Vele tinten Blauw by Open Vld

Vele tinten Blauw Verhalen over diversiteit en de kijk op het liberalisme

Khadija Zamouri

Vele tinten Blauw Verhalen over diversiteit en de kijk op het liberalisme

Deze publicatie kwam tot stand dankzij de medewerking van Mohamed Ahouna, Inan Akbas, Johan Basiliades, Ilona Berghmans, Samira Bersoul, Hina Bhatti, Aubry Cornelis, Nadya De Beule, Peter Dejaegher, Badra Djait, MichaĂŤl Goris, Shanti Ingels, Mehmet Karanfil, Maja Konopka, Liesbeth Meurs, Yasmine Nasra, Mahmut Ă&#x2013;z, Gwendolyn Rutten, Sami Souguir, Guy Vanhengel, Sam Weckx, Khadija Zamouri, Younes Zanki V.U.: Mark Vanleeuw, Melsensstraat 34 - 1000 Brussel

â&#x20AC;&#x153;De toekomst behoort hen toe die geloven in hun dromen... Mensen hebben vleugelsâ&#x20AC;?

Inhoud 6.

Voorwoord Gwendolyn Rutten

36. Khadija Zamouri

Voorwoord Guy Vanhengel

42. Sami Souguir

10. Samira Bersoul

46. Badra Djait

16. Mahmut Ă&#x2013;z

50. Mohamed Ahouna

20. Maja Konopka

54. Mehmet Karanfil

24. Younes Zanki

58. Shanti Ingels

28. Yasmine Nasra

64. Hina Bhatti

32. Inan Akbas

68. Nawoord Khadija Zamouri

Vele tinten Blauw Dertien liberalen met een migratieachtergrond getuigen in deze verhalenbundel over hun visie op het liberalisme en hun kijk op de diversiteit in de samenleving. Allemaal verhalen van mensen met een verschillende achtergrond, gaande van Marokko tot India, van Polen tot Algerije. De meesten zijn hier geboren, maar zijn soms opgegroeid in twee werelden, of ook weer niet. Een evenwicht vinden tussen wat verwacht wordt en wat je zelf wil, is niet eenvoudig. De bijdrage van het liberalisme tot de zelfontplooiing komt tot uiting in elk verhaal. Het liberalisme biedt mensen hoop, vooruitzichten en bovenal vrijheid. De verhalen tonen vooral de rijkdom aan gemotiveerde, geëngageerde burgers in onze samenleving, van welke afkomst dan ook. Burgers die zich één voor één kunnen vinden in het liberalisme, elk op hun manier. Het toont bovendien aan dat een nieuwe wereld omarmd moet worden, niet afgestoten, zoals iemand het verwoordt. Dit boekje toont aan dat Open Vld een partij is die klaar is voor die nieuwe wereld. Veel leesgenot! Khadija Zamouri

Voorwoord Gwendolyn Rutten Voorzitter Open Vld

Knoop met iemand een gesprek aan

ranter op geworden. Maar dat vertelt

zoek naar persoonlijke en zakelijke

over de rijkdom van diversiteit, en de

slechts een deel van het verhaal.

projecten om uit te bouwen. Achter

kans is groot dat hij of zij de schou-

die cijfers gaan gedreven mensen

ders ophaalt. Doe diezelfde persoon

In de 21ste eeuw mag onze opdracht

van vlees en bloed schuil – mensen

uit de doeken hoe belangrijk het is

niet stoppen bij het verdedigen van

zoals Maja en Shanti, wiens relaas je

om bij beleggingen en investeringen

diversiteit als een principe, als een

in dit boek kan lezen. Dat is de eerste

je eieren over verschillende manden

positieve keuze. Het is namelijk geen

verdienste die Khadija Zamouri met

te spreiden, en je hebt de aandacht.

kwestie van verdedigen, maar van

Vele Tinten Blauw toekomt: zij laat de

Terwijl de redenering in beide gevallen

promoten. Net zoals het geen kwestie

mensen zelf aan het woord. In de pa-

niet zoveel hoeft te verschillen.

is van geloof, maar van feiten. In de

gina’s die volgen wordt niet over de

digitale, geglobaliseerde wereld komt

hoofden heen gesproken. Ook dat is

Natuurlijk zijn er bibliotheken vol ge-

het aandeel van diversiteit in vooruit-

typisch liberaal: geen gemoraliseer.

schreven over de meerwaarde van

gang en ontwikkeling in alle domeinen

diversiteit in een samenleving. Het

van het leven pas echt goed aan de

Een tweede aspect van de globali-

merendeel van die literatuur doet een

oppervlakte. Wanneer ideeën en cul-

sering herken je dan weer in andere

beroep op onze morele overtuiging.

turen met elkaar in contact komen

teksten in dit boek. We leven – ge-

Voor liberalen zijn deze argumenten

is dat geen confrontatie: het is een

lukkig – niet meer in een wereld met

overbekend terrein: we zijn al twee

kruisbestuiving.

netjes afgebakende bevolkingsgroepen, nationaliteiten en de occasionele

eeuwen lang de grootste pleitbezorger van universele humanistische

Feiten dus. Zo geven de cijfers onom-

vreemde eend in de bijt. Dit is een tijd

waarden – de vrijheid en gelijkwaar-

stotelijk weer dat migratie absoluut

van gemengde gezinnen, van vierde-

digheid van alle individuen met stip

geen monotoon en somber verhaal

generatieburgers die het terecht wei-

op nummer één. Dat ideologische

van laaggeschoolden of gelukzoekers

geren een etiket opgeplakt te krijgen

pleidooi heeft zijn merites. Onze sa-

is. Het is meer en meer een verhaal

dat verwijst naar één identiteit, één

menleving is er stap voor stap tole-

van geëngageerde wereldburgers, op

nationaliteit, één cultuur. Mensen,

kortom, die staan op hun vrijheid, op

In de bedrijfswereld is het stilaan

hun eigen veelzijdige identiteit en op

doorgedrongen dat diversiteit van

de vreugde die het geeft zelf je leven

ideeën en culturen de sokkel van een

Dat is, naar mijn mening, een van de

en toekomst vorm te geven.

uitgekiend

beleid

belangrijkste redenen waarom het li-

vormt. Vanuit de cognitieve en psy-

beralisme de voortrekker moet zijn

Over mensen spreken is over talenten

chologische wetenschappen zijn op-

en blijven van een open blik op de

spreken, over creativiteit. Ook daar

merkelijke inzichten overgewaaid die

diverse samenleving. Niet alleen is

ligt een fundamenteel en tastbaar ar-

deze strategie onderschrijven. We zijn

de wensdroom van een homogene

gument pro diversiteit. Nooit eerder

namelijk geprogrammeerd om wat

monoculturele samenleving er een

hadden we zoveel mogelijkheden om

herkenbaar en vertrouwd is te omhel-

met een hoog nostalgisch en pervers

met elkaar in interactie te treden en

zen – een zekere aversie tegen wat

gehalte. Het is er een die tussen de

ideeën uit te wisselen, bijvoorbeeld

nieuw en onbekend is zit in de mens

vrije samenleving en haar vooruitgang

via sociale media en andere techno-

ingebakken.

staat.

informatie moet vrijwel geen drempels

Dat leidt er in een moderne omgeving

Khadija Zamouri draagt meer dan één

meer overstijgen om snel en eenvou-

toe dat we onszelf onbewust verar-

steentje aan die liberale opdracht bij

dig met elkaar in contact te treden.

men – we zoeken, belonen en ver-

met Vele Tinten Blauw. En dat doen

Het

netwerk

trouwen profielen waar we ons kun-

ook de andere twaalf hoofdrolspelers

wordt op die manier een deeltjesver-

nen in vinden. Het is voor een stuk

in dit boek. Ze belichamen een kleur-

sneller. Wanneer ideeën botsen wor-

de verklaring waarom conservatieve

rijke samenleving. Of hoe vele tinten

den ze niet beschadigd, maar geven

krachten ijveren voor meer Vlaams

blauw vooral extra pigment opleveren.

ze elkaar toegevoegde waarde. Net

op radio en tv, voor Vlaams op twitter,

daarom moeten ze van elkaar ver-

enzovoort… Wie een samenleving op

schillen.

een mentaal dieet wil zetten van altijd

Gwendolyn RUTTEN

maar hetzelfde, zet dus de facto een

februari 2014

toekomstgericht

ideeënarm dieet voor.

logische platformen. Al die kennis en

wereldwijde

digitale

Voorwoord Guy Vanhengel

Brussels minister van Begroting

Het kleurrijke Brussel Met haar boek Vele Tinten Blauw

samenstelling van de stemgerechtigde

minees steunen ze met hun stemad-

raakt Khadija een gevoelige snaar. Bij

bevolking.

vies. Verkiezingen krijgen zo soms een

Open Vld zijn de mandatarissen van

mercantiel tintje.

buitenlandse origine niet zo dik ge-

Bij elke verkiezing hangen vitrines van

zaaid. Andere partijen doen het niet

de winkeltjes in Molenbeek, Schaar-

Bij de vorige gewestverkiezingen gin-

veel beter, zie maar naar de 5 procent

beek, Anderlecht, Brussel Stad bar-

gen we voor de Brusselse lijst ook ac-

parlementsleden van een “andere” af-

stensvol met affiches van allochtone

tief naar kandidaten van buitenlandse

komst in het Vlaams parlement.

kandidaten. Van àlle partijen. Ondanks

origine. Maar het resultaat was ronduit

die waaier aan keuze blijft het ons toch

ontgoochelend. Het waren eendags-

Het kosmopolitische Brussel heeft

verbazen dat de zovele hardwerkende

vliegen. Nooit hebben we ze achteraf

een gekleurder beeld dat veel meer

zelfstandigen van die winkeltjes op

nog op activiteiten teruggezien.

de realiteit weerspiegelt. In Sint-Joost

partijen blijven stemmen, wiens idee-

staat Emir Kir van Turkse afkomst aan

ëngoed ingaat tegen hun eigen belan-

Net daarom is het boeiend om de in-

het hoofd van de gemeente. In de

gen.

terviews met Open Vld mandatarissen

Brusselse regering zit ik naast Rachid

van buitenlandse origine in dit boekje

Madrane met Marokkaanse roots en

Dat komt omdat volop de ‘etnische’

Christos Doulkeridis van Griekse af-

kaart wordt getrokken. De origine, de

komst. En in het Brussels parlement is

huidskleur of de religie van de kan-

De geïnterviewden zijn stuk voor stuk

één op vier van buitenlandse afkomst,

didaat primeren vaak op de politieke

geëngageerde,

wat min of meer overeenkomt met de

opvattingen en bagage. Imams en do-

meertalige burgers die vooruit willen in

te lezen.

ondernemende

het leven. Ondanks hun totaal andere

In Brussel hebben we alvast heel wat

het Nederlandstalig onderwijs kiezen,

achtergrond en de hogere drempel die

potentieel, getuige daarvan de ouders

moeten we in het oog houden wie

ze moesten overschrijden, kozen ze

van buitenlandse origine die voor hun

onze opvattingen genegen is en er

voor Open Vld om dezelfde redenen

kinderen bewust kiezen voor het Ne-

zich wil voor inzetten. We hebben al-

als andere partijleden. Vrijheid komt

derlandstalig onderwijs. En we heb-

vast een enorm potentieel.

altijd

Verantwoordelijkheid.

ben Khadija Zamouri zelf: een politieke

Werkethiek. “Het eigen pad plaveien in

terug.

doorbijter, die aan de kar trekt, zoals

En vergeet niet, het is nog niet zo lang

plaats van te denken dat je vanzelf in

ze bewijst met haar Vele Tinten Blauw.

geleden dat Open Vld het etiket ma-

het land van Oz komt”, zo drukt één

Met Khadija Zamouri hebben we in

chopartij kreeg opgekleefd omdat de

van hen het beeldrijk uit.

Brussel ook onze witte raaf.

boegbeelden mannen waren. En zie nu eens: twee vrouwelijke federale

De vraag blijft: hoe overtuigen we meer

Het leert ook dat het nuttiger is om ge-

ministers en een voorzitter die aan het

van hun lotgenoten? Open Vld heeft

kleurdere kandidaten te vinden die al

stuur zitten.

alvast een bemoedigende ervaring

een tijdje meedraaien achter de scher-

achter de rug met de zoektocht naar

men, en ons gedachtengoed kennen

vrouwen. Stap voor stap baanden de

en genegen zijn. Zoiets vergt een in-

vrouwen zich een weg, met als gevolg

vestering, maar ook tijd en geduld.

nu drie vrouwelijke boegbeelden op federaal vlak.

Nu we in Brussel vaststellen hoeveel

Guy Vanhengel

ouders van buitenlandse origine voor

februari 2014

ÂŠhung.be photography

Samira BERSOUL

Over opgroeien in twee werelden Samira Bersoul is al meer dan 15 jaar actief in de tewerkstelling. Vandaag heeft ze haar eigen interim- en selectiekantoor in Aartselaar. In juni 2007 nam ze voor het eerst deel aan de federale verkiezingen. Een unieke ervaring en een bijzonder goed resultaat want ze verzamelde als 13de opvolger 12.798 voorkeurstemmen op de Senaatslijst achter haar naam. In 2010 behaalde ze 2.084 voorkeurstemmen op de lijst van de Kamer (4de opvolger - arrondissement Antwerpen). In 2012 nam ze deel aan de gemeenteraadsverkiezingen in Schelle. Daar tracht ze als ondervoorzitter samen met haar partijgenoten de lokale afdeling opnieuw succesvol te maken. Samira is de trotse mama van twee dochters van 9 en 11 jaar. 11

Samira Bersoul: “Liberalisme staat voor mij voor vrijheid van zijn.”

“Er is natuurlijk ook een keerzijde aan die medaille. Als ik terugdenk aan mijn kindertijd, dan was ik in België de dochter van de Marokkanen op de hoek. Kwamen we in Marokko toe, dan waren de Belgen gearriveerd. Tijdens mijn puberteit, die periode waarin we allemaal rondlopen met die vraag “wie ben ik?”, was dat best verwarrend. Thuis werd er van me verwacht dat ik de islam volgde. Op school was het allemaal integratie wat de klok sloeg. Zoeken naar je éne eigen ik in zo’n ‘dubbele’ situatie is niet evident.” ***

“Ik werd geboren in Reet – op 13 ja-

“De verschillen met gezinnen in onze

nuari 1976 was dat – als enig meisje in

omgevingen vielen me natuurlijk op.

een gezin met drie kinderen. Zo leer je

Ik zag hoe andere kinderen door hun

snel je mannetje staan. Ik groeide op

ouders werden ondersteund in hun

in een, zoals dat dan heet, “gemengd

schoolkeuze, in de keuze voor een

huwelijk”. Dat betekent net zoveel

verdere studierichting. Dat ging heel

als opgroeien in twee verschillende

natuurlijk. Het waren keuzes die ik op

werelden en culturen, maar dan in-

jonge leeftijd zelf moest maken. Maar

eens, gelijktijdig. Het levert bijzonder

ook dat is iets waar je pas later de

veel voordelen op, omdat je later een

voordelen van inziet. Mede door die

bredere kijk op de samenleving hebt

gemengde roots en mijn zelfstandige

– dat gaat gewoon vanzelf, op een

karakter wist ik al snel waarheen met

spontane manier. Als klein kind besef

mijn leven. Ik was pas zeventien toen

je dat niet meteen natuurlijk.”

ik bewust begon te bouwen aan de toekomst zoals ik die zag.”

*** ***

“Zo rond mijn 21ste ging ik aan de

voor de vrijheid van het individu, de

“Je kan je ook afvragen wat nu pre-

slag als tandartsassistente bij tandarts

persoon. De enige begrenzing? De

cies integratie is. De Nederlandse taal

Van Grieken. Dat was de echtgenoot

vrijheid van anderen niet inperken.

beheersen is alvast een belangrijk fa-

van Yolande Avondroodt, Open Vld-

Zoveel mogelijk vrijheid voor alle bur-

cet. Taal is de drager van kennis, van

politica en burgemeester van Schilde.

gers, daar meet een liberaal de staat

cultuur, van sociaal gedrag in een sa-

Die man moedigde mij aan om iets

van een samenleving aan af. De staat

menleving. Wie zich bereid toont de

positief te doen met mijn achtergrond.

is het vehikel dat die burgerrechten

taal te leren, betoont ook een zekere

Dat opgroeien in twee werelden was

beschermt, door bijvoorbeeld haar

belangstelling in al die zaken. Maar ie-

niet alleen een toegevoegde waarde in

eigen macht en die van religies tot

dereen die zelf een vreemde taal heeft

mijn leven, het kon dat ook voor ande-

een minimum te beperken. Precies

geleerd, weet dat wat voor de ene vlot

ren zijn. De actieve liberaal in mij was

daarom is liberalisme voor mij het

en gemakkelijk is, voor anderen zwoe-

geboren.”

beste antwoord op maatschappelijke

gen en zweten is. Dat doet niets af

conflicten: vroeger, nu en ook in de

aan het engagement, aan de poging.

toekomst.”

Ik durf zelfs de parallel te trekken met

Over liberalisme

het debat over het behoud van de ei-

“Liberalisme staat naar mijn aanvoe-

gen cultuur. Zolang mensen kunnen

Over integratie en discriminatie

blijven functioneren in de samenleving

maken van je eigen keuzes. Voor de vrijheid en de ruimte om te zijn wie je

“Ja, zelfs de mate waarin iemand zich

de vrijheid van anderen niet wordt in-

bent, zonder dat daar een morele be-

wil integreren – of niet – is niets meer

geperkt, lijkt er me niet echt veel aan

of veroordeling op volgt. Misschien

of minder dan een persoonlijke keuze.

de hand. Wederzijds respect, dat is de

waardeer ik dat des te meer omdat ik

Juist daarom moet je als persoon zelf

basis.”

heb moeten leren om te kiezen – en

rekening houden met de mogelijke ge-

heb moeten vechten voor mijn vrijheid

volgen van die eigen keuze. Dat geldt

en keuzes. Ook vandaag zie ik nog

niet alleen voor het integratiedebat,

heel veel jonge allochtonen worstelen

zo werkt het ook met solidariteit. Je

“Het integratiedebat wordt geen meter

met zichzelf. Hoe kunnen ze zichzelf

krijgt bijvoorbeeld een uitkering onder

vooruit geholpen met discriminatie en

zijn, en toch volgens alle maatschap-

bepaalde voorwaarden. Schend je die

vooroordelen. En die bestaan helaas

pelijke normen geïntegreerd, zonder

voorwaarden, dan kan je die uitkering

nog steeds aan weerszijden, daar wil

dat hun familie hun afvalt?”

verliezen. Idem voor het respect voor

ik duidelijk over zijn. Een kleine anek-

len voor “vrijheid van zijn”. Voor het

waar ze deel van uitmaken zonder dat

***

de wetgeving. Vrijheid brengt altijd

dote: ik ben al jaren actief in de uit-

***

verantwoordelijkheid met zich mee. ”

zendsector, en enkele jaren geleden

“Het uitgangspunt van het liberalis-

***

kreeg ik enkele Marokkanen over de me is het onvoorwaardelijke respect

vloer net voor sluitingstijd. Of ik dan geen werk had voor hen. Ik nodigde

hen uit om de ochtend erop terug te

discotheek om mijn identiteitskaart

dat meteen vertrouwen. Vertrouwen

komen, om ruim de tijd te kunnen ne-

gevraagd. Maar aan anderen, wiens

en wederzijds respect: ze stimuleren

men hen verder te helpen. Maar om-

Noord-Afrikaanse

duidelijker

engagement. En die positieve ener-

dat ze niet onmiddellijk werden ge-

zichtbaar waren, wel. Daar heb ik me

gie is broodnodig, want ik merk dat

holpen, was ik meteen de racist van

wel eens boos om gemaakt tegen

allochtonen vaak met een laag zelf-

dienst. Wat natuurlijk onzin is, gezien

portiers. Meteen komen dan de cli-

beeld worstelen. We zien dit zowel bij

mijn eigen Marokkaanse achtergrond.

chés over relletjes en problemen bo-

laagopgeleiden als bij hoogopgelei-

Zo zie je maar.”

vendrijven. Jammer dat iedereen dan

den. Ze zijn al blij als ze ergens een

over dezelfde kam wordt geschoren.”

kans krijgen, ook al is de job onder

looks

***

hun niveau. Op die manier laten we ontzettend veel talent liggen. Talent

“Oh ja, natuurlijk bestaat dat soort

Over blind solliciteren

dat we de komende jaren in onze ver-

discriminatie op uiterlijk wel. Dat heb

“Ik krijg in mijn interim- en selec-

grijzende maatschappij erg hard zul-

ik zelf niet persoonlijk, maar wel van

tiekantoor veel allochtonen over de

len nodig hebben.”

dichtbij meegemaakt. Mijn afkomst

vloer die zich heel graag willen bewij-

valt niet meteen aan me af te lezen.

zen. Wanneer ze vernemen dat ik ook

“De voorbije jaren werd er in het be-

Nooit werd me aan de ingang van een

van allochtone afkomst ben, schept

drijfsleven extra veel aandacht gege-

Samira Bersoul: “Elke mens heeft competenties, ongeacht zijn afkomst en zijn verleden.” 14

ven aan diversiteit. Vanuit de praktijk

heb gebruikt. Maar ik denk niet in vak-

man in de straat – en vooral bij de al-

durf ik toch te stellen dat er ook hier

jes of termen. Ik denk in mensen. En

lochtonen – bekend als de partij “voor

nog werk aan de winkel is. Ik kom nog

ik blijf ervan overtuigd dat elke mens

de rijken”. Dat is een perceptie die,

te vaak in bedrijven die, ondanks het

geboren wordt met een talent. Het is

zoals dat zo vaak gebeurt, niet over-

feit ze een diversiteitslabel hebben

aan ons om dit talent met hen te de-

eenstemt met de realiteit, maar die

verkregen en hier bovendien subsi-

tecteren.

helaas wel bestaat.”

openstaan voor het aanwerven van

Of je nu allochtoon of autochtoon

“Dan komen we automatisch bij de

allochtonen. Het is een discriminatie

bent, je mag het geloof in jezelf niet

vraag hoe we dan toch allochtonen

in bedrijven die nog steeds bestaat.”

verliezen. Elke mens heeft competen-

kunnen warm maken voor het libe-

ties ongeacht zijn afkomst en zijn ver-

ralisme – voor die bijzondere funda-

“We kunnen het onze allochtonen

leden. Kijk naar jezelf en besef welke

mentele waarden die ook voor hen

toch onmogelijk aanwrijven dat ze

kwaliteiten je wel hebt, want ook jij

een meerwaarde kunnen betekenen.

een groot aandeel hebben in onze

bent uniek!

Hoeveel allochtonen denken effec-

dies voor ontvangen, niet helemaal

werkloosheidscijfers, als niet elk be-

tief na over hun politieke voorkeur?

drijf openstaat om ze een eerlijke kans

Dirk Van Mechelen gaf me ooit vol-

En hoe kan Open Vld helpen om die

te geven. In de selectie en rekrutering

gende raad: “Maak van een probleem

zoektocht te stimuleren?”

gaat het toch om de talenten en com-

een opportuniteit”. Ik ben Dirk eeuwig

petenties van sollicitanten? Noch je

dankbaar voor deze woorden. Als

naam, noch je geboorteplaats bepaalt

“ongeschoolde

of je al dan niet competent bent om

de statistieken en registers) durf ik te

een job uit te oefenen. Om die reden

zeggen dat ik trots ben op wie ik van-

ben ik dan ook een grote voorstander

daag ben en op de weg die ik tot op

van “blinde sollicitaties”.”

heden heb afgelegd.”

allochtoon”(volgens

“Vrijheid is waar het allemaal om

Een positieve boodschap

draait bij het liberalisme. Het is dan

“Ik wil met mijn verhaal een positieve

ook de unieke idee die liberalen pro-

boodschap

Bovendien

moten. Maar wat is vrijheid? En wat is

houd ik niet zo van het woord alloch-

liberalisme? Volgens sommige strek-

toon en autochtoon. Het woord mag

kingen is vrijheid niet eens een es-

van mij best geschrapt worden, hoe-

sentieel punt van de liberale partij. De

wel ik het hier nu voor de eenvoud

liberalen staan spijtig genoeg bij de

meegeven.

Mahmut Ă&#x2013;Z

Wat is vrijheid? Mahmut Öz is kandidaat germanist–arabist en licentiaat antropologie. Hij is zelfstandig bouwondernemer die 25 mensen tewerkstelt in binnen- en buitenland en zes dagen op zeven werkt. Hij is tevens beëdigd vertaler-tolk voor zes talen in bijberoep. Daarnaast is hij vrijwillig brandweerman en evacuatieduiker in het korps van Temse. Hij is voorzitter van Jong Vld Temse, bestuurslid van Open Vld Temse en van Open Vld Regio Dender & Waas. En hij is lid van de Nationale Partijraad van Open Vld. 17

Naar een liberalisme voor iedereen

“De eigenheid van elk lid respecteren

“Ik geloof zeer sterk in een liberalisme

element. Dat wil zeggen dat twee

naar Angelsaksisch model, een libe-

mensen, die in andere omstandighe-

ralisme gericht op vrijheid. En ik ge-

den nooit zouden overeenkomen over

loof oprecht dat vele allochtonen zich

een onderwerp of elkaar misschien

in dit model kunnen vinden. Wat is

zelfs naar de haren zouden vliegen,

dan de drempel voor hen? Enerzijds

nu als volwassen mensen tegenover

de perceptie over Open Vld die door

elkaar kunnen zitten en in alle vrijheid

anderen in stand wordt gehouden.

zonder complexen hun mening kun-

Anderzijds het ontbreken van een glo-

nen uiten. Dat zou dan precies kunnen

bale visie op diversiteit.”

omdat het onder één koepel gesteund

lijkt mij in dit verhaal een essentieel

op vrijheid kan: het liberalisme.”

Over integratie “Integratie is het “naadloos kunnen functioneren” binnen een systeem. Voor mij slaat het begrip enkel op een eerste generatie nieuwkomers. Vanaf een tweede generatie

Mahmut Öz: “Nooit heb ik de noodzaak gevoeld om mijn geloof te verbergen en ik heb het nooit verborgen gehouden.”

wordt er beter gesproken over een subcultuur die bestaat vanuit een zeer sterk gedefinieerd wij-gevoel, mede door toedoen van enerzijds autochtonen die zich in hun cultuur manifesteren en anderzijds door de eerste generatie allochtonen die exact hetzelfde doet.” “Cultuur is een evolutief gegeven. De cultuur die er altijd geweest is en er altijd zal zijn bestaat overigens niet.

Mahmut Öz: “Ik geloof zeer sterk in een liberalisme naar Angelsaksisch model, een liberalisme gericht op vrijheid. En ik geloof oprecht dat vele allochtonen zich in dit model kunnen vinden.”

Niemand kan vechten tegen die evo-

met een lichaamstemperatuur van on-

taal. Elke taal is een verrijking voor

lutie, want dat is vechten tegen wind-

geveer 36,5° en rood bloed. En voor

ieder mens, zo ook de culturele ge-

molens. Verandering is misschien wel

iedereen, autochtonen en allochto-

schiedenis, feiten en faits divers. Ken-

de enige constante. Want binnen een

nen, ben ik gewoon Mahmut.”

nis is immers rijkdom. Voor mij is de

samenleving werkt iedereen (on)be-

Turkse taal en cultuur zeer toeganke-

wust mee aan cultuur. Mensen zoe-

lijk. Het is mij aangeleerd tijdens mijn

ken toenadering tot elkaar, passen

Over geloof en cultuur

opvoeding en ik blijf mij erin verdie-

zich aan elkaar aan, zoals ze zich ook

“Ik ben gelovig en praktiserend mos-

pen. Net zoals ik mij als antropoloog

moeten aanpassen aan het klimaat,

lim. Nooit heb ik de noodzaak gevoeld

nog steeds verdiep in antropologi-

de economie, het verkeer, de fauna &

om mijn geloof te verbergen en dat

sche studies. Dit alles is een deel van

flora enzovoort. In de feiten zijn we al-

heb ik dus ook nooit gedaan. Naast

mijn persoonlijke rijkdom.”

lemaal gelijk, we zijn allemaal mensen

het geloof verdiep ik mij in de Turkse

Maja KONOPKA

Over Polen en communisme

De 32-jarige Maja Konopka, afkomstig uit Polen, is bouwkundig tekenaar van opleiding. Zij werkt nu als servicedesk support engineer bij het beursgenoteerde Transics. Ze is moeder van twee dochters Sarah en Alexia. In 2012 nam ze deel aan de gemeenteraadsverkiezingen voor Open Vld in Ieper en is er bestuurslid van de afdeling. 21

“Polen is een heel mooi land, met veel

land was volledig afgesloten van de

Over liberalisme

natuurpracht en grote meren. Een

buitenwereld. Reizen was niet toege-

“Precies omdat mijn vader me op een

land met een volk van doorzetters,

laten. Vreemde talen aanleren mocht

andere manier naar de wereld leerde

werkers en avonturiers.

ook niet. Enkel het Russisch was toe-

kijken, begon ik veel waarde te hech-

gelaten.”

ten aan een liberaal denkkader. Ik

Maar ook

een land dat vroeger communistisch

geloof sindsdien bijzonder hard in de

was. Wij hebben daar helemaal niet voor gekozen. Het werd ons opgelegd

“Kortom, het communisme was een

kracht die voortvloeit uit de vrijheid

door Rusland. Ik herinner me dat het

leugen, gestuurd door valse propa-

van denken en ondernemen – hoe die

vooral op mijn ouders en grootouders

ganda die Polen uiteindelijk vele ja-

kracht zowel het eigen welzijn als het

diepe indrukken heeft nagelaten.”

ren van stilstand heeft opgeleverd.

welzijn van de medemens ten goede

Mijn vader vluchtte naar Oostenrijk

komt. Ik geloof in een economisch kli-

“Het communisme liet geen ruimte

en vroeg er politiek asiel. Hij werkte

maat dat de kans geeft aan alle men-

voor zelfontplooiing. Er waren geen

in Oostenrijk tot

het communisme

sen, in al hun diversiteit, om zich te

politieke partijen, er was alleen die

uiteindelijk ineenstortte. Die ervarin-

ontwikkelen en zelf in hun eigen be-

ene partij. Er was censuur op tv, er

gen in Oostenrijk hebben mij in staat

hoeften te kunnen voorzien.”

was iemand die jou een job gaf, of

gesteld om het verschil te zien tussen

die je nu beviel of niet. Voor bepaalde

de realiteit van de Westerse Wereld en

“Maar elke liberale partij heeft ook de

kaderfuncties kon je enkel sollicite-

die van het communisme. Mijn vader

verantwoordelijkheid om de econo-

ren indien je lid was van de partij. Het

heeft mij daar bij geholpen.”

mie in vraag te stellen. Welke effecten heeft ze op ecologisch en menselijk vlak, op het algemeen welzijn? Dat zijn de uitdagingen van vandaag en die mogen we niet uit de weg gaan. Bij uitstek het liberalisme kan altijd meebewegen, meedenken en nieuwe oplossingen bedenken. De verande-

Maja Konopka: “Van internationale samenwerking wordt uiteindelijk iedereen beter.” 22

rende economische omgeving biedt nieuwe uitdagingen, nieuwe innovatiegolven, nieuwe jobs.”

Voor een verenigd Europa “Bijna al die nieuwe uitdagingen kennen geen landsgrenzen meer, ze

overstijgen ze. We moeten daarom

ontwikkelingssamenwerking,

mijn tweede job technische onder-

ook allemaal samenwerken over die-

motor van welvaart. Zo benen andere

steuning aan Poolse klanten van een

zelfde landsgrenzen heen. Dat kan,

landen onze economische standaard

Belgisch transportbedrijf. Internatio-

met een verenigd Europa dat veel kan

bij. Als ik zie hoe snel België en Vlaan-

nale samenwerkingen zorgen ervoor

leren van zijn verschillende culturen.

deren hersteld zijn na de Tweede We-

dat iedereen er uiteindelijk beter van

Verenigd in diversiteit, een grotere

reldoorlog, dan denk ik dat Oost-Eu-

wordt. Ik weet dus beter dan wie ook

rijkdom kan je als continent eigenlijk

ropa met één generatie harde werkers

waar de meerwaarde van het Euro-

niet bezitten. Het Europees project is

ook veel kan rechtzetten.”

pese project ligt.”

er een dat zijn tijd vergt, maar ik ben ten volle van de kracht van dat project

“Over de Belgische instanties

ben

overtuigd. Het garandeert een goede

Over bouwkunde

ik vol lof, omdat ik als buitenlander

toekomst voor alle burgers. Aan ons

“Na mijn studies bouwkundig teke-

altijd voldoende werd geïnformeerd.

om als geëngageerde burgers ons

naar in Polen startte ik mijn eerste

De Nederlandse taal leerde ik aan de

steentje bij te dragen.”

job als zelfstandig bouwcoördinator

Universiteit Gent. Dat is erg belang-

voor een Belgisch bedrijf. Momenteel

rijk. Taal is overal de eerste sleutel.”

“Immigratie is van alle tijden, en is

ben ik servicedesk support engineer

in essentie een positief verhaal over

bij Transics NV, een beursgenoteerd

kruisbestuiving. Maar je mag geen

software bedrijf met hoofdzetel in Ie-

Vrije tijd

naïeve politiek voeren, noch mag

per. Mijn taak bestaat hoofdzakelijk

“Mijn vrije tijd spendeer ik vooral met

je mensen de illusie op hoop geven

uit het analyseren en oplossen van

mijn kinderen, familie en vrienden. Ik

wanneer die er niet altijd, of in alle

problemen.”

spreek vlot meerdere talen: Nederlands, Pools, Engels en Duits. Voor mij

omstandigheden is. Dus focus je best op win-winverhalen, zoals eco-

“Bij mijn zoektocht naar een job heb

is een gezonde levensstijl ontzettend

nomische migratie: hier hebben we

ik nooit veel hindernissen gekend,

belangrijk. Ik sport heel graag. Zo ga

helpende handen tekort, en die nood

dankzij de toetreding van Polen bij de

ik meerdere keren in de week lopen

kan gelenigd worden door migranten.

Europese Unie. Mijn beide jobs waren

op de Ieperse Vestingen. Daarnaast

Op die manier grijpen ze ook de kans

een gevolg van economische samen-

voel ik me ook sterk aangetrokken

op een beter leven, en niet zelden zie

werking tussen de twee landen waar

tot moderne kunst. Zo bewonder ik

je die mensen dan later terugkeren

mijn talenkennis

en uiteraard mijn

de creativiteit en visie van Jan Fabre.

naar het land van herkomst, om daar

technische kennis een belangrijke rol

Bovenal ben ik heel sociaal ingesteld.

een eigen zaak te stichten.”

speelden. Waar ik in mijn eerste job

Ik hou er van met mensen te praten en

de samenwerking coördineerde tus-

naar hen te luisteren. Ook dat is naar

“Het is ook een kwestie van te blijven

sen Belgische en Poolse bedrijven in

verluidt een erg liberale eigenschap.”

pleiten voor vrijhandel. Dat, en niet

de Belgische bouwsector, geef ik in

Younes ZANKI

â&#x20AC;&#x153;Werken moet beloond worden en dat moet je voelen op het einde van de maandâ&#x20AC;? Younes Zanki is 34 jaar, geboren en getogen in Waregem. Hij is gehuwd en heeft een zoontje van 3 jaar. Zijn vrije tijd gaat naar zijn familie en vrienden, uit eten en sporten (fitness, lopen). Hij is vrachtwagenchauffeur, maar volgt momenteel avondonderwijs om zich om te vormen tot commercieel afgevaardigde (2de jaar). Tevens is hij lid van de ouder- en schoolraad. Daarnaast is hij bestuurslid van Open Vld Waregem. 25

Younes Zanki: “Zoveel mogelijk mensen moeten aan het werk worden gezet en moeten langer werken om alles betaalbaar te houden.”

“Vooral de jongere generatie is liberaal. De oudere generatie meen ik is nog erg links georiënteerd en gelooft ook nog sterk in het gratis-verhaal. Maar dat bestaat niet, alles heeft zijn prijs. Ik denk dat het interessant zou zijn indien Open Vld zou tonen hoe de partij staat tegenover de islam en tegenover diversiteit. Dat kan misschien wel tijdens debatten in een moskee of zo?”

Werken belonen “Werken moet correct beloond worden. Op het einde van de maand moet je in je portemonnee voelen dat je gewerkt hebt. Het loon moet een stuk

Kiezen voor liberale ideeën

hoger liggen dan de uitkeringen en

“Waarom heb ik gekozen voor Open

een geleidelijke afbouw van de uitke-

Vld? Misschien kan mij beter de vraag

ringen bij langdurige werkloosheid is

gesteld worden waarom ik niet voor

noodzakelijk. Maar langdurige werk-

andere partijen gekozen heb. Voor

lozen moeten wel beter opgeleid en

mij is Open Vld een middenweg, niet

omgevormd worden zodat ze opnieuw

te links, niet te rechts. Linkse partijen

kunnen ingezet worden op de arbeids-

beogen een groter overheidsbeslag

markt en zo hun steentje kunnen bij-

en een betuttelende staat. Rechtse

dragen aan de maatschappij. Zoveel

partijen verzanden in een negatief dis-

mogelijk mensen moeten aan het werk

cours. En dat hebben we vooral niet

worden gezet en moeten langer wer-

nodig. Vandaar de keuze voor Open

ken om alles betaalbaar te houden.

Vld en het liberalisme. Want wat ik zo

En via systemen als het tweedekans-

mooi vind aan het liberalisme is dat

onderwijs moeten mensen zich ook

het een individu zoveel mogelijk vrij-

op latere leeftijd nog kunnen vormen

heid geeft, zolang de vrijheid van an-

of bijscholen om op de arbeidsmarkt

deren maar niet wordt ingeperkt.”

mee te kunnen draaien.”

Onderwijs

Behandel anderen zoals jezelf behan-

keren wonderwel in om bij de begro-

“We moeten allochtonen ervan over-

deld wil worden.”

tingscontrole of begrotingsopmaak

tuigen hoe belangrijk onderwijs wel is.

belastingsverhogingen te weren.”

Het is de basis voor later. Het begint

“Als jongeren van allochtone origine

allemaal bij de ouders die hun school-

trouwen gebeurt dit meestal

nog

“En Annemie Turtelboom heeft met

gaande kinderen moeten opvolgen.

met een vrouw of man van dezelfde

het justitiedepartement zeker niet de

Het is bovendien ook de verantwoor-

cultuur. Maar ze vinden wel meer en

gemakkelijkste taak op zich geno-

delijkheid van de ouders om hun kin-

meer een partner die het Nederlands

men, maar ze slaagt in haar opzet.

deren kansen te geven op onderwijs,

ook machtig is, dus minder uit het

Effectieve straffen moeten daadwer-

door onder meer het aanvragen van

land van oorsprong. Jongeren weten

kelijk uitgevoerd worden. Ook zijn er

beurzen en andere faciliteiten, indien

heel goed hoe belangrijk integratie is,

al een aantal gedetineerden gerepatri-

zij hiervoor in aanmerking komen. Ou-

dus verkiezen ze eerder iemand die

eerd naar hun land van herkomst om

ders hebben hier een verantwoorde-

geïntegreerd is. Huwen met iemand

hun straf daar uit te zitten. Dit lijkt me

lijkheid in.”

uit het land van oorsprong betekent

een stap in de goede richting, dankzij

een heel integratieproces doorlopen,

de inzet van de minister van Justitie.”

erg tijdrovend is dat.”

Integratie

“Ook Maggie De Block heeft geen

“Het belangrijkste bij integratie is de

gemakkelijke taak. Ze oogst terecht lof voor haar strenge, maar correcte

vergemakkelijkt ook de zoektocht

Alexander, Annemie en Maggie

naar werk, zeker omdat je je als al-

“Belastingen moeten niet steeds om-

leid. Ze is de enige die geen extra geld

lochtoon dubbel zo hard moet bewij-

hoog bij elke begroting. Alexander

gevraagd heeft aan de regering, inte-

zen. Wederzijds respect is essentieel.

De Croo slaagde er al verschillende

gendeel. En gezinshereniging moet

taal, iedereen heeft er baat bij. Het

aanpak van het asiel- en migratiebe-

voldoen aan voorwaarden zoals het verplicht aanleren van de taal. Daarbovenop dient een partner uit een ander land over voldoende middelen te beschikken om in het eigen onder-

Younes Zanki: “Belastingen moeten niet steeds omhoog bij elke begroting.”

houd te voorzien als hij of zij zich hier komt vestigen.”

Yasmine NASRA

â&#x20AC;&#x153;De belangrijkste letter binnen de partijnaam van Open Vld is de Lâ&#x20AC;?

Yasmine Nasra is studente toegepaste psychologie aan de Vives Hogeschool in Kortrijk. Zij is voorzitter van Jong Vld Groot-Aalst, bestuurslid bij Jong Vld Kortrijk en bestuurslid bij Jong Vld Nationaal. 29

Vanwaar die interesse in politiek? En voor Open Vld, meer precies?

verwachten – of hopen ergens mis-

“Daar zijn eigenlijk twee kantelpunten

graag, want ze hebben me altijd alle

samengekomen. Zo ben ik tijdens mijn

kansen gegeven. En dat doen ze nog

puberteit beginnen nadenken over het

steeds. Het beste bewijs: ze steunen

islamitische geloof waarbinnen ik ben

me in mijn keuze en engagement voor

opgevoed. Meerbepaald struikelde ik

Open Vld. Mijn moeder zei mij nog: “ik

over de tweedeling tussen hel en pa-

weet waarom je bij de Open Vld zit.

radijs, iets wat typerend is voor elke

Het is voor la liberté.” En ze heeft ge-

monotheïstische godsdienst.”

lijk: de belangrijkste letter binnen de

schien – dat ik terug het “licht” zal zien. Maar tegelijkertijd zien ze me

partijnaam van Open Vld is de L.” “Van dan af aan heb ik een hele evolutie doorgemaakt. Zo ben ik geen

“Tweede bepalend ogenblik: Toen

moslim meer, ik heb afstand geno-

ik in de derde graad zat nam ik deel

men van mijn religie – weliswaar mét

aan het jongerenparlement. Ik wou

behoud van het volle respect voor de

de politieke partijen beter leren ken-

cultuur van mijn ouders. Mijn ouders

nen, maar wist niet wat ze inhielden. Daarom ben ik toen ook – ik was 17 – veel meer naar het nieuws beginnen kijken.

Andere partijen wilden

mij toen aantrekken, herinner ik me nog. En dan was ik aanwezig op een

Yasmine Nasra: “Ik heb afstand genomen van mijn religie, maar ik wil er wel aan toevoegen dat ik respect heb voor de cultuur van mijn ouders.” 30

sprekersavond met Maggie De Block. Daar sloeg de vonk voor Open Vld onmiddellijk over. Sinds 2012 ben ik lid. “ “Je kan wel stellen dat ik de politieke microbe meteen stevig te pakken heb gekregen. Ik ben ondertussen voorzitter van Jong Vld Groot-Aalst, bestuurslid bij Jong Vld in Kortrijk, de stad waar ik studeer, en ik ben be-

stuurslid en vervangend secretaris bij Jong Vld Nationaal. Ik ben trouwens ook lid van LVSV Gent en Brussel. Mijn vrije tijd is dus vrijwel volledig ingenomen door de politiek. Politiek is mijn passie geworden.”

Yasmine Nasra: “Dat vind ik heel jammer, dat partijen allochtonen aantrekken louter voor de stemmen.”

Waarom heb je niet voor de andere partijen gekozen? “Een nationalist was ik al niet. Het Vlaams gevoel is niet de sterkste emotie die bij me opkomt. Ik ben niet religieus – zoals ik daarnet vertelde, dus was CD&V niet meteen een keu-

tijen hen niets te bieden hebben. Ter-

gen doen. De aantrekkingskracht van

ze. En het socialisme legt te veel de

wijl ik net denk dat velen onder hen er

Open Vld is net dat iedereen er wel-

focus op groepen, terwijl voor mij de

in wezen een liberaal wereldbeeld op

kom is, en dus moet iedereen er zich

verantwoordelijkheid veel meer bij het

nahouden.”

ook welkom voelen om wie hij of zij is:

individu zou moeten liggen. En daar-

een uniek mens.”

om ben ik liberaal: omdat ik vind dat

“Daarnaast houd ik niet zo van die eti-

de verantwoordelijkheid veel meer bij

ketten. We moeten niet zozeer “de al-

“Ik ben bijvoorbeeld zelf op de partij

mensen zelf moet liggen. De overheid

lochtonen”, tussen aanhalingstekens,

afgestapt. De verantwoordelijkheid

is, zoals ik het zie, enkel nodig voor

maar individuen – ménsen – overtui-

ligt bij het individu , van welke ori-

essentiële zaken zoals gezondheids-

gen van de kracht van het liberale

gine ook, om de stap naar een partij

zorg.”

verhaal. Het is ten slotte een verhaal

te zetten. Hoe kunnen we er dan voor

dat elke mens centraal stelt. Mensen

zorgen dat mensen die stap willen en

moeten dus zelf inzien hoe waardevol

kunnen zetten? Als ze geëngageerd

Op welke manier kunnen we allochtonen overtuigen van het liberale verhaal?

dat is. Daarom maken we een grote

zijn en er tijd in willen steken, dan zijn

fout als we allochtonen benaderen al-

ze zeker meer dan welkom. Ik ben op

leen omdat ze “vreemd” zijn. Dat doen

dat vlak sowieso tegen positieve dis-

“Eerst en vooral vrees ik dat veel al-

anderen al. Liberalen mogen niet in

criminatie en quota. Competenties,

lochtonen aangepraat wordt dat ze

deze denkfout vervallen of diezelfde

talenten erkennen en talenten herken-

hier per definitie tot het linkse kamp

strategie gebruiken, net zoals we het

nen, en er iets mee doen: daar draait

behoren. Ze denken dat rechtse par-

niet alleen om de extra stemmen mo-

het om bij mij.”

Inan AKBAS

â&#x20AC;&#x153;We moeten die nieuwe wereld omarmen, niet afstotenâ&#x20AC;?

Inan Akbas is 35 jaar en de trotse vader van een zoontje. Hij is master in de politieke en sociale wetenschappen. Hij is uitgever bij Beefcake Publishing & Eindredacteur t888 bij de VRT. 33

Waarom ben je liberaal en niet anders? “Ik heb mijn interesse voor politiek van mijn ouders geërfd. Je zou ze links-liberaal kunnen situeren. Mijn ouders zijn van Turkse origine, maar ik ben hier geboren en opgegroeid. Turkije is voor mij dus eerder een vakantieland. Vroeger bracht ik er geregeld een bezoek aan mijn familie, nu ga ik erheen wanneer ik de batterijen

Inan Akbas: “Liberaal zijn is voor mij synoniem aan vrij zijn: de vrijheid van het individu met respect voor de medemens zonder al te veel verboden.”

even opnieuw wil opladen. Mijn speciale band met Turkije is dus eigenlijk dezelfde als die van Guy Verhofstadt met Italië (glimlacht).” “Ik ben als niet-praktiserend moslim

hadden dezelfde ideeën, we zaten in

schermen, maar in 2012 kwam ik op

opgevoed. Nu ben ik niet meer gelo-

dezelfde fase van ons leven. Hij heeft

voor de provincieraadsverkiezingen.”

vig, maar ik ben ook niet perse tegen

mij overtuigd om lid te worden van

het geloof. Dat is net liberaal zijn: de

Open Vld.”

die respecteren, zonder daar al te veel

“Lid worden is één zaak, maar ik be-

Waarom heb je niet voor een andere partij gekozen?

voorwaarden aan te stellen of dingen

gon ook de vergaderingen en activitei-

“Het programma van Groen! is voor

te verbieden.”

ten bij te wonen – de liberale recepties

mij te beperkt tot klimaat en duur-

mogen er best wezen. Op dergelijke

zame ontwikkeling. Vaak hebben de

mens zijn of haar vrije keuzes laten en

gelegenheden leer je coryfeeën zoals

Vlaamse groenen ook onrealistische

Hoe ben je in contact gekomen met Open Vld?

Herman De Croo en Guy Verhofstadt

standpunten over belangrijke issues.

kennen. Dat zij zo benaderbaar wa-

Dus Groen! is nooit een optie ge-

“Sinds 1996 woon ik in Gent. Ik ben

ren, in dialoog wilden treden en mij

weest. Bij de socialisten heb je dan te

daar vrij snel abonnee geworden van

behandelden als gelijke, was voor mij

veel de nadruk op het overheidsappa-

AA Gent, onze voetbaltrots zeg maar.

verbazingwekkend. Bijna een open-

raat, het paternalistische en pampe-

Daar ben ik die andere hevige sup-

baring. Het sterkte me in mijn liberale

rende, terwijl je bij de liberalen net het

porter, Mathias De Clercq, tegen het

overtuiging en ik begon me actief in

individu meer verantwoordelijkheid

lijf gelopen. Het klikte onmiddellijk: we

te zetten in de partij. Eerst achter de

geeft. Neem nu het socialisme: ze kie-

racisten bestaat die hen liever kwijt

leven wordt georganiseerd – dat ge-

Is er liberaal potentieel onder allochtonen?

voel heb ik er bij.”

“Uiteraard, heel véél zelfs! Ik geef een

heerst, en ze is fout. Volgens mij is er

zen een beetje in jouw plaats hoe je

dan rijk zijn. Dat is de perceptie die er

voorbeeld. Veel Turkse Belgen, of

dus een enorm potentieel aan kiespu-

“Voorts heb je nog CD&V. Daar kan

hoe je het ook wil noemen, zijn han-

bliek, maar we bereiken deze mensen

ik eigenlijk kort over zijn: de keuze is

delaars. Ze zitten boordevol zin voor

niet omdat we slecht of niet gericht

gewoonweg nooit bij me opgekomen.

initiatief. Mijn vader werkte eerst in

genoeg communiceren.”

N-VA heeft dan weer sociaalecono-

de koolmijnen, maar toen die sloten,

mische ideeën die te vergelijken val-

is hij zelfstandige geworden. Vele van

“Misschien moeten wij als liberalen

len met die van Open Vld, maar het is

z’n generatiegenoten zijn nu onderne-

veel duidelijker stellen waar we voor

een nationalistische partij. En de strijd

mers. En laat economie net de core-

staan: voor vrijheid en verdraagzaam-

voor een onafhankelijk Vlaanderen

business zijn van Open Vld.”

heid, voor belastingverlagingen, voor

spreekt mij gewoonweg niet aan.”

de belangen van de ondernemer; “Weet je, er heerst nog steeds een

tégen discrimantie ook. Dat zijn fun-

“Dus, ik was gedoemd om voor Open

groot misverstand onder allochtonen.

damentele beginselen van het libera-

Vld te kiezen (lacht). Het liberalisme is

Velen onder hen denken nog steeds

lisme, net zoals de scheiding tussen

voor mij, als eeuwige optimist, sowie-

dat enkel de groenen en de socialis-

religie en staat en de vrijheid van me-

so een logische keuze. Het is duidelijk

ten hen aanvaarden of voor hen op-

ningsuiting dat zijn. Er is dus werk aan

dat zonder liberalisme, zonder onze

komen, en dat de rest in essentie uit

de winkel voor onze partij.”

drang naar vrijheid, vooruitgang en vernieuwing, essentiële en evidente zaken zoals smartphones, tablets, internet, toerisme en globalisering niet zouden bestaan. We leven in 2013, niet in 1950. De wereld is razendsnel aan het veranderen. We moeten die nieuwe wereld omarmen, niet afstoten. Dat is de realiteit, of je het nu wil of niet. Je kan er dus maar beter enthousiast mee aan de slag gaan, zelf de toekomst vormgeven. Dat is liberalisme.”

Inan Akbas: “Nu ben ik niet meer gelovig, maar ik ben ook niet anti-geloof.” 35

Khadija ZAMOURI

“Onderwijs is de sleutel voor emancipatie en ontwikkeling, voor vooruitgang en verbetering”

Khadija Zamouri is sinds 2011 Vlaams volksvertegenwoordiger. Zij volgde in dat jaar op 6 juli Sven Gatz op. Daarvoor was zij werkzaam op verschillende kabinetten, van de ministers Annemie Neyts, Guy Vanhengel en Jean-Luc Vanraes. Zij is van opleiding regentes Geschiedenis – Engels en was werkzaam in scholen in Jette, Koekelberg, Antwerpen en Kigali (Rwanda). Zij was eveneens coördinator Nederlands bij de Foyer en onderwijsbegeleider bij Voorrangsbeleid Brussel. Sinds 2012 is zij gemeenteraadslid in Koekelberg. Ze is gehuwd en heeft 4 kinderen. 37

‘Vooruit Khadija, jij kan dat ook!’

neraties Zamouri’s leefden. Hij vertrok

men. Na twee jaar liet pa Zamouri zijn

op een verre reis naar het Vlaamse

vrouw en twee kleuters overkomen. In

Om iets na negenen op een zomer-

Hoboken. Niet op vakantie, maar om

het gezin van elf kinderen was Khadija

avond begin juli 2011 veranderde

er als gastarbeider aan de Antwerpse

in februari 1967 de eerste van acht

met een telefoontje van Sven Gatz

tunnels te gaan werken. Om zijn pas-

Zamouri’s die nog onder de Antwerp-

de wereld voor Khadija Zamouri. De

poort te kopen, de reis te bekostigen

se hemel het levenslicht zouden zien.

toenmalige fractievoorzitter van Open

en de eerste weken in België door te

‘Achteraf bekeken heb ik vooral grote

Vld bracht haar op de hoogte van zijn

komen, had hij een ingrijpende beslis-

bewondering voor mijn moeder’, ver-

volslagen onverwachte ontslag uit de

sing genomen: hij verkocht de schele

telt Khadija. ‘Zij was de stuwende

politiek. ‘Maar ik reken er wel op dat

koe die het hele huishouden van melk

kracht in ons gezin. Ze kon schrijven

jij als mijn eerste opvolger Vlaams

voorzag. Zijn vrouw, een peuter van

noch lezen en ze sprak geen woord

volksvertegenwoordiger wordt’, zei

één en een kleuter van drie bleven

Nederlands. Maar wat een doorzet-

Gatz. En zo belandde de toen 44-ja-

in Ichrifen achter. Vader zou immers

tingsvermogen, wat een boerenwijs-

rige Zamouri in het Vlaams Parlement.

maar een jaar of twee wegblijven. Het

heid en intelligentie! Het was zij die

plan bestond er in om met het vele

ons aanspoorde om vooruit te willen

De wortels van Khadija Zamouri liggen

geld dat hij in het rijke België als het

in het leven. En hoe zouden wij als mi-

in Ichrifen, een onooglijk dorpje in het

slijk uit de metropijp zou scheppen,

granten vooruit moeten komen? Door

Marokkaanse Riff-gebergte. Daar ver-

terug te keren en in Ichrifen een win-

te studeren! Hoe vaak voer ze tegen

liet haar vader op een mooie ochtend

kel te openen. Helaas, dat plan bleek

mij niet uit ‘Vooruit Khadija, als de

in 1964 het lemen huis waar drie ge-

iets moeilijker te realiseren dan te dro-

anderen dat kunnen, kan jij dat ook!’ En toen ze zelf uit de kleine kinderen was, op haar 55ste, is ze eindelijk Ne-

Khadija Zamouri: “Iets wat me de jongste tijd grote zorgen baart, is een nieuwe segregatie in ons onderwijs, ondanks het decreet op de gelijke onderwijskansen.” 38

derlandse en Arabische lessen gaan volgen. Nederlands, om mee te kunnen met haar kroost en haar buren, Arabisch, omdat ze als vrome moslima ook zelf de koran wilde kunnen lezen. Ze was de eerste van de allochtone kinderen in haar buurt in Hoboken die niet zomaar om de hoek naar de vakschool moest maar naar het Atheneum mocht om er algemeen vormend

verbetering. Van de samenleving, maar

tram. ‘Als je met de tram naar school

Hoe ben je daarna in Brussel beland?

gaat, moet je wel proper zijn, wist mijn

“Die startersbaan was maar een tij-

de kansarme leerlingen, zoals de Vla-

moeder. Ik kreeg nieuwe kleren en een

delijk contract van een schooljaar. Ik

mingen van vreemde origine meer dan

echte aktentas die ze ergens tweede-

hoorde daarna over een vacature voor

gemiddeld zijn. Iets wat me de jongste

hands op de kop had getikt. Wat was

een coördinator Nederlandse Taalles-

tijd grote zorgen baart, is een nieuwe

ik fier.’

sen voor Migranten bij het integratie-

segregatie in ons onderwijs, ondanks

secundair onderwijs te volgen, met de

ook van de leerlingen. En al zeker van

centrum De Foyer in het Brusselse

het decreet op de gelijke onderwijs-

Na de humaniora ging Khadija naar

Molenbeek. Dat werd toen geleid

kansen. Scholen blijken immers de

de Normaalschool. Ze wilde regen-

door Johan Leman. Ik solliciteerde

leerlingen met een andere thuistaal dan

tes worden. ‘Toen ik de poort binnen

en tot mijn eigen verrassing werd ik

het Nederlands binnen dezelfde stu-

wilde gaan, vroeg een van de leraars

aangeworven. Het waren ontzettend

dierichting bij elkaar in klasjes onder te

mij of ik wel zeker was dat ik niet op

boeiende jaren. Eigenlijk waren die

brengen. Zo krijgen kinderen die thuis

de Technische School ernaast moest

lessen Nederlands en de coördinatie

geen Nederlands spreken niet alleen

zijn. Ik voelde me heel klein en onwen-

daarvan in drie gemeenschapscentra

minder oefenkansen Nederlands maar

nig. Ik koos voor Engels, geschiede-

in Brussel een beetje de voorloper van

ook minder kansen om medeleerlingen

nis en moraal. Dat laatste vertelde ik

de Huizen van het Nederlands die we

van Vlaamse origine goed te leren ken-

thuis niet. Mijn ouders zouden het

vandaag kennen. En ik kwam terecht

nen, er vriendschapsbanden mee te

niet begrijpen dat ik als moslim voor

in het multiculturele Molenbeek. Ik

sluiten, te zien hoe ze leven en denken.

zoiets goddeloos koos. Maar ik wilde

dacht in die tijd, wat zitten die Ant-

En omgekeerd. Het is in het onderwijs

net weten waaraan mensen die niet

werpse Vlaams Blokkers toch te za-

dat jongeren elkaar moeten leren ken-

gelovig zijn, zich dan optrekken als

gen over Borgerhout! Dan hadden ze

nen, leren discussiëren over hun ver-

dat iets anders dan godsdienst is. Zo

Molenbeek nog niet gezien.”

schillen en hun gelijkenissen en hoe ze

leerde ik dat je ook zonder religie vol-

elkaar toch kunnen leren waarderen en

gens mooie humanistische waarden

respecteren. Als ze volwassen zijn, is

eerste regentes van allochtone ori-

Heeft die periode in het onderwijs en in de integratiesector je politiek engagement beïnvloed?

gine. En na mijn studies ben ik in een

“Heel erg, ja. Zoals mijn moeder me

startersbaan in het Antwerps middel-

met de paplepel heeft meegegeven,

baar onderwijs begonnen.’

blijf ook ik ervan overtuigd dat ons on-

Hoe ben je van het onderwijs en de integratiesector dan in het Vlaams Parlement geraakt?

derwijs de sleutel is voor emancipatie

“Tja, dat is een lang verhaal. Op een

en ontwikkeling, voor vooruitgang en

avondje uit leerde ik een Vlaamse

en normen je leven kunt inrichten, dat je kunt geloven in de maakbaarheid van de mens. Ik studeerde af, als de

het vaak te laat.”

Brusselaar kennen. Hij bleek op

Om die individuele keuzes zelf te kun-

die zij wel als huwelijkskandidaten

het kabinet te werken van Annemie

nen maken, moet je beschikken over

zagen voor mij. Ik wilde daar niet van

Neyts, die in 1999 minister was ge-

zekere liberale rechten en vrijheden.

weten. Ik wilde zelf beslissen met wie

worden en nog iemand zocht die

En om een samenleving van diverse

ik zou trouwen. Ik wilde breken met

thuis was in het Nederlandstalig on-

mensen te kunnen laten functioneren,

de traditie die in nog zoveel gezinnen

derwijs van het multiculturele Brussel.

moeten alle mensen een gemeen-

van Marokkaanse origine bestond en

Zo ben ik voor Annemie gaan werken.

schappelijke sokkel van waarden en

soms nog bestaat. Uiteindelijk ben ik

Niemand vroeg me of ik liberaal was,

normen erkennen. En is er wederzijds

thuis weggegaan en alleen gaan wo-

niemand vroeg me lid te worden van

respect nodig tussen mensen. Daar-

nen. Dat was niet gemakkelijk. Ik hield

de liberalen. En na Annemie ben ik

om voel ik me bij de liberalen perfect

van dat warme nest thuis, van de vei-

blijven werken voor Guy Vanhengel en

thuis. Ik weet dat ik daar probleem-

ligheid en zekerheid die een beproefd

Jean-Luc Vanraes, de volgende libe-

loos moslima kan zijn, zoals ik zelf

traditioneel normen- en waardenka-

rale ministers die ook bevoegd waren

geen problemen heb met vrijzinnige

der geeft. Na een tijdje ontmoette ik

voor het onderwijs in Brussel. Op die

liberalen. Zolang we elkaars overtui-

toch een man van Marokkaanse ori-

liberale kabinetten had ik in die jaren

ging maar respecteren. Dat is actief

gine die ik zelf wel zag zitten. Hoewel

Sven Gatz leren kennen. Sven had

pluralisme.

hij aan de ULB had gestudeerd bleek

voor Open Vld zitting in het Vlaams

hij echter nog teveel vast te hangen

Parlement. Op zekere dag vroeg hij

Bovendien kom ik uit een cultuur

aan de traditionele ideeën over de rol

me of ik me politiek wilde engageren

waarin zelfredzaamheid en onderne-

van de vrouw in Marokkaanse gezin-

door op een lijst te staan. En zo ben ik

mingszin belangrijk zijn. Mijn naam

nen. Achteraf heb ik me gerealiseerd

in de politiek verzeild.”

Khadija verwijst trouwens naar de

dat ik toch met hem ben getrouwd om

eerste vrouw van de profeet, die de

tegemoet te komen aan de wensen

karavanenhandel in het oosten coör-

van mijn ouders. Uiteindelijk, na lang

dineerde en een geletterde en onaf-

twijfelen en piekeren, heb ik beslist

hankelijke handelsvrouw was (lacht).”

om van hem te scheiden en mijn twee

Had je dan evengoed bij de socialisten of de christendemocraten kunnen zitten?

zonen alleen op te voeden. Ik ben ne-

“Ha neen, dan heb je me niet goed

man kende ik al een hele poos via het

beraal omdat ik het belangrijk vind dat

Jij beoefent dat wederzijds respect wel erg intiem: je bent met een Vlaming getrouwd. Was dat evident?

elk individu het recht moet hebben

“Helemaal niet. Weet je, vanaf een be-

was geworden op mij en uiteindelijk

om zijn eigen levenskeuzes te maken.

paald moment lieten mijn ouders wel

zijn we getrouwd.”

Ik ben er een sprekend voorbeeld van.

eens de namen vallen van mannen

begrepen. Ik ben toevallig op een liberaal kabinet terechtgekomen maar ik ben niet toevallig liberaal. Ik ben li-

gen jaar alleen geweest. Mijn huidige werk. Eigenlijk vond ik hem eerst niet zo bijzonder, eerlijk gezegd. Maar op een dag bekende hij mij dat hij verliefd

En wat vonden jouw ouders daarvan?

dat mijn moeder met mijn zus stiekem,

“Pas nadat ik al een jaar met mijn

op bezoek waren geweest. Iedereen

Vlaamse man samen was, heb ik mijn

was heel zenuwachtig natuurlijk. Mijn

Hoe voelde het toen je in het Vlaams Parlement de eed als volksvertegenwoordiger aflegde?

vader ingelicht. Mijn ouders waren ra-

man is er één uit de duizend. Op een

“Dat voelde eigenlijk heel herkenbaar:

zend. Zij kenden van de Vlamingen

zeker moment, toen we aan tafel zaten,

onwennig en kleintjes. Zoals toen ik

alleen hun buren, een arbeidersgezin

zei mijn moeder tegen mij in het Ara-

voor het eerst de tram naar het Athe-

met een hond, den Blackie. Op basis

bisch: waarom schep je voor je man zo

neum mocht nemen, voor het eerst de

van die kennis hadden mijn ouders

weinig op? Ik antwoordde haar met een

normaalschool binnenstapte, de eerste

hun beeld vol vooroordelen over de

zo gewoon mogelijke stem in het Ara-

regentes werd van allochtone origine.

Vlamingen geboetseerd, zoals ook om-

bisch: hij is volwassen, hij kan zelf wel

Ook in het Vlaams Parlement voelde ik

gekeerd veel Vlamingen het beeld vol

bij opscheppen als dat nodig is. Maar

me in het begin een vreemde eend in

vooroordelen boetseren van het eerste

inwendig jubelde ik, want dankzij mijn

de bijt. Nog onlangs lachte een goed-

Marokkaans gezin dat in hun straat

moeders vraag wist ik het: ze had Si-

hartige collega van mijn fractie me toe

komt wonen. Mijn ouders vreesden

gurd haar zegen gegeven. En nu lopen

in de koffiekamer, waar de parlement-

dat ik op het slechte pad zou geraken,

de familieverhoudingen goed. Intussen

sleden tijdens de plenaire vergade-

bij een man zonder werk die meer op

zijn we in ons gezin met vier kinderen,

ringen wat kunnen verpozen: weet je,

café zit dan thuis. Het heeft twee jaar

onder wie nog een dochter die we ge-

Khadija, toen jij hier verscheen, dacht

geduurd vooraleer ze zich ermee heb-

adopteerd hebben toen we in Rwanda

ik bij mezelf, wat smijten ze hier nu bin-

ben verzoend dat ik met Sigurd was

in de ontwikkelingssamenwerking aan

nen in onze liberale fractie, een vreem-

getrouwd. En dat kwam dan nog om-

de slag waren.”

de! Maar eigenlijk val je best mee hoor!

zonder dat mijn vader het wist, bij ons

Zoiets is eigenlijk universeel en van alle

Khadija Zamouri: “Ik ben liberaal omdat ik het belangrijk vind dat elk individu het recht moet hebben om zijn eigen levenskeuzes te maken.”

tijden. Elke mens heeft zo zijn vooroordelen over de andere, de vreemde en onbekende mens. Tot je elkaar beter leert kennen. Dan valt die vreemde mens best mee. Dan kan je hem zelfs graag leren zien, zoals Sigurd en ik elkaar graag zien. Maar ook al ben ik getrouwd met een Vlaming, zelf blijf ik een BMV, een Belgisch-Marokkaanse Vlaming. En alle twee zijn we liberalen. Wat zouden we anders kunnen zijn?”

Sami SOUGUIR

“Het leren van de Nederlandse taal is een absolute voorwaarde om te kunnen functioneren in onze maatschappij”

Sami Souguir is sinds 2006 algemeen directeur van het Agentschap voor Binnenlands Bestuur. Hij was de eerste Vlaams topambtenaar van allochtone afkomst. Daarvoor werkte hij op verschillende liberale ministeriële kabinetten. Sinds 2007 is hij gemeenteraadslid en fractievoorzitter voor Open Vld in de Gentse gemeenteraad. Sami is gehuwd en heeft twee kinderen van 7 en 3 jaar.

Wat voorafging… “Mijn ouders zijn begin jaren ‘70 uit Tunesië naar België gekomen en vestigden zich in Gent. Daar ben ik geboren en getogen. Ik ging er naar school en later naar de universiteit. Aan de UGent behaalde ik een Master in de Politieke Wetenschappen en

een

Master in het Europees Recht.” “Na de nodige werkervaring te hebben opgedaan in de Vlaamse administratie en op liberale ministeriële kabinetten ben ik Algemeen Directeur

Sami Souguir: “Voor mij betekent liberalisme ijveren voor een vooruitstrevende samenleving waarin het individu een centrale plaats inneemt, waarbij hij/zij kansen grijpt en verantwoordelijkheid neemt.”

van het Agentschap voor Binnenlands Bestuur geworden. Die baan oefen ik nu nog steeds uit. Ik ben ook zelf politiek actief: sinds 2007 ben ik gemeenteraadslid en fractievoorzitter voor Open Vld in de Gentse gemeenteraad. Mijn eerste stappen in de poli-

voor de bescherming en de vrijheid

dan ook voor de hand liggend. Onze

tiek heb ik gezet bij Jong Vld.”

van de kleinste, maar allerbelangrijk-

partij is immers een vooruitstrevende,

ste bouwsteen van die gemeenschap:

rechtvaardige én sociale partij die het

het individu.”

belang van een duurzame economi-

Over liberalisme

sche ontwikkeling benadrukt.”

“Voor mij betekent liberalisme: ijveren

“Daarom doe ik aan politiek, om naar

voor een vooruitstrevende samenle-

die liberale samenleving te streven.

ving waarin het individu een centrale

Iedereen, ongeacht zijn of haar af-

Over integratie

plaats inneemt. Het individu krijgt en

komst, moet met dezelfde kansen

“Integratie of inburgering is een abso-

grijpt in zo’n open samenleving kan-

aan de start komen om daarna met

lute noodzaak. Deze premisse kan of

sen, en neemt zijn of haar verant-

de eigen vindingrijkheid en talenten

mag niet in twijfel worden getrokken.

woordelijkheid op. Liberalisme gaat

zelf de toekomst in handen te nemen.

Mensen van allochtone herkomst die-

daarom verder dan enkel de bescher-

Dat is geloven in de kracht van elke

nen de taal te leren van de plaats waar

ming van de ‘gemeenschap’. Het pleit

persoon. Mijn keuze voor Open Vld is

ze zich vestigen, dienen de democra-

tische waarden en normen te respec-

Over de Nederlandse taal

deskundige. Ik ben hier als 2de gene-

teren, dienen zich in het onderwijs en

“Alles start met taal. Het leren van de

ratie geboren en thuis werd enkel Ara-

op de arbeidsmarkt te ontplooien.

Nederlandse taal is dus een absolute

bisch en Frans gesproken. Ik ben wél

Fundamentele liberale waarden zoals

voorwaarde om te kunnen functione-

vroeg naar de kleuterschool gestuurd

de gelijkwaardigheid tussen man en

ren in onze samenleving. Projecten

en heb daar de kans gekregen om het

vrouw, de scheiding tussen religie en

zoals “onderwijs in de thuistaal”,

Nederlands vanaf het begin te leren.

staat, de vrijheid van meningsuiting

waarbij de moedertaal dient als onder-

Dit was van doorslaggevend belang

en de vrijheid van geloofsovertuiging

steuning om het Nederlands te leren,

voor mijn verdere schoolloopbaan.”

zijn hierbij onontbeerlijk.”

zijn volgens mij geen goede zaak. Er moet in tegendeel vooral voor gezorgd

“Meer nog, bij Open Vld zijn we van

“Dit is niet enkel van belang voor de

worden dat kleuters vroeg naar school

mening dat taaldiversiteit een heuse

organisatie en de leefbaarheid van de

worden gestuurd en dit vanaf de leef-

troef is. Een goede kennis van het Ne-

samenleving, maar ook - en vooral -

tijd van 3 jaar. Vanaf die leeftijd pikken

derlands én meertaligheid: we willen

essentieel opdat mensen van alloch-

ze de taal immers onmiddellijk op.”

tone herkomst zélf ten volle de kan-

beide stimuleren van in het kleuterklasje. Dat is een verfrissende en mo-

sen zouden kunnen benutten die hen

“Leerachterstand, in het bijzonder

derne keuze die we hebben gemaakt

worden geboden.”

in het eerste studiejaar, omwille van

bij het schrijven van onze Toekomst-

gebrekkige taalkennis, kan hierdoor

verklaring – zeg maar onze visietekst

vermeden worden. Als kind uit een

met antwoorden op de uitdagingen

migratiegezin ben ik zelf ervarings-

van de volgende jaren.”

Sami Souguir: “Mensen van allochtone herkomst dienen de taal te leren van de plaats waar ze zich vestigen, dienen de democratische waarden en normen te respecteren, dienen zich in het onderwijs en op de arbeidsmarkt te ontplooien.” 45

Badra DJAIT

“Het gouden pad uit het land van de Tovenaar van Oz dien je zelf in het leven te roepen”

Badra Djait is parlementair medewerker van Vlaams volksvertegenwoordiger Gwenny Devroe. Voorheen werkte zij als wetenschappelijk onderzoeker aan de Katholieke Universiteit Leuven en als adviseur van toenmalig Vlaams minister Keulen. Zij behaalde aan de Katholieke Universiteit Leuven een masterdiploma “arabistiek en islamkunde” en een masterdiploma “sociale en culturele antropologie”. In 2012 nam ze deel aan de gemeenteraadsverkiezingen voor Open Vld in Gent. 47

Over het land van herkomst

termen of benamingen die ondertus-

“Ik ben zowel Vlaams als Algerijns.

notatie hebben gekregen. Mijn vader

Algerije is mijn land van herkomst,

was toen een exotisch curiosum. Een

maar ik ben in België geboren als

tijdje later kwam mijn moeder mijn

oudste dochter van zeven kinderen.

vader vervoegen vanuit het ondertus-

Het verhaal begint bij de emigratie

sen onafhankelijk verklaarde Algerije.

van mijn vader in de late jaren vijftig

En zo startte ons leven in België. Zes

naar Frankrijk, waar hij als mijnwerker

dochters en één zoon hebben mijn

aan de slag ging. Een paar jaren la-

ouders groot gebracht. Vijftig jaar la-

ter besloot hij samen met een vriend

ter woonde ik zelf in het Patershol, de

de bromfiets te nemen en de grens

wijk waar mijn vader bij zijn aankomst

over te steken, richting Gent. Hij werd

in Gent terecht kwam.”

sen één voor één een negatieve con-

er onthaald op het historische SintBaafsplein door Gentenaars. Die noplaatselijk huwelijksfeest!”

Over roze biggetjes en de weg naar vrijheid

“In die tijd bestonden geen zoge-

“Op school bleek al snel dat wij of

naamde “allochtonen”, “vreemdelin-

zij soms “anders” waren. Dat uitte

gen”, “migranten” of “gastarbeiders”,

zich soms in heel kleine uit het leven

digden hem onmiddellijk uit op een

gegrepen situaties. Ik herinner mij hoe mijn zussen en ik onszelf in het “oranje” inkleurden in tekeningen, terwijl de autochtone leerlingen dit in het “roze” deden. Vreemd vonden we dit toen. Roos was toch de kleur van biggetjes? Wie wilde zich nu associëren

Badra Djait: “Het gouden pad uit het land van de Tovenaar van Oz dien je zelf in het leven te roepen.” 48

met biggetjes? En was dit trouwens niet “haram?” “We werden ook de “zwartjes” of de “negertjes” genoemd. Ook dat vonden we vreemd. Zagen ze het dan echt niet? We waren toch niet pikzwart, we hadden hoogstens een

lichte teint. Het zijn typische verhalen,

droomprins, bleek onder meer uit het

seerde Algerije, wilden ze nu wel ge-

vaak tijdloos: we horen ze vandaag

favoriete gespreksonderwerp “huwe-

ven aan hun kinderen. Zo kwam ik te-

nog steeds van nieuwe immigranten.

lijk” - een item dat nauwelijks of nooit

recht in een katholieke meisjesschool,

En de anekdotes die steeds weer op-

ter sprake kwam bij mijn autochtone

het Gentse Sint-Pietersinstituut, en

duiken baden heus niet allemaal in

vriendinnen. Maar het bleek ook uit

groeide ik op in een omgeving waar

dit soort naïef-grappige context. We

mijn ervaringen met mijn Algerijnse

verder studeren evident was. Die keu-

werden zelf ook geconfronteerd met

vriendinnen, die mij steevast meesleur-

ze werd zelfs niet in vraag gesteld.”

minder aangename ervaringen. Ik

den naar één of andere bruidswinkel

denk aan de bestuurder van de lijn-

om bruidskledij voor de lol te passen.”

bus die steevast voorbij reed toen hij

“Dus ging ik naar de universiteit waar ik een diploma “arabistiek en islam-

mijn moeder en ons als kleine kinde-

“Later las ik in de krant hoe bruids-

kunde” en een diploma “sociale en

ren zag wachten aan de bushalte. Niet

winkels in een Antwerpse wijk waar

culturele antropologie” behaalde. Mijn

omdat wij “etnische kledij” (lees: een

veel islamitische meisjes woonden,

liefde voor de studie van de Arabische

hoofddoek) droegen. Maar wel omdat

voortaan elke klant die bruidsjurken

taal en cultuur en de Islam is trouwens

we de verkeerde huidskleur hadden.

wenste te passen een bedrag lieten

daar ontstaan. Al mijn zussen en mijn

En toch heeft het ons leven niet fun-

betalen. Erg verbaasd was ik dus niet.

broer hebben universitaire studies ge-

damenteel bepaald.”

Maar toch: dromen kon vanaf dan en-

daan of zijn aan het studeren, een ver-

kel tegen betaling…”

wezenlijking waarop mijn ouders best

“Hoe ouder we werden, hoe strenger

trots zijn.”

mijn zussen en ik werden opgevoed, en hoe meer onze vrijheid werd inge-

Over studeren

perkt in vergelijking met onze autoch-

“Uiteraard heb ik ervoor gekozen om

Over werken

tone vriendinnen. Dochters hoorden

te studeren. Een studie aanvatten en

“Als afgestudeerde heb ik vrij snel

niet buiten te spelen en hoorden thuis

voltooien leidde tot arbeid, en arbeid

werk gevonden. Belemmeringen in

mee te helpen; dochters gingen niet

bracht

financiële onafhankelijkheid,

mijn zoektocht naar een job waren

naar de bioscoop en ze hoorden niet

wat die zo gegeerde vrijheid dan weer

er niet: mijn huidskleur of herkomst

met jongens te praten. Al snel daag-

mogelijk maakte – dat was de redene-

heb ik niet als een obstakel ervaren.

de het ons dat er voor “islamitische”

ring. “Zonder geld blijf je thuis en heb

Na een aantal jaren als onderzoek-

meisjes in Europa slechts twee keu-

je buiten niets te zoeken” – dat was

ster aan de universiteit solliciteerde

zes bestonden om die felbegeerde

het motto.”

ik spontaan bij de pas aangestelde Vlaamse liberale minister van onder

vrijheid te bekomen: een huwelijk of studies.”

“In mijn studies werd ik gesteund door

meer Inburgering, Marino Keulen. Ik

mijn ouders. Zelf konden ze niet lezen

wilde niet alleen de problemen van

“Dat vele islamitische jonge meisjes

en schrijven. En de kansen die ze niet

de samenleving vastleggen via we-

droomden van een huwelijk met de

kregen in het toenmalige gekoloni-

tenschappelijke analyses, ik wilde

Badra Djait: “Waarom ik mijn Algerijnse en Vlaamse identiteit goed met elkaar kan verzoenen? Ik denk voornamelijk omdat ik van de samenleving niet alleen kansen heb gekregen, maar vooral zelf opportuniteiten heb gecreëerd.”

ook concreet iets doen op het ter-

gevers” racistisch zijn en dus nooit

en in uw eigen kwaliteiten. De nega-

rein. Dit kon door zelf in het beleid te

kansen wilden geven aan mensen met

tieve ervaringen niet transponeren en

stappen. Drie weken na het versturen

een vreemde huidskleur. Wat mij daar-

toepassen op elk levensdomein, maar

van mijn sollicitatiebrief werd ik aan-

bij telkens opviel, is dat ze soms eer-

wel uit deze ervaringen leren. Zelf

geworven als kabinetsadviseur. Oh ja,

der geneigd zijn zich in een slachtof-

postief ingesteld zijn, maar ook dur-

overigens: ik werd niet aangeworven

ferrol te wentelen dan in eigen boezem

ven uitgaan van de integriteit van de

als zogenaamde excuustruus. Mijn ta-

te kijken en dus in eigen capaciteiten

andere.”

kenpakket was allesbehalve een lege

te geloven.” “Waarom ik mijn Algerijnse en Vlaam-

doos. En de opdrachten die met mijn job samengingen gaven mij de nodige

“Vandaag werk ik voor de liberale

se identiteit goed met elkaar kan ver-

verantwoordelijkheden. Dit vermeld ik

volksvertegenwoordiger Gwenny De

zoenen? Ik denk voornamelijk omdat

expliciet nu ik spontaan moet denken

Vroe in het Vlaams Parlement. Ik leer

ik van de samenleving niet alleen kan-

aan de ontmoetingen met mijn familie

er de kneepjes van het politieke vak

sen heb gekregen, maar vooral zelf

in België en Noord-Frankrijk (in Eu-

beter kennen.”

opportuniteiten heb gecreëerd. Elke stap is en blijft een individuele vrije

ropa noem je iedereen die Algerijn is

keuze. Met andere woorden: het gou-

familie (walad al ‘amm)). Als ik hen ver-

tel over mijn job, reageerden ze soms

Over het Land van Oz

den pad uit het land van de Tovenaar

verbaasd en vertwijfeld. Ze gingen er

“Wat zijn dan, de randvoorwaarden

van Oz dien je zelf in het leven te roe-

bijna automatisch van uit dat “werk-

om vooruit te komen? Geloven in uzelf

pen.”

Mohamed AhouNa

â&#x20AC;&#x153;Onderwijs is de sleutel tot succesvolle integratieâ&#x20AC;? Mohamed Ahouna is 31 jaar en geboren en getogen in Kortrijk. Hij is gemeenteraadslid voor Open Vld en hij is werkzaam als general manager van het Kortrijks Stockhuis bvba. 51

Vincent

Op een kampioenenhuldiging van de

“31 jaar geleden werd ik geboren in

stad Kortrijk leerde ik Vincent kennen.

Kortrijk als zoon van een gastarbeider

We raakten aan de praat en bleven in

en een huisvrouw. Ik prijs me geluk-

contact. De ‘tuinfeesten’ brachten ons

kig dat, hoewel het in onze situatie

dan jaarlijks bijeen, tot de gemeente-

niet eenvoudig was, ik de kans en de

raadsverkiezingen van 2012 nader-

steun kreeg om te studeren. Het was

den. Vincent vroeg mij om me kandi-

mijn weg naar vrijheid, naar zelfstan-

daat te stellen, “wil jij geen spreekbuis

digheid, persoonlijke ontwikkeling.”

zijn voor uw vriendenkring? Voor de mensen die u kennen?”

“Als jonge gast stond ik nooit stil bij de politiek. Bij verkiezingen koos ik

“Ik vroeg enige bedenktijd en na veel

dan ofwel voor de populairste of ge-

mijmeren besloot ik me kandidaat

woon voor een sympathieke kandi-

te stellen. Mijn persoonlijkheid, mijn

daat. Nooit vroeg ik me af bij welke

ideeën, mijn geloofsovertuiging, leid-

stroming ik eigenlijk hoorde, tot ik

den me richting liberalisme. Ik geloof

Vincent Van Quickenborne tegen het

in vrijheid, het creëren van kansen,

lijf liep.

het heft in eigen handen nemen, …”

Mohamed Ahouna: “Mijn persoonlijkheid, mijn ideeën, mijn geloofsovertuiging, leidden me richting liberalisme. Ik geloof in vrijheid, het creëren van kansen, het heft in eigen handen nemen, …” 52

Integratie: onderwijs is essentieel Ik ben van mening dat een goede samenleving tussen diverse culturen bereikt kan worden door integratie maar ook door verdraagzaamheid en door respect. Ik stel echter vast dat in onze samenleving ‘integratie’ niet voor iedereen hetzelfde betekent.

Mohamed Ahouna: “Voor velen moet je bijna afstand doen van je identiteit om als geïntegreerd beschouwd te worden.”

“Wat is integratie eigenlijk? Wat wordt er van wie verwacht? Waar begint het? En vooral waar eindigt het? Als jonge kerel stelde ik me overigens al die vragen. Ik ben geboren en getogen in Kortrijk, spreek een mondje West-Vlaams, speelde voetbal, ging naar school net als iedereen, en toch was er het anders zijn. Ik had een andere cultuur, een andere godsdienst, een zuiderse look…” beschouwd te worden. Voor mij bete-

Ik denk dat we ons als partij moeten

kent het niet meer dan naadloos in het

profileren als de partij die kansen wil

schappen, voetballen maakte mij vol-

systeem te passen, de taal te beheer-

bieden, die gelooft in diversiteit, die

wassen, ik leerde er vriend en vijand

sen, te werken en verdraagzaam en

gelooft in verdraagzaamheid, die ge-

kennen. En ik leerde er omgaan met

respectvol met elkaar om te gaan. En

looft in godsdienstvrijheid, die zoekt

racisme. Ik leerde er positivisme. Ik

onderwijs is de sleutel tot het succes

naar de gelijkenissen bij de mede-

leerde er dat integratie eigenlijk alles

voor integratie.”

mens en niet naar de verschillen, naar

“Ik had vrienden uit beide gemeen-

de pluspunten in plaats van de min-

en niks betekent.”

punten.” komst, los van religie, los van cultuur.

Liberalisme: een positief verhaal

Voor velen moet je bijna afstand doen

“Er zijn veel meer ‘allochtonen’ libe-

van je identiteit om als geïntegreerd

raal dan men zou kunnen vermoeden.

“Integratie moet los staan van af-

Mehmet KARANFIL

â&#x20AC;&#x153;Veel allochtone mensen zijn ondernemingsgezind en geloven in hun kansenâ&#x20AC;?

Mehmet Sadik Karanfil is maatschappelijk werker van opleiding (Hogeschool Gent) en was dit ook jarenlang van beroep. Hij is de oudste van 4 kinderen, allen geboren in Lokeren. Hij is gemeenteraadslid voor Open Vld in Gent. Daarnaast is hij bestuurslid en vrijwilliger in de landelijke federatie FZO-VL. In zijn vrije tijd leest, sport en reist hij graag. Momenteel tracht hij een zelfstandige zaak uit de grond te stampen. 55

Over liberalisme

willen hun verantwoordelijkheden in

liseerd. Dat is, opnieuw, het samen-

“De liberale waarden ‘verantwoor-

alle vrijheid opnemen om zichzelf bin-

gaan van vrijheid en verantwoordelijk-

delijkheid & vrijheid’ zijn geen loze

nen de maatschappij te ontplooien.

heid.”

woorden voor mij. Meer verantwoor-

En ze willen hun bijdrage leveren aan

delijkheid voor de burger, minder

de samenleving.

“Elke burger moet kansen krijgen om

overheidsbemoeienis, dat is een be-

Helaas heeft onze liberale partij jaren-

zich te ontplooien. En bijgevolg moet

langrijk principe. De samenhang van

lang de weg niet gevonden om deze

er dus ook gestreefd worden naar de

deze twee waarden is van essentieel

burgers te bereiken. Vooral andere

integratie van nieuwkomers. Dat is

belang en komt in vele facetten in

partijen hebben getracht, volgens

immers van primordiaal belang, aan-

ons handelen voor. Vandaar dat ik mij

mij geheel onterecht, deze burgers

gezien er hen toch een nieuwe toe-

ideologisch niet kan vinden in socia-

te bereiken vanuit hun ideologie, die

komst staat te wachten in hun nieuwe

lisme, nationalisme of de christende-

eigenlijk niet meteen strookt met hun

thuisland. Als burgers van dit land

mocratie.”

mensen maatschappijbeeld. Als li-

moeten we dan ook zelf inspanningen

beralen moeten wij op ons op dat vlak

leveren voor een goede integratie.

“Een aantal ideologische strekkingen

goed voorbereiden en een inhaalbe-

Een geslaagd integratieparcours is als

heeft een zeer sterke impact gehad

weging maken om allochtone mensen

het ware een win-winsituatie voor ie-

op onze maatschappij en mee de ver-

te bereiken. Iedereen kan hier toe bij-

dereen in de maatschappij.”

zuiling in de hand gewerkt. Die verzui-

dragen.”

ling heeft geen plaats in onze moder-

“Wat integratie nu juist is? Er wordt

ne samenleving. De mens heeft zich

“Heel veel allochtone mensen zijn

veel over gesproken, soms vertrek-

bevrijd van de hokjes waar de zuilen

reeds tientallen jaren in België geset-

kend vanuit een totaal onjuiste defini-

‘m lang in gestopt hebben, en dat is

teld. Hun noden en behoeften evolu-

tie. Integratie mag in elk geval geen

een goede zaak. Een voorbeeld: om

eren met de jaren. We moeten gaan

assimilatie zijn. De eigenheid van een

ecologisch bewust te denken hoeft

voor een aanpak op maat, zodat we

individu moet gerespecteerd blijven.

men niet meteen lid te zijn van een

de vele liberaal ingestelde allochtonen

Ik zie het eerder als een totaalpakket

groene partij. Als liberalen hebben wij

kunnen overtuigen dat wij een echt

van tools waarbij iemand zich goed

immers ook een visie op ecologische

verhaal hebben. Een verhaal waarin

voelt in zijn handelen in een nieuwe

vraagstukken en maken we ons ook

zij meer ontplooiingskansen krijgen.”

maatschappij. Het aanleren van de

zorgen over de milieuproblemen.”

taal, het leren én het toepassen van de waarden en normen van de ont-

“Als ik een gesprek heb met burgers

Over integratie

vangende samenleving zijn enkele

van vreemde origine, merk ik gauw

“Integratie is een must om als waar-

voor de hand liggende voorbeelden.

dat ze onze waarden delen. Veel al-

dige burger te kunnen functioneren in

Al een tiental jaren spant de overheid

lochtone mensen zijn ondernemings-

onze maatschappij. Wie dat niet doet,

zich in om nieuwkomers via taal- en

gezind, en geloven in hun kansen. Ze

sluit zichzelf uit en wordt gemargina-

onthaalklassen te ondersteunen. Dit

is een goede aanpak die verder moet

zijds respect is hierbij essentieel. Als

je visie op dingen, je karakter of je

gestimuleerd worden.”

men geaccepteerd wil worden in een

mening, maar op vlak van etniciteit is

nieuwe maatschappij, dan moet men

identiteit een vaste waarde. Ikzelf ben

“Bij dat integratieproces is het be-

ook respect tonen voor de waarden

een kind van Turkse ouders die hun

langrijk dat de autochtone bevolking

en normen die in de ontvangende

geluk in België kwamen zoeken. Wat

meer open en begripvol is voor de

samenleving gelden. Ook daar is een

is mijn identiteit? Ik definieer mijzelf

nieuwkomer die zijn geluk in ons land

gedeelde taal als communicatiebrug

als Turkse Belg, want deze twee zijn

komt zoeken en wil bijdragen aan

cruciaal.”

onlosmakelijk verbonden voor mij. Ik

onze maatschappij. Dit vergt weder-

voel mij Belg, want ik ben hier gebo-

zijdse inspanningen, zowel van de

“Zelf ben ik gelovig. Mijn geloof is de

ren, heb hier mijn opleiding genoten

nieuwkomer als van de ontvangende

islam. Bij momenten is het een re-

en mijn carrière uitgebouwd. De Bel-

samenleving.

flectie- en inspiratiebron voor mij. En

gische waarden en normen heb ik mij

ik probeer regelmatig mijn geloof te

toegeëigend. Ik merk dat vooral als

belijden. Tijdens de Ramadan doe ik

ik op reis ga naar Turkije. Het voelt

mee met het vasten. Ook andere ver-

anders aan. Ik ben een product van

plichtingen probeer ik zo goed moge-

België. Maar dat betekent geenszins

lijk na te komen.”

dat ik mijn roots verloochen, integen-

Iedereen

moet

een

beetje geven.”

Over eigen tradities en geloof “Allochtonen mogen hun eigen tra-

deel.”

dities behouden, op voorwaarde dat men er zich ook van bewust is dat

Over identiteit

“Ik volg bijvoorbeeld de politieke ont-

de ontvangende samenleving andere

“Identiteit is volgens mij iets dyna-

wikkelingen in Turkije nog op de voet.

filosofische of levensbeschouwelijke

misch. Het verandert door de jaren

Niet alleen vind ik het belangrijk om

waarden en tradities heeft. Weder-

heen op sommige domeinen – zoals

iets te weten over de politieke situatie, ik voel mij eveneens betrokken bij de maatschappelijke ontwikkelingen daar. Ik heb er ook nog familie.

Mehmet Karanfil: “Een geslaagd integratieparcours is als het ware een winwinsituatie voor iedereen in de maatschappij.”

Als ik er op vakantie ga, dan bezoek ik ook de meeste familieleden die mij met open armen ontvangen. Ik voel mij goed in mijn vel in Turkije, maar na een tijdje verlang ik toch terug naar België. En ik vind het belangrijk om Turks te spreken, te lezen en te schrijven. Met Turkse familie, vrienden en kennissen spreek ik mijn moedertaal.”

Shanti INGELS

“Gezien de profeet Mohammed een handelaar was en vele moslims zich door hem laten inspireren, zijn ze in feite één voor één liberalen, maar ze worden niet of nog te weinig gehoord”

Shanti Ingels is 31 jaar en woont in Brussel. Zij is financial controller /auditor. Aan de Hogeschool Universiteit Brussel behaalde zij een master Handelswetenschappen. In 2012 kwam zij bij de gemeenteraadsverkiezingen voor de eerste maal op voor Open Vld. 59

Ze vindt het vreemd klinken. Ze voelt

Tijdens mijn stage bij Unizo in de

werken. Ik heb wel zonder problemen

zich een volwaardige Belg, maar ze

Spastraat leerde ik Brussel beter ken-

mijn diploma behaald. Maar ik wist

heeft het eens opgezocht, en volgens

nen, als pendelaar weliswaar. Later

dat informatica me eigenlijk niet lag.

de definitie is Shanti Ingels nog al-

werd ik ambtenaar bij het departement

Zo ben ik tijdens mijn job in de admi-

tijd allochtoon. ‘Dat was een nieuwe

Leefmilieu, Natuur en Energie. Die job

nistratie opnieuw ’s avonds beginnen

wending in mijn persoonlijk bestaan’,

was perfect te combineren met mijn

studeren, boekhouden-fiscaliteit.’

zegt ze. ‘Ik heb me nooit allochtoon

avondstudie Handelswetenschappen.

gevoeld. Ik ben opgegroeid in een

Ik moest en zou die master behalen!’

familie die al een Indisch adoptiekind

‘Door te werken en te studeren in Brussel leerde ik de stad beter ken-

had, naast vijf eigen kinderen. Onder

nen. Ik stapte dan van het Noord naar

familie en vrienden ben ik nooit als

Waarom in avondschool?

het centrum omdat ik eerlijk gezegd

een vreemde behandeld. Ik ben dan

‘Wel, na mijn middelbare school wilde

de metro niet durfde te nemen. Er

ook al van mijn 3 jaar in België.’

ik voor industrieel ingenieur studeren.

zaten zoveel mensen van allochtone

Ik ontmoette er Daan, mijn schach-

origine op! En ik was ook met voor-

Shanti Ingels groeide op in het net

tentemmer op de studentendoop.

oordelen

nog Brabantse dorpje Sint-Katherina-

Ik genoot mijn eerste jaar meer van

vreemde origine opgegroeid. Stille-

Lombeek, een deelgemeente van Ter-

mijn vrijheden dan van mijn studies.

tjes aan begon ik me meer en meer

nat. Ze studeerde in het Oost-Vlaamse

Helaas was dat ook aan de resulta-

verbonden te voelen met Brussel. ’s

Aalst. Haar eerste werkervaring deed

ten te zien. Omdat we het thuis niet

Middags maakte ik wandelingen in de

ze op in Leuven en daarna belandde

breed hadden mocht ik mijn jaar niet

stad om zaken te zien waar de toe-

ze in Brussel. Ze werkt er en behaalde

opnieuw doen. Ik moest een andere

risten aan voorbijgaan. En na drie jaar

er aan de HUB een masterdiploma in

studierichting kiezen, informatica. Het

avondstudie Handelswetenschappen

de Handelswetenschappen.

was een nieuwe uitdaging en hard

kwam ik na tien jaar Daan opnieuw

tegenover

mensen

van

Hoe vond je het in Brussel? ‘Als kind voelde ik me niet op mijn gemak in Brussel. Ik klampte mezelf stevig vast aan de hand van mijn vader toen we voor het eerst naar de vlooienmarkt gingen. Ik had als kind schrik dat iemand me zou herkennen en terug mee zou nemen naar India.

Shanti Ingels: “Als liberaal vind ik het belangrijk dat ik mijn eigen weg ben gegaan, met ups en downs.”

Shanti Ingels: “Als liberaal vind ik het belangrijk dat ik mijn eigen weg ben gegaan, met ups en downs.” tegen. Hij heeft me Brussel op een

baar. Ik was al op mijn veertiende mijn

‘Ik zie mezelf als realist en optimist. Ik

andere manier leren kennen.’

vader verloren en omdat mijn moeder

bekijk de mogelijkheden, tracht alles

het verlies maar moeilijk kon verwer-

nuchter te overwegen en neem dan

‘Ik heb dan besloten om te investeren

ken was ik al jong op mezelf aange-

pas een beslissing. En ik bekijk het

in een duplex in onze hoofdstad. Dat

wezen. Mijn broers en zussen hebben

leven zoveel mogelijk vanuit een po-

was een serieuze aanpassing voor mij.

me wel zoveel als mogelijk opgevan-

sitieve invalshoek en als ik achterom

Ik was van jongs af aan gewoon om

gen. Maar die hadden ook hun eigen

kijk probeer ik ook vooral het posi-

vrij groot te wonen in het volle groen

gezin en ik wou hen niet teveel tot

tieve uit mijn verleden te onthouden.’

en nu kwam ik in een gezellig klein

last zijn. Achteraf heb ik ingezien dat

appartementje in het hartje van onze

ik zowat alles wat ik sinds mijn 17de

Europese hoofdstad. Maar Brussel

heb bereikt, voornamelijk aan mezelf

maakt dan ook veel goed, want wat

te danken heb. Ik heb geleerd met

Hoe ben je dan politiek actief geworden?

deze stad te bieden heeft had ik nog

vallen en opstaan. Als liberaal vind ik

‘Op een van de debatten heb ik Els

niet meegemaakt en nu nog moet ik

het belangrijk dat ik mijn eigen weg

Ampe ontmoet. In mei 2012 vroeg

na 4 jaar nog heel veel ontdekken.’

ben gegaan, met ups en downs. Dit

ze me of ik me kandidaat wilde stel-

neemt niet weg dat ik anderen niet

len voor de gemeenteraadsverkiezin-

dankbaar ben voor wat ze voor mij

gen. Ik twijfelde omdat ik me opnieuw

Hoe ben je liberaal geworden?

gedaan hebben: in de eerste plaats

dat kleine meisje van weleer voelde.

mijn ouders die mij geadopteerd heb-

Hoe kon ik een meerwaarde zijn voor

‘Daan heeft me Open Vld leren ken-

ben en mij de kans gaven om in het

Open Vld? Maar samen met Khadija

nen. Ik heb me wat meer in de politiek

Westen op te groeien, maar ook mijn

begreep ik al snel hoe wij met onze

verdiept en als ik over het liberalisme

familie en vrienden ben ik dankbaar.

afkomst en het feit dat wij samen in

hoorde vertellen, dacht ik, ja daar bij

Ook al bereik je sommige zaken al-

de Zuidwijk wonen een brug kunnen

dat gedachtegoed voel ik me ook

leen, je hebt altijd iemand nodig waar

vormen tussen de Vlaamse libera-

goed en betrokken. Het was herken-

je terecht kunt.’

len en de allochtonen in de wijk. Dat

besef maakte me heel blij. En ja, ik

werken. Onder andere voor dat idee

makkelijker op voor de Brusselaars

heb me dus kandidaat gesteld. Sa-

wil ik me inzetten. Ik hoop hier in deze

van buitenlandse afkomst, met al de

men met Daan heb ik een maand

wijk toch wel wat te zien veranderen.

verschillende regeringen en besturen.’

lang campagne gevoerd, enkel met

Onze wijk vormt met het internatio-

een visitekaartje, in vier talen: Neder-

nale Zuidstation een poort naar de

lands, Frans, Engels en Arabisch. En

stad voor vele toeristen. Bovendien

zo heb ik toch 194 voorkeurstemmen

zijn er ook zoveel winkeluitbaters van

behaald en dit voor een klein Indisch

Marokkaanse en Turkse origine die in

Hoe ervaar je zelf het samenleven in diversiteit in Brussel?

meisje in zo’n grote stad met zoveel

feite liberalen zijn en uit schrik voor

Nederlandstaligen

kiesgerechtigden.’

hun huisbaas, die vaak een socialist

landstaligen, Vlamingen en Brusse-

is, mijn posters tijdens de campagne

laars hebben echt wel veel van elkaar

niet durfden ophangen.’

te leren, vind ik. Dagelijks word ik wel

Heb je veel allochtonen kunnen overtuigen voor Open Vld?

niet-Neder-

aangesproken als vrouw, soms vriendelijk of soms word ik nagefloten. Niet dat ik dat uitlok. Ik probeer het als een

‘Of we ze overtuigd hebben, kan ik

Wonen ze misschien vaak in een sociale woning?

niet zeggen. Maar we hebben toch

‘Ja, en dat gaat hier nog vaak gepaard

de mensen die me dingen toeroepen

heel wat mensen nieuwsgierig ge-

met cliëntelisme van de PS. Natuurlijk

als ‘t’est très belle’ of ‘comme une

maakt. Mijn visitekaartje heeft nog

vind ik sociale woningen een goede

mannequin’, en stap dan verder. Vroe-

een jaar na de verkiezingen in het

zaak, maar het zouden tijdelijke op-

ger in Lombeek werd ik ook al vaak

plaatselijk wassalon ten toon gestaan.

lossingen moeten zijn. En de bewo-

nagefloten als jonge tiener door au-

Gezien de profeet Mohammed een

ners moeten ook leren om respectvol

tochtone mannen. In mijn dorp kende

handelaar was en vele moslims zich

om te springen met die woningen en

iedereen me ook, en werd ik eigenlijk

door hem laten inspireren, zijn ze in

de buurt. Dus niet al hun afval buiten

niet als een allochtone beschouwd.

feite één voor één liberalen, maar ze

zetten wanneer het hen past maar

Maar buiten het dorp, vragen men-

worden niet of nog te weinig gehoord.

volgens de regels. Inburgering en in-

sen me veel vaker of ik Nederlands

Ze krijgen wel een “logement sociale”,

tegratie blijven nodig. Daar moeten de

ken en versta. Als ik dan vertel dat ik

want dat is wat de meeste vragen om-

stad en het gewest bij helpen. Brussel

vanaf mijn drie jaar geadopteerd ben

dat ze weten dat in Brussel de PS nog

is immers door de grote immigratie

in een Belgisch gezin, zie je de span-

steeds de grootste partij is, maar het

echt een wereldstad van diversiteit

ning direct verdwijnen en zie ik de

liberalisme gaat er juist om dat ze hun

geworden. Maar het ontbreekt hier

mensen denken “ah oef, het is eigen-

eigen vrijheden dienen op te zoeken

aan harmonieus samenleven en de

lijk één van ons”. Maar soms ben ik

door ervoor te studeren en later te

politiek maakt het er niet bepaald

toch gekwetst door de vooroordelen.

compliment te beschouwen, begroet

Ik zocht eens in Aalst naar een bak-

doeïstisch lichtfeest ‘Diwali’ mogen

Nederlandstaligen automatisch doe.

ker en ik sprak een oud koppel aan.

organiseren voor Citizenne in het te-

Andere talen leren en spreken is een

De vrouw greep direct haar handtas

ken van Europalia India.’

verrijking. Want hoe kan je beter met

wat steviger vast en liet het woord aan

andere culturen in contact komen dan

haar man over. Ik was er wel wat van

door hun taal te spreken? Hoe meer

ze direct konden horen dat ik vloeiend

Je bent opgegroeid in Vlaanderen. Spreek je in Brussel vaak Frans?

Nederlands spreek.’

‘In Brussel word ik meestal in het En-

aangedaan, wat een vooroordelen, terwijl ik net als hen een Belg ben en

talen je spreekt, hoe vrijer je je voelt, want je kan overal heen en je kan met iedereen communiceren.’

gels of het Frans aangesproken. Dat

Heb je soms niet het gevoel dat je India mist?

talenkennis. Hoewel ik me goed in

Je voelt je duidelijk thuis in Brussel?

het Frans kan uitdrukken, heb ik me

‘Ja, ik hou van Brussel. Het is onder

‘Soms, als ik mensen van India of de

ingeschreven voor een taalbad Frans.

meer dankzij professor Corijn dat ik

buurlanden ontmoet, denk ik, wat

Ook al horen de Vlamingen het niet

de diversiteit van Brussel als wereld-

spijtig dat ik geen Hindi spreek. Ooit

zo graag, dit blijft de meest gespro-

stad en het harmonieus samenleven

moet ik toch die taal leren als ik mijn

ken taal hier in Brussel. Dus vind ik

ben gaan ontdekken. Onze Europese

geboorteland eens wil gaan bezoe-

het belangrijk dat ik mij aanpas aan

hoofdstad heeft

ken. Dus ja, daar knaagt soms toch

de meerderheid en ervoor zorg dat

naast haar multiculturele aspect, zijn

iets. Ondanks dit heb ik onlangs wel

ik goed Frans ken. Ik voel me hierbij

er hier ook veel andere soorten van

geheel uit vrije wil de Indische cultuur

niet beknot in mijn vrijheid om Ne-

ontspanning: de opera, de KVS, Fla-

kunnen promoten. Zo heb ik het Hin-

derlands te spreken, wat ik tegen de

gey, de Zinneke Parade, enzovoort.

vind ik niet erg, het is goed voor mijn

zoveel te bieden,

Voorts ga ik om mij helemaal vrij te voelen af en toe eens alleen een uurtje gaan lopen. Dat doe ik het liefst in

Shanti Ingels: “Brussel is door de grote immigratie echt een wereldstad van diversiteit geworden.”

een park en ook daar heb je in Brussel geen tekort aan, het is nog steeds de groenste hoofdstad van Europa. En ik heb niet alleen meegedaan aan de 20 km van Brussel maar heb ook de 100 kilometer lange Dodentocht van Bornem uitgewandeld en de marathon van Brussel uitgelopen.’

hina bhatTi

â&#x20AC;&#x153;Universele normen zoals de gelijkwaardigheid en de vrijheid van elk individu zijn onontbeerlijke speerpunten voor respectvol en vooruitstrevend samenlevenâ&#x20AC;?

Hina Bhatti is gemeenteraadslid in de stad Oostende sinds 2013. Vrije student rechten. Vertaler-tolk. Lid denktank wonen Spermalie. 65

Hina Bhatti: “Liberalen streven vooruitgang na. Laat dat nu net een grote motivatie zijn voor immigranten: een mooiere toekomst voor zichzelf en hun kinderen.”

grond. Toch resulteerde dat opgroeien met een andere geloofsbelevenis thuis nauwelijks tot botsingen buitenshuis. Integendeel, ik bevond mij in een bevoorrechte positie waarbij ik de maatschappij vanuit verschillende perspectieven kon beoordelen. Mijn opvoeding werd gekenmerkt door het stimuleren van het vrije denken. Natuurlijk kan ik getuigen van ervaringen die ik onder een discriminerende noemer zou kunnen plaatsen. Maar tegelijkertijd kan ik je uren vermaken met hilarische anekdotes waarvan de hoofdpersonages zich enkel ‘schuldig’ maakten aan ‘onschuldige onwetendheid’.”

Over opgroeien in Oostende

“Zo was er telkens die vervelende win-

“Ik werd geboren in Oostende in

in de supermarkt met argwaan gade-

1982, als dochter van Pakistaanse

sloeg. Of was er mijn klasgenootje in

ouders die in de jaren ‘70 naar België

het lager onderwijs die vol verbazing

geimmigreerd waren. Het was heerlijk

vroeg of ik de kruiden waarmee ik ‘s

opgroeien als enige meisje in een ge-

morgens mijn haren waste elke dag

zin met 3 jongens. Zalig vond ik dat!

zelf ging plukken. Niet zelden lokte

Doorheen de evolutie van mijn prille

dit verhitte discussies uit. Even vaak

kindertijd tot en met mijn vroege tie-

leidde het ertoe dat ik tot in de late

nerjaren werd mij het belang van een

uurtjes gebeurtenissen, bedenkingen,

sterke, onafhankelijke vrouw in de he-

stellingen en soms ook wel actiepun-

dendaagse – zowel westerse als oos-

ten neerpende. Maar nooit resulteer-

terse – maatschappij bijgebracht.”

de dit in een identiteitscrisis. Nooit

keldetective die elke stap die ik zette

twijfelde ik aan mijn eigenwaarde.

“Naarmate ik ouder werd groeide het

Evenzeer waren het niet de schouder-

bewustzijn van mijn duale achter-

klopjes die mij motiveerden, maar wel

de kritiek die ik constructief opsloeg

waardigheid en de vrijheid van elk in-

van de partij is: de individuele vrijheid

en meenam naar mijn zoektocht naar

dividu zijn onontbeerlijke speerpunten

van de persoonlijke beleving.”

de ideale toekomst.”

voor respectvol en vooruitstrevend samenleven. Elke mens heeft onver-

“Verder moeten we zeer duidelijk de

vreemdbare rechten. Macht gecon-

nadruk leggen op een tweede grond-

Over liberalisme en de stap naar de politiek

centreerd in een of slechts enkele

beginsel, namelijk het stimuleren van

handen is nefast en moet worden ver-

het vrije ondernemerschap. In mijn

“Ik besefte vrij vroeg dat passief langs

meden. De nadruk ligt op persoonlijke

geboortestad heeft het overgrote deel

de zijlijn staan toekijken niks voor mij

vrijheden maar dit kan niet ten koste

van de eerstegeneratiemigranten hard

was. Een uitgesproken mening over

van de vrijheid van andere personen.

gewerkt en heel weinig beroep ge-

verschillende politieke vraagstukken

Dit zijn toch prachtige beginselen!”

daan op het sociale zekerheidsstelsel.

leidden mij tot de meest evidente

Dit geldt trouwens ook voor de andere

keuze: actief in de politiek stappen”.

centrumsteden.”

Over politiek en kiezers van allochtone origine

“Onze boodschap moet zeer duidelijk

zingen in 2012 besloot ik om mijn

“Om een gezonde analyse te maken

gecommuniceerd worden: liberalen

schouders te zetten onder het liberale

van het liberale potentieel onder kie-

streven vooruitgang na. Wij willen een

project. Mijn voorkeur voor Open Vld

zers van allochtine origine is het op-

betere toekomst voor de volgende

was bijzonder weldoordacht. De filo-

portuun om inzicht te verkrijgen in de

generaties. En dat is nu net per defi-

sofie van John Locke, die de bouw-

motiverende factoren van het huidige

nitie de beweegreden van de migrant:

stenen voor het liberale denken heeft

kiezersgedrag. Dit geldt trouwens ook

een mooiere toekomst voor mijn kin-

gelegd, speelde hierbij een voorname

voor autochtone kiezers: in hoeverre

deren!”

rol. Ik geloof sterk in het liberalisme

kiest men bewust? In hoeverre kiest

als uitdrukking van het streven naar

men impulsief? Vervolgens moeten

zelfbeschikkingsrecht van de mens.

we ons duidelijk profileren op basis

Over ‘integratie’

Universele normen zoals de gelijk-

van wat toch wel een grondbeginsel

“In mijn ideale samenleving is het

“Tijdens

gemeenteraadsverkie-

begrip ‘integratie’ niet langer iets gedwongen of gebiedend maar een spontane vanzelfsprekendheid. Een

Hina Bhatti: “Onze boodschap is duidelijk: liberalen streven vooruitgang na.”

geslaagde multiculturele samenleving is er één waarbij de focus niet langer ligt op het onderscheid tussen diverse etnische achtergronden, maar veeleer op individuele capaciteiten en competenties.”

Nawoord Khadija Zamouri Het OESO-rapport over integratie uit

gen worden. Wat hebben bedrijven als

zend Europa van vandaag. Elke buiten-

2012 betekende voor België geen

Apple, Mc Donalds, Colgate en Goog-

lander die op een trein, vliegtuig of boot

goed nieuws. Vooral wat de tewerk-

le met elkaar gemeen? Natuurlijk, het

springt, is in wezen een opportuniteit.

stelling van migranten betreft. Boven-

zijn wereldberoemde merken. Minder

dien zijn migranten oververtegenwoor-

bekend is dat ze opgericht zijn door

Maar natuurlijk heeft elk sociaal sys-

digd in laaggeschoolde jobs en vaak

migranten of directe nakomelingen er-

teem ook grenzen. Vanzelfsprekend

blijkt dat ze overgekwalificeerd zijn

van. En op dat vlak zijn ze geen uitzon-

gaat grootschalige immigratie gepaard

voor het werk dat ze uitoefenen. Het

dering: maar liefst 40% van de onder-

met samenlevingsproblemen.

OESO-rapport geeft verder aan dat

nemingen uit de Fortune 500 – een lijst

Anders dan bijvoorbeeld in de Ver-

een op vijf migranten in de armoede

van Amerika’s grootste bedrijven – zijn

enigde Staten primeert in ons denken

belandt, vier keer zoveel als autochto-

opgestart door ondernemers met een

over migratie vaak een negatieve con-

nen. België behoort tot de zes landen

buitenlandse afkomst.

notatie boven het enorme opwaartse

waar de werkloosheid onder migran-

potentieel.

tenjongeren hoger is dan 30 procent.

Vreemd genoeg blijven de kansen die

Vlaanderen slaagt er jammer genoeg

migratie biedt in Vlaanderen vaak on-

Potentieel: veel migranten hebben al-

niet in om via zijn bevoegdheden werk,

derbelicht. Talrijke studies tonen hoe

les wat nodig is om een slome econo-

armoedebestrijding en onderwijs deze

migratiestromen tot succesverhalen

mie te revitaliseren. Ze zijn per definitie

cijfers bij te stellen.

leiden. Nieuwkomers zorgen ervoor

risiconemers. De drang om er hier wat

dat de werkende bevolking uitbreidt,

van te maken is aanwezig.

Want met een positieve visie op inte-

net zoals vorige eeuw de intrede van

gratie kunnen migranten van vandaag

vrouwen op de arbeidsmarkt dat deed.

Bovendien brengt migratie altijd een

de Vlaamse topondernemers van mor-

Dat komt goed van pas in het vergrij-

hele hoop economische creativiteit met

zich mee. In een studie van de London

gratie kan daar veel aan bijdragen.

School of Economics werden 7.400

miek van creatieve omgevingen. Dat creëert een bonus in vergelijking met

Britse bedrijven onderzocht op hun

Als samenleving moet je daar natuurlijk

landen waar migratie al eens vaker als

innovatief vermogen. Ondernemingen

wel eerst mee aan de slag. Want veel

negatief wordt ervaren. Het is dan ook

opgezet door migranten hadden daar-

potentieel betekent doorgaans ook

belangrijk die negatieve benadering

bij een aanzienlijke voorsprong. In de

veel gemiste kansen. Hoe komt het

om te buigen.

Verenigde Staten zijn ondernemers met

dat landen als de VS, Canada en Aus-

buitenlandse afkomst dan weer dispro-

tralië grote migratiestromen schijnbaar

Wat de taak van de overheid daarin is?

portioneel hoog vertegenwoordigd bij

probleemloos lijken te absorberen?

Een heel strak omlijnd antwoord daar-

het lanceren van technologische start-

Waarom blijven zij de grootste aantrek-

op bestaat niet. Strikte maatregelen

bedrijven. Google en eBay zijn daarvan

kingspool voor zowel laag geschoolde

die de instroom beperken zullen altijd

slechts het topje van de ijsberg. Eerder

als hoogopgeleide arbeidskrachten?

nodig zijn om een ontwrichting van de

dan conventionele methoden te vol-

Eén ding hebben ze gemeen: een

samenleving te voorkomen. Maar het

gen, zoeken migranten naar nieuwe

absoluut geloof in het emanciperend

zou alvast helpen wanneer we op elk

ideeën om succes te oogsten. Door

karakter van een open samenleving.

beleidsniveau vooral de nadruk kunnen

de botsing daarvan met kennis in het

Een doorsnee Canadees gaat ervan

leggen op de troeven die er schuilen in

gastland ontstaan andere manieren

uit dat nieuwkomers een positief effect

migratie en in de talenten die schuilen

van denken. De toekomst van Europa

hebben op zijn welvaart. Diegene met

in personen met een migratieachter-

zal voor een groot stuk afhangen van

weinig middelen zullen jobs doen waar

gond. Dan zouden nieuwkomers en

ons vermogen om zulke creatieve pro-

autochtonen niet meer toe bereid zijn.

mensen met een migratieachtergrond

cessen aan te trekken en om te zetten

Tegelijkertijd worden hoogopgeleide

er zelf waarschijnlijk ook wat meer van

in productief ondernemerschap. Mi-

talenten aangetrokken door de dyna-

overtuigd raken.

Khadija ZAMOURI

â&#x20AC;&#x153;De kansen die migratie Vlaanderen biedt, blijven vaak onderbelicht. Talrijke studies tonen aan hoe migratiestromen tot succesverhalen leidenâ&#x20AC;?

Vlaams parlementslid Khadija Zamouri (47) neemt met dit boek een duidelijk standpunt in voor de rijkdom van diversiteit.

Gwendolyn Rutten: “In de 21ste eeuw mag onze opdracht niet stoppen bij het verdedigen van diversiteit als een principe, als een positieve keuze. Het is namelijk geen kwestie van verdedigen, maar van promoten. Net zoals het geen kwestie is van geloof, maar van feiten.” Guy Vanhengel: “De geïnterviewden zijn stuk voor stuk geëngageerde, ondernemende en meertalige burgers die vooruit willen in het leven.”