EDUKACJA ZDALNA BLISKO UCZNIÓW • DOBRE PRAKTYKI
3.6. Zapewnienie bezpieczeństwa online podczas nauki zdalnej Zagadnienie bezpieczeństwa uczniów podczas edukacji zdalnej można rozpatrywać w dwóch perspektywach: a) ogólnego bezpieczeństwa podczas korzystania z nowoczesnych technologii (które dotyczy jeszcze bardziej fundamentalnej kwestii funkcjonowania uczniów w świecie mediów – nie tylko w kontekście edukacji zdalnej); b) specyfiki zagrożeń związanych z charakterem edukacji zdalnej (m.in. czas korzystania z ekranów komputera, brak aktywności fizycznej, sposób korzystania ze źródeł i poznawczego przetwarzania informacji). Należy podkreślić, że zapewnienie bezpieczeństwa podczas zdalnej edukacji jest wspólnym zadaniem zarówno dyrekcji szkoły (opracowanie standardów bezpieczeństwa, monitorowanie ich realizacji), nauczycieli i rodziców, jak i samych uczniów (stąd potrzeba edukacji w tym zakresie). Nauczyciel, prowadząc e-zajęcia, powinien zwracać uwagę na następujące elementy (które modelują postawy samych uczniów): • posiadanie zaktualizowanej wersji oprogramowania antywirusowego (zdarzały się sytuacje, w których podczas udostępniania swojego ekranu przez nauczyciela, uczniowie widzieli komunikat systemowy o braku aktualnej wersji programu antywirusowego); • korzystanie z legalnych wersji oprogramowania – również podczas odtwarzania plików dźwiękowych i wideo; • ochrona praw autorskich – podawanie autorów i źródeł prezentowanych treści, wyraźne wskazywanie materiałów własnego autorstwa i zaczerpniętych od innych osób; • prawidłowa postawa ciała – przypominanie najważniejszych zasad; • organizacja przerw na krótkie aktywności fizyczne; • stosowanie strategii poszukiwania i selekcji informacji będących źródłem inspiracji dla uczniów. W odniesieniu do pierwszej kategorii zagrożeń (bezpieczeństwo podczas korzystania z nowoczesnych technologii) można wskazać: • Cyberprzemoc – nękanie, zastraszanie, wyzywanie lub poniżanie innych osób z użyciem nowych technologii (wykorzystujące pozorną anonimowość, jaką daje funkcjonowanie w sieci, Pyżalski, 2012). • Uzależnienie – występuje wówczas, gdy osoba korzystająca z nowych technologii całkowicie zatraca się w aktywnościach z nimi związanych, przez co zaniedbuje inne sfery życia (sport, bezpośrednie kontakty towarzyskie, edukację, obowiązki
73
