk van vrouwen is dus eigenlijk één grote leugen. Kort samengevat: Mannen zijn eerlijker dan vrouwen.

Als laatste nog even een geheimpje: Mannen vinden natural beauty’s het mooist.

Kortom: de meeste vrouwen hoeven zich helemaal niet te schamen als ze geen make-up op hebben.

You’re welcome.

Sven Wanders

Gêne 21

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

RedacteuR zoekt uit : hyperhidrosis

Kom je vanavond Velen kennen het wel; na een paar uur sporten plof je zwetend op een stoel neer om uit te puffen. Logisch, want je hebt je uitgesloofd. Maar wat als je ook al gaat zweten nadat je simpelweg een trap afloopt of rustig op een stoel zit. De kans is dan groot dat je last hebt van hyperhidrosis; overmatige transpiratie. Redacteur Lian van Doorn is ervaringsdeskundige en gaat op onderzoek uit. tekst

Lian van Doorn

Nee, ik heb geen marathon gelopen. Ik ben in een rustig tempo naar de stad gefietst om aan het werk te gaan. In de kantine zie ik in de spiegel de zweetplekken alweer verschijnen. Snel loop ik naar het toilet en duw een paar wc-papiertjes tegen mijn oksels aan. Ik dep, laat ze even zitten en gooi ze vervolgens de prullenbak in. Natuurlijk helpt het niet tegen het zweten. Het gevolg is dat ik in een ijskoude supermarkt aan het werk ben in een T-shirt met korte mouwen. Af en toe haal ik mijn neus op om te checken of ik geen zweet ruik. Automatisch doe ik een stapje opzij als iemand naast mij komt staan in de winkel, bang dat anderen een zweetgeur ruiken.

Al sinds mijn twaalfde heb ik last van klotsende oksels. Dag in dag uit. Naast elke dag douchen was ik mijn oksels minimaal twee keer extra op een dag. Uiteraard doe ik daarna een schoon T-shirt aan. Altijd denk ik bij het kopen en aantrekken van kleding twee keer na. Zijn zweetvlekken in dit kledingstuk zichtbaar? Het zorgt voor veel ergernissen en ongemakkelijke situaties waar je niet op zit te wachten.

Is hier iets aan te doen? Ik besluit om research te gaan doen naar overmatige transpiratie. Na een half uur surfen op het internet ben ik behoorlijk wat wijzer geworden. Zo kom ik er achter dat het zich meestal uit vanaf de puberteit. Het kan aangeboren zijn, maar er kan ook

22 Gêne

sprake zijn van een zenuwafwijking die pas op latere leeftijd ontstaat. Wat me gerust stelt is dat ik zeker niet de enige ben. En dat is eerlijk gezegd best fijn om te lezen.

Er zijn alleen in Nederland al 800.000 mensen die last hebben van buitenproportionele transpiratie en hier echt hinder van ondervinden. Bovendien kan ik nog van geluk spreken. Bij mij vindt het zweetfestijn onder mijn oksels plaats.Veel anderen hebben daarnaast nog eens last van hevig

Sterker nog: ik merk een lichte irritatie ontstaan zwetende handen, voeten of zelfs een heel zwetend lichaam. Ergens voel ik me meteen verbonden met deze mensen. Ik krijg bijna het gevoel om ze bij mij thuis uit te nodigen; kom je vanavond bij mij zweten?

Verder kom ik verschillende methodes tegen om het zweten te verminderen of zelfs te stoppen. Het laten stoppen van transpiratie klinkt mij zeer onnatuurlijk in de oren, aangezien transpireren nodig is om de warmte in je lichaam te reguleren.

Toch spreek ik met mezelf af dat ik dit keer niets uit de weg ga. Wel ga ik eerst het meest voor de hand liggende proberen; een antizweet deodorant.

Anti-perspiranten Langzaam glijden mijn ogen langs de schappen met deodorant. Het zijn er tientallen, maar als het gaat om de anti-perspiranten ben je beperkt. Fa beweert ook ‘24 uur protected’ te zijn, maar dat is pure marketing. Ik kies Odorex, een anti-perspirant in depvorm. ‘Je blijft gegarandeerd droog’, is het motto. Of het bij mij werkt, daar kom ik alleen achter door het te proberen.

Na twee maanden helaas nog geen enkel effect. Het wordt niet erger, maar ook zeker niet minder. Sterker nog: ik merk een lichte irritatie ontstaan na het opsprayen.

Meteen klinkt een stemmetje in mijn hoofd: ‘niet opgeven, probeer een andere’.Voordat ik nog een mogelijke miskoop doe, zoek ik naar ervaringen op internet. Ik stuit op een nieuwsbericht over anti-perspiranten.

Recent onderzoek suggereert dat ze een verhoogde kans op borstkanker veroorzaken. Mijn hersenen draaien op dat moment overuren. Een andere proberen wordt het sowieso niet meer, maar zal twee maanden genoeg zijn om een verhoogde kans op borstkanker te krijgen? Gelukkig kan ik opgelucht ademhalen nadat ik verder lees.

Meerdere deskundigen spreken dit tegen en er bestaat al sinds de jaren negentig een discussie over samenhang tussen anti-perspiranten en borstkanker. Om voor jezelf een beslissing te maken is het goed om hier het één en ander over te lezen. Ik neem mijzelf voor om eerst andere mogelijkheden te bekijken.

Botox Ik geloof niet zo in dit soort kunstmatige ‘wondermiddeltjes’, maar ben toch wel erg nieuwsgierig naar het fenomeen botox tegen zweetoksels. Ik besluit om het AMC te bellen en een afspraak te maken voor een gesprek.Volgende week kan ik langskomen, laat de telefoniste weten.

Een week later zit ik daar. In een witte kamer met een bureau, drie stoelen, een bed en een wastafel. De vrouwelijke arts bekijkt mijn oksels, die lichtelijk geïrriteerd zijn door alle anti-zweet-middelen.Vlot daarna gaat ze over op de feiten. Ze legt

bij mij zweten? uit hoe de botox wordt ingebracht en wat de werking is. Ik krijg prikjes in beide oksels. Het aantal kan nogal verschillen, maar ze spreekt van rond de vijftien per oksel.

Bij het idee alleen al begin ik spontaan te transpireren. Dit keer wellicht terecht.

Daarna ben ik er wel vanaf, bedenk ik me.

Die gedachte wordt door de arts rigoureus van tafel geveegd. De botox werkt ongeveer zes maanden. Na zes maanden begint de riedel dus weer van voor af aan.

Maar bovendien, de behandeling kan vrij pijnlijk zijn en - niet onbelangrijk - behoorlijk prijzig. Het AMC rekent tussen de 300 en 900 euro en zorgverzekeraars die dit vergoeden zijn zeer zeldzaam.

Tips •Hygiëne: was jezelf regelmatig, gewoon met water, droog je goed af •Draag koele kleding •Gebruik antizweet deodorant •Houd de omgevingstemperatuur zo koel mogelijk •Ventileer goed •Vermijd voeding dat transpiratie veroorzaakt •Lukt het jezelf niet? Raadpleeg de (huis-) arts

Sympathectomie & liposuctie

Een andere optie die de arts nog wil bespreken is het doorsnijden van zenuwbanen, ook wel sympathectomie genoemd. Meestal worden de zenuwbanen eerst geblokkeerd, maar vanwege beperkt effect worden ze daarna vaak weggesneden. De resultaten zijn redelijk, de meeste mensen merken een sterke afname van het zweten. Wel kunnen er meerdere complicaties optreden. Daarnaast kun je op andere plekken extra gaan zweten en veroorzaakt de operatie littekens. Een soortgelijke optie is het wegzuigen van zweetklieren, liposuctie.

De effecten op lange termijn zijn hiervan echter nog niet bekend.

Aluminiumchloride De arts ziet me bleek wegtrekken na haar eerste zin over het wegsnijden van zenuwen en begrijpt dat dit voor mij geen optie is.

Ze gaat snel over op een andere behandelingsmethode. Deze is veel minder heftig, maar kan wel voor huidirritatie zorgen. De werkzame stof is aluminiumchloride, een vloeistof die je door middel van een watje op je oksels kunt aanbrengen.Volgens haar goed om mee te beginnen. Je brengt de stof aan voordat je gaat slapen op schone, droge oksels. Elke avond. Na verloop van tijd kun je overschakelen naar om de paar dagen.

Tevreden loop ik over straat, het ziekenhuis achter me latend. In mijn linkerhand het potje met daarin de vloeistof naar een nieuw leven. Geen prikjes, geen lege bankrekening en geen littekens. Gewoon een vloeistof die ik elke avond op mijn oksels dep of spray.

Na enkele dagen merk ik al verschil. Ik ben er achtergekomen dat het stofje irritatie geeft als ik het opdoe na het scheren. Wat doet dat een pijn! Maar, het zweten is flink afgenomen. Ik kan in vaart naar de supermarkt fietsen èn terug zonder mij dood te zweten. En ik kan rustig naar iemand zwaaien, zonder dat omstanders donkere kringen op mijn shirt zien. Ineens voel ik me veel vrijer. Een gek gevoel, maar wel fijn. Heel fijn!

Ze spreekt over 15 prikjes. Ik begin spontaan te transpireren.

Dit keer wellicht terecht.

.

Je hebt hyperhidrosis als… het overmatig zweten minimaal een half jaar duurt, plus minimaal twee van de onderstaande verschijnselen: •Extreem en relatief symmetrisch zweten in oksels, handpalmen, voetzolen of in het gezicht •Hinder ondervinden in dagelijkse bezigheden •Het regelmatig, met een minimale frequentie van 1 keer per week voorkomt •De persoon jonger dan 25 jaar oud is •Een positieve familie geschiedenis heeft •Het zweten tijdens de slaap niet doorzet.

Gêne 23

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Als seks niet lukt…

Seks is een onderwerp waar veel jongeren onzeker over zijn. Ben ik wel mooi genoeg? Doe ik het wel goed? Is mijn piemel niet te klein? Brandende vragen waar veel jongens en meiden zich mee bezighouden, maar Merel heeft een probleem van heel andere aard.

Het lukt haar niet om seks te hebben. tekst

Eline Hoffman

Merel (19): “Toen Bram en ik ongeveer een half jaar een relatie hadden, gingen we op vakantie naar Italië. Daar probeerden we voor het eerst seks te hebben. Het lukte niet, maar ik dacht ‘dat gaat vanzelf over’. Dat gebeurde alleen niet. Het deed ontzettend veel pijn en ik had het gevoel dat er iets voor zat. Er paste echt niets in. Ik was tijdens die eerste poging totaal niet gespannen, ik voelde me juist heel fijn. De relatie was ook goed. Maar omdat het keer op keer niet lukte, voelde ik me op een gegeven moment niet meer op mijn gemak. Ik had steeds minder zin om het te proberen, en dat werkt averechts. Ik wilde dat het gewoon een keer goed ging.

Mijn lichaam heeft dus problemen met seks. Bram ging er gelukkig heel goed mee om. Hij probeerde me echt te helpen door bijvoorbeeld dingen op te zoeken op internet. Ook heeft hij twee dildo’s en glijmiddel voor me besteld, zodat ik kon oefenen. Hij kocht een wat kleinere en een grote, die volgens hem ongeveer zijn formaat zou zijn. Hij heeft zichzelf wel iets overschat, dacht ik toen ik dat ding zag.

Die dildo is echt héél groot. Met die kleinere oefende ik af en toe wel.

Ik ben ook naar de huisarts geweest. “Het is heel normaal dat het in het begin niet lukt”, zei hij. Ook gaf hij me de tip om te oefenen met een dildo, maar dat deed ik dus uit mezelf al. Op een gegeven moment leek het alsof Bram er steeds meer voor wilde doen dan ik. Toen ging ik twijfelen aan de relatie, waardoor ik ook minder zin had in seks en intimiteit.

Misschien dat het mede daardoor kwam dat het telkens niet lukte.

Het bracht steeds meer frustraties met zich mee. Hij had na een tijdje zoiets van ‘doe er eens wat aan, probeer het te verbeteren’, maar ik had er de motivatie niet meer voor. Het zou toch niet lukken. Dat was wat ik dacht. Ik had geen zin meer in ook maar iets wat

met seks te maken had. Ik merkte wel dat hij iets miste, daardoor voelde ik me geregeld schuldig.

Het is nu bijna een jaar uit met Bram, en ik heb sindsdien nog geen seksuele ervaringen met een andere jongen gehad. Toen we uit elkaar gingen zei hij wel steeds dat ik er iets aan moest gaan doen. Hij wilde niet dat ik de rest van mijn leven ermee zou zitten. Ik heb in het begin wel veel geoefend, maar het voelde niet echt. Ik heb geen relatie nu en ik duik ook niet zomaar met iedereen het bed in, dus ik heb niet echt het gevoel dat ik het ergens voor doe op dit moment.

Ik ben wel bang dat het de volgende keer weer niet goed gaat. Als ik een jongen echt heel leuk vind en hij mij, dan moet ik er gewoon over kunnen beginnen als het weer niet lukt. Ik probeer me daar nu nog niet zo druk om te maken, maar het is wel iets waarvoor ik me zal schamen als het straks weer gebeurt. Met een jongen uit mijn buurt zal ik dat dus ook niet zo snel doen, want je weet niet meteen of je iemand kunt vertrouwen. Ik zit er niet op te wachten dat straks iedereen het weet.

Mijn moeder weet wat er met me aan de hand is, maar ik vind wel een beetje beschamend om het met haar over seks te hebben.Van haar weet ik wel dat het de eerste keer ook niet lukte.

Misschien komt dat omdat we allebei smal gebouwd zijn, dat ik het eerst wat moet ‘oprekken’ op een of andere manier. Ik vind het wel fijn om er met mijn vriendinnen over te praten, omdat zij ook jong zijn.Voor hen schaam ik me niet.

Ik weet dat er een oplossing voor is. En als het alleen operatief kan, dan moet dat maar. Ik wil later ook graag kinderen. Ik besef ook dat het me alleen maar tegenwerkt als ik me er heel druk om ga maken. Eerst maar eens afwachten hoe het met een andere jongen zal gaan.”

“Ik merkte wel dat hij iets miste, daardoor voelde ik me geregeld schuldig”

24 Gêne

.

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Ik schaam mij voor…

Niet alleen onze redactieleden schamen zich voor iets van hun lichaam. Gêne bezocht een willekeurige school in Nederland om te kijken of de leerlingen daar ook veel last hadden van hun schaamtes. tekst Julian van der

Vegt

Om privacyredenen zijn de meeste namen gefingeerd. De quotes berusten uiteraard wel op de waarheid.

“Hoe ik er uitzie als ik geen make-up draag.

Ik moet make-up dragen om mij goed te voelen.” Valerie (17)

“Het feit dat ik heel snel zweet. Bijvoorbeeld als ik een stukje fiets. Dan heb ik al snel zweetplekken.” Rick (16)

Ik schaam mij voor…

“Mijn tenen. De tweede teen is langer dan de grote teen. Ik draag daarom ook liever geen slippers.” Renske (17)

“Mijn puisten op mijn hoofd. Ook op mijn bovenlichaam heb ik vaak een puist. Daar kan ik mij erg voor schamen.” Martijn (18)

“Mijn voeten die heel erg snel zweten en stinken. Wanneer ik een tijdje loop krijg ik daar al last van. Het is altijd lastig als ik mijn schoenen uit moet doen.” Jos (17)

“Mijn handen die heel groot zijn. Het zijn net mannenhanden.” Irma (17) “Mijn hele lichaam. Ik ben veel te dik, ik moet afvallen.” Marjan (16) “Mijn neus die heel erg groot is. Soms schaam ik mij daarvoor.” John (18) “Het litteken op mijn arm. Mensen stellen er vaak vragen over. Dan denk ik: ‘Nee, niet weer’.” Jeroen (17)

“Mijn oren, ze zijn vrij klein. Ik had graag grotere oren gehad maar niet te groot natuurlijk, haha.” Judith (17)

“Mijn voeten. Ik heb schoenmaat 48, dat is echt veel te groot.” Vincent (17)

“Mijn dikke lippen. Ik heb het idee dat ze erg opvallen, ook bij andere mensen.” Maikel (17)

“Mijn sproeten op mijn gezicht. Ik heb er echt heel veel en ik vind het lelijk.” Tess (17)

“Mijn wallen onder mijn ogen als ik weinig heb geslapen. Als ik ’s ochtends voor de spiegel sta vallen ze heel erg op.” Koen (16)

“Mijn lengte omdat ik heel klein ben. Ik ben de kleinste van de klas en krijg het vaak te horen dat ik niet lang ben.” Ruben (16)

.

“Mijn buik, die niet heel strak is.” Fenna (17)

Gêne 25

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

De s

26 Gêne

schaamte voorbij Schamen is iets heel menselijks. Vrouwencoach Janneke Robers wil vrouwen bewust maken van zichzelf en ze de mogelijkheid geven hun eigenwaarde terug te vinden. Een uitgebreid gesprek over het fenomeen schaamte. “Als er meer over gepraat wordt, merk je dat je helemaal niet gek, absurd of raar bent.” tekst

Lian van Doorn en Jurriën Schuiringa

Schaam jij je voor iets van je lichaam?

Kijkt naar haar lichaam: Nee, nee niet meer.

En in de puberteit?

Natuurlijk. Ik kreeg heel snel een rode neus in de zon en had kleine borsten en vetrolletjes. En seksualiteit; mezelf ontdekken door aan mezelf te zitten. Dat was mijn grootste schaamte, terwijl er niemand bij aanwezig was. Ik schaamde me ervoor, omdat ik dacht dat het niet hoorde.

Maar nu schaam je je nergens meer voor. Wat is het omslagmoment geweest?

Dat was er niet echt. Ik heb in New York gestudeerd. In de zaal zaten tweehonderd andere vrouwen. Daar hoorde ik zo veel verhalen die allemaal leken op mijn schaamtes dat ik dacht: ‘ik ben niet de enige’. Op dat moment ging ik mijn eigen vrouwelijkheid accepteren en omarmen. Mijn lijf was opeens niet eng meer. In New York hebben we het ook veel gehad over seksualiteit. Hierdoor kon ik die schaamte uit de puberteit loslaten.

Is de puberteit de lastigste fase in het leven?

De ervaring van schaamte kan heel heftig zijn in deze levensperiode. Omdat je lijf zich heel erg ontwikkelt en de hormonen all over de place gaan, krijg je snel het gevoel dat je jezelf niet meer onder controle hebt. De puberteit is een hele lastige fase om doorheen te komen. In die tijd zijn klasgenoten je referentiekader, maar die zitten in dezelfde fase als jij. Aan je gekke ouders heb je ook niets. Je moet een eigen identiteit ontwikkelen. Dat is lastig, zeker in de samenleving waarin we nu leven. Ook de media speelt daar een rol in.

Wordt schaamte veroorzaakt door de media?

Dat niet, maar de media versterken die schaamtegevoelens wel. Als je zestien jaar bent en je ziet

alleen maar mooie meiden in de bladen staan, dan vormen die geen eerlijk referentiekader. Stiekem weet je wel dat die plaatjes gephotoshopt zijn, maar zo ervaar je dat niet. De onzekerheid wordt daardoor alleen maar groter.

Wat is dan de grote veroorzaker?

Je moet teruggaan naar de basis van schaamte.

Je hebt twee kanten van schaamte. De goede kant zorgt ervoor dat je niet zomaar in je nakie over straat gaat lopen. De andere zijde is minder voedend voor jezelf en zorgt voor bijvoorbeeld onzekerheid.

En die kun je niet uitzetten?

Lachend: nee! Emoties kun je niet uitzetten.

Je kunt ze wel onderdrukken. Dan wordt de schaamte vastgezet in het lijf. Die moet op een gegeven moment naar boven komen. Aan jou de taak er goed mee om te gaan.

Is te voorkomen dat de schaamte naar boven komt?

Op het moment dat je iets heel heftigs meemaakt en je dealt er ter plekke mee, wordt het niet groter dan het is. Je ervaart de emotie, je ervaart het in je lijf en denkt: kut, dit doet erg pijn.

Dat is best makkelijk gezegd.

Klopt, dat is het ook. Het vraagt van je om onder ogen te zien wat er feitelijk aan de hand is. Dat vraagt ook oefening.

Geef jij daar ook les in?

Ik wil mensen laten terugkomen in hun lijf. Dat mensen lichamelijker worden, aan zichzelf durven zitten. Als je als vrouw ergens naartoe gaat, moet je dit niet alleen met je hoofd doen, maar ook met je lijf. Daar heb je lef voor nodig. Het is namelijk heel spannend om in je lijf te komen, want dan ervaar je al je blokkades in je lijf. Alle emoties die je zelf hebt vastgezet. >>

Gêne 27

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING Hoe kom je dan in je lijf?

Borstmassage. Dat is echt the number one om in je lijf te komen.

Leg eens uit.

Als je je borsten vastpakt, is er niets anders dan je lijf. Je borsten zijn de verlenging van je hart, dus via borsten geef je levensenergie. Als je dat doet, kom je sowieso in je lijf. Dat kan niet anders. Probeer het maar eens. Het klinkt misschien bizar, maar als ik moet spreken voor tweehonderd man, ga ik eerst uitvoerig aan mijn borsten zitten.

Even mijn lijf voelen om te landen. Dat helpt echt.

“Borstmassage is echt the number one om in je lijf te komen” Wat helpt nog meer?

Dansen is heel erg goed. En stampen. Alle dingen die je lijfelijk doet, brengen je terug in je lichaam. Ik train ook in de yogastudio.

Massages, meditaties, visualisaties, zang.

Vooral dat laatste is heel goed. Dat maakt je open voor het communiceren en uiten van emoties.

En praten?

Dat helpt absoluut ook. Praten is ontzettend belangrijk en moet veel vaker gebeuren.

We praten te weinig over schaamtes?

Zeker weten. Als jij en anderen meer praten over wat er in je lijft speelt en wat je gevoelens zijn, dan zie je dat je helemaal niet zo gek, absurd of raar bent.

Waarom is het zo belangrijk om bewust te zijn van je eigen lijf?

Je lijf is het enige onderdeel waarmee je betekenis kan geven aan wat je in de wereld doet. Zintuigen gaan voor het hoofd. Eerst zie je iets, dan komt het seintje naar je hersenen en maak je er een beeld van. Daarnaast kan je hoofd op hol slaan en gedachtes hebben die niet kloppen.

Hoe kan je als man het beste omgaan met de schaamte van je vriendin?

Vriendjes moeten absoluut geen vergelijkingen maken. Wat ze wel kunnen doen is de positieve kanten benadrukken. Wat ben je zacht, wat ruik je lekker, wat is het vrijen

28 Gêne

heerlijk. Je bent ook bij iemand omdat je die persoon op een bepaald vlak leuk vindt, dus dat kan je ook zeggen. En geen kritiek.

Kritiek is voor niemand voedend.

Jij houdt je bezig met vaardigheden om van schaamtes af te komen, zoals borstmassage en praten. Wat vind je van plastische chirurgie?

Je kunt ontzettend veel helen zonder dat je het mes nodig hebt. Als je moeite hebt met over het beeld van je borsten, ga dan elke dag voor de spiegel staan en denk ‘ze zijn niet mooi, maar ze zijn wel zacht of ze hebben wel mooie tepels’. Dan ga je steeds meer de knapheid zien. Toch zullen sommige mensen plastische chirurgie nodig hebben om meer zelfvertrouwen te krijgen.

Als de drempel om schaamte te overwinnen te hoog is bijvoorbeeld.

Verbaas jij je weleens over schaamtes van mensen in jouw praktijk?

Nee, het is zo menselijk. Ik hoor heel veel verhalen in mijn praktijk en merk dat dingen overeenkomen. Natuurlijk heeft iedereen een eigen verhaal, maar in grote lijnen komen ze overeen. Het komt soms wel voor dat ik niet zoveel kan met een vraag. Dan verwijs ik diegene door.

“Het is heel spannend om in je lijf te komen” Kun je een voorbeeld geven?

Sommige vormen van schaamte, gerelateerd aan misbruik kunnen heel heftig zijn.

Daar moet je een heel goed iemand voor hebben. Ook psychiatrische patiënten en mensen die aan medicijnen zitten verwijs ik door. Iemand die medicijnen gebruikt, onderdrukt zijn of haar emoties, terwijl ik daar juist mee werk. Dat is heel moeilijk begeleiden.

En daar weet je vervolgens geen raad mee.

En dan ontwikkel je schaamte.

Zie je dit ook aan vrouwen?

Ja, kijk maar eens naar vrouwen. Ze lopen stijf en houterig, zoals een man. Maar een man is recht en vierkant, terwijl een vrouw een S is. Die heeft borsten en billen.

Vind je niet dat sommige vrouwen zich aanstellen?

Dat kan, dat kan. Maar het is niet vrouweigen. Als mannen ziek zijn, dan is er echt geen land mee te bezeilen. Zij zijn de echte aanstellers.

Maak je weleens zulke vrouwen mee?

Ja natuurlijk. Als je niet wordt gevoed door aandacht van anderen, ga je manieren verzinnen waardoor je aandacht krijgt. Dat kan schaamte zijn, maar ook bewust zielig doen, ruzie maken of ordinair gekleed over straat gaan.

Vind je het wel eens raar als een vrouw zich ergens voor schaamt?

Nee, dat is niet raar. Bijzonder is het soms wel.

Kun je je daar goed in verplaatsen?

Ja, dat is mijn baan. Als ik dan niet kan, lukt het me niet zo’n persoon te helpen.

Dus eigenlijk is schamen heel normaal?

Vrouwen schamen zich voor hun borsten, geslachtsdeel of vetrollen. Dan denken ze dat ze de enige zijn met dat probleem, maar als ze vervolgens plaatjes van andere vrouwen bekijken, zien ze dat iedereen verschillend en uniek is. Iedereen is eigen.

Je hoeft je dus nergens voor te schamen.

.

Pleasure Academy ‘De kunst van het vrouw-zijn’

Hoe komt het dat vrouwen zich schamen voor hun lichaam?

Mannelijke eigenschappen worden gefavoriseerd boven vrouwelijke eigenschappen.

Dat heeft te maken met de christelijke samenleving, waarin zowel God, Jezus als De Heilige Geest als man worden voorgesteld.

Ook in de politiek komen veel mannen voor. In de samenleving hebben veel mannen de leiding. Hierdoor is het mannenlijf het standaardlijf. In de puberteit krijg je als vrouw een ander lijf dan het standaardlijf.

Vrouwencoach Janneke Robers begeleidt met Pleasure Academy vrouwen om meer zichzelf te zijn en zelfvertrouwen te krijgen. Al ruim tien jaar onderzoekt ze de kracht van de vrouw. Je kunt vrijblijvend een gratis kennismakingsgesprek van een half uur aanvragen. Samen met Janneke kijk je naar een passende behandeling. www.pleasureacademy.nl

“De puberteit is een heel lastige fase om doorheen te komen”

Gêne 29

PERSOONLIJK / VERDIEPING / ONTSPANNING

Starende blikken, open mon Iedereen die buiten ‘het perfecte plaatje’ valt, wordt nagestaard, aangegaapt of krijgt misschien zelfs een opmerking naar zijn hoofd. Vandaag neem ik de proef op de som: ik schmink een wijnvlek op mijn gezicht en duik de stad in. Want leven met een lichamelijk schaamte, hoe is dat nou eigenlijk? Hoe voelt het om constant het middelpunt van de aandacht te zijn? tekst

Stel je voor, je loopt in de stad en ziet opeens iemand lopen met grote brandwonden, een litteken in het gezicht of iemand die al zijn haren mist. Zou je omkijken? De meesten wel en dat is ook heel menselijk, want nieuwsgierig zijn we. Alleen stel je nou voor dat jij aan de andere kant staat en al die starende blikken moet ontvangen als je voorbij komt. Dan is het een heel ander verhaal.

Apart, dat is misschien het beste woord om mijn middag te omschrijven. Je ziet mensen ineens van een hele andere kant.

Ik merk het al meteen als ik naar de stad fiets. Mensen staren me aan. Niet even een vluchtige blik, maar met open monden en vragende gezichten. Ik ben nog geen vijf minuten onderweg of ik krijg al een opmerking naar mijn hoofd geslingerd. Een groepje jonge meiden fietst me tegemoet.

“Woow!” roept één van de meisjes recht in m’n gezicht. Misschien was het meer voor haar vriendinnen bedoeld dan voor mij, maar ik hoorde het toch wel degelijk.

Eerlijk is eerlijk, ik zou ook even kijken, maar een opmerking maken, nee. Dat vind ik respectloos en gaat mij net een straatje te ver.

In de stad gaat het staren en gapen gewoon door. Een klein meisje staart me met grote ogen en open mond aan. Ze trekt haar vader aan de mouw: “Wat is dat rode?”, zegt ze terwijl ze mij aan blijft kijken. Ik lach naar het meisje. Ze blijft me aankijken als

30 Gêne

Britt de Noord

de vader verder loopt met zijn dochters. Ik zie nog dat hij wat tegen zijn kinderen zegt en ik vraag me af wat hij verteld heeft.

Een stukje verder in de stad loop ik langs een groepje vijftigplussers. Een vrouw ziet mij aankomen en zegt tegen de groep: “Zo, is er een vossenjacht of zo?” Mijn mond valt bijna open van verbazing. Pardon?

Het kan zijn dat ze dacht dat het nep was.

Natuurlijk kan dat. Misschien liep er een paar meter voor mij wel een clown, je weet het niet. Alleen stel je nou voor dat ik echt iemand met een wijnvlek was. Het zal je maar gezegd worden.

Wat me totaal is meegevallen is het winkelpersoneel. Chapeau! In elke winkel waar ik kwam werd ik netjes behandeld als ieder ander en zo hoort het ook. Ik had verwacht dat er even snel een blik naar mijn wang ging, maar niet dus. Althans, ik heb er niets van gemerkt.

Er is een groot verschil tussen de reacties van volwassenen en kinderen. De meeste volwassen hebben tijdens hun opvoeding wel geleerd dat lang staren niet netjes is.

Zij kijken even vluchtig naar mijn wang, soms nog even terug. ‘Zag ik dat nou goed?’, ja mevrouw dat zag u goed. Kinderen daarentegen kennen geen schaamte en zijn goudeerlijk. Ze gapen je aan, grote ogen, wijzende vingertjes. Toch vond ik die enkele lang starende volwassene veel erger.

Echt schaamte voel ik niet als ik zo over straat loop. Alleen het kijken wordt op een

gegeven moment wel vervelend. Af en toe vergat ik wel eens dat er een wijnrode vlek op mijn wang zat. Want ja, ik loop nou eenmaal niet met een spiegel door de stad. Als ik dan alle starende blikken weer zag, was ik weer terug bij (mijn gecreëerde) werkelijkheid. Net zoals dat je een melksnor hebt of zo’n lekkere chocolademond. Het zit er wel, maar je ziet het niet. Totdat je in de spiegel kijkt en denkt ‘verrek’. Alleen een wijnvlek is voor mensen die er écht een hebben geen melksnor die je lachend met een doekje weghaalt.

Een tijdje later sta ik in de rij bij het restaurant van de Hema. Een oude vrouw in de rij heeft haar ene oog dichtgeplakt met een pleister. Het lijkt alsof haar oog is dichtgehecht. Ik realiseer me hoe heftig zoiets eigenlijk is en voel me opeens een beetje schuldig. Schuldig dat ik hier met een nepwijnvlek in de rij sta terwijl die mevrouw echt iets heeft. Ik kan al het gestaar en de opmerkingen van me afzetten, omdat ik weet dat die wijnvlek maar tijdelijk is.

Wanneer ik straks thuiskom, kan ik het er met een nat washandje weer afhalen. Deze mevrouw heeft, net als al die andere mensen die niet in ‘het perfecte plaatje’ passen, niks aan een nat washandje. Die lopen niet een middagje, maar misschien wel hun hele leven met een schaamte. Ik moet eerlijk bekennen dat ik een immens respect voor deze mensen heb gekregen en schaam me ineens voor al dat staren dat ik ongetwijfeld ook heb gedaan.

.

nden en wijzende vingertjes

Met een nep-wijnvlek op mijn gezicht de stad in

GĂŞne 31

G