Consumententijdschrift over gezondheid Nr 5 - 2015, jaargang 12 | Prijs: â‚Ź 6
Extra vitamines aan te bevelen of toxisch?
Kinderen ze zijn en worden wat ze eten
Mariadistel voor de Cholericus
Xeno-oestrogenen Een tsunami van hormoonverstorende stoffen
VERMOEID ? Bio-Q10 / BioActive Q10* biedt je de oplossing Zonder stimulerende middelen !
*Gecombineerd met vitamine C dat bijdraagt tot een normaal energieleverend metabolisme.
Pharma Nord QH Active Q10 – Patented For-
Voor het behoud van een
GOEDE ENERGIEPRODUCTIE
vanaf
14,95 EUR
om vermoeidheid te verminderen. Bio-Q10 / BioActive Q10 - Coënzym Q10 • •
de best gedocumenteerde coenzym Q10 met bewezen biologische werkzaamheid
BE_Q10_Ad_LeefNu_148x210_0615
– Vitamine C • • •
voor een goede energieproductie ! voor mindere vermoeidheid beschermt tegen oxidatieve stress
Verkrijgbaar bij uw apotheker. Speciale promotie-verpakkingen beschikbaar tot uitputting voorraad.
Bio-Q10 Gold 100 mg – het zeer goed gedocumententeerde ubiquinone-product
Gratis doosje? Neem deel aan de wedstrijd op: www.pharmanord.be/quiz-q
Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: info-be@pharmanord.com
VOORWOORD Is onze voeding vergif? Onlangs las ik het boek “Slik je dat? Wat je niet mag weten over eten” van onderzoeksjournalist Joanna Blythman. Zij ging undercover in de voedingsindustrie en ontdekte dat er met onze voeding verschrikkelijk gerotzooid wordt. Eigenlijk weten de meesten van ons niets over hoe onze voedingsmiddelen bewerkt worden. Joanna vroeg zich af hoe ons eten wordt gemaakt. Wat gebeurt er met brood, vlees, fruit en groente voor het in de supermarkt komt? Ze ontdekte dat vrijwel alles wat je in de supermarkt koopt, ook producten die op het eerste gezicht gezond lijken, technisch en chemisch bewerkt is. Voedseltechnologen bedenken steeds nieuwe formules om voedsel beter te laten smaken, er aantrekkelijker uit te laten zien en langer houdbaar te maken. Zelfs de kant-en-klare fruitsalade, een gezonde keuze volgens veel mensen, wordt in een oplossing gedrenkt die het verkleuren van het fruit voorkomt zodat het er verser uitziet. De voorgewassen sla wordt tot acht uur lang in water met chloor geweekt zodat alle bacteriën dood zijn. Volgens Joanna weet de gemiddelde consument absoluut niet wat hij eet. Voedselproducenten zijn ook absoluut niet open over de bewerkingsprocessen, die in de meeste gevallen niet op het etiket zijn terug te vinden. Fabrikanten verschuilen zich achter octrooien en bedrijfsgeheimen. De ingrediëntenlijst van kant-en-klare maaltijden is ondoorgrondelijk en productieprocessen worden geheim gehouden. Voedselfabrikanten doen er alles aan om zo goedkoop mogelijk voedsel te produceren dat zo lang mogelijk vers blijft, zonder de consument het idee te geven dat hij vooral chemie aan het eten is. In haar boek geeft ze verschillende voorbeelden. We wisten al lang dat kant-en-klare voeding niet de beste keuze is, maar wat er in dit boek staat tart elke verbeelding. Als besluit kunnen we stellen dat we pure chemie aan het eten zijn. Dus indien we gezond willen blijven kunnen we beter verse, onbewerkte en onbespoten groenten en fruit eten en zelf ons potje koken, zoals onze grootouders deden.
Pascale Van den Heede
Hoofdredacteur
Referentie Blythman J. Slik je dat? Wat je niet mag weten over eten. ISBN: 9789077788493.
3
ie
rap Heilen mit Bakterien seit 1954
eu
he
Ni
w : M o no
t
PREBIOTICA MELKZUURBACTERIﾃ起 IMMUNOLOGISCHE PROBIOTICA VAGINAAL PROBIOTICUM
OUR CHALLENGE IS
energeticanatura.com
HEALTH
INHOUD
eid chrift over gezondh 6 Consumententijds jaargang 12 | Prijs: € Nr 5 - 2015,
Extra mines vita aan te bevelen
Nr 5 - 2015, jaargang 12
of toxisch?
nderen Ki den ze zijn en wor
wat ze eten
nn Voeding
Kinderen, ze zijn en worden wat ze eten.. 6
nn Opvoeding
Tips voor een samengesteld gezin..........10
el iadist Mar lericus voor de Cho en enrende ogersto -oestr nomi Xetsuna van hormoonv Een
stoffen
nn Gezonde recepten Alles draait om je hormonen . . ...............13
Romige kersensmoothie. . .......................13
nn Medisch Dossier
Nutritionele misverstanden bij (top)sporters - deel 3.. ............................15
Xeno-oestrogenen; een tsunami van hormoonverstorende stoffen..................18
We leven in een ‘tsunami van xeno-oestrogenen’ die onze gezondheid bedreigen, van vrouwenkwaaltjes tot allerlei vormen van kanker.
nn Fytotherapie
Welke plant past bij mij? ......................22
nn Toxiciteit
Extra vitamines aan te bevelen of toxisch?. . ...........................................27
Vooral vrouwen boven de veertig lijken hier kwetsbaar voor. Het goede nieuws is dat we zelf veel kunnen
nn Kort Nieuws
Economie versus gezondheid, een belangenconflict?...........................29
doen om dit te voor-
Verlaag je risico op kanker. Neem een hand noten per dag!..............30
Xeno-oestrogenen; een
komen. Zie artikel pag. 18.
tsunami van hormoon-
nn Bedrijfsinformatie Nieuw! BoxBites....................................30
verstorende stoffen.
Adverteerders Pharma Nord
Bio Q10 .......................................................................... 2
Energetica Natura
Symbiopharm.. ................................................................. 4
Mannavital
Ubiquinol Platinum.. ....................................................... 12
LeefNu is het tijdschrift voor
Nutrisan
SaffraMed.. .................................................................... 14
de consument die op een bewuste en gezonde manier
eFIOW
Monografiën .. .............................................................. 17
Energetica Natura
Acti-Mag Plus................................................................ 21
Aman Prana
Rudolf, Oral & Auris....................................................... 26
Ojibwa De Roeck
Udo’s Choice Microbiotica.............................................. 32
LeefNu
wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde voeding- en leefstijl en het gebruik van voedingssupplementen.
5
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Kinderen,
wat ze n e d r o w n e ze zijn
eten
Het gebruik van een gezonde voeding door kinderen heeft een grote invloed op hun ontwikkeling, hun welzijn en de ontwikkeling van degeneratieziekten op latere leeftijd. Tegenwoordig zijn veel kinderen te zwaar, reageren overgevoelig, vertonen druk gedrag, kunnen zich moeilijk concentreren of zijn agressief. Veel oorzaken worden er genoemd terwijl de meest logische, voeding, meestal vergeten wordt. Het belang van goede voeding wordt zwaar onderschat. Voeding heeft een grote invloed op de leerprestaties en het gedrag van kinderen. Welke voedingsstoffen heeft een kind met name nodig? Welke hebben een negatieve invloed? En kunnen we ze helpen om een zo optimaal mogelijke voeding te gaan gebruiken? Bij wie ligt de verantwoordelijkheid? De ouders, de scholen, de overheid en/of de voedingsmiddelenbedrijven?
6
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Hoe eerder, hoe beter Des te jonger er begonnen wordt met een goede voeding, des te makkelijker het kind het in het algemeen oppakt en des te meer effect het heeft. Kinderen groeien vanaf hun geboorte enorm. Afwisselend in lengte, omvang, intelligentie en qua lichaamssamenstelling. Logisch dus dat het lichaam goede bouwstoffen, brandstoffen, vitamines, mineralen en andere beschermende stoffen nodig heeft om een zo goed mogelijke basis te kunnen bieden voor de groei van dit alles en dat er een zo gezond mogelijk lichaam kan ontstaan. Belangrijk in de groeifase zijn eiwitten, essentiële vetzuren en micronutriënten maar ook vezels en celbeschermende stoffen. De praktijk laat vaak een heel andere voeding zien. Een voeding die veel (bewerkte) koolhydraten bevat, verzadigde vetzuren en arm is aan vitamines en mineralen, goede vetten en vezels. De voedselindustrie heeft voedingsmiddelen gemaakt tot voeding die voornamelijk bestaat uit bewerkte koolhydraten (o.a. brood, pasta en suikerbevattende producten), verzadigde vetten, transvetten en omega-6-vetzuren. Door de industrie wordt een minder gezonde voeding vaak aantrekkelijk gemaakt. Zo bieden supermarkten hebbedingetjes en verzamelacties aan, om de verkoop van deze voedingsmiddelen te vergroten. Welke voedingsstoffen bevorderen een gezond lichaam? Bepaalde voedingsstoffen spelen bij de groei en ontwikkeling van kinderen een belangrijke rol: Omega-3-vetten zorgen voor soepele celmembranen. Ze beïnvloeden dus iedere celfunctie positief, maar zijn met name belangrijk voor zenuwen, ogen en hersenen. Zo bevorderen deze vetten de communicatie tussen de zenuwcelbanen, in de hersenen verloopt hierdoor de communicatie gesmeerd. Voldoende inname van omega-3-vetten heeft een positieve invloed op leerprestaties en gedrag.
Voedingsmiddelen: vette vis (o.a. zalm, haring, makreel, sardientjes, ansjovis) walnoten, macadamianoten en lijnzaad. B-vitamines zijn belangrijk voor de werking van hersenen, zenuwstelsel en de energiehuishouding. Voedingsmiddelen: vlees, peulvruchten, noten, zaden en volle graanproducten. IJzer heeft veel functies in het lichaam. Het zorgt onder andere voor vervoer van zuurstof. Een tekort aan ijzer komt bij kinderen regelmatig voor en uit zich in moeheid, prikkelbaar zijn en zich moeilijk kunnen concentreren. Vitamine C (rijke voedingsmiddelen) bevordert de ijzeropname. Voedingsmiddelen: rood vlees, peterselie, peulvruchten en groene groenten. Groenten en fruit: bevatten veel vitamines, mineralen en andere kleine plantenstoffen zoals bioflavonoïden en antioxidanten. 7
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Boosdoeners Het lichaam van kinderen is nog niet volgroeid. Daarom zijn ze extra kwetsbaar voor de nadelige invloeden van bewerkte voedingsmiddelen. Geef je kind zo min mogelijk van de volgende vier ‘boosdoeners’. 1. Suiker heeft een slechte invloed op het gebit, gewicht en bevat weinig tot geen voedingswaarde. Het zorgt voor bloedsuikerschommelingen die vaak resulteren in een slechte concentratie, vermoeidheid en prikkelbaarheid. Suiker bevordert hyperactief gedrag en onderdrukt het afweersysteem. Ook remt het de opname van bepaalde goede voedingsstoffen. Suiker is volop aanwezig in frisdrank, snoep, koek, ijs en gebak. 2. Industrieel gemaakt voedsel zoals kanten-klare pizza, junkfood, snacks, zoutjes, candybars, energiedranken, frisdranken, koek en snoep, heeft geen of nauwelijks voedingswaarde en bevat vaak veel belastende kunst-
matige kleurstoffen, conserveringsmiddelen, smaakstoffen, zout, suiker, zoetstoffen en verzadigde vetten. 3. Cafeïne zorgt voor stemmingswisselingen en voor bloedsuikerspiegels die moeilijk stabiel te houden zijn. Verder berooft cafeïne het lichaam van vitamines en mineralen. Cafeïne komt voor in koffie, zwarte thee en cacao(producten). 4. Chemische toevoegingen en conserveringsmiddelen worden vaak toegevoegd om de smaak of het uiterlijk te verbeteren en/of het voedingsmiddel langer houdbaar te maken. Ze zijn vaak de oorzaak van allergieën, een slecht geheugen en hyperactiviteit.
Ideeën voor lunchtrommel of tussendoortje d Omeletrolletjes met vulling van vleeswaren of groente d Gekookt ei of een (gevulde) omelet d Groenteflensjes of groentekoekjes d Fruit, gedroogd fruit – ook in de vorm van een fruitspiesje d Stengels rauwkost met een dipsausje d Pitten, zaden en noten, liefst ongebrand en ongezouten.
8
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Hoe gaan kinderen gezonder eten? Hoe brengen we de kennis in de praktijk? Kinderen zijn erg beïnvloedbaar. Het voorbeeld dat ze krijgen van hun ouders, de informatie die ze op school krijgen aangereikt, de reclame die ze op de televisie en radio te zien en te horen krijgen en de acties waarmee de supermarkten allerlei lekkers aanprijzen zijn van grote invloed op hun eetgedrag en daarmee dus ook op de keuze die ze gaan maken als het gaat om voeding. Er is een belangrijke taak weggelegd voor al deze beïnvloedaars. In feite zijn we allemaal opvoeder: als ouder, als overheid, als school, als voedingsmiddelenindustrie en als supermarkt. Waar het om gaat is dat kinderen zicht krijgen op de nadelen/effecten van ongezonde voeding (op de lange termijn). En leren begrijpen waarom gezonde voeding belangrijk voor ze is. Welke winst en voordelen heeft het voor hen op korte en lange termijn. Op scholen zouden smaaklessen en kooklessen ingepland kunnen worden (tijdens knutsel-, of creatieve lessen). Het zelf maken van lekkere gerechten werkt stimulerend. Er zouden lessen kunnen
gegeven worden over gezonde voeding, informatie over waar ons eten vandaan komt en uitleg over welke groenten en fruit er zijn. Het schijnt dat veel kinderen niet weten wat een courgette of koolrabi is en denken dat meel waar brood van wordt gemaakt in de fabriek wordt gemaakt. Het (weer gaan) verstrekken van schoolfruit of groente in de pauze kan positief zijn wanneer gemeenschappelijk gezonde tussendoortjes worden gegeten. En wel het allerbelangrijkste is welk voorbeeld u als ouder geeft!
Referentie Graimes N. Brainfood voor kids. ISBN: 90.5871.265.6.
Auteur Petra Kersten, diëtist/orthomoleculair therapeut. Zie ook: www.petrakersten.com
9
OPVOEDING
Ka r la M ooy
n Tips voor ee
samengesteld gezin Een samengesteld gezin is geen kerngezin. Dat erkennen betekent het loslaten van allerlei plaatjes hoe het zou moeten zijn. Erken dat je als stiefouder niet de ouder bent. Dat je partner niet de vader of moeder van je kind(eren) is. Accepteer ook dat je verschillende verledens hebt. Dat de ouder een verleden heeft met de andere ouder van de kinderen. Een verleden dat je niet uit kunt en mag gummen. Natuurlijk delen ouder en kinderen herinneringen met elkaar waar de stiefouder geen plaats in heeft. Maak daar geen drama van. Zo is het geweest. En nu is het zoals het nu is.
Hebben jullie allebei kinderen die (parttime) bij jullie zijn, realiseer je dan dat beide gezinnen een verschillende cultuur hebben. Elk gezin heeft een eigen manier van doen, eigen humor, eigen gewoontes, eigen onhebbelijkheden. Het kan niet anders of je zult je af en toe verwonderen over hoe het er bij de ander aan toegaat. Blijf je verwonderen, ga je niet ergeren en probeer het niet te veranderen. Zeker als je kinderen al wat ouder zijn. Hebben jullie nog echt jonge kinderen dan heb je meer kans dat je samen nieuwe gewoontes, een nieuwe cultuur maakt. Neem de tijd om een band te vormen Natuurlijk wil je graag dat de kinderen goed kunnen opschieten met de stiefouder. Streef ook absoluut een goede band, maar wees realistisch. Zoek als stiefouder je eigen plek. En geef de kinderen ruimte om te wennen. Ruimte om iets niet leuk te vinden. 10
Het respecteren van de zorgen, verlangens en gevoelens van de kinderen is de beste manier om een band te kunnen krijgen met stiefkinderen. Respecteren betekent erkennen en er rekening mee houden. Wat iets anders is dan dingen laten omdat de kinderen het niet leuk vinden. Zoek een middenweg.
OPVOEDING
Ka r la M ooy
Stiefouder is geen ouder Dit betekent dat je als stiefouder geen opvoeder bent. Tenzij de kinderen heel klein zijn en je dat expliciet hebt afgesproken met je partner. Laat het opvoeden vooral aan de ouder(s) over. Die zijn in de positie om op te voeden. Zeker bij pubers kan het veel weerstand oproepen als je als stiefouder wilt opvoeden. Echter…dat betekent niet dat je alles maar moet laten gebeuren. Je bent namelijk wel deel van het samengesteld gezin. Dus jouw behoeften en zorgen zijn net zo belangrijk als die van de andere gezinsleden. Als je een kind wilt aanspreken op zijn of haar gedrag doe je dat niet omdat je opvoeder bent, maar omdat je last hebt van dat gedrag. Onderneem ook regelmatig iets alleen met je kind(eren) Dit is voor veel mensen een lastige. En misschien is het in jouw situatie niet of minder nodig. Maar onderschat het niet. Bied je kind(eren) in elk geval de gelegenheid. Zeker oudere kinderen hebben af en toe de behoefte om ‘onder ons’ te zijn. Vooral als ze op twee plekken te maken hebben met een samengesteld gezin. Hou je eigen grens in de gaten als stiefouder Je hoeft je niet liever voor te doen dan je bent of meer te accepteren dan goed voor je is, alleen voor de ‘lieve vrede’. Geef duidelijk je grenzen aan. Respect krijg je als je dat geeft, dus als je je stiefkinderen respecteert, maar ook door zelfrespect. Wees dus niet bang om daarin helder te zijn. Neem voldoende tijd als partners samen Jullie zijn een relatie begonnen om elkaar, niet voor de kinderen. Dus zorg dat je relatie niet in het gedrang komt. Neem voldoende tijd voor elkaar, onderneem iets zonder de kinderen. Wees eerlijk naar elkaar. Vooral in het begin kan het verleidelijk zijn om dingen niet uit te spreken om-
Zoek ‘ verbinding ’
dat je hoopt dat het vanzelf goed komt of omdat je de ander niet wilt kwetsen. Toch is eerlijkheid en respect voor elkaar de basis die je nodig hebt. Kiezen hoeft niet Als ouder kun je soms het gevoel hebben dat je klem zit tussen je partner en je kind(eren). Maar dat is schijn. Je hoeft niet te kiezen tussen je partner en je kind(eren). Of tussen jouw kinderen en die van je partner. Dat denken we alleen maar, omdat we nu eenmaal gewend zijn om in of/of te denken. Maar het is en/en. Neem dat altijd als uitgangspunt. Er is altijd een oplossing die tegemoet komt aan ieders behoefte. Veel praten is echt nodig Hoe vind je die oplossing? Vooral door boven tafel te krijgen wat er achter zit. Meestal wordt een behoefte gepresenteerd als iets wat vaststaat: “ik wil niet de andere ouder er ook bij is, want dan voel ik me niet op mijn gemak”. Wat dan helpt is onderzoeken wat daar achter zit: wat maakt dat je je niet op je gemak voelt? Is het angst dat je niet gewenst bent? Is het angst dat je niet gezien wordt? En zoek daar dan een oplossing voor. Kortom Wees realistisch en een beetje nuchter. Het is zoals het is. Maak het niet mooier maar ook niet slechter. Wees open naar elkaar, bespreek wat je dwars zit en wees bereid er samen uit te komen. Alleen al het samen oplossingen zoeken, werkt verbindend. En verbinding is wat je nodig hebt. Ook in een samengesteld gezin. Auteur Karla Mooy, www.ontspannenopvoeden.nl.
11
kwaliteit bovenal
Meer energie1 en een optimale celbescherming2 dankzij
Ubiquinol PLATINUM van Mannavital
- bevat 100 mg ubiquinol per capsule, Ubiquinol is de gereduceerde, direct actieve vorm van co-enzym Q10, verkregen door een natuurlijk fermentatieproces (Kaneka®) 1
met vitamine C dat bijdraagt tot een normaal energieleverend metabolisme en tot de vermindering van futloosheid en moeheid
2
met selenium en vitamine C die bijdragen tot de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress door vrije radicalen
60 caps €34,95
Ubiquinol PLATINUM van Mannavital is co-enzym Q10 van
de allerbeste kwaliteit en met directe werkzaamheid (Kaneka®), in combinatie met organisch, goed opneembaar selenium (seleniumgist) en met vetoplosbare vitamine C (ascorbylpalmitaat).
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek CNK 3160-066 Info: tel 056 43 98 52 - info@mannavital.be - www.mannavital.be
GEZOND E R EC EPT EN
Rine k e Dijk inga
Alles draait om je hormonen et (w)eet
at je h Het is maar d
Een romige kersensmoothie voor een gezonde nachtrust, of een broccolisoep om de gevolgen van stress te temperen. Dit is het eerste handboek dat leert hoe je met voeding en leefstijl de belangrijke hormonen in je lichaam positief kunt beïnvloeden. Met 100 heerlijke, supergezonde recepten voor jong en oud om de hormonen in balans te brengen. Of het nu gaat over je stemming, je slaap, je energieniveau, de snelheid van verouderen, je spijsvertering of je gewicht. Hormonale ontregelingen kunnen het dagelijks leven tot een nachtmerrie maken. In het boek laat auteur Rineke Dijkinga zien dat gezond en culinair perfect samengaan. Iedereen kan koken voor een betere hormoonhuishouding. De (h)eerlijke vegetarische- en vleesrecepten van Rineke Dijkinga zijn vernieuwend en creatief, maar bovenal 100% biologisch; met de natuur als uitgangspunt. Bij elk recept geeft ze informatie over de werkzame voedingsstoffen, veel tips en leuke wetenswaardigheden. Alles draait om je hormonen: Vanaf eind november verkrijgbaar. Prijs: e 31,95
Eén voorproefje Romige kersensmoothie Ingrediënten 100-150 ml zure zuivel (bij voorkeur rauwmelkse kefir of yoghurt, of anders biologisch)* • circa 200 ml kersensap (of ontpitte verse, diepvrieskersen, of kersen uit een pot)** • 1 avocado • 1 rode biet (voorgekookt) • 1 banaan • een paar verse muntblaadjes of 1 à 2 zakjes gedroogde pepermunt • 1 eetlepel lijnzaad- of hennepolie • 2 eetlepels havervlokken fijn • 2 eetlepels zonnebloempitten • 2 eetlepels pompoenpitten of noten * Rauwmelkse zuivel bevat een scala aan stoffen (probiotica en enzymen) die gepasteuriseerde of gesteriliseerde zuivel niet meer bevat. Voor het gros van de mensen is het dan ook veel beter te verteren. ** Als je kersen uit een pot koopt, giet dan alle siroop af en spoel ze een paar keer goed af. Anders krijg je zo veel suiker binnen dat elk heilzaam effect verloren gaat. Bereiding Doe alle ingrediënten behalve de havervlokken, de zaden en eventueel noten geleidelijk in de blender en pureer ze tot een romige massa. Doe de havervlokken, zonnebloempitten en pompoenpitten of noten in een hakselaar en haksel ze heel fijn. Doe ze vervolgens door je smoothie en meng nogmaals. Doe er eventueel een flinke scheut water door als je je smoothie dunner wenst.
13
Ervaar meer positieve emoties* * Saffraan ondersteunt een goede gemoedstoestand en helpt om een positieve instelling te behouden. Ook kurkuma brengt u mentaal in evenwicht.
Wat maakt SaffraMed zo verschillend van andere preparaten? Verbeterde stabiliteit en maximale biologische beschikbaarheid van curcumine door koppeling aan fosfatidylcholine uit soja (fytosoomproces)
Rechtstreeks actieve vormen van de vitaminen B6, B12 en foliumzuur
Organische zink gebonden aan zuivere L-methionine biedt een optimale biologische beschikbaarheid
Saffr’Active™ is een zuiver extract van saffraanstampers en uniek gestandaardiseerd op >2% crocine en >2% safranal
Cholecalciferol, de meest fysiologisch actieve vorm van vitamine D 30 caps: €24,95 CNK 3290-459
60 caps: €47,95 CNK 3290-467
1 capsule per dag, gedurende minstens 4 tot 6 weken
Verkrijgbaar bij uw apotheek Voor meer info zie www.nutrisan.com
MEDISC H D OSSIER
M a r nix De k e y z e r
bij
Nutritionele misverstanden (top)sporters deel 3
dranken e k ij r r e ik u s n va panning Het innemen en voeding voor een ins Suiker wordt in het lichaam afgebroken tot glucose en fructose waarvan glucose de belangrijkste energiebron is voor onze spieren en bijna alle organen. Alleen rode bloedcellen en darmcellen halen hun energie niet uit glucose. Eigenaardig genoeg kan ons lichaam – lees lever en spieren – slechts een halve kilo glucose opslaan in de vorm van glycogeen. Dit betekent dat een continue en gelijkmatige aanvoer van glucose onontbeerlijk is voor een normaal functionerend lichaam, en zeker voor een sportend lichaam! Om die redenen is onze bloedglucosehuishouding één van de belangrijkste mechanismen met betrekking tot onze gezondheid en sportprestatie. Balanceren van bloedglucosehuishouding Een gelijkmatige aanvoer betekent dat een te hoge aanvoer moet worden afgeremd en een te lage aanvoer moet worden verhoogd. Een te hoge aanvoer (hyperglycemie) kan schade berokkenen aan onze organen en leidt tot omzetting in vetten (overgewicht).
• Vermoeidheid, hoofdpijn, concentratiestoornis, emotiestoornis en zelfs flauwvallen omdat onze hersenen, de grote slokop van glucose, zonder brandstof komt; • Algemeen gevoel van zwakte en zelfs beven omdat onze spieren glucose nodig hebben om hun rusttonus te bewaren zodat wij niet in elkaar zakken; • Grote drang naar suiker en eten in het algemeen.
Een te lage aanvoer (hypoglycemie) zorgt voor te weinig energie voor onze organen en veroorzaakt:
Hyperglycemie
Hyperglycemie
Insuline
Stabiele glucosewaarden Inname suikerrijke voeding of drank Concentratieverlies Dipje
Start wedstrijd
Complete vermoeidheid
Hypoglycemie
Stemmingswisseling Nieuwe inname suikerrijke voeding of drank
15
MEDISC H D OSSIER
M a r nix De k e y z e r
In het lichaam zijn er veel enzymen betrokken bij het harmoniseren van onze bloedglucosestofwisseling: Om een te hoge glucoseconcentratie te dalen: • Insuline (alvleesklier) Om een te lage glucoseconcentratie te verhogen: • glucagon (alvleesklier) • adrenaline (bijnieren) • thyroxine (schildklier) • somatostatine (hypothalamus) • cortisol (hypofyse) Valt het u ook op dat we maar één systeem hebben om onze bloedsuiker te laten dalen en vijf systemen om onze bloedglucose te laten stijgen? Dit is omdat de mens in zijn evolutie – tot zeer recent – vrijwel nooit een hoge bloedglucosespiegel had omdat hij geen geraffineerde suiker at! Suikers voor een sportinspanning, wel oké? Wat gebeurt er als een sporter binnen het laatste uur voor zijn/haar inspanning suikers inneemt in de vorm van een sportdrank of koolhydraatrijk voedsel? 1. Er ontstaat allereerst hyperglycemie, (te) veel glucose in het bloed; 2. Deze hyperglycemie wordt verhoogd door de stress en spanning voor de wedstrijd; 3. Insuline wordt vervolgens aangemaakt door de alvleesklier om het glucosegehalte te dalen; 4. Maar! Als de wedstrijd begint en de spieren worden belast, dan kunnen de spieren glucose opnemen, zelfs zonder insuline! 5. Gevolg: alle glucose wordt naar de spiercellen gebracht. De aanvoer van glucose of de omzetting van vetten en aminozuren naar nieuwe glucose gebeurt te traag; 6. Hierdoor ontstaat er een hypoglycemie waardoor glucose als brandstof tekortschiet; 7. Spieren en hersenen kunnen niet zonder glucose waardoor zowel de mentale als fysieke prestatie zeer sterk daalt, ondanks een getraind lichaam! 8. Deze glucosedaling leidt tot het innemen van nieuwe suikerrijke dranken of voeding waardoor de glucosestofwisseling tijdens de inspanning voortdurend verstoord blijft met prestatieverlies als gevolg. 16
Let wel!
Het innemen van suikerrijke voeding of dranken mag wel in de laatste 5 minuten voor de inspanning omdat insuline eenvoudigweg niet zo snel kan aangemaakt worden. Het is wel zaak om in de laatste uren voor een sportinspanning géén directe suikers of koolhydraten te eten!
Orthomoleculaire adviezen voor de 4 sportinspanning
1
Drink géén sportdranken enkel puur water om je cellen vooraf te hydrateren;
2
Een goede sportdrank (incl. vitaminen en mineralen) in de laatste vijf minuten kan wel een extra ‘start-boost’ geven zonder problemen van suikerverstoring;
3
Laat 20 à 30 minuten voor de start een volle koffielepel kokosvet in je mond smelten, het zorgt voor een langdurige energie met een stabiele suikerstofwisseling;
Neem een magnesiumsupplement ongeveer een uur voor de start, het voorkomt spierverzuring, -krampen en –letsels;
4
Zoek een manier om di-stress (negatieve stress, spanning, angst) om te zetten in eu-stress (positieve spanning, enthousiasme, concentratie) omdat di-stress je suikerstofwisseling verstoort.
Volgend artikel Het volgende artikel in de serie “voedingsfouten bij sporters” zal gaan over wat een goede of een slechte maaltijd is voor een wedstrijd (LeefNu nr. 6, 2015).
Auteur Marnix Dekeyzer, voedings- en gezondheidstherapeut, www.vita-optima.be
€35 g.
102 p
€40
Onder hoofdredactie Walter O.M. Faché
HUIDPROBLEMEN VOORKOMEN EN ORTHOMOLECULAIR BEHANDELEN
Onder hoofdredactie Walter O.M. Faché
.
98 pg
Hebben kinderen met concentratiestoornissen psychofarmaca nodig Concentratiestoornissen hebben heel veel oorzaken en kunnen zeer goed orthomoleculair worden behandeld Orthomoleculaitr Biochemicus Walter O.M. Faché, HEOS
Oedeem, eczeem, acné vulgaris, psoriasis, levervlekken, vitíligo, spataderen, couperose, haemangioma senilis en cellulitis Orthom. Bioch. Walter O.M. Faché, HEOS Ir. Biochemie, Angélique De Beule
MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA ©Epigenetisch Faché Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschap, eFIOW Publi media Tessenderlo 2015
Reeds 121 monografiën MONOGRAFIEËN NUTRICEUTICA
Volg ze op onze website
©Epigenetisch Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen, eFIOW Publi Media, Tessenderlo België
http://www.efiow.be/publi-media/monografieen
eFIOW wil graag investeren in het natuurbehoud in Vlaanderen. Aangezien onze omgeving een directe invloed heeft op onze gezondheid trachten we mensen te sensibiliseren om onze leefomgeving epigenetisch gezond te houden. Wereldwijd gaan bossen er op achteruit. Ook in Vlaanderen vermindert nog steeds zowel de oppervlakte als de kwaliteit van de bossen! Daarom biedt eFIOW in 2015 haar klanten de mogelijkheid om samen met Natuurpunt te werken aan een betere morgen via het project: “Bos voor Iedereen” Door bij iedere aankoop van een eFIOW monografie te kiezen voor de opties: in zwart/wit (i.p.v. kleur) en/of recto verso (i.p.v. recto)
0m² 0 1 s d Re e os! b W eFIO
creëren we ademruimte voor onze leefomgeving. Met elke 4€ kan Natuurpunt 1m² bos aankopen en per 10 m² wordt er één nieuwe boom aangeplant. Op het einde van het jaar wordt er een boombeplanting georganiseerd, waar ieder die wenst op aanwezig mag zijn.
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
Xeno-oestrogenen; een tsunami
van stoffen e d n e r o t s r e v hormoon
We leven in een ‘tsunami van xeno-oestrogenen’ die onze gezondheid bedreigen, van vrouwenkwaaltjes tot allerlei vormen van kanker. Vooral vrouwen boven de veertig lijken hier kwetsbaar voor. Het goede nieuws is dat we zelf veel kunnen doen om dit te voorkomen. Wat zijn normale oestrogenen? Onze lichaamseigen oestrogenen zijn vrouwelijke hormonen die door onze eierstokken geproduceerd worden. In de puberteit zorgen oestrogenen ervoor dat de borsten van een meisje zich ontwikkelen en er meer vet op heupen en dijen komt. Als er voldoende vet aanwezig is dan start de eerste menstruatie. Als jonge meisjes overgewicht hebben, dan start deze eerste menstruatie dus eerder. Tegenwoordig zijn er al meisjes van 8 jaar die beginnen met menstrueren. Mogelijk hebben xeno-oestrogenen hier ook invloed op. Als je eierstokken met pensioen gaan, tijdens de overgang, dan dalen de niveaus van oestrogeen en progesteron. Wat zijn dan xeno-oestrogenen? Xeno-oestrogenen zijn stoffen in onze omgeving die dezelfde werking hebben als oestrogenen in ons lichaam maar die veel krachtiger zijn. Deze stoffen 18
zijn veelal afkomstig uit de petrochemische industrie want de basis ervan is aardolie. Aardolie is een oeroud natuurproduct; het wordt immers gevormd door resten van miljoenen jaren oude planten en dieren. Door bewerking van aardolie in de chemische industrie ontstaan producten als plastics, medicijnen, kleding, onkruidverdelgers, afwasmiddelen, bestrijdingsmiddelen, benzine, kleurstoffen, zoetstoffen, en smaakverbeteraars. Xeno-oestrogenen zitten ook in producten als zeep, shampoo, nagellak, cosmetica, allerlei verzorgingsproducten en parfum. Omdat dieren granen te eten krijgen die bespoten zijn met bestrijdingsmiddelen, bevatten vlees en melkproducten ook xeno-oestrogenen. Vandaar de term ‘tsunami van xeno-oestrogenen’! We ontkomen er niet aan, het is overal om ons heen. Ook ‘de pil’ bevat veel xeno-oestrogenen.
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
Teveel xeno-oestrogenen leidt tot oestrogeendominantie Voor hormonen in je lichaam én dus je gezondheid, is balans heel erg belangrijk. Deze balans is moeilijk te handhaven bij de aanvoer van zoveel xeno-oestrogenen. De belangrijkste balans die wordt verstoord in ons lichaam is oestrogeen ten opzichte van progesteron. Als er sprake is van teveel oestrogeen ten opzichte van progesteron spreken we van oestrogeendominantie. Door oestrogeendominantie wordt je lichaam langzaam vergiftigd, zéker als deze oestrogenen afkomstig zijn van buiten je lichaam. Ze kunnen ook afkomstig zijn uit je lichaam zelf, als er sprake is van overgewicht. In je vetcellen wordt namelijk ook oestrogeen aangemaakt. Heb je een stevig overgewicht dan is er dus sprake van nog méér oestrogenen in je lichaam. De kwalijke gevolgen van oestrogeendominantie Oestrogeen heeft een celdelende werking in je lichaam. Oestrogenen hebben immers gezorgd voor je borsten en dijen tijdens de puberteit. Dat was ook de bedoeling. Maar als er sprake is van oestrogeendominantie ontstaan er legio van klachten in je lichaam. De belangrijkste en meest voorkomende klachten zijn:
Vrouwen zijn kwetsbaar, vooral 40+ Vrouwen lijken kwetsbaarder voor oestrogeendominantie dan mannen omdat in de vrouwelijke hormoonhuishouding deze oestrogeenbalans meer bepaalt. Daarbij komen vrouwen in het algemeen meer in contact met cosmetica, parfums, verzorgingsproducten en huishoudelijk schoonmaakproducten. Allemaal xeno-oestrogenen. Vrouwen 40+ zijn extra kwetsbaar omdat vanaf deze leeftijd het hormoon dat oestrogeen in balans moet houden, het progesteron, van nature gaat dalen. Normaal gesproken daalt het lichaamseigen oestrogeen ook dus dat is geen probleem. Maar door alle xeno-oestrogenen en eventueel overgewicht wordt de balans uit evenwicht gebracht. Overigens wordt de daling van de kwaliteit van sperma bij mannen ook in verband gebracht met xeno-oestrogenen dus ook mannen ontkomen niet aan de negatieve invloed van xeno-oestrogenen.
• vermoeidheid en fibromyalgie • hoofdpijn • haarverlies • depressief • vocht vasthouden en opgeblazen gevoel • slecht functionerende schildklier • premenstrueel syndroom en polycysteuze-ovariumsyndroom (PCOS) • ziekten galblaas • laag libido • borstcysten • groter risico op borst- en baarmoederkanker.
19
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
Het goede nieuws… Je kunt zelf veel doen om deze tsunami van xeno-oestrogenen te verminderen. Mijn
1 Voeding Eet zoveel mogelijk biologisch, beperk het gebruik van rood vlees en zuivelproducten. Eet sowieso niet teveel vlees en vis. Kies voor producten uit glas in plaats van blik of pakken. Drink geen water uit plastic flessen. Verwarm niets in de magnetron maar zeker niet in een plastic bakje. Eet regelmatig fyto-oestrogenen zoals lijnzaad, gefermenteerde soja, alfalfa of peulvruchten. Eet veel groene groenten en koolsoorten; zij beschermen tegen kanker. Gebruik chlorella en spirulina als groene superfoods. 2
Huishoudelijke producten Gebruik zoveel mogelijk natuurlijke, milieuvriendelijke producten. Deze zijn doorgaans ook vriendelijk voor jou. Denk ook aan de luchtverfrisser, het schoonmaakmiddel en het wasmiddel. Of leer schoonmaken zoals onze oma’s dat deden: met citroen, azijn, zuiveringszout, uien enz. Met een paar druppeltjes etherische olie erbij ruikt het heerlijk.
6
tips aan jou:
je kunt afvallen. Zet stapjes op bovengenoemde drie gebieden. Het kan zijn dat je dan al langzaam begint af te vallen als je te zwaar bent. Drink voldoende water en/of kruidenthee en gebruik voldoende vezels.
5
Zoek een hormoonvriendelijker alternatief voor de “pil” als voorbehoedsmiddel.
6 Beweging Blijf vooral ook bewegen: door middel van bewegen en zuurstof voer je afvalstoffen af, hou je je stofwisseling in actie én je hormonen in balans.
3
Verzorgingsproducten en cosmetica Vermijd alles wat niet nadrukkelijk biologisch is. Verdiep je erin! Er zijn geweldig goede producten op de markt in allerlei prijsklassen die wél natuurlijk zijn. Gebruik tandpasta zonder fluor. Denk ook aan deodorant, shampoo, zeep ed. Gebruik je veel cosmetica en verzorgingsproducten; lees dan eens ter motivatie het boek “Giftige schoonheid” van Samuel Epstein (ISBN: 9789020204582).
4 Afvallen We denken dat we gezond worden door af te vallen. De waarheid is dat je eerst gezond moet zijn voordat Auteur Marjolein Dubbers, www.energiekevrouwenacademie.nl.
20
Natuurlijk ontspannen
Acti-Mag Plus
™
= Magnesium + Silicium + Taurine + B-vitamines -
Helpt om de vermoeidheid te verminderen Nodig voor een normale werking van het zenuwstelsel Ondersteunt de energievoorziening van het metabolisme Draagt bij aan een normale spierfunctie Voor een evenwichtige electrolytenbalans
energeticanatura.com
Dit is een
product
Fy tot h er a pie
J a a p S le gt
Welke plantast bij mij? p
Mariadistel (Silybum marianus)
Ieder mens heeft zo zijn eigen temperament. Van druk en zeer aanwezig tot stil en teruggetrokken, van zeer luchtig tot zwaar op de hand. En elke plant heeft ook zo zijn eigen energie. Planten kunnen verwarmend of verkoelend zijn, organen sterk prikkelen of juist tot rust brengen en invloed uitoefenen op ons emotionele gebied. Er zijn grofweg vier temperamenten te onderscheiden. Ieder mens heeft in principe alle vier in zich. Meestal komen één of twee temperamenten meer naar boven. Hoe sterker een temperament overheerst, hoe groter de onbalans. In deze aflevering van LeefNu staat het cholerische temperament centraal. In de vorige drie edities van LeefNu staan de andere drie temperamenten beschreven.
Een indeling in temperamenten: • Melancholicus: Aardetype: verbinding met de maag/darmen, spieren/gewrichten (zie artikel LeefNu 2, april 2015) • Sanguinicus: Lucht type: verbinding met luchtwegen, hart/circulatie (zie artikel LeefNu 3, april 2015) • Flegmaticus: Watertype: verbinding met lymfe, nieren en blaas (zie artikel LeefNu 4, april 2015) • Cholericus: Vuurtype: verbinding met de lever/gal.
22
Fy tot h er a pie
J a a p S le gt
De cholerische mens Stelt u zich eens voor: u houdt van actie, initiatief en u heeft een impulsieve dadendrang. U bent een snel en vurig type dat van sport en avontuur houdt. Bezig zijn en hard werken vindt u prettig, altijd heeft u wel nieuwe ideeën en uitdagingen. U heeft de energie veel tot stand te brengen. U neemt graag de leiding en drukt het liefst uw eigen plan door. Thuis zitten of de hele dag op kantoor ligt u niet. Naar buiten voor werk vindt u heerlijk, evenals flink sporten. Er stevig tegenaan en liefst winnen lucht u flink op. “Dan ben ik alles even kwijt”, zegt u dan. Als alles tegen zit en het niet lukt, wordt u kribbig of geïrriteerd. Vooral thuis komt dan wel eens de boosheid naar boven en reageert u zich af tegen uw partner of kinderen. Men noemt u dan een opgewonden standje. Gaat u naar de markt, dan geen getreuzel, u weet precies wat u nodig heeft. Een snelle grap, u betaalt, drinkt even een kop koffie in de brasserie en gaat weer. U bent gek op hartig eten. Lekker met kerrie of peper, op zijn tijd een pittige nasi of onderweg even stoppen voor een hamburger en een kop koffie. Maar ook dineren met familie of vrienden is een geliefde bezigheid. Er is aanleg om teveel te eten en te drinken. Het kan zijn dat u hier al erg moet opletten omdat uw bloeddruk en cholesterolgehalte te hoog zijn. Herkent u zich in dit beeld, dan past een overheersend ‘cholerisch’ temperament bij u. Om in balans te komen of te blijven bent u gebaat bij kruiden die verkoelen, rust geven en vooral de lever/gal en spijsvertering beïnvloeden. De lever/gal-verbinding Het cholerische temperament is sterk verbonden met de lever/galfunctie. Vooral als er veel onbehagen insluipt, zal boosheid/frustratie een rol gaan spelen. De behoefte aan prikkels, ook in de vorm van veel en hartig voedsel, alcohol en koffie zal sterker worden.
Hierdoor wordt de lever- en darmfunctie meer belast en zullen er reacties (boodschappen) uit deze systemen komen. Veel voorkomend is een zwakke eiwit- en vetvertering, problemen met de bloedsuikerspiegel(vermoeidheid), galstenen en hoofdpijn. Veel voorkomende klachten van de cholericus • Darmklachten, gasvorming, opgeblazenheid, ontstekingen; • Sterk wisselende ontlasting, vaak slap en plakkerig; • Rood hoofd, zweten in de nacht, benauwdheid; • Hoge bloeddruk, hartklachten, hoog cholesterol, arteriosclerose; • Stressklachten, burned out, depressie; • Onbalans in de seksualiteit; • Reumatische klachten, jicht; • Leverklachten, vetlever, ‘alcohol’lever.
23
Fy tot h er a pie
J a a p S le gt
De paardenbloem (Taraxacum officinalis) Zorgt voor gal en laat boosheid smelten In de Chinese geneeskunde ver voor Christus werd de paardenbloem ingezet om het bloed af te koelen bij zogenoemde ‘hitte’ aandoeningen. Vooral bij geelzucht, zweten en rode ogen. In de Middeleeuwen noemde men deze plant ‘pissenkruid’ vanwege de vochtafdrijvende werking. Traditionele fytotherapie In de hedendaagse fytotherapie wordt de paardenbloem ingezet bij spijsverteringsklachten die het gevolg zijn van een zwak werkende lever. De bitterstoffen (sesquiterpeenlactonen) activeren de lever tot meer galaanmaak en activeren de aanmaak van maag- en darmsappen. Dit is noodzakelijk voor een goede vetvertering en het voorkomen van galstenen. De bitterstoffen hebben tevens een gunstige invloed op de alvleesklier (enzymaanmaak). Daarnaast zorgen de kaliumzouten voor een verhoogde uitscheiding van vocht en urinezuren via de nieren (gunstig bij hoge bloeddruk en jicht). De symptomen & aandoeningen die bij het cholerische temperament passen, kunnen wij ook wel een ‘hittebeeld’ noemen.
‘In de Middeleeuwen
noemde men de paardenbloem pissenkruid vanwege de vochtafdrijvende werking
’
Mentaal/emotioneel Door de verhoogde aanmaak van gal helpt de paardenbloem vastgezette boosheid/frustratie (iets op de lever hebben) beter te verteren en rust te brengen in het overheersende temperament. Gebruik (blaadjes): De paardenbloem kunt u uitstekend gebruiken als thee van gedroogde blaadjes. Verse blaadjes kunnen prima in een salade gebruikt worden. Neem zo’n 5 verse blaadjes per dag gedurende zes weken. Een supplement of tinctuur van paardenbloem wordt meestal geadviseerd door deskundigen.
24
Paardenbloem (Taraxacum officinalis).
Combinaties met Taraxacum officinalis • Pepermuntblad bij galklachten, ontspant de darmen en is goed bij hoofdpijn; • Artisjok bij een te hoog cholesterolgehalte, slechte spijsvertering door leverzwakte.
Fy tot h er a pie
J a a p S le gt
Algemene tips
Mariadistel (Silybum marianus) is lief voor de lever Door de geschiedenis heen is de mariadistel ingezet bij leverzwakte, leverontsteking en geelzucht. In oude boeken spreekt men van ‘openen van stagnatie in de lever en de milt’. Je kunt zeggen dat iets zich heeft vastgezet in de lever en hierdoor het functioneren sterk wordt belemmerd. In onze tijd is mariadistel één van de meest wetenschappelijk onderzochte planten. De belangrijkste inhoudsstof is het zogenoemde ‘silymarine’, een verzamelnaam voor een aantal stoffen, dat een uitstekende werking heeft op een beschadigde, zwak werkende of gedegenereerde lever. Traditionele fytotherapie De Silybum marianus wordt ingezet bij zwakte of overbelasting van de lever. Denk hierbij aan acute of chronische leveraandoeningen, leverschade door bijvoorbeeld alcohol, drugs of medicatie (o.a. chemotherapie). Maar ook klachten als migraine, vermoeidheid, diabetes, huidklachten en depressiegevoelens kunnen een relatie hebben met een zwakke leverfunctie. Mariadistel is in staat de celstofwisseling van de lever te versterken en het ontgiftend vermogen te vergroten. Gebruik: meestal in de vorm van capsules of tinctuur. Vraag advies van een deskundige. Combinaties met Mariadistel • Citroenmelisse bij stress, opgewondenheid, opgeblazenheid en gasvorming; • Engelwortel bij spijsverteringsklachten (krampen), diabetes type 2, eetlustgebrek en spanning; • Duizendguldenkruid versterkt de aanmaak van maag/darmsap en gal.
voor de cholericus • Matig het gebruik van alcohol, koffie, suiker, vet eten en specerijen; • Ontbijt met yoghurt of kwark, drink verse munt- of citroenmelisse thee; • Eet een rauwkostsalade vóór de warme maaltijd; • Goede groenten zijn andijvie, witlof, artisjokken; • Neem een warm bad vóór het slapen gaan; • Zwemmen, paardrijden en kamperen zijn uitstekende bezigheden.
Verkoelende witlofsalade Ingrediënten 2 wortels grof geraspt (1 grote of twee kleinere) 1 á 2 struikjes witlof fijn gesneden (middelgroot) 1 flinke zacht zure appel grof geraspt 1 eetlepel olijfolie - 1 verse citroen (sap) Voor de dressing 6 eetlepels yoghurt - 1 teen knoflook (uitgeperst) 1 eetlepel honing - citroensap Bereiding Snijd de witlof fijn. Rasp de wortels en appel grof. Meng de groenten en appel met de olijfolie en de helft van het citroensap. Verdeel het op een platte schaal. Maak een dressing van de yoghurt, de rest van het citroensap en de honing. Pers er de knoflook in uit. Meng dit goed en verdeel het over de salade. Eet smakelijk.
Jaap Slegt is natuurgeneeskundig therapeut met traditionele fytotherapie als discipline. www.irisfyto.nl
25
“Deze 2 natuurlijke remedies van Amanprana heb ik altijd bij de hand “ Adem vrij met Rudolf! van Amanprana
Oral & Auris voor aften, tand en oor
Griep? Verkouden? Verstopte neus? Rudolf! verfrist en opent de verstopte neus snel. Vermindert loopneus en hoest. Verzacht de keel. Zet bacteriën en virussen effectief buiten spel. Bij verkoudheid en griep. Maakt slijm los. Geeft verlichting. Rudolf! wrijf je in onder de neus, op de borst, bovenrug, hals, keel en aan de voetzolen. Slecht slapen? Snurken? Slaapapneu? Ervaar ‘s nachts een diepe ademhaling. Vaarwel slaapproblemen, slapeloosheid en onrustig slapen. Rudolf! kruidenbalsem met 10 plantenextracten helpt. Ook bij kinderen.
Aften? Abces? Ontstoken tandvlees of kies? Pijnlijk en vervelend. Stress, minder weerstand, vermoeidheid, virussen en bacteriën kunnen de oorzaak zijn. Oral & Auris neemt de pijn weg en geeft virussen en bacteriën geen kans. Wrijf Oral & Auris op en rond de pijnlijke en ontstoken streek. Zowel in de mond als op wang en kaakbeen. Goed en vaak inmasseren. Oorontsteking, oorpijn, oorsuizen (tinnitus)? Met een wattenstaafje breng je Oral & Auris aan in, op en rond het oor en onder de neus. Om het uur herhalen. Weg is pijn en oorzaak met Oral & Auris, oliemengeling op basis van extra vierge kokosolie met 11 planten- en kruidenextracten.
AMAN PRANA
SERENE LEVENSKRACHT
100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100%❤ • 100% VEGAN • 0% JUNK Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu Info & inschrijven nieuwsbrief: www.noble-house.tk • Tel 00 32 3 653 25 41
TOXIC IT EIT
E ls Cor ne lis
Extra vitaminesof toxisch? n
aan te bevele
Mensen kijken vreemd op als ze horen dat ik (bijna) dagelijks extra vitamines en mineralen slik. “Moet dat wel? Is dat niet overbodig”, vragen ze kritisch. Of, sterker nog: “Is dat wel gezond? Kun je niet teveel vitamines nemen?” Een pasklaar antwoord kan ik hen niet geven. Ik wil in eerste instantie de context schetsen … om zo aan te tonen waarom extra vitamines en mineralen vandaag meer aan te bevelen zijn dan ooit.
Om te beginnen is onze industrievoeding rijk aan calorieën, maar arm aan nutriënten (zoals vitamines, mineralen, enzymes). Meer nog, fabrieksvoeding bevat massa’s belastende stoffen (antinutriënten) zoals gluten, sulfieten, chemische smaakverbeteraars of chemische bewaarmiddelen. Vooral geraffineerd voedsel is een grote boosdoener. Dit type voedsel rooft eerder vitamines en mineralen dan dat ze er aanlevert. Met als gevolg welvaartsziekten zoals hart- en vaatziekten, obesitas en depressie. De druk van onze levensstijl en omgeving
Laten we ook onze levensstijl even onder de loep nemen. Onze hectische levensstijl is uiteraard een bron van (chronische) stress. Maar ook factoren zoals de fabrieksvoeding die we hierboven aanhaalden, milieuverontreiniging, infectieziektes en topsport zetten ons lichaam zwaar onder druk. De vitamines en mineralen die eerst worden aange-
sproken in chronische stressituatie zijn vitamine C, B-vitamines en magnesium. Allemaal sleutelstoffen die het lichaam in grote hoeveelheden nodig heeft voor stressreductie, de opbouw van immuniteit, een gezonde huid, herstel van kraakbeen of sterke hart- en bloedvaten, om maar enkele voorbeelden te noemen. 27
TOXIC IT EIT
E ls Cor ne lis
Waardevolle stoffen gaan verloren Wegens tijdsgebrek is het nog moeilijk haalbaar om een evenwichtige voeding na te streven. Mensen koken snel hun potje, bijvoorbeeld in de microgolf, en maken veelvuldig gebruik van kant-en-klare producten vol belastende stoffen. In scholen en ziekenhuizen worden minderwaardige maaltijden voorgeschoteld wegens kostenreductie. Waardevolle stoffen als vitamines en mineralen komen in deze voeding nauwelijks meer voor. Het gevarieerde voedingspatroon dat we in de orthomoleculaire voedingswetenschap beogen, is vaak ver weg. Inmiddels is het ook duidelijk dat onze bodems sterk verarmd zijn aan voedingsstoffen. Mede een gevolg van de moderne landbouwtechnieken en het gebruik van kunstmest. Mineralen als selenium (een sterk antioxidant) en molybdeen (belangrijk voor onze ontgiftingscapaciteit) kunnen we dan niet meer voldoende met onze voeding opnemen. Mythes ontkracht Kortom: er zijn genoeg valabele redenen om onze dagelijkse voeding aan te vullen met een extra dosis vitamines en mineralen. Maar dan duiken de vele mythes op. EĂŠn hardnekkige is de mythe over een teveel aan vitamine C. Mag ik even ontkrachten? Vitamine C Een ‘teveel aan vitamine C’ verlaat het lichaam met de urine, zo wordt gezegd. Maar het vitamine C-verhaal zit veel genuanceerder in elkaar. Een gezond mens heeft minder vitamine C nodig dan iemand die onderhevig is aan infecties of een andere belasting zoals stress (in al zijn vormen). Het lichaam is immers slim: van zodra het verzadigd is met vitamine C zal de darm geen vitamines meer opnemen in het bloed. De vitamine bindt zich aan water en verlaat zo het lichaam. Dat heet de darmtolerantiegrens. Een gezond mens zal genoeg hebben aan 1000 mg vitamine C per dag. Maar nog veel meer mensen kunnen best een veelvoud hiervan gebruiken denk aan chronisch zieken, rokers, sporters, ploegenwerkers en bijvoorbeeld bejaarden.
28
drie tips
Enige voorkennis: Voor het correct gebruik van vitamines en mineralen is wel wat voorkennis vereist. Deze drie tips zijn een handige leidraad bij het kopen van een kwaliteitsvol product: 1. Koop geen vitamines/mineralen waar veel onnodige stoffen zijn aan toegevoegd (zoals smaakstoffen, kleurstoffen, vulmiddelen of lactose). 2. Informeer je over de therapeutische dosis die nodig is om een gezondheidsbevorderend effect te verkrijgen. Goedkope supplementen met lage dosissen laat je beter liggen. 3. Koop steeds de goede (en dus biobeschikbare vorm) van een supplement. Een goed voorbeeld is vitamine E. Koop hier de alfa vorm met alle 8 tocoferolen/componenten. Mijd het product dat slechts enkele tocoferolen of D,L alfa-tocoferol bevat. Deze laatste is in de natuur niet gekend dus het lichaam kan ze niet opnemen.
Als je bovenstaande regels in acht neemt , heb je meer kans een degelijk product in huis te halen. Een kwaliteitsvol voedingssupplement bied je een goede bescherming tegen tal van onzichtbare maar nefaste invloeden van buitenaf. Auteur Els Cornelis, www.foodful.be Meer informatie www.efiow.be/adres/9030-mariakerke-els-cornelis www.yourcoach.be/yourcoach-cafe/volgende-edities.php
Kort Nieuws
E ls Cor ne lis
Economie versus gezondheid
flict?
ncon een belange
Sla willekeurig een krant of tijdschrift open, en je wordt er attent op gemaakt: de omvang van chronische stress- en burn-outklachten neemt almaar toe. In vrijwel alle sectoren vallen mensen uit, al blijkt de ene sector risicovoller dan de andere. Onderwijs, de sociale of culturele sector: uit deze sectoren klinkt de noodkreet het hardst. En de achterliggende oorzaken die ze gemeen hebben, zijn van economische aard. De frisdrankautomaat die de meeste scholen uit financiële overwegingen niet willen wegdenken. De voedingsindustrie die zich met man en macht blijft verzetten tegen broodnodige vet’taksen’. De farmaceutische sector die misleidende artikels in de media probeert te publiceren. De overheid die nog steeds te weinig middelen vrijmaakt voor biolandbouw… De voorbeelden van de kloof tussen economische en gezondheidsbelangen zijn helaas legio. Het tij doen keren Uitvallen door stress lijkt ondenkbaar in de huidige socio-economische context. Er valt op het gebied van leefstijl veel te doen; de complementaire zorg heeft dit ondertussen wel begrepen. Zo hebben orthomoleculaire voedingstherapeuten* veel te bieden. Ze begeleiden mensen naar een optimaal voedingspatroon en levenswijze, met als doel: lichaam en geest maximale ondersteuning bieden. Ook coachingbureaus en vitaliteitsmanagers zetten in op het begeleiden van bedrijven. Maar zolang er overwegend economische belangen heersen, blijft het vechten tegen de bierkaai.
Bewustwording: een tegenbeweging Positief is dat steeds meer mensen bewuster omgaan met voeding en levensstijl in het algemeen. Ik noem het zonder blozen een tegenbeweging. De talrijke initiatieven van organisaties zoals voedselteams, EVA, de verpakkingsloze winkel en stiltehoeves… Feit is dat personen die al bewuster leven zich als eersten aangesproken voelen. Een veel grotere groep mensen vindt (nog) niet zijn weg hiernaartoe. Er moet dan ook meer aandacht zijn voor sensibilisering: een blijvend engagement van de reguliere en vooral de complementaire zorg. Auteur Els Cornelis, foodful.be *Het eFIOW (epigenetisch instituut voor orthomoleculaire wetenschappen) biedt als orthomoleculair instituut verschillende opleidingen met een unieke, wetenschappelijke kijk op voeding en gezondheid. Daarnaast streeft het eFIOW ernaar om de krachten te bundelen met orthomoleculaire artsen, tandartsen, therapeuten, consulenten, opleidingsinstituten, apothekers enzovoort. Een gezamenlijke aanpak die essentieel is om tot een integrale gezondheidszorg te komen. Zie voor meer informatie www.efiow.be
29
Kort Nieuws
Re da c t ie
Verlaag je risico op kanker per dag! nd noten
Neem een ha
“Kunnen noten beschermen tegen het ontstaan van kanker?” Dat onderzochten de medewerkers van de universiteit van Minnesota en zij bekeken daarvoor de gegevens van zo’n 30.000 patiënten. Hun conclusie luidt dat de consumptie van noten in het algemeen leidt tot een verminderd kankerrisico. Specifiek verlaagt regelmatig noten eten het risico op dikke darmkanker, baarmoederkanker en pancreaskanker. Amandelen, cashewnoten, hazelnoten, macadamia’s, pecannoten en pistachenoten ze bevatten allemaal veel vezels, eiwitten, mineralen, fytosterolen* en fenolen* (*kleine plantenstoffen). De meest effectieve nutriënten zijn waarschijnlijk vitamine E, selenium, quercetine, resveratrol en foliumzuur. Advies Neem minstens vijf keer per week noten (circa 28 gram per keer). Wees niet bang voor de caloriën! Een voeding die rijk is in noten verhoogt je lichaamsgewicht niet, het verhoogt zelfs je vetverbranding [3]. Koop rauwe, liefst biologische, noten.
Eén waarschuwing (Red.) Noten kunnen de vertering bemoeilijken doordat ze onder andere enzymremmers en fytinezuur bevatten. Sommige mensen krijgen na het eten van noten een opgeblazen gevoel, of zelfs diarree en buikpijn. Door rauwe noten te wassen of te weken, spoel je deze toxische stoffen weg.
De referenties van dit artikel kunt u opvragen bij Pascale Van den Heede: pascale@orthofytomedia.org B EDRIJfSinfor mat ie
Nieuw! BoxBites s tussendoortje
e Verantwoord bezorgd gewoon thuis
Lekker en gezond snoepen, hoe zorg je daarvoor zonder daar veel moeite voor te hoeven doen. Natuurlijk vind je in kookboeken en op verschillende websites tal van recepten van heerlijke tussendoortjes die vrij zijn van suiker, gluten en koemelk. Maar ja, daar moet je meestal wel een tijdje voor in de keuken staan. Soms heb je daar gewoon geen zin in. BoxBites omvat een box vind je altijd 18 lekkere en gezonde snacks, zoals voedingsrepen, nootjes, gedroogd fruit en chocolade. Je kunt de box eenmalig proberen of een abonnement nemen. Je bepaalt zelf of je de box elke week (e 27,00 per doos), elke twee weken (e 28,00 per doos) of elke vier weken (e 29,00 per doos) wilt ontvangen. Je hoeft niet thuis te blijven voor de tussendoortjes, want de box past gewoon door de brievenbus. Lekker makkelijk! Verzending in Nederland is gratis, voor België worden verzendkosten gerekend. Zie www.boxbites.nl 30
COLOFON
Uitgave van OrthoFytoMedia Nr 5 - 2015, jaargang 12 Verschijnt 6 x per jaar Uitgever OrthoFytoMedia Nieuwdorp 57 - 9190 Stekene Tel: +32 (0)3 808 41 43 info@orthofytomedia.org LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op een bewuste en gezonde manier wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan onderwerpen zoals beweging, opvoeding en milieu. De informatie in LeefNu in relatie tot ziekte en gezondheid is geen vervanging voor een medisch advies, diagnose of behandeling door een arts of therapeut. Hoofdredacteur Pascale Van den Heede, apotheker pascale@orthofytomedia.org Eindredacteur Walter O.M. Faché, biochemicus Redactieraad Walter O.M. Faché, biochemicus HEOS Pascale Van den Heede, apotheker Annemieke Meijler, natuurdiëtist Auteurs van dit nummer Petra Kersten Karla Mooy Rineke Dijkinga Marnix Dekeyzer Marjolein Dubbers Jaap Slegt Els Cornelis Lay-out en druk Françoise Biesbroeck, Het Letterhuis Beerveldestraat 19 - B-9160 Lokeren
Abonnementen Secretariaat OrthoFytoMedia Zie www.orthofytomedia.org Tel: +32 (0)3 808 41 43 info@orthofytomedia.org Prijzen België en Nederland Tijdschrift per post: 20€/jaar Tijdschrift online + archief: 15€/jaar Tijdschrift per post & online: 25€/jaar Jaarabonnement van januari tot december. Abonnementen worden automatisch verlengd voor een volledig jaar, tenzij schriftelijk wordt opgezegd ten laatste eind oktober van het lopende jaar. Advertentie aanvraag Pascale Van den Heede: pascale@orthofytomedia.org
Inzenden artikel? Wilt u schrijven voor het tijdschrift LeefNu; u bent van harte welkom. Neem bij voorkeur vooraf contact op met onze hoofdredacteur Pascale Van den Heede. Na inzending van uw artikel beoordeelt de redactie binnen twee weken of uw artikel in aanmerking komt voor plaatsing. Redactionele bewerking van de artikelen gebeurt in overleg met de auteur.
Disclaimer OrthoFytoMedia, de uitgeverij van LeefNu, verklaart dat de informatie in LeefNu op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Zij kan echter op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele onjuistheden in deze informatie. OrthoFytoMedia, haar medewerkers en de auteurs aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook die het gevolg is van handelen en/of beslissingen op basis van de inhoud van deze informatie Copyright Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming.
31
LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA
Udo’s Choice Microbiotica voor jong en oud!
CHILDREN’S BLEND voor kinderen 5-15 jaar
8 specifieke bacteriestammen met 4 miljard levensvatbare micro-organismen
ADULT’S BLEND voor volwassenen 16-55 jaar
8 specifieke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare micro-organismen
ADVANCED ADULT’S BLEND voor senioren 55 plus of een extra behoefte aan bifidobacteriën
9 specifieke bacteriestammen met 24 miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 8 HI-POTENCY
met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën
8 specifieke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 5 ZUIGTABLET
in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan L. Salivarius.
5 specifieke bacteriestammen met 1 miljard levensvatbare micro-organismen
BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwikkelde verschillende Microbiotica supplementen specifiek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhankelijk van de behoefte en de verschillende stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organismen zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.
WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:
•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifieke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies. •Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn. •Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname. •Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie voor meer informatie verkregen wordt. over de microbioticaproducten
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be