9 minute read
FIETSAVONTUUR | Nederland, België
Op de oude spoorlijn Zichem – Scherpenheuvel.
Fietsvakantie op de allereerste GR 5
We zijn GR-vrijwilligers van het eerste uur. Onze allereerste bustocht liep van Bouwel naar Tongerlo op de GR 5 die toen nog in ontwerp was. Maar trouwe lezers van Op Weg weten dat de allereerste GR 5 in Vlaanderen geen wandel- maar een fietsroute was. Jarenlang hebben wij het onderhoud gedaan van de eerste 80 km. In de zomer van 2019 stapten wij opnieuw op de fiets, uit liefde voor ‘onze’ route en als eerbetoon aan de maker, Hubert Yseboodt, onze inmiddels overleden ere-voorzitter.
Verkenning van Diest met de hulp van de GR 512..
“In Frankrijk had je sinds 1947 wit-rood gemarkeerde Grandes Randonnées en ook in Wallonië was in 1959 een vriendenkring van Luikse wandelaars begonnen met het doortrekken van de Franse GR 5 richting Voerstreek. Zelf waren we in 1962 gestart met het ontwerpen van een fietsroute van de jeugdherberg van Zoersel naar die van Bergen-op-Zoom. Toen is het idee gegroeid om die fietsroute te verlengen en op die manier GR 5 ook door te trekken door Vlaanderen. Als fietspad dus en niet als wandelpad. Het verkavelde Vlaanderen vol verharde wegen leek ons toen geen geschikte plek om te wandelen... In juni 1964 hebben we dan de eerste markeringen aangebracht: zwarte driehoekjes in de richting van Bergen-op-Zoom, rode in de richting van Moelingen in de Voerstreek.”
Interview met Hubert Yseboodt in Op Weg 2014, 3 Begin jaren 70 verscheen de eerste gedrukte gids van dit ‘Internationaal Fietspad GR 5’, inmiddels 243 km lang. Maar met de oprichting van Grote Routepaden vzw eind jaren 70 verschoof alle aandacht naar het wandelnetwerk en verdween het IFP op de achtergrond. Pas toen GR zich jaren later aan een fietsnetwerk waagde, verscheen de route opnieuw op het toneel, ditmaal als geel-blauw bewegwijzerde ‘LF 50 Jeugdherbergroute’. Om enkele jaren terug opnieuw te verdwijnen. Als hommage aan onze goede vriend Hubert en met de ‘moderne’ hulp van fietsknooppunten volgden wij zoveel mogelijk de oude route van Bergen-op-Zoom naar Moelingen.
Dag 1
Om het oorspronkelijke startpunt in Bergen-opZoom te bereiken maken we gebruik van knooppunten, dwars door de Kalmthoutse Heide. Via
De abdij en de brouwerij van Westmalle.
het leuke dorpje Huijbergen komen we aan bij de oude jeugdherberg. In loop der jaren is deze site wel heel erg veranderd. De Stayokay heeft nu een gloednieuw hoofdgebouw met groot terras en cafétaria, inclusief bezoekerscentrum en officiële ‘poort’ van het Grenspark de ZoomKalmthoutse Heide. Vanaf hier verfden we bijna een halve eeuw geleden op bomen witte vierkantjes met daarop een rode driehoek. In de omgekeerde richting was het een zwarte driehoek. Wonder boven wonder zullen we hier en daar nog tekens tegenkomen die de tijd hebben doorstaan.
GR 5 wandelroute.
We volgen de Balsedreef en de Zoom naar de Wouwse plantage. In het Natuurvriendenhuis van Essen was geen kamer meer beschikbaar en de trekkershutten worden niet meer verhuurd, dus rijden we door naar een trekkershut in Zundert vlak bij de abdij. Goed voor hele mooie extra kilometers langs de bossen van Horendonk en via het dorpje Achtmaal. Het gezellige restaurant van de camping verschaft ons een goede maaltijd die smaakt na 67 km fietsen.
Dag 2
Van Zundert gaat het door de velden naar Wernhout aan de grens. We passeren een karaktervolle hoeve met een bordje ‘koffie met gebak’. In de grote schuur is een café ingericht, ideaal voor een middagstop. Via het centrum van Brecht fietsen we naar het kanaal DesselSchoten. We belanden in de Brechtse heide en
passeren het trappistinenklooster Onze Lieve Vrouw van Nazareth. Onze volgende stop is het bekende café van de trappistenabdij van Westmalle en dan is het nog maar enkele kilometer tot de jeugdherberg van Zoersel.
Dag 3
Na een stevig ontbijt gaan we in het centrum van Zoersel eerst op zoek naar onze middagpicknick. We fietsen voorbij Einhoven, een verzameling oude Kempische hoeven. We ontdekken het landelijke dorpscentrum van Pulderbos om dan mee te slingeren met de Nete. Voorbij het fort van Kessel buigen we even af van de route op zoek naar B&B Bouwelhoeve, gelegen in een deels gerestaureerde schranshoeve. In de grote oude schuur kunnen we lekker ijs halen. ’s Avonds worden we verwend met een lekkere maaltijd en slapen we als rozen in de prachtige kamer.
Dag 4
Door bossen en velden komen we weer bij de Nete. We vinden gelukkig een afspanning naast de rivier om te schuilen voor een hevig onweer. Dan volgt een zeer mooi traject langs het dorpje Gestel. “Schilderachtig dorpspleintje met schandpaal, oude huisjes en gotisch kerkje” vermeldt de oude topogids. Net voor het Hof van Rameyen bij een mooie kapel draaien we opnieuw naar de schilderachtige Netevallei. Van de prachtige waterburcht uit de 13 de eeuw valt door de weelderige plantengroei nog weinig te zien. We trappen verder en komen in het stemmige Herenthout. In de omgeving van Noorderwijk fietsen we voorbij de Hogewegmolen en komen op de oude spoorlijn 29 tussen Herentals en Aarschot. Hier reden ooit treinen tussen Amsterdam en Parijs. Langs de militaire spoorlijn naar Olen stoppen we voor een terrasje aan een oude Kempische schuur met een klein dierenpark. Er volgt nog stuk oude spoorlijn door het bos. We naderen Tongerlo en rijden door landbouwgebied. In de jaren 50 van de vorige eeuw was dit een proefproject van ruilverkaveling
met nieuwe moderne boerderijen. Voorbij de abdij komen we bij de jeugdherberg van Westerlo, onze eindhalte.
Dag 5
Tijd voor een rustdag, ideaal voor een uitgebreid bezoek aan de abdij van Tongerlo en een kleine wandeling in en rond het pittoreske Westerlo. ’s Avonds verbroederen we met een groep van de Sippels die op fietstweedaagse zijn. Het is een blij weerzien met enkele bekende medewerkers van Grote Routepaden.
Dag 6
Vandaag staat een kortere tocht naar Diest op het programma. We steken de Nete over en rijden door een imposante dreef langs een Mariagrot. We merken dat we even gelijklopen met de GR 5 wandelroute. Even voor Averbode houden we halt bij het klompenmuseum. De abdij van Averbode is voor ons de mooiste die we al gezien hebben. De poort draait hier over drie provincies. We trappen verder richting Zichem en passeren het geboortehuis van Ernest Claes. Aan het station volgen we weer een oude spoorwegbedding, Lijn 35A, richting Scherpenheuvel. We steken de Demer over en rijden voorbij de Maagdentoren. De witte van Zichem vocht hier in de film als ‘Leeuw van Vlaanderen’. Heuvel op en af rijden we door een open landschap naar Diest. Onderweg zien we de basiliek op de Scherpenheuvel liggen. We arriveren vroeg en nestelen ons op een terras met een geweldige kaart van Belgische bieren. Onze B&B blijkt een gezellig appartement te zijn met uitzicht op de Grote Markt. ’s Avonds verkennen we nog de stad met de hulp van de GR 512.
Dag 7
We worden opnieuw verwend met een heerlijk ontbijt en zijn vroeg op pad. We fietsen eerst door het centrum van Diest. De knooppunten zijn hier goed gekozen en we rijden langs de vesten door een moerassig natuurgebied. Het mooie uitzicht aan het Schulensmeer nodigt ons uit om even te stoppen. Voor we het weten fietsen we langs het Albertkanaal. Net voor de abdijsite van Herkenrode gebruiken we op een bank onze picknick. We bekijken natuurlijk ook nog even die prachtige abdij, eindelijk mooi gerestaureerd. In het natuurgebied de Platwijers delen we onze onverharde paadjes opnieuw even met de GR 5 wandelroute. Bij knooppunt 91 komen we bij de vijvers van Bokrijk waar je ‘door het water’ kan fietsen. Wij volgen de file liever niet en rijden meteen naar de jeugdherberg. We waren vergeten ons diner te bestellen, maar de mosselen in de taverne van het domein smaken heerlijk.
Dag 8
De fietsknooppunten rond Genk zijn voor ons een ontdekking. We rijden op gravelpaadjes door het natuurreservaat De Maten. Daarna fietsen we nog maar eens langs het Albertkanaal en volgt er een heel mooi bosparcours. In Bilzen houden we halt bij het stadhuis, een van de oudste van Limburg. In het park met zicht op vijver en eendjes eten we onze boterhammen. In het groen klimmen we de Demervallei uit. Even verder doemt de landscommanderij Alden Biesen op. Tijd voor een fotostop. Vervolgens moeten we geregeld flink klimmen en dalen door een open landschap. We trappen voorbij het slagveld van Lafelt. In 1747 gingen hier 150.000 soldaten mekaar te lijf in een veldslag met Maastricht als inzet. Even verder volgt nog een oorlogsmonument bij de brug van Vroenhoeven, waar op 10 mei 1940 voor België de Tweede Wereldoorlog begon. Nog even pittig klimmen naar de Muizenberg en daarna een snelle afdaling naar Kanne. We bekomen in een hotelletje en genieten na bij een drankje in de bar.
Dag 9
In Kanne heb je heel wat mogelijkheden. Je kan verder rijden via Moelingen naar het drielandenpunt in Vaals bij grenspaal 1. Daar kan je inpikken op de Grensroute, om 540 kilometer verder uit te komen bij grenspaal 369 vlak bij het Zwin. Maar onze vakantie zit erop. Wij trappen nog langs het Albertkanaal en de Maas naar Visé om daar de trein terug te nemen.
PRAKTISCHE INFO
Zundert
Bergenop-Zoom
A 12 E 19
Antwerpen Brecht
Zoersel Tilburg
NEDERLAND
Turnhout
E 34
Eindhoven
Bouwel Herentals
Geel
A 12
Tongerlo Westerlo Averbode E 313 E 19 Aarschot Zichem Bokrijk Scherpenheuvel Brussel Leuven Diest Hasselt Bilzen Genk Maastricht E 314
E 19 E 411
0 5 10 BELGIË
E 40
Op Weg 2020
Kanne
Visé Onze etappes: dag 1 Brasschaat-Bergen-op-Zoom-Zundert (67 km), dag 2 naar Zoersel (48 km), dag 3 naar Bouwel (43 km), dag 4 naar Westerlo (43 km), dag 6 naar Diest (32 km), dag 7 naar Bokrijk (43 km), dag 8 naar Kanne (54 km) en dag 9 naar Visé (11 km). Voor de overnachtingen deden we uiteraard een beroep op de jeugdherbergen van Zoersel, Westerlo en Bokrijk, aangevuld met een trekkershut in Zundert en B&B’s in Bouwel en Diest. De volledige lijst met knooppunten en logies vind je als extra toevoeging in de artikeldatabank op onze website.
ONLINE
INFO
Wandelen langs vestingsteden en forten
Van alle Nederlandse waterlinies is de Zuiderwaterlinie in Noord-Brabant de oudste, langste én meest gebruikte. Waar vroeger de soldaten aan de grens stonden, vind je nu gezelligheid tegen het decor van een rijke geschiedenis. Wandel langs dit schitterende erfgoed via het Zuiderwaterlinie wandelpad.
Het pad voert langs een ketting van elf Noord-Brabantse vestingsteden zoals Bergen op Zoom, Breda, Heusden en ’s-Hertogenbosch. Ze zijn met elkaar verbonden door het typisch Nederlandse verhaal van verdedigen met het water. Bezoek eeuwenoude vestingwerken zoals Fort de Roovere, waar je met droge voeten door het water loopt via de ‘Mozesbrug’. In de beschermde natuurgebieden bespeur je talloze sluisjes, verhogingen en wateren. Het Zuiderwaterlinie wandelpad is uitgezet via de officiële wandelknooppunten en is te herkennen aan de bewegwijzering met het Zuiderwaterlinie-symbool. Het pad is 290 kilometer lang. De route is in beide richtingen te wandelen: van Bergen op Zoom (ca. 35 autominuten vanaf Antwerpen) helemaal naar Grave of andersom. Natuurlijk kun je ook kortere deelroutes wandelen.
Korting voor Op Weg-Lezers
Ontdek de Zuiderwaterlinie met de Zuiderwaterlinie wandelgids. Een rijk geïllustreerde map met gedetailleerde deelkaarten van de wandelroute, opgesplitst in etappes. Op Weg-lezers bestellen de gids met 20 procent korting, van €8,95 voor €7,16.
Bestel de gids via visitbrabant.com/zuiderwaterlinie en gebruik de kortingscode OPWEG2020.
