12 minute read
Frisse Kijk - Marja Verschoor-Meijers
FRISSE KIJK OP OUDE WAARHEDEN
Marja Verschoor-Meijers
Rechterhand
Heb jij dat ook weleens, dat je een stel ontmoet en het lijkt alsof ze helemaal niet bij elkaar passen? Je vraagt je stiekem af hoe ze elkaar ooit hebben gevonden. Via internet misschien?
Zo maakte ik onlangs kennis met de vrouw van een collega. Afgaand op de verhalen die hij regelmatig vertelt, had ik mij een beeld gevormd. Ze bleek echter een totaal ander type! Blijkbaar merkte mijn collega mijn verbazing op. “Ze is mijn rechterhand hoor,” verdedigde hij zijn keuze, “zonder haar ben ik niets.”
Een ontroerende uitspraak, toch? Iemands rechterhand zijn betekent zoveel als iemands hulp, steun en trouwe toeverlaat zijn. Zo iemand hebben we eigenlijk allemaal nodig. Twee staan immers sterker dan een.
Overwinning De rechterhand heeft een bijzondere betekenis, zo blijkt als we de Bijbel erop naslaan. Er staat veel geschreven over de rechterhand van God. In Lukas 22:69 lezen we bijvoorbeeld dat dat de plaats is waar de Here Jezus nu is: Van nu aan zal de Zoon des mensen gezeten zijn aan de rechterhand van de kracht van God. Een bijzondere plek, daar ben ik van overtuigd. Een plek van overwinning en zegen.
Dat weten wij nu, maar dat wist men ten tijde van het Oude Testament ook al. In Psalm 44:4 kunnen we lezen dat er inderdaad kracht en overwinning is bij de rechterhand van God. Want zij hebben het land niet door hun zwaard in bezit genomen en hún arm heeft hun geen verlossing gegeven, maar Uw rechterhand, Uw arm en het licht van Uw aangezicht, omdat U hun goedgezind was. Niet die van ons, maar uw rechterhand, riepen de Korachieten uit. Niet dankzij ons, maar dankzij U.
Symbolisch gezien was de rechterhand van God behalve een overwinnende hand ook een troost in lijden, een hulp in problemen en een leidraad in tijden van verwarring. Zo is te lezen in Jesaja 41:10: Wees niet bevreesd, want Ik ben met u, wees niet verschrikt, want Ik ben uw God. Ik sterk u, ook help Ik u, ook ondersteun Ik u met Mijn rechterhand, die gerechtigheid werkt. Laten we daar vooral ‘amen’ op zeggen.
Ook over de menselijke rechterhand vertelt de Bijbel ons veel, in letterlijke en figuurlijke zin overigens. We kunnen lezen hoe kinderen plaatsnamen aan de rechterhand van hun vader, hoe vaders hun kinderen zegenden door hun rechterhand op hun hoofd te leggen en hoe Jozua de rechterhand van Mozes was. We kunnen lezen hoe Jezus de man met de verschrompelde rechterhand genas en hoe Petrus de lamme bij de rechterhand pakte en hem deed opstaan.
In al die dingen is overwinning en zegen de rode draad. Hoe heerlijk is het te weten, te beseffen en te ervaren dat Gods rechterhand nooit aan kracht heeft verloren! In de tenten van de rechtvaardigen klinkt luide vreugdezang, een lied van verlossing: De rechterhand van de Here doet krachtige daden, de rechterhand van de Here is hoogverheven, de rechterhand van de Here doet krachtige daden (Psalm 118:15-16). •
MET ONTFERMING BEWOGEN
Op zondag 29 januari is het Wereld Lepra Dag. Op deze dag wordt aandacht gevraagd voor de situatie van leprapatiënten wereldwijd, door samenwerkende lepra-organisaties waaronder de internationale Leprazending die volgend jaar 150 jaar bestaat. Interview met directeur Henno Couprie van Stichting Leprazending Nederland.
WAT IS LEPRA
Bij de huidige aanpak van de lepraproblematiek gaat het enerzijds om preventie, genezing en verzorging en anderzijds om het bestrijden van sociale uitsluiting. “Lepra is sinds de jaren tachtig feitelijk een onbenullige huidziekte die goed te behandelen is als iemand tijdig medicijnen krijgt,” vertelt Henno Couprie, directeur van Leprazending Nederland. “De sociale gevolgen zijn hardnekkiger: uitsluiting en bijgeloof in de gemeenschap en een laag zelfbeeld bij patiënten.”
Lepra wordt veroorzaakt door de leprabacterie. Als die in je lichaam komt, uit zich dat na verloop van tijd meestal door vlekken op de huid en worden de zenuwen daaronder aangetast. Vaak worden de zogenaamde koude delen aangetast: handen, voeten en gezicht. De zenuwaantasting kan leiden tot gevoelloosheid waardoor pijn en hitte niet meer worden gevoeld en er wonden ontstaan die gaan infecteren. Als een patiënt niet tijdig wordt behandeld, kan de zenuwaantasting zich steeds verder uitbreiden met als gevolg dat uiteindelijk ledematen geamputeerd moeten worden. Ook kan oogschade of blindheid ontstaan als de oogzenuw wordt aangetast; iemand kan niet meer knipperen als er stof in de ogen komt, waardoor er infecties kunnen ontstaan.
Sinds de jaren 80 zijn er medicijnen beschikbaar voor de genezing van lepra: een combinatie van drie antibiotica die gratis worden verstrekt door het farmaceutische bedrijf Novartis. Binnen drie dagen na behandeling is iemand niet meer besmettelijk. Bij tijdige behandeling is volledige genezing mogelijk. Zo niet, dan kan men levenslang gehandicapt raken. De oplossing: vroegtijdig opsporen, snel behandelen en lepra stoppen.
Melaats
Henno Couprie is sinds 2003 directeur van Stichting Leprazending. Hij had ervaring met zending en ontwikkelingswerk bij zijn aanstelling, maar van lepra wist hij op dat moment nog niet zoveel. “Het is een ziekte die eigenlijk al sinds de oudheid bestaat, maar die in Europa al heel lang niet meer voorkomt. In de Bijbel lezen we over melaatsheid waarbij in sommige vertalingen wordt gesproken over leprosy (Engels) en lepra (Grieks), maar eigenlijk is het een verzamelnaam voor allerlei ziektes. Als er in het Oude Testament wordt gesproken over melaatsheid is het niet zeker dat het over lepra gaat, maar mijn eigen inschatting is dat het, waar er in het Nieuwe Testament gesproken wordt over melaatsheid, wél om lepra kan gaan.
In de NBV21 vertaling wordt gesproken over een ‘besmettelijke ziekte die onrein maakt’, en dat is hoe het wordt beleefd: het is een cultische ziekte waarbij een link wordt gelegd met zonde en onreinheid. In de Bijbel werden mensen niet genezen - want er was geen geneesmiddel - maar gereinigd van melaatsheid. Jezus doorbrak die cultus. In Markus 1 vers 40 tot 45 lezen we hoe Hij een melaatse ontmoet, met ontferming bewogen wordt, hem aanraakt en geneest. Hier zit veel in, want de cultus schreef voor dat de melaatse daar niet mocht zijn en ook niet aangeraakt mocht worden, en alleen de priester kon iemand reinigen. Maar Jezus is met ontferming bewogen - Hij omarmt - en daarin is Hij ons voorbeeld als Leprazending. Dat vind je terug in ons logo: Jezus aanvaardt en de mens wordt opgericht.”
India
Leprazending begon 149 jaar geleden in India, waar de Ierse leraar Wellesley Bailey bewogen raakte door de nood van mensen met lepra die hij zag in de omgeving waar hij werkte. De leprabacterie was nog niet ontdekt en geneesmiddelen bestonden er nog niet, maar Bailey wilde de mensen met lepra voeding, onderdak en de troost van het evangelie bieden. In 1888 opende Leprazending haar eerste ziekenhuis. Maar lepra is nog geen geschiedenis. Tegenwoordig komt lepra nog substantieel voor in zo’n twintig landen wereldwijd, waarbij India de koploper is met zestig procent van alle besmettingen. Leprazending heeft inmiddels meerdere ziekenhuizen geopend gericht op de genezing van lepra en de behandeling van de gevolgen van lepra: wondverzorging en hersteloperaties. Henno Couprie: “Gemiddeld raken elk jaar 220 duizend mensen besmet met lepra, en bij zo’n 20 duizend mensen per jaar is de ziekte zo ver gevorderd dat het onomkeerbaar is. Zo zijn er wereldwijd miljoenen mensen die kampen met de gevolgen van lepra door de handicaps die ze eraan overhouden.”
Stigma
Het werk van Leprazending is niet alleen gericht op het medische aspect van lepra maar ook op het sociale. “Er rust nog altijd een groot stigma op lepra,” vertelt Henno Couprie. “Wie lepra heeft, wordt nog vaak uitgestoten - uit de familie en uit de gemeenschap. Zelfs als iemand geneesmiddelen heeft
ontvangen en niet langer besmettelijk is, wordt hij of zij buitengesloten. In onze hospitalen verblijven mensen soms maandenlang vanwege de behandeling van heftige zweren. Ze worden vaak niet bezocht, deels vanwege de reisafstand en deels vanwege het stigma: de familie is bang om besmet te worden.
Wij hebben counselors in dienst, vaak pastors afkomstig uit lokale kerken, die deze mensen bezoeken, met ze praten en eventueel met ze bidden als ze dat willen. Ook geven ze hun een omhelzing, wat vaak een emotioneel moment is want sommigen zijn al jaren niet meer aangeraakt.”
In India bestaan er ook nog wetten uit de koloniale tijd waardoor mensen met lepra gediscrimineerd worden. Ze mogen niet met de trein reizen, ze kunnen hun baan verliezen en ook mag iemand scheiden als zijn of haar partner lepra heeft. “Als Leprazending werken wij mee aan de afschaffing van deze wetten en komen we op voor de rechten van mensen die onnodig buitengesloten en gediscrimineerd worden. Er is ook het onuitgesproken stigma, gebaseerd op angst en onwetendheid, ook onder christenen. Lepra wordt gezien als een straf van God, van de goden of van geesten. Je zult wel verkeerde dingen hebben gedaan in je vorige leven. Ook is er het zelfstigma: ik kan niks, ik zie er niet uit, ik word gepest, ik trek me terug. Door middel van zelfhulpgroepen werken we aan hun zelfvertrouwen. Ook hebben we scholen waar jongeren uit leprafamilies een vak kunnen leren en daardoor in hun eigen levensonderhoud en van hun families kunnen voorzien.”
Zero lepra
Lepra-organisaties wereldwijd werken samen om lepra helemaal te stoppen; door voorlichting, opsporing, genezing en voorkoming. Leprazending richt zich daarbij op het concrete doel dat er vanaf het jaar 2035 geen nieuwe leprabesmettingen meer zullen zijn. Henno Couprie: “Er is een eenvoudige medicijnbehandeling ontwikkeld waarmee iedereen die nauw in aanraking is geweest met een leprapatiënt preventief behandeld kan worden. Zo kunnen we de verspreiding van de besmetting inperken. Lepra heeft namelijk een lange incubatietijd, van 2 of 3 jaar tot wel 25 jaar, waardoor het moeilijk is om contact met een leprapatiënt te voorkomen.
Het is ons doel om volheid van leven te geven aan wie kampt met de gevolgen van lepra. Daarin is Christus ons voorbeeld.” •
TEKST Carina Bergman
Gratis boek: Besmet
Voormalig leprapatiënt Amar Timalsina uit Nepal schreef een boek over zijn ervaringen. Op tienjarige leeftijd kreeg hij de symptomen van lepra: gevoelsverlies in zijn linkervoet, gevolgd door bleke vlekken op zijn lichaam. Toen hij de diagnose lepra kreeg, volgde al snel sociale uitsluiting. Hoewel hij was genezen van lepra, werd hij gemeden door dorpsgenoten: “Als ik door het dorp liep, gingen de mensen opzij.” Zijn ouders wezen hem een slaapplaats buiten aan. “Ik werd een paria onder mijn eigen mensen.” In het boek vertelt Amar zijn levensverhaal en hoe hij uiteindelijk Jezus ontmoet en voor Leprazending gaat werken. Lezers van Opwekking Magazine kunnen dit boek gratis ontvangen via leprazending.nl/boek-amar
JEZUS VINDEN
IN DE VERSTOTENE
Brian en Mirte Longridge werkten tot voor kort als zendeling onder leprapatiënten in India en op de Filipijnen. Hun huwelijksreis gaf er de aanzet toe.
Brian en Mirte leerden elkaar kennen op een Bijbelschool en nadat ze trouwden, besloten ze hun huwelijksreis door te brengen in een leprakamp in Indonesië. Brian: “Ik ben geboren met een verlamd ooglid en dat maakt dat mijn hart van jongs af aan uitgaat naar mensen die te maken hebben met afwijzing.”
Brian en Mirte verbleven twee maanden in het kamp en het veranderde hun leven. Brian: “Dagelijks leefden we in een geur van verrotting en we moesten soms maden uit de wonden van leprapatiënten halen. Na die twee maanden beseften we dat we niet meer konden terugkeren naar een ‘normaal’ leven – onze harten klopten voor de armen en de verstotenen, we zagen Jezus in hen.”
Omarmen
Brian en Mirte werkten acht jaar in India en 16 jaar op de Filipijnen en in andere landen. Daar richtten ze zich op leprapatiënten, gevangenen en andere arme mensen. Muziek vormt voor hen een belangrijk middel om de liefde van God uit te delen. Brian is opgeleid als pianist en na zijn bekering besefte hij dat zijn muzikale gave een instrument kan zijn voor de heling van gebroken mensen. “We zingen Gods hart over hen uit.”
Mirte: “We verschonen hun vaak vieze verbanden, behandelen wonden, masseren hun stijve, pijnlijke spieren, geven veel hugs, een kus, of zingen voor ze met onze armen om hen heen. Een omarming of kus betekent veel voor ze, omdat niemand hen wil aanraken. Iedereen denkt dat ze nog besmettelijk zijn. Maar na behandeling zijn ze dat niet meer. En als we toch besmet worden dan kunnen we ons altijd nog laten behandelen. Veel belangrijker is het dat deze mensen zich geliefd voelen en dat ze horen over de God die zo diep naar hen verlangt. Mijn buik doet er soms letterlijk pijn van als ik zie hoe alleen en verstoten ze zich voelen. Soms huilen ze of zeggen ze dat niemand hen ooit heeft geknuffeld.”
Genezing
Mirte: “God verlangt ernaar hen te verzorgen door ons heen, en zijn Woord en liefde te verspreiden. We hebben genezingen gezien van de ergste wonden. In Markus 1 staat dat Jezus diep bewogen was en hen genas. We ontdekten dat intimiteit met God, liefde en diepe bewogenheid hand in hand gaan met genezing. Zoals bij Giovanni, van wie de huid van zijn armen en benen helemaal open lag. We baden voor hem en een paar dagen later was zijn huid op wonderlijke wijze genezen.
God roept ons nu naar het westen. Maar we gaan nog terug met kortere reizen. We hebben genade gekregen om dit werk te kunnen doen. Wij zijn, als iedereen, gebroken mensen. Maar het zijn juist de gebarsten delen van een oliekruik waar de genezende olie uitsijpelt naar deze wereld. Een gebarsten kruik is geen pronkstuk. Maar Jezus werkt juist door die barsten heen. Het kruis van Christus is het enige pronkstuk dat er bestaat.”•