PARDON!
ZINE 01
DEC21
Er bestaan veel magazines met een
In de eerste editie van Pardon! werken we
grote variëteit in doelpublieken. Je kan
samen met elf kunstenaars, die elk hun ei-
een blad omslaan en op zoek gaan naar
gen verhaal brengen. Ditmaal spreken we
het ultieme recept voor het back-to-
over intersectioneel feminisme.
school-moment. Misschien kom je er wel achter waarom je ongeluk had in de
De
vrijwilligers
stelden
zichzelf
de
liefde vorige week? En hoe zit dat met
vraag: wat is feminisme en vooral wat
die mooie dames die naar een stukje
betekent het voor mij? Ieder begon aan de
kaas lachen? Zo ziet een auto eruit in
zoektocht in zichzelf, en keerde die dan
de abstracte woestijn en zo kan je van
naar buiten toe, elk op een eigen manier. Uit
een miskoop een designerstuk maken.
persoonlijke stukken komt emotie voort,
Maar sst... stil want op pagina 35 staat
die hevig kan zijn maar ook teder. We
een spread over zelfbevrediging… want
zijn samen op zoek en weten het ook niet
eigenlijk weet je helemaal niet hoe dat
allemaal.
echt moet. Wat een sprong vooruit: praten over seks, hoe je van jezelf moet
We willen ook graag toegeven dat er niet
houden en over wat body positivity nu
zoiets bestaat als “te veel inclusiviteit”,
precies is. Toch vind je nog steeds, voor
en dat de invalshoeken die hier uitgelicht
de goede balans, op de volgende pagi-
worden belangrijk zijn maar zeker niet de
na wat informatie over hoe dat nieuwe
enige.
dieet met intermittent fasting werkt, welke juice cleanse het meest effectief
Daarom nodigen we jou graag uit om
is en welke antirimpelcrèmes je het best
contact met ons op te nemen als jij
gebruikt.
gehoord wil worden, iets kwijt wil of wil delen met ons.
Hoewel wij niet poneren meer te zijn dan een verzameling van principes en interesses, willen we graag een poging doen om iets van dichtbij ons, dicht bij jou te
@pardon.zine
brengen. pardon.zine@gmail.com
Inhoud
Silke Eloot, Sam Verhé
Toebehoren
p. 36-39
Sam Verhé
Dagboekfragmenten
p. 34-35
Luiza De Coninck
p. 28-33
Ik voel het, jij ook?
Karen Eloot
IIII
p. 24-27
Ine Geldermans
p. 21-23
Het zine, een kleine geschiedenis
Hannah Sherdrack
p. 18-20
Sereen
Finn Goethals
Pas op! EEN TERF!!
p. 14-17
Erinn De Waele
Park // Nacht
p. 10-13
Elsbet De Pauw
ik wil niet dat het lonkt
p. 4-9
Verklarende woordenlijst Cisgender: als de genderidentiteit overeenkomt
Intersekse: mensen die geboren worden met
met het geboortegeslacht.
lichamelijke kenmerken die niet binnen de
een dominante rol innemen.
typisch binaire “mannelijke” of “vrouwelijke”
Queer: parapluterm voor mensen die niet
lichamen passen.
cisgender en/of heteroseksueel zijn.
respecteert omdat die vindt dat de ander niet
Kathleen Hanna: pionier van de riot grrrl-
Queercore: afsplitsing van de punkbeweging
de juiste kwalificaties heeft om die mening te
beweging en frontwoman bij Bikini Kill en
die homo-en queerfobie verwerpt.
hebben, of niet tot de juiste groep behoort
Le Tigre.
Gatekeeper: iemand die de mening van een ander over een bepaald onderwerp niet
daarvoor.
Radfem: radicaal feminist: feministen die LGBTQIA+: acroniem voor lesbian, bisexual,
streven naar een radicale reorganisatie van de
Genderidentiteit: de persoonlijke beleving van
gay, transgender, queer (of questioning), inter-
maatschappij om verlost te worden van het
je gender.
sex, asexual. In het Nederlands wordt ook soms
patriarchaat.
! Het verschil tussen gender en geslacht: je
LHBTIA+ gebruikt. Het is een parapluterm die
! Hoewel veel TERFs liever naar zichzelf
geslacht is biologisch bepaald, je gender is
gebruikt wordt voor mensen die niet cisgender
verwijzen met de term “radfem”, zijn niet alle
sociaal en cultureel bepaald.
en/of heteroseksueel zijn.
radfems transfoob.
Genderexpressie: hoe je jezelf toont aan de
Non-binariteit: wanneer mensen zich niet
Riot grrrl: feministische afsplitsing van de
buitenwereld.
identificeren met de binaire gendercategorieën
punkbeweging.
“man” of “vrouw”. Non-binair is een parapluterm Hegemonie: overheersende macht,
waaronder ook termen zoals agender en
TERF: Trans Exclusionary Radical Feminist:
bijvoorbeeld op politiek of cultureel vlak.
gender fluid vallen.
vrouwen die zichzelf beschouwen als radicaal
! De binaire gendercategorieën zijn “man” en
feminist, maar transfoob zijn.
Intersectioneel feminisme: feminisme met
“vrouw”.
aandacht voor de idee dat maatschappelijke
Transfobie: discriminerend en vijandig gedrag
posities bepaald worden door factoren zoals
Panseksueel: wanneer je je aangetrokken voelt
gender, huidskleur, sociale klasse, beperkingen,
tot anderen, ongeacht hun genderidentiteit.
seksualiteit en religie. En dan vooral door het samenvallen van die factoren.
tegenover transgender personen. Tobi Vail: pionier van de riot grrrl-beweging en
Patriarchaat: een samenleving waarin mannen
drummer bij de band Bikini Kill.
IK WIL NIET DAT HET LONKT
ALTIJD ONEINDIG de roze geur heb ik van mijn lichaam gespoeld, heb me met zwart gewassen en een gevonden liefde voor deze grijze zone gerecycleerd dit is premature symbiose ik kijk in mijn eigen ogen, raak mijn eigen wang te teder aan en denk dit is duurzaam en ik verspil ik zie een engeltje dansen in de krochten van mijn ziel ik zie een dikke afgepeigerde vrouw dansen in de krochten van mijn ziel en ik bemerk dat ik dikke vingers heb voor een meisje voor een meisje voor een meisje in winkels waar ze je vragen of je naar meer zoekt dan dit ga ik krampachtig op zoek naar mijn vrouwelijkheid, probeer een methodologie te vinden waarmee ik niet door de mand val ik wil rennen maar iemand is gaan lopen met mijn tred, stal mijn gekuch en ondertussen vraag ik me af wie sweet nymph Sara, sad Angie en half-crazy Suzanne zijn en ik raak hen kwijt terwijl ik te ver uitdij de imperatief van vrouwelijkheid dringt nu tot me door en een meisje sleurt een vrouw uit zichzelf er is geen mogelijkheid tot onthouding Yaz en Yasmin draaien rondjes rond zichzelf Always Infinite ik en mijn paniek bonzen op de deur van de vrouwenwc maar iemand heeft de klink verwijderd mijn lichaam brengt meedogenloos een identiteit voort ik ben een lieve lieve rustige vrouw
4
SOMMIGE MENSEN VINDEN MIJ mijn vacht is een vochtige krappe wetsuit; ik wil hem afwerpen. en toch val ik niet genoeg buiten mijn contouren voor het eindeloze schoppen het voortdurende krabben. de huid van mijn gezicht trekt, voelt als kalkpoeder rond mijn ogen. ik ben strak en afgelijnd, sommige mensen schuwen mijn blik, sommige mensen schuwen mijn aangezicht, sommige mensen vinden mij precies zoals ik hoor te zijn, sommige mensen vinden mij een geruststelling. mijn huid zit te strak ik wil hem afwerpen, maar de omlijning van mezelf is net en aantoonbaar; niet afwijkend genoeg en in mezelf val ik steeds door de spijlen heen tot iemand – een lange jongen, soms een keurig oud mannetje – me rechttrekt. steeds opnieuw is er iemand die me rechttrekt, me aan de juiste kant plaatst. ik zal nooit sneuvelen: altijd opnieuw word ik gered door manische pixeljongens. ik ben strak en afgelijnd, sommige mensen schuwen mijn blik, zien de hoogmoed als een heldere bekentenis, zien onmiskenbaar een vrouw, nooit een gentleman, nooit een robuuste held, nooit een gladde manager, gewiekste libertijn, nooit een magiër, nooit een schurk, een meedogenloze rebel, nooit Jan met de pet. ooit had ik magerzucht, nu zie ik de weinige plekken waar mijn botten uitsteken als de harde randjes, de steigers van mijn viriliteitsgebed, mijn stalen bast; daar waar ik vigileer in een tussenschot. ik schuw mijn lichaam om andere redenen nu, ik wil niet dat het beminbaar zoals in de films op een canapé ligt, ik wil niet dat het lonkt. ik tref mezelf alleen nog maar in witte gewaden, de doeken soms vredig rood, meestal onberispelijk. ik heb allang geen andere geur meer geroken, woon niet langer in de mijne, ben op zoek naar een rekbare huid. soms vind ik mezelf terug in een bewasemde achteruitkijkspiegel, soms zie ik mezelf asperges eten door een beneveld raam.
5
IK WAS ERBIJ TOEN IK DICHTKLAPTE iemand zal hijgend in mijn oor fluisteren dat ik een engel zou kunnen zijn dat ik onbevreesd als Icarus over de hoogste wolkenkrabbers uit zou kunnen stijgen terwijl hij me optooit en de glitters langzaam op mijn ogen smeert, mijn rug met zachte roerloze veren garneert zal ik glunderen als een praalvogel zal ik voor hem staan, als een bekoorlijke statige koningin zal ik glimlachen, mijn ogen diepe kabbelende wateren in een ver en zomers land; het mysterie ontastbaar, de aanblik prachtig ik zal erbij zijn bij het moment waarop ik klapwiekend neerstort, ergens bij de helft van mijn lichaam in tweeën plooi omdat mijn vleugels te log zijn, mijn werktuig onhanteerbaar ik zal met open ogen aanschouwen dat wie mij veren geeft mijn startschot bepaalt ik zal het glas intact houden
6
7
MIJN WOEDE IS PLOMP EN LANGZAAM
Baldwin zei ooit: to be relatively conscious is to be in a rage almost all the time mijn woede is plomp en langzaam ergens in het midden van mijn adembuis is mijn stem strop geraakt iemand zal zich eraan storen wanneer ik hoest, het slikken zal onaangenaam door de ruimte galmen alle uitdrukkingen van juffen uit de lagere school heb ik onthouden kleine krokodilletjes lopen als tranen over mijn wangen in mijn hoofd krult mijn tong onophoudelijk in mijn mond vindt het gat van mijn keel niet mijn stilte is een spastische beweging, een potsierlijke situatie die enkel door een brul verholpen wordt mijn verdriet is een lachwekkend kunstwerk, de hele dierentuin (on)gevaarlijk op mijn tweedimensionale gezicht door een klein raampje in de trein wordt de lucht naar binnen gezogen de buitenwereld hoeft mij nog niet aan te raken om een bepaalde plek te betreden iemand benoemt mijn lichaam, wijst met zijn stem mijn naakte ledematen aan en hoeft mij nog niet aan te raken om een bepaalde plek met voeten te treden in een nieuwsartikel op HLN werpt een vrouw haar hoofd ellendig in een overvolle wasmand dit is vanzelfsprekend de verbeelding van een dieptepunt iemand neemt zijn twee ogen stevig in zijn ruige handen en spiest mij eraan vast zijn blik laat pas moeizaam los wanneer schaamte en ongemak mijn wangen verkleuren wanneer het kleine kind zich op mijn gezicht manifesteert, keer op keer en steeds opnieuw het verkeerde lieve signaal afzendt
8 8
toorn tekent zich als schichtige lijnen op mijn vingertoppen af, vult mijn ogen met water, niet met vuur, dat is omdat mijn lichaam steeds buigt, dat is omdat mijn stem niet door de wand klinkt, steeds opnieuw in zichzelf weergalmt, als een grillige pieptoon naar buiten treedt terwijl zijn blik met vleesdraadjes aan me vasthangt en hij me meisje noemt niet huilen meisje, nu niet huilen, meisjes zoals jij kleine krokodilletjes lopen ongevaarlijk over mijn wangen terwijl het buigen langzaam oud wordt, mijn zwijgen en mijn knikken voelbaar slijtsporen vertonen en ik wacht op die vaderlijke hand op mijn hoofd, die hand redelijk clichématig op mijn wang die hand als een hitteplek op mijn koude ijzeren lichaam en op hoe alles zo moeizaam, zo traag op gang komt terwijl ik naar adem hap omdat ik misselijk word van de tegengestelde richting wanneer ik hoest, waan ik mezelf stervende (alleen een nakende tragedie heeft effect bij meisjes zoals ik) wanneer ik slik, ontsnapt de angst uit mijn keel
99
10 10
11
12
Pas op! Een TERF!!
Ontmaskeren van de TERFideologie Hun feminisme is sterk gebaseerd op het lichamelijke aspect, waarbij ze geloven dat je lichaam gelijk is aan je gender en dat dat volledig onveranderlijk is. Net omdat de TERF-ideologie
Wat is een TERF?
stroomt vanuit het radicaal feminisme, willen zij
Het acroniem ‘TERF’ is een afkorting voor
ook strijden tegen het patriarchaat, waar men
‘trans-exclusionary radical feminist’, een term
de man ziet als onderdrukkend en de vrouw als
die zijn origine kent rond 2008. TERF werd
onderdrukt. Waar TERFs nu eenmaal anders
toen gebruikt als beschrijving voor een kleine
in zijn, is dat ze zich verzetten tegen de zelf-
minderheid feministen die door andere femi-
definitie van transgender mensen en gender als
nisten beschouwd werd als transfoob. TERFs
een sociale constructie. Het is dan ook alsof ze
wezen bijvoorbeeld het feit dat trans vrouw-
alle nuances en complexiteiten van geslacht en
en, vrouwen zijn af, verzetten zich tegen
gender negeren en het feminisme enkel heel
transgender rechten of sloten trans vrouwen
binair interpreteren.
uit in publieke plaatsen voorbestemd voor vrouwen. De betekenis is sindsdien uitgebreid
Hun gebrek aan kennis en begrip voor trans-
tot een ruimere beschrijving van mensen met
gender personen in combinatie met die binaire
trans-exclusieve denkbeelden die al dan niet
denkwijze zorgt ervoor dat zij trans personen
te maken hebben met radicaal feminisme.
niet zien voor wie ze zijn. Zij zien trans vrouwen
Diegenen die men beschrijft als ‘TERF’
als “eeeeeeeigenlijk mannen”, wat, samen met
gaan zichzelf vaak niet zo benoemen, maar
de idee van “de altijd onderdrukkende man”,
beschrijven
‘gender
kan verklaren waarom zij zich zo hard focussen
kritische feminist’ of ‘radfem’ (radicaal feminist).
op deze specifieke groep mensen. Dat bete-
De argumenten die TERFs gebruiken, worden
kent uiteraard niet dat ze andere transgender
vaak uitgedrukt in makkelijk herkenbare femi-
personen met rust laten. Trans mannen zien zij
nistische taal, wat ervoor zorgt dat die snel
bijvoorbeeld als “eeeeeeeigenlijk vrouwen” die
verkeerd geïnterpreteerd kunnen worden als
“gebrainwasht zijn door de samenleving” tot
goedbedoeld of waardevol.
het “haten van hun vrouwelijkheid” en dat zij
14
zichzelf
eerder
als
“enkel een transitie ondergaan om man te zijn
Het
is
dus
duidelijk
dat
deze
“femi-
zodat ze aan hun zelfhaat kunnen ontsnap-
nisten” door hun obsessieve focus op het
pen”. Bij non-binaire mensen doen ze vooral
wegjagen van trans vrouwen veel mensen
alsof ze gewoonweg niet bestaan, behan-
daarbuiten
delen ze hen als wat hun geboortegeslacht
zichzelf, want als je als “feminist” nu een-
was of bestempelen ze hen simpelweg als
maal al je tijd steekt in onnodige weer-
“aandachtzoekers”. Ik durf al bijna niet te
stand bieden tegen trans vrouwen... Wie is
spreken over het bestaan van intersekse
er dan eigenlijk nog bezig met gelijke recht-
personen, daar zijn TERFs helemaal niet
en voor de vrouw? TERFs zijn zodanig verblind
klaar voor. Maar ja, zoals verwacht worden
door transfobie, dat ze nog liever samenwerken
intersekse mensen door TERFs ook com-
met rechtse politieke groepen, dan bondge-
pleet genegeerd. Want een volledige 1,7%
noot te zijn van de transgender gemeenschap.
van de wereldbevolking bestaat nu eenmaal
Zo werd JK Rowling’s essay in verband met
niet als je er niet over nadenkt! Da’s hoe het
transgender mensen rechtstreeks geciteerd
werkt, toch?
door een republikeinse senator om een stem-
ook
sterk
benadelen,
alsook
ming voor LGBT+ rechten stop te zetten. Naast alles wat te maken heeft met transgender onderwerpen, is het ook erg typerend dat TERFs zich specifiek bezighouden met de zorgen van witte, hogere/ middenklasse vrouwen. Ze schenken geen aandacht aan verschillen in etniciteit, sociale klasse en economische status. Ik denk dat we allemaal wel weten dat vrouwelijkheid niet gedefinieerd kan worden door één universele ervaring of één soort lichaam. Witte vrouwen zullen nooit hetzelfde doormaken als zwarte vrouwen, net als een vrouw die
Als je als ‘feminist’ al je tijd steekt in onnodige weerstand bieden tegen trans vrouwen... Wie is er dan eigenlijk nog bezig met gelijke rechten voor de vrouw?
geboren is in armoede nooit zal weten hoe
Trans perspectiefje
het is om een kindertijd te ervaren in de
Als trans persoon is het makkelijk om door de
hogere
klasse.
hetero-
misinformatie van TERFs heen te zien. Maar
vrouwen
de
bi/pan/
omdat de algemene kennis over transgender
Of
hoe
ervaringen
lesbische vrouwen niet delen.
van
mensen, hun ervaringen en behoeften zo
15
gelimiteerd is, is dat niet altijd zo vanzelf-
psychologische en/of medische hulp (nog iets
sprekend voor iedereen.
waar TERFs zich sterk tegen verzetten). Waar vele trans personen naar streven is om met de
Zoals eerder vermeld, focussen TERFs enorm
juiste sociale en/of fysieke signalen hun gender-
op het lichamelijke. Bij trans personen ligt hun
identiteit te kunnen tonen aan hun omgeving.
fixatie dan ook sterk op geslachtsorganen. “Als
Zodat zij zonder uitleg of confrontatie kunnen
je met een penis geboren bent, ben je onder-
gezien worden voor wie ze zijn en simpelweg
drukkend en als je met een vagina geboren
normaal door het leven kunnen.
bent, ben je onderdrukt”, is de gedachtegang de echte wereld gaan mensen in alledaagse
Het belang van intersectionaliteit
sociale omstandigheden je nooit beoordelen
Trans vrouwen hebben op bepaalde vlakken
op je geslachtsorganen. Gender in een sociale
andere behoeftes dan cis vrouwen en vice ver-
context is gebaseerd op een mengeling van
sa, maar ze worden beide bijvoorbeeld wel ge-
verschillende signalen. Hoe we elkaar behan-
discrimineerd op de werkvloer. Vrouwelijkheid
delen, beoordelen en aanspreken gebeurt
is datgene dat men benadeelt, bij iedereen die
hoofdzakelijk op basis van genderexpressie:
het als onderdeel van hun uiterlijk of innerlijk
door het gebruik van je stem, je manier van
bezit. Denk maar aan hoe taboe het nog altijd
kleden, je lichaamstaal, je voornaamwoorden,
is om als cis hetero man te experimenteren met
enzovoorts.
je kleding of make-up.
waar ze zich keihard aan vasthechten. Maar in
Trans personen zijn zich erg bewust van het feit dat ze niet cis zijn, dat negeren zij ook niet.
Een belangrijke ondervinding daaruit is dat diegenen die als vrouwelijk gezien worden, onderdrukt zijn, of je nu trans of cis bent. “Vrouw” is een overkoepelende term, die elke vrouw beschrijft. Vrouwen van kleur, transgender vrouwen, vrouwen met een beperking, onvruchtbare vrouwen, lesbische vrouwen,
Trans personen zijn zich erg bewust van het feit
vrouwen in armoede, enzovoorts zijn nu een-
dat ze niet cis zijn, dat negeren zij ook niet. In
maal allemaal vrouwen die op hun manier
feite is dat net iets waar ze continu mee worden
moeten kunnen deelnemen en gerespecteerd
geconfronteerd. Het is dan ook belangrijk dat
worden binnen het feminisme.
we hun toegang bieden tot gespecialiseerde
16
excuse my beauty
17
18
19
20
! ? n o d
r a P
Pardon?! Het was de eerste vraag die ik rondom mij hoorde toen ik enthousiast vertelde dat ik ging meewerken aan dit zine. Aangevuld met: ‘waarom?’. Een gedrukt boekje, welke impact denk je daar nog mee te halen nu? Ook u, beste lezer, vraagt zich dat misschien af. Maar evenzeer kregen we de opmerking dat het magazine een best elitaire, exclusieve
‘SOME PEOPLE THINK LITTLE GIRLS SHOULD BE SEEN AND NOT HEARD. BUT I THINK: OH BONDAGE UP YOURS’.
vorm van activisme is. Zouden we met Pardon! wel een voldoende groot publiek bereiken? En
Styrene P. (1977). Oh Bondage Up Yours! Op Germfree Adolescents. EMI.
punk laat zien. De vroege punkscene was er een met
voldoende divers? Mag ik u, beste lezer, gidsen
een inclusief gedachtegoed, een diverse mix van in-
doorheen een kleine geschiedenis van de zine
vloeden en muzikanten. Maar dat is niet het beeld
om tegen het einde van deze korte rit, hopelijk,
dat de stereotypen in de media oproepen. Gezichten
het nut van dit zine over te brengen? Zines werden voor het eerst gemaakt in de communities rond science-fiction fandoms in de jaren
door-spekt met veiligheidsspelden. Zwarte eyeliner gesmeerd op spookwitte gelaten. Leren jassen en felgekleurde manen in pieken opgestoken of kale koppen die verwijzen naar de skinheadcultuur. Het
dertig. Vele jaren voor enige notie van het internet
valt niet te ontkennen dat de Britse punkscene
stonden deze ‘fan magazines’ in voor een netwerk van fans. Een plek waar ideeën, fan fiction en kunst verspreid konden worden. De DIY-allure en guerrilla-achtige manier van publiceren wekten in de jaren zeventig vervolgens interesse op bij de punkscene. Daarboven ontstond er een groeiende minachting voor het populaire pers-, radio- en optreden-circuit. De zines hielpen zo nog meer een gemeenschapsgevoel versterken. Maar in de jaren negentig floreerde de zine-gemeenschap pas echt. Riot grrrl bracht een alternatief op het witte, door mannen gedomineerde beeld dat de muziekgeschiedenis van de
deels werd gedreven door de woede en isolatie die de witte arbeidersklasse voelde. Zoals vele facetten van de popcultuur werd dan ook ook het historische imago van de punk witgekalkt en beheerst door mannen. Riot grrrl was geen, of toch niet enkel een, muzikale beweging. Ja, bands als Bikini Kill, Bratmobile en ook recenter Sleater-Kinney trokken de beweging naar hun hoogtepunt, maar origineel trachtten riot grrrls als Bikini Kill via hun zines een eigen plaats op te eisen in de punkscene. In de zines
21
konden de vrouwen zich kanten tegen seksistische
hen opeens aandacht gevestigd op seksisme, seks-
punkideeën, zoals die van Mark Perry die in Sniffin’
uele intimidatie en raciale ongelijkheid. Kathleen
Glue, een ‘baanbrekend’ punkzine, schreef: ‘punks
Hanna maakt opnieuw duidelijk dat riot grrrl niet zo-
are not girls’ De riot grrrls waren radicaler in hun
zeer draait om het muzikale aspect, maar eerder om
feministische boodschap dan andere feministische
het vrouwvriendelijke. Ze willen ruimtes, conventies,
groepen in dezelfde tijd. Maar hoe ze zichzelf ook
optredens en kortom een wereld creëren waarin de
formuleerden, als een politieke beweging, een idee,
vrouw gelijk is aan de man, waarin de mening van
een gemeenschap, het begon allemaal als een zine.
de vrouw niet ondergewaardeerd is aan die van de man en waarin meisjes niet langer moeten denken
Kathleen Hanna en Tobi Vail schreven in hun Bikini
dat ze minderwaardig zijn aan hun mannelijke vari-
Kill: riot grrrl is:
ant. Noch als muzikant, noch als schrijver, noch als persoon.
BECAUSE we are unwilling to falter under claims that we are reactionary “reverse sexists” AND NOT THE TRUEPUNKROCKSOULCRUSA-
Toch bleef de riot grrrl-beweging niet zonder kritiek. Na een tijdje raakten ook zij verstrikt in de
DERS THAT WE KNOW we really are.
een exclusieve vorm van feminisme waar zwarte of
BECAUSE we know that life is much more than
waar de privileges van jonge middenklasse witte
physical survival and are patently aware that the punk rock ‘you can do anything’ idea is crucial to the coming angry grrrl rock revolution which seeks to save the psychic and Popular Music and Society, cultural lives of girls and women every-
working-class vrouwen zich niet thuis voelden en vrouwen zelden in vraag gesteld werden. Andere bewegingen, zoals de queercore van bands als Tribe 8 en Team Dresh, boden alternatieven. Een intersectioneel feminisme. Waar ideeën op een
where, according to their own terms, not ours.
onderbouwde manier kunnen botsen en breken.
BECAUSE we are interested in creating non-
pathische vocals en stuwende muziek van de punk
hierarchical ways of being AND making music, friends, and scenes based on communication + understanding, instead of competition + good/ bad categorizations.
van
vrouwen
in
de
zinecommuni-
ties herdefiniëren, maar ook vanuit hun teksten de hele alternatieve en DIY-scene beïnvloeden. Naast heel wat andere dingen werd er door
22
met een meer uitnodigende, inclusieve boodschap. De queercore wou niet breken met punk, want het bouwde op haar anarchistische en activistische gedachtegoed en feministische, anti-racistische, anti-homofobische, anti-transfobe ideeën. Queer-
In hun uitgaves konden de riot grrrls de plaats
Deze bands combineerden de oprechte lyrics, em-
core daagde de heteropunks en hardcoremacho’s nog verder uit.
En toch staan we, zo’n veertig jaar later niet eens
en de jobs met de meest status worden bezet
erg veel verder. Het Britse onderzoeksbureau
door mannen.”
MIDiA publiceerde onlangs een studie over women creators, waarin de uitdagingen en ervaringen
Opvallend: zowat alle gepubliceerde getallen zijn
van vrouwen in de muziekindustrie van vandaag
betrokken op (meestal witte) cisvrouwen. Hoe zit
werden onthuld.. Uit resultaten van de studie ‘Be
het dan met de hele groep van mensen die daar-
the Change: Women Making Music 2021’ blijkt dat
buiten valt?
directe vormen van discriminatie, onbewuste vooroordelen en algemene ondervertegenwoordiging
De Britse band Pink Suits uit Margate is zo een
voor vrouwen nog steeds schering en inslag zijn. Zo
van de punkbands die zich (sinds 2017) verzet
is 81% van de geïnterviewde vrouwelijke artiesten
tegen een binair idee van gender en met hun
ervan overtuigd dat het voor vrouwelijke artiesten
stemmen, muziek en lichamen een vorm van
moeilijker is om erkenning te krijgen dan voor hun
protest trachten te genereren. Zo weigeren ze
mannelijke collega’s. Bijna twee derden van de
te spelen wanneer de line-up voornamelijk wit
geïnterviewden benoemden seksuele intimidatie
is of door cis mannen wordt ingevuld. In hun
en de objectificatie van hun lichaam als de belang-
teksten uiten ze hun woede over zowat alles: de
rijkste uitdaging in hun veld.
hedendaagse politiek, armoede, erosie van de vrijheid en ook hun eigen mentale gezondheid
En ook in de Belgische muziekindustrie is er nog
(en het verval ervan).
veel ruimte voor verbetering. De organisatie SheSaidSo publiceerde in 2019 een onderzoek naar
Er wordt gezegd dat punk dood is, dat klopt
de genderbalans van de line-up van 35 Belgische
niet. Een zomaar uit de lijst geplukte Pink Suits
festivals. Het gemiddelde aandeel vrouwelijke acts
laat zien dat punk meer dan ooit springlevend is.
steeg er amper, van 9,9% in 2018 naar 13,4% in
Maar dat kan alleen zo blijven als ook de accept-
2019. Het aandeel gemengde acts, met minstens
atie van seksisme verdwijnt. Er is nog steeds een
één vrouwelijk lid, steeg van 17% in 2018 naar
zwaar vooroordeel jegens vrouwen in de scene,
23,5% in 2019. Van de Vlaamse professionele mu-
een flagrante tegenspraak met de ethiek die ze
zikanten is 78% man en ook achter de schermen
lijkt voorop te stellen. En net daarom is het
bestaan de muzieksector voor 67% uit mannen
openslaan, lezen en verspreiden van dit zine van
(Recto:Verso). In datzelfde artikel van Recto:Verso
belang. Het is niet zomaar een folder met ideeën,
worden die cijfers gelinkt aan ons-kent-ons-
zelfs niet zomaar een platform voor communi-
“mannencultuur”.
catie. Het is een eerste stap naar een beweging, een inclusiever wereldbeeld. ‘Punk’ en
“Leidinggevende mannen kiezen vooral mede-
het punkzine worden er binnenkort vijftig. Wie
werkers die op hen lijken, ‘van je af kunnen bijten’
weet kunnen we het dan met iedereen vieren.
wordt hoog gewaardeerd, contacten ontstaan aan de toog, onregelmatige uren zijn de evidentie zelve
23
24
Helena - Safe Space
Florentien - Moon Rhythm
25
Kristiaan - Restore
26
Calya J. - It’s the gentle persuasion, mother nature’s creation
M.U.A.: Pauline Kiambi Styling: Séraphine Designed Beeld: Karen Eloot
27
28
29
IK VOEL HET I
n
t
r
o
Waar sta jij voor open? Laten we eens openlijk praten over bepaalde gedachten en zorgen. Jij hebt het recht om het oneens te zijn en om onbespreekbare zaken open te trekken. Er is geen juist of fout, enkel een gesprek dat we moeten voeren. I
k
v
o
e
l
f
i
l
m
s
Ik probeer nooit kritisch te zijn wanneer ik een film voor het eerst bekijk, de ervaring van de film moet puur blijven zodat er ruimte is voor gevoelens en gedachten. We mogen de techniek niet steeds op de eerste rij zetten. Anders wordt het genot verbrijzeld door ons oog dat steeds op zoek is naar fouten en mogelijkheden om kritiek te geven.
30
JIJ OOK? Toch struikel ik soms over een grote, zware blok. Een vierkante steen van frustraties en verdriet, met vragen vol haat. Hij staat daar dan in de weg en hij is zo groot dat ik het gevoel heb dat ik er niet omheen kan. Dus begin ik te kappen om een raampje te maken waar ik misschien toch nog door zou kunnen kijken. Het lukt wel maar soms is de steen te hard en zwaar. Dan wordt het zo moeilijk om te genieten van een film. Er staat daar een stom ding voor je zicht en hoe hard je ook probeert, dat is het enige wat je ziet.
J
i
j
o
o
k
?
31
Dat had ik laatst met de film ‘Fallen Angels’ van Wong Kar-wei. De sfeer, de muziek en het camerawerk waren ontroerend goed maar toen werd elke vrouw afgebeeld als een gestoord en geobsedeerd wezen en POENG! Daar stond die steen dan weer. Ik had mijn beste materiaal mee om te kappen. Hij heeft hier vast een reden voor. Ondanks mijn snel gezochte verklaringen heeft het even geduurd voor ik verder kon kijken. Er bleven nog wat kleinere stenen en gruis liggen, maar ik kon tenminste iets zien. Ik geef mezelf de tijd en ik laat de woede toe, ik zeg geen nee maar ik verplicht mezelf ook niet. Ik probeer het te verstaan en soms wil ik dat niet, dan laat ik die grote blok staan en ga ik ergens anders heen. Ik leer te kijken, zelfs al doet het pijn, dan zie ik verder in hoe het allemaal eigenlijk zou moeten zijn en nog steeds niet is. Een ander perspectief, een nieuwe gedachtegang. Ik sta er niet achter maar zo besef ik echt mijn belang. Mijn waarden en wat ik wil veranderen. Het is een zoektocht en soms heb ik het mis. Het is lastig maar dat betekent niet dat het de moeite niet waard is. P
32
O
E
N
G
!
E
E
N
B
L
O
K
MOVIE RECOMMENDATIONS FALLEN ANGELS - WONG KAR-WAI 20TH CENTURY WOMAN - MIKE MILLS RUBY SPARKS - VALERIE FARIS - JONATHAN DAYTON PROMISING YOUNG WOMAN - EMERALD FENNEL THE FAREWELL - LULU WANG NEVER RARELY SOMETIMES ALWAYS - ELIZA HITTMAN CAPERNAUM - NADINE LABAKI NOMADLAND - CHLOE ZHAO
33
34
Ik wandel langs het water. Terwijl de zon ondergaat, krijg ik te horen dat ik me vergis. Ik heb er te weinig bij stilgestaan dat ook de man onnoemelijk lijdt onder het patriarchaat. Mijn gesprekspartner lijkt vergeten te zijn dat hij ook gebaat is met datzelfde patriarchaat.
We bereiken geen consensus vandaag. Maar hij adviseert me om nog eens de definitie van patriarchaat op te zoeken, misschien zal ik hem dan beter begrijpen.
36
Ik lig in bed. Het is koud en mijn keel doet pijn. Hij ligt met zijn rug naar me toe te snurken. Eerder hadden we een discussie over de rol van de man in het feminisme. Hij vindt me een gatekeeper en misschien heeft hij gelijk. Eigenlijk moet ik dankbaar zijn dat een man die groot en sterk genoeg is om me pijn te doen, het voor mij wil opnemen en het voortouw wil nemen in de discussie rond gendergelijkheid.
37
Ik word onderbroken. Ik had ook graag nog iets gezegd, maar de jongens zijn het onderling al aan het bespreken. Mijn aanpak is te agressief en niet opbouwend genoeg. Bovendien heb ik de sfeer al verpest. Het was een gezellig feest, het eerste na de lockdown, maar ik heb schaamteloos verkondigd dat je een vrouw die je niet leuk vindt ook kunt beschrijven met een ander woord dan “hoer”.
Blijkbaar mag ik dat niet zeggen, iedereen heeft namelijk het recht op zijn vrije meningsuiting.
38
Ik schrijf deze tekst en denk aan wat me dwarszit. Aan de vulgaire opmerkingen die me toegesist worden door geile cafégangers die zich niet meer kunnen inhouden als ze een blote kuit zien. Aan de chronische rugpijn die ik niet laat behandelen uit angst dat ik de osteopaat zijn handen terug zal voelen op plekken waar ze niet thuis horen. Aan de lijdensweg van vrouwen en meisjes die ik ken. Aan de lijdensweg van vrouwen en meisjes die ik niet ken. En aan de man die zich comfortabel genoeg voelt om een plek op te eisen die gereserveerd was voor een ander. Ik denk aan hoe de man regeert over onze omgeving, onze toekomst en ons lichaam. Maar enkel daarmee is hij niet verzadigd. Ook de ruimte die we hebben om ons uit te spreken tegen zijn hegemonie, zal hem weldra toebehoren.
39
Pardon! is Inhoud: Elsbet De Pauw, Erinn De Waele, Finn Goethals, Hannah Sherdrack, Ine Geldermans, Karen Eloot, Luiza De Coninck, Sam Verhé, Silke Eloot Eindredactie: Silke Eloot, Sam Verhé Grafisch ontwerp: Saška Pallayová, Erinn De Waele Communicatie: Sam Verhé, Silke Eloot, Elsbet De Pauw, Hannah Sherdrack, Ine Geldermans Financiën: Erinn De Waele, Karen Eloot, Silke Eloot, Marie Sioen Druk: Saška Pallayová, Erinn De Waele, Finn Goethals Evenement: Marie Sioen, Luiza De Coninck, Sam Verhé, Silke Eloot, Ine Geldermans, Erinn De Waele
Met dank aan Alles Kan voor de financiering en het advies omtrent financiering Girls Go Boom voor het advies en ondersteuning bij de organisatie van ons launch event Victoria Deluxe voor het advies omtrent verspreiding van de zine en bereik van de doelgroepen
Contact Wil je nog iets kwijt? We horen het graag! pardon.zine@gmail.com www.instagram.com/pardon.zine www.facebook.com/pardonzine