Organic Retail 11

c i n a org l i a t re

2011 ril-Mei demande aart-Ap le ec) — Mçaise sur simp d , p se , , jun ersion Fran jaar (ma aal per ntwerpen X - V hijnt 4 m r: A sc o er to V n a – k t o D’hon – Afgifte V.U. Nik ang P802085 4e jaarg

11

nr

Biodynamische landbouw

belangrijk voor de biosector Beursverslagen

Biovak/Millésime Bio/Biofach in dit nummer:

Fair Trade

voor Europese biol andbouwer s

Magazine voor de bioprofessional

Les Authentiques, een

nieuwe dynamiek

voor het koekjesschap!   

Verbeterde recepten Nieuwe verpakkingsmethode Nieuwe look

Les Authenti ues van Bisson in een notendop: Authentieke recepten Een breed assortiment aangepast aan de hedendaagse smaak

Gevarieerde ingrediënten, eerlijk en kwaliteitsvol

Een klein en handig formaat om mee te nemen

Een frisse en moderne verpakking

Bisson nodigt u uit om de andere heerlijke recepten te ontdekken, steeds zonder eieren noch zuivelproducten, met het beste van honing en ongeraffineerde producten: half volkoren bloem, ruwe rietsuiker…

Les Authentiques van Bisson, dat zijn authentieke bereidingen en traditionele ingrediënten: volkoren tarwe, rietsuiker, honing en dat beetje extra dat verrast!

Beschikbaar in de gespecialiseerde biowinkel - www.biscuits-bisson.com - Euro-Nat- F 07340 Peaugres - E-mail : euro-nat@euro-nat.com

c i n a g r o re t a i l 11

nr

Inhoud...

10

Eerlijke prijzen voor bioboeren niet vanzelfsprekend

17

Optimisme heerst op Millésime Bio

20

Biologisch-dynamische landbouw: actueler dan ooit

31

Nieuwe rubriek ‘Groenten en Fruit’: Biologische aardappelen

Zelfs voor biolandbouwers is een eerlijke prijs niet vanzelfsprekend. Gelukkig verschijnen er meer en meer labels die de consument faire prijzen voor de volledige keten garanderen.

De achttiende editie van Millésime Bio was de grootste ooit met een recordaantal bezoekers en exposanten. De sfeer in de biowijnsector is dan ook zeer goed.

De landbouwmethode die ooit door Rudolf Steiner ontwikkeld werd, kan veel betekenen voor de biosector. Dat blijkt uit gesprekken met producenten, verwerkers, certificeerders en specialisten.

Voortaan trekken we in iedere editie de bioboer op en informeren u over een groente- of fruitsoort en zijn specifiekebiologische teeltomstandigheden.

10

33

Beursnabeschouwing: Biovak in Zwolle inspireert de biosector

34

Beursnabeschouwing Biofach en Vivaness: enkel bio kan de wereld voeden…

37

Hoe kan men afslanken zonder honger te lijden?

Colofon

Organic Retail is een onafhankelijk vakblad voor de distributie van biologische, vegetarische, ecologische en dieetproducten in de Benelux en Frankrijk.

Organic Retail beoogt door middel van onafhankelijke communicatie een bijdrage te leveren binnen de biologische sector.

De redactie werkt onafhankelijk van de publiciteitswerving.

De Europese biosector blikt terug op een meer dan geslaagde editie van Biofach en Vivaness in Nürnberg. De beurezn trokken meer dan 44.000 bezoekers uit131 landen.

Uiteindelijk komt het altijd neer op dagelijks meer calorieën verbranden dan dat men er verbrandt. En dan is er het knagende hongergevoel als spelbreker…

Verantwoordelijke uitgever — Niko D’hont Jozef Guislainstraat 44 bus 1, B-9000 Gent, België Tel. +32 (0)9 329 66 96 – Fax +32 (0)9 270 32 01 niko@organicretail.net Reclametarieven — www.organicretail.info Redactie — Niko D’hont (niko@organicretail.net), Martine Cosserat Vertaling — AF Translation Fotografie — Niko D’hont, Martine Cosserat Coverbeeld — Alain Douaud/ Côteaux Nantais Eindredactie — Aline De Boeck, Bjorn Verlinde Vormgeving — www.79d.be Drukwerk — Druk in de Weer – Gent De uitgever kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van de gepubliceerde advertenties. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift heeft tevens betrekking op de terbeschikkingstelling in om het even welke elektronische vorm. Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Version française sur simple demande.

Dit magazine wordt gedrukt met plantaardige inkten op 100 % gerecycleerd papier.

20

33 Biofach 2011

organic retail n° 11

ORGANIC NEWS ‘Nutricijnen’ van Reinhard Verlinden legt uit welke vitaminen en supplementen echt werken Als een fabrikant onvoldoende investeert in kwaliteitscontroles en de opneembaarheid van natuurlijke nutriënten, is de kans groot dat een supplement niet zal werken. Dat is de leidraad doorheen het boek ‘Nutricijnen’ van voedingsdeskundige Reinhard Verlinden.

‘Nutricijnen’ is het eerste boek dat een volledig genuanceerd verhaal brengt over de toepassingsmogelijkheden van vitaminen, mineralen, bioactieve stoffen, probiotica en fytotherapeutische preparaten in hun meest natuurlijke vorm. De auteur is er in geslaagd om op een vermakelijke manier harde wetenschappelijke bewijzen om te toveren tot een begrijpbare handleiding voor elke gezondheidsbewuste consument. De lezer komt te weten hoe uitsluitend ‘hoogkwalitatieve’ supplementen gunstig zijn voor het energieniveau, de gewrichten, het afweersysteem, de geheugenfunctie en de conditie van hart en bloedvaten.

De vele praktische tips om tot een verantwoord en werkzaam supplementgebruik te komen, maken dit boek onmisbaar voor elke gezondheidsbewuste consument.

‘Nutricijnen’ | www.wpg.be | Prijs: € 19,95 | ISBN 978 90 02 23965 6

Ecover lanceert 100 % duurzame verpakking

Ecover, pionier in ecologische was- en schoonmaakproducten, lanceert een 100 % duurzame verpakking. Alle vloeibare Ecover producten komen voortaan in een 100 % verantwoorde PE plastic fles op basis van suikerriet. In tegenstelling tot gewoon PE van petroleum is PE van suikerriet een hernieuwbare bron. Ecover kiest bewust voor plantaardige PE: “De traditionele plastic verpakkingen (op basis van aardolie) zijn jaarlijks verantwoordelijk voor enorme hoeveelheden CO 2 -uitstoot. Met de nieuwe groene verpakking van Ecover kan dat cijfer met 75 % verlaagd worden, een aanzienlijke verbetering voor het milieu en een mondiale innovatie. Het suikerriet voor de nieuwe Ecover flessen komt uit Brazilië. De akkers waarop het suikerriet geteeld wordt, zijn duurzaam landbouwgebied. Eén ton suikerriet absorbeert tot 2,5 ton CO 2 uit de lucht. Het is, in tegenstelling tot

aardolie, een hernieuwbare bron. Suikerriet is het meest energie-efficiënte gewas voor de productie van plastic.  Ecover maakt de juiste en meest efficiënte keuze met suikerriet.

Voor plastic flessen op basis van suikerriet zijn er minder planten en middelen nodig. Bovendien is suikerriet hernieuwbaar en groeit het gewas steeds voort, in tegenstelling tot de olievoorraden die elke dag krimpen: de planeet wordt dus niet onnodig belast.  Alle Ecover flessen zijn zo ontworpen dat zo weinig mogelijk verpakking het product omhult.  De flessen zijn compatibel met het Ecover Refill systeem, ze kunnen tot wel vijftig keer hervuld worden.  Ecover verpakkingen zijn 100 % recycleerbaar met andere plastics.  Eén Ecover fles stoot voortaan drie keer minder CO2 uit. Als een gemiddeld gezin al zijn huishoudproducten vanaf nu in de 100 % duurzame verpakking van Ecover zou kopen, zouden ze ruim 6 kg CO2 per jaar besparen. Als men de flessen bovendien zou hergebruiken, zouden ze ongeveer 8 kg CO2 per jaar besparen.

VitaSana 2011 in Brussel al bijna volgeboekt Op zondag 2 en maandag 3 oktober vindt in Brussels Expo VitaSana plaats. De vakbeurs voor biovoeding, natuurlijke producten, biocosmetica en natuurlijke voedingssupplementen is ondertussen nagenoeg volgeboekt, meldt de organisatie.

Het vernieuwde duobeursconcept samen met HealthPro en de verhuis naar Brussel slaan aan bij de exposanten, meldt men.

Op vraag van een aantal bezoekers van voorgaande jaren zal er vanaf dit jaar ook weer een kinderopvang georganiseerd worden. Terwijl ouders stand na stand bezoeken zijn er voor hun kinderen tal van leuke activiteiten. Gezinnen met jonge kids kunnen in alle rust de vakbeurs beleven terwijl hun kinderen in goede handen zijn van een professionele kinderopvang die enkel met pedagogisch geschoolde medewerkers werkt.

Door het organiseren van kookdemo’s wil men de biovoeding zowel binnen als buiten de sector een verbeterd imago bezorgen. Zo zal ook de catering enkel met bioproducten werken van de standhouders. De gerechten van de kookdemo’s zullen door het publiek ook geproefd kunnen worden in de Bio Bar. Het creëren van een duo-beurs met HealthPro moet alle gezondheidsprofessionelen een beter beeld bezorgen van de natuur- en biovoeding.

Samen vormen deze 2 beurzen de ideale ontmoetingsplaats voor al wie professioneel actief is in de sector van gezondheid en welzijn.

Gezondheidsprofessionelen zijn voor de winkelier van groot belang omdat deze ook helpen het imago van de natuurvoedingssector omhoog krikken.

Volgende bedrijven schreven zich al in voor Vitasana 2011: Mannavita, Biover, Oce-Bio, Revogan, Weleda, Keypharm, Ojibwa, Metagenics, BBK-Bio, Biovita, Biofresh, Dieximport, Ecover, Sjankara, Api-Ar, BioLife, Natur All, Hagor, Metagenics, Nutrifyt, Haagland, ….

VitaSana wil een zo aantrekkelijk mogelijk programma aanbieden dat volledig op maat van de bioprofessional gesneden is. Wie graag bepaalde onderwerpen, workshops of interactieve sessies op het programma wordt opgeroepen om even contact op te nemen met de organisatoren. U kan alle gegevens vinden op www.vitasana.be

Aruna Organic Biologische tomaten en rodebietenchutney

Aruna Organic selecteerde de beste biologische en lokaal geteelde grondstoffen om twee heerlijke chutney sausen te creëren. Momenteel is er keuze tussen een tomaten- en rodebieten chutney.De chutneys zijn heel mild en laten zich perfect combineren met rijstgerechten en quinoa, bij burgers en vis maar ook als dipsausje bij de aperitief.

Beide sausen zijn glutenvrij , gezoet met agavestroop en zijn caloriearm.

Aruna Organic verzorgt tevens gratis winkeldemo’s ter introductie.

Meer info op www.aruna-organic.be

Priméal Crunchy met havervlokken Voor wie de dag met een uiterst knapperig ontbijt wil beginnen is er de nieuwe Priméal crunchy met havervlokken. Deze muesli bevat 68 % volwaardige haver- en tarwevlokken en is dus uiterst rijk aan vezels. De vlokken worden aanvuld met kokosnoot, amandel en zonnebloemzaden. Een krakend begin van de dag…

Cosmos certificatie gaat van start

bio · organic Eind februari, na een lange periode van onderhandelingen is de certificatie van de Cosmos standaard van start gegaan. Cosmos is een initiatief die vijf labels voor biologische en natuurlijke cosmetica gropeert: BDIH, Cosmébio, Ecocert Greenlife, ICEA en Soil Association.

De komende maanden zullen de eerste Cosmos-gecertificeerde producten verschijnen. De homologatie voor nieuwe certificeerders is nog aan de gang. Mometneel zijn enkel IONC, Ecocert Greenlife, ICEA, Soil Association en Qualité France bevoegd. www.cosmos-standard.org

NIEUWE PRODUCTEN Health XL Sun Warrior Protein Health XL presenteert een nieuwe 100 % rauw en vegan proteïnemix gemaakt van biologische volle bruine rijst.

Deze is hypo-allergisch, glutenvrij en gegarandeerd zonder GGO. In 85 % van de proteïne zitten alle aminozuren. Bevat geen soja, dus veroorzaakt geen opgeblazen gevoel noch winderigheid.

Meer info: info@healthxl.eu +32 (0)477 38 06 06

6

Biologische chips van TerraSana TerraSana gebruikt voor haar biologische chips alleen de beste biologische aardappelen van het veld. Bovendien worden onze chips bereid in 100% ongehard zonnebloemolie, een zonnebloemolie die van nature rijk is aan enkelvoudig onverzadigde vetten.

TerraSana chips zijn dun gesneden en bijzonder knapperige chips in de smaken: Naturel, Paprika, Provençaalse kruiden en zonder zout.

Ook hebben we ribbelchips. Deze chips hebben meer smaak, omdat de ribbels de smaak versterken. Ribbelchips hebben we in de smaken: Naturel en Paprika.

www.terrasana.com

organic retail n° 11 Priméal Vierde referentie in het Priméal gamma pasta voor kinderen De ‘pâtinettes’, zoals Priméals aanbod speelse pasta voor kinderen heet verwelkomt een vierde variant met speelse diertjes. Naast het driekleurig alfabet, de quinoa-wortel schelpjes en de pompoenvermicelli is er nu pasta in de vorm van vlinders, schildpadden, kippen..etc.

Deze speelse en voedzame pasta zal ongetwijfeld veel eetplezier brengen bij de kleintjes. Kooktijd: 7 minuten. Ook bruikbaar in een pasta-groentensalade.

t+h Biologische groene thee met kruiden

Groene thee wordt reeds eeuwenlang als levenselixir gebruikt en heeft tal van eigenschappen die heilzaam zijn voor zowel lichaam als geest. t+h brengt een gamma biologische groene thee gecombineerd met kruiden. In totaal zijn er 7 varianten. Eén daarvan is pure biologische groene thee (NATURAL), de andere zijn een mengeling van 40 à 50 % groene thee met biologische kruiden met een doelgerichte weldadige werking. Het aanbod bevat volgende varianten: ANTI OXIDANT, DETOX, DIGEST, SLIM, ENERGY, CHOLESTEROL. Distributie België: Biovita; Frankrijk: La Source

Nat-Ali Bakpoeder zonder gluten en fosfaten Nat-Ali presenteert bakpoeder in een zuinig en praktisch 50 g zakje. Dit bakpoeder bevat geen gluten en fosfaten. 7 g of een koffielepel volstaat voor 250 g bloem.

Op de achterkant van de verpakking vindt de consument ook nog een heerlijke recept voor de bereiding van madelijnkoekjes.

In België verdeeld door HYGIENA. www.nature-aliments.com

Nat-Ali drie biologische kruidenmengeling Nat-Ali brengt drie smakelijke kruidenmengelingen met gedroogde groenten, kruiden en specerijen. Deze mengelingen zijn ideaal om diverse bereidingen mee te bestrooien.

Voor salades en broodjes: een mix van zongedroogde tomaat en kruiden voor bij een broodje met warme geitenkaas of om toe te voegen aan een vinaigrette voor een slaatje. Voor de bereiding van roerbakgroenten : een mix van paprika, gedroogde ui en kurkuma. Voor marinades: een mengeling van tijm, oregano en rozemarijn, heerlijk ook bij fetakaas.

IN België verdeeld door Hygiena www.nature-aliments.com

Rosée d’Or Oriëntaalse gazellenhoorntjes, gluten- en lactosevrij Rosée d’Or uit Zuid-Frankrijk is producent van een gamma artisanale orientaalse biologische producten. Het gaat hier om bio gazellehoorntjes, een Marokkaanse specialiteit. Er is keuze uit zes variëteiten: amandel, amandel en framboos, amandel en abrikoos, amandel en citroen, amandel en chocolade, abrikoos en sesam.

Alle varianten zijn zonder gluten, zonder toegevoegde suiker, caseïne, lactose en eieren. De producten zijn gegarandeerd glutenvrij met goedkeuring van de Franse organisatie voor coeliakiepatiënten (AFDIAG). De gazellenhoorntjes zijn beschikbaar in zakjes van 60 gram of in koffertjes van 160 gram Info : contact@rosee-dor.com

Health XL

Superfoods distributor

Cataloog op aanvraag via info@healthxl.eu of +32 (0)477 38 06 06 OR11HealthXL.indd 1

24/03/11 17:44

organic retail n° 11

Publireportag e

VERNIEUWDE gREENage

verenigt bio èn fair trade in aantrekkelijke verpakking

Het Nederlandse Agro Bio Connection introduceert met het vernieuwde gamma van GREENage een breed assortiment noten, dadels, mangoschijfjes, rijst en quinoa . Alle referenties in dit gamma zijn vanzelfsprekend afkomstig van biologische teelt, maar dragen bovendien ook een Max Havelaar Fairtrade label of Fair for Life label. Net wat de bioconsument wil…

Aantrekkelijke en transparante verpakking Agro Bio Connection stak ook veel tijd in de ontwikkeling van een nieuwe verpakking. Op de voorzijde komt een stikker in meerdere talen met een aantrekkelijke foto en info over de productvariëteit in de verpakking.

De 2 transparante vensters (voor& zijkant) laat de consument toe om het product van naderbij te bekijken. Op de achterzijde vindt men overzichtelijke info in diverse talen, geschikt voor een groot afzetgebied en een streepjescode. De zakjes kunnen neergezet of opgehangen worden.

Niet langer kiezen Een groeiend aantal consumenten in Europa kiezen voor biologisch geteelde producten en producten afkomstig van fair trade producenten. De omzetgroei van fair trade producten in Nederland wordt voor maar liefst 60 % gedragen door de toegenomen vraag naar biologische producten. Met GREENage hoeft de klanten van de biowinkel bovendien niet meer te kiezen tussen bio en eerlijke handel.

Toonaangevend merk GREENage is al meer dan tien jaar een van de merken van Agro Bio Connection (ABC). Begin dit jaar besliste ABC het merk in een nieuw jasje te steken. Door de jarenlange ervaring van het bedrijf uit Nieuw-Vennep (Nederland) in de handel van biologische en fair trade producten lag het voor de hand GREENage als merk voortaan exclusief te reserveren voor producten die zowel bio als fair trade zijn.

Breed aanbod Het huidige assortiment bestaat uit twaalf producten, maar zal in de toekomst nog verder worden uitgebreid. Er zijn vier soorten rijst, quinoa-korrels en vlokken, gedroogde mangoschijfjes, drie soorten noten (amandelen, cashewnoten en paranoten), dadels en dadelstukjes. Binnenkort worden er gedroogde abrikozen, vijgen, sultana’s en hazelnoten aan het assortiment toegevoegd.

Het assortiment wordt in de toekomst nog verder uitgebreid, waardoor het merk ook extra uniformiteit en overzichtelijkheid in de schappen van de biowinkel zal brengen. Naast de consumentenverpakkingen werkt men bij Agro Bio Connection ook aan een aanbod GREENage producten voor de catering in verpakkingen van 5 kilogram.

GREENage aanbod Amandelen (Burkina Faso), Paranoten (Bolivia), Cashew noten (Burkina Faso), Hazelnoten (Turkije), Suiker (Paraguay), Quinoa en quinoavlokken (Bolvia en Ecuador), Bruine en witte basmatirijst (India), Bruine en witte jasmijnrijst (Thailand), Bruine en witte Ciherang rijst (Indonesië), Bruine en witte Sintanur rijst (Indonesië), Rode Javanika rijst (Indonesië), Tasik rijst mix: bruin, rood, roze (Indonesië), Zwarte Injin rijst (Indonesië) Agro Bio Connection BV Hoofdweg 1302 D2, NL-2153 LS Nieuw-Vennep Tel.: +31 (0)88 246 0088 , order@a-bio.org

Fair trade producten hebben een belangrijke rol veroverd in het hart van de bewuste consument. Meer en meer groeit het besef dat ook de werkomstandigheden van de landbouwers in het welvarende Europa niet altijd fair zijn. Zelfs voor biolandbouwers is een eerlijke prijs niet vanzelfsprekend. Gelukkig verschijnen er meer en meer labels die de consument faire prijzen voor de volledige keten garanderen.

Eerlijke prijzen voor onze eigen bioboeren niet vanzelfsprekend

Bio Solidaire Sinds enkele jaren is de Franse organisatie Biopartenaire actief met zijn eigen fair trade labels: Bio Equitable en Bio Solidaire. De eerste is een fair trade label exclusief voor bioproducten uit het Zuiden. Bio Solidaire hanteert dan weer dezelfde strenge fair trade principes voor lokale landbouwers. Dorothée Meyer van Biopartenaire vertelt ons over het opzet en de noodzaak van het Bio Solidaire label.

Supermarkten “Onze organisatie en onze partners stellen vast dat de prijsdruk voor de biolandbouwers in Frankrijk aanzienlijk toegenomen is. Dat komt voornamelijk door de grote supermarktketens in Frankrijk die veel meer bio-artikelen in het assortiment willen en er alles aan doen om de scherpste prijs te krijgen. Zo profileren een aantal supermarktketens zich met acties als ‘Bio, maar minder duur’ tegenover de gespecialiseerde winkels.

Het gevolg is dat ze onderhandelen zoals ze dat gewoon zijn te doen: keihard. En dat zorgt voor een aanzienlijke toenemende prijsdruk op de biomarkt.”, vertelt Dorothée Meyer.

Eerlijke prijs “Wij trachten met Bio Solidaire tegen deze evolutie in te gaan. In de eerste plaats willen we de consument garanderen dat de lokale landbouwer een eerlijke prijs kreeg. De prijsvorming bij producten die ‘Bio Solidaire’ gelabeld zijn is totaal anders dan het normale prijsmechanisme van vraag en aanbod. Hier start men bij de landbouwer: hoeveel kost het hem om een biogrondstof te leveren. We kijken voor de prijsbepaling naar zijn reële kost. Maar op de markt voor landbouwproducten gaat het er eigenlijk omgekeerd aan toe. Er is een prijs die de supermarkt wil betalen en het gevolg is dat men aan het andere uiteinde van de keten, bij de landbouwer, nog nauwelijks rendabele of zelfs ronduit verlieslatende prijzen heeft.”, benadrukt Dorothée Meyer.

10 dossier > eerlijke prijzen

organic retail n° 11 De keten versterken Het concept van Bio Solidaire gaat echter veel verder. Wij werken echt aan het opzetten van een hecht partnerschap op lange termijn tussen producent en verwerker. Het is dus telkens een breed project waarbij er gekeken wordt hoe de volledige keten versterkt kan worden. Producenten en verwerkers overleggen over productkwaliteit, welke variëteiten geteeld worden, hoe de producten het best op de markt kunnen gebracht worden, eventueel over hoe men de grondstoffen gezamenlijk en op duurzame wijze bij de landbouwers kan ophalen, hoe men efficiënter kan werken… en natuurlijk tegen welke prijs de landbouwers de grondstoffen op een economisch haalbare manier kunnen telen. Een partnerschap in het kader van Bio Solidaire heeft een minimumduur van drie jaar en het is eigenlijk de bedoeling om het een permanent karakter te geven. Doordat we de lat veel hoger leggen dan een eerlijke prijs, duurt het ook wel even voor zo’n partnerschap functioneert en er een label verschijnt. Wij verkiezen echter een groter en duurzamer project dan snelle en oppervlakkigere oplossingen.”

We spraken met een aantal landbouwers, verwerkers en landbouwcoöperatieven. Gemeenschappelijke deler is: een duurzaam eerlijke prijs voor het werk van de landbouwer

Organic Goat Milk Cooperation:

“Een betere prijs voor onze geitenmelk” Een eerlijke prijzen voor melk is allesbehalve vanzelfsprekend in Europa, ook niet in de biologische landbouw. De Nederlandse coöperatie Organic Goat Milk Cooperation verenigt sinds anderhalf jaar een twintigtal biologische geitenboeren uit Nederland. Men streeft ernaar een eerlijke en duurzame melkprijs voor zijn leden te garanderen. De coöperatie haalt de biologische geitenmelk van haar leden op en verhandelt ze in binnen- en buitenland. De klanten zijn biologische zuivelbedrijven in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland.

Hoe de consument producten met Bio Solidaire label beschouwt en hoe ver de motivatie reikt om dit boven andere producten te verkiezen, werd door de organisatie nog niet onderzocht. Dorothée Meyer: “We hebben wel plannen om een consumentenonderzoek te doen. Van de verwerkende bedrijven met Bio Solidaire producten horen we wel dat tijdens de economische crisis de verkoop van deze producten beter stand hield dan bij producten zonder label.”

Duitsland: Biofair Verein Ook in Duitsland besefte men de nood aan een label dat bio verenigt met eerlijke handel in eigen land. De Biofair Verein startte enkele jaren geleden met het ‘Bio Fair Geniessen’ label. De ‘oneerlijke prijs’ die melkboeren toen voor hun biomelk kregen, zette de ontwikkeling in gang. Met het ‘Bio Fia Geniessen’ label legt men strenge eisen op qua landbouwmethode (aanzienlijk strenger dan de Europese wetgeving), een eerlijke prijs voor de volledige keten (landbouwer, verwerker, groothandel, winkelier èn consument), een voorkeur voor grondstoffen uit de regio zodat de biolandbouw zich vooral lokaal verder kan ontwikkelen, een sociaal engagement voor de nabije omgeving en een gecontroleerde certificering.

Terwijl de klassieke fair trade concepten zoals Max Havelaar zich bekommeren om het lot van de boeren heel ver weg, soms aan de andere kant van onze planeet, zijn lokale fair trade initiatieven heel lokaal verankerd. Vooral in de regio waar het product ook geteeld werd, zal een gelabeld lokaal eerlijk bioproduct een belangrijke rol spelen bij de aankoopbeslissing in de biowinkel. Weten dat men de lokale biolandbouw steunt met de aankoop van een product is namelijk een uniek verkoopsargument.

Even belangrijk: diversiteit Even belangrijk als de eerlijke vergoeding die de biolandbouwer voor zijn werk krijgt, is de ondersteuning voor landbouwdiversiteit in een regio of land. Door het lokale karakter van een product te benadrukken, slaagt men er in veel gevallen in om een bepaalde teelt of landbouwactiviteit regionaal te behouden. Teelten die minder rendabel zijn in een bepaalde regio, verdwijnen door de prijsconcurrentie en verschralen de landbouw. Het resultaat is dus een minder diverse biolandbouw èn laat nu net diversiteit een essentieel onderdeel zijn voor een milieuvriendelijke en duurzame landbouw…

Heini Alting (voorzitter van Organic Goat Milk Cooperation): “De meeste van onze leden hadden vroeger vooral problemen met de onzekerheid van afname en met onzekerheid over het prijsniveau voor de geitenmelk.

De prijzen schommelden en soms kon men zijn geitenmelk gewoon moeilijk kwijt. Met Organic Goatmilk Cooperation kunnen we onze biologische geitenmelk beter promoten bij biologische zuivelbedrijven in binnen- en buitenland. Dat begint nu aardig te lopen en we krijgen nu een betere prijs voor onze melk. We zijn wel nog steeds afhankelijk van de markt en wat die voor de melk wil betalen. Doordat we de verwerkende bedrijven echter een goede bevoorrading van geitenmelk kunnen garanderen zijn deze ook aan productontwikkeling gaan doen. Die zekerheid van beschikbaarheid is erg belangrijk voor hen. Ze hebben nu nieuwe geitenkazen, yoghurt en dergelijke op de markt gebracht en daardoor is de consumentenvraag naar biologische geitenmelkzuivel ook toegenomen. Dat helpt ons ook in het verkrijgen van een goede, rendabele prijs. Een gegarandeerde eerlijke prijs is er echter nog niet…”

Claude Favre, (producent van biologische pruimen van Agen en bio veteler voor Danival): “Gemoedsrust”

Claude Favre uit Castelmoron (Lot-et-Garonne, Frankrijk) is een gepassioneerd producent van biologische‘Pruneaux d’A gen’, de vermaarde gedroogde pruimen. Daarnaast kweekt hij ook runderen voor de biologische vleesproductie. Een deel van zijn pruimen en vlees verkoopt hij aan Danival die deze producten gebruiken voor hun bereidingen. Sinds begin dit jaar geschiedt deer samenwerking tussen biolandbouwer en verwerker in het kader van een certificatie voor Bio Solidaire. Claude Favre is lid van een coöperatieve die een deel van hun vleesproductie tegen een vastgelegde eerlijke prijs verkopen aan Danival. “We verkopen onze producten met genoegen aan Danival.

12 dossier > eerlijke prijzen We zijn gegarandeerd van een goede en rendabele prijs voor ons vlees. Vandaag is er veel vraag naar biovlees, maar enkele jaren geleden was het nog moeilijk om dit biovlees te verkopen. Danival bood ons toen echt een uitweg.

Het partnerschap biedt ons dus rust en zekerheid.”, aldus Claude Favre. Er spelen echter ook andere motieven dan financiële: “We weten dat Danival op een goede manier met onze producten omgaat en dat ze heerlijke bereidingen maken. Dat doet ons veel plezier. Het gaat ons echt om meer dan het financiële. We helpen een lokale bioverwerker met zijn ontwikkeling. Wat voor mij persoonlijk ook speelt, is dat ik niet graag heb dat mijn dieren nog ver moeten reizen voor ze geslacht worden. De dieren lijden daar zwaar onder, weet ik. Het geeft mij gemoedsrust dat hun lijden erg beperkt is in tijd.”

‘Petit épeautre’ uit de Haute Provence

bescherming van een antieke en unieke variëteit Al sinds 9000 voor Christus wordt er in de ruime regio van de Middellandse Zee ‘Petit Epeautre’ (Triticum monococcum), een streekeigen speltvariëteit, gegeten. De laatste 2000 jaar is de teelt van echter sterk achteruit gegaan en vandaag is dit gewas, niet te verwarren met gewone spelt (triticum spelta) of emmertarwe (triticum dicoccum)…

Sinds de tijd van de Romeinen kiest de landbouw in Zuid-Europa voor modernere tarwesoorten die een aanzienlijk hoger rendement bieden.

In de Haute Provence (nabij de Alpen) wordt deze graansoort artisanaal gecultiveerd op schralere gronden, in moeilijkere en droge klimatologische omstandigheden, zonder gebruik van pesticiden. Het rendement van dit gewas is vrij laag. Het pellen van dit gewas is bovendien een werk van lange adem. Het gevolg is dat het hier om een product gaat dat eerder duur is en beperkt beschikbaar Omdat deze teelt het erg moeilijk had en bedreigd was in zijn voortbestaan, ging de Franse bioverwerkende bedrijf Euro-nat een partnerschap aan met een landbouwerssyndicaat voor telers van ‘Petit Epeautre’. Eind jaren ’90 besliste men om het gewas te laten registreren als streekspecialiteit (IGP). Dat was noodzakelijk, mede doordat deze speltvariëteit verward werd met de bekendere speltvariëteit. In samenwerking met de Moulin Pichard (een artisanale steenmolen) wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van deze kleinschalige maar waardevolle teelt.

Sinds twee jaar is de Petit Epeautre van Euro-Nat bovendien ‘Bio Solidaire’ gecertificeerd. Naast een eerlijke prijs wordt er ook gewerkt aan de ontwikkeling van de verwerkingsmogelijkheden van het graan, verbeteringen qua duurzaamheid met een water-, energie-, afval- en CO 2 -reductieplan. Op sociaal vlak wordt ondermeer gewerkt aan de ontwikkeling van een bedrijfsrestaurant voor Moulin Pichard en een betere sociale bescherming tegen beroepsziekten en ongevallen) voor de betrokkenen.

bio · organic

Ahornsiroop Ahornsiroop Graad A Siroop van de eerste tap Een heerlijke zoetmaker met een verfijnde smaak

www.terrasana.com

organic retail n° 11

Supermarktketens profileren zich met acties als ‘Bio, minder duur’ tegenover de gespecialiseerde winkels.

Daarvoor onderhandelen ze keihard en neemt de prijsdruk op de biolandbouwer sterk toe Bio & Equo van La Terra e il Cielo:

“Consument betrekken bij de biolandbouw” De Italiaanse biocoöperative La Terra e il Cielo (regio Marche) is een belangrijke producent van deegwaren en groepeert meer dan honderd biolandbouwers die graan voor de pastaproductie leveren.

Zelfs voor een zeer Italiaans product als pasta is het niet makkelijk om competitief te zijn, zo blijkt.

In de Italiaanse winkels vindt men ook pasta afkomstig van biologisch graan uit het buitenland tegen heel scherpe prijzen. Bruno Sebastianelli (La Terra e il Cielo): “De prijzen van de La Terra e il Cielo producten liggen hoger. Dat komt omdat we op een artisanale en hoogwaardige manier pasta maken (ondermeer via een langzame droging). Maar ook het feit dat we onze leden een eerlijke prijs bieden, maakt dat onze productprijs soms hoger is. Voor ons was het dan ook belangrijk om dit duidelijk te kunnen communiceren naar de consument toe.” La Terra e il Cielo had echter niet echt de mogelijkheid om aan te sluiten bij een onafhankelijk label. Bruno Sebastianelli: “Vandaar dat we ons eigen label ‘Italiano Bio & Equo’ lanceerden. Dat geeft duidelijk aan dat we een eerlijke prijs bieden aan onze boeren.

Daarnaast hebben we ook ‘Pasta Firmata’ gelanceerd. Mits een kleine inspanning kan elke eindverbruiker ontdekken welke landbouwer(s) instonden voor de graanteelt voor zijn pasta. Op die manier betrekken we de consument bij de teelt van de biogrondstoffen.”

De prijs wordt voor meerdere jaren vastgelegd op basis van de kosten van de landbouwers. In de praktijk is die prijs dikwijls wat hoger dan de marktprijs, maar niet altijd… Bruno Sebastianelli: “Toen de grondstofprijzen enkele jaren geleden keihard stegen, bleek onze prijs zelfs wat lager te liggen. Neen, de prijs werd toen niet aangepast. Dat was op zich geen probleem, aangezien de boeren nog altijd een goede prijs kregen voor hun werk.

Het voordeel van deze eerlijke prijzen is dat ze de lokala telers bestaanszekerheid en een correct inkomen bieden en dat ze de lokale teelt ook blijvend garanderen.”, benadrukt Bruno Sebastianelli tot slot.

Lokale Franse biologische zonnebloemolie

Sinds een goede tien jaar is er een partnerschap in het kader van Bio Solidaire tussen een vijftigtal biologische zonnebloemtelers en de Zuid-Franse biologische oliespecialist Emile Noël. Voor 2001 brachten de telers hun productie onmiddellijk na de oogst naar de olieproductie. Dat gaf echter een aantal moeilijkheden bij Emile Noël: een weinig homogene kwaliteit van de zonnebloempitten die de persing bemoeilijkte, erg grote hoeveelheden die in zeer korte tijd moesten verwerkt worden… Daardoor was het voortbestaan van de eigen zonnebloemolieproductie in Frankrijk in gevaar wegens weinig rendabel en concurrentieel. Door de landbouwers in het kader van Bio Solidaire te laten samenwerken en zich beter te organiseren slaagde men erin om een betere spreiding van de aanlevering van de oogst te bieden. Ook kon men investeren in een betere en homogerenere kwaliteit van het eindproduct te verzorgen. Bovendien kon het meerjarig partnerschap de producenten een eerlijke en haalbare prijs bieden.

Het partnerschap tussen Emile Noël en de Franse biologische zonnebloemtelers is essentieel om de concurrentie met zonnebloemolie uit Oost-Europa en Zuid-Amerika aan te kunnen. Deze is het jongste decennium namelijk sterk toegenomen. Het nut van dit project spreekt voor zich: zowel voor de verwerkende partij, Emile Noël, die nu een hoogstaand kwalitatief product op een efficiëntere wijze kan verwerken, als voor de producenten die zeker zijn dat de zonnebloemteelt hen een eerlijke prijs biedt.

ag e t r o p e r i l Pub een nieuw bulk concept voor uw biowinkel Met een origineel en vernieuwend aanbod extra zakencijfer brengen voor de biowinkel, dat is het concept van Econological by Natur’Inov. Met een aantrekkelijke en compacte presentatie zorgt men voor een uitzonderlijk hoge omzet per vierkante meter. Op een ruimte van slechts 1,25 meter en 95 centimeter diep kan men nu dertig nieuwe referenties in bulk aanbieden. De selectie van de producten gebeurt door de winkelier uit een keuze van in totaal meer dan 400 referenties. Dit kan bovendien in alle comfort: Natur’Inov levert Econological gebruiksklaar bij de winkelier .

In de meeste winkels is de ruimte voor extra aanbod erg beperkt en dienen nieuwe introducties voor extra omzet te zorgen. Het ECONOLOGICAL by Natur’Inov concept werd met vanuit dit gegeven ontwikkeld. Het concept biedt een antwoord op volgende uitdaging: inspelen

op de reële behoefte van de klant naar nieuwe producten zonder al te veel ruimte in beslag te nemen en tegelijkertijd ook extra rendabiliteit bieden voor de winkelier.

Econological, een totaaloplossing…

Econological is een totaalconcept en behelst zowel het meubel, de producten als alle benodigdheden voor de verkoop van bulkproducten.

Voor de ontwikkeling van Econological focuste men hoofdzakelijk op producten die plezier en welzijn brengen. Dankzij de ruim 40 jaar ervaring in sourcing van producten kon men een breed leveranciersnetwerk aanspreken en een aanbod ontwikkelen van in totaal meer dan 400 bulkreferenties!

Meerwaarde voor de biowinkelier…

Het concept van Econological biedt reële meerwaarde voor de biowinkel :  Het Eco by Natur’Inov bulksysteem is makkelijk te plaatsen en compact, biedt een efficiënter gebruik van de ruimte en is onmiddellijk operationeel.  Het Bio by Natur’Inov assortiment biologische artikelen wordt in overleg met de winkeluitbater ontwikkeld en biedt een complete keuze uit meer dan 400 beschikbare referenties. Het assortiment is dynamisch en kan aangepast worden aan de seizoenen of aan het profiel van de consument en nieuwe trends.  Econological is een aantrekkelijk concept die de uitstraling van de winkel versterkt en shopplezier verzoent met gezondheid en duurzaamheid.  Winkeliers kunnen buigen op de knowhow van Natur’Inov op het vlak van assortimentsafstemming en bevoorrading Copyright Natur'Inov 2010

Meerwaarde voor de consument…

Econological brengt de consument een aanbod artikelen dat inspeelt op een bewuste levenswijze. Drie essentiële thema’s worden daarbij benadrukt: Groen: gecertificeerde bioproducten, minder verpakking, vrije keuze qua hoeveelheid Gezondheid: voedzame producten, hoeveelheid en samenstelling volledig zelf te bepalen Plezier: Lekker en moi, vrije keuze, makkelijk en fun

14

organic pro n° 11

Voorverpakte producten, ideaal voor impulsaankopen en om in te spelen op de behoeften consumenten op zoek naar iets nieuws.

Copyright Natur'Inov 2009

Bio by Natur’ Inov producten: heldere positionering Bio by Natur’Inov is een merk dat welzijn verzoent met plezier, gezondheid en milieuvriendelijkheid. De ontwikkeling van het aanbod staat in het teken van voedingswaarde, een weldoende afwisseling van voedingsstoffen en gezondheid. Bio by Natur’Inov bewijst dat dit niet in tegenspraak is met eetplezier. Daarvoor werd veel aandacht besteed aan de smaak en organoleptische eigenschappen van de producten.

Tegelijkertijd houdt men ook rekening met de aantrekkelijkheid van de producten. Bij de keuze van de leveranciers voor het assortiment werd streng toegezien op de duurzaamheid van de producten. Ook xociale aspecten werden niet uit het oog verloren. Alle mensen die betrokken zijn bij de productie, verwerking en verdeling van de Bio by Natur’Inov artikelen krijgen een eerlijke vergoeding voor het geleverde werk.

Zakencijfer Kiezen voor het concept Eco by Natur’Inov en de producten bio by Natur’Inov is kiezen voor een extra omzet en tegelijkertijd beter inspelen op de verlangens van de traditionele bioconsument. Deze consument vindt met dit concept voortaan ook artikelen in zijn biowinkel die hij

normaal op andere locaties kocht. Tegelijkertijd oefent dit concept een grote aantrekkingskracht uit op consumenten die niet de gewoonte hebben te shoppen in een biospeciaalzaak. Met behulp van een promotiecampagne en winkelanimaties krijgt men ook dit type consument over de vloer.

Onze specialiteiten Mengelingen van droge en gedroogde vruchten – droge vruchten – gedroogde vruchten – honingbonbons – zoete snacks – zoute snacks – confiserie – droge en gedroogde vruchten in een chocolade jasje – granen Natur’Inov info@natur-inov.com | www.natur-inov.com | +32 71 21 37 30

e g a t r o p e r i Publ

NIEUWE studie bevestigt antioxidante eigenschappen van

khorasan KAMUT

®

tarwe

De resultaten van een vergelijkende studie tussen KAMUT® khorasan tarwe en moderne durum tarwe tonen aan dat KAMUT® tarwe veel hogere concentratie antioxidanten en een veel betere resistentie tegen oxidatieve stress biedt. KAMUT® brood bereid met zuurdesem scoorde daarbij nog beter dan KAMUT® brood bereid met bakkersgist.

Grootschalig onderzoek “Dit is slechts een eerste conclusie in een lange reeks van onderzoeksresultaten”, meldt Bob Quinn, Voorzitter van KAMUT International. “Het algemene objectief van het grootschalig onderzoeksprogramma dat we opzetten is een wetenschappelijke verklaring te vinden voor het veelvuldig vastgestelde feit dat mensen die gevoelig zijn voor moderne tarwe zich beter voelen wanneer zij KAMUT® khorasan tarwe eten.”

“In deze eerste fase hebben we ons echter geconcentreerd op de antioxidanten in KAMUT® khorasan, iets wat van groot belang is voor elk van ons, los van het feit of men al dan niet gevoelig is voor gewone tarwe”, verklaart Bob Quinn.

De grootschalige studie naar de gezondheidsaspecten van KAMUT® khorasan tarwe gebeurt door Alessandra Bordoni en Andrea Gianotti, onderzoekers van de afdeling Voedingswetenschappen en Biochemie van de Universiteit van Bologna (Italië). Begin februari beëindigde men een eerste evaluatiefase naar de antioxidante eigenschappen van de moderne tarwe in vergelijking met KAMUT® khorasan. De studie werd uitgebreid gepubliceerd in de januari-editie van het wetenschappelijk magazine Frontiers of Bioscience.

Studie op ratten De Italiaanse wetenschappers onderzochten op ratten het antioxidante effect van een dieet van volkorenbrood op basis van durum tarwe en een dieet van volkorenbrood met KAMUT® khorasan. Voor het volkorenbrood met KAMUT® khorasan tarwe werd nog een onderscheid gemaakt tussen brood met banketbakkersgist en brood met zuurdesem.

De concentratie van alle potentieel antioxidante stoffen bleek te verschillen bij ieder van de drie broden uit het experiment. Het totale gehalte fenolen - en vooral selenium - lag heel wat hoger bij de twee broden met KAMUT® khorasan tarwe dan bij volkorenbrood met durum tarwe. Het onderzoek constateerde ook lagere concentraties vitamine E en betacaroteen in het KAMUT® khorasan brood dan in het gewone tarwebrood, maar door de fermentatie van de zuurdesem waren deze componenten dan weer meer aanwezig in de het KAMUT® khorasanbrood met zuurdesem (ZKB).

De ratten aten de verschillende broodsoorten gedurende zeven weken en werden dan onderworpen aan exogene oxidatieve stress.

16

De ratten die KAMUT® brood gekregen hadden, bleken beter bestand tegen geïnduceerde oxidatieve stress dan diegene die modern tarwebrood hadden gekregen. De beste resultaten waren voor de ratten die KAMUT® brood met zuurdesem gekregen hadden.

Alessandra Bordoni en Andrea Gianotti zijn opgetogen over de eerste onderzoeksresultaten: “ Met dit uitgangspunt kunnen experimenten bij mensen belangrijke resultaten aan het licht brengen omtrent gezondere voeding.” Het onderzoek van de universiteit van Bologna gaat ondertussen verder. In de lever van de proefdieren zoekt men de mechanismen van het verhoogde beschermende effect van de oude variëteit van KAMUT® khorasan tarwe.

Oude graansoort voor het moderne leven

De volkoren KAMUT® khorasan tarwe is een voorouder van onze huidige, moderne, harde tarwesoort. Zij is oorspronkelijk afkomstig uit Egypte en het Midden-Oosten. Na de Tweede Wereldoorlog was deze graansoort zo goed als verdwenen tot Bob Quinn deze graansoort herintroduceerde. Aangezien khorasan-graan heel gevoelig is voor vocht wordt het uitsluitend biologisch geteeld in de droge grasvlaktes van Saskatchewan (Canada) en Montana (VS). Met zijn unieke smaak kan het verwerkt worden in heel wat biovoedingsproducten zoals brood, pasta, graangewassen, pizza, etc. Het kan ook als graan of als meel gekocht worden om te koken en te bakken. Het is zoet van nature en de zachte nootachtige smaak tovert eenvoudige recepten om tot uiterst voedzame en smakelijke gerechten.

Meer info: www.kamut.com

organic retail n° 11 De markt van biowijnen is dynamischer dan ooit. Het optimisme op de Zuid-Franse biowijnbeurs ‘Millésime Bio’ was dan ook groot. In drie jaar tijd groeide het aantal verkochte flessen biowijn in Frankrijk van 77 miljoen tot 172 miljoen. De achttiende editie van Millésime Bio was de grootste ooit met een recordaantal bezoekers en met opvallend veel exposanten, ook uit het buitenland. Italië, Spanje, Oostenrijk en Portugal waren vertegenwoordigd.

Optimisme heerst op

Millésime Bio Illustratief voor de biologische ontwikkeling in de wijnbouw is dat de totale oppervlakte van de Franse wijngaarden in omschakeling eind 2009 groter was dan het totale biowijnareaal in Frankrijk op dat moment. Op de beurs viel ook te noteren dat zuiderbuur Spanje een enorme inhaalbeweging maakt op het vlak van conversie.

De beurs bood ook informatie over de Benelux. Zo blijkt dat er in 2009 ongeveer 4 miljoen flessen biowijn verkocht werden in België, de helft hiervan passeert via de kassa van de supermarkt. Tevens viel te horen dat de verkoop van biowijn in de Nederlandse biowinkels sterk in de lift zit.

De verkoop van biowijn in Frankrijk en bij uitbreiding in heel Europa loopt uitstekend. Vandaag is wijn in waarde al goed voor 10 % van de totale bioconsumptie in Frankrijk, terwijl toch ook een derde van de Franse biowijnproductie voor export bestemd is. Directe verkoop door de wijnboer is een belangrijk fenomeen in Frankrijk en bekleedt een marktaandeel van 30 %. De Franse biospeciaalzaken zijn eveneens goed voor 30 %. De supermarkten veroverden een marktaandeel van 20 % en de wijnspeciaalzaken vertegenwoordigen nu 10 % van de biowijnverkoop. Het zijn trouwens de wijnspeciaalzaken – vroeger dikwijls erg sceptisch over de kwaliteit van biowijn – die momenteel het snelst groeiende distributiekanaal zijn. Geruststellend voor de biowinkels is dat uit een studie van Agence Bio blijkt dat de Fransman de biowinkel nog altijd als eerste locatie voor de aanschaf van biowijnen ziet.

Nog geen wettelijk kader voor biowijn De grootste ontgoocheling van de verzamelde biowijnsector is het ronduit pijnlijke wachten op een Europese reglementering voor biologische wijn. In juli vorig jaar werden de besprekingen op Europees niveau stopgezet omdat er geen consensus te vinden bleek over het toegelaten sulfietgehalte in biowijnen. Daarmee is wijn het enige voedingsmiddel dat nog geen Europese reglementering heeft. Voor enkele wijnbouwers is dat echter geen probleem, zij hebben de gewoonte uitvoerig te informeren over hun vinificatiemethoden en zij stellen ook vast dat de consumenten gewoon geworden zijn aan de vermelding ‘wijn afkomstig van biologische druiventeelt’.

Omdat de biologische vinificatie veel verdergaat dan de beperking van de aanwezige sulfieten en het gebrek aan Europese reglementering heel wat producenten wèl stoort, is er ook een nieuw initiatief op til. Een toenemend aantal biowijnproducenten uit Frankrijk, Italië, Spanje en Zwitserland werkt samen aan een Europees biologisch vinificatiecharter. (www.organic-wine-carta.eu) Zij willen niet langer wachten op de falende Europese Commissie en hopen dat alle bestaande biowijnlabels zich achter hun initiatief zullen scharen.

Bedoeling is dat dit charter een aantal minimumvoorwaarden oplegt qua vinificatie voor biowijn. Als dit lukt moet het charter als basis dienen voor een Europese reglementering. Het maximumgehalte sulfiet zou volgens dit charter altijd minimum 30 mg/liter lager zijn dan de normen voor gangbare wijnen.

Zonder Europese reglementering zal men trouwens op geen enkele fles een Europees label vinden. En erger: de vinificatiemethode van de wijn blijft nu ongereglementeerd.

Publ

Vakbeurs voor biovoeding en voedingssupplementen

zondag 2 en maandag 3 oktober 2011

I

Brussels Expo Paleis 3

www.vitasana.be

Vakbeurs voor gezondheidsprofessionelen

2-3 oktober 2011 I Brussels Expo Paleis 3 www.healthpro.be

organic retail n° 11 Daardoor kan men niet uitsluiten dat sommige biowijnen met weinig natuurlijke vinificatiemethoden bereid zijn. Op dat vlak is de onrust echter niet groot aangezien de meeste biowijnboeren hun gezond verstand laten spreken. Wel wordt er in dit kader enigszins bezorgd gekeken naar de nieuwe lichting geconverteerde biowijnbouwers.

Zonder Europese reglementering kan de biowijnsector zich ook minder verweren tegen de gangbare wijnbouwers die ook volop communiceren rond de (twijfelachtige,nvdr) duurzaamheid van hun productie

(CO2 -reductie). Dat de concurrentie van de natuurlijke wijnen (die er dikwijls zonder biologische certificering prat opgaat biodruiven te gebruiken en volledig vrij te zijn van additieven, sulfieten etc.) ook de wind in de zeilen heeft, was eveneens te merken op de beurs. Vooral in Frankrijk, Italië, België en Duitsland blijkt er veel interesse te zijn. Een aantal exposanten op Millésime Bio speelde trouwens in op deze trend en presenteerde biowijnen zonder sulfiet.

Welk materiaal voor wijnstoppen: kurk, kunststof, aluminium of … glas?

Het biodynamische wijnbouwbedrijf Domaine Frey stelde op Millésime Bio glazen wijnstoppen voor. Het systeem heet Vinolock en het wordt al enige tijd gebruikt in Duitsland. Het systeem biedt de fles een exclusief tintje, maar het is niet goedkoop en wordt daarom vooral gebruikt voor duurdere wijnen. Nathalie Frey: “We experimenteren met dit systeem maar het is nog te vroeg om al een oordeel te vellen over de technische aspecten van het systeem. Voor wijnen die rijk zijn aan mineralen zijn ze sowieso niet geschikt, want Vinolock belemmert dan de rijping. Voor andere wijnen kan het wel, lijkt ons.”

Kunststoffen stoppen en minderwaardige kurk Welke stop men gebruikt is van weinig belang voor wijnen die snel verbruikt worden. Voor bewaarwijnen is een kurken stop echter essentieel.

De kurksector berekende dat men in Frankrijk 17,3 miljard wijnstoppen per jaar produceert. Daarvan is 65 % kurk, 18 % aluminium capsules en 17 % kunststof. De meeste wijnbouwers op Millésime Bio blijven zweren bij kurk. Zo ook Domaine Costeplane: “We hebben rond de eeuwwisseling wat geëxperimenteerd met kunststof, maar dat was eigenlijk alleen omdat er toen veel kwalitatief minderwaardige kurken waren die de wijn soms een kurksmaak gaf. Op een bepaald moment had een op dertig flessen een kurksmaak en dat was niet meer acceptabel. Vooral witte en rosé wijnen gaven problemen omdat deze wijnen extra gevoelig zijn. Maar we waren evenmin tevreden over de rijping van de wijnen in flessen met kunststoffen stoppen. Vooral bij witte wijn stelde de bewaring teleur. Kunststoffen stoppen zijn ook moeilijker te ontkurken en je krijgt de stop er achteraf niet meer op.

En gezien de petrochemische oorsprong is het ook niet duurzaam voor het milieu en past het niet bij biowijn.” In die periode verloor de kurksector ook veel marktaandeel aan de fabrikanten van kunststoffen alternatieven. “Gelukkig is de kurkkwaliteit later veel verbeterd en we zijn dan ook snel opnieuw overgeschakeld op kurk.”

Het lijkt er sterk op dat de kurkindustrie wakkergeschud is door de concurrentie van andere materialen. Zo investeerde men de voorbije jaren veel in kwaliteit. De ontsmetting van de kurk met behulp van stoom staat nu op punt en dat zorgt ervoor dat het aandeel flessen wijn met kurksmaak sterk verminderde.

Wat veel consumenten niet weten is dat er een divers aanbod wijnkurken op de markt is met diverse kwaliteiten en ook diverse technische eigenschappen. Zo wordt er voor rode wijn een poreuze kurkstop gekozen omdat dit de wijn meer laat evolueren. Voor witte en rosé wijn kiest men dan weer minder poreuze kurken die de bewaring verlengen. In Portugal werd er ook een duurzame FSC-gecertificeerde kurkketen uitgebouwd. En dat was ook nodig aangezien heel wat kurkeikbossen in dat land bedreigd zijn. De bossen worden duurzaam beheerd en elke 9 jaar wordt de kurkschors van de boomstammen verwijderd.

Tot slot: aluminium capsules hebben nog steeds een bedenkelijke reputatie bij het gros van de consumenten. Deze oplossing is ook niet duurzaam en bovendien vervuilend (aluminium is afkomstig van bauxietmijnen en de productie zorgt voor veel CO2 -uitstoot).

Het lijkt er dus op dat de kurken wijnstop veel toekomst heeft en zijn belagers in de toekomst zal afstoppen.

Biologisch-dynamische (kortweg ‘bd’) landbouw mag dan wel de oudste vorm van biologische landbouw zijn, het is tegelijkertijd waarschijnlijk ook de meest vooruitstrevende en actuele methode als het op natuurlijk evenwicht en duurzaamheid aankomt. Bd-landbouw kan dan ook de richting aangeven voor de klassieke biologische landbouw die al eens in de val trapt om de gangbare landbouw simpelweg op een milieuvriendelijke manier te imiteren. Toch heeft de bd-landbouw het in de hedendaags economische context en biologische markt verre van makkelijk.

Biologisch-dynamische landbouw actueler dan ooit

weging. In 1928 verzamelde de stichting Demeter (verwijzend naar de oude Griekse Godin van de landbouw) de biodynamische landbouwers onder zijn vleugels en startte men met controles op het correct toepassen van de bd-landbouw.

Diversiteit en evenwicht De basisidee van de bd-landbouw is dat een boerderij altijd gediversifieerde activiteiten moet hebben die elkaar aanvullen en in evenwicht houden. De op de boerderij (diverse) aanwezige dieren eten de voeding die op de boerderij geproduceerd wordt, de mest van de dieren voedt de grond en de planten. Dat is het principe van de bedrijfsindividualiteit, waar elk bedrijf een op zichzelf duurzaam functionerend bedrijf is. In de hedendaagse praktijk en met name in intensieve en dure landbouwgebieden als Vlaanderen en Nederland zijn niet alle bd-bedrijven volledig gediversifieerd met veeteelt, akker- en tuinbouw. Wanneer dit niet het geval is gaan niet-gemengde BD-bedrijven zoveel als mogelijk een samenwerking aan met een ander bio- of bd-bedrijf in de regio die wel de ontbrekende activiteiten heeft, bijv ivm uitwisseling van mest, stro en veevoeder. Op die manier treden de betrokken bedrijven in synergie met elkaar en ontstaat een bedrijfsindividiualiteit op een hoger plan.

Preparaten

Rudolf Steiner In de jaren ’20 van vorige eeuw al, nog voor het tijdperk van de chemie in de landbouw, zagen landbouwers de kwaliteit van hun oogst en de vruchtbaarheid van hun gronden achteruitboeren. De Oostenrijkse filosoof en wetenschapper Rudolf Steiner, bekend van het onderwijssysteem (Steiner onderwijs (Vlaanderen) of ‘Vrije scholen’ (Nederland) ontwikkelde een landbouwmodel dat de antroposofie als basis had. De antroposofie is een filosofische leer en wereldbeschouwing waarin de mens in een grotere samenhang met de wereld geplaatst wordt dan dat de moderne wetenschap gewend is dat te doen.

In dat kader ontwikkelde hij een landbouwcursus die hij in 1924 voorstelde aan boeren, dierenartsen en wetenschappers. Deze cursus dient tot op vandaag als basis voor de biologisch-dynamische landbouwbe-

20 dossier > biodynamische landbouw

Bd-landbouw besteedt ook veel aandacht aan de verschillend levensprocessen zoals kieming, groei en rijping. Daartoe worden ook de bekende biologisch-dynamische preparaten gebruikt. De preparaten die een nummer krijgen van 500 tot 507 worden opgedeeld in spuitpreparaten (koemest- en kiezelpreparaat) en compostpreparaten.

De spuitpreparaten worden homeopathisch verdund en gedynamiseerd (geroerd) in water. De compostpreparaten zijn meestal een mengeling van gecomposteerd plantaardig materiaal in dierlijke organen.

De bd-landbouw berust op het idee dat dit de mest en de compost ontvankelijker maakt voor de inwerking van kosmische krachten.

Maankalender van Maria Thun De bd-landbouw gelooft bovendien sterk in de invloed van de kosmische elementen op het groeiproces van gewassen op aarde.

Bd-landbouw volgt daarom de gang van zon en maan langs de dierenriem, zoals die in de sterrenkunde (kosmologie) gehanteerd wordt. De invloed van de maanstand ten opzichte van de Zodiac is onderzocht door de Duitse Maria Thun door jarenlange proeven.

Thun verzamelt haar resultaten sinds 1963 in een zaaikalender met richtlijnen voor de goede momenten om de diverse gewassen te zaaien of poten. Dit aspect wordt door de buitenwereld al eens als vreemd ervaren, maar meestal gecounterd met het argument dat de

organic retail n° 11  Melkkoeien worden niet onthoornd en er is een verbod op het fokken op hoornloosheid. Biologische melkveehouders kunnen wél systematisch onthoornen.  Extreme vleesrassen zoals Belgische blauwen en verbeterd roodbont zijn niet toegestaan voor de vleesproductie.

Ook in de verwerking is het Demeter-lastenboek strenger:  Onnodige bewerkingen van voedingswaren zijn niet toegestaan; zo worden Demeter-melkproducten niet gehomogeniseerd en niet met ultra hoge temperaturen behandeld (UHT).  Het gebruik van additieven en proceshulpstoffen is nog sterker beperkt dan Bio: geen gebruik van nitriet in vleeswaren, geen gebruik van citroen- en ascorbinezuur (Vit C) en geen gebruik van natuurlijke aroma’s (enkel natuurlijke extracten).

Duitsland Demeter-landbouw staat vooral sterk in de Duitstalige landen van Europa en dan vooral in Duitsland waar de filosofie van Steiner beter bekend is. Maar ook daar is het een niche-segment van de nichemarkt biologische voeding. > Op de volgende pagina’s praten we met een divers keur van professionals met ruime ervaring in of met de biologisch-dynamische landbouw.

Rienk ter Braake (manager certificering Demeter Nederland)

“Biologisch-dynamische melkboeren hebben het extra moeilijk door de algemeen lage melkprijs op de markt” maan ook invloed heeft op de getijden en dat het dus helemaal niet zo vreemd is dat de maan ook de groei van de gewassen beïnvloedt.

Holistisch Bd-landbouw heeft bij sommigen een wat bizar imago, maar dat berust dan vooral op het moeilijk grijpbare van bepaalde details van de bd-praktijk. Een totaalbeoordeling kan ons enkel doen besluiten dat het hier om een bijzonder intelligente landbouwmethode met een holistische benadering gaat die als geen ander focust op evenwicht en duurzaamheid. Kortom: bd-landbouw is met die holistische kijk net heel modern.

Strenger dan biowetgeving Een vergelijking van het Demeter-lastenboek met de Europese biologische wetgeving leert dat naast boven vermelde voorwaarden ook een aantal andere zaken strenger zijn:  Het gehele areaal van een bd-landbouwbedrijf moet omgeschakeld zijn. Bij bio kan ook een deel van de activiteiten bio zijn, terwijl de rest gangbaar is.  Mest van buiten het eigen bd-landbouwbedrijf moet altijd voor minstens 60 % biologische vaste stalmest zijn; gangbare drijfmest is niet toegestaan (in de biosector wel).  De maximale bemestingsnorm is lager dan bij biologische landbouw: maximum 112 kg stikstof per hectare (max 96 kg stikstof per hectare voor fruitteelt). Daarvan mag maximaal 40 kg stikstof/ Ha toegediend worden met hulpmeststoffen waarbij het gebruik van bijproducten uit de veeindustrie niet is toegestaan. Voor de biologische landbouw is het maximum 170 kg stikstof per hectare en is het gebruik van bloed-, beender- en verenmeel uit de gangbare bio-industrie toegestaan.  Het vee moet zo veel mogelijk bedrijfseigen voer krijgen: min 80 % voor koeien, min 70 % voor geiten en schapen en min 50 % voor varkens en kippen. In de biolandbouw bestaat er geen norm voor bedrijfseigen voer; enkel voor het maximum aantal vee-eenheden per Ha bedrijfsoppervlakte.

Rienk ter Braake is manager certificering bij Demeter Nederland. Hij vertelt ons over zijn ervaringen in de dagelijkse praktijk van de bdlandbouw.

“Bij Demeter vinden we dat de biologische landbouw teveel volgens gangbare uitgangspunten denkt.

Een mooi voorbeeld is Pyrethrum, dat is een plantaardig bestrijdingsmiddel afkomstig van Afrikaanse chrysanten. Het gebruik is zowel toegelaten in de biologische als in de bd-landbouw. We stellen echter vast dat sommige biologische landbouwers Pyrethrum preventief gaan spuiten tegen bladluizen, spint..enzovoort. Dat preventieve gebruik kan voor ons niet want zo verstoor je het natuurlijke evenwicht. Wij zien het als een medicijn wanneer het probleem zich stelt. Je mag van Demeter dat medicijn enkel gebruiken om een vastgestelde plaag te bestrijden .

Nadien moet je volgens ons gaan uitzoeken hoe je de problematiek van bladluizen en soortgenoten op je bedrijf kan voorkomen. Want misschien heb je problemen met je bodem, misschien plantte je de verkeerde variëteit… Zo kom je op langere termijn tot een oplossing en heb je Pyrethrum normaal niet meer of nog zelden nodig.”

“Misschien wel het meest uitdagende onderdeel van de bd-landbouw is de melkveeteelt. Demeter bedrijven werken met koeien die niet onthoornd zijn. Dat zorgt ervoor dat de koeien trotser en tegelijkertijd feller en minder gedwee zijn. Daardoor hebben ze ook meer ruimte nodig, anders is de kans heel reëel dat ze elkaar verwonden met hun horens, wat ondermeer tot bloeduiers en huidverwondingen lijdt.

Geef je die koeien echter meer ruimte, dan zullen ze harmonieus samenleven en betere melk geven, dat laatste blijkt ook uit studies.”

(Uit onderzoek blijkt inderdaad dat Demeter-melk in smaakpanels als beter en romiger ervaren wordt. Laboratoriumanalyses wijzen er dan weer op dat Demeter-melk significant meer essentiële aminozuren en omega-3-vetzuren bevatten, tot tweemaal zoveel aan onverzadigd alpha-linoleenzuur en tot 75 % meer antioxidanten,nvdr) “De keerzijde is echter wel dat de literprijs van de melk een stuk hoger ligt. Je kan namelijk op dezelfde oppervlakte niet hetzelfde aantal

Bereide maaltijden biologisch en vegetarisch

koeien zetten. Bovendien is de melkprijs zelfs voor gangbare landbouwers al te laag. De situatie voor Demeter melkboeren is dus moeilijk.

Veelal moe(s)t de melk met verlies verkocht worden.” Daarom staken de Nederlandse Demeter boeren eind 2009 de koppen bij elkaar voor een eigen, eerlijke melkprijs en werd de coöperatie Hermes opgericht.

Resultaat van de gesprekken is dat verwerkers op enkele terreinen zijn gaan samenwerken, zodat kosten kunnen worden bespaard.

Zo wordt gezamenlijk melk opgehaald, zodat routes efficiënter kunnen worden gereden. Ook was melkverwerkend bedrijf Ecomel bereid om Demeter melk beter te vergoeden en ook extra in de kijker te zetten in de natuurvoedingswinkel.

* diepgevroren *

Heerlijke pastagerechten...

De kleinschaligheid en de sterke locale focus van de meeste bd landbouwbedrijven zorgt er misschien voor dat men ook te bescheiden is met de successen van bd-landbouw naar de buitenwereld toe.

Zo wordt er te weinig verteld over een aantal flagrante successen van de biodynamische aanpak in de praktijk, vindt Rienk Ter Braake. “Wie biologisch-dynamisch landbouwbedrijven bezoekt, merkt meestal dat ze ook mooier en verzorgder zijn, men heeft er meer oog voor natuurschoon, terwijl op andere landbouwbedrijven meer het louter economische rendement speelt.” De unieke zorg v oor bodemkwaliteit blijkt soms ook op een sublieme manier: Rienk Ter Braake: “Er was ooit een landbouwbedrijf waar tijdens een lange droogte het gazon mooi groen bleef, terwijl het gazon op het aanpalende perceel er heel dor bijlag. Je kon perfect de perceelgrens volgen en het contrast tussen het nog groene bd-gazon en het aanpalende verdroogde gazon.”

Côteaux Nantais:

“Veel minder waterverbruik, meer smaak en superieure houdbaarheid”

Nieuw

...en meer

Een van de grote biodynamische fruitboerderijen in Europa is Côteaux Nantais. Het bedrijf teelt 36 verschillende appel- en 7 perenvariëteiten en verder ook nog aardbeien, kiwi’s, pruimen…etc. Diversiteit is een van de kernwoorden voor de Sinds 1998 is de teelt volledig biodynamisch. Met succes, verzekert men.

Nieuw

www.natural-cool.com Demeter-Felderzeugnisse GmbH • PF 1263 • 64660 Alsbach

organic retail n° 11 De ruime variatie aan variëteiten en fruitsoorten in de 94 hectaren boomgaard biedt meer bescherming tegen ziekten en plagen. Typisch voor bd-landbouw is dat er heel veel aandacht besteed wordt aan de bodemvruchtbaarheid en bodemleven. Dat zorgde ervoor dat de worteling van de bomen aanzienlijk dieper zit dan bij de meeste boomgaarden en zorgt volgens Robert Dugast voor een betere voeding van de boom en daardoor ook betere bescherming tegen parasieten en ziekten. Ook tonen de fruitbomen zich aanzienlijk beter bestand tegen stormen, net door hun diepere worteling. De diepere worteling maakt dat de bomen ook minder water behoeven, tot 4 à 5 maal minder dan in gangbare boomgaarden. Daardoor krijgt het fruit meer textuur, (een zoetere) smaak, knapperigheid. Bovendien toont het fruit zich minder fragiel bij de verwerking (in sappen, confituren…etc.). Daar bevindt zich dan ook de echte meerwaarde van de biodynamische fruitteelt: een betere kwaliteit en veel meer smaak.

Het water wordt bij Côteaux Nantais vanzelfsprekend gedynamiseerd in een achtvorm en via vier verschillende afgeronde niveaus. De dynamisering biedt het water extra zuurstof en filter het ijzer uit het water.

Emmanuel Schmock (Holle babyvoeding) De Zwitsers-Duitse babyvoedingproducent Holle was de eerste verwerker die Demeter gecertificeerd werd in 1951. Ongeveer 89 % van alle ingrediënten zijn afkomstig van Demeter gecertificeerde biodynamische landbouwbedrijven.

Emmanuel Schmock: “De meeste van onze grondstoffen halen we rechtstreeks van landbouwbedrijven en met de meeste van hen werken we al heel lang samen. De meeste van onze Demeter leveranciers zitten hier vlakbij, in het zuiden van Duitsland, onze rijst komt dan weer uit Noord-Italië. Net als de meeste Demeter verwerkende bedrijven doen we er alles aan om onze ingrediënten lokaal te betrekken, als producent van babyvoeding is dat nog belangrijker om zo de hoogste voedselveiligheid te kunnen bieden. We besteden dan ook veel aandacht aan het ontwikkelen van een goede band met onze leveranciers om de samenwerking op lange termijn te versterken. Ook trachten we onze Demeter partnerbedrijven te steunen in hun ontwikkeling en groei of moedigen we landbouwbedrijven in de regio aan over te schakelen op Demeter landbouw. We letten daarbij echter wel op dat de motivatie in de eerste plaats filosofisch ondersteund is en niet louter economisch.”

“Het is niet altijd makkelijk om voldoende Demeter grondstoffen te kopen. Sommige grondstoffen zijn echt schaars. De Hongaarse Demeter landbouwer die ons reeds vele jaren gierst levert, had een erg slechte oogst vorig jaar. En helaas is er in heel Europa geen andere Demeter gecertificeerde landbouwer die gierst teelt… Voor grondstoffen die we niet bij onze partner-landbouwers vinden, kunnen we soms ook terecht bij Demeter Felderzeugnisse.”

dossier > biodynamische landbouw

“De meeste landbouwers die onze Demeter ingrediënten telen zijn kleine landbouwbedrijfjes. Dat maakt dat de certificatiekost voor onze Demeter-ingrediënten aardig oploopt. Bovendien worden onze grondstoffen ook onderworpen aan een strenge analyse, afhankelijk van het product testen we op 300 à 600 parameters. Dat maakt de aanschaf en controle van onze grondstoffen duur is. Maar die unieke kwaliteit is tegelijkertijd ook onze sterkte. We zien trouwens dat onze collega’s in de gangbare babyvoeding, Unilever bijvoorbeeld, ook meer en meer kiezen voor ingrediënten van kleinere landbouwbedrijven.

Grote landbouwbedrijven kampen blijkbaar ook met extra kosten voor bestrijdingsmiddelen en kunstmest en andere problemen…”

“Slechts 80 à 90 % van onze producten zijn Demeter gecertificeerd. Sommige ingrediënten zijn nu eenmaal enkel beschikbaar in biologische kwaliteit.

We zouden bijvoorbeeld graag Demeter geitenmelk gebruiken, maar die is helaas onvindbaar.” Emmanuel Schmock (Holle) “We weten dat slechts een klein deel van de ouders die Holle kopen voor hun kleinste goed op de hoogte is van alle aspecten van biodynamische landbouw. Maar tegelijkertijd weten we ook dat Demeter van alle labels in de biowereld de sterkste kwaliteitsreputatie heeft. Dat is gebleken uit diverse enquêtes in Duitsland en Zwitserland. Daaruit bleek ook dat bioconsumenten in deze landen beseffen dat Demeter de allerstrengste eisen oplegt aan de biolandbouwers en dat de biodynamische landbouw de echte pionier van de biobeweging is. Dat imago van hoge kwaliteit en pionierschap is van grote waarde vandaag de dag. Er wordt namelijk heel veel over bio gesproken, quasi alle consumenten zijn vertrouwd geworden met het concept en zowat elk bedrijf, helaas ook bedrijven uit de gangbare sector die maar weinig milieuvriendelijks te bieden hebben, trachten een duurzaam of ecologisch aspect van hun product of organisatie in de kijker te zetten. Al dat zogenaamde ‘greenwashing’ maakt dat een label zoals Demeter, dat als erg authentiek en kwalitatief erg streng gezien wordt, in de actuele context een uniek verkoopsargument is.”

La Terra e il Cielo:

“Moeilijk om te groeien als bd-coöperatieve” La Terra e il Cielo is een biologische landbouwcoöperatieve uit de Marche (Italië) die vandaag 110 landbouwers telt.

Zoals de naam al laat vermoeden begon alles in 1980 met een aantal bd-landbouwers. De coöperatieve groeide met de jaren sterk en de grote meerderheid van de aangesloten landbouwers waren gewone biologische landbouwbedrijven.

Slechts een viertal leden zijn biodynamische boederijen en er is slechts één productlijn Demeter gecertificeerd: de lijn met tomaten, tomatensausen en passata. La Terra e il Cielo toont hiermee aan hoe moeilijk het is om een sterke groei te combineren met een exclusieve keuze voor biodynamische landbouw. “Bij La Terra e il Cielo leggen we de kwaliteitslat voor onze pastaproductie heel hoog, ondermeer met de langzame droging van onze pasta. Schaalgrootte was echter evenzeer van belang voor onze plannen en dus konden we niet louter kiezen voor leden die ook biologisch-dynamisch telen”, vertelt Bruno Sebastianelli, voorzitter van de coöperatieve. “We verkozen een grote sterke biologische coöperatieve te zijn, boven het strikte biodynamische. Enkele van onze landbouwers die graan voor de pasta leveren zijn trouwens ook biodynamische bedrijven. Maar het was te duur om een aparte productieketen op touw te zetten voor bd-pasta naast onze gewone biologische pasta. Voor onze tomatenproducten ligt het anders: daar hebben we een leverancier voor die ons alles Demeter gecertificeerd levert. De biodynamische teelt is wel van een heel hoog niveau. Dat merkt ook iedereen die onze tomatenproducten proeft. Je kan het trouwens ook wetenschappelijk bewijzen. We lieden ooit een kristallografie doen van onze bd-tomaten en daaruit bleek ook nog eens de organoleptische superioriteit van de bd-tomaten.”

Geert Iserbyt:

“BD-landbouw moet voortrekkersrol blijven opnemen in de biobeweging” Geert Iserbyt is opleidingscoördinator voor Landwijzer, een gespecialiseerd vormingscentrum voor de Vlaamse biologische en BD-landbouw. Hij heeft een brede en kritische kijk op wat zich in de biosector afspeelt en is een enthousiast bepleiter voor meer bd-landbouw in eigen land.

“Als je de wetgeving voor biologische landbouw vandaag bekijkt, dan stel je vast dat bio-landbouwbedrijven die de wet minimaal interpreteren aan een soort van vervangingslandbouw doen. Ze vervangen kunstmest en bestrijdingsmiddelen door ecologische alternatieven, vaak zonder een globale verandering in de bedrijfsvisie. Voor alle duidelijkheid: heel wat biolandbouwers gaan verder dan dat en gelukkig maar! Maar als je die minimale biolandbouw vergelijkt met de bd-landbouw, dan is de afstand groot. Groter zelfs dan het verschil tussen gangbare landbouw en minimale biolandbouw.”

“Door de totaalbenadering, de holistische kijk op landbouw, komt men in de bd-beweging tot een hoog kwalitatief product. Meestal merken consumenten en bio-winkeliers dat ook op, zelfs zonder dat ze bewust voor die BD-producten kiezen. De grote aandacht die BD-boeren schenken aan evenwicht, bodemvruchtbaarheid, biologisch(-dynamisch)e rassen én een goede afrijping rendeert op langere termijn. Het is geen toeval dat bd-landbouw veel succes kent bij wijnbouwers, want bij wijn draait het hoofdzakelijk om smaak, volumes zijn er eerder van ondergeschikt belang. Het gevolg is een groeiend enthousiasme voor bd-wijnbouw in de wijnwereld. De sterkere en coherente vitaliteit in BD-producten die zich doorgaans uit in een superieure smaak is door tal van studies aangetoond, maar helaas hebben veel mensen tegenwoordig de finesse in hun smaakbeleving verloren om nog zelf zulke smaaknuances in wat ze eten op te merken.”

Geert Iserbyt is echter niet blind voor wat eventueel ook fout kan lopen in de bd-beweging. “De bd-landbouw blijft als oudste stroming in de biolandbouw nog steeds trouw aan de principes die Steiner ooit formuleerde. Die lange, historische traditie is absoluut een rijkdom, maar het houdt ook enkele gevaren in. Het lijkt mij bijvoorbeeld dat de principes van Steiner niet te eng mogen gevolgd worden, maar vandaag een actuele interpretatie vragen. De Nederlandse bd-vereniging, waar ook de Vlaamse biobedrijven deel van uitmaken, toont een grote openheid voor nieuwe inzichten maar wordt daarin nog niet gevolgd door de hele internationale BD-beweging.

24 dossier > biodynamische landbouw

Wat mij betreft kan een ervaren bd-landbouwer gerust het gebruik van een bepaald BD-preparaat eens overslaan of vervangen door een andere fijnsturing van de levenskrachten op zijn bedrijf als hij daar goede redenen toe heeft. Als die landbouwer aanvoelt dat dit beter is voor het evenwicht op zijn bedrijf, dan moet dat kunnen. Helaas worden dergelijke afwijkingen momenteel in het internationale Demeter-lastenboek nog niet aanvaard .”

Ook de handel in Demeter-producten op brede schaal ontsnapt niet aan zijn kritische blik. “De meeste bd-landbouwbedrijven streven naar een korte of middellange keten en zijn het meest gebaat bij het lokaal en regionaal afzetten van hun productie. De vergaande ecologische visie van de BD-landbouw vraagt immers vanzelfsprekend om een aangepast duurzaam economisch model. Dat is ook de zienswijze die Steiner zelf voor ogen had: hij heeft niet enkel de fundamenten voor de BD-landbouw gelegd, maar ook voor een andere, associatieve economie. De bredere nationale en internationale handel in Demeterproducten is voor mij an sich niet fout, maar er zou dan wel moeten op toegezien worden dat men niet in de klassieke vallen van de vrije markt loopt. Ik sprak onlangs met een Spaanse Demeter-controleur die het zelf betreurde dat grote bio-bedrijven er op vraag van een Duitse afnemer overschakelen naar Demeter-landbouw, waardoor er een lokale verstoring ontstaat van de markt . Dat druist helaas in tegen de sociaal-economische principes van de bd-landbouw. Als die in de handel in BD-producten niet worden meegenomen, heeft wat mij betreft bd-landbouw gefaald.”

“BD-landbouw is voor mij de meest ruime, globale benadering van biolandbouw. BD-landbouwers die erin slagen om de visie ervan ten volle te vatten en succesvol te interpreteren zijn boeren die prachtige landbouwproducten afleveren en zich tegelijk ook als mens sterk ontwikkelen. Als ze de meerwaarde van hun product verstandig beheren, kunnen ze er zelf behoorlijk van leven, hun bedrijf verder uitbouwen en ook als mens er ‘rijker’ door worden.

BIODYNAMISCHE TOMATENSAUZEN

NATUURLIJK LEKKER

Verdeeld in Benelux door Biosano +32 3 664 17 69 | info@biosano.be | www.biosano.be

Voor u met zorg geselecteerd door:

organic retail n° 11 Wie daarin slaagt is een gelukkige boer die geniet van de samenhang en interactie op zijn bedrijf tussen natuur, gewassen , dieren, medewerkers en de ruime gemeenschap rondom. Ik hoop dat de brede holistische visie van bd verder doordringt bij meer mensen in de biologische branche. Zo kan de BD-beweging een voortrekker en belangrijke inspiratiebron blijven voor de gehele biobeweging.”

Jan Saal:

“Biologisch-dynamische landbouw is de enige echte duurzame landbouw”

Wanneer men nationaal moet gaan concurreren tegen de gewone biologische producten, blijkt dit echter niet zelden moeilijk. De meeste bd-bedrijven zijn kleinschalig, wat meer transportkosten met zich meebrengt, bovendien maakt dat ook de verwerking duurder… Loverendale dat zich in Zeeland bevindt heeft ook aanzienlijk hogere transportkosten door de grotere aafstanden vanuit Walcheren naar de andere kant van Nederland. Vooral voor tuinbouwproductie en voor melkboeren is het moeilijk opboksen tegen de prijzen van gewone biologische producten.”

Jan Saal is voorzitter van de Stichting Loverendale en directeur van de Stichting Warmonderhof, een organisatie die opleidingen bd-landbouw organiseert. Loverendale werd opgericht in 1926 en is een van de oudste nog bestaande biologisch-dynamische landbouwbedrijven ter wereld. De stichting achter het bd-landbouwbedrijf Loverendale investeert tevens in het ter beschikking stellen van landbouwgronden tegen redelijke pachtprijzen voor landbouwers die bio-dynamisch willen werken. Jan Saal: “Dat initiatief is erg nuttig want de meeste startende bd-landbouwers hebben geen familiaal landbouwverleden.

Slechts 20 % van de startende bd-landbouwers is afkomstig van een boerenbedrijf. Bovendien is de grondprijs vandaag zo hoog, dat het financieel heel moeilijk geworden is om nog te starten met bd-landbouw. Met de ondersteuning van Loverendale kan dit makkelijker.”

Vanzelfsprekend heeft Jan Saal ook een goed beeld van de situatie van de bd-landbouw in Nederland. “Met de meeste bd-landbouwbedrijven in Nederland gaat het redelijk goed, wel is het zo dat er weinig groei in het aantal bd-bedrijven te bemerken valt. De bd-landbouw functioneert vandaag het best op lokaal niveau. De meeste bd-bedrijven werken met groentenabonnementen en dat gaat goed. Men kan de oogst, vooral in tuinbouw, makkelijker tegen een1 rendabele verkopen HOL11002_190x135_DeNieuweBand_NL.ai 28.02.11prijs16:53 aan particulieren in de regio.

De sterkste troef van bd-landbouw is de kwaliteit van zijn producten, vindt ook Jan Saal. “In de gangbare landbouw, maar soms ook in de biologische landbouw gaat men de grond erg stikstofrijk maken. Daardoor heeft men natuurlijk een aanzienlijk grotere opbrengst, maar ook veel ongezonde gewassen op het veld. Bovendien is de houdbaarheid van groeten en fruit door het hoge gehalte stikstof heel wat minder dan bij bd-teelt. Bd heeft dan wel minder opbrengst, maar dat is puur te wijten aan de lagere stikstofgehalten in de grond. En ie echt proeft zal dikwijls een superieure smaak vaststellen.”

C

M

W elk U nm E I e g N igelin melk

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Volwaardige baby-voeding van de beste biologische landbouw

zu e rHolle Demet met

Het is de bijzonder zorgvuldige en zorgende manier van werken van de biologischdynamische landbouw, die het de landbouwgrond mogelijk maakt haar waardevolle vruchtbaarheid te behouden.

Deze vitaliteit vind je terug in de vruchten en granen die uit deze grond voortkomen en dient als basis voor een gezonde voeding. Daarom biedt Holle al meer dan 75 jaar baby-voeding van de beste biologische landbouw. Holle baby-voeding is ongezoet, licht verteerbaar en eenvoudig te bereiden.

Verkrijgbaar bij De Nieuwe Band www.nieuweband.nl

Liefde, Geborgenheid en Holle

baby food

Maar Bd-landbouw heeft ook andere kwaliteiten, benadrukt hij: “Wat weinig geweten is en toch belangrijk in de strijd tegen de opwarming van de Aarde: het vele werken met organische meststoffen en zijn unieke compostering zorgt ervoor dat bd-gronden veel meer CO2 opnemen uit de atmosfeer. Dat in contrast met de kunstmestgronden in de gangbare landbouw die net CO2 afgeven in plaats van opnemen.”

“Eveneens interessant in dit kader is dat biodynamische landbouwgronden al bewezen beter bestand zijn tegen overstromingen. Dat werd hier al meerdere keren in Nederland vastgesteld: bd-bedrijven hadden minder last van een verzadigde grond dan de traditionele landbouwbedrijven. Een bewijs dat ook op dat vlak de speciale aandacht voor bodemkwaliteit zijn vruchten afwerpt. Zo mogen we eigenlijk stellen dat bd-landbouw eigenlijk de enige echt duurzame landbouw is”, besluit Jan Saal.

Bert van Ruitenbeek directeur Stichting Demeter Nederland:

“Demeter als meerwaarde voor de biospeciaalzaak” Sinds begin dit jaar is Bert van Ruitenbeek de nieuwe directeur van de Stichting Demeter. Het bestuur van de Nederlandse Demeter organisatie gaf hem twee ambitieuze doeleinden mee: het aantal Demeter boeren in Nederland moet de komende jaren sterk groeien en ook de omzet van producten met Demeter-keurmerk moet aanzienlijk omhoog. De afgelopen jaren kende de biologisch-dynamische landbouw in Nederland quasi geen groei. Dat moet radicaal anders, aldus van Ruitenbeek.

Foto Annelijn Steenbruggen “Het is tegelijkertijd een uitdaging en een eer om voor alle gecertificeerde boeren en verwerkers en handelaren te mogen werken en samen met hen, het bestuur van onze organisatie en zijn medewerkers de bestaande marktkansen om te zetten in groeiende volumes tegen rechtvaardige prijzen. En vooral met behoud van de dynamische en innovatieve kracht die deze landbouwbeweging kenmerkt."

“Nu de supermarkten steeds meer biologische producten in hun schappen opnemen, is het zeker voor de speciaalzaken tijd voor Demeter. Het moet de komende jaren niet om groei in procenten gaan, maar om een echte schaalsprong. Zonder de innovatieve kracht van BD boeren loopt de hele biologische sector trouwens een risico.”

Demeter Nederland deed het afgelopen jaar ook een onderzoek naar het imago van het keurmerk bij de consument. Wat bleek daaruit?

“Het is vooral duidelijk geworden dat Demeter wordt geassocieerd met begrippen als samenhang, kringlopen en bodemvruchtbaarheid. Wat mij betreft een heel gunstige uitkomst. Dit zijn begrippen die ook voor een breder publiek toegankelijk kunnen worden gemaakt.

Bij uw aanstelling kondigde u aan dat u ‘de groeimogelijkheden gaat bepalen en de markt in beweging wenst te krijgen voor Demeter’.

Hoe zal dit in zijn werk gaan?

organic retail n° 11 “Als stichting Demeter ligt onze rol voornamelijk in het scheppen van de juiste voorwaarden. Er liggen hier geen bergen geld voor promotiecampagnes. Aan de hand van diverse gesprekken met merkhouders en groothandels stelden we vast dat er een grote motivatie is om actief met producten met Demeter-keurmerk aan de gang te gaan.

De biologische speciaalzaken in Nederland hebben de afgelopen jaren veel energie gestoken in het creëren van ruime, frisse winkels.

Ondertussen zijn biologische producten ook ingeburgerd geraakt in veel supermarkten. Nu is het weer tijd voor nieuwe onderscheidende stappen voor het speciaalkanaal, het lijkt ons tijd voor Demeter.”

Wat wij ook wel meer willen doen is zorgen voor goede marktcijfers, extra consumentenonderzoek en stimulering van wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld de gezondheidsaspecten van producten met Demeter-keurmerk. Kortom we willen vooral katalysator zijn. Mijn persoonlijke motivatie is te zorgen dat de biodynamische boeren, die wat mij betreft de beloften van een echt ecologisch landbouwsysteem het beste vorm geven, de wind in de zeilen krijgen. Steeds meer mensen begrijpen dat lekker en gezond voedsel alleen uit een gezond landbouwsysteem kan voortkomen. Uit een gezonde bodem, van gezonde planten, dieren èn mensen. Dat verhaal gaan we overtuigend brengen.

Verder pleit voor ik voor een scheiding tussen communicatie van de meetbare meerwaarden en de meer levensbeschouwelijke en spirituele activiteiten rond Demeter. Dat laatste kan je mijns inziens het beste koppelen aan individuele bedrijven, authentieke afzenders. Ik maak graag de vergelijking met een monnik in een klooster die bezoekers tijdens een open dag vertelt over zijn relatie met God. Dat zal vrijwel altijd positief ontvangen worden. Als je echter God als grote waarheid brengt, is het al minder vanzelfsprekend dat iedereen dat positief onthaalt.

Zo is het ook met Demeter: als het spirituele luik ook een erg strikte voorwaarde ix voor je productcertificering, dan hou je alleen geloofsgenoten over. Anderzijds is het spirituele ook een troef voor Demeter: de groep mensen die veel belang aan spiritualiteit en de samenhang van alle levensvormen hechten is groeiende. Die groep kunnen we zeker ook voor Demeter-producten en haar filosofie warm maken.”

“Ik zie dat hier in Nederland een tamelijk intensieve vorm van biologische landbouw ontstaan is waarbij in sommige gevallen het beeld niet meer voldoet aan de geschapen verwachtingen. Veel Demeter gecertificeerde boeren vullen die belofte echter wel in. Ik denk dat we daar zeker een deel van onze consumenten van kunnen overtuigen.

Marketing, zeker in dit segment, vraagt om gerichte info dicht bij je kerndoelgroep, daarna ga je steeds breder. Als je verhaal goed en interessant is en iedereen die actief is in ons segment zich als ambassadeur opstelt dan kunnen we enorm veel mensen bereiken. ‘Walk the talk’ noemen we dat.

Het succesverhaal van de jongste jaren: biodynamische wijnbouw Het grootste succes van de biologisch-dynamische landbouw de jongste jaren is ongetwijfeld de sterk groeiende bd-wijnbouw. In Frankrijk bijvoorbeeld telt Demeter France op dit moment 204 wijnboeren onder zijn leden, dat is al de helft van het totale aantal wijnbouwers. Alleen al in 2010 kwamen er 56 nieuwe wijnbouwers bij. Opvallend gezien de wijnbouw de enige activiteit is van de boer en Rudolf Steiner naar verluidt nooit alcohol dronk… Daarnaast is er in Frankrijk ook nog het Biodyvin-label dat zelf ook nog een zestigtal wijndomeinen certificieert met een lastenboek dat weinig verschilt van Demeter maar wel soepeler is qua certificatie (onafhankelijke certificeerders zijn toegelaten bij Biodyvin).

Pierre Guigui, wijnspecialist van Gault Millau kan als organisator van een Franse biowijnconcours niet naast het successen van biologischdynamische wijnen kijken. “Bij elk concours is er minstens één biodynamische wijn bij de beste 10. En het succes neemt nog toe.

dossier > biodynamische landbouw

Bovendien zijn er een aantal grote wijndomeinen met een mondiale reputatie overgeschakeld op biodynamische teelt. In Bourgogne bijvoorbeeld Romanée Conti en ook in de Elzas heb je een aantal grote wijndomeinen die nu biodynamisch zijn.

Zoals de biologische wijnbouw wordt alle chemische stoffen geweerd in de biodynamische wijnbouw. Er wordt heel beperkt met zwavel en koper gewerkt in de wijngaarden en verder met plantenextracten, aromatherapie, rotskristallen, gedynamiseerde compost en uiteraard biodynamische preparaten. Alles draait om het verbeteren van de bodemkwaliteit en het bodemleven en het verkrijgen van een harmonieus ecosysteem. Ook bij de vinificatie is quasi elke toevoeging taboe. De bd-lastenboeken voor wijn zijn trouwens de strengste als het gaat over sulfietgehalte en andere toevoegingen zoals gisten. Door de focus van de bd-wijnbouw op energie en evenwicht, ontwikkelen er zich natuurlijk gisten op de druivenschil, waardoor toevoeging van gist overbodig wordt. Het resultaat is dat deze wijnen dikwijls erg veel karakter in het glas bieden. De bdlastenboeken voor wijn eisen bovendien manuele pluk. Door dit alles bouwden bd-wijnen een sterk imago op dat al veel verder rijkt dan de biosector en ook kritische wijnliefhebbers zonder afiniteit met bio weten te charmeren.

Emmanuel Cazes uit de Roussillon (Frankrijk) bezit één van de grootste biodynamische wijndomeinen in de wereld en is erg enthousiast over de beslissing om te schakelen naar bd-wijnbouw: “Biologische wijnbouw garandeert de consument dat er bepaalde schadelijke stoffen niet gebruikt worden. Biodynamische wijnbouw rijkt echter oplossingen en alternatieven aan." De biodynamische praktijk zorgde ervoor dat de gronden die in 1997 (bij de start) geen enkele structuur meer hadden (ten gevolge van intensen wijnbouw), nu humusrijk, soepel en levenskrachtig zijn.

La Maison Cazes. De g. à dr. : Lionel Lavail, Directeur, Emmanuel Cazes, Resp. technique.

Sinds een vijftal jaren zijn bd-wijnbouwers ook erg begaan met de mineraalrijkdom en het zoutgehalte in de grond. Het gevolg is dat de droogrest van biodynamische wijnen duidelijk bovengemiddeld zijn, wat meteen ook een verklaring aanrijkt voor de superieure smaak van deze wijner. De aanwezige mineralen en niet het lagere sulfietgehalte zorgen voor een betere vertering, bevestigt, Emmanuel Pageot , een bd-wijnbouwer actief in de Languedoc. Samen met andere bd-wijnbouwers onderzoekt hij nu hoe men het mineraalgehalte van de wijn, en specifiek natrium, kalium behoudt tijdens de vinificatie. Er wordt geëxperimenteerd met lange maceratie (tot 2 maanden in plaats van de gebruikelijke 10 dagen) of fermentatie op iets hogere temperatuur.

De bd-wijnbouw blijft dus gonzen door het enthousiasme van zijn wijnbouwers…

Een frisse en lichte lente met de salades van DANIVAL !

Handige salades: Makkelijk mee te nemen.

In éénpersoons porties.

18 maanden houdbaar bij kamertemperatuur.

Salades voor iedere smaak: Keuze uit maar liefst 6 soorten Samengesteld door onze koks in Zuidwest-Frankrijk 100% smaak en plezier

Salades om fit en gezond te blijven: 100% biologisch, zonder additieven, zonder conserveermiddelen en zonder kunstmatige smaakstoffen Ontwikkeld en bereid met zorg voor een evenwichtige voedingsbalans (Minder dan 175 kcal per portie, bron van vezels en eiwitten, etc.)

Ontdek nu alle DANIVAL salades in éénpersoons porties: Taboulé van boulgour: munt en basilicum Salade Niçoise: rijst en wilde tonijn Creoolse salade: kerrie, ananas en rozijnen Italiaanse salade: Fusilli-pasta, aubergines en courgettes Taboulé van quinoa: fijne groenten en citroen Tropische salade: courgettes, wilde tonijn en rijst

Gelegenheden om van deze salades te genieten: - Als een snelle en gezonde lunch - Bij een picknick

Een salade van DANIVAL = een evenwichtige biologische maaltijd die overal mee naar toe te nemen is !

UITGEREIKT DOOR BIOFRESH DANIVAL - Le Moulin d’Andiran - 47170 ANDIRAN (France) Téléphone: 00 33 (0)5 53 97 00 23 - Télécopie : 00 33 (0)5 53 97 00 10 - E-mail : infos@danival.fr - Site internet : www.danival.fr

organic retail n° 11

Lima neemt sectorgenoot Danival over

extra groeipotentieel “Huwelijk biedt

voor beide bedrijven”

Begin februari nam de Belgische specialist in biologische voeding Lima Food zijn Franse collega Danival over. “Het samengaan van beide biobedrijven met een gemeenschappelijk familiaal verleden is een unieke opportuniteit.”, vertellen Thomas Breuzet, CEO van Danival en Philippe Woitrin, CEO van Lima Food.

“Elkaar versterken” Het samengaan van beide bedrijven zorgt voor extra optimisme en ambitie bij de directie van beide bedrijven. Thomas Breuzet van Danival: “Ons bedrijf zet sinds een tiental jaren actief in op groei en internationale expansie. De overname door Lima zal de expansie van het laatste decennium consolideren (Danival kende in die periode een omzetgroei van 3 tot 14,5 miljoen, nvdr) en zelfs nog versnellen.” Ook Philippe Woitrin van Lima Food toont zich erg enthousiast: “Ook voor ons is dit een unieke opportuniteit. De samenwerkingsmogelijkheden zijn enorm: we delen een gelijkaardige visie op de biomarkt en we zijn actief in dezelfde distributiekanalen. We zetten nu alles in op een goede samenwerking. Ik ben ervan overtuigd dat we elkaar enorm gaan versterken, zowel qua productontwikkeling als qua aanwezigheid op de Europese biomarkt.”

Synergieën en groei Het samengaan van beide bedrijven biedt tal van mogelijkheden tot synergieën, vooral op het vlak van bevoorrading van grondstoffen.

Beide CEO’s benadrukken echter ook dat het samengaan geen project is om goedkoper te produceren en af te slanken. Philippe Woitrin (Lima Food): “We gaan gezamenlijk onze grondstoffen aankopen, uiteraard. En wat we samen kunnen doen, zal ook samen gebeuren.

Maar het belangrijkste objectief is om samen te groeien en te ontwikkelen. Danival staat heel sterk in de ontwikkeling van recepturen voor biologische bereidingen en kan ons op dat vlak aanzienlijk helpen.”

Thomas Breuzet (Danival): “ Aan de andere kant kan Lima ons bijstaan in de verruiming van onze export. We zijn dan ook opgetogen over het feit dat Danival deze lente al beschikbaar zal worden op markten waar Lima reeds meerdere jaren aanwezig is, ik denk daarbij ondermeer aan Nederland, de Duitse markt en ook Scandinavië.”

Trouw aan de biowinkelier Voor de biowinkelier verandert er dus niets, benadrukt men tot slot.

“Beide bedrijven blijven toegewijde en exclusieve leveranciers van de biologische speciaalzaken. De biowinkeliers zullen gewoon merken dat beide merken de komende jaren nog dynamischer uit de hoek komen”, aldus Philip Woitrin en Thomas Breuzet.

Net zoals Lima komt Danival nu terecht onder de koepel van de NoordAmerikaanse voedingsspecialist Hain Celestial. En dat is een zegen, benadrukt Philippe Woitrin: “Hain Celestial is een grote stabiele groep die zijn Europese dochterbedrijven bovendien veel autonomie geeft.

De marktomstandigheden zijn hier nu eenmaal aanzienlijk anders dan aan de overkant van de oceaan. De komst van Danival zorgt voor een versterking op de Europese markt en voor extra diversiteit in het totaalaanbod van de Hain Celestial groep.”

Familiebanden Gezien de ontstaansgeschiedenis van beide bedrijven stond het samengaan van Lima en Danival als het ware in de sterren geschreven.

Lima Food werd meer dan 50 jaar geleden opgericht door visionair en pionier Pierre Gevaert en Danival werd in 1990 gestart door zijn zoon en schoondochter Daniel en Valérie Gevaert. De wittebroodsweken van het huwelijk zijn dan ook hartverwarmend, verzekeren beide bedrijfsleiders. “Het is erg aangenaam vast te stellen dat de filosofie en de bedrijfscultuur van beide bedrijven zo gelijklopend is. Beiden gaan we voor de hoogst mogelijke kwaliteit, traceerbaarheid en voedselveiligheid.”, benadrukt Philippe Woitrin. “Onze medewerkers reageerden erg verheugd toen ze vernamen dat we gingen samenwerken met Lima.”

“Ondertussen hebben we ook al een eerste vergadering van de research & development teams gehad en het was hartverwarmend om te zien hoe goed de verstandhouding is en hoe gelijklopend de visie op productontwikkeling is. De tandem Lima-Danival heeft nu twee paar hersenen en dat zullen we maximaal uitspelen”, geeft Thomas Breuzet mee.

Philippe Woitrin (Lima) en Thomas Breuzet (Danival)

30 studie > additieven Biologische producten vergelijken met hun gangbare tegenhangers door een grondige lezing van de ingrediëntenlijst op de verpakking. Het is eens iets anders. De Franse vereniging voor biologische verwerkers, Synabio, deed de vergelijking onlangs bij meer dan 1000 producten.

2 tot 3 maal minder additieven in biologische producteN Op 559 zuivelproducten die men onder de loep nam waren er bij 73 % van de gangbare zuivelproducten additieven toegevoegd. Bij biologische zuivel was dat slechts 45 % Het verschil was nog groter bij bereide maaltijden. 97 % van de gangbare bereidingen bevat additieven tegen slechts 35 % van de biologische. De vergelijking leerde vooral dat de gangbare industrie zich als junkies gedragen voor de ruime familie van E300 additieven. Voor alle duidelijkheid: ook bioproducten bevatten regelmatig E300 additieven, zij het enkel de wettelijke toegelaten en absoluut onschadelijke additieven.

Bio toont respect voor grondstoffen De berekeningen van Synabio toonden aan dat biologische producten 2 tot 3 maal minder additieven en smaakversterkers bevatten. Dat verklaart zich voornamelijk door het groter respect voor gebruikte grondstoffen. In de bio gaat men normaal uit van smaakvolle ingrediënten als basis van een bereid product. Er wordt dus veel aandacht besteed aan de rijpheid van de geoogste grondstoffen en biologische grondstoffen hebben veelal hoger aandeel droge materie. Bij de verwerking zal men deze ingrediënten vervolgens zo respectvol mogelijk behandelen zodat ze hun smaak behouden. Smaakversterkers zoals zout, suiker en aroma’s worden gemeden en enkel toegevoegd om te vermijden dat het bioproduct wat flets smaakt. Als men goed uitgerijpte vruchten gebruikt in een compote, dan hoeft men in veel gevallen niets meer toe te voegen. Bij gangbare producten is suiker meestal wel nodig door de zuurheid van de vruchten en het gebrek aan smaak.

De vergelijking leert ook dat bij 75 % van de gangbare zuivelproducten

aroma toegevoegd werd (waarvan 9 % synthetische) en bij biologische zuivel 53 % (natuurlijke) aroma’s. De vele bereidingen met fruit nopen de producent tot het toevoegen van aroma’s, dus is het verschil hier niet zo groot. Anders is het voor bereide maaltijden: in slechts 12 % van de biologische maaltijden worden aroma’s toegevoegd, bij de gangbare producten is dat 72 %!

Apothekerswerk De gangbare industrie, zo stelt Synabio, bewerkt zijn grondstoffen ook veel meer dan de biologische. Men raffineert, voegt additieven toe, scheidt en stelt opnieuw samen… Resultaat is dat het de additieven en aroma’s zijn die voor smaak moeten zorgen. De bereiding van maaltijden lijkt daardoor meer op apothekerswerk dan op het werk in de keuken.

Etiketten op gangbare bereidingen vermelden dan ook ingrediënten waar men soms nog nooit van hoorde. Voor de gangbare industrie zijn er duidelijk wel voordelen aan deze werkwijze: men maakt heel gestandaardiseerde bereidingen tegen sterk gereduceerde kostprijs.

Fundamenteel anders De voedingswaarde van dergelijke producten en de gevolgen voorde gezondheid baren echter wel zorgen. Synabio benadrukt in zijn rapport dat de biosector dit fundamenteel verschil zo veel mogelijk moet promoten. Zelfs voor eenvoudigere producten zoals oliën zijn de verschillen bij het lezen van het etiket groot. Koude en mechanische persing zorgen voor edelere bioproducten en leveren het bewijs dat het gebruik van chemische solventen (courant bij gangbare producten) overbodig is.

Met meer diversiteit qua ingrediënten, de keuze voor vergeten groenten en oude variëteiten en gezondere zoetstoffen biedt bio een duurzamer en fundamenteel gezonder alternatief voor het gangbare. Ook de opvallend lagere hoeveelheden toegevoegd zout en suiker in de biologische bereidingen zijn eveneens een belangrijk gegeven in een maatschappij waar overdadig zout- en suikergebruik elke dag slachtoffers maakt.

LARGE VARIETY OF ORGANIC POTATOES:

Nicola, Alegria, Agila, Agria, Biogold, Santé, …

AVAILABLE IN ALL KINDS OF PACKAGING

NEW: PEELED POTATOES Putterijstraat 7A | B-8700 Tielt tel. +32 51/40 25 00 fax. +32 51/40 95 01 gsm. +32/477 29 17 84 bart@deaardappelhoeve.net | www.deaardappelhoeve.com

OR11_DEAARDAPPELHOEVE.indd 1

10/03/11 16:46

organic retail n° 11 De aardappelplant (Solanum tuberosum) is een plant die ondergronds een energievoorraad in de vorm van zetmeel aanlegt. Dat zetmeel wordt bewaard in de vorm van knollen, die wij aardappelen noemen.

De ondergrondse stengels waaraan de aardappelen worden gevormd, worden stolonen genoemd.

biologische

AARDappelen

en ere editie de (bio)boer op Voortaan trekken we in ied eke cifi spe zijn en t ente- of fruitsoor informeren u over een gro heden. biologische teeltomstandig

Teeltomstandigheden De aardappel behoort tot de nachtschadefamilie (net als tomaat, paprika en tabak), wat betekent dat de groene delen van de plant giftig zijn. Aardappelen gedijen best in een lange vruchtwisseling. Bij de biologische teelt van aardappelen wordt een vruchtwisseling van 5 tot 7 jaar met - indien mogelijk - 1 tot 3 jaar tijdelijke weide aangehouden.

De opbrengsten van de biologische aardappelteelt zijn jaar in jaar onzeker. Een groot voordeel van de aardappelteelt is de betrekkelijk lage arbeidsbehoefte voor onkruidbeheersing en voor overige teelthandelingen. De relatief hoge opbrengst en de betrekkelijk lage arbeidsbehoefte maken de aardappel tot een aantrekkelijk gewas voor de biologische teler. De plaats in het bouwplan vraagt echter een zorgvuldige afweging.

Aardappelen vragen een goede bemestingstoestand. Stikstof, fosfaat en kalium moeten voldoende aanwezig zijn en de stikstofvoorziening moet al vroeg in het seizoen op peil zijn. Op gronden waar geen voorjaarsbemesting mogelijk is, kan een vlinderbloemige voorvrucht (lupine, klaver…) de oplossing bieden. Aardappel houdt van een zure grond. Op zandgronden is het niet verstandig om vlak na bekalken van de grond aardappelen te telen. (Het is beter na de teelt te bekalken)

Voorkiemen van het pootgoed Aardappelen worden geteeld door het poten van plantaardappelen.

Bij de biologische teelt worden de pootaardappelen meestal voorgekiemd.

Hiervoor zijn een aantal redenen.

De kans op opbrengstverlies door een ziekte als Rhizoctonia neemt met voorgekiemd pootgoed sterk af. De snellere opkomst van voorgekiemd pootgoed levert een duidelijke meeropbrengst op en maakt de onkruidbeheersing gemakkelijker door de snellere bodembedekking.

Aardappelziekte Aardappelziekte of Phytophthora infestans vormt de grootste bedreiging van de (biologische) aardappelteelt. De ziekte wordt gevreesd om de snelheid waarmee ze zich in het gewas kan uitbreiden. Biologische telers kunnen bovendien niet naar bestrijdingsmiddelen grijpen in geval van aantasting. Om de kans op het uitbreken van de aardappelziekte te verkleinen zijn er, naast de rassenkeuze, enkele preventieve

maatregelen mogelijk. Zo moeten aardappelafvalhopen in de buurt van de velden absoluut vermeden worden omdat deze potentiële besmettingshaarden zijn.

Bij de perceelskeuze kan rekening worden gehouden met de mate waarin een vochtig gewas kan drogen door zon en wind. In een luwte, bijvoorbeeld aan een bosrand met weinig zon en wind, is aardappelteelt vaak af te raden. De ervaring leert dat het gunstig is om aardappelruggen loodrecht op het zuidwesten te leggen. Uit deze windrichting komt het meest vochtige weer. Worden er meerdere rassen geteeld, dan zal men het meest phytophthora-gevoelige ras van de wind af te planten.

Aangezien er geen biologische bestrijdingsmiddelen tegen Phytophthora voorhanden zijn, is het zeer belangrijk dat het gewas regelmatig wordt gecontroleerd. Vlak na opkomst kunnen zieke planten ontstaan uit aangetaste ‘poters’. Wanneer dit vroegtijdig wordt ontdekt, kan uitbreiding worden voorkomen. Men kan een haard enkel bestrijden door geïnfecteerde plantjes onmiddellijk te verbranden. Om verspreiding van Phytophthora te voorkomen kan men beste enkel op het veld

!

werken bij droog en zonnig weer. Onder deze omstandigheden is de kans op infectie laag. Vooral bij vochtig weer en temperaturen rond 19°C kan Phytophthora zich gemakkelijk uitbreiden.

Oogst Twee tot vier weken voor de oogst moet het aardappelloof vernietigd worden. In deze periode moet de aardappelschil zich verdikken, zodat bij het rooien geen beschadiging optreedt. In de gangbare aardappelteelt wordt het loof vernietigd met ‘Reglone’, een contactherbicide dat ook onkruid bestrijdt. Bij biologische teelt is het gebruik van Reglone verboden en wordt gewerkt met loofverbranding of het gebruik van een machine die de wordels van de plant afsnijdt.

Thermische loofdoding is duur en weinig milieuvriendelijk vanwege de CO2 -uitstoot. Het afsnijden van de wortels nog weinig toegepast maar is niettemin heel doeltreffend. Deze machine vereist wel brede ruggen op het veld om het ontstaan van groene knollen te vermijden.

Variëteiten

 Ditta: vastkokende variëteit  Désirée: consumptieaardappel, nogal plaaggevoelig  Nicola: vastkokende variëteit, dicht bladerdek dat een goede onkruidbeheersing toelaat, plaaggevoelig;  Naturella: consumptieaardappel, plaagresistent in het loof  Agria: aardappel voor de industrie en de versmarkt, matig gevoelig voor plaag  Charlotte: vastkokende variëteit  Biogold: Deze bijna ronde aardappel met een gladde huid is een kruimig kokende aardappel en speciaal ontwikkeld voor de biologische en biologisch-dynamische landbouw

Voedzaamheid: trage koolhydraten De aardappel bevat een hoog gehalte aan zetmeel. Het zetmeel in de aardappel is echter een koolhydraat van het ‘trage type’, dat slechts langzaam door het lichaam wordt opgenomen. De knol bestaat voor 80 % uit water, bevat geen vetten en levert weinig calorieën. Vergeleken met eenzelfde hoeveelheid droge deegwaren of rijst bevatten aardappelen ongeveer de helft van de calorieën. Nuttig om weten is dat ongewassen aardappelen beter bewaren en meer hun smaak behouden.

32 organic > groenten en fruit

Verkoop biologische aardappelen groeit vooral in supermarkt…

De markt voor biologische aardappelen groeit erg snel, stelt Bart Nemegheer van De Aardappelhoeve. De Aardappelhoeve is gespecialiseerd in de verwerking, verpakking en verdeling van biologische aardappelen. “We zien de verkoop van biologische aardappelen groeien met 15 à 20 % per jaar. Helaas voor de biologische speciaalzaken zijn de groeicijfers grotendeels op conto van de supermarkten… Bart Nemegheer: “Het afgelopen jaar werden er in vele supermarkten biologische aardappelen opgenomen in het assortiment. Dat komt omdat de biologische aardappeltelers een succesvol jaar met een grote oogst achter de rug hadden en het prijsverschil met gangbare aardappelen eerder klein was. De gangbare aardappelteelt was vorig jaar minder succesvol en de grote vraag vanuit Rusland naar aardappelen (De Russische aardappelteelt werd afgelopen zomer getroffen door zware bosbranden en Rusland zag zich hierdoor genoodzaakt aardappelen te importeren). Dit duwde de prijs van gangbare aardappelen de hoogte in en verkleinde het vershil met de prijs van biologische aardappelen.

De supermarkten grepen deze kans en introduceerden gewassen bioaardappelen in zakjes van 2,5 kg. Het gemak en de relatief lage prijs van de in handige zakjes verkochte bioaardappelen, maakten ze tot een groot succes in de supermarkten. De biowinkels verkopen hun aardappelen meestal in bulk, waardoor het verkocht volume kleiner is. En ook bioconsumenten zijn niet ongevoelig voor convenience … Ons lijkt het dat biowinkels ook verpakte bioaardappelen zouden moeten verkopen.

Zeker omdat we we sinds kort ook composteerbare verpakkingen beschikbaar hebben…”

organic retail n째 11 Op woensdag 19 en donderdag 20 januari 2011 was het IJsselhallencomplex in Zwolle het decor van de jaarlijkse vakbeurs BioVak. BioVak is er jaarlijks voor ondernemers uit de biologische land- en tuinbouw, importeurs, horeca- en detailhandelondernemers in Nederland en buurlanden.

Biovak beurs in Zwolle inspireert de sector

BioVak 2011 stond in het teken van inspiratie voor de totale biologische keten.

De beurs werd geopend door de ambassadrice van Algerije, 25 plattelandsburgemeesters en een groep schoolkinderen. In totaal kwamen 17.283 bezoekers naar deze editie, een sterke stijging in vergelijking met vorige editie, aldus de organisatie.

Organic Retail was eveneens aanwezig op de beurs en maakte van de gelegenheid gebruik om de banden met zijn lezers aan te halen.

BioVak 2012 wordt opnieuw in Zwolle gehouden op woensdag 18 en donderdag 19 januari 2012.

Ook Organic Retail was aanwezig op Biovak!

beursnabeschouwing > biovak 2011

organic retail n° 11

De Europese biosector blikt terug op een meer dan geslaagde editie van Biofach en Vivaness in Nürnberg. De voedingsbeurs Biofach en zijn biocosmeticazusje Vivaness, trokken meer dan 44.000 bezoekers uit 131 landen, een lichte groei in vergelijking met vorig jaar. Het beursthema ‘kan bio de wereld voeden?’ werd uitvoerig besproken op symposia en conferenties.

Enkel bio kan de wereld voeden…

2544 exposanten op Biofach en 198 exposanten op Vivaness toonde eens te meer dat de biosector vandaag alles te bieden heeft om de wereld te voeden en te verzorgen. In die zin kan bio alleszins de wereld voeden: het aanbod bioproducten is vandaag zo divers en professioneel dat men in ieder geval qua aanbod niets tekort komt. En zoals we weten zet de biosector kwalitatief al langer maatstaven.

voedselrendementen van de biologische landbouw. Op de beurs bevestigden meerdere specialisten dat biologische voeding wel degelijk elke mond op aarde kan voeden. Wel zal de handel in voedsel op een andere manier georganiseerd moeten worden en zal plantaardige voeding een groter aandeel in ons dieet hebben. Deze conclusie werd enkele jaren geleden ook nog gemaakt door de Verenigde Naties.

Wereld van vandaag en morgen

Kleinschalige biologische landbouw

In het licht van de sterke bevolkingsaangroei op aarde de voorbije en toekomstige decennia was het thema niet meer dan logisch.

Tegelijkertijd heerst er in de gangbare voedingswereld heel veel scepsis over de mogelijkheid om de wereldbevolking te voeden met de

Net na Biofach presenteerde Olivier De Schutter, VN-voedselrapporteur voor het recht op voedsel zijn eindrapport en de conclusies zijn toch wel opmerkelijk. Om diverse redenen: zo prijst het rapport eigenlijk een kleinschalige biologische landbouwmodel aan, zonder daarbij het woord ‘biologisch’ te vernoemen. De rapporteur noemt het agro-ecology of ecologische landbouw. Blijkbaar is de term ‘biologisch’ nog steeds te beladen in sommige kringen…

Winnaar van de gratis chartervlucht naar Biofach en Vivaness In onze vorige editie kondigden we de chartervlucht naar Biofach en Vivaness in Nürnberg aan. Daarbij verlootten we één gratis deelname. Pierre Roberti van de landbouwcooperatieve Yerne uit Waremme (B) kwam als winnaar uit de bus en genoot van een gratis reis naar Biofache en Vivaness. De reis was een initiatief van TRADEFAIRS EXPOTRAVEL en DEBELUX (BelgischLuxemburgs-Duitse Kamer van Koophandel vzw). www.tradefairs.be

34 beursnabeschouwing > biofach 2011

35

Het geheim van afslanken en slank blijven?

HET GEHEIM VAN AFSLANKEN EN SLANK BLIJVEN?

Wat steltOndersteun het rapport:uw vetstofwisseling!

 Tegen 2050 zijn we met 9 miljard mensen. Kleinschalige landbouw OrthoCitrin is de oplossing.

De arbeidsproductiviteit van de industriële landbouw ligt veel hoger, maar kleinschalige landbouw levert hogere Beproefd extract opbrengsten per hectare op. uit de guttegomboom (Garcinia cambogia) m goed opneembaar hydroxycitroenzuur  Het toekomstige duurzame landbouwmodel moet de natuur imiteren in plaats van op industrialisering te mikken. Grootschaligebasisondersteuning landbouw gebruikt chemische meststoffen, pesticiden bij het afslanken en machines die mee fluctueren met de olieen gasprijzen. Agrohelpt op gewicht te blijven ecologieen… vervangt die dure technieken door natuurlijke bemesting u wordt er vrolijk van en bescherming van gewassen.  Landbouw heeft ook een sociale functie. Kleinschalige landbouw OrthoCitrin bevat Super CitriMax®, een gepatenteerd extrac kan een oplossing zijn om de armoede te bestrijden. Nu monoguttegomboom. U gebruikt 2 capsules, 2 à 3 maal per dag, ½ poliseert een klein aantal grote agro-industriële bedrijven alle voor deenmaaltijd. vruchtbare land kapitaal, terwijl kleine boeren meer en meer verarmen. Het gevolg is dat ze naar de stad trekken, waar hun een Samenstelling en dosering vermelden afbeelding even uitzichtloos leven wacht.

Kleinschalige landbouw+ kan boeren een hoger inkomen bieden, voldoende jobs creëren en voor diversiteit van het voedsel zorgen.  Meer liberalisering van de landbouwmarkt is een slecht idee.

Vrijhandel is vooral in het voordeel van de productieve landen met OrthoTherm een concurrentiële landbouw. De armste landen geraken daardoor als het ware verslaafd aan dethee, importguarana, van goedkoop en zo ondersteune Chroom, groene matévoedsel en damiana verwaarloost men zijn eigen landbouw.

Alle landen moeten zoveel apart - maar vooral samen - uw vetstofwisseling mogelijk zelfvoorzienend zijn.  Wereldwijd wordt 70 procent van onze waterreserves gebruikt mix van chroom met plantaardige steunpilaren voor uw voor irrigatie in de landbouw. In de ontwikkelingslanden loopt gewichtsbeheersing dat op tot 95 procent.Als er getalmd wordt met het uitwerken van begeleidt u naar eenzalslankere engeopolitieke een plattere buik een duurzaam landbouwmodel dit leiden taille tot grote ondersteunt uw vetmetabolisme conflicten door een tekort aan vruchtbaar land en vers water.

Ondersteun uw vetstofwisseling!

100% Natural

100% Natural

ORTHO THERM

ORTHO CITRIN

Active Support

Active Support

OrthoCitrin

Beproefd extract uit de guttegomboom (Garcinia cambogia) met zeer goed opneembaar hydroxycitroenzuur • basisondersteuning bij het afslanken • helpt op gewicht te blijven • en… u wordt er vrolijk van

en… geeft meer energie OrthoTherm bevat chroom en gestandaardiseerde extracten groene thee, guarana, maté en damiana. U gebruikt 2 à 3 caps morgens en ’s middags voor de maaltijd.

OrthoCitrin bevat Super CitriMax®, een gepatenteerd extract uit de guttegomboom.

U gebruikt 2 capsules, 2 à 3 maal per dag, ½ tot 2 uur voor de maaltijd.

Samenstelling en dosering vermelden + afbeelding

OrthoTherm

Voor een optimaal resultaat kunnen OrthoCitrin en OrthoThe elkaar gecombineerd worden.

Chroom, groene thee, guarana, maté en damiana ondersteunen elk apart -maar vooral samen- uw vetstofwisseling • mix van chroom met plantaardige steunpilaren voor uw gewichtsbeheersing • begeleidt u naar een slankere taille en een plattere buik • ondersteunt uw vetmetabolisme • en… geeft meer energie

OrthoTherm bevat chroom en gestandaardiseerde extracten van groene thee, guarana, maté en damiana. U gebruikt 2 à 3 capsules ’s morgens en ’s middags voor de maaltijd.

Samenstelling per capsule: Guttegomboom (Garcinia cambogia) Super CitriMax® 750 mg bestaan 450 mg hydroxycitroenzuur (HCA), 75mg calcium (als hydroxycitraat) en 105 mg kalium hydroxycitraat) Dosering: 2 capsules 2 à 3 maal per dag, ½ tot 2 uur voor de maaltijd in te nemen

Dit product is verkrijgbaar bij de betere natuurvoedingszaak, Biovita is exclusief distributeur voor Orthophyt BIOVITA Oostkaai 60, 8900 Ieper • Tel. : +32 (0) 57 20 06 75 Fax : +32 (0) 57 20 44 40 • www.biovita.be

seendesign.be

Voor een optimaal resultaat kunnen OrthoCitrin en OrthoTherm met elkaar gecombineerd worden.

organic retail n° 11 Afslanken en vet verbranden kan op twee manieren. Methode één: men let op zijn voeding en consumeert minder calorieën. Methode twee: men blijft evenveel eten maar verbruikt meer calorieën door te bewegen.

Een combinatie van de twee is natuurlijk het meest doeltreffend. Uiteindelijk komt het altijd neer op dagelijks meer calorieën verbranden dan dat men er verbrandt. En dan komt dat knagende hongergevoel als spelbreker…

Hoe kan men

afslanken zonder honger te lijden?

Vijftigers die het Mediterraan dieet volgden waren na twee jaar 6,5 kg meer gewicht verloren dan hun leeftijdsgenoten op een laag-vet dieet, en 4 kg meer dan diegenen op een laagkoolhydraat dieet. Een aantal voedingssupplementen kunnen op hun beurt hun steentje bijdragen aan een afslankdieet.

Guttegomboom onderdrukt de hunkering naar zoetigheden Een pareltje uit de Indische keuken is Garcinia cambogia of guttegomboom, ook bekend als Malabar Tamarind. Sinds eeuwen wordt de gedroogde schil van zoet-zure guttegomboomvruchten culinair verwerkt als smaakmaker.

Men weet dan ook al heel lang dat deze schil de gerechten een groter verzadigingsgevoel geeft. De plantaardige verbinding die hiervoor verantwoordelijk is, heet hydroxycitroenzuur.

Hydroxycitroenzuur vermindert niet alleen de eetlust maar vermindert ook de vetvorming in het lichaam.

Om het hongergevoel te beperken is het belangrijk om traag te eten en het dieetrantsoen over de volledige dag te spreiden. Veel zwaarlijvige personen eten te snel. Hun maag krijgt de tijd niet om de hersenen te laten weten dat er voldoende voedsel is opgenomen. Een spreiding van het dieet zorgt ervoor dat de maag nooit leeg is. Ook is het verstandig om hoogstens 500 calorieën per dag te weinig te eten.

Als men vet kwijt wil, moet men het lichaam dwingen om de vetreserves aan te spreken. Een kilogram vet komt overeen met 9000 calorieën.

Met een verstandig dieet (dagelijks 500 calorieën minder) duurt het ongeveer 18 dagen om 1 kilogram lichaamsvet te verliezen. Enkel deze lange termijn benadering is verantwoord. Voldoende fysieke activiteit inlassen voorkomt bovendien het gevreesde jojo-effect.

Meer plantaardige voeding Het Mediterrane of Aziatische menu, beiden rijk aan plantaardig voedsel, blijft de ideale basis voor een dieet. De voedingspatronen van beide keukens zijn verschillend, maar alle twee bevatten ze een rijk pallet aan voedingsstoffen die de stofwisseling op gang houden.

Een pareltje uit de Indische keuken is Garcinia cambogia of guttegomboom, ook bekend als Malabar Tamarind.

Hogere serotoninespiegel Voor personen die zich gemakkelijk overeten als men zich depressief voelt, is het hydroxycitroenzuur een aanrader. Depressieve gevoelens die samen gaan met angst, agressiviteit, vreetbuien en een hunkering naar zoetigheden wijzen op een tekort aan serotonine in het lichaam. Bij dagelijks gebruik van 4,5 gram extract uit de schil van guttegomboomvruchten (gestandaardiseerd op 60 % hydroxycitroenzuur) kunnen zwaarlijvige personen na 8 weken gemiddeld 5 kg aan gewicht verliezen. Heel opvallend hierbij is dat tegelijkertijd het serotonineniveau toeneemt. Dit zijn de resultaten uit kleinschalig klinisch onderzoek met dit extract. Inductie van een hogere serotoninespiegel is één manier waarmee hydroxycitroenzuur het hongergevoel helpt onderdrukken.

Serumgehalte aan serotonine (ng/ml)

Toename in serotoninespiegel na 8 weken guttegomboom (60% hydroxycitroenzuur)

350 350 250

Lagere calorie-inname dankzij lagere absorptie van suikers en vetten In streken waar theeceremonieën met groene thee of yerba maté thee als een cultureel fenomeen zijn ingeburgerd, komt men weinig personen met overgewicht tegen. Intussen weet men dat EGCG uit groene thee en nog te bepalen bestanddelen uit maté het rijpingsproces van de vetcel tegenhouden. Op die manier kan een jonge vetcel zich niet langer vullen met vetdruppeltjes. De vetopslag wordt geblokkeerd.

Bovendien bevatten groene thee en maté chlorogeenzuren. Dit zijn plantaardige verbindingen die de opname van glucose uit de darm belemmeren. Voorts wordt eveneens de absorptie van vetten door beide plantenextracten geremd. Vet en suiker uit de voeding worden daardoor in mindere mate opgenomen in uw lichaam, ze verlaten de darm via de stoelgang. Dit zijn dan toch al een paar calorieën minder.

Groene thee, maté en guarana activeren de stofwisseling Groene thee, maté en guarana bevatten cafeïne die uw metabolisme of stofwisseling verhogen.

Van cafeïne en maté is trouwens ook geweten dat ze in het lichaam vet laten verbranden in ruil voor warmteproductie. Ze stimuleren de thermogenese in bruin vet, zoals dit dan heet. Groene thee (vnl. het catechine EGCG), maté en cafeïne activeren ook nog eens de vetverbranding in wit vet. Wit vet is het meest verspreid in het lichaam. Het is vooral dit soort vet dat belangrijk is in verband met zwaarlijvigheid.

200 150 100 50 0

VOOR de test NA de test Grafiek. Kleinschalig onderzoek bij tien zwaarlijvige personen toont dat het 60 % hydroxycitroenzuurextract uit de schil van gutteboomvruchten het gehalte aan serotonine laat stijgen (dieet: 2000 kcal/dag; fysieke activiteit: 30 min. lopen/dag)

Wat gebeurt er in de vetcel?

Hydroxycitroenzuur voorkomt dat het lichaam vetten aanmaakt uit overtollige suikers in onze voeding. Wie veel rijst, brood, spaghetti, maar vooral zoetwaren consumeert, eet vaak veel meer suikers dan nodig. Een teveel aan suikers wordt opgeslagen onder de vorm van vet.

Met hydroxycitroenzuur wordt bijgevolg de vetopslag afgeremd. Ook stimuleert hydroxycitroenzuur de verbranding van lichaamsvet dat al aanwezig is.

Het Zuid-Amerikaanse preparaat YGD - Yerba maté met Guarana, aangevuld met Damiana - induceerde in onderzoek bij zwaarlijvige personen een vertraagde maaglediging, een sneller verzadigingsgevoel en een gewichtsverlies van 5 kg binnen een periode van 45 dagen.

Met hydroxycitroenzuur uit guttegomboomvruchten wordt tevens de glycogeenvoorraad in lever en spiercellen volledig aangevuld. De opslag van glycogeen in de lever signaliseert via zenuwsignalen een groter verzadigingsgevoel naar het hongercentrum in de hersenen.

Inductie van de glycogeenaanmaak is een tweede manier waarmee hydroxycitroenzuur het hongergevoel helpt onderdrukken een gecombineerd kalium/calciumzout van hydroxycitroenzuur uit gutteboomvruchten werkt beter dan het gewone calciumzout.

Besluit

Chroom voor een stabielere bloedsuikerspiegel

Referenties

Sterke schommelingen in de bloedsuikerspiegel veroorzaken eveneens een hunkering naar suikergoed. Dit kan met behulp van chroom vermeden worden. Chroom bevindt zich ondermeer in noten, alfalfa, paddenstoelen, groene bonen, wortelen, aardappelen, spinazie, broccoli, brouwersgist of als voedingssupplement.

38 dieet > vermageren

Een aangepaste plantaardige voeding kan wel degelijk het vetmetabolisme activeren en het hongergevoel onderdrukken. Dit in combinatie met extracten van de schil van guttegomboomvruchten, chroomrijke voeding, groene thee, maté thee, guarana- en damiana-extracten. Een activatie van de stofwisseling maakt bovendien energieker waardoor men ook makkelijker dat noodzakelijke dagelijkse half uurtje fysieke activiteit afwerkt.

Andersen T, Fogh J. J Hum Nutr Diet 2001; 14(3):243-50.

Anton SD, Morrison CD, Cefalu WT et al. Diabetes Technol Ther 2008; 10(5):405-12.

Diepvens K, Kovacs EM, Vogels N et al. Physiol Behav 2006; 87(1):185-91.

Pang J, Choi Y, Park T. Arch Biochem Biophys 2008; 476(2):178-85.

Preuss HG, Rao CV, Garis R et al. J Med 2004;35(1-6):33-48.

Soni MG, Burdock GA, Preuss HG et al. Food Chem Toxicol 2004; 42(9):1513-29.

Sugimoto S, Nakamura S, Yamamoto S et al. Chem Pharm Bull (Tokyo) 2009; 57(3):257-61.

Westerterp-Plantenga MS. Physiol Behav 2010 Feb 13.

Bio solidaire.

Een duurzaam engagement voor lokale landbouwers.

TerreNeuve.com

Emile Noël koos voor zijn zonnebloemolie voor een partnerschap met de biolandbouwers uit de Rhône vallei en het Middellandse Zeegebied.

In totaal zorgen 400 hectaren zonnebloemen voor de productie van onze zonnebloemolie. Met deze keuze ondersteunt Emile Noël de ontwikkeling van duurzame landbouw in de eigen regio.

De lokale verankering versterkt het sociaal weefsel, vermindert de vervuiling door transport en biedt een perfecte traceerbaarheid voor onze grondstoffen.

Een olie die van nature rijk is aan essentiële vetzuren en vitamine E. Heerlijk bij salades en rauwkost.

In het Bio-solidaire gamma vindt u tevens: olie om te bakken (frituren, sausen, wok) en binnenkort hennep en vlasolie.

www.emilenoel.com