Barbara Van Den Haute van Digitaal Vlaanderen licht belang Vastgoedinformatieplatform toe

“We gaan voor transparantie, kwaliteit en eenvoud”

In het voorjaar van 2021 gaf de Vlaamse overheid het startschot voor de bouw van een Vlaams Vastgoedinformatieplatform (VIP). Dat platform moet de informatiestromen in de sector digitaliseren en centraliseren om zo de doorlooptijd te versnellen en het proces kwalitatiever en eenvoudiger te maken. Het grootschalige digitaliseringsproject wordt gedragen door de vijf belangrijkste stakeholders in deze processen: CIB Vlaanderen, Fednot, de VVSG, het Vlaams departement Omgeving en Digitaal Vlaanderen, dat de ontwikkeling van het platform zal coördineren. Barbara Van Den Haute, administrateur-generaal bij Digitaal Vlaanderen, zoomt in op de stand van zaken in de ontwikkeling van het VIP en blikt al vooruit naar de uitrol ervan.

› Hoe is het idee voor het Vastgoedinformatieplatform ontstaan? Wat ligt er aan de oorsprong?

Barbara Van Den Haute: “Vandaag is het proces om informatie te verzamelen voor de verkoop van vastgoed verbrokkeld en administratief tijdrovend. Stedenbouwkundige informatie, informatie rond overstromingsgebieden, erfdienstbaarheden, ... wordt nu nog vaak manueel opgezocht bij de verschillende administraties. Dat is arbeidsintensief, het vertraagt het verkoopproces en het vergroot de kans op fouten. Je hebt vaak 4 maanden nodig tussen een compromis en de ondertekening van de akte bij de notaris. Dat dit zo lang duurt in ons land, komt onder meer doordat het verzamelen en controleren van alle vereiste attesten en informatie veel tijd vraagt. De gemeenten, vastgoedsector en de Vlaamse regering wilden daar samen verandering in brengen. Na een haalbaarheidsstudie is daaruit het vastgoedinformatieproject ontstaan. De digitalisering en centralisering van alle informatiestromen moet de doorlooptijd niet alleen versnellen maar ook het proces transparanter, kwalitatiever en eenvoudiger maken.”

› Hoe complex (of net eenvoudig) is het voor Digitaal

Vlaanderen om zo’n Vastgoedinformatieplatform op poten te zetten? Welke zaken worden zoal onderschat door de buitenwereld?

“Binnen Digitaal Vlaanderen is er heel wat ervaring en knowhow opgebouwd voor het verwerken en gebruiken van geografische data en persoonsgebonden informatie. Daarnaast zijn dit typisch projecten waar je in

een ecosysteem werkt, met veel verschillende stakeholders. Dat is spek naar onze bek bij Digitaal Vlaanderen. We kunnen bouwen op de generieke bouwstenen waar we al over beschikken, dat zorgt ervoor dat de doorlooptijd en ontwikkelingskost haalbaar blijft.”

“Om alle partners in het ecosysteem mee te krijgen, is er een goed begrip nodig van de sector. We onderschatten nooit dat er een diepe en soms complexe domeinkennis nodig is om een logisch, krachtig datamodel te bouwen dat voor alle stakeholders werkt. We willen absoluut een platform bouwen met onmiddellijke toegevoegde waarde dat een groot groeipotentieel heeft. Dit is een wetenschap, maar ook een kunst.”

› Welke grote voordelen zal het VIP met zich meebrengen voor de gebruikers? En welke voordelen zitten er specifiek voor de makelaars in?

“Het is een sprong vooruit voor kopers, verkopers en de hele vastgoedsector. De tijd tussen de beslissing om een vastgoed te kopen en de effectieve ondertekening van de akte zal drastisch worden ingekort. De digitalisering gaat niet over snelheid alleen. Ze zal ook de kwaliteit en de transparantie van de data verbeteren.

Een voorbeeld: een gemeente, vastgoedmakelaar of notaris stelt een fout vast of ontdekt verouderde informatie. Vandaag zal de notaris de nodige aanpassingen opnemen in de akte, maar niet altijd doorgeven aan de overheid. Dankzij de digitalisering zullen de vastgoedmakelaar en de notaris de mogelijkheid hebben om fouten en aanvullingen via het digitale platform te melden en zal de toekomstige gebruiker correcte data ontvangen. Ook informatie rond historische vergunningen, erfgoed en gemeentelijke heffingen zullen vlotter worden gedeeld. Zo krijgt de geïnteresseerde koper snel een correct beeld van het vastgoed.

Verder zijn er voor makelaars extra voordelen. Via het Vastgoedinformatieplatform kan een aanvraag gelanceerd worden voor elk Vlaams perceel. Makelaars zullen zich ook niet meer moeten registreren in verschillende gemeentelijke loketten of diverse aanvraagsystemen. Via automatiseringen, bronaansluitingen en ondersteuning voor de lokale besturen zullen we de doorlooptijden kunnen reduceren waardoor vastgoedinformatie sneller beschikbaar is. Tot slot wordt het vastgoeddossier volledig digitaal ontsloten en zal de informatieverstrekking over een perceel of pand gedigitaliseerd en meer geautomatiseerd worden. Dit betekent minder manuele tussenkomst en zorgt voor een aanzienlijke tijdsbesparing.”

› Wat is het tijdspad dat voorgesteld wordt? Worden er ook pilootprojecten opgezet in een aantal gemeenten?

“In oktober 2022 lanceren we samen met 30 steden en gemeenten een eerste versie van het Vastgoedinformatieplatform die reeds het volledige proces zal ondersteunen en waar heel wat centrale bronnen aan aangesloten zijn. Alle informatie zal reeds in het vastgoeddossier vervat zitten, dus wat niet door een centrale bron werd toegevoegd, werd door het lokale bestuur aangevuld.”

“De digitalisering gaat niet over snelheid alleen. Ze zal ook de kwaliteit en de transparantie van de data verbeteren.”

› CIB Vlaanderen is ook een belangrijke partner in dit project. Kan u de meerwaarde van de beroepsorganisatie toelichten?

“Als grootste beroepsorganisatie is CIB uitermate goed geplaatst als partner van de overheid om de digitalisering van de vastgoedsector mee te ondersteunen. CIB is een innovatieve partij , denk bijvoorbeeld aan de API Award van de Vlaamse overheid die jullie ontvangen hebben voor RealSmart. Daarom zijn wij ook tevreden dat CIB haar engagement toont en mee haar schouders zet onder het Vastgoedinformatieplatform. Met het platform zetten we belangrijke stappen in de digitalisering van vastgoedinformatie, en de vastgoedmakelaars hebben daarin een essentiële rol. CIB heeft de juiste expertise om als gateway te functioneren richting een duurzame digitalisering van de sector. Via de RealSmart applicatie is er een volledige integratie met het platform waardoor alle data eveneens beschikbaar zal zijn die in andere business processen gebruikt kunnen worden.”

› Wanneer is het project voor u geslaagd of zal dit een platform worden dat constant in evolutie zal zijn?

“Januari 2024 is een belangrijke mijlpaal want dan zullen niet alleen alle steden en gemeenten, maar ook de burgers met het platform kunnen werken. Pas wanneer alle gebruikers aangesloten zijn en de vooropgestelde meerwaarde van het platform duidelijk gerealiseerd wordt, dan is dit voor ons een geslaagd project.”