Editie Groningen
winter 2020
‘Samen tuinieren voor een goed doel’ Feestdagen op 1,5 meter: 5 tips | Hulplijnen voor digitale vragen | Extra: 4 kaarten Ademhalingsoefeningen bij (kerst)stress | Leven met een verlies: hoe doe je dat?
CONTACT
VOORWOORD
Disclaimer Wij hebben de artikelen zo goed mogelijk aangepast aan de informatie over corona die we hadden op het moment dat het magazine naar de drukker ging. Nu je het blad in handen hebt, kunnen er echter alweer dingen veranderd zijn. Het kan dus goed zijn om voor de zekerheid informatie nog even te checken. Heb je vragen? Bel de ledenvereniging: 088 – 383 20 00. SCHRIJVEN OF MAILEN Espria Ledenvereniging Postbus 30, 9410 AA Beilen service@ledenvereniging.nl ledenvereniging.nl 088 – 383 20 00 (24/7 bereikbaar) NEEM CONTACT MET ONS OP VOOR: • Vragen over producten, diensten en services. • Het aanvragen van een huisbezoek / geWoon thuisgesprek met de ledenadviseur. • Het doorgeven van persoonlijke wijzigingen, zoals een verhuizing. • de gesproken versie van Espria Ledenmagazine. VOORWAARDEN EN PRIJZEN • Je bent lid van 1 januari t/m 31 december. Het lidmaatschap is voor alle gezinsleden die op hetzelfde adres wonen. Aanmelden kan op elk moment in het jaar. • Je betaalt altijd het volledige lidmaatschapsbedrag. Teruggave om welke reden dan ook is niet mogelijk. • Opzeggen doe je telefonisch of schriftelijk bij Espria Ledenvereniging voor 1 november van het lopende kalenderjaar. • Prijzen en kortingspercentages zijn onder voorbehoud van prijswijzigingen. • Vraag vooraf naar de aangesloten dienstverleners en naar de voorwaarden. • Kijk voor uitgebreide informatie en algemene voorwaarden op ledenvereniging.nl. ZORG Zorggroep Meander, thuiszorg: 0598 – 68 68 68, 24 uur per dag, 7 dagen per week. Kraamzorg van De Kraamvogel: 088 – 778 85 00 / dekraamvogel.nl HULPMIDDELEN Medipoint, 088 – 102 01 00 / www.medipoint.nl/espria Kijk voor de adressen van uitleenpunten en winkels op www.medipoint.nl/winkels. www.facebook.com/espria.ledenvereniging
Beste lezer, Kerstmis, het is de mooiste tijd van het jaar als je alle kerstreclames moet geloven. Toch is dit niet voor iedereen zo. Voor mij was dit zes jaar geleden een verdrietige en eenzame periode, kort na het overlijden van mijn vrouw. Mijn kinderen hebben mij er toen doorheen gesleept. Ik ben er gelukkig goed uit gekomen en dat wens ik iedereen in die situatie toe! Want ik ben natuurlijk niet de enige met die ervaring. Veel mensen zijn eenzaam, zeker nu in coronatijd. Dat is ook de reden waarom ik mij ooit aanmeldde als gastredacteur. Ik wil heel graag de onderwerpen ‘verlies’ en ‘eenzaamheid’ onder de aandacht brengen bij alle lezers van het ledenmagazine. Ik heb een tijdje getwijfeld, maar dacht: ik moet het gewoon doen. De redactievergadering was leuk en ontspannen, dus ik kan alle leden met ideeën aanraden om je aan te melden als gastredacteur. Mijn persoonlijke verhaal, over het verlies van mijn vrouw, vertel ik in het artikel over omgaan met rouw en eenzaamheid (zie p. 18). Hopelijk heb je hier wat aan. Voor jezelf, of als je iemand in je omgeving wilt helpen. Want steun van anderen is echt onmisbaar. Er voor elkaar zijn en elkaar helpen, dát vind ik zo mooi aan de ledenvereniging. Zij regelden bijvoorbeeld snel een bed in de woonkamer, toen mijn vrouw op het laatst de trap niet meer op kon. Ook wist de ledenadviseur precies welke groepen met lotgenoten er in mijn buurt zaten. Het is fijn als je even met iemand kunt praten die hetzelfde heeft meegemaakt. En nu hoorde ik dat zoiets ook online bestaat en je via Stamtafel met gelijkgestemden kunt praten. Voor een hoop mensen is het heel belangrijk dat deze hulp er is. Ik wens je heel fijne feestdagen, ondanks dat we het dit jaar met wat meer afstand moeten vieren. Let op elkaar, blijf gezond en er komen heus weer betere tijden! Ruud de Waard Lid sinds 2010
Espria ledenvereniging werkt nauw samen met:
Wil je als gastredacteur meewerken aan het volgende nummer? Stuur een e-mail naar redactie@ledenvereniging.nl. Of meld je per post aan bij de ledenvereniging, o.v.v. ‘Gastredacteur’, Postbus 30, 9410 AA Beilen. 2
Inhoud
FIT EN VITAAL
HULP BIJ DEMENTIE
INNOVATIE
BEWUST ADEMEN
CONTACTHOND HENDRIK GAAT MEE OP HUISBEZOEK!
ERVAAR ZELF SLIMME SNUFJES IN HET BELEEFHUIS
=
STRESS VERMINDEREN
12
04 Kort nieuws
Lees meer over de ledenvereniging en de regio.
06 December op 1,5 meter 5 tips om toch samen de feestdagen te vieren.
08 Onze buurt
Voedseltuin IJplein Amsterdam: ‘De oogst gaat direct naar de Voedselbank.’
15
22
10 De stofdoek erdoor!
25 Puzzel
16 Hoe werkt dat?
26 Samen sterk
18 Rouwverwerking
28 Eenzaamheid
Kies de hulp die bij je past.
Krijg hulp bij al je vragen over computer, tablet en smartphone. Persoonlijk verhaal en tips van de rouwkundige.
Win mooie prijzen.
Gülay en Judith zijn taalmaatjes en vriendinnen. Hoe maak je contact?
30 Agenda
Activiteiten bij jou in de buurt.
Digitale wegwijzer: dit symbool kom je op verschillende plekken in dit magazine tegen. Dit betekent dat je een overzicht met nog meer organisaties bij jou in de buurt kunt vinden in de digitale wegwijzer op ledenvereniging.nl. Lees meer op p. 5. HET LEDENMAGAZINE IS EEN UITGAVE van Espria Ledenvereniging. REDACTIE: Esther Holla, Liesbeth Renses (voor de ledenvereniging), Renée Sommer, Maaike Vertegaal, Francien de Vet, Bas Wijte (MPG.). AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE: Janine Bekker, Caroline Cracco, Catharina Gerritsen, Grafimedia Amsterdam, Martijn Houwerzijl, Rene van der Hulst, Ivographics, Annabel Keijzer, Huib Kouwenhoven, Katja Kreukels, Otje van der Lelij, Agnes Loonstra, Chantal Spieard, Sigrid Starremans, TijgerbloedTeksten, Anne-Marie Vervelde. CONCEPT & REALISATIE: MPG. DRUKWERK: Enveloprint
3
Nieuws uit de regio
COLUMN LEDENRAAD
EEN HEEL NUTTIGE CLUB Met trots ben ik lid van de ledenraad. De ledenraad waakt over het geld van de ledenvereniging. En we beslissen mee over het totale servicepakket. Ook denken we mee over nieuwe mogelijkheden voor de leden. Als leden helpen we elkaar bij vragen rond gezond leven en zo lang mogelijk zelfstandig zijn. Dat doen we voor jong en oud. Door korting op producten te bedingen, het geven van adviezen en het delen van informatie. Maar ook door mensen te verbinden. Bijvoorbeeld via de website van de ledenvereniging, speciale apps en lokale of regionale projecten.
WAT VIND JIJ?
DEEL JE MENING IN HET LEDENPANEL Als ledenvereniging zijn we er voor onze leden. We horen daarom graag waar jij als lid behoefte aan hebt. Wil je dat met ons delen? Geef je dan op voor ons ledenpanel. Je ontvangt 6 tot 8 keer per jaar een uitnodiging voor een online onderzoek. Je bepaalt altijd zelf of je deelneemt. Panelleden kunnen bovendien binnenkort ook zelf een onderwerp inbrengen dat zij interessant vinden. Als genoeg anderen die mening delen, dan gaan we daarmee aan de
4
slag! Zo stemmen wij onze service, diensten, informatie en communicatie nog beter af op jouw wensen en die van al onze leden. We nodigen je graag uit om mee te praten in het ledenpanel. Interesse? Stuur een e-mail naar ledenpanel@ledenvereniging.nl, bel de ledenadviseur of schrijf je direct in via het ‘Mijn account’ gedeelte op onze website.
Contributie Natuurlijk kost dat geld. De ledenvereniging is niet arm, maar we geven jaarlijks wel meer uit dan er binnenkomt. We verhogen daarom de contributie. Een beetje. In 2021 wordt die € 21,50, om de inkomsten en uitgaven in balans te brengen. Maak je gebruik van wat de ledenvereniging biedt? Dan haal je er zeker meer uit dan dat het lidmaatschap je kost! Gijs Bikker Lid ledenraad
Zo werkt het:
Kaartje krijgen? Wil je regelmatig een kaartje of een brief ontvangen? Meld je aan via ouderenfonds.nl/ schrijfmaatje. Meedoen is gratis. Kaartje sturen? Wil je als vrijwilliger mensen blij maken met een brief
EEN HELPENDE HAND
HULP BIJ DEMENTIE Dementie kan het dagelijks leven flink verstoren. Woon je in Groningen of Winschoten en veroorzaakt dementie voor jou of voor degene voor wie je zorgt de nodige problemen? Dan kan de huisarts je doorverwijzen naar Team290. Zij helpen mensen met dementie die nog zelfstandig wonen. Ook als mantelzorger kun je rekenen op professionele ondersteuning. De kosten worden vergoed door de zorgverzekeraar, wel geldt het verplichte eigen risico. Heb je vragen over dementie of over Team 290? Bel de Helpdesk dementie via 050 – 522 38 00 of mail: secretariaat@team290.nl. Of kijk op www.lentis.nl en zoek op ‘team290’.
Le
a dv i s e u r M a r
d e Ha a n •
Een gezellig kaartje op de mat of een leuke brief in de bus? Het is fijn om te weten dat er iemand aan je denkt. Het Nationaal Ouderenfonds brengt ouderen met een schrijfmaatje in contact. Je wordt gekoppeld aan een vrijwilliger met zoveel mogelijk dezelfde hobby’s en interesses. Je kunt ervoor kiezen om alleen post te ontvangen, maar je kunt ook terugschrijven.
de n
•
EEN KAARTJE MAAKT BLIJ
lo n
Ge zi zie Na tten n? B ar gr ij d wi at it e s is m tu ka ag ur ar az jij tje ine ze s! ?
SCHRIJFMAATJE
TIP VOOR LEDEN
DIGITALE WEGWIJZER
of kaart? Kaarten en postzegels zijn voor eigen rekening. Kijk op ouderenfonds.nl/vrijwilligerswerk/ schrijfmaatjes. Vragen? Bel het Nationaal Ouderenfonds: 088 – 344 20 00.
NIEUW
DIGITAAL CAFÉ VEENDAM Wil je weten wat je allemaal kunt met een smartphone, computer of tablet? Kom naar het Digitaal Café in Veendam. Elke tweede donderdag van de maand staat er een ander onderwerp op de agenda. Zo blijf je op de hoogte van de digitale ontwikkelingen. Ook worden er regelmatig leuke activiteiten georganiseerd. De toegang is gratis, koffie en thee zijn voor eigen rekening. Je vindt het Digitaal Café in bibliotheek Veendam, Museumplein 5. Eerstvolgende datum: 14 januari 2021, van 14.00 tot 16.00 uur. Meer informatie? www.biblionetgroningen.nl/veendam, of bel 088 – 506 19 00.
Zoek je een maatje in de buurt? Een bedrijf dat een hulpmiddel bij jou thuis kan installeren? Of een buurtcentrum of activiteit dichtbij? Je vindt het in de digitale wegwijzer van de ledenvereniging. Zoek zelf naar organisaties en initatieven bij jou in de buurt. Hoe? Stap 1. Ga naar ledenvereniging.nl. Stap 2. Klik boven aan de pagina op de groene knop ‘stel woonplaats in’ en typ je woonplaats in. Stap 3. Typ in het zoekvenster bovenin waar je graag hulp bij zou willen. Stap 4. Druk op ‘enter’. Hulp nodig? Wij zoeken graag met je mee. Bel of chat met de ledenadviseur.
Dit symbool kom je op verschillende plekken in dit magazine tegen. Dit betekent dat je een overzicht met nog meer organisaties bij jou in de buurt kunt vinden in de digitale wegwijzer op ledenvereniging.nl.
LET OP: check vooraf bij de organisaties of de activiteit nog doorgaat. Door de coronamaatregelen kan dit wijzigen.
5
DECEMBER OP 1,5 METER
Fijne feestdagen net-even-anders
December is een maand van tradities. Van samenzijn. Vraag je je af: hoe doe ik dat dit jaar, op anderhalve meter? We geven je vijf ideeĂŤn* om gezellig ĂŠn coronaproof de feestdagen te vieren. Tekst Anne-Marie Vervelde Beeld Agnes Loonstra
6
V
oor groot en klein 1. Door corona zien opa’s en oma’s en kleinkinderen elkaar niet of minder vaak. Een oplossing daarvoor is beeldbellen via Stamtafel van de ledenvereniging. Met beeldbellen kun je bijkletsen, en nog veel meer dan dat. Als opa of oma kun je je kleinkinderen bijvoorbeeld een (kerst)verhaal voorlezen. Of bedenk samen een gek kerstverhaal: door elkaar om de beurt een nieuwe zin van het zelfverzonnen verhaal te vertellen. Ook samen een spelletje doen kan via Stamtafel! Haal thuis een spelletje uit de kast en speel het door te beeldbellen. Spelletjes waarbij je vragen moet stellen of dingen moet uitbeelden zijn hier heel geschikt voor. Denk aan ‘Wie
Speel samen op afstand een spelletje met Stamtafel ben ik?’ of ‘Hints’. Ook leuk: maak een groepstafel aan voor heel de familie. Een leuke en makkelijke manier om elkaar tijdens de feestdagen op de hoogte te houden. En je kunt voor elkaar een leuk stukje opvoeren, of samen gourmetten als kerstdiner. Ben je al lid van Stamtafel? Log in, klik op ‘Groepstafels’, dan op ‘Groepstafel toevoegen’ en nodig familie uit.
2. Verrassingsdiner
Kook je met de feestdagen graag voor anderen? Dat kan nog steeds. Organiseer een buren(kerst)diner waarbij je afspreekt wie welke gang voor z’n rekening neemt: denk aan borrel,
voorgerecht, hoofdgerecht, dessert. Iedereen klaar met koken? Breng de gangen bij elkaar langs. Iedereen eet dus gewoon thuis z’n kerstdiner, maar je kookt wel voor elkaar. En leuk: bij drie van de vier gangen is het een verrassing wat er op tafel komt!
3. Momentjes verdelen
Een groot familie- of vriendendiner is nu niet slim. Hoe goed je voornemens ook zijn: in de feestvreugde vergeet je al snel die 1,5 meter. Wil je toch iedereen zien? Plan dan meerdere kleine momenten verdeeld over die laatste weken van het jaar. Bedenk vooraf wat je graag samen wilt doen. Misschien wil je met iemand een (online) mis of kerkdienst bijwonen? Of wandel samen beeldbellend door een mooi museum. Dat kan gemakkelijk via Stamtafel!
4. Warme-choco-wandeling
Wil je met de feestdagen wat actiefs doen? Eropuit? Kies een mooie wandeling uit en zorg voor decemberlekkers voor de pauzes onderweg. Laat de sterkste schouders een rugzak dragen met thermoskannen warme chocolademelk en bekertjes. Geef er (zelfgebakken) hartige of zoete baksels bij. Na zo’n uitje is het nóg lekkerder cocoonen thuis in je huispak.
5. Bingo!
Iedereen speelt graag een potje bingo. Altijd spannend ... wie heeft als eerste een volle kaart? Bij Stamtafel kun je deze maand aanschuiven voor de gezellige Feestdagenbingo van de ledenvereniging. Er is bij de verschillende Stamtafels bovendien van alles te beleven. Doe je mee? Ga naar ledenvereniging.nl/ magazine.
WELKOM BIJ STAMTAFEL • Stamtafel van de ledenvereniging is een online ontmoetingsplek. Je kunt je eigen Stamtafel(s) oprichten. Maak bijvoorbeeld een stamtafel met familieleden, met je mantelzorgers, met een buurman of -vrouw of die goede vriendin die ver weg woont. Je hebt gezellig en vertrouwd contact met elkaar terwijl iedereen thuis is. • Stamtafel is volkomen veilig. Daar is het namelijk speciaal voor bedacht! Je bepaalt zelf wie je uitnodigt aan jouw Stamtafel, en met wie je foto’s of filmpjes deelt. Partijen als Google en Facebook kunnen niet meekijken, en er is geen reclame. • Je kunt ook aanschuiven bij allerlei Stamtafels van de ledenvereniging. Je kunt hier vragen stellen aan de ledenadviseur rondom een bepaald thema, praten met deskundigen en lotgenoten of om hulp vragen. • Kom kijken bij Stamtafel! Je vindt Stamtafel via ledenvereniging.nl/magazine. • Wil je zelf een Stamtafel aanmaken, maar weet je niet hoe? Bel de ledenadviseur, 088 – 383 20 00.
*De coronamaatregelen kunnen inmiddels zijn veranderd. Check daarom altijd de actuele richtlijnen van het RIVM om er zeker van te zijn dat je elkaar veilig ontmoet. Of bel onze coronalijn, 088 – 383 22 22.
7
Tekst Maaike Vertegaal Beeld Catharina Gerritsen
ONZE BUURT
‘Onze oogst gaat naar de Voedselbank’ Druilerig weer of vorst aan de grond? De vrijwilligers van Voedseltuin IJplein in Amsterdam laten zich niet uit het veld slaan. Wekelijks oogsten zij kisten vol biologische groenten uit hun eigen buurtmoestuin. ‘Door het jaar heen verbouwen we zo’n dertig verschillende groen-
8
ten’, vertelt vrijwilliger Annemarie Verschoor (67). ‘Bijna alles gaat naar de Voedselbank, alleen de buitenbeentjes houden we zelf. We doen dit met zoveel plezier. Laatst hadden we een week met een recordoogst: achttien kisten! Toen stonden we allemaal wel even te juichen.’ Het
goede doel is mooi, maar de tuin is er óók voor de gezelligheid. ‘Je bent lekker buiten bezig en leert weer eens nieuwe mensen kennen. Voor mij is niets mooier dan op een regenachtige dag tóch naar de tuin komen en dan zien dat ik niet de enige ben. Heerlijk, die saamhorigheid!’
OPROEP
Zetten jij en je buren je ook in voor een fijnere buurt? Bijvoorbeeld met een bijzondere samenwerking of een initiatief waar iedereen een steentje aan bijdraagt? Laat het ons weten via redactie@ledenvereniging.nl.
9
GRIP OP JE LEVEN
KIES DE HULP DIE BIJ JE PAST
De stofdoek erdoor! Bijna niemand heeft schoonmaken als hobby. Maar als het je ook nog aan tijd of energie ontbreekt, wordt het soms echt een opgave. Stapelt het stof zich bij jou thuis op? Geen nood, er is altijd hulp in de buurt. We zetten vier opties op een rij. Tekst TijgerbloedTeksten Beeld Getty Images
10
H
uishoudelijke hulp via de ledenvereniging Kun je wel wat extra hulp gebruiken, maar wil je vrienden en familie niet belasten? Via de ledenvereniging regel je makkelijk hulp bij terugkerende of tijdelijke schoonmaakklussen. Bijvoorbeeld bij het strijken, ramen lappen of vloeren dweilen. Bij onze partners krijg je nog ledenvoordeel ook! Kijk op ledenvereniging.nl/ magazine.
Zelf schoonmaakhulp inhuren
Je kunt ook op zoek gaan naar een betaalde schoonmaakhulp. Vraag eens rond, misschien heeft een vriendin of familielid wel de gouden tip. Dan weet je meteen hoe de hulp zijn of haar werk doet én het geeft een vertrouwd gevoel. Heb je een hulp gevonden? Bespreek vooraf wat je wensen zijn. Bijvoorbeeld hoeveel uur hulp je nodig hebt, en welke klusjes zeker gedaan moeten worden.
Welke klusjes moeten zeker gebeuren? Bespreek je wensen vooraf met de hulp
Een huishoudelijke hulp kost gemiddeld tussen de € 10,- en € 20,- per uur. Tip 1. Zorg voor een veilige werkomgeving. Dus laat de hulp niet werken op dat wankele trapje! Tip 2. Vergeet niet een aansprakelijkheidsverzekering (WA) af te sluiten. Mocht er een keer iets kostbaars kapotvallen, dan hoef je je daarover geen zorgen te maken. Handig om te weten: als lid van de ledenvereniging krijg je korting op een aansprakelijkheidsverzekering. Meer informatie vind je via ledenvereniging.nl/magazine.
neem altijd iemand mee. Je kunt vragen of een cliëntenondersteuner van de gemeente je (gratis) bijstaat. Ook de ledenadviseur helpt je graag met de voorbereiding. Meer hierover vind je via: ledenvereniging.nl/magazine. Wordt je aanvraag goedgekeurd? Dan kun je ondersteuning inkopen met een persoonsgebonden budget (pgb). Hiermee bepaal je zelf bij wie de hulp wordt ingekocht. Let op: er geldt een eigen bijdrage van maximaal € 19,- per maand voor hulp of ondersteuning vanuit de Wmo.
De ledenadviseur denkt mee
Vind je het lastig om zelf een hulp te vinden? De ledenvereniging helpt je graag aan een betrouwbare huishoudelijke hulp tegen een voordelig ledentarief. Vraag de ledenadviseur welke aanbieder het best bij je past. Je geeft vervolgens zelf je wensen aan en spreekt zelf met de hulp af wanneer hij of zij komt. De hulp regelt zelf de belastingverplichtingen. Ook op het gebied van ziekte- en vakantiegeld is alles goed geregeld. Lees meer via ledenvereniging.nl/magazine.
Hulp vanuit de Wmo
Kun je door een ziekte of lichamelijke beperking (tijdelijk) het huishouden niet doen? En lukt het je financieel niet om zelf hulp te regelen? Vraag dan bij de gemeente of je een vergoeding kunt krijgen vanuit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Na je aanvraag bij het Wmo-loket van de gemeente krijg je een uitnodiging voor het ‘keukentafelgesprek’. In dit gesprek beoordeelt de gemeente welke hulp je nodig hebt en welke vergoeding je hiervoor krijgt. Bereid je goed voor op dit gesprek: schrijf alvast vragen op en
In het keukentafelgesprek beoordeelt de gemeente welke hulp je nodig hebt
11
DE INVLOED VAN ADEMHALING OP STRESS
‘Een zucht geeft lucht’ Ademhalen. Het is niet iets waar je veel over nadenkt. Het gaat tenslotte vanzelf. Maar daardoor zou je bijna vergeten dat bewust ademhalen je veel kan brengen. En dat verkeerd ademhalen je, zonder dat je het doorhebt, best weleens in de weg kan zitten. Tekst Otje van der Lelij Beeld Getty Images
Je lichaam komt erdoor tot rust, en de stress glijdt van je af
‘M
ensen die bij mij in de praktijk komen, hebben vaak het gevoel dat ze “niet goed” ademen’, vertelt Rob Koning. Hij is ademcoach en schrijver van het boek Ontdek de kracht van ademen. ‘Veel mensen houden spanning vast in de spieren in hun bovenlichaam, ook al zijn ze gezond. Daardoor kunnen ze niet lekker doorademen. Ze ademen te hoog, snel, gejaagd of oppervlakkig. Het is alsof ze in een korset zitten, een soort keurslijf.
12
Na elke ademsessie gaat het korset een gaatje losser, en komen ze vrijer in hun lichaam te zitten.’ Volgens Koning kun je twee soorten ademhaling onderscheiden: de borstademhaling en de buikademhaling. Bij de borstademhaling gaat alleen je borstkas op en neer bij het ademhalen. Dit gaat vaak gepaard met klachten, zoals vastzittende schouders, duizeligheid, slaapproblemen en angstklachten. Bij de buikademhaling vullen de longen zich en wordt het middenrif naar beneden geduwd. Daardoor zet de buik automatisch uit. Deze ademhaling is dieper en rustiger, en masseert de organen in de buik, aldus Koning. ‘Veel mensen – vooral vrouwen – hebben hun gezonde buikademhaling afgeleerd, omdat ze het mooier vinden om hun buik in te houden. Maar je buik hoort uit te zetten tijdens het ademen.’
Goed voor lichaam en geest
Bewust ademhalen heeft allerlei gezondheidsvoordelen. Koning: ‘Bij sport, yoga, meditatie en mindfulness speelt ademhaling een belangrijke rol. Dat is niet voor niets. Door bewust te ademen, verbeter je je prestaties en concentratievermogen. Je traint je ademhalingsspieren, waardoor je sterker en fitter wordt.’ Nog een voordeel: door rustig te ademen kalmeert je zenuwstelsel. En komt je lichaam in de rust- en herstelmodus. Koning: ‘Je hartslag en bloeddruk gaan omlaag en stress glijdt van je af.’ Bijkomend voordeel is dat je ook beter gaat slapen. Uit onderzoek van de Amerikaanse Stanford Universiteit blijkt dat oorlogsveteranen die ademhalingsoefeningen deden beter sliepen. Ook werden zij minder geplaagd door nare oorlogsherinneringen. Kortom: diep en
FIT EN VITAAL
Lotte (39): ‘Ik was nooit bezig met mijn ademhaling. Maar soms ging het mis. Dan werd ik benauwd of ging ik zelfs een beetje hyperventileren. rustig ademhalen kalmeert, ontspant en bevordert de nachtrust.
Zelf aan de slag
Op hectische dagen is bewust ademhalen misschien het laatste waar je aan denkt. Toch kan het je veel brengen. Het is als een veilige plek in jezelf, waar je altijd naartoe kunt als je rustig wilt worden. En het fijne is: je kunt het overal doen. In de bus, achter je bureau of thuis op de bank. Koning: ‘Ga rustig zitten en ontspan. Leg je linkerhand en rechterhand op je onderbuik. Adem dan heel rustig en bewust in, tot laag in de onderbuik. Voel hoe je buik uitzet en weer ontspant.’ Let er ook op dat de inademing korter duurt dan de uitademing, adviseert Koning. ‘Adem drie tot vier seconden in. En laat de uitademing een paar seconden langer duren. Dit werkt heel rustgevend.’ Als je dit elke
dag een paar minuten oefent, ga je uiteindelijk ook op de automatische piloot beter ademhalen. ‘Je lichaam neemt de gezonde ademhaling over, waardoor je ook tot in je buik gaat ademen als je een mailtje aan het tikken bent.’ Tip: zorg dat je tijdens de ademhalingsoefeningen comfortabel en ontspannen zit, met een rechte rug.
Adem een paar seconden langer uit dan in, dat werkt rustgevend
Een psycholoog waar ik naartoe ging voor stressklachten, merkte op dat ik “te hoog” ademde. Ik leerde van haar hoe ik dieper kan ademhalen, tot in mijn onderbuik. In het begin vond ik het ongemakkelijk om zo bewust met mijn ademhaling bezig te zijn. Maar nu vind ik het juist fijn. Als ik gestrest ben, adem ik een paar minuten rustig in en uit, en voel ik mijn hoofd en lichaam tot rust komen. Eerst gaf de buikademhaling me een wat vervelend gevoel, alsof ik te veel gegeten had. Inmiddels doe ik het zonder erbij na te denken. Ik zit lekkerder in mijn vel en slaap beter. Mijn ademhaling is een veilig anker geworden, waarnaar ik altijd kan terugkeren.’
13
FIT EN VITAAL
TERUG IN BALANS Stress- en angstklachten hebben invloed op je ademhaling, en andersom. Met de online zelfhulpmodules ‘Minder piekeren’, ‘Angst en paniek’ en ‘Werkstress’ van Stichting mirro pak je psychische klachten aan waardoor je ook weer beter gaat ademen. De online zelfhulpmodules van Stichting mirro zijn gratis voor leden. Kijk op ledenvereniging.nl/ magazine.
GA ZELF AAN DE SLAG MET DEZE ADEMHALINGS-APPS Adem
Volg de animatie in deze app en breng je ademhaling gemakkelijk in het juiste ritme. Zo verlaag je je stressniveau.
Of je nu rustig wilt worden, goed wilt slapen, wakker wilt worden of je wilt opladen. Deze app heeft verschillende ademhalingsoefeningen die je erbij helpen.
4X SLIM & SNEL
1
WIL JE JE HOOFD TOT RUST BRENGEN? Neem een ‘adempauze’: volg heel bewust je ademhaling – in en uit – en houd dit ongeveer een minuut vol. Ga daarna weer door met wat je aan het doen was. Dit is een snelle manier om je hoofd tot rust te brengen. HEB JE HULP NODIG OM TE ONTSPANNEN? Installeer The Breathing App op je smartphone. In deze app kun je heel ontspannen meeademen met een balletje op je scherm dat groter (= inademen) en weer kleiner wordt (= uitademen). Andere optie: je ademt in als je de hogere toon hoort, en ademt uit bij de lagere toon.
14
Breathwrk
3
Oak
Een app met simpele yoga ademhalingsoefeningen die je makkelijk overal kunt doen.
NFP-Adem
Vereniging voor Fysiotherapie. Je ziet een groene bal krimpen bij het uitademen en een rode bal groeien bij het inademen. Lekker duidelijk!
KUN JE WEL EEN OPPEPPER GEBRUIKEN? Rob Koning: ‘Ga in een actieve houding zitten. Adem tien keer diep in door je neus en adem ontspannen uit door je mond, in een iets sneller tempo dan normaal. Schrik niet als je wat licht in je hoofd wordt, dat gaat weer weg. Je zult merken dat je wakkerder wordt en je actiever gaat voelen.’ ZOU JE GRAAG SNELLER IN SLAAP VALLEN? Urenlang woelen in bed voordat je eindelijk in slaap valt. Heb je daar ook last van? Bekijk dan op YouTube het filmpje ‘4 7 8 ademtechniek (binnen 1 minuut in slaap)’ van Yogaplaza. Met deze ademhalingstechniek val je sneller in slaap.
HULP BIJ DEMENTIE: CONTACTHOND
Zo werkt het
De ledenvereniging wil nog dementievriendelijker worden. Vanaf januari 2021 kan de ledenadviseur samen met een contacthond langskomen op huisbezoek. Deze honden zijn speciaal getraind door Stichting Blijf en voelen aan wat iemand nodig heeft. Zo kunnen we mensen met dementie nog beter helpen. Deze huisbezoeken in eigen omgeving zijn uniek in Nederland. Je kunt ze alleen bij de ledenvereniging aanvragen en deze dienst is gratis voor leden. Kijk voor meer informatie op ledenvereniging.nl/magazine.
Cynthia op den Brouw gaat vanuit Stichting Blijf op huisbezoek bij mensen met dementie. Dit doet ze samen met labradoodle Hendrik. ‘Met Hendrik heb ik er een paar extra oren en ogen bij. Hij is een contacthond en speciaal getraind in het herkennen van emoties bij mensen met dementie. Voelt iemand zich minder fijn of begrijpt hij de wereld minder goed? Dan maakt Hendrik contact. Door de coronamaatregelen moet ik soms van een afstand toekijken terwijl iemand het moeilijk heeft. Hendrik vervangt dan als het ware mijn hand op iemands schouder. Hij voelt feilloos aan wat iemand bezighoudt. Zonder dat diegene dat hoeft te vertellen. Soms denk ik bijvoorbeeld dat iemand rustig naar me luistert, maar geeft Hendrik mij signalen dat iemand zich afsluit. Dan is mijn verhaal kennelijk te ingewikkeld en leg ik het anders uit. Mensen voeren ook hele gesprekken met Hendrik. En hij vrolijkt iedereen op.’
15
Tekst Maaike Vertegaal Beeld Stichting Blijf
‘Hendrik: een extra paar oren en ogen’
HOE WERKT DAT?
STAP VOOR STAP UITLEG
Digitale hulplijnen Online bankieren ... Een mantelzorg-app ... Videobellen met de huisarts ... Loop je tegen al die digitalisering aan, en kun je er hulp bij gebruiken? Daarvoor hoef je niet steeds bij familie, vrienden of buren aan te kloppen. Want deze hulplijnen staan voor je klaar.
Meer plezier van je tablet Jan (80) kreeg op zijn tachtigste verjaardag een tablet. ‘Prachtig, maar hoe werkt het?, dacht ik.’ Om daarbij geholpen te worden, maakte Jan via de ledenadviseur een afspraak met de tablet-opstarthulp. Een medewerker sloot de tablet bij hem thuis aan op de wifi, stelde een e-mailadres in en legde uit hoe alles in de basis werkt. Jan: ‘Eerlijk is eerlijk, in het begin snapte ik er nog niet veel van. Maar nu! Ik kan beeldbellen. Berichtjes sturen naar de kleinkinderen. Ik krijg zelfs vakantiefoto’s gemaild. Ik wil mijn tablet nooit meer missen.’ Kun je ook wat extra uitleg over je tablet gebruiken? Als lid krijg je 50 procent korting op de tablet-opstarthulp. Je betaalt slechts € 47,50 (normaal € 95,-). Wil je dat ook? Ga naar ledenvereniging.nl/magazine. Vanwege corona zijn huisbezoeken van de tablet-opstarthulp wellicht lastig. De ledenadviseur weet wat er mogelijk is.
16
JowTube
Tablet-opstarthulp
Tekst TijgerbloedTeksten Beeld Ivographics
Digi-slimmer door filmpjes Vind je dat je al best goed overweg kunt met je smartphone, computer of tablet? Maar wil je meer handigheidjes leren? Kijk kan eens op JowTube.nl. Je vindt hier simpele, korte instructiefilmpjes waarmee je zelf aan de slag kunt gaan. De filmpjes zijn gemaakt door senioren en zijn voor iedereen makkelijk te volgen. Elk onderwerp wordt in eenvoudige, kleine stappen uitgelegd. Bijvoorbeeld hoe je een nieuwe contactpersoon toevoegt op WhatsApp. Hoe je de instellingen op je computer aanpast. Maar ook hoe je zelf kunt videobellen ... bekijk het filmpje, en verras binnenkort een keer de (klein)kinderen door ze spontaan te videobellen! Hoe leuk is dat? JowTube.nl is gratis voor leden. Digi-hulp nodig? Bram en Danny van JowTube zitten voor je klaar! Bel 088 – 383 20 00 of ga naar ledenvereniging.nl/magazine.
TIPS VAN DE LEDENADVISEUR:
Jongeren vraagbaak Wil je graag wat meer uitleg over je computer, tablet of smartphone, maar niet steeds familie, vrienden of je mantelzorger vragen mee te kijken? Wie kan je nou beter helpen met al je digi-vragen, dan een jongere of student uit de buurt! De ledenadviseur brengt je graag in contact met een jongere van Stichting JOW! of met een student van senior&student. Handig als je wel wat hulp kunt gebruiken bij bijvoorbeeld het beveiligen van je laptop, het aansluiten van de printer, of om gewoon gezellig samen te computeren. Leden kunnen met korting gebruikmaken van deze hulp. Bij Stichting JOW! kun je de service eenmalig een uur gratis uitproberen, daarna € 6,50 per uur. Via senior&student betaal je € 18,- per uur (normaal: € 19,-). Meer weten? Ga naar ledenvereniging.nl/magazine. De ledenadviseur vertelt je graag meer, en weet hoe het zit met huisbezoeken en de coronaregels.
Hulp om de hoek
Jong helpt
• Wees geduldig, je hoeft het niet in één keer allemaal onder de knie te krijgen. • Leg je tablet of laptop even aan de kant als je het niet meer snapt. • Wees niet bang om hulp te vragen. Er bestaan geen gekke vragen!
• Kom je er toch niet uit? Bel dan de ledenadviseur op 088 – 383 20 00. • Wil je iemand helpen die minder goed is met de computer? Maak dan een simpele handleiding met bijvoorbeeld schermfoto’s van elk stapje.
Bij jou in de buurt Het installeren van een app op je telefoon, bellen via WhatsApp of het instellen van een e-mailadres … Op een computercursus in de buurt leer je stap voor stap de belangrijkste vaardigheden. Bovendien is het een leuke manier om nieuwe mensen te leren kennen. Tijdens de cursussen worden uiteraard de coronaregels in acht genomen. Bij Biblionet in Groningen kun je terecht voor een cursus Klik & Tik of Digisterker. Met Klik & Tik oefen je de belangrijkste handelingen én handigheidjes die je nodig hebt bij het gebruik van je tablet of computer. Digisterker leert je hoe je online in contact komt met gemeente, UWV of de Belastingdienst. Handig als je bijvoorbeeld online je huurtoeslag wilt aanvragen, belastingaangifte wilt doen of een verhuizing wilt doorgeven. Wil je meer weten? Bel 088 – 506 19 00 of ga naar www.biblionetgroningen.nl/ digisterker of kijk op www.biblionetgroningen.nl/klikentik. Of maak een afspraak bij het Digitaal Café. Bel 088 – 506 19 00 of ga naar biblionetgroningen.nl/ digitaal-cafe. Op zoek naar meer digitale ondersteuning bij je in de buurt? Ga naar ledenvereniging.nl/digihulp. Of bel of chat met onze ledenadviseurs. Zij zoeken graag met je mee.
17
Gastredacteur Ruud de Waard (73): ‘Ik had er helemaal geen zin in, die eerste kerst alleen.
Maar mijn tip is: koop tóch een kerstboom, al is het maar een heel kleintje. Doe er lichtjes in. Daarmee haal je een beetje de gezelligheid in huis, echt! En zorg ervoor dat je de feestdagen niet alleen hoeft door te brengen. Mijn kinderen vragen in november al van “Pap, heb je al wat met kerst en oud en nieuw?” Daar bof ik natuurlijk ontzettend mee. Als je geen kinderen hebt bij wie je terecht kunt, nodig dan zelf buren, vrienden of familie uit en maak het samen gezellig.’
18
Ik eet elke week samen met mijn kinderen en kleinkinderen: daar bof ik ontzettend mee!
ROUWVERWERKING
LEVEN MET EEN VERLIES
‘Ik voelde heel sterk dat ik onder de mensen moest zijn’ Wie het heeft meegemaakt, weet: een dierbare verliezen zet je leven op z’n kop. In het begin heeft iedereen aandacht voor je. Maar na een maand wordt het stiller. En na een halfjaar … Het leven van anderen gaat door, maar jij zit nog vol emoties. Hoe kom je deze periode van rouwen door? Tekst Katja Kreukels Beeld Chantal Spieard
‘D
it jaar zouden we 49 jaar getrouwd zijn’, vertelt gastredacteur Ruud de Waard met een brok in zijn keel. Zijn vrouw Rina heeft nog steeds een grote rol in zijn leven. Hij leest regelmatig haar gedichten. Luistert naar de liedjes van Herman van Veen die ze zo mooi vond. En bekijkt foto’s van reizen die ze samen maakten. ‘Toen ze 46 jaar was, kreeg ze een tumor in haar keel met uitzaaiingen naar haar strottenhoofd. Na chemokuren, bestralingen en een zware operatie was ze genezen verklaard. Tot ze zeventien jaar later, in 2013, moeite kreeg met slikken. Ze heeft zó gevochten voor haar leven,’ vertelt Ruud, ‘maar het ging mis. We zaten allemaal aan de zijkant van haar bed. Ik, mijn zoon en twee dochters. Ze keek ons aan, zakte weg en viel rustig in slaap. Ze overleed op 30 augustus 2014.’
HOE KUN JE IEMAND HELPEN DIE ROUWT? Voel het in je eigen tempo ‘Dat eerste jaar zonder haar was vreselijk moeilijk’, vervolgt Ruud. ‘Je moet er echt eerst zelf doorheen.’ En dat is precies de essentie van rouwen, vertelt rouwkundige Annemiek Dogan. ‘Dat je er zelf doorheen moet. Het is volledig voelen in je eigen tempo. Alle emoties die vrijkomen door het verlies van een dierbare, zoals boosheid, verdriet, opluchting en angst hebben de ruimte nodig. Je moet het aangaan. Als je dat niet doet, gaat het in je lichaam zitten of ontstaan er psychische klachten.’ Annemiek spreekt liever over rouwomarming dan -verwerking. ‘Je moet leren leven met een waarheid die je niet wilt leren kennen, met een groot verlies. Dat verlies kan overigens ook gevoeld worden na een scheiding, ongewenste kinderloosheid, een ontslag of door een partner die alzheimer krijgt.’
Rouwkundige Annemiek Dogan geeft haar tips: • Het allergrootste ‘medicijn’ is naast iemand gaan zitten en luisteren. • Maak de emotie niet kleiner door te zeggen: ‘Zo’n leeftijd, ik teken ervoor.’ of ‘Ze heeft nu geen pijn meer.’ Durf de emotie te voelen. Wegkijken van die diepe emotie helpt je niet verder. • Bied praktische steun aan, zonder de regie over te nemen: doe boodschappen, zet een pan soep voor de deur. Of zeg: ‘Vanavond ga ik even wandelen, ik zal om 18.00 uur aanbellen. Heb je zin, ga dan mee.’ Meer tips? Bel met de ledenadviseur, 088 – 383 20 00.
19
TIPS VAN LEDENADVISEUR GREETJE KROEZE:
•L
je K
n a dvis e u r Gre e e d e t
roeze •
✔
DOE HET SAMEN! Neem de tijd om een waardevolle relatie goed af te sluiten. Stel dat iemand in je nabije omgeving ongeneeslijk ziek is, zorg dan dat je goed afscheid kunt nemen. Bespreek met elkaar wat de wensen zijn van deze dierbare. Praat veel, deel je gevoelens van verdriet, maar ook van vreugde door bijvoorbeeld mooie herinneringen samen op te halen. Luister ook goed. Doe het samen! Zorg ervoor dat je niet met spijt blijft zitten als je iemand hebt verloren. Dat maakt het rouwen een stuk ingewikkelder.
✔
HUISBEZOEK De ledenvereniging biedt steun in de verdrietige periode na de uitvaart. De ledenconsulent kan bij je langskomen op huisbezoek voor advies en ondersteuning. Bekijk ook de online zelfhulpmodule Rouwverwerking van Stichting mirro. Anoniem en gratis voor leden. Meer weten? Ga naar ledenvereniging.nl/ magazine.
✔
STAMTAFEL Dit is een vertrouwde online ontmoetingsplek. Het is een manier om contact te houden met vrienden en familie na het verlies van een dierbaar iemand. Je kunt beeldbellen, foto’s en verhalen delen. Vind de Stamtafel via ledenvereniging.nl/ magazine.
✔
LANDELIJK STEUNPUNT VERLIES Deze stichting biedt een luisterend oor en virtuele nabestaandengroepen in coronatijd. www.steunbijverlies.nl/index.php en klik op deelgenoten.
Je moet leren leven met een waarheid die je niet wilt leren kennen Helaas leren we nergens meer over rouw, vertelt ze. ‘De dood is een taboe geworden en buiten ons leven geplaatst. Mensen sterven niet meer thuis zoals vroeger, maar in een ziekenhuis of hospice.’
langs, even kijken”, greep ik die kans met beide handen aan. Ik ging ook twee keer per week zwemmen. En boekte een weekend naar Texel. Zo had ik een route uitgezet. Dat heeft me erg geholpen.’
Donker stil huis Rouwen is zware arbeid die je zelf moet doen, maar dat wil niet zeggen dat je het alléén moet doen, benadrukt de rouwkundige. Ruud koestert het contact met zijn kinderen en kleinkinderen. Drie keer per week gaat hij bij een van hen eten. In het begin vond hij het vreselijk om daarna in een donker, stil huis terug te komen. Nog steeds laat hij de radio aan en een lichtje om het thuiskomen makkelijker te maken. ‘Ik voelde heel sterk dat ik naar buiten moest, onder de mensen moest zijn. Toen mijn werkgever mij na enkele weken belde en zei: “Kom weer even
Het allermoeilijkste eerst ‘Hoe meer liefde er ooit was, hoe meer rouw er is. En hoe meer rouwarbeid’, vertelt Annemiek. Hoe je dat doet, maakt niet uit. De rouwende heeft altijd de regie. ‘Maar het is belangrijk om je verlies onder ogen te zien, de pijn ervan te ervaren. Het helpt bijvoorbeeld om het allermoeilijkste meteen aan te gaan. Stel dat je elke dag samen met je partner naar de markt ging … doe dat dan nu ook. Gá naar die markt, al is het in dikke tranen. Voel het gemis. Zo haal je de angel eruit. Het leven is na zo’n verlies niet meer zoals het was. Je draagt het met je mee. Het gaat niet weg. Je kunt het hooguit verweven in je leven, je aanpassen aan de nieuwe realiteit. En op een gegeven moment merk je dat je met een fijn gevoel praat over de persoon die er niet
20
ROUWVERWERKING
STEUN BIJ JOU IN DE BUURT De vrijwilligers van Humanitas Groningen weten wat je doormaakt als je rouwt en staan je graag bij. Ga naar www.humanitas.nl/afdeling. Klik op ‘Groningen’ en dan ‘Veendam & Pekela’. Onder ‘Wat we doen’ vind je alles over steun bij rouw. Bel 06 – 47 08 52 08 of mail naar delfzijl@humanitas.nl.
Ruud haalt veel steun uit het contact met zijn familie. Zijn tip voor anderen: ‘Probeer zo snel mogelijk je leven weer stukje bij beetje op te pakken. Blijf niet alleen thuis zitten.’
meer is. Dan komt de laatste rouwtaak: herinneren en weer leren genieten.’ Dat herkent Ruud wel. Zijn Rina is een soort innerlijke stem geworden, een beschermengel. En hij is ontzettend dankbaar voor hun leven samen, hun kinderen, kleinkinderen. Ze vieren dat ook door elk jaar op haar verjaardag samen uit eten te gaan. ‘De steun van mijn vrouw voel ik gewoon, nog steeds. “Jij kúnt het”, zei ze. Ik kan er nog steeds emotioneel van worden. Ik ben niet gelukkig en ook niet ongelukkig, maar heb genoeg energie om onder de mensen te blijven en dat wil ik ook aan anderen doorgeven. Probeer zo snel mogelijk je leven weer stukje bij beetje op te pakken. Blijf niet alleen in je kamer zitten. Ik ben blij dat ik het zo gedaan heb.’
De laatste rouwtaak: herinneren en weer leren genieten
Praat je liever online met lotgenoten? Op ‘Wie Troost Mij’ kun je meepraten op het forum. Ga naar: www.wietroostmij.nl/ forum of plaats een ster voor je dierbare in de sterrenhemel: www.wietroostmij.nl/sterrenhemel. Kijk voor meer tips en informatie over rouwverwerking op www.netwerkpalliatievezorg.nl/ groningen. Zoek op ‘rouwverwerking’.
STUUR EEN KAARTJE
Wil je iemand steunen die een dierbare heeft verloren, maar weet je niet goed hoe? Een kaartje met een paar woorden kan al heel waardevol zijn. Zo laat je even weten dat je aan iemand denkt. Bij dit magazine krijg je een aantal kaartjes cadeau. Scheur ze uit, en stuur er een op!
21
2 1
4
3
INNOVATIE
WELKOM IN HET BELEEFHUIS
‘Als je kunt telebankieren, dan kun je dit ook!’ Verlichting die vanzelf aanspringt. Op je telefoon zien wie er voor je deur staat én op afstand open kunnen doen. Wie nieuwsgierig is naar technische ‘woonsnufjes’, kan alle mogelijkheden bij elkaar zien in het Beleefhuis. Tekst Sigrid Starremans Beeld Rene van der Hulst
T
echnische snufjes in huis zijn niet alleen heel handig, ze maken je huis ook veiliger. Ze helpen je bijvoorbeeld als je langer zelfstandig thuis wilt blijven wonen. Toch zit niet iedereen op domotica (slimme apparaten) in huis te wachten. Onbekend maakt immers onbemind. Misschien heb jij ook wel je twijfels. En denk je dat het instellen en besturen van die handige snufjes veel te ingewikkeld voor je is. Volgens Teun Jonker van Zorgcentrale Noord valt het reuze mee. ‘Sommige toepassingen stel je één keer in. Daarna werkt het en hoef je er niet meer naar om te kijken. Denk aan verlichting die op bepaalde tijden automatisch aangaat. Of een thermostaat die aanslaat.’ Soms heb je internet nodig om een apparaat te besturen, en dan komt er wat meer digitale kennis bij kijken. Bijvoorbeeld een app waarmee je je gordijnen elektronisch dicht kunt doen. Maar ook dat is voor de meeste mensen nog prima te doen. Jonker: ‘Ik zeg altijd: als je kunt telebankieren, dan kun je dit ook.’
Ervaar het zelf
Volgens ledenadviseur Marlon de Haan is domotica iets wat je zelf moet zien en ervaren. ‘Dan zie je dat het niet zo ingewikkeld is als je misschien denkt, en zie je bovendien wat je eraan hebt in jouw woning.’ In Nederland staan vier Beleefhuizen waar je kunt zien welke slimme oplossingen jouw huis veiliger en comfortabeler kunnen maken. Kom eens op bezoek en ervaar zelf wat er allemaal mogelijk is. De Haan adviseert verder om goed na te denken over de aanschaf van technische applicaties. ‘Bedenk altijd goed: wat is nu mijn situatie? En hoe, met welke toepassingen, zou ik hier veilig en prettig kunnen blijven wonen?’ 1 Nuki, slim slot
Dit elektronische slot zorgt voor gemak en veiligheid. Je bedient het slot op afstand met je smartphone of tablet. Dat kan vanaf iedere plek in huis, maar ook daarbuiten. Ben je slecht ter been en zie je vanuit de woonkamer visite voor de deur staan? Met Nuki hoef
Pakketje? Open de voordeur eenvoudig met een app je niet meer op te staan … je opent simpel met een app je voordeur. Het werkt nog beter in combinatie met een slimme deurbel, waarmee je via een camera kunt zien wie er voor de deur staat. Zo kun je bijvoorbeeld vanaf je werk de deur openen voor een (klein)kind dat zijn sleutels vergeten is. Of de pakketdienst binnenlaten die voor de deur staat als je niet thuis bent. Dankzij Nuki is onderling sleutels uitwisselen of werken met een sleutelkluis (die vaak in het zicht hangt) niet meer nodig.
23
INNOVATIE
Technische snufjes? Ontdek in het Beleefhuis of het iets voor je is
2 Veilige verlichting
Je kent het wel: je moet ’s nachts naar het toilet en slaperig zoek je op de tast de weg of het lichtknopje. Daar is iets op gevonden: verlichting die automatisch aangaat dankzij beweegsensoren. Moet je er ’s nachts uit, dan wordt automatisch de vloer of de route naar het toilet verlicht. Ook op andere plekken in huis kan automatische verlichting handig zijn. Bijvoorbeeld bij de voordeur, als je ’s avonds in het donker thuiskomt. Of in de tuin: daarmee
GEWOON THUISGESPREK Wil je weten wat je kunt verbeteren in huis? Hoe je je leven veiliger en prettiger kunt maken met domotica? En wat in jouw huis mogelijk is? Vraag het gratis ‘geWoon Thuisgesprek’ aan: 088 – 383 20 00, of lees meer via ledenvereniging.nl/ magazine. 24
verbeter je niet alleen het zicht voor jezelf, maar schrik je ook ongewenste bezoekers af. Meer tips over hoe je de veiligheid in huis kunt vergroten vind je op ledenvereniging.nl/magazine. 3 Zorgrobot Tessa
Sociale robot Tessa is een handig hulpje voor mensen met dementie of een cognitieve beperking. Zij helpt je bij de dagelijkse structuur en vertelt wat de eerstvolgende geplande afspraak of taak is. Ook geeft ze suggesties voor activiteiten. Een familielid of mantelzorger schrijft op afstand de berichten en kiest het tijdstip waarop Tessa het aan je vertelt. Bekijk zorgrobot Tessa nu alvast in een van de beleefhuizen in Assen of Alkmaar. Meer weten? Bel de ledenadviseur, 088 – 383 20 00. 4 Elektrische gordijnen
Elektrische gordijnen bedien je met een app op je telefoon, tablet of een afstandsbediening. Wel zo makkelijk, zeker als je niet meer zo mobiel bent. Je kunt de gordijnen ook programmeren zodat ze op ingestelde tijden open en dicht gaan. Ideaal om je huis er bewoond uit te laten zien als je bijvoorbeeld op vakantie bent. Ga voor meer slimme technieken voor veiligheid en gemak in huis naar: ledenvereniging.nl/magazine.
BEZOEK EEN BELEEFHUIS Wil je weleens rondlopen in een huis waar domotica is geïnstalleerd, en zelf ‘beleven’ wat je handig vindt? Dat kan! • ZorgThuis Stadskanaal: Oude G.W. Spitzenschool, Utrechtselaan 138. Mail naar info@zorgthuisstadskanaal.nl. Check in verband met corona vooraf of het Beleefhuis open is. Vind de openingstijden via ledenvereniging.nl/magazine. Op de website vind je ook een virtuele tour voor een online bezoek aan het Beleefhuis.
TECHNISCHE HULP BIJ JOU IN DE BUURT Kun je wel wat hulp gebruiken bij het aansluiten van technische snufjes in huis? Verschillende bedrijven zijn actief in de regio, zoals Dekker Struik Installatietechniek en Installatietechniek I.T.B., beide in Groningen. Op zoek naar meer organisaties bij je in de buurt? Ga naar ledenvereniging.nl/domoticaoplossingen. Of bel of chat met onze ledenadviseurs. Zij zoeken graag met je mee.
PUZZEL & WIN
Klik&Win Maak kans op Mr. Gripper, een handig afgiethulpje, of het tactische bordspel Azul. Het enige wat je hoeft te doen is voor 1 maart 2021 naar ledenvereniging.nl/magazine te gaan. Kies daar de prijs waarop je kans wilt maken.
SUDOKU
t.w.v.
Los de sudoku op. De cijfers in de gekleurde vakjes kunnen worden ontcijferd met behulp van onderstaande sleutel. Ze vormen dan in de leesrichting een woord. Dat is de oplossing die u kunt doorgeven.
t.w.v.
€ 30,NATIONALE KUNST & CULTUUR CADEAUKAART
De kans is groot dat je het afgelopen jaar minder theaters, kunst en cultuur bezocht dan je had gewild. Met deze cadeaukaart heb je een mooie aanleiding om er straks weer op uit te gaan! Je kunt de kaart inwisselen bij meer dan honderd aangesloten locaties, of online bij de Nationale Theaterkassa (www.ntk.nl). Nr
€ 9,99
KEUKENHULPJE
1
Pannen afgieten ging nog nooit zo makkelijk. Deze pannenlap van Mr. Gripper houdt bij het afgieten gelijk de deksel op z’n plek. Wel zo veilig. Ook handig: na het afgieten gebruik je Mr. Gripper als 2 3 4 5 6 7 8 9 onderzetter.
M R O L
F T
S E V
SUDOKU
t.w.v.
€ 29,95
SPELLETJESAVOND
Niets leuker dan een spelletje spelen op een donkere winteravond. Vooral met het strategische bordspel Azul, winnaar van de Nederlandse Spellenprijs 2018. Een erg leuk familiespel, vanaf 8 jaar. Doet het ook goed als kerstcadeau!
Losoplossing de sudoku op.deDe cijfersuit in de De van sudoku hetgekleurde herfstnummer was: BLAD. vakjes kunnen worden ontcijferd met behulp De winnaar heeft de prijs inmiddels ontvangen. van onderstaande sleutel. Ze vormen dan in de leesrichting een woord. Dat is de oplossing die u kunt doorgeven. Sudoku
Vul het diagram zo in, dat in elke rij, in elke kolom en in elk blok van 3 x 3 vakjes de cijfers 1 t/m 9 slechts één keer voorkomen. Heb je de hele sudoku ingevuld? Kijk welke cijfers in de gekleurde vakjes staan. En welke letter uit onderstaande tabel daarbij hoort. Ze vormen dan in de leesrichting een woord. Dat is de oplossing, waarmee je kans maakt op de prijs!
1
2
3
4
M R O L
5
6
F T
7
8
9
S E V
STUUR DE OPLOSSING mét je contactgegevens voor 1 maart 2021 naar de ledenvereniging: Postbus 30, 9410 AA Beilen o.v.v. Sudoku Winter 2020. Of laat je oplossing achter via ledenvereniging.nl/magazine.
25
Tekst Maaike Vertegaal Beeld Chantal Spieard
‘Ons eerste gesprek ging met handen en voeten’ Judith Schram (40): ‘Ik ben nu anderhalf jaar het taalmaatje van Gülay en dat verrijkt mijn leven echt! VluchtelingenWerk Nederland bracht ons samen. Het eerste gesprek ging met handen en voeten, maar we hadden direct een klik. Gülay is Turks en heel gastvrij. Ze ontving mij met open armen bij haar thuis, net als haar man en twee kinderen. Hun hart is zo groot. Op de verjaardag van mijn dochter kwam ze langs met een zelfgebakken taart. Gülay (38): ‘Een taalmaatje is heel belangrijk. Nederlands leer je niet alleen door de cursus te volgen. Maar Judith is niet alleen een taalcoach voor mij. Zij is mijn beste vriendin. Door Judith voel ik me welkom in Nederland. Wat grappig is aan de Nederlanders? Iemand die je nog nooit hebt ontmoet, kan meteen een intiem gesprek met je aangaan. En Nederlanders zeggen ‘lekker’ voor bijna alles wat ze mooi vinden.’ Heb jij ook iemand die jou regelmatig helpt en jouw steun en toeverlaat is? Vertel ons je verhaal! Stuur een e-mail naar redactie@ledenvereniging.nl
SAMEN STERK
27
HET OVERKOMT OUDEREN EN JONGEREN
‘Met één briefje vond ik vier nieuwe vriendinnen’ Altijd alleen in de schoolpauze. Elke zondag wachten op visite die niet komt. Eenzaamheid komt veel voor en is niet aan leeftijd gebonden, weet ledenadviseur Emmy Nuberg. De oplossing is natuurlijk: maak contact. Maar dat is het ’m nu net … hoe dóe je dat? Tekst Anne-Marie Vervelde Beeld Caroline Cracco
Ook als je veel mensen om je heen hebt, kun je je eenzaam voelen
28
Ledenadviseur Emmy Nuberg zag ooit hoe schrijnend eenzaamheid is. Het liet haar niet meer los. Ze deed een opleiding en werd specialist eenzaamheid bij de ledenvereniging. Ze helpt mensen zélf contact te maken. Het is de enige manier, weet ze. Emmy: ‘Kom in actie. Zoek mensen op. Ga bij een club. Of begin er zelf een.’ Dat laatste advies was een schot in de roos voor Cato.
Je eigen club
Zondag was altijd familiedag voor Cato (87). Maar toen steeds meer familieleden wegvielen, vereenzaamde ze. Ledenadviseur Emmy zocht haar op. ‘Ik vroeg wat ze graag deed. Haken, antwoordde ze. En ja, sámen handwerken leek haar leuk. Ik zei haar dat in haar flat vast meer vrouwen alleen woonden. Ze hing een briefje op het prikbord. Een tijdje later belde ik haar weer. En wat bleek? Haar handwerkclub had inmiddels vijf leden! Ze kwamen wekelijks bij elkaar. “Ik ben zo blij dat we elkaar hebben gevonden”, zei ze. Dat ene prikbordbriefje had haar vier nieuwe vriendinnen opgeleverd!’
EENZAAMHEID
•L
e d e n a dv i s e u r E
m
my
N u be rg •
Oud én jong
In Nederland zijn vier op de tien mensen eenzaam, waarvan één chronisch eenzaam. Onder jongeren is een op de twaalf chronisch eenzaam. Dat kan leiden tot slecht slapen, gameverslaving, depressie. Berend (42) maakt zich zorgen om zijn dochter. Naomi (14) heeft geen vriendinnen. Na schooltijd speelt ze gitaar en gamet ze. Altijd alleen. Het gaat Berend aan het hart. Komt het vanzelf goed? Of moet hij ingrijpen? Emmy: ‘Het is noodzakelijk dat jongeren zoals Naomi contact leren maken. Probeer als ouder in gesprek te blijven met je kind. Toon interesse, stel neutrale vragen en oordeel niet. Help je kind zelf oplossingen te bedenken. En lukt het niet, zoek dan samen hulp.’
Spreek je uit
Sommige mensen zijn hele dagen alleen en voelen zich niet een-
Eenzaamheid is voor iedereen anders, net als de oplossing zaam. Anderen hebben veel mensen om zich heen, maar voelen toch die leegte. Eenzaamheid is voor iedereen anders. De oplossing ook: de een heeft behoefte aan een sportmaatje, de ander aan diepe gesprekken. Soms maakt een dagelijks telefoontje al een wereld van verschil. ‘Belangrijk is dat je je uitspreekt als je eenzaam bent’, zegt Emmy. ‘Iemand met een luisterend oor kan je dan helpen bij het bedenken van oplossingen. Zoals een club of cursus zoeken. Wandelen, fotografie, sporten, handwerken … het kan allemaal in groepsverband.’
Ledenadviseur Emmy Nuberg, specialist eenzaamheid: ‘Wat mij de ogen opende over eenzaamheid, is dat het een lichamelijk signaal is. Net als honger, dorst of pijn. Honger zegt: “Ga eten.” En zo zegt eenzaamheid: “Maak contact.” Dat gevoel kennen we trouwens allemaal weleens. Als je ergens binnenkomt waar je niemand kent, overvalt je een gevoel van eenzaamheid: het signaal dat je contact moet maken. Zodra je met mensen praat, is het over. Doe je dat niet, dan daalt je vertrouwen in mensen. Je gaat je bijvoorbeeld onzeker of misschien zelfs bedreigd voelen. Blijf je dat signaal negeren, dan word je chronisch eenzaam: elke dag, gedurende langere tijd.’
DE LEDENADVISEUR STAAT VOOR JE KLAAR Wist je dat je de ledenvereniging 24/7 kunt bellen? Je krijgt dan direct een ledenadviseur aan de telefoon. Iedere ledenadviseur kan je helpen, en heeft bovendien een eigen specialisme.
Contact met de ledenadviseur? Bel 088 – 383 20 00. Of mail service@ledenvereniging.nl. Telefonisch advies en thuisbezoek van de ledenadviseur zijn gratis voor leden.
Hierboven maak je bijvoorbeeld kennis met Emmy, specialist op het gebied van eenzaamheid. Maar je kunt ook bij de ledenvereniging terecht voor experts op het gebied van • Thuistechnologie en veiligheid • Rouw en verlies • Mantelzorg • Dementie (met getrainde contacthonden, zie p. 15)
Voel je je eenzaam? De ledenvereniging heeft een Stamtafel met het thema ‘eenzaamheid’. Schuif aan. Je bent welkom! Vind de tafel via ledenvereniging.nl/magazine. Voelt jouw (klein)kind zich weleens eenzaam? Deze websites kunnen helpen: www.join-us.nu en www.eenzamejongeren.com.
Hulp bij jou in de buurt Dignis organiseert op meerdere locaties in Groningen wijkactiviteiten en biedt een ontmoetingsplek voor wijkbewoners. Bel 088 – 114 65 65 of kijk op www.dignis.nl/dienst/ wijkactiviteiten. Op zoek naar meer organisaties en initiatieven bij je in de buurt? Ga naar ledenvereniging.nl/eenzaamheid. Of bel of chat met de ledenadviseurs. Zij zoeken graag met je mee. Voorkom teleurstelling! Check altijd bij de organisaties of je terechtkunt.
29
Agenda Bij jou in de buurt
GRONINGEN
BEN JIJ EEN BOETENBAINTJE?
Beeld Copyright © 2020 Marcel Post - natuurgebiedeninbeeld
Een dag wandelen in de natuur is heerlijk ontspannend en ook nog gezond. De Boetenbaintjes, Gronings dialect voor buitenbeentjes, is een groep enthousiaste wandelaars uit Groningen. Wil je meewandelen? De afstanden variëren van 20 tot ongeveer 30 kilometer bij een tempo van zo’n 5 kilometer per uur. De groep is meestal niet groter dan 20 personen. De meeste wandelaars zijn 50-plus, maar jongere wandelaars zijn ook van harte welkom. Kosten: € 10,- per jaar. Waar en wanneer? De Boetenbaintjes trekken er twee zaterdagen in de maand samen op uit in de provincie Groningen, Drenthe of Friesland. In overleg ga je zelf naar het startpunt van de wandeling. Of spreek je af op het verzamelpunt: het centraal station in Groningen. KROPSWOLDE
@
www.boetenbaintjes.nl secretariaat@boetenbaintjes.nl
ONTDEKKINGSTOCHT DOOR DE POLDERS Ken je de Westerbroekstermadepolder en de Kropswolderbuitenpolder al? In dit moerasgebied leven veel vogels, wilde konikpaarden en Schotse hooglanders. Deze polder is ’s winters erg in trek bij eendensoorten, zoals de pijlstaart, wintertaling en de slobeend. Waar? De Westerbroekstermadepolder en kijkhut de Kiekhorn zijn alleen te voet of per fiets bereikbaar. Vanaf Paviljoen de Leine, Meerweg 62a, Kropswolde
30
maak je een prachtige fietstocht van 20 of 37 kilometer rond het Zuidlaardermeer. Minder mobiel? Ben je minder mobiel of slecht ter been? Neem dan eens een kijkje bij de rolstoelvriendelijke vogelkijkhut aan het Polderpad in Kropswolde. Vanaf de parkeerplaats is het 650 meter naar de kijkhut. www.groningerlandschap.nl.
LET OP: check vooraf bij de organisaties of de activiteit nog doorgaat. Door de coronamaatregelen kan dit wijzigen.
Beeld Cornelis Troost c 1720-1750
GRONINGEN
NIEUW BIJ DE LEDENVERENIGING
ONLINE COLLEGES ‘Nederland tegen het water’, ‘Archeologie’, ‘Het coronavirus’, ‘De grootste schurken’ ... Al nieuwsgierig? Het is een greep uit de online colleges voor senioren, live gegeven door enthousiaste studentdocenten. Enorm leuk en leerzaam! Gewoon thuis te volgen op je eigen tablet, smartphone, laptop of pc.
GRATIS VOGELCURSUS
STEL AL JE MANTELZORGVRAGEN
De grote gele kwikstaart, grutto, ijsvogel, krakeend, lepelaar, slechtvalk, smient, tureluur ... Zou je deze vogels herkennen? In de gratis vogelcursussen voor beginners leer je in 10 lessen alles over vogels en hun geluiden. Je kunt kiezen voor een beginnerscursus ‘Vogels in Nederland’ of een beginnerscursus ‘Tuinvogels’. Meld je aan en ontvang om de vier dagen een les in je mailbox!
Hoe combineer ik werk en mantelzorg? Wat moet ik doen als het me even te veel wordt? Waar kan ik terecht met mijn juridische vragen? Welke financiële regelingen zijn er?
Tuinvogeltelling De cursus ‘Tuinvogels’ is dé perfecte voorbereiding voor de Nationale Tuinvogeltelling. Doe je ook mee? Tel op vrijdag 29, zaterdag 30 of zondag 31 januari 2021 één keer een half uur lang de vogels in je tuin of op je balkon en geef je telling door. Vogels die overvliegen tellen niet mee. Door mee te doen help je Vogelbescherming Nederland.
De nieuwe app van MantelzorgNL maakt het vinden van hulp en informatie nog makkelijker. De app is gratis te downloaden. Heb je een iPhone? Zoek op ‘MantelzorgNL’ in de App Store. Werkt je toestel met Android? Download de app via Google Play. Maak je liever geen gebruik van de app, maar heb je wel behoefte aan een luisterend oor? Bel de ledenadviseur: 088 – 383 20 00 BIJZONDERE GRONINGER
PODCAST: HET LEVEN VAN EDE STAAL Ede Staal. De Groninger streektaalzanger en dichter wordt tot op de dag van vandaag nog geroemd in streek en ommelanden. Wie was deze bijzondere Groninger, wat bewoog hem? Wat doet zijn muziek met de mensen, zelfs meer dan 35 jaar na zijn overlijden? In de gratis podcast Credo gaat RTV Noord-presentator Erik Hulsegge in gesprek met mensen die de zanger van dichtbij hebben meegemaakt.
Gratis voor leden De colleges worden georganiseerd door Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan en zijn sinds kort gratis te volgen voor leden. Tip: je kunt nog meedoen met de reeks over Nederlandse kunstschatten, die loopt sinds eind november. In januari start een reeks colleges over een ander interessant onderwerp. Heb jij een goed idee voor een onderwerp? Laat het ons weten! Meer informatie en aanmelden: ledenvereniging.nl/magazine
NIEUWE APP
De 18-delige podcastserie is geheel opgenomen in het Grunnegs (dialect). www.rtvnoord.nl/podcasts www.vogelbescherming.nl/ online-vogelcursussen www.tuinvogeltelling.nl
31
tis ? a r g ze ? tten r jij n zie zi uu Ge zine ie st a w ag aar m dit jes! N j i B art ka
KLEIN GELUK
‘Zomaar een kaartje sturen’ ‘Een kaartje krijgen vind ik leuk. Maar wat mij nóg blijer maakt en me energie geeft: iemand een kaartje sturen. Zomaar. Als verrassing. Ik doe het door het hele jaar heen. Tijdens het schrijven denk ik even aan die vriend of vriendin, aan onze band. Dat geeft me een fijn, warm gevoel. Vaak belt of appt de ontvanger me daarna om te bedanken. Echt, iedereen vindt onverwachte post in de bus of op de mat leuk.’
Soms kunnen kleine dingen in het leven je heel blij maken. Heb jij dat ook weleens? Vertel ons jouw verhaal! Stuur je reactie naar redactie@ledenvereniging.nl. 32
Beeld Janine Bekker
Marga de Vries, Amsterdam
