Η Πανελλήνια Αγωνιστική Σπουδαστική Παράταξη, πιστή στις ιδέες και τις αξίες που τη διέπουν από τα πρώτα χρόνια της συνδικαλιστικής της δράσης αποτελεί τη μόνη φωνή λογικής εντός των Ιδρυμάτων. Η κοινωνικοπολιτική σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση έχουν φέρει στο στόχαστρο και τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης ενός εκσυγχρονιστικού-κοινωνικού κράτους πρόνοιας. Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση εξακολουθεί να βάλλεται σε σημαντικό βαθμό. Τα τελευταία νομοσχέδια των κυβερνήσεων έχουν οδηγήσει το επίπεδο σπουδών σε υποβάθμιση και έχουν αφανίσει την ουσιαστική φωνή των φοιτητών στα όργανα διοίκησης του κάθε Ιδρύματος. Όλη η κατάσταση που επικρατεί, δημιουργεί κλίμα αποστροφής, αλλά και αναξιοπιστίας προς την ποιότητα του έργου τους. Επιβάλλεται να οργανωθούμε για την εξάλειψη των παθογενειών, με μοναδικό στόχο την ανάπτυξη των Πανεπιστημίων και Α.Τ.Ε.Ι. μέσα από τη διαδικασία προτάσεων και διεκδικήσεων. Προτάσεις και διεκδικήσεις, οι οποίες θα είναι ουσιαστικές, δημιουργικές, λειτουργικές, με κύριο γνώμονα το συμφέρον του φοιτητή, και θα επαναφέρουν το όραμα μας για το Δημόσιο & Δωρεάν χαρακτήρα της Παιδεία. Πάνω σε αυτή την κατεύθυνση, μείζονος σημασίας ρόλο οφείλουν να καθορίσουν η αξιοκρατία, η διαφάνεια και ο διάλογος. Ως ενεργό μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας που αφουγκράζεται καθημερινά τα προβλήματα των φοιτητών, έχουμε υποχρέωση να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση νέων χαρακτηριστικών της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τους προαναφερθέντες λόγους καταθέτουμε ολοκληρωμένες προτάσεις πάνω στα καίρια ζητήματα που μας απασχολούν. Η εξυγίανση των Ιδρυμάτων, αλλά και η ορθότερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία τους, μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου.
1
Η δομή του εκπαιδευτικού συστήματος τα τελευταία χρόνια πλήττεται από μια σειρά παθογενειών, οι οποίες προέκυψαν από την ελλειπή χρηματοδότηση και την κακοδιαχείριση εκ μέρους των αρχών. Το διαχρονικό αυτό πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με την θέσπιση ουσιαστικής αξιολόγησης. Σε αυτή επιβάλλεται να είναι διακριτός ο ρόλος όλων των μελών της ακαδημαικής κοινότητας και ιδιαίτερα των φοιτητών. Βασικό στοιχείο του θεσμού της αξιολόγησης αποτελεί το περιβάλλον διαφάνειας και αντικειμενικότητας που θα το διέπει. Για να είναι αποτελεσματικότερη η συγκεκριμένη διαδικασία, είναι ανάγκη να δομηθεί σε δύο άξονες:
Εσωτερική Αξιολόγηση Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού και έργου από τους φοιτητές, καθώς επίσης των δομών του εκάστοτε Ιδρύματος. Αξιολόγηση του εργασιακού περιβάλλοντος και της δυνατότητας παραγωγής έργου του Ιδρύματος από τους εκπαιδευτικούς και τους διοικητικούς. Εξωτερική Αξιολόγηση Η εν λόγω διαδικασία θα διενεργηθεί με τη συμβολή ακαδημαϊκά αναγνωρισμένων προσώπων για την αξιολόγηση τόσο το εκπαιδευτικό όσο και το διοικητικό έργο των Ιδρυμάτων. Στην πράξη η ορθολογική Αξιολόγηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης περιλαμβάνει: •
Αξιολόγηση της υλικοτεχνικής υποδομής
•
Αξιολόγηση των Προγραμμάτων Σπουδών
•
Αξιολόγηση του διδακτικού και ερευνητικού έργου των διδασκόντων
•
Αξιολόγηση της μεταδοτικότητας των εκπαιδευτικών από τους σπουδαστές
Έρευνα της διαχείρισης των πόρων που προέρχονται από το κράτος, καθώς και των λοιπών εσόδων (εκτός του κρατικού προϋπολογισμού) των Α.Ε.Ι.
2
Αδιαμφισβήτητα, το συνολικό αποτέλεσμα της αξιολόγησης είναι ανάγκη, για λόγους διαφάνειας, να δημοσιοποιείται ηλεκτρονικά και να είναι προσβάσιμο σε οποιονδήποτε εντός και εκτός του αξιολογούμενου Ιδρύματος. Τέλος, είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί ένα πλαίσιο κλιμακούμενων συμμορφωτικών κυρώσεων στην κατεύθυνση της αποδοτικότερης λειτουργίας του εκάστοτε Ιδρύματος.
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως πολλά είναι εκείνα τα τμήματα και οι σχολές ανά την επικράτεια όπου υπολειτουργούν και αδυνατούν να παρέχουν ένα ισχυρό πτυχίο με αξία στους αποφοίτους τους. Καθίσταται, λοιπόν, απαραίτητο να αναδιαρθρωθεί ο χάρτης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο σύνολό του, τόσο σε επίπεδο Πανεπιστημίων, όσο και σε επίπεδο Τ.Ε.Ι., με συγκεκριμένη μεθοδολογία και βηματισμό. Πιο αναλυτικά, ο θεσμός της αξιολόγησης θα υποδεικνύει τα τμήματα και τις σχολές που εμφανίζουν πληθώρα παθογενειών με βάσει καθαρά ακαδημαϊκά κριτήρια. Σε επόμενο στάδιο θα ακολουθεί η σταδιακή συγχώνευση με ένα έτερο τμήμα συναφούς αντικειμένου. Ωστόσο, θεωρούμε αδιαπραγμάτευτο τον ενιαίο χαρακτήρα του πτυχίου και επιπλέον την διατήρηση ή την ενίσχυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που θα παρέχει το νέο θεσπισμένο σχολή, είτε αφορά σχολές διττού χαρακτήρα, είτε όχι. Τέλος, σε κάθε περίπτωση να μην επιβαρύνεται οποιοσδήποτε φοιτητής κατά τη διαδικασία της συγχώνευσης, τόσο κατά τη μεταφορά, όσο και κατά την προσαρμογή του στο νέο περιβάλλον.
Είναι γεγονός πως το πολυπληθέστερο κομμάτι της ακαδημαϊκής κοινότητας, οι φοιτητές, έχουν την αντίληψη των προβλημάτων και των δυσλειτουργιών που συναντούν στην καθημερινότητά τους. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να συμμετέχουν στα όργανα διοίκησης των Ιδρυμάτων, ώστε να διασφαλίζεται, παράλληλα, η πολυφωνία και η διαφάνεια κατά τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
3
Στο ισχύον νομικό πλαίσιο, η λειτουργία και η δομή των Συμβουλίων Ιδρυμάτων είναι προβληματική λόγω της σύστασης, περιορίζοντας τη φοιτητική συμμετοχή. Κρίνεται, λοιπόν, επιτακτική η ανάγκη εκ νέου θεσμοθέτησης ενός οργάνου με διακριτή την διοικητική και οικονομική διαχείριση.
Στην υπάρχουσα μορφή του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας, στα πλαίσια μίας ανταποδοτικής φορολόγησης, είναι δεδομένος ο αυτοσκοπός της κάλυψης όλων των αναγκών των Ιδρυμάτων, οι οποίες θα ορίζονται βάσει του θεσμού της αξιολόγησης. Ωστόσο, αντιλαμβανόμενοι την συνολική οικονομική δυσχέρεια, θεωρούμε πως τα Ιδρύματα οφείλουν να βρουν εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης για καθαρά αναπτυξιακούς σκοπούς. Αφενός είναι αναγκαία η μεγιστοποίηση της ερευνητικής δραστηριότητας και των εσόδων της, και αφετέρου η αποδοτικότερη αξιοποίηση της περιουσίας των Ιδρυμάτων.
Η αποδοτικότερη λειτουργία των Φοιτητικών Συλλόγων καθώς επίσης και η αφύπνιση τους απαιτεί την επικαιροποίηση και εκ νέου σύσταση των καταστατικών που ορίζουν τις συλλογικές τους διαδικασίες. Ο εκσυγχρονισμός τόσο των Διοικητικών Συμβουλίων με προσωποπαγές χαρακτήρα, όσο και των Γενικών Συνελεύσεων θα δώσει ώθηση στη φοιτητική κοινότητα και τις διεκδικήσεις της. Πιο αναλυτικά, είναι αδήριτη η ανάγκη επαναπροσδιορισμού της διαδικασίας της συνέλευσης: • Με τον ορισμό προεδρείου ικανού να συντονίζει αποτελεσματικά τη διαδικασία • Με τον σαφή καθορισμό της θεματολογίας και των χρονικών ορίων τοποθετήσεων και ερωτήσεων • Με την ψήφιση κατ’ άρθρο, δηλαδή μέσω της διενέργειας ξεχωριστής ψηφοφορίας επί των ζητημάτων, βάσει των τοποθετήσεων που έχουν προηγηθεί, ώστε να μην υπάρχει σύγχυση κατά το τελικό στάδιο της διαδικασίας 4
Επιπρόσθετα, για την πλήρη ενημέρωση των φοιτητών, έπειτα από οποιαδήποτε απόφαση των οργάνων του Φοιτητικού τους Συλλόγου, συνίσταται η δημοσιοποίηση τους. Τέλος, πάγια θέση μας και διεκδίκηση, στη βάση της οργάνωσης του συνόλου των φοιτητών σε πανελλαδικό επίπεδο, αποτελεί η ανασύσταση και η ανασυγκρότηση της Ε.Φ.Ε.Ε. – Ε.Σ.Ε.Ε.
Σκοπός Ίδρυσης των Α.Τ.Ε.Ι ήταν η ανάπτυξη ενός τεχνολογικού τομέα που θα έπαιζε το ρόλο του εφοδιασμού των αποφοίτων του με τα απαραίτητα όπλα για να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες της αγοράς εργασίας. Ένας τέτοιος εκπαιδευτικός ορίζοντας είναι απόλυτα θεμιτός υπό κάποιες προϋποθέσεις. Αρχικά, θα υπάρχει και θα διασφαλίζεται διαχρονικά το επίπεδο και η ποιότητα σπουδών. Έπειτα, θα συμβαδίζει και θα αποτελεί το ορμητήριο της κοινωνίας στις τεχνολογικές εξελίξεις. Στη συνέχεια, θα είναι ισότιμα με τα Πανεπιστήμια τόσο σε παροχές, δομές, ακαδημαϊκά εφόδια και επιπλέον προγράμματα ώστε να πληρούν τα κριτήρια που θα δίνουν τα αναγκαίο για το μέγεθός του κύρους στην ελληνική κοινωνία στα πρότυπα των Ευρωπαϊκών Ιδρυμάτων. Συμπερασματικά, είναι μείζονος σημασίας να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ Πανεπιστημίων και Α.Τ.Ε.Ι. για να αποκτήσουν τα Α.Τ.Ε.Ι. την αίγλη και να αναγεννηθεί το όραμα για το οποίο δημιουργήθηκαν. Το τελευταίο βήμα για τη θεσμική ολοκλήρωση των Α.Τ.Ε.Ι. είναι η κατοχύρωση των διδακτορικών προγραμμάτων. Βάσει των μεταπτυχιακών που έχουν δοθεί σε πολλά Ιδρύματα μπορούν έτσι και πιλοτικά να δοθούν και τα Διδακτορικά.
5