05/2010 Packaging Polska by Packaging Polska EMG

INDEKS: 357286 ISSN: 1509-1767 Cena: 10,00 zł (w tym 0% VAT)

Nr 05/10

BOBST AUTOPLATEN® PRESSES

Kolejna generacja Sztance typu BOBST Autoplaten® press stanowią owoc ponad wiekowej pasji twórczej i innowacji. Poprzez wybór firmy BOBST, światowego lidera, osiągniesz korzyść z „know-how”, które kształtowało jego historię.

B O B S T G R O U P . C O M

EDITORIAL

Magazyn dla nowoczesnego przemysłu opakowaniowego Wydawca i redakcja European Media Group Sp. z o.o. ul. Fredry 1/18, 61-701 Poznań tel./fax 061/855 19 90, 855 14 51 www.packaging-polska.pl Redaktor Naczelny Monika Mikołajczak monika@printernet.pl Reklama reklama@printernet.pl Administracja Anna Marciniak office@printernet.pl Autorzy wydania Agata Mielcarek-Bałaj, Magdalena Jabłońska, Maria Nowakowska, Paulina Malińska, Monika Mikołajczak, Wojciech Kozak, Grzegorz Sokołowski, Jacek Stramik Grafika i DTP Bogusław Szewczyk Tłumaczenia Elżbieta Drużdż Skanowanie: CGS, Poznań Druk i oprawa: PAW DRUK Cena prenumeraty w kraju: 110 zł netto. Nakład: 5000 egz. Cennik reklam redakcja wysyła na życzenie. Materiałów redakcyjnych wydawnictwo nie wysyła do autoryzacji.

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą redakcji. Za treść ogłoszeń reklamowych i artykułów autorskich redakcja nie odpowiada. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa.

PACKAGING POLSKA jest członkiem Polskiej Izby Opakowań

PACKAGING POLSKA jest organizatorem konkursu ART OF PACKAGING

05/10 Packaging Polska

Rozmiar C

odczas operacji „Pustynna Burza” w Iraku w 1991 roku naukowcy z Centrum Natick Soldier zaprojektowali specjalny stojący pouch z powłoką barierową do przechowywania żywności (głównie chleba), który umożliwiał zachowanie świeżości nawet przez 3 lata. Od tamtego czasu stał się on ulubionym opakowaniem żołnierzy. Obecnie, armia amerykańska generuje ponad 14 tys. ton odpadów z opakowań elastycznych po spożyciu ponad 47 mln racji żywieniowych przez żołnierzy. Wobec takiego problemu i potrzeby zmniejszenia ilości śmieci z tworzyw sztucznych w wojsku, zdecydowano się na wykorzystanie nanotechnologii do stworzenia nowego systemu pouchy, które między warstwą polietylenu, nylonu i poliestru posiadałyby cieńszą folię barierową z nanocząstek zamiast aluminium. Dzięki zastosowaniu funkcjonalnych nanomateriałów możliwe było otrzymanie opakowań lżejszych, bardziej bezpiecznych dla przechowywanych produktów, tańszych (o ok. 10-30 proc.) i łatwiejszych do przetworzenia. W podobnym celu znane marki przemysłowych koncernów, takie jak: Coca Cola, Frito Layczy czy Samsung inwestują w biodegradowalne rozwiązania opakowaniowe. Nature Works podwoił swoją zdolność produkcyjną PLA. Braskem inwestuje w biodegradowalne złoża PE. Dużo dzieje się także na rynku chemicznym, gdzie BASF wprowadził nowe biodegradowalne tworzywo sztuczne dla powlekanego papieru i termokurczliwej folii, a Novamont dopracował drugą generację przyjaznego środowisku polimeru Mater-Bi. Powstaje już także w 100-proc. biodegradowalny „eko-plastik”, którego produkcja ruszy pełną parą po zapowiadanym uruchomieniu fabryki firmy Purac w Tajlandii. Do badań nad nowymi rozwiązaniami dla rynku opakowaniowego włączyła się również firma IBM, której naukowcy wraz z pracownikami Uniwersytetu Stanforda podzielili się niedawno przełomowym odkryciem. Może ono doprowadzić do przełomu w procesach biodegradacji i recyklingu tworzyw sztucznych. Okazuje się, że opracowali organiczne katalizatory dające możliwość odwrócenia procesu polimeryzacji, co sprawia że monomery wracają do swojego stanu pierwotnego. Odkrycie sprawi najprawdopodobniej, że ok. 13 miliardów tworzywowych butelek, trafiających na wysypiska całego świata w skali roku, będzie podlegało recyklingowi. W ten oto sposób dąży się do tego, aby opakowania z tworzyw sztucznych - potocznie i niewłaściwie nazywane plastikami! – sprostały wymaganiom trzech „E”: ekonomii, estetyki i ekologii. Nawet piłkarze podczas mundialu występują w koszulkach stworzonych ze zużytych butelek PET! Jest jednak pewna dziedzina, w której ten globalny trend na mniejsze, lżejsze, bardziej ekologiczne i estetyczne rozwiązania nie znajduje odzwierciedlenia – a nawet wręcz przeciwnie! Chodzi mianowicie o rosnące zużycie tworzyw sztucznych w produkcji… biustów. Te stale zwiększające się silikonowe rozmiary, pomijając fakt estetyki i ekonomii, kiedyś wszak również spoczną na swoistym wysypisku… Diagnozę występowania tej sytuacji na rynku pozostawiam jednak Dr House - byłby uszczęśliwiony! Tymczasem wszelkie „operacje plastyczne” wykonywane na opakowaniach z tworzyw sztucznych są tematem przewodnim tego wydania PACKAGING POLSKA, do którego lektury zapraszam! Monika Mikołajczak Redaktor Naczelny

SPIS TREŚCI

EDITORIAL

Prężne działąnia nowicjusza ................... 25

Klika w fotelikach . .................................... 3

Benchmark na przyszłość . .......................27

AKTUALNOŚCI

TARGI

Spryskać się luksusem ............................... 6

C'est magnifique! .................................... 28

Optymizm kontra tubka . .........................26

Piłkarze grają w strojach z butelek! ......... 6 W klubie najmniejszych AAA .................... 6 Zrównoważone szkło .................................. 7

TECHNOLOGIA Strona 7

Sady maszyn . ........................................... 30 Zanieczyszczenia nie mają szans . ............32

Zapalniczki nowej ery . .............................. 7 Złoto dla butelki PlnatBottle . .................. 7

DRUK

Bagnetowe zamknięcie .............................. 8 Tort został podzielony................................ 8

Ofensywa nowej technologii .................... 34

Odmłodnieć po francusku . ....................... 8

Okienko na świat ��36

Raptowny wzrost bioplastików .................. 8

Unieszkodliwić etykietę ��37

Glamur z plastiku po mleku . .................... 9

Amiloks w dobrym stanie .........................37

tworzywa sztuczne

Strona 10

Szyjka jak z żurnala.................................. 38

Co z tą folią? .............................................10

TRANSPORT I LOGISTYKA

„Średniowieczni filozofowie mogli jedynie dywagować, ile aniołów zatańczy na główce od szpilki. Bez wdawania się w eschatologiczne kalkulacje, współcześni naukowcy wiedzą już, że na tak niewielkiej powierzchni można zmieścić 900 milionów nanocząstek” – powiedział Joseph Cross, prezes i CEO Nanophase Technologies, amerykańskiego producenta, wynalazcy i dostawcy szeregu rozwiązań z wykorzystaniem nanotechnologii dla przemysłu.

Kod – Reaktywacja ��40 Innowacje na kółkach .............................. 43

EKOLOGIA

Polsko-atomowe kontakty ........................15 Życie w laminacie . ....................................16 Operacje plastyczne . ................................18 Plastikowa terapia ��21 Od i dla Matki Ziemi ................................21

ETYKIETY

Kubek w kubek ekologicznie.................... 44 Whisky prosto z drzewa............................ 45

Strona 32

DESIGN I MARKETING Strona 50

Dumny jak Polak ......................................46

Koniec kryzysu? . ..................................... 22

Kultowy tampon.........................................49

PET nie taki święty ................................. 23

Wysublimowany tulipan ��50

BIZNES Cezar sprzedany . ......................................24 Europejsko-azjatycka konsolidacja ��24 Apetyt na zdrowie . .................................. 25

Zwabić, skusić, znęcić ��52 Chiński renesans designy ��56

METAMORFOZY Twój smak Piątnicy ��58

Packaging Polska 05/10

THINK LABEL! Wartość dodaną w procesie toworzenia etykiety i etykietowania zapewnia nasz zupełnie nowy materiał podkładowy. PP30 to gwarancja większej liczby etykiet na rolce, mniejszej liczby przestojów oraz mniejszej ilości odpadów. Większa wartość, lepsza funkcjonalność oraz ochrona środowiska - wszystko to dla Twojego biznesu. Witamy w świecie materiałów podkładowych przyszłości. www.upmraﬂatac.com

AKTUALNOŚCI

zRexam na Bliskim Wschodzie

Spryskać się luksusem

Rexam promuje na rynkach w Rosji i na Bliskim Wschodzie zapach Luna Bejar Perfumes w opakowaniu premium z atomizerem XD-11. Elegancki okrągły flakon jest wypełniony złotymi, dekoracyjnymi drobinkami, które można aplikować na skórę i ubranie, dzięki zastosowaniu wspomnianego urządzenia. Niski profil atomizera XD-11 wraz z ergonomiczną pompką i dyszą o mniejszej średnicy ma ułatwić dozowanie kosmetyku. Unikalny mechanizm umieszczony w szyjce flakonu odpowiada za precyzyjną i prostą aplikację perfum, a dzięki neutralności materiałowej urządzenia i braku elastomerowych części świeżość produktu zostaje zachowana na dłużej. Rozwiązanie zostało zaprojektowane specjalnie dla luksusowych marek kosmetyków i otwiera nowe możliwości przed firmami, próbującymi wybić się na rynku produktów z górnej półki. Atomizer jest dostępny w wersji metalowej lub plastikowej, z klasycznym i delikatnym designem.

zSPROSTOWANIE W marcowym wydaniu Packaging Polska ukazał się artykuł „Uczyć się od najlepszych” autorstwa Krzysztofa Januszewskiego z Zrzeszenia Polskich Fleksografów. Forma publikacji w jej ostatecznej wersji nie została skonsultowana z autorem przed drukiem, za co Redakcja najmocniej przeprasza. Ze względu na fakt, iż treść nie przeszła weryfikacji autora, Pan Krzysztof Januszewski nie ponosi za nią odpowiedzialności. Mamy nadzieję, że mimo tego incydentu nasze przyjazne stosunki z Zrzeszeniem Polskich Fleksografów nie ulegną zmianie. Redakcja Packaging Polska

zMundial 2010

zCipherLab

W klubie najmniejszych AAA Model 1660 firmy CipherLab to jeden z najmniejszych na rynku, bezprzewodowych skanerów kodów kreskowych. Ze względu na niewielkie rozmiary i wagę, urządzenie sprawdza się w pracy mobilnej, handlu detalicznym, w służbie zdrowia, usługach serwisowych oraz administracji. Zasilany dwoma bateriami AAA nie powoduje długich przestojów w pracy – wystarczy wymienić baterie. CipherLab 1660 łączy się bezprzewodowo z urządzeniami typu PDA oraz komputerami przenośnymi przy użyciu transpondera 3610BT. Gdy użytkownik znajduje się poza zasięgiem, pamięć wewnętrzna 256KB pozwala na zapamiętanie do kilkuset odczytanych kodów, do momentu odzyskania łączności. Urządzenia firmy CipherLab oferowane są na rynku polskim przez Koncept-L S.A.

Piłkarze grają w strojach z butelek! Dziewięć reprezentacji biorących udział w finałach Mistrzostw Świata w piłce nożnej, które ubiera firma Nike, występuje w koszulkach wyprodukowanych ze zużytych butelek PET. Wśród proekologicznych drużyn są, między innymi, Brazylia, Holandia i Portugalia. Technologiczne rozwiązania użyte przy produkcji koszulek są tak innowacyjne, że oficjalnie pochwalił się nimi rząd Tajwanu. Każda koszulka powstała z ośmiu „plastikowych” butelek, które zostały zmielone i przetworzone na poliester. Jednocześnie do ich wyprodukowania zużyto o 30 procent mniej energii niż przy starszych modelach. „Koszulki są o 13 procent lżejsze, mogą też lepiej pochłaniać i odparowywać pot niż standardowe T-shirty” - zachwalają producenci. By przygotować całą kolekcję zużyto 13 milionów butelek - wystarczająco dużo, aby wypełnić nimi 29 boisk piłkarskich. Stroje zawodników są dostępne także dla kibiców. Polskich piłkarzy w koszulkach z butelek, których również ubiera firma Nike, nie zobaczymy jednak na mundialu w RPA...

Packaging Polska 05/10

AKTUALNOŚCI

zDuPont nagrodził

Zrównoważone szkło

Złoto dla butelki PlantBottle

Saint-Gobain wprowadził na rynek nową, międzynarodową markę Verallia, propagującą produkcję szklanych butelek i słoików pod hasłami zrównoważonego rozwoju oraz promującą firmę jako „odpowiedzialnego” producenta. Jej powstanie było umotywowane chęcią umocnienia pozycji przedsiębiorstwa w branży wytwórców opakowań oraz wśród konsumentów. Ponadto, jak tłumaczy Jérôme Fessard, CEO działu opakowań, Verallia ma także odzwierciedlać wartości firmy i model zarządzania oparty na sile sieci sprzedaży i produkcji oraz bliskości z klientami i partnerami biznesowymi. Wypromowanie nowej marki zbiegło się w czasie z decyzją o zmianie strategii zarządzania i komunikacji w firmie.

Butelka PlantBottle, wykorzystana przez koncern Coca Cola dla swojego sztandarowego napoju, otrzymała Złotą Nagrodę podczas 22. edycji konkursu Award for Packaging Innovation organizowanego przez firmę DuPont. PlantBottle jest pierwszą butelką wykonaną ze źródeł odnawialnych, nadającą się w 100 proc. do recyklingu - 30 proc. materiału używanego do jej produkcji jest pochodzenia roślinnego. Jako pierwsze tego typu opakowanie może być przetwarzane w ramach istniejącej już infrastruktury procesu recyklingu obejmującego tradycyjne butelki PET. PlantBottle funkcjonuje od grudnia 2009 roku na rynkach napojów zarówno gazowanych, jak i niegazowanych w USA, Kanadzie, Japonii, Meksyku, Brazylii i Norwegii.

zNowa marka Saint-Gobain

zSleever International zaprasza do trójwymiaru

Dzięki zastosowaniu technologii Skinsleever, opartej na specjalnym lakierze, firma Sleever International wprowadziła swoich klientów w nowy świat, w którym twórcy opakowań mogą wykorzystywać pełnię trójwymiaru. Celem jest przede wszystkim oddziaływanie na zmysły dotyku i wzroku. Technologia pozwala na wykorzystanie różnych technik druku, takich jak: rotograwiura, fleksografia czy sitodruk. Efekt trójwymiarowości daje iluzję większej objętości opakowań. Pierwszą firmą korzystającą z nowych możliwości innowacyjnej technologii jest szwedzki producent zapalniczek Cricket, który wypuścił kolekcję Blink-Blink. Jej ogromna popularność sprawiła, że firma planuje kontynuację serii.

Zapalniczki nowej ery

05/10 Packaging Polska

AKTUALNOŚCI

zOpakowanie Rexam dla serum Dior’a

Bagnetowe zamknięcie

Odmłodnieć po francusku

Firma RPC Bramlage pomogła najpopularniejszemu francuskiemu producentowi środków higieny osobistej opracować opatentowaną technologię zamknięć do najnowszego dezodorantu L’Oréal. Dwuczęściowa nasadka opakowania formowana jest wtryskowo i wspólnym wysiłkiem obydwu firm została idealnie dopasowana do geometrycznego kształtu tworzonego w technologii rozdmuchiwania pojemnika, aby umożliwić stawanie produktu do góry dnem. Dzięki temu dezodorant może być efektywnie dozowany, nie tracąc nic ze swego atrakcyjnego wyglądu łączącego ergonomiczny kształt z żywą kolorystyką. Bagnetowe zakończenie pozwala przy tym na wygodne otwieranie i niezwykle szczelne zamykanie pojemnika.

Rexam stworzył dwuczęściowe opakowanie dla serum anti-aging Diora. Kompleksowe rozwiązanie obejmuje atomizer SP34 do kremu w płynie, metaliczny pojemnik, zamknięcie oraz sleeve. Opakowanie uszlachetniono metodą hot stampingu, dzięki któremu powstał wytłoczony napis na butelce PMMA, a nierówne krawędzie na jej powierzchni wyprofilowano laserem. Zastosowano także nową technikę lakierowania „Illusion”, wykorzystaną już przy produkcji sztyftu do ostatniej pomadki Dior’a - Addict Lip Colour, dającą głęboki, metaliczny, mętny bądź przezroczysty kolor. Dopełnieniem wyglądu opakowania kosmetyku premium jest wyposażenie w dozownik z pompką, która ma zapewnić optymalną aplikację lepkich substancji.

zRPC Bramlage dla L’Oréal

zNowe „dziecko” Aptargroup

zCereplast liczy na sukces

Tort został podzielony

Raptowny wzrost sprzedaży bioplastików?

Pfeiffer oraz Valois, firmy wchodzące w skład Aptargroup, w przeciągu 2010 roku utworzą nową spółkę - Aptar Pharma, która rozpocznie działanie z początkiem roku 2011. Głównym celem jej powstania jest ułatwienie kontaktu z konsumentami przez udostępnienie większej oraz bardziej innowacyjnej oferty produktów i usług w branży farmaceutyków. Aptargroup ma działać w trzech segmentach rynku przez trzy główne przedsiębiorstwa: kosmetyków do pielęgnacji ciała - Aptar Beauty + Home, artykułów spożywczych i napojów - Aptar Food + Beverage oraz farmaceutyków - Aptar Pharma. „Ta decyzja ma na celu lepsze zrozumienie potrzeb klientów i dostosowanie się do zmiennych rynków, na których operują. Będzie to strategiczny krok w realizacji naszych długoletnich planów rozwoju” – skomentował prezes i CEO Aptargroup.

Cereplast - jeden z największych producentów ekologicznych i trwałych tworzyw sztucznych oszacował, że w br. wyprodukuje przeszło 7 tys. ton bioplastików przeznaczonych na eksport, co będzie oznaczało wzrost sprzedaży eksportowej produktów firmy o 400 proc. w porównaniu do roku ubiegłego. Tak znaczny sukces Cereplast zawdzięcza nowym umowom globalnej dystrybucji, których stronami są takie multimiliardowe giganty, jak Ashland Distribution, część Ashland Inc. czy Bundge Elementaris, brazylijskie przedstawicielstwo Bunge Ltd. Ponadto firma przeniosła niedawno swój zakład produkcyjny z Południowej Kalifornii do Seymour, wskutek czego odnotowała znaczny spadek kosztów ponoszonych z tytułu opłacania nieruchomości.

Packaging Polska 05/10

AKTUALNOŚCI

zM&H Plastics dla Evolve Beauty

Seria kosmetyków Evolve Beauty do pielęgnacji ciała, opartych na organicznej żywności, wygrała w konkursie Natura & Organic Awards 2010. W jej skład wchodzi 14 produktów do skóry, ciała oraz włosów, zapakowanych w butelki wyprodukowane z przetwarzalnego w 100 proc. tworzywa sztucznego. Głównym zadaniem projektantów było stworzenie ekologicznych pojemników w stylowym designie, które uzmysłowią konsumentom, że produkty przyjazne środowisku nie muszą być szare i brzydkie. Nad tożsamością marki pracowała agencja Pearlfisher, która postawiła na atrakcyjny w swojej prostocie image. Nowoczesne, 200 ml butelki zaprojektowane przez M&H Plastics pochodzą z przetworzonych plastikowych części z kartonów po mleku, odzyskiwanych w zamkniętym procesie recyklingu. Dodatkowo, w serii opakowań kosmetyków Evolve Beauty znalazł się pierwszy bezpowietrzny pojemnik od firmy Promens.

Glamour z plastiku po mleku

Zobacz jak RPC pomaga tworzyć bardziej stabilną przyszłość: www.rpc-group.com/sustainability

EuRoPEjski lidER w ZakREsiE oPakowań Z twoRZyw sZtuCZnyCh t +44 (0)1933 414817 e enquiries@rpc-group.com w www.rpc-group.com • lub skontaktuj się z lokalnym przedstawicielem. wszelkie marki oraz nazwy produktów są znakami towarowymi lub zarejestrowanymi znakami towarowymi zastrzeżonymi dla ich indywidualnych właścicieli. ©2010 RPC Containers. wszelkie prawa zastrzeżone.

48253 RPC PackPolska_v2.indd 1

05/10 Packaging Polska

14/05/2010 14:52

TWORZYWA SZTUCZNE

zRozwój nanotechnologii poszerza możliwości tworzyw sztucznych

Co z tą folią? Na portalu spryciarze.pl „karaluch8” tłumaczy, jak zrobić dowcip z folią aluminiową i telewizorem. W zamyśle ofiara żartu ma zostać kopnięta prądem. Ładunek elektryczny jest na szczęście niewielki, ale, jak zapewnia autor pomysłu, potrafi zdenerwować. Możliwe, że niedługo fan karalucha będzie mógł rozszerzyć listę „tortur”. Bowiem, jeśli wierzyć naukowcom, nanotechnologia niesie ze sobą niezbadany potencjał, który na dobre zmieni folię i nasze wyobrażenie o niej. Paulina Malińska

ot ychczas główna r y walizacja wśród folii toczyła się między jej aluminiowym odpowiednikiem, a barierowym polimerem (EVOH) z warstwą tlenową. Pierwszy konkurent zastąpił foliowe etykiety na szklanych butelkach z początkiem XX wieku i wciąż dominuje w branży przekąsek spożywanych „w biegu” oraz segmencie opakowań do kawy. Z kolei kopolimer etylenu i alkoholu winylowego - folia EVOH, dzięki swoim barierowym właściwościom podbiła serca konsumentów już dwie dekady temu. Do niedawna jej ekspansję na rynku ograniczała wysoka cena i obniżona efektyw-

ność w warunkach wilgotnych. Jednak teraz pojawia się pytanie: co stanie się z kawałami karalucha, jeśli opakowania z nanokompozytami zmonopolizują przemysł?

z Na łebku od szpilki O nanotechnologii zrobiło się głośno w latach 50., gdy Richard P.Feynman swój słynny wykład „There’s a Plenty of Room at the Bottom” (z ang. „Dużo zmieści się u podstaw”) rozpoczął od pytania: co należy zrobić, żeby zmieścić 24-tomową Encyklopedię Britannikę na łebku od szpil-

tyka, telekomunikacja, medycyna, biotechnologia, energetyka i ochrona środowiska. Nanocząstki (błędnie nazywane nanocząsteczkami) rewolucjonizują terapię nowot worów, p oz walają uz yskać nowe, superwytrzymałe stopy metali, służą do wykrywania trujących gazów, a liczba ich zastosowań wydaje się obecnie nieograniczona. Coraz częściej z nanotechnologii korzysta się przy produkcji i pakowaniu żywności (tzw. „inteligentne opakowania”), ponieważ pozwala ona na uzyskanie konkretnych smaków, kolorów i wartości odżywczych, a dodatkowym atutem jest możliwość zachowania świe-

żości produktów spożywczych przez dłuższy okres czasu. Jednak, ze względu na brak dokładnych badań na temat wpływu

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

nanocząstek na zdrowie konsumentów, Parlament Europejski zdecydował się znowelizować rozporządzenie regulujące rynek nowej żywności. „Nanomleko o smaku coli lub nanomajonez ze zmniejszoną zawartością tłuszczu to tylko dwa spośród wielu produktów spożywczych opartych na nanotechnologii, które możemy znaleźć na półkach naszych sklepów. Tej informacji próżno szukać na etykiecie. Koncerny spożywcze nie przyznają się do stosowania nanocząstek ze względu na rosnące obawy o ich wpływ na nasze zdrowie” – taką opinię można znaleźć na portalu www.europarl.europa.eu.

stopnia zdyspergowania w polimerze czy skłonność nanonapełniacza do aglomerowania (łączenia drobnych cząsteczek w większe części), pozostaje on atrakcyjną alternatywą wobec standardowych materiałów. Zwłaszcza, że w przypadku niektórych dodatków wystarczy dodać ok. 3-5 proc. nanonapełniaczy, aby osiągnąć pożądane rezultaty. Najpopularniejsze obecnie są nanokompozyty PA 6, których właściwości barierowe eliminują praktycznie przenikal-

z Niewyczerpany potencjał W 2007 i 2008 roku portal Nano-4Women zorganizował konkurs „nano-art.” na najlepsze zdjęcie nanocząstek. Wygrał obraz zgłoszony przez polskiego naukowca - Monikę Lelonek, zatytułowany „Nano Grand Canyon”.

Jednak nawet ostrzeżenia ze strony Unii Europejskiej nie są w stanie zmniejszyć zainteresowania wykorzystaniem nanododatków w produkcji opakowań. Nic dziwnego skoro ogrom ich zalet może uderzyć do głowy niejednemu producentowi. Zwiększona sztywność bez utraty udarności, stabilność wymiarowa, poprawa efektu barierowego, zwiększona trwałość termiczna i odporność na działanie ognia, dobre właściwości optyczne (utrzymanie transparentności), ograniczenie defektów powierzchniowych wyrobów, podwyższona lepkość i stopień krystalizacji w stosunku do polimeru wyjściowego – to tylko

przedsmak tego, co oferuje nanotechnologia. Nawet mimo wysokiej ceny - 1 kg nanocząstek może kosztować ok. 10 tys. zł, a koszty dodatku nie wpływają znacząco na końcowy produkt (dodaje się zaledwie kilka bądź kilkadziesiąt ppm), trudności z uzyskaniem dużego i równomiernego

05/10 Packaging Polska

„Stacja kosmiczna” Spela Peternel.

„Harmonijny układ” Bettina Friedel.

TWORZYWA SZTUCZNE

Produkt

Rodzaj

Zalecany do

Zastosowanie

Poprawia

Spełnia wyma gania FDA

Nanoﬁl 2

glinka inter kalowana organicznie

PET

folie, butelki

barierowość

Nanoﬁl 5

glinka inter kalowana organicznie

szczepio ny PE/PP

motoryzacja, części tech niczne

odporność na ścieranie i rysy

Nanoﬁl 9

glinka inter kalowana organicznie

PS, PA 6,PA 6.6,

elektronika

właściwości me chaniczne

Nanoﬁl SE 3000

modyﬁko wana nanoglinka

PE/PP

motoryzacja, folie, części techniczne

właściwości me chaniczne, barie rowość, lepkość stopu

Nanoﬁl SE 3010

modyﬁko wana nanoglinka

PA 6, PA 6.6, ABS, PS, PC

elektronika, motoryzacja, części tech niczne

właściwości me chaniczne, lep kość stopu

Wybrane rodzaje nanonapełniaczy Nanofil” (wg Süd-Chemie AG). Źródło: Leszek Piecyk „Nanokompozyty termoplastyczne”, Tworzywa Sztuczne i Chemia, Nr 2 Marzen/Kwiecień 2006 r.

ność tlenu do zera, a umieszczenie w butelce PET wewnętrznej warstwy barierowej z PA 6 zapewnia możliwość 6-miesięcznego przechowywania produktu (takie butelki już są stosowane w Chinach).

z Na polu walki Kontrowersje w Europie nie wzruszyły jednak Amerykanów, którzy od 2003 roku stosują testowane przez siebie nanokompozyty przy produkcji opakowań do gotowych posiłków dla armii amerykańskiej. Składają się one z mieszanki nieprzepuszczalnych dla gazów polimerów z krzemianu bądź naturalnej gliny o ulepszonej barierowości i właściwościach mechanicznych oraz termicznych. Głównym powodem ich zastosowania była jednak nie tylko chęć polepszenia smaku czy wydłużenia okresu przydatności do spożycia produktów, ale przede wszystkim palą-

Packaging Polska 05/10

„Zabawa w wodzie” Sonja Dick. © www.nanogallery.eu

ca potrzeba zmniejszenia ilości odpadów w wojsku. Według raportu Centrum Natick Soldier Departamentu Obrony ds. Żywienia, armia generuje ponad 14 tys. ton odpadów opakowań elastycznych po spożyciu ponad 47 mln racji żywieniowych przez żołnierzy. Wobec takiego problemu zdecydowano się na wykorzystanie nanotechnologii do stworzenia nowego systemu pouchy, które między warstwą polietylenu, nylonu i poliestru posiadałyby cieńszą folię barierową z nanocząstek zamiast aluminium. Dzięki zastosowaniu funkcjonalnych nanomateriałów możliwe było otrzymanie opakowań lżejszych, bardziej bezpiecznych dla przechowywanych produktów, tańszych (o ok. 10-30 proc.) i łatwiejszych do przetworzenia. Kolejną zaletą nowej technologii jest eliminacja problemów z dotychczas wykorzystywanymi laminatami do produkcji „żołnierskich” torebek na posiłki. Bardzo często termoplastyczny poliolefin o grubych ściankach, wydłużający okres przydatności do spożycia i zabezpieczający produkt przed ingerencją czynników z zewnątrz, ulegał pęknięciom oraz załamaniom przy styczności z zimnem. Także w tym wypadku właściwości mechaniczne i termiczne materiału wypełniającego z nanocząstkami okazały się lepsze.

TWORZYWA SZTUCZNE

Zdjęcie Lisy Hamel.

z Przyszłość z punktu atomu Obecnie na ilość produkowanych nanododatków składa się ok. 1 tys. ton poliamidów wzmacnianych krzemianami warstwowymi np. MMT (montmorylonity), stosowanych w przemyśle opakowaniowym i samochodowym oraz 0,5 tys. ton nanokompozytów wzmacnianych nanorurkami węglowymi na bazie PPO (poliamidu do produkcji części samochodowych). Obserwując sytuację na rynku należałoby zachować pewną dozę ostrożności, ale nie kosztem wstrzymania prac nad rozwojem nowoczesnej tech-

nologii. Bowiem sukcesywnie ulepsza ona stosowane w opakowalnictwie tworzywa i dopóki nie pokaże drugiej strony medalu, nie powinno się z nią walczyć. Redakcja pragnie podziękować zespołowi Fundacji NANONET za pomoc nad artykułem (www.nanonet.pl). Więcej informacji na temat nanotechnologii i jej zastosowań można znaleźć na stronie Fundacji, albo bezpośrednio u dr inż. Adama Szatkowskiego. (adam.szatkowski@nanonet.pl) z

Źródła: Leszek Piecyk „Nanokompozyty termoplastyczne”, Tworzywa Sztuczne i Chemia, Nr 2 Marzen/Kwiecień 2006 r. Magdalena Olejnik „Nanokompozyty polimerowe – rola nanododatków”, Techniczne Wyroby Włókiennicze 2008 http://www.packaging-gateway.com/features/feature72/ www.nannoet.pl http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=PL&type=IM-PRESS&reference=20090316STO51830

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

zNanotechnologiczne sukcesy polskich naukowców

Polsko-atomowe kontakty W pracowniach Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (WF UW) naukowcy opracowali metody zapisu i odczytu informacji w pojedynczym atomie manganu. Przeprowadzony eksperyment może przyczynić się do budowy komputerów o ogromnych mocach obliczeniowych.

spółczesne komputery stają się coraz szybsze dzięki miniaturyzacji (liczba tranzystorów w komputerowych procesorach podwaja się mniej więcej co półtora roku), która nie może być kontynuowana w nieskończoność, ze względu na ziarnistą, atomową strukturę materii. Jednak prace prowadzone przez naukowców z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (WF UW) wykazały, że informację kwantową można z powodzeniem zapisać w pojedynczym atomie manganu, a następnie przetworzyć w nim i odczytać. „Dotarliśmy do fizycznego limitu rozmiarów elementów przetwarzających informację. Co więcej, przechowujemy ją za pomocą efektów kwantowych, które w przyszłości będzie można wykorzystać do budowy komputerów nowego typu, o wielkich mocach obliczeniowych” - informuje prof. Jan Gaj z WF UW.

z Poznać atom By dobrze przygotować się do doświadczeń na pojedynczych atomach dr. Piotr Wojnara z grupy prof. Jacka Kossuta z Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie najpierw wyhodował tzw. kropki kwantowe, czyli specjalne, powstające na drodze samoorganizacji struktury półprzewodnikowe wielkości miliardowych części metra. Wykonane z tellurku kadmu, otoczonego tellurkiem cynku, są czasami nazywane „sztucznymi atomami”, ponieważ uwięzione w nich elektrony emitują światło podobnie jak w atomach, w postaci fotonów o ściśle określonych energiach. Na rosnące w próżni kropki kwantowe dr Wojnar skierował tak słabą wiązkę atomów manganu, aby na jak największej liczbie kropek osadzić po jednym atomie. Tak przygotowana płytka trafiła na Wydział Fizyki UW, gdzie naukowcy umieścili ją w optycznym układzie pomiarowym. Za jego pomocą można w kilka go-

05/10 Packaging Polska

dzin odszukać kropki z pojedynczymi atomami manganu, dzięki emitowanym przez każdą kropkę fotonom o energiach charakterystycznych tylko dla siebie. Efekt ten pozwala fizykom wybrać jedną, konkretną kropkę kwantową i nawiązać z nią kontakt, a przez to poznać informację o stanie uwięzionych w niej elektronów.

z Pierwsi na świecie Badania będzie można prowadzić z jeszcze większą precyzją, dzięki nowym femtosekundowym laserom impulsowym, nadprzewodzącemu magnesowi wytwarzającemu pole magnetyczne silniejsze od generowanego przez magnesy działające w tunelu akceleratora LHC i strojonemu oscylatorowi optycznemu, za pomocą którego precyzyjnie dopasowuje się częstotliwość światła laserowego do częstotliwości drgań elektronu w danej kropce kwantowej. „Dzięki tak nowoczesnej aparaturze będziemy mogli kontynuować prace badawcze na najwyższym poziomie i przeprowadzać doświadczenia, których przed nami nie zrobił nikt na świecie” - podkreśla prof. Gaj. z Źródło: Narodowe Laboratorium Technologii Kwantowych

TWORZYWA SZTUCZNE

zLaminaty z udziałem warstwy EVOH

Życie w laminacie Laminaty z udziałem warstwy EVOH doskonale sprawdzają się wszędzie tam, gdzie wymagane jest zachowanie ciągłości warstwy barierowej w miejscach załamania laminatu, lub innych mechanicznych zagięciach powstających w procesie pakowania. mgr inż. Agata Mielcarek-Bałaj, Kierownik Sekcji Technologii PPHU Pabex Sp. j.

oraz wyższe wymagania konsumentów co do jakości kupowanych towarów motywują producentów do jak najlepszego ich zaprezentowania. Łatwiej jest nam sięgnąć na półkę sklepową po opakowanie, przez które widzimy kupowany produkt, niezależnie, czy są to warzywa mrożone, twaróg czy proszek do prania. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, firma Pabex stworzyła linię opakowań okienkowych, cechujących się najwyższą przezroczystością oraz doskonałą barierą dla gazów, dobieraną indywidualnie do pakowanego wyrobu. Laminaty z udziałem warstw y E VOH doskonale sprawdzają się wszędzie tam, gdzie wymagane jest zachowanie ciągłości warstwy barierowej w miejscach załamania laminatu, lub innych mechanicznych zagięciach powstających w procesie pakowania. Popularnie stosowane laminaty z udziałem warstwy metalizowanej lub folii aluminiowej o bardzo wysokiej barierowości są często ulepszane przez dodanie folii EVOH, która zapobiega mechanicznym uszkodzeniom powodującym przerwanie ciągłości warstwy aluminium. Umożliwia ona także całkowite odejście od nieprzezroczystej warstwy aluminium na rzecz EVOH, pozwalając producentom na lepszą ekspozycję jakości produktów. Zastosowanie folii z udziałem EVOH sprawdza się również w przypadku pakowania sosów na bazie ostrych przypraw, takich jak chilli, ostra papryka czy chrzan. Laminaty barierowe w tym przypadku nie tylko chronią produkt przed utratą zapachu i smaku, ale również zapobiegają przenikaniu agresywnych substancji z wnętrza opakowania

do warstwy kleju w laminacie czy powłoki aluminium, zapobiegając ich degradacji i delaminacji wielowarstwowego opakowania. EVOH, ze względu na swoje bardzo elastyczne właściwości przetwórcze, stosowany jest w wielu różnych technologiach wytwarzania opakowań. Jego wysoka bariera

w stosunku do dwutlenku węgla pozwala wykorzystywać ten kopolimer przy produkcji butelek z tworzyw sztucznych do napojów gazowanych. Wysoka bariera dla tlenu oraz bardzo dobra optyka wytworzonych z udziałem EVOH opakowań pozwoliła zastąpić szklane butelki do ketchupów lżejszymi, wygodniejszymi i atrakcyjnymi dla kon-

Tabela. 1. Przepuszczalność gazów dla wybranych folii z tworzyw sztucznych. PRZENIKALNOŚĆ GAZÓW RODZAJ TWORZYWA

TLEN O2

PARA WODNA H2O

23°C/0%RH/1atm

38°C/90%RH/1atm

[cm3/m2/24h]

[g/m2/24h]

PET 12 µ

100-120 (*)

40 (*)

OPA 15 µ

34-47 (*)

180-270 (*)

OPP 20 µ

1800-2200 (*)

5-8 (*)

4000 (**)

20 (**)

PE 50 µ PE(EVOH5µ) 50 µ

1,5 (*)

7 (*)

PE(EVOH3µ) 50 µ

2,6 (*)

6,5 (*)

PE(EVOH2µ) 50 µ

3,7 (*)

7 (*)

(*) dane producentów folii bazowych (**) dane literaturowe

Materiały, takie jak folia poliestrowa czy poliamidowa, mają wyraźnie niższą przepuszczalność gazów od polietylenu czy polipropylenu, dzięki temu są powszechnie używane przy produkcji materiałów wielowarstwowych. Jednak wyjątkowo wysoka barierowość folii polietylenowej z warstwą EVOH daje ogromne możliwości wykorzystania jej do pakowania produktów o wysokich wymaganiach co do przenikalności gazów i par, o długich terminach przydatności; oraz wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości zastosowania nieprzezroczystej folii metalizowanej bądź folii aluminiowej.

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

tycznie w każdym domu, a czytając literaturę fachową dowiemy się, że opakowania takie używane są przez astronautów. Mimo tak szerokiego zastosowania, nadal znajdujemy produkty, dla których doskonały rozwiązaniem polepszającym jakość pakowania są laminaty w ysokobarierowe z warstwą EVOH. z

Rys. 1. Wzór strukturalny kopolimeru polietylenu i alkoholu winylowego. Kopolimer polietylenu i alkoholu winylowego EVOH (ang. Ethylene Vinyl Alcohol) jest materiałem o bardzo niskiej przepuszczalności gazów oraz doskonałych własnościach barierowych (m.in. dla tłuszczów czy aromatów), przewyższających wielokrotnie parametry typowych, stosowanych w przemyśle tworzyw sztucznych. Wymienione cechy predysponują ten materiał do szerokiego stosowania w pakowaniu żywności, kosmetyków, chemii gospodarstwa domowego, jak również farmaceutyków i chemikaliów.

nicznych, bariera dla lotnych substancji organicznych kwalifikuje EVOH do zastosowania przy wytwarzaniu opakowań przeznaczonych do przechowywania wielu substancji chemicznych. Podsumowując - opakowania wytworzone przy udziale kopolimeru etylenu i alkoholu winylowego EVOH spotkać można prak-

sumentów poliestrowymi, zapewniając jednocześnie zachowanie czerwonego, nasyconego koloru produktu. Doskonała barierowość pojemnika w stosunku do aromatów oraz zapachu, jak również ochrona przed dostępem tlenu sprawia, że jest idealnym elementem opakowań kosmetyków. Odporność na działanie rozpuszczalników orga-

Rys. 2. Przekrój poprzeczny przez laminat PET/PE/EVOH/PE. Laminat PET/PE/EVOH/PE stosowany jest z powodzeniem do pakowania produktów o długich terminach przydatności, dla których ważna jest ochrona przed dostępem tlenu i pary wodnej oraz ochrona aromatu i naturalnego koloru, takich jak wędzony łosoś czy długo dojrzewające wędliny.

Tabela. 2. Przepuszczalność gazów dla wybranych laminatów oferowanych przez firmę Pabex. Dodanie warstwy EVOH w polietylenie obniża przenikalność tlenu opakowania nawet kilkaset razy.

PRZENIKALNOŚĆ GAZÓW RODZAJ LAMINATU

PET/PE 12/60 µ

TLEN O2

PARA WODNA H2O

DWUTLENEK WĘGLA CO2

23°C/100%RH/1atm

38°C/90%RH/1atm

23°C/0%RH/1atm

[cm3/m2/24h]

[g/m2/24h]

[cm3/m2/24h]

4,07

670,0

88,0

OPA/PE 15/50 µ

49,3

6,22

224,8

OPP/PE 20/50 µ

1139

2,7

5548

PET/PE(EVOH3µ) 12/50 µ

1,4 (*)

5,78

3,02

OPA/PE(EVOH3µ) 12/50 µ

0,62 (*)

2,93

(*) [0%RH]

Firma Pabex wytwarza wielowarstwowe materiały opakowaniowe, stosując najnowsze technologie druku oraz laminowania folii. Proces laminowania umożliwia łączenie materiałów o skrajnie różnej przenikalności gazów, dając możliwość wykonywania materiałów wielowarstwowych o bardzo różnych własnościach, w tym barierowości. Dzięki temu uzyskiwane materiały posiadają szeroką rozpiętość parametrów technicznych, dających możliwość dobrania odpowiedniego opakowania do wyrobów.

05/10 Packaging Polska

TWORZYWA SZTUCZNE

zRynek tworzyw w rytmie trzech „E”: ekologii, ekonomii i estetyki

Operacje plastyczne Choć opakowania z tworzyw sztucznych już od kilkudziesięciu lat – zwłaszcza w sektorze odbiorców działających w branży spożywczej – wypierają tradycyjne, szklane pojemniki i butelki, to wciąż podnoszone są argumenty natury ekologicznej przeciwko ich używaniu. Głosy sprzeciwu wiążą się z problemem, którego źródłem jest prymitywna już dzisiaj gospodarka odpadami oparta, szczególnie w naszej części Europy, na składowaniu śmieci. Tworzywa sztuczne zbyt często jeszcze trafiają na wysypiska, szkodząc środowisku, zamiast ulegać przetworzeniu. Poza ekologami i specjalistami w dziedzinie gospodarki odpadami, z problemem walczą również sami producenci opakowań, opracowując coraz bardziej przyjazne środowisku produkty, posiadające jednocześnie zalety innych materiałów. Monika Mikołajczak Jacek Stramik

zeszłym roku udział producentów opakowań z najpopularniejszego tworzywa sztucznego PET na obszarze niemieckiego rynku wód mineralnych wyniósł nieco ponad 68 proc. Zapotrzebowanie na butelki z tworzyw sztucznych w sektorze wód mineralnych, a także napojów orzeźwiających wzrasta. Stąd wspomniany pułap za rok wyniesie z pewnością przeszło 70 proc. Sprzyjają temu starania producentów opakowań o spełnianie, a nawet swoiste prześciganie norm unijnych w zakresie ochrony środowiska. Jest to jednak przede wszystkim kwestia gospodarki odpadami w danym państwie członkowskim. Przykładowo, zarządzanie odpadami w Niemczech opiera się już w ogromnej mierze na recyklingu, kompostowniach i zakładach termicznego przetwarzania odpadów, zwanych popularnie spalarniami śmieci. Niektóre butelki z tworzywa sztucznego są u naszych sąsiadów odbierane od konsumentów w ramach systemu kaucji i podlegają utylizacji. Trochę gorsza sytuacja panuje m.in. w Polsce, gdzie funkcjonuje jedna spalarnia śmieci (choć według najnowszych planów utworzenia

kompleksowego systemu gospodarowania odpadami, w najbliższych latach powstanie u nas 12 takich zakładów), a segregacja odpadów, na której opierany jest zazwyczaj recykling znajduje się na etapie – mówiąc delikatnie – wstępnym. W dodatku system kaucji nie istnieje.

zTwarde jak szkło, zdrowe niczym… PET Niemniej dbałość o środowisko w krajach bardziej i mniej rozwiniętych bardzo aktywnie wspierają producenci opakowań z tworzyw sztucznych, ponieważ ekologiczne usposobienie jest dzisiaj nie tylko modą, ale i świetnym sposobem na podbicie przychodów firmy. I nie chodzi tu wyłącznie o zabiegi marketingowe. Z roku na rok zła sława butelek PET staje się jedynie obsesją coraz mniej rozsądnych ekologów. „Naprawdę nie ma już powodów, by deprecjonować jednorazowe butelki PET i chrzcić je mało zaszczytnym mianem »zabójców

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

klimatu«” – zapewnia Jürgen Bruder, generalny dyrektor Niemieckiego Stowarzyszenia Wytwórców Plastikowych. Bardzo wyraźna tendencja wiązania ekologii z ekonomią, uwidaczniająca się w tworzeniu lekkich opakowań, które emitują coraz mniej dwutlenku węgla, widoczna jest w działaniach wielu producentów z branży opakowaniowej, takich jak chociażby Graham Packaging. Amerykańska firma stworzyła nowe, super-lekkie, barierowe butelki Slingshot na mrożoną herbatę AriZona Iced Tea, które są lżejsze od dawnych tego typu opakowań o 20 proc. Ponadto, na jedną paletę mieści się, bagatela, 350 więcej nowych butelek typu Slingshot niż ich poprzedniczek. Inny, dobry przykład łączenia ekonomii z ekologią stanowi nowa linia opakowań na sosy i przyprawy firmy Amcor, która trafiła do seryjnej produkcji w czerwcu br. Pojemniki wykonane z ekologicznego – przetwarzalnego – tworzywa PCR, które pozwoliło ograniczyć ślad węglowy opakowań, są niezwykle wytrzymałe i odporne na rysy oraz uszkodzenia. Dodatkowym ich atutem jest lekkość, co zmniejsza koszty transportu.

05/10 Packaging Polska

zI ładnie zapakować! Dla przykładu firma RPC Bebo Netherlands wykorzystała szczególny rodzaj polimeru, ultratransparentny polipropylen, który został zastosowany w opakowaniach świeżych mieszanek żywności, m.in. przez

Jeden z brytyjskich producentów żywności przyznał, że nowe, termoformowane opakowania firmy RPC Bebo Netherlands, wytworzone z polipropylenu, mają niespotykany dotąd stopień przezroczystości. Nowy materiał stworzono w celu zapewnienia wysokiej przejrzystości i naturalnego połysku opakowaniom przeznaczonym do chłodzonych dań gotowych i potraw podgrzewanych w kuchence mikrofalowej

Amcor, w czerwcu br., rozpoczął produkcję nowych butelek wykonanych w 100 proc. z tworzywa PCR. W procesie ich wytwarzania wykorzystano technologię Amcor PowerFlexTM, dzięki której wyeliminowano ilość zagłębień, zapewniając odporną na rysy, dużą i gładką powierzchnię na umieszczenie etykiety. Nowe opakowanie pojawiło się w dwóch wersjach: z gładkimi ściankami - przeznaczone dla produktów o temperaturze napełnienia 170 stopni F oraz w wersji zbudowanej z trzech poziomych żeber - zaprojektowanej dla cieplejszych towarów (185 stopni F). Ekologiczne i ekonomiczne butelki firmy Amcor, wyposażone w zamknięcie z zabezpieczeniem „tamper proof”, przeznaczone są na sosy i przyprawy. Dzięki niewielkiej wadze – 29 g, opakowanie oferuje także szeroką gamę korzyści związanych ze zrównoważonych rozwojem, tj. przetwarzalnością, zmniejszonymi kosztami transportu oraz znacznie zredukowanym śladem węglowym.

Mniejsze koszty przewożenia lżejszych opakowań wiążące się z ograniczeniem zużycia paliwa oznacza również mniej spalin emitowanych do atmosfery. Jednak ekologiczny megatrend w produkcji opakowań z tworzyw sztucznych to niewątpliwie minimalizacja śladu węglowego produktów. Mówi o tym Mark Leiden, wiceprezydent ds. marketingu w Graham Packaging: „Nasi klienci dają nam jasno do zrozumienia, że ograniczenie śladu węglowego odbieranych przez nich opakowań to rzeczywisty cel, a nie jedynie przedmiot działań marketingowych”. Ograniczona emisja dwutlenku węgla to także jeden z podstawowych atutów nowych kubków firmy Eco-Products, z której usług skorzystał belgijski browar New Belgium. Kubki wykonane z materiału pochodzącego w 50 proc. z recyklingu plastikowych butelek będą służyć do picia piwa w restauracjach, hotelach, kawiarniach, parkach oraz na stadionach. Tak jak w przypadku tego produktu, do dwóch E, warunkujących obecnie rynek, a więc ekologii i ekonomii, należy dodać kolejne, mianowicie: estetykę, która dodatkowo idzie w parze z niezwykle funkcjonalnymi aspektami opakowań z tworzyw sztucznych.

zMniej CO2 proszę!

Nowe, 500 ml butelki serii Slingshot, produkowane dla amerykańskiej rozlewni mrożonej herbaty, należą do typowych rozwiązań tworzonych w duchu trzech „E”. Butelka Slingshot w ciepłym, bursztynowym kolorze posiada warstwę barierową, chroniącą naturalne przeciwutleniacze zachowujące naturalny smak napoju na dłużej. Jej elegancki, ergonomiczny kształt ułatwia etykietowanie i użytkowanie. Produkcja nowych pojemników PET ze zmniejszonym śladem węglowym ma być odpowiedzią firmy Graham Packaging na zapotrzebowanie konsumentów na zrównoważone opakowania.

firmę Chiquita. Poza niespotykanym dotychczas efektem przezroczystości, działającym elektryzująco na klienta, nowe opakowania spełniają wszystkie warunki rynku: „Badania sugerują, że spośród wielu dostępnych polimerów syntetycznych PP ma korzystną charakterystykę środowiskową. Poza pełną zdatnością do recyklingu, dzięki stosunkowo niskiej gęstości materiału wymaganej do wytworzenia trwałego opakowania, zużycie energii jest niższe i opakowanie jest lżejsze, co jest istotną zaletą w odniesieniu do wpływu opakowania na środowisko podczas produkcji i w łańcuchu dostaw” – powiedział, stając w obronie tworzywowych pojemników, WillemJan Van De Giessen, lider zespołu w dziale opakowań dań gotowych w RPC Bebo Nederland. Produktowi (zawartości opakowania) służą również butelki Slingshot celowo utrzymane w kolorystyce bursztynu, która chroni naturalne właściwości przeciwutleniacza zawartego w napoju, przedłużając świeżość herbaty produkowanej bez użycia konserwantów. Przy tym, technologie użyte zarówno w tych opakowaniach,

TWORZYWA SZTUCZNE

zTechnologia w służbie ekologii Przyszłość branży spożywczej w kwestii opakowań należy zatem niewątpliwie do ekologicznych tworzyw sztucznych. Laboratoria i centra badawcze umiejscowione w różnych częściach globu ustosunkowane są na tworzenie coraz praktyczniejszych oraz możliwie jak najbardziej przyjaznych środowisku materiałów, z których będą w najbliższych latach korzystali producenci opakowań. Powstaje już w 100proc. bidegradowalny eko-platik, którego produkcja ruszy pełną parą po zapowiadanym uruchomieniu fabryki firmy Purac w Tajlandii. Zakład będzie wytwarzał specjalny – niezwykle odporny na ciepło (do 180 stopni Celsjusza) – plastik z kwasu mlekowego. „Dokonaliśmy dużego rozwoju w kwestii produkcji opakowań, pianki oraz włókien z PLA - tworzywa nowej generacji. Nowe rozwiązanie jest atrakcyjniejsze dla konsumentów ze względu na mniejszy ślad węglowy, dlatego zakładamy coraz większy wzrost zainteresowania ekologiczną alternatywą dla standardowych plastików” – przyznaje Gerard Hoetmer, CEO grupy CSM, w skład której wchodzi Purac. Firma zakłada, że fabr yka zacznie pracować w drugiej połowie 2011 roku i rocznie będzie produkować ok. 75 tys. ton L-laktydu i D-laktydu. Do badań nad nowymi rozwiązaniami dla rynku opakowaniowego włączyła się firma IBM, której naukowcy wraz z pracownikami Uniwersytetu Stanforda podzielili się niedawno przełomowym odkryciem. Może ono doprowadzić do przełomu w procesach biodegradacji i recyklingu tworzyw sztucznych. Okazuje się, że amerykańscy naukowcy opracowali organiczne katalizatory dające możliwość odwrócenia procesu polimeryzacji, co sprawia że monomery wracają do swojego stanu pierwotnego. Odkrycie sprawi najprawdopodobniej, że ok. 13 mld butelek plastikowych, trafiających na wysypiska całego świata w skali roku, będzie podlegało recyklingowi. Pozostaje tylko patrzeć przez pryzmat trzech „E” w nieodległą przyszłość, na wszelkie dokonywane operacje plastyczne, liftingi i zabiegi jakie odbywają się na tworzywach czyniąc je mniej sztucznymi.

Naukowcy firmy IBM i Uniwersytetu Stanford opublikowali na łamach czasopisma American Chemical Society szczegóły dotyczące badań nad przyjaznymi dla środowiska tworzywami sztucznymi. Jeśli informacje udostępnione przez uczonych okażą się prawdziwe, w krótkim czasie doprowadzą do przełomu w procesach biodegradacji i recyklingu. Fundamentem odkrycia naukowców firmy IBM i Uniwersytetu Stanford jest zastosowanie organicznych katalizatorów, które odgrywają bardzo ważną rolę w procesie wytwarzania tworzyw sztucznych. Mają one ogromne znaczenie na chemiczne właściwości uzyskanego materiału, w efekcie dają możliwość odwrócenia procesu polimeryzacji, dzięki któremu monomery mogą powrócić do swojego pierwotnego stanu. Katalizatory mają znaleźć zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, nie tylko w działaniach związanych z recyklingiem tworzyw sztucznych, ale również opiece zdrowotnej i mikroelektronice. Odkrycie w znaczący sposób może przyczynić się do poprawy stanu środowiska naturalnego, zmniejszenia ilości odpadów i spadku zanieczyszczenia. Współcześnie, jednym z największych problemów z zakresu ochrony przyrody jest składowanie plastikowych butelek, które zamiast trafiać do przetworzenia lądują na wysypiskach śmieci. Wyliczono, że co roku zużywane jest ponad 13 miliardów takich opakowań, które wkrótce bez problemu będą mogły trafić do ponownego przetworze-

nia. W identyczny sposób sytuacja prezentuje się w przypadku wykonanych z tworzyw sztucznych pojemników na żywność i płyny, a także różnego typu materiałów foliowych. Nowa technologia może przyczynić się także do rozwoju rynku farmakologicznego, szczególnie w leczeniu silnych nowotworów. Wykorzystanie katalizatorów organicznych może pomóc w opracowaniu specjalnych polimerów. Mogą one ułatwić proces dostarczania leków do określonej komórki lub regionu w organizmie pacjenta.

jak i w pojemnikach firmy Amcor noszą znamiona innowacyjności, jeśli chodzi o umieszczenie etykiety produktu. Slingshot Technology, eliminując potrzebę stosowania paneli próżniowych pozwala na umieszczenie eleganckiego wzornictwa cylindrycznego na butelce, a technologia Amcor PowerFlex minimalizuje ilość zagłębień, powiększając powierzchnię przeznaczoną na etykietę i likwiduje problem pionowych pasków obecnych na konkurencyjnych produktach.

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

zJak przemysł bio-plastików buduje swoje Imperium

Plastikowa terapia „Coca Cola jest za, Frito-lay też, a także Samsung i Hyundai” – tak wyliczając, Andy Sweetman, przewodniczący European Bioplastics - europejskiej organizacji reprezentującej interesy firm przemysłowych inwestujących w nowe tworzywo, podsumował rosnącą tendencję znanych marek do inwestowania w biodegradowalne opakowania.

oś w tym musi być, ponieważ rzeczywiście producent najbardziej popularnego napoju gazowanego na świecie wprowadził w niektórych krajach polietylenowe butelki PlantBottle, w 30 proc. składające się z materiału naturalnego. Podobnie poczyna Samsung, który zaprojektował telefon komórkowy Samsung Reclaim, w części zbudowany z odnawialnego tworzywa sztucznego. Do tego „chóru” dołączają także sieci sklepów spożywczych, jak np. niemieckie Aldi, stawiające konsumentów przed wyborem standardowych plastikowych toreb i nowych - kompostowalnych. Hyundai wykorzystuje składnik PLA do budowy wnętrza swoich nowych samochodów hybrydowych; opakowania chipsów Frito-Lay SunChips również będą „eko” plastikowe.

Ponadto, mimo wciąż obecnego widma kryzysu ekonomicznego, członkowie EBB inwestują w nowe zakłady maszynowe, innowacyjne projekty i zawiązują owocne par tnerstwa. Jak w przypadku Nature Works, które podwoiło swoją zdolność produkcyjną PLA czy Braskem, inwestujące w biodegradowalne złoża PE. Dużo się dzieje także na rynku chemicznym, gdzie BASF wprowadził nowe biodegradowalne tworzywo sztuczne dla powlekanego papieru i termokurczliwej folii, a Novamont dopracował drugą generację przyjaznego środowisku polimeru Mater-Bi. „Oczywiście daleko nam do zdominowania rynku tworzyw sztucznych – stwierdził Sweetman – ale w końcu nie od razu Rzym zbudowano”.

Możliwe, że stwierdzenie, iż bioplastiki wkrótce opanują przemysł jest póki co zbyt odważne, ale z pewnością będą one walczyć o należne uznanie na rynku.

zNowa „eko” linia produktów Pactiv

nnowacyjnością w kwestii produkcji biodegradowalnych opakowań z tworzyw sztucznych wykazała się ostatnio firma Pactiv - producent opakowań dla sektora spożywczego, wprowadzając na rynek nową serię produktów EarthChoice. W skład linii wchodzi prawie 80 różnych „odpowiedzialnych ekologicznie” kubków, pojemników z zawieszonymi pokrywkami, talerzy oraz słomek jednorazowego użytku. Ekologiczne artykuły mają wesprzeć ideę zrównoważonego rozwoju i promować korzystanie z odnawialnych, kompostowalnych surowców (bez dodatku chloru) oraz redukcję ilości wykorzystywanego paliwa i plastiku przy produkcji opakowań. Wszystkie produkty z linii EarthChoice są wy-

05/10 Packaging Polska

tworzone z naturalnego, samodegradującego polilaktydu (PLA) od firmy Ingeo. Opakowania są głównie produkowane ze zmieszanych włókien drzewnych pochodzących z odnawialnych źródeł. Ekologiczne talerze powstały z przetworzonego w min. 25 proc. PET, a sztućce w 70 proc. z kukurydzy. Dodatkowo, zawieszane pokrywki EFPP Smart Lock wykorzystują mieszankę talku i polipropylenu, ograniczając o 40 proc. zużycie plastiku przy produkcji; natomiast w wersji rPET ich skład w min. 25 proc. składa się ze zużytych odpadów. Produkty EarthChoice posiadają certyfikaty ASTM D 6400 lub 6868, potwierdzające stuprocentową kompostowalność i ograniczanie ilości składowanych odpadów na wysypiskach.

Od i dla Matki Ziemi

TWORZYWA SZTUCZNE

zEcha Plastpolu

Koniec kryzysu?

tegrowaną” – mówi Tomasz Sikora, specjalista ds. marketingu z Zakładów Azotowych Tarnów - Mościce. – „Widać, że w branży coś drgnęło, choćby po frekwencji na targach Plastpol. Nasze stoisko odwiedziło bardzo dużo konkretnych klientów”. Zakłady Azotowe Tarnów - Mościce eksportują około 60 proc. produkcji, z czego ponad 80 proc. jest przeznaczone na rynki unijne. „Dla nas kryzys skończył się kilka miesięcy temu. Od tamtego czasu niemal w tempie lawinowym rośnie liczba zamówień, których jest już dwa razy więcej niż w podobnym okresie 2009 roku” – przyznaje Michał Pijewski, specjalista techniczny firmy Grilamid. Dla organizatorów Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych w Kielcach, zaliczanej do wystaw z europejskiej czołówki, poprawa sytuacji gospodarczej jest równie widoczna jak dla firm z branży. „Po kłopotach poprzedniej edycji Plastpolu, kiedy firmy znacząco ograniczały swój udział w targach, znów obserwujemy znaczną aktywność wystawców z tej branży” – powiedział Andrzej Mochoń, prezes zarządu targów Kielce. „Wystawa tej rangi co Plastpol daje obraz kondycji branży. Na targach widać, że jest o wiele lepiej. Wynajęliśmy więcej powierzchni niż przed rokiem, większa była średnia powierzchnia stoisk, a i zwiedzający dopisali bardzo dobrze”.

o recesji z przełomu 2008 i 2009 roku, która dotknęła sporą część przedstawicieli branży tworzyw sztucznych, a także chemicznej teraz sytuacja poprawia się, choć wciąż bardzo powoli” – twierdzi Jakub Skowroński, marketingowiec z firmy ANWIL S.A., należącej do Grupy Orlen. Według danych Eurostat (Europejskiego Urzędu Statystycznego), ubiegłoroczna europejska produkcja tworzyw sztucznych była o ponad 15 proc. niższa w porównaniu do roku 2008, dotykając najbardziej rynek maszyn do przetwórstwa tworzyw. Poprawa jest widoczna już od końca 2009 roku, nastąpiło ożywienie w inwestycjach, czynionych przez firmy tej branży. Analitycy CMAI, światowego lidera doradztwa dla przemysłu tworzyw sztucznych i chemicznego, zapowiadają jednak, że branża do najlepszej koniunktury z 2007 roku będzie powracać przez najbliższe pięć lat. Podobnie uważali wystawcy Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych Plastpol. Tegoroczna edycja zgromadziła 700 wystawców z 29 krajów. Do Kielc przybyli reprezentanci niemal wszystkich krajów Europy, a także z USA, Indii, Japonii, Tajwanu, Chin, Egiptu, Hong Kongu, Korei i Tajlandii. „Naszej firmy na szczęście kryzys nie dotknął. Udało nam się przede wszystkim ze względu na to, że jesteśmy firmą zin-

Po ubiegłorocznej zapaści w branży tworzyw sztucznych przyszło ożywienie.

„Widać, że w branży coś drgnęło, choćby po frekwencji na targach Plastpol. Nasze stoisko odwiedziło bardzo dużo konkretnych klientów” powiedział Tomasz Sikora, specjalista ds. marketingu z Zakładów Azotowych Tarnów - Mościce.

Packaging Polska 05/10

TWORZYWA SZTUCZNE

zBadania nad świeżością produktu w butelkach PET

PET nie taki święty Według najnowszych badań opartych na raporcie dotyczącym okresu przydatności do spożycia produktów z wiodących sieci supermarketów, wina przechowywane w butelkach PET podlegają utlenieniu w ciągu 6 miesięcy!

Instytut ISVV przez okrągły rok testował w warunkach laboratoryjnych zachowanie białego i czerwonego wina, które zostało zapakowane w butelki szklane; pojedyncze i wielowarstwowe PET oraz kartonowe „bag-in-boxy” (BIB). Badano zwłaszcza poziom tlenu, dwutlenku węgla oraz tlenku siarki w alkoholu, a także jego smak i intensywność koloru o różnej porze roku. Po upływie 6 miesięcy zauważono duże zmiany w poziomie gazu i smaku białego wina w opakowaniu plastikowym i BIB. Czerwone wino zachowało praktycznie niezmienione właściwości we wszystkich opakowaniach, dlatego instytut chce kontynuować badania przez następny rok.„W obliczu coraz większej ilości nieprawdziwych informacji dotyczących różnych rozwiązań opakowaniowych dla wina, Instytut chce dowieść prawdy, opartej na rzetelnych badaniach z uwzględnieniem zasadności każdego pojemnika i jego właściwości” - skomentował rzecznik ISVV, Rémy Ghidossi.

05/10 Packaging Polska

Wyniki badań ISVV zostały opublikowane na tydzień przed Międzynarodowymi Targami Wina w Londynie oraz w momencie, gdy większość sprzedawców traktuje butelki PET jako lżejszą i tańszą alternatywę. Mark & Spencer wprowadził do swojego asortymentu 19 rodzajów wina zapakowanych w 250 ml plastikowe, wielowarstwowe pojemniki, które miały utrzymy-

Od kwietnia br. sieć sklepów handlowych Mark & Spencer sprzedaje serię „mini” win w, jak zapewnia, lżejszych i bardziej ekologicznych, wielowarstwowych butelkach PET. Pierwotnie 250 ml alkoholu było dostępne w szklanych pojemnikach, ale dzięki zmianie na tworzywo sztuczne koncern obliczył, że zaoszczędzi ok. 525 ton opakowań rocznie, czyli tyle, ile ważą trzy jumbo jety 747. W serii win znajduje się 19 nietłukących butelek do czerwonego, białego i różowego wina, które mają zachowywać świeżość alkoholu przez okres 12 miesięcy. Każdy pojemnik składa się z dwóch powłok polietylenu z warstwą barierową pomiędzy, która miała blokować dostęp powietrza i chronić produkt przed zepsuciem. Mark & Spencer liczył, że butelki szybko zdobędą uznanie wśród klientów jako praktyczne i bezpieczne rozwiązanie oraz okażą się hitem tego lata. Jednak, po opublikowaniu raportu Instytutu Wina i Nauki o Winie, nie jest to już takie pewne.

z Wino prawdę powie

Reklamując wprowadzenie na sklepowe półki dwóch nowych win w butelkach PET, sieć supermarketów Waitrose przekonywała konsumentów w Wielkiej Brytanii o konieczności zamiany szkła na plastik. Według informacji podawanych przez Waitrose, w 2009 roku Anglosasi wypili alkohol z 813 mln butelek wina, zużywając do ich produkcji 0,5 mln ton szkła. Dlatego popularny sklep polecał nową, lżejszą, bardziej ekologiczną i nietłukącą się alternatywę, zwłaszcza na plenerowe eventy. Jednocześnie zapewniano, że smak i jakość alkoholu są gwarantowane przez barierę tlenową, chroniącą trunek przez 12 miesięcy, a testowaną przez 24 miesiące. Pytanie: jak konsumenci ocenią działania marki po opublikowaniu przez ISVV wyników badań na temat właściwości barierowych PET?

onad rok zajęło Instytutowi Wina i Nauki o Winie (ISVV) w Bordeaux przygotowanie raportu, w którym opublikowano szokujące wyniki. Przez okres 12 miesięcy badano zmiany w smaku i składzie chemicznym przechowywanego trunku w butelkach szklanych, plastikowych oraz kartonie. Raport ISVV zaprzecza informacjom podawanym przez sieci Mark & Spencer oraz Waitrose na temat właściwości wprowadzonych niedawno butelek PET, wydłużających przydatność do spożycia przechowywanych produktów.

wać smak i aromat alkoholu przez 12 miesięcy. Natomiast Waitrose reklamuje dwa opakowania PET, gwarantujące ochronę produktu przez okrągły rok, dedykowane rynkowi outdoorowemu, polecane zwłaszcza na otwarte imprezy w sezonie letnim, jak np. regaty Henley Regatta nad Tamizą w Londynie czy festiwal muzyczny w Glastonbury.

BUSINESS

zChesapeake przejmuje Cezara

Cezar sprzedany

rytyjska firma Chesapeake kupiła białostocką drukarnię opakowaniową Cezar S.A wraz z jej filią w sąsiedniej Białorusi. Polskie przedsiębiorstwo zatrudnia obecnie ponad 300 osób, a jego produkcję cechuje duża różnorodność – drukowane są tam m.in.: opakowania typu premium, papierowe etykiety wysokoprzetworzo-

ne, etykiety samoprzylepne oraz etykiety IML. Cezar koncentruje się głównie na sektorach: kosmetycznym, farmaceutycznym oraz napojów alkoholowych i słodyczy. Drukarnia posiada wśród swoich klientów przede wszystkim firmy z Polski i Białorusi, a także z krajów Unii Europejskiej. Nowy właściciel Cezara dysponuje 38 drukarniami umiejscowionymi w Eu-

ropie, Azji i Stanach Zjednoczonych, zatrudniając łącznie 4700 pracowników. „Cezar jest imponującą firmą, o ugruntowanej pozycji i idealnym partnerem, aby umocnić naszą obecność w Europie Środkowej i Wschodniej. Prowadzi działalność według wyjątkowo wysokich standardów i osiąga korzyści z instalacji maszyn najnowszych generacji, pozycjonując się jako światowej klasy producent opakowań” – skomentował przejęcie Jerry Kerins, prezes i dyrektor generalny Chesapeake. „Przejęcie firmy Cezar jest ważnym krokiem w naszej strategii rozwoju i dalszego rozszerzenia zintegrowanej sieci dostaw. Prowadzimy również program inwestycyjny w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Francji, Niemczech i Chinach w celu zwiększenia wydajności i wzmocnienia poziomu obsługi klienta. Jesteśmy nastawieni na innowacyjne produkty i chcemy pomagać naszym klientom rozwijać i rozszerzać swoje rynki”. z

zDrinktec i China Brew China Beverage razem

Europejsko-azjatycka konsolidacja

W 2008 roku pojawiliśmy się w Pekinie nawet w roli wystawców. Wiele czynników doprowadziło nas zatem do partnerstwa” – mówi Petra Westphal, dyrektor wystawienniczy niemieckich targów. Z kolei Xin Wang, dyrektor generalny CBB zapewnia, że cieszy się z możliwości wsparcia ze strony silnego partnera o światowej renomie, posiadającego dostęp do praktycznie wszystkich rynków świata i niezbędne doświadczenie w marketingu zagranicznym. Zeszłoroczną edycję targów Drinktec odwiedziło 1402 wystawców oraz ok. 60 tys. gości, z czego 33 tys. przyjechało do Monachium spoza Niemiec. Drinktec uważany jest ponadto za świetną platformę wdrażania nowych produktów, ponieważ na niemieckich targach prezentuje się zazwyczaj cały łańcuch produkcji. „Dzięki współpracy liczymy na 10 proc. więcej wystawców w tym roku. Dlatego też przygotowujemy do tegorocznej edycji 20 proc. więcej przestrzeni wystawienniczej. Natomiast w perspektywie średnioterminowej mamy nadzieję na to, że Drinktec pomoże nam

bardziej zaistnieć w całej Azji. Nie ukr ywam, że chcielibyśmy stać się azjatycką wersją targów Drinktec” – przyznaje Xin Wang. Petra Wesphal dodaje, że CBB może pomóc powiększyć obszar oddziaływania niemieckich targów na chiński rynek, który obecnie jest – obok rynku amerykańskiego – najbardziej dochodowy. Firmy wydały już wspólny biuletyn informacyjny. W przyszłości będą razem organizować konferencje prasowe, przygotowywać prezentacje oraz tworzyć jeden katalog wystawców, a być może jeszcze we wrześniu, podczas tegorocznej edycji targów Drinktec, ogłoszą powstanie spółki typu joint-venture. z

ostatnim dniu zeszłorocznej edycji największych na świecie targów napojów i płynnej żywności Drinktec, ogłoszona została zaskakująca wiadomość o podpisaniu umowy ws. partnerstwa strategicznego między tymi targami, a chińską imprezą podobnego typu: China Brew China Beverage (CBB). Tradycja chińskich targów, odbywających się co dwa lata w Pekinie, jest zaledwie 15-letnia. Jednak w 2008 roku wzięło w nich udział 491 wystawców z 21 krajów oraz ponad 46 tys. odwiedzających z 48 państw, co z pewnością przekonało kierownictwo Drinktec do współpracy z chińskim partnerem, osiągającym z roku na rok coraz większą rangę. „Już od jakiegoś czasu rozglądaliśmy się za silnym partnerem zagranicznym. Zwłaszcza, że organizowana przez nas do 2003 roku impreza Shanghai B + D cieszyła się zbyt małym zainteresowaniem, w związku z czym okazała się nierentowna. Od wielu lat obserwujemy rozwój CBB, byliśmy tam wielokrotnie jako goście.

Packaging Polska 05/10

BUSINESS

z Clondalkin Group ujawnił plany rozwoju inwestycji

Apetyt na zdrowie

iędzynarodowy producent opakowań - Clondalkin Group ujawnił plany wzmocnienia swojej pozycji w branży farmaceutycznej i healthcare. Opierają się one w głównej mierze na rozszerzeniu oferty produktów dedykowanych tym dwóm sektorom rynku, w ramach programu rozwoju inwestycji. We wszystkich ośmiu europejskich zakładach Specialist Packaging Dyvision, wchodzących w skład Grupy Clondalkin i specjalizujących się w produkcji opakowań kartonowych, etykiet samoprzylepnych, ulotek oraz bookletów, miliony euro przeznaczono na wprowadzenie uzupełniających się rozwiązań. Aby sprostać wysokim wymogom odbiorców z sektora farmaceutycznego pracują one według standardu PS 9000:2000. Jedną z ostatnich inwestycji (potwierdzoną uzyskaniem certyfikatu) jest rozpoczęcie produkcji ulotek farmaceutycznych oraz etykieto-ulotek w lubelskim zakładzie Boxes Prestige Poland i Harlands Label Poland, Cahill Printers w Irlandii oraz Harlands Label w Wielkiej Brytanii. „Ostatnie akredytacje uzyskane przez cztery zakłady wchodzące w skład Grupy są tylko częścią przyjętego przez nas planu działania. Potwierdzeniem naszego zaangażowa-

nia jest stałe unowocześnianie oferty produktowej oraz inwestycje w nowoczesne technologie. Obecność naszych zakładów w czołówce firm zaawansowanych technologicznie zapewni nam możliwość ofertowania najlepszych dostępnych rozwiązań opakowań dla istniejących i nowych klientów z sektora farmaceutycznego” – powiedział David Lennon, dyrektor Specialist Packaging Division. Poprzez zakup już istniejących i dobrze prosperujących firm, specjalizujących się w dostarczaniu rozwiązań dla sektora farmaceutycznego, Grupa Clondalkim zwiększa zarówno zakres swoich mocy produkcyjnych, jak i zasięg geograficzny. W styczniu 2010 roku sfinalizowano przejęcie Lehigh Press w Puerto Rico, producenta farmaceutycznych insertów i etykiet. Wcześniej Grupa powiększyła się o Keller Crescent w USA, Cartonplex w Hiszpanii oraz Kenilworth Products w Irlandii. „Możemy już zapewnić klientom farmaceutycznym kompletne rozwiązania w aspekcie opakowań specjalistycznych, wykorzystując wysoki poziom wiedzy, innowacji technologicznych i możliwości produkcyjnych w Grupie. Chcemy jednak zrobić krok dalej i sprawić, aby Clondalkin stał się wiodącym producentem opakowań farmaceu-

Osiem europejskich zakładów Specialist Packaging Dyvision, wchodzących w skład Grupy Clondalkin, świadczy usługi w standardzie PS 9000:2000. Są to: Ditone Labels i Harlands Labels w Wielkiej Brytanii, Pharmagraphics Guy, Kenilworth Products oraz Cahill Printers w Irlandii, Cartonplex w Hiszpanii oraz lubelski Boxes Prestige Poland i Harlands Labels Poland. tycznych na świecie. Nowo przyjmowane spółki będą również odgrywać kluczową rolę w rozwoju Grupy. Zgodnie z przyjętym przez nas planem osiągnięcia pozycji lidera w sektorze producentów dostarczających opakowania do sektora farmaceutycznego, stale obserwujemy rynek i modyfikujemy nasze działania na świecie” – dodaje David Lennon. Grupa Clondalkin składa się z dwóch dywizji: Flexible Packaging Division oraz Specialist Packaging Division i zatrudnia ponad 4000 osób w czterdziestu zakładach produkcyjnych. Roczny obrót wynosi 800 milionów euro, z czego 200 milionów stanowi sektor farmaceutyczny. z

zEquipo pozyskuje prestiżowych partnerów

Prężne działania nowicjusza

unkcjonująca niecałe dwa lata na rynku firma Equipo, posiadająca w swojej ofercie m.in. regeneracyjne dopalacze termiczne firmy Sagemis, systemy optymalizacji maszyn drukujących firmy EPM, urządzenia do koronizacji firmy Sherman oraz automatyczne systemy lepkości farby firmy New Celio, stawia coraz śmielsze kroki w branży poligraficznej, sukcesywnie poszerzając grono partnerów biznesowych. Nie tak dawno oferta Equipo wzbogaciła się o rozwiązania amerykańskiej firmy QuadTech, które są wykorzystywane przez drukarnie z ponad 100 krajów, również z Polski. QuadTech dostarcza wysokiej jakości rozwiązania dla

05/10 Packaging Polska

branż opakowaniowej i przetwórczej, w tym: systemy inspekcji on-line i off-line, zarządzania odpadami, weryfikacji dokumentów PDF, podglądu wstęgi itd. Za te produkty odpowiadać będzie Equipo, która w kwietniu br. stała się polskim przedstawicielem w zakresie rozwiązań druku opakowaniowego i procesów przetwórczych oferowanych przez Quad Tech. Z kolei w maju br. Equipo uzyskała wyłączność na dystrybucję w Polsce wszystkich produktów niemieckiej firmy Eltex. Wśr ó d nich znajdują się s to s owane w branży poligraficznej urządzenia do uziemiania, jonizacji i dejonizacji, sprzęt pomiarowy, systemy: wspomagania druku

typu ESA, ponownego nawilżania czy łączenia wstęgi. Rozwiązania te wykorzystywane są w drukowaniu (w technice wklęsłodruku, offsetu zwojowego, a także przy druku opakowań i materiałów dekoracyjnych), dalszej obróbce (zbieraniu, zszywaniu czy wkładkowaniu), produkcji opakowań czy tekstyliów z nadrukiem. „Rok 2010 jest dla nas niezwykle ważny” – podsumowuje niedawne działania firmy Maciej Ochman, dyrektor zarządzający Equipo. „Po raz kolejny potwierdzamy naszą strategię polegającą na oferowaniu najwyższej jakości produktów, pochodzących od najbardziej uznanych i prestiżowych dostawców na świecie”. z

BUSINESS

zEuropejska produkcja tubek – sytuacja i prognozy

Optymizm kontra tubka Europejskie Stowarzyszenie Producentów Tubek (ETMA) podało wyniki produkcji tego rodzaju opakowań za ubiegły rok. Choć większość segmentów rynku odnotowało spadek, to w obliczu szczególnego dla europejskiej gospodarki okresu, taki rezultat nie powinien budzić niepokoju. Istnieją wręcz powody do optymizmu.

trudnych warunkach rynkowych członkowie stowarzyszenia, skupiającego wytwórców partycypujących w bezwzględnej większości europejskiej produkcji tubek, pokazali swoje imponujące możliwości” – mówi Gregor Spengler, sekretarz generalny ETMA, który uważa, że zdecydowanie najgorszy rok w 50-letniej historii organizacji minął w duchu innowacyjności, elastyczności oraz inteligentnych rozwiązań opakowaniowych. Jak pokazują wyniki analizy produkcji, wszystkie podmioty należące do ETMA sprzedały w ub. r. łącznie 9,65 miliarda opakowań, co oznacza spadek w stosunku do rekordowego 2008 roku – kiedy wyprodukowano nieco ponad 10 miliardów tubek – o przeszło 5 proc. Ubiegły rok był najgorszy dla producentów opakowań branży kosmetycznej, która przyjęła o 8,5 proc. mniej tubek niż w minionym roku. Z racji tego, że segment kosmetyków ma 40-procentowy udział w europejskim rynku produkcji tego typu opakowań, w znacznym stopniu wpłynęło to na ogólny obraz sytuacji.

Głównym powodem wysokiego spadku na rynku kosmetycznym był niższy popyt na drogie i ekskluzywne kosmetyki. Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że spadki w sektorze tubek nie miały swojego źródła wyłącznie w niższym, w stosunku do lat ubiegłych, popycie konsumenckim. Taki stan rzeczy bierze się również z mniejszego zaangażowania klientów wytwórców opakowań, którzy redukowali zapasy swoich produktów, obniżając tym zapotrzebowanie. Drugi najgorszy wynik odnotowali producenci tubek dla sektora produktów przemysłowych i wykorzystywanych w gospodarstwie domowym, wyniósł on 7,4 proc. Z kolei sektor opakowań dla produktów farmaceutycznych odnotował spadek na poziomie 6,2 proc. Strat ani zysków nie było w sektorze past do zębów, natomiast w sektorze spożywczym odnotowano nieznaczny wzrost wynoszący 0,5 proc. Spadki na europejskim rynku tubek przełożyły się również na materiały, z których są one wykonywane. Niemal 5-procentowy spadek produkcji aluminiowych opakowań wynika z osłabienia sektora farmaceutycznego

i marazmu na rynku farb do włosów. Mimo tego aluminium wciąż jest jednym z najważniejszych surowców w europejskiej produkcji tubek. O prawie 12 proc. mniej wyprodukowano w 2009 roku plastikowych opakowań, co wynika ze słabszych wyników rynku kosmetycznego. Sukcesy odnotowują producenci opakowań z laminatu, którzy cieszą się za stałej tendencji wzrostowej, wynoszącej z roku na rok mniej niż 1 proc. Pomimo nieznacznego przyspieszenia gospodarki w 2010 roku, Gregor Spengler nie chce prognozować, jak będzie wyglądała sytuacja w kolejnych kwartałach. Sekretarz generalny ETMA wspomina o rosnącym zaufaniu konsumentów i klientów wytwórców opakowań. Jednak zdecydowanej poprawie może przeszkodzić bezrobocie i nieprzewidziane skutki rządowych programów walki z kryzysem. z Jedynym sektorem europejskiego rynku produkcji tubek, który w 2009 roku odnotował wzrost był sektor spożywczy. W obliczu kryzysu gospodarczego wyniki poszczególnych branż przyjmujących opakowania w formie tubek są optymistyczne.

Packaging Polska 05/10

BUSINESS

z350 milionów euro w Mondi Świecie

Benchmark na przyszłość Jeszcze jesienią 2009 r., zakład Mondi Świecie opuściła pierwsza partia papieru, wytworzona na nowej maszynie papierniczej do produkcji niskogramaturowego papieru makulaturowego na opakowania – Eco7. Nowa linia to część większego projektu inwestycyjnego, który Mondi realizuje obecnie w Świeciu. Firma postawiła sobie za cel stworzenie zintegrowanego łańcucha produkcyjnego, obejmującego makulaturownię, linię Eco7, magazyn i powstający właśnie zakład produkcji pudeł z tektury falistej.

inia Eco7, której prędkość wynosi 1800 m/min, a wydajność 470 tys. ton, jest jedną z najszybszych maszyn do produkcji papieru opakowaniowego na świecie. Gama produktów wytwarzanych na urządzeniu obejmuje niskogramaturowe flutingi i testlinery w przedziale od 75 do 140 g/m2. „Projekt zrealizowaliśmy w ciągu 17 miesięcy od rozpoczęcia pierwszych prac do rozruchu. A rozruch był wyjątkowo dobry. Nadającą się do sprzedaży jakość wyprodukowaliśmy w ciągu 48 godzin od nawinięcia pierwszego zwoju papieru. Jakość 'A' otrzymano już 24 godziny później, tylko trzy dni po wyprodukowaniu pierwszego papieru. To jest wielkie osiągnięcie. Uważam je za benchmark na przyszłość” - powiedział Maciej Kunda, prezes Mondi Świecie SA, podczas konferencji prasowej. Technologia zastosowana w maszynie pozwala na osiągnięcie maksymalnej jakości produktu przy zminimalizowaniu negatywnego wpływu na środowisko. Do wytworzenia jednej tony papieru urządzenie zużywa o 20 proc. mniej pary, 30 proc. mniej energii elektrycznej i 40 proc. mniej wody niż podobne tego typu maszyny. Po osiągnięciu pełnej mocy produkcyjnej, całkowite zużycie papieru makulaturowego na Eco7 wzrośnie do ok. 900 tys. ton rocznie. Dzięki inwestycji, Mondi Świecie zminimalizowało swój ślad węglowy, zmniejszając emisję dwutlenku węgla o ponad 100 tys. ton rocznie, oprócz 400 tys. ton osiągniętych w ubiegłych latach. Oznacza to redukcję emisji dwutlenku węgla o ponad 60 proc., mimo zwiększonej produkcji papieru. Zarówno nowa linia papiernicza, jak i powstający zakład produkcji opakowań wpisują się w trend promujący produkty bardziej przyjazne środowisku. Wydajność parku maszynowego, integracja linii produkcyjnych oraz efektywnie zarządzany transport mają pozwolić Mondi Świecie na konsekwentną realizację strategii proekologicznej. Najnowsza inwestycja wspiera silną sieć jednostek Mondi Corrugated Packaging, obejmującą pięć zakładów w Polsce oraz osiemnaście w całej Europie. z

45 milionów euro zostało zainwestowane w fabrykę tektury falistej, będącej częścią większego projektu inwestycyjnego o wartości 350 milionów euro w firmie Mondi Świecie S.A. w Polsce.

05/10 Packaging Polska

Blisko 280 klientów firmy Mondi Świecie wzięło udział w ceremonii uroczystego otwarcia nowego zakładu produkcyjnego, która odbyła się 20 maja br. Obecnie fabryka tektury falistej w Świeciu należy do jednej z najnowocześniejszych w Europie.

W Mondi Świecie trwa realizacja projektu inwestycyjnego, obejmującego makulaturownię, linię do produkcji papieru makulaturowego Eco7, magazyn i powstający właśnie zakład produkcji pudeł z tektury falistej. „350 milionów euro zainwestowane w Eco7 w Świeciu w połączeniu z nową, supernowoczesną wytwórnią kartonów wzmacniają pozycję Mondi na rynku wyrobów z tektury falistej” – podkreśla Peter Oswald, dyrektor generalny Mondi Europe & International. Istniejący zakład mieści w sobie ultra-nowoczesną technologię, taką jak: tekturnica 2.8m firmy BHS, 6-kolorową drukarkę firmy Goepfert, maszynę do produkcji pudeł o szerokości 5.5m firmy BGM oraz wykrawarkę płaską firmy Bobst 2.1m. Portfolio produkcyjne zawiera wysokiej jakości nadruk w technologii post-print, wielkoformatowe i wzmocnione opakowania, a także opakowania przygotowane do ekspozycji towaru na półce sklepowej.

TARGI

z39. wystawa EMBALLAGE

C'est magnifique! Jedne z największych światowych targów poświęconych opakowaniom – Emballage, odbędą się od 22 do 25 listopada 2010 roku w podparyskim parku ekspozycyjnym Paris Nord Villepinte. Jak co roku wystawa zgromadzi czołowych przedstawicieli branży z całego świata.

nteligentne innowacje oraz rozwiązania proekologiczne będą motywem przewodnim 39. targów Emballage. Podczas czterech dni wystawcy zaprezentują najnowsze produkty z branży opakowań; przedstawią obowiązujące trendy, jak również materiały, które już wkrótce znajdą powszechne zastosowanie. Goście będą mogli zapoznać się z wyzwaniami, jakie na co dzień towarzyszą producentom opakowań: poszanowaniem środowiska, łatwością użytkowania, zmniejszeniem kosztów, oryginalnością i bezpieczeństwem. Impreza, która od lat łączy w sobie walory ekonomiczne, gospodarcze, a także kulturalne i turystyczne, w tym roku stawia bardziej niż kiedykolwiek na aktywność różnych rynków docelowych. Każdy z przygotowanych w tym roku działów (rolno-spożywczy, napoje i płyny, zdrowie, uroda, produkty luksusowe, produkty przemysłowe) będzie miejscem spotkań profesjonalistów, aby mogli wymienić się doświadczeniami w tematach dotyczących ich sektora działalności. Wystawcy zgromadzeni będą w specjalnych sektorach, gdzie poruszone zostaną najważniejsze kwestie dotyczące rynku opakowań. Salon Pack Innovation dotyczyć będzie nowości na rynku oraz wyzwań jakie stoją przed producentami w najbliższej przyszłości. Emballage in Green zajmie się sprawami związanymi z wtórnym wykorzystaniem materiałów i ograniczeniem ich negatywnego wpływu na środowisko. Pack Designer obejmie tendencje w dziedzinie designu i projektowania. Z kolei Pack Vision (z cyklem specjalistycznych konferencji) zgromadzi osoby dyskutujące na temat nowych technologii, jak również regulacji prawnych. z

Od grudnia 2005 roku funkcjonuje stworzone przez organizatorów targów Obserwatorium Rynku Opakowań – Pack Designer, którego zadaniem jest monitorowanie rynku opakowań i sytuowanie perspektywiczne popytu i podaży tego sektora. Według wyników badań z 2009 roku, 38 proc. nabywców opakowań i 47 proc. producentów traktuje design jako główną oś rozwoju. W tym roku, w hali 6, stworzona będzie specjalna przestrzeń tematyczna przeznaczona dla profesjonalistów designu. Odwiedzający z kolei będą mogli zapoznać się z najnowszymi tendencjami w dziedzinie opakowań oraz spotkać designerów i agencje projektowe.

Komitet Pack Experts Aby opisać sektor podlegający ciągłym zmianom i lepiej określić aktualne oczekiwania użytkowników opakowań, organizatorzy targów Emballage 2010 powołali do życia w marcu 2010 r. Komitet Pack Experts. W jego skład wchodzi 10 ekspertów, wywodzących się ze znanych grup międzynarodowych zaliczanych do liderów swych sektorów (żywność, zdrowie, higiena i uroda, dystrybucja, dobra przemysłowe), jak również do szeroko pojętej sfery eko-opakowań. Komitet Pack Experts, obradujący 1 kwietnia w Paryżu i animowany przez Annette Freidinger - konsultanta targów Emballage, określił kryteria, które wyróżnią innowacje 2010 zgłoszone przez producentów opakowań, maszyn oraz usług tegorocznej edycji imprezy. „Dostarczając stosownych rozwiązań oraz ukazując ewolucję rynku, opakowania nowego tysiąclecia powinny proponować przede wszystkim zdolność do informowania, ochraniania, przyciąganiu klienta, transportu”. Marki oczekują obecnie od opakowań cech opierających się na 3 filarach odpowiedzialności o wymiarze społecznym i środowiskowym (RSE):

1 – wymiar ekonomiczny - poprzez wartość dodaną i rozwiązania skuteczne dla firm; 2 – wymiar środowiskowy - dzięki rozwiązaniom alternatywnym, sprzyjającym ochronie środowiska; 3 – wymiar społeczny - dla ergonomii w służbie jednostki. To właśnie wokół tych 3 kategorii zostanie zorganizowana prezentacja wielkich innowacji targów Emballage. Członkowie Komitetu Pack Experts wyróżnią także wybrane produkty w ramach przestrzeni tematycznej „Pack Innovation”.

EMBALLAGE 2010

39. Międzynarodowe Targi Pakowania i Opakowań od 22 do 25 listopada 2010 – Paris Nord Villepinte – Francja 1250 wystawców z 47 krajów i 85.000 odwiedzających

Packaging Polska 05/10

TECHNOLOGIA

zDni Otwarte Intrex i Ulma Packaging

Sady maszyn Każde opakowanie trzeba zaetykietować, a czasem także to i owo na nim nadrukować. Zdecydowanie łatwiej jest osiągnąć sukces, gdy między jego producentem i dostawcą usług istnieje nić porozumienia lub choćby łagodna perswazja ze strony klientów. Taka sugestia zachęciła do współpracy dwie znane na rynku opakowaniowym firmy: Intrex i Ulma Packaging, a jej „owoce” można było podziwiać podczas Dni Otwartych, które odbyły się pod koniec maja w Sadach koło Poznania.

trakcie wydarzenia można było, poza podpatrzeniem jak pracują maszyny obu firm, usł yszeć o najnowszych trendach w przemyśle opakowaniowym, szczególnie w kwestii znakowania i etykietowania. „Skupiamy się raczej na unowocześnianiu już istniejących konstrukcji maszyn, dodawaniu elektroniki, komputerów, a nie zmieniamy samej koncepcji. Oczywiście ten proces zakłada ulepszanie i projektowanie nowych systemów pakowania dostosowanych do najróżniejszych rodzajów folii” - mówił Piotr Kosik, dyrektor zarządzający Ulma Packaging Polska. Intrex również bacznie obserwuje rynek w swojej branży i dopasowuje się do globalnych tendencji. Podczas spotkania była mowa o nowych trendach w znakowaniu opakowań kodami Data Matrix z globalnym numerem GTIN (obecnymi już we Francji, Turcji i Serbii), stosowanymi w produkcji farmaceutycznej; oraz GS1 DataBar na produkty spożywcze, do którego wprowadzenia na artykuły przemysłu mięsnego w połowie czerwca br. przygotowuje się sieć sklepów Biedronka. Do oczywistych zalet tego rozwiązania należy zaliczyć głównie lepszą identyfikowalność (traceability) całych partii towaru, umożliwiającą wzmożoną kontrolę pod względem okresu przydatności do spożycia, a w razie wadliwości produktu, pozwalającą na wycofanie całej partii, a nie pojedynczych sztuk. Zdaniem Pawła Schmidt – Przeździeckiego, szefa działu etykietowania w Intrex, już widać wyraźne zapotrzebowanie z branży farmaceutyków na to rozwiązanie.

z Nowości dla każdego Podczas Dni Otwartych zaprezentowano najnowszą wersję maszyny dostępnej na rynku od początku lat 90. Bardzo łatwa w obsłudze, eksploatacji i wymagającą zdecydo-

„Zależało nam na stworzeniu głowicy, która będzie tania i dostosowana głównie do potrzeb średniego i małego rynku w zakresie wydajności, ale żeby zachowała wszystkie cechy urządzenia przemysłowego, tj. sztywna mechanicznie i umożliwiająca połączenie z dostępnymi drukarkami i maszynami pakującymi” – tłumaczył Paweł Schmidt – Przeździecki, szef działu etykietowania firmy Intrex. Jednocześnie maszyna ma być elementem bardziej skomplikowanych systemów etykietujących; dzięki swojej prostej obudowie może w łatwy sposób zostać wbudowana w maszynę pakującą.

wanie niższych kosztów inwestycji niż standardowo – tak w skrócie opisywano „najnowsze cudo” - etykieciarkę Intrex 100+. Poza wymienionymi udogodnieniami maszyna charakteryzuje się także odwijakiem na otwarte rolki do 300 mm średnicy, ułatwiającymi zakładanie taśmy z etykietami oraz wbudowanym w głowicę pulpitem obsługi z możliwością umieszczenia sterowania elektrycznego w dogodnym dla operatora położeniu. Urządzenie uzyskuje także dużą szybkość - do 25 m/min, i dobrze współgra z drukarkami ink-jet lub termo-transferowymi. Rozwiązanie jest dedykowane przedsiębiorcom o małej lub średniej wydajności, którzy poszukują nowoczesnego urządzenia etykietującego w rozsądnej cenie z możliwością połączenia podczas produk-

cji opakowań z innymi maszynami. Ponadto, Intrex 100 + posiada dodatkowe zabezpieczenia, np. w przypadku zacięcia rolki z etykietami urządzenie dociskowe zasygnalizuje operatorowi na ekranie pulpitu awarię, a przy braku reakcji maszyna może samoczynnie przerwać pracę.

z Pakowanie „z prądem” Zdaniem Piotra Tyrka, dyrektora regionalnego na Południową Polskę Ulma Packaging, maszyny opakowaniowe typu flowpack, wytwarzające foliowe torebki zamykane trzema zgrzewami, cieszą się największą popularnością ze względu na swoją elastycz-

Packaging Polska 05/10

TECHNOLOGIA

ność. Umożliwiają bowiem łatwiejszą zmianę opakowania, polegającą jedynie na wymianie rolki folii na szerszą i rozsunięcie szczęki formującej, bez konieczność inwestycji w dodatkowe narzędzia. Rozwiązanie dedykowane zwłaszcza przemysłowi spożywczemu, idealnie sprawdza się w przypadku podwójnego, jak i pojedynczego pakowania warzyw i mięsa o nieregularnych kształtach. Dodatkowym atutem flow-pack jest wyposażenie w system aplikacji gazów i kontroli reszty tlenowej zawartej w opakowaniu, co pozwala ulepszyć jego właściwości barierowe. Z foliami termokurczliwymi może być trochę trudniej, ponieważ maszyna musi być do nich specjalnie dostosowana. „Zdecydowanie najważniejsza jest dbałość o estetykę opakowania – zgrzew powinien być dobrze umocowany, żeby nie ulegać pomarszczeniu i nie niszczyć efektu, o który zabiegają klienci” – tłumaczy Piotr Tyrka.

Ulma Scorpius 600 traysealer jest maszyną o średniej wydajności, umożliwiającą pakowanie w atmosferze zmodyfikowanej, w opakowania typu SKIN i Slice Pak. Ułatwia także zaimplementowanie do istniejącej linii produkcyjnej.

Wysokowydajna maszyna rolowa głęboko tłocząca w folii miękkiej i twardej Ulma Packaging TFS 700 cieszyła się dużym zainteresowaniem gości. Termoformujące, w pełni higieniczne urządzenie pakujące w próżni lub atmosferze zmodyfikowanej o średnicy rolek do 350 mm (górnej) i do 1000 mm (dolnej) jest chlubą firmy, zbierającą laury na międzynarodowych konkursach, np. ostatnich targach IFFA we Frankfurcie.

05/10 Packaging Polska

z Zadowolenie z czystości

Produkty pakowane na maszynach Ulma Packaging, zarówno w zgrzewanych torebkach foliowych na flow-pack’u, jak i na tackach ze zautomatyzowanych maszyn rolowych można już znaleźć w każdej lodówce.

Drukarka Atlantic Zeiser – Omega 36i sprawdza się w momencie, gdy opakowania wymagają oznakowania dużą ilością informacji z zachowaniem wysokiej jakości druku. Dzięki specjalnym głowicom oraz atramentom utwardzanym w UV udaje się ten efekt uzyskać na wielu podłożach, m.in. na podzespołach elektrycznych i elektronicznych oraz opakowaniach AGD i etykietach.

Dodatkową atrakcją było zademonstrowanie gościom możliwości znakowania laserowego - przyszłości tego segmentu przemysłu, ze względu na nieograniczone zużycie laseru przy jednorazowym koszcie inwestycji oraz szybkości i profesjonalności usługi.

Największą dumą firmy Ulma Packaging jest zdecydowanie seria automatycznych maszyn rolowych, gdzie opakowanie wykonywane jest z dwóch rolek folii; z dolnej wytłaczana jest forma, a po umieszczeniu w niej produktu, opakowanie „zamykane” jest górną warstwą tworzywa. Zgodnie z zasadą unowocześniania istniejących konstrukcji, wprowadzono w nich specjalne rozwiązanie higieniczne, mianowicie maszynę przygotowano w całości do mycia pod ciśnieniem (karcherem). Jest to możliwe, dzięki specjalnej konstrukcji, umożliwiającej samoczynną ewakuację wody bez konieczności stosowania mechanicznego czyszczenia (dzięki zaokrąglonym krawędziom, brakowi zakamarków i łatwiejszym dostępie do części konstrukcji). Po raz pierwszy maszynę wyposażoną w ten system zaprezentowano na międzynarodowych targach przetwórstwa mięsnego IFFA 2010. „Możemy śmiało powiedzieć, że tego nie ma jeszcze nikt” – podsumował Piotr Tyrek. z

Na Dniach Otwartych Intrex i Ulma Packaging pojawiło się wielu zainteresowanych przedstawicieli, głownie z branży spożywczej, którzy mogli na żywo sprawdzić jak pracują maszyny pakujące oraz drukarki i etykieciarki.

Pozioma maszyna Ulma FM 300 typu flow-pack o wydajności max. 60 – 80 opakowań/ minutę, zdaniem przedstawicieli firmy, jest najbardziej popularna na rynku urządzeń pakujących w branży spożywczej.

TECHNOLOGIA

zNowy system wykrywania metali Mettler Toledo Safeline

Zanieczyszczenia nie mają szans

ablex-PRO pozwala wytwórcom z branży farmaceutycznej poprawić zgodność z przepisami i zachować bezpieczeństwo produktów, przy jednoczesnym zwiększeniu wydajności produkcji. Wykrywacze metali są często ostatnią linią obrony przed zanieczyszczeniami w produktach farmaceutycznych, dlatego muszą być skuteczne. Funkcja monitorowania stanu w systemie Tablex-PRO w sposób ciągły ocenia jego funkcjonowanie i z wyprzedzeniem ostrzega o potencjalnych problemach, które mogłyby spowodować przestój. Dzięki temu producent może podjąć działania zapobiegawcze przed całkowitym zatrzymaniem linii produkcyjnej, zwiększając tym samym wydajność.

zZarządzanie po amerykańsku System Tablex-PRO zawiera nową wersję oprogramowania Profile firmy Mettler Toledo Safeline, służącą do zapewnienia zgodności z przepisami branży farmaceutycznej. Nowy pakiet oprogramowania wyposażony jest w dwupoziomowy system

„Firmy farmaceutyczne nie mogą sobie pozwolić na jakiekolwiek ułatwienia procesu produkcyjnego, które mogłyby skutkować pogorszeniem jakości produktów. Nie pozwalają na to przepisy, a poza tym byłoby to groźne dla reputacji marki. Pomimo to starają się usprawnić procesy, aby sprostać wymaganiom konkurencji w branży. Zaprojektowaliśmy system Tablex-PRO, aby umożliwić tym producentom skuteczne i wydajne spełnianie rygorystycznych norm bez obaw o spełnienie wszystkich wymagań” — powiedział David Barber, kierownik ds. produktów w Mettler Toledo Safeline.

Z początkiem marca br. Mettler Toledo Safeline, znany na świecie dostawca systemów do wykrywania metali i kontroli rentgenowskiej w branży spożywczej oraz farmaceutycznej, przedstawił system Tablex-PRO, który łączy opracowaną w firmie zaawansowaną technologię wykrywania zanieczyszczeń metalowych z nowym oprogramowaniem Profile.

Packaging Polska 05/10

TECHNOLOGIA

logowania za pomocą podpisu elektronicznego, przechowujący dane o uzyskiwanym dostępie i wykonywanych czynnościach oraz śledzący zmiany w celu zachowania zgodności z normą 21 CFR wprowadzoną przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków FDA. Ponadto umożliwia kontrolę i identyfikowalność, gromadzenie i przechowywanie informacji o kodach kresko-

zCzuły na zanieczyszczenia Oprócz zaawansowanych funkcji powiadamiania, system Tablex-PRO charakteryzuje się zwiększoną czułością wykrywania zanieczyszczeń, dzięki technologii umożliwiającej kontrolę wielokanałową przy wykorzystaniu ultrawysokiej częstotliwości. Tech-

Tablex-PRO jest jedyną dostępną technologią wykrywania metali z funkcją monitorowania stanu, która przyczynia się do zapobiegania niezaplanowanym przestojom i zwiększa wydajność procesu. wych oraz kodach serii produkcyjnych. Zaspokaja również potrzeby związane ze zgodnością z normami dzięki temu, że automatycznie sygnalizuje zbliżające się terminy przeprowadzenia procedur testowych, wyświetlając odpowiednie komunikaty na dobrze widocznym ekranie. Dodatkowe, wbudowane oprogramowanie służące do walidacji skuteczności działania kieruje czynnościami personelu krok po kroku.

05/10 Packaging Polska

nologia ta pozwala na niezwykle skuteczne wykrywanie wszelkich metali, w tym niemagnetycznej stali nierdzewnej, jak również zanieczyszczeń, które zawsze są trudne do wykrycia z powodu nieregularnych kształtów, np. odłamków drutu sitowego. Z systemem Tablex-PRO dostępne są dwa zamienne typy urządzeń odrzucających z zabezpieczeniem awaryjnym, które nadają się do wykorzystania w przypadku wszelkiego rodzaju tabletek i kapsułek farmaceutycznych. Wyposa-

żone w podnoszoną klapę eliminują niebezpieczeństwo zniszczenia produktów, ponieważ możliwy jest bezpośredni ich przepływ. Urządzenie z bocznym mechanizmem rozdzielczym jest szczególnie przydatne w zastosowaniach o ograniczonej wysokości.

zWszystko w pakiecie Systemy Tablex-PRO są także dostępne z pakietem kwalifikacyjnym EQ-Pac firmy Mettler Toledo, zawierającym dokumentację świadczącą o zgodności procesów produkcyjnych i procedur z wymaganiami agencji FDA oraz dobrymi praktykami produkcyjnymi (GMP, Good Manufacturing Practice). W jej skład zaliczana jest także dokumentacja dotycząca protokołów kwalifikacji instalacyjnej (IQ, Installation Qualification), operacyjnej (OQ, Operational Qualification), działania (PQ, Performance Qualification) oraz konserwacji (MQ, Maintenance Qualification). Pakiet produktów Mettler Toledo Safeline wykorzystujących technologię kontroli wyrobów obejmuje rozwiązania z zakresu kontroli rentgenowskiej, wykrywania metali i ważenia kontrolnego. z

DRUK

zFleksografia dziś i jutro

Ofensywa nowej technologii W ciągu ostatnich trzydziestu lat druk fleksograficzny okazał się technologią przeżywającą imponujący wzrost pod względem jakości i produktywności. Fleksografia przeszła drogę od nisko- do wysokojakościowego druku i jest obecnie szeroko stosowana w produkcji opakowań, obejmując różnorodne aplikacje: opakowania elastyczne, etykiety, torby plastikowe, opakowania kartonowe i tekturowe, opakowania typu shrink-wrap i wiele innych.

leksografia stała się standardem, stosowanym w branży opakowaniowej zarówno w Ameryce, jak i w całej Europie. Technologia ta nie stoi jednak w miejscu, przeżywając kolejne unowocześnienia, które jeszcze bardziej umacniają jej wiodącą pozycję na rynku druku opakowań. Rozwój widoczny jest na każdym etapie produkcji – od projektu opakowania, aż po uzyskanie produktu końcowego.

zPrecyzja już na starcie

Aby druk flesko mógł z powodzeniem konkurować z innymi technologiami, przede wszystkim z offsetem, już na etapie przygotowalni warto stosować rozwiązania HD, takie jak chociażby HD Flexo firmy EskoAr-

Maszyna X-Flex firmy Omet. Druk fleksograficzny przechodzi proces ewolucji, widoczny w coraz większej liczbie dostępnych na rynku rozwiązań.

twork, które oferuje wysoką rozdzielczość wyjściową (4000 dpi) oraz zaawansowane rastrowanie. Pozwala to na uzyskanie płyty fotopolimerowej, która zapewnia niespotykaną stabilność i jakość druku w wysokich liniaturach (175 – 220 lpi) przy zastosowaniu pełnego zakresu tonalnego. Rozwiązania, takie jak HD Flexo, to nie tylko precyzja naświetlania przekładająca się na jakość druku, ale również dbałość o ekologię. Wykorzystanie technologii termicznej przy obróbce płyt nie wymaga stosowania rozpuszczalników, które potencjalnie mogą być szkodliwe dla środowiska. Dobrze przygotowana forma drukowa oznacza również znacznie mniejszą ilość wydruków próbnych, a co za tym idzie – mniej makulatury.

zUtrzymać poziom Ewolucję przechodzi także sam proces druku, głównie dzięki coraz większej liczbie rozwiązań z zakresu kontroli produkcji dostępnych na rynku. W kontekście fleksografii, czas poświęcony na regulację i zmianę ustawień maszyny, płyty czy podłoża jest kluczowym czynnikiem rzutującym na ogólną ocenę produktywności. Jednocześnie, liczba zwrotów zamówień, wynikająca z defektów powstałych na etapie druku, ma znaczny wpływ na reputację drukarni i, co oczywiste, generuje dodatkowe koszty. Odnosząc się do tych kwestii, warto zwrócić uwagę na nowoczesne systemy kontroli, które gwarantują dostosowanie całości produkcji do standardów jakości wyznaczonych przez zleceniodawcę, pozwalając jednocześnie na uniknięcie niepotrzebnych kosztów i strat materiałowych. Za przykład może posłużyć system iQ300, oferowany przez firmę Bobst, który pozwala na wykrycie nawet najmniejszych (do 3 mm2) defektów druku. W trakcie przebiegu maszyny system anali-

zuje podłoże, identyfikuje i natychmiast sygnalizuje wszelkie odchylenia od ustawień wprowadzonych przez operatora.

zGranice zatuszowane Również w zakresie stosowanych substratów widać przełomowe zmiany. Ostatnie udoskonalenia w technologii produkcji kolorowych tuszy poliuretanowych otworzyły nowe możliwości w druku flekso, dotychczas zarezerwowane dla rotograwiury. Tusze na bazie poliuretanu pozwalają uzyskać wyjątkowo dobre efekty w druku, a co więcej, można zadrukowywać nimi bezpośrednio szeroką gamę podłoży, w tym: folie OPP, folie barierowe powlekane tlenkami krzemu (SiOx) oraz wstępnie przetworzony PET.

zFlekso w natarciu Rynek opakowań kartonowych przechodzi obecnie fazę rozwoju. Dotyczy to nie tylko krajów uprzemysłowionych, gdzie standard życia jest wysoki, lecz również krajów dynamicznie rozwijających się, takich jak Chiny czy Indie. W konsekwencji, poziom inwestycji w nowoczesne technologie ciągle rośnie. Pojawiają się nowe alternatywy dla druku offsetowego, oferujące jeszcze szybszą, jeszcze wydajniejszą i opłacalną produkcję opakowań. Bez wątpienia, fleksografia wyróżnia się na tym polu, sprawdzając się zarówno przy niskich i wyspecjalizowanych nakładach, jak i przy dużych, ale niezwykle zróżnicowanych zleceniach, np. w branży farmaceutycznej. Druk fleksograficzny ma przed sobą wiele możliwości, ale i sporo wyzwań, którym musi sprostać. Co do jednego tylko można mieć pewność: ekspansja fleksografii jest nieunikniona.

Packaging Polska 05/10

Galaktyka możliwości maszyny · materiały · serwis

Nowa Lithrone SX40, prze∏omowe dzie∏o japoƒskich konstruktorów, to po∏àczenie wysokiej wydajnoÊci i solidnoÊci. Zaprojektowana pod kàtem wymogów i oczekiwaƒ wspó∏czesnej bran˝y opakowaniowej, sprosta nawet najbardziej wymagajàcym zadaniom – dopiero wtedy pokazuje pe∏ni´ swoich mo˝liwoÊci.

www.reprograf.com.pl · tel. +48 22 539 40 00

DRUK

zWiększa introligatornia w Drukpolu

Okienko na świat S

zycjonowaniem wykrojów przez elementy zabierakowe, gwarantujący bardzo dokładne wklejanie okienek. Z kolei automat wykrawająco-tłoczący marki Sanwa, oprócz standardowej pracy z materiałami papierowymi i tekturowymi, oferuje możliwość efektywnego wykrawania i tłoczenia materiałów plastikowych, przy użyciu technologii „zimnej płyty”. Dzięki temu możliwa jest produkcja wymagających, ale korzystnych marżowo opakowań plastikowych. Istotnym elementem w yposa żenia masz yny jest system 230 -s topniowego nap ędu łańcuchów z chwytakami za pośrednictwem przekładni trójkrzywkowej, który zapewnia najwyższą stabilność prowadzenia arkusza w urządzeniu. W drukarni Drukpol od 7 lat pracuje już starsza siostra zainstalowanej ostatnio Sanwy TRP 1060 SV AXIA. „Przyznam, że nie braliśmy pod uwagę kupna żadnej innej maszyny, jak tylko Sanwa. Podzielam bowiem w pełni stwierdzenie, że pierwszą maszynę sprzedaje handlowiec, a drugą serwis” – mówi Krzysztof Kwiatkowski, szef Drukpolu. Dostawcą maszyn jest Instytut Transferu Technologii Poligraficznych, wyłączny dystrybutor obu marek. © ITTP

ytuacja na rynku i tendencja do specjalizacji produkcji poligraficznej przekładają się na wzrost zainteresowania uszlachetnieniami oraz nietypowymi rozwiązaniami introligatorskimi. Skłoniło to właścicieli drukarni Drukpol z Sulejówka do zakupu maszyny do wklejania okienek firmy Haiber+Schroeder oraz automatu wykrawająco-tłoczącego marki Sanwa. Zainstalowany model okienkarki WPS 1100 został wyposażony w dodatkowy moduł umożliwiający produkcję okienek z wzdłużnymi bigami formowanymi na gorąco i wycięciami w kształcie litery V. Dzięki takiemu rozwiązaniu eliminuje się ryzyko powstawania niepożądanego efektu marszczenia się folii na linii bigowania folia-karton. Wśród zalet tego modelu można wskazać podajnik serii BF, z regulowanymi czasowo pasami podającymi i z regulowanym podparciem stosu, połączony z elektroniczną kontrolą ustawiania funkcji samonauczania. Podajnik automatycznie kompensuje wszelkie błędy podawania wynikające z poślizgu pomiędzy wykrojnikami, a pasami podajnika podczas produkcji. Zastosowano tutaj także opatentowany szeroki, pojedynczy podciśnieniowy pas transportujący, poprzedzony stacją łańcuchową z precyzyjnym po-

Maszyna do okienkowania WPS 1100 firmy Haiber+Schroeder, eliminująca niepożądane efekty marszczenia folii wzdłuż bigu, stanęła w drukarni Drukpol z Sulejówka.

Packaging Polska 05/10

DRUK

zNiskomigracyjne farby UV

Unieszkodliwić etykietę S

ławomir Perwejnis, prezes firmy, jest zadowolony z wprowadzonych w drukarni zmian technologicznych: „Kilka lat temu postawiliśmy na bezpieczne dla produktów spożywczych wodorozpuszczalne farby i lakiery. Następnie zmodyfikowaliśmy nawyki technologiczne i wprowadziliśmy dodatkowe rygory produkcyjne. Obecnie przygotowujemy się do wdrożenia absolutnej nowości na rynku, czyli farb UV o współczynniku przenikania substancji z etykiety do opakowania niższym niż 10 cząstek na miliard. Jest to innowacja na skalę światową, ponieważ w technologii druku fleksograficznego tak niski poziom migracji nie został nigdy wcześniej osiągnięty”.

Dotychczas druk bezpiecznych etykiet wiązał się z koniecznością stosowania farb wodnych. Teraz drukarnie opakowań i etykiet mają bezpieczną alternatywę. Producenci farb UV nowej generacji zadbali o to, by wszystkie komponenty, których wpływ na człowieka nie jest znany, nie migrowały powyżej 10 ppb, co jest zgodne z przyjętą przez Unię Europejską tzw. Dobrą Praktyką Produkcyjną (GMP) oraz standardami Europejskiego Zrzeszenia Producentów Farb. Po kilku latach niełaski, farby UV powracają do użytku w przemyśle spożywczym – udoskonalone, a jednocześnie bezpieczne.

W procesie produkcji opakowań spożywczych należy ograniczyć do minimum możliwości przenikania szkodliwych substancji z etykiet do wnętrza opakowań. Zastosowanie bezpiecznych farb i lakierów to pierwszy krok do osiągnięcia sukcesu, ale konieczne są również zmiany w procedurach produkcyjnych. Wrocławska drukarnia Orion zdaje sobie z tego sprawę.

Zabezpieczenie przed przenikaniem szkodliwych substancji do żywności to priorytet producentów etykiet.

zSimec Concept

Aniloks w dobrym stanie

iedy mowa jest o jakości druku, najczęściej bierzemy pod uwagę zastosowane urządzenia i substraty albo też skuteczność pracy drukarza. W zasadzie, takie myślenie jest całkowicie poprawne, jednak ciągle pozostaje kilka innych czynników, które mogą mieć wpływ na jakość użytku. Simec, producent rozwiązań dla druku fleksograficznego, odnosi się w swojej najnowszej ofercie do aspektów, których nie wymieniliśmy powyżej. Firma opracowała pełen zakres usług serwisowych, znanych pod nazwą Simec Concept, wychodząc z założenia, że zakupienie nowego aniloksa w przypadku jego uszkodzenia jest dla klienta droższe niż właściwa konserwacja tej istotnej dla druku flekso części.

05/10 Packaging Polska

zProdukt, usługa, jakość… Podstawą oferty Simec Concept jest, co oczywiste, wałek aniloksowy. Firma posiada w swoim portfolio aniloksy wykonane z trwałych materiałów, które pozwalają na precyzyjne naniesienie odpowiedniej ilości tuszu na płytę czy tuleję, co skutkuje dobrą jakością końcowego produktu. Sam wałek to jednak nie wszystko – ważne jest jego odpowiednie przechowywanie i utrzymanie w czystości. Firma opracowała bębnowe systemy do przechowywania i transportu aniloksów Revolver, a także systemy czyszczące Profil. Ważnym elementem oferty Simec są nie tylko produkty, ale i usługi. Kontrola stanu zużycia aniloksa i warunków jego przechowywania, dokonywana przez specjalistów firmy, pozwala na przedłużenie żywotności wałka,

z finansową korzyścią dla klienta. Dodatkowe pomiary czy czyszczenie aniloksów mogą się również odbywać na specjalne życzenie użytkownika. Dzisiejszy rynek wymaga, aby wszystkie procesy produkcyjne odbywały się w możliwie najkrótszym czasie. Z tego względu Simec posiada w swojej ofercie usługę Fast New Service, która zapewnia krótki czas dostawy nowego aniloksa – nawet do trzech dni po złożeniu zamówienia. Dodatkową opcją, która pozwala zyskać na czasie w razie konieczności naprawy lub wymiany wałków jest „natychmiastowe” serwisowanie Fast Repair Service, odbywające się w maksymalnym czasie czterech dni. Warto dodać, że dla klientów Simec, którzy włączą się do programu Simec Concept, wymienione usługi dostawy i serwisowania są darmowe.

ETYKIETY

zNowe etykiety na winach Moët & Chandon

Szyjka jak z żurnala

tykietki umieszczane w tak newralgicznych miejscach jak szyjki butelek stawiają samoprzylepnym materiałom do etykietowania surowe wymagania techniczne: ponadprzeciętną siłę przywierania do ograniczonych powierzchni i złożonych krzywizn szyjki butelki, a także właściwości kleju zapewniające przyczepność etykiety do staniolowej osłonki i jednoczesne, wolne od zmarszczek, przyleganie do szkła. W przypadku butelek szampana Moët Hennessy osiągnięcie takiego eleganckiego rezultatu jest szczególnie trudne. „Kształt krawatki Moët & Chandon jest bardzo szczególny; jest ona misternie i precyzyjnie wycięta oraz posiada dwa czarne, ostro zakończone przedłużenia, skierowane ku dołowi. To właśnie one są najbardziej unikatowym wyróżnikiem marki” – tłumaczy technolog firmy Moët Hennessy, Gilles Cateau. Sprostać temu zadaniu postanowił Avery Dennison, dostawca nowoczesnych rozwiązań identyfikacyjnych i dekoracyjnych dla znanych marek na całym świecie. Zaproponowany samoprzylepny materiał do etykietowania stanowi połączenie białej, powlekanej folii polietylenowej Fasson PE150, o grubości 150 mikronów, i rozpuszczalnikowego kleju akrylowego Fasson S700, którym towarzyszy biały materiał podkładowy typu glassine. „Klej Fason gwarantuje dużo lepsze wykończenie niż stosowane przez nas wcześniej rozwiązania oparte na klejach wilgotnych, które powodowały pozostawianie widocznych resztek kleju na szklanym opakowaniu. Nasze krawatki są idealne i silnie przylegają do butelek, co stanowi kluczowe wymaganie, ponieważ są one naszym podstawowym symbolem i głównym wyróżnikiem marki Moët & Chandon na świecie” - dodaje Cateau. z

Francuska marka win Moët Hennessy pojawiła się na rynku w atrakcyjniejszej i bardziej funkcjonalnej etykiecie samoprzylepnej firmy Avery Dennison. Została ona umieszczona na szyjce butelki, wokół folii okrywającej korek i ma zdobić nie tylko wiodącą markę tej firmy – Moët & Chandon – ale także pozostałe szampany z „wyższej półki” oferowane przez producenta.

Packaging Polska 05/10

HP Indigo press ws4500

HP Indigo WS6000 Digital Press

TWÓJ RYNEK NASZE ROZWIÑZANIA Firma Digiprint zajmuje si´ dostarczaniem innowacyjnych maszyn i rozwiàzaƒ dla firm poligraficznych. Na rynku polskim jesteÊmy dystrybutorem marki HP Indigo – linia przemysłowa i komercyjna. HP Indigo ws4500 to maszyna cyfrowa do druku etykiet samoprzylepnych i opakowaƒ, która dzi´ki innowacyjnej technologii daje nowe mo˝liwoÊci drukarniom. HP Indigo ws4500 i WS6000 gwarantuje: - Siedmiokolorowy druk jakoÊci offsetowej - Druk do 16 warstw farby w jednym przebiegu - Personalizacj´ tekstu i obrazu - Opłacalny druk małych i Êrednich nakładów. Maszyna pozwala na płynnà produkcj´ i ogranicza straty materiału. Ma szerokie zastosowanie w druku etykiet bezpieczeƒstwa (kody alfanumeryczne), kodów kreskowych i mikrotekstów.

Kontakt bezpoÊredni: Piotr Zwolan +48 606-928-874

Odwiedê nas: Digiprint Sp. z o.o., ul. Okopowa 47, 01-059 Warszawa Zadzwoƒ: +48 22 838-82-83 Napisz: digiprint@digiprint.pl Wejdê na stron´: www.digiprint.pl

TRANSPORT I LOGISTYKA

Nowoczesne metody identyfikacji opakowań

Kod - Reaktywacja? W dobie rosnącej liczby produktów oraz oferujących je producentów, opakowanie staje się istotnym elementem walki z konkurencją i narzędziem przyciągania potencjalnych klientów. Aby jednak temu sprostać, musi ono spełniać szereg różnorakich funkcji decydujących o jakości, funkcjonalności, postrzeganiu przez klientów, a w konsekwencji sukcesie rynkowym zapakowanych w nie towarów.

o wspomnianych funkcji należą m.in.: ochronna, informacyjna, reklamowa, promocyjna, jakościowa i ekologiczna. Z punktu widzenia identyfikacji towarów najistotniejszą z nich wydaje się być dostęp do informacji. Z kolei rozwój nowoczesnych technologii identyfikacyjnych i komunikacyjnych pozwala dzisiaj na jej łączenie i prezentację, m.in. z reklamą i promocją oraz na ich wzajemny transfer. W niniejszym artykule uwagę skupiono głównie na możliwościach wykorzystania różnego typu oznaczeń na opakowaniach w celu spełnienia przez nie dwóch funkcji: identyfikacyjnej i traceability. Opisano podstawowe zagadnienia związane z możliwościami zastosowania standardowych kodów kreskowych w ramach systemu GS1, a także nowych symbolik, takich jak: DataBar, DataMatrix. Poza tym przedstawiono możliwości wykorzystania alternatywnych metod automatycznej identyfikacji i przepływu danych, wykorzystując technologię EPC/RFID.

Na początku było GS1 Należy wyjaśnić, przypomnieć czytelnikom, czym jest system GS1. Do systemu GS1 (ang. Global System 1) należą 4 podstawowe grupy rozwiązań: kody kreskowe - standardowe i powszechnie stosowane symboliki kodów kreskowych odczytywane na drodze optycznej; eCom - standardy służące do elektronicznej wymiany dokumentów handlowych (np. faktur); GDSN (Global Data Synchronization Network) - środowisko global-

nej synchronizacji danych pomiędzy partnerami w łańcuchu dostaw oraz EPCglobal - globalne standardy identyfikacyjne oparte o technologię identyfikacji za pośrednictwem fal radiowych RFID (Radio Frequency Identification). Do podstawowych identyfikatorów systemu GS1, które są i powinny być stosowane na poziomie producenta, ale także dystrybutora i detalisty należą: Global Trade Item Number (GTIN) – globalny numer jednostki handlowej, który może oznaczać indywidualny numer opakowania jednostkowego konsumenckiego (detalicznego), zbiorczego konsumenckiego lub zbiorczego handlowego (niedetalicznego); Serial Shipping Container Code (SSCC) – seryjny numer jednostki wysyłkowej, który oznacza zazwyczaj indywidualny numer palety lub opakowania zbiorczego; oraz Global Returnable Asset Identifier (GRAI) – globalny numer zasobów zwrotnych, który może służyć do oznaczania pojemników zwrotnych np. kegów do piwa, w których producenci lub dystrybutorzy dostarczają produkty sieci handlowych (często właścicielami tego typu opakowań zwrotnych są sieci handlowe). Stosowane są również tzw. identyfikatory zastosowania (IZ), będące oznaczeniami unikalnie identyfikującymi następujące po nich dane; określającymi wszelkie atrybuty jednostki logistycznej, opakowania zbiorczego lub opakowania jednostkowego (detalicznego). Wśród istotnych informacji, które często są wiązane z numerem opakowania zbiorczego są np.: numer partii produkcyjnej wyrażony za pomocą IZ 10, numer seryjny wyrażony za pomocą IZ 21, data produkcji wyrażona za pomocą IZ 11 oraz data ważności wyrażona za pomocą IZ 17.

Wojciech Kozak, Katedra Towaroznawstwa UEP Grzegorz Sokołowski, Instytut Logstyki i Magazynowania w Poznaniu

Informacja przede wszystkim W tym momencie dochodzimy do pierwszej opisywanej na wstępie funkcjonalności opakowań w kontekście identyfikacyjnym, która umożliwia odpowiedź na pytanie: co to jest za produkt? Do tego służą właśnie identyfikatory GS1 odzwierciedlone w różnorodnych symbolikach kodowych. Informację z numerem GTIN można zapisać np. w powszechnie stosowanym kodzie kreskowym o nazwie EAN-13.

Tak też się dzieje w większości przypadków jeśli chodzi o opakowania jednostkowe sprzedawane w punktach sprzedaży detalicznej. EAN-13 jest kodem liniowym, numerycznym (pozwalającym na kodowanie tylko i wyłącznie cyfr), którego odczyt jest możliwy właściwe w każdym punkcie kasowym, o ile tylko punkt taki wyposażony jest w czytnik kodów kreskowych i odpowiednie oprogramowanie. Tak więc kod ten z zapisanym w nim numerem GTIN może być wykorzystywany przez cały łańcuch dostaw dowolnej branży.

Packaging Polska 05/10

TRANSPORT I LOGISTYKA

Jednak, za pomocą tego rozwiązania nie jest możliwe zapisanie dodatkowych informacji o produkcie, jak choćby data ważności, numer partii czy masa danego wyrobu. By zapisać w kodzie liniowym więcej informacji i przy tym skorzystać z tych samych urządzeń odczytujących (skanery, terminale) należy posłużyć się już bardziej zaawansowanym kodem alfanumerycznym GS1-128.

Identyfikator zastosowania Numer GTIN

Identyfikator zastosowania Data ważności

Identyfikator zastosowania Numer serii lub partii produkcyjnej

Ze względu na swoją specyfikę kod ten znajduje zastosowanie głównie do oznaczania opakowań zbiorczych, a także jednostek logistycznych, takich jak palety, które są przemieszczane pomiędzy producentem, a dystrybutorem i detalistą. Kodu tego nie odczytamy jednak w punkcie detalicznym. Dlatego też w gamie rozwiązań systemu GS1 są dostępne również symboliki kodów łączące możliwości kodów EAN-13 i GS1-128, pozwalające na zapis dodatkowych informacji w liniowym kodzie kreskowym. Jedną z takich symbolik, która jest obecnie wdrażana w wielu krajach świata i przygotowywana do implementacji w Polsce, jest GS1 DataBar.

Symbolika ta w swojej rozszerzonej (spiętrzonej) wersji może zawierać nawet ponad 100 różnych informacji związanych z produktem (nr partii, data ważności, masa itd.). Do podstawowych zalet wyróżniających ją na tle obecnie wykorzystywanego kodu jest znacznie mniejsza powierzchnia samego symbolu, przy czym możliwe jest zapisanie w nim większej ilości informacji niż w standardowej wersji. Pozwoli to na identyfikowanie przedmiotów, których nie można oznaczyć istniejącymi liniowymi kodami kreskowymi, ze względu na zbyt małą ilość miejsca na opakowaniu oraz jednocześnie na ograniczenie powierzchni kodu kreskowego do wymaganego minimum, a tym samym zyskanie wolnego miejsca na projekt graficzny. Ciekawym rozwiązaniem są tak zwane symboliki złożone, które są połączeniem tradycyjnego kodu liniowego 1d z kodem 2d.

Wśród najbardziej oczywistych korzyści jakie przynosi stosowanie standardowych oznaczeń opakowań/produktów opartych o identyfikatory systemu GS1 i zastosowanie

05/10 Packaging Polska

ich w procesie automatycznego gromadzenia danych należy wymienić: redukcję pracochłonności i kosztów, eliminację błędów i efektywne zarządzanie, a w konsekwencji zwiększenie konkurencyjności firmy. Jeszcze większe możliwości daje zastosowanie kodu GS1 DataMatrix. Jest to symbolika 2D (dwuwymiarowa). Charakteryzuje się ona bardzo małymi wymiarami symbolu, co pozwala m.in. na bezpośrednie znakowanie wyrobów mechaniki precyzyjnej, np. znakowanie mikropunktowe metalowych części motoryzacyjnych i lotniczych, narzędzi i implantów chirurgicznych.

Poza tym, w zależności od potrzeb i właściwości powierzchni oznaczanych przedmiotów, symbol DataMatrix może być na nie nakładany różnymi technikami np. za pomocą trawienia laserowego lub chemicznego (np. płytki drukowane i elementy elektroniczne, narzędzia), nadruku atramentowego, grawerowania. Dzięki swoim kompaktowym wymiarom kod ten pozwala na znakowanie bardzo małych przedmiotów, które wymagają kwadratowego współczynnika kształtu i/lub nie mogą być znakowane w obszarze przydzielonej na opakowaniu powierzchni za pomocą istniejącej symboliki o zmniejszonej powierzchni (GS1 DataBar) lub symbolik złożonych. Wśród najbardziej oczywistych korzyści jakie przynosi stosowanie standardowych oznaczeń opakowań/produktów opartych o identyfikatory systemu GS1 i zastosowanie ich w procesie automatycznego gromadzenia danych należy wymienić: redukcję pracochłonności, eliminację błędów, redukcję kosztów, efektywne zarządzanie, a w konsekwencji - zwiększenie konkurencyjności firmy.

Śledząc opakowanie Kolejną funkcjonalnością wynikającą z identyfikacji opakowań, a w zasadzie identyfikacji ich zawartości jest traceability. Dzięki niej uczestnicy łańcucha dostaw mogą odpowiedzieć sobie na pytania: „od kogo i co otrzymaliśmy” oraz „do kogo i co wysłaliśmy”. Traceability, często zwane identyfikowalnością, czyli zdolność śledzenia przepływu produktów i ładunków w łańcuchach i sieciach dostaw, wraz z rejestracją parametrów je identyfikujących i lokalizacji, w których ten przepływ miał miejsce, jest dla wielu branż obligatoryjne (np. branża żywnościowa). Dla innych z kolei (m.in. branży farmaceutycznej) staje się najistotniejszym elementem zapewniającym bezpieczeństwo - zarówno całemu łańcuchowi dostaw, jak i finalnemu konsumentowi. Każdy uczestnik łańcucha dostaw, w szczególności zaś branży spożywczej, powinien

umiejętnie rozpoznawać swojego dostawcę i odbiorcę w kontekście przemieszczanych dóbr. Priorytetem traceability jest ochrona konsumentów poprzez szybsze i bardziej dokładne określenie, gdzie znajduje się dany produkt lub jego partia. Ma to istotne znaczenie, zwłaszcza w sytuacji, gdy z jakiś względów dany produkt musi zostać wycofany z łańcucha dostaw. Jednak nie oznacza to, że każdy partner w łańcuchu musi przechowywać i publikować wszystkie informacje o śledzonych produktach. Podmiot będący źródłem informacji o śledzonej jednostce, jak i jej odbiorca, muszą jednak komunikować się i przechowywać w swoich systemach informacje identyfikujące chociaż jeden wspólny poziom śledzonej jednostki. W ten sposób możliwe jest zapewnienie właściwego przepływu informacji w relacjach śledzenia wstecz i do przodu. System oparty o wymagania traceability i jednocześnie wykorzystujący identyfikatory zastosowań (IZ) systemu GS1, powinien powiązać numer GTIN z innymi informacjami o surowcu i produkcie, takimi jak identyfikacja dostawcy, numer partii surowca, numer partii produktu, liczba sztuk jednostek handlowych w jednostkach logistycznych, data przydatności do spożycia, identyfikacja odbiorcy, numer zmiany produkcyjnej i inne numery/ identyfikatory wynikające z prowadzonego procesu produkcyjnego.

Kodowanie „na fali” Przy okazji traceability należy zwrócić uwagę na inny, standardowy sposób identyfikacji i przesyłu danych z wykorzystaniem nowej technologii EPC/RFID (ang. Electronic

„śledząc opakowanie” Z punktu widzenia legislacji najważniejsze akty prawne dotyczące traceability można znaleźć w Ustawie z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, a w odniesieniu do prawa UE w Rozporządzeniu nr 178/2002. Natomiast dla branży opakowaniowej istotne jest Rozporządzenie unijne nr 1935/2004 w sprawie artykułów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylające dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG. W artykule 17 tego aktu prawnego zawarte są szczegółowo określone wymagania w zakresie identyfikowalności.

TRANSPORT I LOGISTYKA

Jednak otwarte standardy EPC to nie tylko standardowy sposób zapisu określonej informacji w tagu EPC, ale przede wszystkim sieć EPC, pozwalająca automatycznie identyfikować jednostki w łańcuchu dostaw w każdym przedsiębiorstwie, w każdej gałęzi przemysłu, na całym świecie. Innymi słowy - to sieć komponentów informatycznych odpowiedzialnych za zbieranie i gromadzenie informacji zapisanej w tagu radiowym, a także za komunikację pomiędzy firmami – uczestnikami łańcucha, w którym tę technologię się wykorzystuje.

Zakodować przyszłość

mówień); zarządzaniu jakością - zwłaszcza w ramach systemów ISO 9001:2008; oraz zarządzaniu bezpieczeństwem wyrobu (śledzenie historii produktów), m.in. w przedsiębiorstwach branży spożywczej zobowiązanych do utrzymywania systemów HACCP. Rozwój nowoczesnych technologii, takich jak RFID przyczyni się do jeszcze szybszej i bardziej niezawodnej identyfikacji towarów w łańcuchach logistycznych i, dzięki temu, sprawniejszej obsługi klientów hurtowych i detalicznych. Przyniesie to oczywiście również korzyści ekonomiczne pozwalające na jeszcze większą konkurencyjność uczestników rynku. z

„kodowanie falami radiowymi” Technologia RFID jest znana już od ponad pół wieku, jednak wykorzystanie jej do celów komercyjnych to cecha ostatnich kilu lat. EPCglobal Inc. opracowała standardowy sposób zapisu i kodowania obiektów odczytywany przy użyciu technologii RFID, który umożliwia jednoznaczną ich identyfikację w skali globalnej.

Zastosowanie standardowych liniowych kodów kreskowych, symbolik złożonych i o zredukowanej powierzchni, kodów matrycowych, jak również tzw. radiowych kodów kreskowych (tagi EPC) w różnych branżach, a w szczególności spożywczej, przyczynia się do szeregu wymiernych korzyści, m.in. przy magazynowaniu (zarządzanie magazynem, realizacja zamówień, inwentury); transporcie (możliwość śledzenia przepływu towarów i realizacji zasady just in time); zarządzaniu zapasami (optymalizacja zapasów, ponawianie za-

Product Code/Radio Frequency Identification). Nośniki danych jakimi są kody kreskowe będą powoli wypierane nośnikami danych zwanymi tagami lub transponderami, które zbudowane są z microchipa z anteną i aktywowane za pomocą fal radiowych. Informacje w tagu zapisane są w postaci binarnej i dzięki odpowiedniemu czytnikowi przetwarzane do postaci liczbowej. Wyższość technologii RFID nad technologią tradycyjną (kodów kreskowych), to przede wszystkim znacznie większa pojemność zapisu danych, a tym samym ilość informacji o konkretnym obiekcie oraz szybkość i pewność odczytu zapisanej informacji o produkcie. Za pomocą kodów kreskowych identyfikujemy np. określony rodzaj, typ, kolor danego asortymentu towarów. Na przykład numer GTIN: 590 1234 00001 0 – charakteryzuje asortyment: puszka pasztetu drobiowego 100 g. Ten sam produkt oznaczony za pomocą tagu EPC (Electronic Product Code – Elektroniczny Kod Produktu) będzie zawierał w swym opisie dokładnie ten sam początek, czyli: kraj, numer jednostki kodującej, konkretny asortyment i dodatkowo identyfikację konkretnej puszki pasztetu, czyli możliwość zakodowania „miliardów” sztuk puszek danego asortymentu.

Znakowanie technologią RFID w Sonoco - Alcore

Wydajność „na fali” I nwestycja w technologię znakowania RFID pozwala firmie Sonoco – Alcore, producentowi tulej, szpul papierowych oraz opakowań przemysłowych i konsumenckich, na więks z ą w ydajno ś ć w obsłudze klientów. Dzięki zastosowaniu metody tagowania w systemie DogBone RFID od UPM Raflatac firma redukuje koszty ponoszone na odnajdywaniu zaginionych partii towarów lub angażowaniu pracowników w proces kontroli transportu. Przez umieszczenie kodów firma może śledzić pro-

ces dostaw szpuli papieru z dokładnością, co do czasu i lokalizacji danej partii towaru. Sonoco wykorzystuje technologię RFID przy produkcji Intellicore, sterowanych przewoźników, umieszczając chip w rdzeniu maszyny i testując jego funkcjonalność podczas nawijania szpul. Intellicore jest już wykorzystywane na rynku papieru décor. „Technologia RFID pozwala na duże oszczędności, dzięki ułatwionej identyfikacji i zarządzaniu przez cały cykl życia produktu” – podsumował Eddie Smith, wiceprezes Sonoco Europe.

„Także firmy poligraficzne mogą wyciągnąć wiele korzyści ze stosowania tej metody znakowania. Identyfikowalność (traceability) materiału pozwala na drukowanie kilku partii naraz bez ryzyka utracenia ważnych danych o papierze i zastosowanym surowcu. Pozostałe resztki materiału można ponownie wykorzystać do zadruku kolejnych partii. W praktyce można zaoszczędzić do 10 proc. kosztów materiałowych” – podsumował Mikko Nikkanen, dyrektor ds. rozwoju biznesu w UPM Raflatac. z

Packaging Polska 05/10

TRANSPORT I LOGISTYKA

Otagowane wózki Container Centralen

Innowacje na kółkach R

ozwiązanie to w dłuższej perspektywie nie tylko ma pokryć koszty wdrożenia systemu RFID, ale także zredukować opłaty serwisowe. Oszuści, wprowadzając do systemu niskiej jakości nielegalne wózki, nakładają na legalnych użytkowników dodatkowe koszty napraw sprzętu, unikając własnego wkładu finansowego w system. Firma liczy, że dzięki inwestycji w nowoczesne chipy ostatecznie zapobiegnie piractwu.

zPrzełamać „lody” Tegoroczna akcja jest wynikiem 5-letniego projektu, przy współpracy z VGB, FloraHolland, Landgard, GASA Group oraz Container Centralen. Wdrożenie RFID wywołało pewne obawy i krytykę holenderskich użytkowników wózków CC Containers. Niektórzy klienci producentów wózków niepokoją się o koszty związane z wdrożeniem RFID i nie dostrzegają korzyści wynikających z projektu. Jednak firma tłumaczy, że z pomocą „Operation Chip It” chce zabezpieczyć system z korzyścią dla ogółu użytkowników, a klienci CC mają otrzymać rekompensatę finansową za fizyczną zmianę oznaczeń. Ważne jest, według dostawcy wózków, aby klienci zrozumieli, że firma dostarcza jedynie narzędzie, natomiast to oni zdecydują o tym, na jakim etapie je wykorzystają. Do nich należy również decyzja, czy i ile zechcą zainwestować. Najistotniejszą korzyścią dla wszystkich użytkowników ma być fakt, że ich transport wyposażony zostanie automatycznie w identyfikatory RFID, co w coraz większym stopniu staje się wymogiem detalistów.

05/10 Packaging Polska

Do końca 2010 roku wszystkie wózki kwiatowe CC Containers zostaną wyposażone w tagi RFID. W celu zabezpieczenia przed ich nielegalnym kopiowaniem, firma od 1988 roku regularnie oznacza wszystkie wózki specjalnymi etykietami. „Operation Chip It” to piąta akcja zmiany oznaczeń; nowością jest jednak fakt, że tym razem tagi będą miały wbudowane chipy RFID, co ma jeszcze skuteczniej chronić wózki.

„Akcje zmiany oznaczeń skutecznie wykrywają i eliminują nielegalne kopie wózków z ich ogólnej puli. W związku z tym, koszty zmiany oznaczeń pokrywane są w pełni przez późniejsze oszczędności oraz zwiększoną liczbę rentownych wózków. Dzięki temu firma CC jest w stanie utrzymać opłaty serwisowe na niskim poziomie” – twierdzą przedstawiciele firmy.

RFID to nie tylko ulepszona technologia, z której korzystanie jest tak proste jak obsługa telefonów komórkowych, ale także sprawdzona ochrona, wykorzystywana przez producentów z różnych branż, np. luksusowych alkoholi.

zAnglosaska sprawiedliwość Zwolennikiem znakowania tagami RFID jest np. rynek w Wielkiej Brytanii, bardziej doświadczony w zakresie znajomości i wykorzystywania tej technologii. Społeczeństwo ma z nią do czynienia np. w sklepach, podczas trwania wydarzeń sportowych, na płatnych mostach czy w przypadku kontroli bagażu. Lista możliwości wykorzystania RFID jest długa: od systemu „Track & Trace”, przez zredukowanie dokumentacji, po wyeliminowanie nielegalnych podróbek. Dzięki przejrzystości i „sprawiedliwości” systemu można przewidywać, że szybko rozpowszechni się na rynku. z

EKOLOGIA

zBiotektura Stora Enso

Kubek w kubek ekologicznie Od wielu lat Stora Enso rozwija opatentowaną technologię powłok biopolimerowych stosowanych do wykańczania tektur. Umożliwia ona osiągnięcie właściwych parametrów materiałowych, m.in. w zakresie ochrony przed przenikaniem zapachów, spełniających wymagania najróżniejszych końcowych aplikacji. Ostatnio jedna z tektur Stora Enso trafiła na Expo 2010 w Szanghaju.

irma wprowadziła do swojej oferty nowe tektury opakowaniowe ze specjalną powłoką biopolimerową. Opcja powlekania materiałem biodegradowalnym jest przez nią wykorzystywana w przypadku kilku gatunków tektury, znajdujących zastosowanie przy produkcji kubków, talerzy, opakowań do żywności i kartonów pudełkowych. Z wytwarzanej przez Stora Enso tektury biodegradowalnej Cupforma są wykonane m.in. kubeczki wykorzystywane w fińskim pawilonie podczas wystawy Expo 2010 w Szanghaju. W skład rodziny Cupforma wchodzą różnego rodzaju materiały biodegradowalne, stosowane przy produkcji kubków do zimnych i gorących napojów, lodów i jogurtów. Jedna z tektur z tej serii – Classic Bio – spełnia dodatkowo wymagania EN 13432 i ASTM 6400 pod względem kompostowania. Z kolei tektura Trayforma Performance Bio znajduje zastosowanie w produkcji opakowań dla świeżej i chłodnej żywności, która nie wymaga podgrzewania przed spożyciem, np. warzyw, sałatek czy gotowych kanapek. Warto podkreślić, że wszystkie tektury biodegradowalne, produkowane przez Stora Enso, posiadają atest pozwalający na ich bezpośredni kontakt ze znajdującą się w środku żywnością.

zapewnia opakowaniu odpowiednie właściwości, skutecznie chroniąc znajdujące się wewnątrz produkty przed tlenem, wilgocią, zapachami i światłem, wpływając znacząco na żywotność samego opakowania. Wybór powłoki jest uzależniony od rodzaju ochrony jakiej wymaga zapakowany produkt. W procesie kompostowania, wykończone powłoką biopolimerową tektury zamieniają się w humus i dwutlenek wę-

gla. Przy recyklingu produkty biodegradowalne są zazwyczaj uwzględniane jako pierwsze z myślą o kompostowaniu przemysłowym. Schematy ich zbierania zależą od lokalnych warunków gromadzenia odpadów. Tektury Stora Enso mogą być w bezpieczny sposób zbierane i poddawane recyklingowi osobno bądź też razem z innymi produktami papierowymi i tekturowymi. z

Tektury wykańczane powłoką polimerową są bardziej wymagające w obróbce, ale nie powodują konieczności inwestowania w nowy sprzęt. Polimerowa powłoka

Kubeczki na napoje wykorzystywane w fińskim pawilonie podczas wystawy Expo 2010 w Szanghaju wykonane zostały z tektury biodegradowalnej Cupforma.

z Patent na polimery

Packaging Polska 05/10

EKOLOGIA

zJack Daniels i American Forests

Whisky prosto z drzewa Z naną markę whisky z Tennessee od kwietnia br. można kupić w proekologicznej butelce z limitowanej edycji. Nowe opakowanie powstało we współpracy z American Forests, organizacją non-profit zajmującą się odbudową środowiska naturalnego poprzez sadzenie drzew, z okazji obchodów „miesiąca Ziemi”. Zakup każdej 750 ml butelki alkoholu wesprze działania organizacji. Producent markowego trunku już od 30 lat wdraża hasła zrównoważonego rozwoju w strategii zarządzania odpadami, czego efektem jest zredu-

kowanie ilości opadów poprodukcyjnych wysyłanych na wysypiska do ok. 1 proc. Reszta jest naturalnie utylizowana np. przez lokalnych farmerów, którzy dodają resztki zacieru, powstałego podczas destylowania alkoholu, do paszy dla zwierząt hodowlanych. Klonowy węgiel drzewny, nadający trunkowi delikatny smak i aromat, po zużyciu jest przerabiany na podpałkę do grilla, a dębowe beczki, w których dojrzewa alkohol, wykorzystywane są także przez gorzelnie produkujące szkocką czy tequillę, a nawet przez wytwórców mebli. z

Według obliczeń, przez sprzedaż ok. 100 tys. butelek uda się zasadzić 100 tys. nowych drzew, które po osiągnięciu dojrzałości rocznie będą przetwarzać ok. 33 ton CO2 na czysty tlen.

DESIGN I MARKETING

zJak należy promować polskie marki w kraju i za granicą

Dumny jak Polak Dotychczas, gdy pytano ludzi z pewnego kraju nad Wisłą o to, z czego są najbardziej dumni, większość bez wahania wymieniała bogatą historię, kilku znanych za granicą rodaków, ewentualnie swoje miasto, region czy klub piłkarski. Po chwili zastanowienia przychodziła na myśl także wrażliwość na ludzką krzywdę i gotowość do niesienia pomocy, głównie podczas organizacji społecznych eventów, jak np. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.

Paulina Malińska

zy jednak bylibyśmy w stanie równie szybko i bez zająknięcia wymienić polskie produkty uznane w kraju i za granicą? Najwyraźniej tak, ponieważ według badań TNS OBOP, Polacy są dumni z takich krajowych marek jak: Bakoma, Hortex, Tymbark, Kubuś, Cisowianka, Dr Irena Eris, Ziaja, Zelmer, Amica, Vistula & Wólczanka czy Orlen. Ponadto, aż 95 proc. z nas bez problemu potrafi wymienić co najmniej jedną ulubioną markę. O tym, jak z tych krajowych celebrytów zrobić gwiazdy na miarę Hollywood dyskutowano podczas 2. Forum Polskiego Produktu, które odbyło się 26 kwietnia br. w Krakowie.

zOdkurzyć marketing Debata wcale nie była prosta, ponieważ już na samym początku padło kłopotliwe pytanie: „czy chodzi o to, by kupować polskie marki, czy produkty wytworzone w naszym kraju, ale sygnowane marką zagranicznego inwestora? Czy za polski produkt można uznać skórzane torby polskiej marki Wittchen, produkowane za granicą, czy telewizory koreańskiego Samsunga, montowane nad Wisłą, a następnie wysyłane na większość europejskich rynków?” – spytał prowadzący rozmowę, Roman Młodkowski z TVN CNBC Biznes. Według organizatorów spotkania - fundacji Kupuj Nasze.PL, polski

produkt musi być wytworzony minimum w 51 proc. w Polsce. Jednak, zdaniem zgromadzonych gości, za kluczowe należy uznać pochodzenie marki, jej reputację i siłę przeliczaną na ilość wydanych pieniędzy na reklamę i marketing. Bez wątpienia na popularność marki w Polsce wpływa także jej historia na rynku, która mogłaby być świetnym „chwytem” marketingowym. Niejedna dojrzała kobieta ma sentyment do kosmetyków Dr Irena Eris, których używała od lat 80. czy odkurzaczy Zelmera, które pamięta jeszcze jej babcia. Jednak w porównaniu do zagranicznych koncernów, jak Chanel, Fiat czy Carslberg, które pracowały na swoją renomę przez całe pokolenia, polskie firmy nie zawsze umiejętnie wykorzystują potencjał swoich marek.

zPoszukiwany inwestor Kolejne ważne pytanie, które padło podczas obrad Forum dotyczyło realnych szans rodzimych marek na wypromowanie siebie za granicą. Według Agaty Mężyńskiej z Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, na poprawę ich sytuacji może wpłynąć zwiększona rola regionów, działających na rzecz rozwoju lokalnych firm, jak i konkurencja ze strony zagranicznych inwestorów. W tym przypadku nie chodzi tylko o nowe miejsca pracy, nowoczesne techno-

logie czy standardy zarządzania, ale przede wszystkim o dokapitalizowanie polskich marek, które dzięki temu „rozwijają skrzydła” poza krajem. Za przykład mogą posłużyć najbardziej znane za granicą polskie wódki, jak Sobieski (promowany w USA przez Bruce’a Willis’a), Wyborowa (druga pod względem popularności w Chinach), Chopin (uznana za jedną z najlepszych i najdroższych wódek białych przez Spirits Competition oraz Monde Selection) i Żubrówka (należąca do czołówki marek premium we Francji, Japonii i Wielkiej Brytanii), które nie święciłyby takich tryumfów na zagranicznych półkach sklepowych, gdyby nie „zastrzyk” kapitału zza oceanu.

zNo to jak? Podczas spotkania podjęto także wątek edukacji polskich przedsiębiorców, zwłaszcza w dziedzinie marketingu, a także promowanie wspólnych działań w celu budowy pozytywnego wizerunku polskich produktów. Według Grzegorza Kiszluka, redaktora naczelnego magazynu Brief, bez odpowiednich działań w tej dziedzinie nie można nawet marzyć o zbudowaniu silnej polskiej marki, która będzie wizytówką i chlubą dla kraju. Przykładem wspomnianej kooperacji może być prowadzona przez organizatora Forum od 2009 roku kampania „Kupuj Nasze.PL – Są

Packaging Polska 05/10

DESIGN I MARKETING

Napić się z klasą Bez wątpienia, promocji polskich marek za granicą należy uczyć się od producentów znanych alkoholi, jak Żubrówka i Sobieski. Dużym sukcesem okazała się promocja polskiego alkoholu przez znanego aktora filmów sensacyjnych, Bruce’a Willis’a, który reklamuje popularną w USA wódkę z Polski (za honorarium wartości 16 mln dolarów). Współpraca Grupy Belveder z celebrytą ma potrwać 4 lata i oprócz reklamy telewizyjnej obejmuje udział w promocyjnych wydarzeniach w całej Europie, a nawet w Chinach. W ubiegłym roku firma sprzedała 5,8 mln litrów tego alkoholu.

05/10 Packaging Polska

Na ciekawą formę promocji marki wpadł też producent Żubrówki, firma CEDC, której limitowana seria eleganckich opakowań na butelkę wódki doczekała się już trzeciej edycji. Od lutego br. w wybranych sieciach handlowych można zauważyć kolejną odsłonę „żubranek”. Po pikowanej kurtce z futerkiem z 2007 roku, odświeżonej w 2008 przez projekt Violi Śpiechowicz, przyszedł czas na wersję karnawałową dla Niej i dla Niego autorstwa Oliviera Janiaka i Karoliny Malinowskiej. Kolejną polską marką ekskluzywnych alkoholi, która od początku planuje

intensywne podbijanie zagranicznych rynków, ma zostać F Vodka. Jej pomysłodawcą jest Michael Adam Lisowski, twórca i właściciel znanego kanału o modzie Fashion TV, producentem - Fabryka Wódek Kopernik z Torunia (znana z wódki Palykot), a dystrybutorem Fbeverages. Trunek ma być dostępny na imprezach organizowanych przez stację, w hotelach i restauracjach, a od marca br. dostępna jest także w sieci hurtowni Makro. Nowa marka wódki również była prezentowana podczas 2.Forum Polskiego Produktu przez Fabrykę Wódek Kopernik.

Źródła: Jakub Muller „Powtórzyć sukces Nokii”, www.marketingnews.pl; http://www.kupujnasze.pl/2-forum-polskiegoproduktu-zakonczone-sukcesem/

Głównym przesłaniem 2. Forum Polskiego Produktu była konieczność promowania wspólnych działań w polskim biznesie, budowa zaufania między przedsiębiorcami, a także szeroko pojęte działania edukacyjne. Organizatorzy chcieli także zwrócić uwagę na zagadnienie moralności oraz upowszechnianie dobrych praktyk, jak np. dbałości o terminowe płatności. Forum zakończył bankiet oraz wręczenie „Wizytówek Polski” firmom, które w badaniach TNS OBOP okazały się produktami, z których konsumenci są najbardziej dumni. Wśród 44. wyróżnionych marek znalazły się: Fortuna, Łowicz, Amica, Atlas, Bakoma, Barlinek, Black Red White, Cekol, Cersanit, Cisowianka, Goplana, Hellena, Dr Irena Eris, Fakro, Gerda, Herbapol, Hortex, Joanna, Jurajska, Kamis, Lotos, Ludwik, Łowickie, Majonez Kielecki, Kubuś, Lubella, Tymbark, Łaciate, Muszynianka, Oknoplast, Opoczno, Orbis, Orlen, Próchnik, Ryłko, Staropolanka, Swarzędz, Śnieżka, TZMO Bella, Ustronianka, Vistula & Wólczanka, Zbyszko, Zelmer oraz Ziaja.

powody do dumy”, promująca polskie produkty i ich producentów, w którą zaangażowało się zarówno środowisko biznesowe, jak i media. Poruszono także kwestię umiejętnej ekspansji na rynki zagraniczne, zwłaszcza Kraju Środka. „Chiny to ogromny i ciągle rozwijający się rynek, także dla polskich produktów, jednak nie daje on drugiej szansy, dlatego trzeba być bardzo dobrze przygotowanym chcąc wejść do tego kraju” – zauważył Dominik Błędzki z Polsko-Chińskiej Izby Gospodarczej. Jak w takim razie przedsiębiorcy powinni inwestować w swoje produkty, żeby zarówno spełnić oczekiwania konsumentów, jak i zdobywać uznanie w swoim środowisku? „W moim przekonaniu należy promować polskie marki, ale jako konsument chcę kupować nie tyle polskie, co najlepsze produkty” – podsumował Młodkowski. Miejmy nadzieję, że do tego samego wniosku dojdą sami zainteresowani. z

DESIGN I MARKETING

O tym, jak zrodziła się idea powstania Forum Polskiego Produktu, o problemach z jego definicją i o roli mediów w promocji rodzimych produktów, postanowiliśmy porozmawiać z Jackiem Sadowskim, Prezesem Demo Effective Launching i inicjatorem programu „Kupuj Nasze.PL – Są powody do dumy”.

ale wspólnie z polskimi przedsiębiorcami i adekwatnie do ich potrzeb. Tegoroczna edycja jest kontynuacją inicjatywy, którą rozpoczęliśmy w 2008 roku w Gdańsku.

Packaging Polska: Jaką rolę spełnia opakowanie w promocji Polskiego Produktu?

JS: Najważniejszym przesłaniem Forum stała się idea wspólnych działań w biznesie. Nie chodzi jednak o jakiś źle kojarzący się kolektywizm, lecz o sposób prowadzenia biznesu, gdzie poza własnym zyskiem myśli się także o tym, jakie korzyści z naszej działalności mogą czerpać inni, przede wszystkim polskie firmy. Przykładem może być wzajemne polecanie się przedsiębiorstw, wspólna logistyka, czy też „patriotyzm zakupowy” na płaszczyźnie biznesowej. Działania te wspierane będą poprzez akcje promocyjne, takie jak trwająca od 2009 roku kampania „Kupuj Nasze.PL – Są powody do dumy”. Podczas 2. Forum wsparcie dla polskich marek i firm za granicą zapowiedział Igor Mitroczuk z Ministerstwa Gospodarki. Według niego kluczowe jest wytypowanie naszych priorytetowych branż oraz promocja polskich firm. Do 2015 roku Ministerstwo przeznaczy na ten cel ponad 78 mln euro, które wyda w ramach programu „Promocja Polskiej Gospodarki”.

Jackek Sadowski: Przede wszystkim opakowanie i jego design to też jest polski produkt. To opakowanie w pierwszej kolejności wpływa na percepcję jakości towaru, a więc w dobrze zaprojektowanej oprawie sam postrzegany jest jako wartościowy. Dziś nasz design oraz nasze produkty są na najwyższym poziomie, a przez to na sklepowych półkach prezentują się równie dobrze jak ich światowi konkurenci. Opakowanie ma także inne znaczenie w promocji polskich produktów. Konsumenci chcą kupować to, co nasze, ale o tym zapominają. Opakowanie jest świetnym narzędziem, które o tym przypomina jasno identyfikując polski produkt. Wspomagają je w tym oznaczenia takie jak znak „Kupuj Nasze.PL”, który rozpoznaje blisko 50 proc. konsumentów. O tym, że taka komunikacja jest skuteczna świadczą liczne nawiązania czy wręcz podróbki naszego znaku, które mają za zadanie podkreślać polskość produktu. Ich wiarygodność jest jednak bardzo często mocno dyskusyjna. Wsparciem dla polskich firm za granicą ma być przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki program „Promocja Polskiej Gospodarki”, który skupia się na promocji priorytetowych branż. W ramach projektu rozpisanego na lata 2007-2015 przewidywana jest kampania informacyjno – promocyjna w mediach zagranicznych, organizacja dużych imprez, a także świadczenie usług doradczych na rzecz przedsiębiorców. Inicjatywa ma pochłonąć 78 mln euro i, jak zapewnia Ministerstwo, ostatecznymi beneficjentami będą polscy przedsiębiorcy.

PP: Czy podczas konferencji padły realne propozycje, jak należy promować polskie marki w kraju i za granicą?

PP: Czym powinni się kierować i w co powinni inwestować polscy producenci, żeby powtórzyć sukces międzynarodowych marek, jak Nokia, Jack Daniels czy L'Oreal? JS: Przede wszystkim powinna być to innowacyjność oraz budowa silnej marki. Polskie produkty nie mogą być konkurencyjne jedynie opierając się na niższej cenie. Na tym polu na pewno nie wygrają chociażby z produkcją z Chin. Ważne jest inwestowanie w dobry wizerunek Polski na świecie, który z pewnością przełoży się na pozytywne postrzeganie polskich marek. Obraz naszego kraju za granicą może być kształtowany poprzez polskie produkty obecne na zagranicznych rynkach. Bardzo istotni są również sami polscy konsumenci - jeśli oni uwierzą, że to, co polskie jest dobre, łatwiej będzie o tym przekonywać innych.

JS: Głównym motywem zorganizowania 2. Forum Polskiego Produktu była idea synergii w polskim biznesie, chęć pokazania, że wspólne działania mogą przynieść realne korzyści. Celem jest natomiast wpływanie na jeszcze szybszy rozwój polskich produktów, firm, marek. Dzięki Forum chcemy opracować konkretne działania, które będą do tego zmierzać, nie w oderwaniu od realiów,

PP: Co skłoniło Program Kupuj Nasze. PL do organizacji takiego przedsięwzięcia?

PP: Jak media/organizacje rządowe mogą wspomóc promocję polskich produktów w kraju i za granicą? JS: Rząd z pewnością ma większe możliwości wspierania polskich firm, choćby poprzez takie programy jak „Promocja Polskiej Gospodarki”. Ważne jest jednak, by działania te były przemyślane, spójne i konsekwentnie realizowane. Ich wsparciem są inicjatywy organizacji pozarządowych jak np. Fundacji organizującej kampanię „Kupuj Nasze.PL – Są powody do dumy”. Jeśli chodzi o media, one również powinny włączyć się w umacnianie pozytywnego wizerunku polskich produktów i marek. To, że tak się już dzieje widać po akcji „Kupuj Nasze.PL”, w którą zaangażowało się ponad 40 ośrodków mediowych. Wsparcie dla polskich firm to także długofalowa korzyść dla samych mediów, chociażby w postaci budżetów jakie przedsiębiorstwa są w stanie przeznaczyć na reklamę. PP: Jaki jest, a jaki powinien być produkt polski? JS: Nasze produkty powinny być takie, abyśmy czuli z nich dumę i chcieli je polecać. Wręczone przez nas na Forum wyróżnienia „Wizytówka Polski 2010” trafiły właśnie do tych marek, które już dziś są w ten sposób postrzegane. Polski produkt musi być także łatwo rozpoznawalny dla konsumenta, który nie powinien mieć wątpliwości, że kupuje to, co „nasze”. Taką gwarancję daje przyznawany przez nas znak „Kupuj Nasze.PL”, który zamieszczany jest na opakowaniach naszych rodzimych wyrobów. Polskie produkty nie odbiegają dzisiaj od tych wytwarzanych za granicą, niestety nasz sposób myślenia o nich często pozostał taki, jaki był na początku lat 90. Dziś polski produkt nie oznacza siermiężności, ale zaawansowaną technologię czy stylistyczne wyrafinowanie i rzeczywiście daje powody do dumy. PP: Dziękujemy za rozmowę. JS: Również dziękuję.

Przykładem nowoczesnego polskiego produktu był także ekstremalny pojazd Marotti, który wraz ze swym konstruktorem Markusem Rogalskim cieszył się dużym zainteresowaniem gości Forum.

Packaging Polska 05/10

DESIGN I MARKETING

zKimberly - Clark dla kobiet

Kultowy tampon

SPDB

aureat zeszłorocznego konkursu Pentawards zaskoczył kolejnym projektem. Tym razem producent papierowych opakowań, m.in. dla przemysłu kosmetycznego, postanowił przełamać standardowe wyobrażenie o pudełkach na środki do higieny intymnej dla kobiet. Według wizji amerykańskich projektantów mają one być teraz odważniejsze, bardziej kobiece, a przede wszystkim zachęcać do „otwartego” pokazywania swojej zawartości. Nowoczesna linia opakowań „U” zawiera tampony, podpaski i wkładki w kilku przyciągających wzrok odcieniach, a samo pudełko zapewnia większą funkcjonalność i łatwość w użyciu. Dzięki zmianie opakowania do tego rodzaju akcesoriów, producent ma nadzieję zmienić na dobre postrzeganie zakupu tych towarów i rozmowy o nich, jako o czymś wstydliwym i żenującym. Firma w tym celu zaplanowała także szeroką kampanię reklamową w mediach („Declaration of Real Talk”) z Packaging_1.ai 1 i Internecie. 10-06-02 14:39

Według ankiety przeprowadzonej przez Hariss Interactive wśród 1,6 tys. Amerykanek w wieku od 14-35 lat, 7 na 10 badanych kobiet stwierdziło, że należy zmienić podejście społeczeństwa do rozmowy o higienie narządów intymnych kobiet. Jednak mniej niż połowa czuje się upoważniona do przeprowadzenia takiej zmiany. W tym wypadku nowy design opakowań na tego rodzaju środki ma szansę trafić na podatny grunt.

DESIGN I MARKETING

zSaltPepper dla sztuki malowania farbą Optiva

Wysublimowany tulipan O

ptiva (marka Tikkurila) to linia lateksowych farb mieszalnikowych. W procesie zakupu farby do mieszalnika konsument nie zdejmuje jej z półki, a jedynie prosi pracownika sklepu o wymieszanie białej bazy z pigmentem. W założeniu więc dotychczasowe opakowania nie komunikowały konsumentom wysokiej jakości produktu – na pierwsze miejsce wysuwał się bowiem deskryptor stopnia połysku przeznaczony dla ekspedienta. Zaproponowana przez agencję brandingową SaltPepper Brand Design nowa strategia komunikacji produktu zakładała rewolucję – odejście od zakomunikowania jedynie jego funkcjonalnych właściwości. Nowa szata graficzna skupia się na przekazaniu emocji jakie niesie ze sobą efekt korzystania z wysokiej jakości farb Tikkurila. W projekcie kluczowym rozwiązaniem okazało się docenienie potrzeb estetycznych ko-

biet, wbrew pozorom, często decydujących o wyborze farby przy renowacji mieszkania. Wysublimowany efekt udało się uzyskać za pomocą wizerunku pędzla, który po zanurzeniu w farbie przypomina kwiat - tulipan. Każdy z wariantów produktu oznaczono „kwiatem” w innym kolorze. Główne motywy graficzne umieszczono na czarnym, ekskluzyw-

nym tle. Projekty w nowatorski sposób komunikują wysoką jakość produktu. Nowe opakowania doskonale zaspokajają oczekiwania wymagających klientów, designerów, projektantów wnętrz. Projekt Optivy otrzymał prestiżową nagrodę w Polskim Konkursie Reklamy 2010 w kategorii „Projekty opakowań”. z

Zaproponowana przez agencję brandingową SaltPepper Brand Design nowa strategia komunikacji lateksowych farb rozpuszczalnikowych (produktów skierowanych głównie do ekspedientów) zakłada rewolucję – odejście od zakomunikowania jedynie ich funkcjonalnych właściwości. Projekt Optivy otrzymał prestiżową nagrodę w Polskim Konkursie Reklamy 2010 w kategorii „Projekty opakowań”.

Packaging Polska 05/10

DESIGN I MARKETING

zNowe trendy w opakowaniach strukturalnych

Zwabić, skusić, znęcić Na początek nieco truizmów. Podobnie jak inne rynki, rynek opakowań także ulega modzie, goniąc za wciąż zmieniającymi się trendami. Trendy zaś są wypadkową stylu życia i oczekiwań konsumentów oraz przemian społecznokulturowych, którym podlega świat. Uchwycić te trendy i wykorzystać je w packagingu to najważniejsze zadanie specjalistów wizerunku marki, od tego bowiem zależy, która z nich wygra w bitwie rozgrywającej się nieustannie na półce sklepowej. Magdalena Jabłońska, Art Director Dragon Rouge Maria Nowakowska, Consultant Dragon Rouge

arketerzy doskonale wiedzą, że sukces marki jest nierozerwalnie związany nie tylko z tym, jak klienci odbierają sam produkt, ale również z tym, czy dostrzegą i docenią jego opakowanie. Nie będzie wcale przesadą stwierdzenie, że produkt jest w umyśle konsumenta tożsamy z opakowaniem. Decyzja o zakupie prawie zawsze zostaje podjęta przed samą półką sklepową, a zatem rola opakowania zdaje się być oczywista: musi ono konsumenta zauroczyć, przyciągnąć do siebie i uwieść, a romans ten powinien potrwać co najmniej tyle, ile uwiedzionemu zajmie wędrówka do kasy, choć byłoby najlepiej, gdyby nie skończył się nigdy. Trendy się zmieniają i to jest dobre – wprowadzają zamieszanie, które jest twórcze, i różnorodność, która inspiruje, a to razem pomaga czynić nasze życie lepszym

Prawdą jest stwierdzenie, że na design każdego opakowania składa się jego szata graficzna oraz struktura. Ta ostatnia dla wielu produktów jest często najważniejszym nośnikiem wizualnej identyfikacji marki (np. Coca-Cola, Absolut, Chanel No. 5). Jest także istotna z innych powodów: w środowisku sklepowym zapewnia produktowi ekspozycję oraz shelf-life, nadając mu zarazem pożądane walory wizualne. Wrażenia dotykowe, których opakowanie strukturalne dostarcza konsumentowi, wpływają na jego pierwszą reakcję i w konsekwencji – decyzję o zakupie. Kiedy bowiem produkt trafia w końcu w ręce konsumenta, liczą się jego właściwości ergonomiczne przy otwieraniu i zamykaniu, używaniu i przechowywaniu.

Packaging Polska 05/10

i ciekawszym. Pokazują, że warto zejść z udeptanych ścieżek i szukać nowych rozwiązań. Trendy, jakie obecnie zdominowały opakowania strukturalne i determinują ich wygląd oraz formę, wynikają z podstawowych potrzeb konsumentów, które ci coraz lepiej sobie uświadamiają i definiują: z potrzeby wygody, przyjemności, jakości, statusu, ekologii i zdrowia. Przyjrzyjmy się trzem najważniejszym z nich.

zEko Pierwszym nurtem, który obecnie silnie oddziałuje na opakowania strukturalne jest trend eko. Zrodził się on z tęsknoty za prostotą i chęcią powrotu do natury, a także z troski o środowisko naturalne. Projektanci poczuli na sobie tę odpowiedzialność i zadali pytanie: co dzieje się z opakowaniem produktu na całej przestrzeni jego istnienia, jak może ono zostać przetworzone czy wręcz może powstać z materiałów pochodzących z recyklingu, albo na odwrót – zyskać nowe życie, gdy nada mu się zupełnie nową funkcjonalność? Obserwujemy coraz więcej przykładów butelek PET, które otrzymały nowe formy, specjalnie zaprojektowane tak, by po wypiciu napoju można było je zgnieść lub skręcić, minimalizując tym samym ilość przestrzeni, którą muszą zająć. Nurt ten co prawda jest na razie mało zauważalny w mainstreamie, jednak to się zmienia – by nie szukać daleko, gigant, jakim jest koncern Coca-Cola sygnalizuje, że ma świadomość problemu. Wykorzystanie materiałów przetworzonych czy też opakowań i produktów zużytych jest bardzo wyraźne w interior designie – na fali tego trendu rzeczy zyskują kolejne życie, stając się nowym przedmiotem użytkowym czy meblem; przykładem jest lampa, której klosz skonstruowany jest z pustych butelek PET, tudzież puf powstały ze zużytej opony. Trend eko objął nie tylko branżę spożywczą; obserwujemy go także wśród marek odzieżowych – producenci np. butów sportowych opakowali je w inteligentne pudełka pochodzące z materiałów przetworzonych, które zawłaszczają o wiele mniej przestrzeni niż te tradycyjne, między innymi, dzięki niezwykle przemyślanemu systemowi ich składowania (kompatybilne pojemniki zajmują minimum miejsca). Na fali troski o środowisko i dążenia do oszczędzania przestrzeni z branży chemicznej przeniknęły na rynek artykułów spożywczych torebki plastikowe (pouch), które spełniają te warunki. Okazuje się, że w pouch można zapakować niemal wszystko, choć nie zawsze z pożądanym skutkiem (niewypałem okazały się tak opakowane trunki premium – whisky, gin czy rum, którym plastikowa torebka odebrała cały prestiż i jakość).

05/10 Packaging Polska

DESIGN I MARKETING

W obrębie eko trendu odkryjemy rewelacyjny koncept, funkcjonujący na razie w sferze idei, jakim jest papierowa butelka. Nie dość, że całkowicie nadająca się do ponownego przetworzenia, to na dodatek zachowuje 100 proc. funkcjonalność, obalając przeświadczenie, że płyn można opakować jedynie w szło, plastik lub metal. Jej koncept powstał w Stanach Zjednoczonych w odpowiedzi na ogromny problem związany z odpadami – codziennie ląduje tam w koszach na śmieci kilkadziesiąt milionów plastikowych butelek, z czego jedynie 15 proc. jest ponownie przetwarzanych. Idea stworzenia tak innowacyjnego opakowania nie mogłaby być bardziej słuszna, wiele jednak musi się jeszcze zmienić w świadomości konsumentów, aby jego odbiór był właściwy i by mógł on zaistnieć na rynku czy nawet odnieść sukces. (przyp. red – o papierowych butelkach pisaliśmy w numerze 2/2010 PACKAGING POLSKA).

Trend eko na dobre zadomowił się na rynku artykułów spożywczych i napojów, ale nie zawsze zastosowania sprawdzające się w jednych branżach można bezmyślnie „skopiować” na inny grunt. Za przykład mogą posłużyć pouche na wytrawne alkohole, jak whisky, gin czy rum, którym plastikowa torebka odebrała cały prestiż i jakość.

Wykorzystanie materiałów przetworzonych czy też opakowań i produktów zużytych jest bardzo wyraźne w interior designie – na fali tego trendu rzeczy zyskują kolejne życie, stając się nowym przedmiotem użytkowym czy meblem; przykładem jest lampa, której klosz skonstruowany jest z pustych butelek PET, tudzież puf powstały ze zużytej opony.

DESIGN I MARKETING

Kolejny trend w centrum uwagi stawia nie środowisko naturalne, a nas samych – użytkowników. Na jego pojawienie się niewątpliwie wpływ ma coraz szybsze tempo życia sprawiające, że konsumenci poszukują rozwiązań, które ułatwią im korzystanie z produktów. Tendencje te są wyjątkowo silnie widoczne na rynku produktów spożywczych. Wprowadzono tu wiele opakowań mających na celu dłuższe przechowywanie produktów i ich szybsze przyrządzanie. Pojawiły się rozwiązania ułatwiające otwieranie, ponowne zamykanie, przechowywanie, porcjowanie i stosowanie produktów (za przykład może posłużyć opakowanie na jedną ćwiartkę pizzy, od razu umożliwiające jej podgrzanie i konsumpcję). Tendencja do pakowania pojedynczych porcji jest również skutkiem aktywnego stylu życia, częstszych podróży i dopasowania się rynku do zabieganych konsumentów. Nurt „pro user” osadza się również na idei dostarczania konsumentowi radości, powodu do uśmiechu. Opakowania przybierają zaskakujące formy, by być nie tylko funkcjonalnymi, ale również dowcipnymi (np. torebki herbaty ekspresowej, które przybrały kształty znanych polityków „kąpiących” się w filiżance, w której zaparzany jest napój). Takie przymrużenie oka byłoby niezwykle pożądane na naszym rynku, gdzie komunikacja w packagingu wciąż jest chyba nieco zbyt serio…

Opakowania nurtu „pro user” głównie mają być jak „najwygodniejsze” dla zabieganych konsumentów i ta tendencja jest bardzo wyraźna w przemyśle spożywczym, gdzie wprowadza się łatwe w obsłudze opakowania jednostkowe np. na jedną ćwiartkę pizzy, od razu umożliwiające jej podgrzanie i konsumpcję. Z założenia mogą również otrzymać drugie życie, jednak tym razem nie w służbie ekologii, a ze względu na od nowa zrozumianą funkcjonalność. I tak, butelka PET z napojem izotonicznym staje się hantlem przydatnym w uprawianiu fitnessu, a kartonowe opakowanie T-shirtu można przerobić na wieszak, na którym z powodzeniem powiesimy w szafie nowo zakupioną koszulkę. Innym przykładem sytuacji, gdy opakowanie staje się produktem, jest Clever Little Bag Pumy – torebka, w którą zapakowano buty, staje się workiem do ich noszenia i przechowywania. Ponadto, Clever Little Bag bezlitośnie rozprawia się z wszystkimi niepotrzebnymi warstwami opakowania, w które dotychczas obrastał produkt. © Fuseproject

zPro user

Nie tylko funkcjonalność, ale głównie podejście do opakowania z odrobiną poczucia humoru jest jednym z najbardziej obiecujących trendów w projektowaniu strukturalnym. Widać to wyraźnie na Zachodzie, jak w przypadku torebek herbaty ekspresowej niemieckiej agencji Donkey Products, przybierających kształty znanych polityków „kąpiących” się w filiżance, w której zaparzany jest napój.

Packaging Polska 05/10

DESIGN I MARKETING

zPro sale Coś dla świata, coś dla konsumenta, a teraz – „coś” dla właściciela marki. Wiele obserwowanych ostatnio zjawisk packagingu daje się ująć w jeden nurt, który można by określić jako „pro sale” – czyli obejmujący wszystkie te zabiegi, które pomagają uczynić produkt bardziej widocznym i – co za tym idzie – skuteczniej go sprzedać. Możemy tu wyróżnić, między innymi, zafascynowanie zaawansowaną technologią, którego konsekwencją jest wykorzystanie w projektowaniu opakowań strukturalnych wyjątkowych, „kosmicznych” materiałów czy wręcz zminiaturyzowanej elektroniki (baterie, diody LED i inne źródła światła, mające dosłownie i w przenośni ukazać produkt w zupełnie nowym świetle w przestrzeni półki sklepowej). Innym przejawem funkcjonowania trendu „pro sale” jest minimalizm. Opakowania stworzone zgodnie z tą ideą są z reguły proste w formie i bardziej ascetyczne graficznie (często wykorzystują tylko jeden kolor zadruku). Wydawać by się mogło, że postawione na półce obok kolorowych kartonów i pudełek pozostaną niezauważone. Nic bardziej mylnego. Po pierwsze, na tle feerii barw z większą siłą przyciągają uwagę; po drugie - przekazują jasną informację: proste, a więc „uczciwe”, naturalne, dobre dla mnie. Proste opakowanie staje się więc symbolem tego, co kryje w sobie. W obrębie tego nurtu funkcjonują także opakowania strukturalne, których elementy mają imitować rękodzieło. Takie patenty z pozoru hand-made mają przewrotnie zindywidualizować towar, produkowany wszak masowo na ogromną skalę. Intrygującym zjawiskiem, które także wpisuje się w trend „pro sale”, jest antyestetyzacja, która opiera się na niekiedy wręcz szokującym pozbawieniu opakowania jego walorów estetycznych, a nawet więcej – przydaniu mu znamion brzydoty. Za przykład może tu posłużyć napój energetyczny, który opakowano w pouch do złudzenia imitujący pojemnik na jednostkę krwi, jaką przetacza się chorym w szpitalach.

Konsumentów sympatyzujących z wampirami, a także producentów spragnionych „świeżej krwi” w designie opakowań strukturalnych na pewno zaintrygowałby niekonwencjonalny pojemnik na napój energetyzujący. „Blood Energy Potion” to, wbrew nazwie, owocowy napój z dodatkiem kofeiny, żelaza, protein i elektrolitów zapakowany w 100 ml pouch, wyraźnie odwołujący się wyglądem do tych używanych głównie w szpitalach do transfuzji. Drink nie tylko wygląda w nim jak krew, ale ma także podobną konsystencję, skład, a nawet jest „podawany” przez kroplówkę. Odważny produkt wprowadził na rynek USA, znany z ekstrawaganckich opakowań, producent napojów energetycznych Harcom. Trudno ocenić czy wzbudził równie pozytywne emocje, co zgorszenie. Z pewnością jednak wpasował się w gamę oferowanych artykułów z serii „dopalaczy” dla fanów fantastyki i gier komputerowych

Współczesne zafascynowanie zaawansowaną technologią przekłada się także na wykorzystanie jej w projektowaniu opakowań strukturalnych, które zaskoczą i pokażą produkt w zupełnie nowym „świetle”. Dobrym przykładem są iluminowane butelki Cognifex z umieszczonymi na dnie diodami LED, które niezwykle wabiąco błyszczą w klubach i pubach. (przyp. red – o butelkach Cognifex pisaliśmy na łamach PACKAGING POLSKA, wydanie 2/2010).

zCo z tą Polską? Niniejsze zbliżenie na najnowsze trendy opakowań strukturalnych, w przededniu których stoi świat, pozwala wyciągnąć wniosek dla nas dość niepomyślny. Gdy bowiem przeanalizujemy wszystkie opisane przykłady innowacyjności w omówionej dziedzinie, odkryjemy, że bodaj żaden z nich nie pochodzi z rynku polskiego. Czy tak bardzo niegotowy jest jeszcze polski konsument na innowacyjne opakowania strukturalne? A może przyczyną jest tu nie niski poziom świadomości klientów, tylko niechęć marketerów do nowego? Tak jak zostało powiedziane wcześniej, trendy rządzące naszą branżą podlegają nieustannym przemianom i całe szczęście, że tak się dzieje, zmiany bowiem są dobre, twórcze, ożywcze. Nie bójmy się więc zejść z utartych ścieżek. z

05/10 Packaging Polska

W projektowaniu strukturalnym coraz bardziej widać przewagę minimalizmu nad przepychem, uderzającym w konsumenta zbyt dużą ilością kolorów i nadmiarem sloganów reklamowych. Na tle feerii barw stonowane opakowanie przyciąga uwagę z większą siłą, przekazuje jasną informację: proste, a więc „uczciwe”, naturalne, dobre dla mnie. Staje się więc symbolem tego, co kryje w sobie. W ten trend wpisują się także projekty typu hand-made, mające przewrotnie zindywidualizować produkt, wytwarzany wszak masowo na ogromną skalę.

DESIGN I MARKETING

„Perła Orientu” na wystawie Icon of China

Chiński renesans designu Fani drzewa sandałowego, kadzidełek, koszyków, teatru cieni oraz klatek na ptaki, podczas ostatniej wystawy Icon of China w Szanghaju mogli poczuć się jak w bajce. W trakcie wydarzenia zorganizowanego przez Iggesund, jednego z największych dostawców papieru, projektanci z Dalekiego Wschodu puścili wodze fantazji i „przelali” historię oraz kulturę azjatyckiego Imperium na papier. Według obserwatorów oraz samych uczestników, na wystawie pokazano takie projekty, jakich świat jeszcze nie widział.

„Gra cieniem” - popularnie wykorzystywana w chińskich teatrzykach kukiełkowych - była inspiracją dla projektanta Joy’a do stworzenia opakowań z tektury Invercote, które w magiczny sposób mają przyciągnąć oko.

ystawa cieszyła się ogromnym powodzeniem zarówno wśród dobrze znanych nazwisk z branży designerskiej, jak i w gronie początkujących projektantów. Spośród nadesłanych prac nagrodzono 13 za najbardziej kreatywne wykorzystanie właściwości papieru do uwydatnienia symboliki chińskiej kultury. „To było niezwykłe wydarzenie. Dowiedziałem się, co naprawdę ma wpływ na uzyskanie doskonałego papieru oraz wydobycie jego niezbędnych właściwości. W połączeniu takiego tworzywa z potęgą wyobraźni projektantów mogą powstać naprawdę niesamowite dzieła” – posumował jeden z uczestników, projektant Quin Wei.

Wystawa Icon of China jest platformą do wymiany pomysłów, ale poza samą sztuką miała zwrócić uwagę także na właściwości papieru. Każdy z uczestników został zaproszony do przetestowania i porównania tektury SBB i FBB oraz zapoznania się ze sztywną odmianą Invercote G.

Porcelanowe domy 50-letni weteran z branży designerskiej - Zhao Zuoliang zaprezentował prace zrealizowane dla serii alkoholi marki premium. „Zapakował” ryżowe wino firmy Shanghai History Wine-Honour 30 w pudełko inspirowane Shikumenami, charakterystycznymi budynkami, które są uznawane za symbol największego miasta Chińskiej Republiki Ludowej. Jako wieloletni mieszkaniec metropolii zdecydował, że architektura miasta sama jest w stanie się wypromować przez opowiedzenie jego bogatej historii. Projekt został wykonany metodą hot-stampingu i utrzymany w biało-niebieskich barwach.

Opakowanie perfum typu display Cao Jun’a pokazuje, jak pięknie można połączyć elementy współczesności z dobrodziejstwem natury.

Packaging Polska 05/10

DESIGN I MARKETING

D e c y zj ę o ur z ą d z e niu w y s t a w y w Szanghaju firma Iggesund podjęła po głośnych sukcesach podobnych wydarzeń zorganizowanych w Japonii i Korei. Chińscy projektanci zużyli do projektów tekturę Invercote G oraz Invercote Creatio, których właściwości pomogły im zrealizować cel wystawy, jakim było stworzenie ikon sztuki godnych bogactwa kulturowego tego kraju.

Ruoran Li stworzył serię opakowań na artykuły weselne, których design jest połączeniem wartości artystycznej z komercyjną.

Oryginalna architektura Szanghaju – słynne stuletnie domy Shikumeny, jako jeden z symboli Chin, została uwieczniona w projekcie Zhao Zuolianga’a.

Struktura papieru Invercote miała zainspirować projektanta Qin Wei do zrobienia prezentu fanom drzewa sandałowego.

„Dzięki zastosowaniu białej tektury Invercote G, która idealnie wpasowała się w image butelki, opakowanie przypomina kawałek porcelany, ale jest na tyle wytrzymałe, że bez problemu utrzyma zawartość” – zapewnia projektant.

Zapach orientu Kolejnym wyróżnionym projektem jest opakowanie typu display dla perfum, wykorzystujące motyw kwiatu lotosu - jednego z głównych nurtów chińskiej sztuki i poezji. Według autora pracy, Cao Jun’a, to właśnie tektura Iggesund podkreśliła klasyczny urok każdego detalu rysunku oraz czystość naturalnego środowiska. Sam flakon swoim wyglądem wyraźnie odwołuje się do kształtu

05/10 Packaging Polska

orientalnego kwiata. Doskonałe właściwości powierzchni Invercote G miały pozwolić autorowi na utrzymanie projektu w jednym kolorze. Jak zapewnia Jun, najmniejsze załamania na powierzchni kartonu odebrałyby pracy wygląd opakowania produktu premium, nad którym tak ciężko pracował.

Wiecznie nowe Kolejnym zaskoczeniem okazał się projekt Qin Wei’a , który zaprezentował mix tradycji ze współczesnością. Sam autor stwierdził, że sztywność oraz walory dotykowe tektury Invercote Creato zainspirowały go do zrobienia czegoś specjalnego dla fanów drzewa sandałowego. To właśnie dzięki feedbackowi doświadczonych rzemieślni-

ków pracujących z tym tworzywem zdobył niezbędne umiejętności do stworzenia swojego projektu. „To było jak podróż po kulturze, czerpałem wiele radości z połączenia nowoczesnych materiałów i tradycyjnego rzemiosła Chin”. Uzyskany efekt elegancji opakowanie zawdzięcza głównie tekturze „Invercote” – podsumował autor. Mimo, że pracuje z różnymi surowcami, takimi jak metal, tworzywa sztuczne czy folia aluminiowa, to papier pozostaje jego ulubieńcem, ponieważ, jak sam mówi, poza swoją niezwykłą wyrazistością jest najbardziej przyjazny środowisku. z

Źródło: magazyn „Inspire” 34/2010, artykuł „Icon of China”.

Twój Smak PIĄTNICY

Historia

Wyzwanie

Rezultat

Piątnica leży w samym centrum Zielonych Płuc Polski. Od miejscowości wzięła nazwę Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Piątnica, której sztandarowym produktem jest serek „Twój Smak”. Firma korzysta z dobrodziejstw nieskażonego środowiska od prawie pięćdziesięciu lat.

Unowocześnienie i odświeżenie opakowań bez wprowadzania radykalnych zmian, które wiążą się z możliwością utraty zaufania do marki. Rewitalizacja wizerunku miała wydobyć najlepsze cechy „Twojego Smaku” – świeżość, naturalność i wysoką jakość, w taki sposób, by smakosze serka bez trudu odnaleźli swój ulubiony produkt.

Nowoczesność opakowania to zasługa grafiki i bogatej kolorystyki serii. Na wieczkach opakowań, oprócz charakterystycznego dla Piątnicy wiejskiego domku, umieszczone zostały apetyczne wizualizacje serka, z mocnym podkreśleniem jego głównego składnika. Ten zabieg pozwala konsumentowi szybko odnaleźć swój ulubiony smak. Mocne kodowanie kolorystyczne wyróżnia produkt na półce, a całość kreacji komunikuje jego doskonały smak, jakość i naturalność. Logotyp serii, zajmując centralną pozycję opakowania, zdecydowanie ułatwia identyfikację marki.

Packaging Polska 05/10

Opakowanie to integralna część sukcesu Twojego produktu - od sprawnego zapakowania do opłacalnej dystrybucji, od odzwierciedlenia wizerunku marki do zachęcenia konsumenta do wypróbowania produktu, od utrzymania jakości do dostarczenia konsumentowi pełnego komfortu. Jest to zasadnicza część życia Twojego produktu oraz stały element życia Twoich klientów. Dlatego tak właśnie projektujemy nasze opakowania – z myślą o Twoim życiu.

EUROPEJSKI LIDER W ZAKRESIE OPAKOWAŃ

t +48 (0) 61 8496 400 e info@rpc-bebo.pl w www.rpc-bebo.pl • Lub skontaktuj się z lokalnym przedstawicielem Wszelkie marki oraz nazwy produktów są znakami towarowymi lub zarejestrowanymi znakami towarowymi zastrzeżonymi dla ich indywidualnych właścicieli. ©2010 RPC Containers. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Z TWORZYW SZTUCZNYCH