ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ
• Υπεύθυνοι Φοιτητές: Κουτσούμπας Παναγιώτης Θεοδούλης Θεοφάνης • Επιβλέπων Καθηγητής: Αριστείδης Παπαπαναγιώτου
Amaliada, teiwest
ΜΗ ΠΑΡΑΣΗΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΡΟΔΑΚΙΝΙΑΣ- ΚΕΡΑΣΙΑΣ
ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ 1. 2. 3. 4. 5.
Εξωάσκωση Κομμίωση Ωίδιο Φαιά σήψη Κορύνεο
1. ΕΞΩΑΣΚΩΣΗ • Παθογόνο: Taphrina deformans (Κλάση: Ασκομύκητες). Προσβάλλει νωρίς την άνοιξη τα φύλλα τα οποία παραμορφώνονται. • Συμπτώματα: Στην άνω επιφάνεια των φύλλων εμφανίζεται αργυρόχρωμη απόχρωση, λόγω της καρποφορίας του μύκητα.
Τα προσβλημένα φύλλα ξεραίνονται και πέφτουν, ενώ σπάνια προσβάλει τους νεαρούς κλάδους και καρπούς. • Βιολογικός κύκλος: Ο μύκητας διαχειμάζει στα φυτά ξενιστές ενώ μπορεί να διατηρηθεί σαπροφυτικά στα πεσμένα φύλλα. Η μόλυνση γίνεται με ασκοσπόρια και βλαστοσπόρια και ευνοείται από τη βροχή.
• Καταπολέμηση: Γίνονται 3-4 ψεκασμοί το χρόνο. Ο πρώτος το φθινόπωρο όταν τα φύλλα έχουν πέσει και χρησιμοποιείται βορδιγάλειος πολτός ή οξυχλοριούχος χαλκός. Ο δεύτερος κατά τη χειμέρια νάρκη και πριν τη διόγκωση των οφθαλμών, με τα ίδια σκευάσματα. Ο τρίτος με την έναρξη της βλάστησης αλλά μόνο με οργανικά μυκητοκτόνα λόγω ευαισθησίας στα χαλκούχα.
2. ΚΟΜΜΙΩΣΗ • Παθογόνα: Monilia laxa, Phytophthora syringae • Συμπτώματα: Προσβολή στο φλοιό της βάσης νεαρών ή ανεπτυγμένων δένδρων, την περίοδο του χειμώνα και της άνοιξης προκαλώντας έλκη στο λαιμό των φυτών. Το καλοκαίρι λόγω μεγάλης απαίτησης νερού τα δένδρα παρουσιάζουν συμπτώματα αποπληξίας.
• Βιολογικός Κύκλος: Ο μύκητας διατηρείται στο έδαφος και προσβάλει τα δένδρα σε εδάφη που νεροκρατούν ή σε εδάφη που ποτίζονται με μεθόδους που ευνοούν την υγρασία στο λαιμό του δένδρου. • Καταπολέμηση: Χρησιμοποίηση ανθεκτικών υποκειμένων και εμβολιασμό ψιλά από το έδαφος. Τρόπος ποτίσματος που δε προκαλεί υπερβολική υγρασία στο λαιμό. Χρήση χαλκούχων ή διασυστηματικών μυκητοκτόνων.
3. ΩΙΔΙΟ • Παθογόνο: Sphaerotheca pannosa var. persicae • Συμπτώματα: Εμφάνιση στο τέλος εποχής όπου πέφτουν τα πέταλα και εντοπίζονται στα κλαριά και στα φύλλα των νέων βλαστών. Οι βλαστοί απογυμνώνονται εντελώς και η κορυφή τους μαραίνεται.
Το μολυσμένο φυτό καλύπτεται με ένα αλευρώδες στρώμα μυκηλίου του μύκητα, σε χρώμα λευκόγκριζο. Τα λευκά στίγματα των προσβεβλημένων καρπών δεν είναι τόσο εντυπωσιακά, στην εποχή της ανάπτυξης γίνονται γκρίζα, μεγαλώνουν και γίνονται καφέ. Στα ευπαθή είδη, εμφανίζεται σημαντική απώλεια φύλλων και καρπών.
• Βιολογικός κύκλος: Η ασθένεια διαχειμάζει στα μπουμπούκια και εντοπίζεται στα ενδότερα τους. Η πραγματική μόλυνση συμβαίνει μόνο μετά την πλήρη ανάπτυξη του φυλλώματος. • Καταπολέμηση: Η πλειονότητα των διαχειμαζόντων μυκηλίων μπορεί να απομακρυνθεί από τα δέντρα με κλάδεμα του επάνω ενός τρίτου των βλαστών.
Στο κλάδεμα των μικρών κλαδιών χρησιμοποιούμε την επιλογή και απομάκρυνση των μολυσμένων τμημάτων ως αγροτεχνικό μέτρο αντιμετώπισης. Γίνονται προληπτικοί ψεκασμοί με θειάφι, ενώ μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων εφαρμόζονται θεραπευτικά σκευάσματα οργανικά και κυρίως απορροφητικά.
4. ΦΑΙΑ ΣΗΨΗ • Παθογόνο: Monilia laxa, την άνοιξη σχηματίζει αποθήκια επί μουμιοποιημένων καρπών στο έδαφος. Διαχειμάζει και μολύνει μόνο με την ατελή μορφή Moniliales των Αδηλομυκήτων.
• Συμπτώματα: Προσβάλει άνθη, καρπούς, κλαδίσκους και παλιούς κλάδους. Στα άνθη και τους καρπούς εμφανίζονται νεκρώσεις και ξηράνσεις που καλύπτονται κατά θέσεις από τεφρόχροες μέχρι τεφροκάστανες εξανθήσεις. Στους κλαδίσκους και τους κλαδους εμφανίζονται έλκη τα οποία εκκρίνουν κόμμι.
• Βιολογικός κύκλος: Διαχειμάζει ως μυκήλιο ή ως σποριοδόχεια σε ξερούς κλαδίσκους με άνθη και φύλλα, στα έλκη και τους μουμιοποιημένους καρπούς. Τα περισσότερα μολύσματα σχηματίζονται κατά την άνθηση. Η μόλυνση στα άνθη μπορεί να γίνει από κάθε τμήμα του άνθους, ενώ στους καρπούς από πληγές. Η εξάπλωση ευνοείται από υψηλή σχετική υγρασία.
• Καταπολέμηση: Κυρίως με προληπτικούς ψεκασμούς κατά την έκπτυξη των οφθαλμών και στο στάδιο της λευκής ή ρόδινης κορυφής και κατά την πλήρη άνθηση. Επιπλέον ψεκασμοί γίνονται σε βροχερό και ψυχρό καιρό. Χρησιμοποιούνται βενζιμιδαζολικά, δικαρβοξιμιδικά, διθειοκαρβαμιδικά και κινόνες. Είναι σημαντικό να καταστρέφεται η εστία διαχείμασης του μύκητα.
5. ΚΟΡΥΝΕΟ • Παθογόνο: Stigmina carpophila, τέλεια μορφή το είδος Wilsonomyces carpophilus (κλάση: Αδηλομύκητες) • Συμπτώματα: Προσβάλλονται τα φύλλα, οι βλαστοί, οι οφθαλμοί, τα άνθη και οι καρποί. Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα εμφανίζονται στα φύλλα και στους νεαρούς καρπούς.
Στα φύλλα σχηματίζονται μικρές κοκκινωπές κηλίδες που στη συνέχεια παρουσιάζουν ένα καστανό δαχτυλίδι. Μετά τη νέκρωση και το πέσιμο του κέντρου τους σχηματίζονται οπές. Στους καρπούς σχηματίζονται οι τυπικές κοκκινωπές κηλίδες οι οποίες αργότερα σκουραίνουν, αποφελλώνονται, σκάνε και εκκρίνεται κόμμι.
Στους βλαστούς σχηματίζονται κοκκινωπές κηλίδες οι οποίες νεκρώνονται και το χειμώνα γίνονται έλκη που βγάζουν κόμμι. Τόσο ο βλαστός όσο και τα μάτια πάνω από την προσβεβλημένη περιοχή ξεραίνονται.
• Βιολογικός κύκλος: O μύκητας διαχειμάζει πάνω στα έλκη των βλαστών και στους οφθαλμούς όπου διακρίνονται μαύρα στίγματα, οι αγενείς καρποφορίες του παθογόνου (ακέρβουλα).
Οι μολύνσεις γίνονται με τα σπόριά του (κονίδια) και αρχίζουν την άνοιξη με βροχερό και δροσερό καιρό και το φθινόπωρο όταν πέφτουν τα φύλλα. Η μόλυνση (βλάστηση σπορίων) γίνεται όταν οι φυτικές επιφάνειες είναι βρεγμένες για πολύ. Ιστοί εξασθενημένοι από παγετούς ή άλλα αίτια είναι πιο ευαίσθητοι.
• Καταπολέμηση: Αποτελεσματική εφαρμογή σκευασμάτων το φθινόπωρο στην πτώση των φύλλων, στην περίοδο του λήθαργου, λίγο πριν την έκπτυξη των οφθαλμών και κατά την πτώση των πετάλων ενώ συνιστάται η αφαίρεση και το κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδίσκων.
ΒΑΚΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ 1. Καρκίνος 2. Έλκος
1. ΚΑΡΚΙΝΟΣ • Παθογόνο: Agrobacterium tumefaciens (συν. A. radiobacter var. tumefaciens) • Συμπτώματα: Δημιουργία όγκων στη βάση και στις κεντρικές ρίζες. Οι όγκοι με διάμετρο 1-20cm είναι τρυφεροί και στη συνέχεια ξυλοποιούνται.
Όταν η προσβολή αρχίζει από την εγκατάστασή τους, μπορεί να νεκρώσει τα δενδρύλλια. Μεταγενέστερη μόλυνση εξασθενεί το δένδρο με εμφάνιση ξηρών κλάδων και μείωση της παραγωγής.
• Βιολογικός κύκλος: Διατηρείτε στο έδαφος και στους όγκους και μεταδίδεται με το πολλαπλασιαστικό υλικό, με τα κλαδέματα, με το φρεζάρισμα και μετακινείτε με το νερό. Προσβάλει από πληγές και προκαλεί ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων.
• Αντιμετώπιση: Υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό Καλλιέργεια με αποφυγή πληγών Προληπτική εφαρμογή με βακτηριακά σκευάσματα που περιέχουν ανταγωνιστικά στελέχη του Agrobacterium radiobacter όπως το K84.
2. ΕΛΚΟΣ • Παθογόνο: Pseudomonas syringae pv. morsprunorum • Συμπτώματα: Κηλίδωση φύλλων και δημιουργία έλκους στους κλάδους ή τον κορμό από τα οποία ρέει κόμμι.
Όταν τα έλκη επεκταθούν μπορεί να περιβάλλουν ολόκληρο το κλαδί ή και τον κορμό, οπότε παρατηρείται ημιπληγία ή αποπληξία. Βιολογικός κύκλος: Το βακτήριο υπάρχει καθ όλη τη βλαστική περίοδο στους βλαστούς και στα φύλλα.
Το φθινόπωρο εισέρχεται από ουλές, το χειμώνα από οφθαλμούς που ληθαργούν και από τομές κλαδευτικών εργαλείων. Επίσης εισέρχονται λόγο του υδατικού σοκ που υπόκεινται οι ιστοί λόγω παγωνιάς. Στο τέλος του χειμώνα το παθογόνο εξαπλώνεται σε όλο το φυτό.
• Καταπολέμηση: Αφαίρεση και καύση προσβεβλημένων τμημάτων το καλοκαίρι. Απολύμανση των κλαδευτικών εργαλείων. Δύο ψεκασμούς το φθινόπωρο με βορδιγάλειο πολτό ή οξυχλωριούχο χαλκό.
Ο πρώτος όταν αρχίσουν να πέφτουν τα φύλλα και ο δεύτερος με το πέσιμο του 7080%. Κατά την κηλίδωση των φύλλων γίνονται 1-2 ψεκασμοί με τα ίδια φάρμακα πριν την άνθηση. Τρείς ψεκασμοί πάλι με χαλκούχα μέχρι την έκπτυξη των οφθαλμών.
ΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ 1. Ευλογιά ή Σάρκα
1. ΕΥΛΟΓΙΑ Ή ΣΑΡΚΑ • Παθογόνο: Plum Pox Virus (άθροισμα: Potyvirus) • Συμπτώματα: Προκαλεί χλωρωτικές, δακτυλιωτές ή περινεύριες κηλίδες στα φύλλα, δακτυλιωτές κηλίδες στους καρπούς και παραμορφώσεις.
• Βιολογικός κύκλος-Μετάδοση: Μέσω διαφόρων αφίδων και με το είδος Myzus persicae από ασθενή δένδρα της ίδιας φυτίας ή γειτονικών ενώ μεταδίδεται και με τον εμβολιασμό. Οι μολύνσεις προέρχονται από τη βόσκηση των αφίδων σε μολυσμένα δένδρα.
• Αντιμετώπιση: Με προληπτικά μέτρα όπως: Καταστροφή μολυσμένων δένδρων. Ψεκασμούς των αφίδων. Χρησιμοποίηση ανθεκτικών ποικιλιών και υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού.
Βιβλιογραφία • Ακαδημαϊκό βιβλίο φυτοπαθολογίας Τζάμου • Σχολικά βιβλία φυτοπροστασίας Μπαλαγιάννη και Τζάμου • www.plantprotection.hu • www.omafra.gv.on.ca • www.agro-help.com • www.efe.aua.gr • www.isuu.com
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ