A4 GUTEN TAG by Pami Bami

GUTEN TAG สวัสดีเยอรมนี

เขียนโดย พิสูจน์อักษร ออกแบบจัดรูปเล่ม ISBN

Ogiwatanabe (นามปากกา) Bon8 Creative วชิราภรณ์ วิทย์ประเสริฐกุล 123-456-12345-1-1

จัดท�ำโดย

Bon8 Creative www.bon8creative.com/

สงวนลิ ข สิ ท ธิ์ ฉ บั บ ภาษาไทยเล่ ม นี้ ต ามพระราชบั ญ ญั ติ ลิ ข สิ ท ธิ์ พ.ศ. 2552 โดยบริ ษั ท บอนด์ ครี เ อที ฟ จ� ำ กั ด ห้ามลอกเลียนแบบไม่ว่าส่วนใดส่วนหนึ่งของหนังสือเล่มนี้ นอกจากจะได้รับอนุญาตจากผู้จัดท�ำ

ค�ำน�ำ

วาตานาเบะใช้เวลากว่า 10 ปี เพื่อรวบรวมการเดินทางเพื่อค้นคว้ารูปแบบประวัติศาสตร์ ทั้งในแง่มุมของวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม การเมืองและวิวัฒนาการ ผ่านแหล่งเรียนรู้ทาง เทคโนโลยีและนวัตกรรม รวมถึงประวัติศาสตร์การเมือง สงครามและภูมิศาสตร์ เพื่อถ่ายทอดไปยัง สังคม ชุมชนและประเทศได้ใช้เป็นแนวทางศึกษาการรังสรรค์ การส่งต่อและการภัณฑารักษ์ เพือ่ แสดงถึง ประวัติศาสตร์ 4,000 ปีที่มีการบันทึกทั้งในรูปแบบอักษรโบราณ ประวัติศาสตร์โบราณ การเดินทาง แบบโบราณ รถยนต์ การเดินเรือ การบินและการท่องอวกาศ รวมถึงความเข้าใจก�ำเนิดโลกผ่านชั้นหิน ดินและทราย จากซากสัตว์โบราณและไดโนเสาร์ ตลอดจนสินค้าหรือบริการที่ได้รับการพัฒนา จนกลายมาเป็นสิง่ ของเครือ่ งใช้ในชีวติ ประจ�ำวัน ในหนังสือเล่มนีไ้ ด้กล่าวถึงความเป็นไป 4 องค์ องค์ท่ี 1 Homo Faber : The human striving for autonomy การประกอบและ การวางรากฐานแห่งอนาคต การใช้ทรัพยากรและน�ำเทคโนโลยีขนั้ ต้นมาสร้างอุตสาหกรรมจากถ่านหิน ยานยนต์ อากาศยาน จัดให้เป็น Technology level องค์ที่ 2 Homo Germanic : The thinking holy การคิดอ่านจากศาสนจักรบนฐาน ความเป็นโรมันอันศักดิส์ ทิ ธิ์ บาบิโลนเป็นรากฐานส�ำคัญของสังคม การเมืองการปกครองและอาณาจักร ที่ต้องได้มาจากการต่อสู้ จัดให้เป็น Evolution level

องค์ท่ี 3 Homo Enlightenment : The powering human การรังสรรค์เพื่อ ความสว่างไสวในอาณาจักร เรืองอ�ำนาจของมนุษย์ที่ไม่เคยมีมาก่อนความพร้อมด้านเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์และสงคราม การเมืองการปกครองที่สะท้อนความเป็นพลังอ�ำนาจของมนุษย์หลังจาก ประวัติศาสตร์ในอดีตล่มสลาย จึงมีนิยามเป็น Power level องค์ที่ 4 Homo Datax : The innovating humanoid นวั ต กรรมช่ วยค�้ ำ จุ น การส่งต่อเชือ่ มประสานเทคโนโลยีและสังคมเข้าด้วยกัน ความเป็นมนุษย์จากอนาล็อกสูโ่ ลกดิจติ อล ที่จะก้าวข้ามไปสู่ควอนตัมที่จ�ำเป็นทางรากฐาน ความเชื่อ แสงสว่าง และ X ที่แสดงถึงความตั้งใจ ขยายผลและเติบโตเป็นแบบเอ็กโพแนลเชียล จัดให้เป็น Innovation level สุดท้ายขอให้สนุกกับการเดินทางไปตามความฝันทรงคุณค่า ที่จะน�ำเป็นประโยชน์ให้ สังคม ชุมชนและประเทศได้อย่างประสบผลส�ำเร็จ

สารบัญ 10 Homo Faber

the human striving for autonomy

01 das Weltkulturerbes Völklinger Hütte, Saarbrü 010 02 Verkehrszentrum (VZ), Munich 016 03 Deutsches Museum (DM), Munich 022 04 Flugwerft Schleißheim (FWS), Munich 028 05 BMW Werk | Welt | Museum, Munich 034 06 Mercedes Benz Museum, Stuttgart 040 07 VW Werk | Auto Stadt, Wolfsburg 044 08 Stiftung AutoMuseum Volkswagen, Wolfburg

050

09 Reddot Design Museum, Essen 054 10 Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen 058

10 Homo Germanic the thinking holy

01 Pergamonmuseum, Berlin 064 02 Neue Museum, Berlin 070 03 Alte Nationalgalerie, Berlin 076 04 Römisch-Germanisches Museum, Köln

082

05 Museumsinsel, Berlin 086 06 DOM, Köln 092 07 Kölnisches Stadtmuseum, Köln

098

08 University of Köln, Köln

102

09 Heidelberg Castle, Heidelberg 106 10 Neuschwanstein, Füssen 110

10 Homo Enlightenment the powering human

01 NAZI - ZWANGSARBEIT, Berlin 116 02 Deutsches Historisches Museum, Berlin

122

03 Neue-Wache, Holocaust Memorial, and

128

Jüdisches Museum, Berlin 04 Checkpoint Charlie, Berlin Wall, Berlin 136 05 Haus der Geschichte, Bonn 142 06 Reichstag, Berlin 148 07 Historisches Museum and SPD museum, Hannover 08 Müchenstadt Museum, München

156

162

09 Viking Ship Museum (Oslo), Oslo 166 10 Museum für Naturkunde, Berlin 172

10 Homo DATax

the innovating humanoid

01 RIMOWA Museum, Köln 178 02 4711 Haus of Fragrance, Köln 184 03 Baykomm Communication Center, Levekusen

190

04 Phæno Science Center, Wolfburg 194 05 Technik Museum, Speyer 198 06 Technoseum, Mannhaim 202 07 Deutsches Technikmuseum, Berlin 206 08 Makus Farm, Schwarzwaldmilch, Höchenschwand 212 09 Schreinerei Huber Fensterbau, Höchenschwand 216 10 Fraunhofer Academy Visit MP3, München 220

07 08

09 10

01 06 02 03 04 05

01 das Weltkulturerbes Völklinger Hütte, Saarbrü 02 Verkehrszentrum (VZ), Munich 03 Deutsches Museum (DM), Munich 04 Flugwerft Schleißheim (FWS), Munich 05 BMW Werk | Welt | Museum, Munich 06 Mercedes Benz Museum, Stuttgart 07 VW Werk | Auto Stadt, Wolfsburg 08 Stiftung AutoMuseum Volkswagen, Wolfburg 09 Reddot Design Museum, Essen 10 Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen * Hauptbahnhof (Hbf), bahnhof (bf)

Homo Faber the human striving for autonomy เรื่ อ งราวของการพั ฒ นาเทคโนโลยี ต ้ น ก� ำ เนิ ด อุตสาหกรรมเหล็ก ถ่านหิน ยานยนต์ และอากาศยาน ของประเทศเยอรมนี

das Weltkulturerbes Völklinger Hütte

‘ ตึง ตึง ตึง ’ ด้านนอกนัน้ ก�ำลังมีแสงสว่างจากความร้อน และกองไฟขนาดใหญ่ เสียงเหมือนจะเป็นก้อนหินหล่นใส่สว่ นหนึง่ ของพืน้ ทีไ่ ม่อาจคาดเดาได้วา่ คือเสียงอะไร วาตานาเบะได้ตนื่ ขึน้ มา พร้อมกับจินตนาการถึงเส้นทางที่ถือว่าเป็นสิ่งใหม่ที่ไม่เคยเจอ มาก่อน เป็นครั้งแรกที่เขาได้เดินทางมาไกล 5,578.5 ไมล์ และ ไม่เคยได้สัมผัสกับน�้ำแข็งขาวๆ เย็นๆ เลย การเดินทางครั้งนี้ ได้เปิดประสบการณ์และเรียนรู้ทั้งด้านวิทยาการ วิวัฒนาการและ วัฒนธรรมของยุโรปทีช่ วนให้คดิ ถึงความสมัยใหม่ ความศิวไิ ลเซชัน่ เทคโนโลยีและสงคราม

จากสถานีรถไฟหลัก Saarbrücken Hbf ไป สถานี Völklinger bf ใช้เวลา 7 นาที แล้ว เดินต่อไปทางแม่น�้ำ Saar อีก 240 เมตร เวลาเปิด-ปิด 362 วัน 10:00 - 18:00 น. วันจันทร์ - อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 17 ยูโร Weltkulturerbe Völklinger Hütte Rathausstraße 75 – 79 66333 Völklingen

การหลงทางเป็นเหตุการณ์ปกติของวาตานาเบะ เขาขึ้นรถหลงทางอยู่หลายรอบเพราะอากาศหนาวและ ค่อนข้างมืดถึงแม้จะเป็นเวลาเทีย่ งวัน สุดท้ายเขาเดินทาง มาถึงสถานที่ที่ชื่อว่า Weltkulturerbes Völklinger Hütte ครัง้ แรกทีไ่ ด้เข้าไปชมพิพธิ ภัณฑ์ทเี่ ป็นสถานทีจ่ ริง ของอุตสาหกรรมเหล็กและถ่านหินในสมัยยุคปฏิวัติ อุตสาหกรรมครั้งที่ 2 ที่ปัจจุบันเป็น 4.0 หรือ 5.0 กันไป แล้วท�ำให้สิ่งของ, อุปกรณ์, วิธีการคิดค้นเครื่องจักร ขนาดใหญ่มาก, เตาหลอมและสายพาน ในสมัย 2.0 นัน้ มีความส�ำคัญและจ�ำเป็นมาก สถานทีแ่ ห่งนีต้ ง้ั อยูท่ เี่ มือง Saarland ชายแดนประเทศฝรั่งเศส และเป็นเมืองที่ ต้องตัดสินใจว่าจะเป็นของฝรั่งเศสหรือเยอรมนี สุดท้าย ชาวเมืองเลือกฝั่งเยอรมนี UNESCO ให้เป็นมรดกโลก ในปี 1994 และเป็นหมุดหมายส�ำคัญของเส้นทาง the European Route of Industrial Heritage ซึง่ อีกทีห่ นึง่ ที่ได้เดินทางไปคือ Essen ซึ่งจะมาชี้แจงกันต่อไป

das Weltkulturerbes Völklinger Hütte

เช้าวันอาทิตย์ในฤดูหนาวก่อนปีใหม่ เป็นช่วงเวลา ที่อากาศหนาวเย็นมากแต่พอเดินไปไหนมาไหนได้โดย ใส่เสือ้ กันหนาว 2-3 ชัน้ วาตานาเบะตัดสินใจออกเดิน ทางไปยังพื้นที่ในฝัน ที่เป็นจุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรม และเหล็กกล้าที่ใช้สร้างเศรษฐกิจ เข้าไปค้นพบว่าเขา เริ่มต้นกันแบบไหน และอะไรท�ำให้วิวัฒนาการของเขา ล�ำ้ หน้าและทันสมัย ผ่านเรือ่ งราวทีผ่ า่ นการร้อยเรียงจาก ภัณฑารักษ์และคิวเรตมาเรียบร้อย การเดินทางเริ่มต้น ไม่ ไ ด้ ง ่ า ยนั ก เพราะความคุ ้ น เคยที่ ไ ม่ ช� ำ นาญนั ก ใน การเดินทางด้วยรถไฟ วาตานาเบะ ไม่รอช้าค้นหาแผนที่ และเส้นทางเพื่อไปยังสถานที่ดังกล่าว ค่อนข้างซับซ้อน ทั้งต้องนั่งรถไฟและต่อรถบัสเพื่อไปยังที่หมาย แต่นั่น ยังไม่ใช่อุปสรรคใหญ่อะไร

Technology Level

ในปี 1930s เป็นยุคทองของการถลุงเหล็กเพื่อน�ำไปใช้ต่อในห่วงโซ่ คุณค่าน�ำไปท�ำเป็นเหล็กแท่งและใช้ในงานสร้างรางรถไฟและอาคารบ้านเรือน เตาถลุงเหล็กขนาดใหญ่ที่วาตานาเบะเคยศึกษามาในแผ่นกระดาษในหนังสือ วิทยาศาสตร์ ไม่เคยเลยสักครัง้ ทีจ่ ะได้จบั ต้องและเห็นสิง่ ทีเ่ รียกว่าของจริง นัน่ คือ ความประทับใจแรกของนักเรียนวิทยาศาสตร์ ยังมีให้ประทับใจอีกมากมายใน การเดินทางครัง้ นี้ เมือ่ เปรียบเทียบกับยุคสมัยเดียวกันในยุคทีว่ าตานาเบะเกิดมา เขาคิดได้ทนั ทีวา่ วิวฒ ั นาการและเทคโนโลยีนนั้ แตกต่างกันมาก “เราทีไ่ ม่เคยสร้าง เทคโนโลยีตั้งต้น เราเป็นแต่เพียงผู้ใช้เทคโนโลยีเท่านั้น” ความแตกต่างนี้ติดอยู่ ในใจตลอดมา แต่นี่ถือว่าโชคดีที่ได้มาเห็นกับตา กระบวนการผลิตเหล็กที่มีความซับซ้อน ที่นี่ได้ฉายให้เห็นตั้งแต่ กระบวนการแรกสุด คือการถลุงแร่เหล็กการน�ำวัตถุดิบตั้งต้นผ่านกระบวนการ หลอมด้ ว ยอุ ป กรณ์เ ตาหลอมขนาดใหญ่ ในยุ ค นั้ นถื อ ว่ า ใหญ่ ม ากและติ ด อันดับต้นๆ ของโลก รวมทั้งมีเครื่องมือต่างๆ เช่น ตัวกรองก๊าซให้บริสุทธิ์และ ระบบท่อลม ที่ส�ำคัญที่เห็นคือที่เหล่านี้มันจริงและมีผู้ปกครองพาลูกหลานมา เยีย่ มชมหลายต่อหลายครัง้ เพือ่ ส่งต่อวัฒนธรรมการคิดค้น นวัตกรรมการสร้างสรรค์ และวัฒนธรรมการประดิษฐ์ เพื่อก่อให้เกิดคุณค่าทางเศรษฐกิจ และการด�ำรง อยู่นี้เป็นหลักใหญ่ใจความของการสร้างสิ่งแทนอดีตเพื่อสะท้อนกระบวนการ ให้น�ำไปสู่ผลลัพธ์ใหม่ๆ เพื่ออนาคตที่ดีขึ้นของคนในชาติ

13 das Weltkulturerbes Völklinger Hütte

วาตานาเบะเดินตามเส้นทางไปเรื่อยๆ ก็ค้นพบว่าเสี ย ง ‘ตึง ตึง ตึง’ คือเสียงของแร่เหล็กที่ถูกหลอมจนแดงตกกระทบกับ พื้นสายพานที่ล�ำเลียงเข้าไปยังกระบวนการถัดไปเพื่อแยกธาตุอื่น ที่ไม่จ�ำเป็นออก โดยการขจัดสิ่งเจือปนออกโดยการเผาที่เรียกว่า เหล็กถลุง (Pig iron) และท�ำให้เหลือคาร์บอนไม่เกิน 3-4.5% เพื่อ ส่งต่อไปยังการปรับแต่งเหล็กให้แข็งแรงและมี ความเหนียวต่อไป ถึงตรงนี้วาตานาเบะจึงค้นพบและตั้งใจจะเดินทางไปยังแหล่ง เรียนรู้เหล่านี้ด้วยตัวเองและเก็บเกี่ยวประสบการณ์ให้ได้มากสุด จากการเดินทางครั้งใหม่

Technology Level

www.voelklinger-huette.org

15 das Weltkulturerbes Völklinger Hütte

Verkehrszentrum (VZ)

หลังจากกลับจากเหมืองถ่านหินและเหล็กกล้า ได้ไม่นาน วาตานาเบะบอกกับตัวเองว่าต้องเดินทางไป เยี่ยมชมแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์เหล่านี้ให้ได้มากที่สุด เพราะ “แหล่งเก็บประวัติศาสตร์ คือ ความรู้ที่ท�ำให้เรา ได้เรียนรู้ตัวตนของเราในอดีต สอนเราให้เติบโตในปัจจุบัน และเตรียมพร้อมวางแผนใช้ชีวิตในอนาคต” นั่นคือ สิ่งที่ เขาคิดได้และตั้งใจอย่างสูงสุด

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไปสถานี Schwanthalerhöhe bf ใช้เวลา 2 นาที แล้ว เดินต่อไปทางสวน Bavariapark อีก 280 เมตร เวลาเปิด-ปิด 357 วัน 09:00 - 17:00 น. วันจันทร์ - อาทิตย์ และหยุดเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 7 ยูโร Verkehrszentrum (VZ) Am Bavariapark 5 80339 München

จาก Saarbrücken เมืองแห่งสะพานข้ามแม่น�้ำซาร์ ไปสู่เมือง Feldafing ใช้ประมาณเวลา 4 ชั่วโมงกว่าๆ เป็นเมืองส�ำหรับตากอากาศ และมีทะเลสาบ Starnberg ที่ขึ้นชื่อและมีเมือง King Ludwig II of Bavaria ผู้ริเริ่มและสร้างปราสาท Neuschwanstein ประวัติของลุดวิคเป็นอีกส่วน ที่น่าติดตามและสไตล์การใช้ชีวิตในพื้นที่ใกล้ๆ อย่างเมือง Tutzing ระยะ เวลาในการเดินทางจากเมืองนี้เข้าไปกลางเมืองมึนเช่นใช้เวลา 45 นาที โดย รถไฟ S-Bahn หัวใจหลักของเป้าหมายครั้งนี้คือ การไปพิพิธภัณฑ์แห่งชาติ เยอรมนี Deutsches Museum ที่ประกอบไปด้วย • Deutsches Museum (DM) พิพิธภัณฑ์แห่งชาติเยอรมนี

• Flugwerft Schleißheim (FWS) พิพิธภัณฑ์อากาศยาน

Verkehrszentrum (VZ)

• Verkehrszentrum (VZ) พิพิธภัณฑ์ยานยนต์

Technology Level

วาตานาเบะเริ่มต้นที่พิพิธภัณฑ์ยานยนต์ ไม่แปลกที่เยอรมันมี รถยนต์เก่าๆมากมาย เนือ่ งจากการเป็นมหาอ�ำนาจยานยนต์และการผลิต รถยนต์ จากเทคโนโลยีจักรยนต์กลไกของประเทศเยอรมนีนั้นถือได้ว่า เป็นต้นแบบของการผลิตรถยนต์ของโลก แต่กว่าจะกลายมาเป็นรถยนต์ ที่ใช้ก๊าซโซลีนนั้น ก็มีเรื่องราวอีกมากมายและจะมาเล่าให้ฟังต่อ เพราะ กว่าจะเกิด “3 สิ่ง แห่งการเกิดอุตสาหกรรมรถยนต์ ที่ Bertha Benz เป็นผู้ริเริ่มและก�ำหนด” อย่างไรก็ตามเส้นทางของยานยนต์ไม่ได้มีแค่ ก๊าซโซลีนอย่างเดียวเท่านัน้ ในอดีตทีผ่ า่ นมาการแข่งขันด้านเทคโนโลยีนนั้ มีสูงมาก รถยนต์ไม่ได้มีแค่ค่ายก๊าซโซลีนเท่านั้น ยังมีค่ายไฟฟ้าด้วย ซึ่ ง ในพิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ เ มื่ อ เดิ น ไปตามทางจะเห็ น โถงใหญ่ ที่ เ ก็ บ รถเก่ า แก่ มากมาย ถือว่าเป็นโชคดีมากที่วาตานาเบะได้พบราชยานยนต์พระที่นั่ง (ดูภาพประกอบ) ซึ่งเป็นที่ประทับใจอย่างมากที่ได้เห็นกับตาตัวเอง และ เป็นรถทีม่ ตี รา จปร. เด่นชัดและยังมีการอนุรกั ษ์ไว้ได้เป็นอย่างดีมากและ เป็นสมบัติของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้

Verkehrszentrum (VZ)

เรื่องราวของยานยนต์ไฟฟ้านั้นไม่ประสบความส�ำเร็จในมาราธอนครั้งนี้ เนื่องจากค่ายก๊าซโซลีนชนะอย่างเด็ดขาด จนถึงตรงนี้กว่าเกือบ 90 ปีเข้าไปแล้ว เพราะก๊าซโซลีนนั้นพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมใน 2 มิติ คือ มิติที่ 1 มิติแห่งความน่าเชื่อถือมั่นใจ Trusted กล่าวคือ ความไว้เนื้อ เชื่อใจว่า ใช้รถก๊าซโซลีนอย่างไรก็แล้วแต่ ยังมีปั๊มน�้ำมันคอยบริการ อีกทั้งมิตินี้ ยังเห็นรูปแบบการลงทุนทีง่ า่ ยและชัดเจน ท�ำให้เกิดการเลียนแบบธุรกิจกันง่าย เพียง ท�ำงานโดยมีถังก๊าซโซลีนและท่อต่อเข้าไปยังถังน�้ำมันในรถยนต์ ก็สามารถด�ำเนิน กิจการได้แล้ว มิติที่ 2 มิติแห่งระบบนิเวศที่ดี Eco-System คือ การสร้างระบบนิเวศ ของบริษัทผู้ผลิตก๊าซโซลีนและน�้ำมันจากอุตสาหกรรมปิโตรเคมี ที่ก�ำลังเจริญ รุ่งเรือง เหล่านี้จึงสร้างฐานความมั่งคั่งและมั่นคงให้กับอุตสาหกรรมยานยนต์และ อากาศยานอื่นๆ อีกด้วย

สุดท้ายเชิญชมภาพสวยๆ ของยานยนต์ภายในพิพธิ ภัณฑ์ยานยนต์แห่งนีไ้ ด้เลย ส่วนพิพิธภัณฑ์แห่งชาติเยอรมนีและพิพิธภัณฑ์อากาศยาน จะน�ำเรื่องราวดีๆ และเกร็ด เล็กน้อยมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยกันอีกนะครับ วาตานาเบะค้นพบความจริงที่ว่า “ระยะ ทางพิสจู น์มา้ กาลเวลาพิสจู น์รถไฟฟ้าและรถน�ำ้ มัน” ซึง่ เป็นอีกครัง้ ทีร่ ถไฟฟ้าจะมาแข่งกับ รถน�ำ้ มัน แต่รอบนีไ้ ม่แน่นะครับว่าการเติบโตของรถยนต์ไฟฟ้าจะมากขึน้ มหาศาล ขอบคุณ เทสล่าทีม่ สี ว่ นคิดค้นไฟฟ้ากระแสสลับ แต่รถไฟฟ้ากระแสตรงทีต่ งั้ ชือ่ ตามเทสล่า กลับถูก คิดค้นโดยเอดิสัน จึงเป็นที่มาของคู่แข่งนวัตกรจากค่ายกระแสตรงและกระแสสลับ ที่มี ให้เห็นพิพิธภัณฑ์แห่งชาติเยอรมนี

Technology Level

https://www.deutsches-museum.de/verkehrszentrum

21 Verkehrszentrum (VZ)

Deutsches Museum (DM)

ในวันที่เงียบสงบ ณ ท้องทะเลตอนเหนือ โชคไม่ดีนัก จากวันธรรมดา อยูๆ่ ก็เกิดฟ้าฝนตกหนักมีพายุเกิดขึน้ กลางทะเล อย่างไม่คาดคิด และมีคลื่นลมแรงมาก ท�ำให้เธอ “มาเรีย” สูญเสียการควบคุม เกิดอุบัติเหตุใหญ่และยังสูญเสีย “โจนาส” เด็กหนุ่มผู้เข้มแข็งและเป็นผู้เชี่ยวชาญการเดินเรือใบในแถบ ตอนเหนือของอาณาจักรไรซ์ ทีส่ มัยนัน้ ยังเรียกค่าเสียหายเป็นมาร์ค หลังจากนั้นไม่นานเรือได้ถูกกู้ขึ้นมาและท�ำการบูรณะครั้งใหญ่ เพื่อให้กลับมาใช้งานได้และเพื่อท�ำการประมงเพื่อตอบแทน สิ่งที่สูญเสียไปในอดีต ก�ำลังใจของทุกคนกลับมาพร้อมลุยงาน และจับปลากันอีกครัง้ และมาเรียทีเ่ ป็นชือ่ เรียกเรือล�ำนี้ ผ่านมา เกื อ บ 20 ปี ความโชคร้ายกลับมาอีก ครั้ง มาเรี ย สู ญ เสี ย

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไปสถานี Sc จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไป สถานี Isartor bf ใช้เวลา 5 นาที แล้วเดินต่อไป ทางแม่น้ำ� Isar อีก 300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 357 วัน 09:00 - 17:00 น. วันจันทร์ - อาทิตย์ และหยุดเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 14 ยูโร แบบมาตรฐาน Deutsches Museum (DM) Museumsinsel 1 80538 München

Deutsches Museum (DM)

การควบคุมไปชนกับเรือกลไฟท�ำให้ต้องเข้าอู่อีกครั้งที่ฮัมบรูก จนต้องเปลี่ยนก�ำลังขับเคลื่อนเป็นเครื่องยนต์คกู่ บั ใบเรือ และ อีกครั้งหลังปรับปรุงครั้งใหญ่ก็เจออุบัติเหตุกับเรือขุดอีกครั้ง ตลอด 77 ปี (1880-1957) ที่มาเรียได้รับใช้ทั้งภาคประมงและ ร่วมรบในสงคราม ถึงเวลาทีจ่ ะปลดประจ�ำการในปี 2500 (1957) เธอได้เดินทางมาไกลและมาเผยโฉมในนาม “มาเรีย HF.31” ณ บริเวณโถงทางเข้าต้อนรับผู้เดินทางส�ำรวจประวัติศาสตร์ หลั ง จากภั ณ ฑารั ก ษ์ ไ ด้ เ ลื อ กแล้ วว่ า เธอต้ อ งมาโชว์ ตั ว ที่ นี่ Deutsches Museum (DM) พิพิธภัณฑ์แห่งชาติเยอรมนี

Technology Level

มาเรียไม่เพียงแต่มีอายุอยู่รอดเพื่อมาสอนและให้การเรียนรู้ ทีท่ รงคุณค่ากับเราเท่านัน้ เธอยังมาบอกเล่าประวัตศิ าสตร์ในการพัฒนา อย่างต่อเนื่อง จากเรือที่ผ่านเวลามากว่า 141 ปี ต้องมีวิวัฒนาการ (Evolution) และ ปฏิ รู ป (Revolution) ก็ เ หมื อ นคนนั้ น แหละ ทีว่ าตานาเบะพยายามเข้าใจถึงการเปลีย่ นแปลงทัง้ 2 อย่างเพื่ออยู่รอด และเติบโตต่อไป สิ่งที่เห็นได้ชัดคือ การท�ำส่วนล�ำเรือ (Hull) เริ่มต้น จากวัสดุธรรมชาติทเี่ ป็นไม้ น�ำมาต่อแบบเกยกัน ต่อมาวิวฒ ั นาการและ เทคโนโลยีดขี นึ้ จึงต่อแบบประกบชนกัน ถึงยุคสมัยทีม่ วี สั ดุใหม่ทแี่ ข็งแรง กว่าไม้ คือเหล็กและเหล็กกล้าเข้ามาในอุตสาหกรรมเรือ ก็เริ่มต้นด้วย การใช้เหล็กกล้าต่อแบบเกยกันแล้วเชือ่ มประสาน ต่อมาเมือ่ วิธกี ารเชือ่ ม และวัสดุเชื่อมที่มีคุณภาพดีขึ้นจึงใช้เหล็กกล้าต่อแบบชนกัน สุดท้ายวัสดุ เปลีย่ นแปลงอีกรอบคือ วัสดุคอมโพสิตหรือพอลิเมอร์ ก็มาทดแทนวัสดุ ธรรมชาติและโลหะกันไป การต่อยอดและส่งต่อแนวคิดวัฒนธรรมนั้น ส�ำคัญ และทุกครัง้ ประเทศทีพ่ ฒ ั นาแล้วจะส่งต่อวัฒนธรรมและเทคโนโลยี ไปพร้อมกัน จะไม่เริม่ ต้นใหม่จากเศษซากเสมอไป การเคารพและต่อยอด สิ่งที่ดีงามอยู่แล้วไปการเดินทางไปต่อได้ต่อเนื่องและยั่งยืนกว่า

Deutsches Museum (DM)

พิพิธภัณฑ์ทั้งสามอยู่ไม่ไกลกันมาก แต่ก็ไม่สามารถไปวันเดียวได้ครบ เพราะแต่ละแห่งมีประวัตศิ าสตร์มากมายให้คน้ หาและเรียนรู้ แต่ละแห่งจะท�ำให้ เราได้เข้าใจความเป็นมาและเหตุผลของการด�ำรงอยูข่ องอดีต ปัจจุบนั และอนาคต อย่าลืมที่จะขึ้นไปชั้นบนสุดเพื่อไปดูดวงดาวและวิวสวยๆ ของมิวนิคกันด้วย โปรดติดตามพิพิธภัณฑ์อากาศยานในซีรีส์ DM • Deutsches Museum (DM) พิพิธภัณฑ์แห่งชาติเยอรมนี • Verkehrszentrum (VZ) พิพิธภัณฑ์ยานยนต์ • Flugwerft Schleißheim (FWS) พิพิธภัณฑ์อากาศยาน 25

สุดท้ายชมภาพสวยๆ และเรื่องราวมากมายภายในพิพิธภัณฑ์ฯ ตั้งแต่อุตสาหกรรมเดินเรือสมุทร อุตสาหกรรมเหมือง การผลิตไฟฟ้าจาก กังหันน�้ำและถ่านหิน กล้องส่องดูดาว และความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ ตัง้ แต่เกิดและการด�ำรงชีวติ อยู่ การบินฉบับเริม่ ต้นพบได้ทนี่ เี่ ช่นกัน วิวฒ ั นาการ แผนทีโ่ ลก การทดสอบก�ำลังทางฟิสกิ ส์ทงั้ รอกและไฟฟ้าและอืน่ ๆ อีกมากมาย ที่ท�ำให้วาตานาเบะอยากไปศึกษาในที่อื่นๆ มากขึ้น

Technology Level

www.deutsches-museum.de

27 Deutsches Museum (DM)

Flugwerft Schleißheim (FWS)

‘ ปุง ปุง ปุง ฟิ้ววววววว ปัง ปัง ปัง ’ วาตานาเบะ ไม่เพียงแต่ได้ยิน แต่เสียงนั้นท�ำให้ใจสั่นและตื่นเต้นกับเสียงที่ ดังมาเป็นระยะๆ ผ่านไปไม่นานก็มเี สียงแบบนีด้ งั ขึน้ มาอีก เมือ่ ได้สติจงึ เข้าไปใกล้ๆ พิจารณาดูและฟังว่า ที่มาและต้นตอของ เสียงมาจากไหนและอย่างไร กลั บ มาที่ ก ารเดิ น ทางเพื่ อ ก้ า วสู ่ ก ารค้ น หา อุ ต สาหกรรมและเทคโนโลยี เ ครื่ อ งจั ก รยนต์ ก ลไกที่ ช าว เยอรมันนั้นเก่งและช�ำนาญมาก ใช่ครับ วาตานาเบะก�ำลังจะ เล่าเรื่องราวของอุตสาหกรรมเครื่องจักรยนต์กลไกที่สร้าง โลกให้สามารถขับเคลื่อนได้ไปในที่ต่างๆ ไม่ว่าจะบนท้องฟ้า

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไปสถานี Oberschleißheim bf ใช้เวลา 21 นาที แล้วเดิน ต่อไปทางวัง Neues Schloss Schleißheim อีกประมาณ 1.5 กิโลเมตร เวลาเปิด-ปิด 357 วัน 09:00 - 17:00 น.วันจันทร์ - อาทิตย์ และหยุดเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 7 ยูโร Flugwerft Schleißheim (FW) Effnerstraße 18 85764 Oberschleißheim

Flugwerft Schleißheim (FWS)

บนถนนและบนพื้นน�้ำ อุตสาหกรรมเครื่องจักรเครื่องยนต์ ของเยอรมนีถกู กล่าวถึง และแน่นอนส�ำหรับวิศวกรรมต้องทีน่ ี่ อุตสาหกรรมเครื่องยนต์น้ันถูกยกให้ เ ป็ น ขุ ม ก� ำ ลั ง ที่ ส� ำ คั ญ ของทั้งเครื่องบินและยานยนต์มากว่า 125 ปี ทีผ่ า่ นมาทีค่ วาม เชื่อมโยงของอุตสาหกรรมทั้งสองมีความสนิทสนมและมี เ ชื้ อ สายมาจากทั้งความร่วมมือและการแข่งขัน มีทั้งชัยชนะและ บาดเจ็บล้มตายกันเป็นอย่างมาก

Technology Level

คุณปู่ Willy Messerschmitt เล่าให้พวกเราฟังว่ากว่าที่ รถยนต์จะวิ่งได้ เครื่องบินจะลอยได้ ต้องผ่านอุปสรรคมากมายไม่ว่า จะเป็นเรื่องการถ่ายทอดเทคโนโลยี การลอกเลียนแบบเทคโนโลยี ตลอดจนการซือ้ ขายแลกเปลีย่ นเทคโนโลยี ด้วยความทีป่ เู่ องเรียนมาทาง เครื่องกลและในสมัยนั้นสงครามก็เพิ่งเริ่มต้นขึ้น ปู่เลยต้องท�ำงาน ออกแบบและพัฒนาเครื่องบินที่ทันสมัยและสามารถต่อกรกับอังกฤษ และสเปนได้ เครื่องบินรบในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่เห็นๆ กัน ในหนังต้องมีชื่อของ Messerschmitt Bf109 ซึ่งตั้งตามชื่อปู่และ โรงงานที่ก่อตั้งขึ้น ไม่เพียงแค่นั้นบริษัทฯ ที่เลือกมาลงทุนร่วมกัน และก่อตั้งกันขึ้นมาอีกบริษัท คือ Bayerische Flugzeugwerke (BFW) พื้นที่นี้ไม่เพียงเป็นสนามบินและสถานที่ประกอบเครื่องบินรบ ยังเป็นสถานที่ส�ำหรับทดสอบความเร็วเครื่องบินที่ราชวงศ์ชั้นสูงต้อง มาร่วมและแข่งขันกันในพื้นที่

Flugwerft Schleißheim (FWS)

Oberschleißheim ทีม่ พี ระราชวังเก่าแก่ของ ดยุคแห่งบาวาเรียน ซึง่ ไม่ไกลนักจากสนามบินและแหล่ง เก็บประวัตศิ าสตร์เกีย่ วกับเครือ่ งบินเหล่านีท้ มี่ กี ว่า 70 ล�ำ แต่ละล�ำมีประวัตเิ ฉพาะตัวของแต่ละรุน่ ส่วนทีส่ ำ� คัญคือ Bf109 ซึง่ เครือ่ งยนต์เหล่านัน้ และวิวฒ ั นาการของการน�ำ เครือ่ งยนต์และอากาศพลศาสตร์ รวมถึงวิศวกรรมการบิน ยังเป็นที่มาและจุดเริ่มต้นของค่ายรถยนต์ที่เรารู้จักกันดี ตั้งแต่ Daimler Benz, BMW รวมถึงอากาศยานที่เรา คุ้นเคยอย่าง Airbus การส่งต่อและส่งผ่านเทคโนโลยี และสถาปัตยกรรมการท�ำงาน การออกแบบเหล่านี้

เป็นประสบการณ์ที่หากเราค้นหาและเข้าใจจะช่วยให้ เราน�ำไปประยุกต์ใช้ พร้อมทั้งการร่วมแรงร่วมใจต่อยอด รังสรรค์นวัตกรรมต่อไปได้อีกไกล ซึ่งปัจจุบันเทคโนโลยี เหล่านี้ก็ต่อยอดไปสู่การสร้างยานอวกาศและส่งมนุษย์ ขึ้นไปเดินบนดวงจันทร์มาแล้ว และก้าวต่อไปที่จะไปสู่ ดาวอังคารในอนาคต เพราะภายหลังจบสงครามไปแล้ว องค์ความรู้ด้านวิศวกรรมอากาศยานของเยอรมันนั้น ถูกน�ำไปถ่ายทอดให้กับคนรุ่นหลังมากมาย

Technology Level

เพื่อเป็นแผนที่น�ำทางของวาตานาเบะ เขาจึงศึกษาความเชื่อมโยงของวิวัฒนาการ วัฒนธรรมและเทคโนโลยี ที่จะท�ำให้เกิดคุณค่าและธุรกิจต่อยอดอีกมากมาย มาถึงตรงนี้ Flugzeug ที่เป็นว่าเครื่องบินและผู้ที่ร่วมก่อการในสมัยนั้นไม่ใช่ใครที่ไหน Bayerische Motroren Werke (BMW) นัน้ คือชือ่ ของเขา ซึง่ เริม่ ต้นมาจากการเป็นผูผ้ ลิตเครือ่ งยนต์ภายใต้ BFW ทีต่ อ่ ยอดและน�ำไปสร้างเครือ่ งยนต์สำ� หรับอากาศยานทีห่ ลากหลายจนสามารถตัง้ ตัวได้ พอภายหลังสงครามโลกครัง้ ที่ 2 จบลงไม่นาน ทีมงานจึงตัดสินใจว่าหากเครือ่ งยนต์ยังมีสิทธิ์ สิ่งเดียวที่สามารถท�ำได้คือ “ยานยนต์ 4 ล้อ” แต่ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายที่อยู่ผู้ผลิตเครื่อ งบิ น จะหั น ไปท� ำ รถยนต์ BFW จึงหันไปสนใจเพื่อนทางธุ ร กิ จที่ เ มื อ งข้ า งๆ Fahrzeungfabrik Eisenach ที่มีชื่อเสียงดีอยู่แล้วในเรื่องการออกแบบรถยนต์ แต่ขาดเงินทุนเพราะเป็นช่วงที่ ตั้งตัวและถูกน�ำโรงงานไปใช้งานในช่วงสงครามอยู่แล้ว ทั้งสองบริษัทมีความรู้จักมักคุ้นกัน เลยตกลงใจกันว่าขอร่วมหุน้ กันหน่อย สุดท้ายเลยร่วมกันตัง้ จาก Bayerische Flugzeugwerke (BFW) และ Fahrzeungfabrik Eisenach ได้ออกมาเป็น Bayerische Motroren Werke (BMW) ที่เรารู้จักกันดีและโลโก้ที่เราคุ้นเคยกันอยู่แล้วนั้น มีที่มาจากการหมุนของใบพัด เครื่องบินและสีธงเมืองบาวาเรียน

ขอเชิญรับชมภาพบางส่วน Flugwerft Schleißheim (FWS) พิพธิ ภัณฑ์อากาศยาน https://www.deutsches-museum.de/flugwerft-schleissheim

33 Flugwerft Schleißheim (FWS)

BMW Welt & BMW Museum

เรื่องราวมากมายกว่าที่จะกลายมาเป็นบริษัท ยานยนต์อันดับต้นๆ ของโลก ไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องผ่าน อุปสรรคและการสร้างสรรค์มากมาย มาครับวาตานาเบะ จะเล่าให้ฟังผ่านเรื่องราวการเดินทางของพิพิธภัณฑ์ ทั่วเยอรมันเกือบ 30 แห่ง ที่เรียงเรื่องราวปะติดปะต่อ ให้เกิดเป็นความส�ำเร็จของการสร้างชาติ ความผิดพลาด ในการออกแบบอาณาจั ก รไรซ์ ที่ ล ้ ม เหลวและการถู ก กดขี่ ความเจ็บปวดจากการแพ้สงครามโลกครั้งที่ 1 และเป็นที่มาของสงครามโลกครั้งที่ 2 วาตานาเบะ เคยท� ำ งานกั บ เซนเซฮานที่ เ ป็ น วิ ศ วกรอากาศยาน (Aeronautical engineering) หลายเรื่องราว เซนเซ

ได้เล่าว่า คนเยอรมันในอดีตที่ผ่านมานั้นสนใจเรื่อง เครื่องจักรเป็นอย่างมากหรือวิศวกรรมเครื่องกลนั้น เป็นจุดเริม่ ต้นของงานดีๆมากมาย เพราะจากกฎฟิสกิ ส์ ของนิวตันท�ำให้เกิดแรงบันดาลใจและคิดค้นออกแบบ เพื่อเคลื่อนที่ไปข้างหน้า และวิศวกรรมเครื่องกลนั้น ตอบโจทย์และเห็นผลลัพธ์จากการค�ำนวณได้ง่ายและ เข้าใจ ส่วนเรื่องวิศวกรรมเคมี วิศวกรรมไฟฟ้า และ การรักษาคนไข้ด้วยยาและวัคซีนจึงค่อยๆ ตามมา เป็นเรื่องเป็นราวต่อยอดออกดอกผลไปสู่เมืองแห่ง การสร้างสรรค์นวัตกรรมโลก

BMW Welt & BMW Museum

แต่ก่อน BMW ไม่ได้ชื่อนี้ เซนเซเล่าว่าการแปลงร่างของผู้ผลิต รถยนต์ในเยอรมนีนั้นมีการปรับตัวอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็น Mercedes, VW, Porsche หรือ Audi ทุกคนทุกค่ายมีประวัติเกิดขึ้น ตั้งอยู่และดับไปและ กว่าเป็นทีม่ าเป็นค�ำตอบสุดท้ายของค่ายยานยนต์ตา่ งๆของโลก กลับมาที่ BMW เริ่มต้นมากับบริษัทชื่อว่า Bayerische Flugzeugwerke (BFW) ที่ก่อตั้ง ในปี 1916 ที่เล่าไปในพิพิธภัณฑ์อากาศยาน ก่อนหน้านั้น BFW นั้นมี Rapp Motorenwerke (RMW) ตั้งขึ้นในปี 1913 กว่า 108 ปีที่มีวิวัฒนาการจนถึง ปัจจุบัน Karl Rapp และเพื่อน ใช้เงินลงทุนไป 200,000 Reichsmark (หากใครสามารถเปลีย่ นเป็นค่าเงินปัจจุบนั ได้รบกวนหน่อยครับ) ร่วมกันก่อตัง้ พัฒนาเครื่องยนต์หกสูบและขายเครื่องยนต์ให้บริษัทผลิตเครื่องบิน แต่มัน ไม่งา่ ยอย่างทีค่ ดิ ทัง้ เรือ่ งเศรษฐกิจทีต่ กต�ำ่ และอยูใ่ นช่วงสงคราม ต้องบอกก่อน ในอดีตการก่อตั้งบริษัทนั้นยากมาก และต้องมีความเชี่ยวชาญอย่างมาก แต่ สุดท้าย RMW ไปต่อไม่ไหวด้านการเงินแต่ความถนัดวิศวกรรมยังมีอยู่ จึงได้รบั ทุนก้อนใหม่และให้ด�ำเนินการต่อในชื่อ BFW

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไปสถานี Olympiazentrum bf ใช้เวลา 15 นาที แล้ว เดินต่อไปอีก 300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 307 วัน • BMW Welt 09:30 - 00.00 และหยุดเทศกาลสำ�คัญ • BMW Museum 10:00 - 18:00 น. อังคาร - อาทิตย์ (หยุดวันจันทร์) ค่าเข้าชม • BMW Welt ฟรี • BMW Museum 10 ยูโร BMW Welt Am Olympiapark 1, 80809 München BMW Museum Am Olympiapark 2, 80809 München

Technology Level

หลังจากนั้นภาพก็ตัดมาที่การซื้อสิทธิ์การผลิตรถยนต์ โดยผ่านการ ด�ำเนินการและการถ่ายโอนชื่อและเปลี่ยนแปลงหรือการ Transformation ในปัจจุบันจาก “Bayerische Flugzeugwerke (BFW) และ Fahrzeungfabrik Eisenach ออกมาเป็น Bayerische Motroren Werke (BMW)” : Flug แปลว่าการบิน Fahr แปลว่ายานยนต์ สุดท้ายเลยได้ BMW รถยนต์แบบแรก ที่ผ ลิ ต คื อ Dixi ที่อาศัยประสบการณ์จ ากเครื่ อ งยนต์ ก ลไกและรู ปแบบ การขับเคลื่อนบนพื้นดิน การบังคับเลี้ยวซ้ายขวาที่ต่างกันกับเครื่อง แต่หัวใจ ของการเคลื่อนไปข้างหน้าใกล้เคียงกัน รถยนต์รุ่นนี้ขายไปได้กว่า 10,000 คัน ถือว่าไม่มากไม่นอ้ ยในยุคนัน้ ทีม่ คี า่ ยรถยนต์มากมายแข่งขันกัน ทัง้ ด้านความเร็ว สมรรถนะและความคล่องตัว ซึ่ง Dixi นั้นสอบผ่านและเป็นรถรุ่นแรกที่ BMW ผลิตให้กับ Austin Seven จากประเทศอังกฤษ หลังจากเปิดตัวโรงงานผลิตใน แบรนด์ประเทศอังกฤษ หลังจากทีเ่ ยอรมันทนผลิตรถยนต์องั กฤษตัง้ แต่รนุ่ 3/15 DA 1,2,3,4 ถึงเวลารถยนต์คันแรกที่มาจากการออกแบบและพัฒนาด้วยตัวเอง

BMW Welt & BMW Museum

คือ BMW 3/20 และตัดขาดความสัมพันธ์จากสิทธิ์การผลิตของอังกฤษ และหั น มาสร้ า งยานยนต์ ด ้ ว ยตั ว เองเพราะจากความช่ ว ยเหลื อ ของ ค่ายรถยนต์อนื่ ๆ ของเยอรมันด้วยกันเอง ที่ท�ำให้ BMW มั่นใจและมีทีม วิศวกรและนักออกแบบมากมาย แต่จดจ�ำเรื่องการออกแบบให้ดีนะครับ เพราะมันจะน�ำไปสู่รางวัลออกแบบระดับอย่าง Reddot Design Award ที่เป็นที่มาของการเปลี่ยนแปลงการออกแบบและอุตสาหกรรมพลาสติก และเคมีภัณฑ์ก�ำลังเริ่มเข้ามาให้เห็นในอุตสาหกรรม Next S-Curve ของ เยอรมัน และกะจังคู่หน้าของ BMW นั้นเริ่มต้นที่ BMW303 และเป็นที่ พัฒ นามาเรื่ อ ยๆ จนเป็ นสั ญ ลั ก ษณ์ ข องการออกแบบของ BMW ซึ่ ง แต่ เ ดิ ม มั น ออกถู ก ออกแบบมาให้ ใ หญ่ ม ากเพื่ อ ระบายอากาศและ มันค่อยๆ เล็กลงและ ปี 2020 BMW ก็กลับมาใช้การออกแบบที่ให้ กระจังคู่หน้าใหญ่โตสวยงามไปอีกแบบ

สรุปว่ากว่าจะมาเป็นเรื่องราว 108 ปีของ BMW ในปัจจุบันนั้น ผ่านเรื่องราวมากมาย ผ่านมรสุมหลากหลายทัง้ คูแ่ ข่ง เศรษฐกิจ สงคราม การ ควบรวมกิจการมากมาย สุดท้ายจิตวิญญาณของกะจังคู่หน้าของ BMW และ ใบพัดเครือ่ งบิน ก็เป็นทีป่ ระทับใจสืบทอดต่อมาถึงปัจจุบนั “Motorenwerke” ถ้าเราน�ำ M และ W มาชนกัน เราจะเห็นกะจังคู่หน้า ที่เป็นจิตวิญญาณ ส�ำคัญที่สืบทอดต่อมารุ่นสู่รุ่น

Technology Level

www.bmw-welt.com

39 BMW Welt & BMW Museum

BENZ Museum

‘ กรุบ กรุบ กรุบ ’ เสียงฝีเท้าม้ากระทบ เร่งจาก ด้านหลังผู้น�ำฝูง เพื่อแจ้งข่าวการมาถึงของ “ม้าล้อ” ในเมือง ที่ผู้คนต่างรายล้อมกับความน่าตื่นตาตื่นใจของเทคโนโลยี ที่จะมาแทนที่การเดินทางด้วยสิ่งมีชีวิตไปตลอดกาล พื้นดิน ที่แผดเผาต้องอดทนและพักตลอดการเดินทางของม้า เป็น ข้อจ�ำกัดที่ต้องผ่านไปให้ได้ การก้าวข้ามทางเทคโนโลยีครั้งนี้ ต้องการพิสจู น์ความทรหดทีด่ กี ว่าทุกสิง่ ทีเ่ คยมีมา “การค้นพบ ปัม๊ น�ำ้ มันเพือ่ เติมก๊าซโซลีน อูซ่ อ่ มม้าล้อและยานยนต์ตน้ แบบ” แห่งความอัจฉริยะของครอบครัวเบนซ์ ใช่แล้วครับ วาตานาเบะ ก�ำลังจะเล่าถึงจุดเริ่มต้นชั้นบนสุดของพิพิธภัณฑ์เบนซ์ ได้น�ำ ม้าเท่าขนาดจริงมาจัดแสดง เพือ่ พิสจู น์ให้เห็นว่า การสร้างสรรค์ สามารถเอาชนะได้ การตั้งโจทย์ปัญหาที่ดีท�ำให้เราก้าวข้าม ข้อจ�ำกัดต่างๆ ได้อย่างสมบูรณ์แบบ

จากสถานีรถไฟหลัก Stuttgart Hbf ไปสถานี Neckarpark bf ใช้เวลา 7 นาที แล้วเดินต่อไป ทางแม่น�้ำNeckar อีก 950 เมตร เวลาเปิด-ปิด 309 วัน 09:00 - 18:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 10 ยูโร Mercedes-Benz Museum Mercedesstraße 100, 70372 Stuttgart

BENZ Museum

วิวัฒนาการของเบนซ์เริ่มต้นขึ้นจากการเดินทางด้วย ม้าที่ลากห้องโดยสารด้วยม้า 4–8 ตัว การแข่งขันระหว่างม้าล้อที่ อาศัยพลังงานจากเครื่องยนต์สูบเดียว ด้วยหลักการ 4 สโตรก “ดู ด -อั ด -ระเบิ ด -คาย” ซึ่งม้าล้อก็ท�ำงานได้ 0.75 แรงม้า เทียบเท่าม้าเกือบ 1 ตัว ในการลากห้องโดยสารที่มีน�้ำหนัก 1–2 ตัน นี่จึงเป็นที่มาของแรงม้าหรือก�ำลังม้า การคิดค้นนี้มีมา ตั้งแต่ 1886 แต่กว่าการทดลองเอาเครื่องยนต์ไปติดตั้งและใช้ งานได้ต้องรออีกกว่า 2 ปี และในปี 1888 เบนซ์ ไม่ได้เดินทาง และไม่ใช่เป็นคนแรกที่เดินทางด้วยสิ่งประดิษฐ์ที่เขาคิดค้นขึ้น แต่เป็นภรรยาของเขา Bertha Benz เป็นผูท้ ดสอบต้นแบบที่ 3 เพือ่ เดินทางไกลกลับบ้านเกิดของเบธา โดยเดินทางจาก Mannheim ไปและกลับ Pforzheim รวมระยะทาง 194 กิโลเมตร ด้วยความเร็ว 16 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ระหว่างทางเกิดสิ่งที่สมบูรณ์ 3 อย่าง

Technology Level

1. การเติมก๊าซโซลีนมาเติมให้เครื่องยนต์ เป็นครั้งแรกที่ค�ำว่าก๊าซโซลีน หรือ Benzoin แต่เดิมนั้นวันที่เบธาเข้าไปขอความช่วยเหลือโดยนักเคมี ในร้านขายยา Apotheke ซึ่งระหว่างทางผ่านเมือง Wiesloch ห่างจาก Heidelberg 14 กิโลเมตร ที่ขึ้นชื่อเรื่องวิทยาศาสตร์และออกแกนิคเคมี และในวั น นั้ น ก็ มี อ าจารย์ ที่ เ ชี่ ย วชาญด้ า นการผสมสู ต รเคมี แ ละการใช้ ตัวท�ำละลายหรือ Solvent เพือ่ ช่วยให้เกิดการเผาไหม้ เขาใช้ Ligroin ผสม กับ Solvent ซึง่ มันคือปิโตรเคมีและไฮโดรคาร์บอน หรือ กลุ่ม C-C=C-C ท�ำให้เขาได้สังเคราะห์และน�ำไปใช้เป็นก๊าซเชื้อเพลิงได้ส�ำเร็จ จึงเป็น จุดแรกที่ท�ำให้เกิดปั๊มน�้ำมันขึ้นครั้งแรกของโลก 2. อู่ซ่อมรถ ระบบเบรกและการปะยาง เป็นธรรมดาของการเดินทางอะไหล่ และการเตรียมอุปกรณ์เพื่อซ่อมระหว่างทางมีความจ�ำเป็นมากและเบธา เองก็ใช้อุปกรณ์ในการแก้ไขปัญหามาจนหมดแล้วสุดท้ายเลยต้องแวะ ระหว่างทางเพือ่ ให้ชา่ งท้องถิน่ ท�ำการซ่อมยางรถ ท�ำเบรกและท�ำความสะอาด ความสกปรกออก เพื่อให้รถใหม่และพร้อมจะลุยไปข้างหน้าต่อไป ดังนั้น อู่ซ่อมรถและล้างรถก็เกิดขึ้นระหว่างทางที่เบธาเดินทาง 3. รถยนต์ตน้ แบบรุน่ ที่ 3 ทีพ่ ยายามพิสจู น์วา่ สามารถใช้พลังงานจากเชือ้ เพลิง ปิโตรเลียม ขับเคลื่อนลูกสูบเดียวแบบ 4 สโตรก สามารถใช้ทดแทนม้าลาก 4-8 ตัวได้อย่างสบาย ทั้งนี้ภาพลักษณ์และการออกแบบก็ยังดูเก๋ นั่งแบบ สวยๆ ไปถึงที่หมาย สบายผิดกัน เบนซ์เองได้ขอสิทธิบัตรคุ้มครองยานยนต์ คันแรกนี้และสามารถพบได้ในพิพิธภัณฑ์

https://media.daimler.com/

BENZ Museum

ทั้งหมดนี้คือการเดินทางครบทั้ง 3 อย่าง ที่เอื้อให้เกิดอุตสาหกรรม ยานยนต์ที่เติบโตต่อเนื่องมากว่า 133 ปี หลังเบธากลับมารายงานให้ทราบถึง ข้อบกพร่องและระบบการท�ำงานที่ดีและไม่ดี ส่วนไหนที่ยังมีข้อผิดพลาด ก็สามารถน�ำไปปรับปรุงและพัฒนาให้ดีขึ้น ไม่แปลกใจเลยที่การทดสอบ รถยนต์ครั้งแรก Inspector ต้องเป็นหน้าที่ของผู้หญิงที่มีความละเอียดอ่อน และมีความรอบคอบ จดจ�ำรายละเอียดได้ดี ท�ำให้เมื่อเบนซ์พบข้อจ�ำกัดก็ ปรับปรุงให้ดีขึ้น สุดท้ายเพื่อนนักออกแบบและวิศวกร Gottlieb Daimler, Nikolaus Otto และ Wilhelm Maybach อีกคนคือ Rudolf Diesel ทัง้ หมดนี้ เป็นทั้งเพื่อน เป็นทั้งคู่ธุรกิจ และคู่ปรับกับ Karl Benz ทั้งนี้แต่เมื่อ ผลประโยชน์ลงตัวความร่วมมือก็เกิดขึ้น จึงท�ำให้การท�ำงานร่วมกันและ เชื่อมโยงกันเกิดเป็นรูปแบบยานยนต์มากมาย ทั้งที่มาจากเครื่องยนต์ 4 สูบ ทันสมัย เชื้อเพลิงชนิดต่างๆ รวมทั้งเครื่องยนต์ Otto และรถยนต์สุดหรู อย่าง Maybach เหล่านี้เป็นที่มา ทั้งเริ่มต้นที่ความสุข ความทุกข์ ความแค้น และความลงตัว ค้นพบเรื่องราวทั้งหลายเหล่านี้ได้ในเบนซ์สตุดการ์ดและ ประวัติของ Daimler และ Benz

Volkswangenwerk, Autostadt Wolfburg

เมืองหมาป่าตอนที่ 1 ในป่าทางตอนเหนือของเยอรมัน อากาศที่หนาวเย็นและมีคลองขุด Mittellandkanal ที่ผ่านกลาง แผ่นดินยาวที่สุดในเยอรมนี 325 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งของเมือง อุตสาหกรรมยานยนต์ ค่ายรถยนต์ในเยอรมนีทเี่ ริม่ ต้นช้ากว่าเพือ่ น คือ “รถเพือ่ ประชาชน” หรือทีเ่ ราคุน้ หูคอื Volkswagen สมัยก่อน วาตานาเบะไม่รู้ความหมายว่าแปลว่าอะไร แต่เรียกโฟล์คเต่า ว่าโฟล์คเต่าเสมอมา ปีที่ก่อตั้ง 1937 โดยท่านผู้น�ำ (Führer) ในยุคทีม่ า้ ล้อได้ผา่ นการพิสจู น์ตงั้ แต่ ปี 1888 เป็นครัง้ แรกทีเ่ บนซ์ และเพื่อนได้ท�ำรถมาเรื่อยๆ

Hauptbahnhof (Hbf), bahnhof (bf) จากสถานีรถไฟหลัก Wolfsburg Hbf แล้ว เดินต่อไปข้ามแม่น้ำ�คลองขุด ข้ามสะพาน Stadtbrücke ไปยัง Autostadt 1.4 กิโลเมตร เวลาเปิด-ปิด 361 วัน 10:00 - 18:00 น. วันจันทร์ - อาทิตย์ และหยุดเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 18 ยูโร Autostadt, Stadtbrücke, 38440 Wolfsburg Volkswagenwerk, 38440 Wolfsburg

Volkswangenwerk , Autostadt Wolfburg

ในยุคที่เบนซ์ก�ำลังสร้างม้าล้อออกมาวิ่ง เต็มท้องถนน นักออกแบบชื่อก้องโลกยังท�ำงาน ออกแบบยานยนต์ที่ออสเตรีย แต่สิ่งที่เขาประดิษฐ์ ไม่ใช่แค่ม้าล้อเติมก๊าซ แต่เป็นการออกแบบม้าล้อ ที่ใช้คู่กับไฟฟ้าได้ด้วย หรือที่โลกทุกวันนี้เรียกว่า ไฮบริด (Lohner-Porsche) และผลงานที่ขึ้นชื่อ คือ the Volkswagen Beetle และเคยร่วมพัฒนา ชุดแข่งให้กบั Auto Union ทีต่ อ่ มากลายเป็น Audi รวมทั้งเป็นพนักงานผู้มีใจและตั้งหน้าตั้งตาท�ำงาน ให้ Mercedes-Benz จนกระทั่งมาสร้างรถยนต์ ของตัวเองตามชื่อ Porsche

Technology Level

อย่างที่ทุกคนรู้กัน Ferdinand Porsche คุณปู่ได้ถูกตามตัวให้เข้าพบ ท่านผู้น�ำและให้ออกแบบยานยนต์ทันสมัย ประหยัดเพื่อประชาชน โดยโครงการนี้ ลับสุดยอดตามสไตล์ท่านผู้น�ำ กว่าจะเข็นออกมาได้ก็ใช้เวลาไปกว่า 2 ปี จนกระทั่ง ทุกอย่างลงตัว การเปิดตัว VW รถเพื่อประชาชนก็ท�ำให้ทุกคนหลงรักและผลิตอย่าง มากมายระหว่างช่วงก่อนสงครามเล็กน้อยและช่วงสงครามที่หยุดผลิตไป แต่คุณปู่ Ferdinand ก็ยังไม่ทิ้งลายมาออกแบบรถถัง เครื่องบิน เครื่องยนต์เกษตร เพื่อส่ง มอบผลิตภัณฑ์ให้ผู้คนประทับใจ ปู่ Ferdinand ยังอยู่เบื้องหลังของความยิ่งใหญ่ของค่ายรถยนต์ VW ที่มี แบรนด์รถยนต์ในมือไม่ต�่ำกว่า 10 แบรนด์ รวมทั้ง Porsche – Audi – Bentley – Dugatti – Lamborghini เป็นต้น ซึ่งเหล่านี้ล้วนอยู่ใน VW Werk , Autostadt รวมถึง Stiftung AutoMuseum Volkswagen อยู่ที่ Wolfburg ที่นี่เรามาพบ เซนเซเจอร์เกน ที่เคยท�ำงานเป็นวิศวกรเครื่องกลในโรงงาน VW Werk ท่านเลย พาทัวร์ล่องแม่น�้ำชมโรงงาน เข้าไปชมกระบวนการผลิตรถยนต์ VW พร้อมทั้งเล่า ให้ฟังว่าที่นี่เมื่อก่อนไม่ได้เติบโตและใหญ่โตขนาดนี้ หลังจากที่ท่านผู้น�ำลงมติว่าจะ สร้างโรงงานผลิตรถยนต์เพื่อประชาชนวันนั้นจึงเป็นที่มาของโรงเรียน มหาวิทยาลัย เพื่ อ วิ ศ วกรรมเครื่องกล ไฟฟ้าอุตสาหการ และธุ ร กิ จการค้ า การขายก็ ดี ขึ้ น ตลอดระยะเวลากว่า 84 ปี (1937-2021) GDP ของเมืองโตขึ้นอย่างมหาศาล

47 Volkswangenwerk , Autostadt Wolfburg

ที่ Autostadt, Wolfburg นั้นเป็นพื้นที่แบ่งส่วนของแบรนด์ รถยนต์ต่างๆ ออกเป็น Pavilion และยังมีส่วนของโรงแรม จุดรับรถยนต์ โชว์รูมส�ำหรับซื้อรถยนต์ และรถเก่าที่เก็บไว้ให้ชมมากมาย แต่ที่น่าสนใจคือ 1. Porsche Pavilion เป็นการออกแบบอาคารทรงโค้งมนตามสไตล์ Porsche ภายในจะมีการจัดแสดงรถยนต์ 28 โมเดล พร้อมทัง้ มีรถรุน่ ใหม่ที่ โชว์ให้ทดลองนั่งและถ่ายรูปคู่กับรถเหล่านั้นได้ พร้อมกับแสดงความ ทันสมัยของการออกแบบและสมรรถนะของเครื่องยนต์ให้ได้ชมกัน

Technology Level

2. Audi Pavilion การออกแบบอาคารไม่หรูหรามากแต่ภายในได้น�ำเอา นวัตกรรมยานยนต์ไฟฟ้าทีเ่ ป็นแพลตฟอร์มของ VW มาใช้และต่อยอด ซึง่ ทีม่ าของ Audi ก็มาจากพันธมิตรผู้ผลิตรถยนต์ 4 ค่าย ได้แก่ Audi, Horch, DKW, และ Wanderer จึงเป็นที่มาของค่ายรถยนต์ 4 ห่วง 3. Lamborghini @zeithaus ส�ำหรับค่ายรถหรูอีกแบรนด์ เอกลักษณ์ ของตัวอาคารคือจะน�ำรถ Lamborghini ติดไว้บนก�ำแพงหมุนได้ พอถึงเวลามันจะหมุนออกมาพร้อมควัน ซึ่งเป็นการแสดงที่น่าตื่นตา ตื่นใจมาก

Volkswangenwerk , Autostadt Wolfburg

การเดิ นทางมาเยื อ นเมื อ งหมาป่ า ยั ง ไม่ จบแค่ นี้ อีกสถานที่ที่ต้องไปเลยคือองค์กร Stiftung AutoMuseum Volkswagen (ต่อตอนที่ 2) ทีร่ วบรวมรถเต่าและประวัตศิ าสตร์ รถเต่ามารวมอยู่ที่นี่ มีทั้ง เต่าทอง เต่าไม้ เต่านานาชนิด และ นานาชาติ สามารถมาเยี่ยมชมที่นี่ได้

www.autostadt.de

Stiftung AutoMuseum Volkswagen, Wolfburg

‘ วูฟฟฟฟฟฟฟฟฟฟฟฟ วูฟฟฟฟฟฟฟฟฟฟ วูฟฟฟฟฟฟฟฟฟฟ ’ เมืองหมาป่า ตอนที่ 2 Stiftung AutoMuseum Volkswagen น่าเสียดายที่รถเต่ า ทัง้ แบบ Classic และ New Beetle ได้หยุดสายการผลิต ทั้งหมดไปเมื่อปี 2019 หลังจากนี้รถเต่าก็ยังคงเป็น ต�ำนานต่อไป เธอจะมีโอกาสกลับมาในขุมพลังงานไฟฟ้า หรือไม่นั้น ไม่มีใครรู้ แต่ที่ผ่านมาเธอได้พิสูจน์ให้โลก ได้เห็นแล้วว่า เธอผ่านการรังสรรค์ตั้งแต่ยุคสงคราม โดยได้รับการอนุมัติให้สร้างจากท่านผู้น�ำ ควบคู่กับ การเอาใจประชาชนซึ่งได้รับการตอบรับอย่างมากมาย 21.5 ล้านคันเป็นเครื่องพิสูจน์ในรุ่น Classic Type 1 (1938 - 2003) และ New Beetle Type 2 อีกกว่า

1.2 ล้านคัน (1997 – 2013) และสุดท้าย Final Edition Type 3 อีกแค่ 500,000 คัน เท่านัน้ (2013 – 2019) ไม่ว่าจะอย่างไร VW นี้ ก็ยังคงต�ำนานตลอดไป ถึงแม้ เส้นทางการพัฒนาเริ่มต้นจากท่านผู้น�ำ Adolf Hitler และยังเป็นสัญลักษณ์ของการกลับมาของประชาธิปไตย เสรีชน อิสระชนและประชาชนในยุค Baby Boom เพราะความที่มันเป็นรถของประชาชนตามชื่อของเธอ

Stiftung AutoMuseum Volkswagen, Wolfburg

จากสถานีรถไฟหลัก Wolfsburg Hbf แล้ว ออกไปทางสนามฟุตบอล ไปยัง Stiftung AutoMuseum Volkswagen 1.6 กิโลเมตร เวลาเปิด-ปิด 303 วัน 10:00 - 16:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 8 ยูโร Stiftung AutoMuseum Volkswagen Dieselstraße 35, 38446 Wolfsburg

Ferdinand Porsche, Sr คุณปู่ผู้สร้างชื่อด้วยการเป็นนักออกแบบและ วิศวกรเครื่องยนต์ที่ท�ำหน้าที่พัฒนารถยนต์ในยุครุ่งเรืองของเดมเลอร์ที่สตุดการ์ด จนสามารถมีบริษัทของตัวเอง Dr. Ing. h.c. F. Porsche GmbH เซนเซเจอร์เกน เล่าต่ออีกว่าเขาท�ำหน้าที่ออกแบบจักรยนต์กลไกต่างๆ ของรถยนต์ เครื่องบิน รถไถ ท�ำไร่ เป็นต้น และในปี 1931 คุณปู่ก็ตั้งบริษัท Porsche GmbH จนกระทั่งท่านผู้น�ำ เรียกให้เข้าพบและให้ไปช่วงสร้างอุตสาหกรรมรถยนต์ด้วยกัน และท่านก็เข้าร่วมงาน และใช้เวลากว่า 4 ปีพัฒนาต้นแบบรถเต่าน่ารัก ตามแนวคิดทั้ง 5 ข้อด้านล่าง 1. ความเร็วที่ปลอดภัย : ไม่ช้าไม่เร็วจนเกินไป 100 km/h 2. ความประหยัดในเชิงเศรษฐศาสตร์ : อัตราการกินน้ำมัน 7 ลิตรต่อ 100 km 3. การซ่อมบ�ำรุง : ต้องประหยัด ง่ายและสะดวก เช่น หน้าปัดหรือคอนโซลหน้า เป็นแบบง่ายๆ 4. ขนาดส�ำหรับครอบครัว : ส�ำหรับ 4-5 คน รวมเด็ก 2 คน และกระเป๋า 5. การระบายความร้อนด้วยวิธีอื่น : ใช้อากาศในการระบายความร้อน เพื่อไม่ให้ เกิดปัญหาตอนอากาศหนาว 51

Technology Level

การตั้ ง โจทย์ที่ชัดเจน Objective และ Key Result ที่ ชั ด เจน มีการก�ำหนดตัวเลขที่เหมาะสม เข้าใจง่ายและระยะเวลาคือเร็วที่สุดเพราะ ท่านผู้น�ำสั่ง รวมทั้งภาพร่างรถยนต์ของท่านที่มีอักษรก�ำกับ AH33 จนกระทั่ง หน่วยงานอนุมัติการผลิตรถยนต์ประชาชนแห่งชาติขนึ้ และก�ำหนดให้ไปตัง้ อยู่ ที่เมืองหมาป่าตอนเหนือ ซึ่งสมัยก่อนมีเฉพาะอุตสาหกรรมต้นน�้ำและขนส่ง เหล็กอุตสาหกรรมซึ่งที่เมืองนี้อยู่ใกล้กับ Hannover อีกอย่างเมืองนี้สามารถ ลากเส้นตรงมาได้ง่ายจาก Berlin เพียง 2 ชั่วโมงเท่านั้น เพราะสมัยก่อน รถยนต์ต่างๆ จะเกิดที่ Mannheim, Stuttgart และ Munich ตอนใต้ของ เยอรมัน ตามแผนที่เส้นทางอุตสาหกรรมและที่เซนเซบอกมาอีกคือ คลองขุด ที่เมืองหมาป่าตั้งใจจะขุดเพื่อเข้าไปถึง Berlin เลยทีเดียว 52

ชื่อแรกของรถเต่าคือ KdF-Wagen มาจากค�ำว่า “Kraft durch Freude” หรือ “พลังแห่งความสุข” และไม่เพียงแค่ Beetle เท่านัน้ แบรนด์อนื่ ๆ ในการดูแลของ VW อย่าง Porsche และ Audi อื่นการท�ำให้เราได้สนุกและ มีความสุขเมื่อได้เห็นเช่นกัน

www.automuseum-volkswagen.de

Stiftung AutoMuseum Volkswagen, Wolfburg

แต่ไม่ใช่แค่นี้จะส�ำเร็จได้ ปัญหาหลังสงครามจบคือ ไม่มีใครสนใจ ที่จะชุบเลี้ยงรถเต่าคันนั้นที่มีเรื่องราวมากมาย สุดท้ายตกถึงมืออังกฤษที่ต้อง เข้ามาพัฒนาและก�ำเนิด VW ให้กลับมาอีกครัง้ เพราะหลังแพ้สงคราม เยอรมนี ถูกแบ่งเป็น 4 ส่วน บนความรับผิดชอบของอังกฤษได้โซนเหนือ เมืองท่าฮัมบรูก ที่ มี ท างออกทะเลเชื่ อ มการขนส่ ง และอุ ต สาหกรรมยานยนต์ ต อนเหนื อ , ฝรั่งเศสได้โซนตะวันตก ติดกับเมืองซาร์แลนด์ที่เป็นเมืองอุตสาหกรรมเหล็ก เป็นแหล่งต้นน�้ำของการสร้างเมืองใหม่, รัสเซียได้โซนตะวันออกด้านขวามือ ติดโปแลนด์ เมื อ งวั ฒ นธรรมและสั ง คม และอเมริ ก าได้ โ ซนตอนใต้ เช่ น มิวนิคที่มีเบนซ์และปราสาทแสนสวยที่ในพิพิธภัณฑ์ด้านประวัติศาสตร์ใน เยอรมนีก็มีเรื่องราวมากมาย ไม่แพ้กัน

Reddot Design Museum, Essen

‘ ตุ๊บตุ๊บ ป้อกป้อกป้อก ฟี้ดดดดดดดดด ’ ในยุคที่อุตสาหกรรมเหล็ก และเหล็กกล้ามาคู่กับถ่านหินที่เป็นแหล่งพลังงาน การคู่กันของอุตสาหกรรม ทั้งสองจึงมีมานาน อุตสาหกรรมเหล็กต้นน�้ำ เมื่อได้มาก็สามารถน�ำไปแปรรูปต่อ เป็นเหล็กแผ่น เหล็กกลม เหล็กเส้นรีดร้อนรีดเย็นที่เรารู้จัก หรือเพื่อน�ำไปสร้าง อาคารตึก สะพาน ทางรถไฟและรถยนต์ เรือ รถไฟ ตลอดจนเครื่องบิน อุตสาหกรรมเหล็กจึงเกิดขึน้ และมีมาตัง้ แต่ชว่ งปี 1800 เป็นต้นมา และทีว่ าตานาเบะ เล่าไปถึงการพัฒนาเครื่องบินและรถยนต์ก็เกิดขึ้นหลังจากอุตสาหกรรมเหล็กคือ ประมาณปี 1888 หรือในช่วงการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 1 ที่ทั้งยุโรป เปลี่ยนแปลงการปกครองและเปลี่ยนจากการเกษตรเป็นอุตสาหกรรม

ด้วยความที่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ทุกอย่างรีบเร่งไปหมด อุตสาหกรรมเหล็ก ถ่านหินทีต่ อ้ งเร่งผลิตเพือ่ น�ำไปใช้เป็นโครงสร้างพืน้ ฐาน ของประเทศ ทุ ก คนต้ อ งช่ วยกั นบู ร ณะเมื อ งใหม่ ขึ้ นมาเกื อ บทั้ ง หมด บนพืน้ ฐานของการปกครองแบบหลวมๆ ของ 4 ชาติทแี่ บ่งพืน้ ทีก่ นั เรียบร้อย จึงท�ำให้สิ่งก่อสร้างต่างๆ หลังสงครามจึงเป็นรูปทรงแข็งๆ ยกเว้นรถเต่า ที่ยังคงเอกลักษณ์เพราะได้รับการออกแบบมาก่อนหน้านั้นไม่นานนัก ดังนั้นเมื่อทุกอย่างเร่งรีบ นักออกแบบจึงไม่มีเวลารังสรรค์หรือเอ็มพาตี้ ความรู้สึกของผู้คนมากนัก จึงท�ำให้สินค้าของเยอรมันดูแข็งๆ และไม่มี เอกลักษณ์เอาเสียเลย สมาคมอุตสาหกรรมแห่งเยอรมนีจึงได้ด�ำริให้เกิด ความเสรีในการคิดสร้างสรรค์ผ่านการถ่ายทอดความเป็นศิลปะออกมา ผ่านอารมณ์เชิงไร้เหตุผลบ้าง ลดตรรกะลงไปบ้าง เอาความรู้สึกนึกคิด จินตนาการสร้างสรรค์ออกแบบบ้าง จึงเป็นที่มาของงานประกวดรางวัล ระดับชาติขึ้น ที่วงการนักออกแบบรู้จักกันดี “Reddot Design” หรือ การออกแบบอุตสาหกรรม “Haus Industrieform” ซึ่งเขาจะพูดถึง FORM ที่อาจหมายถึง “ลักษณะ ที่มีคุณ” 55

Reddot Design Museum , Essen

จากสถานีรถไฟหลัก Essen Hbf ไปต่อรถราง ไปลงที่ Zollverein ต่อจากนั้นเดินต่อไปยัง Reddot Design Museum อีก 270 เมตร เวลาเปิด-ปิด 309 วัน 11:00 - 18:00 น. อังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม 9 ยูโร Red Dot Design Museum Gelsenkirchener Str. 181, 45309 Essen

Technology Level

แต่ ก ่ อ นที่ จ ะมี ร างวั ล นี้ ต ้ อ งย้ อ นกลั บ ไปในยุ ค ที่ อุ ต สาหกรรม เหมืองแร่ ถ่านหินและเหล็กกล้า เฟื่องฟู “อัลเฟรด ครุบ Alfred Krupp” ใช่ครับ ชื่อเดียวกับอัลเฟรด ผู้อาศัยอยู่ที่ปราสาทและคอยสร้างและพัฒนา เครื่องจักรยนต์กลไกให้แบทแมนนั่นแหละครับ ลุงอัลเฟรดเป็นตระกูลที่อยู่ ในบ้านที่เหมือนปราสาทกว่า 400 ปี ครวบครัวนี้ได้สร้างอะไรไว้มากมาย ตั้งแต่บันไดเลื่อน เรือด�ำน�้ำ (เดี๋ยวจะมีอีก 1 ตอนที่ไปเยี่ยมชมอู่เรือด�ำน�้ำ ต้นฉบับจากเยอรมัน) หัวจักรรถไฟ เครื่องขุดขนาดใหญ่ รถถังหรือแม้แต่ เครื่องชงกาแฟ อัลเฟรดจึงเป็นตัวแทนของพ่อบ้านที่สร้างและให้การดูแล ผู้คนด้วยวิทยาการล�้ำสมัย ที่เมือง Essen’s Villa Hügel เป็นที่จัดแสดง สินค้าอุตสาหกรรมในยุคแรก วันที่ 5 ตุลาคม 1955 เพื่อแสดงถึงสินค้า ที่ผ่านการออกแบบและทบทวนมาอย่างดีแล้วเพื่อประลองและทดสอบ ลักษณะ ที่มีคุณ ให้ปรากฏ ไม่ว่าจะเป็นเฟอร์นิเจอร์ สินค้าอุปโภค สินค้าใน บ้านต่างๆ ให้เป็นทีร่ จู้ กั เพือ่ เร่งให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมการออกแบบ ที่จะเป็นสาระส�ำคัญควบคู่กับสินค้าที่มีเทคโนโลยีจะได้ไม่แข็งจนเกินไป ซึ่งก็คือสิ่งที่แอปเปิ้ลใช้มาจนถึงทุกวันนี้ คือการน�ำ “ศิลปะและศาสตร์” “วิทยาศาสตร์และงานออกแบบ” “อารมณ์และตรรกะ” “เหตุผลและไร้เหตุ” ทั้งหมดล้วนเป็นจิตวิญญาณของการออกแบบที่ได้แสดงออก

อัลเฟรด ครุบ ยังคงให้ใช้พื้นที่การจัดแสดงและพิพิธภัณฑ์ ภายในโรงถลุงเหล็กและถ่านหิน เพือ่ แสดงถึงการออกแบบและอุตสาหกรรม แต่กอ่ นการประกวดออกแบบยังไม่ได้ใช้ตราสัญลักษณ์ “Roter Punkt” (Red Dot) เวลาผ่านไปจึงได้มีการเปลี่ยนแปลงและปรับภาพลักษณ์ใหม่ จึงเกิดเป็นงานประกวดออกแบบระดับโลก ของประเทศไทย บริษัทที่เคย ได้รับรางวัลออกแบบ อาทิ น�้ำดื่มสปริงเคิล อ่างอาบน�้ำบาธรูมดีไซน์ ก๊อกน�้ำ วีอาร์เอช เป็นต้น ก็อย่างที่บอกเยอรมันไม่ได้มีดีแค่รถยนต์ ก่อนยานยนต์ ก็มีอุตสาหกรรมเหล็กและถ่านหิน ต่อมาเป็นยานยนต์ และที่ก้าวหน้าและ ทันสมัยอีก คืออุตสาหกรรมเคมีและอุตสหกรรมเทคโนโลยีชีวภาพ

Reddot Design Museum , Essen

www.red-dot-design-museum.org

Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen

‘ ฟิ้ดดดดดดดดดด กลุกกลุกกลุกกกกกก ’ เมื่อเดินเข้าไปในระยะเริ่มต้น เสียงสายพานทีล่ ำ� เลียงแหล่งพลังงานเชือ้ เพลิงชนิดแรกทีโ่ ลกรูจ้ กั และเป็นต้นก�ำลังให้กบั เครื่องจักรขนาดใหญ่มากมาย และยังไปต่อในอุตสาหกรรมเหล็ก ต้นก�ำเนิดโครงสร้าง พื้นฐานและใช้ท�ำยานยนต์ของเยอรมัน ใช่แล้วครับ “ถ่านหิน” ที่ยุโรปมีรวมตัวกัน อนุรักษ์โรงงานขนาดใหญ่และนิคมอุตสาหกรรมที่ต้องใช้พื้นที่และการขุดเป็นหลัก รวมทัง้ เหมืองต่างๆ รอบๆ ยุโรปที่ Essen เป็นทีส่ ำ� คัญอีกแห่งทีต่ ระกูลครุบ “อัลเฟรด ครุบ Alfred Krupp” คุณพ่ออัลเฟรดได้ก่อตั้งซึ่งอุตสาหกรรมเหล็กและถ่านหินตั้งแต่ ปี 1811 มานานกว่าอุตสาหกรรมเครื่องจักรและยานยนต์ รวมถึงเครื่องใช้ต่างๆ จานชามช้อน หมวกทหาร เหรียญต่างๆ เขารับท�ำทุกอย่างที่ประกอบด้วยโลหะ ทั้งยัง มีการผลิตเครื่องจักรและชิ้นส่วนเครื่องจักร รางรถไฟ โดยผลงานสร้างชื่อของอัลเฟรด คือปืนใหญ่ จนถูกเรียกว่าเป็น Cannon King ด้วยทีมวิศวกรมืออาชีพมากมาย กว่า 20,000 ชีวิตที่ท�ำงานกับอัลเฟรดที่ด�ำเนินธุรกิจยิ่งใหญ่โดยอาศัยปรัชญา

• • • • •

การรักษามาตรฐานคุณภาพสินค้า ระบบการวัดคิดค้นกระบวนการผลิตที่ใช้ต้นทุนเหมาะสม ชัดเจนในเรื่องยอดขาย การปลูกฝังให้พนักงานมีความซื่อสัตย์และรักองค์กร ระบบสวัสดิการยั่งยืนขององค์กร

Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen www.zollverein.de ที่นี่เป็นบริเวณของศุลกากรและจัดเก็บภาษี ตามนโยบายของประเทศปรัสเซียในสมัยนั้น ตามชื่อเลยครับ Zollverein คือ German Customs Union พื้นที่แห่งนี้เริ่มก่อตั้งโดย Franz Haniel ในปี 1847 ที่นี่เองที่เป็นแหล่งพลังงานและถ่านหินเชื้อเพลิงส�ำหรับใช้ใน อุตสาหกรรมเหล็กของอัลเฟรด จึงท�ำให้ทั้งสองต้องส่งต่อ Value Chain ซึ่งกันและกันเพื่อก่อให้เกิดอุตสาหกรรมที่ยิ่งใหญ่และพื้นที่ Ruhr Area ที่นี่ จะได้พบกับเตาหลอมขนาดใหญ่ที่สุด และที่นี่ยังอยู่ในเครือข่าย European Route of Industrial Heritage ซึ่งที่แรกที่วาตานาเบะพาไป คือตรงเมือง ซาร์บรูกเคนที่ติดกับฝรั่งเศส 59

Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen

จากสถานีรถไฟหลัก Essen Hbf ไปต่อรถราง ไปลงที่ Zollverein ต่อจากนั้นเดินต่อไปยัง Welterbe Zollverein อีก 350 เมตร เวลาเปิด-ปิด 361 วัน 11:00 - 18:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลสำ�คัญ ค่าเข้าชม.5 ยูโร Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex Gelsenkirchener Str. 181, 45309 Essen

Technology Level

อีกจุดพลิกคือ อัลเฟรดได้แต่งงานกับลูกสาวคหบดีเก่าแก่ ที่เป็นเจ้าหน้าที่ ระดับสูงของศุลกากรจากโคโลจน์ และที่แห่งนี้ Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen ที่นี่เป็นบริเวณของศุลกากรและจัดเก็บภาษีตามนโยบาย ของประเทศปรัสเซียในสมัยนัน้ ด้วยความสัมพันธ์และการเป็นนักอุตสาหกรรมทีเ่ ชีย่ วชาญ ท�ำให้ตระกูลนี้อยู่ยั้งยืนยงมากว่า 400 ปี ทั้งนี้ อัลเฟรดเองยังได้เข้าร่วมก่อตั้งสมาคม Deutsche Orient-Gesellschaft (DOG) ซึ่งเป็นสมาคมของชนชั้นสูงที่หลงใหลใน ศิลปวัฒนธรรมและต�ำนานโบราณ รวมทัง้ การสร้างกลุม่ เพือ่ อนุรกั ษ์สถาปัตยกรรมโบราณ ตลอดจนโบราณคดีระหว่างประเทศที่ร่วมมือกันของทั้งอังกฤษ ฝรั่งเศส และเยอรมันเพื่อ ปกป้องส่งก่อสร้างโบราณเหล่านั้น ทั้งที่มาจาก Babylon, Uruk, Assur, Miletus, Priene และ ancient Egypt วาตานาเบะไม่แน่ใจว่าจะใช้ค�ำอย่างไรเลยขอใช้เป็นภาษา ทีท่ างพิพธิ ภัณฑ์อา้ งอิงมาเลย https://placeandsee.com/wiki/pergamon-museum และด้วยความจ�ำเป็นของนักโบราณคดีที่ต้องอาศัยเครื่องมือในการขุดและเจาะรวมทั้ง การขนส่งโยกย้ายกลับมายังพื้นที่ยุโรป จึงต้องใช้เหล็กในการสร้างอุปกรณ์ดังกล่าวซึ่ง ทั้งหมดล้วนได้รับการสนับสนุนอย่างลับๆ โดยคนของตระกูลครุบ โดยรายละเอียดของ สิ่งที่ขุดพบซึ่งทั้งหมดล้วนไปอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ในเบอร์ลิน ไม่เพียงเท่านี้ DOG ยังอยู่ เบื้องหลังการเก็บและรวบรวมวัตถุโบราณต่างๆ เพื่อให้รอดจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ส�ำเร็จ ครั้งต่อไปจะไปชม Pergamon ที่ Admin Pacha Kate Tantatanai ได้ให้ รายละเอียดไว้เบื้องต้น

www.zollverein.de

61 Welterbe Zollverein Coal Mine Industrial Complex, Essen

01 02

03 05

04 06

07 08

01 Pergamonmuseum, Berlin 02 Neue Museum, Berlin 03 Alte Nationalgalerie, Berlin 04 Römisch-Germanisches Museum, Köln 05 Museumsinsel, Berlin 06 DOM, Köln 07 Kölnisches Stadtmuseum, Köln 08 University of Köln, Köln 09 Heidelberg Castle, Heidelberg 10 Neuschwanstein, Füssen * Hauptbahnhof (Hbf), bahnhof (bf) U(U-Bahn)

Homo Germanic the thinking holy ความคิ ด ความอ่ า นของศาสนจั ก ร อาณาจั ก รโรมั น อันศักดิ์สิทธิ์ บาบิโลนใหม่ที่เป็นรากฐานของอาณาจักร แห่งการสู้รบแย่งชิงดังสัตว์ป่า อียิปต์ที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ การสร้างอาณาจักรและตึกสวนลอยฟ้า และศิลปะโกธิค แห่งอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์รอบๆ ประเทศเยอรมนี

Pergamonmuseum

ในมุ ม มองของงานสถาปั ต ยกรรมและการโยธา ในอดี ต กว่ า 3,000 ปี ที่ เ ราเห็ น ถึ ง ความสามารถในการ สร้างสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่ตามอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ในยุค เมโสโปเตเมีย ไม่ใช่เรื่องเหนือความคาดหมายของ Eternal (MCU) ที่ก�ำลังจะเข้าฉาย หากจะอ้างว่า มนุษย์อีเทอร์นัล และตัว ประหลาดหรือนักบินอวกาศโบราณเป็นคนสร้าง ภาพจ�ำ เหล่านี้ไม่ได้ระบุว่าจริงๆมันสร้างมาจากใครหรือผู ้ ใ ด แต่ ที่ ส� ำ คั ญ คื อ เรายั ง คงรู ้ แ ละเรี ย นจากอดี ต ได้ อย่างไม่สิ้นสุด

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : U Hönow (Berlin) ไปสถานี U Museumsinsel ใช้เวลา 11 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Berliner DOM อีก 450 เมตร อาคารอยู่ด้านหลัง Alte Nationalgalerie เวลาเปิด-ปิด 312 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 12 ยูโร Pergamonmuseum Bodestraße 1-3, 10178 Berlin

Pergamonmuseum

ไทม์ไลน์นี้เริ่มจากอารยธรรมเมโสโปเตเมีย ที่นครบาบิโลน และนครเปอร์เซียอยู่ในช่วงเวลาดังกล่าว และแม่น�้ำ 2 สายที่เราท่องมา คือ ไทกริส-ยูเฟรติส แม่น�้ำหลักที่เป็นผู้สร้างและท�ำลายอารยธรรม เก่าแก่ที่ก่อก�ำเนิดมาจากผู้สร้าง หรือจะเป็นนักบินอวกาศโบราณและ ยังเป็นยุคการประดิษฐ์อักษรลิ่มหรือ Cuneiform เป็นภาษาที่มนุษย์ ปัจจุบันไม่เข้าใจ เพราะระบบการคิดที่ไม่เหมือนกัน ความเข้าใจด้วย ภาพและลายลิ่มที่กดลงไปบนแผ่นดินเหนียว ยังคงหลงเหลือให้ชมได้ ตามสถานที่เก็บรักษาไว้ การจินตนาการที่ว่าเคยมีนักบินอวกาศโบราณ ที่มีพลังและแฝงไว้ด้วยเมตตาเคยมาที่โลก จึงกลายเป็นพลอตเรื่องของ หนังหลายเรื่องให้ท�ำออกมาเพื่อให้เราอินและเข้าถึง แต่คนเราอยู่ได้ เพียงแค่ 100-150 ปีเท่านัน้ แต่อารยธรรมมีเป็นพันเป็นหมืน่ ปี การส่งต่อ การเชื่อมต่อการสลายตัวย่อมเกิดขึ้นได้ ดังค�ำพระพุทธเจ้า เกิดขึ้น ตั้งอยู่และดับไป ในทางกลับกันคือ การส่งต่อ แลกเปลี่ยนและเรียนรู้ จะท�ำให้เกิดความต่อเนื่องและยั่งยืน

Evolution Level

ในยุคนั้นการท�ำเครื่องปั้นดินเผาและก่อก�ำแพงดินเป็นวิวัฒนาการ และเป็นที่รู้จัก รวมทั้งหลักวิศวกรรมอย่างง่ายในการก่อสร้าง แต่ความซับซ้อน อยู่ที่การสร้างก�ำแพงสูงมากๆ อย่างในอดีตเขาท�ำอย่างไร มันยากมากที่จะบอก ได้ชัดเจนว่าอารยธรรม 600-700 ปีก่อนคริสตกาล (BCE) ที่เป็นสิ่งก่อสร้างที่ อาศัยหลักการทางวิทยาศาสตร์ทั้งที่ไม่มีวิทยาศาสตร์ในต�ำราไหนๆ พร้อมทั้ง ยังสามารถท�ำซ�ำ้ ๆ ได้อย่างไม่นา่ เชือ่ วาตานาเบะจึงขอแค่เล่าต่อจากพีแ่ อดมินเพจ ว่าหลังจากที่ อาจารย์ Robert Koldewey ขนอารยธรรมกลับมาด้วยเทคโนโลยี และเครื่องจักรขนาดใหญ่ของตระกูลครุบ ท�ำให้เรายังคงมี ซากประวัติศาสตร์ และความพยายามเข้าใจถึงอารยธรรม ที่ท�ำไมอยู่ๆ จึงหายไป ธรรมชาติหรือ อะไรที่ยิ่งใหญ่ท�ำให้หายไปกันแน่ ในหนัง Eternal ก�ำลังจะบอกอะไรเรา และ เราเป็นแค่การทดลองวิทยาศาสตร์ของผูย้ งิ่ ใหญ่อย่างนัน้ เหรอ ไม่มที างบอกได้เลย ไม่มีทางรู้ได้เลย เท่าที่วาตานาเบะเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์และเล่าถึงการเกษตรและ อุตสาหกรรมก็เพิ่งจะเริ่มต้นที่ คศ. 1700 – 1800 เท่านั้นที่พอจะมีการบันทึก เป็นเชิงวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมให้สามารถท�ำซ�ำ้ และขยายสเกลออกไปได้ทวั่ โลก ท�ำให้เศรษฐกิจของเมืองต่างๆ สามารถท�ำซ�้ำและเติบโตอย่างแตกต่างจาก อดีตที่ผ่านมา

Pergamonmuseum

เมโสโปเตเมียหรือเมืองที่แม่น�้ำผ่านกลางนครบาบิโลนก็ อยู่บริเวณนั้น ขณะนั้น Hammurabi (1792-1750 BCE) ขึ้นครอง อาณาจักรบาบิโลนก็ท�ำะการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน สร้างก�ำแพง ป้องกันข้าศึก สร้างศาสนสถานไว้บูชา และยังประดิษฐ์อักษรลิ่มไว้ สื่อสารกันภายในอาณาจักรด้วย ทั้งยังมีการต่อสู้ขยายอาณาจักร ทั่วแดนใต้และแดนเหนือ ประกอบกับงานก่อสร้างที่เชี่ยวชาญท�ำให้ สามารถสร้างเขือ่ นกักเก็บน�ำ้ ไว้ใช้ในการเกษตรและใช้อปุ โภค รวมทัง้ ยังน�ำไปสูก่ ารสร้างสวนลอยฟ้าแห่งบาบิโลน ทัง้ ยังมีการร่างระเบียบ กฎเกณฑ์การอยู่ร่วมกันเป็นกฎหมายแห่งบาบิโลน

Evolution Level

ผ่านมาอีก 1,187 ปี มีผู้ครองนครอีกคนที่ยิ่งใหญ่ไม่แพ้กันคือ Nebuchadnezzar II (605 – 562 BCE) หลังจากการสู้รบและแย่งชิงพื้นที่ ตั้งแต่เหนือจรดใต้ การเกณฑ์ก�ำลังพลหลายล้านคนเพื่อสร้างอาณาจักรและ ก�ำแพงสีน�้ำเงินเข้มที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ พร้อมกับสัตว์ในต�ำนานทั้งมังกร เสือ ยูนิคอร์น สิงโต ที่แสดงถึงความอลังการ ความยิ่งใหญ่ และผู้ครองนคร ที่ถือเป็นที่สุดแห่งยุคสมัยเมโสโปเตเมีย ก่อนที่ประวัติศาสตร์จะข้ามไปสู่ อียิปต์ที่ไบเบิลได้บันทึกเรื่องราวของผู้ครองนครที่เป็นที่จดจ�ำ Hammurabi และ Nebuchadnezzar II ถึงแม้เวลาจะผ่านไป 3,000 ปี เรายังสามารถ รู้จักท่านเหล่านั้นและความมีชื่อเสียงยังดังมาถึงปัจจุบัน จากความพยายาม ของนักโบราณคดีที่สนใจและรวบรวมกลับมาที่ฝรั่งเศสแล้วจึงย้ายมาที่ เบอร์ลิน และยังคงเป็นภาพจ�ำถึงความยิ่งใหญ่ของวาตานาเบะ

www.smb.museum/en/museums-institutions/ pergamonmuseum

69 Pergamonmuseum

Neue Museum Museumsinsel, Berlin

เหนือสิ่งที่คาดหมายคือการย้อนเวลาเพื่อเรียนรู้อดีต ที่ผ่านกว่า 5,000 ปีของเมโสโปเตเมีย ห่างไปอีกนิดที่อียิปต์ กรีซ และโรมัน มีประวัติศาสตร์ที่ห่างกันหลายร้อยปี เราก็ยากที่จะ ปะติดปะต่อเรื่องราวได้แล้ว นี่เราจะต้องอาศัยสมองที่มีอยู่ไป บันทึกเรือ่ งราวข้างหน้าอีกกว่า 2,000 ปี จากปีที่ 1 ของคริสตกาล จูดา้ กาลและอิสลามกาล ร้านสะดวกซื้อในปีที่ 3,000 BCE นั้นมี การแลกเปลี่ยนนม ข้าวบาเล่ย์ เนื้อสัตว์ ผ่านการจัดการฟาร์ม และการปศุสัตว์อย่างดี แต่ปัญหาคือธรรมชาติที่ท�ำให้พื้นที่ลุ่มน�้ำ ไนล์นั้นมีน�้ำท่วมทุกปีตอนฤดูร้อน

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : U Hönow (Berlin) ไปสถานี U Museumsinsel ใช้เวลา 10 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Berliner DOM อีก 350 เมตร อาคารอยู่ด้านซ้าย Alte Nationalgalerie เวลาเปิด-ปิด 312 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 12 ยูโร Neue Museum Bodestraße 1-3, 10178 Berlin

71 Neue Museum Museumsinsel, Berlin

Evolution Level

Neue Museum Museumsinsel, Berlin

ช่วงเวลากว่า 6,000 ปี อียิปต์โบราณคู่ขนานไปกับ 5,000 ปี ของเมโสโปเตเมีย ก่อนหน้านั้นทั้งอารยธรรมคูข่ นานนีไ้ ม่เคยได้มาพบเจอ และไม่มีการก้าวข้ามข้อก�ำหนดที่นักบินอวกาศโบราณได้ระบุไว้ ไม่มีใคร รู้ว่านักบินอวกาศโบราณเป็นใคร มาจากไหน แล้วท�ำไมเรือ่ งราวการฟืน้ คืนชีพของมัมมี่และสวนลอยฟ้า ก�ำแพงเมืองขนาดใหญ่ การชลประทาน เหล่ า นี้ ท� ำ ให้ อ ารยธรรมทั้ ง สองน่ า สนใจ แต่ อ ะไรท� ำ ให้ เ ขาหายไป เหลือเพียงเรื่องเล่า จากเรือ่ งเล่าเป็นนิทาน จากนิทานเป็นประวัตศิ าสตร์ จากประวัติศาสตร์กลายเป็นต�ำนาน จากต�ำนานเป็นจิตวิญญาณ แต่การ ได้มาเจอกันในช่วงปี 600 BCE ท�ำให้อียิปต์เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง จากที่ ป ิ ด ตั ว เองท� ำ การเกษตรอาศั ย อยู ่ ใ นเมื อ งและวิ ห ารที่ มี ค นอยู ่ เป็นล้านคน 73

Evolution Level

เมื่อบาบิโลนได้ขยายอาณาจักรจนมาถึงตอนเหนือ โดย อียปิ ต์เองก็ขนึ้ มาพบกันตอนเหนือเช่นกัน และไปพบกันทีร่ ะหว่างกลาง ของ Euphrates ในประวัติไม่ได้บอกชัดเจนว่าใครชนะ แต่มีการ ถ่ายทอดเทคโนโลยีแก่กนั แน่นอน อาทิ การชลประทานและงานก่อสร้าง การผันน�ำ้ จากใต้ขนึ้ เหนือ จนบาบิโลนสามารถสร้างสวนลอยฟ้าได้สำ� เร็จ ไม่เพียงเท่านีก้ ารประดิษฐ์อกั ษรทีเ่ ป็นลิม่ ๆ นัน้ ไม่สวยทางอียปิ ต์จงึ ท�ำการ แปลงให้ออกมาเป็นรูปจนได้การประดิษฐ์อักษรภาพ Hieroglyphs ที่ใช้สัญลักษณ์สัตว์ต่างๆ อุปกรณ์ต่างๆ แทนค�ำหรืออักษรต่างๆ ทั้งนี้ การพัฒนากระดาษปาปิรุสร่วมกันแต่เกิดการใช้งานแค่อียิปต์ การสร้างวิหารด้วยหินขนาดใหญ่ไว้ส�ำหรับเคารพเทพเจ้า งานก่อสร้างปราสาทขนาดใหญ่พีรามิดที่มีมาตรวัดเป็นลูกบาศก์ Cubit ที่วัดจากข้อศอกถึงปลายนิ้ว การเก็บรักษาสภาพศพเพื่อให้ฟน้ื คืนชีพหลังความตาย การนับการท�ำงาน 1 วันมี 24 ชัว่ โมงและ 1 ปี มี 365 วัน เหล่านี้มีมาตั้งแต่ยุคอียิปต์โบราณ นวัตกรรมเหล่านี้ได้รับการ ส่งต่อถ่ายทอดมาอย่างยาวนาน ซึ่งแบ่งได้เป็น 5 ยุค คือ 1. Old Kingdom (2575 – 2130 BCE) 2. First Intermediate (2130 – 1938 BCE) 3. Middle Kingdom (1938 - 1630 BCE) 4. Second Intermediate (1630 – 1540 BCE) 5. New Kingdom (1539 – 1075 BCE)

www.smb.museum/museen-einrichtungen/neues-museum

Neue Museum Museumsinsel, Berlin

การค้นพบโดยนักโบราณคดีชื่อดังของเยอรมันที่ได้อัลเฟรด จากกลุ่มบริษัทครุบ ผู้ร่วมก่อตั้งสมาคม Deutsche Orient-Gesellschaft (DOG) เป็นผู้สนับสนุน ซึ่งในปีที่ 1901 Kaiser Wilhelm II เป็นผูท้ สี่ นใจในโบราณคดีเป็นอย่างมากจึงทรงอุปถัมภ์สมาคมนีอ้ ย่างจริงจัง ประกอบความต้องการค้นหาที่มีของ “Bible Land” เหมือนเราเคยรู้ว่ามันมีอยู่แล้วพอถึงวันที่ เราพอมีก�ำลังเราจึงพยายามต้องการและค้นหาให้มาเคียงคู่บารมี เมื่อเจอบาบิโลนแล้วก็ต้อง ค้นหาอียิปต์ให้เจอ และสิ่งที่พบนอกจากพีรามิดคือเรื่องราวของแม่นาง Nefertiti ราชินีที่มี รูปปัน้ ทีส่ วยงาม (1349 - 1336 BCE) และความสัมพันธ์ของทัง้ บาบิโลนและอียปิ ต์เอง ก็ไปมาหาสู่ ท�ำการค้าการขาย จนกระทัง่ ล่มสลายหายไปจากหน้าประวัตศิ าสตร์คงไว้ซงึ่ เรือ่ งราวสุดประทับใจ และโรแมนติกของ Nefertiti และสืบเนื่องไปจนกระทั่งแม่นางคลีโอพัตรา ที่ถือเป็นการสิ้นสุด มหานครอียิปต์ โดยหลังจากนั้นจะเป็นการปกครองอียิปต์โดย Alexander มหาราช และ ตั้งเมือง Alexandria ตรงปากทางแม่น�้ำไนล์ และไปสู่ยุคของแม่นางคลีโอพัตราผู้เลอโฉม แต่ถึงอย่างนั้น รูปส่วนศีรษะของแม่นาง Nefertiti ที่ตั้งอยู่กลางห้องแสดงในพิพิธภัณฑ์ Neue Museum ทีเ่ บอร์ลนิ ทีน่ อี่ ยูใ่ นกลุม่ Museuminsel ทีเ่ ป็นพืน้ ทีพ่ พิ ธิ ภัณฑ์มากมายกลางเบอร์ลนิ และเป็นที่ตั้ง Alte Museum และ Alte Nationalgalerie ที่เก็บสมบัติและศิลปกรรมมากมาย จากทั่วโลกในยุคเมโสโปเตเมีย ยุคอียิปต์ ยุคกรีซและยุคโรมัน

Alte Nationalgalerie

‘ ตูมตูม ปังปังปัง ’ ในระหว่างสงครามฝรัง่ เศส – ปรัสเซีย ในปี 1870 เป็นช่วงของการรวมชาติเยอรมันกลับมายิง่ ใหญ่อกี ครัง้ ปรั ส เซี ย ได้ เ ข้ า โจมตี ท างเหนื อ ของฝรั่ ง เศสและรวบเอาพื้ น ที่ บางส่วนไว้ได้ จากสถานการณ์ที่เกิดการรบย่อยๆ หลากหลายแนว แต่มีอยู่ 2 แนวรบ ที่น่าจดจ�ำ

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : U Hönow (Berlin) ไปสถานี U Museumsinsel ใช้เวลา 9 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Berliner DOM อีก 400 เมตร เวลาเปิด-ปิด 312 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 12 ยูโร Alte Nationalgalerie Bodestraße 1-3, 10178 Berlin

แนวรบที่ 2 สงครามในทะเลตอนเหนือทีม่ นี ายพล Felix von Bendemann เป็นผูบ้ ญ ั ชากองเรือปรัสเซียในยุคนัน้ ทีเ่ ข้าต่อสูก้ องเรือฝรัง่ เศสตามค�ำสัง่ ของนโปเลียน ด้วยกองเรือของปรัสเซียไม่ได้มีเยอะมากและไม่เชี่ยวชาญการรบทางทะเลมากนัก เนือ่ งจากพืน้ เพเดิมของเยอรมันนัน้ มาจากเผ่าต่างๆ ทีต่ อ่ สูบ้ นพืน้ ดิน คล้ายๆ กับการรบ บนบกที่ต่อสู้อย่างยาวนาน ตั้งแต่โรมัน - เยอรมานิก อย่างไรก็ตามกองเรือที่น�ำโดย นายพล Felix ก็ไม่ได้พา่ ยแพ้หมดรูป การติดตามเรือปรัสเซียทีเ่ ข้ามาน่านน�ำ้ ของเยอรมัน ตอนเหนือที่ Wilhelmshaven ใกล้กบั เมืองต่อเรือทีช่ อื่ ฮัมบูรก์ และเมืองท่าทีจ่ ะผ่านไป ทางเดนมาร์ค แต่ส่วนที่ภาคพื้นชายฝั่งได้สนับสนุนปืนใหญ่ของอุตสาหกรรมครุปที่ ช่วยต้านและรบกับทางฝรัง่ เศสได้อย่างดี ประกอบกับถ่านหินส�ำรองของกองเรือฝรัง่ เศส หมดลงท�ำให้ต้องเสียเวลาเตรียมแผนใหม่ และท�ำให้ศึกครั้งนี้นายพล Felix ชนะ และครั้งนี้เป็นการประกาศความเกรียงไกร

Alte Nationalgalerie

แนวรบที่ 1 การยึดครองเมืองซาร์บรูกเคน Saarbrücken ด้านนีเ้ ป็นชายแดน ปรัสเซียและฝรั่งเศสที่มีการสู้รบกันบ่อยและใกล้กันมาก ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์ส�ำคัญ เนื่องจากเป็นที่ตั้งของอุตสาหกรรมเหล็ก Völklingen Ironworks และถ่านหิน ทัง้ ยัง เป็นแหล่งผลิตอาวุธและปืนใหญ่ให้เป็นยุทโธปกรณ์ของกองก�ำลังปรัสเซีย รวมถึงกองเรือ ทีจ่ ะใช้รบในสงครามครั้งนี้ จึงเป็นที่หมายของนโปเลียน

Evolution Level

Alte Nationalgalerie

ถึงตรงนี้เรากลับเข้ามาสู่ชัยชนะและความรุ่งเรืองของปรัสเซียแต่ ท่านนายพล Felix von Bendemann ที่เชี่ยวชาญทางทะเลผ่านการฝึกจาก อะคาเดมีการสู้รบทางเรือมาอย่างมากมาย แท้ที่จริงแล้วเป็นหลานปู่โจฮาน ใช่ครับ โจฮาน ก๊อตไฟล์ เชสโด (Johann Gottfried Schadow 1764 - 1850) ผู้ที่เป็นนักปูนปั้นและอยู่ในสมาคมกราฟิตี้แห่งชาติปรัสเซียในรัชสมัยพระเจ้า ฟรีดริช วิลเลียมที่ 2 และ 3 แห่งปรัสเซียผูค้ ดั เลือกแห่งบรันเดินบวร์ค ซึง่ พระเจ้า ฟรีดริช วิลเลียมที่ 3 ที่ได้แต่งงานกับลูซี่แห่งเมคเลนบูร์ก–สเตรลิทซ์ (Louise of Mecklenburg-Strelitz) ลูซี่มีน้องสาวอีกคนชื่อเฟเดอริกาแห่งเมคเลนบูร์ก– สเตรลิทซ์ (Frederica of Mecklenburg-Strelitz) ซึ่งทั้งคู่แต่งงานในช่วงเวลา ใกล้ๆ กันคือผู้พี่ลูซี่แต่งงานกับฟรีดริช วิลเลียมที่ 3 ในวันที่ 24 ธันวาคม 1793 และเฟเดอริเซียแต่งงานกับเจ้าฟ้าชายหลุยส์ชาร์ลส์แห่งปรัสเซียวันที่ 26 ธันวาคม 1793 ทีด่ าร์มสตัดท์ แต่โชคร้ายเจ้าฟ้าชายหลุยส์ชาร์ลส์เสียชีวติ (อายุเพียง 23 ปี) ด้วยโรคคอตีบที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Corynebacterium diphtheriae ท�ำให้ทอนซิล คอหอย โพรงจมูกและผิวหนังอักเสบด้วยวิวัฒนาการการแพทย์ สมัยนัน้ ไม่ทนั สมัยและไม่มยี าทีฆ่ า่ เชือ้ แบคทีเรียเหล่านัน้ ได้ ท�ำให้ในราชวงศ์ตงั้ ใจ ลงทุนเพือ่ ให้เกิดการดูแลสุขภาพและการแพทย์ทดี่ ขี นึ้ จึงเกิดการบริษทั ทางด้าน เคมีและชีวภัณฑ์ที่จะเชื่อมไปถึงเทคโนโลยีแห่งอนาคตและการรักษาโรคด้วย ยารักษาเพื่อฆ่าเชื้อและท�ำให้ร่างกายแข็งแรง ส่วนไวรัสที่เราเจอปัจจุบันนั้น ฆ่าไม่ตายต้องสร้างภูมิคุ้มกันจากวัคซีนเท่านั้น ดังนั้นไปฉีดวัคซีนกันด้วยนะ (13 มิถนุ ายน 2021) หลังการเสียชีวิตของเจ้าฟ้าชายหลุยส์ชาร์ลส์ ราชวงศ์ยังคง ด�ำเนินการต่อไปเพราะช่วงนั้นยังมีสงครามที่ต้องรบหลากหลายสมรภูมิ ท�ำให้ พระเจ้าฟรีดริช วิลเลียมที่ 3 เป็ นผู ้ น�ำ การทหารต่ อ สู ้ แ ละร่ วมรบเคี ย งคู ่ ทหารปรัสเซีย

Evolution Level

จากยุ ค สมั ย ที่ เ ปลี่ ย นไปความน่ า รั ก และสง่ า งามของ สองพี่น้องเมคเลนบูร์ก – สเตรลิทซ์ ท�ำให้ปู่โจฮานได้รับโจทย์ ให้ออกแบบสร้างรูปปั้นหินอ่อนสองพี่น้อง Mecklenburg Strelitz หรื อ Prinzessinnengruppe ที่ตั้งสวยเด่ นภายในบริ เ วณ พิพิ ธ ภั ณ ฑ์ แ ห่ ง ชาติยุคเก่าได้ท�ำหน้าที่ในการเก็ บและรวบรวม เรือ่ งราวของพีน่ อ้ งคูน่ แี้ ละเรือ่ งราวอืน่ ๆมากมายทีส่ ำ� คัญปูโ่ จฮานนัน้ คือนักปูนปั้นเรืองนามแห่งปรัสเซียคือผู้ที่สร้างงานชาลอตด้านบน ของประตู บ รั น เดิ น บวร์ ค ทางเข้ า เบอร์ ลิ น ในยุ ค ในรั ช สมั ย ของ พระเจ้าฟรีดริชวิลเฮล์มที่ 1 ในปี 1793 ความเชื่อมโยงเหล่า นั้ น ไม่ได้บังเอิญแต่เป็นความลงตัวในประวัติศาสตร์เรื่องราวที่น่า จดจ�ำระหว่างราชวงศ์ ศิลปินและสงคราม

www.smb.museum/en/museums-institutions/alte-nationalgalerie/collection-research/conservation-care/ princess-group-by-johann-gottfried-schadow/

81 Alte Nationalgalerie

Römisch-Germanisches Museum

‘ กริ้งกริ้งกริ้ง ’ ในยุคที่วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้ พิสจู น์วา่ สามารถท�ำกระจกแก้ว ทีใ่ ช้สารตัง้ ต้น เคมีและความร้อน เพื่อขึ้นรูปกระจกแก้วตามแบบและฟอร์มต่างๆ ออกมาได้นั้น สามารถน�ำไปใช้งานได้หลากหลายมากมาย อาทิ การใช้ประดับ ในโบสถ์ อาคารต่างๆ รวมถึงการน�ำกระจกแก้วครัง้ แรกของอาคาร ขนาดใหญ่หรือปราสาทแก้ว Crystal Palace ที่ลอนดอน ในปี 1851 แต่รไู้ หมว่าการเริม่ ต้นของกระจกแก้วและวิวฒ ั นาการ นัน้ ต้องย้อนไปตั้งแต่เมโสโปเตเมีย อียิปต์และโรมัน ที่สามารถ ส่งต่อความรู้และพัฒนาเทคนิคการผลิตกระจกแก้วให้มีการใช้ งานได้ เพียงแต่ครัง้ นี้ โรมันทีม่ คี วามละเอียดอ่อนด้านศิลปวัฒนธรรม ถ่ายทอดออกมาให้เรารูส้ กึ เป็นกระจกแก้วทีไ่ ด้ดไี ซน์ในหลากหลาย รูปแบบ ซึ่งสิ่งนี้ได้ถูกค้นพบภายใต้อาณาจักรวิลล่าโรมันโบราณ ในปี 1941 ทั้ ง ยังมีก ารค้นพบโมเสสที่คาดว่ามี อ ายุ ร ะหว่ า ง

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf เดินต่อไปทาง Köln DOM ตามถนน Roncallipl 260 เมตร เวลาเปิด-ปิด 312 วัน 10:00 - 18:00 น. วันพุธ - จันทร์ หยุดวันอังคาร และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 6 ยูโร Römisch-Germanisches Museum (RGM) Roncallipl. 4, 50667 Köln

หลั ง จากการล่ ม สลายของเมโสโปเตเมี ย อียิปต์โบราณและกรีซ โรมันเป็นผู้ที่มีวิวัฒนาการ ทัง้ ด้านการทหาร การเมืองและศิลปะทีถ่ อื เป็นต้นก�ำเนิด สมัยใหม่มากมาย โรมันนัน้ มีประวัตศิ าสตร์อนั ยาวนาน และมีการเปลี่ยนราชวงศ์เรื่อยมา เปลี่ยนรูปแบบ การปกครองที่หลากหลาย และเป็นยุคสมัยแห่งสีสัน ไม่ว่าจะเป็นคลีโอพัตตรา จูเลียสซีซาร์ และรูปแบบ การลอบสังหารโดยทหารองครักษ์ สามารถแบ่งออก ได้เป็น 3 ยุค ยุคที่ 1 : The Roman Kingdom 753-509 BCE. ยุคที่ 2 : The Roman Republic 509-27 BCE. ยุคที่ 3 : The Roman Empire 27 BCE. – 476

Römisch-Germanisches Museum

ปี ค.ศ. 220-230 และยังมีเครื่องปั้นดินเผามากมาย สุสานแห่งโปบลิซิอุส ค.ศ. 40 ที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ ของโรมัน ในบริเวณทีต่ งั้ ริมแม่นำ�้ ไรน์ และใกล้กบั โดม แห่งเมืองน�้ำอบหอมโคโลจน์ เหล่านี้เป็นความยิ่งใหญ่ ที่ถูกบรรจุไว้ในพิพิธภัณฑ์ Römisch-Germanisches Museum

300 กว่าปีต่อมาท่านชาร์เลอมาญ ก็รวบรวมดินแดนของโรมันกลับมาอีกครั้ง ประมาณปี 800 ยังคงใช้ชื่อ “จักรวรรดิโรมัน” (Roman Empire) มาจนถึงราว ปี 1157 ต่อมาเมื่อจักรพรรดิฟรีดริชที่ 1 ปกครองอิตาลีและวาติกันได้จักรวรรดิได้มีมติเปลี่ยนชื่อ เรียกใหม่เป็น “จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์” (Holy Roman Empire) ที่ใช้มาตั้งแต่ ช่วงปี 1300 เป็นต้นมา และในปี 1512 สภานิติบัญญัติแห่งโคโลญจ์ได้เปลี่ยนชื่ออีกครั้ง เป็นจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์แห่งชนชาติเยอรมัน (Römisches Reich Deutscher) ซึ่งหมายถึงการสูญเสียอิตาลีและเบอร์กันดีในช่วงปลายปี 1500

Evolution Level

https://roemisch-germanisches-museum.de/Startseite

85 Römisch-Germanisches Museum

Museumsinsel, Berlin

The Neues Museum เริ่มก่อสร้างเมื่อปี 1841 โดยมีความตั้งใจ เพื่อขยายพื้นที่จัดแสดงเนื่องจากพื้นที่ของ the Altes Museum นั้ น ไม่ เ พี ย งพอ ได้ รั บ การออกแบบโดย สถาปัตยกร Friedrich August Stüler ลูกศิษย์ Schinkel นักผังเมืองวิทยาและสถาปัตยกรที่มีชื่อเสียง ในปรัสเซีย และยังเป็นหมุดหมายส�ำคัญที่เป็นการสร้าง เทคโนโลยีในการสร้างสิง่ ก่อสร้างขนาดใหญ่ และยังเป็น สถานที่ แ สดงอุ ต สาหกรรมงานก่ อ สร้ า งและเทคนิ ค การก่อสร้างสมัยใหม่ที่เรียกว่า นวัตกรรม ตัวอย่างเช่น เครื่องจักรไอน�้ำซึ่งจ�ำเป็นในการจัดการน�้ำและดินออก

รอบๆ เกาะพิพิธภัณฑ์เสียหายอย่างหนัก ในสงครามโลก ครัง้ ที่ 2 แต่ได้รบั การบูรณะใหม่และเปิดอีกครัง้ ในปี 2009 ซึง่ ดูแลโดย David Chipperfield สถาปัตยกรชาวอังกฤษ การจัดแสดงและร้อยเรียงเรื่องราวยุคก่อนประวัติศาสตร์ และประวัติศาสตร์ยุคแรก โบราณวัตถุคลาสสิก และ พิ พิ ธภั ณ ฑ์ อี ยิ ปต์ แ ละปาปิ รู ส รวมถึ ง พระรู ปครึ่ ง ตั ว ที่ มีชื่อเสียงของราชินี Nefertiti

87 Museumsinsel , Berlin

The Bode Museum

Evolution Level

ตอนเหนือของเกาะ the Bode Museum เปิดเมื่อปี 1904 ในชื่อแรก Kaiser-Friedrich-Museum ตั้งชื่อตามจักรพรรดิเฟรเดอริคที่ 3 อาคารสไตล์ บาโรกได้รับการออกแบบโดยสถาปัตยกร Ernst von Ihne ซึ่งตั้งใจให้เป็น พิพิธภัณฑ์ศิลปะยุคกลางและยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาของยุโรป ต่อมาเปลี่ยนชื่อตาม ผู้อ�ำนวยการคนแรกคือ Wilhelm von Bode ในปี 1956 ซึ่งปฏิวัติวิธีการจัด แสดงของสะสมด้วยการจัดเรียงประติมากรรมและภาพวาดผสมผสานกัน - วิธกี าร ที่ไม่เหมือนใครในขณะนั้น จัดแสดงคอลเลคชันประติมากรรมที่มีตั้งแต่ยุคกลาง จนถึงศตวรรษที่ 18 ศิลปะโบราณและไบแซนไทน์ตอนปลาย เหรียญ และ เหรียญตรา

The Pergamon Museum เริ่มก่อสร้างตั้งแต่ปี 1930 the Pergamon Museum เป็นสถานที่ที่จะได้พบ กับการชุบชีวติ ประวัตศิ าสตร์ในอดีตจากการค้นพบสิง่ ก่อสร้างโดยนักโบราณคดีจากทัว่ โลก อาทิ Ishtar แห่งบาบิโลนและที่แห่งนี้เป็นแหล่งที่มีนักท่องเที่ยวมากสุด ที่นี่ออกแบบโดย Alfred Messel และ Ludwig Hoffmann ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ยุคสมัยที่เกื้อหนุน • Museum of Islamic Art • Collection of Classical Antiquities

ระหว่างนี้ยังมีการฟื้นฟูอีกครั้งและจะปิดจนถึง 2023 แต่ยังสามารถเยี่ยมชม ได้แบบชั่วคราวในลักษณ์ภาพมุมกว้าง 360° ‘Pergamonmuseum’ ที่ด�ำเนินการโดย Yadegar Asisi

Museumsinsel , Berlin

• Museum of Ancient Near East

The Altes Museum พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เปิดเมื่อวันที่ 3 สิงหาคม 1830 และ เป็นแห่งแรกที่ตั้งอยู่บนเกาะแห่งเรื่องราวประวัติศาสตร์ เริ่มแรก เป็นพิพิธภัณฑ์หลวงและเป็นที่เก็บสมบัติโบราณของราชวงศ์

Evolution Level

เป็นที่มาของสมาคม DOG และความพยายามค้นหา และรวบรวมเรื่องราวประวัติศาสตร์ต่างๆ มารวมไว้ด้วยกัน และมี ค�ำสั่งแบบลับๆ ให้น�ำศิลปอารยธรรมโบราณเพื่อใช้เป็นสารตั้งต้น ในการประดิษฐ์คิดค้นต่อไป ปัจจุบันเป็นที่เก็บรวบรวมศิลปะ และ อารยธรรมกรีซโบราณและโรมัน ที่น�ำไปสู่แรงบันดาลใจของการ ออกแบบนีโอคลาสสิก โดยปรมาจารย์ Karl Friedrich Schinkel ผู้น�ำจิตวิญญาณด้านสถาปัตยกรรมของปรัสเซียในยุค 1800-1900

The Alte Nationalgalerie

Museumsinsel , Berlin

พิพิธภัณฑ์แห่งชาติยุคเก่า สร้างโดยค�ำสั่งของ King Frederick William IV of Prussia ปัจจุบันสถานที่นี้เป็นบ้านของงานภาพสีและงาน หุ่น 3 มิติจากหินอ่อน ไม้ โลหะและเซรามิก โดยเริ่มมีวัตถุที่ได้รับการ บริจาค 262 ชิ้นจากผู้รวบรวมและนายธนาคาร Joachim H. W. Wagener หลั ง จากได้ รั บค�ำสั่งและงบประมาณ Friedrich August Stüler ได้ ออกแบบจากภาพร่างของกษัตริย์ สุดท้ายได้มหาวิหารโบราณที่งดงามและ เปิดเมื่อปี 1876 แต่ก็ไม่รอดจากสงครามแต่ยังโชคดีที่วัตถุภาพและ งานหุน่ ต่างๆ ได้รบั การเก็บไว้และน�ำกลับมารีโนเวทใหม่จนสามารถกลับมา จัดแสดงได้อีกครั้ง และได้มีคอลเล็กชั่นใหม่ๆ กลุ่มงานศิลปะ งานศิลปะ แนวอิมเพรสชันนิสม์ เอ็กเพรสชั่นนิสม์ และโรแมนติก รวมถึงผลงานจาก 3 บอยแบนด์แห่งวงการภาพวาดศิลปะ Monet, Manet และ Renoir ทั้งนี้ ยังรวมถึงผลงาน Caspar David Friedrich

DOM

‘ ฟริ้ ว ฟริ้วฟริ้ว อ๊ะ !!! นั้นอะไรครับ ’ เครื่องบิน รบฝูงใหญ่บินผ่านเหนือท้องฟ้าอันสงบเงียบของโคโลญจ์เมือง แห่งน�้ำหอม ที่นโปเลียนเสด็จผ่านแล้วรับสั่งให้น�ำน�้ำทิพย์ที่ หอมรัญจวนและมอบให้กับทหารที่ผ่านศึกษามาหลายวันเพื่อ กลบกลิ่นโคนสงคราม น�้ำทิพย์นั้นก็คือโคโลญจ์ 4711 ที่เรา เคยคุ้นหู ทันใดนั้นนักบินวาตานาเบะได้แจ้งทางหัวหน้าฝูงบิน มาพบวิหารขนาดใหญ่ริมแม่น�้ำไรน์โปรดระวังด้วย สิ้นเสียงค�ำ สั่งนักบินทุกคนต่างสวดมนต์และให้พระเจ้าทรงเมตตาต่อภัย สงครามนี้และช่วยให้ไม่มีผู้ใดต้องล้มตายอีกใช่ครับ มหาวิหาร โคโลญจ์ ที่ เ ป็ น ผลผลิ ต อั น รุ ่ ง เรื อ งของจั ก รวรรดิ โ รมั น อั น ศักดิ์สิทธิ์

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf เดินต่อไปทาง Köln DOM 46 เมตร เวลาเปิด-ปิด 365 วัน 10:00 - 17:00 น. วันจันทร์ - เสาร์ และ 10:00 - 13:00 น. วันอาทิตย์ ค่าเข้าชม 4 ยูโร Koelner-Dom Domkloster 4, 50667 Köln

www.youtube.com/watch?v=-Xw4W_dog3U

DOM

ในยุคที่โรมันรุ่งเรืองและศาสนจักรเรืองอ�ำนาจการสะสมระดมทุนเพื่อ สร้างสถานทีแ่ ห่งความยิง่ ใหญ่ทแี่ สดงถึงอ�ำนาจ พลังและจิตวิญญาณ จึงเป็นทีม่ า ของสถาปัตยกรรมศาสนจักรมากมาย โกธิคเป็นศิลปะและวัฒนธรรมของผู้คน ที่ค่อนข้างแหวกแนว จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์พระสันตะปาปามีความสัมพันธ์ อย่างดีกบั เจ้าครองนคร ซึง่ พระสันตะปาปาเป็นผูท้ รงอ�ำนาจและทรงแต่งตัง้ กษัตริย์ รวมทั้งราชวงศ์ต่างๆ แต่เริ่มต้นจากจักรพรรดิแห่งชาวแฟรงค์เฟิร์ต ใช่ล่ะครับ แฟรงค์เฟิร์ตเมืองแห่งการเงินของเยอรมัน จากเผ่าต่างๆ ที่กระจัดกระจายและ เผ่าทางตอนใต้บาวาเรียนทีม่ คี วามดิบอยูใ่ นตัว ซึง่ ต่างจากชาวแฟรงค์ทเี่ ป็นรากฐาน มาตั้งแต่โรมันโบราณจนกระทั่งมาถึงยุคจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ที่รับเอา วัฒนธรรมจากโรมันโบราณเพื่อขยายและต่อยอดความยั่งยืนกันมา เราจะเห็น ศิลปะและสถาปัตยกรรมของโรมันทัง้ สองต่างกัน จักรวรรดิโรมันโบราณมีลกั ษณะ เป็นอาคารเสากลมสีขาวสะอาดตาให้นึกถึงซีซาร์ชายผู้ห่มผ้าถือต�ำราเล่มใหญ่ เดินไปมาในท้องพระโรง หรือการชลประทานและโรงละครแห่งการต่อสูโ้ คลีเซียม แต่จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์คือเป็นยุคของการต่อสู้และหลังจากนั้นมาอีก หลายร้อยปีต่อมา ก็ฟน้ื ฟูวฒ ั นธรรมและการกลับมาของยุคกลางทีท่ กุ อย่างไวมาก และความด�ำมืดเข้าครอบง�ำเพราะทุกอย่างล้วนมีศาสนจักรและการต่อสู้แย่งชิง ดินแดนจนเกิดเป็นกองทัพศักดิส์ ทิ ธิท์ สี่ รู้ บเพือ่ ศาสนาทีม่ จี นถึงทุกวันนี้ ด้านศิลป วัฒนธรรมในยุคศักดิ์สิทธิ์นี้จะเป็นยุคโกธิคเป็นอาคารสูงแหลมคมและดูทนทาน และมักจะมีการเจาะเพื่อให้แสงเข้ามาได้ตามบานกระจกที่มีส่วนโค้งและยังมี รูปปั้นที่ลอกแบบมาจากสันตะปาปา นักบวชหรือกษัตริย์ แล้วแต่สถานที่นั้นจะ มีใครที่ท�ำหน้าที่ดูแลและบ�ำรุงรักษา โดมนี้ถือว่าเป็นอาคารที่ใหญ่มากแต่ ต้องใช้เวลาสร้างยาวนานกว่า 600 ปีจึงจะสมบูรณ์ โดยสามารถแบ่งการสร้าง ออกเป็นระยะดังนี้

Evolution Level

ระยะที่ 1 : ปี 1248 – 1250 หลังจากกลุ่มมหาวิหารของอาณาจักร โรมันอันศักดิส์ ทิ ธิท์ ี่ถูกเผาไปจึงต้องท�ำการรื้อถอนมหาวิหารเก่าบางส่วนและเริ่ม การก่อสร้างโบสถ์แบบโกธิก ฝั่งตะวันออกได้สร้างฐานรากส�ำคัญของมหาวิหาร หลังจากนั้นได้พักงานก่อสร้าง ระยะที่ 2 : ปี 1320 อี ก 70 ปี ต ่ อ มา ได้ วางแผนเพื่ อ สร้ า งมหาวิ ห าร ที่สมบูรณ์ แต่ก็ท�ำได้แค่ส่วนวิหารส่วนหลัง แต่ยังเป็นรากฐานส�ำคัญของช่วงที่ 5 ที่ท�ำให้วิหารสมบูรณ์ ระยะที่ 3 : ปี 1440 อีก 120 ปีต่อมาทางเดินด้านใต้ของโบสถ์ได้สร้าง ส�ำเร็จเพื่อเชื่อมวิหารและโดมสูงที่จะได้ก่อสร้างในปี 1840

ระยะที่ 5 : ปี 1840 – 1942 ช่วงสุดท้ายที่เข้าสู่ช่วงของยุคปัจจุบันและ มีเทคโนโลยีที่ทันสมัยรวมทั้งเป็นยุคเดียวกับการพัฒนายานยนต์ พร้อมทั้งยังมี ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วย ช่ ว งนี้ มี ก ารเตรี ย มแผนการบู ร ณะครั้ ง ส� ำ คั ญ และเป็ น ความตั้ ง ใจเพื่ อ สร้างความสมบูรณ์พร้อมกับโดมคู่ที่มีความสูง 157.38 เมตร กว้าง 86 เมตร ยาว 144 เมตร เพื่อสร้างอุทศิ ให้นกั บุญซีโมนเปโตรและพระนางมารียพ์ รหมจารี สภาพโดย รวมตัง้ แต่ปี 1930 นัน้ มีการก่อสร้างที่เป็นอาคารสูงใหญ่มากท�ำให้เป็นจุดสังเกตให้ นักบินทิ้งระเบิดของอังกฤษและฝรั่งเศสว่ามาถึงเมืองอาณาจักรโรมันศักดิ์สิทธิ์ และ โชคดีที่นักบินไม่ยิงและท�ำลายศาสนสถานแห่งนี้ ท�ำให้เรื่องราวของวิหารและโดม คู่ที่ยังคงสวยงามน่าสนใจและสามารถเป็นจุดส�ำคัญแห่งเมืองโคโลจญ์

DOM

ระยะที่ 4 : ปี 1520 อีก 80 ปีต่อมาได้หยุดการก่อสร้างไป เนื่องจากวิหาร ที่ใช้งานเพื่อศาสนกิจด�ำเนินการได้

ในช่วงสุดท้ายของการก่อสร้างมหาวิหารแห่งเมื อ งโคโลจญ์ ได้ อ าจารย์ Sulpiz Boiserée นักประวัติศาสตร์และผู้ชอบและ สะสมศิ ล ปะเก่ า และของโบราณจึ ง มี ค วามรู ้ เ ป็ น พิ เ ศษของการ วางแผนและรากฐานของอาคารในช่วงปี 1300 ซึ่งใช้เป็นต้นแบบให้ แก่สถาปัตยกรและวิศวกร Ernst Friedrich Zwirner และ Richard Voigtel ซึ่งใช้เวลาในการพัฒนาและก่อสร้างส่วนสุดท้ายคือโดมคู่อีก กว่า 20 ปีจนสามารถเปิดให้เข้าชมได้ในปี 1880

Evolution Level

www.koelner-dom.de

97 DOM

Kölnisches Stadtmuseum

ในจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ยุคนี้โรมันยังมีอิทธิพล อย่างมากกับโคโลจน์ ในยุคปี 1600 – 1700 ที่ เ ป็น เมื อ ง ส�ำคั ญ ที่ เ ป็ น เหมือนอาณานิคมของโรมัน จึงท�ำให้มีส�ำนักทหาร โรมั น หรื อ กลาโหมที่ มี บ ทบาทวางแผนกลยุ ท ธ์ ก ารศึ ก ร่ ว มกั บ ศาสนจักร หรือแม้แต่การวางแผนสงครามต่างๆ รวมทั้งเป็นที่ เก็บอาวุธสงคราม และยังเป็นแหล่งรวมพลของนักรบมากมาย หากมองย้อนไปในยุคนีค้ งคล้ายๆกับแหล่งรวมชาวยุทธ์ทแี่ บ่งออก เป็นส�ำนักต่างๆ ไม่วา่ จะเป็นส�ำนักบูต๊ งึ้ ส�ำนักง๊อไบ้ ส�ำนักเส้าหลิน และพรรคกระยาจก แต่ด้วยความที่โรมันไม่ได้มีการแต่งนิยายให้ สอดคล้องกับกลการศึก หากมีกต็ อ้ งขอค�ำชีแ้ นะจากทุกท่าน มาต่อ ที่ว่าท�ำไมต้องเป็นส�ำนักต่างๆในหนังจีน เพราะชื่อเรียกส�ำนัก ทหารโรมันในอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นว่า “Zeughaus”

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf เดินต่อไปทาง โบสถ์ Minoritenkirche ตรงข้ามโบสถ์ คือ koelnisches-stadtmuseum 550 เมตร เวลาเปิด-ปิด 312 วัน 10:00 - 17:00 น. วันอังคาร - อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 4 ยูโร Kölnisches Stadtmuseum Zeughausstraße 1-3 zurzeit Umzug an den neuen Standort, Minoritenstraße 13, 50667 Köln

www.koelnisches-stadtmuseum.de www.youtube.com/watch?v=V_tUX7UGOFo

Kölnisches Stadtmuseum

ที่เป็นอาคารสูง 3-5 ชั้นมีชั้นใต้ดินเพื่อเก็บอาวุธ ดาบ โล่ ยุทโธปกรณ์และที่ เลี้ยงม้า พร้อมทั้งหอพักและหอสังเกตการณ์ Zeughaus มีหลากหลายที่ใน ยุโรป อาทิ ส�ำนักเบอร์ลิน (1695–1729), ส�ำนักโคโลญจน์ (1594 -1606), ส�ำนักมิวนิค และส�ำนักแมนฮาม ซึ่งหากมองตามจุดยุทธศาสตร์แล้วคือสถานที่ ปลอดภัยและสามารถรวบรวมไพร่พลได้ง่ายตามหัวเมืองส�ำคัญๆ หลังจาก สงครามสงบความจ�ำเป็นของ Zeughaus จึงหมดความหมาย อาจารย์อรี คิ ได้บอก ไว้วา่ ค�ำนีไ้ ม่ได้ใช้แล้วหรือเป็นค�ำทีใ่ ช้ไม่บอ่ ยนัก แต่จะใช้เป็น Militärausüstung แทน อย่างไรก็ตามเมื่อแลนด์มาร์คส�ำคัญของเมืองไม่ได้ใช้งานเมืองต่างๆ ที่มี อาคารเก่าเหล่านี้จึงหันมาท�ำเป็นพิพิธภัณฑ์ของเมือง อย่างเช่น Kölnisches Stadtmuseum และ Münchener Stadtmuseum ในที่แห่งนี้จะเก็บและ รวบรวมอย่างชุดเกราะของนักรบโรมัน ทวนและอาวุธมากมาย ทั้งนี้ยังมี เรื่องราวประวัติศาสตร์ในยุคสงครามและการปกครองของท่านผู้น�ำด้วย และมี ต้นแบบตัวอย่างน�้ำหอมทิพย์แห่งโคโลญจน์ด้วย

100

Evolution Level

101 Kölnisches Stadtmuseum

Universität zu Köln

วาตานาเบะรู้ดีว่าศาสนจักรกับราชส�ำนักของราชวงศ์ต่างๆ ในยุโรปต่างมี ปัญหามายาวนาน ไม่วา่ จะราชส�ำนักฝรัง่ เศส ราชส�ำนักปรัชเซีย ราชส�ำนักอังกฤษ หรือ ราชส�ำนักสเปน แม้แต่ราชส�ำนักโรมเองก็มีปัญหาแบบแยกไม่ออกทั้งอาศัยอ�ำนาจและ ก่อสงครามไปมา ระหว่างศาสนจักรและราชส�ำนักฯ ถ้าเปรียบเทียบก็คงคล้ายกับ ฟุตบอลยูโรที่มีทั้งประเทศต่างๆ มีการรวมทั้งราชส�ำนักโรมานอฟของโซเวียต (รัสเซีย) แต่ที่ดุเดือดที่สุดคือช่วงของการกักขังพระสันตะปาปาชาวฝรั่งเศสไว้ที่เมืองอาวีญง เป็นการจองจ�ำแห่งบาบิโลเนียน (Babylonian Captivity) แต่พอสิ้นสุดการจองจ�ำ และพระสั น ตะปาปาได้ ไ ปประทั บ อยู ่ ที่ โ รมท� ำ ให้ พ ระคาร์ ดิ นั ล ฝรั่ ง เศสไม่ พ อใจ อย่างมาก ด้วยเหตุนี้ท�ำให้เกิดความแตกแยกใหญ่หลวงในราชส�ำนักฝรั่งเศสและ ราชส�ำนักโรม ที่มีต�ำแหน่งประมุขศาสนจักรของแต่ละราชส�ำนัก โดยมีพระสันตะปาปา เออร์ บั น ที่ 6 (Pope Urban VI) ชาวโรม อีก ฝ่ า ยพระสั นตะปาปาคลี เ มนต์ ที่ 7 (Antipope Clement VII) ชาวฝรั่งเศสอยู่ที่เมืองอาวีญง จากความบาดหมางนี้ ท�ำให้เกิดอีกเหตุการณ์ความแตกแยกครั้งใหญ่ของศาสนจักรคือ ‘Great Schism’ ปี 1378-1418

Universität zu Köln

ด้วยองค์พระสันตะปาปาที่ใช้ชื่อเออร์บันนั้น ที่เด่นชัดอีกชื่อ คือองค์สันตะปาปาเออร์บันที่ 2 ที่เป็นผู้ประกาศสงครามครูเสดและ ก่อตั้งสภาปกครองโรมันขึ้นในลักษณะที่ศาสนจักรให้ท�ำตามอย่าง ราชส�ำนัก ซึ่งเป็นที่มาตั้งต้นให้มีความลึกลับซับซ้อนขึ้นไป ทั้งในความ สัมพันธ์ของราชส�ำนักและศาสนจักรทีม่ แี ต่จะเสือ่ มถอยลง และอีกพระองค์ ที่มีบทบาทส�ำคัญในการสร้างรากฐานการศึกษาคือองค์สันตะปาปา เออร์บันที่ 6 ที่เป็น ผูเ้ ข้าไปอยูใ่ นศึกแห่งความแตกแยกครัง้ ใหญ่ของ ศาสนจักร อย่างไรก็ตามถึงแม้ศาสนจักรจะมีปัญหากับราชส�ำนัก แต่ก็ ยังสร้างมหาวิทยาลัยแห่งการสืบทอดและการให้ความรู้ มหาวิทยาลัย ที่สร้างโดยจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์มีอยู่ 9 แห่งที่เป็นทางการ และมีบันทึกไว้ ดังนี้

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf ไปที่สถานี Köln Süd ใช้เวลา 12 นาที แล้วเดินต่อไป อีก 550 เมตร เวลาเปิด-ปิด 256 วัน 07:00 - 21:00 น. วันจันทร์- ศุกร์ หยุดเสาร์-อาทิตย์ และเทศกาลส�ำคัญ Universität zu Köln Albertus-Magnus-Platz, 50923 Köln

103

ก่อตั้งปี 1158 (C. 1088) University of Bologna, ปี 1365 University of Vienna, ปี 1379 University of Erfurt, ปี 1386 Ruprecht Karl University of Heidelberg, ปี 1388 University of Cologne, ปี 1409 University of Leipzig, ปี 1419 University of Rostock, ปี 1456 University of Greifswald และสุดท้าย ปี 1459 University of Basel

Evolution Level

ซึ่งมหาวิทยาลัยทั้ง 9 ต่างก็เป็นการส่งต่อความรู้สืบทอดทั้งศิลปะ วัฒนธรรม ศาสนา และวิ ท ยาศาสตร์ ท่ี ใ นอดี ต เป็ น ตั ว การส� ำ คั ญ ในศาสนาต้ อ งช� ำ ระและศาสนจั ก ร ไม่ต้องการพิสูจน์ใดๆ ไม่ว่าจะเป็น จักรวาลของกาลิเลโอ จักรยนต์กลไกของดาวินชี ดังนัน้ ในอดีตศิลปะกับวิทยาการนัน้ มีความเชือ่ มโยงกันอย่างมาก ถึงปัจจุบนั อากาศยาน ที่ขึ้นไปบินบนดาวอังคารยังมีหน้าตาคล้ายภาพวาดของดาวินชี

104

https://portal.uni-koeln.de/en/sub/uoc-home

105

Universität zu Köln

กลับมาที่การเรียนการสอนที่ถ่ายทอดวิชาที่ก่อตั้งโดยศาสนจักรทั่ว ทั้งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ระหว่างปี 1088 – 1499 มีการก่อตั้ง มหาวิทยาลัยที่ยังคงอยู่จนถึงปัจจุบันรวม 72 แห่ง ที่มีอยู่ในรายการ Medieval Universities และมหาวิทยาลัยแห่งผู้ทรงภูมิในโคโลญจน์ก็อยู่ในรายการนี้ University of Cologne ที่นี่ก่อตั้งเมื่อปี 1388 โดยสภาเมืองปลดปล่อย โคโลญจน์ โดยบาทหลวง Urban VI ทีย่ ดึ มัน่ กฎบัตรมหาวิทยาลัย แต่ได้ปิดตัว ลงในปี 1798 เพราะศาสนจักรและราชส�ำนักถูกยึดโดยฝรั่งเศส ท�ำให้ต้องหยุด การเรียนการสอนไป แต่อธิการบดีคนสุดท้าย Ferdinand Franz Wallraf ท่านได้พยายามฟื้นฟูและประกาศด�ำเนินการมหาวิทยาลัยต่อเนื่องกลับมา เปิดได้อีกครั้ง ในปี 1919 โดยผ่านความเห็นชอบจากราชส�ำนักปรัสเซียและ สภาเมืองโคโลญจน์ โดยมหาวิทยาลัยยังคงด�ำเนินการมาแล้วกว่า 625 ปี

Heidelberg Castle

วาตานาเบะยังคงวาดภาพแห่งความฝันเมื่อวันที่ 5 สิงหาคม 1888 และจินตนาการถึงเส้นทางที่ Bertha Benz เป็นผูท้ ดสอบต้นแบบที่ 3 ยานยนต์ของ คาร์ล เบนซ์ เพื่อเดินทางไกลกลับบ้านเกิดของเบธา โดยเดินทางจาก Mannheim ไปและกลับ Pforzheim ระหว่างทางเกิดเหตุเชือ้ เพลิงหมดจนแวะทีเ่ มือง Heidelberg ซึ่งเป็นเมืองของนักเคมีและเภสัชกรที่มีความรู้มากมายได้พัฒนาเชื้อเพลิงสูตรใหม่ เพื่อเติมให้รถยนต์ต้นแบบของเบนซ์เดินทางไปกลับได้อย่างสมบูรณ์ ถึงตรงนี้ต้อง ย้อนกลับไปนิดนึงนะครับว่าท�ำไมที่นี่จึงมีความสามารถและศักยภาพในการพัฒนา ด้านวิจยั และวิทยาศาสตร์ทตี่ อบสนองได้ดขี นาดนัน้ เนือ่ งด้วยมหาวิทยาลัย Heidelberg ที่ก่อตั้งโดย Rupert I ในปี 1386 ช่วงนี้ศาสนจักรยังวนเวียนอยู่กับการ “Great Schism” 1378-1418 และความวุน่ วายของการขึน้ ครองศาสนจักร ในยุคแรกของ ความรุง่ เรืองและการเรียนการสอน มีด้วยกัน 4 ศาสตร์ ได้แก่ เทววิทยา นิติศาสตร์

ปรัชญา และการแพทย์เภสัชศาสตร์ ซึ่งจุดนี้เองที่บ่มเพาะความเชื่อ ความจริง ความถูกต้องและสุดท้ายคือ “ความเป็นมนุษย์” ที่หมายความถึงความใส่ใจ การดูแลและรักษาโรคภัยและความเจ็บป่วยบนการผสมยาสมุนไพรต่างๆ นานา ประกอบกับการคิดค้นตัวยาธรรมชาติเพื่อรักษาโรคภัย ยุคนั้นความตาย เป็นเรือ่ งปกติและการกินดีอยูด่ ยี งั คงต้องอาศัยโชคชะตาฟ้าลิขติ อยู่ และก้าวเข้า สู่สงคราม 30 ปี (1618 - 1648) มหาวิทยาลัยหยุดท�ำการแต่ยังคงรักษา หนังสือและเอกสารส�ำคัญเพื่อส่งต่อความรู้ไปยังรุ่นต่อไป ก้าวสู่ยุคที่ 2 ของ ความรุ่งเรืองเริ่มกันในปี 1803 – 1900 เป็นยุคแห่งความเป็นสากลและ เสรีนิยม ยุคนี้วิทยาศาสตร์ธรรมชาติรุ่งเรืองมาก ท�ำให้มีการประดิษฐ์คิดค้น ทางวิทยาศาสตร์มากมายสิง่ หนึง่ ทีไ่ ด้ในช่วงนีค้ อื การน�ำ Ligroin ผสมกับ Solvent ใช้เป็นเชื้อเพลิงได้ส�ำเร็จ แต่ในยุคนั้น Apotheke ของเภสัชกรมี Ligroin มีไว้ เพื่อสกัดสารส�ำคัญจากยางไม้และพืชสมุนไพรต่างๆ แต่การประดิษฐ์นี้ไม่ได้ เป็นที่จดจ�ำมากนักในยุคนั้น เนื่องจากคนแถวนั้นมีความรู้ตั้งแต่ปรัชญา วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ทันสมัย จึงเป็นรากฐานส�ำคัญให้เมืองนี้เป็น เมืองแห่งวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมพื้นฐาน ซึ่งมหาวิทยาลัย Heidelberg นี้ มีนัก วิท ยาศาสตร์ ร างวั ล โนเบิ ล มากถึ ง 11 คน และถู ก เสนอชื่ อ เข้ ารอบ การตัดสินรางวัลกว่า 56 คน จากสาขาฟิสิกส์ เคมี การแพทย์และสันติภาพ

107

Heidelberg Castle

จากสถานีรถไฟหลัก Heidelberg Hbf : HD Hauptbahnhof (S-bahn) ไปที่สถานี Rathaus/Bergbahn ใช้เวลา 29 นาที แล้วเดินต่อไปอีก 850 เมตร เวลาเปิด-ปิด 365 วัน 09:00 - 17:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ ค่าเข้าชม 9 ยูโร Schloss-Heidelberg Schlosshof 1, 69117 Heidelberg

เมืองนี้มีปราสาทที่สร้างเสร็จและโดนท�ำลายจากธรรมชาติ และการสงครามอยู่หลายครั้งท�ำให้การบูรณะค่อนข้างล�ำบากและการ จั ด สรรงบประมาณมหาศาลไม่ เ ป็ น ดั ง ตั้ ง ใจท� ำ ให้ ก ารก่ อ สร้ า งและ ซ่อมบ�ำรุงไม่สมบูรณ์ดงั จากทีเ่ มือ่ เข้าไปชมยังมีซากปรักหักพังในหลายจุด อย่างไรก็ตามอีกมุมทีห่ ลายคนชอบคือสะพานโบราณทีม่ อี ายุกว่า 600 ปี ที่สร้างข้ามแม่น�้ำ Neckar ก็เป็นสัญลักษณ์ส�ำคัญของเมืองนี้เช่นกัน เมืองนี้ไม่ได้เกี่ยวกับเครื่องพิมพ์ทันสมัยที่ชื่อ Heidelberg และ ไม่ได้ เกี่ยวข้องกับ Johannes Gutenberg เครื่องพิมพ์ยุคแรกที่พัฒนามา ตัง้ แต่ปี 1400 เพือ่ สอนและขยายข้อความเกีย่ วกับความเชือ่ และศาสนจักร ซึ่งการพิมพ์คือส่วนส�ำคัญ ของการถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ที่ เป็น Explicit Knowledge

Evolution Level

www.heidelberg.de

108

109 Heidelberg Castle

Neuschwanstein

ต้นแบบปราสาทของเจ้าหญิงแสนงาม แต่สร้างโดยกษัตริย์คลั่ง “Mad King” ที่ท�ำทุกอย่างเพื่อสร้างโรงละครแห่งความฝันและมอบให้กับนักประพันธ์เพลงโอเปร่า Richard Wagner ใช้ในการบรรเลงและจัดงานรื่นเริง วาตานาเบะได้ย้อนกลับไป ในปี 1864 กษัตริย์ Ludwig II แห่งบาวาเรียนเมืองแห่งอุตสาหกรรมหนัก การผลิต เครือ่ งบินอากาศยานและยานยนต์ใบพัดสีฟา้ แห่งมิวนิค ในปี 1864 กล่าวคือความต้องการ ลบค�ำสบประมาทของลุดวิคผู้พ่อ ที่สร้างปราสาทที่ไม่ค่อยสง่าและไม่ค่อยมีคนสนใจ ทีต่ งั้ อยู่ไม่ไกลนักปราสาทโฮเอินชวังเกา และลุดวิคเองก็ขึ้นครองสมบัติในวัยที่ยังหนุ่ม การจะสร้างอะไรทีย่ งิ่ ใหญ่กม็ เี วลา แต่ดว้ ยภาวะสงครามและข้อจ�ำกัดด้านการใช้จา่ ยเงิน ทีเ่ กินตัวท�ำให้อาคารหลักของปราสาทก่อสร้างได้ชา้ กว่าก�ำหนดมาก ประกอบกับประชาชน ที่ไม่ค่อยจะเห็นด้วยที่จะเอาเงินภาษีไปสร้างปราสาทใหญ่ๆ แบบนั้นท�ำไม ไม่เพียงเป็น ทีก่ ล่าวถึงเท่านัน้ ความต้องใจอันแน่วแน่ของพระองค์เป็นหัวใจส�ำคัญของการเนรมิตปราสาท เจ้าหญิง ด้วยเทคโนโลยีทนั สมัยล่าสุดทัง้ เครือ่ งจักรยนต์กลไกน�ำมาใช้ในการสร้างอาคาร และปราสาทที่นับจนสามารถเปิดใช้งานได้ก็ใช้เวลานานถึง 20 ปี

Neuschwanstein

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf ไปที่ สถานี Füssen bf ใช้เวลา 2 ชั่วโมง 29 นาที แล้วนั่งรถบัสไปที่ Neuschwanstein เวลาเปิด-ปิด 361 วัน เมษายน - 15 ตุลาคม : 9:00 - 18:00 น. 16 ตุลาคม - มีนาคม : 10:00 - 16:00 น. วันจันทร์- อาทิตย์ ค่าเข้าชม 15 ยูโร Neuschwanstein Neuschwansteinstraße 20, 87645 Schwangau

ในช่วงเวลาเดียวกันของการก่อสร้าง ตรงกับช่วงปี 1800 พอๆ กับ ยุคอุตสาหกรรมผลิตเหล็กและถ่านหิน เครื่องยนต์ขนาดใหญ่ของครุปและ ตรงกับปี 1888 ที่รถยนต์ของเบนซ์ได้ถือก�ำเนิดขึ้น แต่ท�ำให้คนทั่วไปคิดไป ว่าปราสาทนี้ไม่ใช้อาคารยุคกลาง แต่แนวคิดการออกแบบทั้งหมดมีที่มาที่ไป คล้ายกับปราสาทยุคกลางหรือสถาปัตยกรรมโกธิคมาก แต่เป็นการปรับปรุง ให้ดกี ว่า ผ่านความวิจติ รตระการตามากกว่าบนศิลปะของหลุยส์และออสเตรีย ซึ่งแต่ก่อน พื้นที่ตรงนี้ยังคงเป็นของออสเตรีย ต่อมากลายมาเป็นปรัสเซีย และหลังสงครามโลกก็รวมกับแคว้นบาวาเรียของเยอรมนี อย่างไรก็ตาม ปราสาทสร้างเสร็จได้เพียงร้อยละ 45 ตามแผนการใหญ่ของกษัตริย์คลั่ง ที่สร้างความยิ่งใหญ่ แต่สุดท้าย ลุดวิคเองก็ไม่เคยได้ชมความสมบูรณ์ของ ปราสาท และท่านได้ด่วนจากไปตรงกลางทะเลสาบ Starnberg ซึ่งมีจัดที่ เคารพ คือไม้กางเขนที่เป็นตัวแทนของพระองค์ สุดท้ายเมืองปราสาทไร้การ ดูแล สมบัติเลยตกเป็นของส่วนรวมและกลายเป็นแหล่งรวมศิลปะภาพวาด และเป็นพิพิธภัณฑ์

111

112

Evolution Level

ยุคนั้นการสร้างจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ มีอิทธิพลต่อการด�ำรงอยู่อย่างมาก พร้อมกับการสืบสานเรื่องราวตั้งแต่ยุค เมโสโปเตเมีย บาบิโลนและอียิปต์ ดังที่การสร้างเทคโนโลยีและนวัตกรรม ของเยอรมันทีม่ กั เกิดจากการวางรากฐานทีแ่ ข็งแรง การส่งต่อความคิดต่อยอด และการด�ำเนินการให้ส�ำเร็จ อย่างการสร้างปราสาทหรือศาสนสถานที่ต้อง อาศัยการสร้างกว่า 20 – 600 ปี ดังนั้นการด�ำรงอยู่ต้องท�ำให้สามารถส่งต่อ เรื่องราวดีๆ ให้แก่กัน ถ่ายทอดประวัติศาสตร์ที่สวยงาม อย่าได้ลดทอนความ ส�ำคัญของอดีต หากเมื่อไหร่ที่อดีตไม่ดีก็ไม่ควรค่าแก่การจดจ�ำ การสร้าง ประวัติศาสตร์ดีบนรากฐานที่มั่งคงจึงมีความส�ำคัญสูงสุด สุดท้ายปราสาทก็ รอดจากการถูกโจมตี ท�ำให้เหลือรอดมาเป็นต้นแบบและแรงบันดาลใจใน การออกแบบปราสาทดิสนีย์จนน�ำไปสู่การสร้างภาพยนตร์และเป็นสถานที่ ท่องเที่ยวจ�ำลองและสวนสนุกมากมายต่างก็ใช้ภาพต้นแบบและโครงร่าง ต้นแบบเหล่านี้ในการสร้างปราสาทแสนงาม

www.neuschwanstein.de

113

Neuschwanstein

ส่วนในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ปราสาทได้รับความเสียหาย พอสมควร ใน ปี ค.ศ. 1923 บาวาเรียยอมให้สิทธิในตัวปราสาทแก่อดีต ราชวงศ์และให้ครอบครัวมาพักเป็นวังฤดูร้อนได้ แต่พอในยุคสงครามโลก ครั้งที่ 2 ปราสาทนี้จะเป็นที่ซ่อนผลงานศิลปะ วัฒนธรรมมากมายของ ออสเตรีย ฝรั่งเศส ฮังการีและอิตาลี กว่า 5 ล้านชิ้นถูกเก็บอย่างดี และซ่อนไว้ ในปราสาทในป่า และท่านผู้น�ำก็นึกไม่ถึงว่าจะมีทหารและนักสะสมศิลปะ จะใช้ปราสาทนี้เป็นฐานลับของการอนุรักษ์และรักษาผลงานศิลปะ ท่านผู้น�ำ ขโมยและท�ำลายผลงานศิลปะทั่วทั้งยุโรป ยุทธการนี้จึงเป็นเหตุการณ์ส�ำคัญ ที่ช่วยอนุรักษ์และป้องกันประวัติศาสตร์ที่มีมายาวนานของโลกนี้ หากถูก ท�ำลายไปเราคงไม่เหลืออะไรให้ลูกหลาน และนั้นเป็นสิ่งที่ท่านผู้น�ำหวังไว้ แต่เราคงไม่ต้องการให้เกิดเหตุการณ์ การลบไม่ได้ช่วยให้ลืม แต่การรักษา ช่วยให้เรายังคงอยู่และเอาไปเล่าต่อได้อีกนาน

01 02

03 04

06 10

01 NAZI - ZWANGSARBEIT, Berlin 02 Deutsches Historisches Museum, Berlin 03 Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin 04 Checkpoint Charlie, Berlin Wall, Berlin 05 Haus der Geschichte, Bonn 06 Reichstag, Berlin 07 Historisches Museum and SPD museum, Hannover 08 Müchenstadt Museum, München 09 Viking Ship Museum (Oslo), Oslo 10 Museum für Naturkunde, Berlin * Hauptbahnhof (Hbf), bahnhof (bf) U(U-Bahn), S (S-Bahn)

Homo ENLIGHTENMENT the powering human ยุคแห่งความรุ่งเรือง สว่างไสวของมนุษย์ชาติ ยุคแห่ง การค้นคว้า สร้างสรรค์ ควบคู่กับการลบล้างภาพอดีตที่ สูญเสีย อ�ำนาจแห่งยุคเฟื่องฟู ความตั้งใจและมุ่งมั่นของ ความเข้าใจการเป็นมนุษย์การต่อสู้ ยืนหยัดน�ำมาสู่ชัยชนะ และการก่อก�ำเนิดใหม่ และอายุความเป็นมนุษย์ทมี่ ไี ม่เกิน 10,000 ปี เทียบไม่ได้เลยกับยุคเรืองรองของการมีโลก พืน้ ดิน แม่นำ �้ ทะเล ภูเขาและชัน้ หินก่อก�ำเนิดกระดูกงดงามใหญ่โต อายุกว่า 150 ล้านปี

NAZI - ZWANGSARBEIT

วาตานาเบะมาถึงยุคที่ยุโรปรุ่งเรืองอ�ำนาจ ความสว่ า งไสวโชติ ช ่ ว งเกิ ด ขึ้ น ในยุ ค ที่ มี ทั้ ง การ เปลี่ยนแปลงและมั่นคงสลับกัน ยุคแห่ง Alte-Neue Aufklärung การบีบบังคับให้ใช้แรงงานในยุคสงคราม กว่า 90 ปี ทีก่ ลไกการใช้แรงงานถูกน�ำมาคิดเป็นต้นทุน ในการผลิตยังคงด�ำเนินอยูจ่ นถึงทุกวันนี้ และคาร์ลมาร์กซ์ ยังถูกเสมอจากว่าด้วยเรื่องของทุน Das Kapital ที่ อ�ำนาจเงินทองและทุนจะช่วยให้อยู่ยั่งยืน แต่มาร์ก ไม่ ไ ด้ บ อกว่ า การปกครองแบบสั ง คมนิ ย มจะเป็ น อย่างไร แต่ที่เป็นอยู่เพียงแค่หน้ากากที่ปรับใช้ของ

กระแสทุนนิยม (Capitalism) และมาร์กไม่ใช่เผด็จการ อย่างที่เข้าใจ แต่เป็นการบอกถึงทิศทางในการบริหาร สังคมและด�ำรงอยู่ของสังคม ดังนั้น ว่าด้วยเรื่องของ ทุนกับทุนนิยมและสังคมนิยม จึงเป็นบริบททีต่ า่ งกัน แต่ยังคงเป็นจริงเสมอ ถึงแม้ว่าคุณจะปกครองด้วย ระบบสังคมหรือประชานิยมหรือประชาธิปไตย

NAZI - ZWANGSARBEIT

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Hoppegarten (S-bahn) ไปที่สถานี Schöneweide ใช้เวลา 39 นาที แล้วเดิน ต่อไปทาง ฺBurger King และข้ามถนนไป ทางแม่น�้ำ Spree อีก 700 เมตร เวลาเปิด-ปิด 311 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม ฟรี Dokumentationszentrum NS-Zwangsarbeit Britzer Str. 5, 12439 Berlin

ในยุคสงครามทัง้ จากการรบและโรคระบาด ประชาชนไม่มอี ะไร ให้เลือกมากนัก อย่างการเป็นแรงงานมีให้เลือกแค่ แรงงานประชาชน พลเรื อ น (Civilian laborers) หรือแรงงานประชาชนสงคราม (Prisoners of war, POW) ซึ่งจะต่างการถูกจองจ�ำและเป็นทหารเชลย สงคราม ซึ่งการพัฒนาเมืองและยึดครองนั้นต้องอาศัยก�ำลังคนและ แรงงานเพื่อกลับมาสร้างชาติ ใช้แรงงาน รวมถึงผลิตพืชผลการเกษตร และอุตสาหกรรมเครื่องใช้พื้นฐาน เหล่านี้มีความจ�ำเป็นต้องการใช้ชีวิต และด�ำรงอยูข่ องเมืองและความเป็นศิวไิ ซต์เตท ดังนัน้ ในระหว่างสงคราม และตอนเกือบจะสิน้ สุดสงครามแรงงานประชาชนเหล่านีจ้ ะถูกแบ่งแยก และแบ่งชั้น ตามเกณฑ์และเงื่อนไขของฝั่งผู้ชนะสงครามในแต่ละศึก ซึ่งขณะนี้พรรคเนชันแนลโซเชียลไลต์ทิสต์ ของท่านผู้น�ำไปกวาดต้อน และเอาชนะประเทศต่างๆ รอบๆ ได้จ�ำนวนมาก ดังนั้นการตั้งกฎเพื่อ อยู่ร่วมกันและร่วมกันพัฒนาเมืองให้ยังคงเดินหน้าต่อไปได้จึงเป็น ทิศทางที่เหมาะสม ควรท�ำ 117

จึงได้ด�ำริให้จัดตั้ง Zwangsarbeit ที่หมายรวมถึงแรงงานทาสและ แรงงานประชาชนที่ถูกควบคุม อย่างไรก็ตามในยุคนั้นความไม่ชัดเจนเรื่อง การแบ่งชัน้ สัดส่วน จึงได้มรี ะเบียบว่าด้วยการแบ่งชนชัน้ แรงงานออกเป็น 4 แบบ กล่าวคือ แบบแรกที่เราคุ้นเคยสุดๆ คือ 1. แรงงานชั้นชาวยิว ที่ถือว่าเป็นชั้นที่หนักสุดถูกกักกันไปยังที่คุมขัง ถูกทรมานและห้ามออก ห้ามพูด (Less than Slave) เช่น ชาวยิว โปแลนด์ โซเวียต และผู้ต้องขังชาวยิว

Power Level

2. แรงงานชั้นทาส ที่ห้ามมีปากเสียง ออกจากสถานะแรงงานทาสไม่ได้ นอกจากการปลดปล่ อ ยพั น ธนาการและสามารถใช้ เ งิ น ตราหรื อ สิ่งแลกเปลี่ยน จึงจะสามารถหลุดพ้นจากที่แห่งหนึ่งไปยังอีกแห่งหนึ่ง อย่างทาสในเรือนเบีย้ การจะข้ามขัน้ นัน้ ยากและไม่คอ่ ยส�ำเร็จ (Slave) อาทิ โปแลนด์และโซเวียต 3. แรงงานชัน้ บังคับ คือไม่เต็มใจแต่ตอ้ งท�ำและไม่มที างเลือก ซึง่ ออกจาก สถานะแรงงานถูกบังคับไม่ได้ ไม่ว่าจะเป็นเด็ก ผู้หญิง คนชรา ก็จะ ไม่สามารถย้ายได้ แต่ยังสามารถพูดคุยและสื่อสารความต้องการได้ นิดหน่อย แต่โดยส่วนใหญ่จะไม่ได้รับตามที่ขอ ซึ่งหมายถึงขอได้แต่ ไม่รับรองความเป็นอยู่ ซึ่งกลุ่มนี้ถือว่ามีเยอะพอสมควรทั้งในยุโรป และโซเวียตในสมัยนั้น (Forced) เช่น เบลเยียม เชกโกสโลวาเกีย เนเธอร์แลนด์ ฝรั่งเศส เซอร์เบีย และ โปแลนด์ 4. แรงงานชั้นอภิสิทธิ์ คือชั้นแรงงานประชาชนที่ต้องแสดงสัญชาติและ เชื้อชาติที่ต้องเป็นพันธมิตรหรือมหามิตรซึ่งสามารถตัดสินใจว่าจะท�ำ หรือไม่ท�ำได้ มีอิสระที่จ�ำกัด สามารถเป็นกระบอกเสียงมีสหภาพที่จะ ต่อต้านหรือคล้อยตามค�ำสั่งภาครัฐและบริษัทเอกชน (Privileged) เช่น โครเอเชีย อิตาลี สโลวาเกีย

118

NAZI - ZWANGSARBEIT

ทั้งหมดนี้เพื่อให้ชนชั้นกลางที่คอยเสวยสุขได้มีเครื่องนุ่งห่ม มีอาหารอุ่นๆ ทาน มียารักษาโรคและที่อยู่อาศัย ปัจจัย 4 ที่ยังคง เป็นจริงตามหลักของความต้องการขั้นพื้นฐานของมาสโลว์ ที่ต้องใช้ แรงจูงใจจากแรงงานที่ขับเคลื่อนด้วยทุนนิยม ปัจจัยที่ท�ำให้อยู่รอดได้ ซึ่งบางครั้งไม่จริง บางครั้งต้องอาศัยพลังอ�ำนาจเพื่อบังคับให้ท�ำตาม เป้าหมาย ซึ่งไม่ต่างอะไรจากความไม่เท่าเทียมกัน ความไม่สนใจกัน ของมนุษย์ บทเรียนพวกนีไ้ ด้รบั การเรียนรูแ้ ละสะสมมามากมาย ควรน�ำ ประวัติศาสตร์เหล่านี้มาเป็นเครื่องเตือนใจและขับเคลื่อนสังคมที่ดีกว่า เท่าเทียมกว่า ไม่แบ่งชนชั้น

119

ในปี 1945 Schöneweide คือสถานที่ Zwangsarbeit ที่ที่วาตานาเบะมาถึงในวันนี้ เป็นสถานที่แห่งส�ำคัญที่เหลืออยู่ เพื่อการบอกเล่าเรื่องราวของแรงงานกว่า 2,160 ชีวิตที่เป็นระดับ ขั้น Forced Labours จริงและประชาชนกว่า 15 ล้านคนที่ต้อง ท�ำงานและใช้แรงงานเพื่อคนชนชั้นปกครองและชนชั้นกลางได้ ด�ำรงอยู่ โดยองค์กรเอกชนทีม่ าใช้บริการแรงงานประชาชนในสมัยนัน้ ได้แก่ Thyssen, Krupp, IG Farben, Bosch, Daimler-Benz, Demag, Henschel, Junkers, Messerschmitt, Siemens, and even Volkswagen ซึ่งก็คือกลุ่มบริษัทที่พัฒนาเทคโนโลยีและ ความทันสมัยในปลายยุค 1800

Power Level

www.ns-zwangsarbeit.de

120

121 NAZI - ZWANGSARBEIT

Deutsches Historisches Museum

วาตานาเบะมองขึ้นไปที่บนท้องฟ้า ทันใดนั้นก�ำแพงสูงใหญ่ ตลอดความยาวกว่า 100 กิโลเมตร ที่แบ่งชนชาติและเป็นก�ำแพงเดียว ที่ท�ำหน้าที่ป้องกันชนชาติตัวเองข้ามไปอีกฝั่ง แต่ก�ำแพงและการกักขัง จะมากมายเพี ย งใดก็ ไ ม่ ส ามารถต้ า นทานอิ ส รภาพและเสรี ภ าพได้ ความพยายามทั้งกฎหมายและการต่อสู้ของประชาชนต่างส�ำคัญและ อดทนต่อรัฐบาลของเยอรมนีตะวันออกและเยอรมนีตะวันตก แต่สดุ ท้าย ทุกอย่างก็สวยงามแต่ก็ใช่เวลาไปกว่า 75 ปีหลังยุคสงครามเบอร์ลิน และประวัติศาสตร์อันยาวนานของเมืองแห่งหมีกลับหัวกว่า 800 ปี ก็หมายถึงตั้งแต่ยุคศตวรรษที่ 12 มีเมืองต่างๆ ที่ถูกบันทึกไว้ในประวัติ เบอร์ลิน อาทิ Spandau (1197) Köpenick (1209) และ Cölln (1237) และแม่น�้ำสายหลักของที่นี่คือแม่น�้ำ Spree

Deutsches Historisches Museum

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Hönow (U-bahn) ไปที่สถานี Museumsinsel ใช้ เวลา 9 นาที แล้วเดินต่อไปทางฺ Berlin Art Market เลียบแม่น�้ำ Spree ฺอีก 400 เมตร เวลาเปิด-ปิด 364 วัน 10:00 - 18:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 8 ยูโร Deutsches Historisches Museum Unter den Linden 2, 10117 Berlin

ราชวงศ์ Brandenburg นีม้ คี วามส�ำคัญกับอาณาจักรโรมัน อันศักด์สทิ ธิ์ และยังมีเชือ้ สายสืบทอดมายังกรุงเบอร์ลนิ และผูส้ บื สมบัติ ในเมืองนี้คือ Albert the Bear บุตรชายคนเดียวของ Otto โดย Bear เป็นผู้ตั้งเมืองเบอร์ลินตลอดทั้ง 2 ฝั่งแม่น�้ำ Spree และ รอบๆ Museuminsel เกาะแห่งพิพธิ ภัณฑ์ในปัจจุบัน โดยในยุคโรมัน อันศักดิ์สิทธิ์ก็ได้เข้าร่วมสงครามครูเสดและต้องรับเอาศาสนจักรเข้า ร่วมด้วย ท่านมีความพยายามทีจ่ ะต่อสูเ้ พือ่ ปกครองอาณาจักรทีส่ ืบทอด กันมาและยังมีการต่อสู้กับ Henry the Lion และน�ำความสงบมาสู่ เบอร์ลินอีกครั้ง ในปี 1169 Albert จึงแบ่งหัวเมืองต่างๆ ให้ลูกทั้ง 6 ปกครอง ทีนี้เรารู้แล้วนะครับว่าหมีตัวนี้มาจากไหน แต่ประวัติของ เบอร์ลินยังไม่จบแค่นั้น

123

Power Level

อย่างที่เรารู้กัน สถานที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์นี้ Zeughaus เป็นคลังแสงส�ำคัญของเบอร์ลิน เหมือน ตอนที่ เ ราไปเยี่ ย มเมื อ งโคโลญจน์ ก็ มี ค ลั ง แสงแบบนี้ อยู ่ เหมื อนกั น ต่ อ มาในปี 1415 Frederick I ได้ รั บ คัดเลือกให้มาปกครอง ตลอดระยะเวลาทีผ่ า่ นไปทัง้ หมด ช่วงเวลากว่า 500 ปี ราชสกุลสมาชิกต่อมาของตระกูล Hohenzollern ก็ขึ้นปกครองในเบอร์ลินจนถึงปี 1918 นั บ ตั้ ง แต่ เ ริ่ ม แรก ในฐานะผู ้ ไ ด้ มี สิ ท ธิ คั ด เลื อ กของ บรันเดนบูรก์ จากนัน้ สถาปนาขึน้ เป็นกษัตริยแ์ ห่งปรัสเซีย และขึ้นมาในอันดับที่สูงสุดคือจักรพรรดิแห่งปรัสเซีย ถ้าในสามก๊กก็ถือว่าเป็นต�ำนานของการขึ้นครองราช ตามสไตล์ของโจโฉ ในปี 1700 ประมาณร้อยละ 30 ของ ชาวเบอร์ลินเป็นการผสมผสานและเปิดกว้างอย่างเสรีมี ชาวฝรัง่ เศสทีอ่ พยพมาจากโบฮีเมีย โปแลนด์และซาลซ์บรู ก์ ในปี ค.ศ. 1740 เฟรเดอริกที่ 2 ท�ำให้เบอร์ลินกลายเป็น ศูนย์กลางของความสว่างไสวโชติช่วง Enlightenment ซึ่งสอดคล้องและตรงกับพระเจ้ามหาธรรมราชาธิบดี

อย่างไรก็ตามหลังจากนัน้ ไม่นานค�ำว่า “Enlightenment” หรือการรู้แจ้ง จึงเข้ามามีอิทธิพลต่อการตั้งชื่อบุตรธิดา ในราชส�ำนักไทยที่ขึ้นต้นหรือลงท้ายด้วย “สวาง” หรือ “สว่าง” ที่บ่งบอกความสุขสงบสดใสเบิกบานใจและ แสดงถึงอิทธิพลของชาติตะวันตกที่เข้ามาสู่ประเทศไทย แต่ ถึ ง อย่ า งนั้ น เมื อ งเบอร์ ลิ น ก็ เ นื้ อ หอมท� ำ ให้ เ ป็ น ที่ หมายปองของกองทัพรัสเซียและนโปเลียนที่เดินทาง มายึดครองปรัสเซียและอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ถึงกระนั้นนโปเลียนที่ผ่านตามเมืองต่างๆ ก่อนเข้าตี ยุโรปกลาง ก็เป็นผู้ที่ออกแบบและรังสรรค์ต�ำรับน�้ำหอม โคโลญจน์ที่ บริเวณ Dom จึงเป็นแหล่งต้นน�ำ้ ในการผลิต น�้ ำ หอมโคโลญจน์ ในปั จจุ บัน และท่ า นนโบเลี ย นได้ อนุญาติให้เกิดการปกครองตนเองแก่เมืองนี้ ท�ำให้เจ้าหมี ยั ง คงอยู ่ แ ละสามารถถ่ า ยทอดวั ฒ นธรรมต่ า งสื บ มา จนถึงทุกวันนี้ และสุดท้ายเบอร์ลนิ จึงเป็นเมืองหลวงของ จักรวรรดิเยอรมัน

124

125

Deutsches Historisches Museum

จนกระทั่ง 1945 หลังสงคราม เป็นยุคแห่งการพ่ายแพ้สงครามจาก กลุ่มพันธมิตร เบอร์ลินอยู่ในซากปรักหักพัง เป็นความล้มละลายและสูญสิ้น ทุกอย่าง เยอรมันถูกแบ่งออกเป็น 4 ส่วน ให้กับ อังกฤษ ฝรั่งเศส สหรัฐ และ โซเวียต ต่อมา 1948 โซเวียต ได้วางแผนการเพื่อป้องกันการเคลื่อนย้าย ประชาชนจากตะวันออกไปตะวันตก จากแผนที่คือการเคลื่อนย้ายคนจากขวา ไปซ้าย ซึ่งขณะนั้นเป็นของ สหรัฐ อังกฤษและฝรั่งเศส เท่านัน้ ทีเ่ ตรียมการและ วางแผนขนส่งเสบียงและอาหารผ่านทางอากาศ จนกระทัง่ 1949 German Democratic Republic (GDR = DDR) ได้ก่อตั้งขึ้นทางตะวันออก และ Federal Republic of Germany โดยฝั่งตะวันตก แต่เฉพาะเบอร์ลินเท่านั้น ที่ยังคงแบ่ ง ออกเป็ น 4 ส่ วน อั ง กฤษ ฝรั่ ง เศส สหรั ฐ และ โซเวี ย ต ต่ อ มา ปี 1953 เกิดการประท้วงเกิดขึ้นในฝั่งสังคมนิยมของโซเวียตจากการที่ทุกคน อยากมีอสิ ระและเสรีในการเลือกผูน้ ำ � ไม่ตอ้ งการข้อจ�ำกัดทีเ่ กิดขึน้ ของโซเวียต จนกระทั่งฝั่งทหารต้องออกมาระงับเหตุ 8 ปีต่อมา 1961 ประชาชนต่างอพยพ และเคลือ่ นย้ายไปตะวันตกมากขึน้ ท�ำให้ทางฝัง่ ตะวันออกต้องท�ำการปิดชายแดน และเริ่มต้นการสร้าง “ก�ำแพงเบอร์ลิน” ครอบครัวประชาชนต่างถูกแบ่งและ แยกออกจากกันทัง้ ทีไ่ ม่ได้มคี วามขัดแย้งใดๆ แต่ถกู แยกออกด้วยผูน้ ำ� ทางความคิด ที่แตกต่างกันกับชนชาติที่ชนะสงคราม

Power Level

จนกระทั่ง ปี 1963 JFK มาที่เบอร์ลินตะวันตกและแถลงชัดเจน “Ich bin ein Berliner” ให้ความหวังถึงชัยชนะต่อสงครามเย็นทีก่ อ่ ตัวขึน้ เรือ่ ยๆ จากมหาอ�ำนาจตะวันออกอย่างโซเวียต แต่สดุ ท้ายเสียงประชาชนมีความหมาย และเข้าใกล้ชัยชนะ ในปี 1971 4 มหาอ�ำนาจที่ยึดครองเยอรมันทั้งได้เข้าร่วม หารือและผ่อนคลายความตึงเครียดระหว่างเยอรมนีตะวันออกและเยอรมนี ตะวันตก และให้ความนับถือเคารพกับ 2 เยอรมนีอย่างสุดซึ้ง และในปี 1989 เยอรมนีตะวันออกฉลองครบรอบ 40 ปี (1949-1989) เป็นปีแห่งการสถาปนา ระบบสั ง คมนิ ย ม Deutsche Demokratische Republik (DDR) แต่ การประท้วงสิทธิและเสรีภาพของเยอรมนีก็ยังคงด�ำเนินต่อไป การขอร้องให้ เปิ ด เขตแดนและการร่วมกันสร้างชาติเ ดิมกลับขึ้ นมาใหม่ ความอิ ส ะเสรี ความเป็นประชาชน และการประท้วงนีเ้ กิดขึน้ ในหลายเมืองของเยอรมนีตะวันออก และการกดดันทั้งหมดเกิดผลขึ้นรัฐบาลขณะนั้นได้เปิดด่านและท�ำลายก�ำแพง เบอร์ลิน เกิดเป็นจุดเริ่มต้นของ 2 รวมเป็น 1 ประชาชนได้ไปมาหาสู่และ กลับมาพบหน้ากับครอบครัว อีกครั้ง ปี 1990 DDR ตะวันออกได้เข้าร่วมและ กับการเลือกตั้งกับทางตะวันตก เพื่อก่อให้เกิดการรวมตัวใหม่และเพื่อความ ต้องการประชาชนอย่างแท้จริง 5 ปีต่อมา 1995 ศิลปิน Christo และ JeanneClaude ได้ ท� ำการรังสรรค์ตึก รัฐสภาใหม่และท� ำ การคลุ ม ตึ ก ด้ วยผ้ า ใบ ขนาดใหญ่เพือ่ ท�ำการ Renovation และเยอรมนีตะวันตกท�ำการย้ายเมืองหลวง ในปี 1999 Federal Republic of Germany และรัฐสภาได้ย้ายจากเมือง บอนน์ไปสู่เบอร์ลิน รถไฟขบวนแรกที่เคลื่อนย้ายสิ่งของในวันที่ 14.04.1999 ความสว่างไสวของเบอร์ลินกลับมาอีกครั้ง ในปี 2000s เบอร์ลินกลับมา รุ่งเรืองอีกครั้งมีการก่อสร้างขนานใหญ่เพื่อสร้างเมืองหลวงแห่งเยอรมนี ในปี 2012 มีการประกาศการครบรอบ 775 ปีของเมืองเบอร์ลินที่ยังคงอยู่ และผ่ า นประวั ติ ศ าสตร์ ม ากมายทั้ ง สุ ข ทุ ก ข์ ผ สมกั น ตั้ ง แต่ ส มั ย ปรั ส เซี ย ปี 1200 - 2012 ในปัจจุบัน การน�ำอดีตมาเป็นเครื่องหมายและหมุดหมาย ส�ำคัญของการเปลีย่ นแปลง อดีตคือหมุดหมายส�ำคัญทีท่ ำ� ให้ชาติยงั คงมีประชาชน และชาติจะมีเรื่องราวส่งต่อมั่นคงจากรุ่นสู่รุ่น

www.dhm.de

126

127 Deutsches Historisches Museum

Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin

การเดินทางของการระลึกถึง ไม่เพียงแค่ประวัติศาสตร์ของ ก�ำแพงเท่านั้นที่มีอยู่ที่เบอร์ลิน ไม่เพียงแค่เกาะแห่งพิพิธภัณฑ์กับ อารยธรรมเก่าเท่านั้น ความเสียใจต่อความผิดพลาดของประชาธิปไตย ท� ำ ให้ เ กิ ด เหตุ ก ารณ์ ที่ โ ลกต้ อ งจารึ ก ไปตลอดกาลของเบอร์ ลิ น สามเหลี่ยมการเดินทางนี้เป็นเส้นทางที่แสนเจ็บปวด เป็นความทรงจ�ำที่ เตือนสติตลอดของ ‘ ความไม่ประมาทในประชาธิปไตย ’ วาตานาเบะ เลยพามามองดูสถาปัตยกรรมรอบๆ เบอร์ลิน มีที่น่าสนใจให้ค้นหาอยู่ 5 แห่ง (เส้นทางเบญจเสาวรีย์ศิลป์ร�ำลึกแห่งเบอร์ลิน) ที่สะท้อนถึง ความอดทน ความพยายามและการต่อสู้ อันน�ำมาซึ่งการเป็นอิสระและ การยอมรับโดยประชาชน เพือ่ ประชาชนและเลือกให้ประชาชนได้คำ� นึงถึง และระมัดระวังให้มากที่จะไม่เดินไปในทางที่ผิดพลาดต่อไป

แห่งแรก Holocaust Memorial ออกแบบโดย Peter Eisenman ที่พูดถึง Space และ Time เสมอมา และท่านได้เติม Emotion เข้าไปในผลงานและสามารถดึงความรูส้ กึ เพือ่ ให้เห็นถึงการเคลือ่ น ของอารมณ์จนกลายเป็นความทรงจ�ำ หรือ Memory ที่ดีต้องมาจาก 3 สิ่ง - สถานที่ เวลา และอารมณ์ เมื่อครบทั้งหมดจะท�ำให้เราจ�ำได้ หมายรู้ ไม่ว่าจะสุขทุกข์ สมหวัง ผิดหวัง แพ้ชนะ ต้องมีองค์ประกอบ เหล่านี้จึงท�ำให้เราหมายรู้และปรุงแต่งให้เราเข้าใจตัวตนและการตั้งต้น ของประวัติศาสตร์ และการออกแบบที่เข้าใจง่ายและสื่ออย่างชัดเจน จุดเริ่มต้นการวิจัยคือผู้หญิงสาวที่ต้องการอยู่กับแม่และไม่อยากถูกแยก จากกันเพื่อไปถูกกักขังที่ Auschwitz ในโมเมนต์นั้น คือค�ำว่าสูญเสีย เด่นชัด โดดเดี่ยวบนพื้นที่โล่งๆ และล�ำพัง ไม่รู้จะขยับอย่างไรและไม่รู้จะ ท�ำอะไร การออกแบบให้สามารถเข้าไปมีสว่ นร่วมกับ Space ทีส่ ร้างไว้จะ ยิ่งท�ำให้เราเข้าอกเข้าใจมากขึ้น และความตั้งใจส�ำคัญคือการให้เด็กเล็ก เข้าไปเล่นและหลง เพือ่ มุง่ ให้สะท้อนถึงอารมณ์ในด้านมืด เราจะแก้ปญ ั หา และหาทางออกได้อย่างไรที่เป็นไปอย่างสันติ และเด็กก็เข้าไปเล่นอย่าง ไม่รวู้ า่ มันหมายถึงอะไร และกลับไปเล่าให้คณ ุ ปูฟ่ งั ถึงเรือ่ งราวของสถานทีน่ ี้ 129

Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Hönow (U-bahn) ไปที่สถานี Brandenburger Tor (S+U-bahn) ใช้เวลา 10 นาที แล้วเดินต่อไป ทาง Hannah-Arendt-Straße อีก 600 เมตร เวลาเปิด-ปิด 313 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม ฟรี Holocaust Memorial Cora-Berliner-Straße 1, 10117 Berlin

กลับกลายเป็นภาพความทรงจ�ำและประทับใจจากรุ่นสู่รุ่น และที่ส�ำคัญมันไม่ได้ท�ำหน้าที่ของมัน คือระลึกความผิดพลาดทีผ่ า่ นมา แต่กลับเป็น Space ทีท่ กุ คนทุกเรือ่ งราวมานัง่ พูดคุย ท�ำกิจกรรม ในพื้นที่นี่ ตรงนี้คือเหนือความคาดหมายไปมากจากที่ลุงปีเตอร์ได้ตั้งใจไว้ ไม่จ�ำเป็นต้องมาเสียใจ ทัง้ ฝ่ายเยอรมนีและยิว เรามาร่วมกันสร้างสิง่ สวยงามใหม่เดินไปข้างหน้าอย่างสงบและระมัดระวัง โดยให้ยอมรับในการเลือกผู้น�ำที่มาจากประชาธิปไตยที่ถูกต้อง และต้องยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้น เพราะเราเลือกเอง สุดท้ายสถาปัตยกรรมและความทรงจ�ำถูกใช้เพื่อเชื่อมมนุษย์เข้าด้วยกัน “Zeitgeist” คือ Spirit of Time ที่เป็นปรัชญาของเฮเกลเลี่ยนที่ตั้ง Thesis และ Antithesis ที่ท�ำให้เกิดข้อโต้แย้งและน�ำไปสู่ Resolution ทางออกของการแก้ปัญหาอีกครั้งหนึ่ง แต่บางครั้ง การแก้ปัญหาโต้แย้งอาจไม่ได้ตอบปัญหาได้ทั้งหมด หรืออาจแก้ได้เพียงบางส่วน สิ่งส�ำคัญคือ การยอมรับและเข้าใจความเป็นมนุษย์ ความเห็นอกเห็นใจ เข้าใจกันและมอบสิ่งดีให้กัน เมื่อนั้น สถาปัตยกรรมก็ได้ท�ำหน้าที่เชื่อมคนสู่คนและส่งต่อได้อย่างสมบูรณ์ ขอบคุณลุงมากที่ช่วยอธิบาย สิ่งดีๆ เหล่านี้ให้เข้าใจกัน (วันเกิดลุง 11 สิงหาคม 2564)

Power Level

www.visitberlin.de/en/memorial-murdered-jews-europe

130

131

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Hönow (U-bahn) ไปที่สถานี Museumsinsel ใช้ เวลา 8 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Humboldt Universität ฺอีก 300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 365 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม ฟรี Neue Wache Unter den Linden 4, 10117 Berlin

Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin

แห่งที่สอง Neue-Wache สถาปัตยกรรมเก่าแก่ ตามสไตล์การออกแบบสมัยกรีซโบราณ โดยได้ก่อสร้างเสร็จใน วันที่ 18 กันยายน 1818 เพื่อใช้เป็นสถานที่เฝ้าระวังให้ราชวงศ์ ปรัสเซียและวังที่อยู่ใกล้กัน สถานที่นี้ยังอยู่กับคลังแสงโบราณ และมหาวิทยาลัย Humboldt ที่มีชื่อเสียงมาอย่างยาวนาน แนวคิ ด การสร้ า งสถาปั ต ยกรรมนี้ เ ป็ น ของชาวยิ ว นามว่ า Salomo Sachs (1772-1855) ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรุ่นใหม่ และได้วาดแบบร่างประกวด และได้รับรางวัลจนเป็นที่มาของ การน�ำไปพัฒนาไอเดียต่อโดยการออกแบบและต่อยอดจาก ผู้น�ำจิตวิญญาณด้านสถาปัตยกรรม Karl Friedrich Schinkel (1781 – 1841) ทีเ่ ป็นผูส้ ร้างสิง่ ก่อสร้างมากมายทัว่ เบอร์ลนิ ถือว่า เป็นยุคของคลาสสิกยุคใหม่และโกธิคยุคใหม่ อาทิ Alte Museum บนเกาะแห่ ง พิพิธภัณ ฑ์ รวมทั้งอาคารราชองครั ก ษ์ แ ห่ ง นี้ Neue-Wache ถูกใช้มาจนกระทั่งสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 1 ต่อมาในปี 1931 Heinrich Tessenow สถาปัตยกรได้รับ มอบหมายจากอาณาจักรปรัสเซียเสรีชน โดยตกแต่งอาคารใหม่ ให้ เป็ น อนุ ส รณ์สถานเพื่อร�ำลึก ถึงผู้เ สียชีวิต ในมหาสงคราม

โดยท� ำ การเจาะเพดานและก่ อ โถงโล่ ง กว้ า งและบล็ อ กหิ น แกรนิ ต สี ด� ำ ที่ มีพวงหรีดไม้โอ๊ค ซึ่งอยู่ใต้ช่องแสงทรงกลม Neue Wache เป็นที่รู้จักในฐานะอนุสรณ์สถานของรัฐบาล ปรัสเซีย และตรงกลางยังเป็นที่ตั้งประติมากรรมปิเอต้า Pietà (Mother with dead Son), 1937-1939 ที่แสดงถึงความทุกข์ ทรมานใจอย่างยิ่ง ได้รับการออกแบบโดย Käthe Kollwitz ทีส่ ญ ู เสียลูกชายระหว่างสงครามโลกครัง้ ที่ 1 ทีส่ ามารถถ่ายทอด และแสดงถึงความทุกข์อย่างที่สุด และเป็นเครื่องเตือนใจถึง ความไม่ประมาทในประชาธิปไตย

Power Level

www.visitberlin.de/en/neue-wache-memorial

132

สถานที่แห่งต่อมา คือ Jüdisches Museum บนเส้นทางชาติก�ำเนิดที่เป็นฟ้าลิขิตให้ Daniel Libeskind (1946) ชาวยิวโปแลนด์ที่มีชีวิตรอดจาก Holocaust และ เป็นผู้สร้างและออกแบบสถาปัตยกรรมชิ้นนี้ขึ้นมา ที่แห่งนี้ น�ำเสนอประวัตศิ าสตร์ของชาวยิวในเยอรมนีตงั้ แต่ยคุ กลาง จนถึงปัจจุบัน โดยเน้นที่จุดโฟกัสใหม่และฉากทัศน์ใหม่ แล้วที่เราเห็นนี้คืออาคารใหม่ออกแบบและรังสรรค์โดย สถาปัตยกร Daniel Libeskind ที่พร้อมน�ำเสนอเรื่อง ประวัตศิ าสตร์เยอรมัน-ยิวที่ได้รับการบันทึกไว้ในห้องสมุด และหอจดหมายเหตุ ทีน่ า่ ค้นหาเสียดายทีว่ าตานาเบะได้แค่ ผ่านและชื่นชมกับโครงสร้างและลายเส้นเพียงเล็กน้อย แต่ความจริงแล้วพิพิธภัณฑ์นี้เปิดมาในช่วงที่เยอรมันนั้น มียิวเป็นก�ำลังและควรจะต้องเคารพและเชื่อใจกัน และที่นี่ ถูกค้นพบว่าก่อตั้งมาตั้งแต่ 24 มกราคม 1933 เป็น 6 วัน ก่อนที่พรรคท่านผู้น�ำจะมีอ�ำนาจ สุดท้ายที่แห่งนี้จึงเหมือน ถูกปิดและลบออกไป แต่ลบไม่ได้ช่วยให้ลืม การท�ำให้ชัด เพื่อไปต่อและการยอมรับกันจึงส�ำคัญกว่าการท�ำลายมัน ทิ้งไป สุดท้ายที่จะคอยเตือนเราเสมอคือ ห้ามประมาทกับ ประชาธิปไตย

133

Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Ahrensfelde Bhf (S-bahn) ไปที่สถานี Hallesches Tor (U-bahn) และต่อรถบัส 248 ตรง Alexanderplatz ไปลงที่ Jüdisches Museum ใช้เวลา 16 นาที แล้วเดินต่อไปอีก 150 เมตร เวลาเปิด-ปิด 361 วัน 10:00 - 19:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 8 ยูโร Jüdisches Museum Lindenstraße 9-14, 10969 Berlin

สุดท้ายนี้ความไม่ประมาทในประชาธิปไตยคือ บทเรียนส�ำคัญ การยอมรับเข้าใจกันคือทีส่ ดุ ของการให้อภัย จาก Space, Time และ Emotion สู่ความทรงจ�ำอ่อนๆ ที่ท�ำให้ภาคส่วนต่างๆ หันเข้าหากัน ช่วยกันและศรัทธาคือ ความหวังเดียวที่มีอยู่เพื่อน�ำไปสู่ความอยู่รอด ความเป็น มนุษย์และความมุ่งมั่น จะท�ำให้เราปลดล็อคปัญหาและ ท�ำให้เราก้าวไปข้างหน้าอย่างมั่นคง

Power Level

www.jmberlin.de

134

135 Neue-Wache, Holocaust Memorial, and Jüdisches Museum, Berlin

Checkpoint Charlie Berlin Wall

‘อิสรภาพนั้นส�ำคัญมากกว่าเสรีภาพ’ วาตานาเบะ ตลอดระยะเวลาทีอ่ าณาจักรไรซ์ที่ 3 แพ้สงครามทัว่ ราชอาณาจักร ถูกแบ่งเป็น 4 ส่วน ให้ชาติพันธมิตรทั้ง 4 เข้าร่วมแก้ไขปรับปรุง ให้ดีขึ้น เพื่อสร้างภาพจ�ำใหม่ของประชาธิปไตยและสังคมนิยม ดังนั้นจึงถูกแบ่ง 2 ฝั่งตะวันออกและตะวันตก โดยมีสัญลักษณ์ ที่แสดงถึงการแบ่งอย่างชัดเจนอีก 2 แห่งบนเส้นทางเบญจสาวรีย์ ศิลป์ร�ำลึกแห่งเบอร์ลิน

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : Kaulsdorf-Nord (U5-bahn) ไปเปลี่ยนที่ Alt-Mariendorf (U6-bahn) และไปต่อที่ สถานี Kochstraße ใช้เวลา 14 นาที แล้ว เดินต่อไปอีก 100 เมตร เวลาเปิด-ปิด 365 วัน 10:00 - 19:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ ค่าเข้าชม ฟรี Checkpoint Charlie Friedrichstraße 43-45, 10117 Berlin

137

Checkpoint Charlie , Berlin Wall

แห่งที่สี่ Berlin Wall ค�่ำคืนของวันที่ 12 สิงหาคม 1961 ต่อเนื่อง ไปยังเช้าวันที่ 13 สิงหาคม 1961 วาตานาเบะเห็นแสงไฟสว่างวาบวาบ ตลอดแนวเส้นเขตแดนตะวันตกและตะวันออก ทั้งที่เป็นคืนที่สงบมากคืนหนึ่ง ทหารจากกองก�ำลัง Deutsche Demokratische Republik (DDR) ฝัง่ เยอรมนี ตะวันออกได้รุกคืบและวางก�ำลังตลอดแนวเขตแดนทหารราวๆ 20,000 คน เห็นจะได้ ได้ทำ� การประจ�ำการตามเขตแดนกัน้ ระหว่างบรันเดินบวร์คทีเ่ ป็นพืน้ ที่ และหมุดหมายส�ำคัญของการแบ่งแยกพื้นที่แต่ไม่แบ่งใจ ประชาชนทุกคนรู้ดี ว่าความเชื่อและศรัทธาด้านการเมืองไม่ส�ำคัญเท่าอิสรภาพต่างหากที่ย่ังยืน “ก�ำแพงเบอร์ลินสร้างโดยอ�ำนาจทางทหารแต่ท�ำลายด้วยมือประชาชน” หลังสงครามเยอรมนีถูกแบ่งเป็น 4 ส่วน และไข่แดงตรงกลางที่เป็นเมือง หมุดหมายนั้นก็คือ เบอร์ลินจึงได้ท�ำการแบ่งออกเป็น 4 ส่วนเช่นกันและ ปกครองโดยพันธมิตรฝรั่งเศส อังกฤษและสหรัฐ อีกส่วนเป็นของโซเวียต แต่ที่ส�ำคัญคือทั้งเบอร์ลินอยู่ในพื้นที่ของตะวันออกดินแดนของโซเวียต ซึ่งนั่น หมายความว่าความเย็นก�ำลังคืบคลานเข้ามาและ “Cold War is Coming” ท�ำให้นครเบอร์ลินเองได้ก่อก�ำแพงยาวกว่า 157 กิโลเมตร ความสูงตั้งแต่ 1.83 – 3.60 เมตร ตลอดแนวกันเขตแดน เครื่องบินขนส่งอาหารจากตะวันตก พยายามส่งอาหาร เครื่องใช้ ยารักษาโรค เข้าไปยังจุดที่เชื่อว่าปลอดภัยรอบๆ พื้นที่ของฝ่ายพันธมิตร การสถาปนา DDR ตะวันออก เกิดขึ้นในวันที่ 7 ตุลาคม 1949 หลังจากสงครามสิ้นสุด 4 ปี และ Bundesrepublik Deutschland

Power Level

(BRD) ตะวันตก ก็สถาปนาหลังจากนั้นอีก 1 เดือน เมืองหลวงอยู่ที่บอนน์ ซึ่ง ถือว่าฝ่ายพันธมิตรเคลือ่ นไหวช้ากว่า ตรงนีเ้ มือ่ มองในมุมสามก๊กแล้ว การรวม สมัครพรรคพวกและการสร้างฐานอ�ำนาจของพร้อมการประกาศชัยชนะและ สถาปนาเพื่ อ ครอบครองดิ น แดนและตั้ ง ตนบนระบบการปกครองและ การเมืองทีแ่ ตกต่างกันอย่างประชาธิปไตยและสังคมนิยม ทีน่ า่ แปลกคือ DDR ในชือ่ มีความชัดเจนมากกว่า Demokratishe ซึง่ ก็หมายถึงการมีสทิ ธิใ์ นการเลือก โดยประชาชน แต่แนวคิดการเมืองเศรษฐกิจอิสรภาพกลายเป็นท�ำเพื่อสังคม โดยการควบคุมที่หนักแน่นกว่า ต่างจาก Bundesrepublik ที่มีความเป็น สาธารณรัฐและให้โอกาสเสรีภาพมากกว่า ท�ำให้ผู้คนจากตะวันตกท�ำการ เคลือ่ นย้ายมาตะวันออก จึงเป็นจุดตัง้ ต้นของคืนทีท่ หารและวาตานาเบะท�ำการ วางลวดหนามและเริม่ ต้นของสงครามเย็นสมบูรณ์พร้อมการออกแบบก�ำแพงที่ มีความแข็งแรงมากขึน้ พร้อมกับจุดตรวจมากมาย (วันทีเ่ ริม่ ยุทธการแบ่งแยก 13 สิงหาคม 1961) จนกระทั่งเวลาผ่านไปอีกกว่า 25 ปี ทั้ง 4 ฝ่ายกลับมา คุยกันว่าเราจะดูแลเยอรมนีต่อไปแบบนี้ไม่ไหว ทั้งเศรษฐกิจ การเงินและ การเมือง ท�ำให้ทุกฝ่ายหันหน้าคุยกันว่า จะปลดปล่อยอิสรภาพและเสรีภาพ ของประชาชนชาวเยอรมันเพื่อรวมเป็นส่วนเดียว จึงเกิดวันส�ำคัญอีกวันคือ 9 พฤศจิกายน 1989 – 1994 Reunification Deutsche

138

139 Checkpoint Charlie , Berlin Wall

Power Level

แห่งที่ห้า Checkpoint Charlie หลังจากวันที่ทรหดแห่งการสร้าง ลวดหนามและก�ำแพง ด่านเข้าเมืองก็ได้ตั้งขึ้นและมีหลายด่านที่ถูกตั้งชื่อตาม อักษรและเสียงอ่านของ The North Atlantic Treaty Organization (NATO) สมัยนั้นที่มีอิทธิพลมากในช่วงสงครามเย็น กว่า 12 ด่านที่ตั้งขึ้นรอบๆ เบอร์ลิน ซึ่งเป็นการจ�ำกัดการเดินทางข้ามจากเบอร์ลินตะวันออกไปยังเบอร์ลินตะวันตก พร้อมกันนั้นยังมีด้านกั้นระหว่างเบอร์ลินตะวันออก ที่จะออกไปสู่ DDR หรือ เยอรมันตะวันตกด้วย ก็เหมือนการปิดกันที่คนที่จะเดินทางออกนอกเบอร์ลิน อย่างไรก็ตามยังมีด่านส�ำคัญอีกด่านที่ถือว่าท�ำหน้าที่ทางการทูตและเป็นพื้นที่ เดียวที่ยังสามารถให้เกิดการเดินทางและแลกเปลี่ยนสื่อสารแต่ก็ยังถูกดูแล อย่างเข้มงวดจากทางสหรัฐทีเ่ ป็นผูค้ มุ พืน้ ทีน่ ี้ แต่สมัยนัน้ คงไม่เหมือนกับสถานที่ เดินทางท่องเที่ยวมากนัก คือด่าน C นี้ยังมีทหารและรถถังคุมพื้นที่อยู่ตลอด เพื่อปกป้องประชาชนฝั่งตะวันตกอย่างแข็งขัน อย่างไรก็ตาม ด่าน C นั้นมีที่มา จากการตัง้ ชือ่ ด่านตามตัวอักษร Alpha – Bravo – Charlie – Delta – Echo -… และต�ำแหน่งด่านตรงกับ C พอดี เลยท�ำให้เกิดการเรียกติดปากกันมาว่า Checkpoint Charlie จุดนี้ยังเป็นฉากในหนังหลายเรื่องเกี่ยวกับนักสืบและ การส่งตัวนักโทษและแลกตัวนักโทษกัน ในฉากยังมีการยิงกันก่อนผ่านข้ามแดน 140

ซึ่งท�ำให้นึกถึงฉากปลิดชีพระหว่างเส้นชีวิตในหนัง In Time ที่เวลาชีวิต หมดลงในเส้นเขตแดนเวลาพอดี ในภาพประวัติศาสตร์หลังเปิดก�ำแพงด่าน ที่มีทหารเฝ้าอยู่ก็ลดบทบาทลง และในเช้าวันนั้นรถยนต์และฝูงชนก็ออกมา แสดงการต้อนรับและยินดีทอี่ สิ รภาพกลับมา ประชาชนครอบครัวต่างได้กลับมา พบหน้ากัน หลังจากที่ไม่ได้พบกันกว่า 29 ปี และถนน Friedrichstrasse ก็เป็นที่สนใจต่อนักท่องเที่ยวและพิพิธภัณฑ์ของชาลี สุดท้ายมิตรภาพ อิสรภาพและเสรีภาพ จะไม่เกิดหากไม่มคี วามผิดพลาด ที่ไม่ได้จงใจของประชาธิปไตย

Checkpoint Charlie , Berlin Wall

www.visitberlin.de/en/checkpointcharlie

141

Haus der Geschichte, Bonn

‘ตึง ตึงตึง ตึง้ งงงง ตึง ตึงตึง ตึง้ งงงง !!’ r s บทเพลง บทที่ 5 ของคีตกวีเอกของโลก ใช่ครับเราก�ำลังพูดถึงบีโธเฟน พูดทีเ่ กิดมาในแวดวงของศิลปินและยุคสมัยต่างๆ ยุคสมัยแห่ง ศิลปะและวัฒนธรรม เรามาเริ่มต้นกันที่ยุคกลาง (Middle Ages ปี 500 – 1450) ยุคกลางถือว่าเป็นยุคมืดและโกธิคก็เป็น อาคารปราสาทยักษ์นั้นจะด�ำมืด ต่อมาคือ การฟื้นฟูศิลป วัฒนธรรมหรือยุคเรเนสซองส์ (Renaissance ปี 1450 – 1600) งานศิลปะและสิ่งก่อสร้างจึงมีก ารเติมสีสันมากขึ้ น ประกอบ กั บ วิ ท ยาการและวิ ท ยาศาสตร์ ก ารตั้ ง สมมติ ฐ านและหลั ก เหตุผลเข้ามาช่วยให้เกิดความสมเหตุสมผล ดาวินชีและกาลิเลโอ อยูใ่ นยุคนี้ จากอาคารทีเ่ ป็นทรงสมมาตรและโดมโค้งรับกับเสาที่ ตั้งตรงที่เป็นเอกลักษณ์ของยุคฟื้นฟู ถัดมายุคบาโรค (Baroque r s

จากสถานีรถไฟหลัก Bonn Hbf : Bad Godesberg Stadthalle ไปที่สถานี Heussallee/Museumsmeile ใช้เวลา 9 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Willy-Brandt-Allee อีก 230 เมตร เวลาเปิด-ปิด 311 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 5 ยูโร Haus der Geschichte Willy-Brandt-Allee 14, 53113 Bonn

Haus der Geschichte, Bonn

ค.ศ. 1600 – 1750) เติมความละมุนส่วนโค้งวิจิตรที่หัวเสามากขึ้น การเติมราย ละเอียดภายในภายนอกมีสูงมาก ถัดมาเข้าสู่ยุคคลาสสิก (Classic ค.ศ. 1750 – 1825) เสียงเพลงในโรงละครที่มีเครื่องเล่นหลากหลาย ดนตรีคลาสสิก ก็ เ ติ บ โตในยุ ค นี้ ห ลั ง จากที่ ก ารประดิ ษ ฐ์ เ ครื่ อ งดนตรี มี ม ากขึ้ น และน� ำ มา ประกอบและเล่นกันเป็นวงได้เยอะขึ้น คีตกวีเอกอย่างบีโธเฟน ก็เติบโตในยุคนี้ ส่วนแนวทางการประพันธ์กย็ งั คงกึง่ ๆ ยุคคลาสสิกและยุคจินตนิยม (ค.ศ. 1825 ค.ศ. 1900) ถัดมายุคอิมเพรสชัน่ นิสม์ (Impressionism ค.ศ. 1890 – 1910) เป็นช่วงเวลาที่ซ้อนกันของความไร้สิ่งที่เป็นจริงการแต่งเติมสุดขอบความคิด จึงเกิดขึน้ ทัง้ 2 ยุคนีท้ มี่ คี วามกลมกลืนกันเป็นยุคทีเ่ น้นสร้างความรูส้ กึ ประทับใจ และความคิดที่ซับซ้อน สุดท้ายยุคแห่งความสมัยใหม่ (Modern ค.ศ. 1900 – ปัจจุบัน) ที่เทคโนโลยีเบ่งบานและเฟื่องฟู การเมืองสังคมที่มีการจดจ�ำได้มาก ที่สุดในยุคที่เราด�ำรงอยู่

143

Power Level

บี โ ธเฟนด้ ว ยความมุ ม านะของคุ ณ พ่ อ ที่ พยายามให้บโี ธเฟนเข้าสูว่ งการศิลปินและดนตรี จนต้อง บังคับและกักขังให้ซึมซับความเป็นดนตรี แต่ด้วยความ ไม่พร้อมและความไม่รู้ในสมัยเด็ก จึงท�ำให้บีโธเฟน ไม่ถนัดด้านดนตรีนกั แต่มเี หตุการณ์สำ� คัญคือความตัง้ ใจ ช่ ว ยเหลื อ ครอบครั ว ที่ มี ร ายได้ น ้ อ ยท� ำ ให้ เ ด็ ก น้ อ ย บี โ ธเฟนต้ อ งพยายามมากกว่ า เด็ ก คนอื่ น หลายเท่ า เพือ่ ให้ได้แสดงความสามารถด้านดนตรี ทีเ่ หนือกว่าคนอืน่ เมื อ งบอนน์ ซึ่ ง เป็ น บ้ า นเกิ ด จึ ง เป็ น แหล่ ง บ่ ม เพาะ ศักยภาพความเป็นคีตกวีได้เป็นอย่างดี ซิมโฟนีหมายเลข 5 ที่เราคุ้นเคยบ่งบอกได้อย่างดีตั้งแต่ต้นเพลงถึงความ ยิ่งใหญ่และความมุ่งมั่นตั้งใจ

144

วิหารคู่แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ การถูกคัดเลือก ให้เป็นที่ตั้งเมืองหลวงและถูกเลือกจากศาสนจักรให้ เป็นเมืองส�ำคัญไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะในอดีตบอนน์ซึ่ง ถือว่าเป็นต�ำแหน่งที่อาณาจักรโรมันโบราณได้ขยาย อิทธิพลขึ้นมายังเผ่าป่าเถื่อนตอนเหนือและยังรวมถึง Colonia ที่แพ้สงครามจนถูกยึดครองจนถูกน�ำมาตั้ง เป็นชือ่ เมือง และ Bonn ก็เช่นเดียวกันทีม่ ที มี่ าจากชนเผ่า Bonna และถูกหมายปองมาตลอดหลายศตวรรษ จน ได้รับการสืบทอดและไว้วางใจให้เป็นเมืองส�ำคัญทั้งด้าน เศรษฐกิจ การเมือง สังคม ดนตรี และอีกอย่างเป็นเมือง คูข่ นานของเบอร์ลิน และยังมีหมีฮาริโบเจลลี่ก็เกิดขึ้นที่ เมืองนี้ รวมถึง Deutsche Post บริษัทแม่ DHL และ Deutsche Telekom ก็มสี ำ� นักงานใหญ่ตงั้ อยูท่ นี่ เี่ ช่นกัน

145

Haus der Geschichte, Bonn

ย้ อ นกลั บ มาที่ เ มื อ งบอนน์ ที่ เ ป็ น ต้ น ก� ำ เนิ ด เสียงเพลงคลาสสิก มีอีกสิ่งที่คลาสสิกไม่แพ้กันคือเป็น เมืองส�ำคัญอีกแห่ง หลังจากที่วาตานาเบะล่องลอยอยู่ ในความอิสระและเสรีภาพในเบอร์ลินและหมีกลับหัว ความเข้ า ใจของเยอรมนี ต ะวั น ตกจ� ำ เป็ น ต้ อ งมี ที่ มั่ น สักแห่งที่เป็นจุดเชื่อมกันทั้ง 3 ส่วนพันธมิตรนั้นก็คือ ระหว่าง อังกฤษ ฝรัง่ เศสและสหรัฐ คือกึง่ กลางของ 3 ฝ่าย นั่นก็คือเมืองบอนน์ และถือเป็นเมืองหลวงของเยอรมนี ตะวันตก หลังจากก�ำแพงเบอร์ลินล่มสลาย เยอรมนีก็ ตัดสินใจย้ายเมืองหลวง ในปี 1999 Federal Republic of Germany และรัฐสภาได้ย้ายจากเมืองบอนน์ไปสู่ เบอร์ลิน รถไฟขบวนแรกที่เคลื่อนย้ายสิ่งของในวันที่ 14/04/1999 ในอดีตบอนน์เป็นเมืองหลวงของการ ถูกคัดเลือกให้ท�ำหน้าที่ขับเคลื่อนศาสนจักรภายใต้การ ปกครองของผู้ถูกคัดเลือกแห่งโคโลญจน์ เมืองที่มี Dom

Power Level

ส�ำหรับประวัติเยอรมนีหลังจาก 1945 เป็นยุคทอง ของวิศวกรรมเคมีและปิโตรเคมีก�ำลังรุ่งเรือง สิ่งส�ำคัญช่วงนั้น คือการคิดค้นพอลิเมอร์และแม่พิมพ์อุตสาหกรรมท�ำให้สินค้า หลายอย่ า งเปลี่ ย นจากไม้ แ ละโลหะเป็ น พอลิ เ มอร์ อ ย่ า งที่ เราเห็น ไม่ว่าจะเป็นของเครื่องใช้ภายในบ้าน ตู้เย็น ทีวี วิทยุ อุป กรณ์ ต ่ า งๆ รถยนต์ ของเล่นมากมาย เป็นยุ คเสรี ภาพ ที่สะท้อนมาที่การน�ำการออกแบบศิลปะในยุคสมัยต่างๆ ทั้ง จากคลาสสิก ยุคฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรม ยุคกลาง หรือตลอดจน ตัวละครในสตาร์วอร์ที่ใช้จินตนาการ มาถึงของความเป็น อัตโนมัติและหุ่นยนต์ที่ท�ำงานในพื้นที่เสี่ยงภัย เหล่านี้ล้วน เป็นผลงานมาจากการผนวกจากยุคจินตนิยม รวมถึงเสียง เพลงทีไ่ ด้อทิ ธิพลมาจากบีโธเฟนก็ไม่นอ้ ย รวมทัง้ เคมีภณ ั ฑ์เซ อร์แฟกแท้นท์เพื่อการซักล้างท�ำความสะอาดที่น�ำเอาเคมีฐาน เบสไปดึงไขมันและคราบสกปรกออกจากเสื้อผ้าก็ได้เป็นโอโม่ และผลิตภัณฑ์อาหารและรสชาติอาหารที่ออกแบบได้โดย คนอร์ก็เกิดในยุคนั้น

146

www.hdg.de

147

Haus der Geschichte, Bonn

ณ เมืองบอนน์และพิพธิ ภัณฑ์นยี้ งั ได้จดั แสดงและร้อยเรียงเรือ่ งราว หลังยุคสงครามและถูกมาเริ่มต้นใหม่ในยุคสงครามเย็นและการแบ่งแยกกัน การพั ฒ นาที่ แ ตกต่ า งการทดลองที่ ส� ำ คั ญ ของโลกในยุ ค ที่ ป ระชาธิ ป ไตย เติบโตจากความเสรี อิสระโดยผู้ถูกเลือกฝั่งตะวันตกและสังคมนิยมก็ยังคง มีความหมายที่ท�ำประโยชน์เพื่อสังคมโดยผู้คุมกฎจากฝั่งตะวันออก รวมทั้ง ความท้ า ทายในการรวมชาติ แ ละผลลั พ ธ์ สุ ด ท้ า ยของความรุ ่ ง เรื อ งของ เยอรมนีหลังรวมชาติส�ำเร็จ วิถีชีวิตวัฒนธรรมฝรั่งเศส แฟชั่นมากมายสไตล์ ฝรั่งเศส อังกฤษ ชาจากอังกฤษ รถยนต์ที่พัฒนาโดยอังกฤษ พร้อมการคืนชีพ ของรถเต่าและสหรัฐได้น�ำภาพยนตร์ การฟังเพลง โคคาโคล่า แมคโดนัลด์ที่มี บทบาทส�ำคัญต่อวัยรุ่นเยอรมนีในสมัยนั้น ประกอบกับกิจกรรมทางการเมือง เศรษฐกิจที่ต้องด�ำเนินต่อไปหลังสงคราม กลิ่นอายยุค 90 ทุกอย่าง สามารถ สัมผัสได้จากที่แห่งนี้

Reichstag

‘ ท�ำไมกล่องลึกลับที่มีชื่อท่านผู้น�ำถึงยังคงอยู่ในรัฐสภา กลางเบอร์ลิน? ’ เป็นค�ำถามที่วาตานาเบะค้นหาและต้องการ ค�ำตอบเพื่อลดความสงสัยที่ค้างคามานาน อะไรคือกล่องลึกลับท่าน ผู้น�ำ แล้วมันอยู่ที่ไหนกลางเบอร์ลิน และความหมายของ DEM DEUTSCHEN VOLKE (เพื่อประชาชนเยอรมนี) บนด้านหน้าตึก รัฐสภาและอีกค�ำใจกลางอาคารที่มีค�ำว่า DER BEVÖLKERUNG (ประชากร) อันนี้ต้องตีความอีกครั้ง ส่วนอาคารเก่าที่ถูกสร้างนั้น ออกแบบตามสไตล์ยุคฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมหรือเรเนสซองส์ แต่ เกิดไฟไหม้ก่อนที่ท่านผู้น�ำจะเรืองอ�ำนาจและการสร้างโดมแก้วที่ ออกแบบโดยศิลปิน รวมทั้งในขณะก่อสร้างมีการใช้ผ้าใบขนาด ใหญ่คลุมทั้งตึกช่วยดึงความน่าสนใจของการเปิดตัวได้เป็นอย่างดี

Reichstag

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf : KaulsdorfNord (U5-Bahn) ไปที่สถานี Bundestag ใช้ เวลา 5 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Platz der Republik อีก 300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 343 วัน รอบสุดท้าย 21:45 น. วันจันทร์-อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม ฟรี Reichstag Platz der Republik 1, 11011 Berlin

แล้วความผิดพลาดของประชาธิปไตยก็เกิดขึ้น หรืออาจ เกิดขึ้นได้ แต่เราจะยอมเปลี่ยน ยอมปรับ ยอมแก้ไข เพื่อไปต่อ ในทิศทางที่ดีขึ้นได้ไหม วาตานาเบะได้เรียนรู้จากรัฐสภาเยอรมนี การต่อสู้มากมายที่น�ำไปสู่ความส�ำเร็จและการเปลี่ยนแปลง แต่ บางครั้งความล้มเหลว ความผิดพลาดกลับกลายมาเป็นแรงผลักดัน ให้ก้าวออกมายอมรับและพร้อมไปต่อแบบก้าวกระโดด เป็นค�ำพูด ของรัฐมนตรีเยอรมนีที่กล่าวไว้ในสภาอันทรงเกียรติแห่งนี้ โดมแก้ว ที่บ่งบอกถึงความโปร่งใส ที่แสดงถึงการจับจ้องและมองอยู่ของ ประชาชนที่อยู่ด้านบน การมองดูจากท้องฟ้าของผู้ที่เคยท�ำผิด และ ให้ระลึกเสมอว่าความผิดไม่ใช้ของใครที่จะรับผิดชอบคนเดียวแต่ เป็ น กลไกที่ ผิ ด พลาดของประชาธิ ป ไตยที่ ก ่ อ เกิ ด การคั ด สรรเชิ ง ประจักษ์เท่านัน้ แต่ภายในคิดอย่างไร จินตนิยมอย่างไรไม่อาจทราบได้ ดังนั้นกลไกที่ส�ำคัญไม่สู้ “ความเข้าใจ ความเข้าถึง จนน�ำไปสู่การ พัฒนา” กลไกใหม่ทไี่ ฉไลกว่า มุง่ มัน่ กว่า สะท้อนความเป็นจริงมากกว่า เข้าใจ ใจเขาใจเราแบบนี้ความยั่งยืนจึงเกิด

149

ความหมาย Dem Deutschen Volke อาคารแห่งนี้เป็นศูนย์รวม การติดตั้ง และคัดเลือกค�ำที่เหมาะสมในการติดตั้งเพื่อประชาชนชาวเยอรมนีนั้นมีกระบวนการที่ เข้มข้นมาก เนื่องจากต้องเป็นค�ำที่สื่อถึงความเป็นตัวตนและครอบคลุมต่อประชาชน อย่างสูงสุด ซึ่งขณะนั้นกษัตริย์ Wilhelm II เองก็ยังไม่สามารถคัดค้านการคัดเลือกและ การโต้เถียงถึงความเหมาะสม สิง่ ใดควรทีจ่ ะด�ำรงอยู่ สิง่ ไหนทีจ่ ำ� เป็นต้องอยูแ่ ละสุดท้าย เพื่อประโยชน์ของประชาชนทั้งสิ้น ค�ำต่างๆ ที่ถูกจัดสรรให้เลือก อาทิ • ‘ Dem Deutschen Reiche ’ แด่จักรวรรดิเยอรมนี • ‘ Der Deutschen Einigkeit ’ ความสามัคคีเยอรมนี

Power Level

• ‘ Dem deutschen Volke und seinem hehren Bundesrat ’ แด่ประชาชนชาวเยอรมันและสหพันธรัฐอันทรงเกียรติ • ‘ Dem deutschen Heere ’ แด่กองทัพเยอรมนี • ‘ Dem Wohl des deutschen Volkes ’ แด่ประโยชน์ประชาชนชาวเยอรมนี สุดท้ายการโต้เถียงในสภาท�ำให้วาตานาเบะได้การเห็นการมีส่วนร่วมในการ แลกเปลี่ยน เหตุผลและความพยายามเข้าใจในบทบาทและความเป็นเยอรมนี สุดท้าย ก็ได้ค�ำที่เป็นประโยชน์ คือ 17 ตัวอักษร สัญญาณความรักชาติของ Wilhelm II จึงสรุป ว่าใช้ตวั อักษรเหล่านีเ้ พือ่ เสริมสร้างการสนับสนุนเขาในหมูป่ ระชาชน ตัวอักษรทองแดง สูง 60 เซนติเมตรจึงได้ใช้มาจนถึงทุกวันนี้ เหล่าผู้ติดตามวาตานาเบะที่เข้าใกล้ ประตู ห ลั ก ของอาคารรัฐสภาเยอรมนีที่เบอร์ลินต้องสามารถมองเห็นและระลึกถึง ความเป็นน�้ำหนึ่งใจเดียวกันการรวมชาติปรัสเซียให้เป็นหนึ่งเดียว มาที่การออกแบบ Font เป็นศิลปะส�ำคัญที่แสดงบนสิ่งที่ส�ำคัญสูงสุดของชาติ เขาเลือก “Römischer Antiqua mit altdeutschen Frakturbezügen” เป็นแบบโรมันแต่มีการตัดมุมโค้ง ที่แสดงถึงความน้อมรับความเป็นจริงเพื่อก่อให้เกิดสมดุล งดงามและยั่งยืน

150

151

Reichstag

การเริ่มต้นผิดที่น�ำไปสู่การออกแบบใหม่ หลังจากท่านผู้น�ำขึ้นมามี อ�ำนาจก็อาศัยความชอบธรรมและเล่นกับความรู้สึกรักชาติของประชาชนชาว เยอรมนี ที่ปรัสเซียมีส่วนช่วยสร้างความบริสุทธิ์เพื่อต่อยอดความยิ่งใหญ่ของ อาณาจักรไรซ์ท่ี 3 สุดท้ายน�ำไปสู่สงครามการจับคุมตัวชาวยิว การทรมาน มากมาย จนท�ำให้พันธมิตรต้องร่วมมือกันดึงสติและท�ำให้ผู้น�ำตัดสินใจปลิดชีพ ตัวเอง และเหตุการณ์ เรื่องราวก็ถูกบันทึกและไปต่อในพิพิธภัณฑ์ต่างๆ รอบ เยอรมนีและเส้นทางรอบเบอร์ลินที่สะท้อนถึงการเข้าควบคุมของประเทศ มหาอ�ำนาจทั้ง 4 การก่อก�ำแพงเบอร์ลิน สงครามเย็น แต่สุดท้ายความเป็น เยอรมนี ก็ท�ำให้เหตุการณ์ที่ผ่านมาได้สร้างภูมิป้องกันให้แก่เยอรมนีได้อย่างดี เหมือนได้รับวัคซีนที่ดีท�ำให้ฟื้นตัวเร็วและแข็งแรง และทุกคนทราบดีว่าจะไม่มี ทางกลับไปทางนัน้ อีก และการสร้างระบบใหม่บนพืน้ ฐานความเข้าใจใหม่ทำ� ให้ ประเทศนี้เป็นประเทศที่ใส่ใจใน “กระบวนการและระบบ” ที่ต้องท�ำการ เสวนากันเข้มข้น โต้แย้งแบบเน้นที่เนื้อหาไม่ใช่อดีต ทั้งนี้ความถูกต้องจึงส�ำคัญ ต่อการตัดสินของกระบวนการจึงจะสามารถท�ำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ แต่หากเกิดความไม่ถูกต้องขึ้น และไม่ปรับเปลี่ยน ถึงแม้มีระบบดีแค่ไหน ประเทศก็ไม่สามารถควบคุมความถูกผิดได้

152

Power Level

153

Reichstag

ความหมาย DER BEVÖLKERUNG เมื่อปี 2000 ได้มีศิลปินที่ ต้องการแสดงถึงการเป็นน�้ำจิตน�้ำใจเพื่อจิตวิญญาณของความร่วมแรงร่วมใจ ค�ำว่า “ประชากร (ชน)” เป็นอักษร 14 ตัวที่ตั้งอยู่กลางสวนเพื่อเตือนใจ นักการเมืองที่ท�ำหน้าที่ในรัฐสภาต้องเห็นอกเห็นใจ ทุ่มเทเพื่อประชากร (ชน) ที่มีส่วนร่วมให้ทุกคนได้เข้ามาท�ำงานรับใช้ ต้องท�ำหน้าที่ให้สมศักดิ์ศรี ต้อง ท�ำหน้าที่ให้ถูกต้อง ง่ายและเข้าถึงได้ ส่วนโดมแก้วที่ให้ทุกคนที่ไปเยี่ยม ได้มองเห็นคือความโปร่งใสและมีประชากร (ชน) ที่ก�ำลังมองเราท�ำหน้าที่ ให้ระลึกเสมอว่า แด่ประชาชนชาวเยอรมนีและประชากร (ชน) ส�ำหรับ มนุษยชาติ ดังทีป่ ระเทศเยอรมนีได้คดิ ค้นและท�ำงานวิจยั เพือ่ ก้าวข้ามขีดจ�ำกัด ของมนุษย์ นวัตกรรมล่าสุดที่มาจากชาวเยอรมนีเพื่อประชากรโลก คือ วัคซีน mRNA ที่เป็นเทคโนโลยีใหม่และคิดค้นเพื่อประชาชนทั่วโลกได้อย่างถูกที่ถูก เวลาเหมาะสมและยิ่งใหญ่ อีกนวัตกรรมด้านดนตรี คือ แพลตฟอร์มบีบอัด ไฟล์เพลง MP3 ที่ท�ำให้เพลงดิจิตอลจากแผ่น CD กลายมาเป็นไฟล์ดิจิตอล และน�ำไปสู่การถ่ายทอดเสียงเพลงบนสตรีมมิ่งในปัจจุบัน อีกอย่างคือระบบ วิ ศ วกรรมเคมี ที่ ส ามารถคิ ด ค้ น การผลิ ต โฟมยื ด หยุ ่ น และวั ส ดุ สั ง เคราะห์ ตลอดจนยานยนต์อัจฉริยะที่มีรากฐานจากการพัฒนารถยนต์ของ BENZ, BMW และ Porches

154

Power Level

www.bundestag.de

155

Reichstag

กล่องอยู่ไหน อะไรคือกล่องลึกลับ จากหนังสือ “เขากลับมาแล้ว” ถ้าท่านผู้น�ำที่กลับมาและตื่นขึ้นมาในปีนี้ 2020 หลังจากที่ท่านหลับไปตั้งแต่ ปี 1945 ที่สงครามจบลง เวลาผ่านไปเกือบ 120 ปี ท่านผู้น�ำต้องแปลกใจกับ การถ่ายทอดสด ประชาชนที่ไม่ถูกจ�ำกัด และอ�ำนาจทั้งหมดไม่ได้ถูกใช้โดย ประชาธิ ปไตยแบบเดิ ม ที่ บิดพลิ้ ว แต่ เ ป็ นประชาธิปไตยทีเ่ ปลีย่ นแปลงและ ปรับปรุงให้ดีขึ้นจัดการที่ดีมากขึ้น ท�ำให้เยอรมนีเติบโตและแข็งแกร่งจนถึง ทุกวันนี้ ไม่ใช้ท่านผู้น�ำไม่ส�ำคัญแต่ท่านผู้น�ำให้บทเรียนที่ส�ำคัญแด่ประชาชน เยอรมนี ดังนั้นการเลือกประชาธิปไตยในแบบเยอรมนีจึงมีความสมบูรณ์และ คลาสสิกมาก แล้วอีกค�ำถามที่ท่านผู้น�ำสงสัยคือการแบ่งแยกเป็นตะวันออก ตะวันตกเกิดขึ้นได้อย่างไรและหน่วยทหารของข้าพเจ้าท�ำไมถึงอ่อนแอ ถึงเพียงนี้ เมื่อเวลาเปลี่ยนการด�ำรงอยู่ของสิ่งเดิมอาจไม่สามารถตอบโจทย์ ในสถานการณ์ใหม่ บริบทใหม่ คนรุน่ ใหม่ได้อกี แล้ว การปรับตัวของท่านผู้น�ำ ในยุคใหม่นี้ก็จ�ำเป็นอย่างมาก เมื่อท่านต้องการอยู่ต่อไปให้ได้อย่างยั่งยืน การปรับตัวทีเ่ หมาะสมจะน�ำไปสูท่ างออกของทุกฝ่าย และสุดท้ายกล่องจารึก ของท่านผู้น�ำก็ยังอยู่และเหตุผลที่มีอยู่เนื่องจาก “ขอให้ทุกคนระมัดระวัง ไม่ว่าจะเป็นประชาธิปไตยหรือสังคมนิยมหากไม่ใช้อ�ำนาจอย่างมีเหตุผล สมดุล เพียงพอ อาจจะท�ำให้ผลลัพธ์ทกี่ อ่ ผลกระทบทีไ่ ม่คาดฝันอย่างทีท่ า่ นผูน้ ำ� ก่อขึ้น” และประชาชนของเยอรมนีทราบดีและเตือนตัวเองเสมอให้ “จงใช้ อ�ำนาจอย่างระมัดระวัง” และกล่องนี้มัน “ไม่ถือว่าเป็นการยกย่องท่านผู้น�ำ แต่มันมีความหมายถึงให้ระมัดระวังประชาธิปไตยของพวกเราให้ดี และ ความเสียหายนี้เราต้องซ่อมแซมและปรับปรุงให้ดี”

Historisches Museum, Hannover SPD museum

แม่น�้ำ Leine ฮันโนเวอร์เป็นแม่น�้ำสายส�ำคัญที่ วาตานาเบะเดินทอดอารมณ์ในฤดูหนาว ซึง่ ปีนหี้ นาวมากกว่า ปกติ มากกว่าที่เคยพบมาและแล้วก็หันหน้ามาและพบกับ รูปปั้นหญิงที่มีสัดส่วนผิดแปลกจากประติมากรรมทั่วๆ ไป ใช่แล้วครับ Nanas ประติมากรรมรูปปัน้ พอลิเมอร์ขนาดใหญ่ หลายชิ้นวางเรียงรายทั่วๆ ไปรอบเมืองฮันโนเวอร์ ในยุคนั้น ประติมากรทีพ่ ยายามรังสรรค์ความแปลกใหม่ไม่เป็นทีย่ อมรับ มากนักเพราะเป็นชิ้นงานที่แตกต่างจากในอดีตที่เคยเห็น คือรูปปั้นเหมือนคนจริงที่สมส่วนอย่างเดวิด หรือแม้แต่ ภาพวาดยังต้องสมจริง เมือ่ การเสนองานศิลป์ทมี่ คี วามแตกต่าง จึงยากที่จะท�ำให้คนชอบและเข้าใจ อย่างไรก็ตามนักปั้น

จากสถานีรถไฟหลัก Hannover Hbf : Empelde (Bus/Tram) ไปที่สถานี Markthalle/Landtag ใช้เวลา 6 นาที แล้วเดินต่อไปทาง แม่น�้ำ Leine อีก 350 เมตร เวลาเปิด-ปิด 343 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 5 ยูโร Historisches Museum Pferdestraße 6, 30159 Hannover

157

Historisches Museum, Hannover SPD museum

ก็พยายามสร้างสรรค์ชิ้นงานอย่างต่อเนื่องประกอบกับในยุคนั้นเป็น ความเฟื่องฟูของวิศวกรรมเคมีที่สามารถน�ำพอลิเมอร์และเส้นใยแก้ว มาท�ำการเสริมแรงและท�ำให้สามารถท�ำแบบรูปแบบร่างที่พิเศษและ ดูแล้วไม่สมส่วนให้สามารถตัง้ อยูไ่ ด้ ด้วยความไม่สมส่วนและความมหัศจรรย์ ของวัสดุศาสตร์และกระบวนการเคมีที่สร้างชิ้นงานออกมาได้ พร้อมกับ การเติมพิกเมนต์ที่สดใส ในท่าทางมีความสุข สดชื่นและสมหวัง สุดท้าย ผลงานทั้งหมดนี้กว่า 400 ชิ้นถูกน�ำมาจัดแสดงไว้ตลอดกาล และผลงาน นี้พัฒนาขึ้นโดยศิลปินชาวฝรั่งเศส Niki de Saint Phalle (1930-2002), ที่เกิดมาในยุคสงครามและความทันสมัยของเทคโนโลยีมากมาย และอีก สถานที่คือ Die Grotte ถ�้ำที่แสดงผลงานสว่างสวยงามโดยมีผลงานของ Saint Phalle จัดแสดงเพื่อความเป็นไปของชีวิตมนุษย์การเกิด การแก่ การเจ็บและการสูญเสีย เหล่านีเ้ ป็นศิลปะทีค่ อยเตือนใจและสติของมนุษย์ ให้ดูแลรักษาชีวิตและระมัดระวังการใช้ชีวิตให้มากที่สุด การถ่ายทอด ปรัชญาความเป็นไปของชีวิตที่แทรกมากับศิลปะเป็นอะไรที่ลึกซึ้งและ ท้าทายกระแสโลกทุนนิยมและสังคมนิยมเป็นอย่างมาก เพราะศิลปะ ไม่ขึ้นกับใคร และไม่มีใครจะมาท�ำลายจิตวิญญาณศิลปะได้

158

Power Level

159

Historisches Museum, Hannover SPD museum

ในโลกทุนนิยมและสังคมนิยมที่ทุกวันนี้ยังเข้าใจผิดเกี่ยวกับ นักปรัชญาเอกของโลกอย่าง Karl Marx เขาชอบว่ากันว่า ค�ำกล่าวนี้ “I Told You I Was Right” ทีบ่ ง่ บอกชัดเจนว่า ไม่ว่าจะประชาธิปไตย คอมมิวนิสต์ หรือสังคมนิยม ต่างก็ต้องขับเคลื่อนด้วยทุน หรือ Das Kapital นั้นเข้ามาขับเคลือ่ นความเป็นอยูข่ องสังคม กลไกเศรษฐกิจและ การเงิน จากมือที่มองไม่เห็นตลอดจนตลาดเสรีและตลาดที่ถูกบิดพลิ้ว และมาร์กซ์ยังคงถูกเสมอที่ว่าด้วยเรื่องของ “ทุน” เป็นปัจจัยการผลิต ส�ำคัญของโลก และทุนท�ำหน้าที่ให้โลกนี้เติบโต เจริญรุ่งเรือง ไม่เพียง แต่ระบบการปกครองเท่านัน้ หัวใจส�ำคัญคือ ว่าด้วยเรือ่ งทุนและสังคม นิยมประชาธิปไตย Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) พรรคนี้มีแหล่งเรียนรู้ควบคู่กับพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์เมือง ฮันโนเวอร์ ซึง่ แสดงถึงทีม่ าทีไ่ ปของชนชัน้ แรงงาน ชนชัน้ ปกครอง ชนชัน้ พ่อค้า เหล่านีเ้ ป็นกลไกส�ำคัญต่อการขับเคลือ่ นเศรษฐกิจและมีความมุง่ มัน่ เมื่อวันที่ 20/02/2013 เป็นวันครบรอบ 150 ปี SPD ที่มีการจัดแสดง เรื่องราว ณ ที่แห่งนี้

Power Level

ราชส�ำนักฮันโนเวอร์นั้นถูกนโปเลียนและฝรั่งเศสดูแลอยู่ช่วงหนึ่ง ซึ่งท�ำให้เมืองฮันโนเวอร์นั้นมีความคุ้นเคยกับฝรั่งเศสพอสมควรนั้นจึงเป็น สาเหตุที่เมืองนี้ไม่ค่อยถูกกับราชส�ำนักปรัสเซีย อย่างไรก็ตามความสัมพันธ์ ทางการเมืองอาจจะติดขัดแต่ด้วยธุรกิจและสังคมต้องเดินหน้า จึงท�ำให้ทั้ง สองฝ่ายยอมที่จะด�ำเนินธุรกิจร่วมกันและขับเคลื่อนภาคสังคมและภาค วิทยาศาสตร์สิ่งประดิษฐ์ที่นักคิดชาวฮันโนเวอร์ได้ประดิษฐ์ไว้ อาทิ การใช้ม้า ลากรถรางในปี 1842 และการน�ำไฟฟ้ามาใช้กบั รถรางก็เป็นทีพ่ ดู ถึงในปี 1887 และที่โดดเด่นที่สุดคือการประดิษฐ์เครื่องบันทึกเสียงและแผ่นเสียงหรือ Grammophon เมื่อปี 1887 โดย Emile Berliner ถือเป็นเครื่องบันทึกเสียง และเป็นจุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรมเพลง และยังเป็นพื้นฐานเทคโนโลยีของ การสร้างรูปแบบการบีบอัดไฟล์เสียงอย่าง mp3 และ การสตรีมมิ่งในปัจจุบัน จึงไม่แปลกที่เมืองนี้ถูกเลือกโดยรัฐบาลเยอรมนีให้เป็นที่ตั้งศูนย์ประชุมและ งานสัมมนาที่ใหญ่ที่สุดของโลก โดยเฉพาะสินค้าอิเล็กทรอนิกส์และการโชว์ เทคโนโลยีทันสมัย อย่าง CeBit และเมืองนี้วาตานาเบะได้ผ่านมาถึง สองครั้ง สองคราที่ เ ป็ น ที่ ป ระทั บ ใจของความเป็ น เมื อ งเก่ า และก� ำ แพงเมื อ งที่ อ ยู ่ บริเวณรอบๆ พิพิธภัณฑ์ที่ท�ำให้เราจดจ�ำ ทั้งหุ่นแม่ท้องกลมใหญ่ เมืองแห่ง สังคมนิยมที่ชื่นชอบในประชาธิปไตย และเมืองแห่งนักคิดสร้างสรรค์ และ พื้นฐานของการน�ำวิทยาศาสตร์ไปใช้อย่างน่าสนใจ อาทิ วิศวกรรมเคมีเพื่อ การสร้างศิลปะขนาดใหญ่และการท�ำแผ่นไวนิลเพื่อบันทึกเสียงเพลง เพื่อ การส่งต่อและเติบโตยั่งยืนในยุคแห่งความสว่างไสว

www.visit-hannover.com

160

161 Historisches Museum, Hannover SPD museum

Müchenstadt Museum

เมืองที่ขึ้นชื่อเรื่องเทศกาลเบียร์ และสัญลักษณ์นักบวชคู่สิงโต วาตานาเบะกลับมาส�ำรวจที่จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ที่ยิ่งใหญ่อีกครั้ง ตามค�ำท�ำนายของนักบวชแห่งบาวาเรียน ไม่เพียงแต่อาณาจักรอันกว้างใหญ่ ของ Albert the Bear เมืองแห่งหมีกลับหัวที่ได้เสนอไว้แล้วในเรื่องของ Deutsches Historisches Museum ที่เบอร์ลิน จากการสู้รบทั้งศึกใน ศึกนอก สุดท้าย Henry the Lion ก็สามารถครอง Duke of Saxony และ Duke of Bavaria จนเป็นที่มาของธงสัญลักษณ์เมืองมิวนิคมีเสืออยู่ใน ทุกส่วนของธงและสัญลักษณ์ที่แสดงถึงความแข็งแกร่ง กล้าหาญและจงรัก ภักดีทงั้ หมดนีเ้ กิดขึ้นจากความตั้งใจของครอบครัวราชสกุล Wittelsbach ที่อยู่เบื้องหลังการคัดเลือกผู้แทนจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งมาจาก ทั้ง 7 เมืองได้แก่ โคโลญจน์ ไมนซ์ เทรียร์ โบฮีเมีย บรันเดนบูรก์ พาลาทิเนต แห่งไรน์ และแซกโซนี อย่างทีเ่ รารูจ้ กั โรมันและเยอรมนีนั้นมีส่วนขับเคลื่อน ให้ยุโรปนั้นมีความตื่นเต้นทั้งการปกครอง การนับถือศาสนาและการก่อศึก

ราชสกุล Wittelsbach มีความยิ่งใหญ่มาก มีการปกครอง และขยายการปกครองเหนือดินแดนต่างๆ ทัว่ ยุโรป อาทิ บาวาเรีย พาลาทิเนต ฮอลแลนด์และซีแลนด์ ดินแดนสวีเดนของส่วนเดนมาร์กและนอร์เวย์ ฮังการีส่วนของโรมาเนีย โบฮีเมียของเขตเลือกตั้งแห่งโคโลญจน์ และมี การครองต�ำแหน่งเจ้าชายและบาทหลวงทั่วไปในยุโรป และอื่นๆ ในกรีซ ซึง่ ดินแดนทีย่ งิ่ ใหญ่แห่งนีจ้ งึ เป็นของบรรพบุรษุ ของ Wittelsbach

จากสถานีรถไฟหลัก München Hbf : Ebersberg (S6-Bahn) ไปที่สถานี Marienplatz ใช้เวลา 8 นาที แล้วเดินต่อไปทาง Nieserstraße อีก 450 เมตร เวลาเปิด-ปิด 308 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 7 ยูโร Müchenstadt Museum Sankt-Jakobs-Platz 1, 80331 München

163

Müchenstadt Museum

สงครามมาอย่างต่อเนื่องและยาวนาน เหมือนกับประวัติศาสตร์ตอนที่ บาบิ โ ลนนั้ นสู ่ กั นในยุ ค เมโสโปเตเมี ย อย่ า งไรก็ ตามพอมาถึ ง ยุ ค ที่ มี การจดบั น ทึ ก และการเขี ย นประวัติศาสตร์ในพื้นที่บาวาเรียนแห่งนี้ ราชสกุล Wittelsbach ซึง่ ถือว่าเป็นตระกูลใหญ่ทั้ง 4 แห่งจักรวรรดิ โรมั นอั นศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ประกอบด้ วย ราชสกุ ล Hohenzollern แห่ ง อาณาจั ก รปรั ส เซี ย , ราชสกุ ล Wettin แห่ ง อาณาจั ก รแซกโซนี , ราชสกุล Württemberg แห่งอาณาจักร Wurttemberg และราชสกุล Wittelsbach แห่งบาวาเรียน ราชสกุลนี้ยังมีความสัมพันธ์อันดีกับ ฮันโนเวอร์และวินเซอร์ ซึ่งวินเซอร์ก็ยังใช้สิงโตเป็นตราสัญลักษณ์

Power Level

ครอบครัวและสมาชิก 3 คนทีไ่ ด้การคัดเลือกหรือผูถ้ กู เลือกให้เป็น จักรพรรดิและกษัตริย์ของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ดินแดนบาวาเรียของ พวกเขาถูกสร้างขึ้นอย่างยาวนานจนถึง ปี 1918 ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 ที่ท�ำให้ราชสกุลต่างๆ เงียบหายไป แต่ไม่ได้หายไปไหนยังคงอยู่ เบื้องหลังของธุรกิจและกิจการมากมายในบาวาเรีย ไม่ใช้เพียงแค่ตราสิงโตแห่งราชวงศ์ที่สืบทอดและเชื้อสายกันมา ยังมีอีกเรื่องราวแห่งการรับศาสนาเข้ามาในระหว่างนั้นและความสัมพันธ์ของ ศาสนจักรทีเ่ ป็นตัวแทนแห่งความดีและยึดมัน่ พร้อมสายสัมพันธ์อนั ดีระหว่าง ราชสกุลและศาสนจักรที่ต้องการทั้งก�ำลังและเงินทุน ซึ่งเป็นพื้นฐานของการ พึ่งพาอาศัยกันของทั้ง 2 ฝ่ายจนถึงทุกวันนี้ จากการที่ศาสนจักรได้เข้ามาและ มีอ�ำนาจมากกว่าในระยะหลังท�ำให้รูปแบบการคัดเลือกผู้ครองนครต้องได้รับ การคัดเลือกจากพาลาทีนและแคว้นต่างๆ เพื่อแสดงถึงความศักดิ์สิทธิ์และ กลายเป็น 7 ผู้แทนการคัดเลือกจากจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ และเมือง บาวาเรียนก็เป็นเช่นนั้นท�ำให้เกิดอีกสัญลักษณ์คือนักบวชสวมชุดสีด�ำ ที่เขา ว่ากันว่า München คือเมืองของนักบวช (home of the monks) เป็น ตราสัญลักษณ์สำ� คัญเคียงคูก่ บั สิงโตของราชวงศ์ การอยูร่ ว่ มกันของอาณาจักร ประชาชน ราชวงศ์และศาสนจักร ต่างก็หล่อหลอมให้เกิดความเชื่อใจและ สามัคคีทำ� ให้เกิดการสร้างเมืองและเติบโตจนมาถึงทุกวันนี้ แต่บางครัง้ ก็มตี อ่ สู้ และท�ำศึกสงครามภายในภายนอกบ้าง ขึน้ กับเวลาและโอกาสของแต่ละราชวงศ์

164

www.muenchner-stadtmuseum.de

165

Müchenstadt Museum

แล้วเทศกาลเบียร์มาจากไหน โชคร้ายทีส่ องปีนจี้ ากปัญหาโรคระบาด เทศกาลนี้จึงไม่ได้ถูกจัดขึ้นภายใต้แนวคิดสนุกสนานที่สุดของเทศกาลเบียร์ ทัว่ โลก ผูค้ นกว่า 6 ล้านคนต่อปีตั้งหน้าตั้งตารอและเข้าร่วม การเกิดขึ้นของ เทศกาลนี้คือการฉลองมกุฏราชกุมาร Ludwig I ราชสกุล Wittelsbach กับ เจ้าหญิง Therese จากราชสกุลแซกโซนี เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 1810 โดย ประชาชนทัว่ เยอรมนีได้รบั การเชิญเข้าร่วมเฉลิมฉลอง การแข่งม้าและเริม่ ดืม่ เบียร์ฉลองอย่างยิง่ ใหญ่ ลานกว้าง ทุง่ หญ้าและสถานทีท่ จี่ ดั งานฉลองครัง้ แรก เป็นของ Therese จึงมีการตั้งชื่อและใช้ชื่อว่า Theresienwiese หรือมี ความหมายว่าทุ่งหญ้าแห่งเทเรซ่าเพื่อแสดงความรัก เคารพและระลึกถึง เจ้าหญิงแสนงดงามแห่งบาวาเรียนและแซกโซนี ที่ส�ำคัญ Ludwig I ก็คือปู่ ของ Ludwig II ผู้ที่สร้างปราสาทเทพนิยาย Neuschwanstein และสร้าง นิยายรักอีกรูปแบบแห่งราชวงศ์ Wittelsbach

Viking Ship Museum (Oslo)

แคว้นต่างๆ ทั้งปรัสเซีย เซกโซนี บาวาเรียน และวู้ดเทมเบริ์ก ต่างก็มีสัมพันธ์ของดินแดนทางเหนือ ในของเดนมาร์ก สวีเดน นอร์เวย์ ฟินแลนด์ และ สกอตแลนด์ ทีม่ คี วามหนาวเย็นและมีทอ้ งทะเลกว้างใหญ่ เชือ่ มยุโรป ดังนัน้ ความป่าเถือ่ นความเป็นคนเข้มแข็งใน แบบ “Winter is coming” จึงท�ำให้วาตานาเบะสนใจ มากขึ้นไปอีกจากการค้นพบว่าแถบตอนเหนือนี้เคยมี ก�ำ แพงหนากว่ า 1,000 เมตร หรือก็คือชั้นน�้ ำ แข็ ง เย็ น ยะเยื อ กปกคลุ ม และซ่ อ นความลั บ ไว้ ม ากมาย จนกระทั่ง 100,000 ปีก็เกิดมี “First Mann” จนเมื่อ 15,000 ปีที่ผ่านมาอากาศเริ่มอุ่นขึ้นน�้ำแข็งเริ่มละลาย เผยให้เห็นพื้นดินและทะเลเหนือ ทะเลบอลติกและ ทะเลนอร์เวย์ ซึ่งเข้าใจว่าเป็นน�้ำแข็งเกือบทั้งหมด และ

เวลาผ่านไปเกือบๆ ช่วงเวลาของมนุษย์ยุคน�้ำแข็งที่มี ตัวตนและเริ่มใช้เครื่องมือส�ำริดในการล่าสัตว์ และเริ่ม สร้างอารยธรรมจนมีการกล่าวถึงชาว Germanic ที่ ลงหลักปักฐานขึ้นลงบริเวณนั้นมาอย่างยาวนาน จนถึง เมื่อกว่า 3,000 BC ซึ่งประชากรทางเหนือก็มีพอสมควร และอยูใ่ นยุคเดียวกับเมโสโปเตเมีย ทีม่ กี ารเกิดขึน้ ตัง้ อยู่ และดับไปของเจ้าครองนครที่มากมาย จนกระทั่งข้าม ไปสูอ่ าณาจักรโรมันอันศักดิส์ ทิ ธิ์ ในยุคน�ำ้ แข็งมีการเขียน ภาพและสัญลักษณ์ปริศนามากมาย แต่ทพี่ อจะมีบทบาท ในยุคกลางถึงปัจจุบันคือความเป็นไวกิ้ง อยู่ในช่วงปี 793–1066 โดยสันนิษฐานเอาว่าเป็นกลุ่มคนทางเหนือ ของชาว Germanic ทีข่ ยายการเป็นอยูแ่ ละอาศัยเรือ่ ยมา และด้วยความสัมพันธ์หลายครัง้ การขอความช่วยเหลือ

เพื่อให้มารบในยุคที่ต้องรับเอาศาสนจักรมาร่วมด้วยแล้ว อาณาจักรทางเหนือ ซึง่ มีรา่ งกายใหญ่โต มีความอดทนสูงและใช้เรือเพือ่ การเดินทางรอบๆ พื้นที่จึง ท�ำให้ความเป็นไวกิ้งจึงมีมากขึ้น ที่ไปรบกับเกาะอังกฤษหลากหลายครั้ง และขยายกลับลงมากลายเป็นเผ่าต่างๆ ของเยอรมนี • Sea Germanic tribes ได้แก่ พวก Frisians พวก Saxons และพวก Angles • Weser-Rhine Germanic tribes ได้แก่ พวก Hessians และ พวก Franks

• Oder-Vistula Germanic tribes ได้แก่ พวก Goths พวก Vandals และพวก Burgundians

จากสถานีรถไฟหลัก Oslo Central Station เดินไปป้ายรถเมล์ Tollboden ไปยังป้าย Vikingskipene เวลา 25 นาที แล้วเดินต่อไป ทาง Langviksveien อีก 110 เมตร เปิดอีกครั้ง 2025/2026 The new Museum of the Viking Age Viking Ship Museum Huk Aveny 35, 0287 Oslo, Norway

167

Viking Ship Museum (Oslo)

• Elbe Germanic tribes ได้แก่ พวก Lombards พวก Alemanni และพวก Bavarians

Power Level

ซึง่ เผ่าต่างๆ ทีส่ ามารถถ่ายทอดขยายผลและเติบโต อย่าง พวก Saxony ที่เป็นต้นก�ำเนิดของเขตแซกโซนี พวก Franks ที่ คือต้นทางของเมืองแฟรงก์เฟิร์ต หรือแม้แต่พวก Bavarians ทีอ่ ยู่ ตรงแคว้นบาวาเรีย ต้นก�ำเนิดเทศกาลเบียร์ อากาศยานใบพัดสีฟ้า และยานยนต์ สดุ คลาสสิก BMW หรือ Bavarian Motor Werk สุดท้ายคือพวก Goths ที่เป็นรากฐานของโกธิคโดมสีด�ำสูงใหญ่ก็ มาจากพวกเขาเหล่านั้น คงไม่ใช่เรื่องบังเอิญที่เมืองแห่งก�ำแพง น�้ำแข็งได้สร้างคนพันธุ์ดุ ส่งต่อ DNA แห่งชัยชนะทั้งจากก�ำลังและ มันสมอง เพราะชาวไวกิ้งเองที่ตอ้ งเดินเรือและอาศัยไหวพริบต่างๆ นานาเพื่อให้อยู่รอดและปลอดภัยจนสามารถส่งต่อพันธุกรรมสาย พันธุ์ได้อย่างแนบเนียน

168

Viking Ship Museum (Oslo)

กลับมาทีว่ ถิ ชี วี ติ ไวกิง้ และชาวเรือในพิพธิ ภัณฑ์เรือทีอ่ อสโล กองเรือ หลายล�ำทีพ่ ยายามส่งต่อเชือ้ สายและสายพันธุท์ ถี่ กู คัดเลือกจากก�ำแพงน�ำ้ แข็ง ถูกลอยมาด้วยเรือที่ชื่อว่า “The Oseberg Ship” เรือที่ชาวไวกิ้งส่งออกมา ขอความช่วยเหลือและส่งต่อ DNA นัน้ สร้างจากด้วยต้นไม้ทแี่ ข็งแรง เติบโตเร็ว และเลี้ยงดูง่ายไม้โอ๊คความยาว 21.58 เมตร กว้าง 5.1 เมตร เสากางใบสูง 10 เมตร และมีใบเรือขนาด 90 ตารางเมตร มีการตกแต่งอย่างสวยงามตาม สไตล์ Oseberg ในเรือขณะค้นพบในปี 1904 เรือล�ำนี้ถูกใช้งานและช่วง สุดท้ายของการใช้เรือได้ท�ำหน้าที่อย่างดีที่สุดและจมลงพร้อมกับเจ้าหญิง และราชินีแห่ง Åsa หลังการค้นพบมีการตรวจสอบ DNA ของทั้งสองคาดว่า ทั้งสองอายุ 25-30 ปี และที่อาวุโสกว่าอายุ 55-60 ปี จากค�ำบอกเล่าของนัก วิทยาศาสตร์ทสี่ ำ� รวจและขุดพบเรือไวกิง้ นี้ ทัง้ นีอ้ ายุตวั เรือนัน้ อาจจะยาวนาน กว่านั้น และสันนิษฐานว่าจะสร้างเมื่อปี 820 และการขุด ขนย้ายและบูรณะ ใช้เวลากว่า 21 ปี แต่อย่างน้อยก็ท�ำให้เราเข้าใกล้ต้นก�ำเนิดของมนุษยชาติ และการส่งต่อพันธุกรรมเพื่อความอยู่รอดและเติบโตอย่างยั่งยืน

169

Power Level

ออสโลยังเป็นสถานที่ของภาพวาด The Scream ภาพวาด โหดหวีดสยองที่มีชื่อเสียงของ Edvard Munch เป็นสุดท้ายที่วาตานาเบะไป เทีย่ วชมบริเวณเมืองออสโลทีเ่ ติมเต็มด้วยศิลปะ และบรรยากาศทะเลรอบๆ เมือง “ภาพวาดนี้เกิดจากการเดินไปตามธรรมชาติกับเพื่อน 2 คน ทันใดนั้น ปรากฏการณ์ธรรมชาติได้เปลี่ยนท้องฟ้าออกเป็นสีแดงเลือด ไฟลุกโชน การละลายของก�ำแพงน�้ำแข็งท�ำให้เกิดฟยอร์ด (fjord) เป็นสีด�ำอมน�้ำเงิน แล้วอาการสั่นด้วยความกลัวพร้อมเสียงกรีดร้องของธรรมชาติที่ไม่สิ้นสุด” ภาพวาดที่ท�ำให้ผู้คนหวาดกลัวที่สุด และสุดท้ายธรรมชาติและมนุษย์ ก็ต้อง อยู่ร่วมกันการส่งต่อพันธุกรรมของธรรมชาติที่ถูกท�ำลายจากความร้อนที่เป็น ธรรมชาติที่ต้องการเผยให้เห็นถึงธรรมชาติที่ต้องอยู่ร่วมกับมนุษย์ที่เป็น ผู้ปกป้องและท�ำลายธรรมชาติ เป็นเผ่าพันธุ์ที่ชวนท�ำสงครามได้บ่อยและ มีความพยายามอย่างที่สุดที่จะลดความกลัว เรียนรู้ธรรมชาติความจริง น�ำมา ใช้สร้างเทคโนโลยีเพื่อให้อยู่ยั่งยืนต่อไป

www.visitoslo.com

170

171 Viking Ship Museum (Oslo)

Museum für Naturkunde

‘♬ ♫ ไดโนเสาร์ เจ้าไดโนเสาร์ หางเจ้าก็ยาว ตัวก็โต ดูเจ้าสูง ใหญ่ ♪ ♫’ ช่วงเวลาเดียวกันกับการขุดพบเมืองบาบิโลนและเมโสโปเตเมีย เมื่อปี 1907 – 1914 เยอรมนีได้ออกไปขุดค้นตามพืน้ ทีต่ า่ งๆ ครัง้ นีไ้ ปที่ ประเทศทีอ่ ยูบ่ นชายฝัง่ ตะวันออกของแอฟริกา พื้นที่ถูกเรียกว่า Tendaguru หรือปัจจุบนั คือประเทศแทนซาเนีย พืน้ ทีต่ รงนีม้ คี วามส�ำคัญในเชิงประวัตศิ าสตร์ ในอดีตกว่า 150 ล้านปี หรือก็คือช่วงเวลาของการเกิดสิ่งมีชีวิตครั้งแรกของ ดาวเคราะห์ที่เริ่มเย็นตัวลง มีบรรยากาศและองค์ประกอบทางเคมีที่ส�ำคัญ อย่างออกซิเจนที่เป็นปัจจัยส�ำคัญในการด�ำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิต โดยอาจารย์ Werner Janensch (1878 - 1969) นักบรรพชีวินวิทยาและนักธรณีวิทยา ได้เข้าไปในพื้นที่นี้และพบเจอโครงกระดูกขนาดใหญ่มาก 2 ชิ้นที่ถือว่าเป็น โครงกระดูกงดงาม ตามโครงการ German – Tanzanian Tendaguru นี้ ได้รับการสนับสนุน โดยทุนของ Deutsche Forschungsgemeinschaft จากราชอาณาจักรปรัสเซีย ตอนนัน้ เป็นช่วงของการขยายอ�ำนาจและล่าอาณานิคม

จึงเป็นต้นทางของการขอรับการสนับสนุนเพื่อส� ำ รวจ พื้ น ที่ เกี่ ย วกั บบรรพชีวินวิท ยาและธรณีวิท ยา เพื่ อ การเข้าถึงชาวพื้นเมืองและการเผยแพร่การปกครอง เข้าไปในแอฟริกา ด้วยเหตุผลที่ว่าการส�ำรวจพื้นที่จะ น�ำไปสูก่ ารค้นพบทรัพยากรเพือ่ ความยิง่ ใหญ่ของปรัสเซีย เช่นเดียวกับการไปขนประตู Ishtar มาจากบาบิโลน การแตกกิ่งก้านสาขาการวิจัยในเยอรมนีมีมานานและ พร้อมสนับสนุนต้นความคิดและการขยายความคิดออกไป ทั้งนี้ยังมีสมาคม Paläontologische Gesellschaft ที่ ท�ำหน้าที่จัดการและบริหารบรรพชีวินวัตถุและธรณี วั ต ถุ เ หล่ า นี้ ซึ่ ง เป็ น ของส� ำ คั ญ ของอารายธรรมการ ก�ำเนิดโลก ชั้นหินที่ท�ำการขุดและเจาะส�ำรวจ เพื่อน�ำ วัตถุเหล่านั้นมาสานต่อ ศึกษาและอนุรักษ์ความเป็น ไดโนเสาร์ที่มีกระดูกงดงาม วาตานาเบะ ทีเ่ ป็นชนเผ่าใน พื้นที่และร่วมไปกับคณะนักส�ำรวจนี้ และด้วยความเป็น นั ก จั ด การได้ ป ระสานให้ มี ก ารสนั บ สนุ น อุ ป กรณ์ พัก

ค้างแรม โดย BIWAK Berlin-Koepenick เครือ่ งขุดและ อุปกรณ์ โดย TOOL-CO ยังมีบริษทั เช่ารถโดย Evergreen Car Rental พร้อมทัง้ บริษทั พัฒนาปิโตรเลียมแห่งแทนซาเนีย (Tanzania Petroleum Development Cooperation) ซึ่งคาดหวังว่าการทับถมของซากพืชซากสัตว์ จะเป็นที่มี ของไฮโดรคาร์บอนและเชื้อเพลิง ทั้งนี้ยังมีมหาวิทยาลัย Dar es Salaam ร่วมกันศึกษาค้นคว้าไดโนเสาร์เหล่านัน้ โครงการเลขที่ Projekt-Nr SCHU 212/21-1 ได้ค้นพบ และขนย้ายโครงกระดูกไดโนเสาร์กว่า 225 ตันเพื่อ น�ำมาจัดแสดงและส่งต่อสู่รุ่นลูกหลานถึงความยิ่งใหญ่ ของธรรมชาติที่ในพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติและชีววิทยาของ เบอร์ลิน

173

Museum für Naturkunde

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf ไปที่สถานี Naturkundemuseum (U6-Bahn) ใช้เวลา 8 นาที แล้วเดินต่อไปทางInvalidenstraße อีก 330 เมตร เวลาเปิด-ปิด 310 วัน 10:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 8 ยูโร Museum für Naturkunde Invalidenstraße 43, 10115 Berlin

German – Tanzanian Tendaguru Expedition 2000 ชิน้ โครงกระดูกงดงามโดยประมาณ การก่อตัวของ Tendagura Beds ชั้นตะกอน ชั้นหินทราย ดินเหนียว และการสะสมที่เป็นพื้นที่ทับถมของฟอสซิลและชั้นกระดูก งดงามของไดโนเสาร์ (ชั้นล่าง ชั้นกลาง และ ชั้นบนสุดซัวเรียน) การก่อตัวหนาประมาณ 110 เมตร โดยในแต่ละชั้นจะมีส่วนประกอบ ของเปลือกหอยและซากสิง่ มีชวี ติ จากทะเล ซึง่ มีการสันนิษฐานอยูต่ ลอด ของการเกิด การก่อตัวมีช่วงอายุตั้งแต่ช่วงปลายจูราสสิคตอนกลาง จนถึงยุคครีเทเชียสตอนต้น ซึ่งมีสมาชิกดังนี้ 1. สมาชิก Lower Saurian Dinosaur ชั้นล่างสุดแห่งยุคและการ ค้นหามีกระดูกไดโนเสาร์ชิ้นงามบนตะกอนทราย ที่ระยะ 110 เมตร

Power Level

2. สมาชิก the Nerinella ชั้นนี้ไม่มีบันทึกถึงการพบเจอโครงกระดูก มีเพียงชั้นทรายและหินทรายเท่านั้น ที่ระยะ 80 เมตร 3. สมาชิก the Middle Saurian Dinosaur ชั้นกลางซัวเรียน ขุดพบ เจอกระดูกสวยงาม หลากหลายชิ้น ที่ระยะ 60 เมตร 4. สมาชิก Indotrigonia africana ชั้นนี้ถือว่าการอยู่รอดของสิ่งมีชีวิต บนพื้นโลกยังอยู่ดีและมีความสุข จากช่วงนั้นถึงตรงนี้ใช้เวลาสะสม มากกว่า 1-10 ล้านปี ที่ระยะ 45 เมตร 5. สมาชิก Upper Saurian Dinosaur ชั้นนี้ถือว่าสามารถพบกระดูก งดงามพร้อมซากพืช ซากสัตว์น�้ำต่างๆ มีการเล่าถึงการเกิดสึนามิที่น�ำ น�้ำทะเลและแม่น�้ำท่วมถึงทับถมมากขึ้น ที่ระยะ 30 เมตร 6. สมาชิก Rutitrigonia bornhardti-schwarzi ชั้นแรกสุดที่มีการ ทับถมพวกสิง่ มีชวี ติ ทางทะเลและสัตว์นำ�้ จ�ำนวนมาก ทีร่ ะยะ 5 เมตร

174

www.museumfuernaturkunde.berlin

175

Museum für Naturkunde

ภายในยังมีสัญลักษณ์ของการรวบรวมสรรพสัตว์และสิ่งมีชีวิต รวมถึง รากฐานของความแตกต่างของมนุษย์ นั่นก็คือ DNA (Desoxyribonukleinsaure) มนุษย์ทถี่ กู ค้นและสามารถสกัดออกมาได้ในปี 1953 สายโซ่ทรี่ อ้ ยเรียงตามธรรมชาติ ของมนุษย์และจะมีความแตกต่างของแต่ละคน อาทิ ผมสีน�้ำตาล ตาสีฟ้า หรือ แม้แต่การเป็นโรคทางพันธุกรรมก็สามารถระบุได้อย่างถูกต้องเหมาะสม ตลอดระยะ เวลากว่า 60 ปี การรับรู้ถึงความเป็นจริงของรหัสร่างกายค่อยๆ เด่นชัดขึ้น การรักษาและดูแลโรคภัยไข้เจ็บ จึงสามารถท�ำการออกแบบให้ตัวยาหรือวัคซีนนั้น เหมาะสมกับ DNA แบบไหน และรหัสพันธุกรรมแบบไหนทีม่ โี อกาสและความเสีย่ งต่อ การเป็นโรคเรื้อรังร้ายแรง เรายังจะได้เห็นห้องเก็บสิ่งมีชีวิตหลากหลายสปีชีส์ใน ขวดแก้วสดใส ทั้งยังมีหินแร่ธาตุแบบต่างๆ ที่ก่อตัวขึ้นจากความร้อนสูงและ องค์ประกอบทางเคมีในชั้นบรรยากาศเพื่อรวมตัวเป็นแร่ธาตุต่างๆ มากมาย อาทิ แร่ควอตซ์

01 02

06 05

01 RIMOWA Museum, Köln 02 4711 Haus of Fragrance, Köln 03 Baykomm Communication Center, Levekusen 04 Phæno Science Center, Wolfburg 05 Technik Museum, Speyer 06 Technoseum, Mannhaim 07 Deutsches Technikmuseum, Berlin 08 Makus Farm, Schwarzwaldmilch, Höchenschwand 09 Schreinerei Huber Fensterbau, Höchenschwand 10 Fraunhofer Academy Visit MP3, München * Hauptbahnhof (Hbf), bahnhof (bf) U(U-Bahn), S (S-Bahn)

Homo DATA

the innovating humanoid การเติบโตของมนุษยชาติที่ผ่านมาไม่ก้าวกระโดด จนกระทัง่ ความคิดสร้างสรรค์และเทคโนโลยีขยายผล มาบรรจบกันเกิดเป็นนวัตกรรม บนฐานของความรู้ และจินตนาการเหนือขีดจ�ำกัดของมนุษย์ ไม่วา่ จะเป็น ดิจิตอล 0 และ 1 หรือการไปต่อของสินค้าอุปโภค บริโภคมากมายถูกคิดค้นโดยสารสนเทศและงานวิจัย ที่ท�ำให้มนุษย์นั้นแตกต่างอย่างสร้างสรรค์

RIMOWA Museum

ในยุคแห่งความสว่างไสว ที่มาพร้อมด้วยการคิดค้นสิ่งใหม่ๆ เครือ่ งจักรยนต์กลไก พลังงานไอน�ำ ้ พลังงานไฟฟ้าหรือเสียงเพลงทีผ่ า่ น การบันทึกลงแผ่นเสียง สิ่งเหล่านี้ (Objects) ได้เข้ามามีบทบาทส�ำคัญ และมีส่วนในการสร้างอุตสาหกรรม ต่อยอดเศรษฐกิจให้ดีขึ้น ท�ำให้ ความเป็นอยูข่ องมนุษย์ดขี นึ้ อย่างทีไ่ ม่เคยเป็นมาก่อน เกิดการเปลีย่ นแปลง วิวัฒนาการมากมาย การติดต่อค้าขายของพ่อค้าแม่ค้า นักธุรกิจที่ต้อง เดินทางเพือ่ แลกเปลีย่ นมุมมองการสร้างสรรค์โอกาสใหม่ๆ นักปราชญ์ นักคิดวิทยาศาสตร์ที่ต้องเดินทางเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ นักโบราณคดี ก็ต้องเดินทางข้ามน�้ำข้ามทะเลเพื่อไปขุดพบแหล่งโบราณสถานและ น�ำกลับมายังอาณาจักรปรัสเซีย รวมทัง้ การเกิดอุตสาหกรรมเครือ่ งจักร ขนาดใหญ่มากมาย ยานยนต์ที่ทันสมัยมากขึ้น อาวุธสงครามต่างๆ

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf แล้วเดินต่อ ไปทาง Hohe Straße 300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 311 วัน 11:00 - 17:00 น. วันจันทร์-เสาร์ หยุดวันอาทิตย์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม ฟรี RIMOWA Hohe Straße. 139, 50667 Köln

RIMOWA Museum

ที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ในยุคที่ทหารและการเมืองต่างก็ อาศัยความสัมพันธ์ เกื้อหนุนกันและกัน โดย “การเดินทาง” เป็นตัวแปรร่วมที่ช่วยเพิ่มอรรถรสของการรอคอย การเฝ้ารอ กว่าจะได้พบเจอหรือการมีของฝากจากกระเป๋าใบโตๆ หากเรา มองย้อนไปกว่า 1,000 ปี การเดินทางนั้นมีส่วนส�ำคัญของการ ขนส่งสิ่งของ (Objects) ซึ่งหมายถึงอะไรก็ได้ แล้วอุปกรณ์ อะไรบ้างทีใ่ ช้ขนข้าวของเครือ่ งใช้สำ� หรับราชวงศ์หรือศาสนจักร หรือแม้แต่ผู้คนประชาชน ยากที่เราจะจินตนาการไปได้ เพราะ การเปลี่ยนแปลงอย่างสร้างสรรค์ท�ำให้ปัจจุบันเรามีกระเป๋า เดินทางให้ใช้งานกันมาอย่างยาวนาน จนเราลืมไปแล้วว่ามัน มีที่มาอย่างไร

179

Innovation Level

กระเป๋าเดินทางที่มีอายุ 123 ปี (1898 - 2021) เป็นกระเป๋า ที่มีสิทธิบัตรและมีมูลค่าได้จากการเติมล้อแก้ปัญหาความไม่สะดวก ความไม่สบายในการขนสิ่งของที่มีน�้ำหนักมาก จนปัจจุบันกระเป๋าที่มี ล้อจึงเป็นคุณลักษณะพื้นฐานของกระเป๋าเดินทางทั่วไป รวมทั้งการ เลือกใช้วสั ดุทเี่ ป็นโลหะมาทดแทนวัสดุทเี่ ป็นผ้าหรือหนัง ก็เป็นการ เปลีย่ นแปลงที่มีนัยส�ำคัญที่สามารถแสดงออกถึงความแตกต่าง การ เป็นผู้น�ำ ซึ่งกระบวนการนวัตกรรมที่ส�ำคัญคือ การแก้ปัญหาการใช้ งานที่อาจติดขัดและไม่สบายใจ การเปลี่ยนสิ่งเดิมให้แตกต่างและดี ขึ้น สุดท้ายคือการรังสรรค์และท�ำออกมาให้เกิดขึ้นได้จริง

ย้อนกลับไปปี 1898 Paul Morszeck และ Heinrich Görtz ได้ตั้งโรงงาน Koffermanufaktur ผลิต กระเป๋าไม้ กระดาษและเครือ่ งหนังออกจ�ำหน่ายแต่ธรุ กิจก็ยงั ไปได้ไม่ดนี กั ขาดความแตกต่างและยังมีความคล้ายกับ กระเป๋าแห่งราชวงศ์หลุยส์ และในปี 1908 Paul ได้ซื้ออาคารที่อยู่อาศัยใน Cologne-Junkersdorf จากผู้ผลิต เครื่องยนต์ ต่อมาในปี 1931 ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 และมีสัญญาณอ่อนๆ ว่าก�ำลังเข้าสู่ยุคแห่งการ เปลี่ยนแปลงครั้งส�ำคัญของเยอรมนี การเลือกตั้งครั้งใหม่ของท่านผู้น�ำ แต่ Richard Morszeck (Rimo) ผู้เติบโต และรับช่วงสานต่อการผลิตกระเป๋า ในระหว่างสงครามมีเครื่องบินผ่านไปมามากมายที่โคโลจญ์ และโรงงานเกิด ไฟไหม้ครั้งใหญ่ ท�ำให้เกิดความเสียหายทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นไม้ กระดาษและหนัง ยกเว้นอย่างเดียวคืออะลูมิเนียม จากชิ้นส่วนเครื่องยนต์และโครงเครื่องบินบางส่วนที่เหลือรอด Rimo จึงมีความคิดที่จะพัฒนากระเป๋าด้วยวัสดุ อะลูมิเนียมที่เกิดขึ้นจากความบังเอิญ แต่ที่ส�ำคัญคือแผ่นอะลูมิเนียมนั้นไม่สามารถรับแรงหรือน�้ำหนักได้ ภายหลัง สงครามโลกครั้งที่ 2 ในปี 1950 เยอรมนีตะวันตกที่มีเมืองหลวงที่บอนน์ และโคโลจญ์เป็นเมืองใกล้สุดที่สามารถ เดินทางได้ การออกแบบ “Rillen-Design” ที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงคือการรีดลอนซึ่งทางวิศวกรรมช่วยเพิ่มความ แข็งแรงได้มากทั้งที่แผ่นอะลูมิเนียมหนาเพียง 3-5 มิลลิเมตร สุดท้ายกระเป๋าที่เป็นไอคอนของ Rimo ก็เกิดขึ้นและ ตามมาด้วย Warenzeichen จึงกลายมาเป็น RIMOWA สัญลักษณ์ของโดมคู่รูปตัว M ริโมว่า ไม่ได้หยุดที่การใช้วัสดุ ที่เป็นอะลูมิเนียมยังไปต่อในยุคเฟื่องฟูของวิศวกรรมพอลิเมอร์ โดยน�ำพอลิคาร์บอเนตที่มีความเหนียว ยืดหยุ่นได้ และที่ส�ำคัญไม่บุบ เป็นจุดที่รุ่นที่ 3 Dieter Morszeck ที่ได้รับการถ่ายทอดจากการสร้างสรรค์และรังสรรค์ นวัตกรรมด้วยการแก้ปัญหาความพึงพอใจผู้ใช้ การคิดค้นและสร้างแรงบันดาลใจจากสิ่งรอบตัว การเปลี่ยนแปลง องค์ประกอบและโครงสร้างเพื่อท�ำให้ได้คุณสมบัติที่ดีและแตกต่างจากคู่แข่ง

180

181 RIMOWA Museum

Innovation Level

ล่าสุด RIMOWA ได้ก้าวเข้าสู่การเป็นส่วนหนึ่งของตระกูลสินค้าหรู อย่าง LVMH หลังจาก DM ส่งต่อความมั่งคั่งและการเติบโตของกระเป๋า RIMOWA ไปสู่ LV แล้ว รายได้บางส่วนถูกน�ำไปใช้เพื่อประโยชน์ทางสังคม จุดนี้เป็นหัวใจส�ำคัญของความเป็นเยอรมนีที่ต้องมีส่วนขับเคลื่อน รังสรรค์ สังคมผ่านการมีส่วนร่วม ดังนั้นจึงเกิดการก่อตั้งมูลนิธิ DIETER MORSZECK STIFTUNG ทีท่ ำ� หน้าทีส่ ง่ เสริมและสนับสนุนงานการวิจยั วิทยาศาสตร์ การแพทย์ และสุขภาพ โดยเฉพาะการคิดค้นการรักษามะเร็ง การสนับสนุนการช่วยเหลือ ด้วยเครื่องบิน การส่งน�้ำและอุปโภคในพื้นที่กันดาร การสนับสนุนการศึกษา และเยาวชนที่ มี ค วามขาดแคลนโดยให้ มี อ าหารทานและการส่ ง เสริ ม ให้ ปลูกพืชผักอย่างพอเพียงในประเทศยากจน ในโครงการ CITY WITHOUT HUNGER โครงการเหล่านีเ้ ป็นเพียงบางส่วนทีน่ กั ธุรกิจเยอรมนีมจี ติ ใจเอือ้ เฟือ้ และแบ่งปัน ซึง่ เป็นปรัชญาส�ำคัญของการสร้างสังคมทีน่ า่ อยูแ่ ละเติบโตยัง่ ยืน

www.rimowa.com www.dmorszeckstiftung.de 3 ตุลาคม German Unity Day

182

183 RIMOWA Museum

4711 Haus of Fragrance, Köln

น�้ำทิพย์แห่งโคโลญจน์ หรือ Kölnisch Wasser เป็น เอกลักษณ์และเป็นอีกประเภทของน�้ำที่มีความหอมในระดับที่ ท�ำให้สดชื่นและผ่อนคลาย ได้ถูกคิดค้นและประดิษฐ์จากเมืองนี้ การประดิษฐ์กลิ่นหอมที่มีลักษณะเป็นน�้ำมันหอมที่ถูกสกัดมาจาก พืช ผัก ผลไม้หรือสิ่งมีชีวิตที่มีน�้ำมันเป็นองค์ประกอบ เหล่านี้ สามารถสกัดและสังเคราะห์ออกมาได้ด้วยความเป็นวิศวกรเคมี ของวาตานาเบะ มันไม่ยากเลยที่จะดึงน�้ำมันหอมกลิ่ นต่ า งๆ ออกมาจากการสกัดกลั่นด้วยตัวท�ำละลาย ซึ่งให้ระดับความหอม ที่ร้อยเปอร์เซ็นต์ ของกลิ่นที่ดึงออกมาได้ การน�ำกลิ่นต่างๆไปผสม กับตัวท�ำละลายซึ่งส่วนใหญ่เป็นแอลกอฮอล์ซึ่งได้จากการหมัก

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf แล้วเดินต่อ ไปทาง Glockengasse 750 เมตร เวลาเปิด-ปิด 311 วัน 11:00 - 17:00 น. วันจันทร์-เสาร์ หยุดวันอาทิตย์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 7 ยูโร 4711 Haus of Fragrance Glockengasse 4, 50667 Köln

4711 Haus of Fragrance, Köln

C2H5OH ประกอบด้วย คาร์บอน ไฮโดรเจน และออกซิเจน และมีหมู่ ไฮดรอกซิล (OH) ซึ่งเป็นสารละลายตัวพาที่ดีที่สุดในช่วงเวลานั้น ท�ำให้เมือ่ เวลาเติมกลิน่ เข้าไปจะท�ำให้ความหอม ความหวาน ความละมุน ความเข้ม ออกมากระจายตัวในบรรยากาศและท�ำให้การรับสัมผัส ของมนุษย์สร้างจินตนาการ รับรู้และเข้าใจว่าสิ่งนั้นคืออะไรได้ เมื่อมาผสมกับการรับรู้รสชาติ กลิ่นจึงน�ำมาซึ่งรสชาติและหลายครั้ง การท�ำรสชาติก็ต้องอาศัยกลิ่นเพื่อน�ำไปให้ถึงการจ�ำได้หมายรู้ของ สิ่งเหล่านั้น เช่น กลิ่นส้มยูซุที่มีความหวาน ความเปรี้ยวและมีความ น่าค้นหาในตัว เป็นต้น

185

Innovation Level

การแบ่งประเภทของกลิ่นตามข้อมูลการระเหย น�้ำหนักโมเลกุล จนถึงการแพร่กระจายในอากาศที่สามารถวัดออกมาเป็นระยะทางและ ระยะเวลาที่มีความสัมพันธ์กัน ที่ส�ำคัญกลิ่นต่างๆ สามารถแบ่งออกเป็น อย่างแรกสุดคือ Top Nose เป็นกลิ่นที่มีโมเลกุลขนาดเล็ก น�้ำหนักเบา จึงท�ำให้เป็นกลิ่นที่กระจายออกมาง่ายเข้าถึงผู้รับกลิ่นได้เร็วที่สุด แต่กลิ่น จะอยู่ได้แค่ 5-20 นาที ก็จะสลายไปหรือถูกเจือจางลงไป ต่อมาคือ Heart Nose เป็นกลิ่นที่มีโมเลกุลขนาดกลาง น�้ำหนักปานกลางไม่มากไปไม่น้อย ไป ซึ่งจะมีความคงทนสูงประมาณ 3-6 ชั่วโมง และสุดท้ายคือ Base Nose เป็นกลิ่นที่น�้ำหนักมาก กลิ่นดูมีน�้ำหนักซึ่งท�ำให้ติดอยู่ได้นาน แพร่กระจาย ช้ากว่ากลิ่นประเภทอื่น และกลิ่นอยู่ได้นานถึง 24 ชั่วโมง ดังนั้นการผสม และศาสตร์ของกลิน่ จึงมีความซับซ้อนมาก ปัจจุบนั กลิน่ ยังไม่สามารถส่งผ่าน คอมพิวเตอร์ได้ และยังไม่สามารถท�ำให้ออกมาเป็นดิจิตอลได้ โดยผัสสะ ทั้ง 5 ของคนเรา เสียงได้ยิน ภาพได้เห็น ซึ่งสามารถส่งและท�ำออกมาใน รูปแบบดิ จิ ต อลได้ แต่ก ลิ่น รสชาติ กายสัมผัส ความรู ้ สึ ก ยั ง ไม่ ส ามารถ ท�ำเป็นดิจิตอลได้ แต่มีความพยายามในการท�ำให้ผัสสะที่เหลือสามารถรับรู้ ผ่านรูปแบบดิจิตอลให้ได้ ถึงอาจจะไม่ได้เกิดจากดิจิตอล แต่อนาคตอาจจะ สามารถท�ำให้สามารถส่งได้ด้วยเทคโนโลยีควอนตัมก็อาจเป็นไปได้

186

4711 Haus of Fragrance, Köln

กลุ่มน�้ำหอมที่อ้างอิงจากสัดส่วนของกลิ่นเมื่อเทียบกับปริมาณสารเติมเต็มต่างๆ โดยแบ่งได้ดังนี้ ความเข้มข้นของกลิ่น

กลิ่นอยู่ได้นาน

Perfume

20-30 %

กว่า 12 ชั่วโมง

Eau de Perfume

15-20 %

8-12 ชั่วโมง

Eau de Toilette

5-15 %

6-10 ชั่วโมง

Eau de Cologne

4-6 %

4-6 ชั่วโมง

Eau Fraiche

2-4 %

2-4 ชั่วโมง

187

Innovation Level

กลับมาที่การคิดค้นสูตรกลิ่นที่ใช้น�้ำทิพย์แห่งโคโลญจน์ น�้ำหอมและ กลิ่นเริ่มมีประวัติศาสตร์การใช้กลิ่นมาตั้งแต่ยุคบาบิโลนกว่า 3,000 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะการประดิษฐ์เครื่องแก้วมากักเก็บสารหอมเหล่านั้นก็เกิดขึ้นมาจาก ยุคต่างๆ ที่เคยน�ำเสนอไปจนกระทั่งมาถึงอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ในปี 1709 (อายุบริษัทประมาณ 300 ปี) บริษัทชื่อยาวว่า Johann Maria Farina gegenüber dem Jülichs-Platz GmbH ที่ตั้งอยู่ในโคโลญจน์ ได้พัฒนากลิ่นหอมเพื่อใช้ กลบกลิ่นไม่พึงประสงค์ในชื่อ Farina โดยกลิ่นหอมนี้เป็นที่ชื่นชอบในราชวงศ์ใน ยุโรปอย่างมากและมีการใช้อย่างแพร่หลายตลอดจนกระทั่งปี 1792 Wilhelm Mülhens ผูไ้ ด้รบั สูตรกลิน่ หอมจากบาทหลวงและได้ผลิตสินค้าทีค่ ล้ายและใกล้เคียง ออกมาในแบรนด์เดียวกันจากการไปหาคนทีม่ นี ามสกุล Farina จากประเทศอิตาลี โดยน�ำมาก่อตั้งเพื่อจ�ำหน่ายแข่งกับ Farina ดั้งเดิม ระยะเวลากว่า 90 ปี ท�ำให้ แบรนด์กลิ่นน�้ำหอมอ่อนๆ นี้ไม่สามารถสืบหาต้นตอว่าใครเป็นเจ้าของและมีสิทธิ์ อย่างชอบธรรม แต่ด้วยความเรียบง่ายของแบรนด์ Farina ก็ไม่ได้ฟ้องร้องอะไร มากนักแค่เตือนและสั่งสอนพอเป็นพิธี จนสุดท้าย Mülhens ต้องการเปิดโรงงาน และสถานที่ส�ำหรับจ�ำหน่ายอย่างถูกต้องและยิ่งใหญ่ จึงท�ำการลงทุนประมูลตึก ในบริเวณอาคาร Klöckergasse No. 12 ซึ่งล�ำดับการเข้าร่วมอยู่ที่เลข 4711 กว่า 200 ปีที่สงครามน�้ำหอมแห่งโคโลญจน์ได้สร้างความหอมและสดชื่นมา อย่างยาวนาน ถึงแม้จะมีการเปลี่ยนมือเจ้าของจาก P&G ไปสู่ตระกูลที่ร�่ำรวย จากการจ�ำหน่ายเครื่องส�ำอางและมีความเชี่ยวชาญด้านความหอม สุดท้าย ความหอมและกลิ่นก็ช่วยให้เรามีความสุขและสดชื่นมาอย่างยาวนาน ขอบคุณ ธรรมชาติที่มอบผัสสะนี้ให้กับความเข้าถึงธรรมชาติ

www.4711.com

188

189 4711 Haus of Fragrance, Köln

Baykomm Communication Center, Leverkusen

ณ เมือง Wuppertal เมืองทีม่ รี ถไฟห้อยโหน เป็นทีม่ าของ สองนักสร้างสรรค์แห่งยุค ต่อยอดสูเ่ มืองห้างขายยา Leverkusen ในปี 1863-1914 จากเด็กหนุ่มนักขาย Friedrich Bayer ที่มา จากครอบครัวในอุตสาหกรรมสิ่งทอที่มีทักษะเกี่ยวกับสีย้อม และ Johann Friedrich Weskott ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิค เกี่ยวกับการย้อมผ้าและสิ่งทอ ด้วยยุคสมัยแห่งเทคโนโลยีและ ความรุง่ โรจน์ทางวิทยาศาสตร์ การพัฒนาสีสงั เคราะห์ทใี่ ช้ความรู้ ทางเคมีจึงเป็นพื้นฐานส�ำคัญและเป็น DNA ของห้างขายยาที่ถูก ถ่ า ยทอดให้ มี ก ารพั ฒ นาและเรี ย นรู ้ ที่ ก ่ อ ให้ เ กิ ด ผลลั พ ธ์ ท าง วิ ท ยาศาสตร์ แ ละเป็ น ความลั บ ที่ ส ่ ง ต่ อ ออกมาเพื่ อ ใช้ ส ร้ า ง นวัตกรรมรังสรรค์โลกนี้ให้สดใสน่าอยู่ ปลอดภัยและมีสุขภาพ

จากสถานีรถไฟหลัก Köln Hbf ไปที่สถานี Leverkusen Chempark (S6-Bahn) แล้วไปต่อที่สถานี Chempark S-Bahn ไปที่ Chempark Kasino ใช้เวลา 35 นาที เดินต่อไปทางเลียบแม่น้ำ Rhein อีก 550 เมตร เปิดอีกครั้งหลังสถานการณ์โควิด (2022) Baykomm Communication Center Bayer AG, Kaiser-Wilhelm-Allee 1, 51373 Leverkusen

Baykomm Communication Center, Leverkusen

แข็งแรง พร้อมรบและพร้อมท�ำงานเพื่อกู้ชาติบ้านเมือง ถึงตรงนี้ธุรกิจของ Bayer เริ่มขยายตัวและก้าวต่อไปด้วยการคิดค้นและสร้างห้องทดลองวิทยาศาสตร์ เพื่อต่อยอดความเป็นเอกกะด้านเคมีสังเคราะห์ จุดเปลี่ยนส�ำคัญที่อาศัยข้อมูลคือ ประชาชนเริ่มมีการเจ็บป่วยจากเชื้อโรคและไข้หวัด ซึ่งเป็นขณะเดียวกันกับ การค้นพบจุลชีพต่างๆ ทัง้ เชือ้ จุลนิ ทรีย์ เชือ้ แบคทีเรียและเชือ้ รา ตามทีโ่ รเบิรต์ ค็อค ได้ค้นพบเชื้ออหิวาต์และวัณโรค ดังนั้นสิ่งที่บริษัทฯ เห็นคือการต้องพัฒนาตัวยา สังเคราะห์ที่ ผ ลิ ต ได้ จ�ำ นวนมากและใช้ ในทางการรั ก ษาบรรเทาอาการให้ กับ ประชาชนเพื่อลดความเจ็บปวดและอาการหวัดต่างๆ ต่อมา Felix Hoffmann ได้พัฒนาตัวยาที่ชื่อ Aspirin ที่เป็นชื่อทางการค้าของยาลดอาการปวด ลดไข้ เปิดตัวในปี 1899 หลังจากนั้น บริษัทก็เติบโตจนสามารถเข้าซื้อกิจการโรงงาน ผลิต Alizarin ที่อยู่ตอนเหนือของโคโลญจน์ ซึ่งติดกับแม่น�้ำไรน์ ซึ่งน�้ำเป็นหัวใจ ส�ำคัญของการผลิตทั้งธุรกิจสีย้อมและอุตสาหกรรมยาและเภสัชกรรม

191

Innovation Level

ต่อมาหลังจากนั้นไม่นาน 1915 – 1945 ระหว่างสงครามนั้น บริษัทฯ ยังคิดค้น Polyurethane (PU) โดยนักวิทยาศาสตร์เคมี Otto Bayer ได้คิดค้น และสังเคราะห์โฟมและยางสังเคราะห์ได้ภายในกลุ่ม Bayer ตรงนี้ส�ำคัญมาก เนือ่ งจากบริษทั ฯ เองได้ลงทุนกับการคิดค้นและพัฒนาสุดท้ายจึงมีความเป็นเจ้าของ ส�ำคัญของสูตร PU ต่างๆ มากมาย ซึ่งประกอบกับความต้องการใช้รถยนต์ จ�ำนวนมหาศาลการผลิต PU เหล่านีจ้ งึ เป็นประโยชน์ตอ่ อุตสาหกรรมต่อเนือ่ งอืน่ ๆ เป็นอันมาก และที่สร้างชื่อเสียงมากขึ้นของ Bayer คือ อาจารย์ Gerhard Domagk ผู้คิดค้นกลไกการจัดการและฆ่าเชื้อแบคทีเรียในเชื้อเรื้อรังต่างๆ ได้ ประกอบกับการคิดค้น Prontosil ที่น�ำไปสู่การเพิ่มภูมิคุ้มกันส�ำหรับการใช้เคมี การรักษา หรือ Chemotherapy จนท่านได้รับรางวัลโนเบิลในปี 1939 หลัง จากนั้นเยอรมนีก็เข้าสู่สงครามและท้ายที่สุด Bayer ก็ต้องถูกควบคุมและเข้าไป อยู่ในโซนพื้นที่ของอังกฤษ และอีกมากมายที่ถูกคิดค้นและพัฒนามาจากการ สังเคราะห์และสูตรเคมี อย่างธุรกิจฟิล์มและภาพถ่าย Agfa การค้นพบการผลิต เส้นใยสิ่งทอแบบใหม่ เส้นใยทักไหมพรม สีย้อมสังเคราะห์ รวมถึงยาขยายหลอด เลื อด ในส่ ว นของวัสดุก็เ คมีที่ใช้ท�ำส�ำเนาข้อ มู ล ลงในแผ่ น CD และลูก ฟุตบอลของ Adidas ที่พัฒนาในระหว่างปี 1945 – 1974

192

www.bayer.com

193

Baykomm Communication Center, Leverkusen

และจากการดูแลความเป็นอยู่ ทั้งเครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค วัสดุ ก่อสร้างก็เข้ามาสูอ่ ตุ สาหกรรมเกษตรและอาหาร ทีเ่ ป็นส่วนส�ำคัญในปัจจัย 4 ในปี 1974 – 2001 ซึ่งปัญหาส�ำคัญของอุตสาหกรรมเกษตรคือสิ่งแวดล้อม และแมลงศั ต รู พื ช ที่ น� ำ มาสู ่ ก ารพั ฒ นาสู ต รยาป้ อ งกั น แมลงศั ต รู พื ช และ ยาป้องกันเชื้อรา ท�ำให้เกิดการต่อยอดจากการน�ำข้อมูลและการเข้าถึงปัจจัย การผลิตและปัจจัย 4 ที่มีความส�ำคัญต่อการด�ำรงชีวิต และเป็นช่วงของ การฉลอง 100 ปี Aspirin และในปี 2001-2020 เป็นก้าวส�ำคัญของการเติบโต ต่อเนื่องของ Bayer ในปี 2013 คือที่ครบรอบ 150 ปี ซึ่งการวางต�ำแหน่ง ธุรกิจที่ประกอบไปด้วย Bayer Healthcare, Bayer CropScience และ Bayer Material Science และภาพส�ำคัญคือ Data ณ วันศุกร์ที่ 26 กรกฎาคม 2013 เวลา 14:03:27 ประชากรโลกมีจ�ำนวน 7,158,880,737 คน จ�ำนวน แคลอรีส�ำหรับการบริโภคจ�ำนวน 8,924,621,278 ล้านแคลอรีต่อปี การ บริโภคเนื้อสัตว์ 293,356,479 ตันต่อปี และพื้นที่ที่ดินเพาะปลูกจ�ำนวน 0.232161728 เฮกเตอร์ตอ่ คน ขอบคุณเมืองห้างขายยาทีท่ ำ� ให้เราใช้ผลลัพธ์ ของวิทยาศาสตร์ได้อย่างรื่นเริง Baykomm Communication Centre, Leverkusen

Phæno Science Center, Wolfburg

การมีส่วนร่วมและนวัตกรรม เป็นการสะท้อน สารตั้ ง ต้ น ของผลลั พ ธ์ ที่ จ ะน� ำ ไปสู ่ ค วามก้ า วหน้ า ทาง วิทยาศาสตร์ที่มีจุดเริ่มต้นจากการทดลอง (Experiment) จากวิทยาศาสตร์พื้นฐาน ต่อยอดไปสู่วิศวกรรมประยุกต์ ขยายผลไปยั ง ภาคผลิตและภาคบริก าร เพื่อส่ ง ผลต่ อ นวัตกรรมเชิงเศรษฐกิจ นวัตกรรมเชิงสังคมและนวัตกรรม เชิ ง สิ่ ง แวดล้ อ มให้ กั บ ผู ้ บ ริ โ ภคตลอดจนผู ้ ค นมากมาย วิทยาศาสตร์ถูกต่อยอดให้เกิดการแพร่กระจายได้ด้วย มายากลทางการตลาด การเงิน การผลิตและการบริการ ออกสู่เชิงพาณิชย์ พร้อมด้วยระบบทุนนิยมหรือแม้แต่

จากสถานีรถไฟหลัก Wolfsburg Hbf เดิน ต่อไปทาง Willy-Brandt-Platz 260 เมตร เวลาเปิด-ปิด 311 วัน 10:00 - 17:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 14 ยูโร Phæno Science Center Willy-Brandt-Platz 1, 38440 Wolfsburg

Phæno Science Center, Wolfburg

ระบบสังคมนิยมก็มมี มุ มองทีจ่ ะด�ำเนินการในบริบททีค่ ล้ายๆ กัน ต่างกันตรงแบบแผนของการยอมรับและสังคมทีเ่ ข้ามารับผิดชอบ และขับเคลื่อน จุดเริ่มต้นแห่งการสร้างสรรค์ การคิดค้นและ รังสรรค์สิ่งใหม่ที่มีผู้บริโภคแลกเปลี่ยนและยอมจ่ายเพื่อให้ได้ อรรถประโยชน์ในรูปแบบคุณค่าที่เป็นตัวเงินและไม่ใช้ตัวเงิน สิ่งส�ำคัญที่จะส่งต่อความคิดและความรู้ให้เข้าใจในพื้นฐานนั้น ก็คือ Science Center หรือ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการเรียนรู้ ในบ้านเราก็พอมีให้เห็นในเมืองหลวงและเมืองใหญ่ๆ ที่มี มหาวิทยาลัยหลักๆ ของประเทศเป็นพีเ่ ลีย้ งและหล่อเลีย้ งความรู้ ด้านวิทยาศาสตร์ให้เด็กๆ เพือ่ โตขึน้ จะได้เป็นผูค้ ดิ ค้นและสร้าง การเปลี่ยนแปลงด้วยศาสตร์แห่งการทดลอง

195

Innovation Level

ในอดีตที่ผ่านการน�ำเสนอเรื่องราววิทยาศาสตร์ให้กับ ประชาชนทัว่ ไปมีไม่มากนัก จะมีกแ็ ต่กลุม่ ก้อนของนักวิทยาศาสตร์ ที่จับกลุ่มแลกเปลี่ยนกันและยุ่งอยู่กับห้องทดลองวิทยาศาสตร์ จนกระทั่ ง ปี 1888 ช่วงเวลาที่วิท ยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีความเฟื่องฟูมาก และค�ำว่าเทคโนโลยีก็เข้าถึงได้ง่ายกว่าที่ อาจจะบอกได้วา่ การประดิษฐ์นนั้ อาศัยพืน้ ฐานทางวิทยาศาสตร์ และพยายามถ่ายทอดผลงานออกมาเป็นชิ้นๆ ที่จับต้องได้ และ เข้าใจได้ง่ายกว่า โดยท�ำให้วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์สามารถเข้าถึง กับคนทั่วไป ผ่านกลไกการตลาดและระบบทุน หรืออาจเรียกได้ ว่าเป็น “Non-formal education and leisure activities” และเด็กๆ นั้นรู้สึกสนุก ตื่นตาตื่นใจ ประทับใจที่ได้เล่นในห้อง ทดลองที่ Phaeno Science Center ตั้งอยู่ที่เมือง Wolfsburg ตอนเหนือของเยอรมนี อยู่ใกล้เบอร์ลิน และเป็นที่ตั้งโรงงาน ยานยนต์ VW

196

www.phaeno.de

197

Phæno Science Center, Wolfburg

Phaeno ในภาษากรีซโบราณ หมายความว่า ปรากฏ เปิดเผยและส่องสว่าง และชื่อ Phenomena หรือปรากฏการณ์ทธี่ รรมชาติสร้างขึน้ และมันจะเป็นจริงได้ ด้วยการสร้างขึน้ เท่านัน้ ในนัน้ มีการทดลองและการแสดง อาทิ เช่น พายุเพลิง ภาพลวงตา บ้านแรงโน้มถ่วง โมเมนตัม หุ่นยนต์ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ไฟฟ้าสถิต

Technik Museum, Speyer

เมื่ อ ตอนที่ ว าตานาเบะไปดู เ หมื อ งถ่ า นหิ น และ อุตสาหกรรมเหล็ก ทางตอนเหนือทีเ่ มือง Essen มีตระกูลครุบ โดย “อัลเฟรด ครุบ" Alfred Krupp ที่เป็นผู้คิดค้นและสร้าง เครื่องจักรและอุปกรณ์ขนาดใหญ่ ตั้งแต่เครื่องขุด เจาะ และ ยังรวมไปถึงอุปกรณ์ขนส่งที่ใช้ในการเก็บโบราณวัตถุจากยุค เมโสโปเตเมีย ทั้งหมดนี้เป็นความมั่งคั่งและเป็นที่มาของ บริษัททางตอนเหนือที่เป็นผู้สร้างเรือด�ำน�ำ ้ U9 S 188 ที่ วาตานาเบะมาเจออยูท่ ี่ Speyer การเดินทางของเรืออู U9 ที่ ปฏิบัติหน้าที่ในยุคหลังสงครามโลกและภาวะโลกที่อยู่ใน ช่วงสงครามเย็น เรืออูล�ำนี้ได้เริ่มท�ำหน้าที่ในปี 1966 ณ บริเวณน่านน�ำ ้ Kiel ประจ�ำการทีท่ า่ Tirpitzhafen โดยใช้เป็น

จากสถานีรถไฟหลัก Mannheim Hbf ไปที่สถานี Speyer Hbf (S6-Bahn) ใช้ เวลา 53 นาที เดินต่อไปทางแม่น้ำ Rhine อีก 2,300 เมตร เวลาเปิด-ปิด 365 วัน 09:00 - 18:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ ค่าเข้าชม 19 ยูโร Technikmuseum Speyer Am Technik Museum 1, 67346 Speyer

Technik Museum, Speyer

เรือด�ำน�้ำเพื่อออกลาดตระเวนมีระยะท�ำหน้าที่ในท้องทะเลตอน เหนือของเยอรมนีประมาณ 174,850 ไมล์ทะเล หรือ 323,822.2 กิโลเมตร และเทียบได้กลับเดินทางรอบโลกได้ 8 รอบ อยูใ่ ต้นำ�้ กว่า 16,478 ชัว่ โมงและอีก 11 นาทีกว่าๆ รหัสตัวเรือที่ลง ทะเบียนไว้กลับนาโตคือ S188 มีลูกเรือประจ�ำการ 22 นาย ส่วนก�ำลังขับมาจากเครือ่ งยนต์ดเี ซล 2 เครือ่ ง ของเมอร์ซเิ ดสเบนซ์ ซึ่งในยุคนั้นการพัฒนาเครื่องยนต์ดีเซลและก�ำลังขับเคลื่อนนั้น มหาศาลมาก การร่วมมือและประสานกันระหว่างยานยนต์และ เรือจึงได้ท�ำการพัฒนาต่อยอดความคิดและน�ำไปสู่ผลลัพธ์ที่ ชัดเจนดังที่ปรากฏ โดยเรือทีป่ ระจ�ำการนีเ้ ป็น Type 205 ที่ ปฏิบตั หิ น้าทีร่ ว่ มกับราชส�ำนักกองเรือเดนมาร์ก

199

Innovation Level

ส่วนผูพ้ ฒ ั นาและประดิษฐ์เรือล�ำนีข้ นึ้ มาคือ Howaldtswerke-Deutsche Werft หรือ HDW ทีอ่ าศัยข้อมูลและรูปแบบการประดิษฐ์คดิ ค้นและการแก้ปญ ั หา และน�ำเอาเครื่องยนต์ดีเซลมาใช้เป็นรายแรกๆ ของโลก ไม่แปลกที่เมือง Kiel เป็นฐานส�ำคัญในการก่อสร้างเรือเพราะอยู่ในพื้นที่เป็นอ่าวลึกเข้ามาในพื้นดินซึ่ง ช่วยในเรื่องของภัยธรรมชาติและยังสามารถป้องกันการโจมตีของข้าศึกได้เป็น อย่างดี ในยุคนั้นราชนาวีกองเรือปรัสเซียและเดนิส จึงมีเกรียงไกรและยิ่งใหญ่ อย่างไรก็ตามผู้อยู่เบื้องหลังก็ยังคงเป็นตระกูลครุบที่เข้ามามีความสัมพันธ์และ ร่วมก่อตั้ง โดย HDW ก็เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มธุรกิจ ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) ทั้งนี้การควบรวมทั้งหมดเกิดขึ้นจากงานวิจัยและผลลัพธ์ทาง เทคโนโลยีร่วมกันของ Howaldtswerke-Deutsche Werft (1838) และ Hamburg-based Deutsche Werft ในส่วนของการพัฒนาเรือด�ำน�้ำ Type 205 นั้นมีการสร้างออกมาส�ำเร็จจ�ำนวน 13 ล�ำ โดยนับตั้งแต่ S180 – S181 (U1-U2), S183 – 191 (U4-U12) ของกองเรือเยอรมนี, และ S320-S321 ของกองเรือเดนิ ส โดยทั้งหมดนี้เริ่มผลิตและน�ำออกประจ�ำการตั้งแต่ปี 1966 – 2004 และมีเพียง 3 ล�ำเท่านั้นที่สามารถน�ำกลับมาจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์คือ U9 ที่ Speyer, U10 ที่ Wihelmshaven และ U11 ที่ Fehman ส่วนที่เหลือกลายเป็นเพียงซากของ ประวัติศาสตร์ส�ำคัญของการตรวจและลาดตระเวนในยุคของสงครามเย็น ซึ่งเป็น ช่วงของหนังและภาพยนตร์เจมส์บอนด์ 007 ที่ถ่ายทอดเทคโนโลยีล�้ำสมัยและ การโจรกรรมแบบแปลนของเรือด�ำน�้ำสอดแนมต่างๆ

200

www.speyer.technik-museum.de

201

Technik Museum, Speyer

การขนย้ายจากท่าเรือตอนเหนือมาที่ Speyer กว่า 1,000 กิโลเมตร ขนส่งทางเรือและทางรถขนส่ง ขนาดใหญ่ เรือด�ำน�้ำที่มีน�้ำหนักกว่า 1,500 ตัน ล่องเรือ มากว่า 280 ไมล์ทะเล ใช้เวลาเดินทางกว่า 36 ชั่วโมงเพื่อ สร้างประวัติศาสตร์และความทรงจ�ำของการพัฒนาต่อ ยอดและสร้างความปลอดภัยให้กับมาตุภูมิ

Technoseum, Mannhaim

‘ วันหนึ่งฉันเดินเข้าป่า ฉันไปเจอไม้ ฉันไปเจอพาย ’ วาตานาเบะได้ เ ข้ า ไปในพื้ น ที่ แ ห่ ง หนึ่ ง แล้ ว ไปพบสั ญ ลั ก ษณ์ แปลกที่ถือได้ว่าเป็นตัวแปรส�ำคัญและเป็นจุดเริ่มต้นของทุก สรรพสิ่ง “ค่าพาย” ที่วาตานาเบะไปเจอคือตัวเลขเรียงกันเป็น วงกลม 3.14159…. ข้อมูลได้มานั้น คือค่าคงที่ประมาณการที่ ไม่สิ้นสุด ซึ่งปัจจุบันก็ยังหาค�ำตอบกับค่านี้ไม่ได้ ค่าพายที่เรา รู้จั ก มากว่ า 4,000 ปี ซึ่งเกิดขึ้นราวๆ ยุคเมโสโปเตเมี ย และ ยุคคลาสสิก บาบิโลน ใช่ครับ ที่น�ำมาค�ำนวณ แล้วยกสวนสวย ลอยฟ้าที่แสดงความงดงามตระการตา จนท�ำให้ยุคหนึ่งอียิปต์ ได้เลียนแบบและน�ำไปสร้างปิรามิดตามหลักคณิตศาสตร์และ ทรงกลม ในอดีตค่าพายเป็นตัวเลขทีใ่ ช้เป็นตัวแทนของการค�ำนวณ

จากสถานีรถไฟหลัก Mannheim Hbf ไปที่ สถานี Luisenpark/Technoseum (Bus No. 9) ใช้เวลา 16 นาที เดินต่อไปทาง Theodor-Heuss-Anlage อีก 210 เมตร เวลาเปิด-ปิด 363 วัน 09:00 - 17:00 น. วันจันทร์-อาทิตย์ และหยุดเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 9 ยูโร Technoseum Museumsstraße 1, 68165 Mannheim

Technoseum, Mannhaim

พื้นที่วงกลม เริ่มแรกเรารู้แค่ว่าพื้นที่วงกลมได้จาก การน�ำรัศมี วงกลมมายกก�ำลังสอง แล้วน�ำมารวมกันจ�ำนวน 3 ครั้ง จะได้ พื้นที่วงกลม ซึ่งเป็นการประมาณการที่หยาบมาก แต่ถือว่าเป็น ครั้งแรกของการก�ำหนดค่าคงที่ตัวนี้ขึ้นมา คือ ค่าพาย ต่อมา ในอีกหน้าประวัติศาสตร์ยุคบาบิโลนก็บอกว่า พายคือ 3.125 ยุคอียิปต์บอกว่า พายคือ 3.1605 ต่อมาเจ้าพ่อแห่งวงการ คณิตศาสตร์อาคีมีดีส ได้เสนอวิธีการคิดค่าพายที่ถูกต้องและ สรุปออกมาว่า พายคือ 22/7 ต่อมา ซู่ชงจื่อ นักดาราศาสตร์ และนักคณิตศาสตร์ชาวจีน ก็ใช้วิธีคล้ายกันค�ำนวณแล้วได้ค่า พายคือ 355/113 ซึ่งก็ถือว่ามีความใกล้เคียงมาก ในปัจจุบัน ทั่ วโลกได้ มี ก ารก� ำ หนดให้ มี วันพายแห่ ง ชาติ ส ากล คื อ วั น ที่ 14 มีนาคม หรือ 3.14 นั้นเอง และวันนี้ยังเป็นวันเกิดไอสไตน์ อีกด้วย

203

Innovation Level

หมุดหมายส�ำคัญอีกแห่งคือสถานที่การทดลองที่จะท�ำให้เด็ก และเยาวชนเกิดความสนใจ สร้างจินตนาการและมุ่งไปสู่การเรียนรู้ Mannhiem เป็นที่ส�ำคัญของศูนย์วิทยาศาสตร์ Science Center หรือ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ที่มีชีวิต ที่นี่เป็นแหล่งรวมนักคิดมาตั้งแต่สมัยที่ เบนซ์คดิ ค้นและสร้างยานยนต์คนั แรกทีค่ รบองค์ 3 คือ ยานยนต์ ปัม๊ ก๊าซ และอู ่ ซ่ อมรถและล้อ การค�ำนวณการเคลื่อนที่ ที่ เ ป็ นหั วใจของการ ขับเคลื่อนเริ่มต้นมาจากการค�ำนวณวงกลมจากค่าพายเช่นกัน อีกอย่าง ของความส�ำคัญของค่าพาย คือการค�ำนวณวงโคจรรอบโลกของดาวเทียม ที่หลายครั้งค่า 22/7 นั้นละเอียดไม่พอส�ำหรับการค�ำนวณค่าการลงจอด ของยานอวกาศหรือการโคจรรอบโลกของยาน SpaceX ทั้งนี้ค่าพายยัง เข้าไปสูช่ วี ติ ประจ�ำวันอย่างพิซซ่าทีเ่ มือ่ น�ำเส้นรอบวงของพิซซ่า มายืดออก แล้วน�ำไปตัดแบ่งตามเส้นผ่านศูนย์กลาง จะได้เส้นผ่านศูนย์กลาง 3 เส้น และส่วนเหลืออีกประมาณค่าคงที่นั่นก็คือหลักคิดหลักอ่านของการ สมมุติค่าคงที่นั่นเอง อย่างไรก็ตามจนถึงปัจจุบันค่าพาย ก็ยังไม่สามารถ ค�ำนวณจนสิน้ สุดได้ ดังนัน้ การหาค่าพายนีก้ เ็ ป็นความพยายามของมนุษยชาติ ที่มุ่งมั่นเอาชนะค่าธรรมชาติตัวนี้ อีกอย่างวันที่พระจันทร์เต็มดาวสดใส ก็ทำ� ให้เกิดน�ำ้ ขึน้ น�ำ้ ลงและนองเต็มตลิง่ ก็ทำ� ให้เราสุขใจได้เช่นกัน สุขสันต์ วันลอยกระทง

www.technoseum.de

204

205 Technoseum, Mannhaim

Deutsches Technikmuseum, Berlin

‘ ไหนว่าจะไม่หลอกกัน ไหนว่าจะท�ำเป็นแหล่ง เรียนรู้กรุงเทพฯ ’ วาตานาเบะได้เดินทางมาถึงแหล่งเรียน รู ้ ส� ำ คั ญ ที่ ใ ช้ เ ล่ า เรื่ อ งราววิ วั ฒ นาการของเทคโนโลยี ที่ ท�ำให้เราไม่ลืมพื้นฐานที่ส�ำคัญของชาติ ที่นี่ Deutsches Technikmuseum เบอร์ลิน ถ้าเปรียบเทียบ Deutsches Museum มิวนิคนั้นมีขนาดที่ต่างกันมาก ที่มิวนิคจะมี ความเป็นอดีตและเก่าแก่กว่า ในแง่ของวัตถุที่น�ำมาจัด แสดงมีการถ่ายทอดและน�ำเสนอรูปแบบการทดลองให้ เห็ น ตามแบบฉบั บ ของพิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ วิ ท ยาศาสตร์ แ ละ

จากสถานีรถไฟหลัก Berlin Hbf ไปทีส่ ถานี Brandenburger Tor (S+U-Bahn) และ ต่อถึงสถานี S Anhalter ใช้เวลา 19 นาที เดินต่อไปทางสะพาน Fußgängerbrücke อีก 800 เมตร เวลาเปิด-ปิด 309 วัน 09:00 - 18:00 น. วันอังคาร-อาทิตย์ หยุดวันจันทร์ และเทศกาลส�ำคัญ ค่าเข้าชม 8 ยูโร Deutsches Technikmuseum Trebbiner Str. 9, 10963, Berlin

207

Deutsches Technikmuseum, Berlin

เทคโนโลยีอยู่แล้ว แต่ที่ส�ำคัญคืออาคารของมิวนิคจะมี ขนาดใหญ่กว่ามาก ก่อตั้งปี 1903 และเก็บวัตถุกว่า 28,000 ชิ้นและมีผู้เข้าชมกว่า 1.5 ล้านคนต่อปี ส่วนที่ เบอร์ลนิ นัน้ ก่อตัง้ ในปี 1982 มีผเู้ ข้าชมประมาณ 5 แสนคน ต่อปี และด้วยที่เบอร์ลินนั้นมีการปรับเปลี่ยนพื้นที่จากให้ บริการสถานีรถไฟหลักของเบอร์ลิน (Berlin Anhalter Bahnhof) ส�ำหรับรถไฟ สถานทีบ่ ำ� รุงรักษารถไฟ รางรถไฟ และจัดกลับตัวหัวจักรรถไฟ (Historic Roundhouses) และที่ แ ห่ ง นี้ มี ป ระวั ติ ศ าสตร์ ที่ น ่ า จดจ� ำ และน่ า เรี ย นรู ้ ดังนั้นชาวเมืองจึงตั้งใจสร้างให้เป็นแหล่งเรียนรู้กลาง เบอร์ลิน โดยเน้นที่การน�ำเสนอไปในเชิงการรังสรรค์และ การสร้างของเทคโนโลยีวจิ ยั และวิทยาศาสตร์ รวมทัง้ ศิลปะ ความประณีตของเครื่องประดับต่างๆ งานพิมพ์ ตลอดจน วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์และยานยนต์

Innovation Level

การแบ่งกลุ่มและรายการวัตถุที่จัดแสดง 1.

กลุ่มเรือและประมง : การเดินทางข้ามโลกด้วยผ้าใบ เป็นเทคนิค การใช้แรงลมที่มีก�ำลังมากพอเพื่อขับเคลื่อนตัวเรือที่มีความถ่วง จ�ำเพาะน้อยกว่า 1 ท�ำให้เรือล่องลอยบนน�้ำได้

กลุม่ อากาศยานและอวกาศ : เทคโนโลยีเทอร์โมไดนามิกส์ การใช้ แรงขับเพื่อเร่งให้เกิดทรานสปอตฟีโนมิน่า ที่มองว่าเครื่องบินนั้น เล็กกว่าท้องฟ้า ด้วยแรงลมใต้ปกี ทีน่ นู ขึน้ เกิดแรงยกมหาศาลท�ำให้ มนุษย์ก้าวต่อไปข้างหน้าได้ และพร้อมจะไปสู่ดาวดวงใหม่ด้วย เทคโนโลยี

กลุม่ ยานยนต์และการขนส่ง : เทคโนโลยีเครือ่ งกลและเครือ่ งจักร ไอน�้ำ รถไฟ รถยนต์ รถจักรยาน และการเดินทางข้ามโลกด้วย ระบบขนส่งที่ใช้มาจนถึงปัจจุบัน

กลุ่มงานผลิตและ Workshop : เทคโนโลยีการผลิตอัตโนมัติ และกระบวนการผลิต

208

กลุ่มการประมวลผลข้อมูล : การเข้าถึงยุคดิจิตอล 0 – 1 และ การน�ำเสนอคอมพิวเตอร์เครื่องแรกของโลก

กลุ่มโทรคมนาคม : เทคโนโลยีโทรศัพท์และการเชื่อมต่อสาย สื่อสาร ที่ก้าวเข้าสู่ไอโฟน เป็นผลมาจากเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ และการติดต่อเข้าด้วยกัน

กลุ ่ มเทคโนโลยี สิ่งทอ : การผลิ ตเสื้ อ ผ้ า เส้ นใยและสิ่ ง ทอ เครื่องนุ่งห่ม

กลุ่มการพิมพ์และเครื่องพิมพ์ : กูเทนเบิร์ก คือผู้พัฒนาเทคนิค การพิมพ์ที่เป็นจุดตั้งต้นของการเผยแพร่ศาสนาและการเมือง น�ำ ไปสู่การโฆษณาประชาสัมพันธ์

กลุ่มกระดาษ : การสร้างสิ่งที่สามารถบันทึกเพื่อส่งต่อไอเดียและ ความคิดไปยังรุ่นต่อไป

209

Deutsches Technikmuseum, Berlin

10. กลุ่มรถไฟและราง : การเปลี่ยนแปลงสู่ยุคก่อนโลกาภิวัตน์ที่ทุกคน สามารถเดินทางเชื่อมต่อวัฒนธรรม สังคมและการค้าได้ทั่วโลก 11. กลุ่มกระเป๋าและการเดินทาง : ริโมว่า ที่เป็นต้นคิดและปรับวิธี การผลิตกระเป๋าไปใช้เป็นอะลูมิเนียม 12. กลุ่มการผลิตเครื่องประดับ : มาสเตอร์พีซ เกิดจากความประณีต ในการสร้างแม่แบบเพื่อใช้ในการผลิตเครื่องประดับและการใช้ฝีมือ ในการรังสรรค์ชิ้นงานสายโซ่ที่สวยงาม 13. กลุ่มเคมีและยา : เบเยอร์ ที่ท�ำหน้าที่ผลิตยาปฏิชีวนะเพื่อฆ่าเชื้อ แบคทีเรียและท�ำให้มนุษย์มีภูมิคุ้มกัน ตลอดจนการคิดค้นพลาสติก

Innovation Level

14. กลุ่มเทคโนโลยีภาพถ่าย : ไลก้า ฝนเลนส์จนสามารถผลิตกล้อง ถ่ายภาพและบันทึกลงบนแผ่นฟิล์มและใช้เคมีในการส�ำเนาลงบน กระดาษเพื่อแสดงภาพประทับใจ 15. กลุ่มเครื่องดื่ม : หม้อต้มที่เป็นจุดก�ำเนิดของเบียร์นานาชาติ และวิธี การหมักพืชผลทางการเกษตรเพื่อให้ได้รสชาติเฉพาะตามแต่ละ พื้นที่

210

https://technikmuseum.berlin

211

Deutsches Technikmuseum, Berlin

พิพธิ ภัณฑ์นใี้ ห้ความส�ำคัญกับมนุษย์และผูค้ นอย่างมาก ความเข้าใจผูค้ นหรือเอมพาตี้ ท�ำให้สามารถถ่ายทอดด้วยอักษรเบลล์ และเสียงได้อย่างลงตัว ถึงแม้การใช้เทคโนโลยีมีหลากหลายมุม อาทิ เทคโนโลยีกับมนุษย์ เทคโนโลยีกับสงคราม และเทคโนโลยี กับธรรมชาติ สุดท้ายแล้วไม่ว่าจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร การ ถ่ายทอดทักษะความรูค้ วามสามารถนัน้ ส�ำคัญ การไม่ลมื สิง่ ทีต่ งั้ ต้น และเป็นรากฐานของประวัติศาสตร์ กว่าจะเป็นตัวตนในทุกวันนี้ การส่งต่อคือหัวใจของการเข้าใจว่าสิ่งที่อดีตต้องการคืออะไร และ อนาคตจะเป็นเครื่องพิสูจน์ว่าเราส�ำเร็จทั้งการอนุรักษ์และการ เชื่ อ มเอาเทคโนโลยี ม าขั บ เคลื่ อ นจิ ต วิ ญ ญาณไปพร้ อ มกั น Deutsches Technikmuseum, Berlin

Makus Farm, Schwarzwaldmilch

มออ มอออ มออออ... ระหว่างการเดินทาง ของวาตานาเบะ ความฝันอย่างหนึ่งของเขาคือการได้ อยู่ท่ามกลางธรรมชาติและเลี้ยงวัว ช่วงสัปดาห์ที่ 27 และ 28 ของปี 2013 ช่วงนี้ได้มีโอกาสเข้าไปฝึกงานใน ฟาร์มวัวนมซึ่งเป็นมีลักษณะเป็นฟาร์มแบบพันธสัญญา ที่ต้องผลิตและดูแลวัว พร้อมส่งน�้ำนมดิบให้กับบริษัทที่ ด� ำ เนิ น การเกี่ ย วกั บ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ จ ากนมซึ่ ง เป็ น ที่รู้จัก คือ Schwarzwaldmilch GmbH ฟาร์มนี้ตั้งอยู่ใน เมืองเล็กๆ ชื่อ Amrigschwand อยู่ไม่ไกลจากเมือง Höchenschwand มากนัก ซึ่งในบริเวณนี้ชาวบ้านมี อาชีพเกษตรกรรมและการท่องเทีย่ วเป็นหลัก เจ้าของฟาร์ม ชื่อ Markus เป็นฟาร์มขนาดไม่ใหญ่ มีวัวประมาณ

120 ตัว เป็นวัวที่สามารถรีดนมได้ประมาณ 60 ตัว ที่ เหลื อ เป็ นวั วเด็ ก 20 –30 ตั ว, วั วพ่ อ พั นธุ ์ แม่ พั น ธุ ์ 10 –20 ตัว และส�ำหรับขายเนื้ออีก 20 ตัว เป็นวัวพันธุ์ ขาวด�ำ Holstein-Friesien และวัวน�้ำตาล โดยเป็นการ ท�ำงานภายในครอบครัวใช้คนเพียง 3-4 คน เพื่อดูแล ให้ อาหาร รีดนมวัว เก็บและเตรียมหญ้าส�ำหรับฤดูหนาว ผสมอาหาร ผสมพันธุ์วัว ดูแลลูกวัว เก็บตัวอย่างน�้ำนม เพื่ อ การวิ จั ย ร่ ว มกั บ บริ ษั ท ผลิ ต นมและมหาวิ ท ยาลั ย ช่วงเวลาของการรีดนมวัวมี 2 รอบ คือเวลา 06:00– 09:00 น. และอีกรอบ คือ 17:00–19:00 น. แต่ละรอบ สามารถผลิตนมได้ 1,200 ลิตร เฉลีย่ แล้วจ�ำหน่ายน�ำ้ นมดิบ วันละ 2,400 ลิตร และรถขนน�้ำนมดิบมารับทุกเช้า

213

Makus Farm, Schwarzwaldmilch

เมื่อกล่าวถึงโรงเรือนเลี้ยงวัวประกอบด้วยกัน 2 ส่วน คือส่วนเลี้ยง ดูแลวัวซึ่งเป็นพื้นที่ให้วัวนม วัวเด็กและวัวพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ ซึ่งจะมีการน�ำ อาหารที่ประกอบด้วย หญ้าแห้ง ข้าวโพดและส่วนผสมสารอาหาร อีกส่วนคือ ส่วนรีดนมจ�ำนวน 3 คอก ทุกเช้าวัวจะรู้และมีหน้าที่เข้าแถวเป็นคอกเฉพาะ ส�ำหรับการรีดนมทุกเช้าด้วยเครื่องรีดนมสุญญากาศ 4 หัว โดยขั้นตอนแรก วัวจะเดินมาประจ�ำคอก ให้อาหารเสริม และท�ำการรีดนมน�ำร่องทั้ง 4 หัว เพื่อดูว่าวัวตัวนี้มีน�้ำนมออกมาหรือไม่ เสร็จแล้วจึงใช้เครื่องสุญญากาศค่อยๆ ใส่เข้าไปที่หัวนมของวัว ใช้เวลาประมาณ 5 – 10 นาที ขึ้นกับพันธุ์และอายุ ของวัว โดยเฉลี่ยจะได้น�้ำนมดิบประมาณ 10 – 20 ลิตรต่อตัว จากนัน้ ต้อง ท�ำการล้างหัวนมวัว แต่มเี รือ่ งทีจ่ ดจ�ำได้คอื มีแม่ววั ตัวใหญ่และมีร่องรอยของ การต่อสู้มาพอสมควร ค่อนข้างดุ ซึ่งวัวตัวอื่นไม่มีปัญหา มีก็แต่แม่วัวตัวใหญ่ ที่ไม่ยอมให้เข้าใกล้และไม่ยอมให้จับเต้านมของมันเลย จนคุณนาย Markus ต้องมาบอกให้ระวังและเข้ามาช่วยแล้วยังต้องรีดน�้ำนมด้วยตัวเอง สุดท้าย คุณนายมาเฉลยว่า วัวตัวนี้เป็นวัวที่ดื้อเป็นพิเศษตั้งแต่เล็กๆ ไม่ยอมให้ใคร เข้าใกล้ยกเว้นคุณนายคนเดียวเท่านั้น

โครงสร้างราคาและต้นทุนการผลิตน�้ำมันดิบต่อลิตร • ต้นทุนฟาร์ม 0.15 ยูโร • ราคาขายให้กับบริษัทฯ ผู้ผลิตผลิตภัณฑ์นม 0.3-0.4 ยูโร • บริษัทฯ ขายให้กับร้านค้าในราคา 0.8-0.9 ยูโร

Innovation Level

• ราคาถึงผู้บริโภค ราคาตั้งแต่ 1.2-2.4 ยูโร แล้วแต่ชนิด และแบรนด์สินค้า

ที่ผมเคยเล่าไปแล้วว่ามันมีช่องว่างของราคาอยู่มากท�ำให้เกิด ผูเ้ ล่นรายใหม่ๆ และเกิดการแข่งขัน โดยเฉพาะราคานมทีผ่ ลิตในตราสินค้า ของร้านค้านัน้ เช่น REWE ALDI LIDL ราคาจะประมาณ 1 ยูโร หรือ ต�ำ่ กว่า ซึง่ ในความเป็นจริงราคาก็ใกล้เคียงในเมืองไทย คือ 1 ลิตร อยูท่ ี่ 30-40 บาท แต่เกษตรกรของที่นี่ สามารถก�ำหนดราคาขายและสามารถควบคุมต้นทุน ค่าอาหารได้ เนือ่ งจากสามารถปลูกหญ้าแห้งได้เอง และการพึง่ พาอาหาร จากภายนอกน้อยมาก ซึ่งการพึ่งพาตัวเองลักษณะนี้ก็สอดคล้องกับการใช้ ชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ไม่มากเกินไป ไม่น้อยเกินไป สมดุลกับ ทัง้ ธรรมชาติและเกษตรกรรมทีท่ ำ� อยู่ ในมุมคนไทย เกษตรกรยังไม่สามารถ ก�ำหนดราคาและควบคุมต้นทุนค่าอาหารได้ จ�ำเป็นต้องซือ้ จากผูผ้ ลิตอาหาร เป็นหลัก จึงท�ำให้ต้นทุนสูง ประกอบกับการรับซื้อน�้ำนมดิบจากพ่อค้า คนกลางทีบ่ างครัง้ อาจไม่ยตุ ธิ รรม ท�ำให้เกษตรกรรายย่อยไม่สามารถมีเงิน เหลือเพียงพอต่อการใช้จ่ายได้

www.schwarzwaldmilch.de

214

215 Makus Farm, Schwarzwaldmilch

Schreinerei Huber Fensterbau

ในช่วงสุดสัปดาห์ทผี่ า่ นมา วาตานาเบะได้เข้าไปฝึกงาน ทีโ่ รงงานไม้และหน้าต่างชือ่ ว่า Schreinerei-fensterbau-huber เป็นโรงงานที่อยู่ในพื้นที่ Höchenschwand เป็นเมืองที่ไม่ห่าง จากฟาร์มวัวที่เข้าไปช่วยงาน รูปแบบการพัฒนาธุรกิจขนาดเล็ก ของประเทศเยอรมนีนั้นมีความพิเศษและมีความเป็นมืออาชีพ สูงมาก ตั้งแต่ผู้บริหารและทีมงานต่างท�ำงานร่วมแรงร่วมใจเป็น หนึ่งเดียวกัน โรงงานนี้ผลิต ประกอบและติดตั้ง หน้าต่างและ ประตู ไม้และอะลูมิเนียมรวมทั้งเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เป็นโรงงาน ขนาด SMEs มีพนักงานจ�ำนวน 10 คน โดยแต่ละคนจะมีหน้าที่ ดูแลรับผิดชอบตลอดทั้งกระบวนการตั้งแต่รับแบบ ซึ่งที่นี่นั้นใช้ แบบ Drawing ในการอ่านแบบ วิเคราะห์ และค�ำนวณก่อนที่ จะท�ำการตั้งค่าเครื่องจักรในการผลิต ขั้นตอนต่อมาคือการตัด

Schreinerei Huber Fensterbau

ในโรงงานไม้โดยทั่วไปจะมีเครื่องมือในการตัดที่หลากหลาย ขั้นต่อมาคือ การขัดและการเจาะไม้ท่อนตามแบบที่ได้ร่างไว้ เพือ่ ให้ได้หน้าต่างหรือประตู ซึง่ มีลกั ษณะคล้ายห้อง Workshop พนักงานแต่ละคนจะต้องมีความเชี่ยวชาญในการใช้เครื่องจักร ทุกเครื่อง เพื่อให้สามารถสร้างและท�ำชิ้นงานออกมาตามแบบ เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการผลิต ก็จะน�ำไปติดตั้งด้วยตัวเองและ มีทมี งานอีก 1-2 คน ซึง่ ใช้แรงงานไม่มาก เนือ่ งจากค่าจ้าง แรงงานนั้นสูงมาก ดังนั้นการใช้งานหรือด�ำเนินการในการ ผลิตนั้น จ�ำเป็นต้องใช้ประสบการณ์และทักษะในการท�ำงาน สูงมาก

217

Innovation Level

ทั้งนี้ เนื่องจากระบบการศึกษาในประเทศเยอรมนีนั้น เป็ น ระบบการเรี ย นเพื่ อ ท� ำ งานในสายช่ า งก็ จ ะมี ก ารเรี ย นและ ฝึกงานควบคู่กันไป จึงท�ำให้ช่างที่นี่มีศักยภาพสูงสามารถท�ำงานที่ หลากหลายได้ ในการรับเหมางานนั้น ที่กล่าวไปแล้วคือ คน 1 คน สามารถผลิต ประกอบและติดตั้งตามแบบที่ทางลูกค้าสั่งท�ำ พร้อม ทั้งประชุมหารือก่อนการด�ำเนินงานก่อนเสมอ ซึ่งจะลดขั้นตอน ที่จะต้องมีผู้ควบคุมงาน เนื่องจากผู้ท�ำงานมีความรับผิดชอบและ สามารถท�ำตามขั้นตอนการก่อสร้างได้ทุกขั้นตอน ในหน้างานจึง ไม่มีผู้ควบคุมงาน ตรงนี้คือความแตกต่างของระบบงานสายช่างใน ประเทศไทย ลักษณะการประกอบหน้าต่างและประตู ส่วนใหญ่ใช้ เดือยไม้กลมและการเข้าไม้แบบบากพร้อมกาวซึ่งก็คล้ายกับการ ท�ำเฟอร์นิเจอร์ไม้ในประเทศไทย

218

http://huber-hoechenschwand.de/

219

Schreinerei Huber Fensterbau

การเข้างานที่นี่ คือ 07:00 น. ต้องถึงหน้างานและคุยงานเตรียม แผนการ ส่วนใครที่ท�ำงานค้างก็จะมาท�ำต่อในช่วงเช้า พอ 08:30 – 09:00 น. เป็นการพักเบรคช่วงเช้า ซึ่งที่นี่ใส่ใจกับการให้เวลาพัก เพราะจะช่วยให้ผ่อน คลายและกลับมาตัง้ หน้าตัง้ ตาท�ำงานได้อย่างมีสมาธิได้ ต่อมาพักเทีย่ ง ทุกคน ต่างก็ต้องเตรียมอาหารกล่องเข้ามาทานในโรงงาน โดยมีพื้นที่ทานอาหาร ร่วมกัน หลังจากนั้นก็มีภารกิจต้องเดินทางไปติดตั้งหน้าต่างที่ก�ำหนดไว้ ซึ่งก็ คือการไปติดตั้งหรือซ่อมแซ่มหน้าต่าง ตามพื้นที่และบ้านต่างๆ ทั่วทั้งบริเวณ Höchenschwand สุดท้ายเลิกงานเวลา 16:30 น. ก็ทำ� การปิดโรงงานและ แยกย้ายกลับที่พัก

Fraunhofer Academy Visit MP3

อะไรที่ท�ำให้ mp3 เป็นสิ่งที่น่าประทับใจและน่าชื่นชม ปัจจุบันทุกคนต่างก็มีไฟล์รูปแบบที่มีรากฐานมาจาก “mp3” อยู่ ใกล้ตัวเสมอ ไม่ว่าจะในโทรศัพท์มือถือ เครื่องเล่นเพลง mp3 ใน คอมพิวเตอร์ไฟล์ mp3 หรือในปัจจุบันการสตรีมมิ่งก็มีพื้นฐาน บางส่วนจากการพัฒนาเทคโนโลยีนี้กระจายเต็มไปหมด และสร้างให้ เกิดอุตสาหกรรมเพลงและภาพยนตร์ที่เปลี่ยนแปลงไปตลอดกาล รวมทัง้ การเข้ามาของ Metaverse ก็เช่นเดียวกัน วาตานาเบะได้ตาม เซนเซคาดูลาไปเยี่ยมชม ศูนย์วิจัย Fraunhofer Gesellshaft ระดับชาติของประเทศเยอรมนี ใช่แล้วครับ รูปแบบไฟล์ mp3 มีที่มา จากห้องวิจัย Fraunhofer-Institut für Integrierte Schaltungen หรือ IIS โดยเริ่มต้นในปี 1987 โดย Prof. Dieter Seitzer ที่ต้องการ ลดขนาดไฟล์รูปแบบ CD สมัยก่อนที่มีขนาดใหญ่มาก เพื่อให้สามารถ

221

Fraunhofer Academy Visit MP3

ส่งไปยังที่หมายต่างๆ ได้ง่ายกว่า สะดวกกว่า ปลอดภัยกว่าจึงมีความคิด สร้างสรรค์ดังกล่าว mp3 เป็นวิธีการบีบอัดข้อมูลแบบมีการสูญเสีย ข้อมูลบางส่วนหรือเรียกกันว่า lossy โดยออกแบบมาเพือ่ ใช้ลดปริมาณ ข้อมูลเสียงให้เหลือเพียงเล็กน้อย ซึ่งลดลงได้ประมาณ 10 เท่า แต่ข้อมูล ที่ลดลงมานี้ก็ยังให้คุณภาพเสียงที่ดีใกล้เคียงกับสัญญาณเสียงต้นฉบับ (wikipedia) และจากความคิดและการพัฒนาเรือ่ ยมากว่า 4 ปี ในห้อง ทดลองก็มรี ปู แบบของการบีบอัด 3 รูปแบบคือ MPEG 1 Audio Layer 1, Layer 2 และ Layer 3 ซึ่งสุดท้ายแล้ว Layer 3 นี้เอง ที่สามารถบีบ อีดได้ในอัตราส่วนที่สูงสุดคือ เต็มประสิทธิภาพทีล่ ดลงไป 10 เท่า ซึง่ ก็ เพียงพอต่อการลดขนาดไฟล์เหลือประมาณ 3.5 MB จากเดิมที่ 30-50 MB ของ CD แบบดั้งเดิม หากถามถึงเรื่องทรัพย์สินทางปัญญาหรือสิทธิบัตร เซนเซ Seitzer ไม่ได้น�ำองค์ความรู้นี้ไปจดทะเบียนสิทธิบัตรใดๆ แต่กลับ น�ำมาใช้เพือ่ ก่อให้เกิดองค์ความรูต้ อ่ เนือ่ งจนเกิดเป็น Format อืน่ ๆ ตามมา ด้วยการเปิดเผยนี้ท�ำให้เกิดการ กระจายความรู้ mp3 อย่างรวดเร็ว ต่อมาไม่นานก็มีโปรแกรม WimAmp ที่ใช้เล่นไฟล์เพลง mp3 อย่าง แพร่หลาย ตรงนี้เป็นจุดส�ำคัญที่ว่า นวัตกรรมหรือสิ่งประดิษฐ์ แนวคิด ที่มีความเป็นอิสระ (Freedom to operate) สามารถไปได้ไกลกว่า ความคิดที่ติดลิขสิทธิ์ ยกตัวอย่างบทความที่เรื่อง “นวัตกรรมติดขัด (Gridlock Innovation)” ที่บอกถึงความไม่จ�ำเป็นต้องหวงสิทธิ บางครั้ง การกระจายสิทธิออกไปอาจสร้างความหมายยิ่งใหญ่ของความคิด โดย ตลอดระยะเวลาของการเริ่มต้นและการก่อสร้างอุตสาหกรรมสามารถ สร้างความส�ำเร็จได้ตลอดช่วงเวลา ดังนี้

ปี 1996 หลังจากประสบความส�ำเร็จในการพัฒนา ในปีนี้เป็นปี แรกของการบันทึกเพลงลง drive A ส�ำหรับใช้เปิดในรายการวิทยุ ปี 1998 เครือ่ งเล่น mp3 เครือ่ งแรกของโลก MPMAN ทีส่ ามารถ จุได้ 4 เพลงก็ถือก�ำเนิดขึ้นในประเทศเกาหลีและตามด้วยเครื่องเล่นเพลง ของญี่ปุ่น

Innovation Level

ปี 2001 เครื่องเล่น mp3 ของไต้หวัน ญี่ปุ่น ท�ำตลาดได้ไม่นาน ยักษ์หลับ Apple ก็เริ่มเข้ามาบ้างโดยก�ำเนิด iPod รุ่นแรกความจุ 5 GB ปี 2007 ครบรอบ 20 ปีของการพัฒนา mp3 ได้ระบุไว้ว่าเป็น ตัวอย่างส�ำคัญของการสร้างนวัตกรรมแบบเบื้องหลังที่ไม่ได้ก่อให้เกิดผล ทางตรง แต่สามารถช่วยให้เศรษฐกิจเยอรมันจากการประเมินกว่า 300 ล้านยูโร และสร้างงานกว่า 10,000 ต�ำแหน่ง ทั้งในโรงงานผลิตและการจัดจ�ำหน่าย mp3 ถือได้ว่าเป็นการก่อสร้าง Format ที่ยิ่งใหญ่และเป็นการปิดทอง หลังพระอย่างแท้จริง ปัจจุบันยังมีการพัฒนาวิธีการบีบอัดข้อมูลอย่าง ต่อเนือ่ ง จากแนวคิดเล็กๆ ถ่ายทอดมาเป็นการพัฒนาที่ยิ่งใหญ่ ก่อให้เกิด การเปลี่ยนแปลงทั้งสายของอุตสาหกรรม ส่งผลการปรับเปลี่ยน supply chain และ value chain อย่างแท้จริง

*เพิ่มเติม วีดีโอแนะน�ำครบรอบ 20 ปี mp3 https://youtu.be/HdRdTQVBxi4

222

ศูนย์การพัฒนาและวิจัยภายใต้ Frauhofer Academy ที่เป็นหน่วยงาน ภายใต้องค์กร Frauhofer สายหลักที่เน้นด้านการวิจัยประยุกต์ และเป็นองค์กรที่ อาศัยความรู้ที่สะสมภายใต้งานวิจัยกระแสหลัก มาจัดท�ำเป็นหลักสูตรต่างๆ เพื่อ ถ่ายทอดไปยังหน่วยงานทั้งภาครัฐ เอกชน อุตสาหกรรม แบ่งออกเป็น 5 สาขา 1. สาขา Technology and Innovation 2. สาขา Energy and Sustainability 3. สาขา Logistics and Production 4. สาขา Production and Testing Technology

www.mp3-history.com

223

Fraunhofer Academy Visit MP3

5. สาขา Information and Communication

เกี่ยวกับผู้เขียน นักนวัตกรรม ชื่นชอบการเดินทาง เติบโตจากเกาะทางใต้ หลงใหลในวัฒนธรรมญี่ปุ่น ชอบการเรียนรู้แลกเปลี่ยนในมุมมองของ จักรวรรดิจีน และการปกครองสไตล์เยอรมนี ชอบช่วยเหลือสังคม ชุมชนและประเทศให้เติบโต เข้มแข็ง ยั่งยืน

GUTEN TAG สวัสดีเยอรมนี