magazine voor wandelaars & fietsers
PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
2021
3 Eeuwenoud erfgoed verbonden door Kunststedenroute Langs de grenzen van het Groothertogdom Mijn eerste solo driedaagse op de GR 126 De Ruta Iberica van zuid naar noord De vele gezichten van de Maas De juiste wandelschoenen Retouradres: Grote Routepaden, Grasmarkt 61, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Antwerpen X - ErkenYning: P 309099 - Tweemaandelijks Juni – Juli 2021
Rondje Drenthe
Les Ecrins, lessen uit de Alpen Maas- en Mergelland • Frans-Vlaanderen • GR 129 • GR 34 Bretagne
DICHTBIJ |
Onze slaapplek voor één nacht is een stokoude, maar helemaal opgeknapte hoeve in het centrum van Millen, vlak bij de taalgrens. Robert en Jana van hoevehotel De Zwarte Stok zijn al meer dan 25 jaar gewoon om wandelgasten te verwennen en GR-verhalen met hen uit te wisselen. Æ Tekst en foto’s Ward Van Loock Bij het boeken van een GR-wandelarrangement krijg je alles wat je nodig hebt om de weg te vinden.
Op verkenning door Maas- en Mergelland Genieten van een GR-arrangement Wandelmicrobe
Gastheer Robert is meestal fietser, maar gastvrouw Jana heeft al van jongs af aan de wandelmicrobe in zich. Ze is van Tsjechische origine en wandelde als jong meisje vaak in het Nationaal Park Boheems-Zwitserland. Bij elk nieuw nummer van Op Weg is het feest, want ze is dol op alle wandelreportages en dit jaar wil ze met haar dochter de volledige GR 128 afwerken. Zelf fiets ik er in virusloze tijden duchtig op los, maar urenlang de winterse kou trotseren zonder mogelijkheden om onderweg op te warmen is niets voor mij. Daarom heb ik zoals zovelen dit coronajaar het wandelen herontdekt, meestal korte tochten met vrouw of vriend, nooit meer dan 7 km. In onze nabije omgeving ken ik de interessante plekken inmiddels op mijn duimpje, via een GR-wandelarrangement een nieuwe omgeving uittesten trok me bijgevolg wel aan.
22 en 24 km!
Mijn vaste fietsmaat is ook fervent wandelaar, dus besluit ik hem mee te vragen op wandeltweedaagse in het zuidoosten van Limburgs Haspengouw. Maar zou ik twee volle dagen wandelen wel aankunnen? En hoeveel kilome-
8
| Op Weg 2021-3
ter moeten we afleggen? Ik schrik wel een beetje wanneer ik de dagafstanden onder ogen krijg: 22 en 24 km! Zover heb ik nog nooit gestapt! En hoeveel blaren zal ik moeten verzorgen? “Als we die afstanden over een ganse dag spreiden, met de nodige rustmomenten, moet dat wel lukken”, stelt mijn maat me gerust. Halverwege de voormiddag verwelkomt Jana ons en een half uur later beginnen we meteen aan een luswandeling ten oosten van Tongeren. Pas zeven uur later ploffen we voldaan maar uitgeput op ons bed. De volgende dag zal Robert ons naar het Albertkanaal in Vroenhoven voeren. Benieuwd of we dag twee ook het einde halen…
Over taalgrenzen heen
De Zwarte Stok ligt op amper 1600 m van de Vlaams-Waalse taalgrens. Door het raam zien we een breedglooiend landschap waarin nauwelijks bomen of struiken te bespeuren vallen. Dit is Droog-Haspengouw, waar in de zomer zeeën van tarwe naar de horizon golven. Nu in april zitten de graanzaden te wachten onder de bruine gladgestreken leemgrond. Midden de landerijen loopt ergens de taalgrens, onzicht-
baar, zonder grenskegels. Onderweg maken we er een spelletje van om met de hulp van de routekaart de grensovergangen te vinden. Niet alleen slingeren we twee dagen meermaals tussen Vlaanderen en Wallonië, ook de grens met Nederland trekken we over, zoals in de buurt van Maastricht. Soms ontwaren we enkele stadstorens boven het geboomte, maar de Maas ten zuiden van de stad krijgen we spijtig genoeg niet te zien. Op het hoogste punt van de Sint-Pietersberg staan we zelfs op een ‘drielandenpunt’: vlakbij is het Waalse Gewest bezig de vervallen Ferme de Caestert en zijn schuren om te bouwen tot bezoekerscentrum en enkele stappen verder belanden we terug op Vlaamse grond. Uitkijkend over Kanne dalen we langs de GR 5 af naar het Albertkanaal waar de Jeker onder het kanaal stroomt op weg naar Maastricht.
Jeker/Geer
De Jekervallei vormt een dankbaar contrast met de oneindige open ruimten van Luiks én Limburgs Haspengouw. We wentelen ons behaaglijk in haar groene weelde. De eerste dag dalen we in de buurt van Tongeren op de
DICHTBIJ |
Het is nog niet druk in Leuven ...
Eeuwenoud erfgoed verbonden door Kunststedenroute Onder een lentezonnetje enkele dagen van stad naar stad cruisen leek ons wel wat voor de ‘paaspauze’, maar aprilse grillen staken stokken in onze fietswielen. Toen het lentegevoel terugkeerde, splitsten we de route op in drie lange fietsdagen. Onderweg kregen we het gezelschap van enkele muzikale metgezellen. Æ Tekst Katrien Seynaeve & Bart Van Santvliet – Foto’s Jaco Van de Maarel, Katrien Seynaeve & Bart Van Santvliet.
‘C’était ou temps ou Bruxelles bruxellait’
Vraag ons niet wat het precies betekent, maar het ritme waarop Jacques Brel over onze veelzijdige hoofdstad zingt, brengt ons meteen in de juiste cadans. Alvorens van start te gaan, hobbelen we even over de kinderkopjes van de Grote Markt. Die ligt er opvallend rustig bij: de terrassen zijn gesloten en van buitenlandse bezoekers geen spoor. Dat Brussel niet vlak
10
| Op Weg 2021-3
is voelen we onmiddellijk richting Centraal Station en Warandepark en dat zal zo blijven tot we het park van Tervuren bereiken. In de Wetstraat, waar het anders op elk uur van de dag file is, rijden de auto’s vlotjes door en voelen wij ons even ‘Koning Fiets’ op de recent aangelegde fietsstrook. We zijn wel benieuwd hoe de aanduidingen van de Kunststedenroute er gaan uitzien in Brussel, wetende dat onze hoofdstad (nog) geen fietsknooppunten heeft.
‘Het is weer druk in Leuven’
Stijn Meuris schreef dit nummer wellicht in de meer roemrijke tijden van het studentenleven. De ‘langste toog’ op de Oude Markt ligt er vandaag stil en ‘droog’ bij, op een paar takeawayadresjes na. Het traject tussen Tervuren en Leuven staat trouwens unaniem op nummer 1 als één van de meest aantrekkelijke passages. Mechelen bereiken we gedeeltelijk na een snel traject langs het kaarsrechte kanaal Leuven-Dijle. In
WANDELREPORTAGE | België, Nederland
De vele gezichten van de Maas WANDELROUTE VAN HET JAAR
De Maas bij Koningssteen.
Over een lengte van 40 km vormt de Maas de grens tussen Nederland en België. Dertig jaar lang mocht de rivier gewoon haar gang gaan en zo ontstond - met een beetje hulp van de mens – het ongeëvenaarde RivierPark Maasvallei. Vol verbazing en bewondering doorkruisten we dit natuurgebied op de nieuwe langeafstandswandeling. Æ Tekst Christina Bloem Foto’s Jacques Huinck
Struinen
Het begin van de route valt wat tegen. Asfaltfietspaadjes zijn niet onze favoriet. Maar vanaf Borgharen wordt het leuk. Op een supersmal paadje stappen we langs distels, brandnetels en stekelige struikjes door het overstromingsgebied: onze kennismaking met struinen. Wegwijzers zijn er niet in deze wildernis, maar die zijn ook niet nodig. Zolang je ongeveer evenwijdig met de Maas blijft lopen, kan je niet
14
| Op Weg 2021-3
verkeerd gaan. Passerende wandelaars moeten het paadje intact houden en ook wij doen ons deel van het onderhoud. Borgharen ligt veilig achter de dijk. Naast en op het paadje lopen konikpaarden. Bij Itteren stappen we via een klaphek een asfaltwegje op dat ons door het dorp voert. Kasteelhoeve Hartelstein is schilderachtig gelegen midden in de uiterwaarden. Stilaan wordt het struinen voor gevorderden: door de
ruige meersen ploeteren we richting de Geul, waar een ‘echt’ pad op ons wacht. Bij Voulwames mondt het riviertje uit in de Maas.
Struinen in het kwadraat
Voulwames ligt tussen twee dijken, de ene van de Maas en de andere van het Julianakanaal. Wij nemen het karrenspoor op de Maasdijk. Aan de overkant spiegelt de kerktoren van Uikhoven zich in de rivier. Daar zullen we
FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk
De ontdekking van Frans-Vlaanderen
Het landschap is één, maar mensen hebben het opgedeeld, in Frankrijk, Henegouwen en West-Vlaanderen.
De weg naar Cap Blanc-Nez leidt je langs uitgestrekte landschapsgolven, over Vlaamse bergen, door de geschiedenis van het oude Vlaanderen. Deze tocht van Moeskroen tot de Kapen is vooral een mentale inspanning. Om de grenzen in je hoofd uit te wissen. En een bewustwording. Van onze cultuur die ongehinderd over die grenzen heen golft. Æ Tekst en foto’s Pieter Stockmans
Een scherpwit zonlicht doet het asfalt van de kronkelbaantjes fel schijnen, vogels doen surplace op de windvlagen, kerktorens en boerderijen sieren elke horizon, koeien grazen op de heuvelflanken, groene lappendekens golven naar elke windstreek. Het landschap is één, maar mensen hebben het opgedeeld, in Frankrijk, Henegouwen en West-Vlaanderen. De taal waarin de coronamaatregelen in cafés geafficheerd worden, verandert om de haverklap. En toch was heel dit gebied ooit gekend onder één naam: Vlaanderen.
Oosterse heiligen en Waalse goden
Vanuit het Henegouwse Moeskroen steek je een stukje Frankrijk over tot in Comines. Deze stad is sinds de Vrede van Utrecht in 1713 gesplitst
18
| Op Weg 2021-3
in een Frans deel ten zuiden van de Leie, en een Nederlands-Vlaams-Henegouws deel ten noorden van de Leie. Tot aan de vaststelling van de taalgrens in 1963 was het West-Vlaams. Dan werd het de Henegouwse exclave CominesWarneton, of Komen-Waasten. Het eerste wat opvalt aan de Franse kant is een oosters bouwwerk. Is dit een moskee? Oosters is het zeker, maar het is een kerk: de Sint-Chrysoliuskerk, gebouwd in byzantijnse stijl. Oosterse heiligen vind je ook terug aan de Belgische kant: een mysterieus beeldhouwwerk van een monnik en een kind voor de kerk, ter ere van Sint-Nikolaas. Voor deze heilige, beter gekend als Sinterklaas, deelden de monniken van Komen eeuwenlang snoepjes uit aan de bevolking. In deelgemeente Ploegsteert geen spoor van
byzantijnse kenmerken of oosterse heiligen. Hier ligt sinds 2009 wel een Belgische wielerheilige begraven: Frank Vandenbroucke. Ik was onder de indruk na het lezen van zijn boek ‘Ik ben God niet’. Voor zijn graf staan, blijft pakkend. Ook de beroemde ‘plugstreets’, grindwegen die tijdens de koers Gent-Wevelgem bij de passage van het peloton steevast voor stofwolken zorgen, konden niet in mijn route ontbreken. Ze kregen hun naam van de Britten. Die spraken ‘Ploegsteert’ tijdens WOI uit als ‘plugstreet’. Eén grindweg gaat langs Mud Corner Cemetery, een van de meest idyllisch gelegen Britse begraafplaatsen in de streek. En om ook de gesneuvelde Ieren niet te vergeten: aan de andere kant van de taalgrens ligt het Ierse Vredespark, in Mesen, de kleinste stad van België.
WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Wandelroute van het jaar
Tijdens de Online Experience, de digitale vervanger van de Fiets en Wandelbeurs, werd de trofee 2021 voor de mooiste nieuwe wandelroute in de Benelux uitgereikt aan de Langeafstandswandeling Rivierpark Maasvallei, een grensoverschrijdende lus van 137 km op beide oevers van de Grensmaas. De jury prees vooral de aandacht voor natuurgebieden en het wandelen door weiden en over grasland, de uitstekende bewegwijzering in beide richtingen met inbegrip van de aanlooproutes, de degelijke website die het mogelijk maakt delen te combineren met lokale wandelingen en de goed gedocumenteerde kaartfolder. Zie ook de reportage op p 14.
Oost-Vlaamse bossen
Toerisme Oost-Vlaanderen lanceerde de nieuwe wandelgids Wandelen in Oost-Vlaamse bossen. De gids is een herwerking van de gids Woudlopen uit 2018. De pocket geeft naast algemene info over alle groene longen van de provincie ook vijf mooie wandelroutes met vijf verschillende thema’s. Voor gezinnen met kinderen is er een route in het Kluisbos, natuur- en cultuurliefhebbers vinden hun gading in het 10de-eeuwse dorp Ename, sportieve wandelaars krijgen een traject in het Buggenhoutbos, bierliefhebbers worden door het Kravaalbos geleid en liefhebbers van het oerbos kunnen in het Drongengoedbos terecht. De gids kost € 6 en is te koop via www.routen.be/webshop
Nieuwe wandelkaarten
Met de nieuwe OP STAP wandelkaarten ontdek je unieke routes in heel Vlaanderen. Iedere wandelkaart bevat een tweetal routes van ca. 12 km langs knooppunten met toeristische info en leuke horecatips. De eerste vijf kaarten zijn inmiddels verschenen, voor elke Vlaamse provincie één. Ze bevatten routes langs
22
| Op Weg 2021-3
WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS
knooppunten van de netwerken De Merode, Bosland, Zwalmvallei, Kempense Kolonies en Ieperboog. De kaarten kosten € 4,95 per stuk of € 14,95 voor de reeks. De serie zal steeds verder uitgebreid worden. Info via www.wandelknooppunt.be.
Edelhert
De 370 km lange nieuwe langeafstandswandelroute Edelherttrail loopt van het Nederlandse Harderwijk naar het Duitse Monschau. Het idee achter deze route is: lopen, kijken, ruiken, horen en beleven zoals een edelhert zou doen. Het traject voert over smalle paadjes door natuurgebieden. De totale afstand is verdeeld in vier deeltrajecten die op hun beurt bestaan uit vier tot vijf etappes. De route is niet bewegwijzerd maar te volgen via de app SNP Routes die ook veel bijkomende info geeft, vooral over de omringende natuur en de invloed van de mens daarop. Je ontgrendelt de routes binnen de app met een code die te vinden is via de website. Prijs: € 5 per deeltraject. Op het ogenblik loopt de route van Harderwijk naar Epen in Zuid-Limburg. Door de coronamaatregelen laat het laatste deel tot Monschau nog even op zich wachten. www.oppad.nl/edelherttrail
Wallonië
Eind april verscheen het boek Wallonië en de Ardennen, 365 ongewone plekken. Voor haar nieuwste boek ging auteur Kristien Hansebout op zoek naar buitengewone plekken in Wallonië. Het werden er uiteindelijk 365, voor elke dag van het jaar één. Die buitengewone plekken zijn niet persé spectaculair maar wel authentiek en origineel. Midden in coronatijd ging Kristien op pad om die bijzondere plekjes met elkaar te verbinden met als eindresultaat 22 originele fietstochten, 32 wandeltips en 10 autotochten, verspreid over alle provincies van Wallonië. Het is een rijk geïllustreerd belevingsboek, waarmee je zelf je ideale parcours kan samenstellen, afhankelijk van je interesse. De buitengewone plekjes worden per route weergegeven op kaarten en via QR-codes kan je de gpx-tracks downloaden. Uitgeverij Bornmeer Noordboek/ Sterck & De Vreese, prijs € 35. www.bornmeer.nl
Pelgrimeren in Zuid-Limburg.
De pelgrimsroute naar Santiago wint nog steeds aan populariteit. Niet iedereen is echter in de mogelijkheid om zo lang van huis te gaan of durft zo’n grote tocht aan. Voor hen zijn er mini-pelgrimstochten en een oefencamino ontwikkeld. Een Camini is een ‘mini camino’, een heel korte pelgrimswandeling. Er zijn er elf. Ze zijn 5 tot 11 km lang en liggen allemaal langs de originele Jacobsroute. Ze zijn door spreuken en opdrachten speciaal gericht op bezinning en bewustwording, net zoals wanneer je naar Santiago zou stappen. Ook voor elke camini kan je een stempel verkrijgen die je verzamelt op het stempelblad van het boekje Bezin in Zuid-Limburg. Bij een volle stempelkaart krijg je een cadeautje bij de webshop. Info: webshop.visitzuidlimburg.nl Via Coriovallum. Dit onderdeel van de Camino naar Santiago de Compostella is bedoeld als een oefencircuit voor toekomstige pelgrims. Alles wat je op een lange pelgrimstocht tegenkomt, kan je op deze tocht van 90 km ook ervaren. Je kan uitproberen hoe het is om met volle bepakking te wandelen. Alle relevante info over route, bewegwijzering, etappes, pelgrimspaspoort en overnachtingsmogelijkheden vind je via www.viacoriovallum.nl.
Dordrecht
Er zijn weinig steden die meer wandelmogelijkheden bieden dan Dordrecht. De stad heeft een oud centrum en ligt op een kruispunt van grote waterwegen. Er is altijd wel een onverwacht hoekje of poortje van waaruit je de drukbevaren rivieren kan zien. Een netwerk van waterbusverbindingen brengt je naar de polders rondom de stad, de molens van Kinderdijk of natuurpark de Biesbosch. In de gids Wandelen buiten de binnenstad van Dordrecht worden 14 afwisselende wandelingen van 6 tot 15 km in en rond de stad beschreven. Routebeschrijvingen en gpx-tracks kan je downloaden via www.wandelzoekpagina.nl of de papieren gids bestellen via www.gegarandeerd onregelmatig.nl. Prijs van de gids € 16,95.
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Fietsroute van het jaar
waaronder twee toegankelijke routes. Alle aanpassingen zijn terug te vinden op de nieuwe Fietskaart voor Vlaams-Brabant. Prijs € 7. www.toerismevlaamsbrabant.be
Tijdens de Online Experience, de digitale vervanger van de Fiets en Wandelbeurs, werd de trofee 2021 voor de mooiste nieuwe fietsroute uitgereikt aan het deeltraject van de IJzeren gordijn route (Eurovelo 13) tussen Gmünd in Oostenrijk en Bratislava in Slowakije. De winnaar haalde het vóór de andere laureaten: de Nederlandse LF Kustroute, de LF Zuiderzeeroute en de Nederlands-Duitse Oranjefietsroute.
Bier
Leiestreek
Toerisme Leiestreek bundelde tien kant-en-klare meerdaagse fiets- en wandeltrips in het handige magazine Beleef meer, 10 Leietrips. Je kan bijvoorbeeld in drie dagen op knooppunten van Deinze naar Gent fietsen of een lus van ruim 40 km wandelen vanuit Ansegem door het land van Streuvels. Andere suggesties zijn een driedaagse fietslus vanuit Kortrijk door de heuvels of een vierdaagse wandellus door het Land van Mortagne. Je kan ook kiezen voor een weekendje fietsen met de Leie als blauwe draad of een driedaagse fietstocht langs jaagpaden en oude spoorlijnen van Roeselare naar Kortrijk. Alle routes gebruiken de knooppuntennetwerken. Je kan het gratis magazine online bestellen of downloaden via de website van Toerisme Leiestreek. Je vindt alle trips ook op www.toerisme-leiestreek. be/fietsenwandeltrips
Vlaams-Brabant
Toerisme Vlaams-Brabant vernieuwde het fietsnetwerk in de Groene Gordel ingrijpend. Er zijn extra trajecten en knooppunten bijgekomen en er is nieuwe bewegwijzering geplaatst. De thematische fietslussen zijn in het fietsnetwerk opgenomen, hun vroegere bewegwijzering is verwijderd. Ze zijn nu te volgen via knooppunten. Onder het motto ‘Iedereen op de fiets!’ is er nu ook een aanbod voor mensen met specifieke noden, wensen of beperkingen,
30
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS
| Op Weg 2021-3
De Leiestreek staat bekend om zijn vele micro-, thuisen familiebrouwerijen. De meeste kunnen bezocht worden, tenminste als de tijden weer normaal zijn. In de vernieuwde Bierpocket vind je vier fietsroutes van 40 tot 50 km die je via mooie trajecten langs een aantal van die kleine brouwerijen voeren. Met het gidsje ontdek je ook sfeervolle cafés, brasserieën en restaurants waar je van de heerlijke brouwsels kan genieten. Gratis te bestellen of te bekijken via www.toerisme-leiestreek.be.
Oost-Vlaanderen
Toerisme Oost-Vlaanderen stelde het gidsje Lente Fiets- en Wandelboekje samen. Het bevat drie fietsroutes van 40 tot 50 km in het Waasland, de Leiestreek en het Meetjesland en drie wandelroutes van 8 tot 14 km, waarvan twee in de Vlaamse Ardennen en de derde in het Scheldeland. Alle routes gebruiken knooppunten en voeren langs aantrekkelijke picknickplekjes. Het gidsje geeft ook toeristische en praktische info. Te downloaden via www.routen.be.
15 x fietsplezier
Bij het begin van de lockdown kwam het ATVprogramma ‘Op de fiets’ als geroepen. Vijftien knooppuntenroutes nodigden fietsers uit om in de eigen provincie op verkenning te gaan. Het programma bleek een schot in de roos. Een jaar later blijft de vraag naar fietstips onverminderd groot. Daarom werden vijftien nieuwe aantrekkelijke trajecten van 40 km geselecteerd. De lus ‘900 jaar Norbertijnen’ in Landschapspark de Merode beet de spits af van de nieuwe reeks. Je kan de routes van start- tot eindpunt op de buis bekijken alsof je zelf in het zadel zit, maar ze zelf
verkennen is uiteraard nog leuker. Dit voorjaar worden acht routes gepresenteerd en vanaf september volgen er nog zeven. Details, kaartjes, gpx-coördinaten en link naar de video’s van alle routes vind je op www.provincieantwer pen.be/opdefiets. Daar kan je ook de vijftien routes van de vorige serie downloaden.
Nieuwe Nederlandse icoonroute
Dit voorjaar wordt de vierde LF-icoonroute, de LF Waterlinieroute, geopend. Het tracé verbindt drie linies met elkaar: de Stelling van Amsterdam, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het West-Brabantse deel van de Zuiderwaterlinie. Bij elkaar 410 km fietsplezier tussen Edam en Bergen op Zoom. De route gaat langs uniek erfgoed en verbindt natuur, cultuur en geschiedenis. Dit is de eerste in de serie die een volledig nieuw tracé heeft. Hij is bewegwijzerd met een eigen logo, heeft een eigen website en fietsgids en is opgenomen in de LF-app. Net als bij de drie andere icoonroutes kan je, na volbrengen van de route, als herinnering een schildje aanvragen om op je fietsframe te bevestigen. Info: www.nederlandfietsland.nl.
Op de fiets
Laura Maat en Irene Maaskant begonnen op een goede dag met fietsen. Gewoon op hun oude stadsfietsen en onder het motto Op de fiets leeg je je hoofd en leer je weer met een frisse blik om je heen te kijken. Ze trapten steeds verder. Het rondje Rotterdam werd via een rondje Londen tenslotte een tocht van zeven maanden door heel Europa. Ze beschreven hun fietsavonturen op aanstekelijke wijze in het boek Ga op de fiets. Je vindt er fietsroutes in Nederland, Vlaanderen en de rest van Europa. Het boek is een mix van persoonlijke fietsverhalen, tips en routes en inspireert om zelf je fiets te pakken, je banden op te pompen, je ketting te smeren en gewoon te gaan. Uitgeverij Fjord, prijs € 20. www.boekspot.be
FIETSREPORTAGE | Nederland
Rondje Drenthe
Langs de provinciegrenzen van dé fietsregio van Nederland Wanneer ik fietsend reis, wil ik rust en toch afwisseling. Drenthe heeft het allemaal. De provincie onderscheidt zich door zijn waterrijke natuur en het grootste moerasgebied van Nederland, met bossen, heide, vennen en veen. Een ommetje langs Groningen, voldoende horeca en kwaliteitsvolle logiesmogelijkheden maakten het geheel “helemaal goed”. Æ Tekst en foto’s Herman De Wulf
Gekneed door ijs en oorlog
Meppel kwam in de 16 eeuw tot bloei dankzij de turfafgravingen in Noord-Nederland. Dat rijke handelsverleden toont zich nog in de historische gebouwen. Maar ook de fraaie grote boerderijen doen ons al vanaf de eerste dag van de ene verbazing in de andere vallen. Het natuurgebied Holtingerveld is een oerlandschap gekneed door ijs en oorlog. De unieke geschiedenis van dit gebied toont zich onder meer in de hunebedden D53 en D54 op de de
32
| Op Weg 2021-3
rand van de Havelterberg. Het zijn twee van Nederlands oudste monumenten, gebouwd van zwerfkeien die in de ijstijd naar Drenthe zijn meegevoerd vanuit Scandinavië. Zulke grote stenen? Dat is toch geen mensenwerk! Vroeger dacht men dan ook dat hunebedden door reuzen of ‘huynen’ waren gemaakt. Nu zijn het plekken waar kinderen verstoppertje spelen zonder te beseffen dat het om sporen gaat van mensen die 5000 jaren geleden leefden.
Koloniën van Weldadigheid
De ‘Koloniën van Weldadigheid’ van Generaal van den Bosch uit de 19de eeuw was een paternalistisch totaalproject met als doel de verpaupering in Nederland en België tegen te gaan. En dat met steun van Koning Willem I. Families in armoede werden naar de koloniën gebracht waar ze huisvesting, werk, scholing en zorg kregen. Maar ook landlopers, bedelaars en weeskinderen werden gedwongen opgenomen. Tussen Frederiksoord en Wilheminaoord
WANDELREPORTAGE | Frankrijk
Verre reis naar … Bretagne We zouden met de kinderen naar het Verre Oosten vliegen. Corona stak daar een stokje voor en zo trokken we voor drie weken naar de Franse Westkust, naar Bretagne. Het plan was te starten met een trektocht van één week op de GR 34. De twee volgende weken zouden we dan de rest van de streek verkennen vanuit huurhuisjes op twee verschillende plaatsen. Æ Tekst en foto’s Bart Cartuyvels
Het schiereiland Crozon
Wat we het mooiste vinden aan Bretagne zijn de ruwe kust en de kliffen. Eerder hadden we al verschillende keren de GR du Littoral langs de Opaalkust gevolgd. De keuze voor de Bretoense
36
| Op Weg 2021-3
kust lag dus voor de hand. Liefst maken we een lus van 5 à 6 dagen waarbij we kamperen en voor ons eten een beroep doen op de lokale horeca, wat aan de kust meestal geen probleem is. De GR 34 bleek het meest geschikt voor ons
MATERIAAL
De juiste wandelschoenen
Meer info voor startende wandelaars op wandelpunt.be/ start-met-wandelen. Info over het onderhoud van schoenen vind je bijvoorbeeld op lowa.be/tips/ verzorgingstips.
Wandelaars weten dat goede schoenen het belangrijkste onderdeel zijn van hun uitrusting en velen hebben ongetwijfeld een favoriete merk en model. Toch is een nieuw artikel over schoenen op zijn plaats in Op Weg. Omdat herhaling op dit punt geen kwaad kan, en omdat we het afgelopen jaar vele nieuwe lezers mochten begroeten. Æ Tekst Christophe Deblaere Foto’s Kim Segers en Christophe Deblaere
Soorten wandelschoenen
Er bestaan ongelooflijk veel soorten wandelschoenen. Om het overzichtelijk te houden, hanteren veel Belgische outdoorwinkels de classificatie van het merk Meindl: A (town), B (trekking), C (mountaineering) en D (climbing). Er zijn ook twee multifunctionele types die de eigenschappen van de boven- en onderliggende types combineren: A/B en B/C. Type A is een lichte, lage schoen. Prima in de zomer, maar in de winter krijg je al snel natte voeten. Schoenen van het type C of D zijn gemaakt om te klimmen. Ze hebben een heel stijve zool waardoor je voet niet kan afrollen bij het stappen. Als je met zo’n type schoen lange afstanden wandelt is de kans groot dat je pijnlijke voeten krijgt of letsels loopt. Tradioneel kiezen wandelaars tussen een A/B, een B of een B/C schoen. Als je vooral in Vlaanderen en in de Ardennen stapt, dan is een A/B schoen een prima keuze. Ga je vaak naar de Ardennen en stap je veel tochten in de Alpen, dan zit je goed met een B schoen. Maak je vooral zwaardere bergtochten in de Alpen,
40
| Op Weg 2021-3
kies dan voor een B/C schoen. Tot zover de traditionele aanpak. Er is ook een trend om over te stappen op steeds lichtere schoenen die afgeleid zijn van trailrunners. Light schoenen geven maximaal stapcomfort, maar je moet een vaste tred en stevige enkels hebben. Je combineert ze in de winter met waterdichte sokken. Als starter is het voorzichtiger om met een traditionele schoen te beginnen. (zie Tabel 1)
Enkel en zool
Lederen schoenen gaan langer mee en zijn onverwoestbaar op ruw en rotsig terrein. Maar een volledig lederen schoen valt nogal zwaar uit en dat maakt het extra vermoeiend. Daarom kiezen de meeste producenten voor een mix tussen leer en kunststof en ze brengen het leder alléén aan op de plaatsen die meer voor slijtage vatbaar zijn. Een middelhoge of hoge enkelschacht beschermt je enkels. Dat is belangrijk als je zwakke enkels hebt en op heel oneffen terrein stapt. Een hoge schacht houdt je ook droger in een diepe plas of in winterse sneeuw. Een minder stijve zool plooit makkelijk (je
kan ze plooien én torsen) zodat je voet makkelijker kan afrollen. Een stijvere zool biedt minder comfort maar beschermt beter tegen een ruwe ondergrond en maakt het mogelijk om stijgijzers onder je schoenen te bevestigen. Producenten van kwaliteitsschoenen kiezen vaak voor de kwaliteitsvolle zolen van Vibram, een Italiaans bedrijf vernoemd naar Vitale Bramani, de uitvinder van de eerste rubberen bergzool. Hij ontwikkelde deze zool na een dramatisch bergongeval in 1935 waarbij vijf van zijn vrienden om het leven kwamen.
Waterdicht of niet
Schoenen zijn waterdicht en toch ademend dankzij een membraan. Dat is een aparte laag die vocht in één richting doorlaat en waterdicht is in de andere richting. Zo’n membraan werkt het best als de binnentemperatuur hoger (warme voeten) en vochtiger (zweterige voeten) is dan de omgeving buiten. Producenten van kwaliteitsschoenen kiezen vaak voor het alombekende membraan van het merk Gore-Tex. Het Gore-Tex Extended Comfort Range (XCR)
FIETSREPORTAGE | Spanje
De Ruta Iberica van zuid naar noord De Via Verde vanaf Hantanares de Eresma.
Onze ingepakte fietsen hebben de vlucht naar Málaga in prima conditie overleefd, maar in het treinstation krijgen we te horen dat ze niet meekunnen naar Sevilla. Er is een onderbreking door werken aan het spoor, daarom gaat het verder met een bus. Maar niet getreurd, de buschauffeur heeft medelijden met ons en schuift alle bagage opzij voor de fietsen. Zo geraken we toch volgens plan in Sevilla, klaar voor onze ‘Ruta Iberica’ dwars door het wondermooie Spaanse binnenland. Æ Tekst en foto’s Wim Rommel en Micheline Bourgeois
De Zilverroute
De volgende morgen, na zo’n typisch Spaans ontbijt met olijfolie op de boterhammen, zijn we klaar om onze 1600 km lange tocht aan te vatten. Voor het traject van Sevilla naar Merida, ongeveer 250 km, hebben we drie dagen ingepland. We vertrekken vroeg om de hitte voor te zijn. Het eerste deel tot Trujillo valt samen met de Zilverroute naar Santiago de Compostela. We komen dan ook geregeld pelgrims te voet tegen. Doorheen de Sierra Morena is het nooit vlak, maar zelfs met bepakking gaat het vlot. Het land is bezaaid met olijf- en fruitboomgaar-
42
| Op Weg 2021-3
den maar ook heel veel kurkeiken. Daaronder lopen her en der zwarte varkens die de bekende ibericoham leveren. De dieren doen zich te goed aan de eikels in de ‘dehesa’. Na Monesterio komen we in de Extremadura, één van de laatste ongerepte natuurparadijzen van Zuid-Europa. Vandaag is het zaterdag en we steken een tandje bij om Merida te halen. Met het vooruitzicht op een rustdag moet 103 km lukken. Via Fuente de Cantos fietsen we voorbij Zafra en door de Tierra de Barros (land van de modder). Het is lente en onderweg is het echt een weelde aan vogels: wielewaal, nachtegaal,
putter, waaierstaartrietzanger, ooievaar, roodkopklauwier, roodstuitzwaluw, kwartel, hop en bijeneters. Zondag is bezoekdag. In de stad Merida kan je heel wat monumenten uit de Romeinse periode bewonderen, zoals de tempel van Diana en het Romeins theater uit 15 vC.
Spaanse keizerarend
Trujillo, waar een standbeeld van Pizarro het centrale plein siert, staat onder vogelaars bekend voor zijn kolonie kleine torenvalken. De steppevlakte voorbij de stad brengt weidse vergezichten. We geraken niet vooruit, de ver-