1. Charakterystyka nauczania zdalnego. Napotkane problemy i zdobyte doświadczenia podczas dotychczasowego kształcenia na odległość Nauczanie zdalne odbywa się poza budynkiem szkoły i nie wymaga fizycznej obecności ucznia i nauczyciela w tej samej przestrzeni (Moore, 2019). Komunikacja między nauczycielem i uczniami (oraz ich rodzicami) realizowana jest za pośrednictwem mediów (komputera, internetu, telefonu, kamery). Uczeń pracuje sam lub w grupie (nie mając jednak bezpośredniego kontaktu z innymi uczniami), kierowany przez instrukcje oraz materiały przygotowane przez nauczyciela, często przy wsparciu rodziców/opiekunów. Praca przebiega w trybie spotkania online z klasą lub opiera się na samodzielnych aktywnościach uczniów w dowolnym czasie. Współcześnie, dzięki intensywnemu rozwojowi nowoczesnych technologii, zdalne nauczanie dynamicznie rozwija się i zyskuje na popularności jako sposób podnoszenia swoich kompetencji w kontekście uczenia się przez całe życie. Edukacja online umożliwia, w oparciu o standard otwartych zasobów, łatwy i niskokosztowy dostęp do wiedzy (Hodges i in., 2020). Mirosław Kubiak definiuje nauczanie zdalne jako „metodę prowadzenia procesu dydaktycznego w warunkach, gdy nauczyciele i uczniowie są od siebie oddaleni (czasami znacznie) i nie znajdują się w tym samym miejscu, stosując do przekazywania informacji – oprócz tradycyjnych sposobów komunikowania się – również współczesne, bardzo nowoczesne technologie telekomunikacyjne, przesyłając: głos, obraz wideo, komputerowe dane oraz materiały drukowane. Współczesne technologie umożliwiają również bezpośredni kontakt w czasie rzeczywistym pomiędzy nauczycielem a uczniem za pomocą audio- lub wideokonferencji, niezależnie od odległości, jaka ich dzieli” (Kubiak, 2000, s. 12). Uczenie się – nauczanie zdalne (w literaturze światowej określane przez akronim DE, od słów distance education), realizowane najczęściej w XXI wieku jako nauczanie online, przyjmuje różne etykiety: • online learning (nauka online) – za pośrednictwem sieci, zazwyczaj w czasie rzeczywistym zajęć stacjonarnych; • computer-based learning (uczenie się z pomocą komputera) – w tym modelu nie chodzi o brak fizycznej obecności uczniów w klasie, ale wykorzystanie komputera i aplikacji internetowych jako skutecznych narzędzi i środków dydaktycznych; • blended learning (nauka z wykorzystaniem środków łączonych: analogowych i cyfrowych) – część materiału jest realizowana standardowo w klasie, część natomiast w dowolnym czasie, z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych;
13