İMTİYAZ SAHİBİ
Yerel Yönetim Ajansı adına Erengül Bilenser
EDİTÖR Emine Civanoğlu SORUMLU MÜDÜR Sevil Günsal Alkoç REKLAM ozelkalemreklam@epr.com.tr DANIŞMA KURULU Sadun Emrealp Prof. Dr. Cevat Geray Ali Fuat Güven Prof. Dr. Ruşen Keleş Mithat Kırayoğlu Aykut Taluy Prof. Dr. Mete Tapan Prof. Dr. Handan Türkoğlu Zekeriya Yıldırım
KENT İÇİ ULAŞIMDA
TÜRKİYE’NİN GELECEĞE GİDEN
YOLUNU ARIYORUZ
GRAFİK TASARIM Gürkan Elma BASKI SCALA BASIM Yeşilce Mah. Girne Cad. Dalgıç Sok. No:3 4 Levent / İSTANBUL 0212 281 62 00
YÖNETİM ADRESİ Ahmet Fetgari Sokak Nil Apt. Numara: 7/1 Teşvikiye / İSTANBUL Tel: (0212) 327 1 285 Faks: (0212) 327 1 286
www.ozelkalem.com.tr ozelkalemhaber@epr.com.tr
Yaygın süreli yayın. Özelkalem Dergisi, basın meslek ilkelerine uymayı taahhüt eder.
04-33 36-39 40-46 48-51
BELEDİYE ULAŞIM HABERLERİ
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
Kent İçi Ulaşımında Türkiye’nin Geleceğe Giden Yolunu Arıyoruz ÖZEL SEKTÖR HABERLERİ KENT İÇİ ULAŞIMIN TARİHÇESİ
Dünya Bu Yolu Ne Kadar Zamanda Kat Etti
YIL: 9 SAYI: 82 MART 2015
’den merhaba...
Bir hayalimiz var, bir hayalimiz var, bir hayalimiz var diye diye 8 yılı geridebıraktık. Hayalimizi hiç usanmadan, yolları gözümüzde büyütmeden, bazen yorulsak da hiç durmadan anlattık. Yerel yöneticilere anlattık. Akademisyenlere anlattık. Yerel yönetimlerin daha nitelikli hizmet üretebilmesi için onlara yönelik üretim yapan özel sektör yöneticilerine anlattık. Sivil toplum kuruluşlarına anlattık. Yerel yönetimlere ilgi duyan ve süreçlere katkıda bulunan sanatçılara anlattık. Her sayımızda siz değerli okurlarımıza anlattık. Biz, ilk günden bu yana bütün heyecanımızla ‘güzel bir Türkiye’ hayal ettik ve bunu 8 yıldır aralıksız olarak herkese anlattık. Mümkün olabileceğine bütün kalbimizle inandık. Yapabileceğimiz ne varsa, elimizden ne geliyorsa yaptık ve yapmaya da devam ediyoruz. Bundan sonsuz bir mutluluk ve tabii her zaman umut duyuyoruz. Daha güzel kentler için en önemli konuların başında kent içi ulaşımdaki modern standartların geldiğini düşündüğümüz için de büyük bir emek, yoğun bir çalışma ve ne harika ki konunun bütün taraflarından gördüğümüz güçlü bir destek sayesinde Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nı hayata geçirebildik. Türkiye’nin geleceğe giden yolunun belirlenmesinde çok önemli katkıları olacağına inandığımız bu çalıştayın gerçekleşmesinde var gücü ile çalışıp yanımızda olan herkese gönülden teşekkür ediyorum. Bu çalıştayın bütün yerel yöneticilerimize değerli katkılarda bulunmasını, kentlerine somut fikirler ve kararlarla dönmelerini sağlamasını umuyorum. Yerel yönetimlere yönelik her projemizde, her etkinliğimizde, her organizasyonumuzda bundan sonraki hedefimiz her zaman bir öncekinden daha iyisini, daha güzelini, daha kapsamlısını yapabilmek olacak. Her yıl bir öncekinden çok daha etkin şekilde hayata geçirmek için büyük bir özveriyle çalıştığımız bir başka odak konumuz ise Özelkalem Dergisi yerel Yönetim ödülleri Töreni. Güzel bir Türkiye için varını yoğunu ortaya koyup çok güzel projeler geliştiren yerel yöneticilerimiz, Özelkalem Dergisi Yerel Yönetim Ödülleri Töreni’nin de 7. yılına ulaşmasında ve bu törenin ülkemizin en saygın yerel yönetim organizasyonu haline gelmesinde en az Seçici Kurulumuz kadar büyük pay sahibi. Onlara da buradan teşekkür etmek istiyorum. Kentlerimizden ulaşım haberlerinin, sponsorlarımızdan proje haberlerinin ve hem dünyada hem de İstanbul’dan kent içi ulaşıma dair ilgi çekici kronolojik bilgilerin yer aldığı bu sayımızı keyifle okumanızı dilerim. Erengül Bilenser
ADANA
4
ADANA’DA ÖĞRETMENLERİN YOLU AÇIK Kent içi ulaşımda konfor, güvenlik ve yaygınlık kadar önemli olan bir başka konu da ulaşım ücretleri. Bu ücretlerin miktarı da o kentteki ulaşımın gelişmişlik göstergelerinden biri. Adana Büyükşehir Belediyesi, bu konuda çok önemli bir adım attı ve kentteki öğrencilerle öğretmenlerin yaşamına çok değerli bir katkıda bulundu.
Hüseyin Sözlü Adana Büyükşehir Belediye Başkanı
Öğrenciler için otobüslerde ve raylı sistemde toplu taşıma ücretini 1 liraya indiren Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü, ardından da öğretmenler için geçerli olan ücrette indirim yaptı. Öğretmenler, 2 Şubat 2015’ten itibaren şehir içinde otobüslerde ve metroda 1 buçuk lira ödüyor. Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü, zor koşullar altında ve çok önemli bir görevi yerine getiren öğretmenler hakkında konuşurken, “Çocuklarımızı, geleceğimizi emanet ettiğimiz
öğretmenlerimizin, zor koşullarda yaşam mücadelesi verdiğini ve büyük fedakarlıklarla çalıştığını biliyoruz. Onlara, Adana Büyükşehir Belediyesi olarak küçük de olsa bir katkı yapmayı hedefledik ve toplu taşımaya ödedikleri paranın azalmasını sağladık.” Adana Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı da konuyla ilgili bir açıklama yaptı ve yeni ücret tarifesinin kişişelleştirilmiş elektoronik kart sistemiyle kullanılacağını, öğrencilerin ve öğretmenlerin elektronik kartlarını alabilmeleri için Yolcu İşlem Merkezi’ne başvurmaları gerektiğini duyurdu.
5
AKSARAY
6
AKSARAY’IN KENT İÇİ ULAŞIMINDA YENİ SAYFA Kent içi ulaşımda yeni nesil araç yatırımı yapan yerel yöneticiler, kent halkının yaşam kalitesine en büyük yatırımı yapmış oluyorlar. Aksaray’da giderek daha iyi olmak üzere ve engelli bireylerin de hayatına konfor katacak şekilde bu konuya yatırım sürüyor.
Aksaray Belediyesi, uzun yıllardır şehrin en temel sorunlarından biri olan toplu ulaşım konusunda devrim niteliğinde bir çalışma gerçekleştirdi. Halk otobüsü esnafı ile ortak yürütülen çalışma kapsamında 147 adet son model otobüs alındı, duraklar ve güzergâhlar yenilendi, araç hareket saatlerinin düzenlemesi yapıldı. Belediye Başkanı Haluk Şahin Yazgı, “Araçlarımız sadece model olarak değil, hizmet kalitesi bakımından da büyük yenilikler içeriyor. En temel ve en önemli yeniliklerin başında engelli rampası geliyor. Artık şehrimizde engelli kardeşlerimiz toplu taşıma araçlarını gönüllerince, zorlanmadan ve kimseye ihtiyaç duymadan kullanabilecekler. Yeni otobüslerin konfor, sessizlik, yolcu
taşıma kapasitesi, iklimlendirme, güvenlik özellikleri çok üstün niteliklerde. Önceliğimiz vatandaş memnuniyetidir. Bu hususta, uyumlu çalışmalarından dolayı değerli esnaflarımıza da teşekkür ediyorum. Bu yenilenme hamlesi zaman içinde çok daha iyi noktalara gelecek. Toplu taşımada değişimler yenilikler ve düzenlemeler devam edecek. Modern ulaşım hizmeti için tüm imkânlarımızı seferber edeceğiz.” dedi.
7
RIXOS GRAND ANKARA
ÇELÄ°KLER TAAHHĂœT Ä°NĹžAAT VE SANAYÄ° A.Ĺž Nenehatun Caddesi No:104 GaziosmanpaĹ&#x;a / Ankara 5FM t 'BLT info@celiklerholding.com.tr
ÇELİKLER SEYİTÖMER TERMİK SANTRALİ
GERZE-SÄ°NOP YOLU
TEKÄ°RDAÄž MURATLI DEMÄ°RYOLU
GERZE-SÄ°NOP YOLU
ÇELİKLER SEYİTÖMER TERMİK SANTRALİ
BOLU
8
O BEYAZ ÇİZGİLERİN GERÇEK ANLAMINI BOLU’DA BULACAKSINIZ Kent içi ulaşımda konfor, güvenlik ve yaygınlık kadar önemli olan bir başka konu da ulaşım ücretleri. Bu ücretlerin miktarı da o kentteki ulaşımın gelişmişlik göstergelerinden biri. Adana Büyükşehir Belediyesi, bu konuda çok önemli bir adım attı ve kentteki öğrencilerle öğretmenlerin yaşamına çok değerli bir katkıda bulundu.
Ahmet Zahteroğulları Bolu Valisi
Bolu Valiliği ve Bolu Belediyesi tarafından hayata geçirilen ‘Önce Yaya’ projesinin tanıtımı gerçekleştirildi. Tanıtım toplantısında proje ile ilgili bilgiler veren Bolu Valisi Ahmet Zahteroğulları; “Biz medeni bir ülkeyiz ve Bolu medeni bir şehir. Medeni bir ülke, medeni bir şehir ve medeni bir insan olmanın da gereklerini yerine getirmemiz lazım. Dünyanın her medeni ülkesinde trafik belirli düzen ve kurallara bağlıdır. Bilhassa şehir içerisinde yayalar yaya geçitlerinden geçer, sürücüler de yaya geçitlerine geldiklerinde önceliği yayalara verirler. Bu bizim kanunlarımızda da yazılı olmasına rağmen uygulamasının da yeterince yapılabildiğini, yeterince denetlendiğini ve bu konuda yeterince eğitim olduğunu düşünmüyoruz. Biz bu konuda bir eksiklik tespit ettik ve Bolu sınırları içerisinde bu uygulamayı yerleştirmek istiyoruz. Bununla ilgili broşürler ve afişler hazırlandı. Eğitim çalışmaları yapıyor ve bütün sürücülerimize ulaşmaya çalışıyoruz. Belediyemiz, Emniyet Teşkilatımız ve Şoförler Odası bu projemizin ortakları. Bolumuza yakışan bir uygulama olarak bu medeni uygulamayı şehrimize yerleştireceğiz. Umuyorum ki başka şehirlere de bu anlamda örnek olacağız.” diye konuştu.
9
BURDUR
10
BURDUR GÖSTERDİ Kİ DURAK BUDUR Kent içi ulaşımda sadece araçların konforlu olması günümüz kent yaşamı için artık yeterli değil. Durakların da hem mevsim koşullarına uygun olarak tasarlanması hem de teknolojik olarak yolculara bugünün ihtiyacı olan standartları sunması gerekiyor. Burdur Belediyesi bu konuda önemli çalışma yaptı ve yeni nesil duraklara ilham verecek örnekle ilk adımı attı.
Burdur Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, şehir içi otobüs durağı yenileme çalışmalarında bütün kentlere örnek olacak standartlara sahip bir sonuç ortaya koydu ve ilk kapalı durak projesini
liraya mal ettik. Kapalı duraklarımızda otomatik
haklın hizmetine sundu.
kapı, kliması, bir adet 83 ekran led TV bulunuyor
Burdur Belediye Başkanı Ecz. Ali Orkun Ercengiz,
ve üç güvenlik kamerasıyla 24 saat gözlenebilen
durağı
durakta alarm sistemleri yer alıyor.
basına
konuşmada,
tanıttı
ve
“Yaşanabilir
burada şehirlerde
yaptığı kapalı
Belediyemizin
atölyelerinde
üç
personelle
duraklar artık yaygınlaştı. Çağdaş belediyelerde
haftada bir durak yapabilecek durumdayız.
bunlar standart hale geldi. Bu bir lüks değil.
Halkımızın yoğunlukla kullandğı alanlardan
Bu vatandaşımızın hak ettiği bir değerdir. Biz
başlamak üzere bu durakların sayısı artıracağız.”
seçimden önce bunun sözünü vermiştik. Bize
dedi.
verilen teklif 45 bin lira civarındayken biz 17 bin
Untitled-1 1
20.03.2015 10:05
BURSA
12
BURSA’DA BÜYÜKŞEHİR TARİHİNİN EN BÜYÜK İHALESİ Yeni tramvay hatlarıyla ilgili projeleri hız kesmeden sürdüren Büyükşehir Belediyesi, mevcut Bursaray hatlarındaki yoğunluğun önüne geçmek amacıyla raylı sistem araç filosunu güçlendirmek için önemli bir adım attı.
Hafif raylı sistem ağında kullanılmak amacıyla 60 adet vagon ve şehir içi tramvay hatlarında kullanılacak 12 adet tramvay alımı için açılan ihalede dosyasını teslim eden firmalardan Durmazlar, 117 milyon 873 bin 600 Euro teklif verirken, Bozankaya Otomotiv Makine İmalat İthalat İhracat AŞ ise fiyat vermeyip, teşekkür mektubu sundu. Büyükşehir Belediyesi tarafından açılan bu ihale, aynı zamanda Bursa’nın raylı sistemle tanıştığı 2002 yılından bu yana en büyük araç alımı ihalesi oldu. Tek kalemde 60 adet hafif raylı sistem aracı ve 12 adet tramvay alımı için açılan ihaleye Durmazlar firmasının en uygun teklifi vermesi de yerli
üretimin dünya markalarıyla rekabeti açısından büyük önem taşıyor. Bombardier firmasından alınan vagonların tanesine 3 milyon 121 bin Euro ödenirken, Durmazların bir vagon için 1 milyon 634 bin Euro teklif vermesi, araç başına yüzde 50’ye yakın tasarruf edilmesine imkan sağlayacak.
13
ÇORUM
14
ÇORUM’A ULAŞTIĞINIZDA BÜYÜK DEĞİŞİMİ GÖRECEKSİNİZ Bir kent hakkında o kentin ziyaretçilerine ilk konuşan, terminallerdir. Terminaline bakınca bir kentin gelişmişlik düzeyi ve yaşam kalitesi hakkında pek çok şey öğrenirsiniz. Çorum, yeni terminali ile kendi hakkında çok güzel şeyler anlatıyor ve değişimi ortaya koyuyor artık.
Muzaffer Külcü Çorum Belediye Başkanı
Çorum
Belediyesi
tarafından
yapımı
tamamlanan yeni otogar hizmete girdi. İki
“Yeni terminalimiz Çorum’un yükselen hizmet
yıldan
standardını
fazladır
çalışmalarını
sürdürdükleri
göstermesi
açısından
da
son
yeni terminale ilk seferini yapan otobüsü
derece önemli. Bu yatırım, değişen Çorum’un
karşılamanın gururunu yaşadıklarını ifade eden
vitrini olacak. Yeni terminalle birlikte Çorum,
Başkan Külcü, “Uzun yıllar boyunca şehrimize,
transit araçlar için de önemli bir uğrak yeri
hemşerilerimize hizmet edecek bir terminale
olacak. Türkiye’nin en modern terminallerinde
kavuştuk. Buradaki esnafımıza hayırlı kazançlar,
uygulanan otomasyon sistemi ve güvenlik
yolcularımıza da sağlıklı yolculuklar diliyorum.”
sistemi bizim terminalimizde de kullanılacak.
dedi. Son altı yıldan beri Çorum’un büyük bir
Yolcuların rahat etmesi için her türlü tedbiri
değişim yaşadığının, yeni otobüs terminalinin
aldık. Engelliler için de standartlara uygun
de değişimin önemli göstergelerinden sadece
düzenlemeler yaptık.” dedi.
biri olduğunun altını çizen Başkan Külcü,
15
EDİRNE
16
EDİRNE’NİN KENT İÇİ ULAŞIM STANDARTLARI MÜKEMMEL İstanbul Büyükşehir Belediyesi toplu taşıma hizmetlerini yürüten İETT Genel Müdürlüğü önderliğinde Star Araştırma ve Denetim Firması tarafından 2014 yıl sonunda, ‘Toplu Ulaşım Mükemmellik Endeksi çalışması yapıldı. Edirne açısından sonuç gerçekten de mükemmel.
Afyonkarahisar,
Aksaray,
Bitlis,
Bolu,
Çanakkale, Çorum, Düzce, Edirne, Erzincan, Isparta, Karabük, Kütahya, Rize, Sinop, Tokat,
Recep Gürkan Edirne Belediye Başkanı
Uşak ve Yozgat illerinin değerlendirmeye alındığı endeks belirleme çalışmasında, 17 il arasında Edirne Belediyesi 2. sırada yer aldı. Altyapı ve Yatırım, Çevreye Duyarlılık ve Enerji, Finansal Caziplik, Hizmet Kalitesi, Sağlık ve Güvenlik, Teknolojiden
Faydalanma
ile
İşletme
ve
Verimlilik gibi yedi ayrı kriter üzerinden yapılan değerlendirmede, bütün kriterlerde ortalamanın üstünde puan alan Edirne Belediyesi, iki ayrı
kriterde de en yüksek puanı alan İl Belediyesi oldu. Hizmet Kalitesinin yükseltilmesi amacıyla bu yıl çeşitli düzenlemelerin yanı sıra mesafeye göre
ücretlendirme
ile
finansal
caziplik
kriterinde de önemli adımlar atan Edirne, 2015 yılı için yapılacak değerlendirmede birinciliği hedefliyor.
ERZURUM
18
ERZURUM’DA KENT İÇİ MODERN ULAŞIMIN YOLU AÇILDI Kent içi ulaşımda toplu taşıma araçlarındaki para kullanımı dünyanın gelişmiş ülkelerinde artık yok. Yakın gelecekte Türkiye’de de tümden sona ermiş olacak gibi görünüyor. Erzurum da bu konuda kararlı bir adım attı kentteki ulaşıma nitelik kazandıracak havuz sistemini başlattı.
Mehmet Sekemen Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı
Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in talimatıyla uygulanmaya başlanan havuz sistemi sayesinde kent içi ulaşımdaki sorunlar sona erecek. Kentteki 43 belediye otobüsünde olduğu gibi 135 özel halk otobüsünde de paralı binişler 15 Ağustos tarihinden itibaren sona erdi. Kentte artık minibüsler hariç bütün toplu ulaşım araçlarında Kardelen Kart kullanılıyor. Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, konuyla
ilgili açıklamasında, “Seçim kampanyamın başladığı ilk günden itibaren kent ulaşımının sorunlarını araştırdım. Göreve gelir gelmez çalışmalara start vererek toplu ulaşımı baştan aşağı araştırdık. Kurduğumuz ekip, sorunların neden kaynaklandığını ve çözüm için nelerin yapılması gerektiğini belirledi. Ulaşımın tek elden sağlanacağı havuz sistemiyle birlikte kentteki bütün otobüslere özel kamera yerleştirildi, böylelikle araçların takibi kontrol altına alındı ve toplam 178 otobüsteki hareket, seyir ve doluluk oranı her an izlenebilir hale getirildi. Sistemdeki temel amaç; ulaşımı tek elden yönetmek, vatandaşın mağduriyetini en aza indirmek ve araçların belirlenen saatlerde duraklara ulaşmalarını sağlamaktır.” dedi.
19
ESKİŞEHİR
20
KENT İÇİ ULAŞIMDA DEVRİM ESKİŞEHİR’DE BAŞLADI
Kent içi ulaşımın temel sorunlarından biri trafik ve tabii trafikten kaynaklı zaman kaybı, çevre kirliliği, ekonomik zararlar... Pek çok konuda çağdaş adımlarla ve atılımlarla başka kentlere de örnek olan Eskişehir, kent içi ulaşımda da bütün kentlerin yolunu açacak bir devrim başlattı. Türkiye’de ilk ve tek ‘Network Trafik Altyapılı Akıllı Kavşak’ uygulaması ile trafik düzenlemesi Eskişehir’de başladı. Açılışa Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen katıldı. İlk etapta 17 kavşakta uygulanacak sistemin trafik sorununa çözüm için katkısının bir yılda sağlanacağı öğrenildi. Proje yürütücüsü Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler eski Daire Başkanı Jale Nur Süllü, “Eskişehir’deki bu trafik kontrol merkezi ve akıllı tam adaptif çalışan akıllı kavşak sistemi, networke bağlı olarak kurulumu gerçekleştirilen tek sistem. Projeyi, Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı ve
Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü ile birlikte hazırlayıp yürüttük. Sistemi şimdilik 17 kavşakta kurduk. Bu uyulama ile trafik kontrol merkezindeki ana sistem de depolanan veriler değerlendirilerek, Eskişehir’in ulaşım planlaması istenildiği şekilde yapılabilecek.” dedi. Sistem sayesinde araç sayısının fazla olduğu geçişlerde gereksiz beklemelerin önüne geçilebilecek ve gereksiz beklemelerin azalacağından trafik akışı hızlanacağı gibi araçların yakıt tüketimleri azalacak, çevreye salınan hava kirleticileri oranı da düşecek.
17 9!Ù).$!
GAZİANTEP
22
GAZİANTEP’TE ULAŞIMDA MOBİL ÇAĞI BAŞLADI
Teknolojiyi kent yaşamının konforunu artırmaya ve bu sayede kent insanının yaşam kalitesini yükseltmeye yarayacak şekilde kullanmak, günümüzde yerel yöneticilerin odaklanmaları gereken en önemli alanlardan biri. Gaziantep, kent içi ulaşımda bunu başardı ve mobil çağı başlattı. Gaziantep’in ulaşım mastır planı doğrultusunda kentte yapılacak çalışmaları açıklayan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, 2015 yılında 5 köprülü kavşağın daha tamamlanacağını ve mevcut 6 bin 288 otoparka ilave olarak 760 kapasiteli otopark yapılacağını, hafif raylı sistemde de bazı yenilikler olacağını söyledi. Hafif raylı sistem ile günde 65 bin yolcunun taşındığını aktaran Şahin, bu sayıyı 120 bine çıkarmayı hedeflediklerini vurguladı. Durakların uzatılarak ikili tramvay sistemine
geçileceğini belirten Başkan Fatma Şahin, sefer sayısının azalacağını, böylece kavşaklardan geçiş sıklığının azalmasıyla kara trafiğinin rahatlayacağını dile getirdi. 15 Şubat tarihinden itibaren ulaşımda ‘Mobil Kart27’ ile yeni bir uygulamaya başlayacaklarını ifade eden Şahin, “Bu uygulama ile bir yolcu hangi durakta saat kaçta otobüs geçeceğini cep telefonu ile öğrenebilecek. Hangi sıklıkla hangi yöne gittiğini öğrenebilecek ve bu vesile ile duraklarda beklemek sona erecek.” dedi. Gaziantep’te toplu taşıma araçlarına binmek isteyenler, cep telefonlarından birçok bilgiye ulaşabilecek.
İZMİR
24
İZMİR’İN DENİZDEKİ HIZI ARTTI İzmir Büyükşehir Belediyesi, adı İzmirliler tarafından konulan Hasan Tahsin arabalı yolcu gemisini, Tuzla’daki tersanede düzenlenen törenle denize indirdi. Hasan Tahsin, 78.90 metre boyunda ve 17.40 metre eninde, 450 yolcu ve 71 araç kapasiteli, çevreci bir taşıt. İzmir’deki eski vapurlara göre yüzde 30 yakıt tasarruflu ve çok daha hızlı.
Toplu ulaşımda deniz taşımacılığının payının arttırılması amacıyla ‘Deniz Ulaşımı Geliştirme Projesi’ni uygulamaya koyan İzmir Büyükşehir Belediyesi, yılda 480 bin olan yolcu sayısını, yeni gemilerle 800 bine çıkarmayı hedefliyor.
Aziz Kocaoğlu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı
Törende konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Belediye olarak güçlü finans yapılarıyla Hazine notunun dokuz basamak üzerinde bir kredi notuna sahip olduklarını söyledi ve “Hem yolcu vapurları hem de arabalı vapurlarımızın yerli tersanelerimizde yapılmasından dolayı son derece mutluyum ve övünüyorum. Özellikle karbon kompozit gemi yapımında Türkiye’ye örnek olduk. Ülkenin kurtuluşunun meşalesini yakan Hasan Tahsin’in ismi zaten İzmirlilerin gönlünde yaşıyordu, şimdi yeni gemimizde de yaşatacağız.” dedi. Projenin finansmanında yer alan Avrupa İmar Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye Direktörü Şule Kılıç, “Bu proje için sağladığımız kredi, işte bu nedenle verdiğimiz en ucuz ve en uzun vadeli kredidir.” dedi. Yeni gemilerin engelli kişiler için de en güvenli ve en konforlu biçimde tasarlanmış olması, bütün yerel yönetimlerin örnek alması gereken bir durum. Gemilerdeki uyarı ve yönlendirme işaretleri de görme engellilerin okuyabileceği şekilde kabartmalı Braille Alfabesi ile yazılacak.
KAYSERİ
25
KAYSERİ’NİN KALİTELİ ULAŞIMI Belediyelerin hizmet kalitesi elbette o kentte yaşayanlar tarafından değerlendirilir ancak kaliteyi artırmak için profesyonel kurumlardan destek, onay, yönlendirme almak da bu konuda yapılacak girişimlerin en önemlisi. Kayseri Büyükşehir Belediyesi, ulaşımda kalite çıtasını yükseltmek üzere büyük bir adım daha attı. Büyükşehir Belediyesi Ulaşım AŞ, kısa adı Kalder olan Türkiye Kalite Derneği’ne üye oldu. İyi niyet bildirgesine imza töreninde konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Çelik, “Günümüzde bir işletme, bir kurum kendini geliştirmezse, yenilemezse kaliteyi yakalayamaz, rakiplerinden geriye düşer. İşletmelerde müşteri memnuniyeti ne ise belediye olarak bizde de seçmen memnuniyeti o manaya gelir. Kaliteyi yakalayabilmenin ön şartlarından biri de kendini dışarıdan birilerine denetlettirmek, onların tavsiye ve önerilerini dikkate almaktır. Belediye olarak kalite anlayışımızı bir yaşam biçimi, bir kurum kültürü haline getirdik. ‘En İyi Kentsel Entegrasyon Ödülü’, ‘En İyi Hafif Raylı
Mustafa Çelik Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı
Sistem Ödülü’, ‘Sürdürülebilir Gelişme Ödülü’, Ulaşımda Dönüşüm/En İyi Proje Ödülü, İETT tarafından yapılan Mükemmellik Endeksi’nde Verimlilik Ödülü ve çok değişik kalite yönetim sistemlerinden aldığımız belgeler var. Ulaşım AŞ, zaten kalitesi tescillenmiş bir şirket ama biz daha mükemmele ulaşmak için Kalder ile ortak çalışma alanı oluşturuyoruz.” dedi.
KIRKLARELİ
26
KIRKLARELİ SORUNU ÇÖZMEDE AMACINA ULAŞTI
Bir kentte hayatı kimse tek başına organize etmez. Vatandaş dahil herkesin bunun için çaba harcaması gerekir. Yerel yöneticiler için de durum aynı; kentteki diğer otoritelerin de yerel yöneticilere destek olması her zaman çok daha güzel sonuçlar doğurur. Kırklareli bunu başardı. Yerel yönetim ve ulaşım kooperatifleri iş birliği yaptı. Kırklareli’nde uzun süredir gündemi meşgul eden ulaşım sorunu, Kırklareli Belediye Başkanı Mehmet S. Kesimoğlu’nun girişimleri sonrası çözüme kavuşuyor.
Kırklareli’nde hizmet veren dört ayrı ulaşım kooperatifi tek çatı altında toplandı ve ‘Kırklareli Ulaşım Kooperatifi’ adı ile hizmete başladı. Kooperatif açılışında konuşan Belediye Başkanı Kesimoğlu, bu birleşmenin ulaşım sorununu çözmesi konusunda büyük bir adım olacağını vurgulayarak, “Ulaşım sorununu çözme yönünde uzun süredir girişimlerimiz devam ediyordu. Bu konuda yaptığımız girişimler sonrası dört kooperatifimizi Kırklareli Ulaşım adıyla tek çatı altında topladık. Prosedürlerin tamamlanmasının ardından çok kısa bir süre içerisinde ulaşımdaki sorunları çözmüş olacağız.’’ dedi. Göreve geldiği gün itibari ile bu sürece dahil olduğunu ifade eden Kesimoğlu, “Göreve gelir gelmez, halkımızın temsilcisi olarak bu konudaki beklentilerimizi dile getirdik. Biz sadece bir tarafın hak ve menfaatlerini korumak sorumluluğunda değiliz. Biz her kesimin belediyesiyiz ve her kesimi gözetmek durumundayız. Bizim makamımızın ve yüreğimizin kapısı her zaman herkese açık. Sorunları çözmek için geldik. Bundan sonra hep birlikte daha mutlu, daha huzurlu bir Kırklareli yaratacağız.’’ diyerek sözlerini sonlandırdı.
KOCAELİ
27
KOCAELİ RAYLI SİSTEM HAYALİNE ULAŞTI İl sınırlarının Büyükşehir olmasıyla planlama, alt yapı ve üst yapıda tek elden yönetime kavuşan Kocaeli’nde sıra, günümüz ulaşımının vazgeçilmezlerinden olan raylı sisteme geldi. Kocaeli genelinde toplu taşımada dönüşüm ve entegrasyon çalışmalarına on yıldır aralıksız devam eden Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, kenti raylı sistemle buluşturuyor.
Çok uzun yıllardır kentin hayali olan tramvay, 2016 yılından itibaren İzmit’te yolcu taşımacılığına başlayacak. Kentin nüfus artış hızını ve yönünü de değerlendiren Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, tramvay projesinin ihalesini gerçekleştirdikten sonra güzergahla ilgili çalışmalarına başladı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin kendi imkanlarıyla finanse ettiği tramvay projesinin güzergahı için yolcu yoğunluğu, kent halkının talebi, diğer ulaşım sistemleriyle entegrasyonun sağlanması ve inşaat maliyeti gibi konular ele alınarak en uygun güzergah belirlendi. İzmit merkezde yaklaşık dokuz ay süren çalışmaların ardından tramvayın Otogar ile Sekapark arasında yol alması kararı alındı. En ince detaylara kadar titizlikle yapılan hesaplarla belirlenen bu güzergahta çalışmalar, halka ve iş yerlerine en az rahatsızlık verilecek şekilde yapılacak ve 2015 yılında vurulacak ilk
kazmanın ardından 2016 yılı içinde tramvay yolcu taşımacılığına başlayacak. Yedi kilometrelik hat boyunca on bir istasyon arasında çift yönlü sefer yapacak olan tramvaya, Akçaray adı verildi.
MANİSA
28
MANİSA’NIN KENT İÇİ ULAŞIMDA YENİ VARIŞ NOKTASI
Cengiz Ergün Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı
Kent halkının ulaşım konforunu artırmak, kentteki yaşam kalitesinin artmasındaki en önemli unsurlardan biri. Manisa Büyük Şehir Belediyesi de il genelinde ulaşımı kaliteli, hızlı ve modern bir hale getirmek için çalışmalarına hız verdi. Manisa’da 2012 yılında eski tip dolmuşların kullanıldığı kent içi toplu ulaşımda dönüşüm hamlesi yaptıklarını ve 168 araçla kent içi ulaşımı modern bir hale getirdiklerini söyleyen Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Cengiz
Ergün, “Manisa’mızın büyükşehir olmasıyla birlikte il merkezimizde başlattığımız bu dönüşümü, 17 ilçemizin tamamına ulaştırma çabasındayız.” dedi. Kentkart, mobil kentkart ve elektronik kentkart uygulamalarıyla Manisa’da kartlı biniş sistemini de hayata geçirdiklerini aktaran Başkan Ergün, vatandaşların ulaşım rahatlığının birinci öncelikleri arasında olduğunu vurguladı ve ulaşım master planının tamamlanmasıyla birlikte bu konuda hızla çalışma başlatılacağını söyledi. 17 ilçede kurulan Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüklerine birer otobüs verildiğini, sosyal ve sportif amaçlı olarak vatandaşlara bu otobüsleri kullandırdıklarını da belirten Başkan Ergün, “Cenaze yakını vatandaşlarımızın mezarlıklara ulaştırılması, sivil toplum kuruluşlarının düzenlediği kültürel geziler ve amatör spor kulüplerinin ulaşımı için 17 ilçemizdeki bu otobüsler vatandaşımızın emrine sunuldu. Bu hizmetlerimizi artırarak sürdüreceğiz.” dedi.
MERSİN
29
MERSİN EN İYİSİNE ULAŞMAYI HEDEFLİYOR Kent içi ulaşım sorunları çözmeyi başarmış bir kent, pek çok sorunun da üstesinden gelebilmiş demektir. Dolaylı olarak kentteki yaşamı çok yönlü etkileyen ulaşım konusu, Mersin’de en iyi şekilde geliştirilmesi gerekenler arasında öncelikli konuma alındı.
İşe, kentin ulaşım master planının çıkartılması ile başladıklarını kaydeden Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz, “Geçtiğimiz aylarda, kentin konuyla ilgili bütün dinamiklerinin katıldığı bir çalıştay gerçekleştirdik ve bu konunun kapsamına giren bütün konuları ele aldık. Toplu taşıma araçlarımızın sayısındaki yetersizlik üzerine, 2015 yılının başından itibaren 60 adet yeni otobüs hizmete sunduk. İlerleyen süreçte otobüs sayılarını kademeli olarak arttırmayı planlıyoruz. Üstelik otobüslerimizin tamamına alarm butonları ve kamera sistemleri monte
Burhanettin Kocamaz Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı
edip, araç takip sistemi ile kontrolü tek merkezden sağlayabileceğiz.” dedi. Monoray sistemi ile ilgili çalışmalarının ve incelemelerinin de devam ettiğini belirten Başkan Kocamaz, “Raylı sistem konusunda Mersin için en uygun olan sistemin araştırmasını yapıyoruz ve bunu en kısa zamanda sonuçlandıracağız.” dedi.
SAMSUN
30
SAMSUN ULAŞIMDA YÖNÜNÜ BELİRLEDİ Tercihli yol ve raylı sistem ilave hat proje çalışmaları devam ederken, SAMULAŞ Genel Müdürlüğü, 2013-2014 yılları tramvay, ekspres ve ring otobüs ile teleferik yolcu taşıma rakamlarını duyurdu. İstatistiğe göre tramvay ve otobüslerin son yıllarda büyük ilgi görmesinin en önemli iki nedeni, modern araçlar ve dakik sistem. Çağın en modern toplu taşıma sistemlerinden tramvayı Samsun halkının hizmetine sundukları için mutlu olduğunu ifade eden Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz, sistemin başarısını, halkın yaşam konforunu ve kalitesini yükselten bir hizmet olmasına bağlayarak, “Geldiğimiz noktada raylı tramvay taşımacılığı artık kentimizin vizyonunu değiştirmiş ve benimsenmiştir. Tercihli yol inşaatı diye başlattığımız ama büyük ihtimalle raylı sisteme çevireceğimiz güzergahta yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bu çalışmayı İlkadım ve Örnek sanayi sitelerinin içerisindeki alt yapıyı da dönüştürmek ve yenilemek için yapıyoruz. Raylı sistemi Tekkeköy Kavşağı’na kadar götürüyoruz. Bu buralardaki sanayi siteleri ulaşımına katkı sağlayacak ve Atakum’da olduğu gibi buraların da cazibesi artacak diye düşünüyoruz. Bir buçuk sene içerisinde, muhtemelen 2017 İşitme Engelliler Olimpiyatı’na kadar bu yeni raylı sistem hattını bitireceği.” dedi.
SİVAS
31
SİVAS’IN OTOBÜS ŞOFÖRLERİ BAŞKA
Otobüs şoförleri, kentin huzurunu, güvenliğini, yaşamını taşıyor aslında. Peki otobüs şoförleri bu büyük sorumluluğu taşıyabilecek yetkinliğe, bilgiye sahip mi? Sivas Belediyesi bu durumun ciddiyetine uygun şekilde bir proje hayata geçirdi. Sivas Belediyesi, Cumhuriyet Üniversitesi, İl Emniyet Müdürlüğü ve Halk Eğitim Merkezi işbirliğinde, halk otobüsü şoförlerine yönelik eğitim seminerleri düzenlendi ve seminer sonrası sertifika töreni yapıldı. Toplam 56 saat süren iletişim, öfke kontrolü, halkla ilişkiler, trafik, sağlıklı beslenme, diksiyon ve stres yönetimi konulu eğitimlerde 437 sürücü sertifika aldı. Törende konuşan Sivas Belediye
Sami Aydın Sivas Belediye Başkanı
Başkanı Sami Aydın, “Eğitim çalışmalarını çok önemsiyoruz ve olumlu yansımalarını görüyoruz. Şikâyetler yüzde doksan azaldı. Bundan sonra bu sertifikayı alamayan kişiler toplu taşıma aracı kullanamayacak. Hepinize başarılar diliyorum.” dedi. Vali Alim Barut ise, “Bu semineri düzenleyen kurumlarımıza, eğitimleri veren akademisyenlerimize ve katılan şoför arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Şimdiye kadar böyle bir organizasyon görmedim. Bir ilki gerçekleştirdiğiniz için sizi tebrik ediyorum.” diye konuştu.
TRABZON
32
TRABZON KENDİNİ GELECEĞE TAŞIYOR Kent içi ulaşımda standartları yükseltmeye yönelik çalışmalar bütün kentlerde son dönemde büyük hız kazanmış durumda. Bu alanda yatırım yapan kentlerden biri de Trabzon. Kentte ‘tabutluk’ devri bitti. Çok eski tarihli, yıpranmış, teknolojik olanakları bulunmayan, yolcuya hiçbir konfor sunmayan araçlarla kent içi ulaşım dönemi, Trabzon’da son erdi. Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu vatandaşların daha rahat, güvenli ve konforlu seyahat etmelerini sağlamak için otobüs filolarını yenilemeyi sürdürdüklerini söyledi. Bir yandan şehri geleceğe taşıyacak dev yollar yaparken, diğer yandan da otobüs filosunu yenilediklerini ve görev süreleri dahilinde 85 otobüs alarak vatandaşın hizmetine sunduklarını belirten Başkan Gümrükçüoğlu, “Trabzon’da ne yapıldı diyenlere, ne yapılmadı diye sormak lazım. Belediye Başkanlığı görevine başladığım zaman belediye otobüslerine binerek vatandaşlara ulaşım hizmetleri hakkındaki istek ve önerilerini sordum. Ulaşım hizmetlerinden memnun olup
olmadıklarını sordum. Vatandaşlarımız, ‘bizi tabutluk gibi otobüslerle taşıyorsunuz’ şeklinde son derece üzüntü verici bir eleştiri yaptılar; durum hakikaten öyle idi, 1970-72 model otobüs. Bunun üzerine harekete geçerek görev süremiz boyunca 85 yeni otobüs aldık ve vatandaşların hizmetine sunduk. Trabzonlular her şeyin en iyisine ve en güzeline layıktır.” dedi.
YALOVA
33
YALOVA’NIN EN ÖNEMLİ TRAFİK SORUNUNDA BÜYÜK YOL ALINDI Park yeri aramak, kentlerde yaşayan kişilerin yaşamlarında ne kadar zaman kaybına yol açıyordur? Elbette otopark inşa etmek bazı kentlerde her noktada mümkün olamayabiliyordur ama çözüm üretmek mutlaka mümkün. Yalova da bu çözümü hayata geçirdi ve günlük yaşama büyük kolaylık getirdi. Yalova’daki bu yeni düzenleme ve uygulama sayesinde alışveriş merkezi, bankalar, kamu kurum ve kuruluşlarının yoğun olduğu noktalarda ve kısa süreli park etme ihtiyacı duyulan yerlerde çok sayıda araç park etme fırsatı buldu. Böylece park yeri bulmaya çalışılırken yaşanan zaman kaybının ve yakıt israfının da önüne geçildi. Araç trafiğinin yoğun ve park etme ihtiyacının üst düzeyde olduğu yerlerde ise; çift sıra halinde park edilmesi engellenerek trafik akışı sağlandı.
Yalova Belediye Başkanı Vefa Salman; “Çağdaş ve işleyen bir trafik akışı ve kısa süreli park ihtiyacının karşılanması sayesinde esnafımıza ve vatandaşlarımıza daha verimli alış veriş imkanı da sağlamış olacağız. Bundan memnunuz.” dedi.
34
YEREL
YÖNETiMiN
PROFESYONEL
DESTEĞi
35
E’pr Yerel Yönetim Ajansı, kentlerin ve yerel yöneticilerin imajlarını daha iyi yansıtabilmeleri, güzel projelerle kentlerine kalıcı değerler kazandırabilmeleri ve marka kent olma yolunda çok daha hızlı ilerleyebilmeleri için yerel yöneticilerin yanında.
Seçim kampanyası Fuar konsepti ve stant tasarımı Kent tanıtım kitabı Festival konsepti oluşturma ve içerik yönetimi Etkinlik projesi hazırlama ve süreç yönetimi PR hizmetleri Tanıtım filmi Fotoğraf çekimi
36
KENT İÇİ ULAŞIMDA
TÜRKİYE’NİN GELECEĞE GİDEN
YOLUNU ARIYORUZ
Herkesten önce düşünmek, herkesten önce harekete geçmek, başkalarının yapamadığı ya da yapmadığı şeyleri herkesin iyiliğini düşünerek yapmaya cesaret etmek elbette dünyanın en kolay işi değil. Bu ancak kentine değer veren, kentinin geleceğini önemseyen, kentinin güzelleşmesi için kendinde her zorluğu aşacak gücü ve birlikte çalışacak o güçlü ekibi bulabilen yerel yöneticilerin işidir. İlk yollar, ilk uçak, ilk seçim, ilk kent planlaması, ilk sokak aydınlatması hep birileri bunları yapmayı aklına koyduğu için mümkün olabildi ve her ilk, o kent için geleceğe bir ‘en olma’ müjdesini de verdi. Türkiye’de kent içi ulaşımın standartlarını yükseltecek olanlar elbette öncelikle yerel yöneticiler gibi görünüyor ancak konu çok daha kapsamlı, çok daha derin ve kesinlikle çok daha fazla sorumlusu var. Yerel yönetimlere yönelik projeler hayata geçirmek ve her bakımdan daha güzel
kentler hedefine ulaşmak üzere çalışmalar yürüten E’pr Yerel Yönetim Ajansı, kent içi ulaşım konusunda fikir, çözüm, proje, ürün, hizmet, iş modeli, teknoloji üreten ve bunları uygulamaya koyan bütün tarafları buluşturmak, konuyu en küçük detayına kadar konuşturmak üzere Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nı düzenledi.
37
Çalıştay’ın en temel amacı, kent içindeki ulaşım konusunda ülkemizin geleceğe giden yolunun ve yönteminin belirlenmesine katkıda bulunmak. Kentsel ulaşım planlama, trafik yönetimi ve denetimi, ulaşım altyapıları, toplu taşıma, raylı sistemdeki gelişmeler, organik ulaşım, denizyolu ulaşımı, son yılların en popüler toplu taşıma araçlarından olan teleferik yatırımları, kentsel lojistik, kentsel dönüşümün ulaşım konusuyla kesişen noktaları ve bütün bu başlıklar çerçevesinde bilgi, deneyim, öneri paylaşımı... Kent İçi Ulaşım Çalıştayı, Türkiye’de yerel yönetimler alanında gerçekleştirilmiş en kapsamlı organizasyon. İstanbul Teknik Üniversitesi, Yalova Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi de Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nın akademik işbirlikçileri. Kendi alanlarında en uzman, en tarafsız ve en saygın isimlerden oluşan Danışma Kurulu da bu çalıştayın amacına en başarılı şekilde ulaşmasındaki en büyük unsur.
Kent İçi Ulaşım Çalıştayı Danışma Kurulu • Prof. Dr. Ali Osman Atahan • Prof. Dr. Rafet Bozdoğan • Prof. Dr. Metin Çancı • Prof. Dr. Hüseyin Murat Çelik • Doç. Dr. Taylan Dericioğlu • Orhan Demir • Prof. Dr. Cengiz Giritlioğlu • Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı • Prof. Dr. Hüseyin Kaptan • Prof. Dr. Ruşen Keleş • Gökhan Menteş • M. Remzi Sönmez • Doç. Dr. Metin Şenbil • Prof. Dr. Mete Tapan • Rıfat Türkkan
38
Prof. Dr. Rafet Bozdoğan 1982 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet Yüksek Okulu’ndan mezun olan Rafet Bozdoğan, 1986 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Kimya Metalürji Fakültesi Metalürji Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. Yüksek lisans ve doktora çalışmalarını 1987-1991 yılları arasında İngiltere’de Birmingham Üniversitesi Metalürji
Mühendisliği Bölümü’nde Uçak ve Uzay Malzemeleri konusunda tamamladı. 1992 yılında Türkiye’ye dönen Bozdoğan, İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi’ne Öğretim Üyesi olarak atandı. 1992-1996 yılları arasında İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Gemi İnşa ve Deniz Bilimleri Fakültesi ve Hava Harp Okulu’nda tam zamanlı öğretim üyeliği yaptı. 1996 yılında özel sektöre geçen Bozdoğan, 1999 yılına kadar özel sektörde yöneticilik yaptı ve yarı zamanlı öğretim üyeliğine devam etti. İstanbul Büyükşehir Belediyesi eski Ulaşım Dairesi Başkanı ve İBB’nin Ulaşımdan Sorumlu eski Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Rafet Bozdoğan, Yalova Üniversitesi bünyesinde Türkiye’nin ilk Ulaştırma Mühendisliği bölümü olarak 2012 yılında kurulan Ulaştırma Mühendisliği Bölümü’nde Bölüm Başkanı olarak görevini sürdürüyor.
“KENTLERİMİZDAHAAZTECRÜBEMALİYETLERİ Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nın en temel hedefi İLE SONUCA DAHA KISA SÜREDE VE DAHA AZ ne? ENERJİ İLE ERİŞMİŞ OLACAKLAR” Kentlerde nüfus artışı ve fiziken büyümenin yanı sıra iş kollarının çeşitlenmesi, insanların Kent içi ulaşımda sorunlarını çözmüş, daha alım güçlerinin ve tüketimin artması modern seviyeye ulaşmış, doğru projeler doğal olarak kentlerde hareketliliğin de sayesinde kent insanı için trafikte zaman ve artmasına ve bu da daha geniş çaplı ulaşım ekonomik gider kaybının önüne geçmiş bir veya erişim talebinin doğmasına neden Türkiye için elbette herkesin iş birliği yapması olmaktadır. İnsanların, mal ve hizmetlerin büyük önem taşıyor. Bu işbirliğine sağlam, bir yerden başka bir yere erişim ihtiyacı, verimli, nitelikli bir zemin hazırlamak üzere E’pr kara, raylı, deniz ve hava olmak üzere Yerel Yönetim Ajansı tarafından hayata geçirilen değişik ulaşım modelleri ile sağlanmaktadır. Kent İçi Ulaşım Çalıştayı, akademisyenlerin de Kent içi ulaşımda da bu modeller dengeli büyük desteği sayesinde amacını gerçekleştirme ve sürdürülebilir biçimlerde olmalıdır. Ne başarısını gösterecek. Çalıştay sürecinde bütün yazık ki dünyanın bütün metropollerinde bilgi ve deneyim birikimini içtenlikle ortaya kentin büyüme karakteristikleri tamamen koyan Prof. Dr. Sayın Rafet Bozdoğan ile Kent İçi öngörülemediği için, kent planları olması Ulaşım Çalıştayı’nı konuştuk. gerektiği gibi yapılamamakta, bunun sonucu olarak kentlerde ulaşım ve trafik problemleri ortaya çıkmaktadır. Bu sorun gelişmiş
39
ülke metropollerinde daha az görülürken, ülkemizde olduğu gibi kalkınmakta olan ülke metropollerinde kendini ciddi bir şekilde hissettirmektedir. Hazırlıklarını çok titiz şekilde yürüttüğümüz Kent İçi Ulaşım Çalıştayı, büyümekte olan ülkemiz şehirlerinde mevcut ve olası ulaşım ve trafik problemine yönelik geniş bir görüş açısı oluşturmak üzere, ülkemizde ve dünyada bilgi ve tecrübeye sahip bilim insanı, uygulama insanı, bürokrat, sanayici ve işadamı açısından çığır açacak hedefler oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu çalıştayda yer almanızı sağlayan en önemli etken ne? Bu çalıştayda yer almamın en önemli iki sebebi var. Bunlardan birincisi; şahsen bu alanda çalışmalar yürüten bir akademisyen olmam ve bir üniversiteyi temsil etmemin yanı sıra, bu çalıştayı, daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde yaklaşık sekiz yıl süresince ulaşımdan sorumlu bir bürokrat ve uygulayıcı olarak görev yaptığım sırada edindiğim bilgi, görgü ve tecrübelerimi ülkemizin diğer kentleri ile de paylaşmak üzere uygun bir platform olarak görmemdir. İkinci neden ise kent içi ulaşım konusunda dünyadaki yenilikleri öğrenmek ve diğer katılımcıların bilgi, görgü ve tecrübelerinden faydalanmak istememdir. Kentler açısından Çalıştay’dan çıkacak en büyük fayda ne olacak sizce? Bu çalıştay, içerik olarak bir kentin ulaşım sistemlerinin hemen hepsini kapsamaktadır. Çalıştay’da bir taraftan kentlerin ideal planlanma kriterleri ve ulaşım master planın gerekliliği öne çıkartılacak, diğer taraftan kentlerde inşa edilecek olan ulaşım altyapılarını dizayn, yapım, bakım ve onarım işleri ele alınacak. Kent içi ulaşımda mevcut
ulaşım altyapıların en verimli kullanımı adına kent içi trafik yönetimi irdelenecek. Kentlerde olası bütün toplu taşıma modelleri ve avantajları ele alınacak. Ayrıca bütün kentlerimizde ihmal ettiğimiz odak merkezleri ve kent içi ulaşıma yönelik lojistik konular değerlendirilecek. Bütün bunlar elbette bütün katılımcılar açısından çok önemli faydalar sağlayacaktır. Çalıştay’ın kent içi ulaşım konusunun bütün taraflarını bir araya getirebilme başarısı ve bunun olası sonuçları hakkında ne düşünüyorsunuz? Umuyorum ki bu çalıştay sektörün önemli rol oyuncularını bir araya toplayacaktır. Ülkemizde başta İstanbul olmak üzere büyükşehir olarak işletilen şehirlerimizde önemli birikimler mevcut. Bunlar ile beraber akademisyenlerimizin bilimsel çalışmaları ve fikirlerinin yeni büyükşehirlere ve diğer şehirlerimize aktarılması çok önemli bir netice olacaktır. Bunu sonucunda kentlerimiz daha az tecrübe maliyetleri ile sonuca daha kısa sürede ve daha az enerji ile erişmiş olacaklardır.
40
MESLEKİ EĞİTİMİN KALİTESİ HYUNDAI ASANSÖR İLE YUKARIYA TAŞINIYOR Anadolu Lisesi’ne tam teşekküllü bir asansör ve yürüyen merdiven sınıfı kazandırdık. Teknik ekibimizin de uygulamalı eğitimlere katılarak öğrencilere deneyimlerini aktarabilecekleri bir eğitim platformunun ilk adımını atmış bulunuyoruz. Bir sınıfla başladığımız bu projeyi, ileride ihtiyacı olan bütün meslek liselerinde gerçekleştirmeyi ve bunu daha geniş çaplı bir eğitim projesine dönüştürmeyi hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
Hakan Ek Hyundai Asansör Türkiye Genel Müdürü
Hyundai Asansör, İnönü Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde açtığı asansör ve yürüyen merdiven sınıfı ile eğitime destek veriyor. Mesleki eğitime katkı sağlaması beklenen proje ile sektöre kaliteli eleman yetiştirilmesi de amaçlanıyor. Hyundai Asansör tarafından açılan, asansör ve yürüyen merdiven ile ilgili teknik bilgilerin aktarılacağı sınıfta halen 25 öğrenci eğitim görüyor. Bu sınıfta eğitim gören öğrencilerin, Hyundai Asansör’de stajyer olarak deneyim kazanması da planlanıyor. Proje dahilinde bir asansör ve yürüyen merdiven sınıfı kuruldu ve gerekli tüm ekipman Hyundai Asansör tarafından temin edildi. Ayrıca bir laboratuvar kısmı oluşturularak öğrencilerin uygulamalı olarak da eğitim alması sağlandı. Hyundai Asansör Türkiye Genel Müdürü Hakan Ek, “Hyundai Asansör olarak, sektöre kalifiye eleman kazandırmanın doğru eğitimden geçtiğinin farkındayız. Bu amaçla çıktığımız yolda, İnönü Mesleki ve Teknik
41
BOĞAZİÇİ PROJE KENT İÇİ ULAŞIMDA GELECEĞİ GÖZLER ÖNÜNE SERİYOR
Ülkemizde kentlerin son yıllardaki en temel problemi ve kent yönetimlerinin de yatırımlarını yönlendirdiği en önemli konu, ulaşım. Ülkemizdeki kent içi ulaşım ihtiyacının etüt edilmesine ve planlanmasına yönelik olarak son yıllarda çok önemli bir çalışma yapılıyor. Son altı yıl içerisinde Boğaziçi Proje tarafından sekiz kentte, ‘Kent Geneli Ulaşım Master Planı’ çalışması gerçekleştirildi ve ortaya çok ciddiye alınması gereken sonuçlar çıktı. Bu çalışmalar incelendiğinde ülkemizdeki ulaşım hareketliği ve ulaşım talebinin artışı net olarak görülebiliyor. Kentli nüfusun günlük hareketliliği hızlı bir şekilde artıyor ve ayrıca otomobil sahipliği oranı hızla yükseliyor.
Türkiye’deki yıllık nüfuz artış oranı yaklaşık %1,2 civarında. Ancak otomobil sayısındaki artış oranı ortalama %7 düzeyinde. Buradan da net olarak anlaşılacağı üzere otomobil sayısında nüfus artışından 7 kat daha hızlı bir artış var. Türkiye ortalaması yaklaşık olarak 1000 kişide 124 otomobil ancak Avrupa genelinde bu değer 1000 kişide 350-450 otomobili buluyor. Öngörüler, ülkemizdeki otomobil sahipliğinin artışının devam edeceği yönünde. Bir diğer önemli husus da kentli insanın bir günde yaptığı ortalama yolculuk sayısı yani hareketliliği. Yine Boğaziçi Proje tarafından sekiz kentte yapılan ‘Hane Halkı Ulaşım Araştırmaları’ sonucunda elde edilen bilgilere göre Türkiye’de kentli nüfusun kişi başına yaptığı günlük yolculuk miktarı 1,5-1.7 civarında. Bu oran yıllık ortama %4 artış gösteriyor. Buradan çıkan sonuç şu ki nüfus artmasa bile mevcut nüfusun hareketliliği artacak ve dolayısıyla ulaşım talebi de artacak. Bu istatistikler doğrultusunda bir an önce yapılması gereken ise planlı ve sürdürülebilir biçimde kent içi toplu ulaşıma yatırım hız kazanması. Aksi durumda kentli insan, ulaşım ihtiyacını karşılamak için özel araç kullanımına yönelecek, bu da daha büyük sorunları beraberinde getirecek.
42
İETT’DEN KENT İÇİ ULAŞIMA ÇOK AKILLICA BİR KATKI ziyaret ettiği İstanbul’da, uygulamayı turistlerin de rahatlıkla kullanabilmesi için İngilizce ve Arapça başta olmak üzere yabancı dil seçeneği kazandırıldı. Metrobüs için de ayrı bir sayfa tasarlanan uygulamada, metrobüs duraklarına kolay ulaşım yolları da sunuluyor. MOBİETT’in yeni versiyonunda görme engelli yolcular için bir alarm sistemi geliştirildi. Özellik, beklenilen otobüs gelmeden belirtilen zaman kadar önce alarm çalmasını sağlıyor. Uygulama sayesinde yolcular durağa gitmeden planlama yapabiliyor. Yolcular otobüslerin durağa varış dakikalarına ek olarak otobüslerin bisiklet aparatı, şarj, internet, klima, engelli erişimine uygunluğuna ait bilgileri de görebiliyor.
MOBİETT Akıllı Durak uygulaması sayesinde İstanbul’daki on bir bin durağın tamamını akıllı durağa dönüştüren İETT, altı bine yakın otobüsün durağa varış sürelerinin gerçek zamanlı olarak kullanıcılara iletecek bir altyapı sunuyor. MOBİETT ayrıca İETT ile daha kolay iletişime geçilmesini sağlayan ‘Beyaz Masa’ özelliğiyle de yolcularla anlık bildirim imkanı veriyor. MOBİETT bir milyona yaklaşan kullanıcısına daha iyi hizmet verebilmek için yolcu talepleri doğrultusunda görülen eksikliklerini iyileştirdi. Yeni versiyonla birlikte uygulamada eklenen durak radarı özelliği ile durakların konumları artırıldı ve gerçeklik özelliği sayesinde gerçek görüntüler üzerinde gösterilmeye başlandı. Mevcut uygulamalarda gösterilen otobüslerin duraklara varış zamanına ek olarak, seçilen hattın otobüslerinin haritada gösterilmesi de sağlandı. Yılda on milyon yabancı turistin
43
SABİHA GÖKÇEN HAVALİMANI’NA ULAŞIMDA HAYALLERİ GERÇEKLEŞTİREN GÜÇ: ÇELİKLER
Kentlerin en önemli sorunu olan toplu ulaşım konusunun çözümünde raylı sistemler, ekonomiklik, hız, güvenlik, konfor ve çevresel etkiler açısından en uygun seçeneklerin ilk sırasındaki yerini her geçen gün güçlendiriyor. Raylı sistemlerde ülkemizin en güçlü firmalarından biri ise Çelikler Grup. Çelikler Grup, 1958 yılında taahhüt sektöründe özellikle de ulaşım alanında hizmet vermeye başladı ve bu sürede ülkemize yüzlerce proje
kazandırdı. Çelikler’in bugünlerde yürüttüğü en önemli proje ise Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Bağlantısı hattı. Bu proje, Kartal – Kaynarca Raylı Sistem Hattı’nı Sabiha Gökçen Havalimanı’na bağlayan yaklaşık 7,4 km uzunluktaki çift hatlı ve üzerinde dört adet yolcu istasyonu bulunan bir raylı toplu taşıma sistemi. Projenin kapsamı içinde ana kalemler olarak inşaat işleri, delme tünel işleri, istasyon mimari ve ince işleri, güç temini ve cer gücü, sinyalizasyon, kontrol ve haberleşme, havalandırma ve klima, istasyon yardımcı tesisleri, yürüyen merdiven ve asansörler ile demiryolu işleri bulunuyor. İnşaat ve hizmet alım projelerinin üç yıl içinde tamamlanarak yolcu taşımaya başlaması planlanan proje, Sabiha Gökçen Havalimanı’na İstanbul’un her iki yakasından da yolcuların kolayca ulaşması açısından büyük önem taşıyor. Proje, Yüksek Hızlı Tren bağlantıları sayesinde Sabiha Gökçen Havalimanı’nı Türkiye’nin her yerinden kolaylıkla ve güvenle ulaşılabilir bir merkez haline getirecek.
44
MODERN ULAŞIMIN GÜLERYÜZÜ tasarlanan uygulamada, metrobüs duraklarına kolay ulaşım yolları da sunuluyor. MOBİETT’in yeni versiyonunda görme engelli yolcular için bir alarm sistemi geliştirildi. Özellik, beklenilen otobüs gelmeden belirtilen zaman kadar önce alarm çalmasını sağlıyor. Uygulama sayesinde yolcular durağa gitmeden planlama yapabiliyor. Yolcular otobüslerin durağa varış dakikalarına ek olarak otobüslerin bisiklet aparatı, şarj, internet, klima, engelli erişimine uygunluğuna ait bilgileri de görebiliyor.
MOBİETT Akıllı Durak uygulaması sayesinde İstanbul’daki on bir bin durağın tamamını akıllı durağa dönüştüren İETT, altı bine yakın otobüsün durağa varış sürelerinin gerçek zamanlı olarak kullanıcılara iletecek bir altyapı sunuyor. MOBİETT ayrıca İETT ile daha kolay iletişime geçilmesini sağlayan ‘Beyaz Masa’ özelliğiyle de yolcularla anlık bildirim imkanı veriyor. MOBİETT bir milyona yaklaşan kullanıcısına daha iyi hizmet verebilmek için yolcu talepleri doğrultusunda görülen eksikliklerini iyileştirdi. Yeni versiyonla birlikte uygulamada eklenen durak radarı özelliği ile durakların konumları artırıldı ve gerçeklik özelliği sayesinde gerçek görüntüler üzerinde gösterilmeye başlandı. Mevcut uygulamalarda gösterilen otobüslerin duraklara varış zamanına ek olarak, seçilen hattın otobüslerinin haritada gösterilmesi de sağlandı. Yılda on milyon yabancı turistin ziyaret ettiği İstanbul’da, uygulamayı turistlerin de rahatlıkla kullanabilmesi için İngilizce ve Arapça başta olmak üzere yabancı dil seçeneği kazandırıldı. Metrobüs için de ayrı bir sayfa
45
YAPI MERKEZİ AVRASYA TÜNELİ İLE İSTANBUL’U BAMBAŞKA BİR STATÜYE ULAŞTIRACAK
T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (AYGM) tarafından İstanbul’daki trafik sorununun çözümüne ve İstanbul Boğazı karayolu geçişine katkı sağlamak amacıyla Kazlıçeşme-Göztepe hattında Yap-İşletDevret modeliyle ihale edilen Avrasya Tüneli Projesi’nde çalışmalar bütün hızıyla sürüyor.
Asya ve Avrupa yakalarını, deniz tabanının altından geçen bir karayolu tüneli ile birbirine bağlayacak olan ve güzergâhta yolculuk süresini 100 dakikadan 15 dakikaya kadar indirebilecek projede, 3 Mart’ta 1.000’inci ring (2.000 m tünel) monte edildi ve böylece tarihi bir dönüm noktası daha başarıyla tamamlanmış oldu. Altyapı ve ulaşım projeleriyle Türkiye’den lider Yapı Merkezi ve Güney Kore’den SK E&C firmalarının yüklenicisi olduğu Avrasya Tüneli Projesi, toplam 14,6 kilometrelik bir güzergâhı kapsıyor. Projenin 5,4 kilometrelik bölümü, deniz tabanı altına özel bir teknoloji ile inşa edilecek olan iki katlı tünelden oluşurken, Avrupa ve Asya yakalarında ise toplam 9,2 kilometrelik güzergâhta genişletme ve iyileştirme çalışmaları yapılacak. Proje için özel olarak imal edilen Tünel Açma Makinesi, bentonit bulamacı kullanan tünel açma makineleri içinde 11 bar değerindeki işletme basıncı ile dünyada 2. sırada, 13,7 m kazı çapı ile de dünyada 6. sırada yer alıyor. Proje kapsamında Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED) adı verilen bir süreçle, çevreye ve topluma karşı sorumluluk bilinci ile hareket ediliyor.
46
TÜRKİYE’Yİ YURTDIŞINDA BÜYÜTEN MARKA DOĞUŞ İNŞAAT
Gönül Talu Doğuş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı
Mega proje yaklaşımı ile hem Türkiye’de hem de uluslararası arenada üstlendiği altyapı ve üstyapı projeleriyle, Doğuş İnşaat, kendi sektörünün lider şirketlerinden biri konumunda. Doğuş İnşaat, 1951 yılından bugüne kadar 12 milyar doları aşan 170 projeyi tamamlayarak en saygın inşaat şirketleri arasında yerini aldı. Kuruluşundan bu yana gerçekleştirdiği projeler arasında; toplamda 3000 MW elektrik üretme kapasitesine sahip 20 baraj ve hidroelektrik santral, 1460 km yol yapımı, 2 milyon m² bina yapımı, 35 km köprü, viyadük ve geçit yapımı, 116 kilometreden fazla metro, tünel ve derivasyon tünelleri, limanlar, marinalar, sulama projeleri, kanalizasyon sistemleri, ofis binaları, alışveriş
Recep Tayyip Erdoğan T.C. Cumhubaşkanı
ve yaşam merkezleri, konut ve endüstriyel binalar bulunuyor. Türkiye’nin yurtdışında büyük projeler gerçekleştiren en önemli şirketlerinden biri olan Doğuş İnşaat, bu yıl da ENR (Engineering News Record) tarafından ‘Dünyanın En Büyük 250 İnşaat Firması’ arasında yer aldı ve Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından düzenlenen ‘2014 Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Ödül Töreni’nde Yönetim Kurulu Başkanı Gönül Talu’ya plaketi T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından takdim edildi. Bu sene toplamda 20.4 milyar USD ciro ile 42 Türk İnşaat firması bu listeye girdi. Dünyanın önde gelen müteahhitlik firmalarının bir önceki yıl yurtdışı projelerinden elde ettiği gelir baz alınarak hazırlanan bu sıralamada, Doğuş İnşaat 2003’ten bu yana yer alıyor.
47
HEPSİ BİR HAYAL İÇİN
Güzel bir Türkiye için bazıları diğerlerinden daha fazla çalışıyor. Bazıları diğerlerinden daha fazla yoruluyor. Bazıları diğerlerinden daha fazla uykusuz kalıyor, sorumluluk alıyor. Özelkalem Dergisi tarafından bu yıl 7. kez düzenlenen törenle Türkiye’nin en çalışkan, en üretken, en özverili, en başarılı yerel yöneticileri, kentlerine kattıkları güzelliklerle Türkiye’nin en saygın yerel yönetim ödülüne hak kazanıyor. Bir hayal kuruldu 7 yıl önce, şimdi o hayale hep birlikte yürünüyor. Yerel yönetimler alanında uzman, tarafsız, saygın, uluslararası bakış açısına sahip çok yetkin isimlerden oluşan bir Seçici Kurul tarafından verilen Özelkalem Dergisi Yerel Yönetim Ödülleri, alanında çok değerli bir konuma erişti. İlk yıldan bu yana yaygınlığı, etkisi ve ışıltısı sürekli olarak artan Ödül, ülke genelinde bütün yerel yöneticilerin yakından izlediği, başvuru sürecini bizzat takip ettiği, özenle katılım gösterdiği bir organizasyona dönüştü. Tören’in bunu başarmasında pek çok etken var. Elbette en etken, yerel yöneticilerin
katılım için duyduğu heyecan ve Ödül’e verdikleri değer. Peki bütün bunlar neden yapılıyor? Neden bu kadar kişi bu kadar büyük bir çaba ile bu özel geceye hazırlanıyor? Seçici Kurul’da yer alan onca kıymetli insan neden o kadar zaman ayırıyor, en doğru projeyi seçmek üzere titizleniyor, yoğun mesai harcıyor bu Ödül için? Neden bütün organizasyon akıl almaz bir titizlikle hazırlanıyor? Neden her yıl daha güzeli olsun diye her yıl daha büyük adımlar atılıyor? Hepsi bir hayal için. Güzel bir Türkiye hayaline inanan herkesin bu ödül. Katagoriler • Afet Yönetimi • Kentsel Tasarım • Kentsel Dönüşüm • Kent İçi Ulaşım • Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması • Çevre Koruma • Kültür Sanat ve Turizm Etkinlikleri • Sosyal Sorumluluk Projeleri • Katılımcı Yönetim • E-Belediyecilik • Kent Ekonomisi • Uluslararası İş Birlikleri Danışma Kurulu • Prof. Dr. Cevat Geray • Erdoğan Bilenser • Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu • Sadun Emrealp • Prof. Dr. Ruşen Keleş • Prof. Dr. Mete Tapan • Prof. Dr. Handan Türkoğlu
48
DÜNYA BU YOLU NE KADAR
ZAMANDA KAT ETTİ
Yürümek; insanoğlunun tek ulaşım aracı sadece yürümek olsaydı, dünya nasıl bir yer olurdu. Birileri uzun uzun hayal kursa, fikir yürütse, tahminlerde bulunsa belki bu konuda çok ilgi çekici bir film yapılabilir. O dünya muhtemelen şimdi bizim aklımızın asla almayacağı bir dünya olurdu. Ulaştırmanın bilinen tarihinin MÖ 7000’li yıllara dayandığı kabul ediliyor. Bu tarihten daha önceleri ilk insanlar, bir yerden başka bir yere yaya olarak yürürlerken, yüklerini de peşlerinde sürüklerlerdi. İnsanlık tarihinin ilk taşımacılık modeli de elbette insanların çocuklarını, yaşlılarını, eşyalarını sırtlarında taşımasıydı. Bunun dışında çeşitli sağlık sorunlarıyla karşılaşıldığında veya yaşlıların bir yerden başka bir yere götürülmesi sırasında birkaç kişinin kaldırdığı tahtırevanlar kullanılırdı. Ulaştırmanın tarihsel gelişiminde atılan en önemli adımların başında, MÖ 2000’li yıllarda atın evcilleştirilmesi geliyor. Bu beceri, ulaşımda
gerçekten de bir devrim sayılıyor çünkü at hem sırtında insan ve yük taşıyabilen hem de arkasında kızağa benzeyen basit arabaları çekebilen bir hayvan. İnsanoğlu, ulaşım evriminde at üzerinde oldukça fazla yol kat ediyor. Ulaştırmada ikinci büyük adım ise MÖ 3000 yıllarında tekerleğin bulunması. Tekerleğin gelişim sürecinde, ağır bir yükün altına yuvarlak bir odunun sokulup sürüklenmesi fikri yatıyordu. Bu gelişmelerin paralelinde, deniz ve suyolları ile de ulaşım yapılmaya başlandı. İçi oyulan bir ağaç kütüğünün deniz taşıtlarının doğmasına yol açması; yelken, kürek ve dümenin bulunuşuyla teknelerin gelişmesi, daha sert havalarda uzun yolculuklara imkân tanır hale geldi. İnsanların karada attan, denizde de kürek ve yelken gücünden faydalanarak ulaşım sağlamaları uzun yıllar boyunca sürdü. İkinci dönem olarak ifade edilen Endüstri Devrimi’nin sonrasında ise özellikle 19. yüzyılda, teknik alanda yaşanan gelişmelerin ulaşım araçlarına uygulanması sonucunda büyük ilerlemeler oldu.
49
Kent içi toplu taşımacılıkta buluşların kronolojisi YIL YER OLAY 1600 Londra İlk fayton taksi hizmeti 1662 Paris İlk kent içi toplu taşımacılık yapan atlı arabalar 1765 İngiltere Buhar makinesinin icadı 1825 Darlington, İngiltere İlk demiryolunun açılışı 1826 Nantes, Fransa İlk atlı otobüsler 1832 New York İlk atlı tramvaylar 1838 Boston İlk kez bir demiryolunda yolcu ücreti belirlenmesi 1838 Londra İlk banliyö demiryolu hizmeti 1863 Londra İlk yeraltı hızlı demiryolu hattı 1868 New York İlk yükseltilmiş demiryolu hattı 1873 San Francisco Teleferiğin icadı 1881 Berlin İlk elektrikli tramvay (Siemens) 1882 Almanya İlk troleybüsün sunumu (Siemens) 1883 Almanya İlk hafif içten yanmalı motor(Daimler) 1886 Mannheim, Almanya İlk içten yanmalı motorla çalışan otomobil (Benz) 1886 Alabama Tramvaylar için yaylı elektrik kolunun icadı 1888 Richmond, Virginia İlk başarılı büyük çaplı elektrikli tramvay hattı 1890 Londra İlk elektrik çekimli hızlı tren 1893 Oregon İlk şehirlerarası hatlar 1897 Boston İlk tramvay tüneli 1899 İngiltere İlk motorlu otobüsler 1901 Wuppertal, Almanya İlk başarılı monoray 1901 Fransa Hizmete giren ilk troleybüs hattı 1904 New York İlk dört hatlı yerel ve ekspres metro hattı 1914 Amerika Dolmuşun ortaya çıkışı 1920 Amerika Otobüsler için hava ile şişirilen lastiklerin kullanılması
50
1927 İngiltere Otobüsler için dizel motorunun kullanılması 1936 Brooklyn, New York İlk PCC tramvayın hizmete girmesi 1955 Dusseldorf İlk çok arabalı tramvay 1956 Paris İlk lastik tekerlekli metro 1957 Hamburg İlk tek mürettebatlı raylı sistem 1950’lerin sonu Almanya İlk modern çok arabalı otobüs ve troleybüsler 1962 New York İlk tam otomatik raylı toplu taşıma hattı 1960’lar Avrupa İlk yaygın self servis ücret toplama uygulaması 1968 Londra İlk kademeli otomatik ücret toplama sistemi 1960’ların sonu ABD İlk toplu taşıma erişimli alışveriş merkezleri 1969 Washington İlk yolcu taşımacılığı için ayrılmış otobüs şeridi 1972 San Francisco İlk bilgisayar kontrollü raylı sistem 1975 Virginia İlk tam otomatik sürücüsüz araçlı toplu taşıma ağı 1977 San Diego Toplu taşıma hattında ilk kez tekerlekli sandalye kaldırma ekipmanlı otobüs kullanımı 1983 Londra İlk tam otomatik düzenli toplu taşımacılık hatları 1993–2002 Lyon, Paris, Singapur Tam otomatik gerçek boyutlu metro hatları İstanbul’un kent içi ulaşım kronolojisi 1830: İstanbul’da ilk toplu taşıma örneği olarak deniz ulaşımında kayıklar kullanılmaya başlandı 1831: Tanzimat’tan sonra her köşeden fayton kiralamak mümkün oldu 1837: Rus ve İngiliz vapurları Boğaz’da toplu taşımaya başladı 1844: Kayık sayısı 19.000 iken ‘Hazine-i Hassa Vapurları İdaresi’ eliyle ‘Hümapervaz’ vapuru işletmeye açıldı 1845: Karaköy-Eminönü arasına ilk ahşap köprü kuruldu 1851: Kent içi vapur işletmesi olan Şirket-i Hayriye kuruldu 1854: Boğaz boyunca 6 vapurun işletmeye açılmasıyla birlikte yerleşmeler kıyı boyunca yayıldı 1869: İstanbul’da toplu taşıma yönelik ilk sözleşme Dersaadet Tramvay Şirketi ile Osmanlı Devleti arasında imzalandı
51
1869: Tophane-Ortaköy tramvay hattı açıldı. 1872: 18 metre genişliğindeki Unkapanı Köprüsü yapıldı. 1872: Rumeli Demiryolları Şirketi tarafından Sirkeci-Hadımköy banliyö hattı işletmeye açıldı 1878: 14 metre genişliğindeki Galata Köprüsü yapıldı 1908: İstanbul’a ilk özel araba girdi 1912: Galata Köprüsü, çift hatlı tramvayın geçebilmesi için genişletildi 1927: İstanbul’daki araçların sayısı 1000 olarak belirlendi 1927: Kadıköy İskelesi ile Moda arasındaki özel otobüsler devreye girdi 1930: Taksi dolmuş güzergâhları oluşmaya başladı 1950: Kent içi ulaşımın motorlu araçlara yönlendirilmesi süreci başladı 1959: Sirkeci-Kadıköy arabalı vapur hattı açıldı 1961: Rumeli yakasındaki tramvaylar sökülüp Eminönü-Topkapı hattına ilk troleybüs güzergâhı kuruldu 1967: Haliç’teki iskelelerin sayısı 14’ten 6’ya düşürüldü 1979: Taksim-Levent özel otobüs yolu işletmeye açıldı 1983: Kent içi toplu taşımada 14 kişilik midibüsler trafikten kaldırıldı 1988: Fatih Sultan Mehmet Köprüsü trafiğe açıldı 1989: Taksim-Tünel aksı üzerinde eski tramvayların anısına 2 kilometrelik nostaljik tramvay işletmeye açıldı 1994: Topkapı-Zeytinburnu çağdaş tramvay istasyonları tamamlandı 1996: Sirkeci-Eminönü çağdaş tramvay istasyonları tamamlandı 2000: Taksim-4 Levent metro hattı açıldı 2004: Marmaray Projesi başladı 2006: Taksim-Kabataş finüküler hattı hizmete açıldı.