INDEKS: 357286 ISSN: 1509-1767 Cena: 10,00 zł (w tym 0% VAT)
Nr 09/09
Szacuje się, że polski rynek żywności ekologicznej jest warty blisko 350 milionów złotych. Mimo spowolnienia gospodarczego, segment ten może wzrosnąć w tym roku o 15 procent.
EDITORIAL
Magazyn dla nowoczesnego przemysłu opakowaniowego
Wydawca i redakcja European Media Group Sp. z o.o. ul. Fredry 1/18, 61-701 Poznań tel./fax 061/855 19 90, 855 14 51 www.packaging-polska.pl Redaktor Naczelny Monika Mikołajczak monika@printernet.pl Reklama reklama@printernet.pl Administracja Anna Marciniak office@printernet.pl Autorzy wydania Katarzyna Szołtysek, Tanja Kuiphuis, Anna Szymczak, Monika Mikołajczak, Wacław Wasiak, Ryszard Racki, Marcin Fajerski Konsultacja Grzegorz Karolczak Felieton Marcin Fajerski Grafika i DTP Paweł Chlebowski Korekta Przemysław Ruks Tłumaczenia Elżbieta Drużdż Skanowanie: CGS, Poznań Druk i oprawa: PAW DRUK
Cena prenumeraty w kraju: 110 zł netto. Nakład: 5000 egz.
Cennik reklam redakcja wysyła na życzenie. Materiałów redakcyjnych wydawnictwo nie wysyła do autoryzacji.
Okładkę wydrukowano na kartonie EnsoGloss 270g/m2 produkowanym przez firmę Stora Enso.
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą redakcji. Za treść ogłoszeń reklamowych i artykułów autorskich redakcja nie odpowiada. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa.
PACKAGING POLSKA jest członkiem Polskiej Izby Opakowań
PACKAGING POLSKA jest organizatorem konkursu ART OF PACKAGING
09/09 Packaging Polska
Śmierć i podatki
J
ak głosi amerykańskie porzekadło, w życiu pewne są tylko dwie rzeczy: śmierć i podatki. Patyny tejże prawdzie, wraz z jej potwierdzeniem, miały nadać wyniki badań archeologicznych. Ogłoszona bowiem kilka lat temu na konferencji prasowej przez szefa kairskiego Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, Guentera Dreyera, analiza kościanych tabliczek znalezionych w grobowcu króla imieniem Skorpion I, panującego w Egipcie około 5300 lat temu, ujawniła, że są one pokryte najstarszymi znanymi próbkami ludzkiego pisma. Kiedy uczonym udało się je odczytać, okazało się, że co najmniej dwie trzecie tabliczek zawierało rachunki za otrzymane przez władcę podatki w postaci sztuk płótna oraz oliwy. Możemy śmiało stwierdzić, że podatki są równie ponadczasowe jak śmierć. Jedno i drugie idealnie splata się w filmie „Joe Black” z 1998 roku w reżyserii Martina Bresta. Grający w nim tytułową rolę Brad Pitt wypożycza swoje ciało Śmierci, by ta mogła zakosztować przyjemności życia. Istotą jest jednak kwestia padająca z ust głównego bohatera w końcowych scenach filmu. Black, by nie zdradzić swej prawdziwej tożsamości, przewrotnie wciela się w rolę urzędnika skarbowego, który twierdzi, że w życiu są pewne tylko dwie rzeczy – śmierć i podatki. Niezwykle subtelna, a jednocześnie dosadna gra słowna. Szczerze mówiąc, w ustach takiego faceta jak Pitt taka prawda o życiu specjalnie nawet nie przeraża. (Nie urągając mądrości uczonych ani wielkości dowodów historycznych na istnienie, od zarania dziejów, podatków – Brad bez wysiłku przekonuje o tym zdecydowaną większość ludzkości). „Teraz pomnóż to przez nieskończoność, rozciągnij na wieczność, a będziesz miał pojęcie o czym mówię” – powiedział Pitt alias Joe Black we wspomnianym filmie. Nie pamiętam już dokładnie co miał na myśli, ale oddając w Państwa ręce kolejny numer Packaging Polska, mam wrażenie, że o opakowaniach można pisać w nieskończoność. Śmiem nawet twierdzić, że w życiu pewne są trzy rzeczy… Bo tę oliwę musieli wszak jakoś zapakować!
Jesienna ramówka Zapraszam do lektury wrześniowego wydania Packaging Polska! Pragnę także poinformować, że wraz z jesienną ramówką („Joe Black” w ostatnim miesiącu nadawany był w kilku kanałach telewizyjnych niemal równocześnie, dlatego też trzymam kciuki za jesienno-zimowe ramówki! Obiecuję także, że o Kevinie - czy będzie sam w domu, czy też w Nowym Jorku - przy okazji wydań zimowych nawet nie wspomnę!) odsłonimy nową stronę internetową naszego konkursu na najlepsze opakowanie roku - ART OF PACKAGING. Jego czwarta edycja odbędzie się w nieco zmodernizowanej koncepcji... Wkrótce ruszy także nowa strona internetowa miesięcznika PACKAGING POLSKA, która, mamy nadzieję, spełni Państwa oczekiwania i będzie stanowić doskonałe uzupełnienie wersji drukowanej pisma. Tymczasem, wierząc w ponadczasowość (bliską nieśmiertelności) imprez targowych, w naszej jesiennej, redakcyjnej ramówce umieściliśmy: Pakfood, Polagrę Food, Drinktec, Fachpack i Labelexpo. Monika Mikołajczak Redaktor Naczelny
3
SPIS TREŚCI
EDITORIAL
TECHNOLOGIA
Śmierć i podatki . ..........................................3
Wodorozcieńczalna alternatywa ................42
AKTUALNOŚCI
W przelocie ..................................................46
TWORZYWA SZTUCZNE
Dwustronny Doucard ....................................6 Szminka jak z ognia . ....................................6
Księżycowy krok ...................................... 48
W imię bezpieczeństwa . ...............................6
PAPIER/KARTON
Polistyrenowa harmonijka . ..........................7
Strona 18
Wbrew prawu ciążenia .............................52
Z naturą po ludzku .......................................8
ALUMINIUM
Świeża paczka, świeży tytoń .........................8
Alumini – Alumaxi . ............................... 54
Zwiększa zaangażowanie ..............................8 Eko-szyk ...................................................... 10
Zbliżająca się data Europejskiego Kongresu Aluminiowego (European Aluminium Congress – 23-24 listopada 2009 roku w Düsseldorfie) skłania do dokonania podsumowania kondycji europejskiego rynku opakowań wykonanych z tych metali nieszlachetnych.
Ukryty strażnik etykiety . ........................... 10 Feniks z popiołów . ...................................... 10
TEMAT SPECJALNY
EKOLOGIA
Zdrowo i ekologicznie .................................12
Strona 20
Szacuje się, że polski rynek żywności ekologicznej jest warty blisko 350 milionów złotych. Mimo spowolnienia gospodarczego, segment ten może wzrosnąć w tym roku o 15 procent. Konsumenci cały czas wskazują na braki w asortymencie eko-żywności dostępnej w sklepach.
SYSTEMY PAKUJĄCE Okiełznać kształt Parmezanu ................. 60 Zamiast oczu eksperta .............................62
Perspektywy i prognozy . ............................ 16
Druga folia obrony . ................................. 64
Łyżkopakowanie . ........................................18
Z miłości czy z rozsądku? ........................ 66
Kubek w kubek niepodobne . .....................20
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
Opakowanie na sportowo . ..........................26
BIZNES I FINANSE
Strona 30
Więcej niż jeden raz… . .............................28 Płatność z góry ............................................30
WYDARZENIA
Recykling ..................................................59
Strona 56
Doypack i spółka . .....................................74 Wynaleziona w 1962 roku przez Louisa Doyena, prezesa firmy Thimonnier, forma opakowaniowa doypack została stworzona głównie z myślą o sokach owocowych i oliwach. Od tamtego czasu przeszła wiele metamorfoz.
DESIGN I MARKETING
Opakowań świętowanie . .............................34 W zawodowej perspektywie ........................38 Wykrojone na szeroką skalę .......................39
Bliżej perfekcji .........................................78 Bez repetowania .......................................86
DRUK
FELIETON
Nowy flekso standard? . ..............................40
Dodaj idola, odejmij prestiż .................... 45
4
Packaging Polska 09/09
POMAGAMY WAM BUDOWAĆ LEPSZĄ MARKĘ Etykiety foliowe nigdy wcześniej nie były tak atrakcyjne dla właścicieli marek kosmetyków i artykułów toaletowych poszukujących pięknego wyglądu i funkcjonalności. Różnorodność naszych folii to klucz do sukcesu – są wśród nich ultraprzezroczyste, opalizujące, metalizowane lub matowe. Cienkie, delikatne w dotyku i doskonale współpracujące z opakowaniem. Praktycznie niewidoczne. UPM Raflatac – tam, gdzie liczy się pierwsze wrażenie. Pro Label. www.upmraflatac.com
AKTUALNOŚCI zIgepa
Dwustronny Doucard Igepa Polska wprowadziła w sierpniu do swojej oferty dwustronnie powlekany, wysokiej jakości karton do zastosowań graficznych i opakowaniowych – Duocard. Łączy on w sobie mechaniczne cechy kartonów typu FBB z optycznymi właściwościami bielonych kartonów siarczanowych (SBS). Charakteryzuje się wysoką pulchnością i sztywnością oraz dużą wytrzymałością przy zginaniu. Dwie powlekane strony kartonu o wysokim poziomie bieli i odporności na zabrudzenia, w połączeniu z gładkością i dużym połyskiem, gwarantują doskonałe efekty w druku. Możliwość zadruku dwustronnego oraz zastosowania różnorodnych technik uszlachetniania pozwala na bardzo różnorodne wykorzystanie kartonu. Duocard, dzięki wyjątkowym właściwościom swojej powierzchni, pozwala na zadruk dostępnymi technikami cyfrowymi, a także dobrze sprawdza się w druku atramentowym (inkjet UV). Polecany jest do produkcji: okładek magazynów, broszur i folderów, kartek pocztowych, display-ów, wysokiej jakości opakowań na kosmetyki i wyroby luksusowe. Neutralny zapach i wysoka czystość chemiczna pozwalają na zastosowanie kar tonu do produkcji opakowań na czekoladę, różnego typu żywność oraz farmaceutyków. z
Szminka jak z ognia
W imię bezpieczeństwa
Amerykańska firma Ileos wykonała limitowane opakowania szminki z aluminium pokrytego warstwą z tlenku złota. Efekt płomienistego, czerwonego rozmycia Axilone to już zasługa innych procesów produkcyjnych. Na początku pojemnik pokrywa się tlenkiem, później każdy z kolorów naniesiony zostaje po kolei s p r ay e m . F in e z j a gradacji barw zależy tu jedynie od kąta nachylenia sprayów podczas procesu b ar w i e nia . Wc ze śniej, po ukończeniu tej czynności, opakowanie szminki zazwyczaj jeszcze lakierowano – głównie w celu poprawienia faktury kolorów i ucz ynienia tuby b ar dziej lś nią c ej, obecnie nie jest to konieczne. Mono gram marki MAC pojawił się na zakrętce, podczas gdy wcześniej w technice sitodruku nadruko w y w a n o g o n a podstawie. z
Wzrost sprzedaży ultralekkich opakowań chusteczek odnotowuje ostatnio RPC Oakham. Przyczyn rosnącego zainteresowania pojemnikami należy upatrywać w zwiększonym poziomie ostrożności w zakresie higieny dłoni. Ostatnio wypuszczone na rynek wiaderka z uchwytem i dozownikiem mają spełniać wymogi bezpieczeństwa – firma zdecydowała się tu nie tylko na wprowadzenie zmian dotyczących procesu produkcji, ale także na redesign opakowań. Do ich wytwarzania zużywa się mniej PP niż do tej pory; przedsiębiorstwo zdecydowało się również na powiększenie ich rozmiaru dla usprawnienia napełniania i zamykania wieczka. Pojemność wiaderek wynosi od 2,5 litra wzwyż, co zostało podyktowane zaistniałymi ostatnio zagrożeniami zdrowia (świńska grypa). Mark Seddon z RPC Oakham wyjaśnia: „Opakowania na chusteczki RPC stanowią praktyczne rozwiązanie dla dużych organizacji i miejsc publicznych, które wymagają wzmożonej ochrony zdrowia – zwłaszcza szpitali i biurowców”. Warto dodać, że rozwiązanie posiada dowód upr zedniego otwarcia (tamper-evidence), może zostać zaetykietowane w IML i w technice offsetu, uchwyt zaś dostępny jest w wersji plastikowej i metalowej. . z
6
© RPC Oakham
zRPC Oakham
© Ileos
zIleos
Packaging Polska 09/09
AKTUALNOŚCI zDannon Company
Polistyrenowa harmonijka
© Dannon Company Inc.
Marka jogurtu Danimals nowojorskiej firmy Dannon zaoferowała ostatnio nową atrakcję dla swoich najmłodszych odbiorców – produkt sprzedawany jest obecnie w „miażdżących się kubeczkach” Crush Cup. Opakowanie zaopatrzono w akordeonowo składające się ścianki, które pozwalają wycisnąć zawartość na towarzyszący jogurtowi posiłek. Michael Neuwirth, dyrektor do spraw PR mówi: „Miażdżący się kubek sprawia, że dzieci mogą mieć więcej frajdy z Danimals – dodatkowo pojemnik usuwa problem zaopatrzenia się w łyżeczkę, co sprawia, że produkt dostosowany jest dla potrzeb on-the-go. Nasi klienci – sprzedawcy – entuzjastycznie przyjęli ten wyrób, zrozumiawszy marketingowe korzyści, jakie oferuje kubek ”. Zgniatające się, polistyrenowe pojemniki produkowane są w technologii termoformowania. Ponieważ czarki opakowań łatwo skompresować, odpady zajmują o 35 procent mniej miejsca – przy czym Neuwirth zapewnia o bezpieczeństwie jogurtów podczas transportu. z
Tylko do 3 0 listopada 2 009 niższe cen y stoisk!
13-14 kwietnia 2010 r., Warszawa, Hala EXPO XXI
Targi easyFairs® PACKAGING INNOVATIONS TARGI NOWYCH ROZWIĄZAŃ W BRANŻY NOWOŚĆ OPAKOWAŃ – easyFairs® PACKAGING INNOVATIONS wymierny efekt biznesowy za bardzo rozsądne pieniądze.
szerszy zak res targów – s trefa LABELLING
Zapraszamy Państwa do udziału w II edycji targów easyFairs® PACKAGING INNOVATIONS, które odbędą się 13 i 14 kwietnia, w hali EXPO XXI w Warszawie. Wygodna, szybka i oszczędna formuła targów, a przede wszystkim dbałość o zapewnienie Państwu tylko profesjonalnych odwiedzających z branży opakowań zapewnia opłacalność i efektywność Państwa uczestnictwa. Stawiamy na sprawdzone kontakty ”B2B” z osobami podejmującymi kluczowe decyzje w zakresie oferowanych przez Państwa produktów: właścicielami firm, dyrektorami zarządzającymi, menedżerami ds. zakupów, marki, badań i rozwoju, a także specjalistami ds. projektowania opakowań i technologami produkcji. Przykładowa lista zwiedzających dostępna na stronie targów: www.easyfairs.com/piwarsaw. Kwietniowe targi easyFairs® PACKAGING INNOVATIONS, to okazja sukcesu dla Państwa firmy. Przekonajcie się Państwo osobiście!!
Jeśli oferujecie Państwo opakowania szklane, papierowe, tekturowe, plastikowe lub metalowe, etykiety, kody, zajmujecie się innowacjami w opakowaniach, recyklingiem i opakowaniami ekologicznymi, nadrukiem na opakowaniach, systemami kodowania i etykietowania, projektujecie opakowania lub dostarczacie systemy pakujące i przepakowujące, a jednocześnie poszukujecie Państwo nowych pomysłów oraz pragniecie dotrzeć do kluczowych Klientów – zgłoście swój udział już teraz. easyFairs® Poland Sp. z o.o. 31-564 Kraków, Al. Pokoju 82 www.easyfairs.com/polska Kontakt: Tomasz Ślaski - Specjalista ds. sprzedaży Tel: +48 (12) 651 95 25, +48 (12) 651 95 20 Faks: +48 (12) 651 95 22 Email: tomasz.slaski@easyfairs.com
AKTUALNOŚCI zDunhill
Z naturą po ludzku
Świeża paczka, świeży tytoń
Veriplast Solutions, dążąca do redukcji emisji szkodliwych gazów oraz zużycia energii i wody w procesie produkcji opakowań ogłosiła Deklarację Polityki Ekologicznej (Enviromental Policy Declaration), implementującą pro-ekologiczną strategię firmy. W celu zminimalizowania emisji dwutlenku węgla, przedsiębiorstwo regularnie monituje poziom zanieczyszczeń we wszystkich swoich fabrykach, stosuje się do najistotniejszych zasad eko-designu i zmniejsza wagę opakowań, co stanowi również atut dla konsumentów. Aktywne uczestniczenie w zbiórkach plastiku, rozszerzanie gamy wyrobów z tworzyw po-konsumenckich (rPET), inicjatywy dotyczące recyklingu i współpraca z profesjonalnymi organizacjami korzystnie wpływają na wizerunek przedsiębiorstwa. Opakowania produkowane zgodnie z ekologiczną strategią firmy z folii rPET - oznaczone są nowym logo Nature Wise. z
Konsumenci rosyjscy jako pierwsi mogli zobaczyć nowe, stylowe opakowania marki papierosów Dunhill, które pojawiły się w Sankt Petersburgu. Są one produkowane w zakładach Dunhill Tabaco w Tajwanie. Oprócz nowego designu, paczki wyróżnia zastosowany w nich typ zamknięcia Reloc. Specjalna, powtórnie zamykana warstwa folii sprawia, że tytoń przez dłuższy czas zachowuje swój aromat. Dunhille z Reloc dostępne są 4 wersjach: Dunhill Red, Dunhill Blue, Dunhill Gold and Dunhill White. Relaunch opakowania wspierają dodatkowo komunikaty prasowe oraz P.O.S., podświetlające matowo-metaliczne pudełka znanych papierosów. z
© Dunhill
zVeriplast Solutions
zVideojet Technologies
© Veriplast Solutions
Zwiększa zaangażowanie
Veriplast produkuje opakowania z folii rPET oznaczone nowym logo Nature Wise.
Firma Videojet Technologies sp. z o.o. rozpoczęła obsługę klientów firmy Ewa Bis w zakresie systemów znakowania przemysłowego pod marką Videojet. Po 16 latach udziałowcy firmy Ewa Bis sp. z o.o. podjęli decyzję o kontynuacji rozwoju w innych kierunkach niż znakowanie przemysłowe skupiając się na rozwiązaniach logistyczno-magazynowych i wyposażaniu linii produkcyjnych. Dla koncernu Videojet Technologies jest to kolejny krok związany z realizacją strategii rozwoju sprzedaży w Polsce. W celu uzyskania wszelkich szczegółowych informacji należy kontaktować się pod adresem: biuro@videojet.com lub pod numerem 022 720 52 58. z
Stowarzyszenie Polskich Producentów Etykiet Samoprzylepnych
Zaprasza na zebranie członków SPPES, które odbędzie się 15 września (wtorek), podczas targów Polagra Food w Poznaniu. miesjce spotkania: Hotel Sheraton, ul. Bukowska 3/9 (przy MTP) sala konferencyjna Concordia, godzina 10.00 - 13.00 kontakt: Artur Nowaczyk tel. kom. 0501 186 060; e-mai:: anowaczyk@natalii-rolldruk.pl Bolesław Jasinowicz tel. kom. 0602 652 652; e-mail: b.jasinowicz@fano.pl www.sppes.pl
8
Packaging Polska 09/09
AKTUALNOŚCI zRexam
© Rexam
zQuickLabel Systems
zEdelmann i flora od Gucciego
Ukryty strażnik etykiety
Feniks z popiołów
QuickLabel Systems, wchodząca w skład grupy Astro-Med Inc., zaprezentowała niedawno termotransferową owijkę dla aplikacji „bezpiecznego etykietowania”. Dzięki taśmie RDZ możliwa staje się produkcja drukowanych tekstów, kodów kreskowych i innych elementów zawartości etykiet widocznych w ultrafiolecie. Pod wpływem wiązki światła UV druk zaczyna fluorescencyjnie skrzyć się na żółto bądź zielono – w zależności od substratu. Elias G. Deeb, wiceprezes działu Media Manufacturing w QuickLabel stwierdza: „Owijkę RDZ stworzyliśmy z myślą o aplikacjach zabezpieczonych przed fałszowaniem i produktach, których autentyczność musi zostać zweryfikowana na linii produkcyjnej albo w punkcie dystrybucji. Ukryty kod lub inne oznaczenia chroniące artykuł, wydrukowane przy użyciu RDZ można odczytać za pomocą skanera kodów kreskowych UV. Dostrzeżemy je także w iluminacji ze źródła światła. Nie tylko dla wyrobów farmaceutycznych, ale także dla tych sprzedawanych na czarnym rynku (płyty CD i DVD, kosmetyki) etykieta RDZ stanowi gwarancję niskich kosztów zapewnienia autentyczności i bezpieczeństwa w łańcuchu dostaw”. Deeb dodaje: „Znak zabezpieczający nie zajmuje ‘rzeczywistej powierzchni’ etykiety, więc nie koliduje z designem opakowania”. Owijka termotransferowa od QuickLabel Systems pozostaje kompatybilna z większością drukarek kodów kreskowych i surowcami syntetycznych etykiet – włączając polipropylen, poliestry i materiały z powlekanego papieru. z
Pierwszy produkt z linii Flora stanowiła apaszka zaprojektowana w 1966 roku na specjalne zamówienie Grace Kelly. W ciągu następnych kilkunastu lat powstawały kolejne kreacje inspirowane designem Flory, począwszy od elementów garderoby, na porcelanie skończywszy. Teraz Gucci wskrzesza legendarną markę, tym razem nadając jej postać zmysłowego, letniego zapachu, dla którego zaprojektowano niski, sześciokątny flakon z czarną nakrętką o podobnym kształcie. Składane pudełko utrzymane jest w podobnej kolorystyce. Jego wnętrze tworzą zaprojektowane przez Edelmanna kwiaty o delikatnej, czarnej linii, nadrukowane na białym tle. Opakowanie pokryto matowym i połyskliwym lakierem. Godne uwagi są również subtelne złote tłoczenia. z
10
© Gucci
© QuickLabel Systems
W pełni poddający się recyklingowi dozownik Sof’n’Touch dla mini-wersji perfum H2O, hiszpańskiej firmy Tous – znanej ze swojego zaangażowania w sprawy ochrony środowiska – zaprojektował Rexam. Sof’n’Touch to, jak podaje dostawca rozwiązania, klasyczny atomizer składający się z trzech części: zbiorniczka, aplikatora i nakrętki, który dozuje w precyzyjny, a jednocześnie oszczędny sposób. Ekologiczna i, co istotne, o udowodnionej skuteczności aplikacja opakowaniowa Rexam stała się najlogiczniejszym rozwiązaniem dla wariantu on-the-go perfum H 2O. Dzięki niej produkt może komunikować wszystkie wartości wyznawane przez markę. Eric Desmaris, dyrektor promocji i sprzedaży w Rexam Personal Care mówi: „Wybór Sof’n’Touch przez prestiżową markę Tous to dowód na popularny trend dotyczący uproszczeń w rozwiązaniach opakowaniowych, nie sprawiających trudności w recyklingu, ani w procesie produkcji, dzięki zmniejszeniu liczby używanych komponentów. Obecnie bardziej zorientowani konsumenci zaczynają rozumieć wagę kwestii programów promowania mini-produktów. Odgrywają one coraz większą rolę w sprzedaży i budowaniu wizerunku marki”. Tous zostało założone w 1920 roku i zasłynęło dzięki nowoczesnym projektom biżuterii oraz akcesoriów do ubioru. Obecnie produkty tego przedsiębiorstwa dostępne są w 42 krajach, w około 350 sklepach. Ich główną inspirację stanowią właśnie wyroby jubilerskie. z
© Rexam
Eko-szyk
Packaging Polska 09/09
At the heart of your cosmetic filling and packaging
Dbamy o wysoką jakość Twoich kosmetyków na każdym etapie produkcji, począwszy od rozlewu, napełniania tub, etykietowania, kartonowania poprzez celofanowanie, pakowanie w kartony zbiorcze, znakowanie, do paletyzacji włącznie. Dzięki długoletniemu doświadczeniu i know-how w tej branży, firma IMA może spełniać marketingowe oczekiwania wciąż dynamicznie rozwijającego się rynku produktów kosmetycznych. Poprzez ciągłe unowocześnianie naszych technologii budowy i zastosowania maszyn, oferujemy szeroką gamę wysokiej jakości modułowych, bezawaryjnych rozwiązań, które będą mogły zapewnić pełną elastyczność, niezawodność procesów produkcyjnych oraz ekskluzywną jakość produktu końcowego.
IMA Life - Filling Solutions
IMA Safe - Packaging Solutions
mktg.filling@ima.it • www.ima.it
LIQUID
FILLING
•
TUBE
mktg.packaging@ima.it • www.ima.it
FILLING
•
LABELLING
•
CARTONING
•
ENDOFLINE
INCLUDING
CASEPACKING
&
PALLETIZING
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
zOpakowania ekologicznych produktów żywnościowych
Zdrowo
i ekologicznie Szacuje się, że polski rynek żywności ekologicznej jest warty blisko 350 milionów złotych. Mimo spowolnienia gospodarczego, segment ten może wzrosnąć w tym roku o 15 procent. Konsumenci cały czas wskazują na braki w asortymencie eko-żywności dostępnej w sklepach. Na pierwszym miejscu wymieniają mięso i jego przetwory, potem owoce i warzywa oraz produkty mleczne. Prof. dr hab. inż. Katarzyna Szołtysek
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wydział IE, Instytut Chemii i Technologii Żywności, Katedra Analizy Jakości
©Dobra Kaloria
Design opakowania marki Dobra Kaloria nie stanowi nowości – wiadomo jednak, że same produkty są zdrowe. Prażenie dyni w tym wypadku odbywa się bowiem bez dodatku tłuszczów. Produkt nie zawiera konserwantów, a smak i inne wartości odżywcze zachowuje dzięki pakowaniu próżniowemu.
12
W
edług moich badań 21 procent Polaków to konsumenci eko-produktów, jednak wśród nich sporą grupę stanowią klienci okazjonalni, którzy dokonują zakupów żywności ekologicznej kilka razy w miesiącu. Ogólnie nie przywiązujemy zbyt dużej wagi do zdrowej żywności. I choć w ubiegłym roku produkcja żywności ekologicznej wzrosła rekordowo, jednak 15 tys. gospodarstw, które prowadziło eko-produkcję na gruntach o łącznej powierzchni 460 tys. hektarów to nadal mało w porównaniu z innymi krajami Europy. Niemniej każdy produkt spożywczy, także ekologiczny, powinien być odpowiednio opakowany. Artykuł niniejszy dokonuje krótkiego przeglądu opakowań mogących znaleźć zastosowanie w sektorze żywności ekologicznej. Przede wszystkim należy tu zaznaczyć, że odgrywają one coraz większą rolę i stają się doskonalsze. Pełnią szereg funkcji, takich jak ochrona produktu, dostarczenie informacji, promocja, a poza tym coraz lepiej sprawdzają się – tak pod względem użytkowym, jak logistycznym. Nic dziwnego zatem, że wymaga się od nich kolejnych innowacji.
zCharakterystyka i przegląd opakowań Najnowsze Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008, z dnia 5 września 2008 roku, ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli produktów ekologicznych nie precyzuje szczegółowo rodzajów opakowań, które mają być zastosowane do żywności ekologicznej. Mówi się jedynie „aby produkty ekologiczne były transportowane do innych jednostek, włączając hurtowników i detalistów, tylko w odpowiednim opakowaniu, pojemnikach lub pojazdach zamkniętych w taki sposób, aby nie nastąpiła zamiana ich zawartości bez manipulowania lub uszkodzenia pieczęci”. Można więc
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
Tabela 1. Jednostki Certyfikujące w Rolnictwie Ekologicznym w Polsce. Upoważnione na podstawie art. 4 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o rolnictwie ekologicznym.
Lp.
Nazwa jednostki i jej siedziba
Zakres upoważnienia
Numer identyfikacyjny nadany w upoważnieniu jednostce certyfikującej
1)
EKOGWARANCJA PTRE Sp. z o.o. 21-008 Tomaszowice, Dąbrowica 185 P, www.ekogwarancja.pl, e-mail: biuro@ekogwarancja.pl, Tel.: 081 742 68 64, Fax: 081 742 83 14, Tel. kom.: 0601 252 506
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-01, do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-01/2005/PL
2)
PNG Sp. z o.o. Jednostka Certyfikująca PNG w Zajączkowie, 26-065 Piekoszów www.png.ecofarm.pl, e-mail: png@ecofarm.pl, Tel.: 041 306 40 00, Tel. kom.: 0607 373 695, 0609 725 591, Fax. 041 306 48 13
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-02 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-02/2005/PL
3)
COBICO Sp. z o.o. 31-559 Kraków, ul. Grzegórzecka 77, www.cobico.pl, e-mail: cobico@cobico.pl, Tel.: 012 632 35 71, 012 630 90 90, Fax: 012 416 36 46
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-03 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-03/2005/PL
4)
BIOEKSPERT Sp. z o.o. 00-621 Warszawa, ul. Boya Żeleńskiego 6/34, www.bioekspert.waw.pl, e-mail: bioekspert@bioekspert.waw.pl, Tel.: 022 825 10 78, 022 499 53 66, Fax: 022 825 18 12 , 022 499 53 67, Tel./Fax: 023 679 70 90
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-04 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-04/2005/PL
5)
BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o. 31-503 Kraków, ul. Lubicz 25 A, www.biocert.pl, e-mail: sekretariat@biocert.pl, Tel.: 012 430 36 06, Tel. kom.: 0509 668 424
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-05 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-05/2005/PL
6)
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. 02-699 Warszawa, ul. Kłobucka 23 A, Oddział Badań i Certyfikacji w Pile, ul. Śniadeckich 5, 64-920 Piła, www.pcbc.gov.pl, e-mail: pcbcpila@i-pila.pl, Tel.: 067 213 87 00, Fax: 067 213 83 84,
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: • produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, • przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, • wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-06 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-06/2005/PL
7)
AGRO BIO TEST Sp. z o.o. 02-787 Warszawa, ul. Nowoursynowska 166, www.agrobiotest.pl, e-mail: agro.bio.test@agrobiotest.pl, Tel.: 022 847 87 39,
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej i pozyskiwania dziko rosnących roślin lub ich części, - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego.
PL-EKO-07 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-07/2005/PL
TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. 02-146 Warszawa, ul. 17 Stycznia 56, www.tuv.pl, e-mail: post@pl.tuv.com, Tel.: 022 846 79 99, 022 846 51 63, Fax: 022 868 37 42
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej metodami ekologicznymi w zakresie: a) produkcji roślinnej, b) produkcji zwierzęcej, w tym pszczelarstwa, c) zbioru ze stanu naturalnego; - przetwórstwa surowców żywnościowych; - przetwórstwa pasz; - wprowadzenia do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego, w tym importowanych.
PL-EKO-08 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-08/2008/PL
Centrum Jakości AgroEko Sp. z o.o., 05-126 Nieporęt, ul. Baśki 2, www.agroeko.com.pl, e-mail: sekretariat@agroeko.com.pl, Tel. kom.: 0695 599 886, 0668 410 227, Fax: 022 486 44 15
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w zakresie: - produkcji rolnej metodami ekologicznymi w zakresie: a) produkcji roślinnej, b) produkcji zwierzęcej, w tym pszczelarstwa, c) zbioru ze stanu naturalnego; - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego w zakresie: a) przetwórstwa surowców żywnościowych, b) przetwórstwa pasz; - wprowadzenia do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego, w tym importowanych.
PL-EKO-09 do dnia 1 lipca 2010 r. może być również stosowany nr RE-09/2008/PL
10)
SGS Polska Sp. z o.o. 01-233 Warszawa, ul. Bema 83, www.pl.sgs.com, e-mail: sgs.poland@sgs.com, eko@sgs.com, Tel.: 022 329 22 22, 022 329 22 03, Fax: 022 329 22 20,
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w rolnictwie ekologicznym w zakresie: - produkcji roślinnej, w tym: a) produkcji rolnej, b) zbioru ze stanu naturalnego; - produkcji zwierzęcej, z wyłączeniem pszczelarstwa; - przetwórstwa produktów rolnictwa ekologicznego, w tym: a) przetwórstwa surowców żywnościowych, b) przetwórstwa pasz; - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego importowanych z krajów trzecich.
PL-EKO-10
11)
Control Union Poland Sp. z o.o. 70-535 Szczecin, ul. Wielka Odrzańska 31/2, www.controlunion.com, e-mail: rolnictwo.ekologiczne@controlunion.com, Tel.: 022 640 28 50, Tel. kom.: 0508 250 205, Fax: 022 640 28 51
Przeprowadzanie kontroli oraz wydawanie i cofanie certyfikatów zgodności w rolnictwie ekologicznym w zakresie: - produkcji roślinnej, w tym: a) produkcji rolnej, b) zbioru ze stanu naturalnego; - produkcji zwierzęcej; - wprowadzania do obrotu produktów rolnictwa ekologicznego importowanych z krajów trzecich.
PL-EKO-11
8)
9)
Źródło: http://www.bip.minrol.gov.pl
09/09 Packaging Polska
13
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
Sformułowanie „żywność ekologiczna” bywa stosowane zamiennie z określeniem „zdrowa żywność”. Pierwsze z pojęć definiuje żywność certyfikowaną, drugie to nazwa stworzona wyłącznie dla celów marketingowych – nie kryją się za nią żadne standardy, które precyzowałyby warunki produkcji i sposoby kontroli. Nowe przepisy uniemożliwią stosowanie podobnych praktyk. Rys. 1. Światowe wykorzystanie poszczególnych materiałów w branży opakowań spożywczych. 2009
2003
Papier i karton Tworzywa sztywne Tworzywa elastyczne Metal Szkło Inne 0
50
100
150
mld USD
©Ekogala
Źródło: [5,11,12].
150
stwierdzić, że w stosunku do żywności ekologicznej należy stosować ogólne przepisy o opakowaniach wyrobów z sektora spożywczego. Pojemniki te powinny mieć jednak właściwe oznaczenia na etykietach – certyfikat i logo jednostki certyfikującej, których wykaz znajduje się w tabeli 1. Opakowanie powinno także informować o składzie produktu. Czytając uważnie informacje na etykiecie trzeba mieć jednak świadomość, że liczne kontrole potwierdzają, że oznaczenia bywają nieprawdziwe, błędne lub wprowadzające w błąd (na przykład logo producenta związane z nazwą, które sugeruje ekologiczny charakter produktu). Jednak już niebawem przepisy będą stanowić, że za wprowadzenie do obrotu produktu oznakowanego jako ekologiczny, a który nie spełnia wymogów, będzie grozić kara finansowa. Tak zakłada projekt ustawy o rolnictwie ekologicznym, którego II czytanie odbyło się 7 maja bieżącego roku. Często bowiem zdarza się, że sformułowanie „żywność ekologiczna” bywa stosowane zamiennie z określeniem „zdrowa żywność”. Pierwsze z pojęć definiuje żywność certyfikowaną, drugie to nazwa stworzona wyłącznie dla celów marketingowych – nie kryją się za nią żadne standardy, które precyzowałyby warunki produkcji i sposoby kontroli. Nowe przepisy uniemożliwią stosowanie podobnych praktyk. Poniższa tabela podaje rodzaje oznakowań na etykiecie (certyfikacie) produktu ekologicznego. Znając już wymagania dotyczące oznakowań produktów ekologicznych, można dokonać przeglądu materiałów opakowaniowych stosowanych najczęściej w tym celu. Na rysunku 1 przedstawiono zestawienie
Wspieraniu inicjatywy produkcji eko-wyrobów w ekologicznych pojemnikach towarzyszą takie wydarzenia jak targi Ekogala, na których mają szansę zaprezentować swoje artykuły spożywcze lokalne firmy z różnych regionów.
14
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE Tabela 2. Charakterystyka oznakowania ekologicznych produktów żywnościowych. Element oznakowania Oznaczenie sugerujące pochodzenie ekologiczne, np: BIO, EKO, ekologiczny w nazwie; Napis: „produkt rolnictwa ekologicznego”
Nieprzetworzone produkty rolne roślinne i zwierzęce
Logo EU 1)
Napis lub jego odpowiednik w innym języku 2): „Rolnictwo ekologiczne – System kontroli WE”
Numer i nazwa upoważnionej jednostki certyfikującej w rolnictwie ekologicznym 3)
Dozwolone
Dobrowolne 5)
Dobrowolne 5)
Wymagane
Przetworzone produkty z zawartością minimum 95% składników pochodzenia ekologicznego 4)
Dozwolone
Dobrowolne 5)
Dobrowolne 5)
Wymagane
Przetworzone produkty z zawartością 70-95% składników pochodzenia ekologicznego 4)
Niedozwolone – informacja o pochodzeniu tylko w wykazie składników 6)
Niedozwolone
Niedozwolone
Wymagane
Produkty wytworzone z upraw z minimum 12-miesięcznym okresem przestawiania, w skład których wchodzi jeden składnik roślinny pochodzenia rolniczego
Niedozwolone – konieczny napis „produkt w trakcie przestawiania na rolnictwo ekologiczne” 7)
Niedozwolone
Niedozwolone
Wymagane
Rodzaje stosowanych oznakowań Grupa produktów
Źródło: badanie własne.
rozwoju wykorzystania poszczególnych materiałów opakowaniowych. Zasadniczym wnioskiem wypływającym z oceny rynku opakowań jest postępująca dominacja opakowań papierowych, ale też tych wykonanych z tworzyw sztucznych. Do pakowania żywności ekologicznej coraz częściej używa się również metalu (aluminium). Wynika to przede wszystkim z właściwości barierowych tych opakowań, jak również z możliwości ich recyklingu. Puszki zostają szczelnie zamknięte, następnie poddane obróbce termicznej, przez co ich jakość i walory odżywcze utrzymują się zarówno podczas transportu, jak i składowania na półce sklepowej. Częstokroć pojemniki metalowe nazywa się też liderem recyklingu, bowiem średni poziom ich recyklingu sięga 58 procent puszek (w Szwajcarii nawet 90 procent). z Bibliografia: 1. Branżowy Serwis Gospodarczy http://www.portalspozywczy.pl; 2. http://www.bip.minrol.gov.pl; 3. http://www.egospodarka.pl/39071,Ustawa-orolnictwie-ekologicznym-zmiany,1,11,1.html; 4. http://www.minrol.gov.pl; 5. Materiały konferencyjne. 3rd Int. Symposium on Food Packaging, Barcelona, (2004); 6. Redakcja Rolna TVP: http://www.tvp.pl/rolna;
09/09 Packaging Polska
Logo Rolnictwa Ekologicznego.
7. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli; 8. Rozporządzenie Rady nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (Dz.U.L. 189 z 20.07.2007 r. s.1); 9. Rozporządzenie Rady (WE) nr 967/2008 z dnia 29 września 2008 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 264/1); 10. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o rolnictwie ekologicznym [5] (Dz. U. Nr 93, poz. 898, ze zm.); 11. www.packaging-gateway.com; 12. www.opakowania.com.pl, www.packworld.com, www.packagingdigest.com.
15
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
zOznakowania ekologicznych produktów żywnościowych
Perspektywy i prognozy Produkt „zielony” to wybór akceptowany przez coraz większą grupę przedsiębiorców, wytwórców opakowań i konsumentów, nie tylko ze względu na przekazywane wartości, ale także na inne, w wielu przypadkach wielostronne korzyści, jakie oferuje. Jeśli mowa o branży opakowaniowej, to firmy produkujące w zgodzie z duchem ekologii, mogą wiele zyskać – dzięki technologii i wsparciu organizacji zaangażowanych w ochronę przyrody.
©Fair trade
Znak Fair trade zazwyczaj przyznaje się przedsiębiorcom za odpowiedzialną i etyczną produkcję – coraz częściej jednak symbolem tym etykietuje się opakowania ekologicznych, organicznych wyrobów.
C
echy zielonego produktu przynoszą zyski przedsiębiorcom. Przede wszystkim dzięki ekologicznym metodom produkcji możliwe staje się ograniczenie ilości zużytych surowców (najczęściej pochodzą one z recyklingu), ponadto częstokroć opakowania mogą zostać ponownie wykorzystane. Dzięki racjonalnej polityce eko-zarządzania maleją koszty związane ze zużyciem energii. Eko-opakowania gwarantują również konsumentom, że proces wytwarzania nie stwarza zagrożeń dla środowiska, zastosowane surowce są nietoksyczne, zaś produkt i jego składniki nie były wcześniej testowane na zwierzętach.
16
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
Nic dziwnego, że coraz większa rzesza przedsiębiorców decyduje się na eko-przyjazną alternatywę, być może dzięki temu ekologiczne wyroby spożywcze staną się tańsze i bardziej dostępne w sklepach na terenie całej Europy. Obecnie – jak podaje Artur Tymiński z firmy Symbio – całkowita wartość sprzedaży produktów ekologicznych na świecie wynosi około 30 mld euro, co stanowi od 2 do 3 procent całkowitej sprzedaży produktów rolno-spożywczych. Jak wynika z badań, na kraje europejskie przypada ponad połowa sprzedaży. W ogólnoświatowym rankingu produkcji żywności organicznej za prowadzącymi niezmiennie Stanami Zjednoczonymi plasują się Niemcy, Wielka Brytania, Włochy i Francja. Rynek ten ciągle się jednak rozwija – przez ostatnie 14 lat mogliśmy obserwować wzrost rzędu 600 procent, podczas gdy rynek żywności konwencjonalnej rozwinął się o 40 procent. Mimo szacunków dotyczących ekologicznych gospodarstw i wytwórców opakowań, w Polsce dostrzega się ogromny potencjał w zakresie produktów zielonych. Jako kraj bowiem możemy poszczycić się silną i konkurencyjną pozycją na światowym rynku. Wpływ na to mają, między innymi, niższe ceny surowców, a przez to koszty produkcji, kurczenie się bazy surowcowej w krajach unijnych i przenoszenie się mocy przetwórczych do Polski. Należy przy tym zaznaczyć, że rynek eko-żywności dość prężnie rozwija się w naszym kraju, choć nadal pozostaje niszowy. Jak przewiduje Euromonitor International, w tym roku jego wartość ma przekroczyć 34,5 mln euro (około 152 mln złotych). Będziemy mieli tutaj zatem do czynienia z około 20 procentowym wzrostem w stosunku do roku 2008. Żywność certyfikowaną w ekologicznych i bezpiecznych dla niej opakowaniach kupuje już blisko 7 procent polskich konsumentów. Dobrą wiadomość stanowi fakt, że przeprowadzone w kwietniu 2009 roku badania świadomości ekologicznej polskiego społeczeństwa (zlecone przez Instytut na rzecz Ekorozwoju), wykazują, że Polacy mają większą wiedzę na przykład na temat segregacji odpadów opakowaniowych. Niestety wyniki związane z wyborem mniej szkodliwych dla przyrody pojemników pogorszyły się w porównaniu z rokiem poprzednim. Na typ opakowania z punktu jego oddziaływania na środowisko naturalne zwraca uwagę zaledwie 1,6 procent Polaków, gdy w zeszłym roku wskaźnik ten wynosił 8,7 procent. Natomiast wprowadzenie niewielkich odpłatności za „reklamówki” zniechęciło nas do korzystania z nich w ciągu jednego roku, zaś odsetek zabierających na zakupy własne torby osiągnął zadowalający poziom 60,2 procent. Wyniki te pozwalają mniemać ekspertom, że sprzedaż produktów zielonych sukcesywnie będzie wzrastać, a przez to zwiększy się również dostęp do nich. Optymistyczne prognozy eko-entuzjastów zakładają również, że dzięki zastosowaniu odpowiednich środków i designu obniży się wiek przeciętnego konsumenta. z
09/09 Packaging Polska
Mania eko-etykietowania Wyznaczone instytucje i organizacje przyznają je najbardziej „zielonym” produktom w określonych branżach: eko-etykiety informują konsumentów o tym, które produkty stanowią bardziej przyjazny dla środowiska wybór. Polskie Ekoznak – daje pewność, że cały produkt nie powoduje negatywnych skutków dla środowiska i zdrowia w trakcie jego cyklu życia. Znak certyfikowanego rolnictwa ekologicznego.
Ekoland – znak ten wskazuje, że żywność wyprodukowano metodami ekologicznymi – czy to nabiał, warzywa, owoce czy zboża.
Europejskie Eco label – oznacza produkt mniej szkodliwy niż podobne wyroby, w ciągu całego cyklu życia produktu.
Znak rolnictwa ekologicznego Unii Europejskiej – produkt oznakowany w ten sposób posiada co najmniej 95 procent składników wyprodukowanych metodami ekologicznymi.
Niebieski anioł (Der Blaue Engel) – niemieckie oznaczenie dla wyrobów mających najlepszą charakterystykę środowiskową wśród produktów danej grupy.
Inne oznaczenia Fair trade – znak „uczciwego handlu”, w przeciwieństwie do poprzednich oznaczeń ocenia głównie podłoże społeczne i etyczne produkcji.
Energy Star – jeden z wielu znaków energetycznych. Świadczy o tym, że określony, opakowany sprzęt zużywa minimalną ilość energii.
17
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
zSnapsil - danie w sztućcu
Łyżkopakowanie Łam, dozuj, konsumuj – rozwiązania opakowaniowe od niemieckiego przedsiębiorstwa Snapsil w bardzo prosty sposób integrują aplikator i wygodny w użyciu sztuciec. Kompleksowość takiego pomysłu, czyli to, co w marketingu określa się mianem „wszystko w jednym”, otwiera przed nim szerokie spektrum nowych możliwości i sprawia, że przetwórcy nawet tradycyjnych wyrobów FMCG mogą więcej zyskać na sprzedaży.
N
iekonwencjonalne opakowanie ma kilka zalet, które czynią je przydatnym i bardzo praktycznym. Po pierwsze, Snapsil to symbioza paczki/saszetki i gotowy do użycia widelec lub łyżka; po drugie - produkt w skuteczny sposób chroni swoją zawartość, zapewniając jej dłuższą przydatność do spożycia. Ponadto, pojemnik-sztuciec z łatwością można otworzyć i ponownie szczelnie zamknąć. Opakowania wytwarzane są na maszynach Optima Snapsil 100 oraz Optima Snapsil 400 i pojawiają się w wielu wariantach, z różnorodnymi wzorami, a także rozmiarami komór. Produkcja „łyżkopakowań” została podyktowana rosnącymi wymaganiami konsumentów w sektorze „on-the-go”. Są one przeznaczone do spożywania deserów, sałatek, a także innych dań, które wymagają dodawania przypraw lub sosów. W Snapsil można zapakować również całe dania w proszku, porcje przypraw, granulatów i śmietanek. Jak twierdzi producent, rozwiązanie to nie tylko sprzyja wygodzie konsumentów, lecz zapobiega nadmiernemu zanieczyszczaniu przyrody. Snapsil występuje w kilku wersjach opakowaniowych, a kształt poszczególnych przyborów dopasowano do ich funkcji. Zasada dozowania nie zmienia się, natomiast rozmiar i wyprofilowanie główki, trzpienia oraz końcówkę dostosowano do przeznaczenia sztućca i rodzaju konsumowanego dania.
Snap’n stir – złam i zmieszaj Pierwszy wariant Snap’n’stir dedykowany jest rynkowi napojów – aplikacja ta nadaje się do „serwowania” kaw, syropów lub też napojów w proszku. Wystarczy złamać trzonek wąskiej łyżeczki bądź mieszadełka, przelać zawartość do naczynia, zamieszać i napój jest gotowy do spożycia.
18
zMinimalizacja maksymalnej produkcji Maszyny pakujące Optima Snapsil przez cały czas rozwijano w mono-bloku, aby nie tyle osiągnąć jak największą wydajność, ale by zmniejszyć szkodliwy wpływ na środowisko naturalne i zagospodarować jak najwięcej jednostek pakujących na stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Podczas procesu produkcji Snapsils przechodzą z taśmy i są czyszczone, a następnie poszczególne ko-
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
Snap’n eat – złam i zjedz
Snap’n snack – dla koneserów deserów
Widelec przeznaczono do spożywania makaronu i sałatek. W komorze, podobnie jak w przypadku łyżeczki, znajduje się odpowiednio dużo miejsca na ulubiony zestaw przypraw (np. do nudli), sos lub dressing do dań warzywnych lub owocowych.
Duży, niełamliwy trzpień ma ułatwiać jedzenie na przykład deserów lodowych. W pojemniku zmieści się wystarczająca ilość ulubionej polewy, posypki, płatków czy czekoladowych drobinek. Profil łyżeczki ma ułatwiać nakładanie porcji. Zamknięcie zostawia sporą powierzchnię do umieszczenia dodatkowych informacji albo logotypu marki.
Snap’n pour – do sałatek Plastikowy dzbanuszek ma ułatwiać spożywanie sałatek poza domem. Rozmiar aplikatora sprawia, że bez trudu zmieści się on w torebce bądź teczce. Konstrukcja opakowania ma ułatwiać dozowanie.
mory napełniane określoną zawartością (na przykład cukrem) i zamykane techniką zgrzewania. Ich brzegi przed zamknięciem ponownie przechodzą proces czyszczenia. Przed napełnieniem i zejściem z taśmy produkty – dzięki funkcji „podnieś-i-umieść” - mogą zostać zadrukowane wszelkimi wymaganymi przez klientów informacjami. Maszyny, jak sama nazwa wskazuje, wytwarzają odpowiednio 100 i 400 opakowań na minutę. Model Snapsil 100 (format: 1,5 m x 1,5 m) stworzono dla produkcji na mniejszą skalę. Urządzenie zaprojek-
Snap’n spread – kanapki jak malowane Nowszy koncept Snapsila to plastikowy nożyk – w miejscu ostrza umieszczono zbiorniczek na dżem, masło orzechowe i innego rodzaju smarowidła do kanapek. Rozmiar komory sprawia, że innowacja ta nada się nie tylko do chleba, lecz także innego typu pieczywa.
towano tak, by częste zmiany wariantów opakowaniowych nie przysparzały trudności przedsiębiorstwom chcącym dostarczać na rynek różnorodne wyroby spożywcze. Jego wydajność oblicza się na 25 mln jednostek na rok. Urządzenie Snapsil 400 (format: 6,5 m x 3,0 m) zaprojektowano z myślą o w pełni zautomatyzowanej produkcji na dużą skalę – 100 milionów sztuk rocznie. Przedstawicielem firmy Optima Group - producenta maszyn opakowaniowych, na polskim rynku jest ENTRO Holdings. z
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
zTwarde warunki rynku take-away
Kubek w kubek niepodobne Wiele zachodnich sieci fast-foodowych potwierdza, że popularność napojów na wynos gwałtownie spadła w ciągu ostatniego roku – zwłaszcza w drugim półroczu. John Shearer, starszy konsultant do spraw researchu w popularnej w Stanach sieci Brisbane mówi: „Nie ma doprawdy nic zaskakującego w tym, że badania wykazały zmianę konsumenckich zachowań. Ludzie odmawiają sobie produktów na wynos i jedzenia poza naszymi placówkami, wybierając gotowanie i spożywanie w domu w celu zaoszczędzenia chociaż kilku dolarów”.
© Ingeo
Marcin Fajerski
S Linie lotnicze KLM zrezygnowały z polistyrenu na rzecz ekologicznego papieru.
20
padkowi temu towarzyszyło także zmniejszenie zapotrzebowania na napoje bezalkoholowe czy desery lodowe w pojemnikach „take-away”. Mimo to, producenci kubków jednorazowego użytku zaprzeczają, jakoby ich branża znalazła się w impasie, została skazana na stagnację i zachowawczość w dostarczaniu innowacyjnych produktów. Przeciwnie – rynek ten bardzo prężnie się rozwija, ze względu na dużą konkurencję w sektorze, trend na ekologiczne rozwiązania i wprowadzanie pojemników „take-away” do sprzedaży detalicznej. W modzie i zapotrzebowaniu na artykuły spożywcze „on-the-go” przedsiębiorcy wciąż dostrzegają wielki potencjał han-
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
dlowy. Do opakowań swoich produktów coraz większą uwagę przywiązują także firmy transportowe – przede wszystkim lotnicze. W Polsce sektor produktów spożywczych przeznaczonych na wynos nadal się rozwija, a jego angielskie nazwy: out-of-home, on-the-go czy take away są wszechobecne. Wielu ekspertów i analityków przemysłu opakowaniowego uparcie powtarzało, że czas kryzysu powinien sprzyjać rozwojowi ciekawych konceptów. Nowe i coraz większe wyzwania rzucane branży przez poszczególne grupy konsumentów oraz współzawodnictwo na polu innowacji napędzają koniunkturę, otwierają przestrzenie i nisze zbytu. Te długofalowe inwestycje przynoszą profity nie tylko dostawcom opakowań, lecz także ich klientom.
Pomimo, że handel w segmencie produktów take-away (na wynos) przeżywał trudne chwile w związku z recesją gospodarczą, branża opakowań jednorazowych nie ucierpiała. Producenci nie przestali prześcigać się w dostarczaniu nowych wzorów i rozwiązań. W sektorze kubków na wynos rozegrała się prawdziwa marketingowa wojna, z której zwycięsko wyszli ci najśmielsi.
09/09 Packaging Polska
Sieć restauracji z Georgii Mommy Francis postanowiła zrobić z opakowaniowego designu użytek i wykorzystała go jako formę reklamy. Tylko całościowy obraz marki pozwala ją zapamiętać.
Nowy polistyrenowy kubek do kawy dla Nestle metodą wtrysku wyprodukowała firma Veriplast.
© Veriplast
Doskonały przykład stanowią tu KLM Royal Dutch Airlines – pierwsze linie lotnicze, które zdecydowały się na przyjazne środowisku bio-kubki, dodatkowo pokryte Ingeo (bio-plastikową folią). Wcześniej w holenderskich samolotach używano konwencjonalnych – jak w większości linii lotniczych – kubków polistyrenowych. Tymczasem papierowe opakowania z płaszczem Ingeo dużo lepiej sprawdziły się, zarówno podczas długich, jak i krótkich lotów. Inicjatywa podjęta przez KLM przyniosła firmie opinię najbardziej pro-ekologicznych linii. Bart Vos, wiceprezes obsługi lotów w KLM, mówi: „Bio-kubki idealnie wpisują się w tworzoną przez nas politykę ekologii. Nasz personel również bardzo je sobie chwali, nie tylko ze względu na nieszkodliwość dla środowiska naturalnego, lecz także za to, że nie sprawiają one trudności przy przechowywaniu i wyróżniają się swoim designem”. Opakowanie to owoc ścisłej współpracy linii KLM, Moonen Packaging (przedsiębiorstwa specjalizującego się w rozwoju marketingowym firm i dystrybucji innowacyjnych opakowań dla sektora usług) i NatureWorks LLC. Decyzja o użyciu Ingeo została podjęta bardzo szybko, wziąwszy pod uwagę korzyści ekologiczne i zalety praktyczne tego rozwiązania. Podstawową strukturę opakowania wykonano z papieru, natomiast Ingeo zapewnił pojemnikom doskonałe właściwości barierowe i ochronę przed zatłuszczeniem. W porównaniu do tradycyjnych polimerów takich jak PET, przy produkcji Ingeo zużywa się 56 procent mniej energii, a jego zastosowanie pozwala zredukować emisję gazów cieplarnianych o 77 procent. Poza tym biokubek jest lżejszy i prezentuje lepszy poziom sztywności oraz wytrzymałości niż tradycyjne kubeczki piankowe.
© Ilovedust
zDla amatorów kawy i lotów
21
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
© Brock Davis
zCola i kawa dla ekologa Podobne rozwiązanie dla ceniących sobie na równi ekologię i ekonomię przygotował International Paper. Dostarczony przez firmę kubek Cold Cup to alternatywa dla konsumentów uwrażliwionych na problem zanieczyszczenia środowiska. Prezentacja produktu odbyła się przy współudziale koncernu Coca-Cola Company na pokazie National Restaurant Association w Chicago. John Faraci, przewodniczący i CEO w International Paper tak rekomendował Cold Cup: „Jako międzynarodowa firma zobowiązaliśmy się do ciągłego dostarczania innowacyjnych produktów naszym klientom, którzy potrzebują zapewnienia, że reprezentujemy odpowiedzialną markę w zakresie świadomego wykorzystywania surowców naturalnych. Współpraca z Coca-Colą w krajowej dystrybucji naszych papierowych, kompostowalnych eko-pojemników była dla nas prawdziwym zaszczytem. Nasze produkty spełniają standard ASTM D6400 dotyczący kompostowania i posiadają certyfikat BPI (Biodegradable Products Institute – Instytut Produktów Biodegradowalnych)”. Do produkcji opakowań International Paper wykorzystuje surowce odnawialne – między innymi drzewa pochodzące wyłącznie z odpowiedzialnie zarządzanych lasów, posiadających certyfikat Sustainable Forestry Initiative. Zamiast pokryć wytwarzanych na bazie ropy, producent zdecydował się na Ingeo (pochodzenia roślinnego) od NatureWorks.
Brock Davis, designer ze Stanów, zaprojektował opakowania kubków z przykrywkami przedstawiającymi ludzkie twarze. Przebite oko wieczka ma zwracać uwagę klientów.
© International Paper
zW centrum miasta jak w kawiarence O korzyściach płynących z redesignu na rzecz rosnących potrzeb i świadomości konsumenckiej miała okazję przekonać się angielska firma – Emmi, dostarczająca na rynek produkty mleczne. Przedsiębiorstwo postanowiło dokonać redesignu opakowania serii mrożonych napojów Caffe Latte. Firmie zależało przede wszystkim na dostosowaniu dzióbka dla potrzeb konsumentów produktów „on-the-go”. Julie Plant, dyrektorka zarządzająca Emmi UK powiedziała, że – jej zdaniem – dzięki relaunchowi z 2009 roku udało się stworzyć jedno z większych osiągnięć w technologii opakowaniowej w historii całego przedsiębiorstwa. Dodatkowe zamknięcie może bowiem służyć jako podkładka dla napoju, kiedy na przykład konsument zamierza na chwilę usiąść. Produkt w nowym kubku trafił do sieci Waitrose, Morrisons, Tesco, Sainsbury’s oraz do niektórych sklepów spożywczych. Plant dodaje: „Tym, którzy spędzają więcej czasu w biegu możemy zaoferować napoje w kubku o bardziej ergonomicznym kształcie, w którym zredukowano ryzyko rozlania się zawartości”.
zDla wygodnych i uświadomionych W ochronę przyrody coraz mocniej angażuje się Coca-Cola, czego dowód stanowią rozliczne nagrody za wspieranie przemysłu pro-ekologicznego. Zespół designerów - Coca-Cola Global Design Team - zwyciężył w konkursie Green Dot Awards 2008 za stworzenie nowego projektu ikonicznego już kubka na colę. W zmianie opakowaniowego designu firma zamierzała skupić się na osiągnięciu czterech podstawowych celów: wyraźnemu zakomunikowaniu wizerunku marki, ułatwieniu użytkowania pojemnika, zmniejszeniu stopnia szkodliwości dla przyrody i lepszej produktywności. Producenci próbowali podejść do kwestii redesignu głównie z perspektywy ekologów i w ten właśnie sposób powstało opakowanie, które w połowie wykonane jest z materiałów po recyklingu. Przedstawiciele koncernu dodają: „Zależało nam na takim designie, który równocześnie cechowałaby atrakcyjność, trwałość i funkcjonalność”.
Kompostowalne kubki Cold Cup stworzono z myślą o konsumenckiej wygodzie, ale także ekologii.
22
zDrobne innowacje – gigantyczny przemysł Aby produkt stał się wygodny w użytkowaniu, częstokroć potrzeba niewiele – z takiego właśnie przekonania wyszedł młody ame-
Packaging Polska 09/09
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
Detaliczny kubek Coca-Coli – fundamentalne cele marki składają się na dokładnie taki efekt.
© Coca-Cola Company
© Coca-Cola Company
Coca-Cola jako jeden z globalnych, wiodących koncernów w segmencie napojów bezalkoholowych pragnie wykazywać inicjatywę ekologiczną i zmniejszać szkodliwy wpływ swoich opakowań na środowisko – w tym także kubeczków.
rykański projektant, Joshua Harris. Studentowi designu udało się znaleźć rozwiązanie problemu odwiecznego bałaganu na tacy z kawą. Nowy typ przykrywki kubka Coffee Top Caddie to idealna opcja dla lokali serwujących kawę. Dzięki tej nieskomplikowanej innowacji na wieczku można zmieścić wszystko, co zazwyczaj spada na ziemię lub ginie. Miejsce na górze zamknięcia kubeczka zagospodarowano zarówno dla śmietanki, saszetek z cukrem, jak i mieszadełka.
Przykrywka do kawy amerykańskiego designera Josha Harrisa robi furorę wśród konsumentów. To wieczko, a jednocześnie kompleksowa tacka na wszystkie dodatki do „małej czarnej”, stanowiąca odpowiedź na potrzeby rynku „on-the-go”.
zCałościowe spojrzenie Należy zauważyć, że kubki dedykowane sektorowi „take-away” coraz częściej stają się obiektem brandingu i zaczynają stanowić stylistyczną jedność z markami, jakie promują. A ponieważ promocja stanowi ostatnimi czasy nieocenione narzędzie marketingu i handlu, firmy dostrzegają w pojemnikach dystrybuowanych napojów (jak i innych formatach opakowaniowych) ogromny potencjał. Mieszczące się na południowym wybrzeżu Anglii designerskie studio Ilovedust stworzyło pełno-markową ofertę dla restauracji w Georgii (Atlanta) – Mommy Francis. Inspirację dla opakowaniowego projektu zaczerpnięto z wyglądu domów, wystroju kuchni oraz amerykańskich restauracji z lat 20. ubiegłego stulecia. Zespół Ilovedust zajął się całościowym stworzeniem wizerunku restauracji – nie tylko designem kubków do kawy, lecz także grafiką na menu.
zNakład zyskowi równy
24
Dodatkowe zamknięcie może służyć jako podkładka do napoju. Kubek Caffe Latte od Emmi, dostępny w handlu detalicznym, charakteryzuje „lokalowy” design.
© Emmi
Zyski w sektorze kubków „take-away”, przeznaczonych do napojów bezalkoholowych wyraźnie pokazują, że długofalowe inwestycje i wdrażane innowacje czynią trud przedsiębiorców prawdziwie opłacalnym – zwłaszcza w czasach kryzysu ekonomicznego. Upodobania konsumenckie zmieniają się wraz z duchem czasu. Obecne, wbrew obniżonej stopie życiowej, postulują redukcję szkodliwego wpływu przemysłu na środowisko, rozwiązania bezpieczniejsze, bardziej komfortowe i pozwalające cieszyć się ulubionymi wyrobami zarówno w domu, jak i poza nim, na przykład w podróży. Design, w postaci graficznej i konceptualnej, odgrywa tu ważną rolę, ale wobec „ducha dzisiejszych czasów” - drugorzędną. Na pierwszym miejscu zdecydowanie stawia się technologię. Nowe materiały, tworzywa, konstrukcje, usprawnienia łańcuchów logistycznych oraz produkcyjnych decydują o powodzeniu sprzedaży lub popularności marki. Miejmy nadzieję, że niebawem techniczna i wizualna strona opakowania będą oddziaływały na grono konsumenckie w tandemie. z
Packaging Polska 09/09
Firma Mondi, pionier w dziedzinie innowacji, opracowuje nowatorskie rozwiązania zarówno dla dzisiejszych, jak i przyszłych potrzeb branży spożywczej Branża przemysłu spożywczego musi stawiać czoła nieustannie zmieniającym się oczekiwaniom konsumenckim, będących efektem zarówno przemian demograficznych, jak i nowych trendów społecznych. Przyszli konsumenci będą w większym stopniu zwracać uwagę na zdrowotne walory produktów, kupować towary w mniejszych opakowaniach i domagać się produktów świeżych i dostępnych w każdej chwili.
M
ondi, międzynarodowa grupa branży papierniczej i opakowań, potwierdza swą rolę lidera rynku, opracowując nowatorskie opakowania, które pomagają branży spożywczej wyjść naprzeciw tym zmieniającym się potrzebom. Firma dysponuje siecią centrów naukowo-badawczych, dzięki którym może w elastyczny sposób koncentrować się zarówno na opracowywaniu nowych produktów, jak i zaspokajaniu potrzeb klientów we wszystkich dziedzinach branży papierniczej i opakowań, w których prowadzi swą działalność. Dwa spektakularne przykłady tego ducha innowacyjności to: Intelligent Box, pudło z tektury falistej z chipem automatycznej identyfikacji metodą RFID oraz Sanocoat®, antydrobnoustrojowy materiał na opakowania.
RFID – INTELLIGENT BOX Pudło Intelligent Box, wyprodukowane przez Mondi Corrugated Packaging jest idealnym rozwiązaniem dla firm starających się zrównoważyć popyt i podaż. Intelligent Box to pudło z tektury falistej, wyposażone w chip automatycznej identyfikacji radiowej RFID, pozwalający na pełne śledzenie produktu podczas procesów produkcji i dystrybucji, poprzez bieżącą informację na temat dostępności i lokalizacji produktu. System ten niweluje rozbieżności inwentaryzacyjne i pozwala zapobiec sytuacji, w której brakuje towaru na półkach. „Oferując klientom możliwość całodobowej informacji o dostępności i lokalizacji towaru, pudła Intelligent Box pozwalają zmaksymalizować dostępność na półkach i efektywnie zarządzać promocjami.” – stwierdza Reza Beglari, Business Development Manager – RFID Solutions w Mondi Corrugated Packaging – „Produkty mogą być z łatwością przetwarzane i śledzone w trakcie dystrybucji, dzięki czemu inwentaryzacja i zarządzanie składowaniem stają się szybsze oraz dokładniejsze. Pozwala to klientom podnieść poziom usług przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości magazynIntelligent Box: idealne rozwiązanie dla inteligentnego łańcucha dostaw. owanego towaru.”
SANOCOAT® – BARIERA DLA DROBNOUSTROJÓW Sanocoat®, antydrobnoustrojowy materiał na opakowania firmy Mondi Coating, chroni produkty przed bakteriami, oferując klientom kilka istotnych korzyści. Materiał ten powstrzymuje rozwój oraz Sanocoat®: nowatorski materiał na opakowania, oferujący doskonałą barierę zabija cały szereg drobnodla drobnoustrojów ustrojów. Dzięki jego zastosowaniu, wzrost niektórych bakterii (np. E. Coli czy S. aureus) ulega znacznemu zahamowaniu. Zapobiega on również tworzeniu się pleśni (np. (Candida albicans). Antydrobnoustrojowe właściwości materiału Sanocoat® pozwalają przedłużyć okres trwałości produktów, ich świeżość i kontrolować właściwości zapachowe. „Oprócz możliwości zastosowania Sanocoat® jako papieru do pakowania świeżych produktów, widzimy również ogromny potencjał tego materiału w innych dziedzinach, takich jak żywność dla dzieci, przekąski, lekarstwa, farmaceutyki czy produkty przemysłowe” – uważa Dr. Michael Strobl, Managing Director segmentu produktów w Mondi Consumer Coatings. Intelligent Box i Sanocoat® to tylko niektóre przykłady bogatej oferty rozwiązań proponowanych przez Mondi – rozwiązań, które wychodzą naprzeciw nie tylko obecnym, ale również i przyszłym oczekiwaniom klientów oraz trendom rynkowym. Jako godni zaufania partnerzy na przyszłość, eksperci Mondi będą kontynuować postępy w dziedzinie innowacji i stosować swą wiedzę oraz doświadczenie do opracowywania kolejnych, nowatorskich opakowań.
Więcej informacji uzyskają Państwo na stronie www.mondigroup.com lub pisząc do nas na adres: RFID – Intelligent Box intelligent.box@mondigroup.com Sanocoat® – antydrobnoustrojowy materiał na opakowania consumer.coatings@mondigroup.com
OPAKOWANIA SPOŻYWCZE
zSystem zamknięć sportowych od Seaquist Closures
Opakowanie na sportowo Przedsiębiorstwo Seaquist Closures stworzyło nowy system zamknięć sportowych do butelek skierowanych do młodszej i najbardziej aktywnej grupy konsumentów. Dzięki temu rozwiązaniu ulubione napoje czy soki można zabierać ze sobą w trasy czy na spacery i mieć gwarancję, że zawartość przypadkowo się nie rozleje.
Do butelek serii mineralnych wód z dodatkiem witamin i minerałów OST-Aqua rosyjskiego producenta dobrano 28 mm sportowe zamknięcia z systemem SimpliSqueeze od Seaquist Closures, które po części przyczyniły się do tego, iż w ubiegłym roku produkty OST-Aqua Sport-time zwyciężyły w rosyjskim konkursie na nowoczesny napój z wartością dodaną.
S
eaquist Closures w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na nowe produkty zdecydował się powiększyć wachlarz zamknięć przeznaczonych do butelek napojów. Obecnie występują one w rozmiarach 28-30 mm. Zewnętrzną część spor towego zamknięcia w ykonano z polipropylenu i zaopatrzono w zawias, który wygina się pod kątem 170°, co znacznie ułatwia dozowanie płynu. Zamknięcie składa się również z ustnika wykonanego z polietylenu, który cechują dobre właściwości organoleptyczne – jak podaje producent, element z PE nie ma żadnego wpływu na smak wyrobu. Podwójne zamknięcie Seaquist Closures gwarantuje szczelność produktu, nie utrudniając otwierania opakowania – zwłaszcza dzieciom. Wyrób zaopatrzono także w dwa znaczniki otwarcia (tamperevidence) – między wieczkiem a korpusem zamknięcia oraz przy szyjce butelki. Zastosowanie PP zapewnia aplikacji wysoki poziom transparencji elementu zewnętrznego, a także elastyczności. PE z kolei posiada zadowalające własności uszczelniające i organoleptyczne. Skorzystanie z dwóch materiałowych komponentów pozwala uatrakcyjniać wygląd całej butelki, na przykład poprzez przyciągające uwagę kombinacje kolorystyczne. Każde zamknięcie od Seaquist Closures może zostać zaopatrzone dodatkowo w system SimpliSqueeze dla kontrolowanego dozowania. Przegroda silikonowa uruchamia się, gdy w butelce pojawi się nadmiar ciśnienia, zapobiegając przypadkowemu rozlaniu zawartości. SimpliSqueeze został poza tym zaprojektowany tak, by móc go łatwo odróżniać od PET w systemach wizyjnych. z
Sportowe zamknięcia do napojów bezalkoholowych znajdują zastosowanie przede wszystkim w segmencie produktów skierowanych dla dzieci.
26
Szczelne zamknięcie doskonale sprawdza się na rynku „on-the-go”. Butelkę można włożyć do torebki lub trzymać w dłoni.
To światowy dostawca zamknięć i systemów dla sektora spożywczego oraz kosmetycznego. Roczny obrót firmy przekracza 500 mln dolarów, co pozwala na zatrudnianie 3000 pracowników wykonujących około 10 mld zamknięć każdego roku, w 14 zakładach zlokalizowanych w różnych regionach świata. Seaquist Closures, jako firma o rosnących zyskach, zobowiązała się także do przywiązywania większej uwagi do kwestii ochrony środowiska naturalnego i zmniejszania szkodliwości produkcji. Seaquist Closures stanowi część koncernu AptarGroup – z siedzibą w Nowym Jorku.
Packaging Polska 09/09
FOTO © Seaquist Closures
Seaquist Closures
BIZNES I FINANSE
zWywiad z Krzysztofem Banachem, dyrektorem generalnym RPC Bebo Polska
Więcej niż jeden raz…
© X7 RPC Bebo Polska
Na naszych łamach często prezentujemy rozwiązania opakowaniowe z tworzyw sztucznych wyprodukowane w poszczególnych fabrykach grupy RPC zlokalizowanych w dwunastu krajach. W Polsce znajdują się trzy zakłady. Z Krzysztofem Banachem, dyrektorem generalnym RPC Bebo Polska, rozmawiamy m. in. o roli jaką firma ma do odegrania w strategii całej Grupy.
Monika Mikołajczak: Jakie miejsce w strukturze całej Grupy RPC zajmuje RPC Bebo Polska?
rych trzeba połączyć kompetencje i możliwości zakładów pracujących w różnych technologiach i w różnych krajach.
Krzysztof Banach: RPC Bebo Polska jest jedną z prawie 50 spółek RPC, obecnych w 12 krajach, zatrudniających łącznie 6.900 pracowników. Nasza firma ma szczególną rolę do odegrania w strategii całej Grupy, która bardzo duże nadzieje wiąże z rynkami państw Europy Centralnej i Wschodniej. RPC Bebo Polska można traktować jako przyczółek do ekspansji na tym rynku. Nie wykluczamy znaczących inwestycji w tym regionie. Myślę tu nie tylko o ciągłym inwestowaniu w nowy park maszynowy i nowoczesne technologie, co jest rzeczą oczywistą, ale jednocześnie o ciągłym poszukiwaniu okazji do przejęć innych firm, których profil produkcji uzupełniłby naszą ofertę.
M.M.: W Polsce zlokalizowane są 3 zakłady produkcyjne RPC…
M.M.: Jak przebiega współpraca w ramach Grupy? K.B.: Odpowiadając krótko – bardzo sprawnie. RPC ma naprawdę unikalną kulturę organizacyjną. Z jednej strony jesteśmy dużą korporacją, której akcje notowane są na giełdzie w Londynie, z drugiej zaś wszyscy bardzo dbamy, aby nie zanikł duch przedsiębiorczości, charakterystyczny dla małej, dynamicznej firmy. I to się udaje. Pomaga nam to, iż odpowiedzialność za biznes zawsze jest scedowana na poziom poszczególnych zakładów produkcyjnych, co oznacza, że przy zaangażowanym i kompetentnym zespole pracowników, a o taki od wielu lat zabiegam, jesteśmy w stanie wykazać się bardzo dużą szybkością i elastycznością w odpowiedzi na oczekiwania rynku. Oczywiście ciągle pracujemy nad uzyskaniem maksymalnej synergii między oddziałami i wierzę, że najbliższe lata pomogą nam działać jeszcze skuteczniej, nawet przy projektach, w któ-
28
K.B.: Zgadza się. Wszystkie one pracują w technologii termoformowania. W zakładach w Poznaniu i Kruszwicy produkowane są opakowania do margaryn, sałatek, pasztetów, serków, opakowania MAP oraz opakowania barierowe. Zakład w Tarnowie Podgórnym specjalizuje się natomiast w produkcji opakowań do słodyczy i lodów. M.M.: Można więc powiedzieć, że RPC Bebo Polska specjalizuje się w produkcji opakowań z tworzyw sztucznych do żywności? K.B.: Jest to niewątpliwie trzon naszej działalności – jesteśmy wiodącym na polskim rynku dostawcą opakowań do margaryn. Absolutnie nie oznacza to natomiast, że zamykamy się na inne branże, wręcz odwrotnie – to tam właśnie poszukujemy nowych możliwości rozwoju. W Grupie mamy możliwość zaproponowania opakowań wytwarzanych we wszystkich trzech podstawowych technologiach przetwórstwa tworzyw sztucznych – termoformingu, wtrysku i rozdmuchu. W zależności od rodzaju produktu, dla którego ma być przeznaczone opakowanie, dobieramy odpowiedni rodzaj tworzywa w różnych konfiguracjach. Do tego dochodzą wielorakie możliwości zdobienia opakowań. W ramach RPC funkcjonują też dwa niezwykle zaawansowane technologicznie studia projektowe. Poza tym chyba najważniejsza rzecz to doświadczenie ludzi, którzy w wielu przypadkach pracują w RPC Bebo Polska już od 10 – 15 lat.
Packaging Polska 09/09
BIZNES I FINANSE
„Wierzę, że w najbliższych latach Polska pójdzie drogą, którą podąża już część największych zachodnich producentów żywności. Mam tu na myśli opakowania barierowe zapewniające przedłużony termin przydatności do spożycia produktów, które nie muszą być w tym celu przechowywane w temperaturze kontrolowanej” – mówi Krzysztof Banach.
M.M.: Jaka jest Pańska wizja rozwoju RPC Bebo Polska? K.B.: Będziemy realizowali strategię, która jest naszą specjalnością – tworzenie w jak najściślejszej współpracy z klientem innowacyjnych projektów. Mamy i środki i wiedzę, aby pomóc klientowi wchodzić na rynek z nowatorskimi, przykuwającymi wzrok i praktycznymi opakowaniami, a tym samym odróżnić na półce sklepowej jego produkt od produktów konkurencji. Mam tę komfortową sytuację, że RPC jest w stanie inwestować w nowe rozwiązania na skalę, która nie jest osiągalna dla mniejszych firm. Mając to wsparcie jestem spokojny o realizację tej strategii. M.M.: Zna Pan specyfikę rynków poszczególnych krajów europejskich. Czym się one od siebie różnią w kwestii zapotrzebowania na opakowania? K.B.: Jeśli chodzi o wzornictwo czy technologie produkcji to Polska nie odstaje od rynków Zachodniej Europy. Na pewno natomiast poziom zamożności ludzi wpływa na to, jakie opakowanie trafia ostatecznie na półkę. W Europie Środkowej i Wschodniej poziom dochodów przeciętnego konsumenta jest znacząco niższy. Niestety rzutuje to na ilość realizowanych ciekawych projektów. Wiadomo, że gdy w grę wchodzą duże inwestycje musimy mieć pewność zwrotu zainwestowanych środków. Czasami po prostu roczny wolumen sprzedaży jest zbyt mały, aby je uzasadnić. Patrząc na Polski rynek już od 15 lat widzę jednak jego zdecydowaną ewolucję w kierunku zachodnioeuropejskim. M.M.: Czy jakieś opakowaniowe trendy warto przenieść Pańskim zdaniem na polski rynek?
09/09 Packaging Polska
K.B.: Wierzę, że w najbliższych latach Polska pójdzie drogą, którą podąża już część największych zachodnich producentów żywności. Mam tu na myśli opakowania barierowe zapewniające przedłużony termin przydatności do spożycia produktów, które nie muszą być w tym celu przechowywane w temperaturze kontrolowanej. Innym trendem, również związanym z opakowaniami barierowymi, jest dokonująca się dziś zamiana opakowań szklanych na plastikowe. W obydwu tych dziedzinach zrealizowaliśmy już wiele interesujących projektów i bez fałszywej skromności można powiedzieć, że jesteśmy w tej technologii zdecydowanym europejskim liderem. M.M.: Jako producent opakowań z tworzyw sztucznych proszę powiedzieć – jakie innowacje, rozwiązania opakowaniowe przyczyniają się do rynkowego sukcesu produktu?
K.B.: Patrząc na historię projektowanych przez RPC opakowań nie można podać jednej, prostej recepty. Czasami wystarczy zmiana szaty graficznej opakowania, czasami jest to zmiana kształtu. Najciekawsze są jednak wdrożenia, kiedy zmieniamy wszystko, włączając materiał z jakiego jest wykonane opakowanie. Wspomniałem już powyżej o wzrastającej popularności opakowań barierowych. Nie zapominajmy jednak o najważniejszym – nawet najwspanialej zapakowany produkt musi trafić w gusta konsumenta. Jeśli to się nie uda, to żadne opakowanie samo nie „sprzeda” zawartości więcej niż jeden raz... M.M.: Jakie będzie opakowanie przyszłości wyprodukowane w RPC Bebo Polska? K.B.: W dzisiejszych czasach trudno przewidzieć przyszłość, nie podejmuję się więc określić jakie konkretnie będzie to opakowanie. Chciałbym aby było to opakowanie, nad którym będziemy wspólnie pracować z polskim klientem, a które później stanie się przebojem w całej Europie. Na pewno mogę powiedzieć, że będzie to opakowanie łączące wszystkie cechy najważniejsze z punktu widzenia producenta – nie będzie sprawiało żadnych problemów na etapie napełniania, będzie optymalnie zaprojektowane z logistycznego punktu widzenia, jego walory estetyczne będą zachęcały konsumenta do spróbowania produktu, a jednocześnie będzie wygodne w użyciu. Wszystkich zainteresowanych ciekawymi i ambitnymi projektami oczywiście już dziś zapraszam do współpracy. z
29
BIZNES I FINANSE
zZaliczki w projektach unijnych
Płatność z góry D Rozwój biznesu w opakowalnictwie do tanich nie należy. Dotacje to atrakcyjne źródło finansowania inwestycji, jednak ich wypłacanie dopiero po jej zakończeniu nie eliminowało problemu braku środków. W ostatnim czasie pojawiły się zaliczki, które jako środki wypłacane z góry, stały się rewolucyjną zmianą poprawiającą płynność finansową przedsiębiorstwa. Nie likwiduje to wszystkich problemów, ale jest znacznym ułatwieniem dla firm w trudnych czasach gospodarczych.
Anna Szymczak, MS Consulting a.szymczak@ms-consulting.pl
otychczas firmy, które zdecydowały się na ubieganie o środki unijne zmuszone były rozliczać projekt poprzez refundację wydatków. W praktyce oznaczało to, że firma najpierw składała wniosek o dotację, w którym opisywała planowaną inwestycję, np. zakup linii produkcyjnej do opakowań, następnie musiała sfinansować zakupy i dopiero wtedy czekała na wypłacenie dotacji po złożeniu drugiego wniosku, tzw. Wniosku o płatność. Dotacja była wypłacana na samym końcu, więc cały ciężar finansowania spoczywał na firmie. Z tego powodu wielu przedsiębiorców posiłkowało się kredytem bankowym bądź leasingiem. Tymczasem wprowadzenie różnych możliwości wypłacania dotacji stworzyło nowe szanse uatrakcyjniające dotacje unijne. Aby zobrazować zmiany w tabeli 1 przedstawiono modelową inwestycję, która uzyskała dotację. Taki sposób finansowania inwestycji wymuszał zapewnienia finansowania 100 proc. wartości inwestycji. Uzyskanie kredytu w aktualnej sytuacji gospodarczej do łatwych ani tanich zadań nie należy.
zRefundacje etapami
Największą rewolucją jest możliwość uzyskania zaliczki na poczet przyszłych płatności. Zaliczki są wypłacane firmom na bardzo zróżnicowanych warunkach. Każdy niemal program ma własne wytyczne w tym zakresie.
30
Aby zachęcić przedsiębiorców do realizacji inwestycji wprowadzono nowe możliwości rozliczania / wypłacania dotacji. Przedsiębiorca może składać kilkakrotnie wnioski o wypłacenie dotacji w okresie realizacji projektu, np. po zrealizowaniu etapu lub okresowo (kwartalnie). Dopasowując właściwe płatności w okresie realizacji projektu można zadbać o płynność przy jak najmniejszym zaangażowaniu środków własnych. Odnosząc się do poprzedniego przykładu, firma będzie mogła dwukrotnie wnioskować o dotację: po zapłaceniu zaliczek oraz tradycyjnie – po zakończeniu inwestycji. W poprzednim przypadku firma musiała wygospodarować środki na 100 proc. wartości inwestycji, w opcji refundacji częściowych będzie to niższa kwota. W tym przypadku przedsiębiorca w pierwszej fazie potrzebuje środki na 300.000 zł, a następnie 520.000 zł zamiast 700.000 zł . Pod pojęciem gromadzenia środków kryją się środki własne firmy, jak też kredyt czy pożyczka. W dotacjach zazwyczaj wszystko co niej jest dotacją to tzw. środki własne wnioskodawcy. Ten sposób rozliczania etapowego (refundacji etapowych) jest podobny jak rozliczenie inwestycji finansowanej leasingiem, gdzie przedsiębiorcy okresowo składają wnioski o zrefundowanie części kapitałowej raty leasingowej.
zZaliczki w dotacjach Największą jednak rewolucją jest możliwość uzyskania zaliczki na poczet przy-
Packaging Polska 09/09
BIZNES I FINANSE
Tabela 1. Symulacja płatności inwestycyjnych współfinansowanych dotacją unijną – wariant refundacji kosztów.
Miesiąc
Zdarzenie
Przepływ pieniężny w firmie
styczeń
Zaliczka dla dostawcy 30%: 300.000 zł
- 300.000
luty
-
-
marzec
-
-
kwiecień
-
-
maj
Założenia: Wartość inwestycji, np. maszyn: 1 mln zł Dotacja: 60% - 600.000 zł Sposób płatności dotacji – refundacja Warunki dostawy maszyn (płatności na rzecz dostawy): z czego 30% zaliczka przy zamówieniu i 70% płatne przy dostawie okres realizacji zamówienia – 6 miesięcy
-
-
Pozostała płatność dla dostawcy: 700.000 zł
- 700.000
wniosek o płatność dotacji (300.000 + 700.000) * 60%= 600.000 zł (wnioskowana dotacja)
-
sierpień
-
-
wrzesień
-
-
wypłata dotacji firmie (średnio od złożenia wniosku o wypłacenie dotacji do wpływu środków na konto firmy mija od 1 do 4 miesięcy)
+ 600.000
listopad
-
-
grudzień
-
-
czerwiec lipiec
październik
Wariant zaliczkowy jest najbardziej opłacalny dla firmy, bo wymaga zgromadzenia mniejszej ilości środków. Firmy czasami mylnie określają swój wkład własny w inwestycję, np. skoro dotacja wynosi 60 proc. to trzeba zgromadzić 40 proc. Jest to spore uproszczenie, bo analizując przepływy pieniężne wygląda to inaczej.
szłych płatności. Zaliczki są wypłacane firmom na bardzo zróżnicowanych warunkach. Każdy niemal program ma własne wytyczne w tym zakresie. Zaliczka może stanowić okresową kwotę lub być procentowo uzależniona od uzyskanej dotacji. Powinna być także zazwyczaj rozliczona w określonym czasie. Instytucje bardzo dbają, aby wypłacona zaliczka nie leżała bezproduktywnie zbyt długo na koncie firmy. W niektórych programach o zaliczkę można ubiegać się kilkakrotnie w okresie realizacji projektu (np. w programie Innowacyjna Gospodarka). Uzupełniając nasz przykład o założenie, że przedsiębiorca ma prawo ubiegać się o dotację kilka razy w trakcie realizacji inwestycji i jej wysokość uzależniona jest od wartości poszczególnych etapów, zapotrzebowanie na środki prezentuje tabela 3. Przy korzystaniu z zaliczek ważne jest właściwe zaplanowanie poszczególnych etapów płatności, aby z odpowiednim wyprzedzeniem składać wnioski o wypłacenie dotacji w formie zaliczek. Zazwyczaj pierwsza zaliczka wypłacana jest dosyć szybko, ale wypłacenie kolejnej wiąże się z obowiązkiem rozliczenia z poprzednio przekazanych środków, więc na wypłacenie zaliczki nr 2 z przyznanej dotacji czeka się dłużej – po kilka tygodni. Opcja zaliczek dodatkowo zmniejszyła zapotrzebowanie na środki w firmie. W etapie I do 120.000 z pierwotnych 300.000 zł, natomiast w drugim etapie do 310.000 zł zamiast 700.000 zł. Zainwestowanie 430.000 zł daje szanse zrealizować projekt o wartości 1 mln zł.
09/09 Packaging Polska
31
BIZNES I FINANSE
Tabela 2. Symulacja płatności inwestycyjnych współfinansowanych dotacją unijną – wariant refundacji kosztów etapowo. Miesiąc
Zdarzenie
Przepływ pieniężny w firmie
styczeń
Zaliczka dla dostawcy 30%: 300.000 zł
- 300.000
luty
Wniosek o płatność nr 1: 60% z 300.000 zł = 180.000
-
marzec
-
-
kwiecień
-
-
maj
Wpływ dotacji – wg Wniosku o płatność nr 1
+180.000
czerwiec
Pozostała płatność dla dostawcy: 700.000 zł
- 700.000
lipiec
Wniosek o płatność nr 2: 700.000 * 60%= 420.000 zł
-
sierpień
-
-
wrzesień
-
-
Wpływ dotacji – wg Wniosku o płatność nr 2-
+ 420.000
październik listopad grudzień
-
Tabela 3. Symulacja płatności inwestycyjnych współfinansowanych dotacją unijną – wariant zaliczkowy. Miesiąc
Zdarzenie
Przepływ pieniężny w firmie
styczeń
Dotacja zaliczkowa nr 1 : 180 000 zł Zaliczka dla dostawcy 30%: 300 000 zł
+ 180.000 - 300.000
luty
Wniosek o płatność nr 1 (rozliczenie dotacji zaliczkowej nr 1)
marzec kwiecień
Wniosek o wypłacenie zaliczki nr 2: 390.000 zł
maj czerwiec lipiec
Dotacja zaliczkowa nr 2:390.000 zł (wpływ do firmy) Pozostała płatność dla dostawcy: 700.000 zł
+ 390.000 - 700.000
Wniosek o płatność nr 2: wniosek końcowy dotyczący rozliczenia dotacji zaliczkowej nr 2 oraz wypłacenia pozostałej dotacji
sierpień wrzesień październik
Wpływ dotacji – wg Wniosku o płatność nr 2
listopad grudzień
Założenia: Dotacja wypłacona w formie zaliczki nie może przekraczać 95% przyznanej dotacji, czyli 95%* 600.000 zł = 570.000 zł Dotacja płacona w formie zaliczek: nr 1: 180.000 zł + nr 2: 390.000 zł
32
+30.000
zPorównanie trzech wariantów Porównując powyższe trzy warianty – refundacja końcowa (tabela 1), refundacja etapowa (tabela 2) i zaliczkowanie (tabela 3) widać główne różnice w sposobach finansowania i zapotrzebowanie na środki w projekcie. Wariant zaliczkowy jest najbardziej opłacalny dla firmy, bo wymaga zgromadzenia mniejszej ilości środków. Firmy czasami mylnie określają swój wkład własny w inwestycję, np. skoro dotacja wynosi 60 proc. to trzeba zgromadzić 40 proc. Jest to spore uproszczenie, bo analizując przepływy pieniężne wygląda to inaczej. Każdy projekt należy przeanalizować pod względem płynności. Dotacje wypłacane w formie zaliczek nie eliminują problemu braku środków własnych, jednak znacznie poprawiają płynność. Uwzględniając fakt, że firma planuje skorzystać z kredytu, jest istotną różnicą czy potrzeba 1 mln czy 430.000 zł. Nigdy w dotacjach unijnych przedsiębiorcom nie refunduje się kosztów finansowych, czyli odsetek od kredytów, opłat, prowizji itp. Niższy kredyt to niższe koszty dla firmy.
zJedna wada zaliczek Oprócz wielu zalet zaliczki mają jedną wadę. Ich udzielanie dopiero się rozpoczęło i instytucje nie mają jeszcze sprawdzonych procedur w tym zakresie. Dosyć często pojawiają się opóźnienia w wypłatach, a wtedy należy modyfikować nieustannie harmonogramy inwestycji. To, co dla urzędu jest „drobnym opóźnieniem”, w relacjach biznesowych oznaczać może spore problemy, np. odsetki od nieterminowego uregulowania faktury. Takie super-wnikliwe podejście do zaliczek nierzadko powoduje, że lepiej jest skorzystać z wersji refundacji okresowych (etapowych). Dzięki temu unika się pewnych niedogodności, bo dotacja dotyczy wydatków już poniesionych. Wielość wytycznych do finansowania w formie zaliczek i obowiązki sprawozdawcze powodują, że jest to zagadnienie dosyć skomplikowane, ale analizując krok po kroku ten temat można mieć wpływ na poprawę płynności i ograniczenie kosztów finansowych, czyli tzw. tanie inwestowanie. Dotacje unijne stały się jeszcze bardziej atrakcyjne. Ilość składanych wniosków o udzielenie dotacji zazwyczaj przekracza dostępny budżet. Projekty muszą być dobrze przemyślane pod względem zgodności z celami programów, jak również pod względem montażu finansowego. Uzyskanie dotacji w wysokości nawet 70 proc. poniesionych nakładów stanowi dobrą rekompensatę nawet za opóźnienia w ocenach wniosków czy bardzo wnikliwe analizowanie dokumentów. z
Packaging Polska 09/09
WYDARZENIA
zJubileusz Polskiej Izby Opakowań – 15 lat samorządu gospodarczego przedsiębiorców branży opakowań
Opakowań świętowanie P
20 października 1994 roku to ważna data w historii polskiego przemysłu opakowań – w tym dniu bowiem zebrali się w Warszawie przedstawiciele 110 firm reprezentujących branżę opakowań, w celu utworzenia Krajowej Izby Opakowań, jako organizacji samorządu gospodarczego przedsiębiorców branży opakowań.
© MTP
Wacław Wasiak
W celu promocji firm zrzeszonych Izba wykorzystuje dwie imprezy targowe – Pakfood i Taropak.
34
o 12 latach działalności, uwzględniając dorobek Krajowej Izby Opakowań oraz nowe zadania, a w szczególności po akcesji Polski do Unii Europejskiej delegaci na Walne Zgromadzenie Członków w 2006 roku, podjęli decyzję o zmianie nazwy Krajowej Izby Opakowań na Polską Izbę Opakowań. Uznano, że w nowych warunkach szeroko otwartego rynku i wzrastającej konkurencji narodowych gospodarek, należy wzmocnić pozycję Izby w zakresie promocji krajowego przemysłu opakowań. A zadanie to łatwiej jest realizować organizacji, której nazwa jednoznacznie wskazuje na kraj jej pochodzenia. 20 października 2009 roku, minie dokładnie 15 lat od decyzji przedsiębiorców w sprawie utworzenia Izby. Rok jubileuszu to dobra okazja do zaprezentowania jej dotychczasowego dorobku i działalności, ludzi oraz firm szczególnie zasłużonych. Przedsiębiorstwa-założyciele, które do dnia dzisiejszego pozostały członkami tej organizacji, to: • Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Opakowań (Warszawa); • Akpud Sp. Jawna Ireneusz Antczak, Marcin Królak i Wspólnicy (Stojadła); • Beskid Sp. z. o. o. (Bielsko-Biała); • Can-Pack S. A. (Kraków); • Ball Packaging Europe Radomsko Sp. Z. o. o. (Radomsko); • Inco-Veritas S. A. (Warszawa); • Instytut Logistyki i Magazynowania (Poznań); • PP Martex Firma Rodzinna (Otwock); • Silgan White Cap Polska Sp. z o.o. (Niepołomice); • Maropak Zjednoczone Zakłady Usługowo-Wytwórcze (Warszawa); • Packservice Ltd. (Łask); • Pakmar Sp. z o.o. (Rębków); • Warta Glass „Sieraków” S.A. (Sieraków); • Huta Szkła „Czechy” S.A. (Trąbki); • Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Mechanizacji Pakowania Empak (Kraków);
Packaging Polska 09/09
WYDARZENIA
W pierwszym okresie istnienia Izby (lata 1995-1998) jednym z głównych priorytetów było współdziałanie z władzami państwowymi i ustawodawczymi w procesie tworzenia warunków prawnych, ekonomicznych i organizacyjnych, sprzyjających rozwojowi firm opakowaniowych. Stąd też, w tym czasie Izba aktywnie uczestniczy w tworzeniu prawa gospodarczego, prowadzi szeroko zakrojoną działalność edukacyjną na temat zarządzania firmą oraz kierunków rozwoju przemysłu opakowań, organizuje bazę danych o rynku opakowań. Ważne wsparcie dla tego rodzaju działań stanowił Biuletyn Opakowaniowy wydawany przez Izbę od 1996 roku. W latach 1999-2001, przedsiębiorcy zrzeszeni w Izbie brali czynny udział w procesie kształtowania podstaw systemu gospodarki opakowaniami w Polsce, na który składały się regulacje zawar te w ustawach: o ochronie środowiska; odpadach opakowaniowych; opłacie produktowej i depozytowej, wymaganiach odnośnie bezpieczeństwa żywności; znakowania opakowań i innych. W latach 2002-2003, perspektywa akcesji Polski do Unii Europejskiej nadała szczególny priorytet działaniom mającym na celu przygotowanie polskich firm opakowaniowych do funkcjonowania na jednolitym rynku europejskim. W tym okresie realizowano szeroką akcję edukacyjno-informacyjną na temat wymagań Unii wobec opakowań i ich producentów. Po roku 2004, kiedy gospodarka Polski stała się jednym z elementów gospodarki UE, głównym zadaniem Izby stało się wspomaganie przedsiębiorców w zwiększaniu konkurencyjności ich wyrobów oraz obecności na rynku. Obecnie natomiast działalność Izby koncentruje się na następujących zagadnieniach: • monitorowanie działalności firm; definiowanie problemów utrudniających działalność; formułowanie propozycji w usuwaniu barier ograniczających funkcjonowanie firm; • innowacyjno-edukacyjne i informacyjne wspomaganie firm; • rynkowe wspieranie firm, czemu służą między innymi: bank ofert, misje gospodarcze, rozwój kontaktów handlowych między członkami Izby i innymi; • działalność na rzecz kształtowania etycznych postaw wśród uczestników rynku opakowań; Polska Izba Opakowań wiele uwagi poświęca również zagadnieniom etyki w biz-
09/09 Packaging Polska
W okresie 15 lat działalności, Polska Izba Opakowań: -
opracowała i przedłożyła ponad 80 opinii i wniosków do projektów ustaw i rozporządzeń wykonawczych;
-
zorganizowała około 60 kursów, seminariów i konferencji, w których udział wzięło około 700 osób;
-
przeprowadziła 27 zagranicznych misji gospodarczo-promocyjnych z okazji targów i wystaw opakowań, w których wzięło udział 234 przedsiębiorców. Ich wynikiem było między innymi zawarcie 37 kontraktów, organizacja 9 przedstawicielstw handlowych i 7 produkcyjnych oddziałów zamiejscowych;
-
w ramach 4 edycji konkursu PakStar wyróżniono około 65 opakowań. 11 z nich uzyskało nagrody w światowym Konkursie Opakowań World Star.
Warta Glass „Sieraków” S.A. może poszczycić się długoletnim stażem członkowskim w Polskiej Izbie Opakowań.
© Warta Glass
• O-I Produkcja Polska S.A. (Jarosław); • Opakofarb Zakład Produkcji Opakowań Sp. z o.o. (Włocławek); • Tubus Sp. Jawna Zakład Produkcji Opakowań (Warszawa); • Tetra Pak Sp. z o.o. (Warszawa); • Packprofil Sp. z o.o. (Kolonowskie Krapkowice); • Ekopack (Konin).
35
© Embax Print
WYDARZENIA
Izba współpracuje z organizatorami międzynarodowych targów opakowaniowych, takich jak Embax Print, które odbywają się w Brnie. nesie. Obowiązujący członków Izby, przyjęty w 2008 roku Kodeks Etyki stawia wysokie wymagania, dzięki temu certyfikat członkostwa w Izbie stał się powszechnie uznawanym dokumentem potwierdzającym wiarygodność firmy i jej handlową rzetelność. Warto wspomnieć także o inicjatywie Izby w sprawie ustanowienia systemu nagród i wyróżnień dla firm i osób szczególnie zasłużonych dla przemysłu. Wśród nich są tytuły: „Zasłużony dla Przemysłu Opakowań” oraz „Firma Zasłużona dla Przemysłu Opakowań”. Dla osób wyróżniających się szczególną aktywnością w działalności Izby ustanowiono tytuł „Zasłużony dla Polskiej Izby Opakowań”. W kilkunastu krajach Europy Izba posiada wypróbowanych partnerów: stowarzyszenia i izby opakowaniowe oraz branżowe czasopisma i organizacje targowe. Dzięki zawartym porozumieniom o współdziałaniu na rzecz rozwoju rynków opakowań, Izba ściśle współpracuje z organizatorami targów i wystaw opakowań w takich krajach jak: Czechy (BVV Veletrhy – Brno) – targi Embax Print; Federacja Rosyjska (Międzynarodowy Holding Wystawowy MVK w Moskwie) – wystawa Rosupak; Białoruś (Przedsiębiorstwo Wystawowe Expoforum w Mińsku) – wystawa Mir Upakowki; Ukraina (Międzynarodowe Targi Kijowskie) – wystawa Expopack; Hiszpania (FIRA Barcelona) – wystawa Hispack; Mołdawia (Mołdexpo – Kiszyniów) – wystawa Packaging Depot i inne. Szczególnie zasłużonym dla Izby w sprawach promocji polskiego przemysłu opakowań, pozostają Międzynarodowe Targi Poznańskie – dzięki nim Polska Izba Opakowań może realizować z dużym powodzeniem program pro-
36
mocji firm zrzeszonych. Skutecznie i z dobrymi rezultatami, wykorzystuje w tym celu dwa sztandarowe projekty targowe MTP – Międzynarodowy Salon Techniki Pakowania i Logistyki Taropak oraz, organizowane już po raz drugi, Targi Opakowań dla Przemysłu Spożywczego Pakfood. Ich tegorocznej edycji towarzyszyć będzie prezentacja historii, dorobku i zamierzeń Polskiej Izby Opakowań. Drugiego dnia imprezy targowej (15 września) Izba świętować będzie – już po raz trzeci – Dzień Opakowań.
zDzień Opakowań Przyjmując do wiadomości informacje o nowych zdobyczach nauki i ich wykorzystaniu, czy to w elektronice, medycynie, telekomunikacji, czy technice kosmicznej, częstokroć pomija się fakt, iż wiele z tych osiągnięć ma także zastosowanie w przemyśle opakowań. Trzeba zatem upowszechniać wiedzę o współczesnych opakowaniach,
Packaging Polska 09/09
WYDARZENIA
stawowe informacje o Polskiej Izbie Opakowań, genezie jej powstania, działalności, dorobku, władzach oraz członkach. W publikacji znajdzie się również kalendarium ważniejszych wydarzeń oraz pełna lista założycieli Izby. Część druga – „Przemysł i Rynek Opakowań w Polsce” – kompilować będzie podstawowe informacje o przemyśle i rynku opakowań, w ujęciu makro. Czytelnicy będą mogli także przejrzeć charakterystykę poszczególnych segmentów biznesu opakowaniowego w Polsce i zobaczyć jak prezentuje się on na tle innych europejskich krajów. Trzeci rozdział poświęcony będzie prezentacji firm i ich ofert (reklamy i artykuły sponsorowane). Informacje te stanowić będą swoistą ilustrację do części drugiej, ukazując konkretne przedsiębiorstwa i dostarczane przez nie produkty czy też świadczone usługi. Co ciekawe, na pierwszych stronach znajdą się okolicznościowe przesłania: prezydenta Światowej Organizacji Opakowań Keitha A. Pearsona oraz prezesa Krajowej Izby Gospodarczej - doktora Andrzeja Arendarskiego. Publikacja będzie rozpowszechniana nieodpłatnie, w odpowiedzi na zamówienia kierowane do Biura Polskiej Izby Opakowań (e-mail: biuro@pio.org.pl; fax (022) 842-23-03). Packaging Polska jest członkiem Polskiej Izby Opakowań od 2003 roku. z Prezes Krajowej Izby Opakowań – doktor Andrzej Arendarski złoży swój podpis pod publikacją Polskiej Izby Opakowań
HIT-KODY KRESKOWE jako wytworach ludzkiego umysłu i wysokiej techniki oraz technologii; zaspakajających w masowej skali potrzeby człowieka i decydujących nierzadko o warunkach życia. Warto więc opakowaniom, a w szczególności ludziom, którzy pracują w tej dziedzinie gospodarki, poświęcić nieco więcej uwagi. Temu celowi służy właśnie inicjatywa Polskiej Izby Opakowań z 2007 roku w sprawie ustanowienia Dnia Opakowań. W tym roku będzie to dzień 15 września, drugi dzień Targów Opakowań dla Przemysłu Spożywczego Pakfood. W dniu tym odbędzie się szereg imprez poświęconych popularyzacji opakowań oraz upowszechnianiu wiedzy o ich roli i znaczeniu dla gospodarki i społeczeństwa. Ustanowiony przez Polską Izbę Opakowań Dzień Opakowań, w tym roku będzie okazją do świętowania jubileuszu piętnastolecia tej organizacji.
zJubileuszowa publikacja Jedną z form upamiętnienia jubileuszu piętnastolecia Polskiej Izby Opakowań stanie się publikacja „15 lat Polskiej Izby Opakowań. Przemysł i Rynek Opakowań w Polsce”. Praca ta ukaże się drukiem w pierwszych dniach września 2009 roku, a jej oficjalna promocja będzie mieć miejsce w Poznaniu 14 września, w pierwszym dniu targów Pakfood. Pierwsza część publikacji: „Polska Izba Opakowań. Misja. Historia. Zadania. Działalność. Władze. Członkowie” w pełni nawiązywać będzie do jubileuszu, zawierając pod-
09/09 Packaging Polska
62-002 Suchy Las k/Poznania; ul. Wierzbowa 7 tel. 61/652 77 50; fax 61/652 77 51 e-mail: biuro@hit-kody.com.pl www.hit-kody.com.pl
WIELU UŻYTKOWNIKÓW W EUROPIE I POLSCE (m.in. Instytut Logistyki i Magazynowania)
WERYFIKATORY - kreskowych kodów
- Pharmacode, PZN - 2D Data Matrix
weryfikacja symbolik kodów kreskowych zgodnie z normami ISO-IEC 15416 i 15426 ocena kodu wg standardów Unii Europejskiej (CEN, ANSII, ISO) możliwość wydruku protokołów weryfikacji weryfikacja klisz (master film) weryfikacja kodu dwuwymiarowego DATA MATRIX zgodnie ze standardem ISO 15415
INTEGRA 9505
37
WYDARZENIA
zJedyny w Polsce kierunek ,,Papiernictwo i Poligrafia”
W zawodowej perspektywie Instytut Papiernictwa i Poligrafii uzyskał prawo samodzielnego prowadzenia kierunku studiów technicznych ,,Papiernictwo i Poligrafia”, powołanego w kraju z inicjatywy władz uczelni Politechniki Łódzkiej. Stworzyło to możliwość autorskiego kształtowania programu studiów i ukierunkowania go, w większym stopniu, na potrzeby przemysłu. Instytut podjął również wiele nowych inicjatyw w zakresie dydaktyki, działalności naukowo-badawczej i promocji studiów papierniczych i poligraficznych. go w ramach bezpłatnego dodatkowego lektoratu, a także poprzez uczestnictwo w zajęciach prowadzonych w języku angielskim. Działające w Instytucie interaktywne Muzeum Papieru i Druku umożliwia poznanie sztuki tradycyjnego rzemiosła czerpania papieru, drukowania i procesów introligatorskich.
zPerspektywy zawodowe
O
d roku akademickiego 2008/2009 na kierunku: ,,Papiernictwo i Poligrafia” w Politechnice Łódzkiej studenci kształcą się według nowego programu studiów, zgodnie z zasadami współczesnego nauczania w uczelniach europejskich, określonymi w tzw. procesie bolońskim. Program uwzględnia interdyscyplinarny charakter studiów oraz ukierunkowanie kształcenia na potrzeby przemysłu, między innymi obejmuje blok przedmiotów zawodowych, prowadzonych przez kadrę kierowniczą zakładów papierniczych i poligraficznych. Obowiązujący system punktowy ECTS umożliwia odbycie części studiów (jednego lub dwóch semestrów) na innych wydziałach i uczelniach, w tym zagranicznych, a także wykonywanie prac dyplomowych w zakładach przemysłowych lub w Instytucie, również według nowoczesnej formuły zespołowej (,,brain storm”). Pierwsze semestry studiów obejmują głównie przedmioty podstawowe, np. matematykę, fizykę, chemię, informatykę i grafikę komputerową. W kolejnych semestrach odbywają się zajęcia z przedmiotów kierunkowych, m.in. technologii papieru i poligrafii, maszyn papierniczych, poligraficznych i przetwórczych, automatyzacji i komputeryzacji procesów, podstaw metrologii i kontroli jakości. Realizowane są również takie zajęcia, jak: inteligencja emocjonalna, umiejętność pracy w zespole, organizacja pracy i zarządzanie zasobami ludzkimi. Studenci mogą doskonalić znajomość języka angielskie-
38
Student zdobywa wiedzę i kwalifikacje potrzebne do pracy w jednym z największych sektorów gospodarki światowej, tj. w przemysłach: papierniczym, przetwórczym i poligraficznym. Jest przygotowany do zarządzania zasobami ludzkimi, a także do prowadzenia działalności na własny rachunek. Może również realizować swoje aspiracje zawodowe w jednostkach naukowo-badawczych czy biurach projektowych. „Według najnowszych danych statystycznych, liczba podmiotów gospodarczych produkujących masy włókniste, papiery, tektury oraz wyroby z papierów i tektur w kraju przekracza 330, natomiast liczba przedsiębiorstw poligraficznych w Polsce szacowana jest na ok. 800 - dane te dotyczą firm zatrudniających powyżej 10 pracowników. W skali Europy i świata liczby te są kilkaset razy większe, co stwarza doskonałe możliwości zatrudnienia dla wszystkich naszych absolwentów” – mówią przedstawiciele władz uczelni Politechniki Łódzkiej. z Rodzaje studiów i specjalności: Studia są realizowane w układzie dwustopniowym: I stopień to 3,5-letnie studia (inżynierskie) ze specjalnościami: • Technologia papiernictwa i poligrafii (od rękodzieła do rozwiązań cyfrowych); • Maszyny i urządzenia papiernicze, przetwórcze i poligraficzne (eksploatacja, zarządzanie i marketing). II stopień stanowią 1,5-roczne studia magisterskie ze specjalnościami: • - Innowacyjne technologie w papiernictwie i poligrafii; • - Konstruowanie, eksploatacja i zarządzanie systemami w papiernictwie i poligrafii.
Packaging Polska 09/09
WYDARZENIA
zMarbach w Polsce
Wykrojone na szeroką skalę Dwie firmy należące do grupy Marbach: Marbach Polska Sp. z o.o. oraz Marbach Budowa Form Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowskich Górach, 4 września br. obchodziły uroczyste otwarcie swojej nowej siedziby. W tym samym dniu świętowano także dziesięciolecie powstania przedsiębiorstwa Marbach Polska.
„W przeciągu 10 miesięcy udało nam się postawić nowy obiekt liczący prawie 2.500 m². Został on tak wyposażony, by nasz dział produkcyjny mógł wysokoefektywnie pracować oraz pozwalał na optymalne wykorzystanie skutku połączenia działalności dwóch firm: Marbach Wykrojniki oraz Marbach Budowa Form” – powiedział Peter Marbach, prezes zarządu firmy. 09/09 Packaging Polska
W
przeciągu 10 miesięcy udało nam się postawić nowy obiekt liczący prawie 2.500 m². Został on tak wyposażony, by nasz dział produkcyjny mógł wysokoefektywnie pracować oraz pozwalał na optymalne wykorzystanie skutku połączenia działalności dwóch firm: Marbach Wykrojniki oraz Marbach Budowa Form” – powiedział Peter Marbach, prezes zarządu. Na uroczyste otwarcie nowej siedziby przybyli liczni klienci, partnerzy handlowi, jak również osoby z wydawnictw literatury fachowej. Goście bawili się podczas urozmaiconego programu zorganizowanej uroczystości, która rozpoczęła się przywitaniem wszystkich obecnych przez prezesa zarządu – Petera Marbacha, kierownika zakładu firmy Marbach Budowa Form – Andrzeja Kołek, oraz wiceprezesa Marbach Polska – Pavola Kunštára. Podczas zwiedzania zakładu produkcyjnego goście mieli okazję zapoznać się z technologią wytwarzania narzędzi firmy Marbach. Specjalnie na tę okazję przygotowano różne stanowiska informacyjne, na których zaprezentowali się między innymi partnerzy przedsiębiorstwa: CPS (Corrugated Productivity Solution) oraz FCT (Folding Carton Technology), jak również Marbach formy & automatyzacja, przedstawiając swoje produkty wtryskowo-odlewnicze oraz systemy obsługi. Zaproszeni mogli także zasięgnąć porad na temat optymalizacji procesów produkcyjnych. Wieczorna część uroczystości odbyła się w kompleksie zamkowym „Wrochem”, gdzie serwowano gościom regionalne przysmaki kulinarne. Grupa Marbach to jeden przodujących międzynarodowych producentów narzędzi dla przemysłu opakowań, zatrudniający 1100 pracowników na całym świecie i od kilkudziesięciu lat dostarczający branży innowacyjnych rozwiązań. Marbach Polska produkuje wykrojniki dla przemysłu kartonowego i tektury falistej, natomiast Marbach Budowa Form wytwarza narzędzia termo-formujące dla segmentu tworzyw sztucznych. Oprócz dwóch zakładów w Tarnowskich Górach, grupa posiada również swój oddział w Kielcach. z
www.marbach.com
39
DRUK
zRuszyła produkcja smartGPS
Nowy flekso standard? System smartGPS, pokazywany przez Bobst podczas drupy 2008 w wersji beta, został poddany testom produkcyjnym w fabryce Fischer & Krecke, a następnie wdrożony do produkcji. Jak zapewnia producent, to krok milowy w rozwoju technologii fleksograficznej.
kalkulacja optymalizuje na ich podstawie wartości dla odbitki. Cały proces zajmuje tylko kilka sekund podczas montażu. Na pierwszy rzut oka trudno odróżnić zespół ze smartGPSem od zwykłego. To tylko antena RFID i czujniki pozycjonowania. Odczyt danych do kontroli i nastaw zespołów drukujących jest w pełni automatyczny, zsynchronizowany dla wszystkich zespołów zaangażowanych w danej pracy. Ponowne przywrócenie zespołu odsuniętego wymaga „zaledwie kliknięcia myszą”.
©Bobst Group
zKorzyści i oszczędności
System smartGPS na maszynie Fischer & Krecke FP 14S.
S
ystem smartGPS ma ustalać nowe standardy w zakresie registra i nastawów druku. Jak jednak podkreśla producent, terminy te nie w pełni oddają to, czym on właściwie jest. Zwykle narząd odbywa się na maszynie, natomiast smartGPS wykonuje swoją pracę „offline”, na etapie montażu płyt. Nie wymaga przy tym dodatkowego czasu.
zFP 14S ze smartGPS Bazą dla smartGPS jest montażownica JM Heaford FP 14S. Przystosowany, zintegrowany system pozwala na precyzyjne skanowanie cylindrów gotowych do druku. Czujniki zapewniają prawidłowe pozycjonowanie cylindra, sleeve’a, taśmy i płyty drukowej. Antena RFID nadaje informacje do czipa wprasowanego w sleeve’a. Pełne oprogramowanie stworzone przez Fischer & Krecke obejmuje wszystkie istotne parametry – poczynając od konkretnych właściwości każdego modułu (adaptera, sleeve’a, taśmy przylepnej, itp.), po rodzaj materiału użytego w danej maszynie. Automatyczna
40
Producent zapewnia, że największą korzyścią są oszczędności kosztowe. Przynosi je wyeliminowanie konieczności druku wstępnego, dla ustawienia docisku i registra. Dalsze wynikają ze skrócenia czasu narządu i redukcji odpadów. Zawsze wskazywano na niedostatek fleksodruku, jakim jest brak standaryzacji. Ustawianie docisku jest jednym z „brakujących ogniw” tego procesu. Manualne pozostaje uzależnione od czułości oka i wiedzy drukarza, natomiast przy automatyzacji oko zastępuje obiektyw. Choć istota procesu nie zmienia się, to pozostaje kwestia kolejnych oglądów wydruku i stosownych korekt. Trzeba je powtarzać do uzyskania właściwych nastawów. Jednym z głównych problemów drukarzy flekso, stosujących farby rozpuszczalnikowe, jest poprawne schnięcie. Współczesne farby nie schną właściwie przy niewłaściwej prędkości. Przed zasychaniem na płycie chroni je tylko odpowiedni czas przebywania na jej powierzchni. Przy niskiej prędkości, potrzebnej do narządu, jest on stanowczo zbyt długi. Prowadzi to do zbyt wczesnego parowania rozpuszczalnika i zatrzymywania farby na formie bardziej niż na podłożu, przy niezadowalającym transferze. Nawet najbardziej doświadczeni drukarze mylą często przedwczesne wysychanie farby z niedostatecznym dociskiem. Jego zwiększenie, pozornie eliminuje problem, dopóki nie okazuje się, że parametry są złe. Te chnolo gia smar t G PS de finiuje nastawy zanim zlecenie wejdzie na maszynę. Oznacza to, że prędkość produkcyjną można osiągnąć natychmiast, od pierwszego kontaktu. Podobnie działa to w przypadku wszelkiego rodzaju powlekania wydruków. z
Packaging Polska 09/09
Globalne rozwiązania
Dzi´ki niskim kosztom eksploatacji i zaletom kolorowego druku atramentami UV oraz elastycznoÊci technologii Inkjet – Jetrion 4000 doskonale pasuje do zastosowaƒ druku wàskowst´gowego, pozwalajàc ekonomicznie wydrukowaç do 50.000 etykiet.
Zapraszamy na najwi´ksze targi etykiet w Europie – Labelexpo 2009, które odb´dà si´ w dniach 23–26 wrzeÊnia w Brukseli. Nie zabraknie tam naszych przedstawicieli oraz g∏ównej atrakcji – maszyny Jetrion 4000UV Inkjet System.
EFI – stoisko nr 9H50 Dariusz Kosiƒski +48 698 698 603 kosinski.d@reprograf.com.pl
¸ukasz ChruÊliƒski +48 698 698 662, chruslinski.l@reprograf.com.pl
www.reprograf.com.pl · tel. +48 22 539 40 00
TECHNOLOGIA
zFarby wodorozcieńczalne - przyszłość dla opakowań fleksograficznych
Wodorozcieńczalna alternatywa Linia produktów Joncryl® FLX – wodorozcieńczalna technologia do zadruku folii, stanowi alternatywę dla druku z wykorzystaniem farb rozpuszczalnikowych. Przestawienie się na farby wodorozcieńczalne otwiera producentom opakowań fleksograficznych praktyczną możliwość obniżenia kosztów i uniknięcia przyszłych problemów.
©BASF
Tanja Kuiphuis
D
la drukarń fleksograficznych, które stosują rozpuszczalnikowe farby drukarskie szczególnie ważne są trzy dyrektywy europejskie. Pierwszą z nich jest dyrektywa dotycząca rozpuszczalnika (1999/13/EG; ang. Solvent Emissions Directive - SED) o ograniczeniu emisji lotnych związków organicznych (ze stosowanych rozpuszczalników organicznych), które powstają w wyniku wykonywania określonych czynności i z zastosowaniem określonych urządzeń. Zmusza ona wszystkie drukarnie zużywające rocznie ponad 15 ton rozpuszczalnika do zainwestowania w spalarnię albo do zastąpienia ok. 75 proc. rozpuszczalnikowych farb drukarskich alternatywnymi farbami nie zawierającymi rozpuszczalnika (lub tylko zawierającymi go w niewielkich ilościach). Z kolei zgodnie z dyrektywą ATEX, każda drukarnia fleksograficzna drukująca farbami rozpuszczalnikowymi
42
Packaging Polska 09/09
TECHNOLOGIA
Przestrzeganie nowych europejskich przepisów dotyczących rozpuszczalnika może wygenerować znaczące koszty. Tymczasem w liniach do produkcji opakowań flekso przestawienie się na farby wodorozcieńczalne stanowi rozwiązanie ekonomiczne i bezproblemowe. Wspólnie z Paulem Verspoorem z firmy Sitmae Consultancy, BASF opracował cyfrowy model kalkulacji kosztów druku opakowań flekso. Przedstawiona tabela daje przegląd tych kosztów w drukarni średniej wielkości. Porównanie kosztów wskazuje, że wodorozcieńczalne farby drukarskie, pomimo tego, że są droższe o 30 proc. od farb rozpuszczalnikowych, stanowią dla nich korzystną cenowo alternatywę. W całościowym procesie druku możliwa jest redukcja kosztów rzędu 20 proc. Wynika to z faktu, iż farby wodorozcieńczalne, ze względu na swoją wyższą pigmentację, są oszczędniejsze w użyciu, a do ich rozcieńczenia nie jest potrzebny dodatkowy rozpuszczalnik. Przestawienie się na farby wodorozcieńczalne sprawia, że duże inwestycje w zwrotne odzyskiwanie rozpuszczalnika lub spalarnię stają się zbędne i nie trzeba podejmować żadnych działań zabezpieczających przed wybuchem. Model kalkulacji kosztów pokazuje, że utylizacja odpadów wodorozcieńczalnych farb drukarskich jest znacznie tańsza niż spalanie lub recykling rozpuszczalnika. Umożliwia on ponadto obliczenie oszczędności, które może uzyskać każda drukarnia fleksograficzna w wyniku przejścia z farb rozpuszczalnikowych na wodorozcieńczalne.
zWydajność, druk powierzchniowy i kaszerowanie Dobrą trwałość oraz bardzo dobre właściwości drukowe farb wodorozcieńczalnych wykazuje linia produktów Joncryl® FLX. Zadruk folii o średniej gramaturze z ich zastosowaniem stanowi rozwiązanie zarówno korzystne cenowo, jak i praktyczne. Linia produktów Joncryl® FLX jest przystosowana do wymagań producentów środków opakowaniowych, którzy zajmują się zadrukiem powierzchniowym podłoży nie absorbujących, takich jak: LDPE, HDPE i OPP. Joncryl® FLX nadają farbom wodorozcieńczalnym doskonałą trwałość na sucho i mokro (odporność na ścieranie i gniecenie). Ponadto cechują się odpornością na sklejanie oraz dobrymi właściwościami zgrzewania. Wszystkie te parametry odgrywają ważną rolę w efektywnej produkcji opakowań fleksograficznych. Możliwymi obszarami ich zastosowań są opakowania na mrożonki, torebki na chleb, stabilne torby-siatki i torby na zakupy. Poza zadrukiem powierzchniowym Joncryl® FLX można stosować również w kaszerowaniu na bazie LDPE, HDPE i OPP, przy czym powstają laminaty o dobrym zespoleniu.
zW rodzinie Joncryl® FLX Joncryl® FLX 5000, będący pierwszym produktem z linii Joncryl® FLX, bardzo dobrze nadaje się do zadruku powierzchniowego folii PE i PP o średniej gramaturze. Możliwymi obszarami jego zastosowania są torby na zakupy i opakowania na żywność suchą. Joncryl® FLX 5010 i 5020, w porównaniu z Joncryl® FLX 5000, wykazują ulepszoną równowagę między trwałością, a ponowną rozpuszczalnością. Dodatkowo, ze względu na dobrą drukowność na-
09/09 Packaging Polska
Koszty farb wodorozcieńczalnych (1000 €/rok)
zRedukcja kosztów
Pomimo wyższej ceny za kilogram farb wodorozcieńczalnych koszty farb drukarskich są mniejsze, ponieważ farby wodorozcieńczalne ze względu na swoją wyższą pigmentację są oszczędniejsze w użyciu, a do ich rozcieńczenia nie jest potrzebny dodatkowy rozpuszczalnik. Koszty farb rozpuszczalnikowych (1000 €/rok)
musi sporządzać dokumentację dotyczącą zabezpieczeń przeciwwybuchowych, podejmować odpowiednie działania ochronne i udostępniać stosowne, bezpieczne urządzenia. Trzecia ważna dyrektywa IVU (2008/1/EG; ang. IPPC) nakazuje, aby drukarnie fleksograficzne, zużywające rocznie ponad 200 ton rozpuszczalnika, posiadały kompleksowe pozwolenie wydane przez organy ds. ochrony środowiska i stosowały najlepsze dostępne technologie.
Farby drukarskie
486,0
520,3
Rozpuszczalnik
65,0
5,2
Koszty farb drukarskich
551,0
525,5
Spalarnia, koszty kapitałowe
128,0
0,0
Spalarnia, koszty produkcyjne
40,2
0,0
Utylizacja farb drukarskich
1,7
4,8
Oczyszczanie ścieków, koszty kapitałowe
1,6
6,4
Oczyszczanie ścieków, koszty produkcyjne
1,3
5,2
172,8
16,4
Wałki aniloksowe (5 lat)
0,0
22,8
Kontrole (5 lat)
0,0
1,6
Ustawodawstwo
23,0
3,4
Koszty utylizacji
Pozostałe koszty
23,0
27,8
Łączne koszty
746,8
569,7
Tab. Kalkulacja kosztów druku opakowań flekso w drukarni średniej wielkości. dają się również do wymagających obszarów zastosowań, do których należą: ciężkie torby-siatki, torebki na chleb i opakowania na mrożonki. Joncryl FLX® 5030 został opracowany dla wodorozcieńczalnych farb do laminatów. Zadruk następuje w druku w kontrze na OPP, a kaszerowanie za pomocą klejów nie zawierających rozpuszczalnika. W ten sposób powstają laminaty o średniej gramaturze, przeznaczone na przykład na opakowania pieczywa, słodyczy i przekąsek. Podczas opracowywania linii produktów Joncryl® FLX przeprowadzone zostały testy w zakładach eksperymentalnych, np. Centrum Technologii DFTA (DFTA-TZ) oraz w przedsiębiorstwie Windmöller & Hölscher w Lengerich. Przy zastosowaniu farby drukarskiej na ba-
43
©BASF
TECHNOLOGIA
Możliwymi obszarami zastosowań linii produktów Joncryl® FLX są opakowania na mrożonki, torebki na chleb, stabilne torby-siatki i torby na zakupy. Poza zadrukiem powierzchniowym Joncryl® FLX można stosować również w kaszerowaniu na bazie LDPE, HDPE i OPP, przy czym powstają laminaty o dobrym zespoleniu.
farby rozpuszczalnikowe farba wodorozcieńczalna 2
Trwałość
farba wodorozcieńczalna 4
Joncryl® FLX Line
zWniosek Wodorozcieńczalne farby drukarskie, które zostały połączone ze środkami z linii Joncryl® FLX do zadruku folii, stanowią alternatywę dla farb rozpuszczalnikowych. Otwierają producentom opakowań fleksograficznych praktyczną możliwość obniżenia kosztów i uniknięcia przyszłych problemów. Jednakże długoterminowy sukces farb wodorozcieńczalnych do druku opakowań fleksograficznych zależy nie tylko od ich właściwości i zalet, lecz również od współdziałania dostawców polimerów, producentów farb drukarskich i użytkowników końcowych. z
farba wodorozcieńczalna 3
farba wodorozcieńczalna 1
zie Joncryl® FLX 5020 w DFTA-TZ zadrukowano torebkę PE. Eksperymenty pokazały, że wodorozcieńczalne farby drukarskie sprawdzają się przy bardzo dużych prędkościach maszyn, a przy ich użyciu powstają wysokiej jakości nadruki.
farba wodorozcieńczalna 5
Ponowna rozpuszczalność
Joncryl® jest zastrzeżonym znakiem towarowym grupy BASF. Ponowna rozpuszczalność
Trwałość
Rozmiar
Joncryl® FLX Line
2,5
3,5
2
farby rozpuszczalnikowe
2,8
3,8
3,5
farba wodorozcieńczalna 1
0,5
1,5
0,5
farba wodorozcieńczalna 2
0,5
3,4
0,5
farba wodorozcieńczalna 3
1,5
1,5
0,5
farba wodorozcieńczalna 4
1
2,5
0,5
farba wodorozcieńczalna 5
2
1
0,5
Porównanie właściwości drukowych farb wodorozcieńczalnych z farbami rozpuszczalnikowymi.
44
Aby zamówić cyfrowy model kalkulacji kosztów, torebkę PE zadrukowaną farbą na bazie środka Joncryl® FLX 5020 lub więcej szczegółów, należy skontaktować się drogą elektroniczną: resins@basf.com. Inne informacje na temat produktu dostępne są na stronie internetowej www.joncryl.com lub w polskim oddziale BASF. Tanja Kuiphuis Market Manager Printing & Packaging BASF Nederland B.V. Tanja.Kuiphuis@basf.com Artykuł sponsorowany
Packaging Polska 09/09
Š Steinemann
TECHNOLOGIA
zNowe urządzenia do sterylizacji produktów w opakowaniach giętkich
W przelocie W światowym przemyśle spożywczym zauważalna jest niezwykła koncentracja produkcji. Artykuły globalne, wytwarzane w wielkich seriach przez międzynarodowe firmy, stawiają nowe wyzwania wytwórcom maszyn i urządzeń spożywczych. Długofalowa i wielkoseryjna produkcja oznacza zapotrzebowanie na zwiększone moce i wydajności. Realizowane są one głównie np. poprzez modyfikacje istniejących i znanych powszechnie technologii obróbki termicznej – pasteryzację i sterylizację.
© Lagarde
Proces parowo-powietrzny, w związku z wewnętrzną, poziomą cyrkulacją medium, świetnie sprawdza się w obróbce termicznej płaskich opakowań giętkich, ponieważ nie ma efektu tzw. „parasola”, który powstaje w systemach natryskowych.
46
T
endencja ta nie dotyczy tylko i wyłącznie światowych firm. Wielu z nas pamięta czasy, gdy na początku lat 90. polscy producenci koncentratu pomidorowego, pakowanego ręcznie do szklanych słoiczków, pasteryzowali ów produkt w zwykłym, wodnym kociołku podgrzewanym nad ogniskiem. To prawda, tak było! Dziś te same firmy rozważają produkcję na w pełni zautomatyzowanych liniach pasteryzacyjno-sterylizujących. W tym zakresie pojawiło się wiele rozwiązań o charakterze pracy ciągłej (przelotowych) z kontrolowanym wewnątrz przeciwciśnieniem. Jednak otwarty charakter pracy tych urządzeń stwarza jeszcze dość dużo problemów, zwłaszcza w aspekcie kontroli przeciwciśnień w poszczególnych sekwencjach procesu sterylizacji tunelowej.
zTunnel 2000 Dlatego z dużym zainteresowaniem będziemy śledzić rozwój nowego autoklawu przelotowego firmy Lagarde. Tym bardziej, że pierwsze tego typu urządzenia do sterylizacji produktów w opakowaniach giętkich (saszetki), przed paroma tygodniami zostały zainstalowane przez jednego ze spożywczych gigantów. Tunnel 2000, bo tak nazwano maszynę, jest pierwszym na świecie autoklawem z obustronnymi, podnoszonymi drzwiami o średnicy 2000 mm. Wysokie wydajności i optymalizacja procesów produkcyjnych pod względem kosztowym wymuszają niejako potokową organizację procesu wytwórczego i Tunnel 2000 jest właśnie odpowiedzą na te wymagania. Oczywiste jest także zastosowanie w nim energooszczędnego procesu parowo-powietrznego, opatentowanego i z sukcesem wykorzystywanego w tradycyjnych, jednodrzwiowych autoklawach tej firmy. System tunelowy jaki stworzył Lagarde optymalizuje wykorzystanie przestrzeni produkcyjnej, zapewniając zakładane parametry wydajności i gwarantując bezpieczeństwo sanitarne produktów spożywczych. Właśnie zgodnie z zaleceniami sanitarnymi, dotyczącymi rozdzielania przestrzeni sterylnych od niesterylnych, Tun-
Packaging Polska 09/09
TECHNOLOGIA
nel 2000 posiada dwoje podnoszonych drzwi z systemem śluzy powietrznej, co wraz ze stałą kontrolą produktów wprowadzanych i wyjeżdżających z autoklawu zapewnia całkowite bezpieczeństwo sanitarne. Zaletą autoklawu tunelowego jest także to, że nie ma możliwości wymieszania produktów wysterylizowanych i nie poddanych obróbce, co przy produkcji na dużą skalę w standardowych autoklawach może się zdarzyć. Dlaczego zastosowano tak dużą średnicę urządzenia? Odpowiedź wydaje się oczywista: większa - od standardowych 1600 mm – średnica, to oczywiście większa wydajność przy mniejszej powierzchni maszyny. I choć cena takiego urządzenia jest znacząco wyższa, klient, ze względu na skalę produkcji, zdecydował się właśnie na takie rozwiązanie. W pełni zautomatyzowanej linii produkcyjnej cały proces sterowany jest centralnie. Wieloletnie doświadczenie firmy Lagarde, szczególnie związane z wdrażaniem mniej energochłonnego procesu parowo-powietrznego oraz duże zaplecze laboratoryjno-testowe dają gwarancję, że oferowane rozwiązania będą funkcjonować także w pełnej skali produkcyjnej. Wspomniany już proces parowo-powietrzny, w związku z wewnętrzną, poziomą cyrkulacją medium, świetnie sprawdza się w obróbce termicznej płaskich opakowań giętkich, ponieważ nie ma efektu tzw. „parasola”, który powstaje w systemach natryskowych. Polega na tym, iż górne opakowania dostają duży natrysk gorącej wody, z kolei dolne - znacznie mniejszy.
09/09 Packaging Polska
© Lagarde
© Lagarde
Wysokie wydajności i optymalizacja procesów produkcyjnych pod względem kosztowym wymuszają niejako potokową organizację procesu produkcyjnego i Tunnel 2000 jest właśnie odpowiedzą na te wymagania.
Tunnel 2000 posiada dwoje podnoszonych drzwi z systemem śluzy powietrznej, co wraz ze stałą kontrolą produktów wprowadzanych i wyjeżdżających z autoklawu zapewnia całkowite bezpieczeństwo sanitarne.
Reasumując, systemy parowo-powietrzne mają niewątpliwą zaletę zmniejszania energochłonności całego procesu w stosunku do systemów natryskowych. Redukcja ta jest mniejsza o ok. 30 proc. poprzez szybsze podgrzewanie i schładzanie, dzięki mniejszej inercji (nie trzeba ogrzewać dużej ilości wody w procesie). Rozwój technologii wdrażanej przez Lagarde będziemy cyklicznie prezentować na łamach Packaging Polska. Więcej informacji: jakub.karolczak@vertim.pl z
47
TWORZYWA
zW sektorze opakowań z tworzyw sztucznych Plast Boxu
Księżycowy krok Przed krajowym sektorem opakowań wykonanych z tworzyw sztucznych stanęło w przeciągu ostatnich kwartałów wiele zadań. Przetwórcy musieli sprostać nie tylko rosnącym wymaganiom poszczególnych grup konsumenckich, ale również zapotrzebowaniom różnych dziedzin przemysłu oraz inicjatywom, które wspierały minimalizowanie szkodliwego wpływu produkcji na środowisko naturalne. Wytrwali ci, którzy wykazali najwięcej troski o powyższe kwestie. Do tych, którzy z handlowych szranków wyszli cało, można zaliczyć Plast-Box. Co leży u podłoża sukcesu tej firmy?
48
Packaging Polska 09/09
TWORZYWA
F
irma powstała w roku 1983 jako przedsiębiorstwo rodzinne i od początku swojego istnienia koncentrowała się na produkcji wyrobów plastikowych. Znaczący wzrost rynku, szczególnie zapotrzebowania branży chemicznej na opakowania z tworzyw sztucznych na początku lat 90. sprawił, że Zarząd spółki zdecydował ukierunkować dalszy rozwój produkcji i sprzedaży wyłącznie na pojemniki i wiaderka. Zmiana lokalizacji zakładu pozwoliła zwiększyć firmie Plast-Box moce produkcyjne i eksportować produkty do innych krajów – głównie wschodnioeuropejskich. W 1998 roku przedsiębiorstwo postanowiło nawiązać kontakty handlowe z rynkami Europy Zachodniej. W 2001 roku uzyskało certyfikat ISO 9001:2000, a dwa lata później HACCP – gwarantujący bezpieczeństwo opakowań w branży spożywczej. Warto nadmienić, że Plast-Box stał się jednym z pierw-
szych zakładów w kraju, któremu takie certyfikacje udało się otrzymać. Sukces na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych w 2004 roku i kolejne emisje akcji pozwoliły firmie na modernizację parku maszynowego i otwarcie spółki Plast-Box Ukraina.
zPlany i wyzwania Obecnie firma zatrudnia 170 osób i - jak utrzymuje - stara się zmniejszać rotacje kadrowe, by móc inwestować w potencjał starannie dobranych pracowników. Ponadto, przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych Zarząd bilansuje wysoki poziom ryzyka z potrzebami rynku oraz najbardziej perspektywicznymi projektami z punktu widzenia zyskowności. Dzięki takiemu zarządzaniu w ciągu ostatnich 3 lat udało się wymienić park maszynowy, zautomatyzować produkcję oraz poszerzyć paletę wyrobów, zdobionych w technologii IML. Spośród wszystkich inwestycji do najważniejszych należą: zainstalowanie kompleksowych gniazd produkcyjnych, pozwalających całkowicie automatycznie produkować opakowania i zwiększyć tym samym wydajność; doposażenie w nowe silosy na tworzywo; wdrożenie w infrastrukturze zakładu nowoczesnych systemów, które ograniczyły zużycie wody i energii oraz wyeliminowały stoso-
Wiadra okrągłe Stworzone głównie z myślą o odbiorcach z branży spożywczej. Nazywane lekkimi, nie tylko ze względu na ich wagę, ale również zastosowanie. Przeznaczone są bowiem do wsadów lekkich, które nie wymagają stosowania standardowych czy uniwersalnych opakowań. Obniżona waga idzie w parze z atrakcyjną dla klienta ceną, a dla producenta ma istotny aspekt ekologiczny z uwagi na mniejsze zużycie nieprzyjaznych środowisku tworzyw. Wiadra okrągłe to tradycyjny (dla firmowego typoszeregu), ale zarazem unowocześniony wygląd, łatwiejsza dla utrzymania czystości i bezpiecznego transportu konstrukcja pokrywy oraz większe możliwości zdobnicze (offset + IML).
09/09 Packaging Polska
49
TWORZYWA
wanie olejów napędowych. Firma stara się nieustannie walczyć o konkurencyjność swoich produktów i spełniać wymogi rynkowe, co wiąże się z dywersyfikacją asortymentu. Dzięki temu Plast-Box dostarcza obecnie opakowania na ponad 20 rynków krajów Europy, a obroty eksportowe sięgają połowy obrotu łącznego. Warto tu również wspomnieć o dynamicznie rozwijającej się spółce – córce na Ukrainie. Ona również została objęta wachlarzem inwestycji, w skład których weszły, między innymi, nowe wtryskarki, nowe formy i roboty IML. Doposażenie pozwoliło, otwartemu zaledwie 5 lat temu, Plast-Box Ukraina stać się wiodącym dostawcą opakowań na rynku ukraińskim i skutecznie konkurować w sprzedaży do innych krajów tego regionu, jak Rosja, Białoruś, Gruzja czy Mołdawia. W swojej działalności firma wykazuje większą niż dotychczas troskę oraz dbałość o środowisko naturalne. Zastosowano w niej rozwiązania zmniejszające emisję szkodliwych gazów i hałasu oraz zredukowano zu-
życie wody. Piony techniczne i jakościowe stale poszukują rozwiązań, tak związanych z technologią, jak i ze składnikami produkcyjnymi, które umożliwiłyby stopniowe zamienianie plastiku, mającego długi czas rozpadu połowicznego, na składniki biodegradowalne. „Polski rynek opakowań od wielu lat jest rynkiem europejskich standardów. Musimy pamiętać, że właśnie w Polsce na początku lat 90. dwa światowe koncerny otworzyły swoje zakłady. Wejście do Unii Europejskiej 5 lat temu pozwoliło szerzej zaistnieć na rynkach międzynarodowych i wykorzystać te umiejętności, które przez lata zdobyliśmy. Nie obyło się bez potknięć, ale one dały sens nowej jakości i stworzyły dobry grunt do dalszego rozwoju” – mówi Artur R. Skonieczny, Dyrektor Rozwoju Sprzedaży i Marketingu w Plast-Box. „Nasz rynek w tym ostatnim okresie czasu stał się bardziej otwarty i rozpoznawalny. Ale i trudniejszy. Sukces innych zachęcił do tworzenia nowych zakładów, zaostrzyła się więc konkurencja. Wzrosły też wymagania odbiorców. Nie tylko w kwestiach zdobienia, co czynione jest głównie dlatego, aby uczynić swoją markę bardziej widoczną, ale również poprzez zaszczepianie pewnym trendów i tendencji z krajów europejskich. Dotyczy to również jakości i samego wzornictwa. Mamy do czynienia z pogłębiająca się dywersyfikacją asortymentu. O ile kiedyś jedno wiadro było opakowaniem uniwersalnym, o tyle teraz należy szukać oddzielnych rozwiązań dla każdej z branż czy nawet podbranż”. z
Wiadra owalne Stworzone głównie z myślą o ekspansji sprzedaży dla branży budowlanej na tzw. rynki profesjonalistów (rynki niemieckojęzyczne i CEE). To opakowania szeroko tam stosowane ze względu na praktyczne zastosowanie i oszczędności w transporcie. Pod tym kątem zoptymalizowano ich wymiary. Zastosowane rozwiązania: specjalny system doszczelniający, pokrywa ze stabilizatorami, pozycjonerami i pasem antypoślizgowym, umożliwiają łatwiejsze sztaplowanie na paletyzerach oraz bezpieczny i stabilny transport. Doskonała szczelność i większe możliwości zdobnicze (IML), przyczyniają się do sukcesu tego typu pojemników.
Wiadra prostokątne Powstały w wyniku rewitalizacji poprzedniej linii i dostosowania do najnowszych trendów rynkowych. Zmiana typu plomby i jej lokalizacji na kołnierzu wiadra pozwala osiągnąć najlepsze na rynku wiader kształtowych parametry szczelności. Pokrywka zapewnia bezpieczeństwo przy sztaplowaniu i w transporcie. Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne pozwalają osiągać efekt szkła w produkcji wiader transparentnych, co jest istotne dla klientów przy eksponowaniu ich produktów na półce sklepowej. W tym przypadku zapewniono również większe możliwości zdobnicze, niż poprzednio (IML).
50
Packaging Polska 09/09
PAPIER/KARTON
zM-real Consumer Packaging – przygotowani na przyszłość
Wbrew prawu ciążenia Globalny kryzys finansowy i ekonomiczny stawia duże wyzwania przed producentami kartonu z włókien pierwotnych. Zmniejszenie poziomu konsumpcji towarów warunkuje spadający popyt na karton i opakowania składane, a co za tym idzie − zaostrza rywalizację między przedsiębiorstwami. Pojawia się sytuacja, która wymaga dodatkowych wysiłków, aby utrzymać klientów i udziały rynkowe.
J
ako jeden z przodujących na świecie producentów kartonu z włókien pierwotnych, M-real odgrywa istotną rolę w tworzeniu nowych rozwiązań w dziedzinie pozyskiwania surowców, produkcji, jakości, logistyki, marketingu i sprzedaży. Po sprzedaniu przez firmę działu papierów powlekanych przedsiębiorstwu Sappi, główna uwaga skupia się obecnie na segmentach: Consumer Packaging, Office Papers i Speciality Papers (M-real Zanders). Prawie jedna trzecia obrotu w roku 2008 – 1,1 mld euro – przypadła na dział Consumer Packaging, przy czym sprzedaż ciągle rośnie. Obecnie przedsiębiorstwo to jeden z największych producentów białych, powlekanych kartonów, zdecydowanie wyróżniający się wydajnością produkcyjną w zakresie BCTMP (bielona masa chemotermomechaniczna).
©M-real
zPodołać wyzwaniu
Po sprzedaży działu papierów powlekanych przedsiębiorstwu Sappi, M-real skoncentrował się na działach Consumer Packaging, Office Papers i Speciality Papers (M-real Zanders).
52
Pomimo światowego kryzysu, M-real Consumer Packaging w 2008 roku utrzymał poziom cenowy swoich produktów. Jego kierownictwo wyszło z założenia, że jako międzynarodowe przedsiębiorstwo, jedno z najważniejszych na świecie, podjęło właściwe decyzje. Aby przeciwdziałać niskim cenom na rynku oraz poprawić wynik finansowy, nierentowne działy zostały zamknięte, produktywność fabryk zwiększona, dodatkowo opracowano innowacyjne produkty i rozbudowano sieć klientów. Pomimo podjętych działań dochody nie kształtują się na pożądanym poziomie. Gdy tylko popyt ponownie wzrośnie, konieczne będzie poprawienie wyniku. W związku z tym przewidywana jest podwyżka cen w wysokości od 8 do 10 procent.
Packaging Polska 09/09
PAPIER/KARTON
zLITE4U – innowacyjna koncepcja dla klienta W ciągu lat M-real wypracował kilka istotnych aspektów, dających mu przewagę nad konkurencją. Zalicza się do nich oferta sprawdzonych i wysokojakościowych produktów w atrakcyjnych cenach. Jako przykład można przywołać tu koncepcję LITE4U („Lightweighting”, „Innovative”, „Time”, „Environment”, „4 fabryki” w Finlandii, wyjątkowy asortyment„Unique”), która skupia się na lekkich kartonach oraz stawia na przejrzystość w palecie produktów. Obejmuje ona takie gatunki kartonu jak: Carta Integra, Carta Elega, Carta Solida, Avanta Prima i Simcote, które są o 15-20 procent lżejsze od kartonów konwencjonalnych, co powoduje obniżenie kosztów logistycznych. Rozwiązanie to pozostaje także korzystniejsze dla środowiska – dzięki mniejszemu zużyciu surowców i zmniejszeniu ilości śmieci. Uproszczenie palety produktów umożliwia ponadto lepszą dostępność i krótki czas dostawy.
zStrategia zrównoważonego rozwoju M-real stara się także utrzymać wysoką pozycję w dziedzinie bezpieczeństwa i zapewniania jakości. Czynniki te w branży opakowaniowej zaczynają odgrywać coraz ważniejszą rolę, czego dowodem są rosnące oczekiwania i obostrzenia ze strony Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwo stara się spełniać wszelkie wymogi w tym zakresie już na początku łańcucha produkcyjnego – na przykład podczas wyboru surowców. Drewno pochodzi z lasów uprawianych w myśl strategii długofalowego rozwoju, co pozwala prześledzić każdy etap drogi pojedynczego pnia; jednocześnie w ten sposób firma gwarantuje legalność jego źródeł. Warto też dodać, że w procesie produkcji przedsiębiorstwo wykorzystuje odnawialne źródła energii – w zakładach realizowane są kompleksowe działania mające na celu oszczędzanie energii. Produkcja natomiast odbywa się konsekwentnie przy zachowaniu międzynarodowych standardów bezpieczeństwa artykułów spożywczych: wszystkie zakłady produkcyjne posiadają certyfikat ISO 22000, a na każdym etapie łańcucha dostaw przestrzegane są najwyższe standardy higieniczne. Wagę przykłada się również do możliwie największej higieny pracy, przedsiębiorstwo zapewnia także bezpieczeństwo jednego z najważniejszych aspektów w rozwoju i produkcji kartonu – smaku i zapachu. M-real gwarantuje na przykład roczną neutralność smakową i zapachową (między innymi kartony Carta Solida i Carta Integra). z
09/09 Packaging Polska
„M-real jako światowy lider w zakresie opakowań odgrywa pionierską rolę w opracowywaniu innowacyjnych rozwiązań” – mówi JoukioMika, wiceprezes w M-real.
Manfred Aumann, kierownik działu sprzedaży, wyjaśnia: „Z nowego Centrum Obsługi Klienta we Frankfurcie obsługujemy Niemcy, Austrię, Szwajcarię, Włochy, Polskę, Republikę Czeską, Słowację i Węgry”.
©M-real
Aby sprostać wyzwaniom rynku powstały nowe struktury organizacyjne, które mają uzupełnić przyszłą strategię M-real. Firma zamierza połączyć swoją działalność w zakresie obsługi klienta w dziale Consumer Packaging w pięciu centrach w Europie, między innymi we Frankfurcie, skąd obsługiwane będą rynki w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Włoszech, Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech. Klienci – jak zazwyczaj – otrzymają serwis w swoim języku ojczystym. Nowe struktury organizacyjne zostały wprowadzone także w dziale External Sales – w celu jeszcze efektywniejszej obsługi klientów międzynarodowych i podejmowania globalnych decyzji. Poprzez tę centralizację procesy decyzyjne mają zostać przyspieszone, a poziom jakości serwisu podniesiony. W ramach projektu badawczego M-real zajął się również tematem efektywności oraz pakowania i wkrótce będzie mógł przedstawić opracowanie dotyczące tej grupy zagadnień – „Efficient Packaging Value Chain”.
©M-real
zNowe Centrum Obsługi Klienta we Frankfurcie
Dostępny na całym świecie, poprzez sieć dystrybucyjną i logistyczną, całościowy asortyment kartonów M-real z włókien pierwotnych obejmuje: Carta Integra: w pełni powlekany wybielany karton (BCTMP bielona masa chemotermomechaniczna) z powlekaną stroną spodnią. Zalecany do grafiki i opakowań wysokiej jakości. Dostępny w gramaturach od 170 do 330 g/m2. Carta Elega: w pełni powlekany karton na opakowania składane (GC1) z powlekaną stroną spodnią. Zalecany do opakowań kosmetycznych i innych wysokiej jakości opakowań oraz zastosowań graficznych. Dostępny w gramaturach od 200 do 380 g/m2. Carta Solida: w pełni powlekany wybielany karton (BCTMP bielona masa chemotermomechaniczna) z białą stroną spodnią. Zalecany do grafiki i opakowań wysokiej klasy. Dostępny w gramaturach od 185 do 320 g/m2. Avanta Prima: w pełni powlekany karton na opakowania składane (GC2). Zalecany na opakowania farmaceutyczne, artykuły drogeryjne i trwałe dobra konsumpcyjne. Dostępny w gramaturach od 200 do 360 g/m2. Simcote: w pełni powlekany karton na opakowania składane (GC2). Zalecany do artykułów spożywczych, produktów farmaceutycznych oraz trwałych dóbr konsumpcyjnych. Idealny karton uniwersalny. Dostępny w gramaturach od 205 do 340 g/m2.
Opakowania z kartonu nadal na fali Mimo trudnych warunków ekonomicznych, sytuacja rynkowa w segmencie kartonu przedstawia się względnie dobrze. Wyniki materiałów opakowaniowych dla branży spożywczej, które stanowią około połowę rynku kartonu i opakowań składanych, wydają się przeczyć kryzysowi. Istnieją ku temu istotne powody: z jednej strony produkty spożywcze stanowią artykuły podstawowej potrzeby i dlatego znajdują się na samym szczycie listy zakupów konsumenta końcowego. Podobnie rzecz ma się z lekarstwami. Z drugiej strony niektórzy producenci kartonu i opakowań składanych „odpierają” kryzys poprzez specjalne innowacje i dobrze przemyślany marketing – na sile przybiera trend nadawania opakowaniom większego znaczenia w strategii rynkowej producentów artykułów markowych. Obecne badania pozwalają stwierdzić, że ponad 70 procent decyzji o kupnie – w zależności od segmentu – zapada w miejscu zakupu, opakowania w tym kontekście stanowią korzystną cenowo formę komunikacji z użytkownikiem końcowym, a inteligentnie zaprojektowane – znacząco wspomagają sprzedaż. Konkurencyjność opakowań kartonowych zapewnia wysoka jakość produktu oraz zwiększająca się efektywność w produkcji i logistyce.
53
ALUMINIUM
Coraz częstsze zbiórki, organizowane w krajach europejskich przez EAA, EAFA oraz komórki lokalne, pozwoliły w ostatnich latach znacznie zwiększyć ilość aluminium oddawanego do recyklingu.
zRynek opakowań aluminiowych w Europie
Alumini – Alumaxi Zbliżająca się data Europejskiego Kongresu Aluminiowego (European Aluminium Congress – 23-24 listopada 2009 roku w Düsseldorfie) skłania do dokonania podsumowania kondycji europejskiego rynku opakowań wykonanych z tych metali nieszlachetnych.
J
ednym z najczęściej omawianych w tym zakresie tematów jest potrzeba redukcji szkodliwego dla atmosfery dwutlenku węgla i innych gazów, które towarzyszą produkcji i transportowi aluminiowych opakowań. Mimo iż aluminium pozostaje tworzywem dużo lżejszym niż szkło, a wskaźnik recyklingu ciągle wzrasta, wciąż przegrywa walkę o klientów z innymi materiałami, takimi jak plastiki czy bioplastiki.
zPuszce na ratunek Dlatego ostatnimi czasy eksperci od opakowań wykonanych z aluminium kładą
54
nacisk na promocję oraz uświadamianie konsumentów o zaletach tej grupy metali w aplikacjach opakowaniowych. Powodów do zmartwień przysparzają producentom przede wszystkim nierówne wyniki sprzedaży aluminiowych puszek, tubek i innych form z tego materiału – dokładnie 2 lata wcześniej mogliśmy obserwować spadek popytu na opakowania z aluminium, w 2008 roku zapotrzebowanie to znów wzrosło – przekraczając udział rzędu 70 procent w branży przemysłu aluminiowego, a obecnie pojemniki z „najszlachetniejszego z metali nieszlachetnych” muszą zmierzyć się z konkurencyjnymi tworzywami sztucznymi.
zRecykling i konsumpcja Wskaźnik recyklingu zużytego aluminium po puszkach napojów w Europie ciągle wzrasta i można stwierdzić, że obecnie 7 na 10 opa-
Packaging Polska 09/09
ALUMINIUM
kowań z tego segmentu rynkowego zostaje poddanych recyklingowi. W kwestii przetwarzania innych aluminiowych pojemników, takich jak puszki na żywność, aerozole, tacki oraz inne sztywne lub pół-sztywne aplikacje, badacze także obserwują wzrost. Dzięki aktywnemu wsparciu członków oddziału opakowaniowego EAA (European Aluminium Association – Europejskie Stowarzyszenie Aluminium) oraz kilku lokalnym inicjatywom recyklingu zorganizowano zbiórki zużytego aluminium, które później wykorzystano do tacek z aluminiowej folii. Czynności te, przy wsparciu EAFA (European Aluminium Foil Association – Europejskie Stowarzyszenie Folii Aluminiowej), objęły więcej niż 20 krajów Starego Kontynentu. Irlandzkie Alupro i rumuńskie Alucro oficjalnie podjęły współpracę z innymi krajami, aby skonsolidować istniejące schematy dotyczące recyklingu. Z kolei w Wielkiej Brytanii Alupro – we współpracy z krajowymi wytwórcami puszek do napojów stworzyło program „Każdy umie liczyć” („Every Can Counts” – słowo „can” oznacza tu również puszkę). W Polsce i w Serbii kontynuowano akcje uświadamiające konsumentom znaczenie recyklingu, gdy zachodnioeuropejskie państwa skupiły się bardziej na udoskonalaniu metod zbiórki zużytego aluminium – także poprzez modernizację istniejących placówek, takich jak centra zbiórki i piece do spalania odpadów. W samej Europie Zachodniej wskaźnik recyklingu sięga 62 procent – co daje niewielki wzrost w stosunku do roku 2007, w którym wynosił on 61,8 procent, ale spory w porównaniu do roku 2005, w którym utrzymywał się na poziomie 52 procent. Biorąc pod uwagę ostatnie zestawienie, mamy tu do czynienia z oszczędnościami porównywalnymi do 300 tys. ton gazów cieplarnianych. Fakt, że 40 puszek przypada na mieszkańca tych rejonów (per capita) czyni ten wynik zadowalającym. Konsumpcja napojów w aluminiowych puszkach w centralnej i wschodniej części Europy wzrosła o 2,5 mld jednostek, co daje nam ilość 12,5 mld zużytych opakowań tego rodzaju w skali roku. Możemy zaobserwować tu nieco większy wzrost – rzędu 25 procent – w porównaniu do roku 2006. Szczególny wzrost miał miejsce w Północnej i Wschodniej Europie, kilka zachodnich państw jak Francja, Hiszpania, Grecja czy Niemcy także odnotowały skok produkcji i zapotrzebowania. Rynek w Europie centralnej oraz wschodnioeuropejski odnotowują łącznie 14 procentowy wzrost, co w przeliczeniu na puszki daje 37 mld wyprodukowanych jednostek. Należy jednak dodać, że badania EAA obejmują także eksport do państw nieeuropejskich. Podczas gdy północnoeuropejskie schematy składowania sprawiły, że podniósł się poziom recyklingu aluminium, krajom posiadającym oddzielny schemat zbiórki metalowych odpadów również udało się osiągnąć lepsze niż w poprzednich latach wyni-
09/09 Packaging Polska
Eksperci biją na alarm – poziom zepsutej żywności, wyrzucanej w gospodarstwach domowych razem z folią aluminiową, jest znacznie większy niż w supermarketach i restauracjach razem wziętych. Przysparza to wielu problemów związanych z recyklingiem.
55
ALUMINIUM
ki w technikach sortowania i recyklingowania aluminium. Państwa takie jak Holandia, które mocno polegają na spalaniu nieposortowanych odpadów z gospodarstw domowych, zainwestowały w zbieranie aluminium z dolnych popiołów, pochodzących ze spalania. Dzięki temu mogły odnotować znaczący postęp. EAA podkreśla, że dokładna zbiórka i sortowanie składowych recyklingu, odgrywają ogromną rolę w czasach ekonomiczno-gospodarczego kryzysu. Poza tym skrupulatność w zbiórce i segregacji podyktowane jest dbałością o stan środowiska naturalnego i wykorzystanie energii. Puszka wykonana z poddanego recyklingowi aluminium pozwala zaoszczędzić do 95 procent energii w porównaniu do opakowania wykonanego z nieprzetworzonego surowca. Dlatego Rudi Huber, przewodniczący stowarzyszenia EAA z dumą mówi o postępie, jaki dokonał się w przemyśle opakowań aluminiowych: „Jako nieprawdopodobnie lekki, wytrzymały i łatwo poddający się recyklingowi surowiec, aluminium góruje pod względem ekologii nad innymi metalami. Nic dziwnego, że 75 procent z 600 mln ton wyprodukowanego tworzywa nadal pozostaje w użyciu”.
Poziom konsumpcji napojów opakowanych w puszki – mimo kryzysu gospodarczego czy silnej konkurencji ze strony na przykład aseptycznego PET – odnotowuje stały wzrost.
zDla jego wysokości księcia Karola
Berło z aluminiową duszą Ceremonię wręczenia tegorocznych Niemieckich Nagród Ekologicznych (German Sustainability Award) w Düsseldorfie zaszczycił swoją obecnością książę Karol, który sam odebrał statuetkę w kształcie aluminiowej kuli, za wieloletni wkład w krzewienie ekologicznych idei. Pozostałe nagrody przyznawane są w kategoriach: Najbardziej ekologiczne niemieckie firmy oraz Najbardziej ekolo-
giczne niemieckie marki. Trofea wykonano z profilowanych aluminiowych kul, które przytwierdzono do podstawy z pleksiglasu. Nagrody ufundowała niemiecka organizacja zrzeszająca producentów wyrobów z aluminium GDA (Gesamtverband der Aluminiumindustrie).
Rdzenie aluminiowych bereł występują w 5 kolorach.
Książę Karol wygłosił przemowę na temat rozwoju ekologicznych rozwiązań i odpowiedzialnej produkcji.
56
Packaging Polska 09/09
ALUMINIUM
zCykl recyklingu a legislacja EAA na bieżąco śledziło pracę Europejskiego Parlamentu i Rady w sprawie Dyrektywy Strukturyzacji Zarządzania Odpadami i było usatysfakcjonowane, zarówno wynikami głosowania w tej sprawie, jak i jego owocem – ustaleniem hierarchii w odpowiedzialnym zarządzaniu odpadami, znajdującym odzwierciedlenie w długości „cyklu życiowego” materiałów. Wśród propozycji wysuwanych przez Unię Europejską odnośnie produkcji i konsumpcji znajduje się, między innymi, odnowienie schematu Eko-etykiet, które po wprowadzeniu zmian mogą pokazywać poziom emisji szkodliwych gazów lub procent zrecyklingowanego tworzywa w puszce. Pomysł ten jednak nie spodobał się większości przedsiębiorców. Informacje na temat wskaźnika emisji szkodliwych dla przyrody gazów nie mogą być szacowane w sposób tak jednoznaczny, ale przy wzięciu pod uwagę całego „cyklu życiowego” produktu, łącznie z okresem użytkowania.
09/09 Packaging Polska
Poziom puszek oddanych do recyklingu w Europie wzrósł, ale nieznacznie w porównaniu do ubiegłego roku.
57
ALUMINIUM
Producenci ciągle dopracowują metody sortowania odpadów po opakowaniach. Holandia zainwestowała w zbieranie aluminium z dolnych popiołów ze spalania.
Europejskie zrzeszenie zajmujące się kwestiami związanymi z opakowaniami aluminiowymi monitowało także rozwój legislacji w poszczególnych krajach, skupiając się na tych państwach, które zobowiązały się do przedstawienia eko-podatków. Niestety Belgijski Sąd Konstytucyjny odrzucił stanowisko stowarzyszenia EAA przeciw belgijskim eko-podatkom, dotyczącym trzymanych w domu folii. Organizacja, wspierana przez EAFA, rozważała dalsze legalne forsowanie przepisu.
zZielony obiektyw Konsumpcja napojów w aluminiowych puszkach znacznie wzrosła w centralnej i wschodniej części Europy.
Stowarzyszenie EAFA postawiło sobie za cel skupienie się na ekologii poprzez organizowanie różnych inicjatyw. Biorąc pod uwagę przerażające wyniki statystyk, które wskazywały, że na przełomie lat 2008-2009 ponad 71 mln ton jedzenia wraz z opakowaniami marnowało się w gospodarstwach domowych w Europie – czyli więcej niż w supermarketach, restauracjach i przemyśle spożywczym razem wziętych. Oznacza to, że surowce zużyte w łańcuchu dostaw – od produkcji żywności, do przygotowania jej do transportu, dodatkowo woda i konserwanty, zostały zmarnowane, zastosowane bezcelowo. Rezultaty analiz wykazały również, że ilość wyrzucanej aluminiowej folii znacznie przekracza masę przeterminowanej żywności.
zEkopakowanie Opublikowany przez Komisję Europejską Plan Działania dla Ekologicznej Konsumpcji i Produkcji (Sustainable Consumption and Production Action Plan) zawierał propozycje wprowadzenia koniecznych, legislacyjnych zmian, rozszerzenia całego systemu i usprawnienia takich instrumentów ochrony przyrody, jak Eko-design, Eko-etykieta, Eko-zarządzanie i Schemat Audytu, a także Znacznik Energii. Należy nadmienić, że Komisja nie tyle podkreśla w ten sposób swoją troskę o stan środowiska naturalnego, ile stara się o to, by przedsiębiorcy pracowali nad nowymi, doskonalszymi technologiami produkcji i dbali o przestrzeganie standardów jakości. z
58
Packaging Polska 09/09
EKOLOGIA
zRekopol Organizacja Odzysku S.A. partnerem Przedsiębiorców Poziomy recyklingu i odzysku systematycznie rosną, dlatego koniecznym staje się współpraca z wiarygodnym partnerem, podmiotem, który w 100 proc. wywiąże się zawartej umowy.
Wyróżnikiem Rekopolu jest wyłączność na udzielanie w Polsce licencji na znak towarowy „Zielony Punkt”. Znak ten umieszczany na coraz większej ilości opakowań oznacza, iż przedsiębiorca wniósł wkład finansowy w budowę i działalność systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych tworzonych w Polsce przez Rekopol. lem jest tworzenie wspólnej platformy wymiany doświadczeń pomiędzy krajowymi organizacjami odzysku w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi. Od początku swojego istnienia buduje i wspiera system „u źródła” – obecnie współpracuje z ponad 220 firmami komunalnymi operującymi na terenie 1100 gmin. Prowadzi akcje edukacyjne dotyczące selektywnej zbiórki odpadów czy świadomych zakupów pod jednym wspólnym hasłem: „Popieram recykling – segreguję odpady”.
zRekopol o sobie Rajd w Konstancinie - wspólna akcja edukacyjno-informacyjna przedsiębiorcy (Metsa Tissue) i Rekopolu. Rekopol Organizacja Odzysku S.A., w związku z nałożoną na przedsiębiorców odpowiedzialnością finansową za odzysk i recykling opakowań po produktach wprowadzanych przez nich na rynek, została założona przez wiodące polskie i międzynarodowe firmy, w celu zabezpieczenia i reprezentowania interesów producentów oraz importerów produktów w opakowaniach. Koncentruje się na rozbudowie systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych, obejmującego cały kraj. System ten jest jedynym gwarantem realizacji stale rosnących poziomów odzysku i recyklingu. W swojej działalności Rekopol kieruje się następującymi zasadami: • Zasadą równości - wszyscy klienci i akcjonariusze mają takie same stawki; • Zasadą non profit - jako jedyna w Polsce organizacja odzysku wypracowane nadwyżki finansowe przeznacza na rozbudowę systemu selektywnej zbiórki odpadów; • Udziela klientom rekompensat finansowych za budowanie na terenie ich zakładów wewnętrznych systemów selektywnej zbiórki; • Sukcesywnie obniża stawki za przejęcie obowiązku od przedsiębiorców, co jest szczególnie istotne w obecnej sytuacji kryzysu i spowolnienia gospodarczego; • Rzetelne firmy komunalne są partnerem Organizacji w zagospodarowaniu, w tym poddawaniu recyklingowi opakowań poużytkowych z gospodarstw domowych. Rekopol jest członkiem PRO EUROPE - międzynarodowej organizacji, zrzeszającej ponad 30 członków z krajów Europy, której ce-
09/09 Packaging Polska
Opracowujemy i drukujemy materiały edukacyjne, szkolimy, organizujemy konkursy i happeningi. Wiele z tych działań podejmujemy i organizujemy z naszymi klientami, dla których projekty z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) coraz częściej stają się skutecznym sposobem realizacji tych obowiązków, ciążących na przedsiębiorcach. Działania informacyjno – edukacyjne z zakresu ochrony środowiska stają się składową projektów szkoleniowych i motywacyjnych dla pracowników oraz częścią programów realizowanych na rzecz społeczności lokalnych, adresowanych do konsumentów, stanowiąc coraz częściej element działań tworzących pozytywny wizerunek firmy. Służymy jednocześnie doradztwem i konsultingiem. Każdego roku organizujemy dla naszych klientów seminaria i spotkania, służące wymianie doświadczeń i spostrzeżeń dotyczących często zmieniających się regulacji prawnych i ich konsekwencji dla polskich przedsiębiorców. Opracowujemy Biuletyn Informacyjny i prowadzimy stronę internetową www.rekopol.pl, na której można znaleźć m.in. informacje dla przedsiębiorców (wraz ze specjalną sekcją – kalkulatorem opłaty recyklingowej), informacje o naszych działaniach edukacyjnych czy przepisy prawne. Od trzech lat istnieje również strona poświęcona naszej autorskiej kampanii Dzień Bez Śmiecenia www. dzienbezsmiecenia.pl. Wśród klientów są międzynarodowe koncerny i rodzinne przedsiębiorstwa, firmy sieciowe oraz pojedyncze podmioty. Współpracujemy z przedstawicielami wszystkich branż, a znaczącą rolę odgrywają producenci żywności. z Artykuł sponsorowany Rekopol Organizacja Odzysku S.A. ul. Pory 59; 02-757 Warszawa Tel.: 022/ 436 78 30, fax: 022/ 436 78 34 e-mail: rekopol@rekopol.pl; www.rekopol.pl
59
SYSTEMY PAKUJĄCE
zSystem pakowania z opcją cięcia laserowego
Parmezanu
Okiełznać kształt
Przeznaczoną do opakowań typu „otwórz-zamknij” folię Cryovac EOR211 firmy Sealed Air stworzono z myślą o produktach w plastrach lub kawałkach, o dłuższym okresie trwałości. Są to głównie lekko gazujące sery, a także wędliny i różnego rodzaju przekąski nie wymagające wysokiej ochrony barierowej.
P
osiadająca średnie właściwości barierowe Cryovac EOR211 ułatwia otwarcie opakowania oraz umożliwia jego wielokrotne otwieranie i zamykanie (do 10 razy), co pozwala wyrobom spożywczym dłużej zachowywać świeżość i smak. Nie wysychają one zbyt szybko, a także nie utleniają się. Opracowane przez Sealed Air zamknięcie zapobiega również skażeniom krzyżowym i przenikaniu obcych zapachów z zewnątrz.
zJak to działa? Pod warstwą zgrzewającą, która ulega zerwaniu po otwarciu folii, znajduje się warstwa klejąca, umożliwiająca późniejsze szczelne zamknięcie. Pierwszemu otwarciu opakowania towarzyszy odsłonięcie warstwy klejącej, którą wystarczy docisnąć do dolnej części, aby zamknąć pojemnik. Folia Cryovac EOR211 ma 85 mikronów grubości, można wykonać na niej nadruk fleksograficzny w 10 kolorach. Przeznaczona jest do stosowania na wszystkich istniejących maszynach rolowych do pakowania w atmosferze ochronnej MAP, które wyposażono w specjalną przystawkę do nacinania rogu dolnej folii dla łatwiejszego otwierania, w połączeniu ze sztywnymi i pół-sztywnymi foliami dolnymi.
zKorzyści
©Sealed Air
Posiadająca średnie właściwości barierowe Cryovac EOR211 ułatwia otwarcie opakowania, oraz umożliwia jego wielokrotne otwieranie i zamykanie (do 10 razy)
60
Udane próby przed wprowadzeniem na rynek nowej Cryovac przeprowadzono w zakładach spożywczych we Włoszech, w Hiszpanii, Grecji i Norwegii, między innymi w Parmareggio (producent włoskiego sera Grana). Przedsiębiorstwo to zdecydowało się na wypróbowanie folii ze względu na obniżony próg grubości o 15 procent – ze 100 mikronów. Ponadto EOR211 wyróżnia się bardziej jednorodną siłą otwierania i zamykania, co pozytywnie wpływa na oszczędność kosztów produkcji. z
Packaging Polska 09/09
©Sealed Air
Włoski konfekcjoner serów – firma Valex wprowadziła system Darfresh LaserCut wykorzystujący technologię cięcia nowej generacji na liniach pakujących do serów.
System pakowania próżniowego w Valex Włoska firma Valex, specjalizująca się w konfekcjonowaniu żywności i oferująca usługi opakowaniowe dla zakładów mleczarskich, pakuje swoje sery w worki próżniowe, w atmosferze ochronnej MAP oraz w systemie pakowania próżniowego Darfresh - z efektem „skin”. Przedsiębiorstwo zajmuje się pakowaniem produktów dostarczanych przez takie zakłady mleczarskie, jak: Agriform, Auricchio, Casearia Bresciana, Rovagnati oraz Zanetti. Dzienna produkcja wynosi 35 ton serów, które są porcjowane i pakowane w zakładzie w Cremonie, znajdującym się 100 km na południe od Mediolanu. Pakowane produkty to różnego rodzaju twarde i pół-twarde sery w porcjach detalicznych, przede wszystkim Parmezan, Padano, Provolone i Pecorino – różnych marek, o różnych kształtach i gabarytach. Z Sealed Air firma pracuje od 1988 roku – i tym razem postanowiła skorzystać z rozwiązań proponowanych przez swojego dostawcę. System pakowania próżniowego Cryovac Darfresh zapewnia atrakcyjny dla oka efekt „drugiej skóry”, dzięki czemu sery w detalicznych porcjach dobrze prezentują się w opakowaniu. Gwarantuje ponadto opakowywanym produktom dłuższy okres trwałości i chroni ich właściwości organoleptyczne. Valex wprowadził najnowszą technologię pakowania z opcją cięcia laserowego Darfresh LaserCut, pozwalającą na ograniczenie ilości zużywanego tworzywa. Maciej Gierszewski, szef sprzedaży Cryovac Food Solutions na Polskę, Czechy i Słowację w Sealed Air, powiedział: „Nowa technologia laserowa Cryovac Darfresh LaserCut pozwala klientom uzyskać opakowania o innowacyjnych kształtach przy większej elastyczności procesu pakowania. System ten umożliwia różnorodne ułożenie produktu oraz pakowanie wyrobów o różnych kształtach i gabarytach, a także łatwą zmianę programu wycinania za pomocą ekranu dotykowego lasera. Rozwiązanie to zwiększa też wydajność produkcji, gdyż eliminuje potrzebę stosowania i wymiany ostrzy tnących. Odstęp między produktami może być zminimalizowany, dlatego w jednym rzędzie mieści się więcej produktów. Węższa może być także rolka folii, co w sumie pozwala zaoszczędzić, zarówno na kosztach materiałów, jak i utylizacji odpadów opakowaniowych”. Firma Sealed Air pomogła włoskiemu producentowi we wdrożeniu procesu, projekt również opracowano w ścisłej współpracy z klientem. Valex – jako pierwszy – zdecydował się wypróbować technologię Darfresh LaserCut i po wielu próbach, opracowaniu prototypów i dostrojeniu systemu, osiągnięto zadowalające efekty w pakowaniu.
09/09 Packaging Polska
SYSTEMY PAKUJĄCE
zTechnologiczna policja produkcyjna
Zamiast oczu eksperta W dobie spółek co-packingowych, firm wytwarzających opakowania aseptyczne czy ekologiczne, w sektorze FMCG kontrola produkcji to rzecz wysoce wymagana, by nie użyć określenia – jakościowy standard. Należy dodać, że coraz rzadziej korzysta się tu z inspekcji, opinii ekspertów oraz doświadczonych branżowców, którzy mimo szerokiej wiedzy mają prawo się mylić.
Marcin Fajerski
A
by uniknąć pomyłek, coraz częściej wykorzystuje się wyspecjalizowane urządzenia bądź całe ich systemy, które pary sokolich oczu wprawdzie nie posiadają, ale dają stuprocentową gwarancję, że wszystkie procesy przebiegły zgodnie z założeniami przedsiębiorców. Żadna kruszynka czy żaden opiłek metalu nie mogą przedostać się do produktów. Chodzi o kwestie bezpieczeństwa i wygody konsumentów, dlatego też nowy osprzęt, instalowany w zakładach produkcyjnych, musi wychwytywać najmniejsze niedociągnięcia i błędy na taśmie czy poza nią. Troskę firm o jakość wyrobów skonstatować można stwierdzeniem: „Gdzie Sherlock nie da rady, tam maszynę pośle”. Przedsiębiorcy bowiem muszą pamiętać także o tym, aby produkcja, a przez to cały łańcuch logistyczny nie zwalniały swojego tempa, zwłaszcza jeśli opakowania
©Linpac
Kontrola produkcji to kwestia bezpieczeństwa, tak pracowników zakładu produkcyjnego, jak i konsumentów. Obecnie najczęściej wykorzystywane rozwiązanie stanowi detektor zaopatrzony w rentgen, potrafiący wykrywać niedociągnięcia w produkcji z wysoką precyzją.
62
i przede wszystkim ich zawartość wytwarza się na dużą skalę. To w istocie bardzo proste równanie, w którym między wydajnością, a zyskiem stawia się znak równości. Ponadto, przy ograniczonych funduszach, wszelkie redukowanie kosztów wymusza większą precyzję działania. Nic dziwnego zatem, że wzrost popularności odnotowuje się pośród ekonomicznych i tańszych wariantów urządzeń inspekcyjnych.
zModel ekonomiczny Nieznacznie uproszczoną wersję jednego z wiodących na rynku systemów do wykrywania zanieczyszczeń za pomocą promieniowania X wypuściła ostatnio Ishida Europe. W ten sposób firma zaoferowała swoim klientom narządzie do całościowej kontroli jakości produktu na etapie pakowania, po bardziej przystępnej cenie. Wykrywacz Ishida IX-EA-2161 zaprojektowano do sprawdzania – za pomocą promieniowania rentgenowskiego - takich wyrobów jak, między innymi, opakowane słodycze, produkty na małych tackach i w torebkach. Urządzenie cechuje wyższy poziom wykrywalności niż w przypadku standardowego detektora metali z tego przedziału cenowego. IX-EA-2161 może odnajdywać również inne ciała obce. Przy prędkości przesuwu taśmy do 60 m na minutę, sprzęt wykrywa kawałki metalu o średnicy 0,7 mm − szkło, kamienie, gumę i plastik. Co więcej, producenci oferują tutaj możliwość wykonania rentgenowskiej Ishidy zgodnie z indywidualnymi wymaganiami i zaleceniami klienta. Na przykład, jak tylko dane ciało obce zostanie znalezione i zidentyfikowane, może pojawiać się fotografia tej części produktu, w której występujee. Wraz z odpowiednimi danymi statystycznymi. Wykrywacz zapewnia też opcję koncentrowania detekcji na najbardziej istotnych lub krytycznych elementach produktu, aby przestrzenie przy ścianach kartonu lub sąsiedztwo zgrzewu torebki były maskowane podczas procesu przeglądania. Firma wykorzystała tu również zastosowanie wzorca maskującego do wyłączenia znanych kształtów z zakresu kontrolnego, takich jak na przykład klipsy. Model IX-EA obsługiwany jest za pomocą ekranu dotykowego. Takie wartości jak czułość przeglądania można regulować przez dotknięcie guzika; zamienianie produktów nie zajmuje dużo czasu, bowiem pamięć urządzenia mieści do 100 ustawień.
Packaging Polska 09/09
Smarteye – jak zapewnia Tri-Tronics – pozwala wyeliminować możliwość pomyłki z łańcucha produkcji i stanowi dobre rozwiązanie dla większych zakładów.
©Tri-Tronics
SYSTEMY PAKUJĄCE
System inspekcji za pomocą promieniowania X Safeline PowerCheckPlus od Mettler-Toledo zawiera NEMA 4X – ekologiczne zabezpieczenie, sanitarne specyfikacje AMI i kontrole Allena Bradleya. Jak zapewnia firma, urządzenie zostało zaprojektowane szczególnie z myślą o ekologii; to doskonała opcja dla opakowań dla przemysłu mięsnego i mlecznego. Jednostkę – jak wszystkie nowoczesne maszyny tego typu – zaopatrzono w przyjazny użytkownikowi dotykowy ekran, który pozwala operatorowi uzyskać maksymalną wydajność. Zużywająca mniej energii, generowana elektrycznie technologia promieniowania X służy zwiększonej wrażliwości; PowerCheckPlus wykrywa znaczną część kontaminacji, takich jak metal, kamień, kości i szkło. System może także mierzyć masę produktów, monitorować przepełnienia i niedopełnienia opakowań, a także odnajdować uszkodzone bądź niewłaściwie zapakowane produkty – również w folii aluminiowej. Sprzęt przeznaczono nie tylko dla typowych aplikacji, ale także dla działań bardziej wymagających – wyszukiwanie nierdzewnych fragmentów stali w dużych opakowaniach rozdrobnionego sera lub w paczkach jogurtu z aluminiowymi zamknięciami, wykrywanie odłamków kości w hot-dogach bądź identyfikowanie metalowych zanieczyszczeń w filetach mięsnych.
©Keyence
zKompleksowo
VW-6000 z iście artystyczną precyzją pozwala zbadać jakość produkcji.
Inne kompleksowe rozwiązanie – nie tylko dedykowane sektorowi spożywczemu, ale również branży farmaceutycznej, rozrywkowej czy nawet samochodowej zaproponowała w zakresie kontroli i inspekcji międzynarodowa firma Tri-Tronics. Smarteye X-Pro, model XPC – bo o nim tutaj mowa – to wysokowydajny, fotoelektryczny sensor, zapewniający swoim użytkownikom w pełni zdalną kontrolę nad łańcuchem produkcyjnym (HMI) ze stacji kontrolnej fabryki. Urządzenie to zaprojektowano przede wszystkim dla aplikacji, w których ważne staje się monitorowanie i konfigurowanie maszyn dla lokalnej lub wielozakładowej automatyzacji. XPC to opcja dla firm, które wymagają zwiększonego systemu zachowania kontroli w pakowaniu i przenoszeniu towarów.
©Ishida
zSmarteye na pulsie
Seria mikroskopów VW-6000 nagrywa i analizuje ruch o wysokiej częstotliwości – do 24.000 FPS (Frames Per Second) i zapewnia precyzyjne filmowanie błędów w poruszaniu się celów, które nie mogą zostać wychwycone przez konwencjonalne mikroskopy. Dodatkowym atutem tego sprzętu jest jego niewielki rozmiar, mobilność i design. VW-6000 ma za zadanie usprawnić i ułatwić nagrywanie linii produkcyjnej dla spółek R&D (Research & Development) w fabryce, na linii produkcyjnej. Wbudowane oświetlenie i monitor LCD zainstalowano, by ustawienie urządzenia zajmowało nie więcej niż kilka minut. Jednostka makro-powiększająca pozwala z kolei na dobre naświetlenie sprawozdań i obserwację pod wieloma kątami. Funkcja przesuwna czasu umożliwia rejestrowanie obrazu dla poruszających się nieustannie celów w określonych interwałach. Urządzenie zapewnia także opcję odtworzenia wszelkich nagranych fragmentów i dokładnego przeanalizowania ich na monitorze. z
09/09 Packaging Polska
Ishida na czas kryzysu przygotowała dla swoich klientów ekonomiczną wersję swojego detektora rentgenowskiego, zaopatrzoną we wszystkie niezbędne opcje i prosty interfejs.
©Mettler Toledo
zPrzenośne studio kontrolne
Detektor od Mettler Toledo radzi sobie także z tymi aplikacjami, w których wykrycie niepożądanych cząstek przysparzać mogłoby w trakcie produkcji wiele trudności.
63
SYSTEMY PAKUJĄCE
zWydajne i ekologiczne materiały opakowaniowe
Druga folia obrony Odpowiednie dostosowanie opakowania i systemów pakowania do konkretnego produktu, to element mający kluczowe znaczenie w sferze logistyki, transportu, ochrony, informacji, promocji i marketingu. Szybko rosnące zapotrzebowanie na materiały do pakowania wynika z coraz większych wymagań w poszczególnych działach gospodarki. Ryszard Racki
D
ostosowywanie się do ustaw i dyrektyw Unii Europejskiej na zasadzie zrównoważonego łączenia rozwoju przemysłowego z odpowiedzialnością ekologiczną stwarza obowiązek modernizacji pracy zakładów i transportu. Stosując się ściśle do przepisów, w których wymaga się od producentów oraz importerów branży opakowaniowej wytwarzania materiałów do pakowania w sposób zapewniający ograniczenie ich objętości i masy do minimum oraz zawartości najmniejszej ilości substancji szkodliwych dla zdrowia i środowiska, zmusza się ich do wytwarzania opakowań w sposób umożliwiający ich odzysk – w tym recykling. Warszawska firma Polpack Sp. z o.o. w ostatnim czasie wprowadziła do swojej oferty nowe ekologiczne, estetyczne, przyjazne dla odbiorcy i środowiska systemy wypełniaczy do opakowań oraz beztubową folię stretch – typu Hollowrap oraz stretch wstępnie rozciągnięty – typu Polwrap.
zWypełniacze Służą blokowaniu, unieruchamianiu, amortyzacji oraz wypełnieniu przestrzeni bądź jej owinięciu przy zastosowaniu papieru jedno- lub wielowarstwowego. Jak zapewnia przedsiębiorstwo - proponowane systemy są bardzo elastyczne i nadają się do tak różnych branż jak elektronika, motoryzacja, farmaceutyka czy zabezpieczanie innych przedmiotów handlu, logistyki i domowego użytku. Wytwarzanie papierowego wypełniacza wolnych przestrzeni w rozmaitych typach pudełek to obecnie jeden z najszybszych i najbardziej ekonomicznych systemów wypełniania przestrzeni między produktem, a ściankami pojemnika. Dzięki wypełniaczom od Polpack możliwe staje się osiągnięcie wysokiej efektywności przy niewielkim czasie pracy – wydajność maszyn to 1,4 m/s, 1,2 m/s. Warto dodać, że wypełniacze PadPack w równym stopniu chronią dobra najcięższe, jak i najdelikatniejsze.
zSzybsze pakowanie, bezrdzeniowe HolloWrap to ekologiczna alternatywa dla konwencjonalnej folii stretch. Jej podstawową cechą wyróżniającą jest brak kartonowego rdzenia. Używa się jej jak stretcha z tubusem, bez ograniczeń w funkcjonalności. W ten sposób udało się firmie osiągnąć konsensus między ekologicznymi standardami, a wygodą użytkowania.
zSilna i delikatna Folię Polwrap charakteryzuje dobra elastyczność oraz tak zwana siła retencji, dzięki czemu ściślej przylega do zabezpieczonego ładunku, ułatwia jego transport, magazynowanie oraz pozwala na owijanie
64
nieforemnych kształtów palet z różnymi towarami. Lekkość Polwrapa ma sprawiać, że wymiana folii maszynowej staje się dużo prostsza, co więcej można używać jej jako folii ręcznej i nie wymaga ona mocnego naciągania na towar ułożony na paletach. Produkt występuje w postaci maszynowej – w grubościach 7 i 9 mikronów (długości rolek to odpowiednio 4.200 mb i 3250 mb) oraz jako folia do owijania ręcznego ładunków na paletach – w grubości 9 mikronów (500 mb). Jak zapewnia Polpack wyrób Polwrap to również rozwiązanie ekonomiczne, zużywające około połowę mniej materiału od stretcha konwencjonalnego i wymaga o 20 procent mniej owinięć. Z przedstawionymi przez Polpack materiałami do pakowania i zabezpieczania produktów – od ich wytworzenia, poprzez łańcuch dystr ybucji, aż do dostarczenia do końcowego odbiorcy – będzie można zapoznać się na targach Pakfood, w hali numer 3, na stoisku 111. z Artykuł sponsorowany
Packaging Polska 09/09
Maszyny i materiały do pakowania POLPACK Sp. z o.o. ul. Świderska 35 03-128 Warszawa Tel. 022 814 33 36; 814 20 49 Fax. 022 814 38 82 commerce@polpack.pol.pl www.polpack.pl
SYSTEMY PAKUJĄCE
Z miłości
zWyzwania stojące przed wspólnikami w co-packingu
czy z rozsądku? Jak mówi stare przysłowie - każdy medal ma dwie strony… Dwie strony posiada również każde porozumienie dotyczące kontraktowego opakowywania. Monika Mikołajczak
S
ama nazwa co-packing wskazuje, że wymaga się w nim zaangażowania obu „partnerów” i czasami to małżeństwo między sprzedawcą i producentem okazuje się strzałem w dziesiątkę, a innym razem staje się „związkiem toksycznym” i nieuchronnie wiedzie ku katastrofie.
zStrona sprzedawcy
©Budel
Potencjał co-packingu doskonale wykorzystuje firma Budel – tworząc nie tylko ciekawe, ale także praktyczne wzory opakowaniowe.
66
Niektórzy handlowcy produktów spożywczych odwrócili się od praktykowania co-packingu z rozmaitych powodów: ograniczona wydajność, koszty związane z zakupem sprzętu, brak efektywności czy żądania wykonywania wyrobów, które nie pasują do stworzonych do tego celu linii produkcyjnych. Sprzedawcy żywności z kolei rezygnują z biznesu fabrycznego i tworzą firmy marketingowe. Jako przykład ze świata można tu podać Glory Foods Inc. z Columbus. Walt Lindeboom, dyrektor do spraw rozwoju w firmie i weteran przemysłu restauracyjnego tak naświetla ten problem: „Pragniemy wykorzystać pieniądze i pracownicze zasoby do stworzenia podłoża biznesu, bo chcemy utrzymać się na pierwszej linii. Jeśli martwilibyśmy się – czy to o zakłady, czy o produkcję – nigdy i niczego byśmy nie osiągnęli”. Podczas podpisywania kontraktu z koproducentem (co-packerem) musi jeszcze zostać rozważonych wiele szczegółów. Przykładowo, spodziewane ilości wytwarzanych artykułów zawsze będą miały wpływ na to, jak dobre będą stosunki detalisty z wykonawcą zlecenia. Jeśli bowiem sprzedawca określa liczbę sztuk na niewielką, wielu producentów nawet nie zawaha się przy odrzuceniu takiej propozycji. Niekiedy koproducenci opakowaniowi odrzucą oferty, które zakładają produkcję na szerszą skalę – po-
Packaging Polska 09/09
SYSTEMY PAKUJĄCE
nieważ to z kolei może postawić ich w ryzykownej sytuacji biznesowej − zależności od jednego tylko klienta. Jeśli mowa o wyposażeniu fabryki, to musi ono w zupełności odpowiadać potrzebom klientów i być kompatybilne z proponowanymi produktami – w innym przypadku nie pozostaje inna opcja, jak zakup nowego sprzętu. Kto płaci za nowe maszyny? To zawsze zależy od handlowego układu i sytuacji. Lindeboom mówi, że jeśli co-packer potrzebuje nowych komponentów w tym zakresie, jego firma będzie pracowała nad polityką cenową lub znajdzie sposób na ich sfinansowanie. Zarządzanie również wymaga nieustannego nadzoru. Niektórzy sprzedawcy decydują się tu na bardziej skrupulatną kontrolę – przez kierunkowe prowadzenie zakupów i zarządzanie dostawami. Inni z kolei pozwalają, by zajął się tym specjalny agent do spraw zakupów. Co-packer i sprzedawca winni mieć w miarę wyrównane standardy jakościowe i sanitarne – w przeciwnym wypadku współpraca najprawdopodobniej nie będzie układała się tak pomyślnie, jak życzyłyby sobie obie strony. O dokonywaniu zakupów dla wykonawcy zlecenia (właściciela fabryki) Lindeboom wyraża się w ten sposób: „Musisz zapytać siebie: czy przyprowadzę tu mojego najlepszego klienta? Jeśli odpowiedź brzmi: nie, trzeba szukać dalej i nie poddawać się”. Jed Williams, menadżer operacyj-
Nestlé UK - Złoty środek transportu Dowodem na postęp we wdrażaniu przyjaźniejszych środowisku rozwiązań Paul Grimwood w przemyśle opakowaniowym jest nowa inicjatywa Nestlé w Wielkiej Brytanii. Przedsiębiorstwo pragnie zaoferować swoim klientom mniej szkodliwą dla przyrody dystrybucję swoich słodyczy na terenie całego kraju. Producent zapewnia, że oddanie do użytku placówki co-packingowej w zakładzie dystrybucyjnym w Yorku pozwoli firmie lepiej funkcjonować i zmniejszyć ilość ciężarówek w transporcie, co zminimalizuje również emisję dwutlenku węgla. Przedstawicielstwo zapowiada, że Nestlé zamierza zorganizować amalgamat pięciu oddzielnych ośrodków co-packingowych: „To znacząco zredukuje potrzebę inwentarzu przeznaczonego do co-packingu w całym kraju. Posunięcie to pozwoli zaoszczędzić do 4000 ładunków ciężarówek w ciągu roku, eliminując jednocześnie konieczność pokonywania 300.000 mil”. Strona z York, która ma stać się długoterminowym współpracownikiem w co-packingu, odpowiedzialna będzie za obsługiwanie 200-400 linii produkcyjnych. Wiele z tych produktów ma zostać włączonych do czekoladowej rodziny Nestlé. Po zaprezentowaniu konstrukcji nowego partnera w co-packingu z Nestlé, Paul Grimwood, przewodniczący angielskiego oddziału konfekcji Nestlé powiedział, że jeśli współpracownicy będą harmonijnie łączyć produkty z różnych lokalizacji – takie jak skrzynki na wybór pudełek – to możliwe stanie się obniżenie kosztów, a jednocześnie usprawnienie produkcji i transportu.
SYSTEMY PAKUJĄCE
Czy outsourcing co-packingu może być dobrym rozwiązaniem w czasach spowolnienia gospodarczego?
Z usług firmy zajmującej się outsourcingiem co-packingu zdecydowała się firma Cadbury Wedel.
Czas recesji może więc przynosić żniwa dla innowacji. Pytanie brzmi: czy w momencie globalnej stagnacji firmy będą potrafiły skorzystać z szansy jaka przed nimi staje? Czasy teraźniejsze dają idealną okazję do sprawdzenia, czy rozwiązaniem nie mogłoby by być wdrożenie outsourcingu co-packingu. Rozważając wdrożenie outsourcingu co-packingu, firmy mogą wziąć pod uwagę kilka korzyści. Po pierwsze: lepszą elastyczność. Adaptacja produktów staje się możliwa na takim poziomie, by zaspokajać wymagania konsumentów w każdym segmencie rynku. Wdrożenia nowych artykułów, przy korzystaniu z usługi outsourcingu co-packingu, mogą odbywać się częściej i wiążą się też z mniejszym ryzykiem. Po drugie, producent, dzięki proponowanej usłudze, może organizować częstsze cykle promocji, co skraca czas dotarcia do odbiorcy – firma staje się przez to efektywniejsza i prężniej reaguje na zmiany. „FM Logistic od blisko 15 lat realizuje usługi co-packingowe. W tej chwili mamy do dyspozycji klientów 22 centra co-packingowe w całej Europie, w których zatrudnienie znalazło 1.500 pracowników. W sumie jest to 200 linii pakowania, które są w stanie przygotować 2,5 mln opakowań/zestawów każdego dnia. W Polsce, na dziewięć lokalizacji, FM logistic posiada aż trzy platformy z pełną infrastrukturą co-packingową – platforma w Mszczonowie, Chorzowie i najnowsza, powstała w Olszowej” – mówi Jacek Góraczyński, dyrektor
68
©Cadbury Wedel
Nowe warunki niepewnej rzeczywistości gospodarczej determinują powściągliwe zachowania firm, jako uczestników rynku, nie pozostają także bez wpływu na postawy konsumentów. Eksperci twierdzą, że czas dobrobytu nie służy innowacyjności i rozwojowi biznesu, lecz paradoksalnie, właśnie w okresie kryzysu przedsiębiorcy, poszukując nowych rozwiązań, optymalizują procesy, zwiększają efektywność działań i prowadzą najlepsze kampanie.
ds. rozwoju CAF i CMF z FM Logistic. Usługi co-packingu obejmują indywidualny serwis dla każdego klienta: od przyjęcia półproduktu (bigbag) do spakowania produktu gotowego. W ramach tej usługi mogą być wykonywane zarówno pierwotne procesy napełniania opakowań, według określonych przez klienta gramatur (Ingredient to Food), procedury liczenia i ważenia (Food to packaging), jak i przepakowywanie gotowych jednostek konsumenckich i ich łączenie w zestawy promocyjne (Packaging to packaging). „Współpraca z klientami w ramach outsourcingu co-packingu może mieć różny stopień zaawansowania w zależności od potrzeb danej organizacji. Począwszy od pakowania produktów w zestawach, a skończywszy na budowie dedykowanej platformy i przygotowaniu całego łańcucha dostaw. W budowaniu swojej strategii rynkowej kładziemy ogromny nacisk na tworzenie wartości dodanej do podstawowych usług, tak by nasi klienci byli możliwie najbardziej odciążeni i mogli zajmować się swoim core businessem” – dodaje Jacek Góraczyński. - „Najlepszym dowodem na to, że ten sposób realizacji biznesu jest w czasach kryzysu odpowiedzią na potrzeby klientów, może być nasz ostatni projekt budowy platformy w Olszowej na potrzeby realizacji co-packingu i co-manufacturingu naszego klienta - firmy Cadbury”. Od 2003 roku, Cadbury Wedel w zakresie magazynowania i transportu korzysta z usług operatora logistycznego FM Logistic i platformy zlokalizowanej w Mszczonowie. Od ponad 10 lat FM Logistic jest bowiem partnerem Cadbury we Francji, gdzie realizuje usługi pakowania gum. Strategia polskiego zakładu Cadbury zakłada maksymalną koncentrację na produkcji i sprzedaży swoich towarów, dlatego też firma zdecydowała się dostosować pakowanie gum wyprodukowanych w nowej fabryce w Skarbimierzu (mającej dostarczać towary do większej części Europy) do potrzeb każdego z rynków (różne brandy, pakowanie etc.). W celu ograniczenia transportu i zaoferowania tej usługi firmie Cadbury, FM Logistic zakupiło 20 h ziemi zlokalizowanej blisko fabryki Cadbury i zbudowało platformę w Olszowej (Strzelce Opolskie), przeznaczoną do obsługi klientów z branży FMCG. Pierwsze opakowanie gum zostało wyprodukowane zgodnie z planem 20 listopada 2008 roku. Początkowo z platformy dostarczane będzie kilkaset milionów opakowań w roku, w kilku różnych formatach pudełek. Cały transfer produkcji Cadbury z Francji do Polski zakończył się w lipcu 2009 r.
Packaging Polska 09/09
Pakujesz produkty luzem do opakowań zbiorczych wyłożonych folią?
Mamy dla Ciebie kompletne rozwiązania
Zalety urządzenia formującego i wkładającego worki do opakowań zbiorczych – FLEXIM-21 WYSOKA WYDAJNOŚĆ
WORKI TWORZONE Z RĘKAWA
■ do 20 opakowań/minutę, dzięki zastosowaniu technologii silników krokowych
■ 2000 worków z jednej rolki dla maksymalnej autonomii pracy
■ łatwa zmina formatu z jednego wymiaru opakowania na inny
■ tańsze od gotowych worków ■ folia PE od grubości 12μm
OPTYMALNA HIGIENA ■ wykonanie kompletnie w stali nierdzewnej ■ całkowita ochrona produktu przed kurzem, insektami, wilgocią
Pattyn Packing Lines nv Hoge Hul 4-6-8 8000 Brugge Belgium Tel. +32 (0)50 45 04 80 Fax +32 (0)50 31 46 76 info@pattyn.com www.pattyn.com
ŚWIAT PAKOWANIA BEZ OGRANICZEŃ
SPOLEX Sp. z o.o. ul. Morszyńska 37 02-917 Warszawa Tel. +48 22 858 04 98 Fax +48 22 842 98 93 biuro@spolex.com www.spolex.pl
SYSTEMY PAKUJĄCE
©Click Pack
Prostota, dobra ekspozycja dołączanego produktu, doskonała jakość oraz idealny rozmiar, by opakowanie nie zabierało zbyt wiele miejsca na drogiej półce sklepowej – to główne założenia przy realizacji usług co-packingowych jakie stosuje firma CLICK PACK – producent prezentowanych rozwiązań.
Opakowanie trójkątne Bols - po wyjęciu butelki ze środka opakowanie pełni rolę kalendarza na biurko.
Opakowanie promocyjne Bombay Sapphire – jego boki po połamaniu stają się sześcioma podkładkami pod drinki.
ny w Met-Diet Laboratories Incorporated w Plymouth wie jakie konsekwencje grożą, jeśli nie ma wzajemnego zaufania i dokładnie ustalonych warunków umowy. Met-Diet na długi czas związało się z firmą, która opakowywała proszkowane zupki dla rynku zdrowej żywności, ale relacje w pewnym momencie popsuły się. Powodem było wykorzystanie i zmiana formuł Met-Diet bez ich zgody, co doprowadziło do zerwania umowy. Lindeboom z kolei mówi, że jego doświadczenia przez długi czas miały charakter pozytywny, lecz niestety zmieniło się to z powodu braku konkretnych ustaleń na przyszłość.– „Zawsze powinno się obliczać koszty, dbać o to, kto zarządza inwentarzem, wiedzieć jak długo potrwa wywindowanie interesu. Pewne pytania po prostu należy zadawać z góry”.
70
©Click Pack
©Click Pack
Opakowanie kartonowe Sobieski Vodka innowacyjny onpack - z napojem energetycznym King to przykład odejścia od opakowań wymagających zastosowania przezroczystego okienka. Zamiast okienka jest termoformowana wytłoczka, która utrzymuje oba napoje energetyczne.
zKolej koproducenta Jednym z największych wyzwań stojących przed producentem jest przejęcie od sprzedawcy istniejącej formuły opakowaniowej i zaadaptowanie jej do istniejącego parku maszynowego. Kim Hipsher, dyrektor usług technologicznych w Pacific Fruit Processors w Southgate (Kalifornia) mówi, że rzadko zdarza się, aby formuła przystawała do możliwości zakładu fabrycznego i spełniała wszystkie wymagania: „Nawet gdy na-
Packaging Polska 09/09
©Click Pack
pisano ją dokładnie, przy wyliczeniu wszystkich możliwości, kończymy na dopracowywaniu jej. Podczas 20 lat mojej pracy nie zdarzyło mi się, aby ktoś dostarczył mi formułę, która bez zarzutów działałaby w produkcji”. W tego typu porozumieniach, to zazwyczaj sprzedawca ustala kształt produktu i specyfikacje składników. Bruce Spurlock, krajowy menadżer sprzedaży dla Mrs. Clark’s Foods – wytwórcy soków i dressingów w Ankeny zapewnia: „Zawsze korzystamy z precyzyjnych specyfikacji, dostarczonych nam przez klienta. Zlecający mogą współpracować z nami według naszych zaleceń, ale to oni zawsze mają ostatnie słowo”. Ta sama zasada dotyczy procedur testowania kontroli jakości – większość wytwórców będzie sprawdzała i monitorowała produkty w taki sposób, jaki wskażą im ich klienci. Jeśli nie posiadają oni opracowanych zasad kontroli jakości, koproducent opakowaniowy – w drodze wyjątku – pomaga przy ustalaniu właściwych metod testowych. Procedury audytowe również zależą od wymagań klienta. Spurlock mówi: „Jeśli zachodzą jakieś szczególne okoliczności, niektórych z naszych klientów widzimy tylko raz na miesiąc; raz na rok – dla bardziej oficjalnego audytu. Wszystko zależy od rozmiaru firmy – część z nich posiada więcej specjalistów od wdrażania systemów jakości (Qu-
09/09 Packaging Polska
Wysokiej jakości blister stworzony dla pułapki na muszki dla firmy Terro.
© FM Logistic
SYSTEMY PAKUJĄCE
FM Logistic jest w stanie prowadzić działania co-packingowe dla rozmaitych produktów (np.: cukierki, gumy, czekolada), umieszczanych w bardzo różnych opakowaniach (np.: pudełka zetklik, buteleczki plastikowe, torebki, flowpaki, pudełka metalowe czy pudełka „mieszane”).
Wszystko w co-packingu zależy od stopnia zaufania współpracowników, warunków umowy, poziomu technologicznego – tylko w ten sposób koprodukcja może przetrwać i przynosić zyski.
72
ality Assurance) niż my. Dla niektórych, mniejszych przedsiębiorstw my stajemy się ich QA”. Stosunek wspólników w co-packingu bywa skrajnie różny w kwestii prawa do własności formuły produkcji opakowania, szczególnie jeśli mowa o potrzebie stworzenia solidnego porozumienia. Niektórzy z wytwórców wierzą, że jeśli odrobinę zmienią formułę, to ta stanie się ich własnością. Pozostali uważają, że nie ma znaczenia, jak bardzo zmodyfikują produkt – i tak sprzedawca zachowuje wszystkie prawa do obecnej formuły. Strony umowy powinny także zawrzeć w piśmie szczegóły dotyczące rozwiązania kontraktu – głównie dotyczące tego, co stanie się z gotowym produktem i składowymi inwentarza, gdy wyrób zostanie wycofany z rynku. Co-packing to z reguły mało ryzykowny (z ekonomicznego punktu widzenia), lecz wysoko-nakładowy biznes. Wytwórcy zazwyczaj wskazują na 5-15 proc. wzrost kosztów produkcji, gdy sprzedają handlowcom gotowe dobra. Niektórzy producenci w ogóle nie zarabiają na co-packingu, ale korzystają z niego, by podnieść swoje kompetencje. Spurlock wyjaśnia: „Co-packing pozwala nam wypełnić przez większą część czasu nasze linie i zająć naszych ludzi, z ilościami, na które możemy sobie pozwolić, co redukuje nasze ogólne koszty”. Ograniczenia te zostawiają niewielkie pole do błędów, jeśli jednak coś pójdzie nie tak – produkcja zwolni lub ciężarówki nie przybędą na czas – pieniądze przepadną. Zapytany o podsumowanie natury sukcesywnego porozumienia co-packingowego, Spurlock udziela następującej rady: „Tu idzie nie tylko o pieniądze. To kwestia partnerskich relacji, jakości świadczonych usług, ułatwiania pewnych spraw klientowi. Oni tak naprawdę nie chcą przychodzić i patrzeć, jak każdego dnia produkujesz jedzenie i opakowania – oni chcą usiąść i pozwolić to zrobić tobie”. z
Packaging Polska 09/09
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zRozwój pewnego wynalazku
Doypack i spółka Wynaleziona w 1962 roku przez Louisa Doyena, prezesa firmy Thimonnier, forma opakowaniowa doypack została stworzona głównie z myślą o sokach owocowych i oliwach. Od tamtego czasu przeszła wiele metamorfoz. Wielokrotnie udoskonalano i dopasowywano jej kształt dla potrzeb produktów i ich bardziej komfortowego użytkowania… W ten sposób doypack znalazł również zastosowanie poza branżą soków i oliw.
O
pakowanie to stało się właściwie osobną kategorią, do której obecnie zaliczamy wszystkie jego pochodne, czyli niektóre pouche, tak zwane pillow-bagi, stand-up-bagi czy inne aplikacje występujące w formie podobnej do tej, którą stworzył Doyen („w stylu Doyena”). Warto dodać, że mamy tu również do czynienia z wielością zamknięć i kształtów. Szczególnie dużo innowacji w tym zakresie pojawiło się w przeciągu ostatnich dwóch lat. Jak w wielu innych przypadkach, wygoda stanowi tu klucz do wdrażania nowych produktów opakowaniowych.
Doypack to wygodna alternatywa opakowaniowa dla produktów spożywczych, ogrodniczych czy środków chemicznych. Dzięki innowacjom, wynaleziona w 1962 roku lekka forma paczki ma coraz szersze zastosowanie w przemyśle.
74
z Wszystkie drogi prowadzą do doypacka Doypacki, mimo swojego wczesnego „debiutu rynkowego”, dopiero stają się popularnym rozwiązaniem opakowaniowym.
Packaging Polska 09/09
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
Korek z nakrętką umożliwia wielokrotne otwieranie i zamykanie, a oprócz tego ułatwia dozowanie zawartości. Dlatego doypacki opakowują zarówno produkty spożywcze, jak i chemiczne – głównie używane w gospodarstwie domowym. Konsumenci coraz chętniej sięgają po artykuły w takiej postaci ze względu na ich wagę i cenę; doypacki stanowią tańszą alternatywę dla plastikowych butelek czy też kartonów. Coraz częściej producenci przekonują się i przełamują własną niechęć do tej formy, ufając w bezpieczeństwo transportu i możliwość zaoszczędzenia na jego kosztach, również z uwagi na ponowne napełnianie doypacków. To stawia te pojemniki wyjątkowo wysoko w rankingu opakowań, zwłaszcza przy wzięciu pod uwagę kwestii ekologicznych i ekonomicznych. Dodatkowo dział doypacków bezustannie zasilają wprowadzane przez przedsiębiorców innowacje, dotyczące tak technologii wytwarzania opakowań giętkich, jak i kształtu bądź wykończeń.
©Mx3 © Heinz, Alcan Packaging
Posiłki spożywane w domach nie tracą na popularności, ale zmiana zachowań konsumenckich na bardziej aktywne prowadzi do wzrostu sprzedaży mrożonek. Jak jednak rynkowy debiutant może zaistnieć w przepełnionym sektorze produktów? Właśnie dla dań podgrzewanych na patelni, firma T.G.I. Friday’s wykorzystała stojący pouch w stylu Doyena, który oferuje mnóstwo przestrzeni billboardowej do pokazania potrawy oraz logotypu. Opakowanie wyrobu pozwala – przy możliwości zamieszczenia dużej ilości produktu – na zaoszczędzenie miejsca zajmowanego w lodówce, co powinno przypaść do gustu rodzinom wspólnie spożywającym domowe posiłki. Opakowanie to powstało przy współpracy północnoamerykańskiego oddziału Heinz oraz Alcan Packaging. Warto dodać, że doypack zawiera jeszcze wewnętrzne torebeczki ze składnikami, których można użyć bądź zostawić na późniejszą chwilę. Rick Parysek, inżynier do spraw opakowań w Heinz podsumowuje: „Udało nam się otrzymać pojemnik, który przyciąga wyglądem konsumentów i daje im obietnicę smakowitych posiłków”.
Z doypacków korzysta coraz więcej przetwórców branży spożywczej w Polsce. Korkowane opakowania sosów Winiary to jeden z rozlicznych tego dowodów.
© PlastMoroz
zBistro z lodówki
zCzysta wygoda Przedsiębiorstwo Pactiv we współpracy z firmą Bischof & Klein, pomogło producentowi karmy dla zwierząt wdrożyć system zamknięć Slide-Rite w ich doypackach. Marka Eukanuba, oferująca karmę dla psów z wyższej półki, zdecydowała się opakować swoje produkty w plastikowe worki z zamkiem suwakowym od Pactiv. Daniel Minney z Eukanuba Europe mówi: „Jesteśmy przekonani, że suwak zapewni naszym klientom sporo korzyści. Za jednym pociągnięciem
09/09 Packaging Polska
Foliowany doypack od PlastMoroz z wentylem to alternatywa dla opakowań kapusty kwaszonej.
Mrożonka w doypacku od firmy T.G.I. Friday's pozwala zaoszczędzić w lodówce miejsce.
75
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
© PlastMoroz
Doypack z wentylem pozwala produktom spożywczym – jak makaron czy kawa ziarnista – zachować świeżość.
zDoyen po polsku
© Pactiv
Dzięki strukturze czyszczącej w zamknięciu doypacka karmy dla psów klient zyskuje pewność, że produkt zachowa świeżość na dłuższy czas. Dzięki szczelnemu zamknięciu pokarm nie jest narażony na wysypanie się z opakowania.
© PlastMoroz
Zamek strunowy znajduje zastosowanie głównie w opakowaniach produktów sypkich, takich jak przyprawy, herbaty czy nasiona do sadzenia.
76
właściciel psa może otwierać i zamykać doypack po kilka razy. Dzięki zamkowi Slide-Rite jedzenie zachowuje świeżość i aromat przez dłuższy okres czasu niż w przypadku standardowych worków. Poza tym ten typ zamknięcia pomaga utrzymać czystość – element czyszczący suwaka usuwa resztki, które mogą utknąć w prowadnicy zamknięcia”. Torby Eukanuby na rynek europejski produkowane są w fabrykach Bischof & Klein, a napełniane w zakładach Procter & Gamble w Holandii.
W Polsce doypacki to ciągle rzadkość – jednak w porównaniu do ostatnich lat, forma ta zyskuje na popularności. Jednym z większych producentów doypacków na naszym rynku jest firma Coffee Service, która dostarcza opakowania giętkie głównie dla przemysłu spożywczego – zwłaszcza do herbat i kaw (wytwarza doypacki dla takich marek jak Inka czy Gurmans), a w swoim asortymencie ma także opakowania dwukomorowe. Wśród rodzimych przedsiębiorstw, które wykonują doypacki, znajduje się również Profil Group. Firma, oprócz standardowych opakowań tego typu, oferuje również doypacki z zamknięciem korkowym bądź też strunowym, a także pojemniki o wybranym kształcie, na przykład ze specjalnym uchwytem, ułatwiającym przenoszenie produktu oraz jego dozowanie. Kolejnym przedsiębiorstwem jest PlastMoroz. Produkuje ono doypacki w szerokościach: od 50 do 590 mm, wraz z zamkiem strunowym albo taśmowym, wycięciem na dłoń, euro-zawieszką, nacięciami ułatwiającymi otwarcie (typu easy-open) czy zaworem oddychającym. Ten ostatni pozwala odprowadzić nadmiar gazu z opakowania, jak to się ma w przypadku kawy ziarnistej czy kapusty kwaszonej. Przedstawione rozwiązania mogą zostać zastosowane również w innych aplikacjach PlastMoroz – pillow-bagach czy stand-upbagach. Ponadto firma, jako jedna z niewielu na rynku krajowym, oferuje opakowanie typu Stabilo, wykonane z czterech oddzielnych użytków, połączonych w jednym pojemniku. z
Packaging Polska 09/09
DESIGN I MARKETING
perfekcji
zPOPAI Awards 2009
Bliżej
POPAI (The Global Association for Marketing at-Retail) to międzynarodowe stowarzyszenie, o historii sięgającej 1936 roku, wywodzące się ze Stanów Zjednoczonych. Sam skrót pochodzi od wcześniejszej nazwy instytutu, The Point of Purchase Advertising Institute. POPAI stanowi, jak do tej pory, jedyną na świecie globalną organizację (45 krajów członkowskich), dedykowaną branży marketingu handlowego, dysponującą 20 niezależnymi oddziałami i siedzibą w Waszyngtonie.
O
bok American Marketing Association (AMA) czy Chartered Institute of Marketing (CIM), POPAI to obecnie jedna z najstarszych i najbardziej renomowanych branżowych organizacji światowego marketingu. Do znanych członków należą Caterpillar, Coca Cola, Energizer, Kelloggs, Microsoft, Pepsi-Cola czy sieć Wal Mart. Oddziały POPAI – poza Polską – działają jeszcze w takich krajach jak: Kanada, USA, Meksyk, Brazylia, Argentyna, RPA, Belgia, Dania, Norwegia, Finlandia, Szwecja, Czechy, Słowacja, Francja, Niemcy, Austria, Szwajcaria, Węgry, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Irlandia, Rosja, Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Australia, Japonia czy Indie.
zDokąd i dlaczego? Za główny cel POPAI stawia sobie wypracowywanie światowych standardów dotyczących trade marketingu, a także prowadzenie projektów badawczych, edukacyjnych i promocyjnych. Ponadto jest organizatorem konkursów (POPAI Awards) – na najlepsze rozwiązania promocyjne w miejscu sprzedaży, nazywane „Oskarami P.O.S”.
zNa gruncie polskim
©POPAI
POPAI, oprócz 3 nagród za najlepsze prace w konkursie POPAI Awards, przyznaje wyróżnienia w 14 kategoriach głównych i 5 specjalnych.
78
Polski oddział POPAI powstał w listopadzie 2007 roku na mocy umowy międzynarodowej zawartej w USA pomiędzy POPAI The Global Association for Marketing at-Retail, a Joanną i Jackiem Kotarbińskimi – właścicielami magazynu Trade Marketer i inicjatorami projektu. Umowa określa wyłączność reprezentowania organizacji na rynku polskim przez Stowarzyszenie POPAI Poland. Konkurs POPAI Poland Awards zorganizowano w Polsce po raz pierwszy w lutym 2008 roku – w tym czasie ukonstytuowała się również Rada POPAI Poland, w skład której we-
Packaging Polska 09/09
DESIGN I MARKETING
szli właściciele i zarządzający firmami P.O.S i digital signage. Pod koniec ubiegłego roku Stowarzyszenie uzyskało natomiast osobowość prawną i zostało wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego. Do tegorocznej edycji konkursu zgłoszono łącznie 50 rozwiązań – to najlepszy jak dotąd wynik na terenie naszego kraju. Jury w składzie: Karolina Liberka (Marketing w Praktyce), Iwona Ryszkowska (Vistula Group), Katarzyna Dragović (Szkoła Mistrzów Reklamy Akademia L. Koźmińskiego), Gabriela Żółtaniecka (Mango), Dagmara Dłużniewska (Inquiry), Julia Izmałkowa (Izmałkowa Consulting), Jacek Szlak (Marketing przy Kawie), Leszek Stafiej (STAFIEJ & Partnerzy), Artur Wójcik (Makro Cash & Carrry), Witold Borowik (Johnson & Johnson), Michał Błaszczyk (Wyborowa S.A.), Andrzej Wowk (Kompania Piwowarska), Jacek Telega (Grupa Kolastyna), Marek Kłopotowski (Media Planet), Roman Szymanda (expert category management) oraz Joanna Kotarbińska (POPAI Poland, magazyn Trade Marketer – Przewodnicząca Jury) ogłosiło wyniki podczas I Międzynarodowego Kongresu Trade Marketingu, który odbył się 2728 maja bieżącego roku w Warszawie. z
Naddane opakowanie P.O.S., w innych krajach P.O.S. M. (Point Of Sales Materials), w Stanach Zjednoczonych P.O.P. (Point Of Purchase) odnoszą się z reguły do tego samego pojęcia – materiałów wspierających sprzedaż. Dzielą się one na trwałe i miękkie, Przez te drugie określa się przede wszystkim tańsze rozwiązania bazujące na papierze, natomiast do twardych zalicza się kasetony, regały – wykonane z plastiku, metalu bądź innego rodzaju trwałych tworzyw. Obecnie displaye stają się coraz silniejszą podporą marketingu i - podobnie jak opakowania – wspierają sprzedaż oraz wzmacniają wizerunek firm i marek, tworząc z pojemnikami czy butelkami spójną jedność. Do P.O.S. zaliczane są również stojaki na ulotki, naklejki, wobblery (ruchome reklamy, przytwierdzane do półek), naklejki, hangery (wiszące materiały zawierające logo produktu), makiety, stanowiska, lightboxy czy infokioski – interaktywne punkty, zaopatrzone w komputer z ekranem dotykowym. POPAI, jako najstarsza i największa branżowa organizacja, zrzeszająca na świecie przedsiębiorstwa zajmujące się P.O.S., co roku wybiera najlepsze realizacje spośród tego typu rozwiązań – w tym także displaye, które można potraktować jako opakowania zastępujące sklepowe półki i mające swój udział w brandingu. Zwycięzcy polskiej, tegorocznej edycji konkursu dowiedli, że nie zostajemy wcale daleko za peletonem w projektowaniu i produkcji displayów. Na łamach naszego magazynu prezentujemy triumfatorów tego najważniejszego w krajowej branży P.O.S. konkursu.
09/09 Packaging Polska
79
DESIGN I MARKETING
80
Packaging Polska 09/09
DESIGN I MARKETING
09/09 Packaging Polska
81
DESIGN I MARKETING
82
Packaging Polska 09/09
DESIGN I MARKETING
09/09 Packaging Polska
83
DESIGN I MARKETING
Zwycięzcy kategorii specjalnych
84
Packaging Polska 09/09
Konkurs na najlepsze opakowanie roku
Perły wśród opakowań
IV edycja!
Opakowania i projekty mogą
Opakowania i projekty mogą
zgłaszać projektanci, producenci,
zgłaszać studenci i absolwenci
odbiorcy opakowań
szkół/uczelni, których profil
(razem lub osobno).
związany jest z projektowaniem opakowań i wzornictwem przemysłowym.
Zgłoszenia do 26 lutego 2010 r. Nowa edycja - nowe reguły!
Ogłaszamy konkurs na najlepsze opakowanie roku dla dowolnego produktu. Poszukujemy również pereł wśród opakowań w kategoriach dedykowanych.
Zapraszamy do udziału! Szczególy, regulamin i ankieta zgłoszeniowa znajdują się na stronie Konkursu, w nowej odsłonie:
www.artofpackaging.pl
DESIGN I MARKETING
zW jak Wódka. W jak Wyborowa
Bez repetowania „Wśród trzech najważniejszych odkryć ubiegłego stulecia wymieniłbym: blues, kubizm i polską wódkę” – Pablo Picasso. Wyborowa to jeden z niewielu produktów, który na światowym rynku kojarzy się z Polską. Nie da się ukryć, że należy do jednej z najlepiej rozpoznawalnych narodowych marek wódek czystych. Uważa się ją także za jedyny polski wyrób, który zrobił tak spektakularną, międzynarodową karierę. Dziś wódka obecna jest na 91 rynkach. Marcin Fajerski
R
estrykcyjne podejście do procesu produkcji ma odróżniać Wyborową od innych tego typu trunków, których wytwórcy często decydują się na produkcję pod jedną marką w różnych regionach świata. Nic dziwnego zatem, że wielu projektantów i designerów opakowań tworzy dla Wyborowej wzory oddające smak wódki i jej charakter. Korzenie wódki sięgają 1832 roku, kiedy to w Poznaniu Hartwig Kantorowicz wybudował jedną z najnowocześniejszych destylarni w Polsce. W tym samym roku polska gazeta „Izys Polska, czyli Dziennik Umiejętności, Wynalazków, Kunsztów i Rękodzieł” zaoferowała wysoką nagrodę dla osoby, która wytworzy wódkę na tyle delikatną w smaku, aby pić ją czystą. Kiedy Kantorowicz zaprezentował swój alkohol, jury okrzyknęło wódkę „wyborową” i uznało za najlepszą w Polsce. W 1933 roku rozpoczął się eksport Wyborowej poza granice naszego kraju. W latach 60. trunek serwowano już na wielkich przyjęciach – delektowali się nią Yves Saint Laurent, Juliette Gréco czy Charles Aznavour. W Rzymie powstał bar przy Piazza Navona, w którym poznańską wódkę pito w kieliszkach Rinaldi w kształcie menzurki, a przed podaniem mrożono je w naczyniu z kruszonym lodem. Warto dodać, że w latach 2004-2005 była serwowana na przyjęciu z okazji rozdania Oscarów.
© Wyborowa
zW klubie milionerów
86
Miejskie orzeźwienie – morska, „splashowa” Wyborowa promuje zanurzanie się w tętniące arterie wielkich metropolii.
Wódka Wyborowa znajduje się obecnie w czołówce najlepiej sprzedających się wódek czystych na takich rynkach jak: Francja, Włochy, Meksyk, Wielka Brytania, Kanada czy Szwajcaria. Od wielu lat należy też do Klubu Milionerów – marek alkoholi, których sprzedaż na świecie przekroczyła milion skrzynek 9 l. Ranking Millionaires 2009 Drinks International podaje, że Wyborowa zajęła pierwsze miejsce w kategorii „Najszybciej rosnące marki międzynarodowe”, wyprzedzając Smirnoff czy Eristoff.
zOpakowanie Wyborowa jako towar mogący poszczycić się już od momentu wejścia na rynek rozlicznymi sukcesami i jako wyrób eksporto-
Packaging Polska 09/09
DESIGN I MARKETING
© Wyborowa
Marka czystej wódki, której produkcję zainicjowano już w 1832 roku, wielokrotnie zmieniała opakowaniowe formy z lepszym bądź gorszym skutkiem. Zaczęło się od grubościennej, niby-zmrożonej karafki, a skończyło na kształcie nowoczesnym, prostym, dość uniwersalnym, ale nie pozbawionym wyrazu.
09/09 Packaging Polska
© Wyborowa
wany do wielu krajów, nie potrzebowała wsparcia dodatkowymi działaniami promocyjnymi. Strategie sprzedaży i percepcja marek uległy jednak zmianom, w siłę urosła także konkurencja – właśnie dzięki zastosowaniu innowacyjnych bądź ciekawych wzorów opakowaniowych i promocji, na przykład poprzez P.O.S czy Internet. Działania PR, relaunch opakowania, oferty mix, inne formy promocji i reklamy stały się niezbędnym narzędziem sprzedaży. Pernod Ricard, który wykupił markę od Polmosu, postawił wszystko na jedną kartę i – jak się okazało – trud się opłacił. Wygląd opakowania wódki stanowi obecnie dobry przykład, jak za pomocą nieskomplikowanych, ale szykownych kształtów przemówić do konsumenckich gustów. Butelka Wyborowej to wzór, który komunikuje markową wartość, podobnie jak w przypadku Absoluta. Co jakiś czas, nie rzucającą się w oczy szatę graficzną, przełamuje pomysłowy sleeve bądź nadruk. Interesującym wydarzeniem było wypuszczenie na rynek w 2007 roku luksusowej wódki Wyborowej – Exquisite. Butelkę tego trunku z kategorii Super Premium zaprojektował Frank Gehry – jeden z najsławniejszych architektów na świecie, wyznawca dekonstruktywizmu, autor takich projektów jak Guggenheim Museum w Bilbao i Walt Disney Concert Hall w Los Angeles. Zaangażowanie sławnej i docenianej osobistości świata projektowania do aplikacji opakowaniowej bardzo przysłużyło się Wyborowej. Jej nowe opakowanie zdobyło najwyższe noty w rankingu butelkowym amerykańskiego Forbesa. Ekskluzywna
© Wyborowa
Niegdyś należąca do Polmosu marka stała się własnością koncernu Pernod Ricard, będącego właścicielem wielu słynnych trunków.
87
© Frank Gehry
DESIGN I MARKETING
Architektura stała się silną inspiracją dla… opakowania. Gehry Tower w Kanadzie czy butelka Exquisite – piękno ma wymiar uniwersalny.
Butelka Wyborowej zaprojektowana przez znanego amerykańskiego designera i artysty Kevina Leunga.
© Wyborowa
Wyborowa Exquisite – jej opakowanie zaprojektował urodzony w Toronto i mieszkający w Stanach architekt Frank Gehry, autor między innymi Gehry Tower w Hannowerze.
88
© Wyborowa
© Wyborowa
„wartość dodana produktu” (jak powiadano) stała się dziełem sztuki, podobnym do Gehry Tower w Hannowerze. Jedną z ostatnich promocji marki, która podkreślała międzynarodowy charakter Wyborowej, była kampania Splash – obejmująca kolekcjonerską, limitowaną edycję opakowań. Butelka tym razem została ubrana w specjalny sleeve, występujący w 3 wersjach – Puls Tokio, Zakręcony Londyn i Wibracje Rio de Janeiro. z
Packaging Polska 09/09
FELIETON
zPod lupą, czyli okiem krytyka…
Dodaj idola, odejmij prestiż
K
iedy nie sięgałem jeszcze kredensu, rozwijałem w sobie zainteresowania, na jakie mógł sobie pozwolić każdy przeciętny, ośmioletni podlotek, wychowujący się w jednym z wielu podmiejskich bloków. Przekrzykiwałem się wraz z moimi buńczucznymi osiedlowymi kolegami, że Bruce Lee z pewnością pokonałby Van Damme’a, a Batman unicestwiłby obu naraz i że sprytny Superman rządzi niepodzielnie na panteonie super-me-
90
ga-bohaterów i każdemu sprałby skórę, mimo że nosi majtki na kombinezonie – wbrew powszechnie panującym trendom. Kwitł handel notesikowymi karteczkami z Królem Lwem i obrazkami z gumy Turbo – z samochodami, na jakie zapewne nigdy nie będzie stać żadnego z nas. Dodałbym do tego przylepne tatuaże, naklejki z He-manem, Batmanem i naturalnie jajeczka z niespodziankami. Wszystko podporządkowane dziecięcej pop-kulturze i – co tu dużo dodawać – światu zachodniemu, jakiemu to pragnie hołdować każdy dzieciak ze skłonnościami kolekcjonerskimi. Te gadżety, dodatki, elementy chowanych przed mamami zbiorków można było znaleźć w opakowaniach gum do żucia, chipsów, przysmaków, słodyczy, a nawet na etykietach specjalnych oranżad. W dobie kablówek i Internetu każda marka przegra z towarem posiadającym wizerunek Hannah Montana, Czesia i spóły, nowego bat-mobilu na etykiecie. Liczy się lans, a każdy nastolatek zrobi wiele, aby być na topie – nawet jeśli miałby zniżyć się do szpanowania przed rówieśnikami torebką z chrupkami, noszącymi nadruk Harry’ego Pottera czy króla Aragorna. Ta strategia handlowa sięga teraz nieco dalej – limitowana edycja Coca-Coli z Jamesem Bondem na froncie opakowania to jeszcze nic. Folia do lodów z wizerunkiem niepokonanego 007 to dopiero dowód daleko posuniętej desperacji sprzedaży, a w środku… owocowy, zimny agent Jej Królewskiej Mości. Branding wiele ma twarzy, ale jeszcze z tak niesmacznym jego obliczem nie miałem doświadczenia. To już nie chodzi o zachęcanie rodziców do zakupywania torebeczek Cheetosów, bo pantera Chester fajnie prezentuje się na opakowaniu – bo króliczek, bo pies, bo wydra i coś na kształt świdra. Tu idzie o epatowanie spektakularnością idoli wobec starszych konsumentów. Czy perfum bez sleeve’a z mało dyskretnym logo Playboya sprzedałby się tak dobrze? – Nikt by o nim nie słyszał. Marka przestała dawno już być marką – to boli, wiem… To „psycholodzy tłumów”, jak James Dean, Micheal Jordan czy nie daj Boże Dodalo-nergal się nią stają i to oni wpływają na zapotrzebowanie. Opakowanie, produkt – same swoją popularność spalą. z Obserwator
Packaging Polska 09/09
Opakowanie to integralna część sukcesu Twojego produktu - od sprawnego zapakowania do opłacalnej dystrybucji, od odzwierciedlenia wizerunku marki do zachęcenia konsumenta do wypróbowania produktu, od utrzymania jakości do dostarczenia konsumentowi pełnego komfortu. Jest to zasadnicza część życia Twojego produktu oraz stały element życia Twoich klientów. Dlatego tak właśnie projektujemy nasze opakowania – z myślą o Twoim życiu.
EUROPEJSKI LIDER W ZAKRESIE OPAKOWAŃ
t +48 (0) 61 8496 400 e info@rpc-bebo.pl w www.rpc-bebo.pl • Lub skontaktuj się z lokalnym przedstawicielem Wszelkie marki oraz nazwy produktów są znakami towarowymi lub zarejestrowanymi znakami towarowymi zastrzeżonymi dla ich indywidualnych właścicieli. ©2009 RPC Containers. Wszelkie prawa zastrzeżone.
SZTYWNYCH Z TWORZYW SZTUCZNYCH