Consumententijdschrift over gezondheid Nr 6 - 2015, jaargang 12 | Prijs: â‚Ź 6
Gezond eten gaat ook over hoe je eet!
Fonio
de nieuwe quinoa
Eiwitten
onmisbare bouwstoffen voor ons lichaam
Ontmoeting met:
Gember
LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA
Udo’s Choice Microbiotica voor jong en oud!
CHILDREN’S BLEND voor kinderen 5-15 jaar
8 specifieke bacteriestammen met 4 miljard levensvatbare micro-organismen
ADULT’S BLEND voor volwassenen 16-55 jaar
8 specifieke bacteriestammen met 12 miljard levensvatbare micro-organismen
ADVANCED ADULT’S BLEND voor senioren 55 plus of een extra behoefte aan bifidobacteriën
9 specifieke bacteriestammen met 24 miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 8 HI-POTENCY
met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën
8 specifieke bacteriestammen met 30 miljard levensvatbare micro-organismen
SUPER 5 ZUIGTABLET
in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan L. Salivarius.
5 specifieke bacteriestammen met 1 miljard levensvatbare micro-organismen
BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS De wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert Udo Erasmus ontwikkelde verschillende Microbiotica supplementen specifiek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhankelijk van de behoefte en de verschillende stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organismen zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.
WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:
•Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifieke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies. •Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn. •Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname. •Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie voor meer informatie verkregen wordt. over de microbioticaproducten
VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK
Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be
VOORWOORD Beste lezers, We zitten midden in de feestperiode. Deze donkere dagen worden verlicht door de vele lichtjes binnen- en buitenshuis. Het is alweer het einde van 2015 en dat is voor mij een periode om te reflecteren en te mediteren op wat dit jaar mij bracht. Nieuwe vriendschappen en uitdagingen, vreugde en verdriet en ook het loslaten van gewoontes, situaties en wat mensen. Het bezien van de goede en minder goede dagen. Voor mij betekent het einde van 2015 het loslaten van onze tijdschriften Orthofyto en LeefNu. Vanaf januari 2016 worden beide tijdschriften uitgegeven door Uitgeverij Arcturus BV, de uitgever van het Nederlandse tijdschrift Vakblad voor de Natuurgeneeskundige (VNGK). Ellen Vunderink en Gerrit van Bemmel zijn directeur van Uitgeverij Arcturus. Gerrit is verantwoordelijk voor de zakelijke aspecten. Ellen houdt zich bezig met hoofdredactie en inhoudelijke aspecten en wordt hoofdredacteur van OrthoFyto en LeefNu. De doelstelling van Uitgeverij Arcturus met OrthoFyto is om de orthomoleculaire en fytotherapeutische boodschap in Vlaanderen en in Nederland op krachtige, eigentijdse en toegankelijke wijze te verspreiden. Ik wens hen veel succes toe en hoop dat zowel in Vlaanderen als in Nederland de tijdschriften een exponentiĂŤle groei zullen kennen. Met enige pijn in het hart neem ik afscheid. Ik heb met veel plezier als hoofdredacteur voor beide tijdschriften gewerkt. Hierbij wil ik iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan onze tijdschriften en in het bijzonder mijn collega Annemieke Meijler. Zij heeft mooi werk verricht onder andere in het redigeren van alle teksten. Ik wil haar danken voor onze fijne samenwerking. Met vertrouwen en enige nieuwsgierigheid stap ik 2016 in. Via deze weg wil ik jullie allen een gezellig en warm eindejaar toewensen en een goed begin van 2016.
Pascale Van den Heede
Hoofdredacteur
Indien u contact wenst op te nemen met Uitgeverij Arcturus, dan kunt u zich richten tot Ellen Vunderink via email naar evunderink@vngk.nl of naar Gerrit van Bemmel, via telefoonnummer +31 (0)6 83 53 22 90 of via email naar gvbemmel@vngk.nl.
3
Natuurlijk ontspannen
Acti-Mag Plus
™
= Magnesium + Silicium + Taurine + B-vitamines -
Helpt om de vermoeidheid te verminderen Nodig voor een normale werking van het zenuwstelsel Ondersteunt de energievoorziening van het metabolisme Draagt bij aan een normale spierfunctie Voor een evenwichtige electrolytenbalans
energeticanatura.com
Dit is een
product
INHOUD eid chrift over gezondh 6 Consumententijds jaargang 12 | Prijs: € Nr 6 - 2015,
Nr 6 - 2015, jaargang 12 Eiwitten, onmisbare bouwstoffen voor
nn Voeding
Gezondook gaat etenhoe je eet! over
ons lichaam............................................ 6
nn Medisch Dossier
Gezond eten gaat ook over hoe je eet!. . .12
Versterk je zelfgenezend vermogen op 5 niveaus..........................................16
Voedingsfouten bij sporters..................... 21
nn Fytotherapie
Ontmoeting met: Zingiber officinalis of gember ............................................24
nn Kort Nieuws
Cola voor betere opname medicatie?.....29
Fonio, de nieuwe quinoa?......................29
De levenskwaliteit van senioren. . ............30
Hormoonbalans voor vrouwen.. ..............30
Eiwitten
bouwstoffen onmisbare ons lichaam voor
Ontmoeting
met:
Gember
niweoquinoa Fonieu de
Elke ziekte, elk leven, is complex. Tientallen factoren hebben invloed en komen bij elkaar wanneer iemand ziek wordt. Vaak wordt er gekeken naar één aspect, waaraan gewerkt wordt. Voor één iemand kan dat werken. Maar het complex van factoren is voor iedereen anders. Van één ongunstige factor, zul je over het algemeen niet ziek worden. Wanneer je echter aan meerdere ongunstige factoren wordt blootgesteld, kan dat tot ziekte leiden. Henk Fransen (arts) onderscheid vijf niveaus die globaal voor iedereen gelden en waar je aan kunt werken: lichaam, gevoel, denken, relaties en ziel. Zie artikel “Versterk je zelfgenezend vermogen op 5 niveau’s” op pagina 16
Adverteerders Ojibwa De Roeck
Udo’s Choice Microbiotica................................................ 2
Energetica Natura
Acti-Mag Plus.................................................................. 4
eFIOW
Monografiën .. .............................................................. 10
LeefNu is het tijdschrift voor
Pharma Nord
D-Pearls .. ...................................................................... 15
de consument die op een bewuste en gezonde manier
Mannavital
Acuton.......................................................................... 20
Energetica Natura
Symbiopharm.. ............................................................... 23
Aman Prana
Shangri-La, Menta, Foeniculum, Alana............................ 28
Nutrisan
SaffraMed.. .................................................................... 32
LeefNu
wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde voeding- en leefstijl en het gebruik van voedingssupplementen.
5
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Eiwitten, stoffen voor ons lichaam ouw
Onmisbare b
Eiwitten bevatten belangrijke bouwstoffen. Ze zijn onmisbaar en spelen een belangrijke rol bij veel processen in ons lichaam. Dit artikel gaat uitgebreid in op de noodzaak van voldoende volwaardige eiwitten. Vragen die centraal staan zijn: wat zijn gezonde eiwitbronnen? Wie heeft relatief veel kans op een eiwittekort? Wat zijn uitingen van een eiwittekort? En hoe kunnen we een volwaardige voeding samenstellen die voldoende goede eiwitten bevat?
6
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Behoefte aan eiwitten De behoefte aan eiwitten verschilt per mens en is onder andere afhankelijk van leeftijd, groei en inspanning. Eiwitbronnen zijn onder te verdelen in dierlijke (vlees, vis, wild, melk(producten), kip en ei) en plantaardige producten (peulvruchten, soja, granen, noten en zaden). Eiwitten zijn opgebouwd uit 22 verschillende aminozuren. Er zijn essentiële aminozuren welke het lichaam niet zelf kan maken en niet-essentiële die het lichaam wel zelf kan aanmaken. Eiwitten in de voeding worden in de spijsvertering afgebroken tot aminozuren. Na opname worden deze aminozuren omgebouwd tot de eiwitten die nodig zijn voor verschillende functies zoals groei, herstel, onderhoud, het afweersysteem en het transport. Dierlijke eiwitten bevatten alle essentiële aminozuren. Het zijn volwaardige eiwitten en hebben een hoge biologische waarde. Dierlijke eiwitten kunnen ook zwaar verteerbaar zijn en belasten het milieu. Plantaardige eiwitten bevatten ook vitamines, mineralen en kleine plantenstoffen (fytonutriënten) die niet voorkomen in dierlijke eiwitten. Het combineren van dierlijke en plantaardige eiwitten is belangrijk. Waar zijn eiwitten voor nodig? Ons lichaam heeft voldoende aminozuren nodig. Ze zijn nodig voor groei, herstel en instandhouding van lichaamscellen en weefsels zoals spieren. Ook ons skelet, gebit, haren, nagels, huid en bloedvaten bestaan voor een groot gedeelte uit eiwitten, evenals enzymen en hormonen.
De belangrijkste functies: • Groei, herstel en onderhoud Lichaamsweefsel als huid, spieren en organen bestaan voor een groot deel uit eiwitten. De (dagelijkse) schade die hieraan ontstaat, wordt hersteld door eiwitten. Daarnaast zijn eiwitten nodig voor de groei van weefsels. Zo hebben zwangere vrouwen, kinderen in de groei, sporters die hun spiermassa willen vergroten en bijvoorbeeld mensen die herstellen van een operatie, een grotere eiwitbehoefte. • Afweersysteem Eiwitten spelen een belangrijke rol in het immuunsysteem. Wanneer er bacteriën en virussen het lichaam binnendringen, worden deze onschadelijk gemaakt door antilichamen. Antilichamen worden opgebouwd uit aminozuren. • Transport Eiwitten spelen een belangrijke rol bij transport door het lichaam. Het eiwit hemoglobine is zo’n voorbeeld. Het komt voor in de rode bloedcellen en is verantwoordelijk voor het zuurstoftransport in het lichaam.
Uitingen van een eiwittekort zijn onder andere: • Zwakke, snel brekende nagels • Slechte wondgenezing • Bloedarmoede • Verminderde weerstand • Vochtophoping • Groei-achterstand
7
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Wie zijn kwetsbaar voor een eiwittekort? • Zwangere vrouwen • Kinderen in de groei • Mensen die moeten herstellen van een ziekte of operatie • Ouderen • Sporters • Vegetariërs en veganisten: plantaardige eiwitten bevatten namelijk minder essentiële aminozuren dan dierlijke eiwitten. Vooral kinderen, zieken en ouderen hebben het nadeel dat ze vaak onvolwaardig eten: ze eten kleinere hoeveelheden en vinden niet alles lekker. Ook eten ze vaak veel bewerkte producten die relatief weinig eiwitten bevatten.
De verschillende eiwitbronnen In de “Eettabel” van het Voedingscentrum [1] staan per leeftijdscategorie de eiwitbehoeftes vermeld. In deze Eettabel staat ook een overzicht met de hoeveelheid eiwitten per voedingsmiddel per verstrekkingseenheid. Hieronder een algemene beschrijving per voedingsmiddelengroep. (Wild) vlees Het vlees van dieren die werkelijk hebben gevlogen, gerend of gezwommen en weinig granen hebben gegeten, heeft een betere vetzuursamenstelling dan dieren die stil hebben gestaan/gelegen (bio-industrie). Ook dieren die een gezonde biologische (bij)voeding hebben gekregen, hebben een gezondere samenstelling van hun vlees. Uit onderzoek [2] blijkt dat de consumptie van bewerkt vlees en rood vlees meer risico geeft op het ontstaan van kanker. Kies dus bij voorkeur biologisch vlees. Beperk het gebruik van rood vlees (rund, varken, lam, paard, schaap en geit) tot maximaal 2 keer per week. En kies beperkt voor bewerkt(e) vlees(waren) zoals (rook)worst.
8
Kip & gevogelte Gevogelte zoals kip levert “wit vlees”. Ook voor dit vlees geldt dat als het dier vrij bewogen heeft en goed gevoed is (biologisch), het vlees kwalitatief beter is. Eieren Op basis van oude inzichten wordt vaak gedacht dat het verstandig is om maximaal 3 eieren per week te eten. Vanwege het cholesterol in de eidooier zou frequent eieren eten het cholesterol in het bloed verhogen. Dit is onjuist. Frequent eieren eten, is juist aan te raden omdat eieren een hele mooie bron zijn van alle essentiële aminozuren. Vis Vis is een goede eiwitbron. Het bevat veel verschillende aminozuren en de vetten die in vis voorkomen zijn vaak onverzadigd. Kies voor wild gevangen vis of biologische kweekvis. Vette vissoorten zoals zalm, haring, makreel, sardientjes en ansjovis, zijn een rijke bron van omega-3-vetten. Noten & zaden Noten en zaden zijn een goede bron van aminozuren en goede onverzadigde vetten. Ze zijn wel zwaar verteerbaar waardoor je geen grote hoeveelheden kunt eten. Granen Granen bevatten lectinen en fytaten. Lectinen kunnen ontstekingsprocessen veroorzaken in de darm waardoor uiteindelijk een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm ontstaat. Het immuunsysteem kan hierdoor extra geactiveerd worden. Fytaten gaan een binding aan met mineralen en kunnen op die manier een mineralentekort veroorzaken. Hoewel granen eiwitten bevatten, behoren ze niet tot de aanbevolen eiwitbronnen.
VOEDING
P e t r a Ke r s t e n
Quinoa daarentegen is geen echt graan maar behoort tot de zaden. Het bevat veel eiwitten en vezels. Het is de enige “soort van graan” welke een compleet aminozurenprofiel bevat en is daardoor een goede eiwitbron.
Dit breekt de melksuiker lactose af. De productie van dit enzym neemt af na het 1-3e levensjaar. Dit maakt dat melk in het algemeen slecht verteerd wordt. Een dagelijks grote zuivelconsumptie tast meestal de darmen en het immuunsysteem aan. Voor herstel van deze weefsels is opnieuw eiwit noodzakelijk. De melk van geiten en schapen bevat een andere samenstelling die de meeste mensen makkelijker verteren. Vegetarische burgers en balletjes Veel kant en klare vegetarische vleesvervangers zijn gemaakt van koemelk of tarwe. Dit zijn geen volwaardige voedingsmiddelen, zie voorgaande alinea’s.
Conclusie
Peulvruchten Peulvruchten als linzen, kikkererwten en bruine bonen, bevatten zeepachtige stoffen, de saponinen. Deze kunnen ontstekingsprocessen veroorzaken in het lichaam als gevolg waarvan de doorlaatbaarheid van de darm toeneemt (verhoogde kans lekke darm). Neem niet vaker dan 1-2 keer per week iets van peulvruchten. Melk en melkproducten Koemelk en koemelkproducten (o.a. yoghurt, vla en kaas) zijn altijd beschouwd als een rijke eiwitbron. Koemelk bevat echter het eiwit caseïne. Door caseïne wordt de vertering bemoeilijkt en vermindert de opname van mineralen. Voor de vertering van melk is tevens het het enzym lactase nodig.
Combineer dierlijke en plantaardige eiwitbronnen. Kies als ontbijt en lunch afwisselend voor brood, kwark/yoghurt met noten en/of fruit, een maaltijdsalade of maaltijdsoep. Broodbeleg kan variëren van magere vleeswaren, magere geiten-/schapenkaas, noten-/zadenpasta, ei (gekookt of gebakken) en groente. Neem als tussendoortje een handje noten of fruit. En kies voor plantaardige granendranken in plaats van melk. Kies voor biologisch vlees van dieren die veel bewogen hebben en wild gevangen vis. Neem zo min mogelijk bewerkt vlees. Wissel bij de warme maaltijd vlees, vis, gevogelte, ei en vegetarisch af. Referentie 1. Eettabel. Voedingscentrum. 2011 2. https://www.kwf.nl/over-kwf/pages/standpunt-kwf-rood-vlees.aspx Auteur Petra Kersten, diëtist/orthomoleculair therapeut. Zie ook: www.petrakersten.com
9
WIMED-EFIOW Wetenschappelijk Informatieve Orthomoleculaire Medische Databank Faché Instituut
Orthomoleculaire online bibliotheek met meer dan 7000 wetenschappelijk onderbouwde artikelen. Orthotips en –trends van de jaarboeken 2009 tot en met 2014 verzameld en aangevuld met de nieuwste trends en adviezen. Uiteenlopende onderwerpen: voedingsmiddelen, voedingsstoffen, gastronomie, fyto, ziektebeelden, suppletie en voedingsaanvullingen, toxiciteit, detoxicatie, biochemie, losoe, energie, diagnostiek, ecologie, ortholosoe, cosmetica, sport, dierenvoeding, bio-bouwen en elektromagnetisme Met een verjnde & gebruiksvriendelijke zoekmachine Een online ortho-encyclopedie waarbij ziektebeelden overzichtelijk en systematisch worden bijgewerkt met praktische voedings-, leefwijze-, en suppletie adviezen die permanent worden ge-update. Maandelijks worden nieuwe ziektebeelden toegevoegd. NIEUW vanaf oktober 2015! Interactieve eFIOW voedingsdriehoek en online kookboek: met maandelijks nieuwe recepten, artikelen, voedingstips en bereidingstechnieken.
Word nieuw WIMED-lid vóór 15-02-2016 en betaal slechts €110* per persoon i.p.v. €140 en geniet van de volgende voordelen: 1. Toegang tot de WIMED-databank & de unieke online encyclopedie (gesloten website) gedurende 1 jaar 2. Maandelijkse digitale nieuwsbrief met orthomoleculaire tips, voedingsadviezen, nieuwe supplementen 3. Voor artsen en therapeuten: vermelding van uw naam op de open eFIOW website 4. Gratis e-monograe: (t.w.v. €30) “De eFIOW voedingsdriehoek® gastronomisch toepassen in de keuken” ® * Bestaande WIMED leden betalen slechts €130 bij jaarlijkse vernieuwing van hun WIMED abonnement.
Bestellen van de WIMED winterpromotie kan via: secretariaat@eow.be of 013/29 29 42 * WIMED winterpromotie is geldig van 01-12-2015 t.e.m. 15-02-2016 Elke persoon ontvangt een persoonlijke login en paswoord, nadat het eFIOW het bedrag van €110 heeft ontvangen.
eFIOW INFO AVOND www.
.be
Epigenetisch Faché Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschap
De meest complete opleiding over
Voeding en gezondheid
a 25 jan. M Het eFIOW is een Orthomoleculair o��eidingsins�tuut dat steunt op 25 jaar
eigen ervaring en gestoeld op de kennis van tweevoudig nobelprijswinnaar Linus Pauling. Van zijn ins�tuut zijn wij het enige erkende ins�tuut in België.
Op deze avond zullen wij toelichten wat wij u als cursist kunnen bieden door ons opleidingsaanbod te overlopen. Uiteraard is er ruimte voor uw vragen en mogelijkheid tot inschrijven aan aantrekkelijke voorwaarden.
PLICHT
RIJVEN VER g maar INSCH
n GRATIS toega
Inschrijven kan via: 013/29 29 42 secretariaat@efiow.be
Programma: 19u30 Verwelkoming 19u45 Nieuwe opleidingen in Oost Vlaanderen door Angélique De Beule 20u15 Info Epigene�sch gezondheidscoach door Leen Vercruysse 20u45 Info nieuwe workshops (Bachbloesems, lymfedrainage) door eFIOW Team 21u15 Vragen, inschrijvingen 22u00 Afslui�ngswoordje met natje en droogje
Wie zich ter plaatse inschrij� voor NIEUW Adres: een opleiding krijgt e�tra kor�ngen Kapelledreef 7B alsook verschillende monografieën 9960 Assenede zijn te koop aan promoprijzen.
BTW BE0505.700.491
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
Gezond etenk over hoe je eet! gaat oo
Wees eerlijk; hoe vaak eet jij terwijl je met je hoofd ergens anders bent? Lunch jij regelmatig achter je computer of ontbijt je in je auto? Worstel jij met je energieniveau terwijl je toch écht gezond eet? Kijk dan ook eens naar de manier waaróp je eet. Er komt steeds meer wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat dit een groot verschil kan uitmaken voor je vitaliteit en gezondheid.
Multitasken is niet handig Ongezonde gewoontes die een relatie hebben met overgewicht zoals overeten en emotie-eten worden beïnvloed door de aandacht die je hebt voor voeding en de manier waarop je eet. Minder eten wordt een stuk makkelijker door met aandacht, dus mindful, te eten. Met aandacht eten is meestal ook veel gezonder. Volle maag geeft niet altijd een voldaan gevoel Ken je het gevoel dat je hebt gegeten maar je niet voldaan voelt? Het hormoon leptine is verantwoordelijk voor dit gevoel van voldaan zijn. Als je gegeten hebt geeft leptine een boodschap aan je hersenen dat er voorlopig genoeg energie in het lichaam is.
12
Een gevoel van voldaan zijn na een maaltijd krijg je niet alleen van een volle maag. Al je zintuigen zijn betrokken bij jezelf goed voeden: je ogen, neus, mond, smaakpapillen en zelfs je oren. Als je gedachteloos je maag vult, krijgen je andere zintuigen als het ware onvoldoende ‘voeding’ waardoor ze je met een gevoel van ‘onvoldaan zijn’ achterlaten. Geen wonder dat je lichaam dan blijft zeuren om een tussendoortje of dat je de volgende maaltijd misschien teveel eet om deze behoefte te vervullen. Overigens zorgt een gebrek aan vitamines en mineralen ook voor een gevoel van onvoldaan zijn. En een teveel aan suikers, vooral fructose, verstoort de werking van leptine. Wees voorzichtig met zoetigheid dus, maar ook daarmee kan mindful eten je helpen.
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
De wet van de afnemende meeropbrengst Ken je de wet van de afnemende meeropbrengst? Deze economische wet zegt dat op een gegeven moment méér van iets, geen meeropbrengst meer geeft. In termen van voeding: het eerste chocolaatje is het lekkerste. Het tweede waarschijnlijk ook nog. Maar vanaf het derde begint de meeropbrengst (in het geval van een chocolaatje: ‘genot’) af te nemen. Het tiende
10
chocolaatje geeft geen genotsgevoel meer, misschien ben je tegen die tijd zelfs misselijk. Met aandacht eten betekent dat je veel beter voelt of de volgende hap je extra meeropbrengst geeft of niet. Je zult merken dat je van gezonde, onbewerkte voeding dan best veel kunt eten, maar ook dat je van fabrieksvoedsel al snel genoeg hebt.
Tips om met meer aandacht te eten
Zoals met alles: oefening baart kunst en dit geldt ook voor met aandacht eten. Hoe vaker je het doet hoe makkelijker het wordt. Uiteindelijk ga je je ook aan deze gewoontes houden zonder dat je er verder bij na hoeft te denken. Kies er twee of drie uit die je aanspreken en begin er vandaag nog mee. Je kunt er later altijd een paar aan toevoegen. Doe het stapje voor stapje.
1
2
Sta even stil bij het voedsel dat je gaat eten Wat je ook eet; visualiseer de weg die dit voedsel dat je zo gaat eten heeft afgelegd. Al ons voedsel komt uit de natuur en is ooit door een boer als zaadje in de grond gestopt. Zon en regen zullen het hebben doen groeien. Vervolgens is het geoogst, opgeslagen, getransporteerd en naar een winkel gebracht. Hopelijk is het niet in een voedselfabriek geweest want dan kunnen er allerlei chemische stoffen aan zijn toegevoegd. Je bent wat je eet. Als je niet weet wat je eet, hoe weet je dan wie je bent? Eet daarom zo natuurlijk en onbewerkt mogelijk. Neem de eerste hap met je ogen dicht Kijk naar je voedsel, ruik het eens goed en sluit bij de eerste hap je ogen. Laat alle smaken die het heeft goed tot je doordringen. Passen ze bij elkaar? Hoe voelt het in je mond? Wat vind je er eigenlijk van? Neem de tijd hiervoor. De eerste hap met je ogen dicht eten, kan je helpen je eten meer te waarderen en langzamer te eten. Eet ook met kleine hapjes.
3
4
5
Kauw zo’n 20 keer op iedere hap Kauwen is waarschijnlijk de makkelijkste manier om te leren met aandacht te eten. Bovendien vermeng je dan je voeding met speeksel, wat een belangrijk begin is van een gezonde spijsvertering. Goed kauwen heeft een effect op je darmflora en daarmee op de energie die je krijgt van je voeding. Micronutriënten zoals vitamines en mineralen kunnen beter worden opgenomen. Neem de tijd dan zal je ook meer smaken proeven. Leg je bestek neer na iedere hap Leg na ieder hapje je bestek neer, kauw en ontspan jezelf. Dit is niet alleen mindful maar bevordert ook je spijsvertering. Eet van een bord Wen eraan om alles wat je eet van een bord of schotel te eten, zodat je ziet wat je eet en hoeveel je eet. Worstel je met overgewicht? Kies dan een klein bord. Een leeg bord is een krachtig signaal dat je klaar bent met eten en dezelfde hoeveelheid voeding op een klein bord lijkt meer dan op een groot bord, kijk maar:
13
MEDISC H D OSSIER
M a r jole in Dubbe r s
6
Zit aan een tafel Als je toch van een bord eet, kan je het net zo goed op een tafel zetten. Aan tafel gaan zitten waar voeding op staat, werkt als een signaal naar je lichaam dat je gaat eten. Zorg dat je het aangenaam hebt en vooral niet te koud. Buiten eten kan gezellig zijn maar als je het te koud hebt gaat al je energie naar het op temperatuur houden van je lichaam en is er weinig energie voor je spijsvertering. Zorg dat je kunt ontspannen en de tijd hebt. Heb je weinig tijd eet dan liever minder. Zolang je met veel aandacht eet, zal je merken dat je je toch goed gevoed voelt.
7
Eet met andere mensen die ook langzaam eten We hebben allemaal de neiging om ons een beetje aan te passen aan ons gezelschap. Eet jij met collega’s of huisgenoten die snel eten, dan zal je eerder geneigd zijn om zelf ook snel te eten. Je huisgenoten kan je niet uitkiezen maar je collega’s wel. Zoek een collega op die ook alle tijd neemt om te eten, of zie langzaam eten als uitdaging om bij jezelf te blijven.
8
Zorg dat je niet wordt afgeleid Als je eet, wees dan ook met je aandacht bij je voedsel. Laat je niet afleiden door een televisie, je
computer of je mobiele telefoon. Goed gezelschap is natuurlijk wel prima. Terwijl je praat kan je niet eten. Eten in gezelschap is daarom een prima manier om langzamer te eten. Probeer echter conflicten of stress aan tafel te vermijden. Je spijsvertering heeft rust nodig om goed te kunnen werken.
9
Maak het gezellig aan tafel, geniet ervan Maak het gezellig aan tafel. Ook bij een ontbijt kan je een kaarsje aansteken of een rustig muziekje draaien. Je voeding wordt het beste opgenomen en verwerkt als je lichaam ontspannen is.
10
Waarom eet je eigenlijk? Voordat je gaat eten vraag jezelf dan even af waarom je gaat eten. Eet je omdat je echt honger/trek hebt, omdat het etenstijd is of omdat je anderen ziet eten? Misschien omdat je iets lekkers ziet of ruikt of omdat je ergens ontzettend van baalt? Als ik merk dat ik eet uit frustratie of een andere negatieve emotie dan is het opletten geblazen: zonder-aandacht-teveel-eten ligt dan op de loer. Vraag je dan af wat je werkelijk nodig hebt: is het voeding, een luisterend oor of een knuffel?
Auteur Marjolein Dubbers, www.energiekevrouwenacademie.nl 14
Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine
Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ? Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt ! 8 op 10 mensen hebben een tekort ! • • • • •
Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen Van 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking per af 2,49 maa € 1 Kleine mini-parel per dag nd Zeer voordelige prijs
voor D-Pearls ele jaar n, het h iederee door ! D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentie
BE_D-Pearls_Ad_LeefNu_DU_0114_148x210
D-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een economische familie-verpakking van 360 parels.
Ontvang een Gratis staal D-Pearls 800 Bezoek onze website: www.pharmanord.be. Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.
Innoverend voor de gezondheid Kwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid
Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: info-be@pharmanord.com
MEDISC H D OSSIER
He nk F r a ns e n
ogen
nd verm e z e n e g lf e z terk je
Vers
op 5 niveaus
Elke ziekte, elk leven, is complex. Tientallen factoren hebben invloed en komen bij elkaar wanneer iemand ziek wordt. Vaak wordt er gekeken naar één aspect, waaraan gewerkt wordt. Voor één iemand kan dat werken. Maar het complex van factoren is voor iedereen anders. Van één ongunstige factor, zul je over het algemeen niet ziek worden. Wanneer je echter aan meerdere ongunstige factoren wordt blootgesteld, kan dat tot ziekte leiden. Ik onderscheid vijf niveaus die globaal voor iedereen gelden en waar je aan kunt werken: lichaam, gevoel, denken, relaties en ziel.
16
MEDISC H D OSSIER
He nk F r a ns e n
De 5 niveaus van zelfgenezing Het
1 e niveau: het lichaam
Ten eerste is er natuurlijk het fysieke niveau, je lichaam. Voeding is op dit niveau van groot belang. De gifstoffen in onze omgeving zijn toegenomen en onze voeding is de laatste tientallen jaren verarmd. 100 jaar geleden kreeg één op de twintig mensen kanker, tegenwoordig is dat één op de drie! Kankerdeskundigen geven aan dat leefstijlfactoren daarin een belangrijke rol spelen, denk bijvoorbeeld aan: synthetische kleding, kunstmatige voeding, E-nummers, gifstoffen in ons milieu, elektromagnetische straling en stress. Onvoldoende rustmomenten en een chronisch slaaptekort zijn tevens een aanslag op je lichaam en welzijn. Lichaamsbeweging is ook een verwaarloosde factor op dit niveau. Met lichaamsbeweging verspreid je zuurstof in je lichaam en voer je afvalstoffen af. Zuurstof is eigenlijk belangrijker dan voeding, je kunt maar heel kort zonder. Wanneer je aan sport doet, is het belangrijk dat je daar plezier aan beleeft. Niet te ver over je grenzen gaan, maar op je grenzen balanceren. Je ‘moet’ tijdens beweging kunnen blijven praten en gewoon blijven ademen. Hoe belangrijk zijn deze factoren op het lichamelijke niveau? Een conclusie van de WHO is dat we het kankerrisico met 60 tot 70% kunnen verminderen door gezonde voeding, voldoende lichaamsbeweging en niet roken. Dat is een spectaculaire uitspraak, gedaan door een erkende reguliere instantie en geeft je een indruk van de kracht en impact van eenvoudige natuurlijke maatregelen.
Het
2 e niveau: de gevoelens
Baby’s die emotioneel verwaarloosd worden, groeien minder dan kinderen die dat niet worden. Die baby’s blijken een groeiachterstand op te lopen, die je zou kunnen vergelijken met ondervoeding. We worden dus niet alleen lichamelijk gevoed, maar ook emotioneel. Ik zie emoties als indicatoren van behoeftes. Als die niet worden bevredigd, ontstaat er stress in het lichaam. Verdriet, frustratie, onmacht, zijn indicatoren dat er iets veranderd moet worden in je leven. Besteed je enkel aandacht aan de emoties en niet aan de behoeftes die eronder liggen, dan blijven de emoties terugkeren in je leven omdat je de diepere oorzaak (de behoeften) niet aanpakt. Op zich zijn alle emoties helend: woede geeft aan waar je grenzen liggen, verdriet kun je eruit huilen. Alleen als je in emoties blijft hangen, worden ze toxisch. Je kunt ze helen door je verantwoordelijkheid te nemen. Ernaar te kijken, je onvervulde behoeftes te zien en dit proberen op te lossen met een therapeut of iemand die dicht bij je staat. Het
3 e niveau: het denken
Als je behoeftes bevredigd worden, voel je je automatisch verbonden, gelukkig en vervuld. Je krijgt daardoor ondersteunende en creatieve gedachtes. Worden je behoeftes niet vervuld, dan neig je meer naar beperkende gedachtes. Wanneer je (in het verleden) erg gekwetst bent, dan zie je op een gegeven moment alleen nog maar ‘wat er niet is in je leven’. Je raakt gefixeerd op tekort. Dit kan een negatieve spiraal creëren, waardoor je steeds negatiever wordt en je het gevoel krijgt dat je vast zit in je leven. De oplossing: zorg goed voor jezelf en wees eerlijk over wat je nodig hebt.
17
MEDISC H D OSSIER
He nk F r a ns e n
Het
4
e
‘Gebrek aan
niveau: het belang van relaties
Als een topsporter een medaille wint, bedankt hij als eerste de mensen om hem heen: zijn trainer, familie en vrienden. Hij voegt daar vaak nog aan toe: zonder jullie had ik dit nooit gekund. Dit eenvoudige voorbeeld geeft een indruk van het belang van steunende relaties voor onze prestaties en gezondheid. Eén van de ergste martelingen in gevangenissen is eenzame opsluiting. Mensen zijn daardoor in staat in korte tijd zelfmoord te willen plegen. We hebben elkaar echt nodig in het leven! In de gezondheidszorg, alternatief en regulier, is dit wat mij betreft één van de meest onderschatte factoren voor het ontstaan en herstel van ziekten. Daarom is het belangrijk om je met mensen en relaties in te laten die je energie opleveren. Je hoeft relaties die dat niet doen niet per sé af te breken, maar je kunt er minder aandacht aan besteden of er een andere vorm voor vinden. 18
ondersteuning is een belangrijke oorzaak van ziekten
’
Spontane genezing Er is een onderzoek gedaan naar zeer zieke mensen, die onverwacht toch beter werden. Het bleek dat daarvoor geen specifieke behandeling kon worden aangewezen. De belangrijkste gemeenschappelijke factor die wel werd gevonden is dat deze mensen een groot vertrouwen hadden in hun behandeling. Daarnaast bleken deze mensen meerdere mensen in hun omgeving te hebben die onvoorwaardelijk achter hen stonden. Op dit moment wordt er in het ziekenhuis weinig aandacht besteed aan dit gegeven. Dat is een gemiste kans want onderzoek laat dus zien dat het hier om een heel belangrijke factor gaat.
MEDISC H D OSSIER
He nk F r a ns e n
Het
5 e niveau: de ziel
De ziel heeft voor mij te maken zingeving. Men ontwikkelt zich zoals het bedoeld is: je komt uit de verf en ervaart vervulling. Je echte ontwikkeling heeft er volgens mij altijd mee te maken dat jouw ontwikkeling in dienst staat van de ontwikkeling van anderen. Je dienstbaar maken. Als anderen er iets aan hebben en er iets van ontvangen, ga je meer stralen. Ik noem dat ‘het leven waarvoor je in de wieg gelegd bent’.
wat hen tegenstaat zelfs, voordat het lijf het niet meer trekt en ziek wordt.
Niet iedereen weet precies wat een ziel is. Ik ook niet. We weten wel wat een ‘zielloos’ iemand is en hebben ook een voorstelling bij het omgekeerde: een ‘bezield’ iemand. Het verschil tussen deze personen is groot. De één voelt futloos en zwak, de ander vol energie en sterk. Dat is de potentie van het hebben van een inspirerend doel. Voor mij zijn je interesses een belangrijke richtingaanwijzer naar je ziel. Hoe kom ik daarbij? Wanneer je je interesses volgt, raak je al snel enthousiast of geïnspireerd. Dit gegeven kan je helpen bij je eigen kern te komen en te zien wat je wezenlijk raakt of wat voor jou belangrijk is. Het verbaast mij hoeveel jaren mensen kunnen doen wat ze eigenlijk niet willen,
Dat waren in vogelvlucht de vijf niveaus van zelfgenezing. Het is niet zo dat alle niveaus helemaal gezond moeten zijn, maar het kan zinvol zijn je sterkste niveau uit te bouwen en je zwakke plekken preventief te versterken.
Er zijn ernstig zieke mensen in mijn praktijk, die alleen hun zielsniveau hebben opgepakt. Ze zijn door hun ziekte gaan doen wat ze eigenlijk altijd al graag hadden willen doen. Ze zijn gestopt met ‘afwachten’ en kozen om te gaan leven! Zij doen het vaak verrassend goed.
Auteur Henk Fransen werkt ruim 25 jaar als complementair arts met kankerpatiënten. Naast de reguliere geneeskunde, verdiepte hij zich in de complementaire, alternatieve geneeswijzen. Meer info op www.henkfransen.nl
kwaliteit bovenal
Acuton bindt de strijd aan met kou en vocht • met een hoog gedoseerd extract van de vlierbes, die verkoudheden verlicht en de keel verzacht
56 caps €19,95
•
met Pelargonium sidoides (umckaloabo), die zorgt voor meer ademhalingscomfort en hoest verlicht
•
met de mineralen selenium en zink en de vitaminen C, D en A die bijdragen tot de normale werking van het immuunsysteem
Acuton is een natuurlijke hulp bij acute winteraanvallen, op basis van vlierbes en Pelargonium, versterkt met de passende weerstandsondersteunende vitaminen en mineralen.
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek CNK 2677-672 Info: tel 056 43 98 52 - info@mannavital.be - www.mannavital.be
MEDISC H D OSSIER
M a r nix De k e y z e r
Voedingsfouten
bij sporters
chte ‘laatste’ le s n e e d e o Wat is een g d voor een wedstrijd? maaltij
De wedstrijd! Dit is hét moment. Nu moet het gebeuren, hiervoor heb je getraind en afgezien. Ongeacht hoe goed getraind je bent, fouten bij de laatste maaltijd kunnen ervoor zorgen dat je slechts een fractie van je opgebouwde capaciteit kunt benutten. Zonde! Daarom is deze laatste maaltijd een zéér belangrijke om optimaal te kunnen presteren. Dit is dan ook het deel waar de meeste fouten gebeuren in het ganse verhaal van voeding en prestatie. Hoe raar het ook klinkt, maar juist over dit deel – de juiste voeding voor een wedstrijd – is er de minste informatie aanwezig. Zeker in vergelijking met het gigantisch aanbod aan supplementen en aanvullingen, al dan niet nuttig en overbodig. Wat zijn de doelen van de laatste maaltijd? 1. Je honger verzadigen, honger vermijden tijdens de inspanning en het vermijden van een suikerval (hypoglycemie); 2. Koolhydraten toevoegen die als glycogeen in de spieren wordt opgeslagen en als eerste brandstof zal dienen; 3. Je prestatie te optimaliseren tot op het laatste moment (bij veel sporten is dit het belangrijkste moment); 4. Vitaminen en mineralen aanvullen die nodig zijn bij prestatie en/of die verloren gaan tijdens het zweten; 5. Een basisch milieu in de weefsels en spieren bereiken om zo een maximale zuurstopopname te ver-
zekeren en de melkzuurproductie met de gepaarde spiervermoeidheid te vermijden of zo lang mogelijk uit te stellen. Wat zijn de meest gemaakte fouten? 1. Te vroeg en te weinig eten of te laat en teveel eten; 2. Voeding dat teveel tijd vraagt om te verteren of dat te snel verteerd is; 3. Voeding met een te hoge glycemische index wat juist een suikerval veroorzaakt; 4. Te vezelrijk eten wat darmproblemen kan veroorzaken; 5. Een slechte verhouding tussen koolhydraten, eiwitten en vetten.
21
MEDISC H D OSSIER
M a r nix De k e y z e r
Tips voor een goede laatste maaltijd voor de wedstrijd 1. Eet 2 tot 3 uur voor de wedstrijd, afhankelijk van je vertering en hongergevoel; 2. Eet 200 kcal tot 300 kcal per uur voor de wedstrijd (3 uur = 600 kcal tot 900 kcal) Online heb je gratis tools die het aantal kcal direct berekenen; 3. Eet enkel ongeraffineerde koolhydraten met een lage glycemische belasting (zie internet voedingsmiddelen en glycemische index en lading); 4. Weet dat groenten veel samengestelde koolhydraten bevatten; 5. Zorg voor voldoende vette vis of mager vlees tijdens de maaltijd; 6. Hoe langer de wedstrijd duurt hoe meer onverzadigde vetten je maaltijd mag bevatten, Houd steeds rekening met je vertering. Vetten verlagen tevens de glycemische index van de gehele maaltijd. Warme bereiding: kokosvet, olijfolie Koude bereiding: lijnzaadolie, hennepzaadolie, walnotenolie Voorbeelden Als eiwitbron zijn eieren, vette vis (ansjovis, haring, makreel, sardines en zalm) of mager vlees als gevogelte geschikt. Als koolhydraatbron zijn zoete aardappelen, yam (wortelknol uit Afrika), zetmeelhoudende groenten als pompoen en koolraap goed. Volkoren (spelt)spaghetti bevat veel vezels en kan de darmlediging bemoeilijken en darmproblemen veroorzaken. Groenten die veel samengestelde koolhydraten bevatten zijn o.a. broccoli, courgette, alle kolen, alle soorten sla en wortels. Eventueel kan appelmoes (zonder suiker) genuttigd worden. Maak uw eten klaar met de juiste vetstoffen zoals olijfolie, ghee of kokosvet.
22
6 1
Orthomoleculaire adviezen voor een goede laatste maaltijd
Door tarwekiemen aan deze maaltijd toe te voegen, krijg je extra BCAA’s binnen. BCAA’s zijn aminozuren (leucine, isoleucine en valine) die specifiek van belang zijn voor spiergroei en herstel;
2
Drink voldoende water in het laatste anderhalf uur om uw cellen te hydrateren. Neem géén suikerrijke dranken!
3
Drink Molkosan voor de maaltijd of neem een supplement met Betaïne HCl en pepsine voor een optimale vertering;
4 Simuleer
vooraf een wedstrijdsituatie zodat je jouw ideale maaltijd kan opmaken, zowel qua samenstelling, tijd voor de wedstrijd en de hoeveelheid in kcal;
5
De hoeveelheid koolhydraten behoort de hoeveelheid eiwitten (ei, vlees, vis) te overheersen. Laat meer dan de helft van je maaltijd uit koolhydraatrijke groenten bestaan. Groenten zorgen tevens voor basisch spierweefsel wat de aanmaak van melkzuur tijdens de inspanning vertraagt;
6
Koken met kokosvet heeft het voordeel dat je middellange vetzuren in je lichaam brengt die omgezet worden in langdurige energie zonder belasting van je suikerstofwisseling. Dit kan gerust samengaan met groenten die je met olijfolie klaarmaakt of lijnzaad en walnotenolie over een salade.
Auteur Marnix Dekeyzer, voedings- en gezondheidstherapeut, www.vita-optima.be
ie
rap Heilen mit Bakterien seit 1954
eu
he
Ni
w : M o no
t
PREBIOTICA MELKZUURBACTERIﾃ起 IMMUNOLOGISCHE PROBIOTICA VAGINAAL PROBIOTICUM
OUR CHALLENGE IS
energeticanatura.com
HEALTH
Fy tot h er apie
J a a p S le gt
Ontmoeting met:
Zingiber officinalis of Gember
Als zomer en herfst voorbij zijn, de dagen korter en kouder worden, is het weer tijd voor de ‘verwarmende’ kruiden. Eén van de meest geschikte kruiden om ons letterlijk en figuurlijk te verwarmen is de gemberwortel. Kennis uit de oudheid Al drieduizend jaar voor Christus was de gember als geneeskrachtige plant reeds bekend. In India gebruikte men de wortel om aan voedsel toe te voegen als smaak- en conserveermiddel, ter versterking van de spijsvertering, maar ook ter bescherming tegen ziekten. In de Ayurvedische geneeskunst gebruikte men gember om het ‘vuur’ in de mens aan te wakkeren. De Chinese geneesheren roemden vooral de ‘verwarmende’ eigenschappen. Het werd ingezet
24
bij ziekten van ‘damp en kou’, bevorderen van het zweten en stagnatie in de bloedcirculatie. Men vond gember zo’n belangrijk geneesmiddel dat het in de meeste recepten voorkwam. De Romeinen zorgden al voor Christus voor de verspreiding door Europa. Zo namen zij altijd gember mee op hun veldtochten. De officiële botanische naam Zingiber officinalis is in de 18e eeuw bedacht door Linnaeus.
Fy tot h er apie
J a a p S le gt
Middeleeuwen Ook toen werd gember als zeer belangrijke en ook kostbare plant gezien. Als specerij, geneesmiddel en zelfs als betaalmiddel werd gember gebruikt. Het zou een ‘kater’ bestrijden en zelfs de pest kunnen weerstaan. De beroemde monnik Dodoens schrijft in zijn ‘Cruydtboek’ over gember: “voor de koude maag en dun makende slijmerigheden na het eten van veel fruit en andere koude waterige en winderige spijzen”. Het stelpt de onmatige buikloop en versterkt de memorie.” Hierover schrijft hij dat het goed is voor oude mensen die van binnen koud zijn. Denk hierbij aan vergeetachtigheid en in jezelf gekeerd raken op zeer hoge leeftijd. Wetenschappelijke kennis Door wetenschappelijk onderzoek weten wij nu veel over de eigenschappen en werking. Deze is voornamelijk op basis van de etherische olie die een aantal koolwaterstoffen (o.a. zingibereen), gingerolen en enzymen bevat. Deze stoffen prikkelen de warmtegevoelige sensoren in de darm en beschermen de slijmvliezen van maag en darmen. En, zoals het al in de oude boeken werd beschreven, is er zelfs invloed in het hersengebied. Hier wordt het zenuwstelsel (vasomotorisch centrum) gestimuleerd. Dit centrum heeft via de bijnierschors invloed op onze bloeddruk en de aanmaak van histamine. Het stimuleert de bloedcirculatie (koude handen en voeten) en heeft een gunstige invloed op onze hartfunctie.
Enkele belangrijke eigenschappen: • Slijmvlies beschermend • Spijsverteringsversterkend • Weerstand verhogend • Bevordert sterk opname vitamine/mineralen • Lever beschermend (bij bijv. bestraling of chemokuren) • Bij misselijkheid • Koortsverlagend • Bevordert de circulatie • Cholesterolverlagend Traditionele fytotherapie In de natuurgeneeskundige praktijk wordt gemberwortel nog altijd veel ingezet. Het heeft een zeer breed werkingsgebied. Vooral bij een zwakke vertering van eiwitten met veel gasvorming, krampen, aangetaste slijmvliezen (lekkende darm) en aanleg voor diarree. Tevens kan het goed helpen bij misselijkheid en reisziekte. Het is zeer geschikt voor oudere mensen met een zwak hart, lage bloeddruk, vergeetachtigheid, afwezigheid en gewrichtsklachten door kou en vocht.
• Gemberpoeder werkt sterker dan de wortel • Gember kun je gebruiken in thee, maaltijden en soep • Uitstekend te combineren met koriander en kurkuma • Medicinale capsules en tinctuur worden meestal op voorschrift gebruikt • De etherische olie gebruikt men als massageolie (5 druppels in 25 ml. amandelolie)
25
Fy tot h er apie
J a a p S le gt
Verwarmende thee • Snij twee of drie dunne plakjes gemberwortel en haal de schil er af. Overgiet de plakjes met kokend water en laat dit vijf tot acht minuten trekken. Heerlijk met wat citroensap. Uitstekend werkzaam als je het snel koud hebt of last van opgeblazenheid, winderigheid of obstipatie. Regelmatig gedronken, versterkt het de spijsvertering en de opname van vitale stoffen.
Heerlijk in uw maaltijd • Meng fijngesneden gemberwortel of wat gemalen gemberpoeder in rijst- of gierstmaaltijden met groenten (wokken)
Let op! Gebruik geen gember in de vorm van supplement of tinctuur bij zwangerschap en borstvoeding en kinderen jonger dan 6 jaar.
26
Fy tot h er apie
J a a p S le gt
Een heerlijke lichaam en geest verwarmende wortel/gembersoep Ingrediënten (vier personen) 2 à 3 flinke wortels in stukjes 1 á 2 uien in ringen verse gemberwortel fijngesneden (of ½-1 theelepel gemberpoeder) 1 teentje knoflook 1 liter groentebouillon (2 á 3 groentebouillonblokjes) 2 laurierblaadjes beetje korianderpoeder 1 eetlepel rijstbloem 1 eetlepel olijfolie zout en peper
Snij de ui in ringen en laat ze in een pan met een dikke bodem in de olijfolie glazig worden. Pers de knoflook en bak deze even mee met de uien. Voeg de stukjes wortels erbij, even doorroeren en alles vijf minuten meebakken. Voeg dan de gemberpoeder (of de verse wortel), knoflook, bouillonblokjes, de laurierblaadjes, koriander en één liter water toe en laat het geheel zacht koken tot de ui en wortel gaar is (circa 15 min.) Maak alles tot een gladde massa met de staafmixer of blender. Wil je iets feestelijker, maak het dan af met een toefje crème fraîche. Eet smakelijk en een zeer verwarmende midwinter toegewenst.
Jaap Slegt is natuurgeneeskundig therapeut met traditionele fytotherapie als discipline. www.irisfyto.nl
27
GESCHENK ideeën
“Shangri-La is mijn
makeover zomerolie. Ik voel me herboren. Dank je Amanprana.
“ Emmanueloiledron B Actrice
De natuurlijke lichaamsverzorging van Amanprana behaalt 10/10 op de veilige cosmeticatest van Rita Stiens
10/10
Amanprana zegt: “doe niet op je huid wat je niet eten kan”
10/10
RITA STIENS
RITA STIENS
‘Shangri-La’: ORAC-serum voor het gezicht en de oogcontouren Zichtbaar jongere huid, gladdere gelaatstrekken en een stralende teint.
10/10
RITA STIENS
‘Alana‘: milde make-up reiniger voor onze gevoelige oog- en gezichtshuid Zachtere huid dankzij de romaanse camomille Vitamine E en meer dan 10 verschillende carotenen
SUPER VOEDING
www.noble-house.tk
‘Menta’ en ‘Foeniculum’ mondolie voor dagelijkse optimale mondhygiëne, witte tanden VOOR NA en een frisse adem Ideaal voor olietrekken: 20 tot 30 minuten spoelen voor ayurvedische detox van het hele lichaam
10/10
Doe zelf de veilige cosmeticatest van Rita Stiens Test jouw merk op www.kosmetik-check.de of www.laveritesurlescosmetiques.com RITA STIENS
0% JUNK
100% VEGAN
100% BIO • 100% ACTIEF • 100% NATUURLIJK • 100%❤
Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu Info & inschrijven nieuwsbrief: www.noble-house.tk
AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT
Kort Nie u ws
Re da c t ie
Cola voor betere opname medicatie? Recent stond in de krant dat kankermedicijnen beter worden opgenomen in combinatie met cola. Omdat kankerpatiënten vaak maagbeschermers (zie kader) slikken, wordt er minder maagzuur aangemaakt. Dit kan leiden tot een verminderde opname van voeding en medicijnen. Zure voedingsmiddelen zoals cola kunnen als surrogaat voor maagzuur dienen. Cola heeft een zuurgraad (pH) van 2,6. Waarom wetenschappers cola adviseren is een raadsel. Citroensap, gemengd met sap van sinaasappelen of appels heeft een vergelijkbare pH-waarde. Appelazijn is ook extreem zuur en deze alternatieven dragen in tegenstelling tot cola, wel bij aan de gezondheid. Eén van de grote nadelen van gewone cola is de suiker: het is algemeen bekend dat kanker zich voedt met suiker.
Maagzuurremmers Een maagzuurremmer is één van de meest voorgeschreven medicijnen. Hierdoor wordt er minder zuur gemaakt in de maag waardoor mensen minder zuurbranden en oprispingen ervaren. Naast andere medicatie wordt een maagzuurremmer soms preventief voorgeschreven ter bescherming van de maag- en slokdarmwand. In veel gevallen is het de vraag of er werkelijk een maagzuurtekort speelt. Het verminderen van het maagzuur leidt altijd tot een verslechterde spijsvertering en opname van nutriënten! Gebruik je sinds enige tijd maagzuurremmers, raadpleeg dan een natuurgeneeskundig arts of therapeut. Bron www.ahealthylife.nl
Fonio, de nieuwe quinoa? Er is een nieuwe piepkleine graankorrel verkrijgbaar: fonio. Het lijkt qua uiterlijk en bereiding op couscous, gierst en quinoa. De smaak van fonio is wat nootachtig. De fonio-plant is in Afrika een bekend gewas. Ondanks arme grond groeit dit gewas razendsnel: binnen 6 tot 8 weken na het zaaien kan het graan al geoogst worden. Is het gezond? Fonio bevat alle essentiële aminozuren, is glutenvrij en rijk aan vezels. Verder bevat fonio bevat calcium, magnesium, mangaan en zink. Hoe gebruiken? Fonio is vooral als hele korrel te koop. Door de kleine korrel is de kooktijd slechts 5 tot 10 minuten. Gebruik het daarna zoals je ook couscous of quinoa in de
keuken gebruikt. Je kunt fonio ook (zelf) malen en er meel van maken, bijvoorbeeld voor brood. Omdat het graan geen gluten bevat, zal dat brood niet goed rijzen. In Afrika bakken ze er daarom platte broden van. Bron www.gezondheidsnet.nl
29
Kort Nie u ws
Re da c t ie
De levenskwaliteit van senioren
10
n co-enzym Q
selenium e vloeden met
Beïn
Uit een recent gepubliceerd onderzoek, KISEL-10, blijkt dat ouderen die een supplement nemen met selenium en co-enzym Q10 een betere levenskwaliteit hebben, minder vatbaar zijn voor ziekten en over meer energie beschikken dan diegenen die geen supplement nemen. Daarnaast daalt de sterfte aan hart- en vaatziekten met de helft. In een tweede analyse van de resultaten van deze studie, hebben de onderzoekers aangetoond dat oudere mannen en vrouwen die selenium en co-enzym Q10 nemen, 13% minder dagen in het ziekenhuis doorbrengen, in vergelijking met de deelnemers die placebo-pillen innemen. Bovendien doen ze het fysiek beter, is hun levenskwaliteit verbeterd en hebben ze meer lichamelijke en mentale vitaliteit.
Referentie Johansson P, et al. Improved health-related quality of life, and more days out of hospital with supplementation with selenium and coenzyme Q10 combined. Results from a double blind, placebo-controlled prospective study. The Journal of Nutrition, Health & Aging,19(9):870-7. 2015. doi: 10.1007/ s12603-015-0509-9.
Hormoonbalans voor vrouwen Praktisch ha
nklachten
ende vrouwe
elvoorkom ndboek bij ve
Hormonen bepalen in vele opzichten - niet alleen fysiek - het leven van de vrouw. In het boek “Hormoonbalans voor vrouwen”, geschreven door dr. Barbara Havenith (gynaecologe) en Ralph Moorman (gezondheidscoach) wordt deze complexe materie op een toegankelijke en medisch verantwoorde wijze uitgelegd. Het boek bestaat uit 3 delen. In het eerste deel wordt de werking van de vrouwelijke cyclus en haar hormonen tot in detail uitgelegd. Het tweede deel gaat in op de oorzaken en symptomen van disbalans tussen deze hormonen. De meeste hormonale vrouwenklachten, 38 in totaal, waaronder premenstrueel syndroom (PMS), pijnlijke borsten, overgangsklachten, acne en moeilijk zwanger worden, worden uitgebreid behandeld in het derde deel. Per klacht wordt besproken wat de symptomen zijn, de diepere oorzaken, wat de arts kan doen en hoe je deze klachten zelf kan aanpakken. Er worden ook preventieve maatregelen gegeven, hoe je deze klachten kunt voorkomen met een gezonde leefstijl. Belangrijk, want voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen! 30
Hormoonbalans voor vrouwen Ir. Ralph Moorman & drs. Barbara Havenith ISBN 978 90 822359-1-3/NUR 860
COLOFON
Uitgave van OrthoFytoMedia Nr 6 - 2015, jaargang 12 Verschijnt 6 x per jaar Uitgever OrthoFytoMedia Nieuwdorp 57 - 9190 Stekene Tel: +32 (0)3 808 41 43 info@orthofytomedia.org LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op een bewuste en gezonde manier wil leven. LeefNu vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan onderwerpen zoals beweging, opvoeding en milieu. De informatie in LeefNu in relatie tot ziekte en gezondheid is geen vervanging voor een medisch advies, diagnose of behandeling door een arts of therapeut.
Vanaf 2016 Graag brengen we u op de hoogte van een belangrijke ontwikkeling voor onze tijdschriften Orthofyto en LeefNu. Vanaf januari 2016 worden beide tijdschriften uitgegeven door Uitgeverij Arcturus BV, de uitgever van het Nederlandse tijdschrift Vakblad voor de Natuurgeneeskundige (VNGK). Ellen Vunderink is hoofdredacteur van het VNGK en wordt hoofdredacteur van OrthoFyto en LeefNu. Gerrit van Bemmel is directeur van Uitgeverij Arcturus. Indien u contact wenst op te nemen met Uitgeverij Arcturus, dan kunt u zich richten tot Ellen Vunderink via email naar evunderink@vngk.nl of naar Gerrit van Bemmel, via telefoonnummer +31 (0)6 83 53 22 90 of via email naar gvbemmel@vngk.nl.
Hoofdredacteur Pascale Van den Heede, apotheker pascale@orthofytomedia.org Eindredacteur Walter O.M. Faché, biochemicus Redactieraad Walter O.M. Faché, biochemicus HEOS Pascale Van den Heede, apotheker Annemieke Meijler, natuurdiëtist Auteurs van dit nummer Petra Kersten Marjolein Dubbers Henk Fransen Marnix Dekeyzer Jaap Slegt Lay-out en druk Françoise Biesbroeck, Het Letterhuis Beerveldestraat 19 - B-9160 Lokeren Disclaimer OrthoFytoMedia, de uitgeverij van LeefNu, verklaart dat de informatie in LeefNu op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Zij kan echter op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele onjuistheden in deze informatie. OrthoFytoMedia, haar medewerkers en de auteurs aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook die het gevolg is van handelen en/of beslissingen op basis van de inhoud van deze informatie Copyright Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming.
31
Ervaar meer positieve emoties* * Saffraan ondersteunt een goede gemoedstoestand en helpt om een positieve instelling te behouden. Ook kurkuma brengt u mentaal in evenwicht.
Wat maakt SaffraMed zo verschillend van andere preparaten? Verbeterde stabiliteit en maximale biologische beschikbaarheid van curcumine door koppeling aan fosfatidylcholine uit soja (fytosoomproces)
Rechtstreeks actieve vormen van de vitaminen B6, B12 en foliumzuur
Organische zink gebonden aan zuivere L-methionine biedt een optimale biologische beschikbaarheid
Saffr’Active™ is een zuiver extract van saffraanstampers en uniek gestandaardiseerd op >2% crocine en >2% safranal
Cholecalciferol, de meest fysiologisch actieve vorm van vitamine D 30 caps: €24,95 CNK 3290-459
60 caps: €47,95 CNK 3290-467
1 capsule per dag, gedurende minstens 4 tot 6 weken
Verkrijgbaar bij uw apotheek Voor meer info zie www.nutrisan.com