สมาคมไม้ประดับแห่งประเทศไทย www.ThaiOrnamentalPlant.org
วารสาร
ไม้ประดับ ปีที่ 34 ฉบับที่ 3 กันยายน - ธันวาคม พ.ศ. 2552
Journal of the Society for Ornamental Plants of Thailand
“The Kyoto Botanical Garden” หน้า 8
“เฟินใบมะขาม” พันธุ์ใหม่ หน้า 9
“พริกอะไรเอ่ย..” เผ็ดที่สุดในโลก หน้า 14
“ชม า้ สวนดาดวฟ” ตกึ แถ หน้า 10
ราคา 30 บาท
ทักทาย:
Open garden… ตอนนค้ี งไม่มีอะไรฮติ เท่า ไข้หวัด 2009 ทีห่ ลายอ งค์กรตา่ งกเ็ ข้มงวดกบั วธิ ี การป้องกันต่างๆ นานาท่ีต้องปฏิบัติ แต่ลืมกันไ ปหรือเปล่าว่า หากเรารับประทาน อาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พั กผ่อนให้เพียงพอ มีสุขภาพจิตที่ดี เมื่อนั้นร่างกายก็จะสมบูรณ์แข็งแ รง มีภูมิต้านทา นที่แข็งแ รงไปด้ว แต่ละฤดูกาลเมืองไทยมีพืชผักผลไม้ที่มีประโยชน ยในทันที ์มากมายให้เราได้บริโภค ทั้งยังมีราคาไม่แพงเมื่อเทียบกับของต่างประเทศ บาง เริ่มตั้งแต่พืชผักสวนครัวอย่าง กะเพรา โหระพา ชนิดยังมีสรรพคุณนานัปการ กระชาย ขิง ข่าตะไคร้ ต้น หอม ผักชี พริกขี้หนูที่ร้อนแรงไม่แพ้กัน หรือ ผลไม้ สารพัดชนิด มะม่วง มะละกอ ฝรั่ง ชมพู่ ขนุ พื้นบ้านรสอร่อยอย่างกล้วย น แตงโม สับปะรดลิ้นจี่ ลำไย น้อยหน่า มังคุด ทุเรียน และอีกมากทแี่ ต่ละชนิ ดมีประโยชน์มากกว่าโทษแน่นอน หลายท่านอาจสงสัยว่า ฉบับนี้จะเต็มไปด้วยผักผ ลไม้หรือนี่ ต้องบอกว่า โดยสว่ นตวั แล้วชอบรบั ประทานผลไม้ไทยเป็นพเิ ศษ คะ่ เข้าตลาดสดทไี ร มักได้ผลไม้ กลับบ้านมากกว่ากับข้าวกับปลา ยิ่งมาเจอส ารพัดก แห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ ที่จัดขึ้นในงาน ”สีสรร ล้วยในงานมหกรรมกล้วย พรรณไม้ เทิดไท้บรมราชินีนาถ” แล้ว ยิ่งชอบเลยค่ะ เพราะได้รู้จักกล้วยมากขึ้น กว่า 10 ชนิดเลยทีเดียว และยัง ได้เจอพริกประหลาดที่มีความเผ็ดกว่าพริกขี้หนูส วนเป็นร้อยเท่าเลยทีเดียว ลองหา คำตอบใน “เล่าเรื่องต้นไม้” หน้า 14 ค่ะ ยุคนี้อะไรๆ ก็ขึ้นราคากันไม่หยุดหย่อน ลองอยู ่บ้านทำงานอดิเรกอย่าง ปลูกต้นไม้ หรือทำอาหารรับประทานกันในครอบ ครั นอ กจ ากจ ะป ระห ยั ด ก ว่ า ไ ปร้ า นอ าหา รแ ล้ ว วช่วงวันหยุดบ้างก็ดีนะคะ ยั ง ไ ร่างกาย แถมช่วยสร้างความสัมพันธ์ในครอบครั ด้ อ าหา รที่ มี ป ระโ ยช น์ กั บ วให้แน่นแฟ้นขึ้นอีกด้วย รับรอง ไม่เป็นหวัดแน่ๆค ่ะ ภาพปก: ราสิเกติ์ สุขกาล
อุไร จิรมงคลการ
u_chira@yahoo.com
สมาคมไม้ประดับแห่งประเทศไทย ยินดีต้อนรับสมาชิก ผู้รักและชื่นชอบการปลูกต้นไม้ทุกท่าน เพื่อร่วมกันพัฒนาและสร้างสีสันให้วงการไม้ประดับในเมืองไทย สนใจสมัครสมาชิก ที่ www.ThaiOrnamentalPlant.org หรือติดต่อคุณเทียนชัย เทียนทองถาวร โทรศัพท์ 08-6512-6999 สนับสนุนโดย
TONG EK Ltd., Part. 2
คณะกรรมการสมาคมไม้ประดับแห่งประเทศไทย ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ ม.ร.ว.สุขุมพันธ์ุ บริพัตร ที่ปรึกษา ศ. ดร.ระพี สาคริก ดร.อนันต์ ดาโลดม ศ. ดร.ธีระ สูตะบุตร ดร.ณรงค์ โฉมเฉลา ผศ.ดร. ม.ล.อโณทัย ชุมสาย นางเมตตา อุทกะพันธุ์ นายเกษม จันทรประสงค์ นายโอฬาร พิทักษ์ นายกสมาคมฯ นายอุดม ฐิตวัฒนะสกุล อุปนายก นายสุรัตน์ วัณโณ รศ. ดร.อรดี สหวัชรินทร์ เลขาธิการ นายอภินันท์ บุณยรัตพันธุ์ เหรัญญิก นางอรวรรณ วิชัยลักษณ์ นายทะเบียนพันธุ์ไม้ ผศ. ดร.จิรายุพิน จันทรประสงค์ นายทะเบียนสมาชิก ดร.เฌอมาลย์ วงศ์ชาวจันท์ บรรณาธิการที่ปรึกษา นายประพันธ์ ประภาสะวัต บรรณาธิการ นางสาวอุไร จิรมงคลการ /เว็บเอดิเตอร์ ผู้ช่วยบรรณาธิการ นายทศพร บุญศุขะ นายอรรถ ประพันธ์วัฒนะ นางสาววรัปศร อัคนียุทธ กิจกรรม ผศ.สุนทร เล้าเรืองศิลป์ชัย ปฏิคม นายสมพงษ์ ทวีสุข ประชาสัมพันธ์ นายถวิล สุวรรณมณี ผู้ช่วยประชาสัมพันธ์ นายชนะชัย ประไพภูมิ กรรมการกลาง นางสาวมัลลิกา สุคนธรักษ์ นางเนาวรัตน์ ลี้อิสสระนุกูล นางยุพดี เลื่อนฉวี นางสาวประพีร์ วัณโณ นางสลิดา พิเรนทร น.อ.(พิเศษ) ช่อ วาตะ นายสาโรช โสภณางกูร รศ.เอื้อมพร วีสมหมาย รศ.ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์ รศ. ดร.พัฒนา สุขประเสริฐ นายวรวิทย์ อังสุหัตถ์ นางทัศนีย์ วัณโณ นายเปรม ณ สงขลา นายต้นวงศ์ คุณะเกษม ดร.ทยา เจนจิตติกุล ดร.ศศิวิมล แสวงผล นางจงวัฒนา พุ่มหิรัญ นายปราโมทย์ โรจน์เรืองแสง ดร.เศรษฐพงศ์ เลขะวัฒนะ นายสุเมธ วิริยกิจ ผศ. ดร.พัชรียา บุณกอแก้ว ผศ.กนกวรรณ ถนอมจิตร เจ้าหน้าที่การเงิน นายสุวัฒน์ จินดา เจ้าหน้าที่ธุรการ นายเทียนชัย เทียนทองถาวร ซับเอดิเตอร์ นางสาวพิมพา จิตตประสาทศีล ศิลปกรรม นายคณิน แตงเกตุ
สารบัญ:
Contents กิจกรรม: Activities แวดวงไม้ประดับ: Plants Social เปิดหูเปิดตา: Go Tra vel แนะนำไม้ใหม่: New Comer ในสวน: In the Garden เล่าเรื่องต้นไม้: Plants Gossip ไขปัญหา: Q & A Garden เคล็ดไม่ลับในสวน: Garden’s Tips แหล่งน่าซื้อ: Go Shopping ข่าวสารไม้ประดับ: News ไม้ประดับออนไลน์: Ornamental Online
4 6 8 9 10 14 16 17 18 19 19
พิมพ์ที่ บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน) เจ้าของลิขสิทธิ์ สมาคมไม้ประดับแห่งประเทศไทย ที่อยู่ บ้านก้ามปู เลขที่ 5/6 ซอยสมาคมแพทย์ แขวงคลองกุ่ม เขตบึงกุ่ม กรุงเทพฯ 10240 หรือ ตู้ ปณ.1081 ไปรษณีย์เกษตรศาสตร์ จตุจักร กรุงเทพฯ 10903 โทรศัพท์ 08-6512-6999 ข้อความและรูปภาพทั้งหมดในวารสารเล่มนี้ เจ้าของลิขสิทธิ์สงวนสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติ การคัดลอกส่วนใดๆในวารสารเล่มนี้ไปเผยแพร่ ต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าของ ลิขสิทธิ์ก่อน ยกเว้นการอ้างอิงเพื่อการศึกษาและการวิจารณ์
อุดมการ์เด้น
ใส่ใจ ห่วงใยปัญหาภาวะโลกร้อน www.UdomGarden.com 3
กิจกรรม: Activities
นายกสมาคมฯ เยี่ยมชมบริษัทอมรินทร์ฯ หลั ง จากรั บ ตำแหน่ ง นายกสมาคมไม้ ป ระดั บ แห่ ง ประเทศไทย ไม่ น าน วั น ที่ 27 กรกฎาคม ที่ ผ่ า นมา คุ ณ อุ ด ม ฐิ ต วั ฒ นะสกุ ล มีโอกาสเยี่ยมคารวะ คุณเมตตา อุทกะพันธุ์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษทั อมรินทร์พริน้ ติง้ แอนด์พบั ลิชชิง่ จำกัด (มหาชน) และทีป่ รึกษาสมาคมฯ และคุณประพันธ์ ประภาสะวัต บรรณาธิการอำนวยการ นิตยสาร บ้านและสวน และบรรณาธิการที่ปรึกษาสมาคมฯ เพื่อแนะนำตัวและ ยืนยันความตั้งใจในการพัฒนาวงการไม้ประดับของไทยให้ดียิ่งขึ้นไป ในโอกาสนี้ คุ ณ เมตตาและคุ ณ ประพั น ธ์ ไ ด้ ร่ ว มแสดงความยิ น ดี กั บ ตำแหน่งใหม่ พร้อมยินดีให้ความร่วมมือกับคณะกรรมการในทุกด้าน นับเป็นความกรุณาอย่างสูงค่ะ • นายกสมาคมฯ นำกล้วยไม้แวนด้า และฟิโลเดนดรอนพันธุ์ใหม่มอบ ให้คุณเมตตาในวันนั้น
นวัตกรรมกล้วยไม้นานาชาติ เดือนกรกฎาคมทีผ่ า่ นมา สมาคมฯ มีโอกาสรว่ มกจิ กรรมดีๆ อย่าง “งานแสดงนวัตกรรมกล้วยไม้นานาชาติ” หรือ Thailand International Orchid Innovation Show (TIOIS) เมื่อวันที่ 24-26 กรกฏาคมที่ผ่านมา ซึ่งจัดขึ้นเป็นครั้งแรก โดยกรมส่ง เสริมการเกษตรร่วมกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สมาคม พฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ และสมาคม พืชสวนแห่งประเทศไทย ที่อาคาร 8 อิมแพ็ค เมืองทองธานี วัตถุประสงค์เพื่อนำกล้วยไม้ ไม้ประดับสายพันธุ์ใหม่ อุปกรณ์ และเทคโนโลยีใหม่ๆ ของคนไทยมาจดั แ สดงให้เป็นท รี่ จู้ กั ก นั ม าก ขึ้น ซึ่งทางสมาคมฯ ได้ร่วมจัดแสดงพรรณไม้ใหม่ในครั้งนี้ด้วย
1 3
4
เรื่องและภาพ: อุไร จิรมงคลการ
2
4
1. ซุ้มทางเข้าที่ตกแต่งด้วยกล้วยไม้สีม่วงอมฟ้าของแวนด้า 2. อีกมุมหนึ่งที่นำกล้วยไม้มาจัดแสดง 3. วาสนาใบด่างจากบ้านก้ามปู 4. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อในถุงพลาสติกของอุดมการ์เด้น
2
3
3
2 1. ร้านขายต้นไม้หน้า Garden Center แห่งหนึ่ง 2. แวะเที่ยวน้ำตกระหว่างทางที่ ไปเมืองซับโปโร 3. ตุ๊กตาฟางใน หมู่บ้านดอกไม้ระหว่างทางไปโทมิตะ 4. ทุ่งดอกไม้ที่เมืองฟูราโน่
1. นายกสมาคมฯ และคณะกรรมการสมาคมฯ ร่วมรับเสด็จในวันเปิดงาน 2. ยินดีกับคุณพลากร แจ่มนุช ผู้รับพระราชทานถ้วยรางวัลยอดเยี่ยมในการ ประกวดสับปะรดสี 3. คุณชนินทร์ โถรัตน์ หนึ่งในคณะกรรมการตัดสิน
สีสรรพรรณไม้ เทิดไท้บรมราชินีนาถ ครั้งที่ 3 เมื่อวันที่ 10-16 สิงหาคมที่ผ่านมามีการประกวดพรรณไม้ 10 ชนิด ทั้งกล้วยไม้โกสนบอนสีโป๊ยเซียนลิ้นมังกรอโกลนีมา หม้อข้าวหม้อแกงลิง และสับปะรดสี ซึ่งทางสมาคมฯได้ร่วมเป็น กรรมการจัดประกวดด้วย โดยรางวัลยอดเยี่ยมของการประกวดทุก ชนิดจะได้รับถ้ วยรางวัลจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรม- ราชกมุ ารี สำหรับก ารประกวดสบั ปะรดส ี มีอ าจารย์ส รุ ตั น์ วัณโณ และ คุณชนินทร์ โถรัตน์เป็นกรรมการตัดสิน และต้นที่ได้รับรางวัลยอด เยี่ยมในการประกวดครั้งนี้ คือ Neoregelia ‘Gee Whiz’ ของคุณ พลากร แจ่มนุช แห่งบ ้านมากไม้ ขอแสดงความยินดีด้วยค่ะ
4
ท่องเที่ยวทฮี่ อกไกโด อีกกิจกรรมที่จัดขึ้นทุกปี คือ การทัศนศึกษาต่างประเทศ เมื่ อ วั น ที่ 1 8- 2 3 ก รกฎาคมที่ ผ่ า นม า ท างส มาค มฯไ ด้ พ า สมาชิกไปท่องเที่ยวที่ฮอกไกโด ซึ่งมีคณะกรรมการ 2 ท่าน คือ คุณเนาวรัตน์ ลี้อิสสระนกุ ูล และอาจารย์ย ุพดี เลื่อนฉวี ร่วมเดินท าง ไปด้วย เป็นท ริปที่ประทับใจลูกทัวร์ทุกท่าน เพราะได้ท ั้งธรรมชาติ อาหารอร่อย และช็อปปิ้ง คุณเนาวรัตน์เลยเก็บภาพมาฝากกัน แล้ว ฉบับห น้า อาจารย์ยุพดี จะมาเล่าให้ ฟังในคอลัมน์เปิดหเูปิดตาค่ะ
ภาพ: เนาวรัตน์ ลี้อิสระนุกูล
เรื่องและภาพ: อุไร จิรมงคลการ
1
1
แ รลลี่นักพฤกษศาสตร์ รุ่นเยาว์ค รั้งที่6
1. กิจกรรมในฐานที่น้องๆ เข้าร่วมพร้อมรับความรู้ 2. คุณนายตื่นสาย ของรางวัลท ี่สมาคมฯ จัดไว้ให้น้องๆ
นอกจากกิจกรรมเรื่องต้นไม้แล้ว สมาคมฯ ยังร่วม ยนสาธิตม หาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และชมรม 4 กัรักบษ์โรงเรี โรงเรียนจัดกิจกรรม “แรลลี่นักพฤกษศาสตร์ รุ่น เยาว์ ครั้งที่ 6” เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา มีนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 เข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ 80 คน และมีพี่เลี้ยงจากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ให้ความรู้กับน้องๆ ภาพ: ศศิวิมล แสวงผล 5
แวดวงไม้ประดับ: Plants Social
1
2
3
4
5
ในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 77 พรรษาของ
1. กล้วยเทพนม รูปทรงแปลกตา มีถิ่นกำเนิดในฟิลิปปินส์ 2. กล้วยนาก ใช้ในพิธีกรรมต่างๆ ของไทย 3. กล้วยหิน กำลังสุกเต็มที่ 4. กล้วยบัวทอง หรือกล้วยคุนหมิง ต้นสูงเพียง 60 เซนติเมตร นิยมปลูกประดับ 5. กล้วยกล้าย ผลยาวถึง 30 เซนติเมตร 6. ส่วนหนึ่งของกล้วยที่นำมาโชว์และจำหน่าย
6 6
เรื่องและภาพ: อุไร จิรมงคลการ
สมเด็จพ ระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ พระบรมราชินีนาถในปีนี้ มูลนิธิสวน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ร่วมกับกรมส่งเสริมการเกษตรและ กรุงเทพมหานคร จัด ง านมหกรรมกล้วยแห่งช าติ เฉลิมพ ระเกียร ติฯ ขนึ้ ภ ายในงานสสี รรพรรณไม้ เทิดไท้ บรมราชินนี าถ ครัง้ ท ่ี 3 เนือ่ งจากกล้วยเป็นพชื ทผ่ี กู พันกบั วถิ ชี วี ติ คนไทยมาแต่โบราณ ภายในงานมนี ทิ รรศการเกีย่ วกบั ก ล้วย การสาธิต ทำอาหารและศิลปะประดิษฐ์จากกล้วย การเสวนาทางวิชาการ พร้อมจัดแ สดงสายพันธุ์กล้วยทีม่ ีปลูกในเมืองไทยเกือบ 100 สาย พันธุ์
เรื่องและภาพ: อุไร จิรมงคลการ
2
1
ม าช มป ทุ ม ากล างเมื อ งใ นง าน E mporium BlossomSiamTulip เมื่อวันที่ 6-16 สิงหาคม ที่ผ่านมา ณ ห้างสรรพสินค้าดิ เอ็มโพเรียม งานนี้จัดขึ้นเพื่อ เฉลิมพระเกียรติ ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ พระบรม- ราชินีนาถ และเป็นการเผยแพร่ปทุมาไม้พื้นข องไทย ซึ่งเป็นไม้ ตัดดอกที่มีชื่อการค้าว่า “Siam Tulip” ให้เป็นที่รู้จักกันมาก ขึ้น โดยมีจัดแ สดงสายพันธุล์ ูกผสมใหม่ๆ ที่มีศักยภาพเกือบ 10 สายพันธุ์ จากบริษัทต่างๆ ในเมืองไทย และการจัดดอกไม้แบบ KEBANA ด้วยดอกปทุมม าของดีไซเนอร์หลายท่าน
3
1. 2. 3. 4.
4
พันธุ์ Cherry Pink จากบริษัทเซทคอนฟลอร่า พันธุ์ทับทิมแดง จากโครงการพัฒนาดอยตุง พันธุ์ Sunshine หรือ Thai Beauty จากคุณอนันต์ เดชะ พันธุ์ Mont Blanc จากสวนอุบลรัตน์
แ ปลกตา ตืน่ ใจ ใน งานพฤกษาสยามครัง้ ท ี่ 8 เมื่อวันที่ 25 กันยายนถึง 4 ตุลาคมที่ผ่านมา ที่เดอะมอลล์ บางแค ครั้งนี้ใช้ชื่อว่า “มหกรรมพรรณไม้งามตระการตา หรรษาทุกครอบครัว” ตื่นตาตื่นใจกันตั้งแต่ทางเข้าที่เต็มไปด้วย ดอกเบญจมาศหลายสหี ล ายพนั ธุ ์ ภายในงานมกี ารจดั ส วนหย่อม เป็นระยะ และการจัดดอกไม้เป็นรูปแมลงและผีเสื้อขนาดใหญ่ สีสนั ส ดใส เรียกเสียก ฮ อื ฮ าให้ผ ทู้ เี่ ข้าช มได้อ ย่างด ี ไฮไลท์ข องงาน นีค้ อื โดมแมลง ทีเ่ ต็มไปดว้ ยผเี สือ้ แ ละแมลงหายาก เช่น ตัก้ แ ตน กิ่งไม้ ตั๊กแตนใบไม้ และทขี่ าดไม่ได้ค ือ การประกวดและแสดง พรรณไม้ ใครพลาดไป ชมภาพกันเลยครับ
1 2
3
1. จันทน์ผากำแพงใหญ่ที่สุดใน ประเทศไทย มมี ูลค่าก ว่า 300,000บาท 2. ดาษดน่ื ไปดว้ ยดอกเบญจมาศ สร้างความสดชืน่ ตง้ั แต่ทางเข้า 3. ผีเสื้อดอกไม้ส ีสันสดใส ใครผ่านไปผ่านมากอ็ ดใจไม่ได้ ทีจ่ ะต้องแวะถ่าย
เรื่อง: อรรถ ประพันธ์วัฒนะ ภาพ: ชัยพฤกษ์ โพธิ์แดง
7
เปิดหูเปิดตา: Go Tra vel
The Kyoto Botanical Garden เรื่องและภาพ : สุรัตน์ วัณโณ
1
3
2
ตามประสาพฤกษาชนคนรักต้นไม้ ไม่ว่าจะไปที่ไหนขอให้ได้ เที่ยวสวนพฤกษศาสตร์ของเมืองนั้น ลูกๆ เลยพาขึ้นรถเมล์ไปเที่ยวสวน พฤกษศาสตร์ที่เกียวโต พอลงจากรถก็ชื่นชอบกับรถที่ปรับเอียงได้ทั้งคัน เพือ่ ให้ค วามสงู เท่าระดับท างเท้า ให้ค นมอี ายุ คนพกิ ารกา้ วขนึ้ เดินล งได้ สะดวกสบาย ผ่านเข้าประตูสวนด้านหน้าพบสวนดอกไม้สวยสะพรั่งในสไตล์ยุโรป สีสนั ต ดั ก นั ส วยงาม ผา่ นแปลงดอกไอรสิ สวนสมุนไพร สวนกหุ ลาบทมี่ ี ดอกเต็มต้น เจอคุณครูกำลังพาเด็กนักเรียนตัวเล็กๆ มาเที่ยวสวน เดิน จูงมือกันเป็นคู่ๆ ดูน่ารักมาก ปลูกฝังให้เด็กรักต ้นไม้กันตั้งแต่เล็กๆ พอดี เป็นจังหวะที่มีโชว์บอนไซ ก็เลยได้เดินดูต้นไม้บอนไซของเจ้าตำรับ ดู สวยงามด ี อดนกึ ถึงงานแสดงบอนไซของบา้ นเราทจี่ ดั ข นึ้ ท กุ ป ที สี่ วนหลวง ร.๙ ไม่ได้ ของเราก็สวยไม่แพ้ใครเลย 8
4
1. โรงเรือนภายในสวนพฤกษศาสตร์ 2. ภายในโรงเรือนเต็มไปด้วยพรรณไม้น านาชนิด 3. Welwitschiamirabilis หรือปีศาจทะเลทราย ไม้อ วบน้ำที่นักเล่นต้นไม้ช าวไทยต้องการ 4. ดอกโลบิเลียห ลากสีทปี่ ลูกประดับเป็นสวนแนวตั้ง 5. ผู้สูงอายุต ้องติดกล้องมาด้วย ไว้เก็บภาพต้นไม้ ดอกไม้เป็นท รี่ะลึก
5
เดินไปพักใหญ่ เห็นคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุชาวญี่ปุ่นแล้วก็รู้สึก ว่า เขาใส่ใจกบั ผ สู้ งู อ ายุม าก คนสว่ นใหญ่ท มี่ าเทีย่ วเป็นผ สู้ งู อ ายุ เดินไป พักไป ตดิ ก ล้องมาถา่ ยรปู ต น้ ไม้ด อกไม้ก นั ดรู าวกับม อื อ าชีพ ใกล้เทีย่ ง ก็มานั่งกันที่ศาลา หยิบอาหารที่นำมาจากบ้านมาแบ่งปันกัน มีก๊อกน้ำ มีห้องน้ำล ้างไม้ล้างมือ ที่ทิ้งข ยะก็สะอาดสะอ้าน ส วนพฤกษศาสตร์แ ห่งน ไ้ี ม่ใหญ่โตมาก พอเดินเล่นส บายๆ สองชว่ั โมง ก็เดินได้ท วั่ ไม่เหนือ่ ยจนเกินไป ประทับใจการจดั แ บ่งส ดั ส่วนเป็นเรือ่ งเป็นราว ใครสนใจไผ่ก ็ไปศึกษาเรื่องไผ่ได้อ ย่างจุใจ ใครสนใจไม้น้ำก ็แวะดูสระน้ำท ี่ มีบัวแ ละไม้น้ำหลากหลายชนิด มีเรือนกระจกสำหรับปลูกต้นไม้เมืองร้อน การจัดแบ่งสัดส่วนแบบนี้ ทำให้เข้าไปทำความรู้จักกับสิ่งต่างๆ ในสวน ได้ง่ายขึ้น
แนะนำไม้ใหม่: New Comer
หากใ ครอ ยาก ได้มาปลูกสักต้น แวะไป บ้านกา้ มปูได้คะ่ ถา้ ไปไม่ถกู คลก๊ิ www.bankampu.com โทรศัพท์0-2946-7223
เฟินใบมะขามพันธุ์ ใหม่ เรื่อง : วิฬาร์น้อย ภาพ : อภิรักษ์ สุขสัย
1 เฟินใบมะขามบอสตันบลูเบลล์ในบ้านก้ามปู
ใครที่ชื่นชอบและสะสมเฟิน ลองแวะไปที่บ้านก้ามปู ของอาจารย์สุรัตน์กันค่ะ จะได้เห็นเฟินใบมะขามชนิด หนึ่งท ี่ปลูกในกระเช้าขนาดใหญ่ มีรากยาวเป็นสายถึง 2 เมตร แขวนอยู่ท่าม กลางแมกไม้ในร้าน พลิ้วไหวไปมาตาม แรงลม ให้ค วามรู้สึกดีอีกแบบหนึ่ง อาจารย์เล่าว่า “เห็นเฟินต้นนี้ครั้งแรกที่ Milestone Nursery สหรัฐอเมริกา เลยลองซื้อต้นเล็กๆกลับมาปลูก ที่เมืองไทยดู ปรากฏว่าประมาณ 1 ปี ต้นใหญ่ขึ้น มีราก เป็นสายยาวพลิ้วสวยงามมาก ตัดสินใจลองผ่ากอเพื่อเพิ่ม จำนวนด ู กไ็ ด้ผลดที เี ดียว จนเดีย๋ วนม้ี เี ต็มโรงเรือนไปหมด” เฟินต ้นนมี้ ีชื่อวิทยาศาสตร์ว ่า Nephrolepisexaltata ‘Boston Blue Bell’ หรือเฟินใบมะขามบอสตันบลูเบลล์ อยู่ในวงศ์ Oleandraceae ต้นเป็นพ ุ่มแผ่กว้าง เส้นผ่าน ศูนย์กลาง 1 เมตร ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ ทางใบ ห้อยลงเป็นระย้า ใบย่อยรูปแถบ สีเขียว มีรากอากาศห้อย เป็นระย้า โตค่อนข้างช้า หมั่นให้ป ุ๋ยท ุก 3 เดือนจะเติบโต 2 ได้ด ีและมีรากสวยงาม หากรากเจริญถึงผิวด ิน สามารถ เฟินใบมะขามสร้อยระย้า เป็นอีกชนิดที่นิยมปลูก แตกต้นใหม่นำไปขยายพันธุต์ ่อได้ ประดับกันมานาน แต่ไม่มีรากเป็นสาย
ในสวน: In the Garden บนพื้นที่ดาดฟ้าของตึกแถวสี่ชั้นใกล้กับ ทางด่วนริมถนนแจ้งวัฒนะ คือมุมสวนที่ใช้เก็บ พรรณไม้ส ะสมของค ณุ เสกสรรพ นัสอ มั พรท จี่ ดั เป็นม ุมพักผ่อนขนาดย่อมท่ามกลางต้นไม้ท ี่มอง ออกไปเห็นท างด่วนอยูใ่ กล้เพียงนดิ เดียว ซึง่ ส วน แห่งน ี้เป็นห นึ่งใน สิบสวนที่ได้รับรางวัลจากการ ประกวดสวนจัดเองครั้งที่ 6 นิตยสารบ้านและ สวนปี 2552 คุณเสกสรรเล่าว่าจุดเริ่มต้นเกิดจากงาน จุดพลุเฉลิมพระเกียรติที่เมืองทองธานีปี 2549 เขาจึงถือโอกาสจัดงานสังสรรค์และยกต้นไม้มา ประดับเพื่อชวนญาติและเพื่อนๆ มาดูพลุกันที่นี่ หลังจากนั้นจึงมีความคิดว่าน่าจะจัดสวนไว้เป็น ที่พักผ่อนและสะสมพรรณไม้ทชี่ อบ โดยจัดเป็น สวนกระถางซึ่งดูแลและปรับเปลี่ยนง่าย ทั้งยัง ดัดแปลงพื้นที่ส่วนหนึ่งให้กลายเป็นโรงเรือน สะสมเฟินขนาดเล็ก “ต้นไม้ส่วนใหญ่ผมจะซื้อตั้งแต่ต้นเล็กๆ เพียงต้นเดียวแล้วนำมาขยายพันธุ์ปลูกเลี้ยงต่อ โดยใช้พื้นที่รกร้างใกล้กับตึกแถวเป็นโรงเรือน ต้นไม้ พอได้จำนวนมากจึงนำมาจัดสวนบนนี้ ครับ บางส่วนก็แจกจ่ายให้เพื่อนฝูงบ้าง ใครมา ที่นกี่ ็จะได้ต้นไม้ต ิดมือก ลับบ้านไปด้วย สำหรับ พรรณไม้ที่ปลูกส่วนใหญ่ผมจะเน้นรูปทรงและ สีสันแปลกตา นำมาจัดกลุ่มกันเพื่อไม่ให้สวน ดูแล้วม ีแต่สีเขียวอย่างเดียวครับ” 2
สวนดาดฟ้าตึกแถว เจ้าของ-จัดสวน : คุณเสกสรร พนัสอัมพร ขนาดพื้นที่ 48 ตารางเมตร เรื่อง : เกซอนลา ภาพ : ราสิเกติ์ สุขกาล
1 10
3
4
เกร็ดสวน
โอ่ง มอส ของตกแต่งท ใี่ ห้บ รรยากาศสวนปา่ ค ณ ุ เสกสรรแนะนำ ว่าให้ท าดนิ เหนียวบางๆ บ นโอ่งแ ละแปะมอสลงไป จากนนั้ น ำลวดมาผกู ย ดึ มอสให้แ น่นใส่น ำ้ ให้เต็มโอ่งว างไว้ในทรี่ ม่ ช ว่ งแรกให้ร ดน้ำว นั ล ะ3 ค รัง้ ห ลัง จากทมี่ อสติด ด แี ล้วจ งึ เปลีย่ นมารดน้ำว นั ล ะ2 ครัง้ แ ละอาจเพิม่ ส สี นั โดยปลูก เฟินต ้นเล็กๆ หรือบีโกเนียลงไปด้วย
5
1. เลือกใช้ไม้กระถางหลายๆ ขนาดปลูกจัดกลุ่มกันวางไว้รอบๆ และเปิดพื้นที่ตรงกลางให้โล่งปูแผ่นพื้นไม้ สำเร็จรูปช่วยให้น้ำระบายลงด้านล่างได้โดยไม่ขังเฉอะแฉะ 2. ชุดน้ำตกสำเร็จรูปขนาดเล็กนำต้นไม้หลายชนิดมาปลูกตกแต่งรอบๆ เพิ่มความเป็นธรรมชาติ 3. โรงเรือนขนาดเล็กที่ใช้เป็นมุมสะสมไม้ในร่มและเฟิน 4. เลือกใช้พรรณไม้ให้มสี สี นั รูปร่าง และผิวสัมผัสหลากหลาย ปลูกจัดกลุม่ กันช่วยให้มมุ สวนดูมชี วี ติ ชีวา มากขึน้ 5. อาจูก้าแคระ ซื้อมาจากบ้านก้ามปูเพียงต้นเดียว ตอนนี้นำมาขยายพันธุ์ได้หลายสิบกระถางและนำมา ตกแต่งในสวน
“สำหรับการเตรียมพื้นที่ผมทาน้ำยากัน ซึมโดยรอบก่อน และเพิ่มขนาดท่อระบายน้ำให้ ใหญ่ขึ้น ต้นไม้ที่มีขนาดใหญ่จะวางในจุดที่เป็น เสาและคานเพื่อให้สามารถรับน้ำหนักได้ โดย เลือกใช้วัสดุปลูกที่มีน้ำหนักเบา เช่น กาบ มะพร้าว ขุยมะพร้าว แทบจะไม่ใช้ดินเลย ครับ การดูแลผมเน้นสภาพแวดล้อมเป็นหลัก ให้ได้รับแสงและความชื้นเหมาะสม เนื่องจาก ส่วนใหญ่เป็นไม้ก ระถางและบนนอี้ ากาศคอ่ นขา้ ง ร้อน จึงต้องให้น้ำมากเป็นพิเศษ หลังจากจัด
สวนแล้วผ ลทไี่ ด้รบั คื อห อ้ งนอนทอี่ ยูใ่ ต้ช นั้ ด าดฟ้า นีเ้ ย็นข นึ้ อ ย่างเห็นได้ช ดั เลยครับ ชว่ ยลดการใช้ เครื่องปรับอากาศลงไปด้วย ยิ่งช่วงฤดูหนาว อากาศบนนี้ดีมาก ลมพัดเย็นส บายตลอด” นับว่าเป็นสวนที่ใช้พื้นที่บนดาดฟ้าอย่าง คุม้ ค า่ แ ละให้ป ระโยชน์ได้ม ากกว่าค วามสวยงาม อีกด ว้ ย สำหรับใครทยี่ งั ม พี นื้ ทีว่ า่ งเหลืออ ยูล่ องนำ ไอเดียของสวนนไ้ี ปใช้ด ู คอ่ ยๆ ปลูก คอ่ ยๆ จัด รับรองว่า จะเป็นอ ีกมุมโปรดของคุณเลยค่ะ 11
เล่าเรื่องต้นไม้: Plants Gossip
พริกอะไรเอ่ย ...เผ็ดที่สุดในโลก
1
เรื่องและภาพ : อุไร จิรมงคลการ
สำหรับฉ บับน มี้ เี รือ่ ง“พ ริก”ม าเล่าให้ฟ งั ค ะ่ บังเอิญว ่าหลังจากเสร็จภารกิจของสมาคมฯใน งานสีสรรพรรณไม้ฯ ที่ผ่านมา จึงถือโอกาสเดิน ถ่ายรูปต้นไม้ที่นำมาประกวดกัน และตามร้าน ค้าต่างๆ เรื่อยมาถึงร้านหมายเลข 62 เห็นคน มุงกันเต็มร้าน เลยเข้าเป็นไปไทยมุงกับเขาบ้าง เหลือบไปเห็นป้ายหน้าร้านเขียนว่า “ราชาแห่ง พริกพริกพิโรธ100ครก” ฟ งั ค ณุ ล งุ ท รี่ า้ นโฆษณาวา่ “พริกพ โิ รธพนั ธุน์ ี้ ผมเห็นม าตงั้ แ ต่เด็กๆ แล้วค รับ คนลพบุรรี จู้ กั ก นั ดีว่าสรรพคุณมันเป็นอย่างไร มันเผ็ดขนาดไหน ลองดมกลิ่น หรือจะลองชิมก็ได้นะครับ” นึกในใจว่า “จริงหรือนี่ พริกรูปร่างแบบนี้ ดูไม่น่ากินสักเท่าไรเลย ลองพิสูจน์ดูดีกว่า” จึง ลองดมกลิน่ แล้วก ส็ มั ผัสก บั ก ลิน่ ฉ นุ ท รี่ นุ แรงมาก ด้วยความอยากรจู้ ริง เลยซอื้ พ ริกม าหนึง่ ผ ลใหญ่
พร้อมกับถ่ายรูปเก็บไว้เป็นห ลักฐาน เพื่อก ลับไป พิสจู น์ท บี่ า้ นและตงั้ ใจลองเพาะเมล็ดด ู เผือ่ ได้ต น้ พริกไว้กินเองสักต้นส องต้น ว นั รงุ่ ข นึ้ ล องนำพริกส ดทไี่ ด้ม าแกะเนือ้ ล อง ชิมด เู ท่านัน้ เจ้าพ ริกช นิดน กี้ แ็ สดงความเผ็ดรอ้ น แรงออกมา สมชื่อ “พริกพิโรธ” ทีเดียว จึงรีบ แกะเมล็ดไปเพาะในกระถางเล็กๆ แต่หลังจาก นัน้ น วิ้ ม อื ท สี่ มั ผัสเนือ้ พ ริกก ร็ สู้ กึ ร้อนมาก จนตอ้ ง รีบไปแช่น้ำเย็นอ ยู่นานกว่า 20 นาที จึงรู้สึกดีขึ้น อยากรู้จริงๆ ว่าเป็นพริกชนิดใดพันธุ์ไหนกันแน่ ต้องลองค้นหนังสือด ูแล้วล ่ะ เมื่อเปิด Mabberley’s Plant-book ฉบับ พิมพ์ครั้งที่ 3 ได้กล่าวถึงพริกว่าเป็นพืชสกุล Capsicum วงศ์ Solanaceae มถี ิ่นกำเนิดใน ทวีปอเมริกา พบทั่วโลก10 ชนิด แต่ในเล่มนี้ กล่าวไว้เพียง 4 ชนิด คือ
1. Capsicum annuum var. annuum เป็นช นิดท มี่ กี ารใช้ป ระโยชน์แ ละพฒ ั นาเป็นพ นั ธุ์ การคา้ เพือ่ นำมาบรโิ ภคเป็นผ กั และพริกป ระดับ มี 5 กลุ่มทสี่ ำคัญ คือ • Cerasiforme Group หรือ Cherry Pepper ผลขนาดเล็กแต่เผ็ดม าก • Conoides Group หรือ Cone Pepper ให้ผ ลตรงหรือเป็นรูปกรวย • Fasiculatum Group หรือ Red Cone Pepper มีผลเรียวยาว สีแดง ออกเป็นกระจุก และเผ็ดมาก • Grossum Group หรือ Bell Pepper, Green Pepper, Sweet Pepper, Pimento ผล ใหญ่รูประฆัง เปลือกหนา และหยักเว้าเป็นพ ู รส เผ็ดเล็กน้อย นิยมรับประทานเป็นผักสลัด ซึ่งก็ คือ พริกหวานนั่นเอง
1.พริกพิโรธหลายสิบผล กับแผ่นป้ายหน้าร้าน ที่ระบุรายละเอียดของพริกชนิดนี้ไว้พร้อมเบอร์โทรศัพท์ 2.หลังจากโรยเมล็ดไว้2สัปดาห์ ก็เริ่มงอกเป็นต้นกล้าเล็กๆ 3 . นอกจากพริกพิโรธยังม ี พริกระฆังทองที่เผ็ดหอมเหมือนพริกขี้หนู 4. พริกแดงลพบุรี คล้ายพริกพิโรธ แต่ เผ็ดน้อยเนื้อหนาใช้แทนพริกชี้ฟ้าหรือพริกหวาน 14
2
3
“ค นล พบุ รี รู้ จั ก กั น ดี ว่ า สรรพคุณมันเป็นอย่างไร มัน เผ็ดขนาดไหนลองดมกลิ่นหรือ จะลองชิมก็ได้นะครับ” • Longum Group หรือ Cayenne Pepper) ผลเรียวยาวถึง 30 เซนติเมตร มีความเผ็ดมาก ถึง 50,000 สโควิลล์ (Scoville) ใช้ทำพริกป ่นที่ เรียกว่า Paprika 2.C.annuumvar.glabriusculumเป็น พริกป่าของอเมริกา 3. C. frutescens เป็นพริกที่มีความเผ็ด ประมาณ 5,000 สโควิลล์ ใช้ทำซอสโทบาสโก (Tobasco) และซอสพริกอื่นๆ ชนิดนี้มีสาย พันธุ์หนึ่งที่มีความเผ็ดที่สุดในโลก คือสายพันธุ์ Naga Jolokia มีความเผ็ดถึง 855,000 สโควิลล์ นิยมนำมาทำสเปรย์พริก 4. C. pubescens เป็นพริกอ ีกชนิดหนึ่งที่ ใช้ทำซอสพริก ผลรูปทรงกระบอกหรือทรงกลม มีทั้งสีเหลืองถึงสแี ดงอมน้ำตาล จากการค้นคว้าคาดว่า “พริกพ ิโรธ” น่าจะ เป็นช นิดเดียวกบั C .frutescens ‘N aga Jolokia’ ซึ่งเป็นพริกที่เผ็ดที่สุดในโลก ประมาณ 1 ล้าน สโ ควิ ล ล์ เมื่ อ ค ลิ ก เข้ า ไปค้ น ใ นเว็ บ ไซต์ wikipedia ได้ความว่า พริกชนิดนี้มีถิ่นกำเนิด ทางตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดีย ในรัฐ Nagaland และ Manipur มีการตรวจสอบ
ทางสายพันธุกรรม พบว่าเป็นลูกผสมระหว่าง C. chinense กับ C. frutescens ซึ่งไม่ ทราบแน่ชดั วา่ แพร่ก ระจายมาสเู่ มืองไทยได้อ ย่างไร และเมื่อป ี 2007 กินเนสส์บุ๊คก ็บันทึกไว้ว ่า เป็น พริกที่เผ็ดที่สุดในโลกอีกด้วย อีกทั้งในเว็บไซต์ youtube ยังมีคลิปวีดีโอที่ชาวต่างชาติทดสอบ ความเผ็ดของพริกชนิดนี้อย่างท้าทาย ซึ่งก็ ต้องยอมแพ้กับความเผ็ดของพริกสายพันธุ์นี้ไป ตามๆกัน สำหรับชื่อสายพันธุ์ Naga Jolokia เป็นชื่อ พืน้ เมืองทตี่ งั้ ข นึ้ โดยชาวนากาในถนิ่ ท พี่ บ โดยคำ ว่า naga เป็นภ าษาสันสกฤต แปลว่า งจู งอาง ส่วน jolokia หมายถึง พริก สื่อถึงความเผ็ดร้อน ทีร่ นุ แรงของพริกส ายพนั ธุน์ นี้ นั่ เอง นอกจากนยี้ งั มีชื่ออื่นอีกว่า Bhut Jolokia ซึ่งคำว่า bhut แปล ว่า ผี และชอื่ Raja Mirchi แปลวา่ ราชาแห่งพ ริก สื่อถึงค วามเผ็ดร้อนของพริกชนิดนี้เช่นก ัน สำหรับประโยชน์ของพริกมีมากมายหลาย ประการ ให้ทั้งวิตามินเอ วิตามินซีสูง และยัง มีสารแคปไซซิน (Capsaicin) ช่วยกระตุ้นการ ทำงานของต่อมน้ำลาย ทำให้รู้สึกอร่อย ช่วยให้ เลือดไหลเวียนดี ช่วยขับลม ขับเหงื่อ ป้องกัน
4
หลอดเลือดตบี ต นั ต้อกระจก และมะเร็งบ างชนิด และถ้าใครกำลังเป็นหวัดอ ยู่ ลองหาเมนูเด็ดที่มี ความเผ็ดร้อนของพริกมารับประทานกันสัก 2-3 มื้อ รับรองว่านอกจากจะเอร็ดอร่อยแล้ว ยังช่วย ให้ห ายเป็นห วัดได้ค ่ะ นอกจากนี้ความเผ็ดร้อนของพริกยังช่วย บรรเทาอาการปวดต่างๆได้ ปัจจุบันจ ึงผลิตเป็น เจลพริก ใช้ทาบริเวณที่เกิดอาการ จะช่วยให้ ทุเลาลง สำหรับสายพันธุ์ Naga Jolokia หรือ พริกพิโรธนี้ ชาวอินเดียใช้เป็นสมุนไพรแก้ปวด ท้อง บรรเทาอาการปวดบวม และชาวพื้นเมือง ในทอ้ งถนิ่ ย งั ใช้ท าตามรวั้ บ า้ น และทำระเบิดเพื อ่ ป้องกันก ารบุกรุกทำลายของช้างป่า สรรพคุณมากมายขนาดนี้ ท่านที่ชอบ รับประทานเผ็ดลองหาพริกพิโรธมาปลูกไว้สัก ต้นทำเมนูรสเผ็ด ก็คงดีนะคะ แต่ผู้ที่มีปัญหา เรื่องระบบย่อยอาหาร โดยเฉพาะผู้ที่เป็นแผลใน กระเพาะอาหารเรื้อรัง ไม่ควรบริโภคพริกมาก เกินไป เพราะความเผ็ดร้อนจะกระตุ้นการหลั่ง น้ำย่อย ทำให้ป วดท้อง ท้องอืดเฟ้อ และส่งผล ให้บ าดแผลภายในลุกลามมากขึ้นได้ค่ะ
เอกสารอ้างอิง:
• Mabberley, D.J. (2008). Mabberley’s Plant-Book: a portable dictionary of plants, their classification and uses. 3rd edition. University Press, Cambridge, the United Kingdom. • Naga Jolokia pepper - http://en.wikipedia.org/wiki/Naga_Jolokia_pepper (สืบค้นเมื่อ 1 กันยายน 2552) • Hottest pepper in the world!! - www.youtube.com/watch?v=Deii8x2AEBU (สืบค้นเมื่อ 1 กันยายน 2552) 15
ไขปัญหา: Q & A Garden
ลั่นทมใบร่วงหมดต้น ทำอย่ า งไรดี เรื่องและภาพ : วิฬารน้อย
A
ช่วงที่อากาศเดี๋ยวฝนตก เดี๋ยวร้อนอบอ้าวเหมือนช่วงปลายฝน ต้นหนาวอย่างนี้ หลายบ้านที่ปลูกลั่นทมไว้คงต้องพบกับปัญหาใบ ลัน่ ทมมีจดุ สีสม้ เต็มไปหมด ไม่นานก็เหลือง ร่วงจนหมดต้น เห็นแล้ว สงสัยว่า ต้นจะตายไหมนี่ ปัญหาดังกล่าวคืออาการของโรคราสนิม (Rust) เกิดจากเชื้อรา Puccinia arachidis ทำให้ใบเป็นจุดสีน้ำตาลอมเทาเล็กๆ ตามใต้ใบ เริ่มจากใบล่างของกิ่ง จากนั้นจึงเปลี่ยนเป็นตุ่มขุยสีเหลืองอมส้ม และทำให้ใบเหลืองร่วงในที่สุด
วิธีแก้ไข
Q
เริ่ ม จ ากเก็ บ ใ บที่ ร่ ว งอ ยู่ โคนต้ น ไ ปเผาท ำลายใ ห้ ห มด และตั ด แ ต่ ง ใ บที่ โคนพุ่ ม ต้ น ใ ห้ โปร่ ง เพื่ อ ใ ห้ อ ากาศถ่ า ยเทดี หากลุ ก ลามจ นทั่ ว ใ ห้ ฉี ด พ่ น ส ารป้ อ งกั น ก ำจั ด เชื้ อ ร าไ ทร อาดีไมฟอน (Triademifon : ชื่อสามัญ) หรือคาร์เบนดาซิม (Carbendazim : ชื่อสามัญ) ตามอัตราที่ระบุจนกว่าจะไม่พบ อาการ (แหล่งข้อมูลหนังสือ“มือใหม่หัดปลูกลั่นทม”ของสำนักพิมพ์บ้าน และสวน)
ะเพลี้ยแป้ง
ด้วยราสนิมแล ใต้ใบลั่นทมที่เต็มไป
Q
หากพบปัญหาเกี่ยวกับต้นไม้หรือสวน เขียนเรื่องราวส่งมาที่ บ้ า นก้ า มปู เลขที่ 5/6 ซอยสมาคมแพทย์ แขวงคลองกุ่ ม เขตบึ ง กุ่ ม กรุ ง เทพฯ 10240 หรื อ u_chira@yahoo.com ทีมงานจะช่วยไขปัญหาให้ท่าน
หอยทากเต็มสวน ทำอย่างไรดี
ในช่วงฤดูฝนที่ชุ่มฉ่ำอย่างนี้ หากมองตามพื้นทางเดินในสวนช่วง เช้าตรู่ เรามักเจอเจ้าหอยทากกำลังเดินเพ่นพ่าน บางตัวกก็ ำลังเอร็ดอร่อย กับต้นไม้ใบสวยของเรา ทั้งต้นบอนสี ฟิโลเดนดรอน หรือแม้แต่บน กระเช้ากล้วยไม้ก็ยังพบเจ้าหอยทากตัวดีกำลังอร่อยกับใบอวบๆ กันอยู่ มีเคล็ดลับดีๆ จากสวน ที เค ออคิด ฟาร์ม มาฝากกันค่ะ
A
นำปลายข้าว 1 กิโลกรัม แช่น้ำทิ้งไว้ 2 คืน เทน้ำท ิ้ง แล้วผสมกับ เมทัลดีไฮด์ (Methaldehyde) 20 กรัม คลุกเคล้าให้เข้าก ัน กจ็ ะได้เหยื่อ พิษสำหรับปราบเจ้าตัวร้าย จากนั้นนำมาโรยบางๆ ตามพื้นทางเดินที่ พบตวั เมือ่ หอยทากกนิ เหยือ่ เข้าไปก็จะตาย รบั รองวา่ ปญั หาน้จี ะหมดไป อย่างแน่นอนค่ะ สนับสนุนโดย บริษัท ที เค ออคิด ฟาร์ม จำกัด ส่งออกกล้วยไม้ตัดดอก และรับบรรจุดอกกล้วยไม้ เพื่อส่งจำหน่ายต่างประเทศ โทรศัพท์ 0-2807-2966-7, 08-1645-3841 โทรสาร 0-2807-2798 16
Tips • เมทัลดีไฮด์ ราคาไม่แพง กิโลกรัมละ 550-600 บาท • สารดังกล่าวออกฤทธิ์ได้ดีทั้งหอยทากที่ออกหากินเวลากลางวัน และกลางคืน แต่เป็นอันตรายกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม • หลังจากใช้ครั้งแรก 3-4 สัปดาห์ ควรโรยซ้ำอีกครั้งเพื่อกำจัดตัวอ่อน ที่เพิ่งฟักเป็นตัว จะช่วยกำจัดหอยให้หมดไปได้
เคล็ดไม่ลับในสวน: Garden’s Tips • โพรแทลลัสเริ่มงอกให้เป็นเป็นรูปหัวใจ
มาเพาะ สปอร์เฟินกัน
• กล่องพลาสติกใสพร้อมฝาปิด เหมาะกับการเพาะสปอร์
เรื่องและภาพ : fernSiam.com สำหรับคนที่ไม่เคยเพาะสปอร์เฟินม าก่อน อาจนึกว่าเป็นเรื่องยุ่งย าก แต่แท้จริงไม่เป็นเช่นนั้น หากเราเข้าใจธรรมชาติและวงจรชีวิตของเฟิน ก็ปรับสภาพที่เหมาะกับเฟินมาอยู่ในภาชนะได้ จึงขอแนะนำเทคนิค การเพาะง่ายๆ เพื่อคนรักเฟินที่สนใจลองทำเป็นงานอดิเรก หรือจะทำ เป็นการค้าก็ได้ เริ่มจาก 1. เตรียมผงสปอร์เฟินทแ่ี ก่ แยกเศษผงอน่ื ออก เตรียม วสั ดุเพาะ นยิ มใช้ด นิ เหนียวหรือพตี มอส ส่วนภาชนะ เลือกภาชนะทเ่ี ก็บน ำ้ -ค วามชืน้ ได้ดี ป้องกันแมลง ฝุ่นผง เชื้อโรค และแสงสามารถส่องผ่านเข้าไปได้ เช่น • เริ่มผลิใบอ่อนใบแรก กล่องพลาสติกใสที่มฝี าปิด 2. ทำความสะอาดภาชนะ ล้างให้สะอาด ฆ่าเชื้อด้วยความร้อน หรือแช่ในน้ำยาฆ่าเชื้อท่ีหาง่ายในครัวเรือน เช่น น้ำยาล้างห้องน้ำวิกซอล แล้วล้างด้วยน้ำสะอาดอีกครั้ง ส่วนวัสดุเพาะนำมาต้มให้เดือด หรือใส่ ไมโครเวฟ 3-5 นาทีที่ไฟแรงสุด ตักวัสดุเพาะใส่ภาชนะที่เตรียมไว้ให้ หนา 1-1.5 ซม. แล้วป ิดฝารอให้เย็น 3. หว่านผงสปอร์ให้กระจายห่างกัน ฉีดพ่นน้ำเบาๆ ให้เปียกชุ่ม • อับสปอร์ที่แก่ ปิดฝาให้สนิท วางในที่ได้รับแสงแดดรำไร ไม่โดนแดดช่วงกลางวันทีร่้อน พร้อมนำมาเพาะ • เมื่อแยกปลูกลงกระถาง ก็เริ่มเติบใหญ่ขึ้น จัด เพราะจะกลายเป็นต้มสุกได้ 4. อีก 1 สัปดาห์ถ ึง 1 เดือน จะเริ่มเห็นสปอร์งอกเป็นจุดเขียวๆ ช่วงที่เพาะได้ 2-4 เดือนเป็นช่วงสำคัญ ควรหมั่นฉีดพ่นน้ำที่ผิวหน้าว ัสดุ เพาะให้แฉะเล็กน้อย เพื่อให้เชื้อเพศผู้สามารถว่ายน้ำไปหาไข่เพศเมีย ได้ และต้องระวังเรื่องความสะอาดของน้ำ ฝุ่นผงที่อาจปลิวตกในภาชนะ ทำให้ม ีแมลง เชื้อรา ตะไคร่ หรือสาหร่ายงอกเบียดโพรแทลลัส (protalus) ของเฟินและทำให้ต ายได้ หากหว่านสปอร์แน่น โพรแทลลัสจะขึ้นเบียดกัน ควรแยกเป็นกระจุกเล็กๆ ไปปลูกให้ห่างกันในภาชนะชุดใหม่อีกที 5. ตั้งแต่เดือนที่ 3-4 จะเริ่มเห็นต้นอ่อนเกิดขึ้น รอจนมีใบขนาด 1 ซม. จึงแยกปลูกในกล่องพลาสติกใบใหม่อีกครั้งและควรปิดฝาต่อไป จนกว่าใบมีขนาด 3-4 ซม. ต้นแข็งแรงพอที่จะแยกปลูกลงกระถางจิ๋ว เมื่อต้นโตรากแน่น จึงย้ายปลูกลงกระถางใหญ่ขึ้น ที่กล่าวข้างต้นเป็นขั้นตอนพอสังเขป หากต้องการรายละเอียดและ วิธีการเพิ่มเติม ลองคลิกไปที่ www.fernsiam.com/FernWorld/Propa• ดินเหนียวและพีตมอสนิยมใช้เพาะสปอร์เฟินเพราะมีอายุ gation/Sporeling กลุ่มเฟินสยามได้รวบรวมเทคนิคการปลูกเฟินจาก การใช้งานนาน ประสบการณ์ของสมาชิกแต่ละท่านไว้ หรือสอบถาม ร่วมพูดคุยกันที่ • หากตักวัสดุเพาะลงในภาชนะขณะที่ยังร้อนจัด จะช่วยฆ่า www.fernsiam.net เชื้อโรคในภาชนะทีห่ ลงเหลือได้อีกครั้งหนึ่ง • น้ำที่ใช้ต้องเป็นน้ำสะอาดผ่านการต้มสุก-เก็บไว้อย่างดี ขอขอบคุณสมาคมไม้ประดับแห่งประเทศไทยที่ให้โอกาสเฟินสยาม รวมทั้งกระบอกฉีดต้องสะอาดด้วย ได้เผยแพร่ความรู้และประสบการณ์ของสมาชิกในครั้งนี้ด้วยครับ
Tips
17
แหล่งน่าซื้อ: Go shopping
ร้านนกฮูก • ประติมากรรม น้ำล้น ทำจากปูน ราคา 25,000 บาท
• ตุ๊กตาหินทราย ราคา 15,000 บาท สำหรับท่านทีช่ อบแต่งสวน ตอนนีท้ ่ี “ร้านนกฮูก” มีคอลเล็คชั่นของแต่งสวนบาหลีรูปแบบใหม่มาให้ เลือกกันแล้วค่ะ ทั้งตุ๊กตาหินทราย ประติมากรรม น้ำล้น และอีกมากมาย ทัง้ สาขา 1 ถนนกาญจนาภิเษก เยื้ อ งปั๊ ม น้ ำ มั น ปตท. และสาขา 2 ที่ ศู น ย์ ไม้ดอกไม้ประดับ ซอยช้าง นนทบุรี โทรศัพท์ 0-2525-0107, 08-1890-9324, 08-6101-2995 โทรสาร 0-2968-1808
• ภายในร้านที่ศูนย์ไม้ดอกไม้ประดับ
สวนอัญมณี
2
3
1. ส่วนหนึ่งของพรรณไม้ด่าง ในสวนอัญมณี คลองสาม ปทุมธานี 2. Sansevieria ‘Silver Blue’ 3. Sansevieria pinguicula (Variegated)
1 18
ใครที่ชอบสะสมไม้ด่าง ต้องรู้จักสวนอัญมณีอย่างแน่นอน เพราะเป็นแหล่งรวบรวมไม้ด่างทุกชนิดจากทั่วโลก และชนิดที่เกิด จากการพัฒนาสายพันธุ์ของคุณปราโมทย์ โรจน์เรืองแสง ไม่ว่าจะ เป็นอ โกลนีม าหรือแก้วกาญจนา ลิ้นมังกร อากาเว่ และพรรณไม้ป่า ของไทยที่เกิดการกลายพันธุ์ในบ้านเรา ท่านใดที่อยากชมพรรณไม้ของสวนนี้ แวะไปที่ตลาดจตุจักร วันพ ุธ บริเวณโครงการ 7 ใกล้กับประตู 2 แล้วจ ะเห็นว่าส วนนี้มี ไม้ด่างที่น่าสนใจทีเดียว ทราบรายละเอียดเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่ โทรศัพท์ 08-1874-4836
ข่าวสารไม้ประดับ: News
1-13ธันวาคม
พรรณไม้งามอร่ามสวนหลวงร.๙
20-23ธ ันวาคม
ในปนี ี้เพิ่มเวลาในการจัดนานถึง 13 วัน ชมการประกวด และ เลือกซื้อพรรณไม้นานาชนิดได้อย่างจุใจกว่าเดิมแน่นอน
พ บกบั TheG arden2 009 ทศี่ นู ย์การค้าแฟชัน่ ไอส์แลนด์ รามอินทรา ชมการประกวดกล้วยไม้ และพรรณไม้อีกหลายชนิด พร้อมเลือกซื้อในราคาย่อมเยา
30 พฤศจิกายน- 10 ธันวาคม
25-27 ธ ันวาคม
งานราชพฤกษ์รวมใจภักดิ์รักพ่อหลวง
ณ สวนเฉลิมพระเกียรติฯ ราชพฤกษ์ 2549 ตำบลแม่เหียะ จั ง หวั ด เชี ย งใหม่ สอบถามรายละเอี ย ดเพิ่ ม เติ ม ได้ ที่ ศูนย์ประสานงาน โครงการสวนเฉลิมพระเกียรติฯ ราชพฤกษ์ 2549 โทรศัพท์ 0-2579-7531
3-7ธันวาคม ธันวาพฤกษาชาติ
โดยสมาคมพฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ที่โรสการ์เด้น สวนสามพราน จังหวัดนครปฐม ชมกล้วยไม้ชนิดต่างๆ และสายพันธุ์ใหม่จากฝีมือชาวไทยและชาวต่างชาติที่นำมาแสดง พร้อมเลือกซื้อกล้วยไม้และไม้ประดับนานาชนิดจากนักปลูกเลี้ยง มืออาชีพ
งานกุหลาบเหมันต์ เชียงใหม่ 2552 ณ เจเจมาร์เก็ต ถนนอัษฎาธร จังหวัดเชียงใหม่ พบกับนิทรรศการกุหลาบ การประกวด และการสาธิตเทคนิคการปลูก และการขยายพันธุก์ หุ ลาบ จากกลุม่ ผู้ปลูกกุหลาบจังหวัดเชียงใหม่
22-31ม กราคม2 553
อี ก ค รั้ ง กั บ ง าน พ ฤกษาต ะวั น อ อก ค รั้ ง ที่ 4 บริเวณศาลากลางจังหวัดชลบุรี พบกับการประกวดสวนหย่อม การจัดดอกไม้ และการประกวดพรรณไม้ พร้อมเลือกซื้อไม้ประดับ จากสวนในราคาย่อมเยา
ไม้ประดับออนไลน์: Ornamental Online
www.fcbs.org เรื่อง : อุไร จิรมงคลการ
ใกล้ห น้าห นาวอย่างน ี้ คงไม่มใี ครปฏิเสธความสวยสดของสบั ปะรดสกี นั น ะคะ ดว้ ยสสี นั ข องใบทสี่ ดใสพร้อมผลิด อกสะพรัง่ เห็นแ ล้วก อ็ ดซอื้ มาปลูกไว้ที่บ้านกับเขาบ้างไม่ได้ แต่หลายท่านมักพบปัญหาว่า สับปะรดสีที่มีอยู่มี่ชื่อว่าอะไร ลองคลิกเข้าไปที่ www.fcbs.org เว็บไซต์ข อง สมาคมสบั ปะรดสฟ ี ลอริดา (FloridaC ouncilo fB romeliadS ocieties) ห รือเรียกสนั้ ๆ ว่า FCBS ซงึ่ ส ามารถอา่ น เรื่องราวของสับปะรดสี ทั้งด้านพฤกษศาสตร์ การจำแนก และการปลูกเลี้ยง หรืออยากดูภาพก็คลิ๊กเข้าที่ Photo Index ด้านซ้ายมือได้ค่ะ 19
สนับสนุนโดย
นิตยสาร
และ
250. 265.
450.
I love garden พรรณไม้สะสม Container
Shopping Guidebook อิศราแพงสี
เคล็ดล ับในการเลือกของแต่งสวน การเลือกเฟอร์นิเจอร์หรือของตกแต่งสวน ควรเลือกให้เหมาะกับสไตส์สวน อย่างสวน เมืองร้อนหรือสวนบาหลี ควรเลือกเฟอร์นิเจอร์ หรือประติมากรรมที่ทำจากหินหรือกรวดแม่น้ำ เช่น หินทรายแกะสลัก เฟอร์นิเจอร์เป็นตั่ง เตี้ยที่ทำจากไม้แกะสลักสีธรรมชาติหรือสีเข้ม ที่ให้ความรู้สึกลึกลับซับซ้อนตามแบบฉบับของ สวนเมืองร้อน หากเป็นส วนโมเดิร์น ควรเลือก เฟอร์นเิ จอร์ท ม่ี รี ปู ทรงเรียบงา่ ย มเี ส้นส ายชดั เจน วัสดุมีลวดลายหรือสีสันไม่มากนัก และเน้น การต กแต่ ง ด้ ว ยง านพื้ น แ ข็ ง (H ardscape) มากกว่าพรรณไม้ พรรณไม้ที่ใช้ควรมีทรงพุ่ม สวยงาม ปลูกเลี้ยงง่าย ตายยาก เมื่อจ ัดวาง เพียงต้นเดียวก็ดูสวยงามสง่า เช่น จันทน์ผา ที่นิยมปลูกในกระถางปูนเปลือยวางประดับไว้ ตามมุมบ้าน ช่วยเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้กับบ้านได้ ไม่น้อย หาคำตอบใน I love garden : Shopping Guidebook หนังสืออีกเล่มที่แนะนำร้านวัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ในการแต่งสวน และร้านต้นไม้ใน จุดต่างๆ ของกรุงเทพและปริมณฑล พร้อม แผนที่เพื่อคนที่รักการแต่งสวน
20
ของ สุรัตน์
วัณโณ 2
“ผมว่านักสะสมพรรณไม้ควรมี 3 ต้องอยู่ ในหัวใจ ก็คือ 1. ต้องมีความรัก การสะสมพรรณไม้ต้อง เกิดจ ากความรกั ก อ่ น ไม่ใช่ม งุ่ ม นั่ ท จี่ ะทำเป็นการ ค้าต งั้ แต่แ รก ถ้าเพือ่ ก ารคา้ น นั้ พอได้ม าปบั๊ ต อ้ ง ขายไป เพือ่ ท จี่ ะได้ก ำไร แต่ถ า้ ก ารสะสม เมือ่ ได้ มาแล้วกอ็ ยากเก็บรักษา อยากเพาะขยาย อยาก พัฒนาเป็นการมองคนละมุม 2. ต้องศึกษาค้นคว้าให้ถ่องแท้ในพรรณไม้ ที่เราชอบที่เรารัก ไม่เปะปะ ไม่งั้นก็จะไปไม่ถ ึง จุดที่จะเป็นเลิศในชนิดห นึ่งช นิดใดเสียท ี เดี๋ยวนี้ การศกึ ษาคน้ คว้าก ง็ า่ ยกว่าส มัยก อ่ นเยอะ กดอนิ - เทอร์เน็ตแป็บเดียวก็รู้แล้ว แต่ต้นไม้ก็ยังมีอะไร ซ่อนเร้นอีกมาก ที่เราต้องสังเกต เรียนรู้ และ ศึกษาค้นคว้าจากต้นไม้เอง 3. ต ้องมีความพร้อมในการสะสม เพื่อให้ เป็นไปอย่างตอ่ เนือ่ ง ในทน่ี ก้ี ค็ อื มเี งิน มสี ถานที่ ม แี รงงาน มีแ หล่งค วามร ู้ ทัง้ หมดเป็นป จั จัยห ลัก ที่ต้องยอมรับและมีให้พ ร้อมที่สุด “และอยากบอกว่า ความจริงจังนั้นดี แต่ อย่าซีเรียสว่าต้องมีให้เยอะ ต้องมีให้ครบ ต้อง เป็นหนึ่งเดียว มีความจริงง่ายๆ ที่ผมเรียนรู้ จากตน้ ไม้แ ละการเดินท างอยูเ่ รือ่ งหนึง่ ค อื ต้นไม้ ของผมดูเผินๆ เหมือนจะเยอะ แม้แต่ต ัวเองยัง ไม่รู้เลยว่ามีเท่าไร แต่พ อมองให้ก ว้าง มองแล้ว เปรียบเทียบกับพรรณไม้ในโลกนี้ มันเทียบไม่ได้ เลยนะ ต้นไม้ของผมเป็นแ ค่เสี้ยวเล็กๆ ของโลก เป็นแ ค่เสีย้ วเล็กๆ ของธรรมชาติ เป็นค วามจริง ที่ยิ้มรับแล้วก็สบายใจ”
Gardens
สวนกระถาง เอกวิทย์หาสนนท์ “ ข้ อ จ ำกั ด ข องพื้ น ที่ จ ะไ ม่ เป็ น อุ ป สรรค ในการปลูกต้นไม้อีกต่อไป เพราะรวมไอเดีย เก๋สำหรับคนรักต้นไม้และการตกแต่ง ปลูก แรงบนั ดาลใจสร้างมมุ สวนสวยดว้ ย Container Gardens”
green tips
หากมีต้นไม้ท่ีมีต้องการความชุ่มช้ืน แตกต่างกัน แต่อยากปลูกไว้ในกระถาง เดียวกัน สามารถแก้ปัญหาน้ีได้ด้วยการ ใช้หินฟองน้ำเป็นตัวแบ่งพ้นื ที่ระหว่างพืชท่ี ต้องการนำ้ มากและพชื ทนแล้งท่ตี อ้ งการนำ้ เพียงเล็กนอ้ ย มีขน้ั ตอนงา่ ยดงั นี้ เริ่มจากวางหินฟองน้ำไว้ก่งึ กลางหรือ 1 ใน 3 ของกระถาง เพือ่ แบ่งพ น้ื ทีภ่ ายใน กระถาง ใส่หนิ ฟองน้ำกอ้ นเล็กๆ ในสว่ นท่ี ต้ อ งการป ลู ก พื ช ทนแ ล้ ง พ วกกุหลาบหิน และไม้อวบนำ้ เพือ่ เพิม่ การระบายนำ้ ให้ดีขน้ึ จากน้นั นำต้นลงปลูก ให้ต้นท่ีชอบน้ำมาก ไว้อีกด้านท่ีไม่มีหินฟองน้ำ ค่อยๆ เติม ดินทีละนิดและกดให้ดินยึดกับต้น แล้ว รดน้ำ วางในทม่ี แี สงแดดชว่ งเช้า หมั่นรดน้ำเฉพาะด้านท่ีปลูกไม้ชอบ น้ำเท่านัน้ ความชืน้ จะถา่ ยเทมาทางดา้ นท่ี ปลูกพชื ทนแล้งได้เอง และยงั ชว่ ยให้ดนิ ไม่ แฉะเกินไปดว้ ย