magazine voor wandelaars & fietsers
PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE
2021
Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks Februari – Maart 2021 - 6,50 €
1 “De GR 16 is veruit de mooiste van België” Op de camino van Champagne naar Bourgogne Door de historische provincie Gascogne Drie dagen Dijle op de Streek-GR De nieuwe Transardennaise Verliefd op de Balkankust Beste Somme
GR 129 • Taalgrensfietsen: Voeren • Friesland
TIPS VAN ONZE LEZERS
Sinds de lockdown volg ik de GR 128 in stukken en brokken. Het traject van Leuven naar Hoegaarden is het mooiste dat ik ooit in Vlaanderen liep, naast de klassieker Ronse - Oudenaarde. Peter Waterschoot
Onze favoriete wandelbestemming is ongetwijfeld ‘Dé Ardennen’! Uitgestrekte wandelgebieden, gevarieerde natuur en geschiedenis, én vriendelijkheid en rust. Dat alles kunnen wij daar vinden samen met onze trouwe viervoeter Barney. Dion D’haene en Sofie Debals
Tijdens de coronazomer ontdekten we Le Tour du Lac in Nisramont. Vanaf de parking aan de stuwdam kom je meteen bij de Ourthe terecht die je de hele tocht zal begeleiden. 14 km lang is het afwisselend klimmen en dalen op smalle paden. Patrick Samaey
Ik kan mijzelf nog niet rekenen tot de ervaren GR-wandelaars, maar sinds ik verschillende treinstappers uittestte kan ik het concept erg waarderen. Vanuit Herentals ontdekte ik de stille Kempen. Tussen Twee van onze ontdekking van de eerste lockdown: het Tichelgatpad
Alken en Sint-Truiden genoot ik van een zonovergoten dag tussen de
rond Westmalle, 17 km grotendeels onverhard, door mooie bossen
boomgaarden in volle bloei. Tranen van ontroering. Van Erps-Kwerps
en dreven en langs grote waterpartijen (een tichelgat is een oude
naar Kortenberg was een streling voor het oog. Ook het bezoek aan
kleiput van de steenindustrie); en het Koperdorppad, 20 km in en
Geraardsbergen vanuit Zandbergen blijft me bij. België lijkt vaak een
rond Sint-Jozef Olen, langs de industriële geschiedenis van het dorp
drukke autosnelweg, maar eens je de afslag neemt kom je in een
en op de oevers van het kanaal en de Nete.
andere wereld.
Raymonde en Willy Janssens-Godon
6 | Op Weg 2021-1
Steven Dielens
Ierland heeft het wilde westen, het ruige noorden, het mooie zuiden, het culturele oosten en een binnenland dat bij de gemiddelde toerist onbekend blijft, maar dat wij kennen van boottochten op de Shannon. Wandelen blijft er ons vaste, bijna jaarlijkse doel. Meestal zonder iemand tegen te komen, om dan ‘s avonds gastvrij ontvangen te worden in een warme en comfortabele B&B. Els Weemaes & Patrick Hemelaers
Sinds 1975 volg ik GR-paden, maar de laatste jaren doe ik geregeld trajecten met de fiets. Waarom? Omdat ik op ouderdom begin te komen (70j) en ze graag allemaal nog eens volledig wil doen. Als er stukken zijn waar je niet mag of kan fietsen, ga ik te voet. Eind november vertrok ik heel vroeg met de trein naar Brugge om via GR 129 tot Zottegem te fietsen. Of het door het mooie weer kwam of door de mystieke omgeving – de Assebroekse meersen, het Bulskampveld, … - weet ik niet, maar ik vond deze tocht een van mijn mooiste de laatste maanden. Elie Milo
Bij het begin van de herfst startten we met de Streek-GR Waas- en Reynaertland, in etappes van 20 km. We wonen zelf in het Waasland, maar wat een ongelooflijke ontdekking! We wandelden door het natuurgebied waar de grutto zich klaarmaakte voor zijn winterreis en stapten door stiltegebieden, over de cuesta, langs verrassende dijken en over de brug waar Mira zich ooit in haar volle
De afgelopen jaren hebben wij zowel de GR 128 van Kemmel tot
glorie toonde. Ook de vele kerkwegels en trage wegen waren een
Aalst als de GR 129 van Brugge tot Ronse in dagetappes gewan-
ontdekking. Bij valavonden liepen we langs de Schelde met enkel
deld. Omdat wij niet ver wonen, wandelden we het traject over de
het geluid van een fazant die zijn slaapplaats opzocht en het gakken
Poelberg en door de Meikensbossen in februari. Ons Belgenlandje
van overvliegende ganzen. We kuierden door kasteelparken en langs
telt heel wat schitterende wandelgebieden, maar wij stonden
forten met een gewelddadig verleden. De bonte herfstbladeren
opnieuw versteld van de schoonheid van deze plek op de grens
knetterden onder onze voeten, terwijl het riet en de lisdodden op
tussen Tielt en Dentergem. De vergezichten vanop de Poelberg en
de oevers ons zachtjes toewuifden. De boer ploegde zijn akker met
de Meikensbossen, intussen ook het geliefde wandeldomein van
meeuwen in zijn kielzog, zo kreeg het landschap zijn winters uitzicht.
onze kleinzoon Eduard, kan je nu nog uitgebreider ontdekken via
Martine Van den Abeele
wandelknooppunten. Hein Vanseveren
2021-1 Op Weg |
7
WANDELREPORTAGE | België
Drie dagen Dijle De korte treinrit van Leuven naar Sint-Joris-Weert brengt me meteen in de juiste stemming. Door het raam zie ik de ongerepte Dijlevallei voorbijglijden, een groen lappendeken van weilanden, bosjes en kleine en grote waterplassen. Straks zal ik in omgekeerde richting wandelen, stroomafwaarts richting Leuven. Drie dagen de Streek-GR Dijleland volgen tot in Mechelen, dat is het plan. Æ Tekst en foto’s Ignace Fermont
12
| Op Weg 2021-1
FIETSREPORTAGE | Frankrijk
, e m m o Beste S amen s t h c o t e z n o n a a Herinnering tot je monding van je bron
de namen. In we afscheid t da n de je gele omme heb ik er een tijd lery-sur-S Va Het is alwe tin Sa vlakte in Hoe roomde zand met je mee. half overst niet meer ik de rf araf du en daar in an. Van da . Je verdwe et je laten ga ni s du aan weet ik ist. er is verg erlijk verm het je verd plots lett n, de or wo zonder n de zee, wel je hele de nevel va n heb je me re wa n me sa , terwijl week dat we jd naast je ti le Tijdens de he de Ik fietste levendig te is verteld. en ed hi erinnering h sc e ge d Om e. en luisterd maar keek ik alleen deze brief. ijf ik je hr sc en ud ho
16
| Op Weg 2021-1
De Somme tussen Péronne en Corbie.
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS
FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS
Fietsen door de Bomen
Het Limburgse project Fietsen door de Bomen heeft de Dezeen Award 2020 voor ‘beste Architectuur-Infra structuurproject’ gewonnen. Dit is al de vijfde inter nationale award voor Fietsen door de Bomen. Dezeen is het meest invloedrijke tijdschrift ter wereld voor architectuur, interieur en design. Fietsen door de Bomen is een iconische fietsbrug van 700 m lengte op het fietsknooppuntennetwerk in Hechtel-Eksel die je via een dubbele cirkel tot 10 m hoogte tussen de kruinen van bomen laat fietsen. Er waren vijf andere laureaten (twee uit Londen, twee uit Kopenhagen en één uit Israël), die meedongen naar de trofee en door een jury van 75 vooraanstaande figuren uit de architectuur- en designwereld beoordeeld werden.
Fietsroute van het jaar Ook dit jaar wordt in het kader van de Fiets en Wandelbeurs (die in België uitgesteld is naar het weekend van 1 en 2 mei) weer een trofee uitgereikt aan de mooiste nieuwe fietsroute van het jaar. Er zijn vier routes genomineerd voor deze verkiezing. Tijdens de Fiets en Wandelbeurs in de Jaarbeurs van Utrecht die op 7 en 8 mei zal plaatsvinden, zal de trofee aan de winnende route worden uitgereikt. LF Kustroute (610 km) in Nederland: een combinatie van de voormalige LF1 (Noordzeeroute) en LF10 (Waddenzeeroute). Het traject werd over ruim 150 km vernieuwd en voert van Cadzand tot Bad Nieuweschans. De route geeft een goed beeld van het Zwin, de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden, de Maasvlakte, het Zuid- en Noord-Hollandse duinlandschap en de Waddenkust. De oude terpen en wierden en vooral de Deltawerken, Afsluitdijk en kustverstevigingen geven een impressie van de eeuwenoude strijd tegen het water. Onderweg passeer je tal van mondaine of knusse badplaatsen, vissershavens en stadjes met een verhaal. LF Zuiderzeeroute (440 km) in Nederland: een combinatie van de vroegere LF21 (Amsterdam – Afsluitdijk), LF22 (Afsluitdijk – Kampen) en LF23 (Kampen – Amsterdam). De route werd over bijna 100 km vernieuwd met trajecten door het oude Zuiderzeestadje Vollenhove en het voormalige Zuiderzee-eiland Schokland. Dit rondje om het huidige IJsselmeer voert je door de rijke historie van de woeste en gevreesde Zuiderzee die pas vorige eeuw is getemd door het aanleggen van de Afsluitdijk. Onderweg passeer je tal van vissersplaatsjes en leer je meer over de watersnoodrampen en de tijden van de Hanze en de Oost-Indische Compagnie.
20
| Op Weg 2021-1
Iron Curtain Trail (420 km) in Oostenrijk, Tsjechië en Slowakije: het deel van de Iron Curtain Trail van Gmünd naar Bratislava. De route loopt aan beide zijden van het vroegere IJzeren Gordijn, meestal op fietspaden of rustige wegen door een afwisselend landschap van bossen, wijngaarden, landbouwpercelen en rivieren. Onderweg passeer je restanten van versperringen, gebieden die verlaten moesten worden en het indrukwekkende IJzeren Gordijn Monument bij de samenvloeiing van de rivieren March en Donau. Het traject voert door diverse Tsjechische stadjes die in oude luister zijn hersteld. De route is gerealiseerd in het kader van een Euregio Project. Oranjefietsroute (225 km) in Nederland en Duitsland: een route van Apeldoorn naar Moers in de Nederlands-Duitse grensstreek langs sporen van het koningshuis Oranje-Nassau. Het traject volgt fietsknooppunten en sluit aan op de in 2013 gelanceerde Oranjefietsroute van het Duitse Lingen naar Apeldoorn. Onderweg passeer je vele kastelen en monumenten die getuigen van de roemrijke geschiedenis van de Oranjes: Paleis het Loo, Kasteel Huis ten Bergh in ’s-Heerenberg, de Hanzestad Doesburg, de Zwanenburcht in Kleef, het stadje Rheinberg, het pittoreske Orsoy en het kasteelpark van Moers.
Fietsen in Oud‑Holland In deze coronatijd van dicht bij huis blijven komt Cycling Europe/ Paul Benjaminse met een leuk geschenkje: de gratis fietsgids Fietsen rond Oud Holland. Deze bestaat uit zeven uitgebreide routebeschrijvingen die je als epub (voor de e-reader) of pdf kan downloaden. De routes situeren zich in de provincies Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland. In elke streek kan je kiezen uit lussen van 40 tot 80 km. De lussen gebruiken grotendeels fietsknooppunten en LF-routes. Via het knooppuntennetwerk kan je ook trajecten met elkaar verbinden tot langere tochten. Het zijn niet alleen routes door de regio maar ook door de tijd. Beelden van nu en vroeger nemen je vijftig of honderd jaar mee terug in de tijd, toen het ontdekken van een regio nog in de kinderschoenen stond. In de gidsjes staan ook fietsenmakers vermeld en horeca langs de routes die waarschijnlijk in deze corona tijd open zijn. Info, tracks en downloaden: www.cyclingeurope.nl/ routes/oudholland.
Gelukkige fietser Nederland is een ideaal fietsland: overwegend, plat en met een goede infrastructuur. Geen wonder dat de meeste Nederlanders fietsliefhebbers zijn. Kees Valkenburg is meer dan een gewone liefhebber.
WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS
WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS
Waalse treinstappers Dat ‘treinstappen’ een populair concept is weten we als Grote Routepaden al langer. Ook in Wallonië kan je sinds kort van station naar station wandelen. De nieuwste gids van onze Waalse collega’s bevat 20 wandelingen tussen 40 treinhaltes of stations in de vijf provincies van Wallonië. De tochten brengen je langs mooie plekjes en volgen de bewegwijzering van GR-trajecten. De gemiddelde lengte is 20 km. Elke wandeling is voorzien van een uitgebreide wegbeschrijving, een kaartje en een aanduiding van de vertrektijden van de treinen bij start- en eindpunt. De gids is een uitbreiding van de elektronische versie die eind 2020 verscheen. 20 rando’s en ligne de gare à gare dans les 5 provinces wallonnes is te koop in de GR-webshop. Foto Barbara Dessein.
West-Vlaanderen
Dankzij de Kusttram is onze kust zeer geschikt voor Groene Halte wandelingen. Er zijn er dan ook zes. Op de Groene Halte wandeling Westhoekreservaat en Calmeynbos (9,5 of 11 km) maak je kennis met het duinengebied van De Panne en het Calmeynbos. Deze route
Win!* 3x wandelkaart Ieperboog
3x Wandelen in Groot-Amsterdam 3x Neckarsteig
Surf naar www.groteroutepaden.be >opweg>win
26
| Op Weg 2021-1
werd grondig herwerkt. Een groot deel ervan loopt dwars door de duinen. De vernieuwde brochure is verkrijgbaar via de toeristische dienst van De Panne en de website van TreinTramBus. Prijs € 3. Leden van TreinTramBus krijgen een korting en kunnen de brochure gratis downloaden via de Ledenhoek. www.treintrambus.be
Bulskampveld
Het wandelnetwerk Landschaps park Bulskampveld is met 75 km uitgebreid en omvat nu ook Oostkamp en Sint-Maria-Aalter. Het netwerk biedt 225 km wandelplezier en verbindt het Brugse Ommeland (West-Vlaanderen) met het Meetjesland (Oost-Vlaanderen). Via de natuurgebieden de Warandeputten en de Leiemeersen kan je ook gemakkelijk oversteken naar het wandelnetwerk Velden en Meersen. De bestaande wandellussen werden in het netwerk opgenomen en staan nu als suggesties op de wandelnetwerkkaart. Er zijn daarom van deze routes geen individuele wandelkaarten meer beschikbaar. Ze blijven echter wel bewegwijzerd en downloadbaar via de website van Westtoer. In het Nieuwenhovebos in Oostkamp werd
de vijfde avontuurlijke lus van Expeditie Bulskampveld geopend, de laatste van een reeks duurzame wandelroutes voor het hele gezin. Alle Expedities hebben een lengte van 2 tot 3 km en zijn bedoeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar. De kaart van het netwerk is te koop via www.westtoer.be of www.routen.be, prijs € 8.
Naar buiten Het nieuwe boek Buitenluchtleven laat zien dat er eindeloos veel wandelmogelijkheden in Nederland zijn. Van een wandeling van een uurtje of een halve dag tot een lang weekend. Je moet alleen even weten waar en Buitenluchtleven helpt je daarbij. Het is een inspirerende gids om Nederland te voet te ontdekken. Je vindt er wandelingen in meer dan 160 natuurgebieden, nationale parken, landgoederen en onverwachte inspirerende plekken midden in de stad. Met een pak tips van experts en wandelaars, overzichtskaarten en veel foto’s. Uitgeverij Fjord, prijs € 20.
Wandelnetwerk Amstelland Het Amstelland ligt ten zuiden van Amsterdam tussen Diemen en Aalsmeer. Het is een onverwacht groen gebied, ingeklemd tussen steden en dorpen met bossen, rivieren, molens en graslanden met vele vogels. In november is gestart met de aanleg van het wandelnetwerk Amstelland. De verwachting is dat het eind februari zal worden opgeleverd. Het knooppuntennetwerk wordt 300 km lang en zal bestaande ommetjes en langere routes verbinden tot één groot wandelgebied. Ook de onlangs vernieuwde langeafstandsroute Noord-Hollandpad is in het netwerk opgenomen. Het Wandelnetwerk Amstelland maakt deel uit van het netwerk van de provincie Noord-Holland en zal naadloos aansluiten op de netwerken van Zuid-Holland en Utrecht.
Groenaanbod Antwerpen De provincie Antwerpen is met een nieuwe website gestart: www.groenzoeker.be. Met GroenZoeker zal je op termijn het complete lokale natuuraanbod overzichtelijk op één
WANDELREPORTAGE | Nederland
Wandelen langs Friese dorpen Een sloot bij Lystewierrum.
Dertig jaar geleden woonden we in Friesland. We fietsten, schaatsten en maakten kleine ommetjes door het dorp met onze pasgeboren dochter. Maar wandelen? Nee, niet echt. Afgelopen zomer keerden we terug, voor een serieuze vierdaagse rondwandeling. Opnieuw veroverden de kleine dorpen, de machtige wolkenluchten en de enorme, weidse ruimte ons hart. Æ Tekst en foto’s Britta Schmidt
Als een biljartlaken We starten in Sneek, één van de elf Friese steden. Vrienden zwaaien ons uit als we rond het middaguur in noordelijke richting over het fietspad de stad uit wandelen. We volgen het Elfstedenpad, een LAW die zoveel mogelijk het parcours van de Elfstedentocht volgt. Deze in Nederland legendarische schaatswedstrijd van bijna 200 km over natuurijs werd voor het laatst in 1997 gereden. Heel Nederland, mijzelf inbegrepen, hoopt elke winter weer op de strenge vorst die nodig is voor een volgende editie. Eerlijk is eerlijk, onze eerste kilometers vind ik niet de mooiste. We lopen langs de Zwette, de oude trekvaart tussen Sneek en Leeuwarden.
32
| Op Weg 2021-1
Met links een nieuwbouwwijkje en rechts een doorgaande weg met veel autoverkeer. Het is even doorbijten, maar in Scharnegoutum wordt het beter. In de middeleeuwen lag het aan de Middelzee, een zeearm die diep het Friese land indrong. Nu staat op de oude terp een robuuste, bakstenen kerk en ernaast de oude pastorie, strak in de lak en in gebruik als Bed and Breakfast. Verderop een dorpshuis en een bescheiden supermarkt. Het is erg rustig op straat. Na de laatste huizen ontvouwt de wereld zich op grandioze wijze. Kilometers weiland, glad en groen als een biljartlaken. Grasland zover het oog kan zien. Met hier en daar een grote
boerderij met een nog grotere, nieuwe schuur erachter. Soms oude, hoge bomen rond het erf, vaak een trampoline in de voortuin. En boven dat alles steeds die eindeloze, blauwe lucht met ontelbare helderwitte stapelwolken. Wie elke kilometer iets anders wil, heeft hier niets te zoeken. Maar wie, zoals ik, ruim wil ademhalen, die is helemaal op zijn plek.
Een enkele kievit Na een paar kilometer wandelen we Bozum binnen, zo’n vierhonderd inwoners en een dorpscafé dat open is. Op het terras drinken we een heerlijke, ijskoude rivella. In goed gezelschap van de hond van de cafébaas, die eerst
FIETSREPORTAGE | België, Frankrijk
Een blik op de Semois tussen Rochehaut en Poupehan.
De nieuwe Transardennaise Transardennaise 2.0. Met de fiets dwars door het land van Semois, Maas en Viroin. Als Hannibal over de Alpen. Deze fietstocht leidt je door de meest dramatische landschappen van de Ardennen – Belgisch en Frans – en de Viroinval. Over adembenemende fietspaden langs de rivieren, kaarsrechte grindpaden door de uitgestrekte bossen en smalle kronkelpaadjes in de wildere wouden tussen Bouillon en Chimay. Æ Tekst en foto’s Pieter Stockmans
36
| Op Weg 2021-1
FIETSREPORTAGE | Italië, Slovenië, Kroatië, Bosnië, Montenegro, Albanië
Verliefd op de Balkankust
Ik beken, ik heb een langlopende liefdesaffaire met de Westelijke Balkan. Vorig jaar stelde ik een route boekje samen om die liefde te delen met een breed fietspubliek. Het was niet altijd makkelijk om de drukke kustweg te vermijden, maar het is op enkele kleine stukjes na uitstekend gelukt. Æ Tekst en foto’s Erik van den Boom
Sloveens schampschot Per trein aangekomen in Trieste raak ik meteen ondergedompeld in zuidelijke sferen. Het historische centrum is bijna als nieuw gezandstraald en de wijken waar de Triesters wonen en werken vormen een labyrint van kleine en soms supersteile straatjes. Scootertjes schieten er toeterend doorheen, aangelicht door warm gereflecteerd zonlicht. Lang blijf ik niet in Italië, want ik kan niet wachten om te fietsen. Een veerboot laat me lang nagenieten van de skyline van de stad, maar dan trap ik Slovenië binnen. Het is maar een schampshot, zonder veel klimwerk, maar het smaakt net anders, al was het maar door de taal. Kamperen doe ik op een camping
42
| Op Weg 2021-1
vlak bij het sprookjesachtige Piran. Het is half september en er is nog wel toerisme, maar in de ochtend heb ik het kuststadje bijna voor mij alleen. De volgende dagen zal ik nog ontelbare kuststadjes en -steden op mijn pad treffen, tot in Montenegro. Bijna allemaal hebben ze een oud centrum met kleine straatjes, maar anders dan Trieste zijn die smal en doorgaans autovrij. De bestrating van karstgesteente is door de vele voetstappen gaan glimmen.
Kroatische eilandenpracht Een oude spoorlijn, de Parenzana, leidt me vele kilometers door Istrië, het noordelijke schiereiland van Kroatië. De kustgebieden zijn behoor-
lijk druk met toerisme en verkeer, maar het binnenland is erg rustig. Enkele drukke verbindingswegen heb ik weten te omzeilen met weggetjes die fikse klimmetjes bevatten. Maar lang zijn ze niet en de beloning is veel landschappelijk schoon. En dan, na de laatste klim, krijg ik opeens uitzicht op de Kroatische Adriatische Zee met zijn beroemde eilandenpracht. Dit is het speelveld waar ik de komende tien dagen in mag vertoeven. Het uitzicht verveelt nooit. Ik heb het geluk om in de vroege ochtend over Cres, het eerste eiland te fietsen. Het zicht is helder en zelfs de bergen van de Velebit, een bergrug die de kust van het vasteland markeert, kan ik goed op de foto krijgen. Ik neem mijn
WANDELAVONTUUR | Frankrijk
Op de camino van Champagne naar Bourgogne
Het oude kerkje van Préhy omgeven door wijngaarden.
Na een opwarmertje van Gent naar Doornik en een stevig tweede traject naar Reims brei ik een vervolg aan mijn camino. Binnen anderhalve week wil ik in Vézelay staan, het bedevaartsoord van waaruit al sinds de 9de eeuw pelgrims op pad gaan naar Santiago de Compostela. Æ Tekst en foto’s Dominique Van de Casteele
Met een ‘bonne route’ draai ik mijn rug naar de kathedraal voor een opwarmingstocht tot aan de voet van de ‘Montagne de Reims’. Ik loop de stad uit langs het kanaal. Op deze zaterdagmiddag gonst hier een drukte van jewelste, met in volgorde van snelheid: bejaarden met of zonder rollator, wandelaars, joggers, skaters, fietsers en speedpedelecs. In Trois Puits sta ik nog in bewondering te kijken naar het eerste cham-
46
| Op Weg 2021-1
pagnehuis, maar een eind verderop besef ik dat die hier zo gewoon zijn als in Vlaanderen een aardappelboer.
VRP Aan de rand van het grote bos in het ‘Parc Naturel de la Montagne de Reims’ krijg ik een eerste helling onder de voeten geschoven. Van een pad is hier geen sprake meer. Algauw sta
ik boven op een plateau. Ik bevind me in het Forêt du Chêne à la Vierge. Het kerkklokje van Germaine slaat net 11 u wanneer ik het gemeentehuis passeer. Het eerste pad dat ik tegenkom is omgewoeld door everzwijnen. Modder en nattigheid vallen mij ten deel op dit stuk. Aan de rand van het woud krijg ik een prachtig uitzicht over de wijngaarden van Mercier, met de druivenranken keurig in het gelid en