onderweg • ontdekken • reizen • genieten
Europa in de tropen
INTER AGEN DA
Lapland OP LATTEN
DECEMBER 2015
La Réunion
12 b lz. W
5,45 euro
Koud aanbevolen
Lake District
AFGIFTEKANTOOR GENT X
+ de Lot / slapen tussen de schapen / Nedersaksen / masterclass koffie
61
op de cover
76 42
Coverfoto Thomas De Boever
6
PASAR deceMbeR 2015
24 INHOUD 8
Qué Pasar? Elke maand de laatste Pasar-nieuwtjes, jullie vragen en de leukste nieuwigheden
14
Op de latten bij de Lappen Langlaufen in Fins Lapland
24
Het goede leven in de Lot Truffels, wijn en kunst in Zuidwest-Frankrijk
35
Leuk logeren Schapenboerderij in Bertrix
38
14
Inpakken & weglezen Boeken voor onder de boom
42
Een jaar vol ontdekkingen De eindejaarslijstjes van de redactie
47
Agenda Natuurlijk zijn er ook in de kou evenementen, Pasaractiviteiten, festivals en expo’s
61
La Réunion Europa in de tropen
72
Bezoek aan de branderij Masterclass koffie
76
Lake District Wonderlijke winter in Engeland
82
Negen stadjes in Nedersaksen Noord-Duitse charme in het spoor van de Welfen
87
Pasar-voordelen Leuke extra’s en twee dagen Luik met korting
95
Camping in de kijker
97
Colofon/abonneren
98
Jaaroverzicht 2015
100 Volgende maand in Pasar
EXTRA
47
december
3
fiets- & wandelfiches
Ontdek de ledenvoordelen van Pasar PASAR decembeR 2015
7
14
PASAR decembeR 2015
TeksT AARt de ZitteR – FoTo’s thomAS de boeveR
Op de
latten
bij de Lappen Geen betere manier om te onthaasten dan enkele dagen langlaufen in het Nationaal Park Urho Kekkonen in Fins Lapland. Voorzichtig langs bemoste berken glijden, rendieren groeten, naar de laagstaande zon kijken en de stramme spieren wegzweten in de sauna. Op de latten bij de Lappen: het is haalbaar voor iedereen. Zolang je het maar langzaam doet.
M
idden maart en dagtemperaturen net boven het vriespunt. Een zon die al rond zeven uur ’s ochtends van de partij is, nooit echt hoog boven de horizon uitkomt maar toch flink haar best blijft doen tot ongeveer zes uur ’s avonds. We denken niet meteen aan arctische toestanden, en toch zijn we aan het langlaufen in Saariselkä, een tweehonderd zielen tellend dorpje in Fins Lapland, een flink stuk boven de poolgrens en op een zucht van de Russische grens. We kiezen als beginneling voor een makkelijke tocht: zo’n 15 kilometer doorheen de wouden van het Nationaal Park Urho Kekkonen, met zijn 2.550 vierkante kilometer het op één na grootste natuurgebied in het op zich al flink met wouden en meren en ander natuurlijk fraais bedeelde Finland. Zacht glooiend, zo kan je de grotendeels beboste hoogvlakte het beste omschrijven. En dat maakt dit natuurpark meteen tot een waar walhalla voor adepten van de langlaufsport. Aan de ingangspoort van het natuurpark klikken we onze langlaufschoenen in de latten vast. Bij Lapland >>>
LEGENDE PASAR decembeR 2015
15
Truffels, wijn en kunst 24
PASAR decembeR 2015
Het goede leven in de
Lot
Zicht op Saint-Cirq-Lapopie.
Het Zuid-Franse departement Lot staat synoniem voor het goede leven. Bakermat van de malbecdruif en vindplaats voor de zwarte truffel, maar ook een streek waar kunstenaars rust en inspiratie hebben gezocht. Doorheen het golvende landschap is de rivier de Lot de rode draad op onze verkenningstocht. TeksT Erik BrustEn – FoTo’s MichaEl DEhaspE
PASAR decembeR 2015
25
Een jaar vol ontdekkingen Dat was 2015. En dat wordt 2016. Zéker met de eindejaarslijstjes van de Pasar-redactie bij de hand. Welke bestemmingen hebben hen het afgelopen jaar verrast? Wat alvast opvalt: niet alleen de zon, ook de ster van Japan is duidelijk aan het rijzen.
Was erg verrast door … ‘Dierenpark Pairi Daiza. Ongelofelijk hoe prachtig die Cambodjaanse en Chinese tempels nagemaakt zijn. Het voelt meer als vakantie dan als een daguitstap. Ook indrukwekkend: het nijlpaard dat je onder water kan observeren. Het logge dier zwemt heel elegant op twintig centimeter van je neus voorbij. Geweldig!’ Hoofdredacteur
Sara Bosmans
Andalusië, waar je ook in de zomer rust vindt
Wil graag terug naar … ‘Albugue, een middeleeuwse hofstede in een Zuid-Frans natuurpark. Toen Michel en Yvonne, een Nederlands koppel, dertig jaar geleden het gehucht kochten, was er geen stromend water of elektriciteit, enkel ratten, muizen en ingestorte daken. Met tonnen energie en doorzettingsvermogen hebben ze er een paradijs van gemaakt. Je kan een gîte of ingerichte tent huren of op de kampeerweide staan.’
Kan iedereen aanraden om … ‘Een citytrip Barcelona te combineren met een dag wandelen rond het klooster van Montserrat. Wij raakten niet uitgekeken op de bergformaties en panorama’s tijdens onze klim naar Sant Jeroni, de hoogste top.’
Zie je nooit meer terug … ‘Aan de Arc de Triomphe op 31 december iets voor middernacht. Het leek een geweldige plek om het nieuwe jaar in te zetten, maar we zaten geklemd in de mensenmassa en hebben niets van de lichtshow gezien. En het strand van Barcelona. Probeer maar eens een boek te lezen als je letterlijk om de vijf minuten “no, gracias” moet antwoorden omdat iemand je een massage, drank of pareo wil aansmeren.’ fotograaf
thomas de Boever
Albugue, Zuid-Frans paradijsje
Was erg verrast door … ‘Andalusië en zijn toeristische toppers. Ook in augustus is het mogelijk om rustige plekjes te vinden aan de Spaanse kust. Als je maar goed genoeg zoekt. Het Alhambra is na vijf uur ‘s avonds ook in volle zomer een aanrader. De meeste bussen zijn weg en het koelt af. Dat maakt het meer dan aangenaam.’
42
SARA BOSMANS
➜
Kijk voor de reportage over Zweden in de gratis kampeerbijlage bij dit nummer.
THOMAS DE BOEVER
fotografe
Siska Vandecasteele Was erg verrast door … ‘Mirmande, een middeleeuws dorpje in Frankrijk, waar we toevallig terechtkwamen tijdens onze reis van Arles naar Parijs. We wilden niet te veel op voorhand plannen en vonden in een gids een gîte bij een kunstenaar en zijn vrouw. Het bleek een prachtwoning met een beeldentuin. We aten ‘s avonds in het dorpje de zachte Franse keuken met een cliché van een zonsondergang.’
Kan iedereen aanraden om … ‘De collectie van Hugo Voeten (oprichter van supermarktketen Cash & Fresh in de Kempen) te bezichtigen in Herentals. We waren enorm onder de indruk van de architectuur van het gebouw en de grootte van de collectie. Rodin, Frans Masereel, Rik Wouters… Negen verdiepingen vol nationale en internationale kunst. Dat de man rekken kan vullen wisten we, maar een gebouw vol kunst verzamelen, daar verraste hij ons toch mee.’
Wil graag terug naar … ‘Japan. Ongewoon hoe rustig een metropool als Tokio kan aanvoelen. Je zintuigen - door duizenden prikkels gevoed op de drukkere plaatsen als Shibuya - komen helemaal tot rust in de zentuinen. Hoe vaak ik mezelf eraan heb moeten herinneren dat dit de grootste stad van de wereld is! En dan hebben we het nog niet over de verwarmde wc-brillen natuurlijk.’
Wil graag terug naar … SiSkA VANDEcASTEElE
‘Rome, een stad die nooit verveelt. Elke hoek, elke steen ademt er geschiedenis. Elk bezoek aan de stad geeft je een nieuwe stoot adrenaline. Daarvoor zijn de Italianen, hun temperament, hun keuken en de kracht die uit de stad komt verantwoordelijk. Dichter bij huis geeft het gebied Site des deux Caps me direct een vakantiegevoel. Uitwaaien en daarna fruits de mer op amper twee uur rijden van huis: het leven kan mooi zijn.’
Kan iedereen aanraden om … ‘Naar Zweden te gaan. Het land is onmetelijk mooi, de natuur ongerept, de mensen vriendelijk. Het heeft de naam extreem duur te zijn, maar als je bij het winkelen wat oplet en niet aan de drank gaat, valt dat zeer goed mee. Ook is er het allemansrecht, het recht om voor één nacht je tent op te slaan op particuliere grond. Dankzij het allemansrecht mag je ook overal vrij wandelen, fietsen, zwemmen, bessen plukken... Zolang je geen schade aanricht en respect hebt voor de eigenaar, is er veel mogelijk.’
Dichtbij en verrassend: het Art Center Hugo Voeten in Herentals
PASAR decembeR 2015
43
OOOORR -V RV D EN SA
PA L ED
WEEKEND WEG MET KORTING
L EEEL DE
48 uur in… Luik Het pittoreske Luik is zonder twijfel de grootste toeristische stad van Wallonië. De Maas doorkruist de Vurige Stede van zuid naar noord, de omgeving legt Luik in een gordel van steile, beboste heuvels. Reken daar de charme van joviale, feestgrage inwoners bij, een dot folklore en een bloeiend artistiek leven en je bent vertrokken voor een fijne tweedaagse.
DONDERDAG 10.00 uur – Station Guillemins Wat dacht je ervan om met de trein naar Luik te reizen? Guillemins - het belangrijkste station van Luik - is niet alleen een stopplaats voor hogesnelheidstreinen, het ligt ook als een landmark hoog boven de sporen. Na zes jaar kent iedereen het elegante, hypermoderne gebouw naar een ontwerp van de hedendaagse architect Santiago Calatrava. Steek je bagage in een locker en neem je tijd om het van alle kanten te bewonderen.
10.30 uur – Flaneren en shoppen Langs de Sint-Pauluskathedraal kom je bij het oude stadsgedeelte, ideaal om een paar uur te flaneren en te shoppen
in de verkeersvrije straten. Boetieks, koffiehuizen en eetgelegenheden vind je in en om de Rue du Pot d’Or, bekende winkelketens vonden onderdak in de Galeries Saint Lambert aan het gelijknamige plein. Je staat er vast ook in bewondering voor het prinsbisschoppelijk paleis en de Cour d’Honneur, het binnenplein achter de gevel.
12.30 uur – Lunch in La Strada Luik bulkt van de Italiaanse restaurants, daar zal het steenkoolverleden van de streek wel voor veel tussen zitten. La Strada is er al sinds 1956 en is daarmee een van de oudste Italiaanse eethuizen van de stad. Ook al wordt er soms innovatief gekookt, de traditionele keuken van de laars vormt altijd de basis van de gerechten.
14.30 uur – Naar Tchantchès Langs de Passerelle Saucy – de voetgangersbrug over de Maas – kom je in de Vrije Republiek Outremeuse, de bruisende wijk waar alles draait rond de volksheld Tchantchès. Een legende vertelt hoe de vrijheidslievende drinkebroer Karel de Grote en zijn Paladijnse ridder Roeland bijstond op het slagveld. Zonder wapens, maar dodelijk met de blote vuist. De volkse Tchantchès heeft een standbeeld in Outremeuse, speelt de hoofdrol in het marionettentheater
!
16.00 uur – Beestjes kijken
18.00 uur – Check-in bij Hotel Neuvice Haal je bagage op in het station en installeer je in Hotel Neuvice. Tien kamers liggen er rond de gerestaureerde binnenplaats, maar de plek om even de benen te strekken is de bibliotheek. Je kan er lezen en door magazines bladeren bij de haard. Besef dat hier ooit een meester-drukker met een hart voor de Verlichting actief was. Onder het goedkeurend oog van de prins-bisschop drukte hij hier boeken die van de Franse censuur niet mochten verschijnen.
20.00 uur – Diner bij Telle mère… telle fille Een culinair adresje om te ontdekken. Gegrilde gerechten, zowel met vlees als met vis, zijn er een specialiteit. De kaart volgt de seizoenen, de chef werkt met dagverse producten. Hij heeft maar één advies: laat hem de tijd om een fijne maaltijd te bereiden en neem zelf de tijd om er uitvoerig van te genieten.
VRIJDAG
2015
1. Driegangenmenu voor maar € 30 p.p. Bij restaurant Telle mère… telle fille krijg je een voorgerecht, hoofdgerecht en dessert voor maar € 30 p.p. Contacteer het restaurant op 04 237 03 70, vermeld duidelijk dat je komt voor het Pasar-menu en geef je lidnummer. Rue des Clarisses 46. www.tellemeretellefille.be Reservatie verplicht. Aanbieding uitgezonderd feestdagen geldig van 01.12.2015 tot 29.02.2016 op basis van beschikbaarheid en voor max. 4 personen. Dranken niet inbegrepen. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.
!
2. Overnachting, ontbijt en bubbels voor € 162 Reserveer het Pasar-arrangement in Hotel Neuvice in het historische hart van Luik. Als Pasar-lid krijg je het volgende arrangement voor € 162 per kamer en per nacht: overnachting • ontbijtbuffet • fles champagne op de kamer. Reserveer rechtstreeks via 04 375 97 40 of info@hotelneuvice.be en vermeld duidelijk Pasar en je lidnummer. En Neuvice 45. www.hotelneuvice.be Prijs exclusief toeristentaks. Geldig van 01.12.2015 tot 29.02.2016, op basis van beschikbaarheid. Niet geldig in de weekends van december en met Valentijn.
!
3. Een échte Luikse wafel voor € 1 Bij Saperlipopette kan je je te buiten gaan aan verse wafels, crêpes, madeleines, soesjes en heel veel ander lekkers. Als Pasar-lid krijg je op vertoon van je PasarPas een échte Luikse wafel voor maar € 1 in plaats van € 1,80. Rue des Mineurs 7 & 20. Aanbieding geldig van 01.12.2015 tot 29.02.2016. Niet cumuleerbaar met andere aanbiedingen en promoties.
Hotel Neuvice
10.30 uur – Trappen lopen Je ontbijt verteren kan met een mooie wandeling door het Luikse groen. Daar gaat een stevige klim aan vooraf. Steek de Féronstrée over, de Rue des Mineurs in en rechts door de Rue Hors Château naar de trappen van de Montagne de Bueren. 374 treden hoger kom je bij het Citadelpark. Achtenzestig hectare groen, terrassen en zestig monumenten kan je ontdekken langs vijf bewegwijzerde wandelpaden. Wedden dat je er ook geniet van het geweldige panorama over de stad? Een gidsje met kaart Les coteaux de la citadelle haalde je eerst bij de toeristische dienst.
14.00 uur – Gezelschap van grote namen Het BAL, voluit Musée des Beaux-Arts de Liège, bezoek je voor zijn indrukwekkende collectie beeldende kunst, van de renaissance tot vandaag. Oude kunst, Waalse kunst, moderne en hedendaagse kunst gaan er op harmonieuze wijze in dialoog met elkaar. Grote namen genoeg trouwens, van Ingres tot Monet, van Ensor tot Gauguin, van Hollandse tot Luikse meesters.
16.00 uur – Bye-bye Luik Stilaan tijd om op de klok te kijken en de trein naar huis te overwegen? Wandel langs de kade van La Batte en de Quai de la Goffe naar de Rue de la Cathédrale. Kijk even binnen in de kerk van Saint-Denis, en hou zeker wat tijd over voor de Sint-Pauluskathedraal en haar schatkamer voor je weer afscheid neemt van de Vurige Stede.
D
EE
PA
Telle mère… telle fille
12.30 uur – Lunch bij Le Bistrot d’en face Met chef-kok Thierry Marée aan het fornuis zit je in Le Bistrot d’en face gebeiteld voor een kaart vol klassieke Franse gerechten. Een adres ook voor carnivoren en liefhebbers van een goed glas rode wijn. Thierry vult een vaste kaart aan met seizoensgebonden suggesties op zijn krijtbord.
-VOOR
Weinig bekend zijn het wetenschapsmuseum en de aquaria van de Luikse universiteit. Toch hebben ze daar een grote collectie opgezette dieren en 46 aquaria met liefst 2.500 vissen uit alle werelddelen. Er is zelfs een apart haaienbassin. Altijd een belevenis, zeker met kinderen.
Toon je PasarPas en geniet extra voordelig van Luik!
R SA
en op donderdagnamiddag kan je zijn museum in de Rue Surlet 5 bezoeken. Daar tonen ze een indrukwekkende collectie marionetten en krijg je een idee van Luiks meest levendige folklore.
Saperlipopette
3x doen! • Kerstmarkt: het Kerstdorp van Luik is het grootste en oudste van ons land. Voor de negenentwintigste keer koppelt het de Germaanse kerstmarktentraditie aan zijn Latijnse karakter met tal van smulchalets en de medewerking van de dorpsraad. Van 27.11 tot 30.12 op de Place Saint-Lambert en de Place du Marché. www.villagedenoel.be • Circusfestival: de vijfentwintigste editie van het European Circus Festival brengt een plejade aan internationale artiesten naar Luik. Acrobaten, trapezekunstenaars, clowns, exotische dieren, zelfs een brullende motorenact staan op het programma. Van 10.12.2015 tot 03.01.2016 in het Parc d’Avroy. www.europeancircus.com • City Pass Luik: met heel wat musea op wandelafstand van elkaar is de City Pass zeker een optie om de kosten te drukken. Voor € 16 krijg je 48 uur lang korting bij 14 belangrijke musea en andere toeristische attracties.
L
TeksT Sara BoSmanS - FoTo’s michael DehaSpe
LA Réunion Europa in de tropen
De grootste fout die je op dit exotische eiland in de Indische Oceaan kan maken, is denken dat dit een exotisch eiland is in de Indische Oceaan. La Réunion is al langer een deel van Frankrijk dan Savoie of Corsica. En de inwoners voelen zich echte Europeanen. Die andere Fransen, die tussen Parijs en de Pyreneeën wonen, dat zijn les métropolitains. Hier wonen Zoreils, Zarabs en Cafres: blanken, Indiërs en afstammelingen van Afrikaanse slaven. De verschillen maken geen verschil: La Réunion gaat er prat op een voorbeeld te zijn van harmonieus samenleven. Maar de naam van het eiland verwijst niet alleen naar de mensen. Vanop de top van de vulkaan sta je in een paar uur met de voeten in de lagune, onderweg afdalend door tropisch woud. La Réunion betekent ook: twee vulkanen die miljoenen jaren geleden hun vuurspuwende krachten bundelden en zo dit unieke stukje Frankrijk op de kaart zetten. Zeven zaken die je niet mag missen. PASAR decembeR 2015
61
FOTOGRAAF
PASAR #1 VERSCHIJNT OP 28 DECEMBER
VOLGENDE MAAND
Heidi achterna
Kinderen motiveren voor een bergwandeling? In het Zwitserse Flumserberg is dat een eitje! Niet alleen treden ze hier in Heidiland in de voetsporen van – jawel – dé Heidi uit de bergen, met hun sneeuwschoenen aan zitten ze goed voor een echte wintersafari. Spoorzoeken, ontdekken hoe dieren ’s winters overleven, door besneeuwde bossen wandelen: het is allemaal even spannend. Mag het nog spannender? In dit veelzijdige vakantieoord kan je ook skiën, rodelen, snowboarden of snowbiken. Stramme spieren – of luie knoken – verwen je in de thermen. Wil je net als Heidi opbloeien in de bergen? Dan fluks naar Flumserberg!
EN OOK NOG... ▶
Ganzen spotten in de Uitkerkse
polders
▶
Fietsen in Spanje aan de Costa Blanca
▶
Het jaar van Jeroen Bosch in Den
▶
Zuid-Afrika zoals je
en langs oude spoorwegen ▶
100
PASAR DECEMBER 2015
Slapen in een distilleerderij
het nog nooit zag ▶
De reistrends voor 2016
Bosch
Wil je meer lezen?
Word lid van Pasar en ontvang elke maand het Pasarmagazine • interessante reportages • tips voor uitstappen dichtbij • een waaier aan toeristische informatie
onderweg • ontdekken • reizen • genieten
PASAR ORGANISEERT
€ 2,45
KAMPEERWIJZER 2015
Je vak
OUDENAARDE + GENK blz. 75
OKTOBER 2015
VROUWEN KIEZEN
De beste gezinscaravans en motorhomes
Allemaal naar
Ja, Wadden!
Ameland
oldtimers
5,45 euro
+ gratis
weega
hunben cajij? mpin g
+ met de camper langs de Route Napoléonct/ie7x/ ka Zeeland mpe / cruisen door Catalonië 01 Kam
peergid
AFGIFTEKANTOOR GENT X
+
K AM P EER
BelgWelk en kampeertype en 01 KW-5175.indd 12
001 Ameland 0315.indd 12
anti
onde ebegint rweg
Onverwoestbare
Zwitserland / Europalia Turkije / Frans-Vlaanderen / Week van het Bos
s 201
5-5528
.indd
1
erka lender / pr
aktisc 6/11/14 16:13 he ap ps / ch ecklis t / tw eede hand sb
16/09/15 12:19
eurs 14/01/15
Schrijf je in op
www.pasar.be/lidworden
16:36
GIDS
2015