Jan Fazlagić Kompendium wiedzy na temat opracowania programów nauczania ...
PODSUMOWANIE Celem niniejszego szkicu jest zaprezentowanie teoretycznego kontekstu opracowania programów nauczania i scenariuszy zajęć oraz lekcji wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie uczniowskich kompetencji kluczowych niezbędnych do poruszania się na rynku pracy. W materiale zaprezentowano najnowsze trendy w edukacji, które należy brać pod uwagę podczas konstruowania programów nauczania i scenariuszy lekcji. Należy wśród nich wymienić: •• umiejętność korzystania z mediów elektronicznych; •• rosnące znaczenie nauczania przedmiotów ścisłych i technicznych (STEM); •• gamifikację; •• adaptacyjne uczenie się (adaptive learning); •• mikrouczenie się (microlearning); •• naukę z wykorzystaniem robotów; •• wirtualną rzeczywistość oraz poszerzoną rzeczywistość; •• rozwój kompetencji międzykulturowych; •• nauczanie przy pomocy dronów; •• zapewnianie dostępu do edukacji najwyższej jakości masowemu (nieelitarnemu) odbiorcy; •• wirtualne studia (virtual studios); •• powiązanie procesu uczenia się z otoczeniem szkoły i wykorzystanie lokalnych zasobów w działalności edukacyjnej. Stoimy w obliczu nowej rewolucji przemysłowej, która powoduje zmianę zapotrzebowania na różnego rodzaju umiejętności wśród absolwentów systemów edukacji na całym świecie. Niebawem wzrośnie zapotrzebowanie na osoby o bardzo wysokich kwalifikacjach, lecz z drugiej strony spadnie popyt na pracowników o umiejętnościach średniozaawansowanych. Zmiany na rynku sprawią, że zniknie wiele zawodów, które obecnie są bardzo popularne, a z drugiej strony powstaną nowe zawody, wśród których wyodrębni się podgrupa „zielonych zawodów”. Z badań prowadzonych wśród przedsiębiorców wynika, że lokalizując nowe inwestycje, jako główny czynnik determinujący decyzję już teraz biorą oni pod uwagę przede wszystkim dostępność talentów, a dopiero na drugim miejscu koszt pracy (poziom płac). Konstruując innowacyjne programy nauczania, należy zwracać uwagę na fakt, że nowe („nowoczesne”) trendy w edukacji nie zawsze opierają się na wiedzy naukowej. Czasami atrakcyjne koncepcje nauczania wynikają z wypromowania pewnej mody lub nowinki. Niektóre z takich koncepcji edukacyjnych bywają krytykowane przez naukowców. Podejścia do nauczania istotne w nowoczesnej dydaktyce to: 1. Odkrywanie przez dociekanie; 2. Zwiększenie roli zabawy w nauczaniu; 3. Nauka przez doświadczenie i rozwiązywanie problemów; 54
