www.mychoice.pn
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
SUPPLIMENT
f’din l-Elezzjoni
20 13
Spazji pubbliċi aqwa għaż-żgħażagħ Kwalità ta’ ħajja aħjar mhux biss billi jkollok serħan il-moħħ għax għandek job tajjeb, opportunitajiet ta’ tagħlim u taħriġ u servizzi tas-saħħa tal-aqwa kwalità, imma anki billi jkollok stil ta’ ħajja aħjar, faċilitajiet ta’ sport u rikreazzjoni u spazji pubbliċi tajbin
U kien għalhekk li f’dawn l-aħħar ħames snin il-Gvern imbarka fuq lista twila ta’ proġetti li l-iskop tagħhom kien sempliċi għall-aħħar – il-ħolqien ta’ aktar proġetti ta’ spazji miftuħa fejn iżżgħażagħ imorru jirrilassaw u jiddevertu. Kien għalhekk li l-Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista sebbaħ pajjiżna biex iż-żgħażagħ u l-familji tagħhom jgħixu aħjar f’ambjent b’saħħtu għal
ii
saħħitna. F’dawn il-ħames snin ilGvern żied l-ispazji miftuħa għat-tfal, għaż-żgħażagħ u għall-familji. Fil-jiem li għaddew kien inawgurat il-Family Park mill-isbaħ f’Marsaskala. Morru u gawdu dan l-ispazju miftuħ ideali għal skop ta’ rikreazzjoni għallmembri kollha tal-familja. Dan il-Family Park mifrux fuq 85,000 metru kwadru u li kien żviluppat b’investiment
Fatti u Ċifri Aktar minn 100 proġett ta’ tisbiħ f’kull rokna ta’ Malta u Għawdex
ta’ €7,000,000 sa tmiem is-snin tmenin kien fi stat ħażin ħafna tant li ħalla effett negattiv fuq in-naħa ta’ isfel ta’ Malta għaliex din l-art insterqet u ntużat bħala miżbla mill-gvernijiet talpassat. Kien għalhekk li l-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista ħadem u stinka biex din l-art tintradd lura lill-poplu b’valur u bi skop għall-familji.
iii
Dan il-proġett hu ħolqa oħra fil-kullana ta’ proġetti ta’ spazji miftuħa għall-familja kollha – Pjazza San Ġorġ, il-Park Xrobb l-Għaġin, Pjazza Sant’Anna, is-Saluting Battery fil-Barrakka ta’ Fuq, Ġnien George Bonello du Puis, Ġnien Marija tal-Anġli f’Baħar iċ-Ċagħaq, l-Adventure Park f’Ta’ Qali, l-estensjoni talPark Nazzjonali fis-Salini, it-tisbiħ tal-Park Nazzjonali f’Ta’ Qali b’inklużjoni ta’ Dog
titkellem int Spazji rikreattivi għall-familja kollha u anki faċilitajiet għaż-żgħażagħ
vi
Park, il-masġar taż-żebbuġ f’Raħal Ġdid, il-Pjazza talUrsolini fi Gwardamanġa, l-il-masġar Cliff Micallef f’Pembroke, it-tisbiħ f’ San Maison fi Gwardamanġa, il-Water Park f’Buġibba, irrinnovazzjoni ta’ Ġnien Villa Rundle f’Għawdex, il-Ġnien it-Tliet Għoljiet f’Marsalforn, u tant u tant proġetti oħra li saru għat-tgawdija ta’ uliedna, taż-żgħażagħ u talfamilji tagħna.
muscat jagħżel ħażin Muscat jagħmel Ministru tal-Finanzi ammiratur tal-ekonomija Mintoffjana
ii –
www.mychoice.pn
f’din l-Elezzjoni
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
20 13
Fatti u Ċifri Aktar minn
100
proġett ta’ tisbiħ f’kull rokna ta’ Malta u Għawdex
€7 miljun investiti fil-bini tal-Family Park f’Marsaskala li kien inawgurat nhar il-Ħadd li għadda
€7 €15.6 miljun miljun f’investiment fil-proġett tar-riabilitazzjoni tas-Salini
f’investiment fil-proġett ta’ Akkwarju Nazzjonali li se jkun inawgurat fis-sajf li ġej
MILL- PROGRAMM
Qabża oħra ta’ kwalità XOGĦOL
proġett u aktar ta’ restawr fil-Belt Valletta biex tingħata lura d-dehra maestuża li tixirqilha
Dawn il-proġetti ta’ tisbiħ huma ħolqa fis-sensiela ta’ proġetti li mbarka fuqhom il-Gvern biex ħoloq l-opportunitajiet tax-xogħol
SAĦĦA
EDUKAZZJONI
Titwettaq il-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent Jitwettqu l-miżuri favur l-ambjent fil-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent li ġiet adottata fl-2012 wara konsultazzjoni pubblika wiesgħa 52. Noħolqu parks naturali ta’ rikreazzjoni għall-familji i.
30
ELETTORALI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA 2013
Noħolqu parks naturali ta’ rikreazzjoni għall-familji u trejqiet għall-mixjiet filkampanja. Fl-istess ħin se niċċaraw il-liġijiet fuq id-drittijiet ta’ passaġġ f’zoni rurali;
ii. Infasslu politika integrata, li tistabbilixxi linji-gwida għall-immaniġjar tal-widien;
53. Titwaqqaf Aġenzija Natura Titwaqqaf aġenzija ġdida, Aġenzija Natura, li tkun responsabbli mill-ħarsien tal-bijodiversità u mit-tmexxija u l-konservazzjoni ta’ siti protetti, parks u riżervi naturali. Filwaqt li tħarishom għall-valur ambjentali tagħhom issaħħaħ ukoll il-valur soċjo-ekonomiku tagħhom biex ikunu jistgħu jitgawdew millpubbliku tal-lum u ta’ għada. Fil-ħidma tagħha taħdem id f’id mal-għaqdiet ambjentali.
54. Pjan Nazzjonali dwar l-Immaniġjar tal-Ilma Jitwettaq il-Pjan Nazzjonali dwar l-Immaniġjar tal-Ilma li jintegra flimkien il-pjani diġà mfassla dwar l-ilma, l-iStorm Water Master Plan, is-
Sewerage Master Plan u l-Water Catchment Management Plan. Fost affarijiet oħra se nagħmlu dan: i. L-ilma jitħares bħala riżorsa pubblika billiġi filwaqt li jitnedew aktar inċentivi għallkonservazzjoni tal-ilma fid-djar, inkluż permezz tal-bjar, u fil-qasam agrikolu. ii. Pajjiżna llum huwa l-ewwel pajjiż li jittratta d-drenaġġ kollu. Isir investiment biex l-ilma ttrattat mill-impjanti tad-drenaġġ jintuża għall-agrikultura. iii. Jitlesta l-proġett nazzjonali kofinanzjat mill-UE li se jsolvi l-problema tal-għargħar f’lokalitajiet bejn Birkirkara u l-Imsida, Ħal Qormi u l-Marsa u Ħaż-Żabbar sa Marsaskala. Dan il-proġett se jżid il-ħażna potenzjali tal-ilma ta’ pajjiżna b’erba’ darbiet aktar minn dak li għandna llum.
55. Kontroll aħjar tat-trabijiet fl-arja Tiddaħħal għal kollox is-sistema ta’ environmental permits li permezz tagħha kull settur industrijali, inklużi l-barrieri, ikunu marbuta bi standards ambjentali, inkluż fuq it-tniġġis ta’ trabijiet fl-arja sabiex tittaffa darba għal dejjem il-problema tat-trabijiet millbarrieri u impjanti ta’ kostruzzjoni.
20 13
www.mychoice.pn
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
Titkellem
f’din l-Elezzjoni – iii
Spazji rikreattivi għall-familja kollha - għat-tfal u anki faċilitajiet għaż-żgħażagħ. Tajjeb li kulħadd japprezza l-impenn tal-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista li jinvesti f’dawn l-ispazji ta’ rikreazzjoni għall-familja kollha. Huma wkoll investiment ieħor fil-familja u fiż-żgħażagħ tagħna, li huma l-futur ta’ pajjiżna
Noel borg
patrick balzan
il-qawra
is-siĠĠiewi
Pawlu formosa il-qawra
Aktar spazji pubbliċi għall-familja kollha
Spazji miftuħa għal rikreazzjoni b’differenza
Marsaskala – spazju pubbliku mfaħħar minn kulħadd
Il-poplu Malti minn dejjem kien ifittex fejn iqatta’ l-ġurnata tal-Ħadd mal-familja, min kien jagħżel li jmur xi passiġġata fejn il-baħar, minn fil-kampanja u minn għal xi attività li tiġi organizzata minn xi kunsill lokali. Iżda dejjem fittxew spazji mituħa fejn uliedhom jistgħu jieħdu gost mingħajr ilproblema tat-traffiku jew sigurtà, u dan, il-Gvern Nazzjonalista għarfu billi ħoloq diversi spazji pubbliċi fil-bliet u l-irħula tagħna fejn setgħu jsiru dan u fl-istess ħin tingħata ħajja ta’ kwalità aħjar lil dik il-lokalità.
L-ispazju miftuħa huma l-pulmun tas-soċjetà. Spiċċa ż-żmien li kull rokna ta’ xi belt jew raħal tinbidel f’binja jew blokka flats. Qegħdin immorru għallkunċett ġdid: dak ta’ spazju pubbliku jew aħjar spazju ta’ rikreazzjoni fejn dak li jkun jista’ jmur fih u jserraħ ftit il-menti tiegħu. Dawn intlaqgħu tajjeb ħafna mal-pubbliku Malti inġenerali u anke mal-kunsilli lokali għaliex fejn hu possibbli qiegħed issir wieħed biex ir-residenti tallokal flimkien mal-familjari tagħhom imorru hemm jitkellmu u jilagħbu mingħajr ebda problema ta’ periklu ta’ traffiku eċċ.
Għadna kemm esperjenzajna ftuħ ta’ spazju pubbliku ieħor ma’ dawk li diġà għandha. Spazju pubbliku li kien imfaħħar minn mijiet ta’ Maltin, dak ta’ Marsaskala. Dawn huma neċessarji biex l-individwu jsib is-serħan tal-moħħ minn xi ġurnata mimlija xogħol u juża dawn is-siti minflok joqgħod fid-dar fuq il-kompjuter ma jagħmel xejn. Dawn l-ispazji miftuħa jgħinu biex dak li jkun jista’ jimxi mixja bil-kwiet u jagħmel eżerċizzju fiżiku li saħansitra f’ċerti zoni anke open gym ġie istallat fejn dak li jkun jista’ jagħmel użu minnhom waqt irrikreazzjoni ma’ wliedu.
peter paul portelli birkirkara
Investiment fl-ekonomija u fl-individwu L-ispazji miftuħa ġew f’waqthom mhux biss għax il-poplu xtaqhom, iżda kienu mezz importanti biex imexxu l-ekonomija Maltija waqt il-kriżi li barra minn Malta esperjenzaw matul dawn l-aħħar snin. Bil-bini ta’ dawn l-ispazji l-Gvern, barra li kien qiegħed jagħmel investiment għal kull persuna f’Malta u Għawdex, kien qiegħed jinjetta miljuni fl-ekonomija li minnha kielu mhux biss il-kumpaniji iżda l-ħaddiema u magħhom il-familjari tagħhom. Dan għen lil Malta tkompli miexja ’l quddiem u l-familji jibqgħu jonfqu biex iddur ir-rota ekonomika. Il-Gvern ħaqqu kull tifħir għall-impen tiegħu biex iżid l-ispazji ta’ rikreazzjoni għall-familja kollha, fosthom ukoll għaż-żgħażagħ li jkunu jistgħu jużaw dawn il-faċilitajiet b’mod responsabbli.
paul gauci l-imqabba
Investiment fir-residenti u fil-Kunsilli Lokali Kull fejn inbena spazju miftuħ, spazju pubbliku u r-residenti u l-kunsilli użawh tajjeb, saru numru ta’ attivitajiet oriġinali. Fosthom insibu li Pjazza San Ġorġ kemmil darba kienet fiċ-ċentru tal-attenzjoni ta’ xi attività partikulari kemm mill-Kunsill, mill-Gvern u saħansitra minn għaqdiet u individwi privati bħal xi exhibition u ħafna oħrajn. L-istess dawk li jinsabu fl-irħula u l-ibliet tagħna intużaw biex jagħtu spazju liż-żgħażagħ u artisti biex itellgħu xi attività fejn ippromovew it-talenti tagħhom.
iv –
www.mychoice.pn
f’din l-Elezzjoni
Matul dawn il-ħames snin il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista investa f’diversi faċilitajiet ġodda sportivi fejn iż-żgħażagħ ikunu jistgħu jipprattikaw l-isport favorit tagħhom. Barra minn hekk il-Gvern daħħal fis-seħħ ukoll miżuri ta’ għajnuna diretta lil dawk iż-żgħażagħ li jkunu jixtiequ jtejbu l-livell sportiv tagħhom biex eventwalment jikkompetu f’livell internazzjonali
Investiment fiż-żgħazagħ b’kull mod għax huma wkoll parti mill-futur fis-sod
Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista matul dawn il-ħames snin ħoloq diversi spazji ta’ rikreazzjoni għall-familja kollha, fosthom ukoll għaż-żgħażagħ fejn fil-ħin liberu tagħhom jistgħu jmorru u filwaqt li jistrieħu, jieħdu ħin ta’ rikreazzjoni. Dawn il-proġetti mistennija jissoktaw anki fil-ħames snin li ġejjin. Investiment ieħor dirett fil-familji u fiż-żgħażagħ Maltin u Għawdxin li flimkien jistgħu jgawdu ambjent aktar sabiħ u sigur
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
20 13
20 13
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
www.mychoice.pn
f’din l-Elezzjoni – v
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi dejjem viċin iż-żgħażagħ u tul din il-leġiżlatura kemm-il darba daħħal miżuri direttament maħsuba biex iż-żgħażagħ Maltin u Għawdxin ikollhom stil ta’ ħajja aħjar. Kattar l-opportunitajiet tax-xogħol b’20,000 job ġdid, żied l-opportunitajiet fil-qasam tal-edukazzjoni, tat-tagħlim u tat-taħriġ, u kattar ukoll is-servizzi fil-qasam tas-saħħa biex iż-żgħażagħ jitilgħu f’ambjent b’saħħtu u san
Fil-Programm Elettorali tiegħu għall-Elezzjoni Ġenerali tad-9 ta’ Marzu, il-Partit Nazzjonalista jressaq diversi proposti konkreti maħsuba biex iż-żgħażagħ ikunu jistgħu jissuktaw jimxu ‘l quddiem u jżidu d-dħul tagħhom. Il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista fil-ħames snin li għaddew naqqas għadd ġmielu ta’ taxxi, u hekk se jkompli jagħmel fil-ħames snin li ġejjin bl-iskop preċiż li d-dħul taż-żgħażagħ ikompli jikber
vi –
www.mychoice.pn
f’din l-Elezzjoni
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
Muscat jagħżel ħażin... F’artiklu fil-25 ta’ Awwissu li għadda, Edward Scicluna faħħar il-policies ekonomiċi ta’ Mintoff f’artiklu taħt it-titlu ‘Recall Mintoffianomics’
Il-Profs Scicluna qal li n-nuqqas ta’ prodotti ta’ barra bħal toothpaste, televisions tal-kulur, u ċikkulata fl-ekonomija Mintoffjana mhuma xejn ħdejn dak li għaddejjin minnu pajjiżi li fallew... nesa jsemmi l-qgħad, il-korpi militari u l-għeluq fl-edukazzjoni fl-ekonomija Mintoffjana, jew li Malta bħalissa qiegħda fit-tieni post fiz-zona ewro għat-tkabbir ekonomiku
F’intervista mas-suppliment Business tat-Times tal-5 ta’ Frar 2009 taħt it-titlu ‘wage cuts could save jobs’, Edward Scicluna jgħid: “workers may agree to a wage cut or else suffer loss of jobs. The former (a wage cut) saves jobs”
...u tbati int
Edward Scicluna kien konsulent ekonomiku tal-Ministru tal-Industrija Karmenu Vella qabel l-1987 meta l-Gvern tal-Labour kien iffriża l-pagi għal ħames snin u kellu qgħad għoli ta’ aktar minn 10 fil-mija
IL-’MINTOFFIANOMICS’ TA’ EDWARD SCICLUNA (dehret għall-ewwel darba: il-mument 23.09.12)
20 13
20 13
f’din l-Elezzjoni – vii
www.mychoice.pn
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
LENTI FUQ...
Lawrence Gonzi qed jittrasforma lill-pajjiż f’nazzjon żagħżugħ bil-kisbiet li għamel f’dawn l-aħħar ħames snin u bil-proposti li qed jagħmel għall-ħames snin li ġejjin
Il-Partit Nazzjonalista l-uniku partit b’garanzija għall-edukazzjoni, l-istipendji u x-xogħol għaż-żgħażagħ Il-Partit Nazzjonalista qed jagħmel lil Malta żagħżugħa u hekk se jkompli jagħmel jekk il-Maltin jiddeċiedu li jkomplu fit-triq li fl-aħħar ftit snin tat wiċċ ġdid lil pajjiżna, wiċċ modern Ewropew. 1,000 ewro biex iż-żgħażagħ jiskopru pajjiż Ewropew Diġà f’editorjal bħal dan tkellimna dwar il-proposta mill-aktar interessanti talPartit Nazzjonalista li jagħti 1,000 ewro lil kull żagħżugħ u żagħżugħa ta’ 21 biex jiskopru pajjiż Ewropew u jsiru familjari mal-kultura u l-lingwa tiegħu. Din hi proposta tal-Partit Nazzjonalista li Joseph Muscat ammetta fid-dibattitu tatTimes li skartaha u li b’din id-deċiżjoni tiegħu xxaħħaħ maż-żgħażagħ. Hemm ukoll ħafna proposti oħrajn filprogramm elettorali tal-Partit Nazzjonalista li jinteressaw ħafna liż-żgħażagħ. Stipendji aqwa... Il-programm elettorali talPartit Nazzjonalista jgħid li
Gvern Nazzjonalista jżid l-istipendji skont iż-żieda għall-għoli tal-ħajja, iħallas il-bolla tal-istudenti ħalli jkunu jistgħu jgawdu dan il-ħlas tal-bolla ‘l quddiem tul ħajjithom, u jżid l-istipendji għall-istudenti b’diżabbiltà, dawk li ġejjin minn familji bi dħul baxx u dawk li jkunu qed jistudjaw f’oqsma speċjalizzati. … bil-garanzija tal-Partit Nazzjonalista biss Hu l-Partit Nazzjonalista biss li ħoloq mill-bidu tagħhom l-istipendji u wessa’ bil-qawwi l-ammont ta’ studenti li jirċevuhom. Fil-fatt, fl-aħħar ħames snin, l-istudenti li jgawdu l-istipendji żdiedu minn 15,000 għal 19,000. Dan filwaqt li l-Labour Party jekk ikun fil-gvern ikollu mill-anqas tliet Ministri kontra l-istipendji bil-provi u bil-fatti: Ministru talFinanzi Edward Scicluna li ilu għomru u żmienu jikteb kontra l-istipendji; Ministru Leo Brincat li kien ilMinistru tal-Finanzi li neħħa
l-istipendji fl-1997; u Ministru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo li neħħa l-istipendji fl-1997.
jew universitajiet barranin biex dawn jiżdiedu mal-2,000 li ta fl-aħħar ħames snin.
Stipendju ġdid għal sena xogħol fil-volontarjat Waqt li l-Labour Party jhedded l-istipendji, Gvern Nazzjonalista jkompli jwessagħhom u jagħti l-istipendju għal sena xogħol fil-volontarjat, fl-isport jew f’ħidma umanitarja kemm f’Malta kif ukoll barra, liżżgħażagħ sa 25 sena, jew sa tliet snin wara li jiggradwaw. B’din l-iskema, dawn iżżgħażagħ mhux biss ikomplu jieħdu l-istipendju imma wkoll il-Gvern iħallsilhom il-bolla ħalli dan il-ħlas isibuh ‘il quddiem f’ħajjithom.
Apprentistat u Youth.Inc Gvern Nazzjonalista jkompli jinvesti fil-Campus il-ġdid tal-MCAST u f’aktar fakultajiet fl-Università. U mal-edukazzjoni formali, Gvern Nazzjonalista jseddaq ukoll it-taħriġ li hu tant kruċjali għaż-żgħażagħ biex jiksbu l-postijiet tax-xogħol speċjalizzat li ġej lejn Malta bis-saħħa tal-investiment li l-Gvern Nazzjonalista kapaċi jiġbed lejn il-pajjiż. Għalhekk iniedi skema ġdida talapprentistat, u l-istipendji tal-apprentisti jżidhom b’14-il ewro fix-xahar kif qed jgħid fil-programm elettorali. Iseddaq ukoll il-Programm Youth.Inc għaż-żgħażagħ li bih jieħdu taħriġ speċjalizzat.
3,000 scholarship Ix-xeħta li l-Partit Nazzjonalista dejjem kellu favur l-edukazzjoni ma tiqafx mal-istipendji. Ilprogramm elettorali tal-Partit Nazzjonalista jgħid ukoll li Gvern Nazzjonalista jagħti aktar scholarships – 3,000 – għal studju ma’ istituzzjonijiet
Inċentivi lil setturi għal qalb iż-żgħażagħ Il-Partit Nazzjonalista qed jipproponi wkoll li jagħti inċentivi lis-setturi talkreattività, l-arti, il-mużika,
il-kultura, l-e-innovation, l-informatika, l-online gaming u setturi oħrajn għal qalb iż-żgħażagħ. F’dawn issetturi, Gvern Nazzjonalista dejjem investa bil-qawwi kemm fl-edukazzjoni u t-taħriġ għal dawn is-setturi kif ukoll f’inċentivi ħalli dawn l-oqsma jkomplu jikbru u jagħtu aktar opportunitajiet liż-żgħażagħ. Edukazzjoni u xogħol garantiti mal-Partit Nazzjonalista Hu b’dawn il-proposti kollha u ħafna oħrajn li ż-żgħażagħ Maltin għandhom ilgaranzija tal-opportunitajiet, l-edukazzjoni u t-taħriġ għaxxogħol ġdid li qed toħloq Malta; 20,000 impjieg ġdid fl-aħħar ħames snin u 25,000 oħra fil-ħamsa li ġejjin, u li ħafna minnhom imtlew u jimtlew miż-żgħażagħ. Din hi l-garanzija ċara u tonda tal-Partit Nazzjonalista bil-fatti u bir-riżultati: xogħol u edukazzjoni għaż-żgħażagħ biex igawdu l-aqwa żmien u l-bqija ta’ ħajjithom.
viii –
f’din l-Elezzjoni
www.mychoice.pn
It-Tnejn, 4 ta’ Marzu
20 13
“L-impenn tal-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista hu li jkompli jagħti l-aqwa u l-isbaħ libsa lil pajjiżna. Il-Gvern hu kburi li Malta tagħna hi ġojjell fil-Mediterran u fid-dinja, u għalhekk ikompli jinvesti fit-tisbiħ ta’ pajjiżna u fil-ħolqien ta’ aktar spazji ta’ rikreazzjoni għat-tfal tagħna, għaż-żgħażagħ tagħna u għall-familji Maltin u Għawdxin. Hekk sar matul il-ħames snin li għaddew, fejn twettqet lista twila ta’ proġetti, u hekk se nkomplu nagħmlu matul dawn il-ħames snin li ġejjin. Għax saħħet il-familji Maltin u Għawdxin hi fiċ-ċentru tal-politika tal-Gvern... u l-proġetti ta’ tisbiħ u ta’ ħolqien ta’ spazji rikreattivi huma wkoll ta’ kontribut mill-aktar importanti għat-tisħiħ ta’ saħħitna.” - il-Prim Ministru Lawrence Gonzi