Teaser - Op Weg, 2021 aug-sept

magazine voor wandelaars & fietsers

PB- PP B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE

2021

4 Genieten van een GR-arrangement Retouradres: Grote Routepaden, Grasmarkt 61, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Antwerpen X - ErkenYning: P 309099 - Tweemaandelijks Augustus - September 2021

op de Streek-GR Hageland

Treinstappen langs de Nete Treinfietsen langs de Samber Met GR van Gent naar Brussel GR 5A: Relaas van een GR-debutant De GR 1 ‘sendero historico’ in Aragon Met de mountainbike door het Centraal Massief Het onuitputtelijke geschiedenisboek van de Frontroute Eifel-Moezel • Welcome to my Garden • Eifelsteig • Schengen

IN DIT NUMMER

6

14

24

38

Lezers onderweg

Dichtbij

8

Het onuitputtelijke geschiedenisboek van de Frontroute

11

Een kasteel, een toren en een muur Genieten van een GR-arrangement

Reportages

14

FIETSREPORTAGE | België, Duitsland, Luxemburg

18

WANDELREPORTAGE | België

32

WANDELREPORTAGE | Duitsland

38

WANDELREPORTAGE | Spanje

48

FOTOREPORTAGE | België

36 42 45 54

42

Over Radwegen, Pistes Cyclables en RAVeL’s

Met GR van Gent naar Brussel: alleen jammer van dat zwarte gat 325 km door de Eifel

De GR 1 ‘sendero historico’ in Aragon Waalse charme

Tips WANDELTIP | België

Treinstappen langs de Nete

FIETSTIP | België, Frankrijk

Treinfietsen langs de Samber

WANDELTIP | België

Treinstappen langs de Samber

FIETSTIP | Groothertogdom Luxemburg

Langs de grenzen van het Groothertogdom Deel 3: Das Dreiländereck in Schengen

En verder

17 COLUMN | Ontbijt 22 Fietsnieuws 24 INTERVIEW | Jelle Dermont

GR 5A: Relaas van een GR-debutant

WIN !

1x Rond Oud-Holland p 23 3x Wandelen

buiten de binnenstad van Groningen p 28

3x Denemarken p 29 3x Wicklow Way p 29 3x Rheinsteig p 30 1x Back to the Map p 53

27 Onderweg 28 Wandelnieuws 52 MATERIAAL | Back to the Map - Leer (opnieuw) kaartlezen

56

FIETSAVONTUUR | België

59

FIETSAVONTUUR | Frankrijk

Vlaanderen doorkruist van tuin tot tuin

Met de mountainbike door het Centraal Massief

62 Verenigingsnieuws 65 OPMERKELIJK | Schouderklopje of liefdesaanzoek?

66 COLUMN | Bij de bron 2021-4 Op Weg |

5

LEZERS ONDERWEG

In de Gaume

Garden, Wat waren we Welcome in their t en ik enoo daar in Meix-le-Tige! Mijn reisg heel en waren er helemaal alleen. We kond van de ver om ons heen kijken en genieten en van che ndou buite e natuur, van een friss n we liepe 2018 de sterren (zelfs vallende!). In Santiago, de pelgrimsroute van Vezelay naar oeging. maar de GR 129 was een mooie toev Sanneke Verweij

Bon-Secours

In de reeks ‘merkwaardige bomen met GR-markering’ heeft deze zeker zijn plaats… Te vinden op de GR 121 in het Henegouwse grensplaatsje Bon-Secours.

Marc Coeman

Langs de GRP 123

De eerste dag te laat vertrokken in Flobecq, een race tegen de tijd om voor acht uur op de slaapplaats te zijn.

Die eerste dag met kousen in de schoenen, zes dagen later met kousen + pleisters + compeed. Afzien, maar ook genieten, want mensen, ons kleine landje verbe rgt een massa kleine, prachtige plekjes. De natuur is in het late voorjaar een geëxplodeerde splinterbom van bloemen, grassen en zaden. De velden zwanger van groen graan, vol en onrijp, maar een rijke oogst belovend. De bossen één na één een concerthal vol vogelgefluit, ontro erend mooi. Sommige paden bijna dichtgegroeid, je moet je een weg banen tussen bloemen, grassen, en ja, netelen en distels. Het ene streelt, het andere geselt, maar nooit met opzet.

Pol Vandersmissen

6 | Op Weg 2021-4

DICHTBIJ |

Langse de bekende Britse begraafplaats ‘Tyne Cot’.

Het onuitputtelijke geschiedenis­ boek van de Frontroute Omwille van zijn weidse polders in het noorden en zijn glooiende heuvels in het zuiden is de Westhoek een prachtig landschap om door te fietsen. Maar een eeuw geleden waren die polders en heuvels stuk voor stuk strategische plekken die het verloop van de Groote Oorlog mee bepaalden. Onderweg zijn zoveel infoborden te lezen en musea te bezoeken dat het echt zonde zou zijn om deze 100 km aan een hoog tempo af te haspelen. Æ Tekst en foto’s Guido Vandroemme

De sluizen en de oorlog

De route start in Nieuwpoort-Bad, aan ‘De Verzoening’. Twee imposante beelden staan op het beginpunt van het Westelijk Front, waar de IJzer in de zee uitmondt. Zij ontmoetten elkaar als vijanden aan het front, maar gaan nu als vrienden met elkaar om. Langs de havengeul trap ik richting NieuwpoortStad. Het kleine Kattesas net voor de Vismijn speelde een niet onbelangrijke rol in de oorlog.

Via deze schutsluis werden de eerste pogingen ondernomen om de IJzervlakte onder water te zetten, maar dat ging te traag. Via het sluizencomplex ‘De Ganzepoot’ lukte dat wel. In het Bezoekerscentrum Westfront kan

8

| Op Weg 2021-4

je zien hoe dat verliep. Boven op het Koning Albert I-monument heb je een prachtig uitzicht op de omgeving en zijn talrijke waterlopen.

Frontzate

‘De Frontzate’ is een fietspad op de bedding van de vroegere spoorweg tussen Nieuwpoort en Diksmuide. Nadat ze hun posities langs de IJzer moesten prijsgeven trokken de Belgische soldaten zich in 2014 achter deze verhoogde berm terug. Het gebied tussen de spoorweg en de rivier kwam onder water te staan.

Hier en daar zie je nog sporen van dugouts, mitrailleur­stellingen en bunkers.

In Ramskapelle werd hevig gevochten en een

Belgisch militair kerkhof getuigt daarvan. Het voormalige stationnetje van het dorp werd omgebouwd tot observatiepost. Een monument met drie verbroederende soldaten herinnert aan het spontane kerstbestand van 1914.

Watervogelparadijs

Ter hoogte van Pervijze verlaat ik de Frontzate om naar de Schoorbakkebrug te fietsen.

Vroeger had het gehucht Schore een overzet of ‘bak’ over de IJzer. Ook hier werd hevig gestreden, net zoals bij de bocht van Tervate, enkele kilometers verder. Daar slaagden Duitse troepen er wel in om de rivier over te steken.

Na tevergeefse pogingen om dat ongedaan te

DICHTBIJ |

Genieten van een GR-arrangement

Een kasteel, een toren en een muur

Uitzichtpunt boven Testelt.

Het noorden van de Streek-GR Hage­land ligt in een over­gangs­gebied. Kijk je noordwaarts, dan zie je de Kempen liggen. Draai je zuid­waarts, dan ontdek je het glooiende Hageland. Wij knopen onze wandel­­schoenen voor een twee­­daagse tussen Sint-Pieters-Rode en Scherpenheuvel, met een over­nachting bij Hans en Jasmina in Rillaar. Æ Tekst: Tom Langmans Foto’s: Willy Langmans

Johan en Galaxa

Kan je een wandeling mooier starten dan in de schaduw van het middeleeuws kasteel van Horst? Wellicht niet. De indrukwekkende waterburcht ligt mooi ingenesteld in de groene vallei van de Wingebeek, tussen de heuvels van het Hageland. Een uniek plaatje. Striptekenaar Willy Vandersteen maakte er lang geleden de thuishaven van De Rode Ridder van. Het is inderdaad niet zo moeilijk om je in te leven in de avonturen van Johan. Onze dagrugzak is ons harnas, onze wandelstokken zijn onze zwaarden. We zijn klaar voor de strijd tegen Bahaal en Galaxa. Hadden we nu maar een paard, dan trokken we dapper ten strijde. Wanneer plots twee amazones uit de richting van Kortrijk-Dutsel komen aandraven, grijp ik naar mijn zwaard om uit halen. Net op tijd word ik op de schouder getikt. Bijna lag de ravissante Galaxa in de slotgracht.

Wijnmuur

Het Hageland is geen vlak terrein. Als mijn kuiten spreken konden, ze zouden het stellig

bevestigen. We beklimmen langs de zuidflank, tussen de wijnstokken, de Wijngaardberg. Deze heuvel steekt 72 meter boven het landschap uit. Vanop deze onaangetaste Diestiaanheuvel geniet je van enkele erg mooie panorama’s. We laveren tussen boomgaarden van laagstamfruit, vooral appelbomen. De laatste bloesems van het seizoen dwarrelen op de grond. Enkele kleine landbouwmachines rijden af en aan. Even verderop steken we langs een trapje de wijnmuur over. Een bijzondere constructie van los gestapelde, roestkleurige stenen. Een vriendelijke man zit in het stof op zijn knieën naast de muur.

Met een pikhouweel kapt hij stenen. Met zware lederen handschoenen past en stapelt hij de stenen terug in de muur. We geraken aan de praat. Marc Elsen is sinds jaar en dag vrijwillig restaurateur van de wijnmuur. Het is zijn persoonlijke strijd om dit beschermd monument terug te herstellen in zijn oorspronkelijke staat. Een monnikenwerk. “Over het nut van de muur kan je debatteren”, zegt Marc. “Hij werd in de eerste helft van de 19de eeuw aangelegd.

Om de wijnranken te beschermen tegen de noorderwind? Of tegen dieren of ander ongewenst bezoek? Of was het een conflict tussen wijnbouwers? Wie zal het zeggen.” We wensen Marc nog veel plezier met zijn hobbypuzzel van 5000 m³ stenen en wandelen verder richting Wezemaal. Nog honderden meters volgen we de restanten van de oorspronkelijke muur.

Om dit allemaal te herstellen gaat Marc een tweede leven moeten vinden. Of nog een dozijn collega-vrijwilligers.

Maagdentoren

Langs de brede meanders van de Demer stappen we richting Zichem. Dé lokale trots is ongetwijfeld de Maagdentoren. Hier liet Robbe De Hert zijn ‘witte van Sichem’ oorlogje spelen met zijn kameraden. Recent werd de toren grondig gerestaureerd. De manier waarop is gecontesteerd, maar wij vinden de mix van oud en modern zeer geslaagd. Ook de directe omgeving werd grondig aangepakt met wandel- en fietspaden. We nemen plaats op één van de vele

2021-4 Op Weg |

11

FIETSREPORTAGE | België, Duitsland, Luxemburg

Over Radwegen, Pistes Cyclables en RAVeL’s Het fotogeniekste plekje langs de Moezel.

Dichtbij en toch weg, het zomervakantievraagstuk in onzekere coronatijden lag ook bij ons op tafel. Duitsland leek de meest zekere optie en de Eifel het meest dichtbij. Via de Moezel en dwars door Luxemburg konden we dan eindigen in een Ardens treinstation.

Zo konden we ons NMBS-cadeautje ook uitpakken: (tijdelijk) gratis fiets op de trein! Æ Tekst en foto’s Peter Cristiaensen

De route

Op eifel.info kan je een gratis overzichtskaartje aanvragen van de ‘Radwegen’ in de regio. Met één blik zie je meteen hoeveel mogelijkheden er zijn.

De meeste fietsroutes lopen van noord naar zuid, door rivierdalen. Perfect om bij de Moezel uit te komen. Maar vanuit het station van Eupen of Welkenraedt moet je eerst aansluiting vinden op zo’n route naar het zuiden. Alle details over onze keuzes en over alternatieven vind je in de extra info in de artikeldatabank op onze website. Hier op deze pagina’s vertel ik liever over de bekendste, fotogeniekste, lelijkste, meest verrassendste en

14

| Op Weg 2021-4

mooiste trajecten en plekken van deze 9-daagse, 500 km lange fietsreis.

Bekendste

Wie al wat fietswatertjes doorzwommen heeft, weet dat de meeste bewegwijzerde routes – zeker in meer heuvelachtige streken – op oude spoorwegtrajecten lopen. Regelmatige lezers van Op Weg denken dan spontaan aan de overbekende Vennbahn, waarover vroeger majestueuze goederentreinen vol ijzererts en steenkool denderden. En terecht, dit pad verdient alle lof. Bij het buitenstappen van het station van Welkenraedt

ontdekken we zelfs meteen bordjes die de verbinding maken met de route. Mijn voorbereiding – Lontzen/Walhorn/Raeren stond er op mijn papiertje – mag meteen in mijn achterzak.

Glad asfalt, weinig hoogteverschil, veel rustbanken en infoborden, cafés in oude stationnetjes: met de Vennbahn doorklief je de wouden op het Belgisch-Duitse grensgebied op een uiterst aangename manier. Maar lang blijven wij niet op dit prestigeproject. Wij duiken de Eifel in. Om een heel eind verder langs de Kyll uit te komen.

De Kyll Radweg pikken we op via een stukje Vennquerbahn. Zowel in de Eerste als in de

INTERVIEW | Jelle Dermont

GR 5A Relaas van een GR-debutant Zonsopgang in de polders.

Van jongs af stapte Jelle in de voetsporen van zijn vader door alle uithoeken van Limburg. Op die manier kreeg hij de liefde voor de natuur en voor het wandelen mee. Lange tijd koos hij voor luswandelingen, pas recent kwam daar GR bij. Zijn eerste uitdaging werd de GR 5A en na de eerste etappe was hij meteen verkocht. Æ Tekst en foto’s Jelle Dermont Op stap met Ward.

Waarom de GR 5A? Ik woon niet langer in Limburg maar in WestVlaanderen, vandaar de keuze. Drie jaar geleden kocht ik de topogids met het idee om meteen van start te gaan. Helaas belandde het boekje in de kast, tot ik in 2020 besloot om toch door te zetten. Enkele maanden na de eerste lockdown, in augustus, vertrok ik voor mijn eerste etappe.

Het idee te starten aan punt A om daar niet terug te keren had iets uniek. Wandelen naar punt B, gespreid over vele dagen, gaf me iets om naar uit te kijken. Ik herinner me nog perfect hoe zenuwachtig ik was, daar aan het station van Brugge. (ter info: recent verscheen een herdruk van deze gids waarin 25 trajectverbeteringen werden geïmplementeerd, n.v.d.r.)

24

| Op Weg 2021-4

Wie je blog leest, ontdekt al snel een voorliefde voor geschiedenis?

Inderdaad, ik ben daar continu naar op zoek.

De GR 5A had op dat vlak veel te bieden: van het Bronzen Tijdperk tot de Tweede Wereldoorlog. Aardenburg bijvoorbeeld, net over de Nederlandse grens, was een ontdekking voor mij: een historische stad waar de GR 5A lukraak doorschiet. Hier zouden jullie echt een variant moeten maken doorheen het centrum: een pareltje met monumentale gebouwen en een rijke geschiedenis uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog. Ook het fort van Steendorp is een magische plek die geschiedenis ademt uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. De interessante infoborden over het verleden van het fort en de fauna en flora

in en rond het fort maken er een toplocatie van.

Het Franse militaire massagraf op de flank van de Kemmelberg en het daarbij horende uitzicht op de Rodeberg waren voor mij een emotioneel moment. Ik kan het beeld en het gevoel zo weer oproepen. Ook het natuurdomein De Westhoek wist me te raken met zijn ongerepte duinen en de weidse uitzichten.

Plekken kunnen om vele redenen bijblijven?

Zeker. Voor een tuinman als ik waren de omgeving van Beisbroek en Tillegembos een echt paradijs, met drie kasteelparken en mastodonten van bomen. En toch zijn het vaak de kleine dingen die je onderweg meemaakt, waar je de meeste deugd aan hebt. Helemaal in het begin

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Beaufort 2021

Om de drie jaar vindt langs de kust het kunstproject Beaufort plaats. Beaufort 2021 (van 27 mei tot 7 november) is de zevende editie.

Je kan er op sportieve manier van genieten van de drie Beaufort fietslussen. Deze rijgen per kunstregio (West, Midden en Oost) alle kunstwerken aaneen. Ze zijn ongeveer 40 km lang en gebruiken knooppunten.

Onderweg kan je desgewenst delen van de routes per kusttram afleggen. Bij elk kunstwerk staat behalve het fietsknooppunt ook de dichtstbijzijnde tramhalte aangeduid. Via www.beaufort21.be/bezoek vind je het startpunt, de te volgen knooppunten en de gpxtrack van de routes.

Dendervallei

Aan de oevers van de Dender kan je naar keuze genieten van landelijke rust of bruisend erfgoed. Van haar bron bij Ath in Henegouwen tot haar monding in de Schelde bij Dendermonde rijgt de rivier een parelsnoer van waardevolle natuurgebieden aaneen, met daartussen vier trotse Dendersteden. De nieuwe fietsgids Fietsen in de Dendervallei bevat vijf aansluitende routes langs knooppunten tussen Dendermonde, Aalst, Ninove, Geraardsbergen en Ath. De gids is een herwerking van de gids Denderstreken uit 2018. De gids kost € 6 en is te koop via www.routen.be/webshop. In volgend nummer van Op Weg komt een fietszoektocht naar de bronnen van de Dender.

Oost-Vlaamse knooppunten

Het Oost-Vlaamse netwerk is volledig vernieuwd en telt nu meer dan 3.500 km bewegwijzerde fietspaden. Ter kennismaking werden zes routes van 29 tot 50 km op het netwerk uitgestippeld. Je kan ze vinden via www.routen.be. Bij vernieuwde netwerken horen ook nieuwe kaarten. Deze kregen een compleet nieuwe vormgeving. De zes nieuwe netwerkkaarten voor de regio’s Meetjesland, Waasland, Vlaamse Ardennen, Scheldeland, Leiestreek en Gent zijn te koop bij Toerisme

22

| Op Weg 2021-4

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Knooppunten aan de kust

Oost-Vlaanderen. Ze kosten € 6 per stuk, met uitzondering van de kaart van de Leiestreek die € 9 kost. De zes kaarten, gebundeld in een Fietsbox, kosten € 29,95. www.routen.be

Het nieuwe Knooppunter Fietsboek Belgische Kust wijst de weg naar het mooiste wat onze kust te bieden heeft. Je vindt er voor elke kustgemeente een mooie fietsroute. Bij elke route hoort een roadbook met alle info die je nodig hebt: de knooppunten met hun onderlinge afstand en een situering van de bezienswaardigheden en horeca onderweg. Als extraatje gidst de BeauSéjourroute je langs alle plekken uit de gelijknamige serie. Uitgeverij Lannoo, prijs € 17,99. www.knooppunter,com

900 jaar norbertijnen

In 2021 vieren de paters van de Abdij van Park de 900ste verjaardag van hun religieuze orde. De norbertijnenorde ontstond tijdens de kerstnacht van 1121 op initiatief van Norbertus van Gennep in het Franse dorpje Prémontré. Ze groeide uit tot een van de belangrijkste religieuze ordes van de Nederlanden. Dit niet-alledaags jubileum kan uiteraard niet onopgemerkt voorbijgaan. Behalve een reizende expo zijn er ook wandel- en fietsroutes op het knooppuntennetwerk ontwikkeld, waarmee je kennis kan maken met het uitgebreide culturele erfgoed dat de norbertijnen in de voorbije eeuwen achterlieten. De 13 wandelroutes zijn 2 tot 24 km lang en de acht fietsroutes hebben een gemiddelde lengte van 50 km. De fietsroute In strakke tred naar Park is ruim 100 km lang. Deze verlaat het Merodegebied met zijn twee norbertijnenabdijen (Averbode en Tongerlo) om naar de derde, nog oudere abdij van de orde te gaan: Park in Heverlee. Je vindt alles over het feestjaar en de beschrijvingen met knooppunten van de routes via www.norbertijnenindemerode.be.

Horizon

Horizon 2025 is een groeiend netwerk van uitkijktorens en belevingsplatformen, verspreid over heel West-Vlaanderen, Tegen 2025 wil het project 20 tot 25 nieuwe uitkijkpunten creëren, soms in bestaande gebouwen. Zo kunnen bezoekers het landschap vanuit de lucht bekijken. Meestal zijn die uitkijkpunten gratis en liggen ze langs het fietsnetwerk. Er zijn vier panoramafietsroutes uitgestippeld van gemiddeld 50 km op het knooppuntennetwerk van de Westhoek die samen een 15-tal uitkijk-

Fietsarrangementen Er worden voor de zomervakantie in binnen- en buitenland nieuwe fietsroutes als arrangement aangeboden.

Een kleine greep uit het aanbod: Brugse Ommeland. Onder het motto naar buiten lanceert het Brugse Ommeland twee mini-fietsvakanties met bagageservice op het fietsnetwerk: Lus Noord (157 km) langs de couleur locale van de polders en Lus Zuid (162 km) door de bossen. Je kan de routes downloaden via de website, waar je ook alle relevante info vindt. www.brugseommeland.be/naarbuiten Nederland. Het Fietsplatform biedt minigidsjes met Traptrips, meerdaagse kindvriendelijke fietsvakanties vanuit Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Iedere minigids bevat drie Traptrips van twee of drie dagen. Onderweg slaap je in je

eigen tent, een hut, een pipowagen of een B&B. De minigidsjes met de routes en handige tips voor fietsen met kinderen zijn te downloaden via www.nederlandfietsland.nl/traptrip Eifel. De meerdaagse tochten Kaiser Genuss van Aken naar Trier (225 km) en de 4-landenfietstocht Grenzen Los van Roermond naar Luxemburg (345 km) zijn twee nieuwe thematische fietstochten op voormalige spoorlijnen en langs rivieren.

Voor beide tochten zijn arrangementen beschikbaar op www.eifel.info.nl

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Zoniënwoud

In het Zoniënwoud werd een wandelnetwerk geopend. 170 km wandelplezier langs kronkelige bospaadjes en prachtige dreven met machtige beuken (de beukenkathedralen), waarvan een deel opgenomen zijn in de Unescolijst van Werelderfgoed. Delen van het Zoniënwoud worden al doorsneden door de GR’s 126 en 579, de Streek-GR Groene Gordel en de Brusselse Groene Wandeling. Met de 170 km van het nieuwe wandelnetwerk erbij heb je ruime keuze aan verkenningen op maat. Bijzonder aan dit nieuwe netwerk is dat het zich uitstrekt over de drie gewesten Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het is op het terrein niet voorzien van de bekende houten palen met knooppuntennummers en er is voorlopig ook geen papieren wandelkaart. Je moet je route virtueel samenstellen via de online wandelrouteplanner en volgen via een app op je smartphone. Info: www.toerismevlaamsbrabant.be.

Wandelnet Grensleie

Door corona hebben velen het wandelen in eigen land (her)ontdekt. Om het wandelen in eigen streek te promoten heeft het Toeristisch Verbond Grensleie samen met TreinTramBus en Toerisme Leiestreek vijf brochures uitgebracht met elk een uitgewerkte wandeling in Zuidwest-Vlaanderen.

Ze situeren zich in de gemeenten Ledegem, Menen, Moorslede, Wervik en Wevelgem. De trajecten kruisen elkaar en vormen zo een netwerk. Door middel van overstappunten kan je meer dan 30 verschillende tochten van 5 tot 30 km samenstellen. Alle routes zijn goed met het openbaar vervoer te bereiken. De brochures kosten € 5 per stuk en zijn beschikbaar bij de toeristische diensten van de vijf deelnemende gemeenten. Je kan ze ook bestellen via de website van TreinTramBus. Leden kunnen de brochure gratis downloaden via de Ledenhoek. Info: Wandelnet Groene Halte Grensleie – Groene Halte

Gratis overnachten

Vrij kamperen is in België verboden. Legaal kamperen in de natuur kan enkel op bivakzones. Er zijn er inmiddels een zestigtal en er komen er steeds bij. Soms worden er ook gesloten als de kampeerders overlast veroorzaken. Op de website www.bivakzone.be

28

| Op Weg 2021-4

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

staat een overzicht van alle bivakzones en hun leefregels. Je vindt er ook 30 meerdaagse trekkings langs bivakzones. De trekking Entre Lesse et Lomme in de centrale Ardennen is echter zo populair dat je verplicht bent een plaatsje op de bivakzones te reserveren. Dit kan tot drie maanden vóór het begin van je tocht via www.rando-lesse-lomme.be. Daarnaast is er natuurlijk ook Welcome to my Garden, waarbij mensen hun tuin gratis ter beschikking stellen voor wandelaars of fietsers op trektocht. Er zijn inmiddels 1500 tuinen in België beschikbaar. Via de website maak je een afspraak met de eigenaar www.welcometomygarden.org.

Bivouac chez moi is de Waalse tegenhanger van Welcome to my Garden. De leefregels zijn ongeveer dezelfde, Info via www.bivouacchezmoi.be.

Transardense route

Bijna dertig jaar na de eerste editie is de zesde Nederlandstalige gids van de Transardense route verkrijgbaar bij het Maison de la Randonnée – GTA Belgique. Deze nieuwe gids omvat naast de beschrijving van de Transardense Route ook de beschrijving van de Transfamense Route en twaalf kortere wandelingen in de Ardennen en de Famenne die in lengte variëren van 4,6 tot 14 km. Er zijn twee nieuwigheden te melden: de Transardense Route werd aangepast in de regio’s Sainte-Ode, Saint-Hubert en Mirwart om zoveel mogelijk asfaltwegen te vermijden; en de opdeling van beide routes in etappes werd vervangen door de aanduiding van de afstanden van het ene naar het andere dorp. Te koop in onze webshop. www.gta.be

Hondsrug

Het Hondsrugpad is nieuw maar deels ook oeroud. Het met gele bordjes bewegwijzerde traject voert van Groningen naar Emmen.

Het volgt meestal middeleeuwse karrensporen en prehistorische veenpaden en voert via uitgestrekte bossen, heidevelden, zandverstuivingen en akkergebieden langs historische esdorpen en indrukwekkende hunebedden. Behalve de hoofdroute van 100 km zijn er ook verbindingsroutes vanuit Assen en Coevorden en zeven rondwandelingen. Bij Emmen gaat het traject Duitsland

in, waar het 60 km verder in Meppen eindigt.

Uitgeverij Bornmeer Noordhoek, prijs € 19,90. www.bornmeer.nl.

In samenwerking met het Duitse Geopark Terra Vita wordt momenteel aan een grensoverschrijdende langeafstandswandelroute tussen Osnabrück en Groningen gewerkt, de Hünenweg. Het Hondsrugpad zal daar onderdeel van uitmaken. In september wordt de Hünenweg officieel geopend en moet de routegids klaar zijn.

Utrechtse Heuvelrug

De Rotaryclub van Veenendaal organiseert ieder jaar de Heuvelrug Wandeltocht in de Utrechtse Heuvelrug. De opbrengst van deze tocht gaat altijd naar een goed doel. Omdat dit jaar wegens Covid de tocht is afgelast, heeft de Rotaryclub als alternatief een wandelgids uitgegeven met zeven routes van 7 tot 49 km, De mooiste routes van de Heuvelrug Wandeltocht. De trajecten voeren je langs de hoogtepunten van het zuidoostelijke deel van de Utrechtse Heuvelrug. Er zijn verschillende startpunten mogelijk. De gids kost € 17,50. Net als elk jaar is de opbrengst bestemd voor goede doelen. www.heuvelrugwandeltocht.nl/wandelgids

Groningen

De oude Hanzestad Groningen heeft een rijke geschiedenis die je kan ontdekken aan de hand van het nieuwe gidsje Wandelen buiten de binnenstad van Groningen. In tien afwisselende wandelingen van 10 tot 16 km maak je kennis met de historische hofjes, moderne architectuur, parken en grachten van deze ‘Metropool van het Noorden’. Ook het buitengebied wordt niet vergeten met zijn plassen, meren, de typisch Groningse diepen en de voorname landgoederen. Uitgangspunt voor alle wandelingen is een goed bereikbaar begin- en eindpunt en smakelijke horeca onderweg. Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig, prijs € 16,95. Je kan de routebeschrijvingen en gpx-tracks downloaden via www.wandelzoekpagina.nl of de papieren gids bij de uitgever bestellen. www.gegarandeerdonregelmatig.nl

WANDELREPORTAGE | Duitsland

325 km door de Eifel De Oberburg en Niederburg van Manderscheid.

Op een boogscheut van België start één van Duitslands topwandelpaden, de Eifelsteig.

Halsoverkop vertrok ik vorige zomer met de trein naar Aken. Misschien zat corona er voor iets tussen, maar door de groeiende wandelkoorts had ik veel meer drukte verwacht.

Behalve in en rond de toeristische trekpleisters Monschau en Trier bleef het rustig op het pad. Niet dat ik daar rouwig om was, zo kon ik nog meer van de stilte genieten. Æ Tekst en foto’s Michel Deraemaeker

Spookdorp met kerk

Vanuit Aken volg ik eerst de aanlooproute naar het fijne Kornelimünster, om dan via de kalkovens van Walheim, de natuurgebieden Struffelt en een stukje Belgische Hoge Venen definitief de Duitse grens over te steken. In

32

| Op Weg 2021-4

Monschau besluit ik mijn eerste wandeldag in een hotel. Een warme douche doet na zo’n lange dag met rugzak wel goed. Dag twee brengt me naar Höfen, dat bekend staat om de heggen die als windschermen rond de huizen werden geplant. Daarna volgt een glooiend pad door-

heen de groene vallei van de Rur. Een paar lekkere frambozen langs het pad zorgen voor een gezond tussendoortje. Na het stadje Einruhr volgt een stuk langs het stuwmeer van de Rur en de Urft. Ter hoogte van de stuwmuur gaat het redelijk steil omhoog naar de Dreiborner

WANDELREPORTAGE | Spanje

Net op tijd vóór het onweer in El humo de Muro.

De GR 1 ‘Sendero historico’ in Aragon Lang geleden, in 2005, schreef ik een boek over mijn drieweekse tocht op het Catalaanse traject van de belangrijkste GR van het Iberisch schiereiland: de GR 1. Omdat hij over zijn hele lengte – 1250 km van de Middellandse Zee tot aan de grens met Asturië – langs kleine dorpjes en stadjes vol middeleeuwse geschiedenis loopt, verdient hij zijn bijnaam ‘Sendero historico’. Tijd voor een nieuwe portie geschiedenis. Æ Tekst: Willem Dhaenens Foto’s: Willem Dhaenens en Jo Debaveye

Een bakje koffie?

In Punte de Montañana op de grens van Catalonië sliep ik in 2005 mijn laatste nacht, en daar slapen Jo en ik opnieuw voordat we Aragon binnenstappen. Het dorpje ligt op de oevers van de Noguera Ribagorça, dus het gaat meteen steil bergop. We moeten vandaag bijna 900 m stijgen in amper 19 km. Dat lukt niet zo goed, want het zijn vooral de dalende meters die zwaar kloppen in de knieën. Na 16 km valt Jo door een misstap achterover en blijft op zijn rugzak liggen, weerloos als een schildpad.

Genoeg voor vandaag: we bellen de gastvrouw van Casa Catones in Lascuarre en zij komt ons

38

| Op Weg 2021-4

met de auto oppikken. Het avondmaal wordt pas om 20u30 geserveerd, helaas geen minuut vroeger.

Tijdens een heerlijk ontbijt verklapt de OsmAnd-app ons het dagmenu. In Laguarres leunt een dame uit het raam: “Trek in een bakje koffie?” Paulien en Frans uit Rotterdam plaatsen wat stoelen op hun terras en we kletsen over koetjes en kalfjes. De middeleeuwse brug van Capella tovert ons terug in de geschiedenis. Voor de tweede dag op rij cirkelen gieren boven ons hoofd, maar de 23 km met slechts 500 hoogtemeters leggen we vlot af tot in Graus.

Alle water stroomt van noord naar zuid in de

Spaanse Pyreneeën, maar wij wandelen oostwest: constant bergen opklauteren en dalen induiken dus!

400 evers per jaar

Na het ontbijt in Hotel Lleida bellen we eerst naar José Manuel, onze gastheer voor vanavond. Of hij ons kan oppikken in Pano?

“Naturalmente, solo 15 minutos!” Geen levende ziel te bespeuren de hele wandeldag. Het hoogtepunt beleven we op de mirador de Matterrero: de horizon ligt bezaaid met de witte sneeuwtoppen van de Pyreneeën. Rond 15u strompelen we Pano binnen, hét fenomeen van deze tocht.

FIETSTIP | België, Frankrijk

Dwars door Mad Max country.

Treinfietsen langs de Samber Als er ooit een Treinfietser wordt gepubliceerd, dan mag het jaagpad langs de Samber zeker niet ontbreken. Tussen Namen en Charleroi is het al mooi, maar de crème de la crème ligt stroomopwaarts, tot een eind over de Franse grens. Rechts afslaan maakt het mogelijk om vanuit Quiévrain met de fiets op een boemeltje terug te keren. Æ Tekst en foto’s Bart Van den Eynde

Ceci n’est pas un retard

Ons surrealistisch avontuur in het land van Magritte begint al in het station van Leuven, waar we gemondmaskerd de rode minuten vertraging op de infoborden zien toenemen als was het een permanente update van het aantal coronabesmettingen in Manaus. Wat doe je als je trein van 7u03 een half uur vertraging heeft?

Heel simpel: je neemt de trein van 6u33, die ook een half uur vertraging heeft. Goed op tijd dus voor de aansluiting in Brussel naar Charleroi.

‘Ceci n’est pas un retard’: misschien iets voor op de infoborden van de NMBS.

42

| Op Weg 2021-4

Industriële dinosauriërs

De start op 200 m van het station van CharleroiSud is verrassend, omdat het fietspad daar aan de kaaimuur van de Samber is opgehangen. Wat volgt zijn 10 speciale kilometers dwars door een gebied met zware industrie: jij, je fiets, het fietspad en de Samber, omgeven door een Mad Max decor. Links en rechts staat vaak een muur van torenhoge monsterlijke fabriekshallen, gescheiden door een drukbevaren rivier met diepliggende boten vol kolen, gemalen oud ijzer, zand en andere grijze massa’s die in hopen tot boven het dek geladen zijn. Vooral de verlaten fabrieken

vinden mijn fietsmaat en ik – Mad Mich en Mad Baarre – fantastisch: bruine wegroestende mastodonten, hangars met ontelbare kapotte ruiten, allemaal industriële dinosauriërs die langzaam en in stilte tot skeletten vergaan. De monsterlijke fabrieken die nog leven herken je aan hun gebrul en gesis. En dan staan we plots midden in het groen en steken spitse kerktorens van luie dorpjes af en toe de kop op.

Sluizen

Midden in het landschap ligt de Samber als een anaconda te zonnen, met op regelmatige afstand

WANDELTIP | België

Al ooit gehoord van Labuissière? Of Landelies? Het kostte enkele tongbrekers voor ik beide dorpsnamen kon uitspreken, laat staan onthouden. Telkens ik wilde uitleggen waar ik op daguitstap ging, had ik een spiekbriefje nodig.

En dat was geleden van de middelbare school (oeps, sorry juf). Æ Tekst en foto’s Veerle Huygh

Tijd voor een Instagram-waardig sprongetje met zicht op Thuin.

Treinstappen langs de Samber Lady-Daltons

Het belooft een droge, zonnige maar eerder frisse maartse zondag te worden. We trekken sjaal, muts, lange broek en enkele laagjes aan, voor een short is het nog te fris. Toch zal de zon ons echt verwennen vandaag. Ik weet dat een treinstapper een treinstapper is: trein + stappen. Maar Labuissière ligt echt in een uithoek van België. Vanuit Asse op een zondag vier overstappen en 4u55’ … Dus rijden we met de auto naar de start, wandelen we naar Landelies en keren met de trein (23’ volgens de NMBS-dienstregeling) terug. Nog beter zou geweest zijn om aan het station van Landelies

te parkeren en ’s morgens de trein te nemen, dan hadden we minder stress gehad. Want op zondag is er maar één trein om de 2 uur…

Diep in Henegouwen, voorbij Charleroi en Binche, langs de Samber, er klinkt echt niets sexy of opwindends aan de regio. Waarom dan deze keuze? Geen files richting kust, geen overbewandelde Hoge Venen, start- en eindpunt op één treinlijn, en bovenal: 21 km, klein beetje stijgen en dalen (dacht ik), dat klinkt okee. De rest laten we wel op ons afkomen. Enkele dagen voor vertrek valt mijn euro dat het een GR 129traject is. Hé, dat is toch het Dwars door Belgiëverhaal van op TV? In hun verslag van dag

10 lees ik iets over struikrovers, de bende van Nijvel en het Wilde Westen. Ach, we zijn dan vandaag maar de vier Lady-Daltons op stap ...

Instant vakantiegevoel

Vanuit het vernieuwde stationnetje van Labuissière is het een kort stukje stappen langs de kerk en daar heb je de Samber al. De aanlooproute staat perfect aangeduid (GR-sticker met trein). De rust die hier heerst langs de RAVeL, een paar huisjes langs het water, een natuurgebied met veel vogelgekwetter op de andere oever: we krijgen een instant vakantiegevoel dat ons de volgende 21 km zal blijven

2021-4 Op Weg |

45